Muïc Luïc: Luën V N Tèt Ngiöp GVHD: Ths - PH M V N Gi M

LuËn V¨n Tèt NgiÖp GVHD : Ths .
Ph¹m V¨n Gi¸m

Khoa : C¬ KhÝ – Líp :181 SVTH : Bïi Kh¾c ChÝnh
------------------------------------------------------------------------------------------------
Muïc luïc
Môc : Trang :
Lêi nãi ®Çu 3
PhÇn I : Giíi thiÖu chung
Giíi thiÖu vÒ c«ng ty L¾p M¸y LILAMA 45-4
vµ Tram nghiÒn xim¨ng CÈm Ph¶ 5
PhÇn II : Ph©n tÝch lùa chän ph¬ng ¸n thiÕt kÕ
LËp qui tr×nh c«ng nghÖ xÕp dì
7
I. Ph©n tÝch lùa chän ph¬ng ¸n thiÕt kÕ
7
II. TÝnh chÊt hµng ho¸. LËp qui tr×nh CNXD 11
PhÇn III : ThiÕt kÕ kü thuËt cÇn trôc ch©n ®Õ
cã ch©n ®Õ cè ®Þnh t¹i cÇu c¶ng 15
Chän th«ng sè c¬ b¶n 16
TÝnh to¸n chung 17
Ch¬ng I – TÝnh to¸n vµ chän çc thiÕt bÞ cho
c¬ cÊu n©ng
23
I. Th«ng sè tÝnh to¸n vµ s¬ ®å truyÒn ®éng 23
II. TÝnh chän Çp – Tang – ThiÕt bÞ mang hµng
24
III. TÝnh chän vµ kiÓm tra
§éng c¬ ®iÖn – Khíp nèi – Hép gi¶m tèc – Phanh 31
Ch¬ng II – TÝnh to¸n vµ chän çc thiÕt bÞ cho
c¬ cÊu thay ®æi tÇm víi 39
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 1 -
LuËn V¨n Tèt NgiÖp GVHD : Ths . Ph¹m V¨n Gi¸m
------------------------------------------------------------------------------------------------
Giíi thiÖu 39
I. Th«ng sè tÝnh to¸n vµ s¬ ®å truyÒn ®éng 40
II. X¸c ®Þnh kÝch thíc hÖ cÇn vÏ ho¹ ®å vÞ trÝ
42
III. X©y dùng biªñ ®å m«men mÊt c©n b»ng cÇn
46
IV. X©y dùng biÓu ®å m«men mÊt c©n b»ng hµng 52
V. TÝnh to¸n t¶i träng t¸c dông lªn thanh r¨ng 54
VI. TÝnh chän vµ kiÓm tra
§éng c¬ ®iÖn – Khíp nèi – Hép gi¶m tèc – Phanh 62
VII. TÝnh to¸n bé truyÒn cuèi cña c¬ cÊu thay ®æi tÇm víi 68
Ch¬ng III. – TÝnh to¸n kÕt cÊu thÐp cÇn vµ vßi 73
Giíi thiÖu 73
T¶i träng tÝnh to¸n – Tæ hîp t¶i träng tÝnh to¸n
74
A. TÝnh to¸n kÕt cÊu thÐp vßi 75
I. X¸c ®Þnh vÞ trÝ tÝnh to¸n – Çc trêng hîp t¶i träng tÝnh to¸n 75
II. TÝnh to¸n , kiÓm tra bÒn vµ æn ®Þnh vßi trong trêng hîp
tæ hîp t¶i träng II a 77
III. TÝnh to¸n , kiÓm tra bÒn vßi trong trêng hîp
tæ hîp t¶i trong II b 97
B. TÝnh to¸n kÕt cÊu thÐp cÇn 102
I. X¸c ®Þnh vÞ trÝ tÝnh to¸n - Trêng hîp t¶i träng tÝnh to¸n
102
II. X¸c ®Þnh, vÏ biÓu ®å néi lùc t¸c dông lªn cÇn trong m¨t ph¼ng
th¼ng ®øng ( mÆt ph¼ng n©ng )
102
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 2 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
III. X¸c ®Þnh, vÏ biÓu ®å néi lùc t¸c dông lªn cÇn trong mÆt ph»ng
ngang ( mÆt ph¼ng vu«ng gãc víi mÆt ph¼ng ®øng ) 107
IV. KiÓm tra bÒn cÇn
110
Ch¬ng IV – TÝnh to¸n liªn kÕt ch©n ®ì vµ nÒn mãng 123
Giíi thiÖu 123
I. X¸c ®Þnh ph¶n lùc liªn kÕt lín nhÊt sinh ra t¹i ch©n ®Õ 124
II. X¸c ®Þnh kiÓu liªn kÕt vµ tÝnh to¸n kiÓm tra
132
Ch¬ng V – Yªu cÇu chung vÒ an toµn khi sö dông cÇn trôc
135
Lêi ngá 137
Tµi liÖu tham kh¶o 138
Lêi nãi ®Çu

M¸y XÕp Dì – X©y Dùng lµ thiÕt bÞ kh«ng thÓ thiÕu trong c«ng cuéc
x©y dùng c¬ së h¹ tÇng cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng X· Héi Chñ
NghÜa ë níc ta nhÊt lµ trong lÜnh vùc x©y dùng c¬ b¶n, khai th¸c c¶ng, giao
th«ng, thuû lîi, thuû ®iÖn ...
Víi vÞ trÝ rÊt thuËn lîi cho giao th«ng, bu«n b¸n, ngo¹i giao b»ng ®êng
thuû níc ta ngµy cµng cã nhiÒu c¶ng biÓn, c¶ng s«ng ra ®êi. V× thÕ c«ng t¸c
xÕp dì hµng ho¸, gi¶i phãng tµu t¹i c¶ng lµ cùc k× quan träng .
C¶ng CÈm Ph¶ lµ mét trong nh÷ng c¶ng thuéc khu vùc côm c¶ng ThÞ
V¶i Çi MÐp, cöa ngâ cña toµn vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam . C¶ng ®-
îc x©y dùng víi môc ®Ých xÕp dì hµng chuyªn dïng cho tr¹m nghiÒn xim¨ng
CÈm Ph¶ Khèi lîng hµng ho¸ th«ng qua c¶ng t¬ng ®èi lín vµ chñ yÕu lµ hµng
rêi (nguyªn liÖu clinker hoÆc th¹ch cao), hµng bao (s¶n phÈm). Nªn qu¸ tr×nh
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 3 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
xÕp dì hµng ho¸ t¹i c¶ng ph¶i ®îc c¬ giíi ho¸, tù ®éng ho¸, thiÕt bÞ t¹i c¶ng
ph¶i mang tÝnh chuyªn dïng cao. Víi nhòng yªu cÇu ®ã thiÕt bÞ xÕp dì t¹i
c¶ng ph¶i lµ çc lo¹i b¨ng t¶i, cÇn trôc ch©n ®Õ dïng gÇu ngo¹m cã n¨ng xuÊt
cao, thiÕt bÞ xÕp dì hµng bao chuyªn dïng ...
CÇn trôc ch©n ®Õ ®Æt cè ®Þnh t¹i cÇu c¶ng, søc n©ng 28 T, thiÕt bÞ
mang hµng b»ng gÇu ngo¹m tù ®éng lµ lo¹i cÇn trôc chuyªn dïng cã thÓ ®¸p
øng ®îc nhu cÇu nhËp liÖu cho tr¹m nghiÒn xi m¨ng CÈm Ph¶ .
Víi nh÷ng kiÕn thøc ®· ®îc häc t¹i nhµ trêng vµ kinh nghiÖm thùc tÕ t¹i
c«ng ty L¾p M¸y & X©y Dùng LILAMA 45-4 t«i xin ®ãng gãp mét phÇn ý
kiÕn cña m×nh vµo c«ng t¸c thiÕt kÕ, tæ chøc c¬ giíi ho¸ xÕp dì t¹i c¶ng CÈm
Ph¶.
PhÇn I
Giíi thiÖu chung
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 4 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Giíi thiÖu vÒ c«ng ty l¾p m¸y Lilama 45-4

vµ tr¹m nghiÒn xim¨ng cÈm ph¶
Công ty Lắp máy & xây dựng 45 – 4 ( LILAMA 45 – 4 ) là một doanh
nghiệp nhà nước hạng I thuộc tổng công ty LILAMA Việt Nam chuyên nhận
thầu xây lắp, gia công chế tạo thiết bị, kết cấu thép các công trình công nghiệp
và dân dụng trong và ngoài nước .
Thành lập từ năm 1979,công ty đã tham gia lắp dặt hơn 200 công trình
lớn nhỏ trên khắp mọi miền đất nước đã đưa vào sử dụng đạt chất lượng cao.
Hơn 20 năm hoạt động và phát triển, vai trò của LILAMA 45 – 4 trong nền kinh
tế quốc dân luôn luôn gắn liền với những công trình xây dựng có tầm cỡ quốc
gia và góp phần quan trọng vào sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hoá - hiện đại
hoá đất nước .
LILAMA 45 – 4 đã lắp đặt nhiều dây chuyền công nghệ cuả các nhà máy
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 5 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
thuỷ điện , nhiệt điện , hoá chất, công nghiệp nhẹ, công nghiệp thực phẩm, vật
liệu xây dựng như :
Lắp đặt các nhà máy thủy điện , nhiệt điện có công suất từ 500 – 1000
MW như : Nhiệt điện Tây Ninh, nhiệt điện Phả Lại, nhiệt điện Phú Mỹ, thuỷ
điện Trị An, thuỷ điện Thác Mơ - Sông Bé ...Lắp các nhà máy xi măng công
suất từ 1điến 2 triệu tấn/năm như : Nhà máy xi măng Bỉm Sơn - Thanh Hoá, nhà
máy xi măng Hoàng Thạch - Hải Dương, nhà máy xi măng Sao Mai - Kiên
Giang .....
Víi nh÷ng thµnh tùu ®ã th¸ng 6 - 2005 LILAMA 45 - 4 ®îc chän lµ mét
trong nh÷ng ®èi t¸c quan träng cña Tæng C«ng ty XuÊt KhÈu X©y Dùng
(Vinaconex) trong dù ¸n x©y dùng & l¾p r¸p thiÕt bÞ cho nhµ m¸y xi m¨ng
CÈm Ph¶. Tæng ®Çu t dù ¸n lµ 301,9 triÖu USD (kho¶ng 4.740 tû VND).
C«ng suÊt thiÕt kÕ cña dù ¸n lµ s¶n xuÊt 2,3 triÖu tÊn xim¨ng PCB40/n¨m
b»ng lß quay theo ph¬ng ph¸p kh«, sö dông c«ng nghÖ tiªn tiÕn vµ tù ®éng ho¸
ë møc cao.
Dù ¸n bao gåm nhµ m¸y chÝnh t¹i CÈm Ph¶ Qu·ng Ninh ®îc x©y dùng
trªn diÖn tÝch 75 ha c«ng suÊt thiÕt kÕ 1.890.000 tÊn Clinker / n¨m vµ mét
tr¹m nghiÒn CÈm Ph¶ t¹i khu c«ng nghiÖp Mü Xu©n, tØnh Bµ RÞa Vòng Tµu
.
Tr¹m nghiÒn CÈm Ph¶ ®îc x©y dùng t¹i khu c«ng nghiÖp Mü Xu©n
huyÖn T©n Thµnh tØnh Bµ RÞa Vòng Tµu cã tæng diÖn tÝch kho¶ng 20 ha
gåm :
-Tr¹m nghiÒn Clinker. Tr¹m sÏ tiÕp nhËn kho¶ng 1.200.000 tÊn
clinker/n¨m tõ nhµ m¸y chÝnh ®Ó s¶n xuÊt 1.480.000 tÊn xim¨ng /n¨m ®Ó
®¸p øng nhu cÇu tiªu thô ë çc tØnh phÝa Nam.
- CÇu c¶ng chuyªn dïng ®Ó xÕp dì : Clinker , th¹ch cao vµ xim¨ng cho
nhu cÇu s¶n suÊt cña tr¹m nghiÒn. Tæng chiÒu dµi cña cÇu c¶ng lµ 230 m, cã
kh¶ n¨ng tiÕp nhËn tµu lµ 25.000 DWT.
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 6 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Tæng chi phÝ ®Çu t ban ®Çu lµ rÊt lín, trang thiÕt bÞ cho s¶n xuÊt
hiÖn ®¹i V× vËy dù ¸n nhµ m¸y xi m¨ng CÈm Ph¶ Qu·ng Ninh nãi chung vµ
Tr¹m nghiÒn xim¨ng CÈm Ph¶ tØnh Bµ RÞa Vòng Tµu nãi riªng høa hÑn sÏ
gÆt h¸i ®îc nhiÒu thµnh c«ng trong t¬ng lai, ®ãng gãp mét phÇn kh«ng nhá
cho c«ng cuéc x©y dùng nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng X· Héi Chñ NghÜa
ë níc ta .
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 7 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Phần III
Ph©n tÝch lùa chän ph¬ng ¸n

thiÕt kÕ
LËp qui tr×nh c«ng nghÖ
xÕp dì
I. ph©n tÝch lùa chän ph¬ng ¸n thiÕt kÕ

thiÕt bÞ xÕp hµng
Khèi lîng hµng ho¸ th«ng qua c¶ng CÈm Ph¶ t¬ng ®èi lín vµ chñ yÕu lµ
hµng rêi : clinker hoÆc th¹ch cao (nguyªn liÖu cho tr¹m nghiÒn), hµng bao :
ximăng đóng bao (s¶n phÈm)
Nªn qu¸ tr×nh xÕp dì hµng ho¸ t¹i c¶ng ph¶i ®îc c¬ giíi ho¸, tù ®éng ho¸,
thiÕt bÞ t¹i c¶ng ph¶i mang tÝnh chuyªn dïng cao. Víi nhòng yªu cÇu ®ã thiÕt
bÞ xÕp dì t¹i c¶ng ph¶i lµ çc lo¹i b¨ng t¶i, cÇn trôc ch©n ®Õ dïng gÇu ngo¹m
cã n¨ng xuÊt cao, thiÕt bÞ xÕp dì hµng bao chuyªn dïng ...
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 8 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
1. CÇn trôc «t« kiÓu Hitachi :
Là loại cần trục tự hành có sức nâng lớn nhất 26T. Cần trục được chia
làm 2 phần : Phần công tác và phần tự hành giữa chúng được liên kết với nhau
bằng vòng tựa quay
Trên phần công tác bố trí tay cần dạng dàn và các cơ cấu công tác như :
Hệ thống truyền độn , cơ cấu nâng, cơ cấu thay đổi tầm với, cơ cấu quay, đối
trọng và thiết bị điều khiển .
Phần tự hành gồm : Khung xe ( chassi ), hệ thống di chuyển giúp cần trục
cố thể di chuyển được trên đường nơi làm việc với vận tốc khoảng 60 Km/h
* Cấu tạo và thông số cơ bản của cần trục ôtô :
- Kèm theo bằng bản vẽ
* Ưu điểm của cần trục :
Loại cân trục này có tính cơ động cao nên được dùng nhiều để bốc xếp
vật liệu ở kho bãi, nhà ga, bến cảng, lắp đặt máy móc, cấu kiện trong xây dựng
dân dụng và công nghiệp
Hệ thống công tác được đẫn động từ hai nguồn động lực khác nhau và
độc lập với nhau nên kết cấu dẫn động không phức tạp và dễ điều khiển
Cơ cấu nâng gồm 2 tang nâng : Nâng chính, nâng phụ nên dễ dàng sử
dụng gầu ngoạm 2 dây loại nhỏ, khi không sử dụng gầu ngoạm có thể thay đổi
móc cẩu một cách dễ dàng
* Nhược điểm :
Tính chuyên dùng không cao, khi đem vào sử dụng không khai thác hết
công dụng của phần tự hành :
Sức nâng của cần trục không những phụ thuộc vào tầm với mà còn phụ
thuộc vào trạng thái làm việc của loại cần trục. Ví dụ : Loại thiết bị cần, chân
chống ... do vậy với một loại cần trục cần trục ôtô sẽ có nhiều đường đặc tính tải
trọng khác nhau.
Chi phí đầu tư ban dầu tương đối lớn so với loại cần trục chuyên dùng
nếu muốn đảm bảo năng suất .
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 9 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
2. Cần trục chân đế kiểu mâm quay di chuyển được trên hai ray
cố định trên cầu cảng , kiểu KIROV :
Cần tục chân đế là loại cần trục được dùng để phục vụ công tác trên bến
cảng hoặc kho bãi.
Cần trục có sức nâng định múc 16 T, cần trục loại này có kết cấu phần
quay dạng mâm quay, phần chân đế có kết cấu chắc chắn và di chuyển được
trên 2 ray cố định tại cấu cảng . Hệ cần cân bằng là cần có vòi, kết cấu cần
dạng hộp và có tiết diện thay đổi.
* Cấu tạo và thông số cơ bản của cần trục :
- Kèm theo bằng bàn vẽ
* Ưu điểm của loại cần trục này :

Có kết cấu hoàn chỉnh, dẫn động điện độc lập, mỗi cơ cấu có một động
cơ điện riêng, dùng diện từ mạng lưới điện công nghiệp. Không gây tiếng ồn và
ôi nhiễm môi trường. Điều khiển dễ dàng.
Có đối trọng di động để tạo mômen chống lật thay đổi phù hợp với
mômen hàng thay đổi khi cần trục thay đổi tầm với đảm bảo tự ổn định (hệ cần
cân bằng). Do đó sức nâng không thay đổi khi tầm với thay đổi và quĩ đạo
chuyển động của vật nâng gần như nằm trong mặt phẳng nằm ngang .
Cơ cấu thay đổi tầm với dạng thanh răng bánh răng có con lăn tỳ nên sự
dẫn động êm dịu, cân bằng và ổn định hơn, mặt khác cơ cấu quay dạng mâm
nên khả năng chống lật cao.
Chân đế dạng cổng 4 chân đỡ, khổ rộng, chắc chắn, có thể di chuyển
được trên ray nên có tính cơ động. Phương tiện vận tải có thể đi ngang qua cần
trục theo mọi hướng nên thích hợp cho phương án chuyển thẳng ở cảng khi xếp
hàng từ tàu lên ôtô.
* Nhược điểm :
Khi đem vào sử dụng thì ta không khai thác hết hiệu quả của phần di
chuyển .
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 10 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Kết cấu giằng mềm khả gây xoắn cần cao
Kết cấu thép kiểu cổ điển khá cồng kềnh chi phí sản xuất cao do giá thành
thép hiện nay rất cao.
2. Cần trục chân đế kiểu mâm quay đặt cố định trên cầu cảng,
kiểu FAM :
Cần trục loại này có kết cấu phần quay dạng mâm quay, phấn đế dạng
cột liên kết chắc chắn với cầu cảng bởi 4 chân và hệ thống móng .
Hệ cần cân bằng, cần có vòi : Cần là dầm tiết diện thay đổi, vòi dạng dầm
giàn kết hợp. Giằng cứng. Kết cấu chắc chắn.
Kết cấu thép hoàn chỉnh và gọn
* Cấu tạo và thông số cơ bản của cần trục :
- Kèm theo bằng bản vẽ
* Ưu điểm của loại cần trục này :
So với lại ưu diểm của cần trục chân đế kiểu KIROV thì loại cần trục này
có ưu điểm vợt trội hơn :
Kết cấu hoàn chỉnh và gọng gàng hơn. Tiết kiệm vật liệu hơn .
Kết cấu giằng cứng nên khẳ năng chống xoắn cần cao hơn .
Cabin được bố trí ở vị trí thuận lợi cho người điều kiển quan sát khi làm
hàng.
Chân đế cố định phù hợp cho việc tổ chức vận chuyển hàng băng hệ
thống băng tải chuyên dùng hơn. Hơn nữa khẳ năng chống lật của cần trục cao,
không có các tải trọng sinh ra do di chuyền vì vậy ta có thể tăng vận tốc của các
cơ cấu : Nâng, quay, thay đối tầm với, từ dó có thề nâng cao năng suất xếp dỡ
Cơ cấu nâng có một tang nâng chính nên khi đem vào khai thác ta sử
dụng thiết bị mang hàng là gầu ngoam tự động. Ưu điểm của thiết bị mang
hàng gầu ngoạm tự động là dẫn động độc lập thời gian đóng mở gầu thấp, năng
suất cao
* KÕt luËn :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 11 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Tõ nh÷ng ph©n tÝch trªn ta cã thÓ tÊy r»ng cÇn trôc ch©n ®Õ kiÓu
m©m quay ®Æt cè ®Þnh t¹i cÇu c¶ng ( kiÓu FAM ) cã nh÷ng u ®iÓm vît tréi ,
phï hîp víi yªu cÇu xÕp hµng t¹i c¶ng CÈm Ph¶ . V× vËy viÖc thiÕt kÕ , thi
c«ng vµ ®a thiÕt bÞ nµy vµo khai th¸c lµ hîp lÝ
II. lËp qui tr×nh xÕp dì hµng t¹i c¶ng

Khèi lîng hµng ho¸ th«ng qua c¶ng CÈm Ph¶ t¬ng ®èi lín vµ lµ hµng
rêi : clinker hoÆc th¹ch cao...hµng bao : ximăng đóng bao. Nªn qu¸ tr×nh xÕp
dì hµng ho¸ t¹i c¶ng ph¶i ®îc c¬ giíi ho¸, tù ®éng ho¸, thiÕt bÞ xÕp dì t¹i c¶ng
ph¶i mang tÝnh chuyªn dïng cao .
Víi nhòng yªu cÇu ®ã thiÕt bÞ xÕp dì t¹i c¶ng ph¶i lµ çc lo¹i b¨ng t¶i,
cÇn trôc ch©n ®Õ dïng gÇu ngo¹m cã n¨ng xuÊt cao, thiÕt bÞ xÕp dì hµng
bao chuyªn dïng ...
1. TÝnh chÊt hµng ho¸ th«ng qua c¶ng :
a. Linker vµ th¹ch cao :
* Th¹ch Cao ( γ = 1,1 ÷ 1,2 T/m3 ) :
CÊu t¹o ho¸ häc cña th¹ch cao : CaSO 4.2H 2O
C«ng dông : §iÒu chØnh thêii gian kÕt tinh vµ ®ãng r¾n cña xi m¨ng
®Ó cã dñ thêi gian thi c«ng .
* CLinker ( γ = 1,1 ÷ 1,2 T/m3 ) :
Lµ s¶n phÈm nung thªu kÕt ë 14500 C cña ®¸ v«i, ®Êt sÐt vµ mét sè phô
gia ®iÒu chØnh hÖ sè nh quÆng s¾t, B«xÝt, çt ...
Thµnh phÇn ho¸ häc chñ yÕu cña phèi liÖu gåm 4 oxit chÝnh nh : CaO,
SiO2 , Fe 2O 3, Al 2O 3 nÕu thiÕu sÏ ®îc ®iÒu chØnh bæ xung b»ng çc phô gia
kÓ trªn
4 Oxit chÝnh trong phèi liÖu khi nung ®Õn 1450 0 C sÏ ph¶n øng víii
nhau t¹o thµnh 4 kho¸ng chÝnh trong clinker C3S ( 3CaO.SiO 2 ) ; C3S
(2CaO.SiO2 ) ; C3A ( 3CaO.Al2O3 ) ; C4AF ( 4CaO . Al2O3 . Fe2O3 )
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 12 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Çc kho¸ng chÊt nµy cã cÊu tróc tinh thÓ kh¸c nhau vµ quyÕt ®Þnh
®Õn tÝnh chÊt cña clinker
ChÊt lîng cña clinker sÏ quyÕt ®Þnh tÝnh chÊt cña xim¨ng. Thµnh phÇn
tæng qu¸t cña clinker : CaO = 62 ÷ 68%, SiO2 = 21÷24%, Al2O3 = 4÷8 % Fe2O3
= 2÷5%. Ngoµi ra cßn mét sè çc oxit kh¸c ë hµm lîng nhá : Na2O , K2O , MgO
≤ 5 % . Tæng hµm lîng kÒm kh«ng vît qu¸ 2 %
* Yªu cÇu khi vËn chuyÓn xÕp dì :
Clinker vµ th¹ch cao lµ thµnh phÇn quan träng cña xim¨ng, chÊt lîng cña
chóng quyÕt ®Þnh chÊt lîng cña xim¨ng v× thÕ khi v©n chuyÓn vµ xÕp dì
cÇn ph¶i ®¶m b¶o çc yªu cÇu : Che ®Ëy kÝn, kh«ng xÕp dì khi trêi ma, trang
thiÕt bÞ xÕp dì ph¶i kh« r¸o .
b. Ph©n loai vµ tÝnh chÊt cña xi m¨ng :
* Ph©n lo¹i :
- Xi m¨ng Poocl¨ng ( silicat ) gåm : lo¹i ®«ng kÕt nhanh, lo¹i kþ níc, lo¹i
r¾n nhanh, lo¹i xi m¨ng tr¸t .
- Xi m¨ng oxit nh«m, thµnh phÇn chñ yÕu : 40 % CaO , 10 % Sio vµ 50
% Al2O3. Xi m¨ng «xit nh«m ho¸ r¾n nhanh h¬n xim¨ng silicat nhiÒu. Nã
chèng ®îc t¸c dông cña níc biÓn nhiÒu h¬n. Cã 2 lo¹i : Xim¨ng oxit nh«m,
xim¨ng th¹ch cao
- Xim¨ng chÞu axit : lµ hçn hîp cac th¹ch anh t¸n mÞn víi chÊt cã silicat
®ioxit. Lo¹i nµy chÞu çc lo¹i axit trõ HCl
- Xi m¨ng mµu tr¾ng gièng xi m¨ng Poocl¨ng nhng kÐm h¬n vÒ cêng
®é nªn chØ dïng ®Ó tr¸t têng .
* TÝnh chÊt xi m¨ng :
- TÝnh bay bôi : V× kh« vµ h¹t nhá mÞnh nªn nÕu vËn chuyÓn rêi th× l-
îng hoa hôt do bôi bay cã thÓ lªn tíi 20%. Bôi xim¨ng cã h¹i ®èi víi con ngêi nh
g©y viªm nhiÔm vµ h háng çc lo¹i hµng ho¸ kh¸c .
- T¸c dông ®èi víi giã, kh«ng khÝ : Theo çc tµi liÖu th× xim¨ng nÕu
®Ó 3 th¸ng th× cêng ®é gi¶m 20% , 6 th¸ng gi¶m 30% , 12 th¸ng gi¶m 60%
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 13 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Kþ níc : Xi m¨ng khi gÆp níc t¹o thµnh cÊt keo , qu¸ tr×nh thuû ph©n
diÔn ra, sinh nhiÖt vµ ®ãng cøng . Thêi gian s¬ ninh trong vßng 24 giê sau ®ã
lµ thêi gian ninh kÕt r¾n ch¾c.
- T¸c dông víi çc chÊt kh¸c : chØ cÇn 0,001% ®êng sÏ lµm cho xim¨ng
tinh chÊt ®«ng kÕt, gÆp NH3 xim¨ng ®«ng kÕt nhanh .
* B¶o qu¶n vËn chuyÓn xim¨ng :
Xim¨ng ®îc vËn chuyÓn díi hai h×nh thøc : rêi vµ ®ãng bao
Xu híng vËn chuyÓn hµng rêi ngµy cµng t¨ng v× nã cã ®iÓm n¨ng suÊt
xÕo dì cao gi¶m chi phÝ bao gãi, nh©n lùc ®ãng gãi
Khi vËn chuyÓn xi m¨ng tuyÖt ®èi kh«ng nhËn lo¹i xi m¨ng chua nguéi
(nhiÖt ®é xim¨ng lín h¬n 650 C) Theo qui ®Þnh chØ vËn chuyÓn lo¹i xi m¨ng
cã nhiÖt ®é díi 400 C .
Xim¨ng rêi còng nh xim¨ng bao, trêi ma kh«ng ®îc xÕp dì, ph¬ng tiªn
vËn chuyÔn ph¶i kh«, s¹ch, cã ®Öm lãt çch li m¹n tµu, tµu ph¶i cã n¾p ®Ëty
kÝn hoÆc cã v¶i b¹t che ma, n¾ng .
Xim¨ng bao giÊy kh«ng xÐp cao qu¸ 13 -15 líp ®Ó tr¸nh bao díi cïng vì
XÕp dì xi m¨ng ph¶i cã thiÕt bÞ c«ng cô phï hîp. Xi m¨ng rêi thêng thùc
hiÖn b»ng b¨ng chuyÒn hoÆc thiÕt bÞ hót ®Èy lªn tôc. Xim¨ng bao thêng
thùc hiÖn b»ng thiÕt bÞ xÕp dì chu k× (CÇn trôc, xe n©ng ...) vµ thiÕt bÞ
xÕp dì liªn tôc (b¨ng t¶i)
2. Qui tr×nh xÕp hµng ( nhËp liÖu ) :

* Qui tr×nh xÕp hµng rêi ( clinker , th¹ch cao ) tõ tµu lªn tr¹m nghiÒn
Tµu – CÈu bèc ch©n ®Õ – B¨ng chuyÒn – B·i (Tr¹m nghiÒn)
Nguyªn liÖu chÝnh ®Ò cung cÊp cho tr¹m nghiÒn xi m¨ng CÈm Ph¶ lµ
Clinker vµ ®¸ v«i, ®Êt sÐt ... ®îc dì t¶i tõ tµu b»ng cÈu bèc ch©n ®Õ ( theo
kiÓu FAM ) víi thiÕt bÞ mang hµng lµ gÇm ngo¹m tù ®éng t¹i cÇu c¶ng. Sau
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 14 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
khi bèc hµng tõ tµu lªn cÈu ch©n ®Õ sÏ dì hµng t¹i phÔu ( Hope ). Hµng sÏ ®-
îc vËn chuyÓn tõ phiÔu vÒ tr¹m nghiÒn b»ng hÖ thèng b¨ng t¶i ®Æt cã ®Þnh
tõ cÇu c¶ng ®Õn tram nghiÒn .
3. Qui tr×nh dì hµng :
* Qui tr×nh xÕp hµng xim¨ng ( bao ) tõ tr¹m nghiÒn lªn tµu
Tr¹m – HÖ thèng b¨ng t¶i – HÖ thèng dì hµng chuyªn dïng – Tµu
Xim¨ng sau khi s¶n xuÊt song ®îc ®ãng bao vµ ®a ®Õn tr¹m dì t¶i. T¹i
d©y xi m¨ng ®îc xÕp lªn hÖ thèng b¨ng t¶i. HÖ thèng b¨ng t¶i vËn chuyÓn
hµng tõ tr¹m ®Õn HÖ Thèng XÕp Dì Hµng Bao Chuyªn Dïng (Bag Ship
Loader) vµ hµng ®îc xÕp xuèng tµu b»ng hÖ thèng dì hµng ®Æc biÖt.
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 15 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Phần II
ThiÕt kÕ kü thuËt cÇn trôc

ch©n ®Õ cã ®Õ cè ®Þnh t¹i cÇu
c¶ng
Chän th«ng sè tÝnh to¸n c¬ b¶n
CÇn trôc ch©n ®Õ thiÕt kÕ dùa theo mÉu cña cÇn trôc FAM. Theo çc
th«ng sè kü thuËt cña m¸y mÉu, ta chän ®îc mét sè th«ng sè sau ®Ó tÝnh to¸n :
- Søc n©ng : Q = 28 T
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 16 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
- ChiÒu cao n©ng : H = 12,5 m
- ChiÒu s©u h¹ : H’ = 14 m
- VËn tèc n©ng hµng : Vn = 60 m/ph
- VËn tèc h¹ hµng : VH = 90 m/ph
- TÇm víi nhá nhÊt : Rmin = 8 m
- TÇm víi lín nhÊt : Rmax = 25 m
- Tèc ®é quay : Vq = 1,2 vg/ph
- Tèc ®é thay ®æi tÇm víi : Vt®tv = 60 m/ph
- Träng lîng ®èi träng ®éng : G®tr® = 11 T
- Träng lîng ®èi trong tÜnh : G®trt = 50 T
- Khèi lîng toµn bé cÇn trôc : G = 311 T
tÝnh to¸n chung
I. ChÕ ®é lµm viÖc cña m¸y :

1- Cêng ®é lµm viÖc cña ®éng c¬ :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 17 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
T0 : Thêi gian lµm viÖc cña ®éng c¬ ( c¬ cÊu n©ng, c¬ cÊu quay, c¬ cÊu
thay ®æi tÇm víi ) trong 1 chu kú ho¹t ®éng .
T: Toµn bé thêi gian ho¹t ®éng cña chu kú, gåm thêi gian më m¸y, thêi
gian di chuyÓn víi tèc ®é æn ®Þnh, thêi gian phanh, thêi gian dõng m¸y .
Theo m¸y mÉu ta cã ®îc : ΠB %= 60%
2- HÖ sè sö dông trong ngµy:
Sè giê lµm viÖc trong ngµy 12
Kng= = = 0,5
24 giê 24
3- HÖ sè sö dông trong n¨m :

Sè ngµy lµm viÖc trong
200
Kn= n¨m = = 0,55
365 ngµy 365
4- HÖ sè sö dông theo t¶i träng :

Träng lîng trung b×nh vËt n©ng
KQ= = 0,7
Träng t¶i danh nghÜa
5- Sè lÇn më m¸y :
m = 120 lÇn/ ngµy
6- Sè chu kú lµm viÖc :
a = 24 chu kú / ngµy
7- NhiÖt ®é m«i trêng xung quanh: t0C = 350C
8- Thêi gian phôc vô çc chi tiÕt :

æ l¨n : 5 n¨m
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 18 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
B¸nh r¨ng (c¬ cÊu quay ) : 10 n¨m
Trôc ( tang ) : 15 n¨m
Theo b¶ng 1.2 - s¸ch ThiÕt KÕ M¸y Trôc ta chän chÕ ®é lµm viÖc cña çc
c¬ cÊu trung b×nh .
II. Çc trêng hîp t¶i träng vµ tæ hîp t¶i träng :
1. Çc trêng hîp tÝnh to¸n t¶i träng
Khi m¸y trôc lµm viÖc th× nã chÞu nhiÒu lo¹i t¶i träng kh¸c nhau t¸c dông
lªn kÕt cÊu : T¶i träng cè ®Þnh , t¶i träng di ®éng , t¶i träng qu¸n tÝnh , t¶i
träng l¾c ®éng hµng trªn çp , t¶i träng giã . Tæ hîp çc t¶i träng kh¸c nhau t¸c
dông lªn m¸y trôc cã thÓ chia ra 3 trêng hîp tÝnh to¸n c¬ b¶n sau :
a. Trêng hîp thø nhÊt ( I )
T¶i träng tiªu chuÈn ë tr¹ng th¸i lµm viÖc . Çc t¶i träng ®ã t¸c dông lªn
cÇn trôc ë nh÷ng ®iÒu kiÖn sö dông tiªu chuÈn nh : Träng lîng hµng ®óng tiªu
chuÈn , më m¸y vµ h·m yªm , ¸p lùc giã trung b×nh khi m¸y lµm viÖc . trªn c¬
së çc t¶i träng ®ã cã thÓ tiÕn hµnh tÝnh to¸n theo ®é bÒn vµ ®é bÒn mái .
Khi tÝnh to¸n theo ®é bÒn mái th× ¸p lùc giã kh«ng tÝnh ®Õn . Khi t¶i träng
thay ®æi , trong ®ã cã träng lîng hµng thay ®æi th× klh«ng tÝnh theo trÞ sè t¶i
träng cùc ®¹i mµ tÝnh theo trÞ sè t¶i trong t¬ng ®¬ng
b. Trêng hîp thø hai ( II )
T¶i träng cùc ®¹i ë tr¹ng th¸i lµm viÖc . §ã lµ çc t¶i träng giíi h¹n t¸c
dông lªn cÇn trôc khi nã lµm viÖc ë ®iÒu kiÖn nÆng nhÊt vµ lµm viÖc víi
träng lîng vËt n©ng ®óng tiªu chuÈn
Çc t¶i träng cùc ®¹i ë tr¹ng th¸i lµm viÖc cã thÓ t¹o nªn søc c¶n tØnh cùc
®¹i , më m¸y vµ h·m nhanh sÏ t¹o nªn çc lùc qu¸n tÝnh cùc ®¹i , lùc giã cùc ®¹i
t¸c dông lªn cÇn trôc ë tr¹ng th¸i lµm viÖc .
C¨n cø vµo çc t¶i träng ®ã cã thÓ tÝnh to¸n ®é bÒn cña çc bé phËn
kÕt cÊu vµ æn ®Þnh cÇn trôc . Khi dïng t¶i träng trong trêng hìp thø hai ph¶i
c¨n cø trªn c¬ së thùc tÕ sö dông cÇn trôc mµ chän hÖ sè anh toµn tæng hîp .
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 19 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
T¶i träng cùc ®¹i ë tr¹ng th¸i lµm viÖc thêng ®îc h¹n chÕ bëi nh÷ng ®iÒu kiÖn
ngoµi .
Nã lµ c¬ së sù quay , trît , gi¶ ®Þnh møc cho çc thiÕt bÞ khíp nèi m«men
giíi h¹n , çc thiÕt bÞ b¶o vÖ ®iÖn , thiÕt bÞ h·m lµm viÖc ...
c. Trêng hîp thø ba ( III )
T¶i träng cùc ®¹i ë tr¹ng th¸i kh«ng lµm viÖc . Çc t¶i träng ®ã gåm cã :
Träng lîng b¶n th©n cÇn trôc vµ giã b·o t¸c dông lªn cÇn trôc ë tr¹ng th¸i kh«ng
lµm viÖc . C¨n cø vµo çc t¶i träng ®ã ®Ón tiÕn hµnh kiÓm tra bÒn kÕt cÊu
vµ æn ®Þnh cÇn trôc ë tr¹ng th¸i kh«ng lµm viÖc
2. Tæ hîp t¶i träng
C¨n cø vµo tr¹ng th¸i lµm viÖc cña m¸y trôc ngêi ta tæ hîp çc t¶i träng
t¸c dông lªn m¸y trôc vµ chia thµnh çc tæ hîp t¶i träng :
- Tæ hîp Ia , IIa : T¬ng øng víi tr¹ng th¸i cÇn trôc lµm viÖc , cÇn trôc
®øng yªn chØ cã mét c¬ cÊu n©ng lµm viÖc , tÝnh to¸n khi khëi ®éng ( hoÆc
h·m ) c¬ cÊu n©ng mét çch tõ tõ ( I a ) , khëi ®éng ( hoÆc h·m ) c¬ cÊu n©ng
mét çc ®ét ngét ( IIa )
- Tæ hîp Ib , IIb : CÇn trôc mang hµng l¹i ®ång thêi cã thªm mét c¬ cÊu
kh¸c ho¹t ®éng ( Quay , thay ®æi tÇm víi ... ) tiÕn hµnh khëi ®éng ( hoÆc h·m
) c¬ cÊu mét çch tõ tõ ( Ib ) , khëi ®éng ( hoÆc h·m ) c¬ cÊu mét çch ®ét
ngét ( IIb )
- Tæ hîp III : CÇn trôc kh«ng lµm viÖc vµ chØ chÞu t¸c dông cña träng
lîng b¶n th©n vµ giã b·o
II. tÝnh to¸n çc t¶i träng :
1. Träng lîng b¶n th©n :
Chän träng lîng b¶n th©n kÕt cÊu G theo cÇn trôc cã s½n ( h·ng FAM )
víi çc th«ng sè kÜ thuËt t¬ng ®¬ng .
2. Träng lîng hµng :
Søc n©ng cho phÐp Q : lµ träng lîng hµng lín nhÊt ®îc phÐp n©ng kÓ
c¶ bé phËn dïng ®Ó mang hµng ( GÇu ngo¹m , d©y ,xµ mãc hµng líi ... ) ë m·
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 20 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
hµng ®îc n©ng . Träng lîng hµng lµ lo¹i t¶i träng ®éng t¸c dông lªn kÕt cÊu
thÐp cña cÇn trôc khi lµm viÖc .
a. Khi tÝnh to¸n kÕt cÊu thÐp theo ®é bÒn l©u ( Tæ hîp Ia , Ib )
Träng lîng hµng ®Ó tÝnh kÕt cÊt thÐp lµ lo¹i t¶i träng t¬ng ®¬ng :
Qt® = φ . Q ( 4.1 ) [1]
CT 4.1 – S¸ch tham kh¶o [1] ë phÇn tµi liÖu tham
kh¶o
Trong ®ã :
Q : Träng lîng hµng
φ : HÖ sè t¬ng ®¬ng phô thuéc vµo qui luËt thay ®æi t¶i träng vµ chÕ
®é lµm viÖc cña m¸y trôc ( B¶ng 4.1 – [1] )
b. Khi tÝnh to¸n kÕt cÊu thÐp theo ®é bÒn vµ ®é æn ®Þnh ( Tæ hîp , II a ,
IIb , III )
QtÝnh to¸n = Q®Þnh møc = Q
3. T¶i träng giã :
CÇn trôc lµm viÖc ngoµi trêi do vËy cÇn ph¶i tÝnh ®Õn t¶i träng giã
trong tÝnh to¸n søc bÒn vµ tÝnh to¸n æn ®Þnh cña m¸y. T¶i träng giã cã ph-
¬ng song song víi mÆt ®Êt .Toµn bé t¶i träng giã ®îc xem lµ t¸c dông theo ph-
¬ng ngang vµ x¸c ®Þnh theo c«ng thøc :
( 4.4 ) [1]
Trong ®ã :
Pg : Toµn bé t¶i träng t¸c dông lªn cÇn trôc

FH : DiÖn tÝch ch¾n giã tÝnh to¸n cña kÕt cÊu vµ vËt n©ng ( trong trang
th¸i lµm viÖc )
pg : ¸p lùc giã t¸c dông lªn kÕt cÊu
( 4.6 ) [1]
Víi :
q0 : Cêng ®é giã ë ®é cao 10 mm so víi mÆt ®Êt ( B¶ng 4.1 – [1] )
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 21 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
n : HiÖu sè hiÖu chØnh kÓ ®Õn sù t¨ng ¸p lùc phô thuéc vµo chiÒu cao
kÕt cÊu so víi mÆt ®Êt. ( B¶ng 4.5 – [1] )
c : HÖ sè khÝ ®éng häc ( B¶ng 4.6 – [1] )

 : HÖ sè qu¸ t¶i ( khi tÝnh to¸n theo ph¬ng ph¸p øng suÊt cho phÐp th×
=1
 : HÖ sè tÝnh ®Õn ¶nh hëng ®éng cña giã g©y lªn do ¸p lùc xung, khi
x¸c ®Þnh c«ng suÊt ®éng c¬ cña c¬ cÊu cho phÐp qu¸ t¶i ng¾n h¹n  = 0,6 .
Khi tÝnh to¸n chi tiÕt theo ®é bÒn  = 1
3. T¶i träng do qu¸n tÝnh
a. T¶i träng qu¸n tÝnh khi n©ng h¹ hµng :
S = ψ.Q ( 4.13 ) [1]
Víi :
S : T¶i träng qu¸n tÝnh khi n©ng ( h¹ ) hµng :
ψ : HÖ sè ®éng phô thuéc vµo chÕ ®é lµm viÖc vµ thiÕt bÞ mang hµng
cña cÇn trôc .
b.T¶i träng qu¸n tÝnh khi cã chuyÓn ®éng quay :
Khi quay phÇn quay cña cÇn trôc víi tèc ®é ω , gia tèc ε sÏ lµm ph¸t sinh
çc lùc qu¸n tÝnh li t©m vµ lùc qu¸n tÝnh tiÕp tuyÕn .
- Lùc qu¸n tÝnh ly t©m
( 4.29 ) [1]
- Lùc qu¸n tÝnh tiÕp tuyÕn :
( 4.30 ) [1]
c. T¶i träng qu¸n tÝnh khi thay ®æi tÇm víi :
Khi cÇn trôc thay ®æi tÇm víi t¶i träng sinh ra vÒ nguyªn t¸c t¬ng tù nh
khi tÝnh lùc qu¸n tÝnh khi quay
IV- Ph¬ng ph¸p tÝnh :
§Ó tÝnh to¸n søc bÒn çc chi tiÕt cña c¬ cÊu vµ mét sè bé phËn cÇn
trôc ta sö dông ph¬ng ph¸p
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 22 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
TÝnh to¸n theo ph¬ng ph¸p øng suÊt cho phÐp.
øng suÊt cho phÐp :
0 : øng suÊt nguy hiÓm cña vËt liÖu (giíi h¹n bÒn, giíi h¹n ch¶y, giíi h¹n
mái ) øng cña tr¹ng th¸i øng suÊt ®· cho.
 : øng suÊt lín nhÊt t¸c dông trong chi tiÕt
[ ]: øng suÊt cho phÐp ®èi víi chi tiÕt .
K0 : HÖ sè tÝnh ®Õn ¶nh hëng çc khuyÕt tËt bªn trong cña vËt liÖu .
K : HÖ sè an toµn chung .
K = K1. K2
K1 : HÖ sè an toµn phô thuéc vµo c«ng dông vµ møc ®é quan träng cña chi
tiÕt.
K2 : HÖ sè t¶i träng tÝnh ®Õn chÕ ®é lµm viÖc cña c¬ cÊu .
C¬ cÊu n©ng : K1 = 1,2  1,3
C¬ cÊu thay ®æi tÇm víi : K1 = 1,3  1,4
C¬ cÊu quay : K1 = 1,1  1,2
Víi chÕ ®é lµm viÖc trung b×nh: K2 = 1,1
V- TÝnh to¸n hiÖu suÊt :
Khi x¸c ®Þnh t¶i träng tÝnh to¸n theo ®éng häc cña c¬ cÊu cÇn ph¶i tÝnh
®Õn çc tæn thÊt do ma s¸t trong çc kh©u th«ng qua çc gi¸ trÞ hiÖu suÊt cña
çc bé phËn cña nã.
Khi x¸c ®Þnh t¶i träng lªn bé phËn truyÒn ®éng, trôc, khi chän ®éng c¬
xuÊt ph¸t tõ nh÷ng gi¸ trÞ nhá nhÊt cã thÓ cña hiÖu suÊt cßn khi x¸c ®Þnh m«
men phanh nªn lÊy gi¸ trÞ lín nhÊt cã thÓ.
Chän hiÖu suÊt çc bé phËn çc c¬ cÊu trong cÇn trôc thiÕt kÕ :
- Rßng räc çp vµ tang :  = 0,95  0,98
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 23 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
- C¬ cÊu n©ng víi bé truyÒn b¸nh r¨ng :  = 0,8  0,85
- C¬ cÊu quay víi bé truyÒn b¸nh r¨ng :  = 0,8  0,85
Ch¬ng I
TÝnh to¸n vµ chän çc thiÕt bÞ

cho c¬ cÊu n©ng
I. Th«ng sè tÝnh to¸n vµ s¬ ®å
truyÒn ®éng c¬ cÊu
1. Th«ng sè tÝnh to¸n :
- Q max = 28 T = 28000 KG
- Tèc ®é n©ng hµng : Vn = 60 m/ ph
- ChiÒu cao n©ng hµng : H = 12,5 m
- ChiÒu s©u h¹ hµng : H’ = 14 m
- ChÕ ®é lµm viÖc cña c¬ cÊu : Trung b×nh
2. S¬ ®å c¬ cÊu :
C¬ cÊu n©ng cña cÇn trôc ch©n ®Õ thuéc lo¹i c¬ cÊu dÉn ®éng b»ng
®iÖn. Do tÝnh chÊt quan träng vµ çc yªu cÇu cao ®èi víi m¸y dÉn ®éng b»ng
®iÖn, nã ph¶i ®¶m b¶o ®é an toµn, ®é tin cËy, ®é æn ®Þnh cao khi lµm
viÖc, ®îc chÕ t¹o víi chÊt lîng tèt ë tÊt c¶ çc kh©u .
* S¬ ®å truyÒn ®éng :
1. §éng c¬ ®iÖn
2. Khíp nèi kÕt hîp phanh
3. Phanh
4. Hép gi¶m tèc
5. Tang quÊn çp
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 24 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Hình 1.1 : Sô ñoà truyeàn ñoäng cô caá naâng
* S¬ ®å m¾c çp :
H×nh 1.2 : S¬ ®å m¾c çp
II . tÝnh chän çp tang - trôc tang

thiÕt bÞ mang hµng
1. chän thiÕt bÞ mang hµng :

Hµng th«ng qua c¶ng lµ lo¹i hµng rêi ( linker vµ th¹ch cao ) nªn thiÕt bÞ
mang hµng ph¶i lµ gÇu ngo¹n . §Ó n©ng cao n¨ng suÊt ta dïng thiÕt bi mang
hµng lµ gÇu ngo¹m 1 d©y vµ ®îc dÉn ®éng ®éc lËp kiÓu ®iÖn - thuû lùc .
* ThiÕt bÞ mang hµng :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 25 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
H×nh 1.3 : ThiÕt bÞ mang hµng lµ gÇu ngo¹m

* Th«ng sè c¬ b¶n cña gÇu ngo¹m :
BÒ réng gÇu : B = 3550 mm
§é më réng tèi ®a cña gÇu : L = 4400 mm
B¸n kÝnh cong cña gÇu : R = 611 mm
ChiÒu dµi thanh kÐo : l = 1967 mm
C«ng suÊt ®éng c¬ ®iÖn dÉn ®éng : P = 54 kW
Thêi gian ®ãng / më gÇu : t = 13/ 7 s
2. TÝnh chän çp:
TÝnh chän çp dùa theo s¬ ®å m¾c çp ®· chän. §Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng
chiô t¶i cña çp khi cÇn thiÕt, ta tÝnh chän çp theo lùc kÐo ®øt çp :
§iÒu kiÖn chän çp :
S®  k . Sk ( 2-10 ) [3]
Víi :
- S® : Lùc kÐo ®øt cña çp ( KG)
- Sk : Lùc c¨ng lín nhÊt trong d©y cuén vµo tang khi n©ng vËt ( KG).
- k : HÖ sè an toµn xuÊt ph¸t tõ lùc ®øt çp vµ giíi h¹n bÒn çc sîi çp k
®îc chän phô thuéc vµo lo¹i m¸y vµ chÕ ®é lµm viÖc cña c¬ cÊu.
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 26 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Theo B2-3 – [2] víi c«ng dông cña çp n©ng vËt vµ chÕ ®é lµm viÖc
trung b×nh , ta chän k = 6 .
Ta cã :
( 1.14 ) [3]
Víi :
p : HiÖu suÊt cña pal¨ng. p = 0,98 ( B 2-2 - [3] )
 : HiÖu suÊt cña puli .  = 0,98
r : Sè pu ly ®æi híng . r = 2
Q : Søc n©ng tèi ®a . Q = 28 T = 28000 KG
a : Béi suÊt pal¨ng . a = 1
VËy : S®  14870 . 6 = 89220 ( KG )

Theo B III.3 – [3] - Ta chän lo¹i çp bÖn kÐp lo¹i TK-O cã kÕt cÊu 6 x
37 ( 1 + 6 + 15 + 15 ) + 1 lâi theo OCT 3097 - 69
§êng kÝnh çp : d = 43 mm
Giíi h¹n bÒn cña d©y çp : b = 160 KG/mm2
Lùc ®øt cho phÐp : ® = 91150 ( KG )
Khèi lîng tÝnh to¸n 1000 m : 6675 ( KG)
3. TÝnh tang :
Ph¬ng ¸n thiÕt kÕ : Sö dông lo¹i tang kÐp cã xÎ r·nh, lo¹i nµy cã kh¶ n¨ng
chÞu nÐn tèt h¬n tang tr¬n, ®é mµi mßn çp còng nhá h¬n .
a - X¸c ®Þnh ®êng kÝnh tang :
§êng kÝnh cÇn thiÕt cña tang theo ®êng trung b×nh cña d©y çp thÐp
cuén vµo :
D  dc . e ( 2-9 ) [3]
Víi :
D: §êng kÝnh cña tang ( mm)
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 27 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
dc : §êng kÝnh cña d©y çp quÊn trªn tang. dc = 43 mm
e : HÖ sè tÝnh ®êng kÝnh tang, e ®îc chän phô thuéc lo¹i m¸y, lo¹i
truyÒn ®éng cña c¬ cÊu vµ chÕ ®é lµm viÖc . Víi lo¹i cÇn trôc cã cã cÇn têi
dïng gÇu ngo¹m chän e = 25 . ( B 2T - [3] )
VËy : D  43 . 30 = 1075 (mm)
Chän : D = 1250 (mm)
b - ChiÒu dµi tang :
ChiÒu dµi tÝnh to¸n cña tang ph¶i ®¶m b¶o sao cho khi h¹ vËt xuèng vÞ
trÝ thÊp nhÊt, trªn tang uèn cßn l¹i Ýt nhÊt 1 vßng d©y, kh«ng kÓ sè vßng n»m
trong kÑp çp ( qui ®Þnh vÒ an toµn ).
H×nh 1.4 : X¸c ®Þnh kÝch thíc tang

ChiÒu dµi tang : L = 2.( L1 + L2 ) + L3
Víi :
- L1 : ChiÒu dµi phÇn tang kh«ng xÎ r·nh ®Ó kÑp ®Çu çp lªn tang :
L1 = 4.t
t : Bíc çp . t = dc + ( 2  3 ) = 46 ( mm )
L1 = 4.46 = 184 ( mm )
Chän L1 = 210 ( mm )
- L2 : ChiÒu dµi phÇn c¾t r·nh trªn tang ( mm )
L2 = t.z
t : Bíc çp . t = 46 mm
z : Sè vßng çp cuèn lªn tang
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 28 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
H : ChiÒu cao n©ng hµng . H = 12,5 ( m )

H’ : ChiÒu s©u h¹ hµng . H’ = 14 (m)
z’ : Sè vßng dù tr÷ trong tang . z’ = 4 ( vßng )
a : Béi suÊt pa l¨ng . a =1
D : §êng kÝnh tang . D = 1,25 ( m )
( vßng ) . Chän : Z = 11 ( vßng )
L2 = 11.46 = 506 ( mm ) . Chän L2 = 520 (mm)

- L3 : ChiÒu dµi phÇn tang kh«ng tiÖn r·nh
L3min = b - 2.hmin.tg
L3 = 320 ( mm ) (Theo m¸y mÉu)
- Chän chiÒu dµi tang :
L = 2.( L1 + L2 ) + L3 = 2.( 210 + 520 ) + 320 = 1780 mm
Chän : L = 1780 mm
c - BÒ dµy thµnh tang :
( mm )
d - ChiÒu cao gê tang :
( mm )
e - TÝnh to¸n søc bÒn cña tang .
Trong qu¸ tr×nh lµm viÖc, tang quÊn çp chÞu uèn, nÐn xo¾n ®ång thêi,
nhng do tØ sè :
Nªn ¶nh hëng cña c«ng suÊt uèn vµ xo¾n lµ nhá ( 10  15 % ) . Do vËy ta
chØ kiÓm tra bÒn thµnh tang theo øng suÊt nÐn cßn øng suÊt uèn vµ xo¾n ®-
îc tÝnh ®Õn b»ng çch t¨ng hÖ sè an toµn bÒn khi tÝnh øng suÊt cho phÐp.
Tang ®îc ®óc b»ng gang Cφ 15-32 cã : KG/mm2
øng suÊt cho phÐp vÒ nÐn cña tang :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 29 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
( KG/mm2 )
øng suÊt nÐn lín nhÊt trong tang
(1.23 ) [2]
Víi :
Smax : Lùc c¨ng lín nhÊt cña nh¸nh çp cuén vµo tang . Smax = 14870 ( KG)
t : Bíc çp trªn tang . t = 46 ( mm )
Dt : §êng kÝnh tang . Dt = 1250 ( mm )
: BÒ dµy thµnh tang . ( mm )
( KG/mm2 )
VËy : - Thµnh tang ®ñ bÒn .

g -KÑp ®Çu çp trªn tang.
§Ó n©ng t¶i, ®Çu çp ph¶i ®îc g¾n chÆt trªn tang, ta dïng tÊm kÑp 1 bu
l«ng ®Ó kÑp çp trªn tang.
- Lùc c¨ng cña çp t¹i chç kÑp vµo tang .
( 2.19 ) [3]
Trong ®ã :
St : Lùc c¨ng lín nhÊt trong çp, St =14870 KG
 : HÖ sè ma s¸t gi÷a tang vµ çp .= 0,10,16 . Chän  =0,15
 : Gãc «m cña çc vßng dù tr÷ trªn tang .  = 1,5. 2 = 3
- Lùc kÐo mét bu l«ng :
( 2.20 ) [3]
Trong ®ã :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 30 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Z: Sè bu l«ng ë tÊm kÑp : Z=1
1 : HÖ sè ma s¸t qui ®æi gi÷a ®¸y çp vµ tÊm kÑp, víi r·nh h×nh nöa
trßn, lÊy 1= =0,15
1 : Gãc «m tang b»ng vßng çp kÑp .
1 =2
- Lùc uèn bu l«ng :

T= 1 . N = 0,15 . 1690 = 253,5 ( KG ) ( 2.21 ) [3]
- øng suÊt uèn trong cña bu l«ng khi chÞu kÐo vµ uèn
( 2.22 ) [3]
Víi
K : HÖ sè an toµn kÑp çp, k  1,5 . Chän K =2
l : Kho¶ng çch tõ ®Çu bu l«ng ®Õn tang, ®o thùc tÕ l =90 mm
d : §êng kÝnh bu l«ng . Chän d = 30 mm
d1 : §êng kÝnh ch©n ren bu l«ng . Chän d1 =28mm
§Ó bu l«ng ®ñ bÒn, cÇn cã :

: øng suÊt cho phÐp kÐo ®øt cña vËt liÖu lµm bu l«ng, bu l«ng ®îc
lµm b»ng thÐp 50Γ2 thêng ho¸ cã øng suÊt cho phÐp : = 292,8 N/mm2
h- TÝnh chän Pu ly:
Puly ®îc dïng ®Ó gi¶m lùc kÐo chuyÓn híng d©y çp, gi¶m hoÆc t¨ng
tèc ®é h¹ - n©ng vËt.
Trong c¬ cÊu n©ng nµy, ta bè trÝ mét sè puly dÉn híng ®Æt cè ®Þnh,
mét sè puly di ®éng ë mãc treo.
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 31 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
KÕt cÊu cña puly ph¶i ®¶m b¶o cho çp khi lµm viÖc kh«ng bÞ trît ra
khái r·nh cña nã, kh«ng bÞ uèn nhiÒu vµ kh«ng bÞ mµi mßn nhanh.
CÊu t¹o cña puly : Trßn, cã r·nh, ®îc l¾p trªn trôc víi æ trît vµ ®îc ®óc
b»ng gang CY 15-32
Puly ®îc chän theo ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o ®é bÒn l©u cña çp :
Dp  dc.e ( 1.2 ) [4]
Víi :
Dp : §êng kÝnh puly
dc : §êng kÝnh çp , dc = 43 (mm)
e : HÖ sè ®êng kÝnh puly, e ®îc chän phô thuéc lo¹i m¸y, lo¹i truyÒn
®éng cña c¬ cÊu vµ chÕ ®é lµm viÖc . Chän e = 25
DP  43.25 = 1075 mm . Chän DP =1200 (mm)
VËy ®êng kÝnh ®¸y r·nh lµ :
DP0  DP - 44 = 1200 - 44 = 1156
VËy : Ta chän puly cã ®êng kÝnh ®¸y r·nh lµ : DP0 = 1160 (mm)
III. tÝnh chän , kiÓm tra ®éng c¬ ®iÖn

hép gi¶m tèc - khíp nèi - Phanh
1 - TÝnh chän ®éng c¬ ®iÖn :

Ta tÝnh chän ®éng c¬ trong trêng hîp tang lµm viÖc víi toµn bé t¶i .
C«ng suÊt tÜnh cña ®éng c¬ c¬ cÊu n©ng hµng:
Trong ®ã :
Q : Träng lîng hµng : Q = 28 T = 28000 (KG)
Vn : VËn tèc n©ng . Vn = 60 ( m/ph ) = 1 ( m/s )
 : HiÖu suÊt bé truyÒn ®éng
 = p. ntêi
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 32 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
p: HiÖu suÊt cña pa l¨ng
( 2.20 ) [3]
pl : HiÖu suÊt puly. §îc chän phô thuéc vµo lo¹i æ ®ì vµ ®iÒu
kiÖn b«i tr¬n. Víi æ l¨n b«i tr¬n b×nh thêng ( B 2-2 – [3] ) : pl =0,98
a: Béi suÊt p l¨ng . a =1
p = tpl = 0,984 = 0,922
têi : hiÖu suÊt bÖ têi. Chän têi = 0,85 ( B 1.9 - [3] )
 = 0,922 .0,85 =0,782
VËy : ( kW )
Ta chän ®éng c¬ ®iÖn roto lång sãc (AC squirrel cage motor) theo tiªu chuÈn
CHLB §øc 7-DS355LR víi çc th«ng sè theo catalogue :
C«ng suÊt trªn trôc :
N = 375 ( kW )
Sè vßng quay :
n = 1500 vßng/ phót
Momen ®Þnh møc :
M®m = 241,2 KGm , GD2 = 14
kGm2
H×nh 1.5 : §éng c¬ ®iÖn ΠB = 60%
d 0 = 100 mm (®êng kÝnh trôc ra)
2 - TÝnh chän hép gi¶m tèc :
Chän hép gi¶m tèc cho c¬ cÊu dùa trªn tØ sè tuyÕn chung cña bé truyÒn
tõ trôc ®éng c¬ ®Õn trôc tang.
( 3.15 ) [3]
Víi :
ndc : Sè vßng quay danh nghÜa cña ®éng c¬ . n®c = 1500 vßng/phót
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 33 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
nt : Sè vßng quay cña tang . ( vßng/phót
VËy :
C¨n cø vµo tØ sè truyÒn vµ c«ng suÊt truyÒn ta chän lo¹i hép gi¶m tèc 4
cÊp cña CHLB §øc : HiÖu FLENDER ( Theo m¸y mÉu )
TØ sè truyÒn i = 98
B = 655 mm
L = 2555 mm
d n = 125 mm
D = 300 mm
H×nh 1.6 : Hép gi¶m tèc

Ta cã :
Tèc ®é n©ng hµng thùc tÕ: Vn = 60,1 (m/ph)

3 - Chän khíp nèi :
Ta chän khíp nèi tõ trôc ®éng c¬ ®Õn HGT lµ lo¹i khíp nèi trôc vßng ®µn
håi cã cÊu tao ®¬n gi¶n dÔ chÕ t¹o vµ gi¸ thµnh rÎ. Cã thÓ l¾p vµ lµm viÖc
khi 2 trôc kh«ng ®ång trôc tuyÖt ®èi, ngoµi ra lo¹i khíp nµy cßn gi¶m ®îc
chÊn ®éng vµ va ®Ëp khi më m¸y hoÆc phanh ®ét ngét. PhÝa nöa khíp bªn
hép gi¶m tèc kÕt hîp lµm b¸nh phanh .
Khi më m¸y n©ng vËt sÏ xuÊt hiÖn m«men më m¸y lín nhÊt mµ khíp nèi
ph¶i truyÒn ®îc .
Mk = Mdn . k1 . K2 ( 1.68 ) [3]
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 34 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Víi :
Mdn : M« men danh nghÜa trªn trôc ®éng c¬.
Mdn = 241,2 (kG.m)
k1 : HÖ sè tÝnh ®Õn møc ®é quan träng cña c¬ cÊu. Theo B1-21
TTMVCLT, phô thuéc vµo d¹ng kÕt cÊu. Chän k1 = 1,3 øng víi c¬ cÊu n©ng .
k2 : HÖ sè tÝnh ®Õn chÕ ®é lµm viÖc cña c¬ cÊu , theo B.1-21 – [3]
phô thuéc vµo chÕ ®é lµm viÖc.Chän k2 =1,2 øng víi chÕ ®é lµm viÖc trung
b×nh.
VËy :
Mk = 241,2.1,3.1,2 = 376,27 ( KGm) = 3762,7 ( Nm )
Chän khíp nèi cã kÝch thíc lín kh¼ n¨ng chÞu M«men xo¾n 8000 Nm .
( B 9-11 – [5] ) .
PhÇn nöa khíp nèi víi hép gi¶m tèc kÕt hîp lµm b¸nh phanh cã D = 500 mm
GD2 = 20 kGm2 ( B III.36 – [3] )
4 - Chän phanh :
Phanh lµ thiÕt bÞ dïng ®Ó dõng h¼n chuyÓn ®éng hoÆc h¹n chÕ tèc ®é
cña c¬ cÊu. ViÖc chän ®óng lo¹i phanh phï hîp víi tõng ®iÒu kiÖn lµm viÖc
cô thÓ cã vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn ®é an toµn cña cÇn trôc khi lµm viÖc.
Khi chän phanh, ta nªn chän phanh cã kÝch thíc nhá, gän, lµm viÖc tèt vµ
®îc sö dông réng r·i.
M«men c¶n tÜnh trªn trôc ®éng c¬ khi phanh c¬ cÊu:
( 1.18 ) [3]
Smax : Lùc c¨ng lín nhÊt trªn d©y cuén vµo tang. Smax = 14870 (KG)
Dt : §êng kÝnh tang . D= 1,25 ( m )
c : HiÖu suÊt bé truyÒn ®éng. c = 0,782
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 35 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
a: Sè nh¸nh çp vµo tang. a =2 ;
i : tû sè truyÒn . i = 98
Momen phanh :
Mph = Kh ..
Kh =1,75 : HÖ sè an toµn phanh, khi c¬ cÊu lµm viÖc ë chÕ ®é trung
b×nh
( B 2 -9- [3] )
Ta sö dông 2 phanh ®Ó t¨ng ®é an toµn
VËy :
Chän 2 phanh m¸ nam ch©m ®iÖn hµnh tr×nh ng¾n kiÓu TKT Γ -500M
cã: M«men phanh lµ 250 ( kGm ) . §êng kÝnh b¸nh phanh D = 500 mm
Ta bè trÝ 1 phanh ngay t¹i khíp nèi tõ ®éng c¬ ®Õn trôc quay nhanh cña
hép gi¶m tèc vµ 1 phanh ë trôc quay nhanh phÝa bªn kia hép gi¶m tèc
5. KiÓm tra ®éng c¬ ®iÖn :

Thieát bò mang haøng laø gaàu ngoaïm neân :
Cô caáu naâng seõ laøm vieäc vôùi caùc troïng löôïng vaät naâng:
Q1 = Q; Q2 = 0,8Q; Q3 = 0,6 Q vaø tyû leä thôøi gian laøm vieäc
vôùi caùc troïng löôïng naøy töông öùng laø 2: 5 : 3
Ñoäng cô ñaõ choïn coù coâng suaát danh nghóa nhoû hôn coâng suaát
tính do ñoù phaûi ñöôïc kieåm tra veà nhieät ñeå coù theå thöïc hieän ñöôïc
pheùp tính naøy ta phaûi laàn löôït xaùc ñònh caùc thoâng soá tính toaùn trong
caùc thôøi kyø laøm vieäc khaùc nhau cuûa cô caáu.
* Thôøi gian môû maùy khi naâng haøng
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 36 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
( 1.41 ) [3]
Trong ñoù :
Troïng löôïng vaät naâng cuûa boä phaän mang:
Q0 = Q + Qm = 28000 kG
Löïc caêng daây caùp treân tang khi naâng haøng :
( 2.1 ) [3]
Víi :
p : HiÖu suÊt cña pal¨ng. p = 0,98
 : HiÖu suÊt cña puli .  = 0,98
r : Sè pu ly ®æi híng . r = 2
Q : Søc n©ng tèi ®a . Q = 28 T = 28000 KG
a : Béi suÊt pal¨ng . a = 1
Hieäu suaát cuûa cô caáu khoâng tính hieäu suaát cuûa palaêng khi laøm
vieäc:
’ = 0,98
Moâmen treân truïc ñoäng cô khi naâng haøng:
( 2.32 ) [3]
M«men ®µ t¬ng ®¬ng khi khëi ®éng n©ng :
 = 1,1
n1 = 1500 soá voøng quay cuûa truïc ñoäng cô.
Moâmen ñònh möùc treân truïc ñoäng cô
Mñm = 241,2 ( kGm)
Moâmen môû maùy trung bình cuûa ñoäng cô :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 37 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
= 2,4 : HÖ sè m«men lín nhÊt cña ®éng c¬ ( Tra trong catalogue )

= 1,5 : HÖ sè momen më m¸y cña ®éng c¬ ( Tra trong catalogue )
→ Thôøi gian môû maùy khi naâng haøng :
Gia toác môû maùy vôùi taûi troïng Q1 = Q seõ baèng:
Gia toác naøy naèm trong giôùi haïn thoûa ñaùng ñoái vôùi MT.
* Thôøi gian môû maùy khi haï haøng :
(1.42) [3]
Trong ñoù :
Löïc caêng daây treân tang khi haï haøng :
(2.1’ ) [3]
Moâmen treân truïc ñoäng cô khi haïhaøng :
(1.19) [3]
→ Thôøi gian môû maùy khi haï vaät :
Treân ñaây ta chæ trích vaøi caùch tính caùc thoâng soá cho 1 tröôøng
hôïp taûi troïng Q1 = Q ñoái vôùi caùc tröôøng hôïp Q2 vaø Q3 cuõng tính töông
töï theo nhöõng coâng thöùc ñaõ daãn, keát quaû pheùp tính caùc thoâng soá
cho caùc taûi troïng khaùc nhau ghi trong baûn döôùi ñaây :
Teân Chæ Soá Kí hieäu Q1 = Q Q2 = 0,8Q Q3 = 0,6Q
Troïng löôïng haøng ñònh möùc Q0 ( kG ) 28000 22400 16800
Löïc caêng cua daây caùp khi
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 38 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
naâng Sn ( kG ) 14285 12675 11522
Hieäu suaát  0,98 0,94 0,90
Momen khi naâng haøng Mn ( kGm ) 185,92 172 163,3
Löïc caêng caùp khi haï haøng Sh ( kG ) 13720 10528 7560
Momen khi haï haøng Mh ( kGm ) 171,5 126,22 86,78
Thôøi gian mô maùy khi naâng (s) 1,1 0,983 0,93
Thôøi gian môû maùy haï (s) 0,33 0,354 0,36
Thôøi gian chuyeån ñoäng vôùi vaän toác oån ñònh:

Choïn : Htb = 0,8Hmax = 0,8 . 12,5 = 10 m
Toång thôøi gian naâng vaø haï haøng trong chu kì laøm vieäc cuûa cô
caáu
Toång thôøi gian môû ñoäng cô trong moät chu kì
Moâmen trung bình bình phöông treân truïc ñoäng cô:
Coâng suaát trung bình bình phöông ñoäng cô phaûi phaùt ra:
Ntb = (1.62 ) [3]
Keát quaû pheùp tính kieåm tra nhieät thaáy raèng ñoäng cô ñöôïc choïn
coù toång coâng suaát danh nghóa laø M ñm = 375 kW ñöôïc coi laø thoûa maõn
yeâu caàu khi laøm vieäc.
6. KiÓm tra phanh :
Thêi gian phanh khi h¹ hµng :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 39 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
§èi víi chÕ ®é lµm viÖc trung b×nh theo B 1.12 – [3] ta chän ®o¹n ®êng
phanh c¬ cÊu n©ng lµ S = 0,6 m
Thêi gian phanh :
Nhö vaâïy gaàn ñuùng vôùi giaù trò thöïc teá

Gia toác khi phanh :
Vaäy gaàn ñuùng vôùi giaù trò ñöôïc cho trong taøi lieäu
KÕt luËn : Phanh ñuû ñieàu kieän laøm vieäc
Ch¬ng II
TÝnh to¸n vµ chän çc thiÕt bÞ

cho c¬ cÊu thay ®æi tÇm víi
Giíi thiÖu
C¬ cÊu thay ®æi tÇm víi trong cÇn trôc ch©n ®Õ kÕt hîp víi c¬ cÊu
n©ng, c¬ cÊu quay cã thÓ dÔ dµng ®a mãc tíi to¹ ®é cÇn thiÕt, t¹o ®iÒu kiÖn
cho cÇn trôc lµm viÖc trªn diÖn tÝch lín.
C¬ cÊu thay ®æi tÇm víi trong cÇn trôc ch©n ®Õ thay ®æi tÇm víi b»ng
ph¬ng ph¸p l¾c cÇn (thay ®èi gãc nghiªng cña cÇn so víi ph¬ng n»m ngang
cßn gäi lµ c¬ cÊu n©ng cÇn).
NÕu c¨n cø vµo nguyªn t¾c chuyÓn ®éng, ngêi ta cã thÓ chia c¬ cÊu thay
®æi tÇm víi thµnh çc lo¹i nh sau:
- Thay ®æi tÇm víi dïng pa l¨ng çp
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 40 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Thay ®æi tÇm víi dïng thanh r¨ng - b¸nh r¨ng
- Thay ®æi tÇm víi dïng vÝt
- Thay ®æi tÇm víi dïng thuû lùc
- Thay ®æi tÇm víi dïng tay quay thanh truyÒn
- Thay ®æi tÇm víi dïng rÎ qu¹t, b¸nh r¨ng.
Tuy nhiªn, ®èi víi c¬ cÊu thay ®æi tÇm víi cña cÇn trôc ch©n ®Õ, thêng
sö dông c¬ cÊu thay ®æi tÇm víi dïng thanh r¨ng b¸nh r¨ng.
¦u ®iÓm cña c¬ cÊu thay ®æi tÇm víi nµy lµ cã kÕt cÊu gän, träng lîng
nhÑ, ®é tin cËy khi lµm viÖc lín, cã kh¶ n¨ng chèng lËt cÇn vÒ phÝa sau, gi¸
thµnh gi¸ thµnh kh«ng cao l¾m .
I. Th«ng sè tÝnh to¸n - s¬ ®å truyÒn ®éng c¬ cÊu

1- Chän th«ng sè tÝnh to¸n :
Theo yªu cÇu cña nhiÖm vô thiÕt kÕ, dùa trªn th«ng sè m¸y mÉu ta chän
mét sè th«ng sè ®Ó tÝnh to¸n cho c¬ cÊu thay ®æi tÇm víi cÇn trôc nh sau:
- CÇn cã søc n©ng:
Q = 28 T khi R = 8  25 (m)
R = 7 m : Khi b¶o dìng thiÕt bÞ .
- Thêi gian thay ®æi tÇm víi tõ tÇm víi lín nhÊt (Rmax) tíi tÇm víi nhá
nhÊt (Rmin): t = 18 s
- VËn tèc thay ®æi tÇm víi vt = 60 m/phót
- Träng lîng cÇn : Chän theo m¸y mÉu . Gc = 14,6 T
- Träng lîng vßi : Chän theo m¸y mÉu. Gv = 8,7 T
- Träng lîng thanh gi»ng : GG = 3,5 T
- C¬ cÊu lµm viÖc ë chÕ ®é trung b×nh
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 41 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
* C¬ cÊu thay ®æi tÇm víi:
1 – Vßi
2 - CÇn
3 - Gi»ng vßi
4 - Tay ®ßn
5 - §èi träng
6- Thanh r¨ng
7- B¸nh r¨ng .
H×nh 2.1 : C¬ cÊu thay ®æi tÇm víi
2 - S¬ ®å truyÒn ®éng cña c¬ cÊu:
1- §éng c¬ ®iÖn
2- Khíp nèi kÕt hîp b¸nh
phanh
3- Phanh
4- Hép gi¶m tèc
5- Thanh r¨ng ¨n khíp
6- Thanh r¨ng
H×nh 2.2 : S¬ ®å truyÒn ®éng c¬ çu TDTV
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 42 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
* Ho¹t ®éng:
Khi ®ãng ®iÖn cho ®éng c¬, b¸nh r¨ng ¨n khíp 5 quay . Thanh r¨ng 6 sÏ
trît trªn çc thanh r¨ng ®ì. Mét ®Çu cña thanh r¨ng nµy liªn kÕt b¶n lÒ víi cÇn
do vËy mµ cÇn ®îc n©ng lªn hoÆc h¹ xuèng.
Ii. X¸c ®Þnh kÝch thíc hÖ cÇn - vÏ ho¹ ®å vÞ trÝ
H×nh 2.3 : X¸c ®Þnh kÝch thíc cÇn

Víi :
Lx : ChiÒu dµi vßi
Lc : ChiÒu dµi cÇn
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 43 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
b: ChiÒu dµi gi»ng
a: ChiÒu dµi ®u«i vßi
1 - X¸c ®Þnh chiÒu dµi cÇn vµ chiÒu dµi ®Çu vßi.
§Ó x¸c ®Þnh chiÒu dµi cÇn vµ chiÒu dµi ®Çu vßi, ta vÏ cÇn ë 2 vÞ trÝ
øng víi gãc nghiªng min vµ max ( Çp n©ng // víi trôc cÇn, vßi th¼ng)
KÝch thíc hÖ cÇn khi thiÕt kÕ ph¶i tho¶ m·n ®iÒu kiÖn :
H  [Hmax]
Rmax  [Rmax]
Rmin  [Rmin]
Tõ çc gi¸ trÞ kinh nghiÖm, ta thêng lÊy min 300; max 800
T¬ng øng
Chän
Víi min : Vßi hîp víi ph¬ng ngang 1 gãc 3 = 10 250

Chän 3 = 25 0
max: Vµ hîp víi ph¬ng th¼ng gãc 1 gãc 1; 2
1 = 5 100 → Chän 1 = 50
2 = 5 100 → Chän 2 = 5 0
Ta ®Æt ( K : HÖ sè tØ lÖ )
Ta cã c«ng thøc :
+ Khi cÇn ë vÞ trÝ min ( vÞ trÝ 1)
+ Khi cÇn ë vÞ trÝ max (vÞ trÝ 2)

H = Lc (cos 1 - Kcos 2)
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 44 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Rmin = LC (sin 1 + K sin 2 )
→ Ta c©n b»ng H ë 2 vÞ trÝ min = max
VËy ta cã :
Tõ (1) : Lx =0,559 LC (3)

Thay (3) vµo (2) : 25 = LC cos 450 + 0,559 LC cos 250
VËy :
LC = 19,475 (m)
LX = 10,920 ( m )
2 - X¸c ®Þnh chiÒu dµi ®u«i vßi vµ chiÒu dµi gi»ng
- ChiÒu dµi ®u«i vßi ®îc x¸c ®Þnh theo CT kinh nghiÖm:
a = (0,3  0,6) LX = 0,37.10,92 = 4,05 ( m )
- ChiÒu dµi vßi : LV = LX + a = 10,92 + 4,05 = 14,970 (m)
- ChiÒu dµi gi»ng b :
§Ó x¸c ®Þnh ®îc, ngêi ta vÏ cÇn ë 3 vÞ trÝ min ; TB ; max . VÞ trÝ TB
ph¶i chän sao cho:
Tõ 3 vÞ trÝ cña ®Çu cÇn D1,D2, D3 ta kÐo dµi ®Çu vßi vÒ phÝa sau 1
®o¹n =1, ®iÓm mót cuèi cña çc ®iÓm lµ E 1,E2,E3. Çc ®iÓm nµy chÝnh lµ
çc ®iÓm n»m trªn ®êng trßn cã t©m lµ chèt ®u«i gi»ng cã b¸n kÝnh chÝnh
b»ng ®o¹n tõ chãt ®u«i gi»ng ®Õn ®u«i vßi.
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 45 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
§Ó x¸c ®Þnh ®îc chèt ®u«i gi»ng B vµ chiÒu dµi b, ta vÏ 2 ®êng trung
trùc cña ®o¹n E1E2 vµ E2E3 . Giao 2 ®êng nµy c¾t nhau t¹i B . B chÝnh lµ chèt
®u«i gi»ng.
Kho¶ng çch BE1 = BE2 = BE3=b chÝnh lµ chiÒu dµi gi»ng b
Tõ phÐp dùng h×nh, ta x¸c ®Þnh ®îc b = 15,83 m
3 - X¸c ®Þnh ho¹ då vÞ trÝ cÇn :

Ho¹ ®å vÞ trÝ cÇn ®îc x¸c ®Þnh b»ng çch vÏ trªn m¸y vi tÝnh
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 46 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
H×nh 2.4 : X¸c ®Þnh ho¹ ®å vÞ trÝ

* Ho¹ ®å vÞ trÝ
Ta cã : H×nh 2.5 : Ho¹ ®å

vÞ trÝ
φmin = 450 → Rmax = 25 m φ = 62,50 → R = 18,09 m
φ = 500 → R = 22,84 m φ = 700 → R = 13,16 m
φ = 550 → R = 20,60 m φ = 750 → R = 10,30 m
φmax = 800 → Rmin = 7,00 m
III. X©y dùng biÓu ®å m« men mÊt C©n b»ng cÇn
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 47 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
1- X©y dùng ®å thÞ thay ®æi m« men cÇn theo tÇm víi :
Khi cÇn trôc lµm viÖc, cÇn cña cÇn trôc ph¶i n»m ë çc vÞ trÝ kh¸c
nhau, do vËy kho¶ng çch tõ träng t©m cña nã tíi chèt cÇn còng thay ®æi.Vµ
sù thay ®æi nµy dÉn ®Õn sù thay ®æi m«men cña cÇn ®èi víi chèt ®u«i cÇn.
§Ó x©y dùng ®å thÞ thay ®æi m«men cÇn theo tÇm víi ta xÐt ë mét sè
vÞ trÝ kh¸c nhau cña cÇn. Chän vÞ trÝ tÇm víi cña cÇn dùa vµo häa ®å vÞ
trÝ, ta tÝnh ®îc Mc ë çc vÞ trÝ tÇm víi kh¸c nhau.
ë cÇn trôc thiÕt kÕ, träng lîng thiÕt bÞ cÇn vµ träng lîng ®èi träng ®îc bè
trÝ nh h×nh vÏ.
H×nh 2.6 : Ph©n tÝch lùc song song theo tØ lÖ çnh tay ®ßn
§Ó c©n b»ng, th× ®èi träng G® ph¶i c©n b»ng víi träng lîng thiÕt bÞ
cÇn, ®èi träng nµy ®îc bè trÝ th«ng qua hÖ tay ®ßn.
Gäi Gc: Träng lîng thiÕt bÞ cÇn
Gx : Träng lîng thiÕt bÞ vßi
2G0 : Träng lîng thiÕt bÞ gi»ng
Gd: Träng lîng ®èi träng
§Ó dÔ dµng x¸c ®Þnh ®îc ,ta ph©n çc träng lîng nµy nh sau :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 48 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
+ Träng lîng vßi :
Gx’: §Æt t¹i ®iÓm ®Çu cÇn
Gx” : §Æt t¹i ®iÓm ®Çu vßi
+ Träng lîng gi»ng 2G0 = G0(vßi) + G0 (gi»ng)
G0 : §Æt t¹i ®iÓm ®u«i vßi
G0 : §Æt t¹i chèt ®u«i gi»ng
MÆt kh¸c : G0 ®Æt t¹i ®u«i vßi l¹i ®îc chia lµm 2 thµnh phÇn .
G0 = G0’ + G0”
G0’: §Æt t¹i ®iÓm ®Çu cÇn
G0” §Æt t¹i ®iÓm ®Çu vßi .
ViÖc ph©n tÝch nµy dùa vµo ph¬ng ph¸p ph©n tÝch lùc song song theo
tØ lÖ çnh tay ®ßn ( sù c©n b»ng m« men)
Hîp lùc cña (Gx” - G0”) t¹o ra lùc kÐo K” ë gi»ng. Vµ hîp lùc (Gx”, G0”) víi
K” ë gi»ng. Vµ hîp lùc (Gx”, G0”) víi K’ lµ lùc N ( Lùc N g©y g·y cÇn).
Trªn h×nh vÏ th× lùc N çch chèt ®u«i cÇn 1 ®o¹n f( f lµ 1 gi¸ trÞ dao
®éng quanh gèc A). Trong qu¸ tr×nh thay ®æi tÇm víi nh vËy, träng lîng thiÕt
bÞ cÇn sÏ g©y ra 1 m« men ®èi víi gèi A:
MC (A) = Gc .Lc + (Gx’ + G0’)Lx Nf (4.20) [6]
Tuy nhiªn khi kùc N ®i qua ®iÓm A th× f = 0 m«men do ¸p lùc N g©y ra
sÏ b»ng 0.
Gi¸ trÞ Mc lu«n thay ®æi tõ RmaxRmin. Ta x¸c ®Þnh Mc t¹i 7 gi¸ trÞ
cña cÇn khi gãc nghiªng cÇn biÕn thiªn tõ min =450 ®Õn max =800. Sau ®ã
lËp ho¹ ®å vÞ trÝ cña cÇn t¹i 7 vÞ trÝ .
X¸c ®Þnh m« men cÇn t¹i çc vÞ trÝ tÝnh to¸n cã :
Gäi :
Trong ®ã :
Gx : Träng lîng vßi . Gx = 8700 ( kG )
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 49 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
X1 : Lµ kho¶ng çch gi÷a ®êng th¼ng ®øng ®i qua ®Çu cÇn vµ träng t©m
vßi.
X2 : Lµ kho¶ng çch tõ träng t©m vßi ®Õn ®êng th¼ng ®øng ®i qua ®Çu
vßi.
X3 : lµ kho¶ng çch tõ ®Çu cÇn tíi ®êng th¼ng ®øng ®i qua ®u«i vßi.
§Æt :
Cã :
Víi X4 : Lµ kho¶ng çch tõ ®Çu cÇn - Thanh gi»ng ;

+ Cã :
G0 : Träng lîng thanh gi»ng : G0 = 0,507T = 5070 ( KG )

VËy : G0’ = G0 - G0”
GX’ = GX - GX”
§Æt R = GX” - G0”
N = R + K”
Dùa vµo ho¹ ®å vÞ trÝ cña cÇn vµ vßi, ta x¸c ®Þnh ®îc çc gi¸ trÞ X1 , X2
; X3 ; X4 ; f.
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 50 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
B¶ng tÝnh gi¸ trÞ Mc t¹i 7 vÞ trÝ .

VÞ trÝ I II III IV V VI VII
X1 6246 5662 5057 3995 2849 1744 44
X2 3108 2887 2647 2210 1720 1236 470
X3 3139 2775 2410 1729 1128 508 -426
X4 3750 4027 4077 3775 3161 2488 1509
f 418 241 474 285 -993 -1367 1113
LC 6885 6259 5585 4421 3330 2520 1724
LX 16879 15405 13810 11051 8381 6276 3919
G”X 5809 5762 5710 5601 5424 5091 744
GX’ 2891 2938 2989 3098 3275 3608 7955
G0” 503 486 469 418 370 255 -1242
G0’ 997 1013 1030 1019 1129 1244 2743
K” 13235 11200 9903 8531 7305 5792 676
R 5306 5276 5241 5192 5054 4836 1987
N 18541 16476 15144 13723 12359 10628 2663
Mc ( kGm ) 158396 156217 144253 113954 73255 52714 70059
* §å thÞ thay ®æi m« men cÇn theo tÇm víi
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 51 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
2- X©y dùng ®å thÞ thay ®æi m« men ®èi träng theo tÇm víi
Träng lîng cña ®èi träng di ®éng ®îc lÊy ®èi víi vÞ trÝ trung b×nh tõ
®iÒu kiÖn c©n b»ng tæng m«men cña cÇn víi gÇu vµ m« men ®èi träng .
MC = M®
NÕu ta xÐt t¬ng quan víi Mc th× m« men ®èi träng lÊy víi chèt ®u«i cÇn
A ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
Víi :
a,b, l® lµ çc çnh tay ®ßn lÊy ë vÞ trÝ trung b×nh khi thay ®æi tÇm víi
G® : träng lîng ®èi träng
Tõ ®iÒu kiÖn c©n b»ng m« men ®èi träng vµ tæng m«men cÇn vµ gÇu
t¹i vÞ trÝ trung b×nh ta cã :
( KG )
Víi
M = 113954000 KGmm
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 52 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
a = 2793 mm , b = 2034 mm , l ® = 8255 mm ( x¸c ®Þnh dùa vµo ho¹ ®å vÞ
trÝ )
Chän : G® = 10052 KG
Còng t¬ng tù nh khi x¸c ®Þnh m« men do h×nh vÏ cÇn ta cã thÓ x¸c ®Þnh
m« men do ®èi träng b»ng çch vÏ ®å thÞ trªn cïng hÖ täa ®é trong kho¶ng tõ
Rmin Rmax sao cho t¹i vÞ trÝ trung gian cã Mc = M®
Dùa vµo häa ®å vÞ trÝ hÖ tay ®ßn ®èi träng, ta x¸c ®Þnh ®îc a,b,l® .
VÞ trÝ I II III IV VI VII VII
L® 8170 8403 8378 8255 8032 7859 7730
a 4456 4065 3617 2793 1967 1314 627
b 2263 2300 2247 2034 1766 1557 1369
M® (kG.m) 161709 149286 135562 113954 89926 66669 35587
§å thÞ thay ®æi m« men ®èi träng theo tÇm víi
3- X©y dùng ®å thÞ Momen kh«ng c©n b»ng cÇn:

Gäi :
MKC : M« men mÊt c©n b»ng do träng lîng thiÕt bÞ cÇn
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 53 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
MKC =Σ M - M® (4.13) [6]
Ta cã gi¸ trÞ MKC ë 8 vÞ trÝ ®îc cho trong b¶ng nh sau :
VÞ trÝ I II III IV VI VII VIII
MKC -3313 6931 8691 0 -16671 -13955 34472
Dùa vµo çc kÕt qu¶ ®· tÝnh to¸n trªn, ta vÏ çc biÓu ®å Mc, M® MKC ë
çc tÇm víi kh¸c nhau.
§å thÞ Momen kh«ng c©n b»ng cÇn
IV. X©y dùng biÓu ®å quÜ ®¹o chuyÓn ®éng cña hµng vµ biÓu
®å m«men mÊt c©n b»ng do hµng
1- X©y dùng quÜ ®¹o chuyÓn ®éng cña hµng.

CÇn cña cÇn trôc thiÕt kÕ lµ cÇn c©n b»ng dïng vßi cã çp n©ng song
song víi trôc cÇn ( trôc gi»ng). Khi thay ®æi tÇm víi, hµng kh«ng di
chuyÓn tuyÖt ®èi theo ph¬ng ngang mµ cã ®é nhÊp nh«. Ta x©y dùng
biÓu ®å tuyÖt ®èi quÜ ®¹o chuyÓn ®éng cña hµng dùa vµo häa ®å vÞ
trÝ cña cÇn .
C¨n cø vµo hai yÕu tè ®ã lµ sù thay ®æi vÞ trÝ cña cÇn, vßi vµ chiÒu
dµi gi»ng kh«ng ®æi.
Tõ 2 yÕu tè trªn, ta x©y dùng ®é nhÊp nh« y() mét çch t¬ng ®èi chÝnh
x¸c quÜ ®¹o chuyÓn ®éng cña hµng th«ng qua b¶ng sau:
R(mm) 25000 22841 20598 18254 13162 10299 7000
Y(mm) 0 -13 78 231 247 170 124
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 54 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
§å thÞ quÜ ®¹o chuyÓn ®éng cña hµng
2- X©y dùng biÓu ®å m« men mÊt c©n b»ng do hµng.

Ta thÊy r»ng, khi hµng di chuyÓn theo ph¬ng ngang mét çch tuyÖt ®èi
th× n¨ng lîng ®Ó chi phÝ cho viÖc n©ng cÇn nhá.Trong thùc tÕ tÝnh to¸n,
®Çu cÇn kh«ng di chuyÓn ®îc theo ph¬ng ngang do nhiÒu nguyªn nh©n, nhng
chñ yÕu lµ do cÇn vµ gi»ng kh«ng song song, nghÜa lµ kh«ng h×nh thµnh mét
kh©u h×nh b×nh hµnh.
Do kÕt cÊu cña cÇn trôc thiÕt kÕ, hµng kh«ng di chuyÓn theo ph¬ng
ngang mµ cã ®é nhÊp nh« theo ph¬ng th¼ng ®øng.V× vËy ®é nhÊp nh« cña
hµng sÏ g©y nªn mét m« men mÊt c©n b»ng do hµng.
Trong ®ã :
Q = 28000 kG : Khèi lîng vËt n©ng
: Gi¸ trÞ vi ph©n ®å thÞ Y(φ)

------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 55 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
* Çch vi ph©n ®å thÞ :(Tham kh¶o Bµi gi¶ng m«n häc Nguyªn Lý M¸y)
- Dùng hÖ trôc vi ph©n díi d¹ng hÖ trôc nguyªn hµm Y(φ)
- Chän cùc vi ph©n ®å thÞ H ( OH = 1 ®¬n vÞ )
- Chia ®Òu trôc hoµnh
- Tõ çc ®iÓm chia c¾t ®êng cong nguyªn hµm ta kÎ çc tiÕp tuyÕn víi
®êng cong Y(φ)
- Tõ cùc H kÎ çc ®êng song song víi tiÕp tyÕn t¬ng øng c¾t trôc oy’ ë
çc ®iÓm , tõ çc ®iÓm nµy dãng çc ®êng song song trôc hoµnh c¾t çc ®-
êng th¼ng ®øng t¹i çc ®iÓm vi ph©n cÇn t×m.
* Vi ph©n ®å thÞ ta ®ù¬c
B¶ng gi¸ trÞ m«men mÊt c©n b»ng do hµng :

R(mm) 25000 22841 20598 18254 13162 10299 7000
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 56 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Y(mm) 0 -13 78 231 247 170 124
dY/dφ 7 21 35 -41 -65 -17 29
MA( kGm ) 196 - 588 980 - 1148 - 1280 - 476 812
V. TÝnh t¶i träng t¸c dông lªn thanh r¨ng

Gäi F lµ tæng lùc t¸c dông lªn thanh r¨ng trong qu¸ tr×nh thay ®æi tÇm víi.
F gåm:
F = F1 + F2 + F3 + F4 + F5 + F6 (9.1) [2]
Víi :
F1 : Lùc trong thanh r¨ng do m« men mÊt c©n b»ng cña hµng
F2 : Lùc trong thanh r¨ng do m« men mÊt c©n b»ng cña cÇn vµ ®èi träng
F3 : Lùc do ¶nh hëng cña t¶i träng giã t¸c dông lªn cÇn ,vßi vµ vËt n©ng .
F4 : Lùc do t¶i träng ngang khi çp hµng nghiªng gãc so víi ph¬ng th¼ng
®øng.
F5 : Lùc li t©m cña khèi lîng cÇn, vßi, ®èi träng, thanh kÐo khi cÇn trôc quay.
F6 : Lùc ma s¸t trong çc khíp cña thiÕt bÞ cÇn vµ tæn thÊt táng çc pu li
khi çp n©ng l¨n qua çc puli lóc thay ®æi tÇm víi .
F : §îc tÝnh t¹i nhiÒu vÞ trÝ cña cÇn.
1- TÝnh lùc trªn thanh r¨ng do ¶nh hëng cña t¶i träng giã t¸c dông lªn cÇn
vßi vµ vËt n©ng : F3
Coi t¶i träng giã ph©n bè ®Òu trªn cÇn , vßi , hµng . Ta cã :
(4.21) [6]
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 57 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Trong ®ã :
Pgc , Pgv : lµ ¸p lùc giã t¸c dông lªn cÇn , vßi
rn : Kho¶ng çch tõ chèt ®u«i cÇn ®Õn thanh r¨ng.
hc , hv : Kho¶ng çch tõ träng t©m cña cÇn , vßi vµ hµng tíi chèt ch©n
cÇn
Ta cã :
Pcg = Pg.F
Víi :
F : §iÖn tÝch chÞu giã cña thiÕt bÞ
Pg : Áp lùc giã lªn thiÕt bÞ
Pg = q0. C.n. 
+ Trong ®ã :
q0 = 25 ( kG/m2 ): Cêng ®é giã ë ®é cao 10m so víi mÆt ®Êt ë
tr¹ng th¸i lµm viÖc ®èi víi cÇn trôc c¶ng .
n = 1,32 : HÖ sè hiÖu chØnh kÓ ®Õn sù t¨ng ¸p lùc phô thuéc vµo
chiÒu cao kÕt cÊu
c = 1,2 : HÖ sè khÝ ®éng häc cña kÕt cÊu .
: HÖ sè qu¸ t¶i, tÝnh theo ph¬ng ph¸p øng suÊt cho phÐp; =1
 : HÖ sè tÝnh ®Õn ¶nh hëng ®éng cña giã g©y nªn do ¸p lùc
xung. Khi x¸c ®Þnh c«ng suÊt ®éng c¬, c¬ cÊu lÊy  = 1
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 58 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
→ Pg = 25. 1,2 .1,32 .1.1 = 36,9 ( KG/m2)
+ Áp lùc giã t¸c dông lªn cÇn :
FC = 17,05 ( m2)
→ PgC = Pg . FC = 626 ( kG )
+ Áp lùc giã t¸c dông lªn vßi :
Fv = 2,6 m2
→ Pgv = Pg .Fv = 96 ( kG )
B¶ng tÝnh gi¸ trÞ F3 ë 7 vÞ trÝ cña cÇn :
Pcg 626 626 626 626 626 626 626
Pgv 96 96 96 96 96 96 96
hc(m) 6,9 7,4 7.9 8,6 9,1 9,4 9,5
hv(m) 12,6 13 13,7 14,6 15,3 15,5 15,7
rn(m) 4,42 4,52 4,6 4,7 4,75 4,75 4,70
F3 ( kG ) 1250 1300 1361 1443 1508 1552 1586
2- TÝnh lùc trªn thanh r¨ng do ¶nh hëng cña t¶i träng ngang khi çp hµng
nghiªng gãc so víi ph¬ng th¼ng ®øng : F4
T = Q.tg
Ta cã
 = 150 : Gãc lÖch cña çp treo hµng so víi ph¬ng th¼ng ®øng .
T = Q. Tg
T = 28000.tg150
T = 7502 ( KG)
MÆt kh¸c :
LÊy m« men víi ®iÓm ®Çu cÇn B :
Gäi N lµ hîp lùc cña T vµ P ®Æt t¹i ®Çu cÇn :

------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 59 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
LÊy m«men t¹i ®iÓm O t¹i chèt ch©n cÇn ta ®îc :
(4.16) [6]
B¶ng gi¸ trÞ cña lùc F4

a(m) 5,64 6,8 7,74 8,98 9,92 10,5 10,90
x(m) 3,75 4,02 4,07 3,77 3,16 2,48 1,50
P ( kG ) 11283 12689 14226 17869 23550 31762 54514
N 5931 7862 9847 14188 20257 28740 51459
r 4,89 4,39 3,83 2,39 1,03 -0,81 - 3,4
rn ( m ) 4,42 4,52 4,6 4,7 4,75 4,75 4,70
F4 ( kG ) 6561 7635 8198 7214 4392 -4900 - 37225
3- TÝnh lùc trªn thanh r¨ng do lùc li t©m cña khèi lîng cÇn Gc vµ vßi GV
khi quay cÇn trôc : F 5
Lùc trªn thanh r¨ng do lùc li t©m cña khèi lîng cÇn va vßi :
(4.17) [6]
Trong ®ã :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 60 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
+ Lùc qu¸n tÝnh li t©m do träng lîng vßi g©y nªn t¹i chèt liªn kÕt cÇn vµ
vßi :
Ta cã :
Gv = 8700 ( kG ) : Träng lîng b¶n th©n vßi
: VËn tèc gãc cña cÇn ®èi víi
trôc quay c¬ cÊu quay

rv : Kho¶ng çch tõ träng t©m cÇn tíi trôc quay cña c¬ cÊu quay
+ Lùc qu¸n tÝnh li t©m do träng lîng cÇn g©y nªn :
Ta cã :
GC = 14600 ( kG ) : Träng lîng b¶n th©n cÇn
: VËn tèc gãc cña c¬ cÊu quay
rc : Kho¶ng çch tõ träng t©m cÇn tíi trôc quay cña c¬ cÊu quay
* B¶ng gi¸ trÞ cña lùc F5

rv 16,87 15,4 13,81 11,05 11,23 8,02 3,9
rc 6,88 6,25 5,58 4,42 3,33 2,5 1,7
( kG ) 2293 2079 1864 1491 1516 1082 526
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 61 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
( kG ) 1568 1425 1272 1007 557 570 387
hc(m) 6,9 7,4 7.9 8,6 9,1 9,4 9,5

hv(m) 12,6 13 13,7 14,6 15,3 15,5 15,7
rn(m) 4,42 4,52 4,6 4,7 4,75 4,75 4,70
F4 ( kG ) 8984 8312 7736 6474 5950 4658 2539
4- TÝnh lùc trªn thanh r¨ng do ¶nh hëng cña lùc F6:
Lùc ma s¸t trong çc khíp cña thiÕt bÞ cÇn vµ tæn thÊt trong çc puli lóc
thay ®æi tÇm víi khi çp n©ng l¨n qua puli. Do çc khíp vµ æ puli lµ æ l¨n lªn
F6 coi nh rÊt nhá cã thÓ bá qua.
5- TÝnh l¹i trªn thanh r¨ng do ¶nh hëng cña m« men mÊt c©n b»ng cña
cÇn vµ ®èi träng F2
F2 ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc :
* Tõ çc kÕt qu¶ cña MKC & rn ë trªn, ta x¸c ®Þnh U2 t¹i 7 vÞ trÝ :
MKC(kG/m) -3313 6931 8691 0 -16671 -13955 34472
rn(m) 4,42 4,52 4,6 4,7 4,75 4,75 4,70
F2( kG) -749 1533 1889 0 -3509 - 2937 7334
6- TÝnh lùc trªn thanh r¨ng do ¶nh hëng cña m« men mÊt c©n b»ng cña
hµng F1 :
F1 ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc :
Tõ çc kÕt qu¶ cña MA ë trªn, ta x¸c ®Þnh F1 t¹i 7 vÞ trÝ :

MA(kGm) 196 - 588 980 - 1148 - 1280 - 476 812
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 62 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
rn(m) 4,42 4,52 4,6 4,7 4,75 4,75 4,70
F1( kG ) 44,3 130 213 244 269 1 2
7- TÝnh to¸n tæng lùc kÐo trªn thanh r¨ng:

F = F1 + F2 + F3 + F4
LËp b¶ng :
F1 44,3 130 213 244 269 1 2
F2 -749 1533 1889 0 -3509 - 2937 7334
F3 6561 7635 8198 7214 4392 -4900 - 37225
F4 8984 8312 7736 6474 5950 4658 2539
FC 14840 17610 18036 13932 7102 -3179 -27352
Gi¸ trÞ trung b×nh cña çc lùc nµy :
Ta tÝnh ®îc :
8 - X©y dùng biÓu ®å vËn tèc thay ®æi tÇm víi cÇn :
Tèc ®é thay ®æi tÇm víi cÇn chÝnh lµ thµnh phÇn n»m ngang cña vËn
tèc ®iÓm C (®iÓm ®Çu vßi) T¹i mçi vÞ trÝ cÇn, vËn tèc nµy cã gi¸ trÞ kh¸c
nhau vµ cã ý nghÜa lµ vËn tèc tøc thêi.
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 63 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Dùa vµo häa ®å vÞ trÝ cña cÇn, tõ Rmax  Rmin, ta x¸c ®Þnh ®îc hµnh
tr×nh S cña thanh r¨ng, S =3300 ( mm )
-VËn tèc thanh r¨ng ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
Víi : t = 18 s : Thêi gian thay ®åi tÇm víi tõ Rmax ↔ Rmin

Gäi A lµ khíp nèi gi÷a cÇn vµ thanh r¨ng ta cã :
VA = Vt . cosα
Víi  lµ gãc hîp bëi ph¬ng cña vËn tèc VA víi ph¬ng cña thanh r¨ng. Dùa
vµo häa ®å vÞ trÝ, ta x¸c ®Þnh ®îc gãc  nµy.
- VËn tèc t¹i ®Óm B ( ®Çu cÇn ) ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc :
( l : chiÒu dµi cÇn )
- §iÓm C vøa chuyÓn ®éng tÞnh tiÕn võa quay xung quanh ®iÓm B nªn :
( VCB cã ph¬ng vu«ng gãc víi cÇn )
§Ó t×m vËn tèc t¹i C ta ®i vÏ ho¹ ®å v©n tèc t¹i tõng vÞ trÝ cña hÖ cÇn
B¶ng gi¸ trÞ vËn tèc :
cosα 0,719 0,766 0,798 0,857 0,906 0,939 0,970
VA 0,131 0,140 0,146 0,157 0,166 0,172 0,177

VB 0,5798 0,6196 0,6462 0,6949 0,7347 0,7613 0,7834
VCB 0,4888 0,5277 0,5435 0,5953 0,6708 0,8759 0
Vc 0,6762 0,8209 0,9268 1,1240 1,3123 1,5888 0,7834
Ta xem mçi lùc Ftb t¸c dông trong mét thêi gian lµ t 1 , t2, t3.. Thêi gian nµy
x¸c ®Þnh tõ qu·ng ®êng thay ®æi tÇm víi S gi÷a 2 ®iÓm ®ang kh¶o s¸t t¬ng
øng víi gãc quay  cña cÇn so víi thanh r¨ng :
Víi :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 64 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Si lµ qu·ng ®êng thay ®æi tÇm víi tÝnh theo ph¬ng ngang tõ i tíi (i+1)
Vtbi : VËn tèc thay ®æi tÇm víi trung b×nh gi÷a 2 vÞ trÝ ®ang kh¶o s¸t.
LËp b¶ng tÝnh thêi gian thay ®æi tÇm víi

VÞ trÝ I II III IV V VI
Si ( m ) 0,764 1,048 2,277 2,632 2,429 3,342
Vtbi ( m/s ) 0,748 0,873 1,02 1,21 1,45 1,18
ti ( s ) 1,02 1,20 2,23 2,20 1,70 2,83
vi. TÝnh chän , kiÓm tra ®éng c¬ ®iÖn

hép gi¶m tèc - kHíp nèi - phanh
1- TÝnh chän ®éng c¬ ®iÖn :

Sau mét thêi gian cÇn thay ®æi tÇm víi tõ Rmax ®Õn Rmin th× lùc b×nh
ph¬ng trung b×nh cña cÇn víi trong thanh r¨ng ®îc x¸c ®Þnh theo biÓu thøc:
C«ng suÊt b×nh ®éng c¬ cÇn thiÕt lµ :
(4.24) [6]
Trong ®ã :
V= 0,183 (m/s) : Tèc ®é chuyÓn ®éng tÝnh tiÕn cña thanh r¨ng
 : HiÖu suÊt truyÒn ®éng c¬ cÊu tõ ®éng c¬ ®Õn thanh r¨ng
BH = 0,95 : HiÖu suÊt bé truyÒn

HGT =0,97 HiÖu suÊt hép gi¶m tèc
ot = 0,97 hiÖu suÊt çc æ trôc
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 65 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
→  =0,894
VËy :
§©y lµ c«ng suÊt cÇn thiÕt cña ®éng c¬. Dùa vµo c«ng suÊt tÝnh ®îc
Ta chän ®éng c¬ ®iÖn roto lång sãc (AC squirrel cage motor) theo tiªu
chuÈn CHLB §øc 7-DS225SN víi çc th«ng sè theo catalogue :
C«ng suÊt trªn trôc : N = 37 ( kW )
Sè vßng quay : n = 1500 vßng/ phót
Momen ®Þnh møc : M®m = 241,2 KGm
GD2 = 0,57 kGm2
ΠB = 60%
d 0 = 60 mm (®êng kÝnh trôc ra)
2- TÝnh chän hép gi¶m tèc :
Hép gi¶m tèc c¬ cÊu ®îc chän dùa vµo tû sè truyÒn i cña c¬ cÊu vµo
c«ng suÊt truyÒn qua hép gi¶m tèc .
S¬ bé ta chän ®êng kÝnh b¸nh r¨ng lµ 340 mm . Do vËy, sè vßng quay
cña trôc ra hép gi¶m tèc lµ :
(vßng / phót)
Trong ®ã :
V: Lµ vËn tèc cña thanh r¨ng ; V =0,183 v/ph
R : Lµ b¸n kÝnh b¸nh r¨ng ; R = 0,17m
TØ sè truyÒn cña hép gi¶m tèc :
Dùa vµo i vµ c«ng suÊt truyÒn, ta chän hép gi¶m tèc hiÖu Flender theo
nhµ s¶n xuÊt thiÕt bÞ cã th«ng sè nh sau:
i = 146 ; L = 1385 (mm) ; H = 662 (mm) ; B = 390 mm ; d = 80 mm
3- Chän khíp nèi :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 66 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Khíp nèi ®éng c¬ víi hép gi¶m tèc
Khíp nèi trôc ®îc chän dùa vµo m« men tÝnh to¸n truyÒn qua khíp:
MM = MH . k1 . k2
Theo B1-26 TTMT ta cã :
K1 =1,4 : HÖ sè tÝnh ®Õn chÕ ®é quan träng cña c¬ cÊu
K2 = 1,2 : HÖ sè tÝnh ®Õn chÕ ®é lµm viÖc cña c¬ cÊu
MH : M« men ®Þnh møc truyÒn qua khíp ®îc tÝnh qua c«ng suÊt ®éng
c¬.
Dùa vµo m«men tÝnh to¸n cña khíp, ta chän khíp vßng ®µn håi phÇn nöa
khíp kÕt hîp lµm b¸nh phanh :
M«men xo¾n lín nhÊt : 400 ( kGm )
§êng kÝnh b¸nh phanh : D = 300 mm
GD2 = 2,5 (kGm2)
3- Chän phanh :
Phanh c¬ cÊu chän ph¶i ®¶m b¶o sao cho gi÷ ®îc cÇn ë vÞ trÝ bÊt kú
trong tr¹ng th¸i lµm viÖc vµ kh«ng lµm viÖc.
M« men phanh ®îc tÝnh theo c«ng thøc :
Trong ®ã :
K = 1,75 : Lµ hÖ sè an toµn cña phanh
Fmax : Lùc kÐo lín nhÊt trªn thanh r¨ng
Fmax = 27352 ( kG)
D = 340 mm: Lµ ®êng kÝnh b¸nh r¨ng
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 67 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Theo s¬ ®å truyÒn ®éng, do l¾p ®Æt 2 phanh, nªn m«men mçi phanh sÏ
lµ :
Dùa vµo m« men phanh trªn, ta chän lo¹i phanh cã kÝ hiÖu : TKTΓ - 300
M
M«men phanh 80 ( kGm ). §êng kÝnh b¸nh phanh: D = 300 (mm)
4- KiÓm tra ®éng c¬ ®iÖn :
§éng c¬ ®iÖn chän ®îc cÇn ph¶i kiÓm tra, theo thêi gian khëi ®éng khi
cã t¶i träng lín nhÊt vµ thêi gian khëi ®éng khi cã t¶i nhá nhÊt.
KiÓm tra thêi gian khëi ®éng :
* Khi lùc kÐo trªn thanh r¨ng lµ lín nhÊt F max ( trong trêng hîp giã b×nh th-
êng ë tr¹ng th¸i lµm viÖc vµ gãc nghiªng çp hµng víi ph¬ng th¼ng ®øng gãc
α ).
Thêi gian khëi ®éng ®îc tÝnh theo c«ng thøc :
( 3.26 ) [3]
Trong ®ã :
- MC : M« men c¶n tÜnh b»ng m« men lín nhÊt trªn trôc ®éng c¬ øng víi
Fmax = 27352 ( kG )
- §éng n¨ng cña hÖ cÇn vµ hµng E:
: VËn tèc gãc cña cÇn .

: VËn tèc gãc cña thanh kÐo vßi .
1 = 0,045 ( rad/s) : VËn tèc gãc tay ®ßn ®èi träng
Q : Träng lîng hµng ; Q= 28000 (KG)
Vc : Tèc ®é thay ®æi tÇm víi ; Vc = 1 (m/s)
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 68 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Ψmax = 3: HÖ sè m«men lín nhÊt më m¸y cña ®éng c¬ (Tra trong Catalo)
Ψkd = 2 : HÖ sè m«men më m¸y cña ®éng c¬ ( Tra trong Catalo )
MH : M«men ®Þnh møc cña ®éng c¬
M«men ®µ t¬ng ®¬ng khi khëi ®éng thay ®æi tÇm víi :
VËy :
Thêi gian khëi ®éng tÝnh to¸n ph¶i nhá h¬n 56 (s)
tkd < [t] ( tho¶ )
*Khi lùc kÐo trªn thanh r¨ng lµ nhá nhÊt F min x¸c ®Þnh ®îc lµ dùa vµo
®iÒu kiÖn thay ®æi tÇm víi kh«ng cã hµng vµ giã, ®ång thêi cÇn trôc kh«ng
quay).
E = 3468 ( kGm ) : §éng n¨ng cña hÖ cÇn, vßi, hµng

Thêi gian khëi ®éng :
Thêi gian khëi ®éng tÝnh to¸n ph¶i nhá h¬n hoÆc b»ng 22,5 (s)
VËy : tkd < [t] ( tho¶ )
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 69 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
4- KiÓm tra phanh :
KiÓm tra thêi gian phanh :
* Khi cã m« men M1 ¸p dông, M1 lµ m« men trªn trôc phanh do lùc kÐo lín
nhÊt trªn thanh r¨ng g©y nªn. M« men nµy ®îc tÝnh khi cÇn trôc quay cã giã
lín nhÊt ë tr¹ng th¸i lµm viÖc vµ gãc cña çp hµng víi ph¬ng th¼ng ®øng α II
Do ®ã :
Thêi gian phanh ®îc tÝnh :
VËy
* Trong thêi gian phanh khi kh«ng cã hµng, kh«ng cã giã vµ kh«ng quay
cÇn trôc víi m«men nhá nhÊt
Thêi gian phanh :
VËy : Phanh ®ñ an toµn
vii. TÝnh to¸n bé truyÒn cuèi cña

c¬ cÊu thay ®æi tÇm víi
1. Chän vËt liÖu vµ çch nhiÖt luyÖn:
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 70 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Do b¸nh r¨ng chÞu t¶i träng trung b×nh cã va ®Ëp, lµm viÖc hai chiÒu nªn
ta chän vËt liÖu chÕ t¹o lµ thÐp thêng ho¸ 50. Thanh r¨ng lµ thÐp thêng ho¸
45. Theo B.61 s¸ch HDTKHD§CK ta cã sè liÖu sau:
Tªn chi tiÕt Giíi h¹n bÒn Giíi h¹n ch¶y §é r¾n Nh·n hiÖu
Thanh r¨ng 600 340 180 45
B¸nh r¨ng 640 350 175 50
Do bé truyÒn cña ta lµ hë, ma s¸t lín, b«i tr¬n kÐm, b¸nh r¨ng vµ thanh
r¨ng chãng bÞ mßn.
Khi thiÕt kÕ, ta thiÕt kÕ theo øng suÊt uèn vµ kiÓm tra theo øng suÊt
tiÕp xóc.
(3.6) [5]
Víi :
: øng suÊt uèn cho phÐp
-1 : Giíi h¹n mái trong chu kú ®èi xøng
-1 =1,8 HB ( MPa) ( B.6.2)
- HB : ®é r¾n :
+ Víi b¸nh r¨ng : -1 =1,8 .175 = 315 ( MPa)
+ Víi thanh r¨ng : -1 =1,8 .180 = 324 ( MPa)
n : HÖ sè an toµn , ®èi víi thÐp thêng ho¸ ; n =1,75 ( 6.2 ) [5]
KN : HÖ sè tuæi thä , x¸c ®Þnh theo c«ng thøc :
(2) ( 6.3 ) [5]
m : BËc cña ®êng cong mái khi tÝnh víi øng suÊt uèn vµ tiÕp xóc (víi
thÐp thêng ho¸), m=6
N0 : sè chu k× thay ®æi øng suÊt khi :
+ TÝnh søc bÒn tiÕp xóc :
N0= 1.107
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 71 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
+ TÝnh søc bÒn uèn : N0 = 30.HB2,4
- Víi b¸nh r¨ng : N0 =30.1752,4 =0,7 .107
- Víi thanh r¨ng : N0 = 30.1802,4 =0,77 .107
- Ntd : Sè chu kú thay ®æi øng suÊt t¬ng ®¬ng.
Trong ®ã : lµ tØ sè øng suÊt t¶i träng thø i vµ çc chÕ ®é tÝnh ®æi.
Do thiÕt kÕ míi nªn cha biÕt øng suÊt, ta ®æi thµnh .
Cã Ntd = 60. a.n. T.
Víi : Mi : M«men xo¾n.

Ta cã ®å thÞ ra t¶i ë chÕ ®é qu¸ t¶i nh sau:
a : Sè lÇn ¨n khíp cña mét r¨ng khi b¸nh r¨ng quay 1 vßng, a=1
n : Sè vßng quay cña trôc trong 1 phót ; n=7 (vßng/ phót)
tc : Thêi gian lµm viÖc trong 1 ca ; tc =6 (h)
ti : Thêi gian lµm viÖc ë chÕ ®é thø i
T : Tæng thêi gian lµm viÖc.
T = Na. Nn. Ca.tc
Na : Sè n¨m lµm viÖc, Na = 40 n¨m
Nn : Sè ngµy lµm viÖc trong 1 n¨m, Nn =270 ngµy
Nc : Sè ca lµm viÖc trong ngµy ; Nc = 2 ca
→ T = 40.270.2.6 = 129600 ( giê )
- Víi øng suÊt tiÕp xóc:
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 72 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Víi øng suÊt uèn :
+ TÝnh theo sóc bÒn uèn .

- Víi b¸nh r¨ng :
Do Ntd > N0 -> KN =1
->
- Víi thanh r¨ng :
2. KiÓm tra bÒn .

- Chän hÖ sè chiÒu réng b¸nh r¨ng : ba = 0,45
- C«ng suÊt trôc ra:
N2 = N1.
N1 : C«ng suÊt ®éng c¬, N1 = 37 ( KW)
 : HiÖu suÊt bé truyÒn ;  = 0,894
→ N2 =37 .0,894 = 33,07 ( KW)
- Chän s¬ bé hÖ sè t¶i träng K .
K = KH . K®
Víi :
KH : hÖ sè t¶i träng tËp trung . Bé truyÒn cã kh¶ n¨ng ch¹y mßn
HB  350, chÞu t¶i träng thay ®æi :
Chän chiÒu réng b¸nh r¨ng : b =190 ( mm )

------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 73 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
§êng kÝnh vßng ®Ønh : D = 260 (mm)
Do æ trôc ®èi xøng theo B 3.12 – [5] cã:
Kttb¶ng =1,04
Chän cÊp chÝnh x¸c lµ 9

Theo B3.13 ( TKCTM ) cã HB < 350 : K® =1,1
→ K = KH . K® = 1,02 .1,1 = 1,12
Chän b¸nh r¨ng cã m =20 , sè r¨ng Z =10
* KiÓm tra ®iÒu kiÖn bÒn uèn :
* Víi b¸nh r¨ng cã hÖ sè dÞch dao  =0
Tra b¶ng cã  = 0,338
Víi: 2T : M« men xo¾n, 2T =19,1.106 ( N.mm)

a : Sè lÇn ¨n khíp cña mét r¨ng ; a=1
Víi thanh r¨ng :
KÕt luËn : Thanh r¨ng vµ b¸nh r¨ng ®ñ ®é bÒn uèn.

3. Çc kÝch thíc bé truyÒn :
a. KÝch thíc b¸nh r¨ng :
- §êng kÝnh vßng ®Ønh :D1 = 260 (mm)
- §êng kÝnh vßng chia : D0 = 200 (mm)
- §êng kÝnh vßng ch©n : D2 = 185 (mm)
- Sè r¨ng : Z =10 ; m=20
- ChiÒu réng b¸nh r¨ng : b =190 (mm)
b. KÝch thíc thanh r¨ng :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 74 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
f =252 (mm) ; h= 60 (mm) ; 3 = 24 mm
1 =18 (mm) ; 2 = 37mm ; b = 210,5 (mm)
Ch¬ng III
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 75 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
TÝnh to¸n kÕt cÊu thÐp cÇn vµ

vßi
Giíi thiÖu
Çc thanh thÐp ®Þnh h×nh hoÆc thÐp tÊm liªn kiÕt víi nhau t¹o nªn
nh÷ng kÕt cÊu c¬ b¶n , sau ®ã çc kÕt cÊu c¬ b¶n l¹i ®îc l¹i ®îc liªn kÕt víi
nhau t¹o thµnh mét kÕt cÊu chÞu lùc hoµn chØnh gäi lµ kÕt cÊu thÐp.
Trong ngµnh M¸y XÕp Dì : CÇn trôc, m¸y n©ng, b¨ng truyÒn... ®Òu cã
cÊu t¹o c¬ b¶n lµ kÕt cÊu thÐp.
NhiÖm vô cña thiÕt kÕ kÕt cÊu thÐp lµ ph¶i ®¹t ®îc nh÷ng yªu cÇu sau :
Yªu cÇu vÒ sö dông : Tho¶ m·n vÒ mÆt h×nh häc do yªu cÇu lµm viÖc
( chiÒu cao n©ng , tÇm víi , yªu cÇu vÒ hÖ cÇn c©n b»ng ... ),tho¶ m·n yªu
cÇu chÞu lùc ( ®é bÒn , ®é cøng v÷ng , ®é bÒn mái , ®é æn ®Þnh ) , tÝnh
thÈm mü ( h×nh d¸ng hµi hoµ , ®Ñp ).
Yªu cÇu vÒ kinh tÕ : TiÕt kiÖm vËt liÖu , tÝnh c«ng nghÖ , tÝnh ®iÓn
h×nh ho¸ trong thiÕt kÕt cÊu thÐp.
ViÖc nghiªn cøu tÝnh to¸n øng dông kÕt cÊu thÐp cña m¸y cã liªn quan
®Õn çc ngµnh khoa häc nh : C¬ kÕt cÊu, søc bÒn vËt liÖu , lý thuyÕt ®µn
håi, lý thuyÕt vÒ dao ®éng, c«ng nghÖ hµn...
Khi thiÕt kÕ kÕt cÊu kim lo¹i cña M¸y XÕp Dì vµ M¸y X©y Dùng ngíi ta
thêng dïng 2 ph¬ng ph¸p tÝnh to¸n : Ph¬ng ph¸p tÝnh to¸n theo øng suÊt cho
phÐp vµ ph¬ng ph¸p tÝnh theo trang th¸i tíi h¹n.
Trong phÇn tÝnh to¸n kÕt cÊu thÐp cÇn vµ vßi nµy ta sö dung ph¬ng
ph¸p tÝnh to¸n kÕt cÊu kim lo¹i theo øng suÊt cho phÐp .
Kim loai dïng ®Ó chÕ t¹o kÕt cÊu thÐp vßi vµ cÇn lµ thÐp cêng ®é cao
16Γ2AΦ ( thÐp tÊm cã ®é dµy 4 -32 mm ) cã c¬ tÝnh :
+ Giíi h¹n ch¶y tiªu chuÈn : σctc = 4500 kG/cm2
+ Giíi h¹n bÒn tiªu chÈn : σbtc = 6000 kG/cm2
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 76 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
+ Giíi h¹n ch¶y tÝnh to¸n : σc = 4100 kG/cm2
+ Giíi h¹n bÒn tÝnh to¸n : σb = 5400 kG/cm2
+ Ngoµi thÐp cßn cã ®é bÒn c¬ häc ®¶m b¶o , tÝnh dÎo cao , dÔ hµn .
Sö dông lo¹i thÐp nµy cã thÓ gi¶m 25 – 30 % träng lîng kÕt cÊu .
T¶i träng tÝnh to¸n - tæ hîp t¶i träng tÝnh to¸n
Khi m¸y trôc lµm viÖc, nã chÞu nhiÒu lo¹i t¶i träng kh¸c nhau t¸c dông lªn
kÕt cÊu, ngoµi ra néi lùc trong cÇn vµ vßi cßn phô thuéc vµo çc lùc t¸c dông
lªn nã.V× vËy, ta cÇn tÝnh cÇn vµ vßi theo çc tæ hîp t¶i träng cô thÓ sau:
Tæ hîp t¶i träng tÝnh to¸n kÕt cÊu thÐp cÇn vµ vßi
theo ph¬ng ph¸p øng suÊt cho phÐp
Trêng hîp t¶i träng
I II III
[σ] =
T¶i träng [σ] = σrk/ nI [σ] = σc/ nII
σc/ nIII
Tæ hîp t¶i träng
Ia Ib IIa IIb III
1. Träng lîng b¶n th©n G cã kÓ
G K ®’ . G G K® . G G
tíi K® , K®’
2. Träng lîng hµng vµ thiÕt bÞ
mang hµng cã kÓ ®Õn hÖ sè
ψI.Qt® K®’ . Qt® ψII . Q K® . Q -
®éng ψ vµ hÖ sè va ®Ëp K® ,
K®’
3. Çc lùc qu¸n tÝnh theo ph¬ng
ngang cña cÇn trôc ( khi t¨ng gia _ Pqtdc _ Pqtdcmax
tèc hoÆc h·m phanh ) Pq
4. Gãc nghiªng cña hµng so víi ph-
_ αI _ αII _
¬ng th¼ng ®øng
4. T¶i träng giã t¸c dông lªn kÕt cÊu _ _ PgIII
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 77 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Çc tæ hîp t¶i träng qui ®Þnh cho c¬ cÊu nh sau:
Tæ hîp Ia , IIa : T¬ng øng víi tr¹ng th¸i cÇn trôc lµm viÖc , cÇn trôc ®øng
yªn chØ cã mét c¬ cÊu n©ng lµm viÖc , tÝnh to¸n khi khëi ®éng ( hoÆc h·m )
c¬
cÊu n©ng mét çch tõ tõ ( Ia ) , khëi ®éng ( hoÆc h·m ) c¬ cÊu n©ng mét çc
®ét ngét ( IIa )
Tæ hîp Ib , IIb : CÇn trôc mang hµng l¹i ®ång thêi cã thªm mét c¬ cÊu
kh¸c ho¹t ®éng ( Quay , thay ®æi tÇm víi ... ) tiÕn hµnh khëi ®éng ( hoÆc h·m
) c¬ cÊu mét çch tõ tõ ( Ib ) , khëi ®éng ( hoÆc h·m ) c¬ cÊu mét çch ®ét
ngét ( IIb )
Tæ hîp III : CÇn trôc kh«ng lµm viÖc vµ chØ chÞu t¸c dông cña träng l-
îng b¶n th©n vµ giã b·o
A. TÝnh to¸n kÕt cÊu thÐp vßi
KÕt thÐp cÊu vßi :
H×nh 3.1 : KÕt cÊu thÐp vßi

I. X¸c ®Þnh vÞ trÝ tÝnh to¸n - trêng hîp t¶i trong tÝnh to¸n
§Ó tÝnh KÕt cÊu ThÐp vßi ta tiÕn hµnh tÝnh to¸n vßi trong 2 mÆt
ph¼ng
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 78 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
- MÆt ph¼ng th¼ng ®øng ( mÆt ph¼ng n©ng )
- MÆt ph¼ng n»m ngang ( mÆt ph¼ng v«ng gãc víi mÆt ph¼ng n©ng )
Trong mÆt ph¼ng th¼ng ®øng ta tÝnh vßi trong trêng hîp tæ hîp t¶i träng
IIa ( Khi cÇn trôc n©ng hµng tõ mÆt ®Êt lªn víi toµn bé tèc ®é hoÆc h·m
hµng mét çch ®ét ngét khi h¹ hµng )
Trong trêng hîp tæ hîp t¶i träng IIb ( khi cÇn trôc chØ cã c¬ cÊu quay lµm
viÖc vµ h·m c¬ cÊu quay mét çc ®ét ngét ) th× ta cÇn ph¶i tÝnh vßi trong c¶
hai mÆt ph¼ng ®øng vµ ngang v× lóc nµy ngoµi t¶i träng do hµng t¸c dông lªn
cÇn vµ vßi cßn cã lùc x« ngang do gãc ngiªng cña hµng so víi ph¬ng ®øng g©y
nªn
Trong mÆt ph¼ng n©ng, vßi ®îc tÝnh nh dµn dÇm tùa trªn 2 gèi B & C.
B : Chèt b¶n lÒ liªn kÕt vßi víi dÇu cÇn
C : Chèt b¶n lÒ liªn kÕt vßi víi gi»ng vßi
Khi tÝnh to¸n kÕt cÊu thÐp vßi ta tiÕn hµnh nh sau :
1. VÞ trÝ tÝnh to¸n :
Trong qu¸ tr×nh lµm viÖc néi lùc sinh ra trong vßi lu«n thay ®æi v× vËy
ta cÇn ph¶i x¸c ®Þnh ®îc néi lùc lín nhÊt sinh ra trong çc thanh biªn vµ dÇm
chÝnh cña cÇn ®Ó tiÕn hµnh kiÓm tra bÒn vµ æn ®Þnh.
§Ó x¸c ®Þnh néi lùc lín nhÊt sinh ra trong çc thanh ta chän 3 vÞ trÝ tÝnh
to¸n lµ Rmax , Rtb , Rmin
2. Çc bíc tÝnh to¸n :
- Coi vßi nh mét khung siªu tÜnh tùa trªn hai gèi ( mét gèi cè ®Þnh , mét
gèi di ®éng ) B & C .
- T×m çc ph¶n lùc lªn çc trôc puli b»ng çch xÐt c©n b»ng puli .
- Trong trêng hîp tæ hîp t¶i träng IIa th× ta ®Æt ngay çc ph¶n lùc lªn
trôc puli råi dïng phÇn mÒm Sap2000 t×m biÓu ®å néi lùc ( M , N , Q ) trong
çc thanh . Lóc nµy çc thanh sÏ ®îc tÝnh to¸n kiÓm tra theo ®iÒu kiÖn bÒn
vµ æn ®Þnh.
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 79 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trong trêng hîp tæ hîp t¶i trong II b th× cßn lùc ngang t¸c dông lªn vßi
khi dã t¶i trong t¸c dông lªn vßi dîc chia lµm 2 mÆt ph¼ng : MÆt ph¼ng ®øng
vµ mÆt ph¼ng ngang .
* øng suÊt cho phÐp khi tÝnh vßi :
( 2.1 ) [1]
Víi :
σ : øng ng suÊt do t¶i träng tiªu chuÈn sinh ra trong cÊu kiÖn
[σ ] : øng ng suÊt cho phÐp
σ 0 : øng ng suÊt giíi h¹n ®èi víi thÐp 16Γ2AΦ lµ giíi h¹n ch¶y
Chän σ 0 =4100 kG/cm2
n : HÖ sè an toµn . Trong trêng hîp II .Chän n = 1,4
VËy :
II. tÝnh to¸n kiÓm tra bÒn vµ æn ®Þnh vßi trong trêng hîp
tæ hîp t¶i träng II a
Tæ hîp t¶i träng IIa ®îc tÝnh khi cÇn trôc ®øng yªn, n©ng hµng tõ mÆt
mái hoÆc h·m víi toµn bé tèc ®é.
Trong tæ hîp t¶i träng nµy, cã çc thµnh phÇn t¶i träng t¸c dông sau :
+ Träng lîng b¶n th©n vßi :
G = 8,7T = 8700 (KG)
+ Träng lîng hµng : Q =28T = 28000 ( KG)
Víi tæ hîp t¶i träng IIa : QtÝnh to¸n = Q = 28000 (KG)
+ Lùc c¨ng trong nh¸nh çp n©ng theo híng cuèn çp ®Æt t¹i vÞ trÝ ®Çu
vßi vµ vÞ trÝ rßng räc dÉn híng (D).
Víi :
II : HÖ sè ®éng phô thuéc chÕ ®é lµm viÖc, víi chÕ ®é lµm viÖc trung
b×nh dïng gÇu ngo¹m II =1,5
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 80 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
1. Coi vßi lµ mét khung siªu tÜnh tùa trªn 2 gèi B vµ C. X¸c ®Þnh çc ph¶n
lùc ®Æt t¹i çc trôc puly :
Chän :
Trôc X cã ph¬ng däc theo dÇm chÝnh cña vßi .
Trôc Y cã ph¬ng vu«ng gãc trôc X
H×nh 3.2 : Coi vßi nh 1 khung siªu tØnh tùa tren 2 gèii
H×nh 3.3 : X¸c dÞnh çc ph¶n lùc ®Æt tai çc trôc Puly
§Ó tiÖn tÝnh to¸n ta ph©n çc lùc thµnh çc thµnh phÇn nh sau:
+ Ph©n träng lîng hµng Q thµnh 2 thµnh phÇn, thµnh phÇn vu«ng gãc víi
vßi vµ thµnh phÇn n»m däc theo vßi :
- QX = Q .sin ; - QY = Q .cos
 : Gãc hîp bëi ph¬ng cña hµng vµ trôc Y tÝnh to¸n
+ T¹i C
Ta ph©n Sh thµnh 2 thµnh phÇn :
- ShCX = Sh. sin(β - 900) ; - ShCY = Sh. cos(β - 900)
β : Gãc hîp bëi ph¬ng cña gi»ng vµ trôc Y tÝnh to¸n
- Ph¶n lùc t¹i A
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 81 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Ph¶n lùc t¹i C
* Träng lîng b¶n th©n vßi ®Æt t¹i A , B , C :

GA = G .cosθ
+ GAX = GA .cos6,40 ; + GAY = GA .sin6,40
GB = G .cosθ’
+ GBX = GB .cos230 + GBY = GB .sin23,60
GC = G .cosθ’’
+ GCX = GC .cos8,70 + GCY = GC .sin8,70
θ , θ’ , θ’’ : Gãc hîp ph¬ng träng lîng b¶n th©n vßi víi ph¬ng träng t©m
vßi qua ba ®iÓm A , B , C
Çc gãc : 6,4 0 ; 23 0 ; 8,7 0 lµ gãc hîp bëi ph¬ng cña träng trong t©m vßi
qua 3 ®iÓm A , B , C víi ph¬ng X tÝnh to¸n
2. X¸c ®Þnh néi lùc trong çc thanh:
§Æt çc ph¶n lªn trôc Puli ta ®îc s¬ ®å tÝnh vßi trong trêng hîp tæ hîp t¶i
träng IIa :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 82 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
H×nh 3.4 : §Æt çc lùc lªn trôc puly vµ gèi ®ì

§Ó x¸c ®Þnh chÝnh x¸c néi lùc trong çc thanh ta sö dông phÇn mÒm
Sap2000 ®Ó vÏ biÓu då néi lùc cña vßi .
a. T¹i tÇm víi lín nhÊt R max
Ta cã :
 = 330 : Gãc hîp bëi ph¬ng cña hµng víi ph¬ng th¼ng ®øng tÝnh to¸n
β = 1200 : Gãc hîp bëi vßi vµ gi»ng
θ = 50 0 ; θ’=990 ; θ’’=1140 ( Çc gi¸ trÞ nµy ®o ®îc trªn m¸y vi tÝnh )
QX = Q .sin = 28000. sin 330 = 15250 ( KG)
QY = Q .cos = 28000. cos 330 = 23482 ( KG)
ShCX = Sh. sin(β - 900) = 42000.sin300 = 21000 ( KG )
ShCY = Sh. cos(β - 900) = 42000.cos300 = 36373 ( KG )
Çc lùc t¸c dông lªn vßi theo ph¬ng nh h×nh vÏ :
T¹i A
GA = G .cosθ = 8700. cos500 = 5592 ( KG)

GAX = GA .cos6,60 = 5592. cos6,40 = 5555 ( KG)
GAY = GA .sin6,60 = 5592. sin6,40 = 642 ( KG)
T¹i B
GB = G .cosθ’ = 8700. cos 990 = -1361 ( KG)
GBX = GB .cos23,60 = -1361. cos230 = -1247 ( KG)
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 83 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
GBY = GB .sin23,60 = -1361. sin230 = -545 ( KG)
T¹i C
GC = G .cosθ’’ = 8700. cos 1140 = -3538 ( KG)

GCX = GC .cos90 = -3538. cos8,70 = -3494 ( KG)
GCY = GC .sin90 = -3538. sin8,70 = -553 ( KG)
BiÓu ®å néi lùc t¹i vÞ trÝ Rmax
BiÓu ®å lùc däc truc
BiÓu ®å lùc c¾t
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 84 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
BiÓu ®å momen
H×nh 3.5 : BiÓu ®å néi lùc t¹i tÇm víi lín nhÊt
Gi¸ TrÞ Néi Lùc Trong Çc Thanh t¹i Rmax

Thanh VÞ trÝ Lùc däc Lùc c¾t M«men uèn
mm N N N-mm
1 0 -869907.5 3318.7 -1114412.55
1 1500 -869907.5 3318.7 -6092458.94
1 3000 -869907.5 3318.7 -11070505.3
2 0 1060205.97 -3185.06 -27984085.4
2 2523.26 1060205.97 -3185.06 -19947338.1
2 5046.52 1060205.97 -3185.06 -11910590.9
3 0 886253.85 -2227.84 -29098498
3 5658.44 886253.85 -2227.84 -16492409.5
3 11316.88 886253.85 -2227.84 -3886320.99
4 0 -1065906.09 -4154.26 -41444971
4 992 -1065906.09 -4154.26 -37323944
4 1984 -1065906.09 -4154.26 -33202918
4 2480 -1065906.09 -4154.26 -31142404.3
4 3472 -1065906.09 -4154.26 -27021377.8
4 3968 -1065906.09 -4154.26 -24960864.6
4 4960 -1065906.09 -4154.26 -20839838.1
4 5952 -1065906.09 -4154.26 -16718811.6
4 7936 -1065906.09 -4154.26 -8476758.54
4 8928 -1065906.09 -4154.26 -4355732.03
4 9920 -1065906.09 -4154.26 -234705.52
4 10912 -1065906.09 -4154.26 3886320.99
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 85 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
5 0 -1095577.38 -15876.31 -52515476

5 450.89 -1095577.38 -15876.31 -45357024
5 1803.56 -1095577.38 -15876.31 -23881668.5
5 2705.33 -1095577.38 -15876.31 -9564764.73
5 3607.11 -1095577.38 -15876.31 4752139.02
5 4058 -1095577.38 -15876.31 11910590.89
Gi¸ trÞ néi lùc lín nhÊt :

Thanh 1 : N = -869907,5(N) ; Q = 3318,7 (N) ; M = 11070505,3 (Nmm)
Thanh 2 : N = 1060205,9 (N) ; Q = -3185 (N) ; M = -27984085,4 (Nmm)
Thanh 3 : N = 886253,85 (N) ; Q = -227,84 (N) ; M = -2908498 (Nmm)
DÇm ngang :
N = - 1095577,38 (N) ; Q = 15876,31 (N) ; M = -52515476 (Nmm)
a. T¹i tÇm víi trung b×nh Rtb :
Ta cã :
θ = 30 0 ; θ’= 1210 ; θ’’= 135 0
QX = Q .sin = 28000. sin 540 = 22652 ( KG)
QY = Q .cos = 28000. cos 540 = 16457 ( KG)
ShCX = Sh. sin(800 - 900) = 42000.sin(-100) = -7293 ( KG )
ShCY = Sh. cos(800 - 900) = 42000.cos100 = 41361 ( KG )
Çc lùc t¸c dông lªn vßi cã ph¬ng chiÒu nh h×nh vÏ :
T¹i A
GA = G .cosθ = 8700. cos300 = 7534 ( KG)

GAX = GA .cos6,40 = 7534. cos6,40 = 7487 ( KG)
GAY = GA .sin6,40 = 7534. sin6,40 = 839 ( KG)
T¹i B
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 86 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
GB = G .cosθ’ = 8700. cos 1210 = -4480 ( KG)
GBX = GB .cos230 = -4480. cos230 = -4123 ( KG)
GBY = GB .sin230 = -4480. sin230 = -1750 ( KG)
T¹i C
GC = G .cosθ’’ = 8700. cos 135 0 = -6151 ( KG)

GCX = GC .cos8,70 = -6151. cos8,70 = -6080 ( KG)
GCY = GC .sin8,70 = -6151. sin8,70 = -930 ( KG)
Gi¸ trÞ néi lùc trong ç thanh t¹i vÞ trÝ RTB
Thanh VÞ trÝ Lùc däc Lùc c¾t M«men

mm N N N-mm
1 0 -616899.99 -4313.78 -13483942.3
1 1500 -616899.99 -4313.78 -7013268.97
1 3000 -616899.99 -4313.78 -542595.66
2 0 753469.83 -1278.52 -21579037.6
2 2523.26 753469.83 -1278.52 -18352991.1
2 5046.52 753469.83 -1278.52 -15126944.5
3 0 623834.04 -2680.05 -35062980
3 5658.44 623834.04 -2680.05 -19898103.4
3 11316.88 623834.04 -2680.05 -4733226.95
4 0 -719414.9 -5003.26 -49862305
4 992 -719414.9 -5003.26 -44899075
4 1984 -719414.9 -5003.26 -39935845
4 2976 -719414.9 -5003.26 -34972615
4 3472 -719414.9 -5003.26 -32491000
4 3968 -719414.9 -5003.26 -30009384.5
4 4960 -719414.9 -5003.26 -25046154.3
4 5952 -719414.9 -5003.26 -20082924.1
4 7936 -719414.9 -5003.26 -10156463.7
4 8928 -719414.9 -5003.26 -5193233.46
4 9920 -719414.9 -5003.26 -230003.26
4 10912 -719414.9 -5003.26 4733226.95
5 0 -51388.67 -16148.8 -50404901
5 450.89 -51388.67 -16148.8 -43123585
5 1803.56 -51388.67 -16148.8 -21279636.3
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 87 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
5 2705.33 -51388.67 -16148.8 -6717003.96
5 3607.11 -51388.67 -16148.8 7845628.37
5 4058 -51388.67 -16148.8 15126944.54
Thanh 1 : N = -616899,9 (N) ; Q = - 4313,7 (N) ; M = -13483942,3 (Nmm)
Thanh 2 : N = 753469,8 (N) ; Q = - 1278,5 (N) ; M = - 21579037 (Nmm)
Thanh 3 : N = 623834 (N) ; Q = - 2680 (N) ; M = - 35062980 (Nmm)
DÇm ngang :
N = - -51388,67 N ; Q = -51388,67 N ; M = -50404901 Nmm
a. T¹i tÇm víi nhá nhÊt Rmin

Ta cã :
θ = 6 0 ; θ’= 145 0 ; θ’’= 159 0
QX = Q .sin = 28000. sin 780 = 27388 ( KG)
QY = Q .cos = 28000. cos 780 = 5821 ( KG)
ShCX = Sh. sin(360 - 900) = 42000.sin(-540) = -33978 ( KG )
ShCY = Sh. cos(360 - 900) = 42000.cos(-540) = 24687 ( KG )
Çc lùc t¸c dông lªn vßi cã ph¬ng chiÒu nh h×nh vÏ :
T¹i A
GA = G .cosθ = 8700. cos60 = 8652 ( KG)

GAX = GA .cos6,40 = 8652. cos6,40 = 8598 ( KG)
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 88 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
GAY = GA .sin6,40 = 8652. sin6,40 = 964 ( KG)
T¹i B
GB = G .cosθ’ = 8700. cos 1450 = - 7126 ( KG)
GBX = GB .cos230 = -7126. cos230 = -6559 ( KG)
GBY = GB .sin230 = -7126. sin230 = -2784 ( KG)
T¹i C
GC = G .cosθ’’ = 8700. cos 159 0 = -8122 ( KG)

GCX = GC .cos8,70 = -8122. cos8,70 = -8028 ( KG)
GCY = GC .sin8,70 = -8122. sin8,70 = -1128 ( KG)
B¶ng gi¸ trÞ néi lùc trong çc thanh t¹i vÞ trÝ Rmin
Thanh VÞ trÝ Lùc däc Lùc c¾t Momen

mm N N N-mm
1 0 -245256.05 -9129.94 -16063819.9
1 1500 -245256.05 -9129.94 -2368908.48
1 3000 -245256.05 -9129.94 11326002.92
2 0 304119.84 1955.4 3429707.45
2 2523.26 304119.84 1955.4 -1504266.11
2 5046.52 304119.84 1955.4 -6438239.68
3 0 245622.89 -960.34 -12634112.4
3 5658.44 245622.89 -960.34 -7200082.09
3 11316.88 245622.89 -960.34 -1766051.75
4 0 -296720.75 -1811.69 -18003073.2
4 992 -296720.75 -1811.69 -16205880
4 1984 -296720.75 -1811.69 -14408686.8
4 2480 -296720.75 -1811.69 -13510090.2
4 3472 -296720.75 -1811.69 -11712897.1
4 3968 -296720.75 -1811.69 -10814300.5
4 4960 -296720.75 -1811.69 -9017107.3
4 5952 -296720.75 -1811.69 -7219914.13
4 7936 -296720.75 -1811.69 -3625527.78
4 8928 -296720.75 -1811.69 -1828334.6
4 9920 -296720.75 -1811.69 -31141.42
4 10416 -296720.75 -1811.69 867455.16
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 89 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
4 10912 -296720.75 -1811.69 1766051.75
5 0 594349.31 -3231.96 -6677070.27
5 450.89 594349.31 -3231.96 -5219813.61
5 1803.56 594349.31 -3231.96 -848043.63
5 3607.11 594349.31 -3231.96 4980983.01
5 4058 594349.31 -3231.96 6438239.68

Thanh 1 : N = - 245256 (N) ; Q = - 9129 (N) ; M = - 16063819 (Nmm)
Thanh 2 : N = 344119 (N) ; Q = 1955 (N) ; M = - 6428239 (Nmm)
Thanh 3 : N = 245622 (N) ; Q = - 960 (N) ; M = - 12634112 (Nmm)
DÇm ngang :
N = - 296720,5 (N) ; Q = -1811,6 (N) ; M = - 18003073 Nmm
→ Gi¸ trÞ néi lùc lín nhÊt ®Ó tÝnh to¸n kiÓm tra :
Thanh 1 : N = -869907,5 (N) ; Q = 3318,7 (N) ; M = 11070505,3 (Nmm)
Thanh 2 : N = 1060205,9 (N) ; Q = -3185 (N) ; M = -27984085,4 (Nmm)
Thanh 3 : N = 886253,85 (N) ; Q = -227,84 (N ) ; M = -2908498 (Nmm)
* Thanh 3 : N = 245622 (N) ; Q = - 960 (N) ; M = - 12634112 (Nmm)
* Thanh 1 : N = -616899,9 (N) ; Q = - 4313,7 (N) ; M = -13483942,3 (Nmm)
DÇm ngang :
N = - 1095577,38 (N) ; Q = 15876,31 (N) ; M = -52515476 (Nmm)
3. KiÓm tra bÒn vµ æn ®Þnh çc thanh
a. KiÓm tra bÒn
§Ó tiÕn hµnh kiÓm tra bÒn ta thùc hiÖn çc mÆt c¾t qua çc vÞ trÝ
nguy hiÓm cña çc thanh :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 90 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
H×nh 3.6 : X¸c ®Þnh çc mÆt c¾t nguy hiÓm
* T¹i mÆt c¾t B - B :

Ta cã :
M = 52515476 ( Nmm ) , Q = 1587631 ( N ) , N = - 1095577,38 ( N )
*KÝch thíc mÆt c¾t :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 91 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
H×nh 3.7 MÆt c¾t qua vÞ trÝ chèt liªn
kÕt cÇn vµ vßi
* DiÖn tÝch tiÕt diÖn :
* X¸c ®Þnh m«men qu¸n tÝnh cña tiÕt diÖn ®èi víi çc trôc X vµ Y
- XÐt 2 tÊm biªn :
TÞnh tiÕn hÖ trôc (X1O1Y) vµ (X2O2Y) vÒ hÖ trôc XOY víi kho¶ng çch
trôc.
Ta ®îc :
- XÐt 2 tÊm thµnh :
TÞnh tiÕn hÖ trôc (XO3Y3) vµ (XO4Y4) vÒ hÖ trôc XOY víi kho¶ng çch
trôc:
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 92 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Ta ®îc :
- XÐt toµn bé mÆt c¾t tiÕt diÖn
M«men chèng uèn cña tiÕt diÖn ®èi víi trôc X.
M«men chèng uèn cña tiÕt diÖn ®èi víi trôc Y
* VËy ta cã :
- øng suÊt ph¸p lín nhÊt sinh ra trªn tiÕt diÖn :
- øng suÊt tiÕp do Q g©y ra :
Q : Lùc c¾t lín nhÊt t¹i tiÕt diÖn gi÷a vßi trong mÆt ph¼ng n©ng
Q = 1586,31 ( KG )
Scx : M«men tÜnh çc phÇn bÞ c¾t bæ ®«i víi trôc x
Jx : M«men qu¸n tÝnh cña tiÕt diÖn ®èi víi trôc x, Jx = 352.107 ( mm4 )
bxc : ChiÒu réng tiÕt diÖn bÞ c¾t
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 93 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
bcx = 2.t = 2.22 = 44 ( mm )
- øng suÊt t¬ng ®¬ng :
Víi thÐp 16Γ2AΦ : [] = 292,85 ( N/mm2 )

td < [] : TiÕt diÖn ®ñ bÒn.
* T¹i mÆt c¾t D - D :
Ta cã :
M = -27984085,4 ( Nmm ) , Q = -3185,06 ( N ) , N = 1060505,9 ( N )
H×nh 3.8 : MÆt c¾t N-N vµ D-D

trôc.
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 94 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Ta ®îc :
- XÐt tÊm thµnh :
* VËy ta cã :
øng suÊt ph¸p lín nhÊt sinh ra trªn tiÕt diÖn :
V× Q nhá nªn ta bá qua øng suÊt tiÕp sinh ra trªn tiÕt diÖn. Ta cã :
td = σmax = 74,6 N/mm2 < [] = 292,85 N/mm2
VËy : TiÕt diÖn ®ñ bÒn
* T¹i mÆt c¾t N – N :
Ta cã :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 95 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
TH1 : N = 886253,85 ( N ) , Q = -2227,84 ( N ) , M = -29098498 ( Nmm )
TH2 : N = -616899,9 (N) , Q = - 4313,7 (N) , M = -13483942,3 (Nmm)
DiÖn tÝch tiÕt diÖn :
* VËy ta cã :
- øng suÊt ph¸p TH1 lín nhÊt sinh ra trªn tiÕt diÖn :
td = σmax = 64,8 N/mm2 < [] : TiÕt diÖn ®ñ bÒn
- øng suÊt ph¸p TH2 lín nhÊt sinh ra trªn tiÕt diÖn :
* T¹i mÆt c¾t H - H
Ta cã :
TH1 : M = 11070505,3 ( Nmm ) , Q = 3318,7 ( N ) , N = -869907,5 ( N )
TH2 : M = -13483942,3 (Nmm) , Q = - 4313,7 (N) , N = - 616899,9 (N)
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 96 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
H×nh 3.9 : MÆt c¾t H- H

trôc.
Ta ®îc :
- XÐt tÊm thµnh :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 97 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
* VËy ta cã :
øng suÊt ph¸p TH1 lín nhÊt sinh ra trªn tiÕt diÖn :
øng suÊt ph¸p TH2 lín nhÊt sinh ra trªn tiÕt diÖn :
→ td = σmax = 35,52 N/mm2 < [] : TiÕt diÖn ®ñ bÒn

b. KiÓm tra æn ®Þnh çc thanh :
* KiÓm tra æn ®Þnh dÇm chÝnh :
* æn ®Þnh côc bé díi t¸c dông cña øng suÊt ph¸p do m«men uèn M g©y
ra t¹i mÆt c¾t nguy hiÓm :
øng suÊt ph¸p tíi h¹n sinh ra ®èi víi dÇm hai thµnh :
HÖ sè æn ®Þnh côc bé :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 98 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
VËy : DÇm ®ñ æn ®Þnh díi t¸c dông cña m«men uèn M

* æn ®Þnh díi t¸c dông cña lùc nÐn :
- §Æc trng h×nh häc cña dÇm t¹i mÆt c¾t nguy hiÓm :
JX = 352.10 7 mm 4
JY = 376.10 7 mm 4
F = 63800 mm 4
Ta cã :
§é m¶nh cña thanh :
μ = 1 ( Theo s¸ch KÕt CÊu Kim Lo¹i M¸y Trôc )

Tra b¶ng ta 10-2 - Søc BÒn VËt LiÖu ta ®îc φ = 0,81
VËy :
DÇm ®ñ æn ®Þnh theo nÐn
* KiÓm tra æn ®Þnh thanh 1 :

M«men sinh ra trªn thanh lµ nhá nªn ta cã thÓ bá qua bíc kiÓm tra æn
®Þnh côc bé do m«men uèn M g©y nªn
* æn ®Þnh díi t¸c dông cña lùc nÐn :
- §Æc trng h×nh häc cña thanh :
JX = 256,23.10 7 mm 4
JY = 80,23.10 4 mm 4
F = 25680 mm 4
Ta cã :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 99 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
§é m¶nh cña thanh :
μ = 0,5 ( Theo s¸ch KÕt CÊu Kim Lo¹i M¸y Trôc )

Tra b¶ng ta 10 - 2 - Søc BÒn VËt LiÖu ta ®îc φ = 0,21
VËy :
Thanh ®ñ æn ®Þnh theo nÐn

* æn ®Þnh díi t¸c dông cña lùc kÐo :
Ta cã :
VËy : Thanh 2 ®ñ æn ®Þnh theo kÐo

* æn ®Þnh díi t¸c dông cña lùc kÐo :
Ta cã :
VËy : Thanh 3 ®ñ æn ®Þnh theo kÐo

II. tÝnh to¸n kiÓm tra bÒn vµ æn ®Þnh vßi trong trêng hîp
tæ hîp t¶i träng II b
Trong trêng hîp tæ hîp t¶i trong II b th× cßn lùc ngang t¸c dông lªn vßi khi
dã t¶i trong t¸c dông lªn vßi dîc chia lµm 2 mÆt ph¼ng : MÆt ph¼ng ®øng vµ
mÆt ph¼ng ngang
TÝnh vßi ë tÇm víi lín nhÊt ( Rmax ).
- Trong mÆt ph¼ng th¼ng ®øng : Ta tÝnh vßi gièng trêng hîp tæ hîp t¶i
träng IIa ( tuy nhiªn lóc nµy ta cã thÒ bá qua hÖ sè ®éng häc ψII ) . Trong phÇn
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 100 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
tÝnh to¸n nµy ta sö dông lu«n b¶ng gi¸ trÞ néi lùc ®· tÝnh ®îc ë trêng hîp tæ
hîp t¶i träng IIa
- Trong mÆt ph¼ng n»m ngang :§©y lµ hÖ cÇn cã vßi vµ gi»ng cøng nªn
khi tÝnh to¸n vßi trong vßi trong mÆt ph¼ng n»m ngang ta vÉn coi cÇn vµ
gi»ng vßi lµ çc gèi tùa cña vßi.
1. X¸c ®Þnh néi lùc cña çc thanh cña vßi trong mÆt ph¼ng ®øng :
Ta lÊy gi¸ trÞ néi lùc nh trong b¶ng tæ hîp t¶i trong IIa
2. X¸c ®Þnh néi lùc cña vßi trong mÆt ph¶ng ngang :
Ta xem nh : T¶i träng theo ph¬ng ngang T ®Æt ngay tai ®Çu vßi vµ do
dÇm chÝnh chÞu .T¶i träng giã lµ t¶i träng ph©n bè trªn suèt chiuÒ dµi vßi
Çc thµnh phÇn t¶i träng t¸c dông trong mÆt ph¼ng ngang :
Thµnh phÇn t¶i träng ngang T do l¾c ®éng çp hµng g©y ra :
T =Q.tg
Q : Träng lîng hµng ; Q = 28 T = 28000 KG
 : Gãc nghiªng cña çp treo hµng so víi ph¬ng th¼ng ®øng khi TK, s¬ bé
chän  =150.
T = 28000.tg150 = 7502 (KG)
¸p lùc giã t¸c dông lªn vßi theo ph¬ng ngang :
Víi :
FV = 15229384 mm 2
PV = 57,75 KG/m 2 = 0,057 .10 -3 KG/mm 2
Coi t¶i träng giã t¸c dông trong mÆt ph¼ng ngang lµ lùc ph©n bè trªn suèt
chiÒu dµi:
S¬ ®å tÝnh vßi trong mÆt ph¼ng n»m ngang :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 101 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
H×nh 3.10 : S¬ ®å tÝnh vßi trong mÆt ph»ng ngang – BiÓu ®å néi
lùc
Sau khi x¸c ®Þnh dîc çc ph¶n lùc trªn çc gèi ®ì ta vÏ ®îc biÓu ®å néi lùc
nh trªn .
Néi lùc lín nhÊt sinh ra trªn dÇm chÝnh cña vßi lµ t¹i chèt liªn kÕt vßi vµ
cÇn :
Q = -144120 ( N ) , M = -1153108320 ( Nmm )
3. KiÓm tra bÒn vßi :

KiÓm tra bÒn vßi t¹i mÆt c¾t di qua chèt liªn kÕt cña cÇn vµ vßi :
* KÝch thíc mÆt c¾t :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 102 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
H×nh 3.11 : MÆt c¾t B – B.

Ta cã :
MX = 52515476 ( Nmm )
Qd = 1587,631 ( N )
MY = 11531083 (Nmm )
Qng = 144120 ( N )
N = 1095577,38 ( N )
* DiÖn tÝch tiÕt diÖn:
* VËy ta cã :
- øng suÊt tiÕp do Qd g©y ra :
Qd : Lùc c¾t lín nhÊt t¹i tiÕt diÖn gi÷a vßi trong mÆt ph¼ng n©ng
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 103 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Q = 1586,31 ( KG )
Jx : M«men qu¸n tÝnh cña tiÕt diÖn ®èi víi trôc x, Jx = 352.107 ( mm4 )
bcx = 2.t = 2.22 = 44 ( mm )
- øng suÊt tiÕp do Qng g©y ra.
Víi :
Qn : Lùc c¾t lín nhÊt t¹i tiÕt diÖn trong mÆt ph¼ng ngang
Qn = 144120 ( N )
Syc : M«men tÜnh cña phÇn bÞ c¾t bá ®èi víi trôc y .
J : M«men qu¸n tÝnh cña tiÕt diÖn ®èi víi trôc y : Jy =376.107
byc : ChiÒu réng tiÕt diÖn bÞ c¾t
byc =2b = 2.22 = 44 ( mm )
Víi thÐp 16Γ2AΦ : [] = 285,7 ( N/mm2 )

td < [] : TiÕt diÖn ®ñ bÒn
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 104 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
B. TÝnh to¸n kÕt cÊu thÐp cÇn
KÕt cÊu thÐp cÇn :
H×nh 3.12 : KÕt cÊu thÐp cÇn

I. X¸c ®Þnh vÞ trÝ tÝnh to¸n - trêng hîp t¶i träng tÝnh to¸n
CÇn cã hÖ kh©u khíp ( cÇn cã vßi ) nªn ta chän ta chän vÞ tÝ tÝnh to¸n
khi vßi vu«ng gãc víi cÇn . Khi ®ã díi t¸c dông cña mÆt ph¼ng ngang vu«ng
gãc víi mÆt ph¼ng l¾c cña vßi lªn ®Çu cÇn l¸m ph¸t sinh gi¸ trÞ lín nhÊt cña
M«men xo¾n cÇn .
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 105 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Ta tÝnh cÇn trong trêng hîp tæ hîp t¶i träng II b
Ii. x¸c ®Þnh vµ vÏ biÓu ®å néi lùc t¸c dông lªn cÇn trong mÆt ph¼ng th¼ng ®øng
* Ph¶n lùc t¹i chèt liªn kÕt cÇn vµ vßi :
H×nh 3.13 Lùc t¸c dông lªn vßi khi vßi vu«ng gãc víi cÇn
Ta cã :
+ Trong lîng vßi : GV = 8700 ( kG )
+ Träng lîng hµng : Q = 28 T = 28000 ( kG )
+ Lùc c¨ng trong nh¸nh çp khi n©ng ( h¹ ) hµng
Trong ®ã : a = 1 lµ béi suÊt pal¨ng , η = 0,98 lµ hiÖu suÊt pal¨ng

Ta cã :
QY = Q.cos400 = 28000.cos400 = 21449 ( kG )
QX = Q.sin400 = 28000.sin400 =17998 ( kG )
GY = G.cos400 = 8700.cos400 = 6664 ( kG )
GX = G.sin400 = 8700.sin400 = 5592 ( kG )
S hCY = S h.cos170 = 28571.cos170 = 27322 ( kG )
S hCX = S h.sin170 = 28571.sin170 = 8353 ( kG )
RCY = RC .cos170
RCX = RC .sin170
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 106 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
* Lùc t¸c dông lªn cÇn trong mÆt ph¼ng th¼ng ®øng :
H×nh 3.14 : Lùc t¸c dông lªn cÇn khi cÇn vu«ng gãc víi vßi
Ta cã :
+ RBX = 115271 ( kG )
+ RBY = 4347 ( kG )
+ RIX = RI . cos52,60
+ RIY = RI . sin52,60
+ Lùc qu¸n tÝnh li t©m do träng lîng vßi g©y nªn t¹i chèt liªn kÕt cÇn vµ
vßi :
Trong ®ã :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 107 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Gv = 8700 ( kG ) : Träng lîng b¶n th©n vßi
: VËn tèc gãc cña cÇn ®èi víi
trôc quay c¬ cÊu quay

r = 17,2 m : Kho¶ng çch tõ träng t©m cÇn tíi trôc quay cña c¬
cÊu quay
+ Träng lîng b¶n th©n cÇn : GC = 14600 ( kG )

Coi träng lîng b¶n th©n cÇn ph©n bè ®Òu suèt chiÒu dµi cÇn vµ ph©n
thµnh 2 thµnh phÇn :
+ Lùc qu¸n tÝnh li t©m do träng lîng cÇn g©y nªn :
Trong ®ã :
GC = 14600 ( kG ) : Träng lîng b¶n th©n vßi
: VËn tèc gãc cña cÇn ®èi víi trôc quay c¬ cÊu
quay
r = 8190 mm : Kho¶ng çch tõ träng t©m cÇn tíi trôc quay cña c¬ cÊu quay
Coi lùc qu¸n tÝnh li t©m do khèi lîng cÇn trong mÆt ph¼ng th¼ng
®øng lµ lùc ph©n bè ®Òu ( d¹ng h×nh thang ) trªn suèt chiÒu dµi cÇn :
Trong ®ã :
Lc = 19475 mm : ChiÒu dµi cÇn
, : Lùc qu¸n tÝnh li t©m ph©n bè ®Òu ®Æt t¹i
®Çu cÇn vµ ch©n cÇn
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 108 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Tõ (1) , (2) ta ®îc :

= 0,021 ( kG/mm ) = 0,17 ( kG/mm )
+ Lùc trong thanh gi»ng ®èi träng :
Trong ®ã :
GDT = 22000 KG . Träng lîng ®èi träng
Ldt = 11297 mm . Kho¶ng çch tõ träng t©m ®èi träng tíi vÞ trÝ
®Æt ®èi träng .
b = 6135 mm . Kho¶ng çch tõ thanh gi»ng tíi vÞ trÝ ®Æt ®èi
träng
* VÏ biÓu ®å néi lùc t¸c dông lªn cÇn trong mÆt ph¼ng th¼ng ®øng :
Sau khi x¸c ®Þnh çc gi¸ trÞ ph¶n lùc ta vÏ ®îc biÓu ®å néi lùc
cña cÇn :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 109 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
H×nh 3.15 : BiÓu då néi lùc

Gi¸ trÞ néi lùc lín nhÊt sinh ra trªn cÇn trong mÆt ph¼ng th¼ng ®øng t¹i
mÆt c¾t ®i qua chèt liªn kÕt gi÷a cÇn vµ thanh kÐo cña ®èi träng :
M = 145079659 ( kG.mm ) , N = - 131452 ( kG ) , Q = -43886 ( kG )
Iii. x¸c ®Þnh vµ vÏ biÓu ®å néi lùc t¸c dông lªn cÇn trong mÆt ph¼ng vu«ng gãc víi
mÆt ph¼ng ®øng
* Trong mÆt ph¼ng ngang :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 110 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
H×nh 3.16 : Lùc t¸c dông lªn cÇn trong mÆt ph¼ng ngang
+ Thµnh phÇn t¶i träng ngang T do l¾c ®éng çp hµng g©y ra :
T = 28000.tg150 = 7502 (KG)
+ Lùc q¸n tÝnh tiÕp tuyÕn do träng lùc b¶n th©n vßi g©y ra :
Trong ®ã :
Gv = 8700 kG
r = 17,2 m : Kho¶ng çch tõ träng t©m vßi tíi ®êng t©m quay
cña cÇn trôc
+ ¸p lùc giã t¸c dông lªn vßi theo ph¬ng ngang :
Trong ®ã :
FV = 15229384 mm 2
PV = 57,75 KG/m 2 = 0,057 .10 -3 KG/mm 2
+ RB : Lùc uèn gi»ng vßi . Chän gi»ng d¹ng dÇm hép cã ®é cøng chèng
uèn nhá nªn khi tÝnh to¸n ta bá qua ph¶n lùc R B
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 111 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
+ MA : M«men xo¾n do cÇn chÞu
+ MB : M«men xo¾n do gi»n chÞu
+ M«men xo¾n cÇn vµ vßi ph¶i chiu :
MA + MB = T.10920 + .3435 + .3435 - R B.4050
= 7502.10920 + 848,27.3435 + 6135.3435 = 105909372
Chän : MA = 2.MB
VËy : MB = 35303124 ( kG.mm ) MA = 70606247 ( kG.mm )
+ T¶i träng giã t¸c dông lªn cÇn :
¸p lùc giã t¸c dông lªn cÇn theo ph¬ng ngang :
Víi :
FC = 21104720 mm 2
PC = 57,75 KG/m 2 = 0,057 .10 -3 KG/mm 2
Coi t¶i träng giã t¸c dông trong mÆt ph¼ng ngang lµ lùc ph©n bè trªn suèt
chiÒu dµi cÇn :
+ Lùc quµn tÝnh tiÕp tuyÕn do träng lîng b¶n th©n cÇn g©y nªn :
Trong ®ã :
Gv =14600 kG
r = 8190 m : Kho¶ng çch tõ träng t©m c©n tíi ®êng t©m quay
cña cÇn trôc
Coi lùc qu¸n tÝnh tiÕp tuyÕn do khèi lîng cÇn trong mÆt ph¼ng ngang
lµ lùc ph©n bè ®Òu ( d¹ng h×nh thang ) trªn suèt chiÒu dµi cÇn :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 112 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Trong ®ã :
Lc = 19475 mm : ChiÒu dµi cÇn
, : Lùc qu¸n tÝnh tiÕp tuyÕn ph©n bè ®Òu ®Æt t¹i
®Çu cÇn vµ ch©n cÇn
Tõ (1) , (2) ta ®îc :

= 0,048 ( kG/mm ) = 0,383 ( kG/mm )
* BiÓu ®å néi lùc do t¶i trong giã vµ lùc qu¸n tÝnh tiÕp tuyÕn g©y ra
cho cÇn trong mÆt ph¼ng ngang :
H×nh 3.17 : BiÓu ®å néi lùc
Iii. KiÓm tra bÒn vµ æn ®Þnh cÇn

§Ó tiÕn hµnh kiÓm tra bÒn cÇn ta thùc hiÖn 3 mÆt c¾t :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 113 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
MÆt c¾t di qua vÞ trÝ chèt liªn kÕt cÇn vµ thanh kÐo ®èi träng ( mÆt
c¾t cã n«i lùc sinh ra lín nhÊt )
MÆt c¾t di qua chèt liªn kÕt cÇn vµ vßi
MÆt c¾t di qua chèt liªn kÕt ®u«i cÇn .
Ta ®Æt çc tÊm l¸t liªn tôc trªn tÊm biªn chÞu nÐn c¶n trë sù xoay cña
tiÕt diÖn dÇm nªn cã thÓ bíc kiÓm tra æn ®Þnh tæng thÓ cña cÇn khi chÞu
xo¾n.
1. MÆt c¾t di qua chèt liªn kÕt cÇn vµ thanh kÐo ®èi träng
* KÝch thíc h×nh häc mÆt c¾t :
H×nh 3.17 : KÝch thíc mÆt c¾t qua ch«t liªn kÕt
thanh víi thanh kÐo ®è trong cña cÇn
Ta cã :
M X = 145079659 kGmm Q Y = 43886 kG
M Y = 66809344 kGmm Q X = 5404,9 kG
M Z = 70606247 kGmm N Z = -131452 kG
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 114 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
H×nh 3.18 : Ứng suÊt, lùc nÐn , lôc c¾t sinh ra t¹i mÆt c¾t
trôc.
Ta ®îc :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 115 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
trôc:
Ta ®îc :
M«men qu¸n tÝnh chèng xo¾n tù do cña tiÕt diÖn :
Víi :
γ =1 : HÖ sè hiÖu chØnh víi dÇm hµn .
b = B0 + 15 = 1190 + 15 = 1205 mm
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 116 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
h = H0 +15 = 1600 + 15 = 1615 mm
δ1 = δ1 = 15 mm
- øng suÊt tiÕp do QY g©y ra :
Q y = 43886 ( kG ) : Lùc c¾t lín nhÊt t¹i tiÕt diÖn gi÷a vßi trong mÆt
ph¼ng n©ng
Jx : M«men qu¸n tÝnh cña tiÕt diÖn ®èi víi trôc x, Jx = 5,228.1010
( mm4 )
bcx = 2.t = 2.15 = 30 ( mm )
- øng suÊt tiÕp do QX g©y ra.
Víi :
QX : Lùc c¾t lín nhÊt t¹i tiÕt diÖn trong mÆt ph¼ng ngang
QX = 5404,9 ( kG )
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 117 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
J Y : M«men qu¸n tÝnh cña tiÕt diÖn ®èi víi trôc y : JY =5.1010
byc =2b = 2.15 = 30 ( mm )
- øng suÊt tiÕp do M«men xo¾n g©y ra.
Víi thÐp 16Γ2AΦ : [] = 292,85 ( N/mm2 )

2. MÆt c¾t tai vÞ trÝ chèt liªn kÕt cÇn vµ vßi :
- Tai vÞ trÝ chèt ®Çu cÇn, chñ yÕ chÞu nÐn vµ xo¾n
Ta cã : N Z = 115271 kG ; M Z = 70606247 kGmm
Ta cã :
H×nh 3.19 : MÆt c¾t dÇu

cÇn
Ta cã :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 118 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Víi :
b = B0 + 50 = 660 + 50 = 710 mm
h = H0 +15 = 554 + 15 = 569 mm
δ1 = 50
δ2 = 15 mm
Víi thÐp 16Γ2AΦ : [] = 292,85 ( N/mm2 )

VËy : td < [] : TiÕt diÖn ®ñ bÒn
3. MÆt c¾t ®i qua chèt ®éi cÇn :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 119 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Ta cã :
H×nh 3.20 : MÆt c¾t ®u«i cÇn

* KÝch thíc h×nh häc mÆt c¾t
* Ta cã :
Q X = 5404,9 (kG)
M Z = 70606247 (kGmm) N Z = 131452 (kG)
M Y = 93491441 (kGmm) Q Y = 40248 kG
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 120 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
trôc.
Ta ®îc :
trôc:
Ta ®îc :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 121 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Víi :
b = B0 + 15 = 2678 + 80 = 2758 mm
h = H0 +15 = 560 + 15 = 1575 mm
δ1 = 15
δ2 = 80
- øng suÊt tiÕp do QY g©y ra :
Q y = 40248 ( kG ) : Lùc c¾t lín nhÊt t¹i tiÕt diÖn gi÷a vßi trong mÆt
ph¼ng n©ng
Jx : M«men qu¸n tÝnh cña tiÕt diÖn ®èi víi trôc x, Jx = 24,6.1010 ( mm4 )
bcx = 2.t = 2.80 = 160 ( mm )
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 122 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
- øng suÊt tiÕp do QX g©y ra.
Víi :
QX : Lùc c¾t lín nhÊt t¹i tiÕt diÖn trong mÆt ph¼ng ngang
QX = 5404,9 ( kG )
J Y : M«men qu¸n tÝnh cña tiÕt diÖn ®èi víi trôc y : JY =6,0.1010
byc =2b = 2.15 = 30 ( mm )
Víi thÐp 16Γ2AΦ : [] = 292,85 ( N/mm2 )

* KiÓm Tra Thanh gi»ng :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 123 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Néi lùc sinh ra trªn thanh gi»ng chñ yÕu lµ lùc kÐo ( nÐn ) vµ xo¾n ( do
gi»ng ph¶i chÞu bít mét phÇn momen xo¾n cïng víi cÇn). Lùc khÐo ( nÐn ) lín
nhÊt ®· ®îc x¸c dinh khi ta tÝnh to¸n c¬ cÊu thay ®æi tÇm víi . M«men xo¾n
mµ cÇn ph¶i chÞu lµ gi¸ trÞ momen ®îc x¸c ®Þnh khi tÝnh kÕt cÊu thÐp
cÇn .
Ta cã :
N Z = 51459 kG
M Z = 35303 Kg.m
KÝch thíc h×nh häc mÆt c¾t :
H×nh 3.21 : KÝch thíc mÆt c¾t qua gi»ng

------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 124 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
trôc.
Ta ®îc :
trôc:
Ta ®îc :

------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 125 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Víi :
b = B0 + 15 = 290 + 15 = 305 mm
h = H0 +15 = 380 + 9 = 1615 mm
δ1 = 15
δ2 = 9 mm
Víi thÐp 16Γ2AΦ : [] = 292,85 ( N/mm2 )

VËy : td < [] : TiÕt diÖn ®ñ bÒn
Ch¬ng IV
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 126 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
TÝnh to¸n liªn kÕt ch©n ®ì vµ

nÒn mãng
Giíi thiÖu
Liªn kÕt ch©n ®Õ víi nÒn mãng lµ mét phÇn cùc k× quan träng cña cÇn
trôc Nã cè dÞnh cÇn trôc víi nÒn mãng t¹i cÇu c¶ng , ®¶m b¶o æn ®Þnh tång
thÓ cho cÇn trôc khi cÇn trôc lµm hµng .
§Ó tÝnh to¸n liªn kÕt ch©n ®Õ víi cÇn trôc ta ph¶i xÐt ®Õn toµn bé çc
t¶i träng theo nhiÒu ph¬ng kh¸c nhau trong hai mÆt ph¼ng : MÆt ph¼ng
th»ng ®øng ( mÆt ph¼ng n©ng ) , mÆt ph¼ng vu«ng gãc víi mÆt ph¼ng
th¼ng ®øng giao gi÷a hai mÆt ph½ng lµ ®êng t©m cña cÇn trôc .
Ta thÊy r»ng ®Ó x¸c ®Þnh ®îc d¹ng liªn kiÕt tõ ch©n ®Õ víi nÒn mãng
cña cÇu c¶ng th× ta ph¶i x¸c ®Þnh ®îc çc ph¶n lùc liªn kÕt lín nhÊt sinh ra ë
çc ch©n ®ì tõ ®ã lùa chän kiÓu liªn kÕt vµ kÝch thíc cña liªn kÕt
Çc trêng hîp tæ hîp t¶i träng II a , II b lµ nh÷ng trêng hîp mµ ta cÇn ph¶i
tÝnh to¸n.
Trong trêng hîp tæ hîp t¶i träng II a ta x¸c ®Þnh çc ph¶n lùc liªn kÕt ë tr-
êng hîp tÇm víi lín nhÊt .
Trong trêng hîp tæ hîp t¶i träng II b ta x¸c ®Þnh çc ph¶n lùc liªn kÕt ë tr-
êng hîp c¬ cÊu quay ®ang lµm viÖc vµ h·m c¬ cÊu quay mét çch ®ét ngét ë :
TÇm víi lín nhÊt ( cã hµng ) , tÇm víi nhá nhÊt ( kh«ng hµng )
Sau khi x¸c ®Þnh ®îc çc ph¶n lùc liªn kÕt lín nhÊt t¹i çc gèi ®ì ta x¸c
®Þnh kiÓu liªn kÕt vµ kÝch thíc liªn kÕt
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 127 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
I. X¸c ®Þnh çc ph¶n lùc liªn kÕt lín nhÊt sinh ra t¹i ch©n ®Õ
Trong mÆt ph»ng ®øng vµ mÆt ph¼ng vu«ng gãc víi mÆt ph¼ng
®øng
Ta x¸c ®Þnh çc ph¶n lùc liªn kÕt trong çc trêng hîp sau
1. Trêng hîp tæ hîp t¶i träng IIa
* T¹i tÇm víi lín nhÊt ( R max )
H×nh 4.1 : Lùc t¸c dông lªn ®iÓm O t¹i tÇm víi lín nhÊt (II a)
Ta cã :
O : §iÓm liªn kÕt gi÷a phÇn trªn cña cÇn trôc vµ ch©n ®Õ
¸p lùc giã t¸c dông lªn toµn bé cÇn trôc theo ph¬ng ®øng :
Trong ®ã :
FCT = 135,8 m 2 : DiÖn tÝch ch¾n giã theo ph¬ng ®øng
PV = 57,75 KG/m 2
¸p lùc giã t¸c dông lªn toµn bé cÇn trôc theo ph¬n ngang :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 128 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Trong ®ã :
FCTn = 160 m 2 : DiÖn tÝch ch¾n giã theo ph¬ng ngang
PV = 57,75 KG/m 2
T¶i träng t¸c dông lªn ®iÓm O :

GQ = Q . ΨII = 28000.1,5 = 42000 ( kG )
Gv = 8700 ( kG ) : Trọng lượng vòi và các thiết bị trên dó
Gc = 14600 ( kG ) : Trọng lương cần và các thiết bị trên dó
GG = 3500 ( kG ) : Trọng lương giằng
GN = 2500 ( kG ) : Träng lîng Cabin ®iÒu khiÓn
GD1 = 11000 ( kG ) : Träng lîng ®èi träng ®éng
GD2 = 48000 ( kG ) : Träng lîng ®èi träng tÜnh
GM =18000 ( kG ) : Träng lîng thiÕt bÞ
G = 82000 ( kG ) : Träng lîng phÇn ch©n ®Õ vµ çc thiÕt bÞ trªn ®ã
G1 = 12000 ( kG ) : Tæng khèi lîng n»m lÖch t©m bªn tr¸i cÇn trôc
G2 = 15600 ( kG ) : Tæng träng lîng n»m lÖch t©m bªn ph¶i c©n trôc
* T¹i O :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 129 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
2. Trêng hîp tæ hîp t¶i träng IIb

a. T¹i tÇm víi lín nhÊt Rmax
H×nh 4.2 : Lùc t¸c dông lªn ®iÓm O t¹i tÇm víi lín nhÊt (II b)
Ta cã :
- G Qy = 28 ( T )
PQx = G Qy.tgα = 28.tg150 = 7,5 ( T )
PQz = G Qy.tgα = 28.tg150 = 7,5 ( T )
- Gvy = 9,7 ( T )
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 130 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
PVx = GVy.ω2.rv = 8,7.0,1252.19,82 = 2,7 ( T )
PVz = GVy.ε.rv = 8,7.0,041.19,82 = 7,06 ( T )
- GC = 15,6 ( T )
PCx = GCy.ω2.rC = 14,6.0,1252.9,28 = 2,1 ( T )
PCz = GCy.ε.rC = 14,6.0,041.9,28 = 5,5 ( T )
- GG = 3,5 (T)
PGx = GGy.ω2.rG = 3,5.0,1252.5,97 = 0,32 ( T )
PGz = GGy.ε.rG = 3,5.0,041.5,97 = 0.85 ( T )
- GN = 2,5 (T)
PNx = GNy.ω2.rn = 2,5.0,1252.8,94 = 0,34 ( T )
PNz = GNy.ε.rn = 2,5.0,041.8,94 = 0,91 ( T )
- GM =18 (T)
PMx = GMy.ω2.rM = 18.0,1252.3,4 = 0,95 ( T )
PMz = GMy.ε.rM = 18.0,041.3,4 = 2,5 ( T )
- GD1 = 12 (T)
PD1x = GD1y.ω2.rD1 = 12.0,1252.5,77 = 1 ( T )
PD1z = GD1y.ε.rD1 = 12.0,041.5,77 = 2,8 ( T )
- GD2 = 50 (T)
PD2x = GD2y.ω2.rD2 = 50.0,1252.6,46 = 5,04 ( T )
PD2z = GD2y.ε.rD2 = 50.0,041.6,46 = 13,2 ( T )
- G1 = 12 (T)
PG1x = GG1y.ω2.rn = 12.0,1252.4 = 0,75 ( T )
PG1z = GG1y.ε.rn = 12.0,041.4 = 1,9 ( T )
- G2 = 15,6 ( T )
PG2x = GG2y.ω2.rn = 15,6.0,1252.2 = 0,48 ( T )
PG2z = GG2y.ε.rn = 15,6.0,041.2 = 1,27 ( T )
- Pg2z = 3,2 ( T )
- Pg1z = 6 ( T )
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 131 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
* T¹i O
b. T¹i tÇm víi nhá nhÊt :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 132 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
H×nh 4.3 : Lùc t¸c dông lªn ®iÓm O t¹i tÇm víi nhá nhÊt
Ta cã :
- Gvy = 9,7 ( T )
PVx = GVy.ω2.rv = 9,7.0,1252.6,32 = 0,95 ( T )
PVz = GVy.ε.rv = 9,7.0,041.6,32 = 2,5 ( T )
- GC = 15,6 ( T )
PCx = GCy.ω2.rC = 14,6.0,1252.4,12 = 0,93 ( T )
PCz = GCy.ε.rC = 14,6.0,041.4,12 = 2,46 ( T )
- GG = 3,5 (T)
PGx = GGy.ω2.rG = 3,5.0,1252.2,6 = 0,14 ( T )
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 133 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
PGz = GGy.ε.rG = 3,5.0,041.2,6 = 0.37 ( T )
- GN = 2,5 (T)
PNx = GNy.ω2.rn = 2,5.0,1252.8,94 = 0,34 ( T )
PNz = GNy.ε.rn = 2,5.0,041.8,94 = 0,91 ( T )
- GM =18 (T)
PMx = GMy.ω2.rM = 18.0,1252.3,4 = 0,95 ( T )
PMz = GMy.ε.rM = 18.0,041.3,4 = 2,5 ( T )
- GD1 = 12 (T)
PD1x = GD1y.ω2.rD1 = 12.0,1252.5,77 = 1 ( T )
PD1z = GD1y.ε.rD1 = 12.0,041.5,77 = 2,8 ( T )
- GD2 = 50 (T)
PD2x = GD2y.ω2.rD2 = 50.0,1252.6,46 = 5,04 ( T )
PD2z = GD2y.ε.rD2 = 50.0,041.6,46 = 13,2 ( T )
- G1 = 12 (T)
PG1x = GG1y.ω2.rn = 12.0,1252.4 = 0,75 ( T )
PG1z = GG1y.ε.rn = 12.0,041.4 = 1,9 ( T )
- G2 = 15,6 ( T )
PG2x = GG2y.ω2.rn = 15,6.0,1252.2 = 0,48 ( T )
PG2z = GG2y.ε.rn = 15,6.0,041.2 = 1,27 ( T )
- Pg2z = 3,2 ( T )
- Pg1z = 6 ( T )
Ta cã :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 134 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
* VËy: Ph¶n lùc liªn liªn kÕt lín nhÊt sinh ra t¹i O lµ :
N = 258 (T)
M® = 1173,443 ( Tm )
Mv® = 147,911 ( Tm )
Mn = 503,659 ( Tm )
R®O = -14,4 (T)
RV®O= -22,16 (T)
* Çc ph¶n lùc lín nhÊt sinh ra trªn ch©n ®ì :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 135 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Áp lùc lªn çc ch©n cña çc ®Õ thay ®æi tuú thuéc vµo gãc quay cña
cÇn φ
T¶i träng t¸c dông lªn çc ch©n ®ì A , B , C , D cña ch©n ®Õ ( Díi t¸c
dông cña lùc N vµ träng lîng b¶n th©n P cña nã ) ®îc x¸c ®Þnh :
(4.13) [1]
Trong ®ã :
N = 258 (T)
P = 24 (T)
- Gèi tùa chÞu t¶i träng lín nhÊt :
(4.15) [1]
- Gèi tùa ®îc gi¶m t¶i nhá nhÊt :
(4.16) [1]
II. X¸c ®Þnh liªn kÕt ch©n ®ì vµ nÒn mãng

- Chän kiÓu liªn kÕt ch©n ®Õ víi nÒn mãng lµ liªn kÕt Bul«ng
- Sè lîng Bul«ng sö dông ë mçi ch©n ®Õ lµ 20 çi .
- KÝch thíc Bulong : d = 36 mm
- CÊp bÒn bul«ng lµ 4.6 .
Víi : Rcbl = 1500 ( daN/cm2 )
Rkbl = 1750 ( daN/cm2 )
- Lùc nÐn lín nhÊt sinh ra o ch©n ®ì chÞu nÐn : P = 147 T
- Lùc kÐo lín nhÊt sinh ra ë ch©n ®ì ®îc gi¶m t¶i : F = 6 T
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 136 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Áp lùc theo ph¬ng ngang lªn ch©n ®ì :
Trong ®ã :
: HÖ sè tÝnh ®Õn sù gi¶m m«men phanh c¬ cÊu quay khi
phanh
1 . KiÓm tra bÒn kÐo ®èi víi Bul«ng :
§Ô bulong ®ñ bÒn th× :
(3.22 ) [1]
Víi :
( 3.15) [1]
= 8,2 cm2 : §iÖn tÝch thùc cña tiÕt diÖn th©n Bulong ( trõ
gi¶m yÕu do ren ) .Theo B 3.8 – [1]
= 1750 daN/cm2 = 1750 kG/cm2 : Cêng ®é tÝnh to¸n chÞu
kÐo cña bulong
γ = 1,1 : HÖ sè ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña cÊu kiÖn

N = 6000 kG : Lùc kÐo lín nhÊt sinh ra o ch©n ®ì
n = 20 : Sè bulong
VËy :
Bulong ®ñ bÒn
2 . KiÓm tra bÒn c¾t ®èi víi Bul«ng :
§Ô bulong ®ñ bÒn th× :
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 137 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
( 3.18 ) [1]
Víi :
γ = 1,2 : HÖ sè ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña cÊu kiÖn

N = 110500 kG : Lùc kÐo lín nhÊt sinh ra ë ch©n eo1
n = 20 : Sè bulong
VËy
Bulong ®ñ bÒn
Ch¬ng V
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 138 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Yªu cÇu chung vÒ an toµn khi sö

dông cÇn trôc
1. ChØ ®îc phÐp bè trÝ nh÷ng ngêi ®iÒu khiÓn cÇn trôc ®· ®îc ®µo t¹o
vµ cÊp giÊy chøng nhËn. Nh÷ng ngêi buéc mãc t¶i, ®¸nh tÝn hiÖu ph¶i lµ thî
chuyªn nghiÖp hoÆc thî nghÒ kh¸c nhng ph¶i qua ®µo t¹o.
2.C«ng nh©n ®iÒu khiÓn cÇn trôc ph¶i n¾m ch¾c ®Æc tÝnh kü thuËt,
tÝnh n¨ng t¸c dông cña çc bé phËn c¬ cÊu cña cÇn trôc, ®ång thêi n¾m v÷ng
çc yªu cÇu vÒ an toµn trong qu¸ tr×nh sö dông cÇn trôc.
3. ChØ ®îc phÐp sö dông cÇn trôc theo ®óng tÝnh n¨ng, t¸c dông vµ ®Æc
tÝnh kü thuËt cña cÇn trôc do nhµ m¸y chÕ t¹o qui ®Þnh. Kh«ng cho phÐp
n©ng t¶i cã khèi lîng vît träng t¶i cÇn trôc.
4. ChØ ®îc phÐp chuyÓn t¶i b»ng cÇn trôc qua chç cã ngêi khi cã biÖn
ph¸p b¶o ®¶m an toµn riªng biÖt lo¹i trõ ®îc kh¶ n¨ng g©y sù cè tai n¹n lao
®éng .
5. ChØ ®îc sö dông hai hay nhiÒu cÇn trôc ®Ó cïng n©ng mét t¶i träng
trong trêng hîp ®Æc biÖt vµ ph¶i cã gi¶i ph¸p an toµn ®îc tÝnh to¸n vµ duyÖt.
T¶i ph©n bè lªn mçi thiÕt bÞ n©ng kh«ng vît qu¸ träng t¶i. Trong gi¶i ph¸p an
toµn ph¶i cã s¬ ®å buéc mãc t¶i, s¬ ®å di chuyÓn vµ chØ râ tr×nh tù thùc
hiÖn thao t¸c, yªu cÇu vÒ kÝch thíc, vËt liÖu vµ c«ng nghÖ chÕ t¹o çc thiÕt
bÞ phô trî ®Ó mãc t¶i. Ph¶i giao tr¸ch nhiÖm cho ngêi cã kinh nghiÖm vÒ
c«ng t¸c n©ng chuyÓn chØ huy trong suèt qu¸ tr×nh n©ng chuyÓn.
6. Trong qu¸ tr×nh sö dông cÇn trôc kh«ng cho phÐp :
- Ngêi lªn, xuèng cÇn trôc khi cÇn trôc ®ang ho¹t ®éng
- Ngêi ë trong b¸n kÝnh quay, phÇn quay cña cÇn trôc
- Ngêi ë trong vïng ho¹t ®éng cña cÇn trôc mang t¶i b»ng nam ch©m, ch©n
kh«ng hoÆc gÇu ngo¹m.
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 139 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
- N©ng h¹ vµ chuyÓn t¶i khi cã ngêi ®øng trªn t¶i .
- N©ng h¹ trong t×nh tr¹ng t¶i cha æn ®Þnh häc chØ mãc mét bªn cña mãc
kÐp.
- N©ng t¶i bÞ vïi díi ®Êt, bÞ çc vËt kh¸c ®Ì lªn, bÞ liªn kÕt b»ng bu
l«ng hoÆc bª t«ng víi çc vËt kh¸c.
- Dïng cÇn trôc ®Ó lÊy çp hoÆc xÝch buéc t¶i ®ang bÞ ®Ì lªn.
7. §¬n vÞ sö dông ph¶i qui ®Þnh vµ tæ chøc thùc hiÖn hÖ thèng trao ®æi
tÝn hiÖu gi÷a ngêi buéc mãc t¶i víi ngêi ®iÒu khiÓn cÇn trôc. TÝn hiÖu sö
dông ph¶i ®îc qui ®Þnh cô thÓ vµ kh«ng thÓ lÉn ®îc víi çc hiÖn tîng kh¸c
xung quanh.
8. Khi ngêi sö dông cÇn trôc kh«ng nh×n thÊy t¶i trong suèt qu¸ tr×nh n©ng
h¹ vµ di chuyÓn ph¶i bè trÝ ngêi ®¸nh tÝn hiÖu.
9. Tríc khi n©ng chuyÓn t¶i xÊp xØ träng t¶i ph¶i tiÕn hµnh nhÊc t¶i lªn ®é
cao kh«ng lín h¬n 300mm, gi÷ t¶i ë ®é cao ®ã ®Ó kiÓm tra phanh, ®é bÒn
cña kÕt cÊu kim lo¹i, æn ®Þnh cña cÇn trôc. NÕu kh«ng ®¶m b¶o an toµn
ph¶i h¹ t¶i xuèng ®Ó xö lý.
10. CÇn trôc lµm viÖc ngoµi trêi ph¶i ngõng ho¹t ®éng khi tèc ®é giã lín
h¬n tèc ®é cho phÐp.
11. §èi víi cÇn trôc lµm viÖc ngoµi trêi kh«ng cho phÐp che pano, ¸p
phÝch, khÈu hiÖu che ch¾n lµm t¨ng diÖn tÝch c¶n giã cña cÇn trôc.
12. Ph¶i xiÕt chÆt çc thiÕt bÞ kÑp ray, thiÕt bÞ chèng tù di chuyÓn cña
cÇn trôc khi kÕt thóc lµm viÖc hoÆc khi tèc ®é giã lín h¬n tèc ®é giã cho
phÐp. Khi cã b·o ph¶i cã biÖn ph¸p gia cè thªm.
13. ChØ ®îc phÐp h¹ t¶i xuèng vÞ trÝ ®· ®Þnh n¬i lo¹i trõ ®îc kh¶ n¨ng
r¬i, ®æ hoÆc trît. ChØ ®îc phÐp th¸o bá d©y treo çc kÕt cÊu, bé phËn l¾p
r¸p khái mãc khi çc kÕt cÊu vµ bé phËn ®ã ®· ®îc cè ®Þnh ch¾c ch¾n vµ
æn ®Þnh.
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 140 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Lêi ngá
Xin ch©n thµnh c¶m ¬n quÝ thÇy c« cña trêng §¹i häc Giao
Th«ng VËn t¶i –Tp. HCM ®· tËn t×nh gi¶ng d¹y, híng dÉn gióp ®ì em
trong suèt thêi gian ngåi häc trªn ghÕ gi¶ng ®êng cña nhµ trêng.
Xin ch©n thµnh c¶m ¬n quÝ thÇy c« khoa C¬ KhÝ trêng §¹i häc
Giao Th«ng VËn t¶i –Tp. HCM lµ nh÷ng ngêi trùc tiÕp qu¶n lÝ vµ
gi¶ng d¹y, híng dÉn lãp 181 trong çc n¨m häc võa.
Xin ®Æc biÖt ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o Ths. Ph¹m V¨n Gi¸m
lµ ngßi ®· trùc tiÕp híng dÉn t«i trong thêi gian thùc hiÖn LuËn v¨n tèt
nghiÖp.
Tuy ®· cè g¾ng hÕt søc ®Ó hoµn thµnh tèt LuËn V¨n Tèt
NghiÖp nhng do kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm thùc tÕ cßn h¹n chÕ nªn
Lu©n V¨n Tèt NghiÖp ch¾c ch¾n sÏ cßn nhiÒu thiÕu sãt. KÝnh mong
sù giãp ý, híng dÉn cña quÝ thÇy c« ®Ó LuËn V¨n Tèt NghiÖp cña em
cã thÓ hoµn thiÖn h¬n .
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 141 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Tµi liÖu tham kh¶o
[1] - KẾT CẤU KIM LOẠI MÁY TRỤC – Trường Đại học GTVT - TP.HCM
Tác giả : Ths. Nguyễn Hữu Quảng – Ths. Phạm Văn Giám
[2] - MÁY VÀ THIẾT BỊ NÂNG – NXB Khoa Học và Kỹ Thuật
Tác giả : Pts. Trương Quốc Thành – Pts. Phạm Quang Dũng
[3] - TÍNH TOÁN MÁY NÂNG CHUYỂN – Trường Đại học Hàng Hải
Tác giả : Phạm Đốc
[4] - MÁY TRỤC VẬN CHUYỂN – NXB Giao Thông Vận Tải
Tác giả : PGS. Nguyễn Văn Hợp
[5] - CHI TIẾT MÁY – NXB Giáo Dục
Tác giả : Nguyễn Trọng Hiệp – Nguyễn Văn Lẫm
[6] - Hướng Dẫn Thiết Kế Môn Học MÁY TRỤC
Tác giả : Trần Văn Chiến
[7] - SỨC BỀN VẬT LIỆU – NXB Khoa Học và Kỹ Thuật
Tác giả : Lê Hoàng Tuấn
[8] - Bài Tập SỨC BỀN VẬT LIỆU – NXB Giáo Dục
Tác giả : Bùi Trọng Lựu – Nguyễn Văn Vượng
[9] - TRUYỀN ĐỘNG MÁY XÂY DƯNG và MÁY XẾP DỠ – NXB GTVT
Tác giả : Vũ Thanh Bình – Nguyễn Đăng Điệm
[10] - CƠ SỞ THIẾT KẾ MÁY XÂY DỰNG – Trường Đại học Xây Dựng
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 142 -
------------------------------------------------------------------------------------------------
Tác giả : PGS.TS Vũ Liêm Chính – TS. Phạm Quang Dũng
[11]- Bài giảng MÔN HỌC NGUYÊN LÝ MÁY
Tác giả : Ths. Phạm Văn Giám
------------------------------------------------------------------------------------------------
- Trang 143 -

Muïc Luïc: Luën V N Tèt Ngiöp GVHD: Ths - PH M V N Gi M

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Muïc Luïc: Luën V N Tèt Ngiöp GVHD: Ths - PH M V N Gi M

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

LuËn V¨n Tèt NgiÖp GVHD : Ths .

Ph¹m V¨n Gi¸m

Lêi nãi ®Çu

Giíi thiÖu chung

Giíi thiÖu vÒ c«ng ty l¾p m¸y Lilama 45-4

Ph©n tÝch lùa chän ph¬ng ¸n

I. ph©n tÝch lùa chän ph¬ng ¸n thiÕt kÕ

* Ưu điểm của loại cần trục này :

II. lËp qui tr×nh xÕp dì hµng t¹i c¶ng

2. Qui tr×nh xÕp hµng ( nhËp liÖu ) :

ThiÕt kÕ kü thuËt cÇn trôc

Chän th«ng sè tÝnh to¸n c¬ b¶n

tÝnh to¸n chung

I. ChÕ ®é lµm viÖc cña m¸y :

3- HÖ sè sö dông trong n¨m :

4- HÖ sè sö dông theo t¶i träng :

8- Thêi gian phôc vô c¸c chi tiÕt :

Pg : Toµn bé t¶i träng t¸c dông lªn cÇn trôc

c : HÖ sè khÝ ®éng häc ( B¶ng 4.6 – [1] )

øng suÊt cho phÐp :

TÝnh to¸n vµ chän c¸c thiÕt bÞ

Hình 1.1 : Sô ñoà truyeàn ñoäng cô caá naâng

H×nh 1.2 : S¬ ®å m¾c c¸p

II . tÝnh chän c¸p tang - trôc tang

1. chän thiÕt bÞ mang hµng :

H×nh 1.3 : ThiÕt bÞ mang hµng lµ gÇu ngo¹m

VËy : S®  14870 . 6 = 89220 ( KG )

H×nh 1.4 : X¸c ®Þnh kÝch thíc tang

H : ChiÒu cao n©ng hµng . H = 12,5 ( m )

( vßng ) . Chän : Z = 11 ( vßng )

L2 = 11.46 = 506 ( mm ) . Chän L2 = 520 (mm)

øng suÊt nÐn lín nhÊt trong tang

VËy : - Thµnh tang ®ñ bÒn .

- Lùc kÐo mét bu l«ng :

- Lùc uèn bu l«ng :

§Ó bu l«ng ®ñ bÒn, cÇn cã :

III. tÝnh chän , kiÓm tra ®éng c¬ ®iÖn

1 - TÝnh chän ®éng c¬ ®iÖn :

nt : Sè vßng quay cña tang . ( vßng/phót

H×nh 1.6 : Hép gi¶m tèc

Tèc ®é n©ng hµng thùc tÕ: Vn = 60,1 (m/ph)

GD2 = 20 kGm2 ( B III.36 – [3] )

5. KiÓm tra ®éng c¬ ®iÖn :

Moâmen treân truïc ñoäng cô khi naâng haøng:

M«men ®µ t¬ng ®¬ng khi khëi ®éng n©ng :

= 2,4 : HÖ sè m«men lín nhÊt cña ®éng c¬ ( Tra trong catalogue )

Gia toác môû maùy vôùi taûi troïng Q1 = Q seõ baèng:

Moâmen treân truïc ñoäng cô khi haïhaøng :

→ Thôøi gian môû maùy khi haï vaät :

Thôøi gian chuyeån ñoäng vôùi vaän toác oån ñònh:

Toång thôøi gian môû ñoäng cô trong moät chu kì

Moâmen trung bình bình phöông treân truïc ñoäng cô:

Ntb = (1.62 ) [3]

Thêi gian phanh :

Nhö vaâïy gaàn ñuùng vôùi giaù trò thöïc teá

TÝnh to¸n vµ chän c¸c thiÕt bÞ

I. Th«ng sè tÝnh to¸n - s¬ ®å truyÒn ®éng c¬ cÊu

H×nh 2.1 : C¬ cÊu thay ®æi tÇm víi

2 - S¬ ®å truyÒn ®éng cña c¬ cÊu:

H×nh 2.2 : S¬ ®å truyÒn ®éng c¬ c¸u TDTV

Ii. X¸c ®Þnh kÝch thíc hÖ cÇn - vÏ ho¹ ®å vÞ trÝ

H×nh 2.3 : X¸c ®Þnh kÝch thíc cÇn

Víi min : Vßi hîp víi ph¬ng ngang 1 gãc 3 = 10 250