ARALIN

Tula:
Pandemik
 PANDEMIK ni Edward P. Catipay

Isang iglap lang parang kay bilis ng lahat,

mga pagbabagong kay daling lumaganap
buhay ay nagbago dahil sa Covid 19
di natin alam kung ano ang sasapitin.
 PANDEMIK ni Edward P. Catipay

Covid 19 ay mabagsik na kalaban

di namamalayan at nakikita sa kapaligiran
kung di ka nag-iingat at nagsawalang-bahala
anomang oras ay pwede kang mapinsala.
 PANDEMIK ni Edward P. Catipay
Ubo, sipon at lagnat akala mo lang karaniwan
di mo namamalayang ito'y may peligrong dulot na sa
katawan
kayà huwag mag-atubiling sa manggagamot
magpasuri
magpagamot, tumalima at nang ang buhay ay di
masawi.
 PANDEMIK ni Edward P. Catipay

Simbilis ng bala ang tugon nating mga Pilipino

buháy at aktibo ang programang panggobyerno
nagbabalà na mag-social distancing, facemask
ay suotin
upang kaanak at pamilya ay mapangalagaan
natin.
 PANDEMIK ni Edward P. Catipay

Tumugon sa ordinansa at utos ng ating

pamahalaan
walang-pasubali ito’y para rin sa ating
kapakanan ang sinomang magkasalà at
sumuway
kaparusahan at kulungan ang iyong himlay
 PANDEMIK ni Edward P. Catipay

Ang saya ay napalitan ng lungkot

ang mahalaga ay ligtas tayo at namumuhay ng
malugod
kayá natin ito! tanggaping masaya at maigi
new normal ay yakaping may pagtitimpi.
 MGA KATANUNGAN

1. Ano ang paksa ng tula na iyong

binasa?
 MGA KATANUNGAN

2. Ang tula ba ay makatotohanan?

Bakit?
 MGA KATANUNGAN

3.Ano-ano raw ang gagawin

upang masugpo ang sakit na
ito?
 MGA KATANUNGAN

4. Mahalaga ba ang pagsunod sa utos

at gabay ng pamahalaan lalo sa
panahon ng krisis tulad nito?
 ARALIN

Wika: Ponemang
Suprasegmental
 Ponemang
Suprasegmental
PONEMA MORPEMA PAGPAPANTIG
•pinakamaliit na yunit •pinagsama-samang •paghahati ng bigkas
ng tunog na may tunog upang ng isang salita
kabuluhan makabuo ng salita •Hal. KA-I-BI-GAN =
•Mga titik: katinig at •pinakamaliit na yunit 4 na pantig
patinig ng salita
PONEMANG SUPRASEGMENTAL

Mga makahulugang yunit ng

tunog na karaniwang hindi
tinutumbasan ng mga letra ng
pagsulat
Sinisimbolo ito ng mga
notasyong ponemiko o
transkripsyong ponemiko
upang matukoy ang paraan
ng pagbigkas
 URI NG PONEMANG SUPRASEGMENTAL

TONO DIIN ANTALA

 Paghahayag ng
Pagsasalaysay/
Pagsagot sa ng
Masasagot
matinding
Pagbati
Paglalarawan
tanong
OO o Hindi
damdamin
TONO
pagtaas at pagbaba ng tinig sa
pagsasalita na maaaring Halimbawa:
Halimbawa:
Halimbawa:
Halimbawa:
Halimbawa:
maghudyat ng kahulugan ng
pahayag Totoo?
Dumating
Naku,
Kumusta
Oo, aalis may
ka?
na ako. sila
sunog!kanina.
Magandang
Hindi. Maganda
Hindi ito
Sila Alis
Hoy! umaga
ang
iyon,dyan! po.
di ba? si Rona.
talaga
gusto
ko.Salamat sa iyo.
Simbolong tuldok /. / upang
matukoy ang pantig ng
salita na may diin
Halimbawa:
Halimbawa: DIIN/HABA
/tu.boh/ - pipe
Halimbawa: HABA - haba ng bigkas na
/paso?/ - flower pot
Halimbawa:
/tu.bo?/
/kaibi.gan/ -
- sprout
friend iniuukol ng nagsasalita sa
/pa.so?/ -
/mang.gaga.mot/ burn - doctor
/tuboh/
/ka.ibigan/ -- sugar
lover cane patinig ng pantig ng salita
/pasoh/ - expired
/mangga-gamot/ - to treat DIIN - lakas ng bigkas sa
pantig ng salita
 Maaaring huminto nang
Halimbawa: panandalian habang sinasabi
Halimbawa: ang
Saisang pangungusap,
pagsulat, at ng
sinisimbulo
PANGUNGUSAP: maaari
kuwit rin
(,) sa
angkatapusan na ng
panandaliang
Halimbawa: Sa mga
pangungusap pangungusap
ang paghinto sa
Duke Eduardo Miguel ang paghinto
PANGUNGUSAP: pangalan at ng niya//
tuldok (.) ang
Halimbawa:
Duke/ Eduardo Miguel ang
ibaba, nilalagyan ng isang bar
katapusan
pangalan ng
niya// pangungusap.
ANTALA
PANGUNGUSAP:
KAHULUGAN:
(/) ang isang saglat na
Duke Eduardo/ Miguel ang pangalan
PANGUNGUSAP:
KAHULUGAN: paghintoniya//
at ng dobleng bar (//)
saglit na
Sinasabi pagtigil
ang
Duke sa
buong
/Eduardo/ pangalan
Miguel angng
ang ipinakikilala
katapusan
pangalan
Kinakausap si Duke at ipinakikilala sa kanya si ng
niya// pahayag.
KAHULUGAN:
pagsasalita
Eduardo upang
Miguel higit na
Ipinakikilala
KAHULUGAN: si Miguel kay Duke Eduardo
maging malinaw ang
Ipinakikilala
mensaheng ipinahahayagsina Duke at Eduardo kay Miguel
 Ating
subukan!
01 a. /bu.kas/ b. /bukas/

a
1. _______ na tayo pumunta ng bahay para
sa paggawa ng ating proyekto.

b
2. _______ pa ang mga malls ngayon kaya
bilisan mo at nang makahabol ka.
02 a. /bu.hay/ b. /buhay/

b
3. ______ ang diwa ng pagdadamayan dito kaya
karaniwan na lamang ang makakita ng mga
taong nagtutulungan kahit di magkakilala.

a
4. Ang ______ ng tao ay nakasalalay sa
sakripisyo at pagsisikap nito.
03 a. /sa.yah/ b. /sayah/

5. Wala na akong nakikitang kakabaihang

a
nagsusuot ng _______ dito sa aming lugar.

b
6. Hindi mapigilan ang kanyang ________ nang
makita ang mahal niya.
04 a. /pa.so?/ b. /paso?/

a
7. Ginamot ni nanay ang ________ niya
sa binti.
8. Mahilig sa halaman ang aking ina
b sa
kaya reregaluhan ko siya ng _____
kaarawan niya.
05 a. /tuboh/ b. /tu.bo?/

b ng saging
9. Abnormal ang_______
tuwing tag-init.
10. Nangunguna ang Mindanao sa pag-
aani ng palay at produksiyon ng asukal
a
mula sa _______.