Bilans Energetyczny Ziemi

(Efeky cieplarniany)

Bilans energetyczny Ziemi to stosunek między ilością energii, która dociera do powierzchni Ziemi i
ilością energii, która jest w niej magazynowana lub wypromieniowana z powrotem w kosmos.
Wartość bilansu energetycznego jest kluczowym parametrem w zrozumieniu globalnych zmian
klimatu.

W wyniku zjawiska znanego jako efekt cieplarniany, Ziemia odbiera energię słoneczną w postaci
promieniowania elektromagnetycznego, a następnie oddaje ją z powrotem w kosmos w postaci
promieniowania podczerwonego. Jednakże, nie wszystko to promieniowanie podczerwone opuszcza
atmosferę i znaczna jego część zostaje zatrzymana przez gazowe cząsteczki w atmosferze, co
powoduje wzrost temperatury na powierzchni Ziemi.

Główne gazowe składniki atmosfery, które wpływają na efekt cieplarniany, to para wodna,
dwutlenek węgla, metan i ozon. Te gazy nazywane są gazami cieplarnianymi, ponieważ działają jak
warstwa osłonowa, która pochłania i emituje promieniowanie podczerwone.

Ze względu na działalność człowieka, zawartość gazów cieplarnianych w atmosferze stale rośnie.

Emisja gazów cieplarnianych jest wynikiem spalania paliw kopalnych, takich jak węgiel, ropa naftowa
i gaz ziemny, a także procesów przemysłowych, rolniczych i transportowych.

W wyniku wzrostu emisji gazów cieplarnianych, bilans energetyczny Ziemi ulega zmianie, co
prowadzi do globalnego ocieplenia. W ciągu ostatnich 150 lat średnia temperatura powierzchni
Ziemi wzrosła o około 1°C, a tempo wzrostu temperatury przyspiesza.

Skutki globalnego ocieplenia są coraz bardziej widoczne. Wzrost temperatury powierzchni Ziemi
prowadzi do topnienia lodowców, podnoszenia się poziomu morza, wzrostu częstotliwości i
intensywności ekstremalnych zjawisk atmosferycznych, takich jak huragany, tajfuny i burze, a także
wpływa na rozwój gatunków roślin i zwierząt oraz na zdrowie ludzi.

W celu zapobieżenia dalszemu globalnemu ociepleniu, konieczne jest zmniejszenie emisji gazów
cieplarnianych. Wymaga to zastosowania zrównoważonych źródeł energii, takich jak energia
słoneczna, wiatrowa i wodna, a także efektywniejszych technologii i praktyk w dziedzinie przemysłu,
rolnictwa i transportu.
Energia słoneczna docierająca do Ziemi pochodzi głównie z promieniowania słonecznego i jest około
1366 watów na metr kwadratowy. Jednak nie cała ta energia jest absorbowana przez Ziemię. Około
30% energii słonecznej jest odbijana przez chmury, powierzchnię ziemi i atmosferę, a około 20% jest
pochłaniana przez cząstki atmosferyczne, takie jak pył i aerozole. Pozostałe 50% energii słonecznej
jest absorbowane przez powierzchnię ziemi i oceany.

Kiedy energia słoneczna jest absorbowana przez Ziemię, powierzchnia Ziemi i oceany zaczynają się
nagrzewać, emitując ciepło w postaci promieniowania podczerwonego. To promieniowanie z kolei
może być pochłaniane przez gazów cieplarnianych w atmosferze, takich jak dwutlenek węgla, metan
i tlenek azotu. Te gazowe cząsteczki pochłaniają ciepło i zaczynają świecić własnym
promieniowaniem podczerwonym, które częściowo jest emitowane z powrotem na powierzchnię
Ziemi.

Efekt cieplarniany jest naturalnym procesem, który utrzymuje temperaturę na Ziemi na poziomie
umożliwiającym życie, ale zwiększenie ilości gazów cieplarnianych w atmosferze przez działalność
człowieka prowadzi do nadmiernego wzrostu temperatury globalnej. Niewłaściwy bilans
energetyczny prowadzi do zmian klimatu, które obejmują wzrost średniej temperatury globalnej,
zmiany opadów, zmiany poziomu oceanów, zmiany w cyklach migracji zwierząt i wzrost poziomu
zagrożenia powodzi i susz.