ZAIMKI

Najkrócej mówiąc, zaimki są to słówka, którymi możemy zastąpić rzeczownik. Gdybyśmy nie
używali zaimków musielibyśmy powtarzać wiele razy rzeczownik.

Wyglądałoby to mniej więcej tak:

Do you like Mike? I don't like Mike. Mike is very boring.
Lubisz Mike’a? Nie lubie Mike’a. Mike jest bardzo nudny.

A używając zaimków powiemy tak:

Do you like Mike? I don't like him. He is very boring.
Lubisz Mike’a? Nie lubie go. On jest bardzo nudny.

Prawda, że ładniej? W powyższym przykładzie widzicie dwa przykłady zaimków osobowych -

jeden w funkcji podmiotu: he, i jeden jako dopełnienie: him. Przyjrzyjmy się najpierw funkcji
podmiotu.

lista zaimków osobowych

Oto zestawienie zaimków osobowych w funkcji podmiotu:
liczba pojedyncza liczba mnoga
1 osoba I ja we my
2 osoba you ty you wy
3 osoba he on they oni, one
She ona
it ono

Jak można zauważyć, you oznacza zarówno ty jak i wy, jak i pan, pani, państwo.

I always get up at 7. (Ja) Zawsze wstaję o godzinie 7.

You have a pen. Ty masz długopis. Wy macie długopis.
She is reading a book. Ona czyta książkę.
We are watching TV. My oglądamy telewizję.
They want to go for a walk. Oni/One chcą iść na spacer.

użycie obowiązkowe
W języku polskim sama forma czasownika może wskazywać nam osobę, która wykonuje
czynność. Przykładowo widząc zdanie: Idziemy! z łatwością możemy określić osobę(y) – w
tym przypadku my.

W angielskim niestety nie jest to możliwe, ponieważ czasownik rzadko kiedy zmienia formę –
stąd konieczność jawnego wskazania wykonawcy czynności. Zobaczmy:
I like cooking. Lubię gotować. (ja)
She likes cooking. Lubi gotować. (ona)
We like cooking. Lubimy gotować. (my)
They like cooking. Lubią gotować. (oni)

co to jest funkcja dopełnienia?

Rozkładając zdanie na części składowe, oprócz podmiotu (czyli wykonawcy czynności)
zazwyczaj znajdujemy kilka innych rzeczowników. Są to właśnie dopełnienia – uzupełniają
czasownik i odpowiadają na pytania inne niż podmiot (kto? co?) – kogo? czego? komu?
czemu? z kim? z czym? o kim? o czym?

liczba pojedyncza liczba mnoga

1 osoba me mnie, mi, mną us nam, nas, nami
2 osoba you ciebie, tobą you was, wami, wam
3 osoba him jego, go, jemu, niego, nim them ich, im, nimi, nich
her jej, ją, niej
it je, jego, go, jemu, nim

Did you see him? Widziałeś go?

I don't remember you. Nie pamiętam cię/was.
I think Mike hates me. Myślę, że Mike mnie nienawidzi.
Do you like me? Lubisz mnie?
I've never seen them before. Nigdy wcześniej ich nie widziałem.
He gave me this ring. Dał mi ten pierścionek.

Często tych zaimków użyjemy w różnego rodzaju nakazach, zakazach czyli w zdaniach
rozkazujących. Oto przykłady:
Give me that book!
Help her!
Don't look at me.
Come with us.
Let them do that.
Show him your car.
John, tell me about your hobby.
Wait for him.
Kiss her if you love her.
Bring me a cup of coffee, please.
Tell her everything you know.
Daj mi tę książkę!
Pomóż jej!
Nie patrz na mnie.
Chodź z nami.
Niech oni to zrobią.
Pokaż mu swój samochód.
John, opowiedz mi o swoim hobby.
Zaczekaj na niego.
Pocałuj ją, jeśli ją kochasz.
Przynieś mi filiżankę kawy, proszę.
Powiedz jej wszystko, co wiesz.

W skrócie: jeśli nie używamy zaimka jako podmiotu (I am going to the cinema.) oraz jeśli nie
mówimy, że coś do kogoś należy/jest czyjeś (That was my idea.), użyjemy właśnie zaimków z
tabelki powyżej. Zwróćmy uwagę, że tej formy używamy m.in. po przyimkach.

Come with me. Chodź ze mną.

Wait for me. Zaczekaj na mnie.
Is this for her? Czy to jest dla niej?
Are you talking about me? Mówicie o mnie?
funkcja podmiotu vs funkcja dopełnienia

osoba W funkcji podmiotu W funkcji dopełnienia

ja I me
ty you you
on he him
ona she her
ono it it
my we us
wy you you
oni they them

Przymiotnik dzierżawczy w języku angielskim

W języku polskim, gdy mówimy, co do kogo należy, odmieniamy słówka przez rodzaje. W
rezultacie mamy: mój, moja, moje, moi. Język angielski jest pod tym względem dużo
prostszy. Wszystko załatwia jedno słowo: my

my book moja książka

my apples moje jabłka
my computer mój komputer
my friends moi przyjaciele
my car mój samochód
my sisters moje siostry
my toy moja zabawka

liczba pojedyncza liczba mnoga

1 osoba my mój, moja, moje, moi our nasz, nasza, nasze
2 osoba your twój, twoja, twoje your wasz, wasza, wasze
3 osoba his jego their ich
her jej
its jego, jej

kilka przykładów:
her boyfriend jej chłopak
your letter twój list, wasz list
his leg jego noga
our ball nasza piłka
my dog mój pies
their keys ich klucze
our houses nasze domy

Użycie w zdaniach:
Mike has his own room.
This is our house.
I haven't got my ticket.
They go to their cottage.
Has Ann got my pen?
Adam hasn't got her toys.
Your house is very big.
Mike ma swój pokój.
To jest nasz dom.
Nie mam mojego biletu.
Oni jeżdżą do swojego domku.
Czy Anna ma mój długopis?
Adam nie ma jej zabawek.
Twój dom jest bardzo duży.

Zaimki dzierżawcze w języku angielskim

This is my book. To jest moja książka. przymiotnik dzierżawczy

This book is mine. Ta książka jest moja. zaimek dzierżawczy

Jak widać, w języku polskim użyliśmy dwa razy tego samego słówka: moja. W angielskim
jednak użyjemy dwóch różnych słówek. Jak je rozpoznać i skąd wiedzieć, kiedy którego
używać?

Najważniejsza zasada: zaimka dzierżawczego używamy ZAMIAST rzeczownika, podczas gdy

przymiotnik dzierżawczy występuje RAZEM z rzeczownikiem.
 liczba pojedyncza liczba mnoga
1 osoba mine mój, moja, moje, moi yours nasz, nasza, nasze
2 osoba yours twój, twoja, twoje yours wasz, wasza, wasze
3 osoba his jego theirs ich
hers jej
its jego,jej

This is your book and that one is mine. To jest twoja książka a tamta jest moja.

W pierwszej części zdania występuje wyrażenie your book - przymiotnik dzierżawczy łącznie
z rzeczownikiem, natomiast w drugiej części widzimy samo mine - jest to więc zaimek
dzierżawczy - użyty zamiast rzeczownika (w tym przypadku my book).

The blue car is mine and the red one is hers.

Niebieski samochód jest mój, a czerwony jej.

This is my watch. This watch is mine. (Take your hands off my watch!)
To jest mój zegarek. Ten zegarek jest mój. (Zabierz swoje łapki z mojego zegarka!)

Their car looks strange. Is it really theirs?

Ich samochód wygląda dziwnie. Czy on jest naprawdę ich?

Is that your cat? Is that cat yours?

Czy to twój kot? Czy ten kot jest twój?

Zaimki zwrotne w języku angielskim

I kolejna grupa zaimków. Zaimki zwrotne oznaczają, że daną czynność podmiot wykonuje "na
sobie". W języku polskim mamy niby jedno słowo dla każdej osoby: się, ale w odmianie przez
przypadki dojdą formy sobie, sobą, siebie, a w funkcji emfatycznej, o której napiszemy niżej,
pojawią się też sam, sama, sami, same.
W języku angielskim bezosobowa forma zaimka zwrotnego to oneself. Dla każdej osoby jest
niestety inne słówko, ale za to nie ma żadnych odmian przez przypadki. ;) Oto zestawienie
form w liczbie pojedynczej i mnogiej:

liczba pojedyncza
1 osoba I » myself
2 osoba you » yourself
3 osoba he » himself
she » herself
it » itself

liczba mnoga
1 osoba we » ourselves
2 osoba you » yourselves
3 osoba they » themselves

Jak widać, w liczbie pojedynczej mamy końcówkę -self a w liczbie mnogiej -selves.
Prześledźmy teraz to samo zdanie, ale w różnych osobach:
I have cut myself. Skaleczyłem się.
You have cut yourself. Skaleczyłeś się.
He has cut himself. Skaleczył się.
She has cut herself. Skaleczyła się.
It has cut itself. Skaleczyło się.
We have cut ourselves. Skaleczyliśmy się.
You have cut yourselves. Skaleczyliście się.
They have cut themselves. Skaleczyli się.

Po polsku jest łatwo - zawsze "się". W angielskim trzeba pamiętać o osobie i użyć właściwego
zaimka.
Trzeba zapamiętać, że nie każdy czasownik zwrotny w jezyku polskim będzie wymagał użycia
zaimka zwrotnego w angielskim. Najbardziej popularne przykłady to:

feel czuć się

relax relaksować się
concentrate skupić się
meet spotkać się

Spójrzcie teraz na przykłady, w których po polsku mamy różne formy zaimka w zależności od
przypadku, a w angielskiej wersji dla danej osoby jest zawsze ten sam zaimek zwrotny:

She is looking at herself. Ona przygląda się sobie. (celownik)

Sheila has some problems with herself. Sheila ma jakieś problemy ze sobą. (narzędnik)

They like talking about themselves. Oni lubią mówić o sobie. (miejscownik)
The facts speak for themselves, don't they? Fakty mówią za siebie, prawda? (biernik)

Yesterday I bought myself a new car. Wczoraj kupiłem sobie nowy samochód.
(celownik)
I did it for myself! Zrobiłem to dla siebie! (dopełniacz)

Tych samych zaimków używamy także aby podkreślić, że osoba wykonała coś samodzielnie,
np.:
He has done it himself. On sam to zrobił.
I have baked this cake myself. Sam upiekłem to ciasto.
Don't worry. She can go there herself. Nie martw się. Ona może tam iść sama.
They wrote all these sentences themselves. Oni sami napisali te wszystkie zdania

Często używa się w takich przypadkach zaimków z czasownikiem:

You'd better see it yourself. Lepiej jak sam to zobaczysz.
Tom will help us himself. Tomek sam nam pomoże. (nie musimy go prosić)
She must buy this book herself. Ona sama musi kupić tę książkę.

Skoro tych samych przyimków używamy w różnych funkcjach, musimy nauczyć się je
rozróżniać. Różnicę dobrze ilustrują poniższe zdania:
They asked themselves a question. Oni zadali sobie pytanie.
They asked the question themselves. Oni sami zadali pytanie.

Zaimki wzajemne w języku angielskim

I kolejna grupa zaimków - zaimki "wzajemne". W angielskim jest to para:

each other siebie nawzajem, wzajemnie (jeśli mówimy o dwóch osobach)

one another siebie nawzajem, wzajemnie (więcej niż dwie osoby)

Niezbędne są przykłady:

They love each other. Oni się kochają. (on kocha ją, ona kocha jego)
ale:
They love one another. Oni się kochają.
(na przykład trzy siostry i brat, więcej niż dwie osoby - każdy kocha każdego - po prostu
sielanka ...)

Peter and Mary always help each other. Piotrek i Marysia zawsze sobie (wzajemnie)
pomagają. (dwie osoby)

Tom, his brother and his sister very often buy one another presents.
Tomek, jego brat i siostra bardzo często kupują sobie nawzajem prezenty.

I na koniec dwa zdania do porówania:

Adam and Eve buy themselves flowers every day. Adam i Ewa kupują sobie codziennie
kwiaty.
Adam and Eve buy each other flowers every day. Adam i Ewa kupują sobie codziennie
kwiaty.
Polskie tłumaczenia zdań są identyczne, jednak jest między nimi różnica w znaczeniu. W
pierwszym zdaniu Adam kupuje kwiaty dla siebie a Ewa dla siebie, w drugim natomiast Adam
kupuje kwiaty dla Ewy, a Ewa dla Adama. Trzeba nauczyć się wychwytywać te subtelności.

Tak jak w zdaniu:

Przedstawili się sobie.

They introduced themselves to each other.

Zaimki nieokreślone w języku angielskim:

Zaimki nieokreślone to bardzo wygodne słówka. Dzięki nim można bardzo dużo powiedzieć,
jednocześnie... niewiele mówiąc. Są to takie słówka jak:
ktoś, coś, nikt, wszyscy, żaden, jakiś, nic, itp.

somebody
someone ktoś, kogoś, komuś, itd.

anybody ktokolwiek
anyone nikt, nikogo, nikomu, itd.

nobody
no one nikt

everybody
everyone wszyscy/ każdy

something coś, czegoś, itd.

anything cokolwiek, nic, niczego
nothing nic
everything wszystko

Język polski nieco gmatwa rzecz z zaimkami określonymi - to samo słowo angielskie można
bowiem przetłumaczyć na polski na kilka różnych sposobów. Dlatego trzeba, bardziej niż na
tłumaczenie, zwrócić uwagę na zasady użycia tych słówek w zdaniu. Te, na szczęście, są
niezbyt skomplikowane, bo niezmienne:
+ Somebody has called you. Ktoś do ciebie dzwonił.
+ Someone helped you with your homework! Ktoś ci pomógł w pracy domowej!
+ Something strange is going on here. Coś dziwnego się tutaj dzieje.
+ She will like anybody. Ona polubi kogokolwiek
+ Oh, anyone can do it! Każdy to może zrobić!
+ I can wear anything. Mogę się ubierać w cokolwiek.
? Has anybody seen my wallet? Ktoś widział mój portfel?
? Is anyone going to the cinema? Idzie ktoś do kina?
? Did he eat anything? Czy on coś (w ogóle) zjadł?
- I don't know anybody there. Nikogo tam nie znam.
- There isn't anyone in the car. Nikogo nie ma w samochodzie.
- I didn't touch anything! Niczego nie ruszałam!
- Nobody helped her. Nikt jej nie pomógł.
- Trust no one! Nikomu nie ufaj!
- He understands nothing. On nic nie rozumie.
+ Everybody was frightened. Wszyscy byli przestraszeni.
Każdy był przestraszony.
+ She gave sweets to everyone. Wszystkim/każdemu dała cukierki.
+ Everything was so easy. Wszystko było takie łatwe.
? Is everybody ready? Wszyscy gotowi?
? Has everyone bought a ticket? Wszyscy kupili bilety?
Czy każdy kupił bilet?
? Do you understand everything? Wszystko rozumiecie?
- I didn't have time to talk to everybody. Nie miałem czasu, żeby porozmawiać ze
wszystkimi.
- She didn't know everyone there. Ona nie wszystkich tam znała.
- He didn't tell us everything. On nie powiedział nam wszystkiego.

Kilka wniosków, które można wyciągnąć z powyższych przykładów:

1. nobody = no one
2. everybody= everyone
3. słówek, które zaczynają się od przedrostka some- używamy w zdaniach
twierdzących*
4. słówek, które zaczynają się od przedrostka any- używamy w pytaniach i przeczeniach.
W zdaniach twierdzących pojawiają się one, gdy chcemy podkreślić, że wszystko nam
jedno lub wierzymy, że coś jest średnio istotne.
5. słówek, które zaczynają się od przedrostka no- używamy w przeczeniach
6. słówek, które zaczynają się od przedrostka every- używamy w zdaniach twierdzących,
przeczeniach i pytaniach
7. zaimki nieokreślone mogą występować w zdaniu w funkcji podmiotu lub dopełnienia.
*somebody, someone, something mogą wystąpić w pytaniu, wtedy gdy spodziewamy się
konkretnej odpowiedzi - najczęściej twierdzącej.

Isn't she with somebody? Czy ona z kimś nie jest? (wydawało mi się, że tak)
Doesn't he know someone from this company? On nie zna kogoś z tej firmy? (a ten facet
co był na ostatniej imprezie to tam przypadkiem nie pracuje?)
Do you want something to drink? Chcesz coś do picia? (kawa czy herbata?)

Przeczenia:
He loves nobody.
He doesn't love anybody.

I jedno i drugie po polsku znaczy to samo: On nikogo nie kocha. Różnica jest w miejscu
przeczenia w zdaniu. W pierwszym zdaniu czasownik jest twierdzący, natomiast przeczenie
zawiera się bezpośrednio w zaimku.

W drugim przypadku mamy zdanie, gdzie zaprzeczony jest czasownik - dlatego pojawił się
operator does+not. W angielskim istnieje zasada, że dwa przeczenia w jednym zdaniu się
'znoszą' - jak w matematyce: dwa minusy dają plus. W związku z tym trzeba wyrzucić to
podwójne przeczenie i zamiast no-(body) wpisać neutralne any-(body).
Całkiem inaczej niż po polsku, bo my mówimy on nikogo nie kocha - dwa przeczenia w
jednym zdaniu. Mało tego - po polsku można powiedzieć, że nikt nikomu nigdzie nigdy
niczego nie zabraniał... Po angielsku... eee... nie bardzo.

Trzeba także zwrócić uwagę na formę czasownika, jaka występuje po wszystkich zaimkach -
uwaga! Będzie to zawsze trzecia osoba liczby pojedynczej. Trzeba o tym pamiętać zwłaszcza
wtedy, gdy w polskim zdaniu czasownik będzie w liczbie mnogiej np. wszyscy są. Po angielsku
powiemy zawsze:
everybody is/was/has been wszyscy są/byli; każdy jest/był
someone is/was/has been ktoś jest/był
nothing is/was/has been nic nie jest/nie było

Jeśli komuś mimo to ciężko zapamiętać, to można sobie zawsze przypomnieć patrząc na sam
wyraz. Jeśli odejmiemy every-, some-, no-, to zostaną nam słówka: body, one, thing - czyli
liczba niewątpliwie pojedyncza, bo w mnogiej mielibyśmy: bodies, ones, things. I właściwie
na tym należałoby taki 'rozbiór' zakończyć, nie wnikając już zbytnio w znaczenie tych
pojedynczych słówek - chyba, że ktoś jest fanem angielskich dowcipów:
Q: Why doesn't the skeleton go to the party?
A: He has nobody to go with...

okoliczniki miejsca:
Przy okazji zaimków nieokreślonych warto wspomnieć o okolicznikach miejsca - trochę
odmienna kategoria, ale zasada używania w zdaniach identyczna:
[+] somewhere gdzieś
[-] [?] [+] anywhere gdziekolwiek/ gdzieś
[-] nowhere nigdzie
[+] [?] [-] everywhere wszędzie

She lives somewhere in the States. Ona mieszka gdzieś w Stanach.

I couldn't find it anywhere. Nigdzie nie mogłem tego znaleźć.
Can you see it anywhere? Widzisz to gdzieś?
He will be OK. Anywhere. On będzie się czuł OK. Gdziekolwiek (by nie był)
These people have nowhere to sleep. Ci ludzie nie mają gdzie spać.
Your things are everywhere! Twoje rzeczy są wszędzie!
Have you looked everywhere in the house? Patrzyłeś wszędzie w domu? (w całym domu)
You haven't been everywhere in the town. Nie byłeś wszędzie w tym mieście.