»ÃÒªÞì ¤Ø³¤ÃÙ·ÑȹÑ ÊؾÃóáʧ

â´Â ¹Ò§ÊÒÇÊÁÅÑ¡É³ì ¼ÅºØÞ Ãͧ¼ÙéÍíҹǡÒÃâçàÃÕ¹ÇÑ´¤ÙÂÒ§

“ความหมายของศีล ๕”
ศีล ๕ คือ ศีลพื้นฐานที่องคพระสัมมาสัมพุทธเจาทรงสั่งสอนใหชาวพุทธทุกคนยึดถือปฏิบัติเปนหลักของชีวิต
มีเจตนาหรือความตั้งใจ ที่จะงดเวนจากความชั่ว เพื่อการไมลวงละเมิดขอหาม
ศีล ๕ ประกอบดวย
ศีลขอที่ ๑ ปาณาติปาตาเวรมณี หมายถึง การละเวนจากการฆาชีวิตสัตวทุกชนิด
ศีลขอที่ ๒ อทินนาทานาเวรมณี หมายถึง การละเวนจากการลักทรัพย หรือทรัพยที่เจาของเขาไมไดให
ศีลขอที่ ๓ กาเมสุมิสฉาจาราเวรมณี หมายถึง การละเวนจากการประพฤติผิดในกาม การประพฤติผิดลูกผิดเมีย
คนอื่น (มีกิ๊ก มีชูก็ไมควร)
ศีลขอที่ ๔ มุสาวาทาเวรมณี หมายถึง การละเวนจากการพูดปดมดเท็จ พูดจาโกหก พูดสอเสียด พูดไมอยูกับ
รองกับรอย
ศีลขอที่ ๕ สุราเมรยมัฌชปะมาทัตถานาเวรมณี หมายถึง การละเวนจากการดื่มสุราเมรัยและเครื่องดอง ของมึนเมา
ยาเสพติดทุกชนิด
ประโยชนของศีล ๕
ศีลขอที่ ๑ ทําใหอายุยืนปราศจากโรคภัยเบียดเบียน
ศีลขอที่ ๒ ทรัพยสมบัติที่อยูในความปกครองจะมีความปลอดภัยจากโจรผูรายที่มาราวี
ศีลขอที่ ๓ ทําใหครอบครัวอยูรวมกันอยางมีความสุข
ศีลขอที่ ๔ เมื่อพูดอะไรจะมีแตคนเคารพเชื่อถือ คําพูดมีเสนห เปนที่ประทับใจ
ศีลขอที่ ๕ จะเปนผูมีสติปญญาดีและเฉลียวฉลาด
ศีล ๕ กับการดําเนินชีวิตประจําวัน
ผูที่มีศีล ๕ จะเปนผูปลูกและสงเสริมสุขบนหัวใจคนและสัตวทั่วโลก ใหมีแตความสุขและอบอุน สามารถดําเนินชีวิต
ประจําวันไดอยางมีคุณภาพ เมื่อใดที่มนุษยมีศีล ๕ อยางครบถวน ความเปนมนุษยจึงจะสมบูรณ กายก็เปนปกติ วาจาก็เปน
ปกติ เมื่อใดมนุษยขาดศีล ๕ ความเปนมนุษยก็จะลดลง ถาบางคนยังรักษาศีลไมครบทั้ง ๕ ขอ ก็ขอใหคอยๆ ฝกไปทีละขอๆ
ฝกบอยๆ เดี๋ยวก็จะสําเร็จเอง โดยเฉพาะศีลขอที่ ๕ ถาบุคคลใดละเวนได ก็จะทําใหเกิดสติ สามารถคุมไปถึงศีลขอที่ ๑ ถึง
ขอที่ ๔ ไดทั้งหมด
ดังนั้น เมื่อทุกคนถือและปฏิบัติตามศีล ๕ ได จะทําใหทุกคนในครอบครัว ชุมชน สังคมและประเทศชาติอยูอยางมีความสุข
สงบ และปลอดภัยจากสิ่งอันตรายทั้งปวงอยางยั่งยืน
 ¼ÙŒãËŒ¤ÇÒÁÃÙŒ…….¾ÃиÃÃÁÀÒ³¾ÔÅÒÊ
਌Ҥ³ÐÀÒ¤ ô ਌ÒÍÒÇÒÊÇÑ´¤ÙÂÒ§ (¾ÃÐÍÒÃÒÁËÅǧ) ¨Ñ§ËÇÑ´¡ÓᾧྪÃ

â´Â.. ¹Ò§ÇѪÃÒ ¸ÃÃÁºØμà Ãͧ¼ÙéÍíҹǡÒÃâçàÃÕ¹ÇÑ´¤ÙÂÒ§

ศีล ๕
คําถาม : นักเรียนทั้งหลาย คนอะไรมีขาซายขางเดียว (คนพิการหรือคนผิดปกติใชไหม)
คําตอบ : คนปกติการเรียนรูเ รือ่ งศีลก็คอื เรียนรูเ รือ่ งปกติๆของคนหรือมนุษยธรรมดาๆนัน่ เองไมใชเรือ่ งยุง เรือ่ งยากอีกตอไป

ศีล ๕ คือการงดเวน สิ่งที่ไมควรทําหรือสิ่งที่ไมดี ๕ ประการ

๑. การทําลายชีวิต ๒. การลักขโมย ๓. การประพฤติผิดในกาม คนมีเจาของ หรือของรักของคนอื่น
๔. การพูดเท็จ โกหก ๕. การดื่มของมึนเมา เสพสิ่งเสพติดตางๆ
หาม เปลี่ยนเปนใหทํา สั่ง เปลี่ยนเปน สอน รักษา เปลี่ยนเปน ตั้งเจตนา(ใจ)ดี
ศีล ๕ สอนแตหามยากนัก ลองสอนใหรักธรรม(ทํา)แทน
คําวา ศีลธรรม แยกไดคือ ศีลรักษากาย(วาจา) ธรรมรักษาใจ
ประโยชน ๑. ไมมีภัย อายุยืน ๒. ทรัพยสินปลอดภัย ไมมีใครคิดโกง
๓. ไมมีใครระแวง มีรักแทไมแพภัยรักลวง ครอบครัวผาสุก ไมทุกขดวยศัตรู
๔. มีเสียงดี พูดมีเหตุผล คนเชื่อถือ ๕. สติปญญาดีมีความเฉลียวฉลาดแท
อานิสงส ๑. สุขกายสบายใจ ๒. ทรัพยสินเพิ่มพูน
๓. เกียรติคุณความเปนคนดีขจรไกล ๔. องอาจแกลวกลาสงาในสังคม
๕. มีสติอยูกับกายใจ ไมหลงตาย ๖. มีสุคติโลกสวรรคเปนที่ไปในเบื้องหนา
ศีลชวยควบคุมกายวาจา เปนฐานใหเกิดสมาธิ สมาธิชวยควบคุมใจ เปนเหตุใหเกิดปญญา ปญญาเปนเหตุใหเห็นแจง
ตามความเปนจริง ฉะนั้น ศีลจึงเปนหนึ่งในไตรสิกขา สิ่งที่จะตองเรียนรูทํา ๒ อยาง
* งดเวน คือไมทําสิ่งที่ไมควรไมดี * ละเวน คือไมทําตามที่กฎหมายกําหนดใหทํา
ประโยชนของศีล ๕ ๑. รักษาชีวิต ๒. รักษาทรัพยสิน ๓. รักษาครอบครัว ๔. รักษาสังคม ๕. รักษาสติปญญา
* ศีลงดทําบาป ธรรมสรางความดี (มีศีลงดทําบาปยังไมพอ ตองตอดวยประพฤติธรรมสรางความดี)
เมื่อใดที่มนุษยมีศีล ๕ อยางครบถวน ความเปนมนุษยจึงสมบูรณ กายเปนปกติ วาจาก็เปนปกติ
เมื่อใดที่มนุษยขาดศีล ๕ ไป ความเปนมนุษยก็ลดลง
กลาวคือ ๑ * รักษาศีลใหถึงธรรม ศีลจะกลับลํามารักษาเรา
๒ * เรียนรูปฏิบัติตามเนื้อความเพลงเด็กเอยเด็กดีใหได
๓ * หัวใจนักเรียน/นักศึกษา ตาดู หูฟง ตั้งใจ สงสัยถาม ไมจําเขียน เรียนไมขาด
 ศีล ๕ ธรรมของโลก (หลวงตามหาบัว)
นางสุภาภรณ ศิริพงษ
รองผูŒอํานวยการโรงเรียนบŒานสุวรรณภูมิ

ศีล ๕ เปšนธรรมที่พระพุทธเจŒาไดŒวางพื้นฐานในการปฏิบัติตนไวŒสําหรับมนุษย ไวŒถูกตŒองแลŒว

หากใครปฏิบัติเกินเลยก็จะทําใหŒเดือดรŒอนเพราะความอยากที่เปšนตัวป˜ญหาเราควรรูŒจักความพอดี
กิเลส ราคะ ตัณหา ความอยากที่ไม‹มีการหักหŒามใจ ไม‹มีการใคร‹ครวญ เปšนไฟทําลายเผาไหมŒชีวิต
ใหŒพังทลาย ทําใหŒกลายเปšนเศษมนุษย ธรรมมะจึงเปšนสิ่งที่ชําระลŒางจิตใจใหŒเปšนมนุษยที่ดี การเรียนศึกษา
หาความรูวŒ ชิ าไวŒเพือ่ เปšนเครือ่ งมือในการทํางาน แต‹หากมีธรรมะเขŒาไปในจิตใจดŒวยแลŒวก็จะเปšนประโยชนตอ‹ ผูอŒ นื่
มากขึ้น ศีล ๕ จึงเปšนหลักธรรมที่ยิ่งใหญ‹และมีความสําคัญที่จะเปšนแนวทางในการดําเนินชีวิตใหŒเปšนประโยชน
ต‹อตนเองและสังคม ว‹าดŒวยศีลขŒอที่ ๑ ตŒองมีความเมตตาและเห็นใจกัน หากมีคนมาฆ‹าคนในครอบครัว
ของเรา ก็จะนําพาความรูŒสึกเสียใจใหŒกับคนในครอบครัว หัวใจคนในครอบครัวก็สลาย มันทําใหŒสะเทือนใจ
ไปทุกที่ รูŒสึกสลดหดหู‹ เพราะคนในครอบครัวของใครใครก็รัก ศีลขŒอที่ ๒ เปšนธรรมใหŒเห็นใจผูŒอื่น แมŒเพียง
เข็มเล‹มเดียวหากไปลักขโมยของเขามาเขาก็เสียใจ เพราะของใครใครก็รักเปšนการทําลายหัวใจกัน ศีลขŒอที่ ๓
เปšนธรรมเพื่อรักษาหัวใจกัน เพราะมันจะเปšนไฟเผาโลก คู‹ครองของใครใครก็รัก หากไปผิดลูกเมียคนอื่น
คู‹ครองเขาก็เสียใจและผลที่ตามมาทําใหŒเสื่อมเสียไปทั้งวงศตระกูล ศีลขŒอที่ ๔ เปšนธรรมที่หากผูŒใดกระทําผิด
จะทําใหŒคนอืน่ สุดแสนเสียใจ การโกหกตŒมตุนŽ กัน เปšนการทําลายใหŒผอูŒ นื่ ล‹มจม ทําใหŒผอูŒ นื่ เดือดรŒอน ศีลขŒอที่ ๕
สุราเมรัยและของมึนเมาเปšนบ‹อเกิดความล‹มจม เกิดการทะเลาะเบาะแวŒง ศีลทัง้ ๕ ขŒอ หากจะปฏิบตั ไิ ดŒตอŒ งอาศัย
ขันติ ความอดทนและโสรัจจะ ความสงบเสงี่ยม เปšนตัวช‹วยในการรักษาศีล
ศีลธรรม ทั้ง ๕ ขŒอ เปšนธรรมของโลกบาล เพื่อรักษาโลกใหŒเกิดความสงบร‹มเย็น หากผูŒใดรักษาศีล ๕
ดีแลŒว ย‹อมอํานวยประโยชนแก‹ผูŒนั้นมากมาย และหากทุกคนมีศีลมีธรรมในจิตใจแลŒว ก็จะทําสังคมน‹าอยู‹
มากยิ่งขึ้น
 ศีล ๕ หลักธรรมที่ตŒองทํา (ว.วชิรเมธี)
นางสุภาภรณ ศิริพงษ
รองผูŒอํานวยการโรงเรียนบŒานสุวรรณภูมิ
ศีล ๕ คือ หลักจริยธรรมพื้นฐานที่จะทําใหŒผูŒปฏิบัติตามอยู‹ร‹วมกับผูŒอื่นในสังคมไดŒอย‹างปกติสุข เปšนหลัก
คําสอน ของพระพุทธเจŒา เปšนขŒอปฏิบัติที่ชาวพุทธรูŒจักกันดีเพราะเปšนหลักธรรมที่เริ่มเรียนตั้งแต‹ชั้นประถมศึกษา
สาระสําคัญของศีล ๕ มีดังนี้ ศีลขŒอที่ ๑ ปาณาติปาตา เวรมณี สิกขาปทังสมาทิยมิ มุ‹งหมายใหŒเรามีเมตตา
ต‹อทุกชีวิตบนโลกนี้ ไม‹คุกคามต‹อชีวิตของผูŒอื่น สัตวอื่น ดŒวยตัวเอง และไม‹ใชŒใหŒใครละเมิด ทั้งนี้ดŒวยความตระหนักรูŒ
เปšนอย‹างดีว‹า ทั้งตัวเราเอง ผูŒอื่น และสัตวอื่น ต‹างก็รักตัวกลัวตาย เรารักตัวเองฉันใด คนอื่น สัตวอื่น ก็รักตัวเอง
ฉันนั้นเหมือนกัน ดังนั้นจึงไม‹ควรเบียดเบียนซึ่งกันละกันในทุกกรณี ศีลขŒอที่ ๒ อทินนาทานา เวรมณี สิกขาปทังสมาทิยมิ
มุง‹ หมายใหŒเราเคารพในกรรมสิทธิแ์ ห‹งทรัพยสนิ ของผูอŒ นื่ โดยตระหนักรูวŒ า‹ ทรัพยสนิ ของตนย‹อมเปšนทีร่ กั ของตนฉันใด
ทรัพยสินของคนอื่นก็เปšนเช‹นเดียวกันฉันนั้น ศีลขŒอที่ ๓ กาเมสุมิจฉาจารา เวรมณี สิกขาปทังสมาทิยมิ มุ‹งหมาย
ใหŒเรารูŒจักเคารพในความสัมพันธโดยฝƒกใหŒมีความรับผิดชอบต‹อคู‹รักของตน จะไม‹ละเมิดต‹อจริยธรรมทางเพศ
ของคูค‹ วง คูร‹ กั คูค‹ รอง และของเพศตรงขŒาม ทัง้ นีด้ วŒ ยความตระหนักรูเŒ ปšนอย‹างดีวา‹ การละเมิดต‹อจริยธรรมทางเพศ
ของคูค‹ วง คูร‹ กั คูค‹ รองโดยปราศจากสติและความรับผิดชอบ นํามาซึง่ ความทุกขอย‹างใหญ‹หลวงทัง้ ต‹อตัวผูถŒ กู ละเมิด
และต‹อครอบครัวของเขาหรือของเธอ ศีลขŒอที่ ๔ มุสาวาทาเวรมณี สิกขาปทังสมาทิยมิ มุ‹งหมายใหŒเรารูŒจักเคารพ
ในความจริง ไม‹ใชŒความเท็จสรŒางความทุกข ใหŒแก‹ผอูŒ นื่ จะไม‹กล‹าววาจาทีป่ ราศจากสติอนั เปšนเหตุใหŒเกิดความเดือดรŒอน
แก‹ผูŒอื่น แก‹สังคม แก‹ประเทศ และแก‹มวลมนุษยชาติ และทุกครั้งที่พูด ขŒาพเจŒาจะพยายามหลีกเลี่ยงการกล‹าวคําพูด
ที่เปšนคําโกหก คําหยาบคาย คําเพŒอเจŒอ คําส‹อเสียด คํายุใหŒแตกความสามัคคี แต‹จะพยายามพูดถŒอยคําที่เปล‹ง
ออกมาจากการเจริญสติอย‹างดีที่สุด โดยเลือกพูดแต‹ถŒอยคําที่เปšนความจริง เปšนประโยชน เปšนสิ่งที่มีหลักฐาน
เปšนถŒอยคําประสานสามัคคี และเปšนถŒอยคําทีส่ อดคลŒองกับกาลเทศะ ประการสําคัญทีส่ ดุ ทุกถŒอยคําทีเ่ ปล‹งออกมา
จะตŒองประกอบดŒวยจิตเป‚›ยมเมตตาเสมอ ศีลขŒอที่ ๕ สุราเมรยมัชชปมาทัฏฐานา เวรมณี สิกขาปทังสมาทิยมิ
มุง‹ หมายใหŒเราเคารพสุขภาพไม‹ทาํ รŒายตัวเองดŒวยการดืม่ สุราเสพยาเสพติด จะไม‹ดมื่ สุรา และเครือ่ งดืม่ ทีม่ สี ว‹ นผสม
ของแอลกอฮอล หรือสิง่ เสพติดทุกชนิด ทีเ่ มือ่ ดืม่ แลŒวจะทําใหŒประมาทขาดสติอนั เปšนการสูญเสียปกติภาพแห‹งความ
เปšนมนุษย
ศีล ๕ มีอีกชื่อหนึ่งว‹ามนุษยธรรม ดังนั้น ผูŒ ใดปฏิบัติตามไดŒครบถŒวนผูŒนั้นย‹อมจะไดŒชื่อว‹าเปšนมนุษย
ทีน่ า‹ ยกย‹อง ศีล ๕ คือ รากฐานแห‹งสันติสขุ ของสังคม หากเราไม‹นาํ มาประพฤติปฏิบตั ใิ นชีวติ จริง ศีล ๕ ก็จะเปšนเพียง
หลักธรรมในพระคัมภีร ศีล ๕ ไม‹ใช‹แค‹ท‹องจําหากแต‹เปšนหลักธรรมที่ตŒองทํา
 ปราชญโดย นางสาวฤทัยวรรณ กลิ่นบัว ขาราชการเกษียณ โรงเรียนอนุบาลกําแพงเพชร
เรียบเรียงโดย นายไพบูลย ปนจุไร รองผูอํานวยการโรงเรียนอนุบาลกําแพงเพชร

“ เบญจศีล ” ความหมายคือ เบญจะ แปลวา ๕ ศีล แปลวา ปกติ เบญจศีล คือ ศีล ๕ ที่ปฏิบัติเปนปกติ
เมื่อเรารูความหมายวาเบญจศีล คือ ศีล ๕ ก็ตองรูวา ศีล ๕ นั้นมีอะไรบาง
๑. ปาณาติปาตา, เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ : เวนจากการฆาสัตว การทําปาณาติบาต มีวิบากกรรม
คือ ผูนั้นจะมีอายุสั้น
๒. อทินนาทานา, เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ : เวนจากการลักทรัพย วิบากกรรมของการทําอทินนาทาน
คนผูนั้นจะเสื่อมจากโภคทรัพย ทรัพยของตนเองจะหมดไปเรื่อยๆ
๓. กาเมสุมิจฉาจารา, เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ : เวนจากการประพฤติผิดในกาม วิบากกรรมของ
คนที่กระทําผิดศีลในเรื่องกาเม คนผูนั้นจะมีศัตรูเยอะ
๔. มุสาวาทา, เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ : เวนจากการพูดโกหก คําหยาบ เพอเจอ สอเสียด วิบากกรรม
ของผูทํามุสาวาท ผูนั้นจะไมมีเพื่อนไมมีใครเชื่อถือในคําพูดของผูนั้น
๕. สุราเมระยะมัชชะปะมาทัฏฐานา, เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ : เวนจากการดืม่ สุราเครือ่ งดองของมึนเมา
และสิ่งเสพติดตางๆ วิบากกรรมของผูที่ทําสุราเมรยะผูนั้นจะเปนไปเพื่อสติวิปลาส คือจะเปนบา

ประโยชนของเบญจศีล จะมี ๒ ดานคือ ดานสังคม และดานจิตใจ คือ

๑. ผลจากขอ ๑ คนผูนั้นจะมีอายุยืน
๒. ทรัพยสมบัติตางๆ ของตนเองจะไมมีใครมายางกรายไมมีใครมาขโมย
๓ การครองรักครองเรือน พอแม สามี ภรรยา ลูกหลาน จะรักใครกลมเกลียวปรองดองกัน จะไมมใี ครมากลํ้ากราย
ในครอบครัว ครอบครัวมีความสุข
๔. มุสาวาท คือ ประโยชนของขอนี้จะทําใหมีเพื่อนมากมาย คําพูดมีแตคนเชื่อถือ
๕. ทําใหผูนั้นมีสติปญญาเฉลียวฉลาด จะเปนคนเกงและปญญาดี

การดําเนินชีวิตของผูปฏิบัติศีล ๕ ก็คือคนที่ปฏิบัติเบญจศีล คนผูนั้นจะเปนคนที่ละเวนจากการประพฤติทุกอยาง

จะเปนคนดี ดํารงตนประพฤติดสี จุ ริตทัง้ ทางกายวาจาใจ การทีไ่ มเบียดเบียนตนเองและไมเบียดเบียนผูอ นื่ เปนการรักษาตนเอง
และรักษาผูอื่นดวย ทําใหเปนคนที่มีจิตใจดีงาม สามารถที่จะดํารงตนอยูในสังคมไดดวยความสุข
 ปราชญโดย ทานดร.เสริมวุฒิ สุวรรณโรจน ประธานบริษัท เฉากวยชากังราว จํากัด

เรียบเรียงโดย นายวันชนะ ปรางคศรีทอง รองผูอํานวยการโรงเรียนอนุบาลกําแพงเพชร

“ ศีล ” ทางพระ หมายถึง ปกติ สงบ ถาคนผิดศีล เชน ชอบฆาสัตวตัดชีวิต รังแกสัตว ชอบกักขังสัตว เอาสัตวมาเลี้ยง ถือวา
ผิดปกติ บางคนเจอสุนัขก็เอาหนังสติ๊กยิง เอาไมไลตี อันนั้นเรียกวาจิตผิดปกติ คนที่ผิดศีลถือวาเปนคนที่ผิดปกติ ถาคนดีเขาไมทํากัน
เชน บางคนชอบลักขโมยมันผิดปกติ อยากไดของคนอืน่ บางคนผิดลูกผิดเมียคนอืน่ ถือวาผิดปกติ ศีลจึงหมายถึงปกติหรือสงบ คือการ
รักษากาย วาจา ใจ ใหเรียบรอย เรียกวา ศีล รักษาใหปกติไมไปละเมิดศีล ๕ ถาเราไปละเมิดศีล ๕ เรียกวาผูที่ผิดปกติ ถาผูนั้นเปน
ปกติตองไมละเมิดศีล
ประโยชนของศีล ศีล จะมีประโยชนหรือมีคุณคาตอผูรักษาศีลอยางไรนั้น พระพุทธเจาตรัสไวชัดเจนวาเวลาเราฟงพระ
ใหศีลเสร็จ พระจะตอบวา “สีเลนะ สุคะติง ยันติ สีเลนะ โภคะสัมปะทา สีเลนะ นิพพุติง ยันติ ตัสมา สีลัง วิโสทะเย” เราไดยินบอยๆ
พระพุทธเจาตรัสวาผูมีศีลจะมีความสุขอยางแนนอน เปรียบอุปมาอุปไมยเหมือนขึ้นสวรรคตั้งแตยังมีชีวิตอยู ไมตองใหตายก็ไดขึ้น
สวรรค ในการรักษาศีล ๕ สวน “สีเลนะโภ” ทีเ่ รารักษากัน พระพุทธเจาตรัสไวชดั เจนวาผูท มี่ ศี ลี จะมีกนิ มีใช มีโภคทรัพยอยางแนนอน
จากการรักษาศีล ๕ สุดทายพระพุทธเจาบอกวา “สีเลนะ นิพพุติง ยันติ” หมายถึงวา ผูมีศีลจะไดถึงนิพพานแนนอนถึงแมจะเปนเรา
ที่เปนฆราวาสก็ตาม ไมตองนุงขาวหมขาวหรือบวชแตก็สามารถไปถึงนิพพานไดถาเรารักษาศีลจึงจะมีความสุขอยางแนนอน
โทษของคนไมมีศีล คนไมมีศีลขาดคุณธรรมจริยธรรม จะหาความสุขไมได ถึงจะใหมีเงินมีทองมากมายมหาศาลก็แลว
แตถา ขาดคุณธรรมจริยธรรมแลวคนคนนัน้ จะหาความสุขไมไดเลย จิตใจจะมีแตความวุน วายตลอดเวลา อันนีห้ มายถึงคนไมมศี ลี คนไมมศี ลี
ทําใหสามารถทําอะไรไดโดยขาดสติขาดความยั้งคิด ทําเอาจะถูกใจตนเองโดยไมคํานึงถึงวาขาดคุณธรรมศีลธรรม ฉะนั้นความทุกข
เกิดกับเขาแนนอน สําหรับคนที่ไมมีศีล
ปจจุบันพอแมผูปกครองรวมถึงครูอาจารยไมคอยมีความรูเกี่ยวกับเรื่อง ศีล ๕ เกี่ยวกับศาสนพิธี ยิ่งนับวันเด็กยิ่งไมคอย
เขาวัด โรงเรียนจึงนาจะเปนสิง่ สําคัญทีส่ ดุ ทีจ่ ะกอใหเกิดประโยชนกบั เด็กในเรือ่ งของคุณธรรมจริยธรรม ในขณะนีท้ งั้ ระดับประถม มัธยม
และอุดมศึกษาไดเห็นความสําคัญมากขึน้ จะเห็นไดวา พฤติกรรมเด็กเริม่ เปลีย่ นไป บางครัง้ เราไปตามวัดจะมีมคั นายกเปนเด็กๆ เด็กทํา
ศาสนพิธไี ดดี เชือ่ วาตามโรงเรียนตางๆตามวัดตางๆเริม่ มีนกั เรียนเขาไป พอแมผปู กครองก็คงเริม่ สบายใจทีเ่ ด็กมีคณ
ุ ธรรมจริยธรรมมากขึน้
ทรัพยสินเงินทองที่มีเก็บไวไมนํามาชวยเหลือสังคมนอกจากจะทําใหเราโงแลวก็จะทําใหลูกเราโงดวย ลูกจะหากินไมเปน
รูจักแตใชเงินที่มี ณ ปจจุบันจะทําอยางไรใหเงินเกิดประโยชนสูงสุด เพราะมีพระกลาววาเมื่อมีเงินใหใชเงินใหเกิดประโยชนสูงสุด
ซึง่ ประโยชนสงู สุดคือการสงเสริมคุณธรรมจริยธรรมนําการศึกษา ทําอยางไรใหเยาวชนของชาติเปนคนดี คนดีในทีน่ กี้ ห็ มายถึง มีความ
กตัญูตอชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย และกตัญูตอแผนดินเกิดของตนเอง เรียนจบแลวมาพัฒนาชาติอยางไร เพราะฉะนั้นเงิน
ที่มีอยูถาเก็บไวใหลูกอยางเดียวนอกจากจะเห็นแกตัวแลว ยังเปนการทํารายลูกทําใหลูกหากินไมเปน จึงทําใหเกิดโครงการคุณธรรม
จริยธรรมนําการศึกษาอยางยั่งยืน ซึ่งไดรับความรวมมือจากหนวยงานราชการหรือผูมีสวนเกี่ยวของ คณะครูอาจารย ผูบริหารระดับ
เขตพื้นที่การศึกษา ศึกษาธิการจังหวัด ผูวาราชการจังหวัด หรือหัวหนาสวนราชการที่ใหความสําคัญโครงการศีลธรรมนําการศึกษา
เพื่อที่จะขยายไปสูหนวยงานอื่นๆ ตอไป
 ปราชญโดย พระครูโสภณวชิรกิจ เจาอาวาส วัดปาไทรงาม อําเภอไทรงาม จังหวัดกําแพงเพชร

เรียบเรียงโดย นางสาววิไลวรรณ วชิระวิไลสกุล / นายณรงคศักดิ์ บุญเหมือน รองผูอํานวยการโรงเรียนอนุบาลไทรงาม

ศีล ๕ เปนสมบัติของมนุษย เปนอริยทรัพย ศีลที่นําความสุขมาให เปนศีลที่ใชเพื่อรักษาทรัพย ที่ไมไดก็จะได ที่ไดก็จะ

ทําใหเจริญรุงเรือง ศีลที่นําไปสูการดับทุกข ประโยชนโดยแทจริงของศีล ๕ คือการตั้งเจตนา งดเวน
งดเวนจากการฆาสัตว หัวใจสําคัญของการงดเวน คือ ทาน ศีล ภาวนา มนุษยทุกคนเกิดมารักตัวกลัวตาย เกิดมาเปน
เพื่อนทุกขเกิดแกเจ็บตายดวยกัน มีปญญารูจักแยกแยะ การรูดี รูชั่ว รูถูก รูผิด และรูจักโทษของการฆา ฉะนั้น การบําเพ็ญทาน
ดวยการไมฆาสัตว จึงเปนมหาทานอันยิ่งใหญ
งดเวนจากการลักขโมยทรัพยสินของบุคคลอื่น หากคนที่ชอบลักขโมย ไมตายก็ติดคุก ถาไมเลิกพฤติกรรมลักขโมย
สิ่งที่ทําใหเกิดขึ้นอีกหนึ่งอยางก็คือ การไมไววางใจ มนุษยทุกคนก็ตองปกปองทรัพยสมบัติของตนเองที่พึงหามาได การปกปอง
สามารถทําไดหลายอยาง เชน การเก็บไวในตูน ริ ภัย การทําเกราะปองกัน เปนตน มนุษยทนี่ า กลัวทีส่ ดุ คือ มนุษยผซู งึ่ ไมมศี ลี นัน่ เอง
งดเวนจากการประพฤติผดิ ในกาม มนุษยถา ไมมคี วามซือ่ สัตยซอื่ ตรงตอคนรักก็จะทําใหเกิดทุกข การนอกใจสามี ภรรยา
เปนเรือ่ งทีผ่ ดิ ศีล แมแคคดิ จะกระทําในสิง่ นัน้ ก็ผดิ แลว ตองรูจ กั เอาใจเขามาใสใจเรา ถาหากวันหนึง่ เปนผูถ กู กระทําบาง ความรูส กึ
ก็จะไมตางกัน การที่คูรัก คูสามีภรรยาจะไดมาอยูดวยกันนั้น เกิดจากการทําบุญรวมชาติ ตักบาตรรวมขัน สรางกุศลรวมกันมา
มีผูคนมากมายแตใยบางคนถึงไดมาคูกัน การที่เคยรวมทุกข รวมสุข รวมบารมีกันมา คือสิ่งที่ทําใหมาคูกัน ดังนั้น ความซื่อสัตย
ซือ่ ตรง เปนสิง่ ทีย่ ดึ เหนีย่ วและถือปฏิบตั ใิ นการรวมชีวติ คู หามกิเลสตัณหาภายในจิตใจ หากมนุษยยงั ประพฤติผดิ โดยไมคดิ ซือ่ สัตย
ซื่อตรง ก็ไมตางอะไรกับสัตว สิ่งนี้จึงเปนสิ่งที่แยกความแตกตางของมนุษยและสัตวอยางสิ้นเชิง
งดเวนจากการพูดปด พูดโกหก พูดสอเสียด วาจาเมื่อไดลั่นออกไปแลวนอกจากจะทําใหเกิดประโยชนแลวก็อาจจะ
ทําใหเกิดโทษภายในเวลาเดียวกัน เหมือนเชนทุกวันนี้ที่คําพูดตางๆ ทําใหเกิดการแตกแยก การทะเลาะ จนทําใหเกิดความวุนวาย
เกิดขึ้น ผูพูดหากไมมีสัจจะในการพูด ก็จะนําไปสูปญหาได ดังนั้น มนุษยตองตั้งสัจจะและสรางความนาเชื่อถือใหกับตัวเองในการ
พูด โดยจะไมพูดโกหก ไมพูดสอเสียด ไมนินทาวารายคนอื่น สุดทายคือ
งดเวนจากการดื่มสุราหรือของมึนเมา จนทําใหขาดสติ เมื่อขาดสติแลว ผลที่เกิดขึ้นก็อาจจะนําไปสูการสูญเสียชีวิตได
การเสพยาเสพติดที่ทําใหผูเสพขาดสติ แมกระทั่งการพูดการจา การใชชีวิตประจําวัน จากการนําเสนอขาวของสื่อ เชน ขอเงินพอแม
เพื่อไปซื้อยาบามาเสพ เมื่อขอไมไดก็ทําราย ฆาพอฆาแม เปนตน ดังนั้นการดําเนินชีวิตมนุษยตองมีสติใหมาก หากขาดสติ ทําให
เกิดความผิดพลาด เวลาจะไมสามารถยอนกลับมาแกไขได
การบําเพ็ญศีลภาวนาเปนหนทางนําไปสูก ารดับทุกข และนําไปสูค วามสุขในชีวติ ไดดงั คํากลาวทีว่ า “เมตตาธรรม คํา้ จุนโลก”
 ปราชญโดย หลวงพอจรัญ ฐิตธัมโม พระธรรมสิงหบุราจารย วัดอัมพวัน จังหวัดสิงหบุรี

เรียบเรียงโดย นายชํานาญ สังคง รองผูอํานวยการโรงเรียนบานบึงพิไกร

โดยพื้นฐานที่เรานับถือศาสนาพุทธ ก็จะถูกปลูกฝงมาตั้งแตเด็กใหรูจักศีล ๕ เปนอยางดี บาปและบุญนั้นเราไมสามารถ

ทําแทนกันได ใครอยากไดบุญตองลงมือทํา สวนผลกรรมนั้นจะแสดงใหเราเห็นเปน “กฎแหงกรรม”
“กฎแหงกรรม กับ ศีล ๕” ของหลวงพอจรัญ ฐิตธัมโม อดีตเจาอาวาสวัดอัมพวัน จังหวัดสิงหบุรี ทานเลาเรื่องราวจาก
ประสบการณจริงในอดีตของทานถึงเหตุและผลของกรรมเปนคติสอนใจ ไวดังนี้
ศีลขอที่ ๑ ทําผิดดวยการฆาสัตว เบียดเบียนสัตว หรือกักขัง ทรมานสัตว เปนตน
สมัยเปนเด็ก ทานกับเพือ่ นเลีย้ งไกอยากใหไกอว นมีนาํ้ หนักขายไดราคาดีจงึ ตอนไกเอง ทําใหไกพกิ าร ไสเนา และตายในทีส่ ดุ
จากนั้นทานก็เปนโรคเกี่ยวกับลําไส ฉันขาวไมได ปวดทองและทรมานมาก ดวยผลบุญที่ทานทําและแผเมตตา ตอมาทานไดรับการ
ผาตัดและหายเปนปกติ
ศีลขอที่ ๒ ทําผิดดวยการลักทรัพย ขโมย ฉอโกง ยักยอกหรือทําลายทรัพย เปนตน
ทานเลาวาตอนที่เรียนหนังสือไดขโมยเงินของคุณยายไปซื้อชุดลูกเสือ แตไมเคยมีความสุขใจเลยตลอดเวลาหวาดระแวง
กลัวคุณยายจับไดเปนบาปในใจทุกขใจตลอดเวลาจนสํานึกไดและรับผิดทีข่ โมยไปจึงเก็บเงินมาสรางโบสถเพือ่ เปนอนุสรณใหคณ ุ ยาย
หลังจากที่ทานไดเสียชีวิตไปแลว
ศีลขอที่ ๓ ทําผิดดวยการประพฤติผิดในกาม ผิดลูกเมียคนอื่น หลอกลวง คาประเวณี เปนตน
สมัยนั้นมีนายทหารทานหนึ่งมาบวชที่วัด กอนบวชชอบเที่ยวเตรคบกับผูหญิงไมเลือกหนา ทานเตือนสติ ก็ไมฟงไมเชื่อ
เรื่องบุญบาป ไมนานกลับมาที่วัดบอกทานวาลูกสาวเสียผูเสียคนไป ไรอนาคต ครอบครัววุนวายเพราะกรรมที่ทําไวกับผูหญิงในอดีต
เมือ่ สํานึกไดและมาปฏิบตั ธิ รรมสมํา่ เสมอ เวรกรรมก็เบาบางลง ลูกสาวก็มชี วี ติ ทีด่ ขี นึ้ ครอบครัวก็กลับมามีความสุขและอบอุน ดังเดิม
ศีลขอ ๔ ทําผิดดวยการโกหก กลับคํา ไมมีสัจจะ ใสรายผูอื่น เปนตน
เหตุการณนี้เกิดขึ้นตอนที่ทานขโมยเงินคุณยายไปเพราะติดการพนัน แตปฏิเสธวาไมไดขโมย ขนาดสาบานวาใหฟาผา
ซึ่งตอมาฟาก็ผาจริงตรงกุฏิของทาน ถูกจีวรไหมหมดเลย ซึ่งก็คือผลกรรมสนองทานที่กลาวโปปดมดเท็จแกตัวกับคุณยาย สุดทาย
ตองรับกรรมที่ทําไวจริง ๆ
ศีลขอที่ ๕ ทําผิดดวยการดื่มของมึนเมา เสพยาเสพติด ใหของมึนเมา เปนตน
เหตุการณนี้ทานกลาววา การเลี้ยงเหลาสุรา เพื่อนฝูง ญาติสนิทมิตรสหายเปนบาป เพราะเมื่อดื่มเดือดรอนวุนวาย เพราะเรา
เปนสาเหตุ ทําใหผูอื่นมีทุกขจึงเปนบาป
แสดงใหเห็นถึงความเกี่ยวโยงของการดําเนินชีวิตของคนเรากับศีล ๕ สงผลยอนใหเห็นเปนกฎแหงกรรมที่จะตามสนองเรา
ตลอดเวลา ทุกคนควรตั้งมั่น ตั้งสติและหมั่นทําความดี เพราะกฎแหงกรรมนี้จะเกิดขึ้นในชาตินี้แนนอนไมชาก็เร็ว
จะเห็นไดวา กฎแหงกรรม เชื่อในเรื่อง การกระทํา ดังสุภาษิต ที่วา “ใหทุกขแกทาน ทุกขนั้นถึงตัว” กรรมดียอมสงผลดี
กรรมชั่วยอมสงผลราย ใครทํากรรมประเภทใดไว ยอมไดกรรมอยางนั้นตอบสนอง หากแตจะไดผลชา เร็วขึ้นอยูกับกรรมที่ทํากัน
หากทํากรรมดีไวมาก ผลตอบแทนที่ไดก็จะไดดีเรื่อย ๆ พบเจอแตสิ่งดี ๆ หากทํากรรมไมดีไวมาก กรรมไมดีตาง ๆ ก็จะสงผลเร็วขึ้น
ขึ้นอยูกับกรรมที่ทํากันมาของแตละบุคคล
 เรียบเรียงโดย นางสาวอาภาภรณ ธรรมกรณ รองผูอํานวยการโรงเรียนผินสหราษฎรพัฒนา

ศีล ๕ คือ ศีลพื้นฐานที่องคพระสัมมาสัมพุทธเจาทรงสั่งสอนใหชาวพุทธยึดถือปฏิบัติเปนหลักของชีวิต

ศีลขอที่ ๑ ปาณาติปาตาเวรมณี การละเวนจากการฆาสัตวทุกชนิด สิ่งที่มีชีวิตเปนสิ่งที่มีคุณคาจึงไมควรเบียดเบียน
ขมเหงและทําลายคุณคาแหงความเปนอยูของเขาใหตกไป
ศีลขอที่ ๒ อทินนาทานาเวรมณี การละเวนจากการลักทรัพย สิ่งของที่เขาไมไดให สิ่งของของใครก็รักก็สงวน
จึงไมควรทําลาย ลักทรัพย ปลน จี้ อันเปนเหตุทํารายทรัพยสมบัติและทํารายจิตใจกัน
ศีลขอที่ ๓ กาเมสุมิจฉาจาราเวรมณี การละเวนจากการประพฤติผิดในกาม ลูกหลานสามีภรรยาใครก็รักก็สงวน
อยางยิ่ง ไมปรารถนาใหใครมาอาจเอื้อมลวงเกินอันจะเปนการทําลายซึ่งจิตใจของผูอื่น
ศีลขอที่ ๔ มุสาวาทาเวรมณี การละเวนจากการพูดเท็จ โกหกหลอกลวงพูดไมอยูกับรองกับรอย
ศีลขอที่ ๕ สุราเมรยมัฌชปะมาทัตถานาเวรมณี การละเวนจากการดื่มสุราและเครื่องดองของมึนเมา และยาเสพติด
ทุกชนิด ซึ่งหากขาดศีลขอนี้จะทําใหขาดสติและความประมาทอันนํามาซึ่งความเสียหายแกตนเองและ
ผูอื่น

ประโยชนของการรักษาศีล ๕
๑. ทําใหอายุยืน ปราศจากโรคภัยเบียดเบียนทรัพยสมบัติที่อยูในความปกครอง
๒. มีความปลอดภัยจากโจรผูรายมาราวี เบียดเบียนทําลาย
๓. สามี ภริยา ลูก หลาน อยูดวยกันเปนผาสุกไมมีผูคอยลวงลํ้ากลํ้ากรายตางครองกันอยูดวยความเปนสุข
๔. พูดอะไร มีผูเคารพเชื่อถือ คําพูดมีเสนหเปนที่จับใจไพเราะ ดวยสัตยดว ยศีล
๕. เปนผูมีสติปญญาดีและเฉลียวฉลาด ไมหลงหนาหลงหลัง จับโนนชนนี่เหมือนคนบาคนบอหาสติไมได ผูมีศีลเปน
ผูป ลูกและสงเสริมสุขบนหัวใจคนและสัตวทวั่ โลกใหมแี ตความอบอุน เพือ่ ความสงบสุขของสังคม ไมใหเกิดการทะเลาะ
เบาะแวง เพื่อพัฒนาจิตใจของผูถือศีลใหสูงขึ้น

การนําศีล ๕ ไปใชในชีวิตประจําวัน
ศีล นําความสุขมาให ศีล ๕ เปนมนุษยธรรม คือธรรมของมนุษย ที่มีความตั้งใจที่จะงดเวนจากความชั่ว ความทุจริตทางกาย
และวาจา รวมทั้งสิ่งที่ไมดีทุกประการ เพราะคนเราจะเปนมนุษยที่สมบูรณไดนั้นไมใชวาจะเกิดเปนมนุษยเทานั้น จะตองมีธรรม
สําหรับมนุษยซงึ่ ศีลเปนพืน้ ฐานของการดํารงชีวติ ของมนุษยแตละชาติและเปนขอปฏิบตั เิ พือ่ ใหสงั คมรมเย็น พระพุทธเจาทรงพิจารณา
เห็นวาโลกนี้จะสงบรมเย็นเมื่อมีการเคารพสิทธิซึ่งกันและกัน ไมเบียดเบียนซึ่งกันและกัน ทั้งทางกายวาจาใจอันเปนพื้นฐานมาจากใจ
ศีล ๕ เปนการปฏิบัติตามแนวพระพุทธศาสนาขั้นตน หากประพฤติปฏิบัติไดก็จะไมเบียดเบียนซึ่งกันและกันเปนประโยชนตอ
พุทธศาสนิกชนทั้งหลายซึ่งศีล ๕ นี้มีอิทธิพลตอสังคมมากตั้งแตในอดีตจนถึงปจจุบันการรักษาศีล ๕ จึงเปนการทําความดีทําให
ผูรักษาศีลมีคุณสมบัติมีความสามารถชวยตนเองไดและสงเสริมชุมชนใหอยูรวมกันอยางผาสุกและเปนระเบียบ
ดังนั้นศีลจึงเปนคุณธรรมและจริยธรรมพื้นฐานที่สําคัญแหงความเปนมนุษย อันนํามาสูการปฏิบัติสัมพันธอันดีอยางมี
ศักดิศ์ รี สรางพืน้ ฐานและวินยั การรักษาศีลยังชวยเกือ้ กูลตอความกาวหนาในการปฏิบตั แิ ละพัฒนาพฤติกรรมและจิตสํานึกใหสงู ขึน้
ตอไป