MGA BATAYANG KAALAMAN SA 2.

Komprehensyon -
a. pagpoproseso ito ng isipan sa
PAGBASA mga impormasyong
KAHULUGAN AT HAKBANG ipinapahayag ng simbolong
● Ang pagbasa ay proseso ng nakalimbag.
pagkokonstrak ng kahulugan mula sa b. Ang pag-unawa sa teksto ay
mga tekstong nakasulat. Isa itong nagaganap sa hakbang na ito
komplikadong kasanayan na 3. Reaksyon - hinahatulan o
nangangailangan ng ilang pinagpapasyahan ang kawastuhan,
magkakaugnay na hanguan ng kahusayan, at pagpapahalaga ng
impormasyon (Anderson, et al., 1985) teksto sa hakbang na ito
● Ayon nina Wixson, et al., 1987, ang 4. Asimilasyon - iniintegreyt at iniuugnay
pagbasa ay proseso ng pagkokonstrak ang kaalamang nakuha ng
ng kahulugan sa pamamagitan ng mambabasa sa kanyang dati nang
dinamikong interaksyon ng mga kaalaman at/o karanasan sa hakbang
sumusunod: na ito
○ Dating kaalaman ng YUGTO NG PAGBASA
mambabasa I. Pagbasang Elementari
○ Impormasyong taglay ng a. Upang mamaster ang yugtong
tekstong binabasa ito, kailangan na matutunan
○ Konteksto ng sitwasyon sa ang mga pangangailangan ng
pagbasa sining at pagbabasa sa
● Ayon sa wikipedia.org, ang pagbasa pamamagitan ng salalayang
ay isang komplikado at kognitibong pagsasanay at pagkakamit ng
proseso ng pagdedekowd ng mga mga inisyan na kasanayan at
simbolo para sa intensyon ng pagbasa
pagkokonstrak o pagkuha ng b. Karaniwang natututunan ito sa
kahulugan paaralang primarya at
● Ang pagbasa ay kapwa isang paraan preschool
ng pagkatuto ng wika, paraan ng II. Pagbasang Inspeksyonal
komunikasyon at paraan ng a. Makikilala ang yugtong ito sa
pagbabahagi ng mga impormasyon espesyal na empasis sa oras.
at ideya b. Sa yugtong ito, ang mag-aaral
APAT NA HAKBANG SA PAGBASA ay binibigyan ng oras o
1. Persepsyon - pagkilala ito sa mga panahon kung kailan dapat
nakalimbag na simbolo matapos ang pagbabasa.
 c. Ito, kung gayon, ang sining ng kanyang nabasa upang
iskiming ng isang teksto sa makahantong sa mga
paraang simetrikal obserbasyon at kongklusyong
d. Dito, tinatangka ang posibleng hindi matatagpuan sa kanyang
pinakamaayos at pinaka mga nabasa
kumpletong pagbasa sa loob URI AT PARAAN NG PAGBASA
ng limitadong oras o panahon ● Subvocalized Reading -
III. Pagbasang Analitikal nagkokombayn ito ng sight reading at
a. Ang pagbasa ay isang internal sounding ng mga salita tulad
komplikado at sistematikong ng pagbigkas sa mga ito
gawain ● Speed Reading
b. Ang mambabasa sa yugtong ito ○ Koleksyon ito ng mga paraan ng
ay maaaring magtanong kahit pagpapataas ng tulin sa
pa ng maraming organisadong pagbasa nang hindi
tanong nababawasan ang
c. Ginagamit lamang ito kung komprehensyon at retensyon
kailangan ng malalimang ○ Mahigpit itong nauugnay sa
pag-unawa sa isang partikular speed learning
na tekstong binabasa ● Proofreading - uri ito ng pagbasa
IV. Pagbasang Sintopikal para sa layuning matukoy at
a. Pagbasang Komparatibo ni maiwasto ang mga pagkakamaling
Geslat tipograpikal
b. Pinakakomplikado at ● Structure-Proposition Evaluation
sistematikong yugto ng (SPE) Method
pagbasa ○ Pinasikat ito nina Adler at Van
c. Nangangailangan ito ng Doren sa kanilang How to Read
pinakamataas na antas ng a Book para sa pagbasa mainly
kasanayan ng mga akdang dipiksyon
d. Ang mambabasa ay kailangang ○ Binabasa ang isang teksto sa
makabasa sa maraming aklat metodong ito para sa:
at maiugnay ang bawat isa sa ■ Estruktura ng akda na
isa’t isa sa isang paksa kinakatawan ng
e. Hindi lamang niya kailangan na balangkas
maipaghambing at ■ Lohikal na proposiyon na
maipagkontrast ang iba’t ibang inorganisa sa
aklat sunod-sunod na hinuha
f. Kailangan din niyang
maisintesays ang mga akdang
 ■ Ebalwasyon ng merito ng ● Rapid Serial Visual Presentation
mga argumento at (RSVP)
konglusyon ○ Nasasangkot ito ng paglalahad
○ Nakapaloob dito ang ng mga salita sa isang
suspendidong panghuhusga sa pangungusap nang paisa-isa
akda hanggang ang akda o ang sa iisang lokasyon ng display
mga argumento nito ay screen at sa isang espisipikong
maunawaang ganap eccentricity
● Survey-Question-Read-Recite-Revie ○ Ginagamit ito upang makontrol
w (SQ3R) Method ang pagkakaiba iba ng reader
○ Karaniwang ginagamit ito sa eye movement ng isang
mga paaralang publiko pangkat ng mga mambabasa
○ Kinasasangkutan ito ng at sa pagsukat ng tulin sa
pagbasa tungo sa abilidad na pagbabasa sa mga
maituro kung ano ang binasa eksperimento
● Multiple Intelligence-Based (MIB) TEORYA SA PAGBASA
Methods 1. Tradisyonal na Pananaw
○ Paggamit ito ng iba’t ibang a. Ang isang baguhang
paraan ng pag-iisip at mambabasa ay napagtanto ng
pagkatuto ng mambabasa isang set ng hierarchically
upang mapabuti ang kanyang ordered sub-skills na sikwensyal
pagpapahalaga sa teksto na bumubuo sa
○ Ang pagbasa ay isang komprehensyong abilidad
pundamental na lingguwistik b. Kapag namaster
aktibiti at maaaring 2. Kognitibong Pananaw
maunawaan ng isang a. Ang modelong top-down ay
mambabasa ang isang teksto direktang oposision ng
nang hindi gumagamit ng modelong bottom-up
ibang katalinuhan, ngunit b. Ayon kay nunan (1991) at kina
karamihan ng mga Dubin at Bycina (1991), ang
mambabasa ay gumagamit ng modeling saykolingguwistik ng
ibang katalinuhan habang pagbasa at ang modelong
nagbabasa upang maging higit top-down ay tumutugma sa
na vivid and memorable ang isa’t isa
kanilang karanasan c. Ang pagbasa ay isang
psycholinguistic guessing
game, isang proseso kung saan
ang mambabasa ay
 gumagawa ng mga haypotesis, i. Pagtukoy sa layunin ng
kalaunan ay nagpapasya kung pagbasa bago magbasa
tatanggapin o hindi ang ii. Pagtukoy sa anyo o tipo
haypotesis at gumagawa ng ng teksto bago magbasa
bagong haypotesis. Ang iii. Pag-iisip hinggil sa
mambabasa, hindi ang teksto, pangkalahatang karakter
ang nasa puso ng proseso ng at katangian ng anyo at
pagbasa. tipo ng teksto. Halimba-
d. Ang teoryang iskema ay wa, hinahanap niya ang
nakapaloob sa kognitibong pamaksang pangungu-
pananaw sa pagbasa. sap, matapos ang mga
Inilarawan ni Rumelhart (1977) sumusuportang detalye,
ang iskima bilang building patungo sa konklusyon.
blocks ng kognisyon na iv. Pagtukoy sa layunin ng
ginagamit sa proseso ng awtor sa pagsulat ng
pag-iinterpret ng mga teksto. Ginagawa niya ito
sensoring datos at pagreretrib habang binabasa ang
ng impormasyon sa memorya takesto
e. Ang kognitibong pananaw ay v. Pagpili, iskaning o kaya’y
nagbibigay-diin din sa pagbasa nang detalyado
interaktibong kalikasan ng vi. Paggawa ng patuloy
pagbasa at konstraktibong prediksyon tungkol sa
kalikasan ng komprehensyon susunod na mangyayari,
3. Metakognitibong Pananaw batay sa impormasyong
a. Wala na ngayong debate kung unang nakuha, dating
ang pagbasa ba ay bottom-up, kaalaman at
language-based process/top kongklusyong nagawa sa
down, o knowledge-based mga naunang yugto
process/ schema d. Higit sa lahat, ang mambabasa
b. Ang pananaliksik ay nakatuon ay maaaring gumawa ng buod
na sa ginawang kontrol ng mga ng binasa
mambabasa sa kanilang ESTRATEHIYA SA AKTIBONG PAGBASA
kakayahang maunawaan ang 1. Predicting - subukan mong hulaan o
isang teksto. Ang kontrol na ito hunuhain kung ano ang mangyayari
ay tinatawag na at kung paano magtatapos ang
metakognisyon seleksyon.
c. Gawain:
 a. Matapos ay alamin kung gaano b. Pansinin din ang mga sagot sa
kaakyureyt ang iyong mga hula mga tanong na una mong
at hinuha binuo
2. Visualizing - buhayin sa iyong 6. Evaluating - bumuo ng mga opinyon
imahinasyon ang mga karakter, tungkol sa iyong binabasa/binasa
pangyayari, at tagpuan upang a. Gawin ito habang nagbabasa
maunawaan kung ano ang at matapos magbasa
nangyayari GOING BEYOND THE TEXT
a. Kung ang aklat ay di-piksyon, - Applebee, et al. (2000)
pagtuunan ang mga imahe na - Isa pang estratehiya
nabubuo sa iyong isipan - Ang imbolbment ng isang aktibong
habang nagbabasa mambabasa ay hindi natatapos sa
3. Connecting - iugnay ang binabasa sa huling linya ng isang teksto
iyong sarili - Iminumungkahi nilang mapasya kung
a. Mag-isip ng mga pagkakatulad ano pa ang nais mong malaman
ng mga deskripsyon sa - Maaari rin daw makipag talakayan ng
seleksyon sa iyong mga sariling mga ideya sa iba, magsaliksik o
karanasan, maging sa iyong magsulat kaugnay ng binasa
mga nairinig o nabasa MGA KASANAYAN SA PAGBASA
4. Questioning - magtanong habng - Ang taong nag-aral magbasa ay
nagbabasa makakapagbasa, ngunit hindi lahat
a. Ang paghahanap ng mga nang nagbabasa ay tunay na
dahilan habang nagbabasa ay nakakaunawa ng kanilang binabasa
makatu- tulong upang lalong - Ang pagbabasa ay hindi lamang
mapalapit sa binabasa pagtingin sa mga simbolong
5. Clarifying - huminto nakalimbag, kundi pagtuklas din ng
paminsan-minsan upang suriin ang mga kahulugang nasa likod ng mga
iyong pagkakaunawa at asahang ang salitang nakalimbag
iyong pagkaka- unawa ay maaaring - Hindi tuwirang mawawari ang
magbago o madebelop habang mensaheng nakapaloob sa isang
pinagpapapatuloy ang pagbabasa teksto kung mabilisang pararaanin
a. Kung kinakailangan, basahin ang mata sa teksto
muli ang mga bahaging - Kailangang malinang din ang iba’t
malabo o gumamit ng ibang ibang kakayahan at mahasa ang
hanguan upang mai- klaripay kasanayan upang maging mahusay
ang iyong pag- unawa na mambabasa
1. Pag-uuri ng Ideya at Detalye
a. Ang bawat tekstong ating f. Pangunahing Detalye -
nababasa ay tiyan na pagbibigay-linaw sa pinapaksa
kinapapalooban ng samo’t ng teksto
saring detalyeng nagiging g. Pansuportang Detalye -
basehan natin sa pag-unawa ipaliwanag ang pangunahing
ng kabuuan ng teksto detalye, maaaring sa
b. Dapat na tandaan na hindi pagbibigay-halimbawa o
lahat ng mga ito ay maituturing karagdagang impormasyon at
na pinakapunto ng teksto detalye
c. Makatutulong sa paglinang ng 2. Pagtukoy sa Layunin ng Teksto
kasanayan sa pagbasa kung a. Sa ano mang bagay na ating
ang isang mambabasa ay may ginagawa, masasabi nating
kakayahang maiuri ang mga tayo ay laging may nais na
ideya ayon sa kahalagahan matamo, lagi tayong mayroong
nito: pangunahin at pantulong layunin at sa ating pagkilos
d. Pangunahing Ideya - paksang sinisikap nating makamit ito
pangungusap ng isang talata o b. Ganoon din ang mga
di kaya ay tesis na manunulat
pangungusap ng buong teksto. c. Sa tuwing inilalapat nila ang
Ang paksang pangungusap o kanilang kaisipan sa isang
tesis ay naglalaman ng pahina, mayroon silang
maituturing nating buod ng ninanais na maiparating sa
teksto at makakaasa tayong kanilang mambabasa at sa
lahat ng mga pantulong na mga layuning ito sila
pangu- ngusap ay tunay na nagkakaroon ng inspirasyon na
sumusuporta sa pangungusap paghusayang ang kanilang
na ito isinusulat
e. Paksang Pangungusap - d. Ang layunin din nila sa pagsulat
inilalagay bilang unang ng teksto ay nagdidikta kung sa
pangungusap ng talata. paanong paraan at estruktura
Nagsisilbing gabay ng nila ilalahad at isasaayos ang
manunulat kung ano ang mga kanilang teksto
isusunod na pangungusap e. Maaaring ang manunulat ay
saman- talang ang tesis na nagpapaliwanag,
pangungusap naman ay nanghihikayat, o naglalayong
tumutumlong sa mambabasa nakaimpluwensya
na makilala ang mahala- gang f. Maaaring nais lamang niyang
punto ng teksto magbigay ng impormasyon at
 hahayaan ang mambabasa na c. Pananaw - tumutukoy sa
makabuo ng kanilang sariling nagsasalaysay o nagsasalita sa
pagpapasiya tungkol sa paksa isang teksto. Ang binibigyang
g. Maaari ring siya ay pansin dito ay ang ginagamit
nagsasalaysay na panghalip. Unang panauhan
h. Ang layunin ng may akda ay kung ako at ang mga kauri.
maisaalang- alang natin ito sa Ikalawang panauhan kung ikaw
ating pagbuo ng interpreta- at mga kauri at ikatlong
syon at pagpapasiya tungkol sa panauhan kung siya at ang
tekstong ating binasa mga kauri ang ginagamit
4. Pagkilala sa Opinyon at Katotohanan
3. Pagtukoy sa Damdamin, Tono, at a. Madalas tayong
Pananaw ng Teksto nakakapagbasa ng mga
a. Damdamin o mood - ang artikulo na nagpapaliwanag ng
pangkalahatang damdamin o mga napapanahong isyu.
emosyong nabuo sa b. May mga pagkakataon ding
mambabasa. Pinupukaw ng ang mga babasahing tila
isang awtor ang damdamin ng nagpapaliwanag sa simula,
mambabasa sa pamamagitan kalaunan ay nagnanais na
ng piling mga salita at antas ng mapabago ang ating pananaw
mga detalye sa teksto at pagtingin sa isang usapin o
i. Anong damdamin ang isyu.
pinukaw ng tauhan, ng c. Sa layong makapanghikayat,
talata, o ng buong teksto may mga pagkakataon tila
sa iyo? ikinakapit ng manunulat ang
b. Tono - atityud ng manunulat sa kaniyang mga opinyon sa mga
paksa. Makikilala ang tono o ideyang totoo ay may patunay
atityud ng awtor sa mga kung kaya't minsan ay di na
salitang ginamit niya. natin naipaghihiwalay ang
Mahihinuha sa kanyang katotohanan sa opinyon.
pananalita kung siya ba ay may d. Kailangan na maingat na suriin
positibo o negatibong pananaw ang mga impormasyon upang
o perspektibo sa paksa. Ang hindi maipagpalit ang
tono ay nahihinuha sa piling katotohanan sa opinyon
salita. Ang pagkilala ng tono ay lamang.
nakasalalay sa pagkilala ng e. Ang katotohanan ay mga
kahulugan ng mga salitang pahayag na mapapatunayan
naglalarawan samantalang ang opinyon ay
 mga pahayag na base sa mga bonos mores na universally at
personal na paniniwala at hindi katanggap-tanggap
maaaring pagtalunan g. Nakakatulong kung mapag-iiba
f. Ang katotohanan ay isang ang katotohanan sa opinyon,
objective reality samantalang makikilala ang matitibay at
ang opinyon ay isang mahihinang argumento at
subjective na pahayag na matutukoy kung sa paanong
maaaring bunsod ng matinding pamamaraan
emosyon o di kaya ay nakaiimpluwensya ang personal
interpretasyon ng isang tao na pananaw ng awtor sa
g. Ang katotohanan ay maaaring konklusyon ng teksto
maka impluwensya ng tao h. Atin may napag-aralan na ang
samantalang ang opinyon ay katotohanan ay maaaring
walang direktang kakayahang mapatunayan sa pama-
makaimpluwensya magitan ng ibang mga
h. Ang katotohanan ay maaaring mapagkukunan ng
matiyak sa pamamagitan ng impormasyon samantalang
pagtingin sa ibang mga ang mga opinyon ay hindi
mapaghahanguan ng masusuportahan ng mga
impormasyon ebidensya dahil ito ay binubuo
5. Pagsuri ng Validity ng Isang Ideya ng personal na pananaw ng
a. Hindi lahat ng mga ideyang awtor tungkol sa paksa o isang
ating nababasa ay dapat tao
tanggapin i. Madalas din na ang mga
b. Ang iba ay marapat lang na mahihinang argumento ay
iwaksi binubuo ng mga opinyon na
c. May mga ideya kasing kung karaniwan ay hindi tuwirang
susuriin ay valid, kung paanong kaugnay ng paksa
may mga ideya namang hindi j. Implikasyon sa validity ng
d. Ang problema, iba-iba tayo ng ideya
paniniwala, prinsipyo, at i. Nangangahulogan
estandard lamang nito na ang
e. Kaya nga may mga ideyang validity ng isang ideya ay
para sa iba ay valid, ngunit para nakasalalay sa pagki-
sa iba ay hindi lala ng katotohanan at ng
f. Magkagayon man, may mga opinyon sa isang teksto
ideyang ipinapalagay na contra ii. Hindi naman tuwirang
sinasabi na hindi
 katanggap-tanggap ang maaaring maghinuha ang
opinyon ng ibang tao mambabasa tungkol dito
iii. Ang mahalaga ay hindi i. Maaari nating masabi na ang
hahayaang mangibabaw paghihinuha ay ang pagbuo ng
ang opinyon sa pagbuo isang matalinong hinuha
ng pakahulugan o j. Hula mang masasabi ngunit
interpretasyon ng ang hinuha ay nabuo dahil ito
tekstong binasa ang pinakamalapit na ideyang
6. Paghuhula at Paghihinuha nabuo mula sa mga
a. Ang pagbuo ng konklusyon ay ipinahiwatig na sitwasyon
tumutukoy sa impormasyong k. Sa pagbuo natin ng hinuha, higit
implay di tuwirang ipinahayag o nating naipapamalas ang mas
inferred malalimang pag-unawa natin
b. Nangangahulugan ito na ang ng teksto sa pamamagitan ng
impormasyong kailan man ay pag-unawa ng mga kaisipan sa
hindi malinaw na ipinahayag pamamagitan lamang ng
c. Karaniwan nang gawain ng pagpapahiwatig ng ipinarating
manunulat ang di-tuwirang ng awtor
ipahayag ang ilang mga l. Nakakatulong din sa pagbuo ng
ideyang nais niyang ipahayag hinuha ang pagkapit ng ating
sa mambabasa dating kaalaman
d. Nagbibigay sila ng mga hint o m. Ang panghuhula ay pag-iisip
pahiwatig kung ano ang maaaring
e. Sa pamamagitan ng pagsusuri mangyari base sa mga larawan,
ng mga ito, maaaring makabuo pamagat, heading, o maging
ng hinuha o inference ang ang mga personal na
isang mambabasa karanasan bago pa man
f. Sa pamamagitan ng mabasa ang teksto.
pagpapalalim ng iyong n. Matapos makabuo ng mga
pag-unawa ng teksto, bumubuo hinhuna maaaring maisaayos,
ka ng mga hinhuna marebisa at maberipika ng mga
g. Ang hinuha o interference ay mambabasa ang kanilang mga
nangangahulugan ng hula
konklusyon o. Ang pagsasagawa ng mga hula
h. Kung may mga ideya na tila ay pumupukaw ng dating
nagbibigay pahiwatig ng isang kaalaman ng mag-aaral at
partikular sa pangyayari, nagagamit nila ito sa
pamamagitan ng pag-ugnay
 nito sa mga bagong kaalaman g. Ang mahusay na lagoy ay
at sa dati na nilang nalaman naglalaman ng tatlong
7. Pagbuo ng Lagom at Konklusyon mahahalagang katangian:
a. Mahalaga ang magpahayag ng i. Concise o pinaikli na
konklusyon sa katapusang naaayon sa kahingian ng
bahagi ng teksto gawaing paglalagom
b. Sa kongklusyon hit na ii. Akyureyt, ibig sabihin,
binibigyang diin ang tesis ng malinaw sa mambabasa
tekstom dito rin nagkakaroon ng ang tekstong binasa
kabuuan ang teksto at sa punto upang muling
ito, nag iiwan ang manunulat ng maipahayag ang
impresyon sa mambabasa na wastong detalye
maaaring maging daan sa iii. Objective, ibig sabihin,
pagbibigay halaga ng punto de bista lamang ng
mambabasa sa teksto awtor ang maaaring
c. Ang kongklusyon ay hindi lumitaw at hindi ang sa
paglalagom ng isang teksto mambabasa na siyang
d. Bilang mambabasa, may mga gumagawa ng buod
kaisipang nabubuo sa atin 8. Pagbibigay-Interpretasyon sa Grap,
matapos mabasa ang isang Tsart, at Iba Pang Biswal na
teksto Pantulong
e. Sa mga ideyang inilatag sa atin a. Ang iba’t ibang biswal na
ng awtor at sa estrukturang pantulong, grap, talahanayan o
kaniyang ginamit, tiyak na tsart man, ay naglalaman ng
samo’t saring ideya ang mahahalagang impormasyon
mabubuo at sa sandaling na maaring gamitin ng isang
mayroon tayong nabuong ideya mambabasa upang makabuo
mula sa ating pananaw kung ng mga kaisipan tungkol sa
ano ang nais sabihin sa atin ng tekstong binasa, binabasa, o di
awtor, nakabuo tayo ng kaya ay babasahin pa lamang
kongklusyon tungkol sa tekstong b. Maaari rin naman makabuo ng
binasa mga hinuha para sa hinaharap
f. Ang lagom ay ang muling base sa datos na nakalahad sa
pagpapahayag ng mga mga grap o tsart
ibinigay na impormasyon sa c. Higit sa lahat, makabubuo ng
mas maikling pamamaraan kongklusyon ng mambabasa
d. Ngunit dapat tandaan ng sino
mang nagbabasa na ang mga
 biswal na pantulong ay mga ● Karaniwang ang mga variable ay
pantulong lamang inuuri bilang dependent, mga datos
e. Bagama’t may nakapaloob na na nakikitang nagbabago kaugnay ng
impormasyon, hindi ti ang partikular na antas ng mga
buong datos at minsan pa’y independent na variable
isang aspeti lamang ang ● Sa isang grap, range ang tawag sa
naipapakita dato sa y-axis o vertical axis
f. Nangangahulugan na hindi samantalang ang x-axis naman ay
dapat iasa lamang sa mga ang domeyn
datos ng mga grap o tsart o ● Ang palinyang grap ay isang uri ng
talahanayan ang pagbuo ng grap na gumagamit ng mga tuldok
matatalinong kaisipan mula sa upang magpakita ng mga
mga ito pagbabago sa paglipas ng oras o
BAR GRAP, PALINYANG GRAP, AT PIE GRAPH panahon
● Ang bar grap ay isang uri ng biswal na ● Ang palinyang grap ay isang
presentasyon ng mga impormasyon dayagram na nagpapakita ng isang
● Ginagamit ito upang isaayos ang linya na nag-uugnay ng mga tuldok,o
impormasyon upang maglahad ng isang linya na nagpapakita ng
mga pattern at mga ugnayan ugnayan sa pagitan ng mga tuldok
● Ang mga grap, tulad ng iba pang uri ● Ang bar grap ang karaniwang
ng biswal na presentasyon ay ginagamit para sa mga categoric,
nakatutulong upang makabuo ang ordered at discrete variables
mga tao ng desisyon ● Samantalang para sa mga
● Ngunit hindi lahat ng mga continuous variable, ang palinyang
kinakailangang datos ay grap ang siyang sakop
matatagpuan sa isang grap kung BAHAGI NG PALINYANG GRAP
kaya’t paghihinuha lamang ang ● Pamagat
maaaring mabuo ng isang ● Iskeyl o ang bilang na nagpapakita ng
mambabasa mga yunit na ginamit na nagbibigay
● Kailangan na maingat ang sino man ideya kung anong unit ang ginamit sa
sa pagbibigay interpretasyon sa mga grap
datos na nakapaloob sa isang grap ● Label na nagbibigay impormasyon
upang hindi maging daan sa maling kung anong datos ang nakapaloob sa
impormasyon, kalituhan o kaguluhan grap
● Variables ang tawag sa mga ● Bar na siyang sumusukat sa datos at
komponent na pinaghahambing o ang data values na siyang aktuwal na
sinusukat numero para sa bawat tuldok
APAT NA URI NG VARIABLE
1. Categoric Variable inilalarawan sa
pamamagitan ng isang salita at hindi
numero
2. Ordered Variable - mga categoric
variable na maaaring isaayos ayon sa
isang partikular na order, tulad ng
malamig, maalinsangan, mainit
3. Discrete Variable - inilalarawan ng
buong bilang, tulad ng 1, 2, 3, 4
4. Continuous Variable - inilalarawan ng
kahit na anong bilang o bahagi ng
bilang, tulad ng 34.7