Ποιητικo Σκεyος

και oχι μoνο

τεφλον τευχοσ 7
ΑΝΤΩΝΗΣ ΑΝΤΩΝΑΚΟΣ
τευχοσ 7
NANNI BALESTRINI καλοκαιρι – φθινοπωρο
2012

AMIRI BARAKA
ROBERTO BOLAÑO
ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΕΡΓΟΣ
ελενη γιωτη
ΦΟΙΒΟΣ Δ.
Π.Ε. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ
ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΔΗΜΟΥΛΗ
ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΟΜΙΑΝΟΣ
DENNIS GAENS
ΡΑΝΙΑ ΚΑΡΑΧΑΛΙΟΥ
JAZRA KHALEED
KYOKO KISHIDA
ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΥΡΙΟΥ
ΛΑΜΠΕΡΟΥΚ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΕΟΝΤΖΑΚΟΣ
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΪΚΙΔΗΣ
JAR MOFF
ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΠΟΥΚΟΥΒΑΛΕΑΣ
FISTON MWANZA MUJILA
NOT I
ΜΥΡΤΩ ΞΑΝΘΟΠΟΥΛΟΥ
ΕΛΕΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
ΝΑΝΤΙΑ ΠΟΥΛΟΥ-ΜΠΛΕΚΕΡ
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΡΕΒΕΔΟΥΡΑΚΗΣ
ΣΑΜΣΩΝ ΡΑΚΑΣ
CLEMENS SETZ
Διανeμεται δωρεaν

ΕΛΕΝΗ ΣΤΑΜΑΤΟΥΚΟΥ
ΠΕΤΡΟΣ-ΙΩΣΗΦ ΣΤΑΝΓΚΑΝΕΛΛΗΣ
ΑΝΤΩΝΗΣ ΨΑΛΤΗΣ
tεφλον  1

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

3 Σημείωμα Συντακτικής Ομάδας

4 Π.Ε. Δημητριάδης: «Το Σκληρό Φασισταριό»
5 λΑΜΠΕΡΟύΚ: «Βασκανία»
6 Nanni Balestrini: Όμως Εμείς ας Φτιάξουμε μιαν Άλλη
36 λΑΜΠΕΡΟύΚ: «Θυρωρέ Αυτού του Κόσμου», «Σανίδωσέ το Μπούμπυ», «Προς τα Πάνω,
Χωρίς Ιδιότητα», «Πάρκο στη Βόλτα Όρκα», «Τούνελ»
41 Φοίβος Δ.: «Λοιπαρά», «Γεωγραφία»
42 Jazra Khaleed: «Για Όσες Είναι Ακόμα Ζωντανές», «Στην Πλατεία»
44 Amiri Baraka: Η Ποίηση ως Πεδίο Μάχης
72 Γιώργος Πρεβεδουράκης: «ΙΙ»
76 Fiston Mwanza Mujila: Δέκα Ποιήματα
84 Δημήτρης Λεοντζάκος: «Τα Γάντια Είναι η Ιστορία», «Τίγρεις σε Ενυδρείο»
87 Απόστολος Μαϊκίδης: «Louis Poulsen», «Τραγούδι», «Μια Πέτρα», «Οικοδομική»
88 Roberto Bolaño: Το Δεύτερο Δέρμα του Παρελθόντος
102 Άγγελος Κυρίου: Άτιτλο
103 Μυρτώ Ξανθοπούλου: «Άσθμα Ασθμάτων», «Γενέφλια», «Μοσχολιού», «Η Στάση»
104 Dennis Gaens: Οχτώ Ποιήματα
112 Ελένη Σταματούκου: «Η Παρθένα της Γειτονιάς», «Μπορώ;»
113 Νάντια Πούλου-Μπλέκερ: «Ομοιοπαθητική», «Η Μαγική Φλογέρα»
114 Clemens Setz: Έξι Ποιήματα
120 Αντώνης Αντωνάκος: «Μεγαλοβδόμαδο»
121 Αντώνης Ψάλτης: «Άλλωστε Κάθε Τι το Δαιμονικόν Ευρίσκεται Μεταξύ Θεού και Θνη-
τού», «Επεισόδιο Διαρκείας»
122 Γιώργος Δομιανός: «Ελπίζω να με Δει», «Μιχαλακοπούλου», «Με το Πόδι Έξω από τα
Σκεπάσματα», «Ucar»
124 Σαμσών Ρακάς: «Κόκκοι Ιστορίας: Περικλής Α. Μελέαγρος»
126 Βιογραφικά Συντελεστών
2 ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ tεφλον

Και λέει είμαι ντετέκτιβ χαμένη στη Δύση, αυτή τη γκρίζα φριχτή έκταση. Προσπαθώ
επιμελώς ν’ αποφύγω τα σενάρια εκείνα όπου θελκτικοί αστοί με δελεάζουνε με σατέν
και γνήσιο δέρμα για να επαναφέρω την τάξη. Προτιμώ αντίστιξη, χάος και ανατροπή.
Τα βλέφαρά μου είναι από τεφλόν, σαν τις σφαίρες στο περίστροφό μου. Ευχή για
τις σφαίρες, κατάρα για τα βλέφαρα, ο ύπνος γλιστρά πάνω τους και δε λέει ν’ αγκι-
στρωθεί. Έτσι προσπαθώ να θυμηθώ παλιότερα όνειρα ή διηγούμαι τις υποθέσεις μου
–έρευνες άκαρπες– σαν τέτοια.
Όπως αυτή όπου ένα τσούρμο οικοδόμοι με πετυχαίνουνε να τα κοπανάω στο γνω-
στό μέρος γκρινιάζοντας πως έχασα το ουμ τεφ μπουμ μου και γκλου γκλου γκλου
ποτήρι το ποτήρι με προσλαμβάνουνε να φέρω πίσω το ουμ μπουμ μπα μπουμ τους
που τους έκλεψαν οι συνδικάλες μαζί με κάποια Αλέκα. Τσιν τσιν μπα μπουμ γκαπ
γκλου γκλουπ γκουπ.
Ερευνώ για μήνες χωρίς αποτέλεσμα. Κάποια μου σφυρίζει να ψάξω για τη δεσποι-
νίδα Ριτσμόντ. Αυτή θα με βοηθήσει. Όσες ρωτώ έχουν καιρό να τη δουν. Μου λένε
ότι την έχουν μαζέψει οι μπάτσοι του ΚΕΕΛΠΝΟ ύστερα από εντολή του υπουργού-
βιτρίνα της μαφίας. Ρίχνω λίγο λάδι στη μηχανή και τελικά την εντοπίζω σε ένα μπου-
ντρούμι. «Σύστημα ευθανασίας ή λαιμητόμος», μου ψιθυρίζει, «για να δοθεί τέλος στον
σοβαρό κίνδυνο μόλυνσης με ιούς των οποίων οι άνεργοι είναι φορείς. Αυτή ήταν η
απόφαση του δικαστηρίου. Χειροκροτήματα».
Στην επόμενη σκηνή, συναντάμε τον Νάνι Μπαλεστρίνι να σχεδιάζει ποιήματα
βάσει των αλγόριθμων των νέων πειθαρχήσεων στο κοινωνικό εργοστάσιο. «Όλα είναι
φάμπρικα», λέει καθαρίζοντας τα γυαλιά του. «Καταγραφή διαχείριση εξόντωση.
Έλεγχος των πληβείων με ιατρικούς και στρατιωτικούς όρους.» Η Ριτσμόντ με τραβάει
από το μανίκι. Πρέπει να επιστρέψουμε στον τόπο του εγκλήματος, να συνεχίσουμε
την έρευνα για το ουμ μπουμ μπα μπουμ.
Χανόμαστε στη σκοτεινή πόλη, ακολουθούμε το μονοπάτι των φιδιών. «Πρέπει να
βρούμε οπωσδήποτε τον Αμίρι Μπαράκα», φωνάζω στη Ριτσμόντ. «Είχε μπλέξει άγρια
πριν από χρόνια, όταν κατέστρεψαν τα αγάλματά του και του έκλεψαν τη γλώσσα.
Αυτός σίγουρα μπορεί να μας βοηθήσει.»
Τον βρίσκουμε στο Τζοκς να τα πίνει με τη φονική του φούρια. Καθόμαστε δίπλα
του –ένα όνειρο μέσα στο όνειρο– και μας αφηγείται ιστορίες για τη μαύρη κραυγή,
τον Μονκ και τον Τρέην. «Οι εχθροί μάς περικύκλωσαν, στη χώρα τους, έπειτα μας
απαγόρεψαν το ουμ μπουμ μπα μπουμ. Μας επιβάλανε τη δημοκρατία τους, αυτή τη
σκρόφα που πηδιέται μόνο τις μονές ημέρες του μήνα.»
«Ετοιμάζω την εκδίκησή μου», συνεχίζει ψιθυριστά, κλείνοντάς μας το μάτι. «Εμένα
οι φίλοι μου είναι πολυβολητές˙ σύντομα θα εξαπολύσουμε τον μαύρο νταντά μηδενι-
σμό μας ενάντια στους αστούς.»
«Εμάς οι φίλες μας είναι μικρόβια ασθένειες μολυσματικές πόρνες οροθετικές», του
λέμε, πίνοντας τις τελευταίες γουλιές βότκας. «Και μας αρέσει να αλυχτούμε παρέα
με τα σκυλιά, να βάζουμε υγειονομικές βόμβες στα θεμέλια του μικροαστισμού».
Του αφήνουμε μερικά ποιήματα στιλέτα στην μπάρα, ζωνόμαστε τη ζωή μας και
προχωράμε.
Ακολουθούν διάφορες περιπέτειες, μα στο τέλος όλα διορθώνονται και απολαμ-
βάνουν εκείνοι που τα διαβάζουν καλοχορτασμένοι, ξαπλωμένοι στους καναπέδες.
tεφλον ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ  3
4 tεφλον

Π.ε . δ ημη τ ρ ι α δ η σ
ΤΟ ΣΚΛΗΡΟ ΦΑΣΙΣΤΑΡΙΟ

Δε βγαίνει έξω το σκληρό φασισταριό,

κλείνεται σπίτι.
Κουτσαίνει ενίοτε
στην ατελείωτη διαδρομή
απ’ το κρεβάτι του στο μπάνιο.
Κρατάει την κοιλιά του,
είναι φιλάσθενο.
Ποτέ δε βάζει ούτε το χέρι στη φωτιά,
κι όμως το καίνε όλα.
Ζει μέσα στη σιωπή, κοιμάται,
απλά: δε ζει.
και όμως τρέμει μην πεθάνει πρώτο...

29.07.09
tεφλον  5

λ α μπε ρ ο υ κ
ΒΑΣΚΑΝΙΑ
ό,τι δρα, ματώνει

το αίμα το ζεστό, ζεστό τανύζεται

και το χρήμα το φτηνό, φτηνό χαρίζεται
έτσι κι οι τρυφεροί καρκίνοι των σπινθήρων
στέκουν κρεμασμένοι στη λευκότητα των φυλλωσιών
αν δαγκώσω έναν όγκο
με χτυπάνε τρία μάρμαρα
κατακέφαλα
πέτρα με πέτρα
με κάθε δεσποινίδα
η κρύα παύση να γεννά τον μαύρο ήλιο
το τσεκούρι
ένα ράπισμα στο στυλ
και αν κεφάλι πονάει
εγώ κόψει κεφάλι
αλήθεια
δεν το ρισκάρω
στην κατολίσθηση των νιπτήρων
θέλω να έχω τη γεύση της λιακάδας
θέλω να μπορώ να σκοτωθώ
γιατί κουράστηκα να μασάω τα μαστάρια της ανθρώπινης καλοσύνης
γιατί κουράστηκα να κάνω σχέδια
θέλω να μπορώ να σκοτωθώ χωρίς δεύτερη σκέψη
να λύγισω τις βέργες μου
ραγίζοντας να πιω
την αγαθομούνα ευτυχία απ’ τη χούφτα των λακέδων
ή αλλιώς να ορθωθώ
μαζί με τον φτερωτό τον έρωτα
και με τους σκουληκιασμένους τάφους
για να δώσω μια περίεργη υπόσχεση
πως οι δειλοί δηλαδή μπορούν να ’ρθουν να με βρουν μια άλλη μέρα
και εγώ θα είμαι σίγουρα δυνατότερος από τώρα
αλήθεια
γιατί του Χάρου η μάνα είναι μάνα μου
και η κυρά μου έχει όμορφο μικρό
η κυρά μου έχει όμορφο μικρό!
κι αν χρώμα χρυσό μού φέρνει
σφάζει τότε η αφέντρα μου τα γυναικόπαιδά μου
και ρίχνει τα ξέλαμπρα στεφάνια στη φωτιά
στο σκοτεινό το δάσος μου
ποτέ μην ξημερώσει
ομωσ
εμεισ
ασ
φτιαξουμε
μιαν
αλλη

eiσαγωγη: kyoko kishida

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: kyoko kishida,
σταυροσ μπουκουβαλεασ,
πετροσ-ιωσηφ στανγκανελλησ
tεφλον  7

Ο εκβιασμός της φτώχειας, η πειθαρχία της εργασίας, η ιεραρχία, η θυσία, η

γη των προγόνων, η οικογένεια, το κοινό συμφέρον, ο σοσιαλιστικός εκβιασμός,
η στράτευση: όλα αυτά καταπνίγουν τη φωνή του σώματος. Όλος ο χρόνος
μας, πάντα και για πάντα, αφιερωμένος στη δουλειά. Οκτώ ώρες δουλειάς, δυο
ώρες μετακίνηση και μετά, ξεκούραση, τηλεόραση και δείπνο με την οικογέ-
νεια.
Οτιδήποτε ξεφεύγει από τα όρια αυτής της κανονικότητας είναι άσεμνο.
Βρωμάει σκατά.1

το δεύτερο αυτό μέρος του αφιερώματος στον Nanni Balestrini (1935- )

Σ
θα επικεντρώσουμε στην ποιητική σύνθεση Μπλακάουτ (1980) καθώς
και στη συγκεντρωτική έκδοση Οι περιπέτειες της δεσποινίδας Ριτσμόντ
(1999), τα δύο πλέον πολιτικά ποιητικά του έργα. Σε αυτά η γλώσσα
παραμένει, κατά τη συνήθη τεχνική-καταγγελτική θέση του ποιητή,
κατακερματισμένη. Όπως και στις άλλες συλλογές του, έχουμε να κάνουμε κι
εδώ με θραύσματα λόγου και θρυμματισμένες προτάσεις –όχι ατάκτως ερριμμένα
αλλά προσεκτικά αρχιτεκτονημένα– καθώς και πλήρη απουσία στίξης, στοιχεία τα
οποία ξεβολεύουν μεν τον αναγνώστη, ταυτοχρόνως δε τον αφυπνίζουν, καθώς τον
καλούν να ανακαλύψει τον βηματισμό του ποιήματος, να συμπληρώσει τα κενά και
να κάνει τις όποιες συνδέσεις. Τα θραύσματα αυτά στα δύο εν λόγω έργα εμπε-
ριέχουνε, μεταξύ άλλων, και πλείστες αναφορές στην πολιτική κατάσταση στην
Ιταλία και στο ιταλικό επαναστατικό κίνημα –στο οποίο ο Μπαλεστρίνι συμμετείχε
ενεργά– την περίοδο τέλη ’60-αρχές ’80.

Αν υπάρχει απεργία στη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού, να είστε προσεκτικοί.

Πρέπει να συνταχθεί ένας κώδικας ηθικής για την απεργία. Γίνονται συγκρούσεις στην
Μπολόνια; Να είστε προσεκτικοί, πρέπει να διεξαχθούν διεξοδικές διαπραγματεύσεις.
Κι όταν διαισθάνεται κανείς αποκλίνουσες συμπεριφορές, όταν προκύπτει μια δράκα
αντιστεκόμενων που δεν αποδέχονται τον ηθικό κώδικα, τότε πρόκειται για μια μαύρη
τρύπα. Η πιο όμορφη μαύρη τρύπα που έχει γίνει ποτέ ορατή ήταν στη Νέα Υόρκη κατά
τη διάρκεια του μπλακάουτ. Διότι μέσα από το σκοτάδι μπορεί να ξεπροβάλει οτιδή-
ποτε, μια μεγάλη μάζα, μια παράξενη πανίδα. 2

Τη νύχτα της 13ης Ιουλίου του 1977 στη Νέα Υόρκη, κεραυνός χτυπά υποσταθμό
ηλεκτροδότησης πυροδοτώντας μια σειρά από βλάβες στα ηλεκτρικά κυκλώματα
της πόλης, η οποία για τις επόμενες 24 ώρες θα βυθιστεί στο σκοτάδι. Θα σημει-
ωθούν πολυάριθμες απαλλοτριώσεις καταστημάτων και γενικευμένα επεισόδια.
φωτιές θα ανάψουν για αντιπερισπασμό, η πυροσβεστική ολονυχτίς σε συναγερμό,
το ίδιο κι η αστυνομία που προβαίνει σε 4.000 συλλήψεις. Ο Μπαλεστρίνι θα
εμπνευστεί από το γεγονός και θα συλλάβει το Μπλακάουτ, μια δράση για φωνή,
έχοντας κατά νου ως ερμηνευτή τον φίλο του πειραματιστή βοκαλίστα Demetrio
Stratos. Η πρώτη παρουσίαση του έργου (στις 30 Μαρτίου 1979) θα είναι και η
τελευταία. Ο Στράτος πεθαίνει τρεις μήνες μετά σε νοσοκομείο της Νέας Υόρκης,
την παραμονή μεγάλης συναυλίας στην Αρένα του Μιλάνο με σκοπό τη συγκέ-
ντρωση χρημάτων για τη νοσηλεία του, στην οποία, τελικά, χιλιάδες νεολαίοι τον
αποχαιρετούν. Εν τω μεταξύ, στις 7 Απριλίου του ίδιου χρόνου, ο εισαγγελέας της
Πάντοβα Pietro Calogero εκδίδει εντάλματα σύλληψης για σωρεία αγωνιστών του
8 NANNI BALESTRINI tεφλον

κινήματος της Αυτονομίας, με την κατηγορία της συμμετοχής στις Ερυθρές Ταξιαρ-
χίες. Ένας από αυτούς είναι και ο Μπαλεστρίνι, ο οποίος θα φορέσει τα πέδιλα του
σκι και θα διαφύγει της σύλληψης περνώντας στη Γαλλία διαμέσου των Άλπεων. 3 Η
πρώτη ενότητα του Μπλακάουτ, την οποία και μεταφράσαμε, ξεκινά με μια περι-
γραφή τοπίου από τουριστικό χάρτη του Μοντ Μπλαν.
Το έργο είναι αφιερωμένο «στους διωκόμενους συντρόφους» και αποτελείται
από τα εξής τέσσερα μέρη: Ι. Μετατροπή, ΙΙ. Προτροπή, ΙΙΙ. Δίωξη, IV. Αναστολή.
Κάθε μέρος έχει ως υπότιτλο μία φράση στα αγγλικά που αντιστοιχεί σε ορισμό
της λέξης blackout στο λεξικό ( I. απώλεια μνήμης ή δεδομένου, II. το σβήσιμο των
φώτων στη σκηνή μετά το τέλος κάθε θεατρικής πράξης ή του έργου, III. καταπί-
εση, λογοκρισία, αποσιώπηση κ.λπ., IV. στιγμιαία εκτροπή της συνείδησης ή όραμα),
καθώς και μία μουσική οδηγία (allegro το πρώτο, andante το δεύτερο, minuetto το
τρίτο και rondò το τέταρτο μέρος), αποτελείται δε από δώδεκα σελίδες που η κάθε
μία περιέχει δώδεκα στίχους-θραύσματα φράσεων. 4 Στην πρώτη σελίδα της έκδο-
σης συναντάμε την εικόνα ενός patchwork, καθώς ο Μπαλεστρίνι χρησιμοποίησε
προϋπάρχοντα κομμάτια λόγου για να ράψει το πάπλωμα-Μπλακάουτ. Τα εν λόγω
κομμάτια επαναλαμβάνονται σύμφωνα με ένα πολύ συγκεκριμένο μοτίβο που ο
ποιητής έχει ορίσει εξαρχής και παρατίθεται στο παράρτημα «Σύνθεση» στο τέλος
του έργου.

Ο αλγόριθμος της σύνθεσης του πρώτου μέρους. Οι αριθμοί στις παρενθέσεις αντιστοιχούν σε αριθμούς-σελίδες του
ποιήματος. Τα λατινικά γράμματα σε διαφορετικές πηγές.

Εκεί προσδιορίζονται και οι πηγές των φράσεων-θραυσμάτων: ο τουριστικός χάρ-

της που αναφέραμε πιο πάνω, αποσπάσματα εφημερίδων για την αποχαιρετιστή-
ρια συναυλία στον Στράτος, άρθρα σχετικά με τις διώξεις που ασκήθηκαν στις 7
Απριλίου, ένα άρθρο για το μπλακάουτ στη Νέα Υόρκη, το ένταλμα σύλληψης που
εξέδωσε ο Καλοτζέρο, το Από τον εργάτη μάζα στον κοινωνικό εργάτη του Negri,
ένα βιβλίο για βαμπίρ κ.ά. Κάθε σελίδα περιέχει υλικό από δύο διαφορετικές πηγές.
Θραύσματα από την ίδια πηγή χρησιμοποιούνται μέχρι και σε πέντε διαδοχικές
σελίδες και μετά η εν λόγω πηγή εγκαταλείπεται. Η επανάληψη α) του ίδιου συν-
θετικού μοτίβου στα τέσσερα μέρη του ποιήματος, β) εναλλασσόμενων φράσεων
σε διαδοχικές σελίδες και γ) επιλεγμένων λέξεων-κλειδιά στην ίδια σελίδα δεν
επιστρατεύονται για να προσδώσουν ομοιογένεια στη σύνθεση, αλλά για να παρά-
ξουν ένα καλειδοσκόπιο σημαινόμενων και ταυτόχρονα να δομήσουνε έναν λυρισμό
νέας κοπής. Ο τελευταίος είναι απολύτως αρμόζων και απαραίτητος, καθώς το
Μπλακάουτ αποτελεί ουσιαστικά θρήνο για το μεθοδευμένο και βίαιο τέλος του
κινήματος της Αυτονομίας.
Για να κατανοήσουμε το εν λόγω επαναστατικό κίνημα και τις καινοτομίες του
θα πρέπει πρώτα να κάνουμε μια σύντομη αναφορά στα όσα προηγήθηκαν αυτού:
στην κρίση του καπιταλισμού και του ιταλικού κράτους μετά τους αγώνες των εργα-
τών κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’60, καθώς και στον «ιστορικό συμβιβα-
σμό», την προσπάθεια δηλαδή να ξεπεραστεί η κρίση και να ηττηθεί το επαναστα-
τικό κίνημα. 5

Η εργατική αυτονομία ήταν μία έκφραση που χρησιμοποιείτο ευρέως στο συνδικα-
λιστικό λεξικό, αλλά και στις μικρές ομάδες. Ήταν μια διατύπωση που αφορούσε τη
συνδικαλιστική αυτονομία. η ανεξαρτησία της συνδικαλιστικής οργάνωσης από το παι-
χνίδι των πολιτικών κομμάτων ήταν ζήτημα αρχής τη δεκαετία του ’60, αλλά περιείχε
tεφλον NANNI BALESTRINI  9

αντιφάσεις, υποδόρια συμβιβαστικότητα, αποπολιτικοποίηση των αγώνων. Η εργατική

αυτονομία σήμαινε κάτι παραπάνω: την αυτοοργάνωση των αγώνων πέρα από τη συν-
δικαλιστική διαχείριση και τις πολιτικές λογικές.
Αλλά το ’73 η έκφραση «εργατική αυτονομία» απέκτησε καινούρια σημασία, πιο ριζο-
σπαστική. Άρχισε να σημαίνει ότι η εργατική ύπαρξη, η συμπαγής προλεταριακή κοινό-
τητα, μπορεί να οργανώσει κοινωνικές συνθήκες ανταλλαγής, παραγωγής και συμβίω-
σης, αυτόνομες από την αστική νομιμότητα. 6

Το «’68» στην Ιταλία ουσιαστικά ξεκινάει το ’67 στο Τορίνο με την κατάληψη
της σχολής ανθρωπιστικών σπουδών από τους φοιτητές. Το λογοτεχνικό περιοδικό
Quindici (Δεκαπέντε), στο οποίο συμμετέχει και ο Μπαλεστρίνι, θα δημοσιεύσει
τη διακήρυξη που συνέταξαν οι καταληψίες, την ίδια στιγμή που ο ιταλικός Τύπος
στέκει σαστισμένος απέναντι στα γεγονότα. Αυτή θα είναι η αρχή για καταλήψεις
σε όλα σχεδόν τα πανεπιστήμια της χώρας την επόμενη χρονιά καθώς και για εξε-
γέρσεις σε εργοστάσια όπως το Μοντενισόν στο Πόρτο Μαργκέρα, το Φατμέ στη
Ρώμη και η Φίατ στο Τορίνο, που θα οδηγήσουν στο λεγόμενο «θερμό φθινόπωρο»
του 1969, οπότε και η εργατική τάξη καταφέρνει να σπάσει το καθεστώς των χαμη-
λών μισθών και της εντατικής εκμετάλλευσης.

Στη δεκαετία του ’60, με το οικονομικό θαύμα, εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες από
τον Νότο μετανάστευσαν στον βιομηχανικό Βορρά και μπήκαν μαζικά στα εργοστά-
σια. Δεν είχαν καμία επαγγελματική κατάρτιση και καμία ιδεολογία της εργασίας. Ήταν
δύσπιστοι απέναντι στο συνδικάτο, αλλά απόλυτα διαθέσιμοι απέναντι σε κάθε μορφή
αγώνα.7

Είναι λογικό ότι πρέπει να προχωρήσουμε βήμα-βήμα αλλά, σε τελική ανάλυση, όταν
υπάρχει βάση, όταν η μάζα σπρώχνει από τα κάτω και λέει ότι όλα είναι σκατά με
εκρηκτικό τρόπο, ακόμα και τότε το κόμμα εξακολουθεί να φρενάρει το κίνημα και το
συνδικάτο κάνει τα ίδια.
Κι έπειτα μας λένε διαρκώς: το απολίτικο συνδικάτο, όπως άκουσα έναν σύντροφο να
λέει πριν. Αλλά εγώ απαντώ. Μας περνάτε πραγματικά για μαλάκες; Πιστεύετε πραγ-
ματικά πως είμαστε ακόμα τόσο ηλίθιοι, ώστε να πιστεύουμε ότι μπορεί το συνδικάτο
να είναι απολίτικο; Αλλά έτσι κι αλλιώς, τώρα την έχουνε πατήσει για τα καλά. Είναι
μισθοφόροι και σαν μισθοφόρους θα τους αντιμετωπίσουμε. Συνεχίστε λοιπόν έτσι,
εσείς, τα συνδικάτα. Τσιμπήστε μερικά φράγκα ακόμα από τ’ αφεντικά, όσο σας μένει
καιρός. Μετά θα τα βρούμε, το πολύ-πολύ να σας το φτιάσουμε εμείς το φέρετρο.
Χειροκροτήματα. Ο Ανιέλλι έχει φτάσει στο αμήν, ο αναπτυσσόμενος καπιταλισμός
έχει φτάσει στο αμήν, όλοι μας οι εχθροί έχουν φτάσει στο αμήν. Γι’ αυτό και εμείς
συνεχίζουμε τον αγώνα και δεν πρόκειται να τον σταματήσουμε ποτέ, ποτέ. Κι αυτό να
το ξέρουν, και ο Ανιέλλι και όλα τα σκουλήκια του. Παρατεταμένα χειροκροτήματα. 8

Η ιταλική άρχουσα τάξη, βλέποντας να χάνει έδαφος, υιοθετεί την περίφημη

«στρατηγική της έντασης», μια πολιτική τεχνητής δημιουργίας γεγονότων ακραίας
έντασης από ομάδες φασιστών ή πρακτόρων που συνήθως είχαν άμεσους δεσμούς
με τις κρατικές μυστικές υπηρεσίες (βλ. πολύνεκρη βομβιστική επίθεση σε τρά-
πεζα του Μιλάνο το ’69 κ.ά.). Το κίνημα, παραταύτα, ούτε θα λυγίσει, ούτε θα
οπισθοχωρήσει. Νέες επαναστατικές οργανώσεις θα ξεφυτρώσουν σε ολόκληρη
τη χώρα, με πιο σημαντικές την Potere Operaio (Εργατική Εξουσία) και την Lotta
Continua (Διαρκής Πάλη), οι οποίες έδρασαν σε εργοστάσια, σχολεία και σε τοπικό
επίπεδο προωθώντας πολιτικές απεργίες, καταλήψεις, φοιτητικές αντικυβερνη-
τικές διαδηλώσεις και καταλήψεις άδειων σπιτιών από άστεγους. Οι οργανώσεις
αυτές κρατούσαν μία στάση αντιπαράθεσης απέναντι στο Κομμουνιστικό Κόμμα
Ιταλίας, η οποία μετατράπηκε σε ανοικτή ρήξη το 1973, οπότε και το ΚΚΙ αποφά-
σισε να οδηγηθεί στον «ιστορικό συμβιβασμό», να προχωρήσει δηλαδή σε συμμα-
χία με τους Χριστιανοδημοκράτες και το κεφάλαιο στο όνομα της ανάκαμψης. Το
’73 επίσης, στην κατάληψη της Φίατ από νεαρούς εργάτες, οι άνωθεν οργανώσεις
έχουνε περιθωριακή παρουσία. οι εργάτες είχαν μάθει πολύ καλά να τα βγάζουν
πέρα μόνοι τους και ξεκίνησαν να οργανώνονται αυτόνομα. Την ίδια στιγμή, μέσα
στα εργοστάσια άρχισαν να σχηματίζονται οι πρώτοι ένοπλοι πυρήνες (πρώτα στο
10 NANNI BALESTRINI tεφλον

Μιλάνο, μετά στο Τορίνο και τη Γένοβα). Οργάνωναν σαμποτάζ ενάντια στις μηχα-
νές, απειθαρχούσαν σε φυλακές και επιστάτες, πολιορκούσαν διεφθαρμένα αφε-
ντικά –με λίγα λόγια, γεννούσαν την εργατική αντιεξουσία. Από τους λίγους που
έλαβαν σοβαρά υπόψη αυτή τη διαδικασία μετασχηματισμού, τόσο σε θεωρητικό
όσο και σε πολιτικό επίπεδο, ήταν οι αγωνιστές της Potere Operaio, η οποία αποφά-
σισε να διαλυθεί τον Μάιο του ’73 και να διαχυθεί μέσα σε επιτροπές, κολεκτίβες
και κινηματικές υποδομές που σχημάτιζαν το εκτεταμένο δίκτυο της Αυτονομίας.
Η θεσμική κρίση δεν θα επιλυθεί, αντιθέτως θα επιδεινωθεί, με τον ιστορικό
συμβιβασμό. Βασική της αιτία: η απόσταση μεταξύ των πολιτικών θεσμών και μιας
γενιάς νεαρών χωρίς ελπίδες. Η Αυτονομία ήταν ταυτόχρονα το αποτέλεσμα και η
αιτία αυτής της απόστασης.
Το ’75 οι χωρίς ελπίδα (νέοι εργάτες μικρών εργοστασίων, φοιτητές, άνεργοι)
θα πολιορκήσουν τα κέντρα μεγάλων πόλεων με διαδηλώσεις και βίαιες ταραχές
δημιουργώντας ένα ιδιαίτερα θερμό κλίμα. Η Αυτονομία δοκιμάζει τις πρώτες της
εμπειρίες μέσα στις μάζες και το κράτος θορυβείται. Τον Μάιο της ίδιας χρονιάς
περνάει στο κοινοβούλιο ο «νόμος Ρεάλε», ο οποίος επιτρέπει στην αστυνομία να
πυροβολεί οποτεδήποτε αυτή έκρινε ότι η δημόσια τάξη απειλείται, και σηματοδο-
τεί ουσιαστικά την απαρχή της πιο βίαιης και αιματηρής φάσης του ταξικού αγώνα
στην Ιταλία. Τα θύματα του νόμου Ρεάλε την περίοδο μεταξύ Μαΐου ’75 και Δεκεμ-
βρίου ’76 ανέρχονται, σύμφωνα με εκτιμήσεις, σε εκατόν πενήντα.
Παράλληλα, το ΚΚΙ και τα συνδικάτα αναλαμβάνουν το καθήκον να εξαναγκά-
σουν την εργατική τάξη να αποδεχτεί μια πολιτική λιτότητας και μειωμένων κοινω-
νικών δαπανών, η οποία θα έχει βαρύ αντίκτυπο στους μισθωτούς: στις αρχές του
1977 οι άνεργοι θα ξεπεράσουν τα δύο εκατομμύρια.

Τα αγωνιστικά κινήματα αυτών των χρόνων, παντού, φέρουν αυτό το σημάδι: δεν απαι-
τούν μια διαφορετική διαχείριση της εξουσίας, ούτε διεκδικούν την «ισότητα», δηλαδή τη
νομιμότητα της πλειοψηφίας, αλλά καταφάσκουν υπέρ μιας άκαμπτης διαφορετικότη-
τας που, ως τέτοια, θέτει ζήτημα εξουσίας, εμφανίζεται ως διαπραγματευτικό άνοιγμα,
αίτημα αυτονομίας. Αίτημα ως προς το να έχουμε φωνή ως «διαφορετικοί» όχι σαν ίσοι,
αίτημα αναγνώρισης της εξουσίας που είναι έμφυτη σ’ αυτή τη διαφορετικότητα.9

Το ’77 αποτελεί σημείο άφιξης δέκα χρόνων κοινωνικών συγκρούσεων. Οι προ-

λετάριοι δεν έχουν πια αυταπάτες και είναι αντίθετοι στην πολιτική των μεταρρυθ-
μίσεων και του συμβιβασμού του επίσημου εργατικού κινήματος. Αναμένεται μια
ριζικά νέα προοπτική που θα παράγει ένα πραγματοποιήσιμο πρόγραμμα για την
υπέρβαση του καπιταλισμού, διαφορετικό από τον σοβιετικό σοσιαλισμό.
Καθ’ όλη τη διάρκεια του 1976, εγκαθιδρύονται νέες μορφές οργάνωσης συν-
δεδεμένες με την Αυτονομία. Στις καταλήψεις στις γειτονιές χτίζονται νέες μορ-
φές σχέσεων μακριά από τον θεσμό της οικογένειας και τον ατομικισμό. Έχουμε
την έκρηξη των ομοφυλοφυλικών κοινοτήτων και τη δυναμικότητα του φεμινιστικού
κινήματος να μετασχηματίζουν τις κοινωνικές συνήθειες. Τα κινήματα αυτομείω-
σης. Τα ελεύθερα ραδιόφωνα που εξαπλώνονται ευρέως.
Αυτή ακριβώς η περίοδος αντικατοπτρίζεται στη συλλογή Οι μπαλάντες της
δεσποινίδας Ριτσμόντ (1977), το πρώτο βιβλίο των Περιπετειών. Κι εδώ ο Μπαλε-
στρίνι, κατά τον προσφιλή του τρόπο, συνθέτει τα ποιήματα με πρώτη ύλη φράσεις
από διάφορες πηγές, όπως ένα βιβλίο ορνιθολογίας στο «Ι. Επιφανειακή περιγραφή
της δεσποινίδας Ριτσμόντ», όπου η ηρωίδα περιγράφεται ως φανταχτερό πουλί, ή
ένα βιβλίο μαγειρικής στο «ΙΙΙ. Οδηγίες για τη χρήση της δεσποινίδας Ριτσμόντ».

Καθαρίστε την ξελεπιάστε γεμίστε την κοιλιά της

με μυρωδικά στερεώστε την στη σούβλα
με ένα λεπτό μεταλλικό νήμα ή με έναν
σπάγκο ψήστε την στα κάρβουνα

μαρινάρετέ την με δεντρολίβανο και δάφνη

αφήστε την να κάτσει για μια ώρα για να
πάρει όλη τη μυρωδιά κατόπιν γδάρτε την
καθαρίστε την κόφτε την σε χοντρά κομμάτια
tεφλον NANNI BALESTRINI  11

Το «VI. Η δεσποινίδα Ριτσμόντ συλλέγει πληροφορίες για τον κύκλο των μνη-
στήρων» έχει βασιστεί στο Me-ti Buch der Wendungen του Brecht. To «VIII. Θα
καταφέρει η δεσποινίδα Ριτσμόντ να περάσει μέσα από το μάτι της καμήλας;» σε
μια σκέψη του Μάο. Στο «IX. Συζήτηση μεταξύ της δεσποινίδας Ριτσμόντ, της Αντέλ
Ου., της Άννας Κ. και του καθ. Κούπερ» ο καθηγητής Κούπερ –ιδιαίτερα γνωστός
εκείνη την εποχή λόγω των εκλαϊκευμένων άρθρων του για τις σχέσεις των δύο
φύλων– «συζητώντας» με τις κυρίες Αντέλ Ουγκώ και Άννα Καρένινα παραθέτει
αποσπάσματα από ένα άρθρο του στην εφημερίδα Giorno. Το «XIII. Γλιστρώντας
μεταξύ των δύο κοινωνιών η δεσποινίδα Ριτσμόντ βοηθά στολισμένη τον αγώνα
για την πλήρη απασχόληση» αναβιώνει την εκστρατεία του δημάρχου της Σιένα
εναντίον των περιστεριών, τα οποία στο ποίημα γίνονται οι χιλιάδες άνεργοι και
περιθωριοποιημένοι.

2.000 ή ίσως 4.000 άνεργοι

οι υπολογισμοί δεν είναι ακριβείς
που δι’ αρχαίου νόμου καταλαμβάνουν
τη μεγαλοπρεπή πλατεία σε όχι πολλές

ώρες θα πέσουν στα δίχτυα και θα

οδηγηθούν στη λαιμητόμο ένα διάταγμα
του δημάρχου πράγματι προσδιορίζει
τη σύλληψη και την καταστροφή με σύστημα

ευθανασίας η λαιμητόμος ακριβώς

για να δοθεί τέλος στον σοβαρό κίνδυνο
μόλυνσης με ιούς των
οποίων οι άνεργοι είναι φορείς

υπάρχει πια μια ευρεία σειρά δημοσιευμάτων

που πληροφορεί πως αυτά τα υποκείμενα
θεωρούνται παγκοσμίως φο
ρείς και μεταδίδουν ανατροπή

Στο «XI. Η δεσπονίδα Ριτσμόντ σκέφτεται πως τα λάμα βρίσκονται στο Θιβέτ»
χρησιμοποιεί αποσπάσματα από την ομιλία που σκόπευε να εκφωνήσει στο πανε-
πιστήμιο της Ρώμης ο αρχισυνδικαλιστής και υπέρμαχος του ΚΚΙ Luciano Lama, τον
οποίο τελικά πέταξαν έξω 7.000 νεαροί προλετάριοι. Το γεγονός αυτό θα σημάνει
τη μη αναστρέψιμη ρήξη του κινήματος με το ΚΚΙ –το οποίο θα κατηγορήσει τους
νεαρούς ως «εχθρούς της εργατικής τάξης» και θα καλέσει την αστυνομία να εξο-
μαλύνει την κατάσταση– και τη βίαιη αποδέσμευση ενός μεγάλου κομματιού του
ιταλικού προλεταριάτου από τις σοσιαλιστικές παραδόσεις, σταλινικές και ρεφορ-
μιστικές.

ο σύντροφος Φόφι είναι γνωστός οπαδός της αυστηρότητας

πεπεισμένος ότι ο οργασμός αποτελεί παρακμή
αυνανίζεται κρυφά από τις μάζες
πώς γίνεται λοιπόν να αγωνίζεται;10

Η εκδίωξη του Λάμα δημιούργησε τέτοιο προηγούμενο που ενέπνευσε την κατά-
ληψη ολόκληρης της πανεπιστημιακής ζώνης της Μπολόνια, πόλης όπου το ΚΚΙ
ήταν ανέκαθεν ισχυρό, και σε αγαστή συνεργασία με τ’ αφεντικά και τις εργατικές
οργανώσεις εγγυόταν την επιβολή της κοινωνικής ειρήνης. Η ικανότητά του αυτή
θα υπονομευθεί από τις πολυπληθείς διαδηλώσεις και έντονες συγκρούσεις σε
Ρώμη και Μπολόνια στις αρχές Μαρτίου του ’77. Η αστική τάξη συνειδητοποιεί τον
κίνδυνο που διατρέχει το σχέδιό της για θεσμική τάξη και ισορροπία και προσφεύ-
γει σε βίαιη καταστολή: εκατοντάδες συλλήψεις στην Μπολόνια και κύμα διωγμών
ανά την Ιταλία, το οποίο έπληξε σφοδρότατα τις ομάδες που ασχολούνταν με τα
πολιτιστικά. Ραδιόφωνα, εφημερίδες, εκδοτικοί και βιβλιοπωλεία υποβάλλονται σε
έρευνες και κλείνουν. Ο Μπαλεστρίνι θα χρησιμοποιήσει υλικό από τα δύο βιβλία
12 NANNI BALESTRINI tεφλον

που εξέδωσε το Ράδιο Αλίκη στην Μπολόνια για να δομήσει το «XV. Μειοψηφώντας
με την Αλίκη η δεσποινίδα Ριτσμόντ απειλείται με ξερίζωμα αλλά...», στο οποίο
σχολιάζει την ποινικοποίηση του κινήματος του ’77.

αλλά όποιος σπέρνει ανέμους θερίζει θύελλες ο δημόσιος κατήγορος υψώνει τη φωνή
του σαν να πηγαίνει να φάει το μικρόφωνο γέρνει προς τα μπρος ακουμπά με τις άκρες
των δαχτύλων στην άκρη του εδράνου δεν υπάρχει κουλτούρα σε αυτή την ιστορία δεν
υπάρχουν φρονήματα σε αυτές τις ασυναρτησίες χωρίς σημεία στίξεως υπάρχει μόνον
ένα κήρυγμα υπέρ της αμορφωσιάς και υπέρ της βίας υπέρ της απόλυτης απόρριψης
υπέρ της καθαρής άρνησης οι προφήτες της συμφοράς που συνωμοτούσαν πίσω από
τις πλάτες σας χρόνια ολόκληρα ατιμώρητοι που όπλισαν το χέρι αυτής της ολέθριας
νεολαίας που προκάλεσαν τόσα πένθη σε εστίες οικογενειών έντιμων αθώων εργατι-
κών ιδού λοιπόν ενώπιόν σας τα κεφάλια των ενόρκων στρέφονται όλα μαζί προς το
κλουβί για μια στιγμή ύστερα ξαναγυρίζουν στο δημόσιο κατήγορο που τώρα πια φωνά-
ζει υψώνοντας τα χέρια στον ουρανό

όλοι εμείς που ορθώνουμε το ανάστημά μας για να υπερασπίσουμε τους δημοκρατικούς
θεσμούς και τους νόμους πρέπει να πούμε πως η ανεύθυνη ανοχή που επικρατούσε
αποδείχθηκε καθαρή στάση ένοχης συγκατάβασης οι ένορκοι τεντώνουν το κεφάλι
γιατί η φωνή του δημόσιου κατήγορου αντηχεί τόσο που τα λόγια του γίνονται από δω
και μπρος ακατανόητα πραγματική συνενοχή από μέρους ναι λοιπόν σήμερα εμπαθείς
διανοούμενοι είμαστε σε θέση να δηλώσουμε που πίστευαν πως γράφουν ιστορία καμία
αμφιβολία καμία επιείκεια αυτά τα άτομα η ιστορία θα τα καταδικάσει παραδειγματική
τιμωρία στο άξεστο χέρι αυτών των διεστραμμένων μυαλών μάθημα για την υγιή νεο-
λαία αυτής της χώρας θα καταλήξει στα σκουπίδια της ιστορίας για εκείνους που θα
έρθουν μετά από εμάς σκοτώστε αυτό το φοβερό τέρας11

Στο δεύτερο βιβλίο των Περιπετειών, Η δεσποινίδα Ριτσμόντ φεύγει, αποτυπώ-

νεται, μεταξύ άλλων, η συκοφάντηση και καταστολή του κινήματος της Αυτονομίας
μέσω της αδιάκριτης δαιμονοποίησης της βίας («III. Η δεσποινίδα Ριτσμόντ κατα-
γράφει διαφορετικές θέσεις σχετικά με τη»).

ότι η βία ναι αλλά ότι

είπε βέβαια επιτέλους είπε
ναι αλλά ότι η βία
η βέβαια αλλά ότι είπε

βέβαια η βία ω αλλά ότι

επιτέλους είπε μα ναι ότι
ω βέβαια ότι η επιτέλους
η βία ω μα ναι η ότι

Επίσης, ο οπορτουνισμός της καθεστωτικής αριστεράς («IV. Η δεσποινίδα Ριτσμόντ

ξαναβάζει στο στόχαστρο τους μικροαστούς που γίνονται κράτος»), αλλά και η
νωθρότητα των αριστερών διανοούμενων (Μοράβια, Αλμπερόνι, Αρμπάσινο, κ.ά.)
απέναντι στα γεγονότα. Τέλος, τα εντάλματα δίωξης του Καλοτζέρο, οι συλλήψεις
της 7ης Απριλίου και η διαφυγή του Μπαλεστρίνι στη Γαλλία.

η επέκταση η έκρηξη
η εξάπλωση περιορισμένο η υπόθεση
το σενάριο αλλά όχι με τα μάτια
λιγότερο από ένας κόκκος δισεκατομμύρια από
[...]
όλο ήταν όλο το διάστημα
ένα μεγάλο μια στιγμή πριν ομοιόμορφα
ένα απέραντο μια στιγμιαία
θα δούμε προς το κόκκινο ιλιγγιωδώς12
tεφλον NANNI BALESTRINI  13

Στο τρίτο βιβλίο των Περιπετειών, Η επιστροφή της δεσποινίδας Ριτσμόντ, η

αγαπημένη μας ηρωίδα κι ο ποιητής γυρνάνε στην Ιταλία με «μολύβι στα φτερά».
Η κοινωνική τάξη και ασφάλεια έχουνε αποκατασταθεί. Το σύμπλεγμα πολιτικοί-
κεφάλαιο-μαφία προσφέρει απλόχερα άρτο και θεάματα στον λαό. Η Φίατ διορ-
γανώνει εορτασμούς προς τιμήν του Φουτουρισμού. Η μόδα («V. Η δεσποινίδα
Ριτσμόντ για να είναι τρέντυ παρακολουθεί τις καλύτερες επιδείξεις μόδας του
Μιλάνο», «VII. Μαντέψτε τι θα φορά η δεσποινίδα Ριτσμόντ στην επόμενη πολιτι-
στική σεζόν») και το ποδόσφαιρο διασφαλίζουν την κοινωνική ειρήνη.

με φουστάνι από βελούδο και μπελαντόνα

πανωφόρι από μοχέρ και κλέφτες
με ψηλό λαιμό και πολυκαιρισμένες τσέπες
μάξι φούστα πλεχτή με χίλιες πέτσες

πράσινο του μαγνήτη πανωφόρι από τύραννο

σε γραμμή στεγνή δίχως ευχαρίστηση
με κάποιες νευροειδείς προεξοχές στις βάτες
γραμμή ελαφρά προς καμφορά

Ο Μπαλεστρίνι, αηδιασμένος από αυτό το «εορταστικό κλίμα του κώλου», θα χαι-

ρετίσει τη μαζική επανεμφάνιση των φοιτητών στον δρόμο το ’86 («XV. Για μία
ακόμη φορά η δεσποινίδα Ριτσμόντ διασκεδάζει με όσα γράφουν οι κουφάλες του
Τύπου»). Οι καθεστωτικοί δημοσιογράφοι, θορυβημένοι, θ’ αναφωνήσουν «αχ ποτέ
η γιορτή μην ξαναρχίσει».
Κούνια που τους κούναγε, θα πούμε εμείς.
Και, εν έτει 2012 –οπότε και ο καπιταλισμός, μετά την αναδιάρθρωσή του τα
χρόνια που ακολούθησαν τα κινήματα του ’70, έχει φτάσει σε νέο τέλμα– θεωρώ-
ντας ζωτικό να υπογραμμιστεί πως η αντι-εξουσία για το προλεταριάτο δεν είναι
ιδεολογία, αλλά προϋπόθεση επιβίωσης, θα κλείσουμε με ένα σχετικό απόσπα-
σμα από συνέντευξη που παραχώρησε ο Μπαλεστρίνι στο περιοδικό Τα παιδιά της
γαλαρίας (τχ. 12-13):

Κατά τη γνώμη μου σε αυτό το στοιχείο μπορεί να συμπυκνωθεί αυτό το μεγάλο μήνυμα
που άφησαν εκείνα τα χρόνια: η μεγάλη ήττα της ιδέας ότι ο κομμουνισμός θα έρθει
μέσω του κόμματος. Ο κομμουνισμός δεν είναι κάτι που θα γίνει αύριο ή μεθαύριο. ούτε
θα πρέπει να περάσει κανείς όλη τη ζωή του υποφέροντας, ελπίζοντας πως κάποτε θα
πραγματοποιηθεί. Ο κομμουνισμός ή θα γίνει πράξη σήμερα ή δεν υπάρχει.

1. Collettiva A/Traverso, «Ράδιο Αλίκη-Ελεύθερο Ραδιόφωνο» στο Autonomia. Aπόψεις, αγώνες, μαρτυρίες των Ιταλών
Αυτόνομων (1970-1980), Λέσχη Κατασκόπων του 21ου αιώνα, 2010.
2. Felix Guattari, «Γιατί η Ιταλία;» ό.π.
3. Θα δουλέψει εκ νέου το έργο στην εξορία και το βιβλίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη χρονιά.
4. Σε κάποιες σελίδες οι στίχοι είναι λιγότεροι και τη θέση τους παίρνει μία εικόνα. Στη μετάφραση που παρουσιάζουμε
εδώ, για χωροταξικούς λόγους, δεν διατηρήθηκε το στήσιμο του πρωτοτύπου (τουτέστιν δώδεκα στίχοι ανά σελίδα και
οπτικό υλικό).
5. Η παράθεση των ιστορικών γεγονότων που ακολουθεί αποτελεί συμπύκνωση κομματιών από το Bifo, «Ανατομία της
Αυτονομίας» στο Autonomia. Απόψεις, αγώνες, μαρτυρίες των Ιταλών Αυτόνομων (1970-1980), ό.π.
6. «Η κατάληψη της Μιραφιόρι και η εμφάνιση της αυτονομίας ως πολιτικό σχέδιο» στο συλλογικό (επιμ. Nanni Balestrini-
Primo Moroni), Η χρυσή ορδή. Σύντομη Ιστορία της Ιταλικής Εργατικής Αυτονομίας, μτφρ. Π. Καλαμαράς, Ελευθεριακή
Κουλτούρα, 2004.
7. Από συνέντευξη του Balestrini στον Δημήτρη Δεληολάνη στη δεύτερη ελληνική έκδοση του Τα θέλουμε όλα, μτφρ.
Χριστίνα Σταματοπούλου, Στοχαστής, 2007.
8. Nanni Balestrini, Τα θέλουμε όλα, ό.π.
9. Lucio Castellano, «Η αυτονομία, οι αυτονομίες» στο Η χρυσή ορδή. Σύντομη Ιστορία της Ιταλικής Εργατικής
Αυτονομίας, ό.π.
10. Βιβλίο πρώτο, «XII. Η δεσποινίδα Ριτσμόντ αντιμετωπίζει ένα ακόμα μπρεχτιανό θέμα με κάμποσα κακά
παραδείγματα».
11. Nanni Balestrini, Οι αόρατοι, μτφρ. Δημήτρης Δεληολάνης, Βιβλιοπέλαγος, 2009.
12. Βιβλίο δεύτερο, «VIII. Αφού σώθηκε η δεσποινίδα Ριτσμόντ ερωτάται για το Μπιγκ Μπανγκ και για τα πράγματα που
τελειώνουν».
14 NANNI BALESTRINI tεφλον

1-VI. LA SIGNORINA RICHMOND 1-VI. Η δεσποινίδα Ριτσμόντ συλλέγει

RACCOGLIE INFORMAZIONI SULLA πληροφορίες για τον κύκλο
CERCHIA DEI PRETENDENTI των μνηστήρων

Perchè i lavoratori della testa Γιατί οι εργάτες του πνεύματος

non sono per la rivoluzione δεν είναι με την επανάσταση
domandò la signorina Richmond
perché di fronte alla rivoluzione
αναρωτήθηκε η δεσποινίδα Ριτσμόντ
γιατί μπροστά στην επανάσταση
hanno paura che una cosa
dicono come potrebbe il fiore φοβούνται ότι το ένα πράγμα
in questo sistema di merda
che produce miseria
λένε πώς θα μπορούσε το λουλούδι
σ’ αυτό το σύστημα του κώλου
possono vivere bene που παράγει μιζέρια
e dimenticano che dopo il fiore
è necessario e inevitabile
perché di fronte alla rivoluzione μπορούν να ζήσουνε καλά
και ξεχνούν ότι μετά το λουλούδι
loro si comportano είναι αναγκαίο κι αναπόφευκτο
non come teste ma come pance
mettono il loro sapere
γιατί μπροστά στην επανάσταση
al servizio dei nostri oppressori
αυτοί συμπεριφέρονται
non sono per la rivoluzione όχι σαν μυαλά αλλά σαν κοιλιές
e dimenticano che dopo il fiore
e hanno paura della miseria
θέτουν τη γνώση τους
perché tanti vivono male στην υπηρεσία των καταπιεστών μας
e non riescono a capire che δεν είναι με την επανάσταση
viene qualche cosa d’altro
vivono in un sistema
και ξεχνούν ότι μετά το λουλούδι
al servizio dei nostri oppressori και φοβούνται τη μιζέρια
γιατί πολλοί ζουν άθλια
perché non vogliono essere disturbati
nella loro principale occupazione
che è quella di riempirsi la pancia
και δεν μπορούν να καταλάβουν ότι
hanno paura che una cosa έρχεται κάτι διαφορετικό
ζουν σ’ ένα σύστημα
domandò la signorina Richmond στην υπηρεσία των καταπιεστών μας
questi pochi vivono bene solo
se non appunto fiorendo
vedono che soltanto pochi γιατί δε θέλουν να τους ενοχλούν
στην κύρια απασχόλησή τους
mettono il loro sapere που είναι να γεμίζουν την κοιλιά τους
perché tanti vivono male
fiorire in un altro mondo φοβούνται ότι το ένα πράγμα
hanno paura che una cosa
αναρωτήθηκε η δεσποινίδα Ριτσμόντ
ne escluda per forza l’altra
αυτοί οι λίγοι ζουν καλά μόνο
vivono in un sistema
che produce miseria μόνο αν ακριβώς ανθίζοντας
e anche loro producono miseria βλέπουν ότι μόνο λίγοι
nella loro principale occupazione
vedono che soltanto pochi
βάζουν τη γνώση τους
viene qualche cosa d’altro γιατί πολλοί ζουν άθλια
non come teste ma come pance ανθίζοντας σ’ έναν άλλο κόσμο
φοβούνται ότι το ένα πράγμα
loro sono convinti che questo sistema
perché i lavoratori della testa
perché non vogliono esere disturbati αποκλείει αναγκαστικά το άλλο
e anche loro producono miseria ζουν σ’ ένα σύστημα
που παράγει μιζέρια
κι αυτοί επίσης παράγουν μιζέρια

στην κύρια απασχόλησή τους

βλέπουν ότι μόνο λίγοι
έρχεται κάτι διαφορετικό
όχι σαν μυαλά αλλά σαν κοιλιές

είναι πεπεισμένοι ότι αυτό το σύστημα

γιατί οι εργάτες του πνεύματος
tεφλον NANNI BALESTRINI  15

e hanno paura della miseria γιατί δεν θέλουν να τους ενοχλούν

vedono che soltanto pochi
possono vivere bene
κι αυτοί επίσης παράγουν μιζέρια
e non riescono a capire che
και φοβούνται τη μιζέρια
loro si comportano βλέπουν ότι μόνο λίγοι
in questo sistema di merda
al servizio dei nostri oppressori
μπορούν να ζουν καλά
non sono per la rivoluzione και δεν μπορούν να καταλάβουν ότι
viene il frutto αυτοί συμπεριφέρονται
ne esclude per forza l’altra
che è quella di riempirsi la pancia σ’ αυτό το σύστημα του κώλου
e non riescono a capire bene che στην υπηρεσία των καταπιεστών μας
δεν είναι με την επανάσταση
in questo sistema di merda
questi pochi vivono bene solo
perch´ tanti vivono male έρχεται ο καρπός
loro sono convinti che questo sistema αποκλείει αναγκαστικά το άλλο
που είναι να γεμίζουν την κοιλιά τους
loro si comportano
e hanno paura della miseria
και δεν μπορούν να καταλάβουν ότι
altrettanto naturalmente
vivono in un sistema σ’ αυτό το σύστημα του κώλου
αυτοί οι λίγοι ζουν καλά μόνο
nella loro principale occupazione
è necessario e inevitabile
γιατί πολλοί ζουν άθλια
e anche loro producono miseria είναι πεπεισμένοι ότι αυτό το σύστημα
loro sono convinti che questo sistema
αυτοί συμπεριφέρονται
è necessario e inevitabile
dicono come potrebbe il fiore
και φοβούνται τη μιζέρια
fiorire in un altro modo τόσο φυσικά
se non appunto fiorendo ζουν σ’ ένα σύστημα
che è quella di riempirsi la pancia
mettono il loro sapere
στην κύρια απασχόλησή τους
fiorire in un altro modo είναι αναγκαίο κι αναπόφευκτο
perché i lavoratori della testa κι αυτοί επίσης παράγουν μιζέρια
είναι πεπεισμένοι ότι αυτό το σύστημα
altrettanto naturalmente
possono vivere bene
perché non vogliono essere disturbati είναι αναγκαίο κι αναπόφευκτο
se non appunto fiorendo λένε πώς θα μπορούσε το λουλούδι
ν’ ανθίσει μ’ άλλο τρόπο
e dimenticano che dopo il fiore
viene il frutto αν όχι ακριβώς ανθίζοντας
viene qualche cosa d’altro
altrettanto naturalmente που είναι να γεμίζουν την κοιλιά τους
questi pochi vivono bene solo
βάζουν τη γνώση τους
domandò la signorina Richmond ν’ ανθίσει μ’ άλλο τρόπο
non come teste ma come pance γιατί οι εργάτες του πνεύματος
dicono come potrebbe il fiore

perché di fronte alla rivoluzione

τόσο φυσικά
viene il frutto μπορούν να ζουν καλά
ne esclude per forza l’altra γιατί δεν θέλουν να τους ενοχλούν
che produce miseria αν όχι ακριβώς ανθίζοντας

και ξεχνούν ότι μετά το λουλούδι

έρχεται ο καρπός
έρχεται κάτι διαφορετικό
τόσο φυσικά

αυτοί οι λίγοι ζουν καλά μόνο

αναρωτήθηκε η δεσποινίδα Ριτσμόντ
όχι σαν μυαλά αλλά σαν κοιλιές
λένε πώς θα μπορούσε το λουλούδι
Σ.τ.Μ.: Οι στροφές σε όλα τα ποιήματα από τις
Περιπέτειες της δεσποινίδας Ριτσμόντ έχουνε γιατί μπροστά στην επανάσταση
κυματιστή διάταξη όπως στο παρόν ποίημα, η οποία,
λόγω περιορισμένου χώρου, δεν κατέστη δυνατό να
έρχεται ο καρπός
διατηρηθεί στα υπόλοιπα που ακολουθούν. αποκλείει αναγκαστικά το άλλο
που παράγει μιζέρια
16 NANNI BALESTRINI tεφλον

1-VIii. RIUSCIRA’ LA SIGNO- 1-VIII. Θα καταφέρει η

RINA RICHMOND A PASSARE δεσποινίδα Ριτσμόντ να
ATTRAVERSO LA CRUNA DI UN περάσει μέσα από το μάτι
CAMMELLO? της καμήλας;

Dallo schifo assoluto della borghesia Από την απόλυτη αηδία της μπουρζουαζίας
passarci è come quando si spazza να περάσεις είναι όπως όταν σκουπίζεις
l… dove non passa la scopa
la sporcizia non se ne va mai da sola
ε... όπου δεν περνά η σκούπα
η βρωμιά δε φεύγει ποτέ από μόνη της
quella volta lì che con le scarpe rosse
o con quelle che facevano male
dallo schifo assoluto della borghesia
εκείνη τη φορά εκεί που με τα κόκκινα παπούτσια
passarci è come quando si spazza ή με εκείνα που πονούσαν
από την απόλυτη αηδία της μπουρζουαζίας
la si è vista in quelle altre ballate το να περάσεις είναι όπως όταν σκουπίζεις
o quelle volte tentando di passarci
quella volta lì che con le scarpe rosse
o con quelle che facevano male εκεί εμφανίστηκε σε εκείνες τις άλλες μπαλάντες
ή εκείνες τις φορές που προσπαθούσε να περάσει
batteva come un’ala sulla sua fronte
i lunghi occhi parevano più neri
εκείνη τη φορά εκεί που με τα κόκκινα παπούτσια
la si è vista in quelle altre ballate ή με εκείνα που πονούσαν
o quelle volte tentando di passarci
πετούσε σαν πουλί στο πλάι της
alta veniva ridendo tra gli alti steli
l’ombra dei bei capelli oscura τα μεγάλα μάτια φάνταζαν πιο μαύρα
batteva come un’ala sulla sua fronte εκεί εμφανίστηκε σε εκείνες τις άλλες μπαλάντες
i lunghi occhi parevano più neri ή εκείνες τις φορές προσπαθώντας να περάσει
d’annunzio e le elegie romane
le poesie sono per la classe superiore ψηλή ερχόταν γελώντας ανάμεσα στα ψηλά βλαστάρια
alta veniva ridendo tra gli alti steli η σκιά των ωραίων μαλλιών σκοτεινή
l’ombra dei bei capelli oscura
πετούσε σαν πουλί στο πλάι της
e godono quelli che le leggono τα μεγάλα μάτια φάνταζαν πιο μαύρα
ben sazi sdraiati sui divani
d’annunzio e le elegie romane
ντ’ αννούντζιο και ρωμαϊκές ελεγείες
le poesie sono per la classe superiore
τα ποιήματα είναι για την ανώτερη τάξη
ne seguono varie vicessitudini ψηλή ερχόταν γελώντας ανάμεσα στα ψηλά βλαστάρια
ma alla fine tutto si aggiusta η σκιά των ωραίων μαλλιών σκοτεινή
e godono quelli che le leggono
ben sazi sdraiati sui divani
και απολαμβάνουν εκείνοι που τα διαβάζουν
un giovane d’ingegno incontra una bella donna καλοχορτασμένοι ξαπλωμένοι στους καναπέδες
s’innamorano il marito crea confusione
ne seguono varie vicessitudini
ντ’ αννούντζιο και ρωμαϊκές ελεγείες
ma alla fine tutto si aggiusta τα ποιήματα είναι για την ανώτερη τάξη

ακολουθούν διάφορες περιπέτειες

μα στο τέλος όλα διορθώνονται
και απολαμβάνουν εκείνοι που τα διαβάζουν
καλοχορτασμένοι ξαπλωμένοι στους καναπέδες

ένας νέος ευφυής συναντά μια όμορφη γυναίκα

ερωτεύονται ο σύζυγος δημιουργεί ταραχή
ακολουθούν διάφορες περιπέτειες
μα στο τέλος όλα διορθώνονται
tεφλον
non fremito corre le cime abbronzati
coi soldi rubati agli sfruttati
un giovane d’ingegno incontra una bella donna
e s’innamorano il marito crea confusione
leggere così com’è piacevole
sulle navi o sulle nevi sdraiati
non fremito corre le cime abbronzati
coi soldi rubati agli sfruttati
e la lotta di classe si fa più acuta
loro scorgono il nemico mortale
leggere così com’è piacevole
sulle navi o sulle nevi sdraiati
ma adesso che risulta più evidente
il disfacimento della loro società
e la lotta di classe si fa più acuta
loro scorgono il nemico mortale
e si accorgono di essere loro
questa sporcizia invecchiata
ma adesso che risulta più evidente
il disfacimento della loro società
che creerà una società nuova
il proletariato che spazza la sporcizia
e si accorgono di essere loro
questa sporcizia invecchiata
solo l’odio indicherà il passaggio
solo con l’odio potrà attraversare
che creerà una società nuova
il proletariato che spazza la sporcizia
solo l’odio dovrà imparare
solo con l’odio potrà spazzare via
solo l’odio indicherà il passaggio
solo con l’odio potrà attraversare
là dove non passa la scopa
la sporcizia non se ne va mai da sola
solo l’odio dovrà imparare
solo con l’odio potrà spazzare via
NANNI BALESTRINI  17
ατρόμητος διασχίζει τις ηλιοκαμένες κορυφές
με λεφτά κλεμμένα από τους καταπιεσμένους
ένας νέος ευφυής συναντά μια όμορφη γυναίκα
και ερωτεύονται ο σύζυγος δημιουργεί ταραχή
έτσι να διαβάζεις πόσο ευχάριστο είναι
στα καράβια ή στα χιόνια ξαπλωμένοι
ατρόμητος διασχίζει τις ηλιοκαμένες κορυφές
με λεφτά κλεμμένα από τους καταπιεσμένους
και ο ταξικός αγώνας γίνεται πιο οξύς
αυτοί διακρίνουν τον θανάσιμο εχθρό
έτσι να διαβάζεις πόσο ευχάριστο είναι
στα καράβια ή στα χιόνια ξαπλωμένοι
μα τώρα που γίνεται πιο εμφανής
η αποσύνθεση της κοινωνίας τους
και ο ταξικός αγώνας γίνεται πιο οξύς
αυτοί διακρίνουν τον θανάσιμο εχθρό
και καταλαβαίνουν ότι αυτοί οι ίδιοι είναι
αυτή η πολυκαιρισμένη βρωμιά
μα τώρα που γίνεται πιο εμφανής
η αποσύνθεση της κοινωνίας τους
που θα δημιουργήσει μια νέα κοινωνία
το προλεταριάτο που σκουπίζει τη βρωμιά
και καταλαβαίνουν ότι αυτοί οι ίδιοι είναι
αυτή η πολυκαιρισμένη βρωμιά
μόνο το μίσος θα δείξει το πέρασμα
μόνο με το μίσος θα μπορέσει να διασχίσει
που θα δημιουργήσει μια νέα κοινωνία
το προλεταριάτο που σκουπίζει τη βρωμιά
μόνο το μίσος θα πρέπει να μάθει 
μόνο με το μίσος θα μπορέσει να καθαρίσει
μόνο το μίσος θα δείξει το δρόμο
μόνο με το μίσος θα μπορέσει να διασχίσει
εκεί που δεν περνά η σκούπα
η βρωμιά δε φεύγει ποτέ από μόνη της
μόνο το μίσος θα πρέπει να μάθει
μόνο με το μίσος θα μπορέσει να καθαρίσει
18 NANNI BALESTRINI
1-IX. CONVERSAZIONE TRA
LA SIGNORINA RICHMOND,
ADELE H., ANNA K.
E IL PROF. COOPER
Oltre a essere anormale dal punto
di vista statistico l’amore è
pericoloso oltre a essere anormale
oggi invece mi sento così tranquilla
la comparsa dell’amore è sov
vertitrice di ogni buon ordinamento
sociale della nostra vita
a luglio invece ero così agitata
quello che la società ti ha
condizionato a richiedere
oggi invece mi sento così tranquilla
non è l’amore bensì la sicurezza
sono così disperata perch´
la cosa più liberante è sempre
ho una stoffa da mettere in camera
quella che reca più gioia
non riesco a trovare un tappezziere
non la felicità che si trasforma sempre
che mi metta la stoffa in camera
in qualche tipo di sicurezza
oggi invece mi sento così tranquilla
cioè una restrizione ingannevolmente
piacevole delle mie possibilità
a luglio invece ero così agitata
la gioia invece include la dispe
razione che attraverso il limite estre
mo del dolore diventa gioia di nuovo
a luglio invece ero così agitata
potrei mandarti il mio tappezziere
quel nucleo che si auto
mi sembra una cosa fantastica
definisce famiglia felice
la tua falsa coscienza emblematica
di quel segreto patto suicida
una stoffa azzurra a piccoli disegni
stretto dal nucleo famigliare borghese
la famiglia in cui si prega insieme
potresti anche farci un bel vestito
e si rimane insieme nel bene e nel male
finchè morte non ci separi o ci liberi
un vestito azzurro a piccoli disegni
l’ultima perfezionata forma di non incontro
che sembri uscire poi dalla parete
dove si opera il massimo di distruzione
tεφλον
1-IX. ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΤΗΣ
ΔΕΣΠΟΙΝΙΔΑΣ ΡΙΤΣΜΟΝΤ,
ΤΗΣ ΑΝΤΕΛ ου., ΤΗΣ ΑΝΝΑΣ
Κ. ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΘ. ΚΟΥΠΕΡ
Εκτός του ότι είναι μη φυσιολογικός από
στατιστική σκοπιά ο έρωτας είναι
επικίνδυνος εκτός του ότι είναι μη φυσιολογικός
σήμερα αντιθέτως νιώθω τόσο ήρεμη
η εμφάνιση του έρωτα είναι ανα
τρεπτική για κάθε κοινωνική
οργάνωση της ζωής μας
τον ιούλιο αντιθέτως ήμουν τόσο ταραγμένη
αυτό που η κοινωνία σε διαμόρφωσε
να αναζητάς
σήμερα αντιθέτως νιώθω τόσο ήρεμη
δεν είναι ο έρωτας αλλά η ασφάλεια
είμαι τόσο απελπισμένη γιατί
το πιο απελευθερωτικό πράγμα είναι πάντα
έχω ένα ύφασμα να βάλω στο δωμάτιο
αυτό που περισσότερο προσφέρει χαρά
δεν μπορώ να βρω έναν ταπετσιέρη
όχι η ευτυχία που μετατρέπεται πάντα
να μου βάλει το ύφασμα στο δωμάτιο
σε κάποιας μορφής ασφάλεια
σήμερα αντιθέτως νιώθω τόσο ήρεμη
δηλαδή έναν απατηλά ευχάριστο
περιορισμό των δυνατοτήτων μου
αντιθέτως τον ιούλιο ήμουν τόσο ταραγμένη
η χαρά αντιθέτως περιλαμβάνει την απο
γοήτευση η οποία διαμέσου του ύστατου ο
ρίου του πόνου γίνεται πάλι χαρά
τον ιούλιο αντιθέτως ήμουν τόσο ταραγμένη
θα μπορούσα να σου στείλω τον ταπετσιέρη μου
αυτός ο πυρήνας που αυτοπροσ
το βρίσκω υπέροχο
διορίζεται ως ευτυχισμένη οικογένεια
η εμβληματική ψευδής σου συνείδηση
αυτής της αυτοκτονικής μυστικής συμφωνίας
ένα γαλάζιο ύφασμα με μικρά σχέδια
με την υπογραφή της αστικής πυρηνικής οικογένειας
της οικογένειας στην οποία προσεύχονται όλοι μαζί
θα μπορούσες να φτιάξεις ένα ωραίο φόρεμα
και που όλοι μένουν μαζί σε καλά και κακά
μέχρι ο θάνατος να μας χωρίσει ή να μας απελευθερώσει
ένα γαλάζιο φόρεμα με μικρά σχέδια
η ύστατη τελειοποιημένη μορφή της μη συνάντησης
που μοιάζει άλλωστε σαν να βγαίνει από τον τοίχο
εκεί που γίνεται η μεγαλύτερη καταστροφή
tεφλον
toglie alle azioni ogni genuina e gene
rosa spontaneità esclude
l’ultima volta che ho visto il treno
esclude la realtà della persona
a luglio invece ero così agitata
è colpevole chi preferisce le proprie
scelte e esperienze a quelle che
gli vengono imposte dalla famiglia
oggi invece mi sento così tranquilla
che non hai oltrapassato i
limitati orizzonti della tua famiglia
ripetendo fuori il suo sistema restrittivo
l’ultima volta che ho visto il treno
non c’è generosità nei suicidi con
venzionali che scegliamo nella famiglia
che scegliamo nella famiglia e nel lavoro
in essi non c’è amore per noi stessi
una stoffa azzurra a piccoli disegni
e quindi non c’è neppure la cosa
di un dono agli altri privo di ambi
l’ultima volta che ho visto il treno
nessuno può pensare di amare un altro
sinchè non ama se stesso a sufficienza no
mi sembra una cosa fantastica
oggi invece mi sento così tranquilla
incontrare se stesso corteggiare se
stesso sposare se stesso cosare se stesso
a luglio invece ero così agitata
oltre a essere anormale dal coso
di vista statistico l’amore è
la normalità è un valore definito
potresti anche farci un bel vestito
definito cioè dagli interessi di chi
detiene il potere e nella società capita
listica questi cosi sono rappresentati
potrei avere un’altra tazza di t‚
sono rappresentati dal coso profitto
e la forma di sessualità ritenuta normale
in questo contesto è solo quella pro
vuole anche lei un’altra tazza di t‚
creativa all’interno della cosa della
è una sessualità che può anche assi
curare una piccola parte di piacere
vorrei anch’io un’altra tazza di t‚
NANNI BALESTRINI  19
αφαιρεί από τις πράξεις κάθε γνήσιο κι ευγε
νή αυθορμητισμό αποκλείει
την τελευταία φορά που είδα το τρένο
αποκλείει την αλήθεια του ατόμου
τον ιούλιο αντιθέτως ήμουν τόσο ταραγμένη
είναι ένοχος όποιος προτιμά τις δικές του
επιλογές κι εμπειρίες από αυτές που
του επιβάλλονται από την οικογένεια
σήμερα αντιθέτως νιώθω τόσο ήρεμη
που δεν ξεπέρασες τους περιορισμένους
ορίζοντες της οικογένειάς σου αναπαράγοντας
και εκτός αυτής το περιοριστικό της σύστημα
την τελευταία φορά που είδα το τρένο
δεν υπάρχει γενναιοψυχία στις συμβατικές αυ
τοκτονίες που επιλέγουμε στην οικογένεια
που επιλέγουμε στην οικογένεια και την εργασία
σ’ αυτές δεν υπάρχει αγάπη για τον εαυτό μας
ένα γαλάζιο ύφασμα με μικρά σχέδια
κι άρα δεν υπάρχει το αυτό
ενός δώρου προς τους άλλους που να στερείται φιλοδ
την τελευταία φορά που είδα το τρένο
κανείς δε μπορεί να σκεφτεί ν’ αγαπήσει κάποιον άλλο
αν πρώτα δεν αγαπήσει τον εαυτό του αρκετά δεν
το βρίσκω υπέροχο
σήμερα αντιθέτως νιώθω τόσο ήρεμη
να συναντήσεις τον εαυτό σου να φλερτάρεις τον εαυτό σου
να παντρευτείς τον εαυτό σου να αυτώσεις τον εαυτό σου
τον ιούλιο αντιθέτως ήμουν τόσο ταραγμένη
εκτός του ότι είναι μη φυσιολογικός από πώς το λένε
από στατιστική σκοπιά ο έρωτας είναι
το φυσιολογικό είναι μια αξία που προσδιορίζεται
θα μπορούσες να φτιάξεις κι ένα ωραίο φόρεμα
προσδιορισμένη δηλαδή από τα συμφέροντα όσων
κατέχουν την εξουσία και στην καπιταλιστική κοι
νωνία αυτά έτσι αντιπροσωπεύονται
θα μπορούσα να έχω άλλο ένα φλιτζάνι τ,
αντιπροσωπεύονται από το τέτοιο κέρδος
και η μορφή της σεξουαλικότητας που θεωρείται
φυσιολογική σ’ αυτό το πλαίσιο είναι μόνο η τεκνοπ
θα θέλατε κι εσείς άλλο ένα φλιτζάνι τ,
οίηση στο εσωτερικό του τέτοιου της
είναι μια σεξουαλικότητα που θα μπορούσε και να εξ
ασφαλίσει ένα μικρό κομμάτι ευχαρίστησης
θα ήθελα κι εγώ άλλο ένα φλιτζάνι τ,
20 NANNI BALESTRINI
ma deve soprattutto servire il si
stema il mercato del lavoro
chi vuole ancora una tazza di t‚
a luglio invece ero così agitata
e non essere l’espressione totale
del corpo e della mente dell’individuo
la vuoi anche tu un’altra tazza di t‚
oggi invece mi sento così tranquilla
incontare se stesso corteggiare se
mi sembra una cosa fantastica
al contrario la sessualità orgasmica
è l’affermazione di un bisogno radicale
potrei mandarti il mio tappezziere
e autonomo per la completa espressione
del corpo in una relazione personale
d’amore separata dai bisogni di
pendenti eccetera come quelli del cibo
della casa rifugio e non può non può
essere limitata da leggi borghesi
ho una stoffa da mettere in camera
che anche in questo campo tendono
alla conservazione della della proprietà
privata e al dominio sulla cosa
sono così disperata perché
sulla forza lavoro per mezzo della troppo
non riesco a trovare un tappezziere
stretta e soffocante famiglia
nucleare o all’imposizione della cosa
che sembri uscire poi dalla parete
della poesia tradizionale il cui compito
è quello di produrre comportamenti
un vestito azzurro a piccoli disegni
di produrre comportamenti definiti
normali e perciò conformisti e imperso
a luglio invece ero così agitata
oggi invece mi sento così tranquilla
tεφλον
αλλά θα πρέπει κυρίως να υπηρετήσει το σύ
στημα την αγορά εργασίας
θα ήθελε κάποιος άλλος άλλο ένα φλιτζάνι τ,
τον ιούλιο αντιθέτως ήμουν τόσο ταραγμένη
και να μην είναι η συνολική έκφραση
του σώματος και του μυαλού του υποκειμένου
θες κι εσύ ακόμα ένα φλιτζάνι τ,
σήμερα αντιθέτως νιώθω τόσο ήρεμη
να συναντήσεις τον εαυτό σου να φλερτάρεις τον
το βρίσκω υπέροχο
αντίθετα η οργασμική σεξουαλικότητα
είναι η επιβεβαίωση μιας ριζικής και αυτόνομης
θα μπορούσα να σου στείλω τον ταπετσιέρη μου
ανάγκης για την πλήρη έκφραση
του σώματος μέσα σε μια προσωπική ερωτική
σχέση διαχωρισμένη από τις εξαρτημένες ανά
γκες κτλ όπως αυτές της τροφής
του σπιτιού καταφυγίου και δεν μπορεί δεν μπορεί
να περιορίζεται από τους αστικούς νόμους
έχω ένα ύφασμα να βάλω στο δωμάτιο
που ακόμα και σ’ αυτό το πεδίο συντελούν
στη διατήρηση της της ιδιωτικής
ιδιοκτησίας και στην κυριαρχία επί του τέτοιου
είμαι τόσο απελπισμένη επειδή
επί της εργατικής δύναμης διαμέσου της υπερβολικά
δεν μπορώ να βρω έναν ταπετσιέρη
στενής και πνιγηρής πυρηνικής
οικογένειας ή στην επικράτηση του τέτοιου
που μοιάζει άλλωστε σαν να βγαίνει από τον τοίχο
της παραδοσιακής ποίησης της οποίας η αποστολή
είναι να παράγει συμπεριφορές
ένα γαλάζιο φόρεμα με μικρά σχέδια
να παράγει συμπεριφορές που προσδιορίζονται ως
φυσιολογικές και γι’ αυτό κομφορμιστικές και απρόσω
τον ιούλιο αντιθέτως ήμουν τόσο ταραγμένη
σήμερα αντιθέτως νιώθω τόσο ήρεμη
tεφλον NANNI BALESTRINI  21

1-XV. DISSENTENDO INSIEME A ALICE LA SIGNORINA RICHMOND RISCHIA LO SRADICAMENTO MA...

Nel paese delle meraviglie in cui più ampia è pimpirimpimpì io glielo traduco subito in francese
l’espressione delle libertà politiche più vivace rispose trionfante ma il ministro di polizia si
e ricco il tessuto democratico più forte la tensione raddrizzò e rispose severo i ministri non vengono a
sociale attorno alla posta di grandi trasformazioni patti occorre togliere spazio non solo alla violenza

nel paese nel quale esiste un sistema di libertà ma anche a una tolleranza e a una comprensione
ancora tanto vitale e una partecipazione popolare per la violenza che ancora non sono state
alla vita politica che resta la più elevata del tutto sradicate e che ancora in questi giorni
in europa leva un osso a un cane e che cosa resta hanno avuto manifestazioni squallide e ormai

nel paese dove la vita sociale politica intellettuale indecorosamente colpevoli bravo disse Amendola in
si svolge nel modo più libero più articolato questo modo si obietta si soffoca l’autonomia della
e persino più caotico l’osso non ci resta cultura la libertà di espresione i diritti della
e si capisce perché lo porto via io ricerca e lo sforzo di analisi di una realtà sempre

nel paese che può essere considerato una delle più confusa bisogna lasciare all’intellettuale tutta
nazioni più democratiche dell’europa occidentale la sua autonomia non infastidirlo con critiche troppo
il cane non resta lì dopo che gli ho portato forti cercare di comprenderlo perché esso anticipa
via l’osso ma mi corre dietro per mordermi con i suoi umori processi ancora incipienti ora io

nel paese più libero dell’occidente capitalistico non credo giusto considerare gli intellettuali come
io di certo non resto a aspettare il cane fanciulletti spauriti con i quali occorre avere
allora non resta nulla secondo te chiese infinita pazienza ma quando la critica politica cede
il ministro di polizia non resta nulla rispose lei il posto alle campagne personali che vorrebbero

sbagliato come sempre disse il ministro di polizia indicare al disprezzo uomini che hanno sradicato per
resta la pazienza del cane non capisco stia attenta decenni quando si arriva a chiamarci sbirri e si
siamo il paese più libero d’europa non c’è paragone finisce col paragonarmi a un ministro di polizia
il cane se gli levi l’osso perderà la pazienza o no borbonica allora caro collega gridò Amendola

credo di sì rispose prudente la signorina Richmond non si creda che noi si possa avere la pazienza di
dunque se il cane perde la pazienza e dopo se ne va prendere tranquillamente gli schiaffi e non si debba
dopo anni di terrorismo rosso e nero sradicare con indignazione tali infamie giusto disse
questo rimane uno dei paesi più liberi del mondo il ministro di polizia la connivenza pseudo culturale

e è chiaro che quel che resta è la pazienza e pseudo politica squallidamente e indecorosamente
un arresto indebito una intercettazione carpita manifestate in bizzarre manifestazioni culturali vanno
anche se a Bologna si è colpevolmente sparato sradicate i colpevoli incarcerati torturati sbraitò
ma che provino a trovarla una città più libera Kossiga processiamo immediatamente i colpevoli

esclamò trionfante il ministro di polizia no disse ma nell’aula Alice era cresciuta al punto che
la signorina Richmond con la più grande serietà quando balzò sul banco rovesciò l’intera giuria
potrebbe anche darsi che il cane e la pazienza silenzio intimò il ministro di polizia quindi
se ne andassero via per strade differenti si mise a consultare il proprio taccuino

nel paese dove più che in ogni altro vivace articolo quarantadue lesse le persone alte
ricca libera e estesa è la vita democratica più di un chilometro devono lasciare l’aula
serpeggia qua e là una sorta di omertà si volse ai giurati e proclamò emettete il verdetto
a diversi livelli del giornalismo e della cultura no no protestò Amendola con voce tuonante

e anche della politica il ministro di nuovo prima la sentenza e poi il verdetto

si rivolse alla signorina Richmond conosce le lingue che idiozia senza senso gridò Alice
gli intellettuali si parlano sopra le frontiere quando mai si emette una sentenza prima del verdetto
come si dice in francese pimpirimpimpì zitta sbraitò il ministro facendosi paonazzo

pimpirimpimpì non è italiano rispose gravemente non starò zitta replicò Alice
lei e chi le ha detto che sia italiano disse lui tagliatele la testa intimò allora il ministro
lei credette di avere trovato una scappatoia ma nessuno si mosse a chi credi di fare paura
questa volta se lei mi dice in che lingua è disse Alice dopotutto non siete che un mazzo di carte
22 NANNI BALESTRINI tεφλον

1-XV. Μειοψηφώντας με την Αλίκη η δεσποινίδα Ριτσμόντ απειλείται με ξερίζωμα μα...

Στη χώρα των θαυμάτων στην οποία ευρύτερη είναι

η έκφραση της πολιτικής ελευθερίας πιο ζωντανός
και πλούσιος ο δημοκρατικός ιστός ισχυρότερη η κοινωνική
τάση γύρω από τη θέση των μεγάλων αλλαγών

στη χώρα στην οποία υπάρχει ένα σύστημα ελευθεριών

ακόμα τόσο ζωντανό και μια λαϊκή συμμετοχή
στη πολιτική ζωή που είναι ακόμη η πιο υψηλή
στην Ευρώπη πάρε το κόκκαλο από ένα σκυλί και τι μας μένει

στη χώρα όπου η κοινωνική πολιτική πνευματική ζωή

εκτυλίσσεται με τον πιο ελεύθερο πιο αρθρωμένο
και πιο χαοτικό τρόπο το κόκκαλο δεν μας μένει
και καταλαβαίνει κανείς γιατί το παίρνω εγώ

στη χώρα που μπορεί να θεωρηθεί ένα από

τα πιο δημοκρατικά έθνη της δυτικής ευρώπης
το σκυλί δε μένει εκεί αφού του έχω πάρει
το κόκκαλο αλλά με κυνηγά να με δαγκώσει

στη πιο ελεύθερη χώρα του δυτικού καπιταλισμού

εγώ δεν κάθομαι βέβαια να περιμένω το σκυλί
άρα δεν μένει τίποτα σύμφωνα με σένα ρώτησε
ο υπουργός αστυνομίας δε μένει τίποτα απάντησε αυτή

λάθος όπως πάντα είπε ο υπουργός αστυνομίας

μένει η υπομονή του σκύλου δε καταλαβαίνω να είστε προσεκτική
είμαστε η πιο ελεύθερη χώρα της ευρώπης δεν υπάρχει σύγκριση
το σκυλί εάν του πάρεις το κόκκαλο θα χάσει την υπομονή του ή όχι

πιστεύω πως ναι απάντησε συνετά η δεσποινίδα Ριτσμόντ

οπότε εάν το σκυλί χάσει την υπομονή του και κατόπιν φύγει
μετά από χρόνια κόκκινης και μαύρης τρομοκρατίας
αυτή παραμένει μια από τις πιο ελεύθερες χώρες του κόσμου

και είναι ξεκάθαρο ότι αυτό που μένει είναι η υπομονή

μια άδικη σύλληψη μια ύπουλη υποκλοπή
ακόμη και εάν στην Μπολόνια πυροβολήθηκε παράνομα
ας προσπαθήσουνε να βρούνε μια πόλη πιο ελεύθερη

αναφώνησε θριαμβευτικά ο υπουργός αστυνομίας όχι είπε

η δεσποινίδα Ριτσμόντ με τη μεγαλύτερη δυνατή σοβαρότητα
κάλλιστα θα μπορούσαν το σκυλί και η υπομονή
να φεύγαν παίρνοντας διαφορετικούς δρόμους

στη χώρα όπου περισσότερο από κάθε άλλη ζωντανή

πλούσια ελεύθερη και ανεπτυγμένη είναι η δημοκρατική ζωή
έρπει εδώ και εκεί ένα είδος ομερτάς
σε διάφορα επίπεδα της δημοσιογραφίας και του πολιτισμού

ακόμη και της πολιτικής ο υπουργός απευθύνθηκε

ξανά στη δεσποινίδα Ριτσμόντ ξέρετε ξένες γλώσσες
οι διανοούμενοι μιλούν παρακάμπτοντας τα σύνορα
πώς λέγεται στα γαλλικά πιμπιριμπιμπί

πιμπιριμπιμπί δεν είναι ιταλικά απάντησε σοβαρά

αυτή και ποιος σας λέει ότι είναι ιταλικά είπε αυτός
εσείς πιστέψατε ότι βρήκατε διέξοδο
αυτή τη φορά εάν εσείς μου πείτε σε ποια γλώσσα είναι το
tεφλον NANNI BALESTRINI  23

πιμπιριμπμπί εγώ σας το μεταφράζω αμέσως στα γαλλικά

απάντησε θριαμβευτικά αλλά ο υπουργός αστυνομίας
ανασηκώθηκε και είπε κοφτά οι υπουργοί δεν συνθηκολογούν
χρειάζεται να μην αφήσουμε χώρο όχι μόνο στη βία

αλλά και σε μία ανεκτικότητα και κατανόηση

για τη βία που ακόμη δεν είναι εξολοκλήρου
ξεριζωμένες και που ακόμη και στις μέρες μας
είχαν εκφάνσεις άθλιες και τώρα πια

ανάρμοστα ένοχες μπράβο είπε ο Αμέντολα1 με

αυτό τον τρόπο ενίσταται πνίγεται η αυτονομία
της κουλτούρας η ελευθερία της έκφρασης τα δικαιώματα
της έρευνας και η προσπάθεια της ανάλυσης μιας αλήθειας πάντοτε

πιο συγκεχυμένης χρειάζεται να αφήσουμε στον πνευματικό άνθρωπο

την αυτονομία του να μην τον ενοχλούμε με πολύ αυστηρή
κριτική να προσπαθήσουμε να τον κατανοήσουμε γιατί αυτός
προδιαθέτει με το ύφος του διαδικασίες εναρκτήριες τώρα εγώ

δεν θεωρώ σωστό να λογίζονται οι πνευματικοί άνθρωποι

ως τρομαγμένα παιδιά με τα οποία χρειάζεται να έχεις
απεριόριστη υπομονή αλλά όταν η πολιτική κριτική αφήνει
τη θέση της στις προσωπικές εκστρατείες που αποσκοπούν

να αναδείξουν την απαξίωση ανθρώπων που έχουν ξεριζώσει

για δεκαετίες όταν φτάνουν να μας αποκαλούν μπάτσους και
καταλήγουν να με παρομοιάσουν με υπουργό αστυνομίας
των βουρβόνων τότε αγαπητέ συνάδελφε φώναξε ο Αμέντολα

μη πιστέψετε ότι εμείς μπορούμε να έχουμε την υπομονή

να δεχόμαστε ήρεμα τις σφαλιάρες και να μη ξεριζώνουμε
με αγανάκτηση τέτοιες αισχρότητες σωστά είπε
ο υπουργός αστυνομίας η συμβίωση

ψευδοπολιτισμού και ψευδοπολιτικής άθλια και ανάρμοστα 1. Giorgio Amendola

εκδηλωμένη σε έκφυλες πολιτιστικές εκδηλώσεις πρέπει να (1907-1980): Aντιστασιακός,
ξεριζωθεί οι φυλακισμένοι ένοχοι να βασανιστούν ξεφώνισε βουλευτής, επικεφαλής της
δεξιάς πτέρυγας του Ιταλικού
ο Κοσσίγκα 2 να δικάσουμε κατευθείαν τους ενόχους Κομμουνιστικού Κόμματος,
οπαδός της συνεργασίας με
μα στην αίθουσα η Αλίκη είχε μεγαλώσει τόσο τους σοσιαλιστές, πολέμιος
που όταν ανέβηκε στο έδρανο αναποδογύρισε όλους τους ενόρκους κάθε ακροαριστερής
οργάνωσης τη δεκαετία του
ησυχία διέταξε ο υπουργός αστυνομίας και 1970.
βάλθηκε να μελετά το τεφτέρι του
2. Francesco Cossiga
(1928-2010):
άρθρο σαράντα δύο διάβασε τα πρόσωπα με ύψος Xριστιανοδημοκράτης
άνω του χιλιομέτρου να εγκαταλείψουν την αίθουσα βουλευτής, υπουργός και
απευθύνθηκε στους ενόρκους και ζήτησε την ετυμηγορία πρόεδρος της Δημοκρατίας.
όχι όχι διαμαρτυρήθηκε ο Αμέντολα με στεντόρεια φωνή Ο άνθρωπος πίσω από
κάθε κίνηση του ιταλικού
παρακράτους, οπαδός της
πρώτα την ποινή και μετά την ετυμηγορία άποψης ότι οι φοιτητές
τι ηλίθια ανοησία κραύγασε η Αλίκη έπρεπε να αντιμετωπίζονται
πώς γίνεται να εκδόσεις μια ποινή πριν την ετυμηγορία με τανκς. Κατηγορήθηκε για
κάθε είδους έγκλημα, παρότι
σιωπή ξεφώνισε ο υπουργός χάνοντας το χρώμα του δεν καταδικάστηκε ποτέ. Στο
πρωτότυπο το όνομά του, αντί
δεν θα μείνω σιωπηλή απάντησε η Αλίκη του ορθού C, είναι γραμμένο
με Κ, το οποίο χρησιμοποιείται
πάρτε της το κεφάλι διέταξε τότε ο υπουργός στην αργκό του χώρου
μα κανείς δεν σάλεψε ποιος νομίζεις ότι σε φοβάται της εξωκοινοβουλευτικής
είπε η Αλίκη έτσι κι αλλιώς δεν είσαστε παρά τραπουλόχαρτα αριστεράς ως ένδειξη
περιφρόνησης.
24 NANNI BALESTRINI
2-IV. LA SIGNORINA RICH-
MOND RIMIRA LA PICCOLA
BORGHESIA CHE SI FA STATO
Per farsi ci vuol pure una qualche bandiera
ma ahimè la piccola nasce senza bandiera
e così ruba sempre le bandiere degli altri
per andarsi a inchinare davanti al principe
ma ahimè la piccola nasce senza bandiera
e risolleva dal fango le bandiere sottili
già un’altra volta impugnò la nera bandiera
e il principe gridò questa è la vera sposa
e così ruba sempre le bandiere degli altri
con le sue manine gramsciane e tozze
per comandare il lavoro delle mani callose
per andarsi a inchinare davanti al principe
già un’altra volta impugnò la nera bandiera
per comandare il lavoro delle mani callose
sempre avanguardia funzionario burocrate
e il principe gridò questa è la vera sposa
per comandare il lavoro delle mani callose
per farsi ci vuol pure una qualche bandiera
rubò quella rossa dalle mani callose
manina mia sii sempre docile e buona
sempre avanguardia funzionario burocrate
per la rivoluzione delle mani callose
si camuffò astuta tra le mani callose
e il principe gridò questa è la vera sposa
rubò quella rossa dalle mani callose
si camuffò astuta tra le mani callose
con le sue manine gramsciane e tozze
manina mia sii sempre docile e buona
si camuffò astuta tra le mani callose
già un’altra volta impugnò la nera bandiera
trotterellando ansimante per farsi stato
e cercò d’infilarsi la scarpetta d’oro
tεφλον
2-IV. Η δεσποινίδα Ριτσμόντ ξαναβαζει
στο στοχαστρο τη μικροαστική τάξη
που γίνεται κράτος
Για να γίνει χρειάζεται και μια κάποια σημαία
μα ωιμέ η μικρή γεννιέται χωρίς σημαία
κι έτσι κλέβει πάντα τις σημαίες των άλλων
για να πάει να γονατίσει μπροστά στον πρίγκιπα
μα ωιμέ η μικρή γεννιέται χωρίς σημαία
σηκώνει ξανά από τη λάσπη τις αραχνοΰφαντες σημαίες
αρπάζει για μια ακόμη φορά τη μαύρη σημαία
και ο πρίγκιπας φώναξε αυτή είναι η αληθινή νύφη
και έτσι κλέβει πάντα τις σημαίες των άλλων
με τα γκραμσιανά και παχουλά χεράκια της
για να διευθύνει την εργασία των ροζιασμένων χεριών
για να πάει να γονατίσει μπροστά στον πρίγκιπα
αρπάζει για μια ακόμη φορά τη μαύρη σημαία
για να διευθύνει την εργασία των ροζιασμένων χεριών
πάντα πρωτοπορία δημόσιος υπάλληλος γραφειοκράτης
και ο πρίγκιπας φώναξε αυτή είναι η αληθινή νύφη
για να διευθύνει τη δουλειά των ροζιασμένων χεριών
για να γίνει χρειάζεται και μια κάποια σημαία
έκλεψε εκείνη την κόκκινη από τα ροζιασμένα χέρια
χεράκι μου να είσαι πάντα υπάκουο και καλό
πάντα πρωτοπορία δημόσιος υπάλληλος γραφειοκράτης
για την επανάσταση των ροζιασμένων χεριών
μεταμφιέστηκε δόλια ανάμεσα στα ροζιασμένα χέρια
και ο πρίγκιπας φώναξε αυτή είναι η αληθινή νύφη
έκλεψε εκείνη την κόκκινη από τα ροζιασμένα χέρια
μεταμφιέστηκε δόλια ανάμεσα στα ροζιασμένα χέρια
με τα γκραμσιανά και παχουλά χεράκια της
χεράκι μου να είσαι πάντα υπάκουο και καλό
μεταμφιέστηκε δόλια ανάμεσα στα ροζιασμένα χέρια
αρπάζει για μια ακόμη φορά τη μαύρη σημαία
καλπάζοντας ασθμαίνουσα για να γίνει κράτος
και προσπάθησε να φορέσει το χρυσό γοβάκι
tεφλον
trotterellando ansimante per farsi stato
la piccola rubò dunque la rossa bandiera
per la rivoluzione delle mani callose
e cercò d’infilarsi la scarpetta d’oro
la piccola rubò dunque la rossa bandiera
rubò quella rossa dalle mani callose
ma la piccola invidiava le mani sottili
volgiti guarda c’è sangue nella scarpa
per la rivoluzione delle mani callose
la piccola si lavò per bene le mani
schiacciate nel fango dalle mani callose
e cercò d’infilarsi la scarpetta d’oro
ma la piccola invidiava le mani sottili
trotterellando ansimante per farsi stato
e risolleva dal fango le bandiere sottili
volgiti guarda c’è sangue nella scarpa
schiacciate nel fango dalle mani callose
e così ruba sempre le bandiere degli altri
trotterellando con le bandiere rubate
si guardò le mani e le vide rosse di sangue
e risolleva dal fango le bandiere sottili
trotterellava con le bandiere rubate
la piccola si lavò per bene le mani
volgiti guarda c’è sangue nella scarpa
trotterellava con le bandiere rubate
ma la piccola invidiava le mani sottili
per farsi ci vuol pure una qualche bandiera
si guardò le mani e le vide rosse di sangue
la piccola si lavò per bene le mani
sempre avanguardia funzionario burocrate
ma ahimè la piccola nasce senza bandiera
per andarsi a inchinare davanti al principe
NANNI BALESTRINI  25
καλπάζοντας ασθμαίνουσα για να γίνει κράτος
η μικρή έκλεψε λοιπόν την κόκκινη σημαία
για την επανάσταση των ροζιασμένων χεριών
και προσπάθησε να βάλει το χρυσό γοβάκι
η μικρή έκλεψε λοιπόν την κόκκινη σημαία
έκλεψε εκείνη την κόκκινη από τα ροζιασμένα χέρια
μα η μικρή ζήλευε τα λεπτεπίλεπτα χέρια
γύρνα κοίτα υπάρχει αίμα στο παπούτσι
για την επανάσταση των ροζιασμένων χεριών
η μικρή ένιψε καλά τας χείρας της
ριγμένα στη λάσπη από τα ροζιασμένα χέρια
και προσπάθησε να βάλει το χρυσό γοβάκι
μα η μικρή ζήλευε τα λεπτεπίλεπτα χέρια
καλπάζοντας ασθμαίνουσα για να γίνει κράτος
σηκώνει ξανά από τη λάσπη τις αραχνοΰφαντες σημαίες
γύρνα κοίτα υπάρχει αίμα στο παπούτσι
ριγμένα στη λάσπη από τα ροζιασμένα χέρια
και έτσι κλέβει πάντα τις σημαίες των άλλων
καλπάζοντας με τις κλεμμένες σημαίες
κοίταξε τα χέρια και τα είδε κόκκινα απ’ το αίμα
σηκώνει ξανά από τη λάσπη τις αραχνοΰφαντες σημαίες
κάλπαζε με τις κλεμμένες σημαίες
η μικρή ένιψε καλά τας χείρας της
γύρνα κοίτα υπάρχει αίμα στο παπούτσι
κάλπαζε με τις κλεμμένες σημαίες
μα η μικρή ζήλευε τα λεπτεπίλεπτα χέρια
για να γίνει χρειάζεται και μια κάποια σημαία
κοίταξε τα χέρια και τα είδε κόκκινα απ’ το αίμα
η μικρή ένιψε καλά τας χείρας της
πάντα πρωτοπορία δημόσιος υπάλληλος γραφειοκράτης
μα ωιμέ η μικρή γεννιέται χωρίς σημαία
για να πάει να γονατίσει μπροστά στον πρίγκιπα
26 NANNI BALESTRINI
3-V. LA SIGNORINA RICHMOND
PER ESSERE ALLA MODA ASSISTE
ALLE MIGLIORI SFILATE MILANESI
Aprono le kermesse i due appuntamenti
di oggi dalle 18,30 in via
presenta la collezione di Cappuccetto Rosso
rivisitato: con ironia in modo non innocente
in un ambiente interno/esterno
con coreografia post-moderna realizzata
dall’architetto Tommaso Buscetta
un altro pentito
che prevede fra l’altro
due grandi volte di cemento prefabbricato
in bianco caramellato
poggianti su vasconi riempiti di ghiaccio
e bottiglie di spumante
che verrà servito ai convitati mentre
fiaccole ed esercito schierati
su una passerella coperta di specchi
sfileranno modelli dai colori accesi
10 anni di sporchi affari
e mentre un gruppo di pescatori
(autentici)
offrirà ostriche à gogo sotto le luci-laser
su uno schermo gigante mobile
nel cortile si potranno seguire
corruzione e favori
le varie fasi della sfilata
lo scatenarsi degli istinti
e anche
i particolari “dietro le quinte”
la banda dei ricatti e del tritolo
10 anni di sporchi affari
dei servizi segreti
l’ospedale regala
le case agli amici
a Genova corruzione e favori
finiscono in carcere anche due assessori
per gli appalti a Bari
altri 5 arresti
la Provincia verso la crisi
caccia a 2 superkiller
nella città assediata
il più feroce dei clan
manette al sindaco camorrista
bambino gambizzato
30 arresti a Siracusa
tεφλον
3-V. Η δεσποινίδα Ριτσμόντ
για να είναι τρεντυ παρακολουθεί τις
καλύτερες επιδείξεις μόδας του Μιλάνο
Αρχίζουν τα events τα δυο σημερινά ραντεβού
στις 18: 30 στην οδό
παρουσιάζει την κολεξιόν της Κοκκινοσκουφίτσας
σε νέα εκδοχή: με ειρωνεία με τρόπο μη αθώο
σε ένα περιβάλλον εσωτερικό/εξωτερικό
με χορογραφίες μεταμοντέρνες δημιουργία
του αρχιτέκτονα Τομάζο Μπουσκέτα
ενός ακόμα μεταμεληθέντος
περιλαμβάνει μεταξύ άλλων
δυο μεγάλες αψίδες από προκατασκευασμένο τσιμέντο
χρώματος λευκού καραμελέ
που στηρίζονται σε δεξαμενές γεμάτες πάγο
και μπουκάλια σαμπάνιας
που θα σερβιριστεί στους προσκεκλημένους ενώ
πυρσοί και στρατός παραταγμένοι
σε μια πασαρέλα καλυμμένη με καθρέφτες
θα παρελάσουν μοντέλα με χρώματα ζωηρά
10 χρόνια βρώμικες δουλειές
κι ενώ μια ομάδα ψαράδων
(αυθεντικών)
θα προσφέρει οστρακοειδή κατά ριπάς υπό λέιζερ φώτα
σε μια γιγάντια κινητή οθόνη
στον διάδρομο θα μπορεί κανείς να παρακολουθήσει
διαφθορά και ρουσφέτια
τις διάφορες φάσεις της επίδειξης
την έκρηξη των ενστίκτων
κι ακόμα
τις λεπτομέρειες «από τα παρασκήνια»
τη συμμορία των εκβιασμών και των βομβών
10 χρόνια βρώμικες δουλειές
των μυστικών υπηρεσιών
το νοσοκομείο χαρίζει
τα σπίτια στους φίλους
στη Γένοβα διαφθορά και ρουσφέτια
καταλήγουν στη φυλακή μέχρι και 2 σύμβουλοι
για τις εργολαβίες στο Μπάρι
κι άλλες 5 συλλήψεις
η Επαρχία σε κρίση
ανθρωποκυνηγητό για δύο αρχιφονιάδες
στην πολιορκημένη πόλη
η πιο επικίνδυνη συμμορία
χειροπέδες στον μαφιόζο δήμαρχο
παιδί πυροβολημένο στα πόδια
30 συλλήψεις στις Συρακούσες
tεφλον
maxiblitz all’alba
119 a giudizio in Sardegna
commissari antimafia sotto inchiesta
5 killer per 7 cadaveri
un altro pentito
ondate di arresti
per la RAI 30 avvisi di reato
43 debuttanti
l’abito bianco e l’emozione di un’entrata
in società hanno ballato con
la banda dei ricatti e del tritolo
valzer mazurke e shake
fino alle 3 del mattino
fiaccole ed esercito schierati
maxiblitz all’alba
nel giardino di Palazzo Reale
stucchi e specchiere nel susseguirsi
della fuga dei saloni e 120
chili di risotto 25 prosciutti di Parma
119 a giudizio in Sardegna
180 chili di vitello
40 fagiani 55 salmoni
5 killer per 7 cadaveri e una torta
da mille e una notte
con sopra 43 figurine di zucchero
i loro istinti repressi
in bianco caramellato da portarsi
a casa in ricordo della serata
il lupo allora è innocente?
sì: è la piccola vittima
che per prima assolve il lupo
in un ambiente esterno/interno
povero animale triste e solitario
al quale nessuno poteva chiedere
di frenare lo scatenarsi dei suoi
valzer mazurke e shake
sessuali aggressivi e che condanna
il cacciatore che per lei rappresenta
su uno schermo gigante mobile
una società che si compiace di
raccontare storie di violenza con
dovizie di
particolari “dietro le quinte”
stimolando così i
mannari a mettere in
i loro istinti repressi
in una società come questa che alleva
ostriche a gogò sotto le luci-laser
NANNI BALESTRINI  27
μεγάλη επιχείρηση την αυγή
119 υπό κράτηση στη Σαρδηνία
επιθεωρητές κατά της μαφίας ερευνούν
5 φονιάδες για 7 πτώματα
άλλος ένας μεταμεληθείς
κύματα συλλήψεων
για την RAI 30 εντάλματα
43 ντεμπιτάντ
το λευκό φόρεμα και η συγκίνηση μιας εισόδου
στην κοινωνία χόρεψαν με
τη συμμορία των εκβιασμών και των βομβών
βαλς μαζούρκες και σέικ
μέχρι τις 3 το πρωί
πυρσοί και στρατός παραταγμένοι
μεγάλη επιχείρηση την αυγή
στον κήπο του Βασιλικού Ανακτόρου
γύψινες διακοσμήσεις και καθρέφτες στη σειρά
μια συνεχής εναλλαγή σαλονιών και 120
κιλά ριζότο 25 προσούτα Πάρμας
119 υπό κράτηση στη Σαρδηνία
180 κιλά μοσχάρι
40 φασιανοί 55 σολομοί
5 φονιάδες για 7 πτώματα και μια τούρτα
βγαλμένη από τις χίλιες και μία νύχτες
πάνω της 43 ανθρωπάκια από ζάχαρη
τα καταπιεσμένα ένστικτά τους
χρώματος λευκού καραμελέ να τα πάρουν
στο σπίτι ως ανάμνηση της βραδιάς
ο λύκος λοιπόν είναι αθώος;
ναι: είναι το μικρό θύμα
που πρώτο αθωώνει τον λύκο
σε ένα περιβάλλον εσωτερικό/εξωτερικό
καημένο ζώο θλιμμένο και μοναχικό
απ’ το οποίο κανείς δεν θα μπορούσε να ζητήσει
να φρενάρει την έκρηξη από
τα αισθησιακά του και βίαια βαλς
μαζούρκες και σέικ και καταδικάζει
τον κυνηγό που γι’ αυτό αντιπροσωπεύει
σε μια γιγάντια κινητή οθόνη
μια κοινωνία που αρέσκεται να
διηγείται ιστορίες βίας με
πλήθος λεπτομερειών
«από τα παρασκήνια»
ερεθίζοντας έτσι τους
λυκάνθρωπους να βάζουν σε
τα καταπιεσμένα τους ένστικτα
σε μια κοινωνία όπως αυτή που εκτρέφει
οστρακοειδή κατά ριπάς υπό λέιζερ φώτα
28 NANNI BALESTRINI
3-XV. ANCORA UNA VOLTA LA
SIGNORINA RICHMOND SI DIVERTE
AL CORO DELLE CORNACCHIE
DELLA STAMPA
Erano almeno dieci anni che non si
vedevano tanti piccioni piazza
ahi non sia mai che la festa ricominci
non sognano rivoluzioni sono piccioni
riformisti che non accettano di restare
ai margini sono piccioni di oggi
cresciuti nel mezzo di un consumismo
dispiegato questi piccioni vengono
spinti dalla nostra società fra
scilla e cariddi da una parte
e problemi irrisolti dall’altra
qualcuno cerca di fare giochi politici
proibiti sulla nostra testa e
sulla pelle dei nostri piccioni
avvoltoi inguaribili e falchi
professionali sono alle loro spalle
e li spingono contro lo stato
dopo anni di silenzio di tranquilla
vita di piccionaia si torna a
contestare davanti agli ingressi
ahi non sia mai che la festa ricominci
a discutere di politica i focolai
di contestazione tenuti appositamente
accesi sono numerosissimi e chi
li aizza è seppure non in prima
persona già sceso in campo la
protesta dei piccioni ha riportato
alla luce schemi operativi di
dubbia provenienza non avendo a
disposizione i telefoni per comunicare
i piccioni si tengono a contatto
con staffette motorizzate che aggiornano
la situazione di ora in ora le forme
di lotta scelte dai piccioni ma
veramente da loro interrogativo sono tre
l’occupazione l’autogestione le assemblee
tεφλον
3-XV. ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΚΟΜΑ ΦΟΡΑ
Η ΔΕΣΠΟΙΝΙΔΑ ΡΙΤΣΜΟΝΤ
ΔΙΑΣΚΕΔΑΖΕΙ με οσα γραφουν
οι κουφαλεσ του ΤΥΠΟΥ
Εδώ και δέκα τουλάχιστον χρόνια είχαμε να
δούμε τόσα περιστέρια στην πλατεία
αχ ποτέ η γιορτή μην ξαναρχίσει
δεν ονειρεύονται επαναστάσεις είναι περιστέρια
ρεφορμιστές που δεν δέχονται να μείνουν
στο περιθώριο είναι περιστέρια του σήμερα
γεννημένα μεσούντος αναπτυγμένου
καταναλωτισμού αυτά τα περιστέρια έρχονται
ωθούνται από την κοινωνία μας μεταξύ
σκύλλας και χάρυβδης από τη μια μεριά
κι άλυτων προβλημάτων απ’ την άλλη
κάποιοι προσπαθούν να στήσουν απαγορευμένα
πολιτικά παιχνίδια εναντίον μας και
εις βάρος των περιστεριών μας
αμετανόητα αρπαχτικά και επαγγελματίες
γεράκια είναι στο πλευρό τους
και τα ωθούν ενάντια στο κράτος
μετά από χρόνια σιωπής και ήρεμης
ζωής περιστερώνες πάλι να
διαμαρτύρονται μπροστά στις εισόδους
αχ ποτέ η γιορτή μην ξαναρχίσει
να συζητάνε για πολιτική οι εστίες
της διαμαρτυρίας κρατιούνται σκόπιμα
αναμμένες είναι πολυάριθμες κι όποιος
τα ερεθίζει έχει αν και όχι
αυτοπροσώπως μπει στη μάχη η
διαμαρτυρία των περιστεριών επανέφερε
στο προσκήνιο επιχειρησιακά σχέδια
ύποπτης προέλευσης μη έχοντας στη
διάθεσή τους τηλέφωνα για να επικοινωνούν
τα περιστέρια κρατάνε επαφές
με μηχανοκίνητους συνδέσμους που ενημερώνουν
για την κατάσταση από στιγμή σε στιγμή οι μορφές
πάλης που επιλέγονται από τα περιστέρια αλλά
πραγματικά από αυτά ερωτηματικό είναι τρεις
η κατάληψη η αυτοδιαχείριση οι συνελεύσεις
tεφλον
ahi non sia mai che la festa ricominci
in moltissime picionaie è stato il
trionfo della più smaccata illegalità
che ha avuto il sopravvento sui muri
delle scuole riappaiono scritte
truculente nelle aule invece dei
professori ci sono piccioni che auto-
gestiscono le lezioni accanto a chi
s’indigna civilmente c’è chi s’intrufola
per trarre vantaggi politici per
fare proseliti o solo per fomentare
la violenza la memoria è ancora
lunga per non trasalire la ragione
recalcitra a vedere un brutto
film già proiettato a ripercorrere
ansie attese deprecazioni
un pericolo si sta infiltrando nella
gran massa dei piccioni che la violenza
l’hanno definitivamente condannata che
più spesso non l’hanno nemmeno conosciuta
ahi non sia mai che la festa ricominci
la protesta dei piccioni si è trasformata
in pretesto di disordini sfociato
in un lancio di uova marce è
riesplosa la violenza un fenomeno
che sembrava si sperava archiviato
e che invece ha trasformato i giovani
piccioni in feriti e contusi
sembra un remake degli anni caldi
polizia e carabinieri in assetto
di guerra e agenti della digos sparsi
dappertutto vetri rotti lanci
di uova marce traffico bloccato cariche
di polizia con uso di manganelli
di nuovo il fischio delle sirene delle
autoambulanze di nuovo i feriti sul
NANNI BALESTRINI  29
αχ ποτέ η γιορτή μην ξαναρχίσει
σε πάμπολλους περιστερώνες ήταν ο
θρίαμβος της πιο ξέφρενης ανομίας
που επικράτησε στους τοίχους
των σχολείων επανεμφανίζονται συνθήματα
κτηνώδη στις αίθουσες αντίθετα κάποιων
καθηγητών υπάρχουν περιστέρια που αυτο-
διαχειρίζονται τα μαθήματα δίπλα σε όποιον
αγανακτεί πολιτισμένα υπάρχει κι αυτός που παρεισφρέει
για να εκμεταλλευθεί πολιτικά για να
προσηλυτίσει ή μόνο για να υποκινήσει
τη βία η μνήμη είναι ακόμα
ζωντανή για να μην επικρατήσει επί της λογικής
αηδιάζει να βλέπει ένα κακό
φιλμ σε επανάληψη να ξαναζεί
άγχη προσμονές εκκλήσεις για ειρήνευση
ένας κίνδυνος εισχωρεί στη
μεγάλη μάζα των περιστεριών που τη βία
την έχουνε οριστικά καταδικάσει πως
τα πιο πολλά ούτε καν τη γνώρισαν ποτέ
αχ ποτέ η γιορτή μην ξαναρχίσει
η διαμαρτυρία των περιστεριών έχει μετατραπεί
σε αφορμή για ταραχές που κατέληξαν
σε ρίψη κλούβιων αυγών η
βία εξερράγη πάλι ένα φαινόμενο
που νομίζαμε ελπίζαμε αρχειοθετημένο
και που αντίθετα μετέτρεψε τα νεαρά
περιστέρια σε τραυματίες και πληγωμένους
φαντάζει σαν ριμέικ των θερμών χρόνων
αστυνομία και χωροφυλακή σε διάταξη
πολέμου και πράκτορες της αντιτρομοκρατικής σπαρμένοι
παντού τζάμια σπασμένα ρίψεις
κλούβιων αυγών μπλοκαρισμένη κυκλοφορία επιθέσεις
της αστυνομίας με χρήση κλομπ
ξανά σφυρίγματα σειρήνες
ασθενοφόρων πάλι οι τραυματίες στο
30 NANNI BALESTRINI
selciato di nuovo la violenza per le strade
noi crediamo che la grande maggioranza
dei piccioni non sia rappresentata
da quanti hanno lanciato uova marce
ahi non sia mai che la festa ricominci
chi esaspera e fomenta il disagio
dei piccioni dimostra di non volere
la soluzione dei problemi ma di giocare
sulla pelle dei piccioni il lancio
di uova marce non premia la condotta
dei piccioni le uova marce se vogliono
se le mangino in famiglia non le tirino
in piazza dentro la manifestazione
dei piccioni si muovono germi
capaci d’infettare la protesta
dietro non c’è una stategia pensata
ci sono invece avvoltoi abituati
a cavalcare qualsiasi contestazione
in un tempo che non deve tornare
mani losche distribuivano ai piccioni
strani orribili libretti manuali
di guerriglia urbana istruzioni per l’uso
della violenza c’era chi spiegava perfino
come si fa una molotov come si disarma
un poliziotto ecco perché comincio a
dire no alle uova marce anche se
non sono ancora comparse le molotov
ahi non sia mai che la festa ricominci
tεφλον
οδόστρωμα πάλι η βία στους δρόμους
εμείς πιστεύουμε ότι μεγάλη πλειοψηφία
των περιστεριών δεν εκπροσωπείται
από όσους έριξαν κλούβια αυγά
αχ ποτέ η γιορτή μην ξαναρχίσει
όσοι εντείνουν και υποκινούν τη δυσφορία
των περιστεριών αποδεικνύουν ότι δε θέλουν
τη λύση των προβλημάτων αλλά να περιπαίξουν
τα περιστέρια η ρίψη
κλούβιων αυγών δεν επιβραβεύει τη διαγωγή
των περιστεριών τα κλούβια αυγά αν θέλουν
ας τα φάνε σπίτια τους ας μην τα ρίχνουν
στην πλατεία μέσα στη διαδήλωση
των περιστεριών κυκλοφορούν μικρόβια
ικανά να μολύνουν τη διαμαρτυρία
από πίσω υπάρχει μια υπολογισμένη στρατηγική
υπάρχουν αντιθέτως αρπαχτικά συνηθισμένα
να καπελώνουν οποιαδήποτε διαμαρτυρία
σε μια εποχή που δεν πρέπει να επιστρέψει
άτιμα χέρια διακινούσαν στα περιστέρια
περίεργα φριχτά βιβλιαράκια εγχειρίδια
αντάρτικου πόλεων οδηγίες χρήσης
της βίας υπήρχαν μέχρι και κάποιοι που
εξηγούσαν πώς φτιάχνονται οι μολότωφ πώς
αφοπλίζεται ένας αστυνομικός να λοιπόν γιατί
καταλήγω να πω όχι στα κλούβια αυγά ακόμα κι αν
δεν έχουν κάνει ακόμα την εμφάνισή τους οι μολότωφ
αχ ποτέ η γιορτή μην ξαναρχίσει
tεφλον NANNI BALESTRINI  31

BLACKOUT

I
a loss of memory or an event of fact
ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ
(allegro)
1.
μπροστά σε ένα πανόραμα απέραντης ομορφιάς που ανοίγεται στους παγετώνες
η θέα είναι ασύγκριτη με καλό καιρό αλλά συχνά θολωμένη απ’ την ομίχλη
πανόραμα υπέροχο στις ρωγμές και τα ρήγματα του παγετώνα στην κοιλάδα και τα βουνά τριγύρω
πανόραμα μεγαλειώδες στον απέραντο παγετώνα και τις αστραφτερές πλαγιές που δεσπόζουν
με μια θέα εκπληκτική στο Aiguille du Midi που φαίνεται πολύ κοντά στην κοιλάδα και στα βουνά
προς Δ. και Β.
ως την πεδιάδα της Λομβαρδίας στο Μιλάνο και τα Απέννινα και από την άλλη ως τη Λυών και τις
Cevenne
περιτριγυρισμένος από απέραντη σιωπή και την εκθαμβωτική λαμπρότητα του παγετώνα κάτω απ’
το καθαρό γαλάζιο τ’ ουρανού
πτυχές από κύματα από πάγο και από ρήγματα καθώς ένα ποτάμι κατεβαίνει την κοιλάδα
το βλέμμα ξεχωρίζει τις κορυφές του Oberland από τη μία και τις παραθαλάσσιες Άλπεις από την
άλλη
το βλέμμα βυθίζεται στην κορυφή από τη μία και στις δύο πλαγιές από την άλλη
χρώματα καθαρά σχήματα με κρόσσια από σύννεφα φορτωμένα με βροχή γαλάζιο ράντισμα
ένα γαλάζιο ποτάμι από τζην

2.
η κορυφή που βρίσκεται κοντά στην κοιλάδα μοιάζει με τρούλο είναι στην πραγματικότητα μια αιχμή
χιονιού μήκους 150μ. και πλάτους λίγων μέτρων
το βλέμμα βυθίζεται στην κορυφή από τη μία και στις δύο πλαγιές από την άλλη
την κορυφή που κυριαρχεί για περισσότερο από 3.000μ. ο πάτος της κοιλάδας απέχει σε ευθεία
γραμμή περίπου 12χλμ.
ως την πεδιάδα της Λομβαρδίας στο Μιλάνο και τα Απέννινα και από την άλλη ως τη Λυών και τις
Cevenne
η θερμοκρασία ακόμα και κατά τη διάρκεια της ημέρας είναι συνεχώς υπό το μηδέν
η θέα είναι ασύγκριτη με καλό καιρό αλλά συχνά θολωμένη απ’ την ομίχλη
πλαισιώνεται από έναν υπέροχο ουρανό αποτέλεσμα σκληρών αντιθέσεων ανάμεσα σε ένα
καλοκαιρινό σούρουπο και την απειλή καταιγίδων
εδώ και μέρες στους τοίχους του Μιλάνο αστράφτει ένα μανιφέστο
σκούρα σύννεφα γκαστρωμένα βροχή θόρυβος μιας καταιγίδας που διήρκησε όλη τη νύχτα μετά
δύο ουράνια τόξα
ένα γαλάζιο ποτάμι από τζην
στον ουρανό επιτέλους αχτίδες φωτός δεν θ’ ακολουθήσει κατακλυσμός
ένα κομμάτι του Μιλάνου σταμάτησε
32 NANNI BALESTRINI tεφλον

3.
στην απέραντη άπλα του αστραφτερού χιονιού
ως την πεδιάδα της Λομβαρδίας στο Μιλάνο και τα Απέννινα και από την άλλη ως τη Λυών και τις
Cevenne
άνοιξε μια σχισμή γαλάζιου στον ουρανό και ο ήλιος δύοντας φώτισε τη γεμάτη από κόσμο Αρένα με
τα σκαλοπάτια να γυαλίζουν βρεγμένα
ένα κομμάτι του Μιλάνο σταμάτησε
ποτέ η Αρένα του Μιλάνου δεν υπήρξε τόσο γεμάτη και φορτισμένη
έτοιμο για την τελετή
ο κρατήρας της Αρένας έγινε ένα γιγάντιο δοχείο
ένα γαλάζιο ποτάμι από τζην
ένα χαλί που πνίγει τα πλατώματα και κατεβαίνει για να κρύψει τελείως το λιβάδι
μία χίλιες εκατό χιλιάδες φωνές για να επικοινωνήσουμε
ένα χαλί από πλάτες κεφάλια χέρια που φαίνεται να κινείται σε κύματα υπό τις ριπές του αέρα
εδώ και μέρες στους τοίχους του Μιλάνο αστράφτει ένα μανιφέστο

4.
σε ένα ασταμάτητο ανήσυχο πηγαινέλα από τη μία στην άλλη είσοδο από τα σκαλοπάτια στο
παρτέρι χωρίς έλεος για τον χλοοτάπητα για το ταρτάν
έτοιμο για την τελετή
όλοι νεαροί όλοι γεμάτοι χρώματα χτυπούν πραγματικά πολύ στο μάτι
εδώ και μέρες στους τοίχους του Μιλάνο αστράφτει ένα μανιφέστο
δεκάδες και δεκάδες χιλιάδες νέοι συνωστισμένοι στα σκαλιά στο γήπεδο ακόμα και στο ταρτάν
η φωτογραφία μιας χάρτινης καρδιάς μια καρδιά φτιαγμένη από τσαλακωμένη αφίσα συναυλίας
φοιτητές εργάτες περιθωριακοί από μακριά μια μάζα αδιάκριτη με χρώμα γαλαζωπό των τζην
ένα κομμάτι του Μιλάνου σταμάτησε
σε κάποιο σημείο ακόμα και το ταρτάν πλημμύρισε από νέους και νέες
μία χίλιες εκατό χιλιάδες φωνές για να επικοινωνήσουμε
αλλά κάθε φορά με τρόπο πιο απρόβλεπτο και βαθύ
γιατί σήμανε το τέλος μιας εποχής και θα συνεχίσει να επιστρέφει

5.
να εξερευνήσεις τις ατελείωτες δυνατότητες της φωνής για να φτάσεις στα έσχατα όρια του
τραγουδιού
μια χίλιες εκατό χιλιάδες φωνές για να επικοινωνήσουμε
σταματά η φωνή
η φωτογραφία μιας χάρτινης καρδιάς μια καρδιά φτιαγμένη από τσαλακωμένη αφίσα συναυλίας
που κατάφερε να χρησιμοποιήσει τη φωνή σαν όργανο
έτοιμο για την τελετή
όπως τον Μάη του 1968 προσφάτως δηλωμένος θαμμένος
tεφλον NANNI BALESTRINI  33

το κοινό εμφανίστηκε με διαφορετική μορφή και μετατράπηκε σε κάτι διαφορετικό

όλες οι πιθανότητες ανάκαμψης που υπήρχανε τότε έχουν καεί
γιατί σήμανε την αρχή μιας εποχής και θα συνεχίζει να επιστρέφει
όλοι τότε έπρεπε να παραδεχτούν πως το δυσοίωνο πνεύμα του ’68 επέστρεψε
προς μεγάλη δυσαρέσκεια πολλών βρισκόμαστε ξανά στο έτος μηδέν

6.
ένα αντίο με ροκ
η φωτογραφία μιας χάρτινης καρδιάς μια καρδιά φτιαγμένη από τσαλακωμένη αφίσα συναυλίας
ώρα να έρθει ειρήνη στην καρδιά
προς μεγάλη δυσαρέσκεια πολλών βρισκόμαστε ξανά στο έτος μηδέν
ας κοιτάξουμε πίσω στα προηγούμενα δέκα χρόνια και θα βρούμε εύκολα την αιτία αυτής της
κατάπληξης
η επαναστατική του συνέπεια από την οποία θα ήθελε ν’ απαλλαγεί για να ονειρεύεται ήσυχα
η απόδειξη βρίσκεται στην κατάπληξη αυτή
γιατί σήμανε την αρχή μιας εποχής και θα συνεχίσει να επιστρέφει
έτος μηδέν γιατί όπως το 1968 κάθε προηγούμενη πολιτιστική ηγεμονία που επιβάλλεται στις
νεότερες γενιές πρέπει να αναγνωρίσει τη δική της αδυναμία
το δυσάρεστο 1968 δεν θα τελειώσει ποτέ
καταδεικνύοντας συγχρόνως το τέλος κάθε αξίωσης πολιτιστικής ηγεμονίας πάνω στους νέους
το κοινό εμφανίστηκε με διαφορετική μορφή και μετατράπηκε σε κάτι διαφορετικό

7.
σαν εφιάλτης αυτού του πολιτισμού και αυτής της κοινωνίας
η επαναστατική του συνέπεια από την οποία θα ήθελε ν’ απαλλαγεί για να ονειρεύεται ήσυχα
το τέλος της κακής λογοτεχνίας της άμπωτης η οποία ήταν επίσης μία υποτιθέμενη ηγεμονία
το κοινό εμφανίστηκε με διαφορετική μορφή και μετατράπηκε σε κάτι διαφορετικό
η απόδειξη βρίσκεται ακριβώς στην πληθώρα των αντιδράσεων που τα μήντια κατέγραψαν
η Αρένα αρκεί για να σταματήσει αυτό το άσχημο όνειρο
που θα ήθελε να συνεχίσει να πουλάει τα προϊόντα του που κανείς δεν θέλει πια
προς μεγάλη δυσαρέσκεια πολλών βρισκόμαστε ξανά στο έτος μηδέν
κάθε μέρα στα ιταλικά εργοστάσια συμβαίνουν πολλά περισσότερα
το δυσάρεστο 1968 δεν θα τελειώσει ποτέ
τα νέα υποζύγια στη Φίατ κουβαλάνε το παρελθόν τους την ιδιωτική τους ζωή την εναντίωσή τους
σε κάθε εξουσία
η Φίατ φοβάται το μίσος τους για το εργοστάσιο
34 NANNI BALESTRINI tεφλον

8.
η δύναμη της μιας πλευράς οι νέοι της άλλης
το δυσάρεστο 1968 δεν θα τελειώσει ποτέ
δοκίμασαν τα πάντα για να επαναφομοιώσουν τους νέους
η Αρένα αρκεί για να σταματήσει αυτό το άσχημο όνειρο
όλα εκείνα που το 1968 δεν είχαν ακόμα εκδηλωθεί και προσδιοριστεί τώρα ριζοσπαστικοποιήθηκαν
η επαναστατική του συνέπεια από την οποία θα ήθελε ν’ απαλλαγεί για να ονειρεύεται ήσυχα
για τους νέους εργάτες το εργοστάσιο είναι του Ανιέλι μού λένε μας επιτρέπει να κερδίσουμε
χρήματα και να ζήσουμε
δεν σκέφτονται παρά τη μέρα που θα αφήσουν τη Φίατ για
για όλους η δουλειά που εκτελείται καθημερινά είναι βαρετή και επιβλαβής
η Φίατ φοβάται το μίσος τους για το εργοστάσιο
αυτό σημαίνει μουσική στέρεο να ταξιδεύεις να διαβάζεις να πηγαίνεις κινηματογράφο
τα αφεντικά της Φίατ δεν είδαν ποτέ τους εργάτες να γελάνε και αυτό τους κάνει έξαλλους

9.
το όνειρο της άμπωτης ήταν αυτό το όνειρο της ψευδούς συνείδησης
η Αρένα αρκεί για να σταματήσει αυτό το άσχημο όνειρο
άλλοι καπνίζουν ένα τσιγαριλίκι και γελάνε σαν τρελοί
τα αφεντικά της Φίατ δεν είδαν ποτέ τους εργάτες να γελάνε και αυτό τους κάνει έξαλλους
και οι φεμινίστριες καγχάζουν κάθε φορά που κάποιο αρσενικό δίνει εντολές
είναι το σύμπαν των χρηστικών αξιών που συγκρούεται με το εργοστάσιο και την παραγωγή
πάνω απ’ όλα τα αφεντικά αισθάνονται την περιφρόνησή τους
η Φίατ φοβάται το μίσος τους για το εργοστάσιο
υπάρχουν γκέι κάνουν γκριμάτσες γράφουν στους τοίχους ζήτω ο Ρενάτο Τζέρο
το 1979 εξανεμίστηκε επίσης η ελπίδα το εργοστάσιο να αποτελέσει πεδίο πάλης για την εξουσία
να σπουδάζεις να ταξιδεύεις να παίζεις μουσική να μαστορεύεις να πηγαίνεις στην Ινδία
δεν σκέφτονται παρά τη μέρα που θα αφήσουν τη Φίατ για
tεφλον NANNI BALESTRINI  35

10.
αυτοί οι νέοι είναι από άλλον πλανήτη σχολίασε
είναι το σύμπαν των χρηστικών αξιών που συγκρούεται με το εργοστάσιο και την παραγωγή
και είναι πεπεισμένοι πως δεν υπάρχει κανένα όργανο ικανό να αλλάξει την ιδιωτική τους ζωή
δεν σκέφτονται παρά τη μέρα που θα αφήσουν τη Φίατ για
για να δουλέψουνε αλλά μόλις ηχεί η σειρήνα τρέχουν σαν λαγοί όποτε μπορέσουν παίρνουν
αναρρωτική
η διαμελισμένη από τη μετανάστευση πόλη έχει γίνει απάνθρωπη από τα γκέτο όπου η ποιότητα
ζωής είναι δραματική
ο μισθός δεν φτάνει αφού η μόνη δυνατή σύγκριση είναι οι ανάγκες που προκύπτουν
τα αφεντικά της Φίατ δεν είδαν ποτέ τους εργάτες να γελάνε και αυτό τους κάνει έξαλλους
δεν αφοσιώνονται στη δουλειά τους όπως τα χρόνια του οικονομικού θαύματος
το 1979 εξανεμίστηκε επίσης η ελπίδα το εργοστάσιο να αποτελέσει πεδίο της πάλης για την
εξουσία

11.
οι νέοι βγαίνουνε από το εργοστάσιο και μπαίνουνε στο θέαμα
το 1979 εξανεμίστηκε επίσης η ελπίδα το εργοστάσιο να αποτελέσει πεδίο της πάλης για την
εξουσία
πράγματι το 1969 οι εργατικές μάζες έσβησαν μια και καλή τον μύθο της μεγάλης επιχείρησης στην
οποία ο εργαζόμενος χρωστούσε τα πάντα και συνέδεε με αυτή τον επαγγελματισμό τη δουλειά το
ήθος του
η διαμελισμένη από τη μετανάστευση πόλη έχει γίνει απάνθρωπη από τα γκέτο όπου η ποιότητα
ζωής είναι δραματική
ο μισθός δεν είναι πλέον μέτρο όπως για τις προηγούμενες γενιές της δυσαναλογίας μεταξύ των
υπηρεσιών που παρήχθησαν και της αμοιβής
είναι το σύμπαν των χρηστικών αξιών που συγκρούεται με το εργοστάσιο και την παραγωγή

12.
στο εργοστάσιο δεν υπάρχει ελπίδα

η διαμελισμένη από τη μετανάστευση πόλη έχει γίνει απάνθρωπη από τα γκέτο όπου η ποιότητα
ζωής είναι δραματική
36 tεφλον

λ α μπε ρ ο υ κ
ΘΥΡΩΡΕ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

θυρωρέ αυτού του κόσμου

σκύλευσε τις φιλάνθρωπες προσδοκίες
για να ξαναγεννηθεί η νέα κατανόηση
καθαγίασε τα ύδατα με τις ψείρες των μαλλιών σου
για να γίνει το pH ανώδυνο για τη λαθροχειρία της αστραπής
γδάρε με στο συρματόσκοινο της σύγχυσης
για να προσκυνήσω κάθε ηθοπλάστη που υπέφερε
βούτηξέ με σε αποστάγματα κραιπάλης του Μεσαίωνα
για να στάξει η ουσία των βημάτων μου
διεκδίκησε σθεναρά προνόμια πληγών
για να φάω το πρόσωπό μου ή να φάω το πρόσωπο του πλησίου μου
ορθώσου ενάντια στις ψευδαισθήσεις
για να γυμνάσω δίπλα σου τη γύμνια μου
δώσ’ μου ένα άβολο καλούπι
για να βολέψω εκεί τον ακριβή ρυθμό
εκπυρσοκρότησε ζωή
για να γλιτώσω απ’ τους βόμβους του θανάτου μου

θυρωρέ αυτού του κόσμου

επίτρεψέ μου να σε καλωσορίσω
στρογγυλοκάτσε σε παρακαλώ εντός μου
και κάρφωσε νωχελικά το βλέμμα
πέρα απ’ τον έσχατο ορίζοντα της φυλακής μου
με εμμονή
ενάντια στους λευκούς γελοίους τοίχους μου
ώσπου να χωνέψω τους παράξενους ενοίκους μου
ώσπου να μου αποκαλυφθεί το ευτελές των αλυσίδων μου
ώσπου να έρθει η μέρα που θα με ξυπνήσεις
ήσυχα λέγοντάς μου
«κουτόσπιτο σε γκρέμισα»
tεφλον   37

ΣΑΝΙΔΩΣΕ ΤΟ ΜΠΟΥΜΠΥ

Ο Γιώργος και η Μαρία είναι ωραίο ζευγάρι

1 χρόνο αρραβωνιασμένοι
5 χρόνια μαζί
Η Μαρία είναι έγκυος
Θα πουν το παιδί τους Μπούμπυ
Ο Γιώργος αγαπά τη Μαρία
Η Μαρία αγαπά το Γιώργο
Ο Γιώργος και η Μαρία μένουν σε γκαρσονιέρα
Ο Γιώργος και η Μαρία δεν περνάνε καλά
Ο Γιώργος και η Μαρία τσακώνονται άσχημα τελευταία
Ο Γιώργος δουλεύει οχτώ με έξι
Φτάνει σπίτι στις εφτά
Ο Γιώργος δεν βγάζει πολλά λεφτά
Η Μαρία δεν έχει δουλειά
Η Μαρία είναι έγκυος
Σε 3 μήνες θα γεννήσει
Ο Γιώργος δουλεύει οχτώ με έξι
Φτάνει σπίτι στις εφτά
κακλάλα
μακανά
σάμπιτο σομπιτόγκνα;
ρούφκνο σσσσσ
τσιμπούνο
ανφάρτι;
γκρουν
γκρουν;
κακλάλες γκριμπούκνο
ασάλμπνι
ασάλμπνι
ασάλμπνι
σάιμπουκ
κορό
κορό
γκνν γκννν
γκνννν γκννννν
γκν
μπαμπούκλαν ΜΠΑΜΠΟΥΚΛΑΝ
ΜΠΟΥΜΠΥΥΥΥΥΥΥΥΥΥ
κλακ
κλακ
ανφαρτίν..
38 ΛΑΜΠΕΡΟΥΚ tεφλον

ΠΡΟΣ ΤΑ ΠΑΝΩ, ΧΩΡΙΣ ΙΔΙΟΤΗΤΑ

πίνω πυρετό
και ο πυρετός είναι γρασίδι που κοιτά μονότονα μούχλες στον τοίχο
οι αλχημείες μου δεν φτουράν μία
όταν είσαι φυγόπονος η μοίρα κουκουλιάζεται στην τσέπη σου
για θυμήσου
ήθελα να βγάλω τη λέρα ζωή από πάνω μου
ασπροπρόσωπος ρε γαμώτο
καταλαβαίνεις;
κατάστιχο η λούπα στα 127 bpm
ψαλίδι τα ηχεία που μπουκάρουν από κηλίδες φουστανιών
σάρωμα η εγκατάλειψη που αναβλύζει απ’ τα ραμμένα λόγια
έτσι απλά
«στη στροφή του δρόμου να αγαπήσεις παράφορα το πείσμα του αυχένα
γιατί εκεί θα ανατείλει η καινούρια μέρα»
σκατά
το ρολό κωλόχαρτο συνεχίζει να ζυγίζει όσο το κρέας στο μουνί της τηλεπερσόνας
ενώ οι μάνες κρύβουν –συντρίβουν– βρώσιμη ζωή και λεβάντα στα βυζιά τους
ορίστε η καμπούρα μου –του αναξιοπαθή–
κουβαλάει την αλήθεια από υποχρέωση
αιμόφυρτη σε ζωντανή σύνδεση
splendide mendax –έτσι αποκαλούμαι νομίζω πρώτης τάξεως διασκεδαστής–
καλειδοσκοπικά ζώα γλείφουν τον εμετό μου
όπως π.χ. η γάτα συντριβάνι
«θέλουμε να αποκολληθούμε από τον εμετό σου
θέλουμε μια δεύτερη ευκαιρία»
ανία βλασταίνω πάνω σου και γερνώ αυτοστιγμεί
ααα κι εσύ είσαι όλα λιλά
πολυαγαπημένο πετσετάκι για περίοδο, αγάπη και δάκρυα
χύσε περίεργο οδό εις
δο;
οδόδο;
είμαι δόντι σκληρό
πολύ σκληρό
σπασμένο
σπάστο ρε!
μην περιμένεις τίποτα
σου υποσχέθηκα τίποτα;
αυτάρεσκο καθίκι
εκεί να σε δω!
και μετά θα ’χει φιλί
φιλί και γύρω γύρω λατρεία
γύρω γύρω ήπειροι σαν οχιά
ωκεανοί σαν φλέμα
γύρω γύρω η μόνη μας κληρονομιά
όχι απόψε;
όχι;
έγινες συ σαν κάβλα από κοπίδι
σαν αχινός απ’ τα λυτά σου τα μαλλιά
σαν μαϊμού από εκτάσεις πόλεων
σσσσσιωπή μούμια
σχεδόν γρατζουνάς τα τύμπανά μου
χχχγκ
tεφλον ΛΑΜΠΕΡΟΥΚ  39

τα ανόρεχτα πρωινά δεν θα ’πρεπε να είναι δική μας υπόθεση

είναι όμως
είσαι δίπλα;
μάλλον κάποιος έχει πολλά να σκεφτεί
μάλλον ό,τι δεν σώζεται καίγεται
έτσι δεν πάει;
δοξασμένα τότε τα μάτια που θα λάμψουν
δοξασμένη και η μυρωδιά του καψίματος απ’ την σύγκρουση με τ’ άστρο
κι εσύ..;
τσίτσιδη νεκρή θα αχνίζεις στα ματόχαντρα βενζίνη
φαντασματένια σε φωνάζει η σκύλα μου
γιατί ζηλεύει
γιατί είσαι ελαττωματική
γιατί έχεις ξεσκισμένο αφαλό
γιατί κρύβεις έναν κάλυκα κάτω απ’ το δέρμα σου
ουφ!
ας σταυρώσουμε τα σώματά μας τώρα
ας τα καρφώσουμε καρφωτά στο σταυρό και στο κρεβάτι
ας ξαναβρούμε καρπούς χεριών στο στηθαίο και γροθιές στα στήθη μας
ας αλληλεπιδράσει το στεφάνι με το αυγό και ο πίδακας με την κουμπότρυπα
γιατί θέλω να πιστοποιήσω ότι κάθε αυτοκτονία ΘΑ ΓΥΡΙΣΕΙ με ένα -δάχτυλο-κομμένο-
λιγότερο-
συμφωνείς;
ότι η ειδωλολατρεία ΔΕΝ ΘΑ ΚΑΤΑΡΑΣΤΕΙ τους νέγρους που τρώνε την φτώχεια απ’ το
τσουκάλι
που σβολιάζουν το ρετσίνι στην παλάμη τους
που πατάνε τα νύχια στο μυστήριο
να μετράω τους παλμούς σωστά επιτέλους
έναν για την επήρεια κι έναν για την απόπειρα
να προικίσω την αγιότητά μου με εκκρίσεις σωστής φρικτής θαυματουργίας και να
συναναστραφώ χωρίς ιδιότητα με την φυλή μου
έτσι να θυμάμαι τον άνθρακα
ακατέργαστο
λυσσικό
να τον ρουφάω εκστατικά σαν να ’μαι απολίθωμα
γιατί ο ανθρακωρύχος όταν πενθεί περικυκλώνει παστρικά τις ωοθήκες σου
και στα αγκίστρια της γάμπας μας οι παραθυράδες τραυλίζουν δημοτικά τραγουδάκια
να το ξέρεις
αν ποτέ παραβώ τον θρίαμβο της αθωότητας των εντόμων
τότε εσύ θα έχεις το πάνω χέρι
να το ξέρεις
εσύ..
το σωστό άνθος σα να λέμε
τρεχούμενο νερό σα να λέμε ε;
στα μάτια μου
μην κλαις
αυτή η ζωή δεν θα γίνει ποτέ δική μας
μην κλαις..

η γη πιο όμορφη
ευλογημένη εσύ
40 ΛΑΜΠΕΡΟΥΚ tεφλον

ΠΑΡΚΟ ΣΤΗ ΒΟΛΤΑ ΟΡΚΑ

κι αν οι μεσημβρινοί
έτεμναν τα δάχτυλά μου οριζόντια
ενώ οι ακέφαλοι νεκροί
μου τραγουδούσαν μ’ ανάστροφα τα χείλια
αυτό το τραγούδι που λέει
κυκλικά
στο ρυθμό
«σε μισώ»
θα ξαναρχόσουν να με βρεις στο φτερωμένο σκλαβοπάζαρο;
κι αν εκεί έτρωγα σούπα με τον διάολο
θα μου ’φερνες ένα μακρουλό κουτάλι;
ή αν εκεί τύφλωνα την ομίχλη ανεπανόρθωτα
θα ακρωτηρίαζες για χάρη μου τους κύκνους που προοδεύουν στο ατσάλι σου;
ή θα τους πέταγες απλά ψωμάκι;

ΤΟΥΝΕΛ

καλώδια που αντιλαλείτε ηλεκτρισμό

πείτε μου
απαλύνεται ο πόνος σας;

κινητήρες που ως λεπτοί λίθοι σφυρίζετε ξεκούρδιστους ύπνους στο συμπαγές τσιμέντο

πείτε μου
θα προδώσετε την ύβρη μου;

έξοδοι κινδύνου που οι διάτρητες πόρνες σας γεμίζουν τις τρύπες τους με αδηφάγα
μυρμήγκια

πείτε μου
οι αβάσταχτες μελωδίες πίνουν καύσιμα;
γεννούν οδοστρωτήρες;

αναπνέοντας αναθυμιάσεις μέσα από πελώριους έλικες έχω ακριβώς όση αυτοπεποίθηση
χρειάζεται για να διασχίσω ακέραιος τα φριχτά ατυχήματα
δε θα οδηγήσω κανέναν σπίτι
αυτές τις εμμονές τις φύλαξα για μένα
να χαρώ

τούνελ
το μελόδραμα της ορφάνιας
τούνελ
ο εραστής των υπόγειων κόσμων
τούνελ
ακόρεστο στις πρωινές φωτοχυσίες
ακόρεστο στη βραδινή αγγελοφάνεια
tεφλον   41

φοιβ ο σ δ .
ΛΟΙΠΑΡΑ

και τα λοιπά γίνονται συνταγές αυτοβοήθειας

και τα λοιπά γίνονται πολλά καλά παιδιά στη σειρά
περνάει ένας κόμπος με παίρνει απ’ το χέρι
και με γυρνάει τρεις φορές γύρω στην αυλή μού δείχνει τα αγαπημένα του σημεία
επιμένει στις επαναλήψεις για να μπορώ να τα θυμάμαι σίγουρα μετά, εδώ αυτό το
φρέσκο χώμα είναι το καλύτερο μέρος για σκάψιμο
αν έρθεις με ένα μαγνήτη θα βρεις ρινίσματα σιδήρου, εδώ είναι αυτή η μεταλλική βέργα
που λυγίζει όταν είσαι λυπημένος ή αρκετά χαρούμενος και κάνεις τραμπάλα
εδώ αυτή η πέτρα είναι καλή για να κάθεσαι και να βλέπεις τι γίνεται στο δρόμο
και μετά θα έρθουμε συγκροτημένα και θα κάνουμε μια οικογένεια
εγώ θα κάθομαι στην πέτρα εσύ απέναντί μου
θα λέμε πώς περάσαμε τη μέρα μας, θα διαβάζουμε τα νέα από εφημερίδες
τα πόδια μας θα μουχλιάζουν απ’ την ακινησία, και τότε
θα τα βυθίζουμε στα λοιπά και θα γιατρεύεται κάθε πόνος

ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ

Πέντε χώρες συνορεύουν με τη δυστυχία μου

1. Η τζοαν κολινς. με τα μεγάλα μάτια μού κλέβει το τηλεκοντρόλ όταν χρειάζομαι να
ελέγξω τα πατζούρια το πρωί και ξυπνάω με μεγάλες μελανιές σ’ όλο το σώμα.
2. Η κουαλα λουμπουρ, μου φέρνει όταν ξυπνάω κάτω απ’ τα ρουθούνια μου ξιδάτες
φακές και πατάτες γιαχνί, κάθε πρωί μπουκώνομαι και έχω παραισθήσεις απ’ την πολλή
αναμονή σε γεμάτους θαλάμους καπνιστών.
3. Η πρετ Α πορτε. με κολακεύει με τα τρικ της, νομίζω ότι μπορώ να δρασκελίσω το
μνημειώδες κλιμακοστάσιο που χωρίζει το σπίτι μου με το κυρίως κομμάτι της πόλης.
συχνά πέφτω ή ακόμη χειρότερα κάνω γκελς για δεκατρία λεπτά.
4. Η παρακεντηση, μου ρίχνει λεφκά χαρτιά και με γεμίζει ανασφάλεια, μου λέει θέλω να
μου γράψεις κάτι άσκημο γεμάτο υψηλό πνεύμα, και γω τα μουτζουρώνω με δάκρυα.
5. Οι κοπα καμπανα, γουστάρουν άγριες φάσεις, συχνά με δένουν για μέρες και με
τσιμπάν με ενέσεις κολλαγόνου. δε μπορώ να φωνάξω γιατί το δέρμα μου τσιτώνει σαν
αερόστατο.
6. Το λιμπερτανγκο είναι ένας τόπος για τον οποίο δε γνωρίζουμε τίποτα.
7. Η γαλια, είναι μια χώρα με μπαγκέτες μπερέδες πύργο του άιφελ λούβρο και
γιουροντίσνεη.
42 tεφλον

jazra khaleed
ΓΙΑ ΟΣΕΣ ΕΙΝΑΙ ΑΚΟΜΑ ΖΩΝΤΑΝΕΣ

τα νέα τρέχουν στις εννιά

φασίστες ψάχνουν για σκιά
στην οθόνη η κοσιώνη
το τυρί στο μακαρόνι
μια ζωή στα σχοινιά

κόκκινη σιωπή δεμένη στη σημαία τυλιγμένη

προλετάριοι πρετσελοποιημένοι, πρυμιά πριονισμένοι
η ταΐστρα περιμένει˙ η αγέλη στην ντόπα εθισμένη
στον πάγκο το μουνί, η μάχη θα χαθεί˙ ύπνο βαθύ

ο λαός κοιμάται, όνειρα κάνει με την πάτυ

οι αφγανοί στο χωράφι, οι ρωσίδες στο κρεβάτι
τ’ αφεντικό κλείνει το μάτι˙ θα ξεγράψει ό,τι γράφει
τη φάλαινα ξεψειρίστε, τα δίχτυα σκίστε˙ οπλίστε

η ζωή στα σχοινιά

οι φασίστες στη σκιά
στην οθόνη η κοσιώνη
το τυρί στο μακαρόνι
κι η οργή;

στον λάκκο με τ’ αρχίδια οι μπράβοι μυρίζουν ίδια

σπιούνοι στα ιντιμήντια, στον σάκο τα απίδια
λέξεις τα φτιασίδια του κράτους˙ μπάλα, τσόντα, ξίδια
κόψτε τα σχοινιά, η ανταρσία ξεσπά˙ στα κουπιά

η εργατιά έχει στρογγυλοκαθίσει, το όπλο έχει σιγήσει

η γκιώνα δεν βροντά, φέτος δε θα φλεβαρίσει
τ’ αφεντικό τα λουριά γερά κρατά, το καρότο έχει σαπίσει
η τσέπη θα σκιστεί, η φόδρα θα φανεί˙ πληγή

η ζωή στα σχοινιά

οι φασίστες στη σκιά
στην οθόνη η κοσιώνη
το τυρί στο μακαρόνι
κι η οργή;
tεφλον   43

η εθνική ενότητα οδηγεί τον εργάτη στο σφαγείο

σφαχτά γεμάτο το ψυγείο˙ τα κλειδιά στο ταμείο
ποιος κόβει φέτες τη ζωή, ποιος ταΐζει το θηρίο
η κάννη ζεστή, στη φάκα το τυρί˙ στον δρόμο μαζί

μπάτσοι και μαφία περιπολούν την εργασία

μπράβοι φυλάνε την ειρήνη˙ στραβή γεννιέται η βία
υποταγή είναι η σιωπή, χρυσό τρυγά η εξουσία
μπουλόνια γυρνάτε, λοστούς αρπάχτε˙ ορμάτε

τα νέα τρέχουν στις εννιά

φασίστες ψάχνουν για σκιά
στην οθόνη η κοσιώνη
το τυρί στο μακαρόνι
κι η οργή;

η οργή ψάχνει για κορμί

ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ

κάψτε τη βουλή. ο μικροαστός πρέπει να σωθεί. αριστεροί, νεοναζί, στην πλατεία

αράζουνε μαζί. απ’ τον εθνικό κορμό όλοι πίνουνε νερό. χούντα. στο γουδί ετοιμάζουνε
κρεμάλες, στους προδότες θ’ ανοίξουνε κουφάλες. χούντα. ο μικροαστός τον πνιγμένο
πιάνει απ’ τα μαλλιά. ο αγιάννης κι ο γιάννης αγκαλιά. η χούντα είν’ αυτοί.

σους. πρεζόνια σουτάρουν σίσα. μικροαστοί αφρίζουν λύσσα. το σκοτάδι γεμίζει πίσσα.
σους. η πλατεία είναι κλειστή. σύρμα πέφτει στην τοσίτσα. σους. σκούπα ξεκινάει την
αυγή, τσέοι περνάνε γκαζωμένοι. σίστες σουλατσάρουν φουσκωτοί και λυγιστοί, ο πούτσος
έτοιμος να εκραγεί. σους. σομαλοί ορμάνε αρματωμένοι. τώρα οι σίστες κάνουν τσίσα.

νταχάου στην αμυγδαλέζα. οι σομαλοί φιξάρουν πρέζα. στον τόπο όλοι τέζα. μπαμ. λίτες
στην πλατεία, στον δρόμο γίνεται πορεία. μολότωφ πέφτουνε στους δίας. φασίστες
στήνουνε ενέδρα, οι τσέοι βγαίνουνε στη σέντρα. μπαμ. τα ματ χτυπούν για να σκοτώσουν.
μπαμ. στη μάχη δεν φτάνει η γροθιά. σαν τον χιούι κράτα το όπλο χαμηλά. μπαμ. μπαμ.

[The New Beat ]

Η
ΠΟΙΗΣΗ
ΩΣ
ΠΕΔΙΟ
ΜΑΧΗΣ

κειμενο:
JAZRA KHALEED
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ:
NOT I, JAZRA KHALEED
tεφλον   45

έτσι σκέφτηκα ξανά

και μου πέρασε απ’ το μυαλό ότι
ίσως δεν θα έπρεπε να γράφω
καθόλου
αλλά να καθαρίσω το όπλο μου
και να ελέγξω τις προμήθειες σε κηροζίνη
ίσως αυτοί δεν είναι καιροί
για ποίηση
καθόλου
NIKKI GIOVANNI, «ΓΙΑ ΤΗ ΣΑΝΤΡΑ»

έα Υόρκη, αρχές Μαρτίου 1965. Ο LeRoi Jones μετακομίζει από το Greenwich

Ν
Village, τη γειτονιά των μποέμ καλλιτεχνών, στη μαύρη συνοικία του Χάρλεμ.
Στα χέρια του κρατάει τη σημαία του μαύρου εθνικισμού˙ δίπλα του θα πορευ-
τούν ο Albert Ayler, o Sun Ra, η Nikki Gioavanni, η Sonia Sanchez και δεκάδες
άλλοι μαύροι καλλιτέχνες. Πίσω του έχει αφήσει την εβραϊκής καταγωγής,
λευκή σύζυγό του και τους Beat ποιητές. Από Νέγρος έχει γίνει Μαύρος. Δύο χρόνια μετά
θα αλλάξει το όνομά του σε Amiri (ευλογημένος) Baraka (πρίγκιπας).

ΨΕΥΤΙΚΟΙ ΝΕΓΡΟΙ
Γόνος μαύρης μικροαστικής οικογένειας, ο ΛιΡόι Τζόουνς θα γεννηθεί το 1934 στο Newark
του New Jersey. Θα παρατήσει το πανεπιστήμιο, θα τον διώξουν από την αεροπορία με την
υπόνοια ότι είναι κομμουνιστής, για να καταλήξει το 1957 στο Βίλλατζ, όπου σύντομα θα
μπει στον κύκλο των Beat και τζαζ καλλιτεχνών. Με τη σύζυγό του θα ιδρύσουν τον εκδοτικό
οίκο Totem Press, θα εκδώσει δύο επιδραστικά περιοδικά και θα συνεργαστεί με την αφρό-
κρεμα της λευκής αβάν-γκαρντ διανόησης. Θα τα αποκηρύξει όλα το 1965, ύστερα από
μια μακρόχρονη μεταβατική περίοδο εσωτερικής αναζήτησης και πολιτικής αφύπνισης.
Στην πρώτη ποιητική συλλογή του με τίτλο Πρόλογος σε ένα εικοσάτομο σημείωμα αυτο-
κτονίας (1961) είναι εμφανής η επιρροή των Beat και των ποιητών του Black Mountain, ιδι-
αίτερα η αποδόμηση των ποιητικών συμβάσεων όπως τη συναντάμε στο έργο των Charles
Olson και Robert Creely. Πολλά ποιήματά του, όπως το «Από έναν καζαμία», που έχουμε
μεταφράσει, δείχνουν μια διάθεση για πειραματισμό όσον αφορά τη στίξη, την ορθογρα-
φία και τον διασκελισμό (ιδιότροπη οδόντωση, συντομογραφίες λέξεων, ασυνεπής χρήση
των κεφαλαίων γραμμάτων κ.ά.), η οποία χαρακτηρίζει το σύνολο του έργου του. Από τον
Τσαρλς Όλσον υιοθετεί, επίσης, τη θεώρηση του ποιήματος ως ανοιχτή φόρμα, ως κατα-
γραφή μιας διαδικασίας (εσωτερικής) εξερεύνησης που δεν υπακούει σε παραδοσιακά
μετρικά μοτίβα, αλλά επιδιώκει την ενσωμάτωση του προφορικού λόγου και των ρυθμών
του στο ποιητικό έργο.
Ο ΛιΡόι Τζόουνς είναι αποκομμένος από τη μαύρη ποιητική παράδοση˙ στην ποίησή
του κυριαρχούν οι συναισθηματικές μεταπτώσεις ενός μποέμ, σκιαγραφεί τις άλλοτε
μονότονες, άλλοτε κωμικές και άλλοτε σκληρές πλευρές της καθημερινής ζωής. Συγ-
χρόνως, όμως, ανασκαλεύει τη φυλετική του ταυτότητα, αναρωτιέται για τις αντιφάσεις
που χαρακτηρίζουν την καθημερινότητα ενός μαύρου συγγραφέα στην κοιτίδα της λευκής
αβάν-γκαρντ λογοτεχνίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της περιόδου αυτής αποτελεί το
(αυτο)σαρκαστικό ποίημα «Ύμνος στη Λάνι Πόου»: διαφορετικές, αντιμαχόμενες φωνές
μπλέκουν η μία με την άλλη καταδεικνύοντας, από τη μία, την απογοήτευση και την αγα-
νάκτηση του Τζόουνς για τα φυλετικά στερεότυπα και, από την άλλη, την αμφιβολία για τη
δική του κοινωνική θέση.
46 AMIRI BARAKA tεφλον

[…]
Γέλασαν,
και η θρησκεία ήταν κάτι
που βρήκε στα σκλαβοκάικα, για το Θεό.
Δεν είν’ ότι έχω κάτι
εναντίου του μπαμπακιού, όχι κύριέ μ’, για το Θεο
Είναι μόνο…
Φίλε κοιταυτητηνξανθια
γέειιι!
Δεν νομίζω ότι μας συμπεριφέρονται όπως
είχε πει ο κύριος Λίνκουν ότι πρέπει
ή ο κύριος Γκάντι

Το 1960 ο Τζόουνς θα επισκεφτεί την Κούβα, ένα ταξίδι που θα του αλλάξει τη ζωή.
Εκεί θα δει την επανάσταση να εφαρμόζεται στην πράξη, θα γνωρίσει εκπροσώπους των
εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων του Τρίτου Κόσμου, οι οποίοι θα ασκήσουν έντονη κρι-
τική στην απολιτική στάση του, και τελικά θα ταυτιστεί με τους νεαρούς επαναστάτες. Οι
εμπειρίες αυτές θα τον σημαδέψουν όχι μόνο ως συγγραφέα αλλά και ως πολιτικό υποκεί-
μενο. Με την επιστροφή του στη Νέα Υόρκη, ξεκινάει η πολιτική του δράση για τη μαύρη
χειραφέτηση. Στα γραπτά του, η εξέγερση των Μαύρων στην Αμερική συνδέεται πλέον
άμεσα με τις επαναστάσεις στην Αφρική και τη Νότια Αμερική.
Η δολοφονία του Malcolm X τον Φεβρουάριο του 1965 θα αποτελέσει τον επιταχυντή
της πολιτικής του ριζοσπαστικοποίησης. Θα αφήσει το Βίλλατζ και τους Beat, αυτούς τους
«ψεύτικους νέγρους», με τους οποίους δεν έχει τίποτα κοινό πια. Ο Τζόουνς αντιδρά στην
οικειοποίηση της μαύρης τέχνης, κυρίως της τζαζ, από τους Beat, οι οποίοι χρησιμοποιούν
σημαίνοντα της μαύρης κουλτούρας, προκειμένου να επιβεβαιώσουν τον αντικομφορμισμό
τους και την, πολλές φορές φαντασιακή, κοινωνική αποξένωσή τους. Ως ένα είδος αντε-
στραμμένου ρατσισμού, οι Beat θεωρούν το μαύρο λούμπεν προλεταριάτο ως την ενσάρ-
κωση ενός «ευγενούς» πρωτογονισμού και προβάλλουν πάνω του τη δική τους αντίθεση
ενάντια στη λευκή αστική τάξη, χωρίς να ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για τη δεινή κοινωνικο-
οικονομική κατάσταση των Μαύρων. Όταν βέβαια κάποιοι μαύροι συγγραφείς, όπως ο Τζό-
ουνς, θα στραφούν όχι απλώς ενάντια στην αισθητική της αστικής τάξης αλλά και ενάντια
στον δυτικό κανόνα και σύστημα αξιών, θα κατηγορηθούν ως απολίτιστοι και πρωτόγονοι
(καθώς, ως γνωστόν, ο πολιτισμός είναι πάντοτε λευκός και πρωτοκοσμικός). Συγχρόνως, ο
ΛιΡόι Τζόουνς συνειδητοποιεί ότι η σύγκρουση των μποέμ καλλιτεχνών με το ακαδημαϊκό
κατεστημένο και την αστική τάξη πραγματοποιείται μόνο αισθητικά, στο εσωτερικό της
υπερδομής. Η αισθητική διαμαρτυρία τους δεν μπορεί να πλήξει τα οικονομικά συμφέρο-
ντα των αστών από τη στιγμή που δεν μεταφέρεται ως συλλογική πάλη στο κοινωνικό πεδίο
και δεν προκρίνει μια εναλλακτική οργάνωση της ζωής.
Ο Τζόουνς νιώθει ότι έχει αποκοπεί από τη μαύρη κοινότητα και το μαύρο κίνημα. Μερικά
χρόνια πριν, αηδιασμένος από τον συντηρητισμό και την παθητικότητα της μαύρης αστικής
τάξης, αλλά και από τον ρατσισμό της λευκής Αμερικής, πίστευε ότι θα έβρισκε στο Βίλ-
λατζ ένα καταφύγιο όπου θα μπορούσε να αναπτυχθεί καλλιτεχνικά. Η πολιτική αφύπνισή
του, η ριζοσπαστικοποίηση των αγώνων της μαύρης εργατικής τάξης και η υποκρισία της
φιλελεύθερης λευκής διανόησης τον κάνουν να συνειδητοποιήσει ότι η θέση του βρίσκεται
πλέον στο Χάρλεμ.
Η μετάβαση αυτή, αργή και επώδυνη, αποτυπώνεται στα δοκίμια υπό τον γενικό τίτλο
Πατρίδα και κυρίως στην ποιητική συλλογή O νεκρός λέκτορας, η οποία κυκλοφορεί το
1964. Η οδύνη, η αγωνία και η σύγχυση κυριαρχούν σε ποιήματα όπως τα «Μια αγωνία.
Όπως τώρα» και «Ο ψεύτης», που έχουμε μεταφράσει. Ο ποιητής νιώθει ότι έχει προδώσει
τη φυλή του, ότι έχει γίνει και αυτός ένας «ψεύτικος νέγρος» που έχει αφομοιωθεί από
την κοινότητα των μποέμ. Το αίσθημα του αδιεξόδου, όπως εκφράζεται στο πρώτο ποίημα
μέσω των επαναλήψεων, ιδιαίτερα του διαζευκτικού ή, και η αυτοκριτική ενδοσκόπηση που
κυριαρχεί στο δεύτερο, μαρτυρούν επιπλέον την αποξένωση που νιώθει ο Τζόουνς από τον
κοινωνικό του περίγυρο, ο οποίος δεν αποδέχεται τον νέο, «πιο μαύρο» εαυτό του.
Μέσα από τα ποιήματά του, αξιώνει τη μαύρη σάρκα του, σκιαγραφεί τη νέα του ταυ-
τότητα ως ποιητική εμπειρία, ως διαδικασία, και όχι ως στατική και στερεοτυπική ανα-
παράσταση. «Ας είναι τα ποιήματά μου γράφημα/ του εαυτού μου», γράφει στο ποίημα
«Μπαλμπόα, ο διασκεδαστής». Παράλληλα, προσπαθεί να απομακρυνθεί από την επιρροή
των Beat, να αποκτήσει τη δική του φωνή. Η προσπάθεια αυτή μένει ανολοκλήρωτη. Η
tεφλον AMIRI BARAKA  47

στάση του είναι ακόμα αμυντική, απορρίπτει το λευκό κατεστημένο χρησιμοποιώντας τη

γλώσσα και τις συμβάσεις της λευκής αβάν-γκαρντ. Διαβάστε, για παράδειγμα, το ποί-
ημα «Μαύρος νταντά μηδενισμός». Εδώ, κάνουν πλέον την εμφάνισή τους θέματα όπως
η φυλετική εκδίκηση και η περιφρόνηση για τις δυτικές αξίες, τα οποία χαρακτηρίζουν τα
επόμενα έργα του. Το ποίημα ξεκινάει με μια τελεία, λες και ο Τζόουνς θέλει να αφήσει απ’
έξω ό,τι υπήρχε πριν. Είναι η πρώτη απόπειρα να ενσωματώσει στην ποίησή του το μαύρο
τραγούδι, μια απόπειρα που μένει αποσπασματική, αφού η «μαύρη κραυγή» δεν αντηχεί
παρά μόνο προς το τέλος του ποιήματος.

ΜΑΥΡΗ ΔΥΝΑΜΗ
Ήδη από τις αρχές του 1965, ο Τζόουνς ηγείται του κινήματος των Μαύρων Τεχνών (Black
Arts Movement), με σκοπό την ανάδειξη της μαύρης πολιτιστικής παράδοσης και την ανά-
πτυξη των τεχνών που παράγονται από και απευθύνονται στη μαύρη κοινότητα («Μαύρη
Αισθητική»). Ως η καλλιτεχνική παραφυάδα του κινήματος της Μαύρης Δύναμης (Black
Power), το οποίο βγαίνει δυναμικά στο προσκήνιο στα μέσα της δεκαετίας του ’60, το
κίνημα των Μαύρων Τεχνών στρέφεται ενάντια στον λευκό ρατσισμό, την ακαδημία και
την κατεστημένη τάξη. Συγγραφείς όπως ο ΛιΡόι Τζόουνς αναζητούν μια γλώσσα που να
μπορεί να μετασχηματίσει τον κόσμο και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για πολιτική
αλλαγή. Δεν αρκούνται απλώς στο να περιγράψουν τις εμπειρίες των Μαύρων που ζουν
στη μητρόπολη, αλλά φέρνουν την τέχνη στο κέντρο της κοινότητας, στους δρόμους, τις
πλατείες, τα στέκια των Μαύρων. Προκρίνοντας την επιτελεστικότητα του έργου τους ένα-
ντι του γραπτού κειμένου, δημιουργούν μια τέχνη που αποτελεί κομμάτι της καθημερι-
νής ζωής, από την οποία και αντλεί τη δυναμική της, δίνοντας έμφαση στη σχέση μεταξύ
καλλιτέχνη και κοινού. Δεν απορρίπτουν μόνο τις αισθητικές αξίες της λευκής Αμερικής,
αλλά και αυτές της μαύρης αστικής τάξης, την οποία κατηγορούν ότι έχει αποδεχτεί και
αφομοιωθεί από τη λευκή δομή εξουσίας. Συγχρόνως, στρέφονται ενάντια στους μαύρους
καλλιτέχνες που προσπαθούν να κερδίσουν την αποδοχή του λευκού κοινού αναμασώντας
τη μετριότητα των λευκών ομότεχνών τους.
To 1964 ανεβαίνουν στη Νέα Υόρκη τέσσερα θεατρικά έργα του Τζόουνς. Ξεχωρίζει
Ο Ολλανδός, δριμύ κατηγορώ ενάντια στον ρατσισμό. Το 1966 δημοσιεύεται το ποίημα
«Μαύρη τέχνη», ένα είδος μανιφέστου του κινήματος των Μαύρων Τεχνών, το οποίο μπο-
ρείτε να διαβάσετε στις επόμενες σελίδες. Ο ποιητής έχει έρθει πλέον σε οριστική ρήξη
όχι μόνο με τους Beat αλλά και με την αγγλοσαξονική κουλτούρα εν γένει. Έχει βρει τη δική
του φωνή˙ ο ήχος του έχει ενωθεί με αυτόν της μαύρης αβάν-γκαρντ και, κυρίως, της φρι
τζαζ. Στο έργο του προκρίνει την προφορικότητα και την επιτελεστικότητα˙ το χαρτί είναι
γι’ αυτόν κάτι που τον περιορίζει και τον απομακρύνει από την καθημερινότητα της μαύρης
κοινότητας. Εμπνέεται από τις ομιλίες του Malcolm X, τα ουρλιαχτά του James Brown,
τους αυτοσχεδιασμούς του John Coltrane. Χρησιμοποιεί ιδιωματισμούς των Μαύρων, ιδι-
όμορφους συλλαβισμούς, επαναλήψεις, μιμείται ήχους κρουστών. Στις απαγγελίες του, ο
αισθητικός πειραματισμός συναντά την πολιτική διαμαρτυρία.
Η ποίησή του, βίαιη, άμεση, στρατευμένη, πολλές φορές στα όρια του διδακτισμού,
στρέφεται ενάντια στη λευκή ρατσιστική Αμερική. O Τζόουνς θέλει να προσβάλει, να φοβί-
σει, να εξοργίσει τους λευκούς αναγνώστες/ακροατές, αλλά και να αποδείξει στη φυλή
του ότι δεν ξεπουλήθηκε, να επιβεβαιώσει τη ριζοσπαστικοποίησή του. «[...] συντρίβοντας
ζελεδένια λευκά πρόσωπα. Πρέπει να φτιάξουμε τον δικό μας/ Κόσμο, φίλε, τον δικό μας
κόσμο, και δεν μπορούμε να το κάνουμε παρά μόνο όταν ο λευκός/ πεθάνει. Ας ενωθούμε
και ας τον σκοτώσουμε», γράφει στο ποίημα «Μαύροι!». Η αμερικανική κοινωνία έχει χρεο-
κοπήσει ηθικά και πνευματικά, υποστηρίζει ο Τζόουνς, και σύντομα θα καταστραφεί. Πίσω
από αυτές τις ψευδοπροφητείες, γράφει ο J.G. Watts, κρύβεται η αδυναμία του ποιητή να
αναλύσει πολιτικά την κοινωνικοοικονομική κατάσταση των Μαύρων στην Αμερική και να
ορίσει το υποκείμενο που θα φέρει την κοινωνική αλλαγή.
Βρισκόμαστε στα μέσα της δεκαετίας του ’60 και η εξέγερση των Μαύρων στην Αμερική
έχει πάρει διαστάσεις εμφυλίου πολέμου. Διαδηλώσεις και συγκρούσεις σε όλη τη χώρα
αφήνουν πίσω τους εκατοντάδες νεκρούς. Σε αρκετές από αυτές, όπως στο Watts του Λος
Άντζελες τον Αύγουστο του 1965, το αμερικανικό κράτος κατεβάζει τον στρατό στους δρό-
μους, προκειμένου να καταστείλει τον ξεσηκωμό. Την άνοιξη του 1967, ο Τζόουνς ταξιδεύει
στη Δυτική Ακτή. Εκεί διαπιστώνει ότι η Μαύρη Δύναμη εκφράζεται από δύο αντιμαχόμε-
νες παρατάξεις: τους Ενωμένους Σκλάβους (United Slaves/US) και το Κόμμα των Μαύ-
ρων Πανθήρων (Black Panther Party). Συντάσσεται με τους πρώτους και τον ηγέτη τους,
48 AMIRI BARAKA tεφλον

Maulana Karenga, και αλλάζει το όνομά του σε Αμίρι Μπαράκα, μίξη αραβικών και σουαχίλι.
Η οργάνωση US αποτελεί έναν από τους κύριους εκφραστές του μαύρου εθνικισμού στις
ΗΠΑ. Πρεσβεύει ότι οι Μαύροι στην Αμερική αποτελούν ένα ξεχωριστό έθνος και προπα-
γανδίζει την ανάγκη μιας μαύρης πολιτιστικής επανάστασης. Ο Καρένγκα, εκτός από τον
αυτοκαθορισμό, τον αυτοσεβασμό και την αυτάρκεια της μαύρης κοινότητας, υποστηρίζει
την επιστροφή στις αφρικανικές παραδόσεις και αξίες. Σύντομα, θα γίνει μέντορας του
Μπαράκα και θα τον χρίσει Imamu (πνευματικό ηγέτη). Από την άλλη, οι Μαύροι Πάν-
θηρες αποτελούν την πιο μαχητική μαύρη προλεταριακή οργάνωση στην Αμερική. Υπο-
στηρίζουν την αυτονομία και το δικαίωμα αυτοκαθορισμού της μαύρης κοινότητας, αλλά
την ίδια στιγμή αποδέχονται την αρχή της πάλης των τάξεων. Η μαύρη εργατική τάξη,
υποστηρίζουν οι Πάνθηρες, θα πρέπει να οργανωθεί και να εξεγερθεί όχι μόνο ενάντια στη
ρατσιστική πλειοψηφία αλλά και σε όποιον την εκμεταλλεύεται, συμπεριλαμβανομένων
των μαύρων καπιταλιστών. Σε αντίθεση με όσους πρεσβεύουν τον πολιτιστικό εθνικισμό,
προπαγανδίζουν την ταξική και όχι τη φυλετική επανάσταση και δεν διστάζουν να συμμα-
χήσουν, χωρίς να αφομοιωθούν ή να ταυτιστούν, με τους λευκούς ριζοσπάστες.

ΚΑΝΝΗ Ή ΚΑΛΠΗ
Με το πολιτικό πρόγραμμα του Καρένγκα στις αποσκευές του, ο Αμίρι Μπαράκα επιστρέ-
φει στο Νιούαρκ, τη γενέτειρά του, όπου δημιουργεί τους Ενωμένους Αδελφούς (United
Brothers), μια οργάνωση αντίστοιχης των Ενωμένων Σκλάβων. Εν τω μεταξύ, η δολοφονία
του Martin Luther King τον Απρίλη του 1968 έχει οξύνει ακόμα περισσότερο την ήδη τετα-
μένη φυλετική ένταση. Ενώ στη μαύρη κοινότητα πληθαίνουν οι φωνές υπέρ ενός ένοπλου
αντάρτικου πόλεως, ο Μπαράκα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του για να αποτρέψει τη
σύγκρουση, καθώς βλέπει ότι το αμερικανικό κράτος ψάχνει ένα άλλοθι για να ισοπεδώσει
το μαύρο κίνημα με την πολεμική μηχανή του. «Μην συμμετέχετε σε ταραχές. Μην κάνετε
ό,τι θέλει ο λευκός άντρας να κάνετε. Οργανωθείτε ως Μαύροι και υποστηρίξτε τους Μαύ-
ρους. Πάρτε την πόλη με την κάλπη», γράφει ένα από τα φλάιερ των Ενωμένων Αδελφών.
Σε μια πόλη όπου η πλειοψηφία των κατοίκων είναι Μαύροι, ο στόχος της εκλογής μαύ-
ρου δημάρχου φαίνεται εφικτός από τον Μπαράκα και τους συντρόφους του. Θα πρέπει,
ωστόσο, πρώτα να τα βάλουν με τη λευκή ρατσιστική εξουσία, τον ακροδεξιό ιταλικής
καταγωγής δήμαρχο. Ο Μπαράκα ξέρει, όμως, ότι εάν κάθε μαύρος ψηφοφόρος στο Νιού-
αρκ πάει στην κάλπη και ψηφίσει τον μαύρο υποψήφιο, η δημαρχία θα αλλάξει χέρια. Το
βάρος πέφτει πλέον στην κινητοποίηση και την πολιτική αφύπνιση της μαύρης κοινότητας.

Καλώ του Μαύρους

Καλώ όλους του Μαύρους, άντρα γυναίκα παιδί
Όπου κι αν είστε, σας καλώ, επείγον, ελάτε
Μαύροι, ελάτε, όπου κι αν είστε, επείγον, σας
καλώ, καλώ όλους τους Μαύρους
καλώ όλους τους Μαύρους, ελάτε, Μαύροι, εμπρός.

Στο ποίημα «SOS», το σήμα κινδύνου μετατρέπεται σε έκκληση για συστράτευση. Ο

Μπαράκα καλεί όλους του Μαύρους, αλλά δεν κάνει τίποτα παραπάνω. Το ποίημα απο-
τελεί μήνυμα φυλετικής ενότητας και αλληλεγγύης, αλλά ο λόγος του καλέσματος δεν
αναφέρεται πουθενά. Αξίζει να σημειώσουμε εδώ ότι στα μέσα της δεκαετίας του ’60 ο
χαρακτηρισμός «μαύρος» χρησιμοποιούνταν κυρίως από τους εθνικιστές και τους διανο-
ούμενους και όχι απ’ όλους όσοι είχαν αφρικανική καταγωγή. Έτσι, όταν ο Μπαράκα καλεί
«όλους του Μαύρους», καλεί τους πολιτικά συνειδητοποιημένους που αυτοπροσδιορίζο-
νται με τον τρόπο αυτόν. Οι υπόλοιποι είναι είτε νέγροι (negroes) είτε αράπηδες (niggers).
Όπως εύστοχα παρατηρεί ο P.B. Harper, το κίνημα των Μαύρων Τεχνών, από τη μία, επι-
τίθεται στη λευκή Αμερική και, από την άλλη, δημιουργεί συμβολικά ένα κοινωνικό σχίσμα
μέσα στην ίδια τη μαύρη κοινότητα. Πράγματι, οι καλλιτέχνες της Μαύρης Αισθητικής δια-
χώρισαν εξ αρχής τη θέση τους και από προηγούμενα καλλιτεχνικά κινήματα, όπως αυτό
της Αναγέννησης του Χάρλεμ (Harlem Renaissance), και από τους σύγχρονούς τους που
δεν συμφωνούσαν με την εθνικιστική τους ατζέντα.
Στα ποιήματά τους κυριαρχεί ο διαχωρισμός μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου πλη-
θυντικού. Οι πρώτοι («εμείς») είναι οι μαύροι εθνικιστές, ριζοσπάστες και πολιτικά συνει-
δητοποιημένοι. Οι δεύτεροι («εσείς») είναι όσοι αποδέχονται και έχουν αφομοιωθεί από το
λευκό κατεστημένο. «Ποιος είσαι εσύ που με ακούς; Ποιος είσαι εσύ/ που ακούς τον εαυτό
tεφλον AMIRI BARAKA  49

σου; Είσαι μαύρος ή/ λευκός ή δεν έχει σημασία; […] Ποιος είναι ο ήχος σου, οι λέξεις σου,
είναι/ δικοί σου; Το φάντασμα που βλέπεις στον καθρέφτη, είναι πράγματι/ εσύ, μπορείς
να ορκιστείς ότι δεν είσαι ένα μαϊμού γκρίζο αγόρι;», γράφει ο Μπαράκα στο «Ποίημα για
ημίλευκους φοιτητές». Με αυτόν τον τρόπο, συγκροτείται η μαύρη εθνικιστική ταυτότητα,
τόσο απέναντι στους Λευκούς όσο και μέσα στην ίδια τη μαύρη κοινότητα.
Εν τω μεταξύ, ενώ ο Μπαράκα ετοιμάζεται για τις εκλογές, στην άλλη άκρη της Αμερι-
κής, στο Ώκλαντ της Καλιφόρνια, οι Μαύροι Πάνθηρες παίρνουν τα όπλα. Εκμεταλλευόμε-
νοι έναν νόμο που ισχύει στη συγκεκριμένη Πολιτεία και επιτρέπει την οπλοφορία, ακόμα
και σε δημόσιους χώρους, για λόγους αυτοάμυνας, περιπολούν στους δρόμους ενάντια
στην αστυνομική αυθαιρεσία. Υπερασπίζονται το δικαίωμα της μαύρης κοινότητας να αμύ-
νεται ένοπλα ενάντια στους ρατσιστές και περιφρουρούν τα κοινοτικά προγράμματά τους,
όπως το δωρεάν πρόγευμα για παιδιά, το πρόγραμμα δωρεάν ιατρικής περίθαλψης, το
πρόγραμμα αυτομόρφωσης κ.ά. Μάλιστα, δεν διστάζουν να αποκαλέσουν μαύρους ρατσι-
στές τους πρεσβευτές του πολιτιστικού εθνικισμού, όπως ο Μπαράκα και ο Καρένγκα,
καθώς αυτοί στρέφονται εναντίον όλων των Λευκών ανεξαιρέτως, ενώ δεν αναγνωρίζουν
τις ταξικές διαφορές που υπάρχουν μέσα στην ίδια τη μαύρη κοινότητα.
Ο Μπαράκα πετυχαίνει τελικά τον στόχο του. Τον Μάιο του 1970 ο Kenneth Gibson
εκλέγεται ο πρώτος μαύρος δήμαρχος του Νιούαρκ, με την υποστήριξη της μαύρης και της
πορτορικανικής κοινότητας. Τα επόμενα χρόνια θα επιδιώξει να επεκτείνει την πολιτική
στρατηγική του από το τοπικό στο εθνικό επίπεδο. Αντλεί έμπνευση από τα εθνικοαπελευ-
θερωτικά κινήματα της Αφρικής˙ γι’ αυτόν, το πείραμα του Νιούαρκ συμβολίζει τη νίκη της
Μαύρης Δύναμης ενάντια στην εσωτερική αποικιοκρατία. Ιδρύει το Συνέδριο των Αφρικα-
νών (Congress of African People), μια ομοσπονδία μαύρων εθνικιστών απ’ όλη την Αμερική.
Ο Μπαράκα ηγείται πλέον της προσπάθειας δημιουργίας ενός ενιαίου μαύρου «απελευθε-
ρωτικού» μετώπου για την κοινωνική και πολιτιστική αναγέννηση της μαύρης κοινότητας,
ενάντια στη λευκή κυριαρχία. Η πτώση, όμως, θα είναι ιδιαίτερα οδυνηρή.
Το 1972 κινητοποιεί το CAP στην κατασκευή των Kawaida Towers, ενός οικιστικού
συγκροτήματος το οποίο, εκτός από το να προσφέρει φθηνή κατοικία σε άπορες μαύρες
οικογένειες, σχεδιάζεται ως κοινωνικό και πολιτιστικό κέντρο της μαύρης κοινότητας του
Νιούαρκ, μια «ελεύθερη ζώνη» η οποία θα στεγάσει διάφορες εκφάνσεις της κοινοτικής
ζωής και θα συμβάλει στον κοινωνικό μετασχηματισμό. Ωστόσο, οι «Πύργοι» δεν θα χτι-
στούν ποτέ. Το λευκό κατεστημένο πολεμάει με λύσσα τόσο πολιτικά όσο και νομικά την
κατασκευή τους. Πίσω τους βρίσκονται ισχυρά οικονομικά συμφέροντα και η ιταλική μαφία.
Ο δήμαρχος Γκίμπσον αρνείται να πάρει θέση, αφήνοντας το CAP αβοήθητο. Ο μαύρος
πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου, ο οποίος επίσης είχε εκλεγεί με τη βοήθεια της
οργάνωσης του Μπαράκα, τάσσεται στο πλευρό της λευκής μειοψηφίας και τον κατηγορεί
για φυλετικό ρατσισμό.
Ο Μπαράκα αναγνωρίζει πλέον την ταξική πάλη εντός της μαύρης κοινότητας, απο-
κηρύσσει τον μαύρο εθνικισμό και προσχωρεί στις τάξεις του διεθνούς μαρξιστικού-
λενινιστικού κινήματος. Είναι όμως αργά. Την ώρα που αυτός και η οργάνωσή του ήταν
προσηλωμένοι στην προεκλογική εκστρατεία τους, η πολεμική μηχανή του αμερικανικού
κράτους στρεφόταν ενάντια στους Μαύρους Πάνθηρες, τον «υπ’ αριθμόν ένα κίνδυνο για
την εσωτερική ασφάλεια των ΗΠΑ». Η Μαύρη Δύναμη έχει πλέον γονατίσει και στις δύο
ακτές της χώρας.

ΣΚΛΗΡΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ
Για αρκετά χρόνια ο Αμίρι Μπαράκα ήταν πεπεισμένος ότι ο μαύρος ριζοσπαστισμός στις
ΗΠΑ έπρεπε να επικεντρώσει τις δυνάμεις του στην απελευθέρωση του μαύρου έθνους
από την εσωτερική αποικιοκρατία. Η πολιτική αυτή, που πρόκρινε την πνευματική και πολι-
τισμική αφύπνιση της μαύρης κοινότητας ως προϋπόθεση της φυσικής απελευθέρωσής
της από τη λευκή ηγεμονία, και όχι την ταξική πάλη, συμβάδιζε με τα συμφέροντα της
νέας μαύρης αστικής τάξης, μέλος την οποίας ήταν ο ίδιος ο Μπαράκα. Από την αρχή,
αυτή η νέα, μορφωμένη αστική τάξη άσκησε σκληρή κριτική στην προηγούμενη γενιά των
μαύρων αστών, που όχι μόνο συμβιβάστηκαν με το σύστημα, αλλά και πίστεψαν ότι για να
επιβιώσουν στην Αμερική θα έπρεπε να «εξαφανιστούν», σαν να μην υπήρξε ποτέ η Αφρική
και η σκλαβιά.
Εμπνεόμενη από τα εθνικιστικά κινήματα στην Αφρική, η νέα αυτή ελίτ οραματιζόταν
τη δημιουργία ενός μαύρου έθνους στο εσωτερικό της Αμερικής, στο οποίο ανήκαν όσοι
είχαν μαύρο χρώμα δέρματος, κοινή καταγωγή και παραδόσεις. Επρόκειτο, στην ουσία, για
50 AMIRI BARAKA tεφλον

μια φανταστική κοινότητα, ένα κενό κέλυφος έτοιμο να δεχθεί την ιδεολογία της μαύρης
αστικής τάξης, η οποία έβλεπε τον εαυτό της αποκλεισμένο από την καπιταλιστική συσ-
σώρευση. Η φανταστική αυτή κοινότητα, μετρώντας λίγες μόνο δεκαετίες ζωής, θέλησε
να αντλήσει τη νομιμοποίησή της μέσω της οικειοποίησης της αφρικανικής ιστορίας και
κουλτούρας, την οποία εξιδανίκευσε ανιστόρητα και την αντιμετώπισε ως στατικό και αμε-
τάβλητο τεχνούργημα που αψηφά τον χρόνο, τον τόπο, τις οικονομικές συνθήκες κ.τ.λ.
Η νέα αυτή αστική τάξη δεν στόχευε στην ανατροπή του καπιταλιστικού τρόπου παραγω-
γής, αλλά, από τη μία, διεκδικούσε την αντιπροσώπευσή της σε τοπικό και εθνικό επίπεδο
και, από την άλλη, επιδίωκε την κυριαρχία της στην οικονομική και κοινωνική ζωή της μαύ-
ρης κοινότητας. Στην ουσία, ανέλαβε τον ρόλο του μεσάζοντα μεταξύ του μαύρου «έθνους»
και του καπιταλιστικού συστήματος. Άλλωστε, οι μαύροι εθνικιστές, όπως ο Μπαράκα και
ο Καρένγκα, ήταν από την αρχή εχθρικοί προς το διαφυλετικό, κομμουνιστικό πρόγραμμα
των Μαύρων Πανθήρων, οι οποίοι, ως η εμπροσθοφυλακή της μαύρης εργατικής τάξης,
έβλεπαν πέρα από την αμεσότητα της δικής τους καταπίεσης. Όπως θα διαπιστώσει, με
οδυνηρό τρόπο, ο Μπαράκα, οι μαύροι αστοί και οι πολιτικοί τους εκπρόσωποι δεν είχαν
κανέναν ενδοιασμό να στραφούν ενάντια στη μαύρη εργατική τάξη και να συμμαχήσουν με
το λευκό κατεστημένο, προκειμένου να εξυπηρετήσουν τα οικονομικά τους συμφέροντα.
Οι εμπειρίες αυτές θα αλλάξουν ριζικά την πολιτική στάση του. Η αλλαγή αποτυπώνεται
στην ποιητική συλλογή Σκληρά γεγονότα, η οποία κυκλοφορεί το 1975. Στην εισαγωγή του
βιβλίου, ο Μπαράκα γράφει: «Αρχικά, θα πρέπει να ιδρύσουμε ένα επαναστατικό πρωτο-
ποριακό κόμμα, ένα νέο κομμουνιστικό κόμμα […] και, στη συνέχεια, να οδηγήσουμε αυτό
το κόμμα στη συντριβή της αστικής κρατικής μηχανής και να καταλάβουμε την κρατική
εξουσία, προκειμένου να μετατρέψουμε τα μέσα παραγωγής […] από ιδιωτική ιδιοκτησία
μερικών πολυεκατομμυριούχων σε κρατική δημόσια περιουσία κάτω από τη δικτατορία του
προλεταριάτου».
Ο Μπαράκα θα παραμείνει ριζοσπάστης, στρατευμένος στο μαύρο κίνημα. Απαλλαγ-
μένος από την εθνικιστική ρητορική και μακριά από πολιτικές τακτικές και σκοπιμότητες,
θα γράψει μερικά από τα πιο ρωμαλέα ποιήματά του, όπως τα «Στην παράδοση» (1982) και
«Wise, Why’s, Y’z» (1995).

ΦΡΙ
Όπως έχουμε ήδη πει, στα τέλη της δεκαετίας του ’50 ο Μπαράκα θα μπει στους κύκλους
της τζαζ, τη μουσική που αγάπησαν και οικειοποιήθηκαν οι Beat. Προσεκτικός ακροατής
και μελετητής της μαύρης μουσικής, θα γνωρίσει και θα συνεργαστεί με πολλούς από τους
μουσικούς της φρι τζαζ, θα αρθρογραφήσει σε τζαζ περιοδικά και το 1963 θα εκδώσει
το βιβλίο Blues People: H μαύρη μουσική στη λευκή Αμερική, μία από τις πιο σημαντικές
κοινωνικές μελέτες πάνω στην ιστορία της μαύρης μουσικής από τα χρόνια της σκλαβιάς
έως τη δεκαετία του ’60.
Η τζαζ, και ειδικότερα η φρι τζαζ, θα αποτελέσει το σημείο επανασύνδεσης του Μπα-
ράκα με τη μαύρη κουλτούρα, τη μαύρη γλώσσα και τον μαύρο ήχο. Η μαύρη λογοτεχνία,
υποστηρίζει ο Μπαράκα στις αρχές της δεκαετίας του ’60, κυριαρχείται από μπουρζουά-
δες συγγραφείς, οι οποίοι μιμούνται τη λογοτεχνία της λευκής αστικής τάξης, προκειμένου
να γίνουν αποδεκτοί από το λευκό κατεστημένο. Αντιθέτως, η μαύρη μουσική αποτελούσε
και αποτελεί τη γνήσια λαϊκή έκφραση της μαύρης κοινότητας. Ριζοσπαστική και αντικομ-
φορμιστική, η φρι τζαζ είναι η φωνή του μαύρου μητροπολιτικού προλεταριάτου, η οποία
αντλεί τη δύναμή της από την παράδοση, τα τραγούδια στις φυτείες και τα γκόσπελ, τα
μπλουζ και τα σπιρίτσουαλ. Αποτελεί τον ενεστώτα χρόνο, την καινοτομική έκφραση μιας
μουσικής που δημιουργήθηκε από σκλάβους και χρειάστηκε να επιζήσει, να επεκταθεί και
να αναδιοργανωθεί, προκειμένου να συνεχίσει να εκφράζει τις εμπειρίες ενός καταπιεσμέ-
νου λαού ως η εύθραυστη κληρονομιά του.
Στα μέσα της δεκαετίας του ’60, ο Μπαράκα θα επιτεθεί, πολιτικά και συμβολικά, στον
δυτικό κανόνα και τις ηθικές αξίες της λευκής Αμερικής. Στην καρδιά του μαύρου ντα-
νταϊσμού του βρίσκεται ο τραχύς, αντι-αφομοιωτικός ήχος της φρι τζαζ και, ιδιαίτερα, αυτός
του Τζον Κολτρέην, ο οποίος σωματοποιεί για τον Μπαράκα τη μαύρη δύναμη που στρέφε-
ται ενάντια στον δυτικό ορθολογισμό και καταστρέφει τις δυτικές φόρμες και συμβάσεις. Ο
Κολτρέην παίρνει δημοφιλή τραγούδια και «τα δολοφονεί˙ τα σακατεύει και τα ξεκοιλιάζει».
Επιτίθεται στις μελωδικές γραμμές και τις καταστρέφει, ενώ ταυτόχρονα δημιουργεί μια
νέα γλώσσα επανερμηνεύοντας την αφροαμερικανική παράδοση. Μέσα στη μουσική του,
τα ουρλιαχτά, τις κραυγές και τα γρυλίσματά του, ηχεί η καθημερινότητα των Μαύρων, οι
tεφλον AMIRI BARAKA  51

πορείες και οι συγκρούσεις, η σκληρή ζωή στον δρόμο. Οι αισθητικοί πειραματισμοί του
αμφισβητούν τη λευκή λογική και τάξη, η οποία αρνείται στους Μαύρους ακόμα και το
δικαίωμα να υπάρχουν, πόσο μάλλον το δικαίωμα στον δικό τους πολιτισμό. Αυτόν τον ήχο
θα μεταφέρει ο Μπαράκα στην ποίησή του.
«Η ποίηση», γράφει, «πρώτα απ’ όλα ήταν και είναι μια μουσική φόρμα. Είναι μουσικοποιη-
μένος λόγος». Ήδη στα πρώτα ποιήματά του, λοξή ματιά στον μοντερνισμό, εντοπίζουμε
στοιχεία που παραπέμπουν σε τζαζ συνθέσεις: σπειροειδείς, ονειρικοί συνειρμοί, μελω-
δικά ξεσπάσματα, κοφτές επαναλήψεις που θυμίζουν ριφ και παραλλαγές πάνω στο ίδιο
θέμα. Τα ποιήματά του διακρίνονται από ελλειπτικότητα, κυριαρχούν οι υπαινιγμοί και η
αμφισημία, αντανάκλαση της εσωτερικής αναζήτησης που τον διακρίνει εκείνη την εποχή.
Καθώς απομακρύνεται από την επιρροή των Beat, ενσωματώνει σταδιακά στην ποίησή του
στοιχεία της φρι τζαζ. Το έργο του γίνεται ολοένα πιο τραχύ και απείθαρχο, η αφαιρετι-
κότητα δίνει τη θέση της σε έναν άμεσο και πολιτικοποιημένο λόγο. Η επιθετική γλώσσα
παραπέμπει στη φρι τζαζ, όπως και οι περίπλοκες ρυθμικές αναπτύξεις και οι εσκεμμένες
αλλαγές κατεύθυνσης.
Από τα μέσα της δεκαετίας του ’70 και ύστερα, ο Μπαράκα θα απομακρυνθεί στα-
διακά από τον σκληρό ήχο που χαρακτήριζε την ποίησή του κατά την εθνικιστική περί-
οδο. Συμπορεύεται πλέον με μια νέα γενιά μουσικών, οι οποίοι επιστρέφουν στις ρίζες της
τζαζ˙ έχοντας αφομοιώσει τις καινοτομίες της δεκαετίας του ’60, εμπλουτίζουν τη φρι τζαζ
με στοιχεία της μαύρης μουσικής παράδοσης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το
ποίημα «Στην παράδοση», το οποίο χρησιμοποιεί ως υπόδειγμα το ομώνυμο άλμπουμ του
σαξοφωνίστα Arthur Blythe. Το ποίημα, στο οποίο ο Μπαράκα ανακαλεί τα ονόματα των
σημαντικότερων εκπροσώπων κάθε περιόδου της μαύρης μουσικής, αλλά και συγγραφέων,
ζωγράφων και ακτιβιστών, αποτελεί ένα μακρύ, πολυρρυθμικό σόλο όπου η φράση «στην
παράδοση» παίζει τον ρόλο του ριφ. Το ριφ αυτό υπογραμμίζει τη θετικότητα, την ομορφιά,
την πολιτική και πολιτισμική δύναμη της μαύρης μουσικής. Μακριά από την αρνητική δια-
λεκτική που χαρακτήριζε το έργο του τις προηγούμενες δεκαετίες, ο Μπαράκα επιλέγει
πλέον τον μετασχηματισμό αντί της εκτροπής, τη σύνθεση αντί της σύγκρουσης. Στο τέλος
του ποιήματος μεταφέρει στο χαρτί μια μουσική φράση από το άλμπουμ του Μπλάιθ.

[…] η παράδοση της υπέροχης αφρικανικής ομορφιάς

μας λέει αγωνιστείτε, είναι εντάξει, εσύ όμορφη
όπως η νύχτα, η παράδοση
σας ευχαριστούμε λάνγκστον/άρθουρ
λέει τραγουδήστε
λέει αγωνιστείτε
στην παράδοση, πάντα μιλώντας καθαρά, πάντα νέα και αιώνες παλιά
λέει
Τραγουδήστε!
Αγωνιστείτε!
Τραγουδήστε!
Αγωνιστείτε! &μι & μι
Μποoσσιιι ντοοοοο ντοο ντοοο ντιι
ντοοοο
ντοοοοοοοοοο!
ΘΑΝΑΤΟΣ ΣΤ ΗΝ ΚΛΑΝ!

Στο ίδιο στιλ κινείται και η πολυσέλιδη ποιητική σύνθεση «Wise, Why’s, Y’z», από την
οποία έχουμε μεταφράσει το πρώτο μέρος. Εδώ, κάθε ποίημα ξεκινάει με τον τίτλο ενός
μουσικού κομματιού, το οποίο υπαγορεύει τον ρυθμό. Στο έργο του αυτό, εκτός από τη
μαύρη μουσική παράδοση, ο Μπαράκα συνομιλεί, για ακόμα μια φορά, με τον ντανταϊσμό˙
το «ουμ μπουμ μπαμ μπουμ» του παραπέμπει στο Μανιφέστο του Ντανταϊσμού του Tristan
Tzara: «ο καθένας έχει χορέψει στον ρυθμό του προσωπικού του μπουμ-μπουμ, κι ότι έχει
δίκιο για το μπουμ-μπουμ του».
Ο Αμίρι Μπαράκα δεν έπαψε ποτέ να προκαλεί με τους εμπρηστικούς στίχους του. Το
2001 θα δημοσιεύσει το σατιρικό ποίημα «Μία μετριοπαθής πρόταση για να ξεφορτωθούμε
τον Τζουλιάνι σε σαράντα μία στροφές που είναι επίσης βλαστήμιες», λίβελος εναντίον του
ακροδεξιού δημάρχου της Νέας Υόρκης Rudolph Giuliani, ενώ το προβοκατόρικο ποίημά
του «Κάποιος ανατίναξε την Αμερική», το οποίο θα γραφτεί με αφορμή τις τρομοκρατικές
επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, θα προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις.
52 AMIRI BARAKA tεφλον

(Όλοι οι σκεπτόμενοι άνθρωποι

είναι αντίθετοι στην τρομοκρατία
τόσο εγχώρια όσο και διεθνή…
Αλλά η μία δεν πρέπει
να χρησιμοποιείται
Για να καλύψει την άλλη)

Λένε ότι ήταν κάποιοι τρομοκράτες, κάποιοι

βάρβαροι
Άραβες,
στο Αφγανιστάν
Δεν ήταν οι δικοί μας αμερικανοί τρομοκράτες
Δεν ήταν η Κλαν ή οι Σκίνχεντ

[…]
Λένε (ποιος λέει; Ποιος μιλάει
Ποιος τους πληρώνει
Ποιος λέει ψέματα
Ποιος μεταμφιέζεται
Ποιος είχε δούλους

Ποιος πάχυνε απ’ τις φυτείες

Ποιος έσφαξε τους Ινδιάνους
Προσπάθησε να καταστρέψει το μαύρο Έθνος

Ποιος ζει από τη Γουώλ Στριτ

Την πρώτη φυτεία
Ποιος σου ’κοψε τα καρύδια
Ποιος βίασε τη μάνα σου
Ποιος λιντσάρησε τον πατέρα σου

[…]
Σε ποιον ανήκουν όσα δεν θα μάθουμε ποτέ ότι ανήκουν
Σε ποιον ανήκουν οι ιδιοκτήτες που δεν είναι οι πραγματικοί ιδιοκτήτες

Σε ποιον ανήκουν τα προάστια

Ποιος απομύζησε τις πόλεις
Ποιος φτιάχνει τους νόμους

Ποιος έκανε τον Μπους πρόεδρο

Ποιος πιστεύει ότι η ομοσπονδιακή σημαία πρέπει να κυματίζει
Ποιος μιλάει για δημοκρατία και λέει ψέματα

ΠΟΙΟΣ/ ΠΟΙΟΣ/ ΠΟΙΟΣΠΟΙΟΣ/

Βιβλιογραφία
Amiri Baraka, Transbluesency: Selected Poems 1961-1995, Marsilio Publishers, New York, 1995.
Jiton Sharmayne Davidson, “Sometimes Funny, but Most Times Deadly Serious: Amiri Baraka as Political Satirist”, African American
Review, Vol. 37, No. 2/3, 2003.
LeRoi Jones, Blues People: Η μαύρη μουσική στη λευκή Αμερική, μτφρ. Χάρης Συμβουλίδης, Εκδόσεις Ισνάφι, Ιωάννινα, 2007.
Phillip Brian Harper, “Nationalism and Social Division in Black Arts Poetry of the 1960s”, Critical Inquiry, Vol. 19, No. 2, 1993.
Daniel Won-gu Kim, “In the Tradition: Amiri Baraka, Black Liberation, and Avant-Garde Praxis in the U.S.”, African American Review,
Vol. 37, No. 2/3, 2003.
Ben Lee, “LeRoi Jones/Amiri Baraka and the Limits of Open Form”, African American Review, Vol. 37, No. 2/3, 2003.
Nathaniel Mackey, “The Changing Same: Black Music in the Poetry of Amiri Baraka”, Boundary 2, Vol. 6, No. 2, 1978.
Walton Muyumba, “Improvising over the Changes: Improvisation as Intellectual and Aesthetic Practice in the Transitional Poems of LeRoi
Jones/Amiri Baraka”, College Literature, Vol. 34, No. 1, 2007.
Patrick Roney, “The Paradox Experience: Black Art and Black Idiom in the Work of Amiri Baraka”, African American Review, Vol. 37,
No. 2/3, 2003.
Συλλογικό, Οι Μαύροι Πάνθηρες και οι δραστηριότητες στην κοινότητα, Barricada Antifa, Αθήνα, 2011.
Jerry Gafio Watts, Amiri Baraka: The Politics and Art of a Black Intellectual, NYU Press, New York, 2001.
Komozi Woodard, A Nation within a Nation: Amiri Baraka and Black Power Politics, The University of North Carolina Press,
Chapel Hill, 1999.
tεφλον AMIRI BARAKA  53

PREFACE TO A TWENTY VOLUME SUICIDE NOTE

(For Kellie Jones, born 16 May 1959)

Lately, I’ve become accustomed to the way

The ground opens up and envelopes me
Each time I go out to walk the dog.
On the broad edged silly music the wind
Makes when I run for a bus...

Things have come to that.

And now, each night I count the stars,

And each night I get the same number.
And when they will not come to be counted,
I count the holes they leave.

Nobody sings anymore.

And then last night, I tiptoed up

To my daughter’s room and heard her
Talking to someone, and when I opened
The door, there was no one there...
Only she on her knees, peeking into

Her own clasped hands.

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΣΕ ΕΝΑ ΕΙΚΟΣΑΤΟΜΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ

(Στην Κέλλυ Τζόουνς, που γεννήθηκε στις 16 Μαΐου 1959)

Τελευταία, έχω αρχίσει να συνηθίζω τον τρόπο

Που το έδαφος ανοίγει και με τυλίγει
Κάθε φορά που βγάζω βόλτα τον σκύλο.
Η χοντροκομμένη σαχλή μουσική του αέρα
Όταν τρέχω για το λεωφορείο...

Εκεί έχουν φτάσει τα πράγματα.

Και τώρα, κάθε νύχτα μετράω τ’ αστέρια,

Και κάθε νύχτα ο αριθμός βγαίνει ίδιος.
Και όποτε δεν βγαίνουνε να τα μετρήσω,
Μετράω τις τρύπες που αφήνουν.

Κανείς δεν τραγουδάει πια.

Και έπειτα χθες βράδυ, πήγα ακροπατώντας

Στο δωμάτιο της κόρης μου και την άκουσα
Να μιλάει σε κάποιον, και όταν άνοιξα
Την πόρτα, δεν ήταν κανείς εκεί...
Μόνο εκείνη γονατιστή, να κρυφοκοιτά μέσα

Από τα πλεγμένα της χέρια.

54 AMIRI BARAKA tεφλον

FROM AN ALMANAC (3) ΑΠΟ ΕΝΑΝ ΚΑΖΑΜΙΑ (3)

(For C.O.) (Στον Τ.O.)

This bizness, of dancing, how
can it suit us? Old men, naked Αυτή η μπίζνα με τον χορό, πώς
sterile women. θα μπορούσε να μας ταιριάζει; Γέροι άντρες, γυμνές
(our time, στείρες γυναίκες.
a cruel one. Our soul’s warmth
left out. Little match children, (η εποχή μας,
dance σκληρή. Η ζεστασιά της ψυχής μας
against the weather. στην απέξω. Μικρά σπιρτόπαιδα,
) The soul’s
warmth
χορέψτε
is how κόντρα στον καιρό.
shall I say ) Η ζεστασιά
it,
Its own. A place
της ψυχής
of warmth, for children ανήκει πώς
wd dance there, να το
if they cd. If they πω,
left their brittle selves behind (our time’s
a cruel one. Μόνο στον εαυτό της. Ένα μέρος
Children θαλπωρής, μιας και τα παιδιά
of winter. (I cross myself θα χόρευαν εκεί,
like religion
Children
αν μπορούσαν. Αν
of a cruel time. (the wind άφηναν πίσω τους εύθραυστους εαυτούς τους (η εποχή μας
stirs the bones είναι σκληρή.
& they drag clumsily
thru the cold.)
Παιδιά
These children του χειμώνα. (σταυροκοπιέμαι
are older σαν θρήσκος
than their worlds. and Παιδιά
cannot dance.
μιας σκληρής εποχής. (ο άνεμος
αναδεύει τα κόκκαλα
και αυτά σέρνονται άγαρμπα
μέσα στο κρύο.)
Αυτά τα παιδιά
είναι μεγαλύτερα
απ’ τους κόσμους τους. και
δεν μπορούν να χορέψουν.

SYMPHONY SID SYMPHONY SID

First Πρώτα
take the first
πάρε το πρώτο
thing. Blue. The mountain,
largest of our αντικείμενο. Μπλε. Το βουνό,
landscape. From το μεγαλύτερο στον
a dark hall at τόπο μας. Από
the bottom, the shapes
a shadow, without
μια σκοτεινή αίθουσα στη
hardness, or that βάση, τα σχήματα
ugly smell of μια σκιά, χωρίς
blackening flesh.
The scale
σκληράδα, ή αυτή την
is music, black shadow άσχημη μυρωδιά της
from highest wild μαυρισμένης σάρκας.
fingers placing evening Η κλίμακα
beneath our
tongues. είναι μουσική, μαύρη σκιά
A man, a woman από πανύψηλα άγρια
shaking the night apart. Forget δάχτυλα που βάζουν απογεύματα
who you are. Forget
my fingers.
κάτω από τις
γλώσσες μας.
Ένας άντρας, μια γυναίκα
τσακίζουν τη νύχτα. Ξέχνα
τον εαυτό σου. Ξέχνα
τα δάχτυλά μου.
tεφλον AMIRI BARAKA  55

JOSEPH TO HIS BROTHERS Ο ΙΩΣΗΦ ΣΤΟΥΣ ΑΔΕΛΦΟΥΣ ΤΟΥ

They characterize
their lives, and I
Δίνουν χαρακτηρισμούς
fill up στις ζωές τους, κι εγώ
with mine. Fill up γεμίζω
with what I have, with what με τη δική μου. Γεμίζω
I see (or
need. I make με ό,τι έχω, με ό,τι
no distinction. As blind men βλέπω (ή
cannot love too quiet beauty. χρειάζομαι. Δεν κάνω
These philosophers
διακρίσεις. Όπως οι τυφλοί
rein up δεν μπορούν να αγαπήσουν την πολύ σιωπηλή ομορφιά.
their boats. Bring
their gifts, weapons
to my door. As if
Αυτοί οι φιλόσοφοι
that, in itself, δένουν
was courage, or counting τις βάρκες τους. Φέρνουν
science. τα δώρα τους, όπλα
The story is a long one. Why στην πόρτα μου. Λες και
I am here like this. Why you αυτό, καθαυτό,
should listen, now, so late, and να ήταν κουράγιο, ή επιστήμη
weary at the night. Its
heavy rain
του μετρήματος.
pushing
the grass flat. Είναι μεγάλη ιστορία. Ο λόγος που
είμαι εδώ έτσι. Ο λόγος που
It is here
somewhere. It grows θα ’πρεπε ν’ ακούσεις, τώρα, τόσο αργά, και
here. Answers. Questions. Noise τόσο κουρασμένος μες στη νύχτα. Η
as stiff as silence. Silver quiet δυνατή βροχή της
beaten heavy under rains. So little
of this we remember. So few portions να ισοπεδώνει
of our lives, go on. το γρασίδι.

Κάπου εδώ
είναι. Εδώ
φυτρώνει. Απαντήσεις. Ερωτήσεις. Θόρυβος
άκαμπτος σαν τη σιωπή. Ασημένια ησυχία
κατατσακισμένη από βροχές. Τόσο λίγα
απ’ όλα αυτά θυμόμαστε. Τόσο λίγο από
τις ζωές μας, συνέχισε.
56 AMIRI BARAKA tεφλον

AN AGONY. AS NOW

I am inside someone
who hates me. I look
out from his eyes. Smell
what fouled tunes come in
to his breath. Love his
wretched women.

Slits in the metal, for sun. Where

my eyes sit turning, at the cool air
the glance of light, or hard flesh
rubbed against me, a woman, a man,
without shadow, or voice, or meaning.

This is the enclosure (flesh,

where innocence is a weapon. An
abstraction. Touch. (Not mine.
Or yours, if you are the soul I had
and abandoned when I was blind and had
my enemies carry me as a dead man
(if he is beautiful, or pitied.

It can be pain. (As now, as all his

flesh hurts me.) It can be that. Or
pain. As when she ran from me into
that forest.
Or pain, the mind
silver spiraled whirled against the
sun, higher than even old men thought
God would be. Or pain. And the other. The
yes. (Inside his books, his fingers. They
are withered yellow flowers and were never
beautiful.) The yes. You will, lost soul, say
‘beauty.’ Beauty, practiced, as the tree. The
slow river. A white sun in its wet sentences.
Or, the cold men in their gale. Ecstasy. Flesh
or soul. The yes. (Their robes blown. Their bowls
empty. They chant at my heels, not at yours.) Flesh
or soul, as corrupt. Where the answer moves too quickly.
Where the God is a self, after all.)

Cold air blown through narrow blind eyes. Flesh,

white hot metal. Glows as the day with its sun.
It is a human love, I live inside. A bony skeleton
you recognize as words or simple feeling.

But it has no feeling. As the metal, is hot, it is not,

given to love.

It burns the thing

inside it. And that thing
screams.
tεφλον AMIRI BARAKA  57

ΜΙΑ ΑΓΩΝΙΑ. ΟΠΩΣ ΤΩΡΑ

Βρίσκομαι μέσα σε κάποιον

που με μισεί. Κοιτάζω
μέσα από τα μάτια του. Μυρίζω
όσες βρωμερές μελωδίες εισέρχονται
στην αναπνοή του. Αγαπώ τις
αξιολύπητες γυναίκες του.

Σχισμές στο μέταλλο, για ήλιο. Εκεί που

τα μάτια μου στριφογυρίζουν, στην ψύχρα
η λάμψη του φωτός, ή η σκληρή σάρκα
που τρίβεται πάνω μου, μια γυναίκα, ένας άντρας,
χωρίς σκιά, ή φωνή, ή νόημα.

Αυτός είναι ο εγκλεισμός (η σάρκα,

όπου η αθωότητα είναι όπλο. Μια
αφαίρεση. Άγγιγμα. (Όχι δική μου.
Ή δική σου, αν είσαι η ψυχή που είχα
και εγκατέλειψα όταν ήμουν τυφλός και έβαζα
τους εχθρούς μου να με κουβαλήσουν σαν νεκρό
(αν είναι όμορφος, ή τον οικτίρουν.

Μπορεί να είναι πόνος. (Όπως τώρα, καθώς όλη του

η σάρκα με πληγώνει.) Μπορεί να είναι αυτό. Ή
πόνος. Όπως τότε που εκείνη έτρεξε μακριά μου μέσα
στο δάσος.
Ή πόνος, το μυαλό
ασημένια σπείρα εκτοξεύεται ενάντια στον
ήλιο, ψηλότερα ακόμα κι από εκεί που οι παλιοί πίστευαν
πως βρίσκεται ο Θεός. Ή πόνος. Και το άλλο. Το
ναι. (Μέσα στα βιβλία του, στα δάχτυλά του. Είναι
μαραμένα κίτρινα λουλούδια και ποτέ τους δεν ήταν
όμορφα.) Το ναι. Χαμένη μου ψυχή, θα πεις
«ομορφιά». Ομορφιά, εφαρμοσμένη, όπως το δέντρο. Το
αργό ποτάμι. Ένας λευκός ήλιος στις υγρές του προτάσεις.
Ή, οι ψυχροί άνθρωποι στην καταιγίδα. Έκσταση. Σάρκα
ή ψυχή. Το ναι. (Οι μανδύες τους κυματίζουν στον αέρα. Τα κύπελλά τους
άδεια. Τραγουδάνε πεσμένοι στα δικά μου πόδια, όχι στα δικά σου.) Σάρκα
ή ψυχή, εξίσου διεφθαρμένα. Όπου η απάντηση κινείται τόσο γρήγορα.
Όπου και ο Θεός είναι μια ύπαρξη, τελικά.)

Κρύος άνεμος φυσάει μέσα από σχιστά τυφλά μάτια. Σάρκα,

λευκό πυρωμένο σίδερο. Λάμπει σαν τη μέρα με τον ήλιο της.
Ανθρώπινη αγάπη είναι, μέσα της κατοικώ. Σ’ έναν κοκκαλιάρη σκελετό
που αναγνωρίζεις σαν λέξεις ή απλό συναίσθημα.

Αλλά δεν αισθάνεται τίποτα. Σαν το μέταλλο, είναι καυτός, δεν είναι,
δοσμένος στην αγάπη.

Καίει αυτό που

είναι μέσα του. Και αυτό
ουρλιάζει.
58 AMIRI BARAKA tεφλον

THE LIAR

What I though was love

in me, I find a thousand instances
as fear. (Of the tree’s shadow
winding around the chair, a distant music
of frozen birds rattling
in the cold.
Where ever I go to claim
my flesh, there are entrances
of spirit. And even its comforts
are hideous uses I strain
to understand.
Though I am a man
who is loud
on the birth
of his way. Publicly redefining
each change in my soul, as if I had predicted
them,
and profited, biblically, even tho
their chanting weight,
erased familiarity
from my face.
A question I think,
an answer, whatever sits
counting the minutes
till you die.

When they say, “It is Roi

who is dead?” I wonder
who will they mean?

Ο ΨΕΥΤΗΣ

Αυτό που νόμιζα πως ήταν αγάπη

μέσα μου, το συναντάω διαρκώς
σαν φόβο. (Της σκιάς του δέντρου
που τυλίγεται γύρω από την καρέκλα, μιας απόμακρης μουσικής
πουλιών που τουρτουρίζουν
στο κρύο.
Όπου κι αν πάω να απαιτήσω
τη σάρκα μου, υπάρχουν είσοδοι
πνεύματος. Ακόμα και οι παρηγοριές της
είναι φριχτές χρήσεις που παλεύω
να κατανοήσω.
Αν και είμαι άνθρωπος
που κάνει φασαρία
εν τη γενέσει
των τρόπων του. Αναθεωρώντας δημόσια
όλες τις αλλαγές στην ψυχή μου, λες και τις είχα
προβλέψει,
και επωφεληθεί, βιβλικά, αν και
το ψαλμωδιστό τους βάρος,
έσβησε την οικειότητα
απ’ το πρόσωπό μου.
Μια ερώτηση σκέφτομαι,
μια απάντηση, οτιδήποτε κάθεται
και μετρά τα λεπτά
μέχρι να πεθάνεις.

Όταν πούνε, «Ο Ρόι είναι

που πέθανε;» αναρωτιέμαι
ποιον θα εννοούν;
tεφλον AMIRI BARAKA  59

A GUERILLA HANDBOOK

In the palm
the seed
is burned up
in the wind.
In their rightness
the tree trunks are socialists
leaves murder the silence and are brown
and old when they blow to the sea.
Convinced
of the lyric. Convinced
of the man’s image (since
he will not look at substance
other than his ego. Flowers, grapes
the shadows of weeds, as the weather
is colder, and women walk
with their heads down.
Silent political rain
against the speech
of friends. (We love them
trapped in life, knowing no way out
except description. Or black soil
floating in the arm.
We must convince the living
that the dead
cannot sing.

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΓΙΑ ΑΝΤΑΡΤΕΣ

Στην παλάμη
ο σπόρος
καίγεται
στον αέρα.
Μέσα στην ορθότητά τους
οι κορμοί των δέντρων είναι σοσιαλιστές
τα φύλλα δολοφονούν τη σιωπή και είναι καφετιά
και γερασμένα όταν παρασύρονται προς τη θάλασσα.
Σίγουρα
για τον λυρισμό. Σίγουρα
για την εικόνα του ανθρώπου (καθώς
αυτός δεν κοιτάζει άλλη ουσία
πέρα από το εγώ του. Λουλούδια, σταφύλια
οι σκιές των χορταριών, καθώς ο καιρός
ψυχραίνει, και οι γυναίκες περπατούν
με χαμηλωμένο το κεφάλι.
Σιωπηλή πολιτική βροχή
κόντρα στα λόγια
των φίλων. (Τους αγαπάμε
παγιδευμένους στη ζωή, χωρίς να γνωρίζουν άλλη διέξοδο
πέρα απ’ την περιγραφή. Ή το μαύρο χώμα
που επιπλέει μέσα στο χέρι.
Πρέπει να πείσουμε τους ζωντανούς
πως οι νεκροί
δεν μπορούν να τραγουδήσουν.
60 AMIRI BARAKA tεφλον

BLACK DADA NIHILISMUS

                              . Against what light warehouse. Where the minds packed in

straw. New homes, these towers, for those
is false what breath lacking money or art. A cult of death,
sucked, for deadness.
                                Murder, the cleansed need of the simple striking arm under
the streetlamp. The cutters, from under
purpose, frail, against their rented earth. Come up, black dada
God, if they bring him
                               bleeding, I would not nihilismus. Rape the white girls. Rape
their fathers. Cut the mothers’ throats.
forgive, or even call him Black dada nihilismus, choke my friends
black dada nihilismus.
in their bedrooms with their drinks spilling
and restless for tilting hips or dark liver
The protestant love, wide windows, lips sucking splinters from the master’s thigh.
color blocked to Mondrian, and the
ugly silent deaths of jews under Black scream
and chant, scream,
the surgeon’s knife. (To awake on and dull, un
69th street with money and a hip earthly
nose. Black dada nihilismus, for hollering. Dada, bilious
what ugliness, learned
the umbrella’d jesus. Trilby intrigue in the dome, colored holy
movie house presidents sticky the floor. shit (i call them sinned
B.D.N., for the secret men, Hermes, the
or lost
blacker art. Thievery (ahh, they return         burned masters
those secret gold killers. Inquisitors                                of the lost
of the cocktail hour. Trismegistus, have                                              nihil German killers
                                                                       all our learned
them, in their transmutation, from stone
to bleeding pearl, from lead to burning art, ’member
looting, dead Moctezuma, find the West what you said
money, God, power,
a gray hideous space a moral code, so cruel
it destroyed Byzantium, Tenochtitlan, Commanch
                                                                         (got it, Baby!
2
For tambo, willie best, dubois, patrice, mantan, the
From Sartre, a white man, it gave bronze buckaroos.
the last breath. And we beg him die,
before he is killed. Plastique, we                            For jack johnson, asbestos, tonto, buckwheat,
                           billie holiday.
do not have, only thin heroic blades.
The razor. Our flail against them, why                            For tom russ, l’ouverture, vesey, beau jack,
you carry knives? Or brutaled lumps of
(may a lost god damballah, rest or save us
heart? Why you stay, where they can against the murders we intend
reach? Why you sit, or stand, or walk against his lost white children
in this place, a window on a dark black dada nihilismus
tεφλον AMIRI BARAKA  61

ΜΑΥΡΟΣ ΝΤΑΝΤΑ ΜΗΔΕΝΙΣΜΟΣ

. Κόντρα σε ποιο φως

είναι ψέμα ό,τι η ανάσα

ρούφηξε, για χάρη της νεκρότητας.
Φόνος, ο εξαγνισμένος

σκοπός, εύθραυστος, ενάντια στον

Θεό, αν τον έσερναν
ματωμένο, δεν θα

τον συγχωρούσα, ούτε καν θα τον αποκαλούσα

μαύρο νταντά μηδενισμό.

Η προτεσταντική αγάπη, πλατιά παράθυρα,

ο Μοντριάν αποκλεισμένος απ’ το χρώμα, και οι
άσχημοι ήσυχοι θάνατοι εβραίων απ’ το

χειρουργικό μαχαίρι. (Να ξυπνάς στην

69η οδό με λεφτά και μια μοντέρνα
μύτη. Μαύρος νταντά μηδενισμός, κάτω

απ’ την ομπρέλα ο χριστός. Ίντριγκα της ρεπούμπλικα

πρόεδροι των κινηματογράφων κολλώδες το πάτωμα.
Μ.Ν.Μ., για τους μυστικούς, τον Ερμή, την

πιο μαύρη τέχνη. Κλοπή (αχχ, επιστρέφουν

αυτοί οι μυστικοί χρυσοί φονιάδες. Ιεροεξεταστές
της ώρας των κοκτέιλ. Τρισμέγιστε, κάνε

τους, μετουσίωσέ τους, από πέτρα

σε μαργαριτάρι που ματώνει, από μόλυβδο σε πυρπολήσεις
πλιάτσικα, νεκρέ Μοκτεζούμα, βρες τη Δύση

αυτή τη γκρίζα φριχτή έκταση.

Απ’ τον Σαρτρ, έναν λευκό, έβγαλε

την τελευταία πνοή. Και τον ικετεύουμε να πεθάνει,
προτού δολοφονηθεί. Πλαστικό,

δεν έχουμε, μονάχα λεπτές ηρωικές λεπίδες.

Το ξυράφι. Τα ρόπαλά μας εναντίον τους, γιατί
κουβαλάτε μαχαίρια; Ή ξεσκισμένα κομμάτια

καρδιάς; Γιατί μένετε εκεί που μπορούν να

σας φτάσουν; Γιατί κάθεστε, ή στέκεστε, ή περπατάτε
σ’ αυτό το μέρος, ένα παράθυρο σε μια σκοτεινή

αποθήκη. Εκεί που τα μυαλά στοιβάζονται μέσα σε

άχυρο. Καινούρια σπίτια, αυτοί οι πύργοι, γι’ αυτούς
που δεν έχουν ούτε λεφτά ούτε τέχνη. Μια αίρεση θανάτου,
62 AMIRI BARAKA tεφλον

η ανάγκη απλά για ένα χέρι να χτυπάει κάτω

απ’ τη λάμπα στον δρόμο. Οι κόφτες, κάτω απ’ τη
νοικιασμένη γη τους. Σήκω, μαύρε νταντά

μηδενισμέ. Βίασε τα λευκά κορίτσια. Βίασε

τους πατεράδες τους. Κόψε τα λαρύγγια των μανάδων.
Μαύρε νταντά μηδενισμέ, πνίξε τους φίλους μου

στα υπνοδωμάτιά τους καθώς τα ποτά τους θα χύνονται

και θα αδημονούν για κουνιστούς γοφούς ή σκούρα
χείλη που θα ρουφάνε τις σκλήθρες απ’ τον μηρό του αφέντη.

Μαύρη κραυγή
και τραγούδι, κραυγή
και θολά, από
κοσμα
ουρλιαχτά. Νταντά, χολερικέ
τι ασχήμια, διδάχτηκε
κάτω από τον τρούλο, έγχρωμα άγια
σκατά (τους αποκαλώ αμαρτωλούς

ή χαμένους
καμένους αφέντες
των χαμένων
μηδενιστών Γερμανών φονιάδων
όλη η τέχνη που

διδαχτήκαμε, θυμήσου
αυτό που ’χες πει
λεφτά, Θεός, εξουσία,
ένας ηθικός κώδικας, τόσο σκληρός
που κατέστρεψε το Βυζάντιο, το Τενοτστιτλάν, τους Κομάντσι
(το ’πιασα, Μωρό μου!

Για τον τάμπο, τον ουίλι μπεστ, τον ντιμπουά, τον πατρίς, τον μαντάν, τους
μπρονζέ επαρχιώτες.

Για τον τζακ τζόνσον, τον άσβεστο, τον τόντο, τον μπάκγουιτ,
την μπίλι χολιντέϊ.

Για τον τομ ρας, τον λ’ουβερτίρ, τον βεσί, τον μπο ζακ1,

(είθε ένας χαμένος θεός νταμπάλα, να μας αναπαύσει ή να μας σώσει

από τους φόνους που σκοπεύουμε να διαπράξουμε
ενάντια στα χαμένα λευκά παιδιά του
μαύρος νταντά μηδενισμός

1. Ο Μπαράκα αφιερώνει το ποίημα σε μια σειρά μαύρων επαναστατών (Denmark Vesey, Patrice Lumumba,
Toussaint L’Οuverture), στους πυγμάχους Jack Johnson και Beau Jack, στην Billie Holiday και, παραδόξως, σε
μαύρους ηθοποιούς που ενσάρκωναν στερεοτυπικούς ρόλους νέγρων, όπως ο Willie Best και ο πιτσιρίκος
William Thomas, γνωστός ως Buckwheat.
tεφλον AMIRI BARAKA  63

A POEM SOME PEOPLE WILL HAVE TO UNDERSTAND

Dull unwashed windows of eyes

and buildings of industry. What
industry do I practice? A slick
colored boy, 12 miles from his
home. I practice no industry.
I am no longer a credit
to my race. I read a little,
scratch against silence slow spring
afternoons.
I had thought, before, some years ago
that I’d come to the end of my life.
Watercolor ego. Without the preciseness
a violent man could propose.
But the wheel, and the wheels,
wont let us alone. All the fantasy
and justice, and dry charcoal winters
All the pitifully intelligent citizens
I’ve forced myself to love.

We have awaited the coming of a natural

phenomenon. Mystics and romantics, knowledgeable
workers
of the land.

But none has come.

(Repeat)
but none has come.

Will the machinegunners please step forward?

ΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑ ΠΟΥ ΚΑΠΟΙΟΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΤΑΛΑΒΟΥΝ

Θολά άπλυτα παράθυρα ματιών

και κτίρια βιομηχανιών. Σε ποιον
κλάδο απασχολούμαι; Ένα καπάτσο
έγχρωμο αγόρι, 19 χιλιόμετρα μακριά απ’ το
σπίτι του. Δεν απασχολούμαι σε κανέναν κλάδο.
Δεν είμαι πια καμάρι
της ράτσας μου. Διαβάζω λιγάκι,
ξύνομαι πάνω στη σιωπή τα αργόσυρτα ανοιξιάτικα
απογεύματα.
Είχα σκεφτεί, στο παρελθόν, μερικά χρόνια πριν
πως είχα φτάσει στο τέλος της ζωής μου.
Νερομπογιατισμένο εγώ. Δίχως την ακρίβεια
που θα μπορούσε να προτείνει ένας βίαιος άντρας.
Μα ο τροχός, και οι ρόδες,
δεν λένε να μας αφήσουν ήσυχους. Όλη η φαντασία
και η δικαιοσύνη, και οι χειμώνες με το στεγνό κάρβουνο
Όλοι οι αξιολύπητα ευφυείς κάτοικοι
που ανάγκασα τον εαυτό μου ν’ αγαπήσει.

Περιμένουμε καιρό τον ερχομό ενός φυσικού

φαινομένου. Μυστικιστές και ρομαντικοί, γνωστικοί
εργάτες
της γης.

Όμως κανείς δεν ήρθε.

(Επανάληψη)
όμως κανείς δεν ήρθε.

Θα παρουσιαστούν παρακαλώ οι πολυβολητές;

64 AMIRI BARAKA tεφλον

BLACK ART

Poems are bullshit unless they are

teeth or trees or lemons piled
on a step. Or black ladies dying
of men leaving nickel hearts
beating them down. Fuck poems
and they are useful, wd they shoot
come at you, love what you are,
breathe like wrestlers, or shudder
strangely after pissing. We want live
words of the hip world live flesh &
coursing blood. Hearts Brains
Souls splintering fire. We want poems
like fists beating niggers out of Jocks
or dagger poems in the slimy bellies
of the owner-jews. Black poems to
smear on girdlemamma mulatto bitches
whose brains are red jelly stuck
between ’lizabeth tailor’s toes. Stinking
Whores! We want “poems that kill.”
Assassin poems, Poems that shoot
guns. Poems that wrestle cops into alleys
and take their weapons leaving them dead
with tongues pulled out and sent to Ireland. Knockoff
poems for dope selling wops or slick halfwhite
politicians Airplane poems, rrrrrrrrrrrrrrrrr
rrrrrrrrrrrrrrrrr... tuhtuhtuhtuhtuhtuhtuhtuhtuh
...rrrrrrrrrrrrrrrrr... Setting fire and death to
whities ass. Look at the Liberal
Spokesman for the jews clutch his throat
& puke himself into eternity... rrrrrrrrr
There’s a negroleader pinned to
a bar stool in Sardi’s eyeballs melting
in hot flame Another negroleader
on the steps of the white house one
kneeling between the sheriff’s thighs
negotiating cooly for his people.
Agggh... stumbles across the room...
Put it on him, poem. Strip him naked
to the world! Another bad poem cracking
steel knuckles in a jewlady’s mouth
Poem scream poison gas on beasts in green berets
Clean out the world for virtue and love,
Let there be no love poems written
until love can exist freely and
clearly. Let Black People understand
that they are the lovers and the sons
of lovers and warriors and sons
of warriors Are poems & poets &
all the loveliness here in the world

We want a black poem. And a

Black World.
Let the world be a Black Poem
And Let All Black People Speak This Poem
Silently
or LOUD
tεφλον AMIRI BARAKA  65

ΜΑΥΡΗ ΤΕΧΝΗ

Τα ποιήματα είναι μαλακίες εκτός κι αν είναι

δόντια ή δέντρα ή σωρός λεμόνια
σ’ ένα σκαλί. Ή μαύρες κυράδες που πεθαίνουν
από άντρες που τους χαρίζουν νικέλινες καρδούλες
και τις σαπίζουν στο ξύλο. Γάμα τα ποιήματα
και θα ’ναι χρήσιμα, αν σε πυροβολήσουν
με σπέρμα, αγαπήσουν αυτό που είσαι,
ανασάνουν σαν παλαιστές, ή τρεμουλιάσουν
περίεργα μετά το κατούρημα. Θέλουμε ζωντανές
λέξεις του μοντέρνου κόσμου ζωντανή σάρκα και
τρεχούμενο αίμα. Καρδιές Μυαλά
Ψυχές να ξεπετάνε φωτιά. Θέλουμε ποιήματα
σαν γροθιές που πετάνε τους νέγρους έξω από το Τζοκς
ή ποιήματα στιλέτα να χώνονται στις γλοιώδεις κοιλιές
των εβραίων ιδιοκτητών. Μαύρα ποιήματα
να αλείφονται πάνω σε μπάσταρδες πατρόνες με κορσέδες
που τα μυαλά τους είναι κόκκινο ζελέ
ανάμεσα στα δάχτυλα των ποδιών της ’λίζαμπεθ τέιλορ. Βρωμερές
Πουτάνες! Θέλουμε «ποιήματα που σκοτώνουν».
Ποιήματα φονιάδες, Ποιήματα που πυροβολούν.
Ποιήματα που παλεύουν με μπάτσους σε στενά
και τους παίρνουν τα όπλα αφήνοντάς τους νεκρούς
με γλώσσες κομμένες και σταλμένες στην Ιρλανδία. Ποιήματα
απομιμήσεις για μακαρονάδες πρεζέμπορους ή επιτήδειους
ημίλευκους πολιτικούς Αεροπορικά ποιήματα, ρρρρρρρ
ρρρρρρρρρρρρ... τατατατατατατατατατατατατατατατατατατατατα
...ρρρρρρρρρρρρ... Να βάζουν φωτιά και θάνατο
στον κώλο του λευκού. Κοίτα τον Φιλελεύθερο
Εκπρόσωπο των εβραίων να σφίγγει τον λαιμό του
και να ξερνάει τον εαυτό του στην αιωνιότητα... ρρρρρρρρρρρρ
Είναι ένας αρχηγός νέγρων καρφωμένος στην
μπάρα στου Σάρντι οι βολβοί του λιώνουν
στην καυτή φλόγα Ένας ακόμα αρχηγός νέγρων
στα σκαλιά του λευκού οίκου
γονατιστός ανάμεσα στα σκέλια του σερίφη
διαπραγματεύεται ψύχραιμα για τον λαό του.
Αχχχχ... παραπατάει μέσα στο δωμάτιο...
Χώσ’ του το, ποίημα. Γδύσ’ τον μπροστά
στον κόσμο! Ένα ακόμα κακό ποίημα που σπάει
το στόμα μιας εβραίας κυρίας με σιδερογροθιά
Ποίημα εξαπόλυσε δηλητηριώδες αέριο στα τέρατα με τους πράσινους μπερέδες
Καθάρισε τον κόσμο στο όνομα της αρετής και της αγάπης,
Ας μην γραφτούν ποιήματα αγάπης
μέχρι η αγάπη να υπάρξει ελεύθερη και
καθαρή. Ας καταλάβουν οι Μαύροι Λαοί
ότι είναι οι εραστές και οι γιοι
των εραστών και οι πολεμιστές
και οι γιοι των πολεμιστών Είναι ποιήματα και ποιητές και
όλη η ομορφιά εδώ σ’ αυτό τον κόσμο

Θέλουμε ένα μαύρο ποίημα. Και

έναν Μαύρο Κόσμο.
Ας γίνει ο κόσμος ένα Μαύρο Ποίημα
Και Ας Λένε Όλοι Οι Μαύροι Λαοί Αυτό Το Ποίημα
Σιωπηλά
ή ΦΩΝΑΧΤΑ
66 AMIRI BARAKA tεφλον

RED EYE

(for Calvin Hernton and Ishmael Reed)

The corrupt madness of the individual. You cannot live

alone. You are in the world. World, fuck them. World rise
and twist like you do, night madness in rain as heavy as stones.
Alabama gypsy talk, for peeling lips. Look in your mother’s head,
if you really want to know everything. Your sister’s locked up
pussy. Invasion of the idea syndrome like hand clapping winter in.
Winter will make you move. Or you will freeze in Russia and
never live to see Napoleon as conceived by Marlon Brando.
We are at the point where death is too good for us. We are
in love with the virtue of evil. This communication. Rapping
on wet meat windows, they spin in your head, if I kill you
will not even have chance to hate me

ΚOKKINO MATI

(για τον Κάλβιν Χέρντον και τον Ίσμαελ Ριντ)

Η διεφθαρμένη τρέλα του ατόμου. Δεν μπορείς να ζήσεις

μόνος. Υπάρχεις μέσα στον κόσμο. Κόσμε, γάμα τους. Σήκω κόσμε
και κουνήσου όπως ξέρεις, νυχτερινή τρέλα κάτω από βροχή βαριά σαν πέτρες.
Τσιγγάνικα λόγια απ’ την Αλαμπάμα, για χείλη που ξεφλουδίζουν. Αν πραγματικά
θες να μάθεις τα πάντα, κοίτα μέσα στο κεφάλι της μάνας σου. Στο αμπαρωμένο μουνί της
αδερφής σου. Εισβολή του συνδρόμου των ιδεών σαν χέρι που παγιδεύει τον χειμώνα.
Ο χειμώνας θα σε κάνει να κουνηθείς. Ή θα παγώσεις στη Ρωσία και
δεν θα ζήσεις για να δεις τον Ναπολέοντα όπως τον ενσάρκωσε ο Μάρλον Μπράντο.
Έχουμε φτάσει στο σημείο όπου ο θάνατος παραείναι καλός για μας. Είμαστε
ερωτευμένοι με την αρετή του κακού. Αυτή η επικοινωνία. Χτυπώντας
σε υγρά παράθυρα κρέατος, στριφογυρίζουν στο κεφάλι σου, αν σε σκοτώσω
δεν θα ’χεις καν ευκαιρία να με μισήσεις
tεφλον AMIRI BARAKA  67

ΜΙΑ ΝΕΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΑΠΟ ΜΙΑ ΝΕΑ ΤΑΙΝΙΑ!

Πώς θα γίνει, καταστροφικός σεισμός, πύργος της κολάσεως, όλεθρος, ηφαίστειο, συντριβή,
στην πραγματικότητα, διαφορετικά απ’ την πυρετώδη ημιπραγματική φαντασίωση των
καπιταλιστών γραφιάδων λακέδων του κινηματογράφου
αν και αισθάνονται την πραγματικότητά της να ανασαίνει μια σεισμική διάπυρη ουλή στα
λαρύγγια τους ούτε καν μυτιές
100% καθαρής κόκας δεν μπορούν να εμποδίσουν την ψυχρή σπαθιά του επερχόμενου θανάτου
αυτής της κοινωνίας. Σε όλες τις
οθόνες της αμερικής, η φυλακή ανατινάζεται κάθε μιάμιση ώρα για δύο δολάρια και πενήντα
σεντς.
Βγάλαν έξω τους αράπηδες για μεσημεριανό, για μια στιγμή, μας έκαναν συνεταίρους (αράπης
Τσάρλι) ή
συνένοχους (αράπης αφεντικό) στον τρόμο τους. Αλλά όπως ο υπεραφρικανός μομπούτου δεν
μπορεί να λεοπ
αρκαπελώσει
την αποφυγή της ευθύνης του για τον θάνατο του λομούμπα, ούτε
και ο ροκεφέλερ
με τα απίστευτα δισεκατομμύριά του
μπορεί να σώσει τα βυζάκια της χλωμής του της πουτάνας κάτω απ’ το
συντριπτικό βάρος των πραγμάτων όπως πραγματικά είναι.
Πώς θα γίνει, άραγε σε φτάνει, καθώς σηκώνεσαι, κάθεσαι στην άκρη του
κρεβατιού, έτοιμος να πας για δουλειά. Υπνωτισμένος από τη μηχανή, και το
τσιμεντένιο πάτωμα, τη βάρβαρη προδοσία του να
προσπαθείς
να επιβιώσεις δίχως χρήματα σε έναν κόσμο χρημάτων, να βγάζεις για το
αφεντικό 100.000 για κάθε 200
δολάρια
που κερδίζεις εσύ, και μετά να σε κυνηγάει ο αδερφός του για το νοίκι, και αν θες
να αγοράσεις το αμάξι
που
βοήθησες να φτιαχτεί, έχει πληρωθεί με την προκαταβολή σου, και με τα
υπόλοιπα αγοράζεις στην κυρά του ένα ζευγάρι αφρολέξ
λαστιχένια
βυζιά με στρας για τις ειδικές περιστάσεις, ενώ ο κίσινγκερ, ξεχνώντας τους
καλούς του τρόπους, μεθυσμένος ψηλαφίζει την μπλούζα της.
Αν δεν σ’ αρέσει, τι θα κάνεις γι’ αυτό. Αυτή ήταν η ερώτηση που ρωτούσαμε ο
ένας
τον άλλο, και
πρέπει να συνεχίσουμε να ρωτάμε τακτικά. Δεν σ’ αρέσει; Τι θα κάνεις γι’ αυτό;
Ο αληθινός τρόμος της φύσης είναι η ανθρωπότητα εξοργισμένη, το αληθινό
τεκνικολόρ θέαμα που
το χόλυγουντ
δεν μπορεί να καταγράψει. Δεν μπορούν καν να σου δείξουν πώς μοιάζεις όταν
πας στη δουλειά ή όταν
επιστρέφεις.
Δεν μπορούν καν να σε δείξουν να σκέφτεσαι ή να απαιτείς τη νέα σοσιαλιστική
πραγματικότητα, είναι το υπέρτατο
παλιρροϊκό
κύμα. Όταν σε όλο τον πλανήτη, άντρες και γυναίκες, με την κάψα στα χέρια,
απαιτήσουν αυτή
η κοινωνία
να σχεδιαστεί έτσι ώστε να περιλαμβάνει τις ζωές και τον αυτοκαθορισμό όλων
των ανθρώπων που έζησαν ποτέ. Αυτό είναι το καυτό σενάριο με ένα καστ
λίγο μικρότερο από δύο δισεκατομμύρια και δεν τολμούν καν να το ψιθυρίσουν.
Λέγεται «Τα Θέλουμε Όλα... Τον Κόσμο Ολάκερο!»
68 AMIRI BARAKA tεφλον

WISE 1 WISE 2

WHYS (Nobody Knows Billie’s Bounce

The Trouble I Seen) Charlie Parker
Trad.
I was of people
If you ever find caught in deep trouble
yourself, some where like I scribe you
lost and surrounded some deep trouble, where
by enemies enemies had took us
who won’t let you surrounded us / in they
speak in your own language country
who destroy your statues then banned our
& instruments, who ban ommboom ba boom
your oom boom ba boom
then you are in trouble the confusion
deep trouble the sickness
they ban your
own boom ba boom /What vision in the blackness
you in deep deep of queens
trouble of kings
/What vision in the blackness
humph! that head
& heart
probably take you several hundred years of yours
to get
out! that sweet verse
you made, I still hear
that song, son
of the son’s son’s son’s
son
ΣΟΦΟ 1
I still hear that
song,
WHYS (Κανείς Δεν Ξέρει that cry
Τα Βάσανα Που Έζησα) cries
Παραδοσιακό screams
life exploded

Αν ποτέ our world exploding us

βρεθείς κάπου transformed to niggers
αβοήθητος και περικυκλωμένος
What vision
από εχθρούς in the blackness
που δεν σ’ αφήνουν your own hand sold you
να μιλάς τη γλώσσα σου “I am not a king or queen,” your own hand
if you bee of the royal catch
που καταστρέφουν τα αγάλματα or the tribes soulwarped by the ghoulishness
και τα μουσικά σου όργανα, που απαγορεύουν
το ουμ μπουμ μπαμ μπουμ σου I still hear those songs and cries
of the sons and sons and daughters and daughters
τότε έχεις μπλέξει I still bear that weeping in my heart
έχεις μπλέξει άγρια that bleeding in my memory
απαγορεύουν το
And I am not a king
ουμ μπουμ μπαμ μπουμ σου
nor trader in flesh
έχεις μπλέξει πολύ πολύ I was
άγρια of the sufferers
I am among those
to be avenged!
ουφ!

μάλλον θα σου πάρει κάμποσες εκατοντάδες χρόνια

μέχρι να
ξεμπλέξεις!
tεφλον AMIRI BARAKA  69

ΣΟΦΟ 2

Billie’s Bounce
Charlie Parker

Ήμουν ένας από τους ανθρώπους

που έμπλεξαν άγρια
όπως σου γράφω
ένα άγριο μπλέξιμο, όπου
οι εχθροί μάς πήραν
μας περικύκλωσαν / στη
χώρα τους
έπειτα μας απαγόρεψαν το
ομμπουμ μπα μπουμ

η σύγχυση
η αρρώστια

/Τι όραμα στο μαύρο

των βασιλισσών
των βασιλιάδων
/Τι όραμα στο μαύρο
αυτό το κεφάλι
και αυτή η καρδιά
σου

αυτός ο γλυκός στίχος

σου, ακόμα ακούω
αυτό το τραγούδι, γιε
του γιου του γιου του γιου
γιε

ακόμα ακούω αυτό το

τραγούδι,
αυτή την κραυγή
κραυγές
ουρλιαχτά
η ζωή εξερράγη

ο κόσμος μας εκρήγνυται

μεταμορφωνόμαστε σε αράπηδες

Τι όραμα
στο μαύρο
το ίδιο σου το χέρι σε πούλησε
«ούτε βασιλιάς είμαι ούτε βασίλισσα,» το ίδιο σου το χέρι
αν κρατάς από βασιλική γενιά
ή τις φυλές που οι ψυχές τους διαστρεβλώθηκαν απ’ το μακάβριο

Ακούω ακόμα αυτά τα τραγούδια και τις κραυγές

απ’ τους γιους και τους γιους και τις κόρες και τις κόρες
ακόμα κουβαλάω αυτά τα αναφιλητά στην καρδιά
την αιμορραγία στη μνήμη μου

Και δεν είμαι βασιλιάς

ούτε εμπορεύομαι σάρκα
ήμουν ένας απ’ αυτούς
που υπέφεραν
είμαι ένας απ’ αυτούς που
θα εκδικηθούν!
70 AMIRI BARAKA tεφλον

WISE 3 ΣΟΦΟ 3

Hipnosis Hipnosis
Grachan Moncur III
Grachan Moncur III

Son singin
fount some Γιος τραγουδάει
words/ Son
singin βρήκε κάτι
in that other λέξεις/ Γιος
language τραγουδάει
talkin bout “bay
bee, why you
σ’ αυτή την άλλη
leave me γλώσσα
here,” talkin bout που λέει «μπέη
“up unner de sun
cotton in my hand.” Son
μπι, γιατί
singing, think he bad μ’ άφησες
cause he εδώ,» που λέει
can speak «ήλιος στο σβέρκο
they language, talkin bout
“dark was the night μπαμπάκι στο χέρι.» Γιος
the ocean deep τραγουδάει, νομίζει είναι μάγκας
white eyes cut through me επειδή μπορεί
made me weep.”
να μιλήσει
Son singin τη γλώσσα τους, που λέει
fount some words. Think «μαύρη ήταν η νύχτα
he bad. Speak
ο ωκεανός βαθύς
they language.
λευκά μάτια με χάραξαν
’sawright με ρίξαν καταγής.»
I say
’sawright
wit me
Γιος τραγουδάει
look like βρήκε κάτι λέξεις. Νομίζει
yeh, we gon be here είναι μάγκας. Που μιλάει
a taste
τη γλώσσα
τους.

’ντάξει
λέω
’ντάξει
με μένα
φαίνεται πως
ναι, θα ’μαστε δω
για κάμποσο ακόμα
tεφλον
WISE 4
Dewey’s Circle
David Murray
No coat has I got
no extra chop
no soft bed of favor
no connection with the slaver
dark was the night
our eyes had not met
I fastened my life to me
and tried to find my way
talk did I hear
of fires and burning
and death to the gods
on the dirt where I slept
such talk
warmed me
such talk
lit my way
I has never got nothing but hard
times and punishment
Any joy I had I made myself, and the
dark woman
who took my hand and led me to
myself
I has never got nothing
but a head full of blood
my scar, my missing teeth.
I has never got nothing but
killer frustration/ yes dark
was the night
cold was the ground
I has never got nothing, and talk
of rebellion
warmed me
Song to me, was the darkness
in which I could stand
my profile melted into the black air
red from the flame of the burning
big house
in those crazy dreams I called myself
Coltrane
bathed in a black and red fire
in those crazy moments I called
myself
Thelonius
& this was in the 19th century!
AMIRI BARAKA  71
ΣΟΦΟ 4
Dewey’s Circle
David Murray
Ούτε σακάκι έχω
ούτε δύναμη να τρέχω
ούτε κρεβατάκι με πούπουλα
ούτε κονέ με τον σκλαβέμπορα
μαύρη ήταν η νύχτα
και δεν σ’ είχα δει
ζώστηκα τη ζωή μου
κι έφυγα μια και καλή
κι άκουγα κουβέντες
για φωτιές και πυρπολήσεις
και θάνατο στους θεούς
στη βρώμα όπου κοιμόμουν
τέτοιες κουβέντες
με ζέσταιναν
τέτοιες κουβέντες
μου φώτιζαν το δρόμο
Τίποτε άλλο δεν συνάντησα πέρα από δυσκολίες και τιμωρίες
Ό,τι χαρά βρήκα την έφτιαξα μονάχος, και η μελαψή γυναίκα
που μ’ έπιασε απ’ το χέρι και μ’ οδήγησε στον εαυτό μου
Ποτέ δεν είχα τίποτα
πέρα από ένα κεφάλι γεμάτο αίμα
την ουλή μου, τα λιγοστά μου δόντια.
Ποτέ δεν είχα τίποτα πέρα από
μια φούρια φονική/ ναι μαύρη
ήταν η νύχτα
κρύο το χώμα
Ποτέ δεν είχα τίποτα, και οι κουβέντες
για εξέγερση
με ζέσταιναν
Τραγούδι μου, ήταν το σκοτάδι
όπου μπορούσα να σταθώ
το προφίλ μου έλιωνε στον μαύρο αέρα
κόκκινο απ’ τις φλόγες του μεγάλου σπιτιού που καιγόταν
σ’ αυτά τα τρελά όνειρα φώναζα τον εαυτό μου
Κολτρέην
τυλιγμένος ήμουν σε μαυροκόκκινη φωτιά
σ’ αυτές τις τρελές στιγμές φώναζα τον εαυτό μου
Θελόνιους
και ήμασταν στον 19ο αιώνα!
72 tεφλον

γ ιωρ γ ο σ πρ ε β ε δ ο υ ρα κ η σ
ΙΙ.
Φευγάδα
ας έβρισκες καλύτερα μια γνησιότερη κόπια,
εσύ μετανάστευες – εσύ μεταναστεύεις,
σε όλα τα έργα πάντοτε εσύ,

Φευγάδα το συρματόπλεγμα πωλείται στο μπόι του καθενός,

ό,τι και να σου χάρισα, μου λες, πως δεν μετράω για σένα

Φευγάδα we need to live in a state of suspended animation,

in a state of enchantment
detached…detached

πού να μετοίκησαν οι λιγομίλητοι κύκνοι;

γύρω απ’ το μίσος του στριφογυρνά

απαρηγόρητος ο πλανήτης
και μέσα στους χάρτες του εσύ
μια στατική, λιμνάζουσα βαρκάδα–
Φευγάδα γιατί οι βιβλιοθήκες σου είναι γεμάτες σανό;

πώς μου ζητάς να καβαλήσω τον στίχο

κι έπειτα μια φοιτήτρια συγκριτικής
λογοτεχνίας εξόριστης απ’ τα μεσαία σαλόνια
με τα κόντρα πλακέ θαλάσσης, το σατινέ σοβά
τα στόρια της χαρμολύπης σου, τ’ αραχνιασμένα μαρτυρικά;

Fevgada, ade tired selling shit at Propylaia, waiting for revolution,

ide-go-gather my material and publish my cancer in London…

Φευγάδα…
συμβασιούχοι γυμναστές μού πρότειναν να εντάξω
τις άρσεις θανάτου στο καθημερινό
πρόγραμμα ενδυνάμωσης κορμού,

Φευγάδα από τότε που γνωμάτευσαν τρεις μήνες ζωής

πέρασαν έξι χρόνια,
-πότε πετάει το ποταμόπλοιο για τη Θήβα;-

Φευγάδα δεν πήγα ποτέ στο φεστιβάλ της ΚΝΕ

κι όμως έρχονται βράδια που αισθάνομαι
εντός μου να συνεδριάζει το Κρεμλίνο,
στέλνει την καρδιά μου στη Σιβηρία
ξεβράζει το συκώτι μου στην Ικαριά
και μια ψυχή κακόηχη στα ωδεία του σοσιαλρεαλισμού κουρδίζει,
tεφλον   73

Φευγάδα δε σου πρέπουνε κόλλυβα με σιτάρι

μόνο με τσι λεμονανθούς γιατί ’σουνα μανάρι

Φευγάδα– δεν υπογράφω!

υπάρχουν άλλωστε τόσοι τρόποι για να σε δώσω στεγνά,
να σου πω ένα ανέκδοτο; -έχουμε Δημοκρατία!

Φευγάδα η κατάσταση είναι σοβαρή…

πρέπει να αναλογιστώ τις προμήθειές μου:
οι προμήθειές μου συνοψίζονται σε 354 κάσες HAIG
έντεκα χιλιάδες Dimple σε ψηλό, δύο δισεκατομμύρια βότκες λεμόνι,
άπειρες περιπτερόμπυρες
κι αμέτρητα εμπροσθογεμή σιγαρέτα,

Φευγάδα, εν τέλει το «Gucci φόρεμα» είχε ραφτεί στη Μαλαισία –

θυμάσαι πώς το χόρευες μικρή καριόλα; σάμπως αυτή να ήταν η μόνη που σου έλαχε
εκδίκηση της γυφτιάς;
Φευγάδα εξακολουθείς να πιστεύεις
πως σου μιλάω για το Περιθώριο;

θυμήσου το: «Αν δεν σκοτώναμε ημείς τους κομμουνιστάς, δεν θα υπήρχατε σήμερα εσείς
οι ένορκοι κι οι δικαστές για να δικάζετε!» Φευγάδα-στις σκάλες του οίκου Hermes
η σφουγγαρίστρα του Αλεξάνδρου-τέτοιο σού έκατσε διηνεκές-

«Φευγάδα έσβησα τες τηλεοράσεις. Τηλεόραση που πέντε λεπτά πριν δείχνει μιαν παλαβήν να
κάμνει ίντερβιου τζιαι να δηλώνει ότι πιστεύει στο ανεξήγητον -όταν ένας σωματέμπορος της διηγήται
ότι είδεν θαύμαν μες στο τζιελλίν της φυλακής-τον Γέρονταν Παΐσιον μετά θάνατον με σάρκαν τζιαι
οστά, πώς είναι δυνατόν να με ενημερώσει εμέναν τζιαι να της πιστέψω;»

Φευγάδα…
μια κόκκινη αυλόπορτα ανοίγω στον ύπνο
τοιχοκολλώ
το γολγοθόσημο και την αφίσα απ’ το Στρατό Σωτηρίας,
με τα παιδιά της Φρειδερίκης παίζω γκαζιές
στη Βάρκιζα αποθέτω το ξύλινο σπαθί μου
και να ’μαι εδώ στο Τρίκερι, Γυναίκα-Πράγμα,
ζυμώνω ψωμί και γλυκά σαν την Emily
με γρέζι εξεγερτικό στη μεταφυσική μου,

Φευγάδα forever young-treat with care-action aid-environment friendly,

-πάρε και μια δόση από Πραγματικό-: σε 234 χρήστες άρεσε η σελίδα: «57
καταστήματα-38 οχήματα-24 τραυματίες-οι 9-εξ αυτών-σοβαρά»

δεν έχω καμιά διάθεση για πατροκτονία

θλιμμένος διασχίζω μια γέφυρα -όπως κι εσύ-
έχεις ιδέα τι πάει να πει Ψυχοστασία;
74 ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΡΕΒΕΔΟΥΡΑΚΗΣ tεφλον

Fevgada I’m struggling to become a founder-CEO,

a kufala-capitalist of pure intentions -ωστόσο
για την ώρα υποδύομαι τον maître du vin σ’ ένα μεγαλοαστικό κωλοχανείο,
ο κύριος Παρτάλογλου –μέγας ενεχυροδανειστής χρυσαφικών και τακτικός μας πελάτης–
προτιμά το 18άρι ουίσκι του μ’ ολίγη κόκα-κόλα
αυτό κι αν είναι ένδειξη αγνωμοσύνης Φευγάδα μου-ξέρεις τι εννοώ-
-ξέρεις τι εννοώ-στο θέμα μου-στο θέμα μου- νιώθω πως μου ’χει στρίψει

οι άντρες στο δωμάτιο έρχονται και πάνε

όλο για ομόλογα και μετοχές μιλάνε

Φευγάδα καπνίζω παπαδάκια απ’ το Κόσσοβο

σε κάθε ευκαιρία
μου λέν’ πως τα κατούρησαν ανώτερα κλιμάκια της CIA,

Φευγάδα…
Είμαι ένας άνθρωπος ταραγμένος
μεγαλώνω και γίνομαι πιο ταραγμένος
τίποτα δεν με παρηγορεί,
όσα λεφτά μ’ αγόρασαν ήταν εξ αρχής πεταμένα
πυροβολεί ο βυθός τους πιανίστες του; Εδώ; στα Ξένα;

Φευγάδα, με κέρασες Maalox και σε συμπάθησα

μα σύντομα αποδείχτηκες γκιόσα του παρακράτους,
κάτω από μάσκα χειρουργική το γλωσσάκι σου
εξασκείται στο χειροφίλημα των γραικύλων,

θα ήθελα κάτι ακόμα να σου εξομολογηθώ

όμως άστο καλύτερα-άστο-άστο-άστο… στο Bloomberg τα λένε πιο καθαρά:
«the crisis is a crisis is a crisis is a crisis and in this crisis, it’s critical indeed that we foresee all those
elements leading to Armageddon and global financial collapse, factors may I say, that were deemed
systemically unreliable beforehand. Oh yes… gone are the times when we were riding high in pink
limousines, sniffing coca from the breasts of an Ukrainian teenage wonder. Now, our strategy can be
summed up in the lines of gathering all the wealth, equities, bonds and resources into an independ-
ent establishment that would be ceaselessly refunded by sovereign(?) states and private investors
alike, according to our logistical wishes and demands. The ultimate result of this ongoing process
could engulf, roughly, 97% of humanity as collateral damage. ‘Do we give a fuck?’ I hear you won-
der… The answer is definitely not!»

Φευγάδα, τι στον πούτσο; Ζωή είν’ αυτή;

μες στα σκυλάδικα της αντιποίησης
εσύ ντραμς– εγώ μπάσο;
tεφλον ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΡΕΒΕΔΟΥΡΑΚΗΣ  75

‘παραγγελιά’ είπαμε κύριοι ‘παραγγελιά’

φωνάζεις στους εσατζήδες τ’ ουρανού
με στομωμένα τα στιλέτα σου και τα ζωνάρια
της αστορίας λυμένα

Φευγάδα μια μοναξιά κοινόχρηστη προσεύχεται για σένα

ψηλά στ’ άγια δρώμενα με κομποσκοίνια μεσιτικά,

Φευγάδα πότε θα φανείς αντάξια του Γιάννη, της Ελένης, του Νίκου, του Θωμά;

Φευγάδα δεν ήσουν εκεί

όταν σκυλότρωγα το φυλλοκάρδι του διπλανού μου
ούτε τη μέρα της αποφοίτησης πέρασες να ευχηθείς,
δεν είδες όλες τις μη-κυβερνητικές στα μη-πόδια μου
να μου προσφέρουν μια εργασία ελαστική
βερνικώνοντας τα κάγκελα
του νέου κρεματορίου,

Φευγάδα, απ’ όλα τα μαρτύρια

διάλεξα της σταγόνας
ίσως χαλάσει πρόωρα –
κινέζικο δεν είναι;

Φευγάδα
δεν θέλω να κάνω λαθρεμπόριο τσιγάρων
ούτε να γίνω εκτροφέας ιδεοληπτικών σαλιγκαριών
έτσι κι αλλιώς κουβαλώ
τον σκουριασμένο σου τροχό, στον ώμο,

Φευγάδα δεν πάω πουθενά -πουθενά -πουθενά

εδώ… θα φύγω,

Φευγάδα όπου και να ελλαδίσω με ταξιδεύει η πληγή.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ:
eλενη γιωτη,
aγγελικη δημουλη,
kyoko kishida
tεφλον   77

7. ville sainte…

complexe scolaire l’homme venait avec ses histoires
puant fièvre, nausée, constipation, migraine, gangrène,
phacochère, punaise et translation des rêves incorrects…
hôtel les aphrodisiaques, sous-titré les plaisirs d’ici-bas…
salon de coiffure kosovo…
cybercafé café tchétchénie…
restaurant prison break, troisième saison…
lycée pied de Jésus…
pharmacie troisième reich…
boulevard maréchal président guide suprême
et père de la nation mobutu sese seko kuku ngbendu wa
zabanga…
stade la lutte continua, victoria certa…
boulangerie cinq chantiers
chez papa ngalamulume wa lubitshi
boutique front monétaire international
ciné sekula sekula, le roi de la pop…
marché central suite et fin…
centre culturel les oiseaux se cachent pour crever la dalle…
salon de coiffure hezbollah…
dancing club ngwasuma…
église du diable au congo…
évangiles selon saint lucifer alias vieux satan…
avenue rapport sexuel, numéro 15 bis…
cité ba shengué ba romains, italiens ba cambistes…
radio télé chacun pour soi, les couilles pour tous…
librairie qui veut aller loin, ménage ses capotes…
église tu mangeras à la sueur de tes seins…
collège casse-toi, sale-flic…
boulevard cour pénale internationale…
charcuterie monsieur fume du chanvre indien alors
que madame sa femme réchauffe les cuisses
du boulanger d’en face…

7. αγία πόλη…

σχολικό συγκρότημα ο άνθρωπος έρχεται με τις ιστορίες του

ζέχνοντας πυρετό, ναυτία, δυσκοιλιότητα, ημικρανία, γάγγραινα,
φακόχοιρο, κοριό και μετάφραση εσφαλμένων ονείρων…
ξενοδοχείο τα αφροδισιακά, με υπότιτλο οι επίγειες ηδονές…
κομμωτήριο το κόσοβο…
ίντερνετ καφέ η τσετσενία…
εστιατόριο πρίζον μπρέικ τρίτη σεζόν…
λύκειο το πόδι του Ιησού…
φαρμακείο το τρίτο ράιχ…
λεωφόρος στρατάρχου προέδρου ηγεμόνα
και εθνοπατέρα mobutu sese seko kuku ngbendu wa
zabanga…
στάδιο διαρκής πάλη, βέβαιη νίκη…
φούρνος τα πέντε γιαπιά
στου πατέρα ngalamulume wa lubitshi
κατάστημα το διεθνες νομισματικό μέτωπο
σινεμά sekula sekula, ο βασιλιάς της ποπ…
κεντρική αγορά η συνέχεια στο επόμενο…
πολιτιστικό κέντρο τα πουλιά κρύβονται για να πεθάνουν της πείνας…
κομμωτήριο χεζμπολάχ…
κλαμπ ngwasuma…
η εκκλησία του διαβόλου στο κονγκό…
τα ευαγγέλια κατά άγιον λούσιφερ ή αλλιώς γερο-σατανά…
λεωφόρος σεξουαλική επαφή, νούμερο 15Β…
στην πόλη ba shengué ba ρωμαίοι, ιταλοί ba χρηματιστές…
ράδιο τηλεόραση ο καθένας για την πάρτη του, αρχίδια για όλους…
βιβλιοπωλείο των φρονίμων τα παιδιά φορούν καπότα…
εκκλησία θα τραφείς απ’ τον ιδρώτα του στήθους σου…
γυμνάσιο άντε γαμήσου, βρωμόμπατσε…
λεωφόρος το διεθνές ποινικό δικαστήριο…
χασάπικο ο κύριος καπνίζει ινδική κάνναβη ενόσω
η κυρία γυναίκα του ζεσταίνει τα μπούτια
του φούρναρη απέναντι…
78 FISTON MWANZA MUJILA tεφλον

11. …

Embarrassant que de savoir pourquoi j’écris je dirai tout simplement que j’écris parce que sensible fragile croy-
ant rêveur et pensant que la folie des mots aboutira à la naissance de nouveaux jours rêvasseries de l’aube
fichue c’est un secret de polichinelle l’humanité est décédée depuis sa naissance torche qui brûle nous fumons
dans un monde qui a culbuté son avortement monde batracien voix interdites guerres qui se relayent droits de
l’homme piétinés dictatures habillées sueurs froides assassinats destins maudits endettés et merde ainsi je me
déroule salive de moi j’écris pour garder mes rêves j’écris pour ne pas regarder la réalité en face j’ écris parce
que je suis un lâche j’écris pour masquer ma nudité j’écris pour briser la glace j’écris pour ne plus sombrer dans
la démence souliers j’écris pour dire mes ténèbres mes nausées mes angoisses mes colères mes phobies mes
merdes mes frustrations mes craintes j’écris pour résister j’écris pour tuer l’absence tour d’ivoire ni voir que
du bleu marché noir j’écris pour ne pas fuir déserteur de moi faux bond mercenaire ancien puma elle murmure
encore dans mon cœur avec son rire de feu son regard de soleil brûlé, sa voix de banjo ses seins acoustiques
j’écris pour qu’elle me revienne ma belle avec les prothèses d’un sourire immuable d’ailleurs j’écris sa voix
disparate dans le silence de l’oubli d’ailleurs j’écris de l’amour qui manque à mon cœur escroc de moi parait-il
que les écrivains raisonnent et déraisonnent je me renonce à ces raisonnements j’écris des vides j’écris des
mots j’écris des rêves j’écris de l’homme qui achève l’homme l’homme est un phacochère pour l’homme parait-
il démences que les écrivains sont des fossoyeurs et que ne les intéressent que linceuls cadavres cimetières
tombes sarcophages corbillards je me déroule les larmes de ceux qui sont partis pour ne plus revenir que la
terre de mes oncles paternels leur soit douce et légère je les rédige qui dévalent avec leurs rires cactus le dé-
sert de la mort j’écris mon poème croulant sous ses cadavres au nom des élections truquées que des divinités
d’outre-bas monde s’affairent à purifier difficile de vivre aujourd’hui et mourir à ces visages baisés ces gestes
interdits ces serments bafoués à défaut de me poignarder sang j’écris peut-être inutilement «la littérature ne
nous mènera pas au ciel» 

11. …

φέρνει αμηχανία να μάθουν γιατί γράφω θα πω απλά ότι γράφω επειδή ευαίσθη-
τος εύθραυστος πιστός ονειροπόλος και σκεπτόμενος πως η τρέλα των λέξεων
θα γεννήσει νέες μέρες ονειροπολήσεις του κατεστραμμένου ξημερώματος είναι
κοινό μυστικό η ανθρωπότητα είναι νεκρή από γεννησιμιού της δαδί που φλέγεται
καπνίζουμε σ’ έναν κόσμο που γάμησε την ίδια του την έκτρωση αμφίβιος κόσμος
απαγορευμένες φωνές πόλεμοι που διαδέχονται ο ένας τον άλλο καταπατημένα
ανθρώπινα δικαιώματα καλοντυμένες δικτατορίες κρύος ιδρώτας φόνοι καταρα-
μένο υπερχρεωμένο πεπρωμένο και σκατά έτσι λοιπόν εκτυλίσσομαι σάλιο μου
γράφω για να κρατήσω τα όνειρά μου γράφω για να μην αντικρίσω κατά πρόσωπο
την πραγματικότητα γράφω γιατί είμαι δειλός γράφω για να καλύψω τη γύμνια μου
γράφω για να σπάσω τον πάγο γράφω για να μην βυθιστώ στην παράνοια παπού-
τσια γράφω για να πω τα σκοτάδια μου τις ναυτίες μου τα άγχη μου το θυμό μου
τις φοβίες μου τα σκατά μου τις απογοητεύσεις μου τους φόβους μου γράφω για ν’
αντισταθώ γράφω για να τσακίσω την απουσία χρυσελεφάντινα μέγαρα που τάχα
μου αγνοούνε τη μαύρη αγορά γράφω για να μη γίνω λιποτάκτης του εαυτού μου
ασυνεπής μισθοφόρος αρχέγονο πούμα αυτή ψιθυρίζει ακόμα στην καρδιά μου με
το πύρινο γέλιο της το ηλιοκαμένο βλέμμα της τη χόρδινη φωνή της τα ακουστικά
της στήθη γράφω για να ξανάρθει σε μένα η αγαπημένη με προσθετική στα δόντια
για ένα χαμόγελο αμετάβλητο εξάλλου γράφω τη φωνή της την παράταιρη μες
στη σιωπή της λήθης εξάλλου γράφω για την αγάπη που λείπει απ’ την καρδιά
μου απάτη δικιά μου όπως φαίνεται οι συγγραφείς λογίζονται και παραλογίζονται
εγώ παραιτούμαι απ’ τους συλλογισμούς γράφω κενά γράφω λέξεις γράφω όνειρα
γράφω για τον άνθρωπο που εξοντώνει άνθρωπο ο άνθρωπος είναι φακόχοιρος
για τον συνάνθρωπο φαντάζει παράλογο που οι συγγραφείς είναι νεκροθάφτες
και ενδιαφέρονται μόνο για σάβανα πτώματα νεκροταφεία τάφους σαρκοφάγους
νεκροφόρες ξετυλίγω τα δάκρυα όσων έφυγαν για να μην ξαναγυρίσουν είθε το
χώμα που σκεπάζει τους θείους από την πλευρά του πατέρα μου να είναι απαλό κι
ελαφρύ τούς σκιαγραφώ να κατρακυλάνε με γέλια κάκτους την έρημο του θανάτου
γράφω το ετοιμόρροπο ποίημα μου κάτω από τα πτώματα αυτά εις το όνομα των
νοθευμένων εκλογών που οι θεότητες του κάτω κόσμου θα φροντίσουν να εξαγνί-
σουν δύσκολο να ζεις αυτή την εποχή και να πεθαίνεις με το πρόσωπο γαμημένο
τις κινήσεις απαγορευμένες τους όρκους καταπατημένους αντί να μαχαιρωθώ αίμα
γράφω ίσως μάταια «η λογοτεχνία δε θα μας οδηγήσει στα ουράνια»
tεφλον FISTON MWANZA MUJILA  79

27. divinité des eaux…

divinité des eaux divinité qui hante les profondeurs abyssales de jour comme de nuit sans lune ou soleil de
plomb divinité qui courbe et déroule les abscisses des histoires obscures divinité qui éructe les temps et les
circonstances voix de guitare basse cheveux savanes boisées seins aubergines queue de poisson nombril à
ciel ouvert ou immense beauté sous-marine qui es-tu ou qu’es-tu devenue lesbienne vierge de la première
lune divorcée veuve mariée veilleuse muse monstre aux dents de cannibales homosexuel femme bout du cul
de queue de poisson prophétesse homme ou hermaphrodite à temps partiel ici là et ailleurs des imaginaires
te déclinent au passé au présent au futur et au subjonctif des vérités insolites ici là et ailleurs sur toi des
récits s’attifent s’attirent contrastent ou se démultiplient carrément ici là et ailleurs ou mineurs ou coureurs
de jupettes ou marins ou journalistes ou aventuriers ou guérisseurs ou sorciers de la trente-deuxième nuit
ou féticheurs ou guerriers ou peintres ou sculpteurs te ruminent soit pour inventer le beau soit pour réécrire
leurs merdes soit pour te connaître davantage soit pour dire leurs rêves soit pour solliciter protection soit pour
quémander une belle saison soit pour servir d’intermédiaire entre les vivants et les morts soit pour vénérer ta
douceur des matins à réinventer: mythe réalité vérité fiction cruelle réalité élucubrations illusions hallucina-
tions mirages rêvasseries bon sang divinité des eaux et aux désirs proportionnels ils te nomment milambwe
wa kumema-yemandja-mukalay-mamba muntu-sirène-mami wata- ainsi de suite histoire à dormir de boue…

27. θεότητα των υδάτων…

θεότητα των υδάτων θεότητα που στοιχειώνει τα αβυσσαλέα βάθη μέρα και νύχτα
χωρίς φεγγάρι ή ήλιο μολυβένιο θεότητα που σκύβει και ξετυλίγει τις συντεταγ-
μένες σκοτεινών ιστοριών θεότητα που αναθεματίζει τον χρόνο τις εποχές και
τις περιστάσεις φωνή κιθάρας μπάσα μαλλιά δασώδεις σαβάνες στήθη μελιτζά-
νες ουρά ψαρίσια αφαλός ξέσκεπος ή αλλιώς ποια είσαι απέραντη υποθαλάσσια
ομορφιά ή τι απόγινες λεσβία παρθένα της πρώτης σελήνης χήρα διαζευγμένη
παντρεμένη μούσα άγρυπνη τέρας με δόντια κανιβαλικά ομοφυλόφιλος γυναίκα με
ουρά ψαριού στα πισινά προφήτισσα αρσενικό ή ερμαφρόδιτη μερικής απασχόλη-
σης εδώ εκεί κι αλλού τα φαντασιακά σε κλίνουν σε ενεστώτα, αόριστο μέλλοντα
και υποτακτική αλλόκοτες αλήθειες εδώ εκεί κι αλλού πάνω σου αφηγήσεις στο-
λίζονται έλκονται αντιτίθενται ή πολλαπλασιάζονται κατηγορηματικά εδώ εκεί κι
αλλού ή αλλιώς ανήλικοι ή γυναικάδες ή ναυτικοί ή δημοσιογράφοι ή κυνηγοί της
περιπέτειας ή θεραπευτές ή μάγοι της τριακοστής δεύτερης νύχτας ή τσαρλα-
τάνοι ή πολεμιστές ή ζωγράφοι ή γλύπτες σε γυροφέρνουν είτε το ωραίο για να
ξαναβρούν είτε για να ξαναγράψουν τις μαλακίες τους είτε για να σε γνωρίσουν
καλύτερα είτε τα όνειρά τους για να πουν είτε για να ζητήσουν προστασία είτε
για να επαιτήσουν μια καλή σεζόν είτε ως ενδιάμεσοι για να χρησιμέψουν μεταξύ
νεκρών και ζωντανών είτε τη γλυκύτητά σου για να λατρέψουν τα πρωινά προς
επανεφεύρεση: μύθος πραγματικότητα αλήθεια μυθοπλασία σκληρή πραγματικό-
τητα ασυναρτησίες ψευδαισθήσεις παραισθήσεις οφθαλμαπάτες ονειροπολήσεις
ανάθεμα θεότητα των υδάτων με πόθους ανάλογους σε ονομάζουν milambwe wa
kumema-yemandja-mukalay-mamba muntu-γοργόνα-mami wata1- και ούτω καθεξής
ιστορία για αγρίους στη λάσπη…

1. Αφρικανικές θεότητες των υδάτων. Όλες θηλυκές, εκτός από τον Milambwe wa kumema και τη Μami wata, η οποία
ενίοτε συναντάται και ως αρσενική. Ο Milambwe wa kumema και η Μukalay λατρεύονται σε περιοχές του Κονγκό. Η
Yemandja, θεά των Γιορούμπα, συναντάται τόσο σε Αφρική όσο και Αμερική (Κούβα, Βραζιλία, ΗΠΑ κ.λπ.). Η Μami
wata είναι επίσης παναφρικανική θεότητα, η οποία συχνά απεικονίζεται με σώμα ψαριού ή φιδιού και συγκεκριμένα στο
Κονγκό καλείται Μamba muntu.
80 FISTON MWANZA MUJILA tεφλον

36. …

la terre est un poème

elle souffre d’une carie dentaire
mais qui se démène
à se foutre une bonne mine
corruption fellation parturition révolution
rébellion potion tribulation délation!
–sarcophage, qui a dit qu’on publiera ce poème
qui pue le diable à dix cornes?
–les géants de ce monde…
–laissez ces grands souffrir de leurs rhumatismes…
–toi tais-toi! tu ne connais rien à l’affaire
la terre-poème frotte à l’eau bénite ses figures de style
aromatise les plaies de ses adjectifs
sculpte ses compléments circonstanciels de cul
cajole ses adverbes de manière
–quelle manière, expliques-toi? de chien broyé?
–tu craches dans la soupe
parfume ses pronoms person-nuls
se masturbe aux hémistiches
traque les souffles que dégagent ses rimes
caresse ses adverbes qui vous dégringolent
comme des morceaux de chair humaine
–tu délires comme s’il n’avait pas d’humanité
–votre humanité à 3 sous! va d’abord brosser tes gencives
elle file son coton de chaos dans ce poème sans lait
elle huile le moteur de ses verbes
elle édulcore ses épithètes
–tu exagères monsieur
(elle sait de quoi je parle)

36. …

η γη είναι ένα ποίημα

πάσχει από τερηδόνα
αλλά πασχίζει
να σκορπά αστραφτερά χαμόγελα
διαφθορά πεολειχία γέννα ανταρσία
επανάσταση μαγγανεία δοκιμασία προδοσία!
–σαρκοφάγε, ποιος είπε ότι θα δημοσιεύσουμε αυτό το ποίημα
που ζέχνει σα διάολος με δέκα κέρατα;
–οι γίγαντες του κόσμου αυτού...
–άσε τους ισχυρούς αυτούς να υποφέρουν από ρευματισμούς...
–σώπα εσύ! δε γνωρίζεις απολύτως τίποτα για την υπόθεση
η γη-ποίημα αγιάζει τα σχήματα λόγου της
μυρώνει τις πληγές των επιθέτων της
σμιλεύει τους χρονικούς της προσδιορισμούς του κώλου
κολακεύει τα τροπικά επιρρήματά της
–για ποιους τρόπους μιλάς; του αλεσμένου σκύλου;
–φτύνεις μέσα στη σούπα
αρωματίζει τις χωρίς πρόσωπο αντωνυμίες της
αυνανίζεται πάνω στα ημιστίχια
παραμονεύει τις ανάσες που αφήνουν οι ομοιοκαταληξίες της
χαϊδεύει τα επιρρήματά της που σας κατρακυλάνε
σαν κομμάτια ανθρώπινης σάρκας
–παραληρείς λες και δεν υπάρχει ανθρωπιά
–η ανθρωπιά σας δεν πιάνει μία! πήγαινε βούρτσισε πρώτα τα ούλα σου
ρίχνει το βαμβάκι του χάους της μέσα σε τούτο το ποίημα δίχως γάλα
λαδώνει τον κινητήρα των ρημάτων της
νερώνει τους επιθετικούς προσδιορισμούς της
–υπερβάλλεις κύριος
(ξέρει αυτή για ποιο πράμα μιλάω)
tεφλον FISTON MWANZA MUJILA  81

40. …

la foudre éjacule/ courriers anonymes/ entêtés de sang/ charrue devant le bœuf/ d’une réalité sans soutien
gorge/ qui vous constipent les nerfs/ reins solides/ doigts fouillant l’intérieur de nos verbes/ grouillant de
poésie hargne honte/ le bon dieu n’aime pas la poésie/ toisant la mort/ trépignant sur la mer la merde la peur
la neige la peste l’absence l’indifférence l’exil/ la foudre éjacule/ la révolution aussi/ elle se sert de nous/ ses
aphrodisiaques/ elle finira sur un trottoir/ à côté de la démocratie qui se fait sauté les jours impairs/ visages
creux d’espoir givrés d’envie liberté/ salauds des cadavres des cadavres et des cadavres peuplant le trou du
cul/ d’une vraie fausse guerre de libération/ pieds boursouflés à longer les artères de la faim/ ventre affamé
n’a point d’oreilles à suivre les séminaires sur les grandes cuisines légumes préparées dans un mélange d’huile
et d’épices à déguster un toast à l’apéritif ou en accompagnement d’un plat de riz/ punchs et rhums arrangés/
la foudre éjacule…

40. …

η αστραπή χύνει/ ανώνυμα γράμματα/ άκαμπτα απ’ το αίμα/ αλέτρι μπροστά στο
βόδι/ μιας πραγματικότητας χωρίς στηθόδεσμο/ που σας στουμπώνουν τα νεύρα/
πετρωμένα νεφρά/ δάχτυλα που ψαχουλεύουν τα σωθικά των ρημάτων μας/ βρίθο-
ντας ποίηση τραχύτητα ντροπή/ στον καλό θεούλη δεν αρέσει η ποίηση/ κοιτώντας
το θάνατο διερευνητικά/ χτυπώντας τα πόδια πάνω στη θάλασσα τα σκατά το φόβο
το χιόνι την πανούκλα την απουσία την αδιαφορία την εξορία/ η αστραπή χύνει/ η
επανάσταση επίσης/ της χρησιμεύουμε/ ως αφροδισιακά/ θα καταλήξει σε κάποιο
πεζοδρόμιο/ δίπλα στη δημοκρατία που πηδιέται μόνο τις μονές ημέρες του μήνα/
πρόσωπα βαθουλωμένα απ’ την ελπίδα τρελά απ’ την επιθυμία ελευθερία/ άτιμα
πτώματα πτώματα και πτώματα κατοικούν την κωλοτρυπίδα/ ενός πραγματικού
ψευδούς απελευθερωτικού πολέμου/ πόδια πρησμένα έτοιμα να βαδίσουνε πλάι
στους δρόμους της πείνας/ νηστικό αρκούδι δεν ακούει μαθήματα υψηλής μαγει-
ρικής λαχανικά μαγειρεμένα σε μίγμα λαδιού και μπαχαρικών για να συνοδεύσετε
το απεριτίφ ή ένα πιάτο ρυζιού/ παντς και ρούμι όλα στην εντέλεια/ η αστραπή
χύνει…

21. …

ce poème vient d’être assassiné

que son âme repose en guerre

21. …

το ποίημα αυτό δολοφονήθηκε μόλις

είθε εν πολέμω ν’ αναπαυθεί η ψυχή του
82 FISTON MWANZA MUJILA tεφλον

Solitude 57, die Poesie der Verzweiflung ou les

vociférations d’un corps vide…

…je cherche les débris de mon corps étendus sur les plages du désespoir, jambe gauche n’existant que sur
papier, ventre et bas-ventre à l’emporte-pièce, mains puant la marchandise et mes aboiements n’arrivant même
pas aux chevilles de ce ciel privé d’électricité, c’est-à-dire que je triche la vie qui me tient en tenailles au
niveau des mâchoires, c’est- à-dire que je sers de déco à mon destin en sac-poubelle, destin-batracien, destin-
kipelekese, destin-tchanga medesu…

…peut-être qu’il me faille (dans l’espoir d’un quelconque salut) geindre et geindre en ré-mineur telle la dernière
chèvre de ma grand-mère: beum, beum, beum…

…et dire qu’il n’y a point d’euthanasie pour les récalcitrants et ivrognes de mon espèce! et dire qu’il n’y aura
point deux déluges successifs pour m’emporter dans ma bave!, cela revient à dire que «ya» Noé ne viendra pas
deux fois, qu’on ne fera plus entrer dans l’arche sept couples de tous les animaux purs, le mâle et la femelle,
cela revient à dire que les eaux du fleuve Congo, «ebale ezanga mokuwa», ne viendront plus lécher nos désirs de
luxure et autres débauches dans les nuits étoilées de quartiers chauds de kinshasa et d’amsterdam…

…et entretemps, sans dieux et sans animal de compagnie, dépourvu du sel de la vie, mon corps-scolopen-
dre traîne à même les plages du désespoir, en quatrième de couverture, une douzaine de mes propres dents
arrachées de force par des lémures et autres charognards de ce ciel privé de mazout…

…il me reste qu’à bêler telle tshela, la dernière chèvre de ma grand-mère julienne mua mwanza, telle tshela en
mezzo-soprano: beum, beum, beum…

Μοναξιά 57, die Poesie der Verzweiflung1 Ή κραυγές ενός κενού σώματος…

…ψάχνω τα απομεινάρια του σώματός μου κατά μήκος των ακτών της απελπισίας,
η αριστερή γάμπα υπάρχει πια μόνο στο χαρτί, η κοιλιά και το υπογάστριο στο
ακυρωτικό μηχάνημα, χέρια που βρωμάνε εμπόρευμα, τα γαβγίσματά μου ούτε που
πλησιάζουν τους αστραγάλους αυτού του στερημένου ηλεκτρικό ουρανού, με άλλα
λόγια εξαπατώ τη ζωή που με τανάλιες μού σφίγγει τα σαγόνια, με άλλα λόγια χρη-
σιμεύω ως ντεκόρ στη μοίρα μου, μια μοίρα σε σακούλα σκουπιδιών, μοίρα-αμφίβιο,
μοίρα-kipelekese, μοίρα-tchanga medesu…

…ίσως πρέπει (ευελπιστώντας σε μια κάποια σωτηρία) να παραπονεθώ επίμονα σε

ρε μινόρε όπως η τελευταία κατσίκα της γιαγιάς μου: μπε, μπε, μπε…

…κι όμως δεν κάνουν ευθανασία στους ανυπάκουους και μέθυσους του είδους μου!
κι όμως αποκλείεται να συμβούν δυο διαδοχικοί κατακλυσμοί για να με ξεβράσουν
πίσω στα σάλια μου!, πράγμα που σημαίνει ότι ο «ya» Nώε δε θα έρθει δυο φορές,
ότι δε θα μπουν ξανά στην κιβωτό επτά αρχετυπικά ζευγάρια ζώων, το αρσενικό και
το θηλυκό, πράγμα που σημαίνει ότι τα νερά του ποταμού Κονγκό, «ebale ezanga
mokuwa», δε θα έρθουν ξανά να γλείψουν τις λάγνες επιθυμίες και λοιπές ακο-
λασίες μας τις έναστρες νύχτες στις κακόφημες γειτονιές της κινσάσα και του
άμστερνταμ…

…και στο μεταξύ, δίχως θεούς και δίχως ζώο για συντροφιά, στερημένο το αλάτι
της ζωής, το σώμα μου ίδιο σαρανταποδαρούσα έρπει στις ακτές της απελπισίας,
στο οπισθόφυλλο, δώδεκα από τα δόντια μου ξεριζωμένα με τη βία από σκουλήκια
και άλλα νεκροφάγα ζώα αυτού του στερημένου πετρέλαιο ουρανού…

…δε μου μένει παρά να βελάζω όπως η tshela, η τελευταία κατσίκα της γιαγιάς μου
julienne mua mwanza, όπως η tshela σαν μεσόφωνος: μπε, μπε, μπε…

1. Die Poesie der Verzweiflung: Ποίηση της απελπισίας

tεφλον FISTON MWANZA MUJILA  83

Solitude 52

Nervosité de chien (?)

Et la farce qui dégèle
Entre deux rictus
Je bazarde mon corps au premier venu
En arrière plan de ce ciel qui dégaine sa bave
Enfin bref, je m’en vais aboyer avec les chiens
L’instant de l’éclipse solaire de Katako-Kombe II

Μοναξιά 52

Σκυλίσια νευρικότητα (;)

Και το αστείο ξεφουσκώνει
Ανάμεσα σε δυο γκριμάτσες
Πουλάω το κορμί μου στον πρώτο τυχόντα
Στο βάθος αυτού τ’ ουρανού που ξεσπαθώνει σάλιο
1. Katako-Kombe: Περιοχή
Εν τέλει, πάω ν’ αλυχτήσω παρέα με τα σκυλιά που βρίσκεται στη Λαϊκή
Στην έκλειψη ηλίου της Κατακο-κόμβης ΙΙ1 Δημοκρατία του Κονγκό.

Solitude 61

Dans mon ventre se convulse un fleuve, bougre et fainéant, sale et

immense, lugubre et vilain, un fleuve en état (avancé) de dysenterie…

Μοναξιά 61

Μες στην κοιλιά μου φουσκώνει ένας ποταμός, μοχθηρός κι οκνηρός, βρώμικος
κι απέραντος, θλιβερός κι αποκρουστικός, ένας ποταμός σε κατάσταση
(προχωρημένης) δυσεντερίας...

Solitude 71

Nervosité de chien (?)

Le fleuve Congo s’ennuie à longueur de journée
Il pleurniche sans savoir pourquoi trop
Il pleurniche depuis Babel, depuis «ya» Noé et son déluge
Depuis le prophète Ezéchiel, depuis la sœur Abigaël…
Sa morve décrit une longévité absurde…

Μοναξιά 71

Σκυλίσια νευρικότητα (;)

Όλη μέρα ο ποταμός Κονγκό πλήττει
Κλαψουρίζει χωρίς να ξέρει ακριβώς για ποιο λόγο
Κλαψουρίζει απ’ τον καιρό της Βαβέλ, τον καιρό του «ya» Νώε και του κατακλυσμού του,
Από τον καιρό του προφήτη Ιεζεκιήλ, της αδελφής Αβιγαίας...
Η μύξα του μαρτυρά μια αλλόκοτη μακροζωία...
84
Δ ημη τ ρ η σ λ ε Oν τ Ζ α κ ο σ
ΤΑ ΓΑΝΤΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ
Της Λούλας Αναγνωστάκη
Συσπώνται αφρίζουν οι ίνες
– εντός μιας κλωστής τρικυμία –
αρχίζει η ιστορία
καπνίζει μια λεοπάρδαλη
με γάντια ένα τσιγάρο μακρύ
σε ανάκλιντρο και να φιλοσοφεί
κόκκινη υγρή σε άδηλο δίχτυ
απ’ το τηλέφωνο
βουβή ακούει η νύχτα
– τι γυάλινη λέει τι μυρωμένη λεία –
ασυναίσθητων μάλλον βροχή
γυμνή κάτω από το χορτοφάγο φως
επιδαπέδια μια λίμνη
στον πάτο σε σαβάνας βυθό
μουρμουρίζει αυτή η ερωτική σκηνή
τι ρομαντικός πλανήτης
τι θύτης
τι τέλειο σπίτι και τι άδειο αβρός
κι ο αφρός όσο έπρεπε
δροσερός του οίνου
τυφλός, σαν τυφλός κάπως έδειχνε
ανησύχησα και είπα τυφλός
αλλά εκείνη ακριβώς τη στιγμή
η χαίτη του απήγγειλε
δεν ήθελα, ξέρεις
αστραφτερή και αφέθηκα
και ευτυχώς, δεν περίμενα
τότε το ’νιωσα να αιωρείται
είπα έτσι θα είναι οι ποιητές
μπορεί να φύγω ξαφνικά μου είπε
μπορεί να αισθανθώ
είπα μη αφού μέσα μου ήδη
tεφλον
αυτός που αιωρείται
τι συμφώνων καλπασμός
εγώ έκανα τα φωνήεντα
πάλι ένιωσα να είναι και πάλι
σαν τυφλός που βλέπεται όμως
που απέρχεται κάποιος
που κρύβεται από θάμνο πίσω
αλλά παρατηρεί
– αυτός, περίπου αυτός –
αφού θα χαθούν τα φτερά
η εύγλωττη μού είπε στέπα θα χαθεί
και όλοι οι συμβιωτικοί
κόσμοι θα ταραχθούν
έκκεντρα – στο κέντρο αυτός
ή περίπου – δεν κατάλαβα
ακούγεται επικίνδυνο επιτέλους είπα
έπιασα πάλι τα φωνήεντα απ’ την αρχή
απ’ τα φτερά, φώναζε μη ρίχνεις νερό
στα ζώα θα παραμορφωθούν
θα πετούν και θα
ζητούν ονόματα θα αλλάξουν
βεβαίως γλυκιά μου έφυγε
βεβαίως έπλεα εγώ
που θάλασσα δεν έχω δει
σαν χίλια πουλιά που αποδημούν και
κάνουν μία ροζ στραβή γραμμή
βεβαίως την ίσιωσα και όλες τις
λέξεις του
μέχρι τα μηνίγγια κρύβονταν
γυάλινες, έβλεπαν αυτές
φώναζα βγείτε δειλές
ανάξιες στα χόρτα
πρέπει να άργησα πρέπει
τις ρουφούσα οι μύκητες
– λεπτοί έλεγε σαν δύο
μόνο φτερά –
ξεχάστηκα λίγο
tεφλον   85

ο αμυδρός ο μέλλων
σαν αντικατοπτρισμός αμέριμνα εάν όταν εμφανιστεί
ένας πιο γρήγορος πιο επικίνδυνος όταν θα έχει υπάρξει
συνειρμός από μένα να τελειώνει το ποίημα
προπορευόταν ένας περίπατος αυτό σαν τσιγάρο μακρύ
έκοβε φρούτα λέει μια φλυαρία κι αυτή η λεοπάρδαλη
εσπεριδοειδείς καρπούς στην έρημο – κι ακούει η νύχτα, ακούει βουβή –
σε ένα άλλο ποίημα όμως τα γάντια γλυκιά μου
ναι κάτι σαν λίμνη-ποίημα τα γάντια είναι όλη η ιστορία
σαν κήπος έφυγε μαύρα μες στο μυαλό χαϊδεύουν
ναι εγκλωβίστηκα παγιδεύτηκα εδώ δύο μαύρα γάντια ακουμπούν
ναι τόσες λέξεις τι κρύβουν εκεί
η μία να δείχνει την άλλη λαβύρινθος τι ύφασμα ανύπαρκτου ραφή
ναι γλυκιά μου η μίμησις μαύρα μετέωρα μες στη νύχτα
ναι θα μιμηθώ, μαθαίνω λάμπουν οι σπόροι αστραφτεροί
μεγαλώνω ίπταμαι κι αυτό είναι νύχτα σου λέω
προσγειώνομαι αφαιρούμαι κολυμπώ – λοιπών πάμφωτη πάλι! –
μικραίνω ναι σε κλείνω είναι νύχτα καρπών.
μόνο να,
αναπνέω θολά δεν μπορώ
και πέφτει η νύχτα
και βλέπω να χάνονται βαθιά
στον ορίζοντα σαν δίχτυα
τα τελευταία φώτα του
που του φορώ ονόματα
και δεν του κάνει κανένα
η άβυσσος ο διαβήτης
γύρω από αυτόν
να με φωτίζει θέλω
ο απών
– τι χρόνος είναι αυτός; ποιανού αριθμού; –
τι πληθυντικός να τον υποδεχτώ
τι κομήτης ναι σου λέω
να σβήνει που καίω που βαριέμαι
που ανοίγω και κλείνω
εάν δεν βλέπομαι δεν με βλέπει
αυτός
86 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΕΟΝΤΖΑΚΟΣ tεφλον

ΤΙΓΡΕΙΣ ΣΕ ΕΝΥΔΡΕΙΟ

Δύο τίγρεις σε ενυδρείο μες στο νερό

παγώνουν κάτω απ’ το νερό όταν έφυγε το νερό
δεν μπορούν να κοιμηθούν ξαφνικά όταν πέταξε
έχουν χρώματα στα μάτια σαν λιβάδι από δύο τίγρεις μόνες
φυσαλίδες στο μυαλό τους κάνει δύο τίγρεις αναποφάσιστες
κρύο από γαλάζια φύκια οι οποίες θα αναδυθούν
ραμμένες τα ρούχα με μεγάλα φτερά
φτιαγμένες σε αιώρηση αργά φτερά σαν
αντιλόπη εάν περάσει απ’ τον βυθό σμήνη αρπακτικές
θα κυματίζουν κιόλας που μεγεθύνονται πετούν
η αρπακτική ουρά τους που πλησιάζουν
τρέχουν τα δόντια τους απ’ τον βυθό με άνθη σφαιρικά
όμως τα κύματα τα λόγια τους ο ύπερος και η γύρη
τα χέρια γυάλινα και στρογγυλά άνθη κυλιόμενα
– να, επειδή η γυάλα – να, επειδή τα χέρια τους
δύο τίγρεις που χωρούν μέσα σε γυαλί δύο τίγρεις και ευτυχείς
που ονειρεύτηκαν τον ίδιο φόβο ας ταλαντωθούν
ότι την άνοιξη θα ανθίσουν κιόλας άδηλες καμπύλες
ότι ένα παιδί τις έκοψε σαν τρούλοι θα υψωθούν
– τις έβγαλε τα μάτια – σαν κλίνες ελαφρείς δειλές
τις πήρε ένα κορίτσι αγκαλιά σαν νύμφες
ότι έπεσαν στην σκάλα σαν νύφες
τις έπνιξαν μέσα στην λέξη γάλα σαν νέφη
δύο άσπρες τίγρεις όπως φαίνονται γυάλινες καμπάνες εκκρεμείς
δε φαίνονται ποιας νύχτας τις λύπες ηχούν;
στο άσπρο υγρό – τι μέλλον; –
γι’ αυτό είναι δυστυχείς στης δύσης τη δίνη κι ασάλευτες
σαν μήνες μες στο γάλα τι πτήση υφαίνουν
σαν εποχές – τι φήμη –
σαν αερόστατα τυφλή να κρυφτούν;
σαν δύσκολες κλωστές
σαν νούφαρα αδρανείς σαν ανεμώνες
σαν πράσινες διάφανες χελώνες
σαν αβαρείς
απ’ το νερό
tεφλον   87

α πο σ τ ο λ ο σ μ α ϊκ ι δ η σ
LOUIS POULSEN

Σε δανέζικα φωτιστικά
με ονόματα όπως
«Λούβρο»
«αντίθεση»
«χιονοστιβάδα»
λεπτοί μεταλλικοί δίσκοι
κόβουν το φως σαν κρεμμύδι

δεν προλαβαίνει να βραδιάσει

κάποιος αρχίζει να κλαίει
ΤΡΑΓΟΥΔΙ

Σηκωνόμαστε για νερό

μ’ ένα φόβο ακαθόριστο ακόμη
χανόμαστε και πάλι
στα εντόσθια της νύχτας

σιγά σιγά όλα μαζεύονται

στήνουμε αυτί
γύρω από το τέλος μας
ένα τραγούδι για τον καθένα
κόβει και μας δίνει
ΜΙΑ ΠΕΤΡΑ

Τι να πει πια δεν ξέρει

στον επίμονο βήχα της θάλασσας

δεν είν’ αυτή που ήταν

πετάει μια πέτρα

τσακίζει τα άστρα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΗ

Όσο πιο μεγάλα τα ανοίγματα

τόσο περισσότερο το κρύο
το
δευτερο
δερμα
του
παρελθοντοσ

eiσαγωγη: νοτ ι
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: kyoko kishida,
ελενη οικονομου
tεφλον   89

Ονειρεύτηκα παγωμένους ντετέκτιβ στον μεγάλο

καταψύκτη του Λος Άντζελες
στον μεγάλο καταψύκτη του Μέξικο Σίτι.

αγωμένοι ντετέκτιβ, ντετέκτιβ που προσπαθούν να μείνουν ξύπνιοι, ντετέκτιβ

Π
χαμένοι στη σκοτεινή πόλη. Οι ντετέκτιβ του Bolaño (1953-2003) χάνουν την
ιδιότητα του μεσολαβητή που φέρνει στον πελάτη την πληροφορία που ζητά.
Οι πελάτες αυτών των ντετέκτιβ είναι ο ίδιος τους ο εαυτός.
Είτε αναζητούν την Ποίηση στη μορφή της Σεσάρεα Τιναχέρο στους Άγριους
Ντετέκτιβ, είτε τον συγγραφέα-γρίφο φον Αρτσιμπόλντι στο 2666, είτε τον καλλιτέχνη δολο-
φόνο Κάρλος Βίντερ στο Μακρινό Αστέρι, οι εμμονές τους δεν υπαγορεύονται απ’ το χρήμα
ή το καπρίτσιο κανενός εργοδότη. Οι λόγοι της μανιακής τους αναζήτησης είναι ασαφείς,
ακόμα και για τους ίδιους. Ή, τουλάχιστον, όσο ασαφής θα πρέπει να φαινόταν στον Μπο-
λάνιο ολόκληρη η γενιά του, μια γενιά ντετέκτιβ χωρίς εργαλεία και χωρίς μέθοδο που, είτε
γεννούσε νέα λογοτεχνικά ρεύματα είτε την επανάσταση στη Χιλή, το έκανε χωρίς να ξέρει
ποτέ πού οδηγεί το επόμενο βήμα.
Δεν υπάρχει καμιά αποστασιοποίηση όμως στον Μπολάνιο. Δεν είδε απλώς τη γενιά του
να επαναστατεί, ή να σκορπίζεται στη Λατινική Αμερική και την Ευρώπη. Δεν πικράθηκε
αμέτοχος και αποφάσισε μετά να αναλάβει την ευθύνη της συλλογικής υστεροφημίας. Οι
περιπλανήσεις της γενιάς του είναι και οι περιπλανήσεις του ίδιου –από τη Χιλή στην Πόλη
του Μεξικού, και από την αριστερή πολιτικοποίηση πίσω στη Χιλή, στη σύλληψή του απ’ το
καθεστώς του Πινοσέτ, στον παρολίγο βασανισμό του, και στην απελευθέρωσή του από δύο
δεσμοφύλακες που αποδείχτηκαν παλιοί του συμμαθητές. Και από εκεί, στην υπόλοιπη Λατι-
νική Αμερική, στη Γαλλία και την Ισπανία.
Ο Μπολάνιο θεωρούσε τον εαυτό του πρωτίστως ποιητή. Άρχισε να γράφει πρόζα στα
σαράντα του, κυρίως για να εξασφαλίσει οικονομική σταθερότητα στην οικογένειά του. Η
ποίησή του, όμως, παρότι προφανώς πιο αφηρημένη από τα μυθιστορήματά του, παραμένει
κυρίως μυθοπλαστική, και σε συνεχή, εμφανή διάλογο με το υπόλοιπο έργο του, όπως και με
τη ζωή του.
Μπορεί –σχεδόν αναγκαστικά– να ακολουθεί την παράδοση του Μπόρχες, δηλαδή την
παράδοση αυτού που σκεφτόμαστε ως «λατινοαμερικανική λογοτεχνία», αλλά δίχως καμιά
ψυχρότητα και αποστασιοποίηση. Το ένα του πόδι βρίσκεται εκεί μεν, το άλλο όμως είναι βου-
τηγμένο στη λακκούβα του pulp: τον γοητεύει τόσο το παραισθητικό, απάνθρωπο τοπίο της
ερήμου, όσο και οι μεγάλες αφηγήσεις του νουάρ, οι μύθοι του εγκλήματος, η «φτηνή» φρίκη,
ο αμερικανικός κινηματογράφος. Και αυτά όχι μόνο ως αισθητικές εμμονές, αλλά ως κώδικας˙
ένας κώδικας συνεννόησης με τα αγαπημένα του πρόσωπα ή τους σύγχρονούς του ποιητές,
σαν εγγύηση μιας αιώνιας επικοινωνίας που δεν θα διακοπεί ποτέ, ούτε από την εξορία, ούτε
από τα βασανιστήρια, ούτε απ’ τον θάνατο.
«Ένας θάνατος/ χωρίς ανάπαυση, μιας και, μετά την αποσύνθεση της σάρκας μου,/ εγώ
εξακολουθούσα να ονειρεύομαι.»
Το όνειρο διατρέχει την ποίηση του Μπολάνιο, όχι όμως σαν αυτό το –πολλές φορές
εκνευριστικό– λογοτεχνικό τρικ όπου, σε αντίθεση με την πραγματικότητα της αφήγησης,
τα πάντα μπορούν να συμβούν (και όπου, τελικά, τίποτα δεν ισχύει). Τα όνειρα του Μπολάνιο
είναι η πραγματικότητα της αφήγησης, είναι εκείνες οι περίοδοι, ή στιγμές, όπου οτιδήποτε
θα μπορούσε να συμβεί. Είναι τόπος συνάντησης με όσους έχουν χαθεί («και τα φαντάσματα
που φυλάνε τα όνειρα μάταια προειδοποιούν»), ένας τόπος όπου μια δεύτερη, παράλληλη
βιογραφία λαμβάνει χώρα: «Ονειρεύτηκα ειδεχθή εγκλήματα/ και προσεκτικούς τύπους/ που
πασχίζανε να μην πατήσουν μες σε λίμνες αίματος/ την ίδια στιγμή που με μια μόνο ματιά
90 ROBERTO BOLAÑO tεφλον

σαρώνανε / τη σκηνή του εγκλήματος». Ο Μπολάνιο, μέσω ενός απ’ τους χαρακτήρες του The
Skating Rink, δήλωνε ότι κατέχει όλα τα εργαλεία που χρειάζονται σε κάποιον που ερευνά
εγκλήματα. Και απέναντι στην πίκρα που αποπνέουν μεγάλα κομμάτια του έργου του, πίκρα
για την καταστολή που ασκεί η πραγματικότητα στην επιθυμία, στον ιδεαλισμό, στην τέχνη,
έρχεται να αντιταχθεί το όνειρο, τελικά, ως ο τελευταίος μεγάλος αντίπαλος του ανελέητου
ντετερμινισμού, του «τα πάντα συνέβησαν όπως συνέβησαν και είναι όπως είναι γιατί δεν θα
μπορούσαν να έχουν συμβεί αλλιώς και να υπάρχουν με κανέναν διαφορετικό τρόπο», αυτής
της σκηνής εγκλήματος όπου τίποτα δεν φαίνεται να βγάζει νόημα και κανένα στοιχείο δεν
οδηγεί σε κάποιο άλλο, μια σκηνή εγκλήματος που εκτείνεται απ’ τη Λατινική Αμερική έως
την Ευρώπη και τα θύματά της ήταν πάντα νέα, με παραφουσκωμένα μυαλά και σχεδόν ολο-
κληρωτικά άγνωστα.
Στο όνειρο λύνονται, τελικά, υποθέσεις, στο όνειρο συναντάς ξανά αυτούς που φυσιολο-
γικά δεν θα ’πρεπε να ξαναδείς ποτέ σου. Στο όνειρο ξαναγράφεται αυτό το αναπόφευκτο,
αμείλικτο «πραγματικό» όχι ως άρνηση, μα ως μια τελευταία πράξη αντίστασης. Το επίγραμμα
του Ιγνάσιο Ετσεβαρρία στο 2666 κλείνει με τα λόγια του Αρτούρο Μπελάνο, άλτερ-έγκο του
Μπολάνιο: «Κι αυτό είναι όλο, φίλοι μου. Όλα όσα έκανα, όλα όσα έζησα. Εάν είχα δυνάμεις,
θα έβαζα τα κλάματα». Ίσως ο Μπελάνο δεν έχει δυνάμεις να βάλει τα κλάματα, αλλά ο Μπο-
λάνιο έχει, και με το παραπάνω, τις δυνάμεις, τη διαισθητικότητα και την παιγνιώδη αντίληψη
να ράψει ένα νέο δέρμα πάνω στο παρελθόν της γενιάς του. Κι ακόμα ένα επίγραμμα, αυτή
τη φορά στο A Scanner Darkly του Φίλιπ Ντικ, εκτός συγκειμένου, είναι ανατριχιαστικά ται-
ριαστό και εδώ: «Στη μνήμη των συντρόφων μου –καλύτεροι δεν υπήρξαν. Παραμένουν στο
μυαλό μου, και ο εχθρός δεν θα συγχωρεθεί ποτέ. Ο ‘εχθρός’ ήταν το ότι έκαναν το λάθος να
παίξουν. Ας παίξουν ξανά λοιπόν, με κάποιον άλλο τρόπο, και ας είναι ευτυχισμένοι».
Οι αναζητήσεις και τα παιχνίδια (ποιητικά και μη) των ντετέκτιβ του Μπολάνιο καταλή-
γουν σε έναν κοσμικό πυρήνα. Ο πυρήνας αυτός παίρνει τη μορφή της Σιουδάδ Χουάρες,
ενός δωματίου με μια αποτρόπαια έκθεση φωτογραφίας, του αναρρωτηρίου όπου βρίσκεται
ο λοβοτομημένος φίλος του, των ατέλειωτων λεωφόρων που προσπαθούν να δαμάσουν την
έρημο. Στον πυρήνα αυτό, πάντοτε, εμμονικά, βρίσκεται η φρίκη και η τρυφερότητα («η έννοια
ενός απείρως ευγενούς/ απείρως υποφέροντος πράγματος», όπως έγραψε στα Πρελούδια ο
Τ.Σ. Έλιοτ), και πλαισιώνεται από έναν λαβύρινθο άδειων ή σχεδόν εγκαταλειμμένων κτιρίων,
από σκηνές ταινιών που επιβιώνουν μόνο ως θαμπή ανάμνηση, από σκηνικά και χώρους που
τα επανοικειοποιούνται φαντάσματα. Χωρίς απελπισία και πόνο, πλέον, παρά μόνο με την
ανάμνηση αυτών των αισθήσεων, ζουν «πίσω από τις εικόνες του πόνου και του λαβυρίνθου»
αλλά δεν ξεχνούν.
Όνειρα που είναι εφιάλτες και ταυτόχρονα υπονομεύουν τη ζοφερή τους πλευρά. Ο Μπο-
λάνιο υποστηρίζει ότι αυτό το σκοτάδι δεν μπορεί να ηττηθεί, εκτός κι αν η βιωμένη πραγμα-
τικότητα, η ανάμνηση και το όνειρο γίνουν ένα, και ίσως έτσι καταφέρεις, τουλάχιστον, να του
βγάλεις τη γλώσσα.
tεφλον ROBERTO BOLAÑO  91

LOS PERROS ROMÁNTICOS

En aquel tiempo yo tenía veinte años

y estaba loco.
Había perdido un país
pero había ganado un sueño.
Y si tenía ese sueño
lo demás no importaba.
Ni trabajar ni rezar
ni estudiar en la madrugada
junto a los perros románticos.
Y el sueño vivía en el vacío de mi espíritu.
Una habitación de madera,
en penumbras,
en uno de los pulmones del trópico.
Y a veces me volvía dentro de mí
y visitaba el sueño: estatua eternizada
en pensamientos líquidos,
un gusano blanco retorciéndose
en el amor.
Un amor desbocado.
Un sueño dentro de otro sueño.
Y la pesadilla me decía: crecerás.
Dejarás atrás las imágenes del dolor y del laberinto
y olvidarás.
Pero en aquel tiempo crecer hubiera sido un crimen.
Estoy aquí, dije, con los perros románticos
y aquí me voy a quedar.

ΤΑ ΡΟΜΑΝΤΙΚΑ ΣΚΥΛΙΑ

Εκείνο τον καιρό είχα εικοσαρίσει

και ήμουν τρελός.
Είχα χάσει μια χώρα
αλλά κερδίσει ένα όνειρο.
Όσο είχα εκείνο το όνειρο
τα υπόλοιπα δεν είχαν σημασία.
Ούτε η δουλειά, ούτε η προσευχή
ούτε το διάβασμα στο φως του πρωινού
παρέα με τα ρομαντικά σκυλιά.
Και το όνειρο ζούσε στο κενό του πνεύματός μου.
Ένα δωμάτιο από ξύλο,
στο μισοσκόταδο,
μες σ’ έναν απ’ τους πνεύμονες του τροπικού.
Και φορές αποτραβιόμουν μέσα μου
και επισκεπτόμουν το όνειρο: ένα άγαλμα απαθανατισμένο
σε ρευστές σκέψεις,
ένα λευκό σκουλήκι που σπαρταρά
μες στον έρωτα.
Έναν έρωτα αχαλίνωτο.
Όνειρο μέσα σ’ όνειρο.
Και ο εφιάλτης να μου λέει: θα μεγαλώσεις.
Θα αφήσεις πίσω τις εικόνες του πόνου και του λαβυρίνθου
και θα ξεχάσεις.
Αλλά, εκείνο τον καιρό, το να μεγαλώνεις ήταν έγκλημα.
Είμαι εδώ, είπα, παρέα με τα ρομαντικά σκυλιά
και εδώ θα παραμείνω.
92 ROBERTO BOLAÑO tεφλον

ΕΝ LA SALA DE LECTURAS DEL INFIERNO

En la sala de lecturas del Infierno En el club

de aficionados a la ciencia-ficción
En los patios escarchados En los dormitorios de tránsito
En los caminos de hielo Cuando ya todo parece más claro
Y cada instante es mejor y menos importante
Con un cigarrillo en la boca y con miedo A veces los
ojos verdes Y 26 años Un servidor

ΣΤΟ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΚΟΛΑΣΗΣ

Στο αναγνωστήριο της Κόλασης Στη λέσχη

φίλων επιστημονικής φαντασίας
Στις καλυμμένες με πάχνη αυλές Στα υπνοδωμάτια της μετάβασης
Στους δρόμους από πάγο Όταν όλα επιτέλους φαντάζουν περισσότερο ξεκάθαρα
Kαι κάθε στιγμή είναι καλύτερη και λιγότερο σημαντική
Με ένα τσιγάρο στο στόμα και με φόβο Μερικές φορές τα
μάτια πράσινα Και χρόνια 26 Στη διάθεσή σας

RESURRECCIÓN ΑΝΑΣΤΑΣΗ

La poesía entra en el sueño

como un buzo en un lago.
Η ποίηση μπαίνει στο όνειρο
La poesía, más valiente que nadie, όπως ο δύτης σε μια λίμνη.
entra y cae Η ποίηση, θαρρετότερη απ’ τον καθένα,
a plomo μπαίνει και βυθίζεται
en un lago infinito como Loch Ness
o turbio e infausto como el lago Balatón. σαν βαρίδι
Contempladla desde el fondo: σε μια λίμνη απέραντη όπως η Λοχ Νες
un buzo ή σκοτεινή και κακότυχη όπως η λίμνη Μπάλατον.
inocente
envuelto en las plumas
Παρατηρήστε την από το βυθό:
de la voluntad. ένας δύτης
La poesía entra en el sueño αθώος
como un buzo muerto
en el ojo de Dios.
τυλιγμένος με φτερά
θέλησης.
Η ποίηση μπαίνει στο όνειρο
σαν δύτης νεκρός
στο μάτι του Θεού.
tεφλον ROBERTO BOLAÑO  93

ERNESTO CARDENAL Y YO

Iba caminando, sudado y con el pelo pegado

en la cara
cuando vi a Ernesto Cardenal que venía
en dirección contraria
y a modo de saludo le dije:
Padre, en el Reino de los Cielos
que es el comunismo,
¿tienen un sitio los homosexuales?
Sí, dijo él.
¿Y los masturbadores impenitentes?
¿Los esclavos del sexo?
¿Los bromistas del sexo?
¿Los sadomasoquistas, las putas, los fanáticos
de los enemas,
los que ya no pueden más, los que de verdad
ya no pueden más?
Y Cardenal dijo sí.
Y yo levanté la vista
y las nubes parecían
sonrisas de gatos levemente rosadas
y los árboles que pespunteaban la colina
(la colina que hemos de subir)
agitaban las ramas.
Los árboles salvajes, como diciendo
algún día, más temprano que tarde, has de venir
a mis brazos gomosos, a mis brazos sarmentosos,
a mis brazos fríos. Una frialdad vegetal
que te erizará los pelos.

Ο ΕΡΝΕΣΤΟ ΚΑΡΔΕΝΑΛ1 ΚΙ ΕΓΩ

Περπατούσα, ιδρωμένος, με τα μαλλιά κολλημένα

στο πρόσωπο
όταν είδα τον Ερνέστο Καρδενάλ να πλησιάζει
από την αντίθετη κατεύθυνση
και αντί χαιρετισμού τού είπα:
Πάτερ, στη Βασιλεία των Ουρανών
που είναι ο κομμουνισμός,
υπάρχει θέση για τους ομοφυλόφιλους;
Ναι, είπε.
Και για τους αμετανόητους αυνανιστές;
Για τους σκλάβους του σεξ;
Για τους φιλήδονους;
Για τους σαδομαζοχιστές, για τις πόρνες, για τους φανατικούς
των κλυσμάτων,
γι’ αυτούς που δεν μπορούνε άλλο, γι’ αυτές που όντως
δεν αντέχουνε άλλο;
Και ο Καρδενάλ είπε ναι.
Και σήκωσα το βλέμμα
και τα σύννεφα έμοιαζαν με
ρόδινα χαμόγελα γάτων
και τα δέντρα ριζοβελονιά στο λόφο
(το λόφο που πρέπει να ανέβουμε)
σάλευαν τα κλαδιά τους.
Άγρια δέντρα, θαρρείς πως λέγαν
κάποια μέρα, σύντομα όχι αργά, θ’ αναγκαστείς να πέσεις
στα ευλύγιστα χέρια μου, στα αναρριχώμενα χέρια μου,
στα κρύα μου χέρια. Ένα ψύχος βοτανικό
που θα σου σηκώσει την τρίχα.

1. Ernesto Cardenal (1925- ): Νικαραγουανός καθολικός ιερέας, ποιητής και πολιτικός.

94 ROBERTO BOLAÑO tεφλον

PALINGENESIA

Estaba conversando con Archibald MacLeish en el bar Los Marinos

De la Barceloneta cuando la vi aparecer, una estatua de yeso
Caminando penosamente sobre los adoquines. Mi interlocutor
También la vio y envió a un mozo a buscarla. Durante los primeros
Minutos ella no dijo una palabra. MacLeish pidió consomé y tapas
De Mariscos, pan de payés con tomate y aceite, y cerveza San Miguel.
Yo me conformé con una infusión de manzanilla y rodajas de pan
Integral. Debía cuidarme, dije. Entonces ella se decidió a hablar:
Los bárbaros avanzan, susurró melodiosamente, una masa disforme,
Grávida de aullidos y juramentos, una larga noche manteada
Para iluminar el matrimonio de los músculos y la grasa. Luego
Su voz se apagó y dedicóse a ingerir las viandas. Una mujer
Hambrienta y hermosa, dijo MacLeish, una tentación irresistible
Para dos poetas, si bien de diferentes lenguas, del mismo indómito
Nuevo Mundo. Le di la razón sin entender del todos sus palabras
Y cerré los ojos. Cuando desperté MacLeish se había ido. La estatua
Estaba allí, en la calle, sus restos esparcidos entre la irregular
Acera y los viejos adoquines. El cielo, horas antes azul, se había vuelto
Negro como un rencor insuperable. Va a llover, dijo un niño
Descalzo, temblando sin motivo aparente. Nos miramos un rato:
Con el dedo indicó los trozos de yeso en el suelo. Nieve, dijo.
No tiembles, respondí, no ocurrirá nada, la pesadilla, aunque cercana,
Ha pasado sin apenas tocarnos.

ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑ

Κουβέντιαζα με τον Άρτσιμπαλντ ΜακΛής1 στο μπαρ Λος Μαρίνος

Στην Μπαρθελονέτα όταν την είδα να εμφανίζεται, ένα άγαλμα από γύψο
Να περπατά με κόπο στο λιθόστρωτο. Ο συνομιλητής μου
Την είδε επίσης και έστειλε έναν σερβιτόρο να τη φωνάξει. Τα πρώτα
Λεπτά αυτή δεν είπε λέξη. Ο ΜακΛής παρήγγειλε κονσομέ και μεζέδες
Θαλασσινών, χωριάτικο ψωμί με ντομάτα και λάδι, και μπίρα Σαν Μιγκέλ.
Εγώ αρκέστηκα σε ένα χαμομήλι και μερικές φέτες ψωμί ολικής
Αλέσεως. Πρέπει να προσέχω τον εαυτό μου, είπα. Τότε εκείνη αποφάσισε να μιλήσει:
Οι βάρβαροι έρχονται, ψιθύρισε μελωδικά, μια άμορφη μάζα,
Που κυοφορεί ουρλιαχτά και βλαστήμιες, μια μακριά νύχτα που την πετάν ψηλά
Να φωτίσει τους γάμους μυών και λίπους. Μετά
Η φωνή της έσβησε και πήρε να καταβροχθίζει τα εδέσματα. Μια πεινασμένη
Και όμορφη γυναίκα, είπε ο ΜακΛής, ακαταμάχητος πειρασμός
Για δύο ποιητές από διαφορετικές γλώσσες, ωστόσο από τον ίδιο αδάμαστο
Νέο Κόσμο. Συμφώνησα μαζί του χωρίς να καταλάβω όλα όσα είπε
Και έκλεισα τα μάτια. Όταν ξύπνησα ο ΜακΛής είχε φύγει. Το άγαλμα
Ήταν εκεί, στο δρόμο, τα απομεινάρια της σκορπισμένα στο ανώμαλο
Πεζοδρόμιο και το παλιό λιθόστρωτο. Ο ουρανός, ώρες πριν γαλανός, είχε γίνει
Μαύρος σαν πικρία ανυπέρβλητη. Θα βρέξει, είπε ένα ξυπόλητο
Μικρό αγόρι, τρέμοντας ανεξήγητα. Κοιταχτήκαμε για λίγο:
Με το δάχτυλο έδειξε τα κομμάτια του γύψου στο έδαφος. Χιόνι, είπε.
Μην τρέμεις, αποκρίθηκα, τίποτα δεν θα συμβεί, ο εφιάλτης, παρότι κοντά μας,
Πέρασε χωρίς να μας ακουμπήσει.

1. Archibald McLeish (1892-1982): Αμερικανός μοντερνιστής ποιητής. Στην πρώτη συλλογή του Μπολάνιο Tres (Τρία), στον «Περίπατο στη
λογοτεχνία», 57 σύντομες καταγραφές ονείρων, διαβάζουμε στην υπ’ αριθμόν 18: «Είδα στ’ όνειρό μου τον Άρτσιμπαλντ ΜακΛής να δακρύζει
–τρία δάκρυα μόνο– στο αίθριο ενός εστιατορίου του Κέηπ Κοντ. Ήταν περασμένα μεσάνυχτα και, παρόλο που δεν ήξερα πώς να γυρίσω
πίσω, καταλήξαμε να πίνουμε και να κάνουμε προπόσεις για έναν Γενναίο Νέο Κόσμο.»
tεφλον ROBERTO BOLAÑO  95

JUNTO AL ACANTILADO

En hoteles que parecían organismos vivos.

En hoteles como el interior de un perro de laboratorio.
Hundidos en la ceniza.
El tipo aquel, semidesnudo, ponía la misma canción una y otra vez.
Y una mujer, la proyección holográfica de una mujer, salía a la terraza
a contemplar las pesadillas o las astillas.
Nadie entendía nada.
Todo fallaba: el sonido, la percepción de la imagen.
Pesadillas o astillas empotradas en el cielo
a las nueve de la noche.
En hoteles que parecían organismos vivos de películas de terror.
Como cuando uno sueña que mata a una persona
que no acaba nunca de morir.
O como aquel otro sueño: el del tipo que evita un atraco
o una violación y golpea al atracador
hasta arrojarlo al suelo y allí lo sigue golpeando
y una voz (¿pero qué voz?) le pregunta al atracador
cómo se llama
y el atracador dice tu nombre
y tú dejas de golpear y dices no puede ser, ése es mi nombre,
y la voz (las voces) dicen que es una casualidad,
pero tú en el fondo nunca has creído en las casualidades.
Y dices: debemos de ser parientes, tú eres el hijo
de alguno de mis tíos o de mis primos.
Pero cuando lo levantas y lo miras, tan flaco, tan frágil,
comprendes que también esa historia es mentira.
Tú eres el atracador, el violador, el rufián inepto
que rueda por las calles inútiles del sueño.
Y entonces vuelves a los hoteles-coleópteros, a los hoteles-araña,
a leer poesía junto al acantilado.

ΣΤΗΝ ΑΚΡΗ ΤΟΥ ΓΚΡΕΜΟΥ

Σε ξενοδοχεία που έμοιαζαν με ζωντανούς οργανισμούς.

Σε ξενοδοχεία όμοια με το εσωτερικό ενός σκύλου εργαστηρίου.
Βυθισμένα στη στάχτη.
Εκείνος ο τύπος, ημίγυμνος, να παίζει το ίδιο τραγούδι ξανά και ξανά.
Και μια γυναίκα, η ολογραφική προβολή μιας γυναίκας, όλο να βγαίνει στη βεράντα
να ατενίσει όνειρα άσχημα ή θραύσματα.
Κανείς δεν καταλάβαινε τίποτα.
Όλα στρεβλά: ο ήχος, η αντίληψη της εικόνας.
Όνειρα άσχημα ή θραύσματα σφηνωμένα στον ουρανό
στις εννιά τη νύχτα.
Σε ξενοδοχεία που έμοιαζαν με ζωντανούς οργανισμούς από ταινίες τρόμου.
Όπως όταν ονειρεύεσαι ότι σκοτώνεις κάποιον
που δε λέει να πεθάνει.
Ή σαν εκείνο το άλλο όνειρο: αυτό με τον τύπο που αποτρέπει μια ληστεία
ή έναν βιασμό και γρονθοκοπά τον ληστή
ώσπου να τον ρίξει στο έδαφος κι εκεί συνεχίζει να τον γρονθοκοπά
και μια φωνή (αλλά τι φωνή;) ρωτά τον ληστή
πώς τον λένε
και ο ληστής λέει το όνομά σου
και σταματάς να τον χτυπάς και λες δεν είναι δυνατόν, αυτό είναι το δικό μου όνομα,
και η φωνή (οι φωνές) λένε είναι σύμπτωση,
αλλά κατά βάθος ποτέ σου δεν πίστεψες στις συμπτώσεις.
Και λες: πρέπει να είμαστε συγγενείς, να ’σαι γιος
κάποιου θείου ή εξαδέλφου μου.
Αλλά μόλις τον σηκώνεις πάνω και τον κοιτάς, τόσο αδύναμο, τόσο εύθραυστο,
καταλαβαίνεις πως κι αυτή η ιστορία, επίσης, είναι ψέμα.
Εσύ είσαι ο ληστής, ο βιαστής, το αχρείο καθίκι
που τριγυρνά τους ανώφελους δρόμους του ονείρου.
Και μετά επιστρέφεις σε ξενοδοχεία-κολεόπτερα, σε ξενοδοχεία-αράχνες,
να διαβάσεις ποίηση στην άκρη του γκρεμού.
96 ROBERTO BOLAÑO tεφλον

LOS DETECTIVES PERDIDOS ΧΑΜΕΝΟΙ ΝΤΕΤΕΚΤΙΒ

Los detectives perdidos en la ciudad oscura.

Oí sus gemidos.
Oí sus pasos en el Teatro de la Juventud.
Una voz que avanza como una flecha.
Sombra de cafés y parques
Frecuentados en la adolescencia.
Los detectives que observan
Sus manos abiertas,
El destino manchado con la propia sangre.
Y tú no puedes ni siquiera recordar
En dónde estuvo la herida,
Los rostros que una vez amaste,
La mujer que te salvó la vida.
Ντετέκτιβ χαμένοι στη σκοτεινή πόλη.
Άκουσα τους λυγμούς τους.
Άκουσα τα βήματά τους στο Θέατρο της Νεολαίας.
Μια φωνή που προχωρά σαν βέλος.
Σκιές από καφέ και πάρκα
Πολυσύχναστα στην εφηβεία.
Ντετέκτιβ που κοιτάζουν
Τις ανοιχτές τους παλάμες,
Το πεπρωμένο κηλιδωμένο από το ίδιο τους το αίμα.
Και εσύ ούτε καν μπορείς να θυμηθείς
Πού ήταν που είχες πληγωθεί,
Τα πρόσωπα που κάποτε αγάπησες,
Τη γυναίκα που σου έσωσε τη ζωή.

LOS DETECTIVES HELADOS

Soñé con detectives helados, detectives latinoamericanos

que intentaban mantener los ojos abiertos
en medio del sueño.
Soñé con crímenes horribles
y con tipos cuidadosos
que procuraban no pisar los charcos de sangre
y al mismo tiempo abarcar con una sola mirada
el escenario del crimen.
Soñé con detectives perdidos
en el espejo convexo de los Arnolfini:
nuestra época, nuestras perspectivas,
nuestros modelos del Espanto.

ΠΑΓΩΜΕΝΟΙ ΝΤΕΤΕΚΤΙΒ

Ονειρεύτηκα παγωμένους ντετέκτιβ, λατινοαμερικάνους ντετέκτιβ

που προσπαθούσαν να κρατήσουν τα μάτια ανοιχτά
καταμεσής του ονείρου.
Ονειρεύτηκα ειδεχθή εγκλήματα
και προσεκτικούς τύπους
που πασχίζανε να μην πατήσουν μες σε λίμνες αίματος
την ίδια στιγμή που με μια μόνο ματιά σαρώνανε
τη σκηνή του εγκλήματος.
Ονειρεύτηκα ντετέκτιβ χαμένους
στο κυρτό κάτοπτρο των Αρνολφίνι:
η εποχή μας, οι προοπτικές μας,
τα πρότυπά μας του Τρόμου.
tεφλον ROBERTO BOLAÑO  97

LOS DETECTIVES

Soñé con detectives perdidos en la ciudad oscura.

Oí sus gemidos, sus náuseas, la delicadeza
De sus fugas.
Soñé con dos pintores que aún no tenían
40 años cuando Colón
Descubrió América.
(Uno clásico, intemporal, el otro
Moderno siempre,
Como la mierda.)
Soñé con una huella luminosa,
La senda de las serpientes
Recorrida una y otra vez
Por detectives
Absolutamente desesperados.
Soñé con un caso difícil,
Vi los pasillos llenos de policías,
Vi los cuestionarios que nadie resuelve,
Los archivos ignominiosos,
Y luego vi al detective
Volver al lugar del crimen
Solo y tranquilo
Como en las peores pesadillas,
Lo vi sentarse en el suelo y fumar
En un dormitorio con sangre seca
Mientras las agujas del reloj
Viajaban encogidas por la noche
Interminable.

ΟΙ ΝΤΕΤΕΚΤΙΒ

Ονειρεύτηκα ντετέκτιβ χαμένους στη σκοτεινή πόλη.

Άκουσα τους λυγμούς τους, την αηδία τους, τη λεπτότητα
Της διαφυγής τους.
Ονειρεύτηκα δύο ζωγράφους που δεν ήταν καν
40 όταν ο Κολόμβος
Ανακάλυψε την Αμερική.
(Ο ένας κλασικός, διαχρονικός, ο άλλος
Μοντέρνος πάντα,
Όπως τα σκατά.)
Ονειρεύτηκα ένα φωτεινό ίχνος,
Το μονοπάτι των φιδιών
Που διασχίζουν ξανά και ξανά
Ντετέκτιβ
Εντελώς απελπισμένοι.
Ονειρεύτηκα μια δύσκολη υπόθεση,
Είδα διαδρόμους γεμάτους αστυνομικούς,
Είδα άκαρπες έρευνες,
Επονείδιστα αρχεία,
Και μετά είδα τον ντετέκτιβ
Να επιστρέφει στον τόπο του εγκλήματος
Μόνος και ήρεμος
Όπως στους χειρότερους εφιάλτες,
Τον είδα να κάθεται στο πάτωμα και να καπνίζει
Σε ένα υπνοδωμάτιο όπου το αίμα είχε στεγνώσει
Ενόσω οι δείκτες του ρολογιού
Ταξίδευαν διστακτικοί μέσα σε νύχτα
Ατελείωτη.
98 ROBERTO BOLAÑO tεφλον

MI VIDA EN LOS TUBOS DE SUPERVIVENCIA

Como era pigmeo y amarillo y de facciones agradables

Y como era listo y no estaba dispuesto a ser torturado
En un campo de trabajo o en una celda acolchada
Me metieron en el interior de este platillo volante
Y me dijeron vuela y encuentra tu destino. ¿Pero qué
Destino iba a encontrar? La maldita nave parecía
El holandés errante por los cielos del mundo, como si
Huir quisiera de mi minusvalía, de mi singular
Esqueleto: un escupitajo en la cara de la Religión,
Un hachazo de seda en la espalda de la Felicidad,
Sustento de la Moral y de la Ética, la escapada hacia adelante
De mis hermanos verdugos y de mis hermanos desconocidos.
Todos finalmente humanos y curiosos, todos huérfanos y
Jugadores ciegos en el borde del abismo. Pero todo eso
En el platillo volador no podía sino serme indiferente.
O lejano. O secundario. La mayor virtud de mi traidora especie
Es el valor, tal vez la única real, palpable hasta las lágrimas
Y los adioses. Y valor era lo que yo demandaba encerrado en
El platillo, asombrando a los labradores y a los borrachos
Tirados en las acequias. Valor invocaba mientras la maldita nave
Melaba por guetos y parques que para un paseante
Serían enormes, pero que para mí sólo eran tatuajes sin sentido,
Palabras magnéticas e indescifrables, apenas un gesto
Insinuado bajo el manto de nutrias del planeta.
¿Es que me había convertido en Stefan Zweig y veía avanzar
A mi suicida? Respecto a esto la frialdad de la nave
Era incontrovertible, sin embargo a veces soñaba
Con un país cálido, una terraza y un amor fiel y desesperado.
Las lágrimas que luego derramaba permanecían en la superficie
Del platillo durante días, testimonio no de mi dolor, sino de
Una suerte de poesía exaltada que cada vez más a menudo
Apretaba mi pecho, mis sienes y caderas. Una terraza,
Un país cálido y un amor de grandes ojos fieles
Avanzando lentamente a través del sueño, mientras la nave
Dejaba estelas de fuego en la ignorancia de mis hermanos
Y en su inocencia. Y una bola de luz éramos el platillo y yo
En las retinas de los pobres campesinos, una imagen perecedera
Que no diría jamás lo suficiente acerca de mi anhelo
Ni del misterio que era el principio y el final
De aquel incomprensible artefacto. Así hasta la
Conclusión de mis días, sometido al arbitrio de los vientos,
Soñando a veces que el platillo se estrellaba en una serranía
De América y mi cadáver casi sin mácula surgía
Para ofrecerse al ojo de viejos montañeses e historiadores:
Un huevo en un nido de hierros retorcidos. Soñando
Que el platillo y yo habíamos concluido la danza peripatética,
Nuestra pobre crítica de la Realidad, en una colisión indolora
Y anónima en alguno de los desiertos del planeta. Muerte
Que no me traía el descanso, pues tras corromperse mi carne
Aún seguía soñando.
tεφλον ROBERTO BOLAÑO  99

Η ΖΩΗ ΜΟΥ ΣΤΑ ΤΟΥΝΕΛ ΤΗΣ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ

Επειδή ήμουν μικρόσωμος και κίτρινος και με ευχάριστα χαρακτηριστικά

Και επειδή ήμουν έξυπνος και απρόθυμος να με βασανίσουν
Σε στρατόπεδο εργασίας ή κελί ψυχιατρείου
Με έβαλαν σε αυτόν τον ιπτάμενο δίσκο
Και μου είπαν πέτα να συναντήσεις το πεπρωμένο σου. Αλλά ποιο
πεπρωμένο θα συναντούσα; Το καταραμένο σκάφος έμοιαζε με
Τον ιπτάμενο ολλανδό στους ουρανούς του κόσμου, σαν να
Ήθελα να δραπετεύσω από την αναπηρία μου, από τον ιδιόμορφο
Σκελετό μου: μια ροχάλα στα μούτρα της Θρησκείας,
Μια μεταξωτή μαχαιριά στην πλάτη της Ευτυχίας,
Τροφή του Ήθους και της Ηθικής, διαφυγή προς τα εμπρός
Από αδέλφια βασανιστές κι αδέλφια που δεν γνώριζα.
Όλοι ανθρώπινοι και περίεργοι εν τέλει, όλοι ορφανά και
Τυφλοί παίχτες στην άκρη της αβύσσου. Μα όλα αυτά
Μέσα στον ιπτάμενο δίσκο μόνο αδιάφορα μου φαίνονταν.
Ή απόμακρα. Ή δευτερεύοντα. Η μεγαλύτερη αρετή του δόλιου είδους μου
Είναι το κουράγιο, ίσως το μόνο αληθινό πράμα, απτό ως και στα δάκρυα
Και τα αντίο. Και το κουράγιο ήταν αυτό που χρειαζόμουν κλεισμένος στον
Δίσκο, ο οποίος κατέπλησσε τους αγρότες και τους μεθυσμένους
Δίπλα στ’ αυλάκια. Επικαλούμουν το κουράγιο ενώ το καταραμένο σκάφος
Αιωρούνταν πάνω από γκέτο και πάρκα που σε κάποιον πεζό
Θα φάνταζαν τεράστια, αλλά για μένα ήταν απλά τατουάζ κενά νοήματος,
Λέξεις μαγνητικές ανεξιχνίαστες, ούτε καν μια υπόνοια
Κίνησης κάτω από τον μανδύα ενυδρίδας του πλανήτη.
Μήπως είχα γίνει ο Στέφαν Τσβάιχ και έβλεπα να βαδίζω προς
Την αυτοκτονία μου; Εν προκειμένω, η ψυχρότητα του σκάφους
Ήταν ακαταμάχητη, ωστόσο μερικές φορές ονειρευόμουν
Μια χώρα ζεστή, μια βεράντα και έναν έρωτα πιστό και απελπισμένο.
Τα δάκρυα που κατόπιν έχυνα παρέμεναν στην επιφάνεια
Του δίσκου για μέρες, μάρτυρες όχι του πόνου μου, αλλά ενός
Είδους εγκωμιαστικής ποίησης που όλο και συχνότερα
Μου πίεζε το στήθος, τα μηνίγγια και τους γοφούς. Μια βεράντα
Μια ζεστή χώρα και ένας έρωτας με μεγάλα μάτια γεμάτα πίστη
Πλησίαζαν αργά μέσα απ’ τα όνειρά μου, ενόσω το σκάφος
Άφηνε ίχνη φωτιάς στην άγνοια των αδερφών μου
Και στην αθωότητά τους. Κι ήμασταν μια μπάλα φωτός, ο δίσκος κι εγώ,
Στον αμφιβληστροειδή φτωχών χωρικών, μία εικόνα εφήμερη
Που δεν καταφέρνει να πει αρκετά για τη λαχτάρα μου
Ούτε για το μυστήριο που υπήρξε η αρχή και το τέλος
Αυτού του ακατανόητου κατασκευάσματος. Έτσι μέχρι
Το τέλος των ημερών μου, στο έλεος των ανέμων,
Φορές ονειρευόμουν πως ο δίσκος συντρίβεται σε μια οροσειρά
Της Αμερικής και το πτώμα μου αναδύεται άθικτο
Θέαμα για τα μάτια ορεσίβιων και ιστορικών:
Ένα αυγό σε φωλιά από στραπατσαρισμένα σίδερα. Ονειρευόμουν
Πως ο δίσκος κι εγώ ολοκληρώνουμε τον περιπατητικό χορό μας,
Την ταπεινή μας κριτική στην Πραγματικότητα, με μια συντριβή ανώδυνη
Και ανώνυμη σε κάποια από τις ερήμους του πλανήτη. Ένας θάνατος
Χωρίς ανάπαυση, μιας και, μετά την αποσύνθεση της σάρκας μου,
Εγώ εξακολουθούσα να ονειρεύομαι.
100 ROBERTO BOLAÑO tεφλον

DINO CAMPANA REVISA SU BIOGRAFÍA EN EL PSIQUIÁTRICO DE CASTEL PULCI

Servía para la química, para la química pura.

Pero preferí ser un vagabundo.
Vi el amor de mi madre en las tempestades del planeta.
Vi ojos sin cuerpo, ojos ingrávidos orbitando alrededor de mi lecho.
Decían que no estaba bien de la cabeza.
Tomé trenes y barcos, recorrí la tierra de los justos
en la hora más temprana y con la gente más humilde:
gitanos y feriantes.
Me despertaba temprano o no dormía. En la hora
en que la niebla aún no ha despejado
y los fantasmas guardianes del sueño avisan inútilmente.
Oí los avisos y las alertas pero no supe descifrarlos.
No iban dirigidos a mí sino a los que dormían,
pero no supe descifrarlos.
Palabras ininteligibles, gruñidos, gritos de dolor, lenguas
extranjeras oí adonde quiera que fuese.
Ejercí los oficios más bajos.
Recorrí la Argentina y toda Europa en la hora en que todos
duermen y los fantasmas guardianes del sueño aparecen.
Pero guardaban el sueño de los otros y no supe
descifrar sus mensajes urgentes.
Fragmentos tal vez sí, y por eso visité los manicomios
y las cárceles. Fragmentos,
sílabas quemantes.
No creí en la posteridad, aunque a veces
creí en la Quimera.
Servía para la química, para la química pura.

Ο ΝΤΙΝΟ ΚΑΜΠΑΝΑ1 ΑΝΑΘΕΩΡΕΙ ΤΗ ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΣΤΟ ΨΥΧΙΑΤΡΕΙΟ ΚΑΣΤΕΛ ΠΟΥΛΤΣΙ

Για χημείες έκανα, για χημείες και μόνο.

Προτίμησα ωστόσο να περιπλανηθώ.
Είδα την αγάπη της μάνας μου στις καταιγίδες του πλανήτη.
Είδα μάτια χωρίς σώμα, μάτια χωρίς βάρος σε τροχιά γύρω από το κρεβάτι μου.
Έλεγαν πως μου ’χει στρίψει.
Πήρα τρένα και πλοία, διέσχισα τη χώρα των δικαίων
τις πλέον πρωινές ώρες, με τους πλέον ταπεινούς των ανθρώπων:
τσιγγάνους και γυρολόγους.
Ξύπναγα νωρίς ή δεν κοιμόμουν καθόλου. Την ώρα
που η ομίχλη δεν έχει ακόμα διαλυθεί
και τα φαντάσματα που φυλάνε τ’ όνειρο μάταια προειδοποιούν.
Άκουσα τις προειδοποιήσεις και τον συναγερμό, αλλά δεν ήξερα να τα αποκωδικοποιήσω.
Δεν απευθύνονταν σε μένα, αλλά σ’ αυτούς που κοιμούνταν,
ωστόσο δεν ήξερα να τα αποκωδικοποιήσω.
Ακατάληπτες λέξεις, γρυλίσματα, κραυγές πόνου, ξένες
γλώσσες άκουγα όπου κι αν πήγαινα.
Άσκησα τα πλέον ταπεινά επαγγέλματα.
Διέσχισα την Αργεντινή και όλη την Ευρώπη την ώρα που όλοι
κοιμούνται και τα φαντάσματα που φυλάνε τ’ όνειρο εμφανίζονται.
Φύλαγαν όμως τον ύπνο των άλλων, και δεν ήξερα
να αποκωδικοποιήσω τα επείγοντα σινιάλα τους.
Θραύσματα ίσως, ναι, γι’ αυτό και επισκέφθηκα φρενοκομεία
και φυλακές. Θραύσματα,
συλλαβές που καίνε.
Δεν πίστεψα στην υστεροφημία, παρόλο που κάποιες φορές
πίστεψα στη Χίμαιρα.
Για χημείες έκανα, για χημείες και μόνο.

1. Dino Campana (1885-1932): Ιταλός καταραμένος ποιητής με ταλαιπωρημένο νευρικό σύστημα. Γράφτηκε στη σχολή φαρμακευτικής στη
Μπολόνια με στόχο να μεταπηδήσει στη φαρμακευτική χημεία στη Φλωρεντία, αλλά τελικά προτίμησε μια ζωή βαγκαμπόντικη παράλληλα
με το να αφιερωθεί ολοκληρωτικά στην ποίηση. Η οικογένειά του, η τοπική κοινωνία και οι αρχές αντιλήφθηκαν αυτή τη διάθεσή του για
περιπλάνηση ως καθαρή ένδειξη τρέλας και στην ηλικία των 21 πρωτοεισήχθη από την αστυνομία σε ψυχιατρικό άσυλο. ´Εκτοτε θα βγαίνει
από τα ψυχιατρεία για να ταξιδέψει (ανά την Ευρώπη και θρυλείται στη Νότιο Αμερική) και όλο και θα τον ξανακλείνουν. Το 1918 εισάγεται στο
Καστέλ Πούλτσι του τίτλου όπου θα περάσει τα τελευταία 14 χρόνια της ζωής του.
tεφλον ROBERTO BOLAÑO  101

LAS ENFERMERAS

Una estela de enfermeras emprenden el regreso a casa. Protegido

por mis polaroid las observo ir y volver.
Ellas están protegidas por el crepúsculo.
Una estela de enfermeras y una estela de alacranes.
Van y vienen.
¿A las siete de la tarde? ¿A las ocho
de la tarde?
A veces alguna levanta la mano y me saluda. Luego alcanza
su coche, sin volverse, y desaparece
protegida por el crepúsculo como yo por mis polaroid.
Entre ambas indefensiones está el jarrón de Poe.
El florero sin fondo que contiene todos los crepúsculos,
todos los lentes negros, todos
los hospitales.

ΟΙ ΝΟΣΟΚΟΜΕΣ

Μια σειρά νοσοκόμες επιστρέφουν σπίτι. Προστατευμένος

πίσω από τα γυαλιά ηλίου μου τις παρακολουθώ να πηγαινοέρχονται.
Αυτές τις προστατεύει το ηλιοβασίλεμα.
Μια σειρά νοσοκόμες και μια σειρά σκορπιοί.
Πάνε κι έρχονται.
Στις επτά το απόγευμα; Στις οχτώ
το απόγευμα;
Μερικές φορές κάποια σηκώνει το χέρι και με χαιρετά. Μετά φτάνει
στο αυτοκίνητό της, χωρίς να γυρίσει πίσω να κοιτάξει, και εξαφανίζεται
προστατευμένη από το ηλιοβασίλεμα όπως εγώ από τα γυαλιά μου.
Οι δυο μας ανυπεράσπιστοι κι ανάμεσά μας το βάζο του Πόε.
Το δίχως πάτο ανθοδοχείο που χωρά όλα τα ηλιοβασιλέματα,
όλους τους μαύρους φακούς, όλα
τα νοσοκομεία.

ENTRE LAS MOSCAS

Poetas troyanos
Ya nada de lo que podía ser vuestro
Existe

Ni templos ni jardines
Ni poesía

Sois libres
Admirables poetas troyanos

ΜΕΣΑ ΣΤΙΣ ΜΥΓΕΣ

Ποιητές της Τροίας

Τίποτα που θα μπορούσε να είναι δικό σας πια δεν
Υπάρχει

Ούτε ναοί ούτε κήποι

Ούτε ποίηση

Είστε ελεύθεροι
Θαυμαστοί ποιητές της Τροίας
102 tεφλον

a γ γ ε λ ο σ κ υ ρ ιο υ
χωρίς βράδυ πρωί

επιστρέφουμε τώρα, γυρίζουμε σπίτι μας, πολλά μυστήρια πράγματα

συμβαίνουν στο σπίτι μας, ανοίγεις τις κουρτίνες, κλείνεις τα
παντζούρια, μπαίνει φως, όχι πολύ αλλά αρκετό για να τονίζονται οι
σχηματισμοί

χωρίς βράδυ μεσημέρι

κενό χωρίς γράμματα, ο τόνος που απομένει πέφτει στο δάκτυλο,

απ’ το ένα δάκτυλο στο άλλο δάκτυλο και από ’κεί στο μέτωπο
κολλάει, ύστερα γλιστράει φθάνει στα χείλια, φυσάς τον πετάς,
τονίζεται το όνομά σου

χωρίς βράδυ απόγευμα

σφικτά θα βρεθείς στο χέρι, στις γραμμές της παλάμης μου θα

περπατήσεις και όπου κόβονται θα τις ανακτήσεις

χωρίς βράδυ βράδυ

τη στιγμή που κοιτάς παγώνω τη στιγμή που με κοιτάς και

επαναλαμβάνω αντί να ζω το τώρα πριν ύστερα
tεφλον   103

μ υ ρ τ ω ξ α νθοπο υλ ο υ
ΑΣΘΜΑ ΑΣΘΜΑΤΩΝ

Με πήρες για μπύρες

Σε πήρα για εντάξει παιδί

Και ήσουν εσύ εντάξει παιδί

Και ήμουν εγώ μπύρες.

ΓΕΝΕΦΛΙΑ

H τούρτα ξεφούσκωσε
τα παιδάκια είναι κακά
έχουν λουστρίνια στα πόδια
και γαριδάκια στα δόντια

φουκαριάρικο πάρτυ

MOΣΧΟΛΙΟΥ

Τα ψίχουλα φαίνονται πελώρια από δω χάμου.

Εδώ θα στήσω το γλέντι μου
Εδώ θα ανοίξω το μπαρ μου

ουστ με την ειρωνεία σας

Θα ζήσω εδώ με την αγνότητα
του μοσχαριού.

Η ΣΤΑΣΗ

δεν είχε καμία ηλικία (από τις τόσες που υπάρχουν)

Είχε μόνο τον γαμημένο ήλιο που έκανε το πεζοδρόμιο από βρώμικο
τυφλό.
 ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ναντια πουλου-μπλεκερ

dennis
gaens
tεφλον   105

BIJ WIJZE VAN BELOFTE

Uw architectuur vonden we al banaal

toen uw bouwtekeningen blauwdrukken
en uw blauwdrukken wiskunde werden.

Toen we wel naar binnen, maar nergens

zitten mochten. Toen u zei: ‘gereserveerd’
en wij wisten dat het geen mededeling,
maar een uiterst adequate typering
van uw karakter was. U stuurde ons

de straat op, maar we geloven niet

in uw stoepen en verkeerslichten.

Uw hoge gebouwen maken ons langzaam,

ons langzaam wordt loom en ons loom
wordt luidruchtig, ooit.

ΤΡΟΠΟΣ ΤΟΥ ΥΠΟΣΧΕΣΘΑΙ

Την αρχιτεκτονική σας τη βρήκαμε μπανάλ

τότε που τα σχέδιά σας πλάνα γίναν
και τα πλάνα νούμερα.

Τότε που μας επετράπη να μπούμε, αλλά όχι

να καθίσουμε. Τότε είπατε: «κλειστό»
και καταλάβαμε ότι δεν ήταν απαγόρευση
αλλά το πιο ταιριαστό επίθετο για
τον χαρακτήρα σας. Μας στείλατε

στον δρόμο, αλλά δεν πιστεύουμε

στα πεζοδρόμια και τα φανάρια σας.

Τα ψηλά σας κτήρια μας κάνουν να κινούμαστε αργά,

και το αργά γίνεται σύρσιμο και το σύρσιμο
σαματάς, κάποια στιγμή.

MANUEL

Waar ik vandaan kom, heb je straatverlichting als het volle maan is,
stuurbekrachtiging als je een geul in rijdt en zijn twee woorden geen
minimum, maar een geslaagd gesprek. Je bent er pas verdacht als je
geen vieze handen hebt. De voordeuren hebben er geen scharnieren, de
achterdeur is een rolhor. Iemand anders zou ons huis een rotshol noemen.
Waar ik vandaan kom, slapen we veel meer en scheren we ons minder.
Spinazie is daar geen diepvriesgroente, de vriezer is voor vlees en vlees
alleen.

ΜΑΝΟΥΕΛ

Εκεί απ’ όπου έρχομαι, έχεις στον δρόμο φωτισμό μόνο με την πανσέληνο,
υδραυλικό τιμόνι όταν το ρίχνεις σε χαντάκι και δύο λέξεις δεν είναι
λίγες, αλλά μια επιτυχημένη συνομιλία. Είσαι ύποπτος μόνο αν
τα χέρια σου δεν είναι βρώμικα. Οι εξώπορτες δεν έχουν μεντεσέδες, για
πίσω πόρτα μια κουρτίνα. Κάποιος άλλος θα ’λεγε το σπίτι μας σπηλιά.
Εκεί απ’ όπου έρχομαι, κοιμόμαστε περισσότερο και ξυριζόμαστε λιγότερο.
Το σπανάκι εκεί δεν είναι κατεψυγμένο, ο καταψύκτης είναι για κρέας και μόνο
για κρέας.
106 DENNIS GAENS tεφλον

DE KOLCHOZ II

Louise heeft geen camera of iets dat een foto waard is. Ze heeft nog nooit een
album gekocht of stickers van spreekballonnen naast gezichten van vrienden
geplakt. Ze heeft zich lang geleden voorgenomen om voor altijd onderweg te
blijven.

    Alles is fabriek.

Ralf slijt zijn dagen in de bouwmarkt, waar de gangpaden genumeerd zijn,

waar M6 moeren op M6 bouten passen en in verpakkingen van twintig
verkocht worden. Hij vindt troost bij (gangpad 16) kliklaminaat en (34)
bisonkit.

    Alles is fabriek.

Flo wisselt om de twee maanden van telefoonnummer en houdt zichzelf

voor opnieuw te beginnen. Aan elke nieuwe man stelt ze zich steevast als
‘Florence’ voor. Ze draagt geen enkele kledingstuk meer dan twee keer, op
haar favoriete sokken na.

    Alles is fabriek.

Overdag loopt Louise de toeristische route, biedt zich aan als fotograaf en
wist geheugenkaarten van wildvreemden. Ralf spuit de woorden ‘plaats
delict’ met gestolen spuitbussen op nieuwbouwpanden en legt steigerpijpen
op spoorlijnen. Flo steelt kleren van waslijnen en schoenen in sportscholen.

Ik ken mijn mensen. Ik ben hier graag, maar er nooit helemaal bij. Ik
mompel als ik iets echt meen en ik zou wat vaker willen schreeuwen

    (Alles is fabriek.)

maar ben bang voor het lawaai.

TOMMY

Tommy wil graag barman worden. Hij kan zich optrekken aan zijn taphand,
ijs crushen met de andere en hij spoelt met een gemiddelde van 42 glazen
per minuut. Tommy heeft een legioen aan T-shirts met grappige teksten erop
klaarliggen, drie twisted denims en een riem met noppen. Het dienblad zit
hem als gegoten. Hij heeft al weken een theedoek nonchalant in zin riemlus
hangen en tevens de eerste ontwerpen voor zijn tatoeages getekend.

‘s Ochtends oefent hij zijn gezicht, ‘s middags bekwaamt hij zich in koetjes en
kalfjes en voor het slapengaan zegt hij een rozenkrans aan cocktailrecepten op.

Wat nog mist zijn zonwerende gordijnen en oordopjes in het medicijnkastje.

ΤΟΜΜΥ

Ο Τόμμυ θέλει πολύ να γίνει μπάρμαν. Κάνει μονόζυγο με το ένα χέρι, εκείνο που
γεμίζει τα ποτήρια, σπάει τον πάγο με το άλλο και ξεπλένει κατά μέσο όρο 42 ποτήρια
το λεπτό. Ο Τόμμυ έχει έτοιμα ένα σωρό μπλουζάκια με τυπωμένες πάνω τους
εξυπνάδες, τρία twisted denims και μια ζώνη με καρφιά. Ο δίσκος
τού πάει πολύ. Εδώ και βδομάδες μια πετσέτα κρέμεται ατημέλητα στη
ζώνη του και στο μεταξύ έχει σκαρώσει σχέδια για τα πρώτα του τατουάζ.

Τα πρωινά προβάρει το πρόσωπό του, το μεσημέρι εντρυφεί στα περί ανέμων

και υδάτων και πριν κοιμηθεί λέει φωναχτά πατερημά από συνταγές κοκτέηλ.

Του λείπουν μόνο οι βαριές κουρτίνες για τον ήλιο και οι ωτοασπίδες στο ντουλαπάκι
του μπάνιου.
tεφλον DENNIS GAENS  107

ΚΟΛΧΟΖ ΙΙ

Η Λουίζ δεν έχει μηχανή ή κάτι που ν’ αξίζει να φωτογραφηθεί. Δεν έχει
αγοράσει ποτέ της άλμπουμ ή κολλήσει συννεφάκια με ατάκες δίπλα
σε πρόσωπα φίλων. Εδώ και πολύ καιρό το πήρε απόφαση να μείνει
για πάντα στον δρόμο.

Όλα είναι φάμπρικα.

Ο Ραλφ χαραμίζει τις μέρες του στο πράκτικερ, εκεί όπου οι διάδρομοι
έχουν νούμερα, οι βίδες Μ6 ταιριάζουν σε παξιμάδια Μ6 και
πωλούνται σε συσκευασίες των είκοσι. Βρίσκει παρηγοριά στο
(διάδρομος 16) λαμινάτ και στην (34) κόλλα μπισόν.

Όλα είναι φάμπρικα.

Η Φλο αλλάζει κάθε δυο μήνες νούμερο τηλεφώνου και λέει στον
εαυτό της να κάνει μια νέα αρχή. Σε κάθε καινούριο άντρα συστήνεται
σαν «Φλοράνς». Δεν φοράει κανένα ρούχο δυο φορές, εκτός από
τις αγαπημένες της κάλτσες.

Όλα είναι φάμπρικα.

Την ημέρα η Λουίζ περπατάει στο τουριστικό μονοπάτι, πλασάρεται

σαν φωτογράφος και κλέβει κάρτες μνήμης από αγνώστους. Ο Ραλφ
ψεκάζει τις λέξεις «τόπος εγκλήματος» με κλεμμένα σπρέυ σε νεόδμητα
κτήρια και βάζει σωλήνες κάθετα στις γραμμές του τρένου. Η Φλο κλέβει
ρούχα απ’ τις απλωμένες μπουγάδες και παπούτσια από τα γυμναστήρια.

Ξέρω τους δικούς μου ανθρώπους. Είμαι μετά χαράς εδώ, αλλά ποτέ εντελώς.
Ψελλίζω κάτι όταν το εννοώ στ’ αλήθεια και θα ’θελα να ουρλιάζω συχνότερα

(Όλα είναι φάμπρικα.)

μα με φοβίζει ο θόρυβος.
108 DENNIS GAENS tεφλον

BOOMHUTTEN

De seizoenen blijven wat ze zijn. Vandaag is de hemel helder, maar morgen

al kan hij weer met wolken overtrokken worden. Het maakt niet uit waar we
de rest van onze dagen slijten.

Wij hebben die boomhutten niet gebouwd. Dat waren kinderen van vaders
met winkelhaken, zagen en hamers en moeders die maten namen. Ze
haalden gordijnen daar, wij hadden alleen maar touw.

U moet weten: die kinderen waren niet van hier. Ze werden gebracht in
grote auto’s. Ze hadden de beste bomen en hun hutten hadden namen,
deuren, ladders uit de bouwmarkt, gelakte planken en (wij vermoedden)
meubilair. Op de balkons stonden in elk geval oude tuinstoelen.

‘Dit is ons dorp’, zeiden ze en wezen ons op de rechte hoeken van hun
huizen. Rechte hoeken maken scherpe randjes, moet u weten.

Natuurlijk hebben we geprobeerd in te breken, maar alles zat op slot. Wij

hadden alleen maar touw en zelfs daarvan niet al te veel.

Wij hebben de hutten niet gebouwd. Desondanks betreuren we de dood van

uw dochter.

De seizoenen blijven wat ze zijn.

ΔΕΝΤΡΟΚΑΛΥΒΑ

Οι εποχές παραμένουν οι ίδιες. Σήμερα ο ουρανός είναι καθαρός, όμως

αύριο κιόλας μπορεί να ξαναμαζευτούν τα σύννεφα. Δεν έχει σημασία πού
θα χαραμίσουμε τις υπόλοιπες μέρες μας.

Δεν χτίσαμε εμείς τις καλύβες. Το έκαναν παιδιά πατεράδων

με αλφάδια, πριόνια και σφυριά και μανάδων που έπαιρναν τα μέτρα. Αυτά
κουβάλησαν εκεί τις κουρτίνες, εμείς είχαμε μόνο τριχιά.

Θα ’πρεπε να το ξέρετε: τα παιδιά δεν ήταν από εδώ. Τα έφεραν με μεγάλα

αυτοκίνητα. Διάλεξαν τα καλύτερα δέντρα και οι καλύβες τους είχαν ονόματα,
πόρτες, σκάλες απ’ το πολυκατάστημα, λακαρισμένα ράφια και (υποψιαζόμαστε)
έπιπλα. Στα μπαλκόνια τους, τουλάχιστον, υπήρχαν παλιές καρέκλες κήπου.

«Αυτό είναι το χωριό μας», είπαν και έδειξαν προς τις ορθές γωνίες των σπιτιών
τους. Οι ορθές γωνίες φτιάχνουν αιχμηρά αντικείμενα, θα πρέπει να ξέρετε.

Φυσικά και προσπαθήσαμε να τα παραβιάσουμε, αλλά ήταν όλα κλειδωμένα.

Εμείς είχαμε μόνο τριχιά κι απ’ αυτή ούτε καν πολλή.

Δεν χτίσαμε εμείς τις καλύβες. Παρόλα αυτά λυπούμαστε για τον θάνατο της
κόρης σας.

Οι εποχές παραμένουν οι ίδιες.

tεφλον DENNIS GAENS  109

ANNA HET KIND

Anna heeft al vaak haar schenen geschaafd aan de tegels van deze stad en
leeft vanuit het dashboardkastje. Haar hond Maus leeft op de achterbank.
Anna bezit een goed boek, dat ze nooit durft uit te lezen. ‘s Avonds doet ze
weleens alsof de auto nog een motor heeft en zegt naar het zuiden te rijden.
Tegen niemand in het bijzonder. Soms gromt ze daarbij, maar ze heeft geen
idee hoe een echte motor binnenin een auto klinkt. Ze heeft drie woorden
van de laatste pagina van het goede boek gelezen en weet dat het in het
zuiden lichter is.

Bij de handrem ligt een pakje sigaretten. Voor het geval dat. Anna is immers
al zestien. Ze weet dat men vroeger veel woorden met ‘sch’ schreef, maar
niet zeker of ze zo ook uitgesproken moeten worden. Ze oefent op haar hond,
die instemmend knikt bij ‘schnoepje?’. Het is een serieuze aangelegenheid op
het autokerkhof.

Als mensen vragen waar ze woont zegt ze altijd: ‘Om de hoek, naast vrij
parkeren.’ Dat heeft ze ooit in een winkel gezien. Op de kartonnen kaart
lag alles dicht bij elkaar. ‘Het is zestien stappen naar Amsterdam en
vierentwintig naar Zuid’, zei ze tegen Maus. Toen wist ze nog niet dat hij de
dobbelstenen had ingeslikt, evenals de kaartjes voor het tinnen treintje die
ze had gevonden in de achterbak.

‘s Ochtends roept ze: ‘Kans ligt voor de deur’, en gaat dan weer een uurtje
slapen. Ik heb het haar ziet doen. Ze woelt de bijrijderstoel en wordt
schreeuwend wakker. Krabt dan aan het kortsjes op haar schenen en
mompelt: ‘Schlechts op bezoek.’

Gelijk heeft ze.

Η ΑΝΝΑ, ΤΟ ΠΑΙΔΙ1

Η Άννα έχει γδάρει συχνά τα γόνατά της στις πλάκες αυτής της πόλης και
τρέφεται από το ντουλαπάκι του ταμπλό. Ο Μάους, το σκυλί της, ζει στο πίσω κάθισμα.
Η Άννα έχει ένα καλό βιβλίο, αλλά δεν τολμά ποτέ να το τελειώσει. Κάποια βράδια
προσποιείται ότι το αυτοκίνητο έχει ακόμα μηχανή και λέει πως ταξιδεύει στην Αμερική.
Όχι σε κάποιον συγκεκριμένα. Κάποιες φορές μουγκρίζει κιόλας, αλλά δεν έχει
ιδέα πώς κάνει μια πραγματική μηχανή αυτοκινήτου. Έχει διαβάσει τρεις λέξεις
από την τελευταία σελίδα του καλού βιβλίου και ξέρει ότι εκείνος ίσως να πήγε στην Αμερική.

Δίπλα στο χειρόφρενο είναι ένα πακέτο τσιγάρα. Μην τυχόν και. Η Άννα έχει εξάλλου
κλείσει τα δεκάξι. Ξέρει ότι παλιότερα οι άνθρωποι έγραφαν πολλές λέξεις με «˜», αλλά
δεν ξέρει αν προφέρονται το ίδιο. Κάνει εξάσκηση με τον σκύλο της, ο οποίος φαίνεται
να συμφωνεί όταν του λέει «Καλω̃ς τὸ παιδί μου!». Μια περίσταση σοβαρή στη μάντρα
των αυτοκινήτων.

Όταν οι άνθρωποι τη ρωτούν πού μένει, λέει πάντα: «Στη γωνία, δίπλα από το δωρεάν
πάρκινγκ». Αυτό το είχε δει κάποτε γραμμένο σ’ ένα μαγαζί. Στον χαρτονένιο άτλαντα
ήταν όλα τόσο κοντά. «Είναι δεκάξι βήματα για την Αθήνα και εκατό για την Αμερική», είπε
στον Μάους. Τότε δεν ήξερε ακόμα ότι εκείνος είχε καταπιεί τα ζάρια, όπως και τα εισιτήρια
για το τσίγκινο τρενάκι που εκείνη είχε βρει στο πορτμπαγκάζ.

Τα πρωινά φωνάζει: «Η τύχη χτυπάει την πόρτα», και μετά κοιμάται καμιά ώρα
ακόμα. Την έχω δει να το κάνει. Στριφογυρίζει στη θέση του συνοδηγού και
ξυπνάει ουρλιάζοντας. Ξύνει μετά τα κακάδια στα γόνατά της και
’
μουρμουρίζει: «Καὶ σύ; Φιλοσοφει̃ς καὶ ουδὲν πράττεις.»

Δίκιο έχει.

1. To λογοπαίγνιο του πρωτότυπου σχετικά με την απλοποίηση του «sch» σε «s» στα ολλανδικά είναι
αμετάφραστο στα ελληνικά. Αντ’ αυτού επέλεξα μια μεταγραφή όπου η Άννα βρίσκεται επί ελληνικού
εδάφους και το καλό της βιβλίο περιέχει το «Ολόγυρα στη λίμνη» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. (Σ.τ.Μ.)
110 DENNIS GAENS tεφλον

SNEAKERS

Er zijn tijden dat we ons willen vastketenen

aan deze plek totdat we weer in onze moedertaal
denken, al komt dat zelden voor. Meestal worden
we al richting straat wakker, onze kleren langs
het bed geplooid. De deur nog open van vannacht.

Onze sneakers zijn gemaakt voor korte afstanden

en toch trappen we er de stad mee plat, lopen we
om, om tegen een blikje te schoppen. Vooral bij
halve liters; altijd richting om het even welk
object. Onze ogen een tel vol opzet.

Er zijn dagen dat we een vaderfiguur in iedereen

zien en dan weer alleen in hem en ondanks alles.
Er zijn hier genoeg verhalen en op elke hoek
kun je eten. Onze voeten veren vol vertrouwen.

Wij zijn een soort pact, ik en dit meervoud en

ons lopen is alles wat we hebben.

ΣΝΙΚΕΡ

Έρχονται στιγμές που θέλουμε να αλυσοδεθούμε

σ’ αυτό το μέρος ώσπου ξανά στη μητρική μας γλώσσα
ν’ αρχίσουμε να σκεφτόμαστε, αν κι αυτό σπάνια συμβαίνει.
Τις πιο πολλές φορές ξυπνάμε στον δρόμο, τα ρούχα μας δίπλα
στο κρεβάτι διπλωμένα. Η πόρτα ακόμα ανοιχτή από χτες βράδυ.

Τα σνίκερ μας είναι φτιαγμένα για μικρές αποστάσεις

κι όμως ισοπεδώνουμε μ’ αυτά την πόλη, πάμε
λίγο πιο πέρα, για να κλωτσήσουμε ένα τενεκεδάκι. Ειδικά
τα μισόλιτρα. συνεχώς σημαδεύοντας κάτι,
ό,τι κι αν είναι αυτό. Τα μάτια μας για μια στιγμή γεμάτα σκοπό.

Είναι μέρες που στον καθένα έναν πατέρα βλέπουμε

κι άλλες μόνο στο πρόσωπό του –παρόλα
όσα έχουν συμβεί. Εδώ υπάρχουν αρκετές ιστορίες και σε κάθε γωνιά
μπορείς να φας. Τα πόδια μας φτερά γεμάτα αυτοπεποίθηση.

Είμαστε ένα είδος συνθήκης, εγώ κι αυτός ο πληθυντικός και

το περπάτημά μας είναι το μόνο που έχουμε.
tεφλον DENNIS GAENS  111

LET THEM EAT CAKE

Ouders praten met andere ouders; aan hun handen kinderen die de tijd
meten in plakkerigheid en ongeduldig hun vingers uitstrekken naar de
volgende attractie.

Mijn vingertoppen jeuken.

Tussen de botsauto’s draait Danny sjekkies met één hand. Met de andere
houdt hij zich in evenwicht op de bumper van een auto waarin een meisje
van zestien zit. Aan zijn lippen hangen stukjes vloei die geen speksel kan
losweken.

Er worden constant muntjes in de grijpers gegooid.

De ogen van de draaimolenpaarden blijven je volgen, waar je ook naartoe

gaat. Jongetjes in vluchtauto’s toeteren vergeefs achter ronddraaiende
koffiekopjes. Even verder wil een vliegtuig niet opstijgen en staakt de piloot
zijn pogingen na een vooraf overeengekomen aantal rondjes.

Op den duur moet je hier kleurblind worden.

Er komt een dag dat iedereen een standpunt in moet nemen; een dat veilig,
noch politiek, noch populair is. Omdat het moet.

Ik zoek iets schoons om suikerspinnen mee te roeren.

LET THEM EAT CAKE

Γονείς μιλάνε μ’ άλλους γονείς. κρατούν απ’ τα χέρια παιδιά που μετράνε τον χρόνο
ανάλογα με το πόσο κολλάν τα χέρια τους και ανυπόμονα δείχνουν
με το δάχτυλο την επόμενη ατραξιόν.

Οι άκρες των δαχτύλων μου με γαργαλούν.

Στα συγκρουόμενα ο Ντάννυ στρίβει τσιγάρο με το ένα χέρι. Με το άλλο

κρατιέται όρθιος σ’ ένα αυτοκινητάκι που οδηγεί μια κοπέλα στα δεκάξι. Στα
χείλη του κρέμονται κομμάτια τσιγαρόχαρτο που όλο το σάλιο του κόσμου
δεν μπορεί να ξεκολλήσει.

Κέρματα ρίχνονται διαρκώς στους γερανούς.

Τα μάτια των αλόγων του καρουζέλ σε ακολουθούν, όπου κι αν πας. Νεαροί

σε κλεμμένα αυτοκίνητα κορνάρουν μάταια πίσω από φλιντζάνια του καφέ
που στριφογυρίζουν. Λίγο πιο κάτω ένα αεροπλάνο δε λέει με τίποτα
να απογειωθεί και ο πιλότος σταματά τις προσπάθειές του μετά από έναν
προσυμφωνημένο αριθμό γύρων.

Εδώ κάποια στιγμή αποκτάς αχρωματοψία.

Έρχεται μια μέρα που ο καθένας πρέπει να πάρει θέση. μία που ούτε ασφαλής,
ούτε πολιτική, ούτε δημοφιλής είναι. Γιατί έτσι πρέπει.

Γυρεύω κάτι καθαρό για να τυλίξω πάνω του μαλλί της γριάς.
112 tεφλον

ε λ ε νη σ τα μ ατ ο υ κ ο υ
Η ΠΑΡΘΕΝΑ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ

Οι υποθήκες ταιριάζουν με τις αποθήκες, έχουν σα λέξη κάτι το καλο-

καιρινό. Ένα στάχυ στο στόμα, γυμνοί κόκκινοι ώμοι από τον ήλιο. Εκεί
μόνο τον αφήνεις να σε ακουμπήσει. Σπασμοί στο αιδοίο και αίμα.
Δεν υπάρχει πια η παρθένα της γειτονιάς. Σε αυτόν τον κόσμο όλες
γεννήθηκαν με ένα πουλί στα σκέλια. Και ο έρωτας κρύος και η σχέση
πορνογραφική. Οι αποθήκες ταιριάζουν με τις θήκες. Οι θήκες έχουν
κάτι το σκωτσέζικο. Είναι φτιαγμένες από καρό ύφασμα και κλείνουν
αεροστεγώς μονάχα με ένα κουμπί. Τα στήθη με τις μικρές εκτιναγ-
μένες ρώγες, τα πέη που δεν καμπουριάζουν πια. Η ΔΕΗ, ο ΟΤΕ και η
εφορία σού στέλνουν αριθμούς χρωστούμενους και εσύ όσο χρωστάς
τόσο πηδιέσαι πάνω στον καναπέ και στο τραπεζάκι του καφέ. Πες
μου, πού πήγε το μεγάλο σου εντός; Το έφαγε ένα τόσο δα μικρό
ψάρι.

ΜΠΟΡΩ;

Λυπάμαι. Σκέφτομαι παράλογα μερικές φορές. Μάλλον φταίει η

μυωπία, συνέχεια μεγαλώνει, όπως το νούμερο στα παπούτσια μου.
Άπνοια, σχεδόν ξηρασία και τούτη η άνοιξη δεν είναι μυροβόλος. Έχει
κάτι από θάλασσα αυτή η εποχή, χαμένη στο περίπου και στο σχε-
δόν. Δεν αρκεί να φοράς ανάποδα τα ρούχα, αταίριαστες τις κάλτσες,
να ψηφίζεις λευκό, να χαζεύεις τους κενούς ανθρώπους που ξεχνάνε
επίτηδες ξεκλείδωτες τις φωτογραφίες τους στο facebook. Δεν αρκεί
να πηγαίνεις γυμναστήριο, να προσπαθείς να κάνεις νέους φίλους, να
ακούς στο ριπίτ το ίδιο τραγούδι. Είναι αργά και όλοι πια θέλουν μόνο
να κοιμηθούν. Θα φορέσουν το μαξιλάρι στο κεφάλι και γυμνοί θα
χωθούν κάτω από σεντόνια που μυρίζουν λεβάντα και κολόνια Μυρτώ.
Τίποτα δεν είναι αρκετό σε τούτη τη ζωή. Πάντα θα παραπονιέσαι,
μάτια μου. Μα εγώ το μόνο που θέλω είναι να αφήσω την οδοντόβουρ-
τσά μου σπίτι σου. Μπορώ;
tεφλον   113

ν α ν τ ι α πο υλ ο υ- μπ λ ε κ ε ρ
ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ

Το σκυλάκι του γείτονα

γαβγίζει ασύστολα πριν απ’ τη βόλτα.
Με το που δέσουν το λουρί
σκούζει ανεξέλεγκτα
χαιρετά το σύμπαν με κραυγές πολεμικές
χαίρεται που θα κουραδέψει
τα αστικά τα πεζοδρόμια,
που θα εξαναγκάσει κάποιο κοριτσίστικο παπούτσι
να πισωπατήσει με αηδία
– πάτησες σκατά;
γούρι, θα πάρεις λεφτά.

Φωνάζει το
σκυλάκι του γείτονα.
Χαίρεται γιατί ξέρει πως
πάντα θα επιστρέφει
παρέα με τ’ αφεντικό.
Πρώτα όμως θα λερώσει
τα αστικά τα πεζοδρόμια,
τη θέα την απεριόριστη των ημιυπογείων,
εκεί που μένουν όσοι
όσα σκατά και να πατήσουν
φράγκο δεν πρόκειται να δουν.

Η ΜΑΓΙΚΗ ΦΛΟΓΕΡΑ

Στην πόλη,
ούτε ένα παιδί δεν απόμεινε.

Κοίτα τους!
Νοματαίοι νοικοκυραίοι
τα παιδιά τους έδωσαν
σε αντάλλαγμα
μιας μυοκτονίας
δωρεάν με τα κοινόχρηστα του επόμενου μήνα.
clemens
setz
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ:
γιωργοσ γεργοσ
tεφλον   115

DIE SANDALEN

Der japanische Mönch Pontaro, Unmöglich, sie sich nicht vorzustellen:

blind und leprakrank, las
seine Braille-Schriftrollen mit der Spitze
seiner Zunge: geduldig leckend kitzelte er
die Wörter aus ihrem Versteck
und hatte er einen ganzen Satz entziffert,
schluckte er und leckte sich die Lippen.
die nassen, ausgelesenen Schriftrollen,
zum Trocknen aufgehängt im Sonnenlicht,
und die Luft, erfrischt vom Geruch
sich wellenden Papiers. Und der blinde Mönch selbst,
wartend auf die Wiederkehr des Textes,
auf die spannende Geschichte: Wie eines Tages

Es ist unmöglich nicht an ihn zu denken, der Buddha im tiefsten Frühling

heute, an diesem eiskalten Tag im November,
wo die Seiten des kleinen Buchs mit Parabeln
sich in meinen Händen so kalt anfühlen wie Fensterscheiben
zwischen Besuchern und Patienten in Zwangsjacken,
und wo meine Lippen ständig aufspringen
wie die Rinde eines verzweifelten Baumes.
über eine rauschende Brücke ging
und dort am Geländer sein Ebenbild sitzen sah,
das die nackten Füße in den Fluss baumeln ließ.
Da wusste der Buddha, was zu tun war:
Er legte sich seine Sandalen auf den Kopf
und ging so zurück ins Dorf.

Irgendjemand dort
würde den Sinn der Geschichte verstehen,
würde sich die Lippen lecken
und ein wenig Speichel sammeln
für die richtige Frage auf diese Antwort.

ΤΑ ΣΑΝΔΑΛΙΑ

Ο ιάπωνας μοναχός Ποντάρο,

τυφλός και από λέπρα χτυπημένος, διάβαζε
τους παπύρους της γραφής Μπράιγ με την άκρη
της γλώσσας του: γλείφοντας υπομονετικά γαργαλούσε
τις λέξεις απ’ το κρησφύγετό τους
και όταν μίαν ολόκληρη πρόταση αποκρυπτογραφούσε,
κατάπινε και έγλειφε τα χείλη του.

Μου είναι αδύνατο να μην τον σκεφτώ,

σήμερα, τούτη την παγωμένη ημέρα του Νοέμβρη,
που οι σελίδες του μικρού βιβλίου με τις παραβολές
στα χέρια μου κρύες πολύ μοιάζουν σαν παραθύρου τζάμια
σε επισκέπτες ανάμεσα και τροφίμους με ζουρλομανδύες,
που τα χείλη μου διαρκώς σκάνε
σαν το φλοιό ενός απελπισμένου δέντρου.

Αδύνατο, με το νου να μη τους φέρω εμπρός μου:

τους νοτισμένους, διαβασμένους παπύρους,
στο φως του ήλιου κρεμασμένους για να στεγνώσουν,
και τον αέρα, δροσισμένο απ’ την οσμή
του χαρτιού που κυματίζει. Κι ο ίδιος ο τυφλός μοναχός,
προσμένοντας του κειμένου την επιστροφή,
τη φοβερή ιστορία: Πως κάποια ημέρα

ο Βούδας μεσούσης της άνοιξης

πάνω από μια πολύβουη γέφυρα πέρασε
κι εκεί στα κιγκλιδώματα το Όμοιό του να κάθεται είδε,
που τα γυμνά του πόδια να κρέμονται άφηνε μέσα στον ποταμό.
Γνώριζε τότε ο Βούδας, το τι πρέπει να κάνει:
Έβαλε τα σανδάλια του επάνω στο κεφάλι
και γύρισε έτσι στο χωριό.

Κάποιος εκεί
θα καταλάβαινε της ιστορίας το νόημα,
θα έγλειφε τα χείλη
και λίγο σάλιο θα μάζευε
για τη σωστή ερώτηση σε τούτη την απάντηση.
116 CLEMENS SETZ tεφλον

UT PICTURA POESIS

Falsch:
Nicht die Bäume sehen traurig aus
sondern die Beobachter.

Nicht die Liegestühle am Strand

warten auf Veränderung
sondern die Beobachter.

Nicht die Steine am Flussufer

murmeln von Ewigkeit
sondern die Beobachter.

Und nicht die Mädchen dort auf ihren Fahrrädern

lachen, kichern, singen vor Freude
sondern die trostlosen Beobachter.

UT PICTURA POESIS

Λάθος:
Θλιμμένα δεν μοιάζουν τα δέντρα
αλλά οι παρατηρητές.

Δεν περιμένουν οι ξαπλώστρες της παραλίας

για αλλαγή
αλλά οι παρατηρητές.

Δεν μουρμουρίζουν οι πέτρες στου ποταμού

τις όχθες για αιωνιότητα
αλλά οι παρατηρητές.

Ούτε και τα κορίτσια εκεί πάνω στα ποδήλατά τους

γελούν, χαχανίζουν, τραγουδούν από χαρά
αλλά οι απελπισμένοι παρατηρητές.

DER SCHREI

Die Operation am Januskopf

war erfolgreich, schon wickelt man die Verbände
von den geschwollenen Augen ab.
Jetzt sehen endlich beide Gesichter
den Tod aus derselben Richtung
langsam auf sich zu galoppieren –

Η ΚΡΑΥΓΗ

Η εγχείρηση στο κεφάλι του Ιανού

ήταν επιτυχής, ξετυλίγουν κιόλας τους επιδέσμους
από τα πρησμένα μάτια.
Τώρα επιτέλους βλέπουν αμφότερα τα πρόσωπα
τον θάνατο από την ίδια κατεύθυνση
αργά προς αυτά να καλπάζει –
tεφλον CLEMENS SETZ  117

EIN 8MM-FILM VON 1979

Noch bin ich nicht in Sicht. Mein Vater, so jung,

man glaubt ihm kaum seine Sonnenbrille,
sein quer gestreiftes enges Hemd, die Badehose, die Kappe.
Im hellen Flimmern des gefilmten Sommers
bewerfen sich die jungen Männer mit Sand,
sie laufen, schwankenden Bilds, durch die Ebbe,
darauf achtend, dass die Kamera nicht nass wird.
Später gesellt sich
ein Hund zu ihnen, der an ihm hochspringt,
immer wieder, unermüdlich, ganz wie er selbst,
mein Vater am Meer in praller Sonne
in Hemd und Sandalen.

Noch spielt er im Sand, noch schaut er

ins Meer, seine Kleider sind hell wie die weiße,
flimmernde Luft und die Hitze
und die Frauen und die Tage und Autos des Sommers.
Noch kehrt jeder Frisbee zu ihm zurück.
Noch springt jeder Hund an ihm hoch. Noch zeigt er
einen Handstand vor laufender Kamera,
begleitet von stummem Applaus.

ΦΙΛΜ 8 ΧΙΛΙΟΣΤΩΝ ΤΟΥ 1979

Εγώ ακόμα δεν εθεάθην. Ο πατέρας μου, τόσο νέος,

με απίστευτα γυαλιά ηλίου,
το ριγέ στενό του πουκάμισο, το μαγιό, το καπέλο.
Στο φωτεινό τρεμούλιασμα του βιντεοσκοπημένου θέρους
παίζουν οι νεαροί άντρες με την άμμο,
τρέχουν, εικόνες που ταλαντεύονται, κατά μήκος της άμπωτης,
προσέχοντας, μην βραχεί η κάμερα.
Αργότερα συνδράμει
ένα σκυλί μαζί τους, που μπροστά του χοροπηδάει,
ξανά και ξανά, ακούραστο, ακριβώς όπως κι ο ίδιος,
ο πατέρας μου στη θάλασσα μες στο λιοπύρι
με πουκάμισο και σανδάλια.

Ακόμα παίζει στην άμμο, ακόμα τη θάλασσα

κοιτάζει, τα ρούχα του είναι λαμπερά σαν τον λευκό,
τρεμάμενο αέρα και τη ζέστη
και τις γυναίκες και τις ημέρες και τα αμάξια του καλοκαιριού.
Ακόμα κάθε φρίσμπι σ’ αυτόν επιστρέφει.
Ακόμα κάθε σκυλί χοροπηδάει εμπρός του. Ακόμα επιδεικνύει
ένα κατακόρυφο μπροστά στην ανοιχτή κάμερα,
συνοδεία βωβών χειροκροτημάτων.
118 CLEMENS SETZ tεφλον

SPÄTES GEMÄLDE VON DE KOONING (“UNTITLED XXIII”, 1982)

Manchmal, wenn ein Mann älter wird,

wird er leicht wie ein Lichtfleck
auf einem geräuschlosen Sofa,
leicht wie der gelbe Schopf
eines weißen Aras,
leicht wie
der schrumpfende Atemfleck
auf einem angehauchten Spiegel, leicht
wie die Reste von Girlanden
eines großen Fests,
leicht wie die Reflexion
eines Fensterquadrats aus Sonnenlicht
auf der Glashaut einer Seifenblase.

Seine Pfleger nehmen ihn

vielleicht
so bei den Schultern, tragen ihn
hinter sich her, so –
wie einen Ballon,
trösten ihn, wie einen Ballon,
füttern ihn, lassen ihn
vielleicht noch einen
Rundflug machen auf dem Balkon,
einen leichten Federnrundflug,
über die verwischten
Grenzen der Stadt,
einen Rundgang, kurz wie ein Pinselstrich

auf unübersehbar leerer

bleischwerer Leinwand.

ΥΣΤΕΡΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΤΟΥ DE KOONING («ΑΤΙΤΛΟ ΧΧΙΙΙ», 1982)

Κάποτε, όταν ένας άντρας μεγαλώσει,

γίνεται ελαφρύς σαν σημάδι από φως
σ’ έναν αθόρυβο επάνω καναπέ,
ελαφρύς σαν το κίτρινο τσουλούφι
ενός λευκού παπαγάλου,
ελαφρύς σαν
το σημάδι της ανάσας που σβήνει
σ’ έναν χνωτισμένο καθρέφτη, ελαφρύς
σαν τα απομεινάρια από γιρλάντες
μιας μεγάλης γιορτής,
ελαφρύς σαν τον αντικατοπτρισμό
ενός παραθύρου από ηλιόφωτο
επάνω στο διάφανο δέρμα μιας φυσαλίδας.

Οι περιθάλποντές του τον σηκώνουν

ίσως
έτσι από τους ώμους, τον κουβαλούν
ξοπίσω τους, έτσι –
σαν ένα μπαλόνι,
τον παρηγορούν, σαν ένα μπαλόνι,
τον τρέφουν, τον αφήνουν
ίσως ακόμη μία
πτήση τριγύρω να κάνει στο μπαλκόνι,
μία ελαφριά πουπουλένια πτήση,
πάνω από τα σβησμένα
σύνορα της πολιτείας,
μια βόλτα, σύντομη σαν πινελιά

σε απέραντα κενό
βαρύ σαν μολύβι καμβά.
tεφλον
DIE FREUNDE DER DICHTUNG
Eine weltweite Untergrundbewegung.
Egal in welches Land man dich einlädt
es gibt immer denselben wackligen Tisch,
dasselbe Arrangement von Leselampe,
Wasserglas
und spärlichem Publikum: alte Menschen,
die den Bildern mit geschlossen Augen folgen,
Studenten, die sich Notizen aufs Handgelenk
machen,
junge Frauen mit Kopfhörern,
die sich um ihren Hals kräuseln
wie ein flüssiges Stethoskop.
Die Mitglieder erkennen sich
an den hochgezogenen Augenbrauen
und an der weinkennerischen Art, mit der sie
sich die Lippen lecken, wenn im Gedicht
von Rosen die Rede ist, oder von Lippen.
Und so klein kann die Runde nicht sein, dass
nicht
zumindest ein Zuhörer Keuchhusten hat,
mindestens ein Telefon klingelt
oder nur leise summt wie eine Biene,
gefangen in einem Zifferblatt.
Und egal wie wenige Leute gekommen sind,
es gibt sie immer: die eine geheimnisvolle Frau,
die während der Lesung leise aufsteht und
geht,
auf Zehenspitzen, wie ein vor Scheinwerfern
in Zeitlupe flüchtendes Gespenst.
Denn Poesie ist ein Geschäft der Nacht
und der Dichter, fern von zuhause, liest
stundenlang gegen die dunkler werdenden
Saalfenster an. So wird es spät
und sie muss nach Hause zu ihren Kindern –
was ebenfalls etwas ist, das es überall gibt,
ein anderer weltweiter Untergrund,
nur ohne Zeitschriften
und ohne Preise.
CLEMENS SETZ  119
ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ
Μία παγκόσμια υπόγεια κίνηση.
Ασχέτως σε ποια χώρα σε προσκαλούν
υπάρχει πάντα το ίδιο κουτσό τραπέζι,
ο ίδιος διάκοσμος από πορτατίφ, νεροπότηρο
και λιγοστό ακροατήριο: ηλικιωμένοι,
που ακολουθούν τις εικόνες με μάτια κλειστά,
φοιτητές, που σημειώσεις στους καρπούς των χεριών
κρατάνε,
νεαρές γυναίκες με ακουστικά,
που στους λαιμούς τους κυματίζουν
σαν υδάτινο στηθοσκόπιο.
Τα μέλη διακρίνουν αλλήλους
από τα υψωμένα φρύδια
κι από τη χάρη οινογνώστη, με την οποία
τα χείλη γλείφουν, όταν στο ποίημα
περί ρόδων λόγος γίνεται, ή περί χειλιών.
Πόσο μικρή η ομήγυρη να ’ναι, ώστε ένας
τουλάχιστον ακροατής να μην ξεροβήχει,
ένα τουλάχιστον τηλέφωνο να χτυπάει
ή μόνο στο αθόρυβο να βουίζει σαν μέλισσα,
αιχμάλωτη στο καντράν του ρολογιού.
Κι ασχέτως πόσο λίγοι άνθρωποι έχουν έρθει,
εκείνη υπάρχει πάντα: η μία μυστηριώδης γυναίκα,
που κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης ήσυχα σηκώνεται
και φεύγει,
ακροποδητί, σαν φάντασμα που σε κίνηση αργή
από τους προβολείς δραπετεύει.
Γιατί η ποίηση είναι δοσοληψία της νύχτας
κι ο ποιητής, από το σπίτι του μακριά, διαβάζει
ώρες και ώρες απέναντι στης σάλας τα παράθυρα
που όλο σκοτεινιάζουν. Πέφτει έτσι το βράδυ
κι εκείνη πρέπει στο σπίτι να γυρίσει στα παιδιά της –
που επίσης είναι, κάτι που παντού υπάρχει,
ένας αλλιώτικος παγκόσμιος υπόγειος κόσμος,
μόνο χωρίς περιοδικά
και δίχως βραβεία.
120 tεφλον

α ν τ ωνη Σ α ν τ ων α κ ο Σ
ΜΕΓΑΛΟΒΔΟΜΑΔΟ

Ανεβήκαμε στην Αθήνα μ’ ένα παλαιότατο στέισον βάγκον. Οδηγούσε ο Ήβος. Θα διαβάζαμε ποιή-
ματα στη φιλολογική λέσχη Παρνασσός. Στο δρόμο σταματήσαμε στον Ισθμό. Ανάψαμε τσιγάρο και
ρίξαμε πέτρα απ’ τη γέφυρα στο χαντάκι. Φτάσαμε στην Αθήνα μεσημέρι. Κατηφορίζοντας στην 3ης
Σεπτεμβρίου στρίψαμε στη Βερανζέρου και χωθήκαμε σ’ ένα οβελιστήριο του παλιού καιρού με το
καμένο λίπος και τους υδρατμούς να ’χουν κάνει στα τζάμια ψυχεδελικά σχέδια. Στον τοίχο είχε σε
περίοπτη θέση κρεμασμένη τη φωτογραφία ενός τύπου που έμοιαζε με διοικητή χωροφυλακής κι ένα
ημερολόγιο με θερμόμετρο. Ο Ήβος μού έδειξε με τα μάτια ένα γέρο απέναντι που έξυνε τ’ αρχίδια
του με μανία. Πάνω απ’ το κεφάλι του η τηλεόραση έδειχνε τον πατριάρχη Ιεροσολύμων να πλένει
τα πόδια ενός παπά σε μια λεκάνη. Ο γέρος μάς είδε που τον καρφώναμε κι ήρθε και κάθισε δίπλα
μας. Χαμογελάσαμε και τσουγκρίσαμε τα ποτήρια. «Σημαδεύω γλόμπους» μας είπε «όταν τους σπάσω
όλους θα πέσω να κοιμηθώ». Του είπαμε ένα ανέκδοτο που ακούσαμε στο ραδιόφωνο, τον κεράσαμε
και φύγαμε. «Αυτός είναι ποιητής» λέω στον Ήβο φεύγοντας. «Παλαβός είναι» μου λέει.
Στην είσοδο του Παρνασσού μάς περίμενε η κυρία Τασούλα Καραπάνου, φιλόλογος και εκδότρια
του περιοδικού Ασφόδελος. Μας είπε «θα διαβάστε το πολύ τρία ποιήματα ανέκδοτα και όχι πάνω
από μια σελίδα άλφα τέσσερα». Ο Ήβος μού ψιθύρισε «καλά, ρε μαλάκα, κάναμε εξακόσια χιλιόμετρα
για τρία ποιήματα;». Καθίσαμε στην τρίτη σειρά εκεί που τέλειωνε το πλήθος. Οι ακροατές διάβασαν
σχεδόν όλοι. Μια κοπελίτσα με ψιλή φωνή διάβαζε τα βιογραφικά των ποιητών. Φορούσε ένα κόκκινο
παντελόνι και περπατούσε σα χήνα. Κάποια στιγμή σηκώθηκε ένας παππούς κι άνοιξε το παράθυρο.
Τον κοιτάξαμε όλοι απότομα κι αυτός με στεντόρεια φωνή γύρισε και είπε «μυρίζει ξινίλα διάολε».
Μετά από κάνα τέταρτο άνοιξαν οι πόρτες και μπήκε στην αίθουσα υποβασταζόμενος από δυο
κυρίες ένας παππούκας που είχε στο λάρυγγα ένα μηχανάκι. Τον προσφώνησαν ως επίτιμο. Χρύσαν-
θος Καμχής, πρέσβης επί τιμή. Πατούσε το κουμπί και απήγγελλε σαν μέσα σε ντεπόζιτο. Μου θύμισε
έναν ανάπηρο στην Αγία Ελεούσα που πουλάει λαμπάδες. Μετά σηκώθηκε, έβγαλε έναν αναστε-
ναγμό κι έφυγε απ’ την ίδια πόρτα. Σα να ’λεγε «άντε καλή αντάμωση στα θυμαράκια».
Ήρθε η σειρά μου. Η κυρία Τασούλα έκανε ειδική μνεία μιας κι ερχόμασταν απ’ την επαρχία ζητώ-
ντας απ’ τους παρευρισκόμενους να γίνει για μας μιαν εξαίρεση και να διαβάσουμε τέσσερα ποιή-
ματα. Το πλήθος συναίνεσε με μιαν ελαφριά κλίση του κεφαλιού, αλλά πετάχτηκε ο κύριος με το
παπιγιόν λέγοντας «όχι, όχι τρία όπως και μεις, τι πάει να πει ήρθαν απ’ την επαρχία, κι εγώ απόδημος
Έλλην είμαι». Ο κύριος κάθισε πάλι στη θέση του κι άρχισα τότε να διαβάζω τα τρία μου. Το δεύτερο
ποίημα ελέγετο «Λαμπάδες για τάματα». Φάνηκε πως ο τίτλος ενθουσίασε το ακροατήριο. Άρχισα
να διαβάζω.
  
Αλίμονο, θα ’ρθει καιρός, που
οι άνθρωποι θα χαίρονται τον έρωτα
και θα προσεύχονται μονάχα στα βυζιά και το φαλλό.
Οι κακογαμημένοι θα κλειστούν στα μοναστήρια τους
και θα τη βρίσκουν με νηστεία κι αυνανισμό.
 
Αλίμονο θα ’ρθει καιρός, που
οι άνθρωποι θα νιώσουνε βαθιά, πως
το μέγα θαύμα της ζωής
το ιερό αιδοίον το γεννά.
 
Τόποι λατρείας θα ’ναι τα κορμιά
και οι πιστοί για τάματα
θ’ αφήνουνε καυλιά
στο εικονοστάσι πάνω εκεί
στων γυναικών τα σκέλια τα γλυπτά
εκεί, που κατοικεί
η πάναγνη αγία ηδονή.
 
Πριν τελειώσω το διάβασμα καλά καλά, μια κυρία που μισοκοιμότανε λίγο πριν πετάχτηκε σα να τη
χτύπησε ηλεκτρικό ρεύμα. «Ντροπή σας κύριε, μεγαλοβδόμαδο, ντροπή σας κι είστε κι από επαρχία».

 
tεφλον   121

α ν τ ωνη Σ ψα λτ η σ
«ΑΛΛΩΣΤΕ ΚΑΘΕ ΤΙ ΤΟ ΔΑΙΜΟΝΙΚΟΝ
ΕΥΡΙΣΚΕΤΑΙ ΜΕΤΑΞΥ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΘΝΗΤΟΥ»
ο έρωτας δεν είναι πια θεός.
δεκάρα δεν τσακίζει κι αν στην κό -
λαση καούμε σωρηδόν. κι όμως τό -
σα σιωπηλά στόλιζε βιτρώ. μα κι ως

αγγελάκι τροφαντό έπαψε να φτερουγίζει

ξεφούσκωσε το ευτελές του υλικό
παράπεσε στο κατακάθι των foto
(κι ο θανατούλης δίπλα σας αμέριμνος σφυρίζει).

διαδίδεται, κάπως, ότι κυκλοφορεί σαλός

φτύνει στα μούτρα περόνη και σφριγηλές
γεωμετρίες λυσσασμένα ξιφουλκεί

κι αφού σφοδρή μια δράκα στήθος επαρκεί

για να τινάξει πολιτείες πνιγηρές,
ο έρως επιστρέφει. δαίμων αντικρατικός

ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ

καθώς έγειρε να δροσιστεί

τ’ αυλάκι αυτό είναι δικό μου

κι άλλος κανένας δεν μπορεί

αυτά ποτέ
δεν πιάνουνε στα δικαστήρια,
ωρύεται ο δικηγόρος.

ίσως,
μα πιάνουνε πάντα στην ζωή.
απάντησε ο φόνος
122 tεφλον

γ ιωρ γ ο σ δ ομι α νο σ
ΕΛΠΙΖΩ ΝΑ ΜΕ ΔΕΙ

παράξενο που αυτή η πόλη

με τα γλωσσόφιλά της
μας έκανε πιο σκληρούς
μα και εμείς,
με τα
βασανίζομαι
στους τοίχους
και με τις λέξεις
που αναποδογυρίσαμε
και τις φέραμε από δω
και τις φέραμε από κει
και τις ήπιαμε
στα χνουδωτά πεζοδρόμια,
δεν της αφήσαμε περιθώρια:
ένα βράδυ ανακατεμένοι
έξω από το ποπ
που δεν καταλαβαίναμε
το δέρμα μας,
μας άνοιξε το στόμα
και το γέμισε
με όλους τους θεούς
που της είχαμε αποδώσει.
από τότε η σχέση μας
απέκτησε
ένα χρώμα πιο θνητό.
το λογαριασμό παρακαλώ (κίνηση χεριού)

ΜΙΧΑΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
δε μου βγάζεις από το μυαλό
πως ο ήχος είναι ο τρομοκράτης των αναμνήσεων
αυτά τα περάσματα των αυτοκινήτων στη λεωφόρο
που ακούω με τα μάτια τυφλά
με ωθούν να δημοπρατήσω
κάθε παιδική μου στιγμή
και με αυτά που θα εισπράξω
να αγοράσω ανάσες.
είμαι καταγόμενος
από ξαφνικά ανοίγματα διακοπτών.
tεφλον   123

ΜΕ ΤΟ ΠΟΔΙ ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΑ ΣΚΕΠΑΣΜΑΤΑ

αντιμετωπίζω νύχτες
και χάνω
(νομίζω)
με τα άδεια τα ποτήρια
να προσπαθώ να γεμίσω
μια δύσπνοια
που έχει
αυτή την υπερφυσική ικανότητα
να με ερεθίζει
κάνοντάς με να νιώθω
μεταβλητός.
κάνω πως σκέφτομαι,
το κάνω συχνά,
και όταν συμβαίνει
αυτό
τότε είναι που τεντώνω
δυο-τρεις λέξεις
και σκεπάζομαι

UCAR
σκίζω προσεκτικά
το αριστερό μου χέρι
και τραβάω έξω
τις τελειωμένες μπαταρίες

άλλωστε τον τελευταίο καιρό είχα παρατηρήσει

ότι ο μοναδικός λόγος
που το χρησιμοποιούσα
ήταν για να το βάζω μπροστά στα μάτια μου
όταν περνούσαν
από το δρόμο
ευτυχισμένοι άνθρωποι

ποτέ δεν λάμβανα υπόψη

τα αεροπλάνα που βομβαρδίζουν άνοιξη
έτσι και αλλιώς.
124 tεφλον

κοκ κοι ι σ τ ορι α σ:

ΠΕ ΡΙΚ ΛΗΣ Α .
ΜΕ Λ Ε Α Γ ΡΟΣ
ΤΟΥ σαμσων ρακα

να βράδυ, ξεφυλλίζοντας ψηφιακές εφημερίδες του 19ου αιώνα,

Έ
έγινα ο μόνος άνθρωπος που γνώριζε, έστω και κατά λάθος,
κυρίως κατά λάθος, την ασήμαντη λεπτομέρεια μιας ημερομη-
νίας: ένας ποιητής, από εκείνους τους άδοξους που ο Καρυω-
τάκης τούς αφιέρωνε μπαλάντες, αυτοκτόνησε άλλο έτος από
αυτό που έχει γραφτεί στις επίσημες βιογραφικές πηγές του. Στην αρχή
αναρωτήθηκα: λίγοι ξανθοί κόκκοι μικροϊστορίας τι αξία έχουν; Ας το αφήσω
να περάσει. Όμως ύστερα έφερα εικόνα στο μυαλό μου μια παραλία χωρίς
την ψιλή άμμο της και έμοιαζε σαν όλεθρος.
Το όνομά του είναι Περικλής Μελέαγρος του Αθανασίου. Στοπ. Ανιψιός της
γνωστής οικογένειας Συγγρού. Στοπ. Ο πατέρας του ήταν Αντισυνταγματάρ-
χης στο Ιππικό. Στοπ. Γεννήθηκε στην Αθήνα τον Δεκέμβριο του 1872 και
αυτοκτόνησε, φοιτητής στο Παρίσι, στις 23 Μαρτίου του 1892, πριν κλείσει
τα 20 έτη1. Εδώ κανένα στοπ. ||πόσον ωραία οι νεκροί εκάθευδον κ’ ηρέμα!||
Αιτία της αυτοκτονίας του ήταν ο παράφορος νεανικός έρωτάς του προς τη
νεκρή αγαπημένη του Μαρία ||Η κόρ’ υπό μαυσώλειον κοιμάται ην ηγάπων||
την οποίαν επισκεπτότανε στο μνήμα επίτηδες νύχτα. Δεν ήθελε να γίνε-
ται η συμπεριφορά του αντικείμενο χλεύης από τον περίγυρο, μιας και ήταν
συχνές οι συνομιλίες του μαζί της μέσω οραμάτων. ||Η κόρη των ονείρων μου,
η λατρευτή μου φίλη / ήτο. με βλέμμα μ’ έβλεπε γλυκύ, πλην δεν ομίλει||
Ξέρεις, είναι κάτι παράξενοι έρωτες που εμφανίζονται μέσα στην ιστο-
ρία, που παρεκκλίνουν από την ευθεία διαδρομή του χρόνου: έτσι όπως
πηγαίνουν, ξαφνικά βγάζουν ένα φλας δεξιά, χωρίς φαινομενικά να υπάρχει
λόγος, λένε απλά ένα «κουράστηκα λίγο», και βρίσκουν έναν παράδρομο
να κάνουν ήσυχα ένα τσιγάρο. ||Αυλαίαν φωτοβόλον θ’ ανοίξη ο Θεός μου||
Το τσιγάρο τυγχάνει να είναι το τελευταίο που θα κάνουν εν ζωή. Μόνο που
όσο κι αν καπνίζεται, δε φτάνει ποτέ στο φίλτρο. ||είναι υγρόν το χώμα μου
από τα δάκρυά σου / και ζω εις την καρδίαν σου και ζω εις τ’ άσματά σου /
ανθών ως επιτύμβιον, ως βλέπεις έχω στίχους||
Η «παρακαταθήκη» που άφησε είναι τέσσερα ποιήματα που είχε στείλει
σε αθηναϊκό περιοδικό εν ζωή, χωρίς όμως να δημοσιευτούν. Δημοσιεύ-
τηκαν ευκαιριακά, δύο χρόνια μετά το θάνατό του, σε ένα κατά τα άλλα
σπαραχτικό λογοτεχνικό μνημόσυνο 2 .
tεφλον   125

Ο πεισιθανάτιος λυρισμός ||Εγκλείων άσβεστον το πυρ βαθείας αλγη-

δόνος / εν μέσω τάφων και σταυρών περιεπάτουν μόνος|| η εσωτερικευ-
μένη ενοχή ||και αδελφόν αν ασπασθώ, ίχνη πληγής θ’ αφήσω|| η σαρκική
απολύτρωση ||πλην μόν’ η ύλη θα σβεσθή|| κάποιες μεταφυσικές εμμονές
||παρακαλώ τον Ύψιστον .. εις εμέ να δώσει ταχύτατα το μνήμα|| προκαρυ-
ωτακικοί δαίμονες ||ήτις πατρίς υπάρχει αλγηδόνων|| και προπολυδουρικοί
όρκοι ||Είτα «ορκίζομ’» έκραξα εις την μακράν σου κόμην|| είναι κάποια από
τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν το έργο του. Όμως δεν ευσταθεί η φιλο-
λογική κριτική για τούτα τα ποιήματα. Τα κείμενά του αποτελούν κυριολε-
κτικά σημειώματα που βρίσκονται μόνο μέσα στην τσέπη των αυτόχειρων
||εν τη της γης με έρριψεν η ειμαρμένη θλίψει|| και ουσιαστικά λειτουργούν
ως διευκρινιστικές επιστολές στους σαστισμένους συγγενείς και φίλους.
||Αν και φοβούμαι αφ’ ενός τον θάνατον διότι / την λύπην των οικείων εικάζω,
πλην τον βίον / μη υπομένων, εις της γης θ’ αποσβεσθώ τα σκότη||
Τα ποιήματα, κατά την ανάγνωσή τους, δε σου προσφέρουν την πολυ-
τέλεια μιας στιγμιαίας μελαγχολίας, μα σου συντρίβουν το ένστικτο της
αυτοσυντήρησης. Αντανακλούν το πλήρες αδιέξοδο του καημού και της
στεναχώριας απ’ την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, που δεν μπορεί
να γιατρευτεί από το κοίταγμα μιας κλεψύδρας, όσο γρήγορα κι αν ρέει.
Δεν είναι λοιπόν ο ποιητής, είναι η στόφα του ανθρώπου που αντιμετωπί-
ζει τον πόνο ως αξίωμα και πράττει εν τέλει τον αποχαιρετισμό ||Χαίρετε,
πάντες χαίρετε. Ευδαιμονούντες ζήτε / και συγχωρείτε με υμείς|| Είναι η
στόφα του ανθρώπου που αρνείται να βλέπει τις Μοίρες να του πλέκουν
τις τραγωδίες της ζωής του: αρπάζει λοιπόν τα βελόνια από τα χέρια τους
και τα καρφώνει αστραπιαία στα μάτια τους. Ακολουθούν κραυγές. Και όσο
κι αν η αρχαΐζουσα γλώσσα των ποιημάτων δυσχεραίνει την κατανόηση,
οι κραυγές βγαίνουν από ένα πανανθρώπινο στόμα. Είναι οι κραυγές του
ατελέσφορου, που στο άκουσμά τους νιώθουν όλες οι φυλές του κόσμου
περί τίνος πρόκειται ||Και αν αυτόχειρ γίνω / ώ πόσην τρέφω πόσην / ελπίδα
ν’ ανοιχθώσιν||
Και σε εκείνο το πανανθρώπινο άλεκτο σύμπαν όλα τα γράμματα της
αλφαβήτου δεν είναι παρά πρωτόγονες ζωγραφιές. Σκέφτηκα κάτι λοιπόν:
δε θα σε λέω Περικλή. Γιατί αν τα Π έχουν στην κορυφή τους μια ταράτσα,
τότε η τελεία που ακολουθεί είναι το πτώμα ενός εικοσάχρονου που μόλις
έπεσε. Θα σε φωνάζω Π.
Π. για τον Περικλή.
Π. και για την Ποίηση.
Συγνώμη, για τη Μαρία ήθελα να πω.

1. Και το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών (http://pandektis.ekt.gr) και το Wikipedia αναφέρουν στη βιογραφία
του Μελέαγρου ως έτος θανάτου το 1893. Προφανώς αναπαράγουν την πρωτογενή πηγή της πληροφορίας
που βρίσκεται στο περιοδικό Ποικίλη Στοά, εκδιδόμενο το έτος 1894. Η πληροφορία όμως του περιοδικού είναι
λανθασμένη: στην εφημερίδα Καιροί (28.3.1892, σελ. 2) καθώς και σε αρκετές ακόμα, η είδηση του θανάτου του
δημοσιεύεται τον Μάρτιο του 1892.
2. Και τα τέσσερα ποιήματα διασώθηκαν από τη νεκρολογία που του έγινε στο περιοδικό Ποικίλη Στοά από
τον Ιωάννη Αρσένη το 1894. Εκεί βρίσκεται και μια μετάφραση του Μελέαγρου πάνω σε ένα ποίημα του James
MacPherson. Ολόκληρο το τεύχος του περιοδικού υπάρχει ψηφιοποιημένο στα αρχεία του Harvard University:
http://archive.org/details/poikilstoaethni00raphgoog

Οι στίχοι που παρατίθενται αποτελούν αποσπάσματα από το έργο του Μελέαγρου.

126
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΩΝ
ΕΛΕΝΗ ΓΙΩΤΗ. Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1982.
Σπούδασε τέχνες και επιστήμες της κινούμενης εικόνας
στο Παρίσι. Δουλεύει για την έρευνα, δημιουργία, παρα-
γωγή και προβολή κινηματογραφικών ντοκιμαντέρ και
πειραματικών ταινιών. Σήμερα ζει στην Αθήνα.
ΦΟΙΒΟΣ Δ. ΑΣΥΓΚΡΑΤΗΓΗ ΟΡΕΨΗ ΓΙΑ ΤΙΠΟΤΑΚ.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΟΜΙΑΝΟΣ. Ζει στην αθήνα λίγο περισσότε-
ρο από ό,τι ζει η αθήνα μέσα του / στο αριστερό του
χέρι έχει μια ουλή, αποτέλεσμα εξαντλητικού έρωτα /
ένα βράδυ νόμιζε πως είδε από το τηλεσκόπιό του τον
ρεμπώ να κάνει μούτρα στον πλανήτη / είναι 40 χρονών
/ καπνίζει πολύ, κυρίως τους φίλους του.
DENNIS GAENS. Γεννήθηκε το 1982. Γράφει πεζά και
ποιήματα. Είναι υπεύθυνος προγράμματος του χώ-
ρου λογοτεχνικών εκδηλώσεων Wintertuin και ιδρυτής
του λογοτεχνικού φανζίν Kutgitaar. Το 2010 εκδόθηκε
η πρώτη του ποιητική συλλογή Εγώ και οι άνθρωποί
μου (Ik en mijn mensen), η οποία ήταν υποψήφια για
το βραβείο C. Buddingh. Αυτή την περίοδο παρουσιά-
ζει την παράσταση Lucy, η οποία συνδυάζει ποίηση,
hip-hop και visual art.
λαμπερουκ. Γεννήθηκε το 1985. 1,82 ύψος.
laberouk@gmail.com
laberouk.blogspot.com
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΕΟΝΤΖΑΚΟΣ. Γεννήθηκε στην Καβάλα το
1974. Ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη. Έχει εκδώσει
τις συλλογές Κόμικ (εκδ. Τα Τραμάκια, 2001), Η Κίρκη
Ξαφνικά (εκδ. Μεταίχμιο, 2004) και Κινέζικα (εκδ. Νε-
φέλη, 2010).
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΪΚΙΔΗΣ. Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη
το 1972. Σπούδασε Νομικά στο Α.Π.Θ. και Διεθνείς
Σχέσεις στο Μπέρμινγχαμ. Εργάζεται ως δημόσιος
υπάλληλος. Έχει δημοσιεύσει τις ποιητικές συλλογές
Φωτοτυπείο (Καπάνι, Θεσσαλονίκη, 2004) και Γεύμα εξ
ιδίων (Καπάνι, Θεσσαλονίκη, 2008).
FISTON MWANZA MUJILA. Γεννήθηκε το 1981 στο
Lumumbashi του Κονγκό. Σπούδασε ανθρωπιστικές
επιστήμες. Γράφει ποίηση, πρόζα και θέατρο. Έργα
του έχουνε δημοσιευτεί σε πολλά αφρικάνικα και ευρω-
παϊκά περιοδικά και ανθολογίες. Η συλλογή του Poémes
et rêvasseries (Ποιήματα κι ονειροπολήσεις) κυκλοφόρη-
σε το 2009.
ΜΥΡΤΩ ΞΑΝΘΟΠΟΥΛΟΥ. Γεννήθηκε στο Ελσίνκι το
1981. Την κέρδισε, όμως, η ελληνική κουζίνα. Ζει στα
Eξάρχεια και κάνει συλλογή από χαρτοπετσέτες.
ΕΛΕΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ. Γεννήθηκε κάποια άνοιξη και μετρά
περίπου 22.162.495 λεπτά ύπαρξης σε αυτόν τον κόσμο.
Ζει και εργάζεται στην Αθήνα ενώ αρέσκεται να ασχολεί-
ται με ποιήματα και λογοτεχνικά πονήματα, άλλων.
tεφλον
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΡΕΒΕΔΟΥΡΑΚΗΣ. Αποκρατικοποιήθηκε το 1977
κι έκτοτε προσπαθεί να αυξήσει την εγχώρια κατανάλω-
ση μαύρης μπύρας. Σπούδασε Λαϊκή Τραγουδίστρια και
Ρύθμιση Φωτεινότητας Οθόνης Υπολογιστή (Ρ.Φ.Ο.Υ.).
Είναι παντρεμένος με τη δικηγόρο-ψυχολόγο Άννα Μου-
στάκα. Ο (κρυφός) εραστής του διαμένει στα νησιά
Cayman. Μπέρδεμα.
ΠΕΤΡΟΣ-ΙΩΣΗΦ ΣΤΑΝΓΚΑΝΕΛΛΗΣ. Γεννήθηκε στην Αθήνα
το 1976 εν μέσω χιονιού. Σπούδασε ιστορία («της Ανα-
γεννήσεως»…), πολιτική επιστήμη και κοινωνιολογία.
Διάβαζε για επτά συναπτά έτη στην Ιταλία. Έκτοτε, ζει
στο κέντρο με 2 γάτες κι έναν σκύλο. Στον ελεύθερο
χρόνο του προσπαθεί να σκέφτεται. Καμιά φορά γράφει
κι ένα δυσνόητο διδακτορικό.
CLEMENS J. SETZ. Γεννήθηκε το 1982 και σήμερα ζει στο
Graz της Αυστρίας. To 2011 κέρδισε το βραβείο της Έκ-
θεσης Βιβλίου του Leipzig για τη συλλογή διηγημάτων Η
αγάπη στα χρόνια του παιδιού των Μάλσταντ (Die Liebe
zur Zeit des Mahlstädter Kindes). Έχει γράψει, επίσης, τα
βιβλία Γιοι και πλανήτες (Söhne und Planeten, 2007) και
Οι συχνότητες (Die Frequenzen, 2009), το οποίο προτά-
θηκε για το Γερμανικό Λογοτεχνικό Βραβείο και κέρδισε
το Λογοτεχνικό Βραβείο της Βρέμης. Το θεατρικό του
έργο Τειχοσκοπία (Mauerschau, 2010) ανέβηκε στη Βι-
έννη, την Έσση και τη Φρανκφούρτη.
ΕΛΕΝΗ ΣΤΑΜΑΤΟΥΚΟΥ. Είναι ψηλή με κόκκινα μαλλιά και
έχει πέντε βαθμούς μυωπία. Φοράει πουά φορέματα και
τα ρουμπινένια παπούτσια της Ντόροθι. Τον ελεύθερό
της χρόνο, γράφει στη φιστικί γραφομηχανή της ιστορίες
για ρομπότ, λιοντάρια και ινδούς πρίγκιπες. Στην πραγ-
ματική ζωή, είναι δημοσιογράφος και κάνει συλλογή από
λέξεις στο aheleni.wordpress.com.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΨΑΛΤΗΣ. Γεννήθηκε το 1977. Κατάγεται απ’
την Κρανιά Ολύμπου, όπου και βρίσκεται όσο πιο συχνά
μπορεί. Εργάζεται και κατοικεί στη Λάρισα. Το 2005
κυκλοφόρησε το πρώτο του βιβλίο με ποιήματα με τον
τίτλο ο ήρωας μέσα μου. Έκτοτε δημοσιεύει ποιήματα
στον έντυπο και ηλεκτρονικό περιοδικό τύπο.
anpsal@gmail.com
Π.Ε. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ, ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΥΡΙΟΥ, ΣΑΜΣΩΝ ΡΑΚΑΣ:
Δείτε τχ. 2
ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΕΡΓΟΣ, NOT I: Δείτε τχ. 3
ΝΑΝΤΙΑ ΠΟΥΛΟΥ-ΜΠΛΕΚΕΡ: Δείτε τχ. 4
ΑΝΤΩΝΗΣ ΑΝΤΩΝΑΚΟΣ: Δείτε τχ. 5
ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΔΗΜΟΥΛΗ, ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΠΟΥΚΟΥΒΑΛΕΑΣ:
Δείτε τχ. 6
tεφλον 127
128 tεφλον

ΤΕΦΛΟΝ
ΣυνταΞΗ:
Ράνια Καραχάλιου
Jazra Khaleed
Kyoko Kishida

ΓραφιστικΟς σχεδιασμΟς & σελιδοποΙηση:

xouat

εξωφυλλο–ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΕΙΣ:
Jar Moff

Αν επιθυμείτε να λαμβάνετε το περιοδικό ταχυδρομικά ή να σώσετε την ψυχή σας

ενισχύοντάς το οικονομικά, επικοινωνήστε:

web
http://teflon.wordpress.com

EMAIL
teflon08@gmail.com
 Ποιητικo Σκεyος
και oχι μoνο

τεφλον τευχοσ 7
ΑΝΤΩΝΗΣ ΑΝΤΩΝΑΚΟΣ
τευχοσ 7
NANNI BALESTRINI καλοκαιρι – φθινοπωρο
2012

AMIRI BARAKA
ROBERTO BOLAÑO
ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΕΡΓΟΣ
ελενη γιωτη
ΦΟΙΒΟΣ Δ.
Π.Ε. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ
ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΔΗΜΟΥΛΗ
ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΟΜΙΑΝΟΣ
DENNIS GAENS
ΡΑΝΙΑ ΚΑΡΑΧΑΛΙΟΥ
JAZRA KHALEED
KYOKO KISHIDA
ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΥΡΙΟΥ
ΛΑΜΠΕΡΟΥΚ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΕΟΝΤΖΑΚΟΣ
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΪΚΙΔΗΣ
JAR MOFF
ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΠΟΥΚΟΥΒΑΛΕΑΣ
FISTON MWANZA MUJILA
NOT I
ΜΥΡΤΩ ΞΑΝΘΟΠΟΥΛΟΥ
ΕΛΕΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
ΝΑΝΤΙΑ ΠΟΥΛΟΥ-ΜΠΛΕΚΕΡ
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΡΕΒΕΔΟΥΡΑΚΗΣ
ΣΑΜΣΩΝ ΡΑΚΑΣ
CLEMENS SETZ
Διανeμεται δωρεaν

ΕΛΕΝΗ ΣΤΑΜΑΤΟΥΚΟΥ
ΠΕΤΡΟΣ-ΙΩΣΗΦ ΣΤΑΝΓΚΑΝΕΛΛΗΣ
ΑΝΤΩΝΗΣ ΨΑΛΤΗΣ