Jainisme

Jain World en Jainology, twee leerrijke websites.

Om te beginnen is Jain World een vzw, vereniging zonder winstoogmerk, die zich inzet voor het
behoud van de Jain traditie van wijsheid, compassie, gelijkheid, broederschap, universele
welbevinden en spiritualiteit. De website jainworld.com is rijk aan informatie in verschillende talen.
Naast educatieve materiaal kan je een hele gamma aan literatuur terugvinden. Het bespreekt
voornamelijk specifieke Jain thema’s van geschiedenis tot voeding. Een bibliotheek aan
woordenboeken, academische werken en audiovisueel materiaal. Dat laatste bevat talrijke lezingen
van verschillende sprekers. De website verschaft ook uitleg over hun filosofie, de verschillende
gemeenschappen en Jain tempels. Er bestaat ook een mogelijkheid tot donatie ter ondersteuning van
de activiteiten van Jain World.

De website van de instituut van Jainology komt in grote mate overeen met Jain World. De enige
nuance hierbij is dat deze website vanuit Engeland opereert. De notie ‘interfaith’ krijgt hier enige
aandacht, in die zin dat een ontmoeting met de Paus en een dialoog met de Vaticaan werd
georganiseerd alsook met de Boeddhistische gemeenschap.

Living Jainism

In deze documentaire wordt het Jainism eerder voorgesteld als een filosofie dan een religie. Ondanks
het feit dat het duizenden jaren bestaat, wordt het nog steeds levendig gehouden door wereldwijd
vijf miljoen jains. Het Jainisme manifesteert zich in vijf basisprincipes. De eerste principe Ahimsa is
vooral een innerlijke ambitie naar geweldloosheid. Vervolgens Satya, een zoektocht naar de
waarheid in filosofische zin. Asteya staat voor niet stelen. Brahmacharya is het celibaat en tot slot
Aparigraha is het hebben van geen bezit. Het Jainisme is een roep om vrijheid middels het bereiken
van een hoger bewustzijn, de zogenoemde moksha. Deze bewustzijn is te vinden in het ascetisme
leunend op geweldloosheid en compassie met alle levende organismen. Belangrijk hierbij zijn
karma’s overbruggen gezien deze bepalend zijn voor het leven na de dood. Voorbeeldfiguren die
deze moksha bereikt hebben doorheen de tijd zijn de 24 Thirtankara’s, die een eenheid hebben
gevormd met het goddelijke. Deze laatste is bovendien het doel van alle rituelen en aanbiddingen in
de tempels. Dit gebeurt onder meer in de vorm van het zingen van mantra’s, buigen en knielen voor
Jain standbeelden. Hoewel er binnen het Jainisme ruimte bestaat voor individuele beleving, volgen
de Jains het voorbeeld van Mahavira, de laatste Thirtankara die de grondbeginselen van het Jainisme
2600 jaar geleden heeft vastgelegd. Hij hief het kastensysteem op en vond dat karma’s bepalender
zijn dat het geloof in God.

Jain Monnik

Deze documentaire geeft een kort overzicht over het proces van Diksha. Dit is een overdracht van de
goddelijke energie van de Goeroe aan zijn student. De ontvanger is vanaf dan een Jain monnik die
zich moet houden aan strikte regels en beloftes. Zoals één keer per dag strikt vegetarisch eten voor
zonsondergang, geen schoenen dragen, geen levende organismen schaden, zich distantiëren van
familie en identiteit, het hoofd scheren en nog andere bijkomende regels. Wie voor de vijftien jarige
leeftijd de Diksha neemt, zou meer kans maken op de Moksha.
The Great Anointment

Deze documentaire handelt over de bedevaart rituelen van Jain monniken en ingewijden in Zuid-
India. Zij komen uit alle hoeken van de wereld samen om het immens grote standbeeld van de zoon
van Mahavira, Bahubali te eren. Dit gebeurt in de vorm van een soort doopsel van het standbeeld
met water, melk, verf, saffraan, diamanten, bloemen, et cetera. Bahubali symboliseert de ideale
houding van de Jain, die geweldloos optreedt bij conflicten. Het refereert naar het verhaal van de
oorlog tussen Bahubali en zijn broer om het koningschap. Uiteindelijk overwon Bahubali zijn broer
maar had meteen berouw en trok zich terug in de natuur. Volgens de legende zou hij een jaar lang
hebbe stilgestaan. Om de twaalf jaar zijn de bedevaartgangers getuigen van de start van een nieuwe
cirkel van leven en devotie. Dit wordt in alle vreugde uitbundig gevierd. Die twaalf jaar verwijst naar
de duur van het ascetisch leven van de laatste Thirtankara, Mahavira.

Bedenkingen

Een aantal waarden en principes, die het Jainisme voorschrijft zijn naar mijn inzien universele
waarden die geen specifieke tijdelijkheid en ruimte kennen. Het niet stelen of Asteya maakt de
principes van het Jainisme niet uitzonderlijk daar dit principe een algemene en absolute aard kent. Zo
streven ook niet-jains naar geweldloosheid. Door weliswaar alle organismen levende te houden
maakt dit grondbeginsel binnen het Jainisme onvergelijkelijk. Ik kon moeilijk achterhalen of dit
laatste principe figuratief geïnterpreteerd dient te worden of letterlijk. Want hoe dit zich tegenover
theorie verhoudt bleef voor mij enigszins onduidelijk. De documentaire rond de bedevaart rituelen
liet namelijk zien hoe verfpotten over Bahubali gegoten werden. Chemische stoffen kunnen hierbij
levende organisme schaden. Het viel mij overigens op dat de bedevaart binnen het Jainisme ook een
groot draagvlak kent.

Het jainisme stelt vrij strikte regels op rond ascetisme, een gangbaar concept binnen verschillende
wereldreligies. Onder meer niet baden is volgens mij een strenge manier om ultiem een eenheid te
kunnen vormen met het goddelijke. De effecten waren duidelijk pijnlijk voor de vijftienjarige jongen.
De steun van zijn moeder kwam in eerste instantie meedogenloos over. Voor een outsider kan de
uitwendigheid van bepaalde rituelen merkwaardig zijn maar het is vooral de intrinsieke beleving dat
ik op de voorgrond wil plaatsen. Zo kent elke religie een eigenaardig fenomeen dat in alle vrijheid en
op elk moment beleefd mag worden. Tot besluit wil ik deze reflectiepaper afsluiten met een citaat uit
de zogeheten Leuvense Bijbel(vertaling).