Spektri I valëve elektromagnetike

 Koncepti i valëve elektromagnetike Valët elektromagnetike janë valë që

lindin si rezultat i lëkundjes midis fushës elektrike dhe fushës
magnetike, dhe valët elektromagnetike formohen kur fusha elektrike
ndërvepron me fushën magnetike, për të formuar së bashku atë që
njihet si valë elektromagnetike.
 Fusha elektrike dhe fusha magnetike e valës elektromagnetike janë
pingul me njëra-tjetrën dhe janë pingul me drejtimin e valës
elektromagnetike.
 Valët elektromagnetike udhëtojnë me shpejtësinë e dritës, pasi nuk
kanë nevojë për një mjet bartës, pasi janë në gjendje të udhëtojnë
përmes ajrit apo edhe përmes vakumit.Valët elektromagnetike
konsiderohen valë tërthore, pasi përshkruhen nga gjerësia dhe gjatësia
e valës.
 Spektri ndahet në shtatë rajone sipas gjatësisë së valës në rënie,
energjisë dhe frekuencën.
 Këto valë quhen valë radio, mikrovalë, infra të kuqe , dritë e dukshme,
ultravjollcë, rreze x dhe rreze gama. 

Rrezatimi infra I kuq

Karakteristikat
 Njerëzit nuk mund t'i shohin këto rreze infra të kuqe, por ata mund të
ndiejnë vetëm nxehtësinë që i rrethon, dhe kjo është një nga mënyrat në
të cilat nxehtësia mund të transferohet, si me përçueshmëri ose
konvekcion.
 Gjatësia e valës së rrezatimit infra të kuqe është më e gjatë se gjatësia e
valës së dritës së dukshme, varion midis 30 cm dhe 740 nanometra.
 Frekuenca e infra të kuqe varion midis 3 GHz dhe 400 terahertz, kështu
që ne zbulojmë se infra e kuqe është një rajon i ndërmjetëm midis
valëve të vogla dhe dritës së dukshme.
 Çdo objekt me një temperaturë prej minus 268 gradë Celsius mund të
lëshojë rrezatim infra të kuqe.
 Rrezet infra të kuqe mund të lëshohen edhe nga dielli, pasi gjysma e
energjisë që lëshohet kryesisht janë rrezet infra të kuqe, përveç rrezeve
 të dukshme që lëshohen nga dielli dhe përthithen dhe transmetohen
përsëri në formën e rrezeve infra të kuqe.
Përdorimet
 Kamerat e imazhit termik
Një nga përdorimet më të zakonshme të rrezatimit infra të kuqe janë
kamerat e imazhit të ndjeshme ndaj nxehtësisë . Ato mund të
përdoren për të studiuar modelet e temperaturës në trupat e njeriut
dhe të kafshëve, por më shpesh ato përdoren si kamera për shikimin
e natës, në situata lufte ose për arsye sigurie.
 Astronomi
Infra e kuqe përdoret gjerësisht në astronomi. Përdorimi i tij për të
bërë fotografi mund të çojë në zbulime të mahnitshme, dhe arsyeja
për këtë është se të gjitha objektet që kanë një temperaturë të lartë
prodhojnë rrezatim infra të kuqe, përveç që shumë objekte nuk
prodhojnë dritë të dukshme, kështu që është një mjet efektiv
 Studioni motin dhe shtresat historike
Satelitët e motit përdorin teknologjinë infra të kuqe për të njohur
temperaturën e ujit dhe mënyrën se si formohen retë.Përveç kësaj,
rrezet infra të kuqe mund të përdoren për të studiuar shtresat
historike të vizatuara për të parë nëse ka shtresa më të vjetra.
 Në teknologjinë e gjurmimit, për qëllime të gjurmimit të objekteve,
veçanërisht raketave. Duke qenë se rrezet e tyre infra të kuqe
gjurmohen, ato mund të përdoren gjithashtu për fotografimin e natës
në dritë të ulët për të mundësuar regjistrimin e videos dhe kapjen e
imazheve. [
 Përdoret për të transmetuar informacion nga një vend në tjetrin, pasi
mund të përdoret në telekomandë, telefon celular, kompjuter laptop
dhe asistent personal dixhital (PDA's).

Rrezatimi ultraviolet
Karakteristikat
 Janë një lloj rrezatimi elektromagnetik që i bën dritat e zeza të
shkëlqejnë, dhe rrezet UV janë përgjegjëse për pigmentimin dhe djegien
 nga dielli. Ekspozimi i tepërt ndaj rrezatimit ultravjollcë është i
dëmshëm, veçanërisht për indet e gjalla.
 Rrezatimi ultravjollcë merret nga dielli, pasi ai udhëton në valë ose
grimca me gjatësi të ndryshme dhe frekuenca të ndryshme, dhe kjo
Ekzistojnë 3 lloje kryesore të rrezeve UV:
 Rrezet ultraviolet kanë frekuenca më të larta se drita e dukshme, me
frekuenca që variojnë nga 10 në 15 dhe 10 në 17 Hz.
 Gjatësia e valës së rrezeve ultravjollcë varion nga 10 nm në 400 nm.
 Energjia e bartur nga rrezet ultravjollcë varion nga 3 elektron volt në
124 elektron volt.
Rrezet UVA: Këto janë rrezet që dëmtojnë ADN-në, shkaktojnë dëmtime
afatgjatë në lëkurë si rrudhat dhe kontribuojnë në një lloj kanceri të lëkurës.
Rrezet UVB: Këto janë rreze që dëmtojnë drejtpërdrejt ADN-në e qelizave të
lëkurës dhe janë shkaku kryesor i djegies nga dielli dhe shkaktojnë shumicën
e llojeve të kancerit të lëkurës.
Rrezet UVC: Këto rreze kanë më shumë energji se llojet e tjera, por këto rreze
nuk kalojnë nëpër atmosferë.
Përdorimet
 burimi i shikimit për disa insekte dhe zogj
 burim për aktivizimin e proceseve kimike në disa bimë
 një mjet që përdoret për sterilizimin e disa instrumenteve kirurgjikale
nëpërmjet llambave special
 ndihmojnë trupin të prodhojë vitaminë D nga ekspozimi ndaj dritës së
diellit
 përdoret në prodhimin e qarqeve të hollë elektronike
 përdoret për të studiuar nivelet e energjisë të atomeve të ndryshme
 përdoren nga astronomët për të përcaktuar distancat midis galaktikave
dhe yjeve
 përdoren nga shkencëtarët për të studiuar shkallën e qëndrueshmërisë
së materialeve përpara .se t'i përdorin ato në industri të ndryshme
Rrezet X
Karakteristikat
 Rrezet X janë një ekzaminim në të cilin rrezatimi elektromagnetik që
buron nga një pajisje speciale rrezatimi depërton në indet e trupit, për
të goditur një dërrasë të vendosur prapa trupit dhe mbi të formohet një
imazh i organeve të trupit të depërtuara nga rrezet.
 gjatësi vale që variojnë nga 10 pikometra deri në 10 nanometra
 frekuenca nga 30 petahertz deri në 30 ekzahertz .
 energjia varion nga 124 elektronvolt në 124 kiloelektronvolt.
 Rrezet X përdoren gjerësisht në radiografi dhe në shumë fusha teknike
dhe shkencore
Përdorimet
 Rrezet X përdoren për të zbuluar shkaqet e dhimbjes në rastet e
mëposhtme:
Kardiomegalia.
Bllokim vaskular.
Dhimbje kockash, për të parë nëse
shkaktohet nga një frakturë, brishtësia
ose kanceri
Probleme me tretjen.
Dhimbje dhe prishje të dhëmbëve.
 Ekzaminimi me rreze X është shumë i rëndësishëm, pasi ndihmon në
diagnostikimin e shumë sëmundjeve të ndryshme.
 Ndihmon në diagnostikimin e disa sëmundjeve në mënyrë pa dhimbje,
me synimin për të vlerësuar opsionet e disponueshme të trajtimit.
 Ndihmon në trajtimin dhe çrrënjosjen e tumoreve, përveçse largon çdo
mpiksje gjaku ose bllokim në trup.
Ultratingujt
Karakteristikat
 Ultratingulli është tinguj me frekuenca më të larta se diapazoni i
dëgjimit të njeriut. 
 Ultratingulli ka një frekuencë prej më shumë se 20,000 Hz. Shkencëtarët
kanë zhvilluar disa përdorime të ultrazërit në mjekësi dhe industri. 
 Përveç frekuencës së lartë, këto valë kanë karakteristika që i dallojnë
nga tingujt që dëgjojnë qeniet njerëzore. Për shembull, ato janë më të
shkurtra se valët e zërit të dëgjueshëm
Përdorimet
Ekografia me ultratinguj përdoret për disa arsye, ndër të cilat më kryesoret
janë:
 Ekzaminimi i mitrës dhe vezoreve gjatë shtatzënisë dhe vlerësimi i
shëndetit të fetusit.
 Ekzaminimi i fshikëzës së tëmthit
dhe diagnostikimi i sëmundjeve.
 Vlerësimi i qarkullimit të gjakut.
 Përdoreni atë për të drejtuar një
gjilpërë për të marrë një biopsi ose
mostër dhe gjithashtu për të trajtuar
tumoret.
 Ekzaminimi i gungave të gjirit.
 Ekzaminimi i tiroides.
 Zbulimi i sëmundjeve dhe problemeve të organeve riprodhuese dhe
prostatës.
 Diagnoza e artritit.
 Diagnoza e sëmundjeve të kockave

Punoi : Fatima Mtawa