Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 11

Name Student: Phạm Trung Kiên

Class: SE1409
Code Student: DE140295
Chủ đề 2
Albert Einstein cho rằng: “Bản chất của một nền giáo dục có giá trị là lối tư
duy phê phán độc lập phải được phát triển ở những người trẻ tuổi – một sự phát
triển đang bị đe dọa trầm trọng bởi sự nhồi nhét [hệ thống điểm số]. Giáo dục nhồi
nhét tất yếu dẫn tới sự nông cạn và vô văn hóa. Cần có cách dạy làm sao để học
sinh cảm thấy những điều họ được học là một quà tặng quý giá chứ không phải là
một nhiệm vụ ngán ngẩm”.
Từ quan điểm trên của Albert Einstein, chị (anh) rút ra được ý nghĩa gì cho định
hướng học tập, nghiên cứu và cả nghề nghiệp của bản thân, hãy làm rõ điều đó trên
nền tảng thế giới quan và phương pháp luận biện chứng.

Bài làm:
A. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Albert Einstein (18791955) là một nhà vật lý lý thuyết lỗi lạc, người đã phát
minh ra thuyết tương đối. Albert Einstein nổi tiếng không chỉ với những đóng góp
cho khoa học mà còn có những ý kiến về nhiều vấn đề chính trị - xã hội. Qua các
tài liệu do chính ông hoặc các tác giả khác viết về ông, xuất bản trong sách hoặc
đăng trên Internet, cũng như thư từ trao đổi giữa ông với các nhà khoa học khác và
những người đã hỏi ý kiến ông, chúng ta biết rằng Einstein không chỉ là một khoa
học thiên tài, mà còn là một nhà triết học vĩ đại. Những quan niệm triết học của
ông bao hàm nhiều lĩnh vực quan trọng, từ những câu hỏi bản thể luận, nhận thức
luận đến những câu hỏi về chính trị, tôn giáo, nhân quyền, hòa bình đều thấm
nhuần chủ nghĩa duy vật biện chứng và tính nhân văn sâu sắc. Từ chối niềm tin mù
quáng. Nó nhấn mạnh đến phương pháp giáo dục tư duy độc lập và sáng tạo trên
tinh thần phản biện. Tuy nhiên, ở Việt Nam hiện nay, hầu hết mọi người chỉ biết
Einstein là một thiên tài vật lý của thế kỷ 20, người biết rất ít về những ý tưởng
chính trị và xã hội đặc biệt của ông. Việc nghiên cứu tư tưởng chính trị và xã hội
của Albert Einstein có tầm quan trọng lớn không chỉ để hiểu biết sâu sắc. Kiến
thức về tư tưởng triết học của một nhà khoa học thiên tài mà còn giúp chứng minh
tính đúng đắn của triết học duy vật biện chứng, sự cần thiết của chủ nghĩa xã hội
và sự vận dụng nó vào công cuộc đổi mới giáo dục ở nước ta hiện nay. “Tư duy
phê phán độc lập” là một trong những kĩ năng quan trọng và cần thiết ở những
người trẻ tuổi. Tuy nhiên, nền giáo dục truyền thống đã làm phá vỡ đi lối tư duy
ấy, buộc người học phải tuân theo những quy chuẩn cứng nhắc trong cách nhìn của
người dạy thay vì khuyến khích họ tự tạo ra cái nhìn riêng cho mình. Đây cũng
chính là lí do học sinh chỉ nêu lên quan điểm – cái mà thầy cô nghĩ và muốn nghe
thay vì sự sáng tạo độc lập trong suy nghĩ của chính mình. Khả năng tư duy độc
lập và lý lẽ vững chắc sẽ giúp chúng ta phát triển bản thân, tìm hiểu những vấn đề
phức tạp để đưa ra sự giải quyết và lựa chọn. Khi có tư duy độc lập ta tiếp nhận
được kiến thức, bài học như là một thế giới bí ẩn đang chờ được khám phá, là
những món quà vô giá chứ không đơn thuần chỉ là một bài học dưới sự nhồi nhét
để rồi trở thành những nhiệm vụ chán ngán đến mức không cần thiết phải học.
Thiếu đi tư duy độc lập, con người sẽ dễ bị sa ngã vào những tệ nạn, dễ dàng chạy
theo những người khác và có những suy nghĩ tiêu cực. Hay nói cách khác, họ là
những công cụ để nhồi nhét những tư tưởng, quan điểm đã có sẵn được cho là
đúng để rồi dần trở thành những con người nông cạn, tệ hơn là trở thành những kẻ
vô văn hoá. Giáo dục thông minh không phải là nhồi nhét, áp đặt điểm số mà là đề
cao tính sáng tạo, độc lập trong tư duy. Đó mới chính là trọng tâm của đề tài. Nhìn
nhận vấn đề một cách khách quan, hiểu được tầm quan trọng của “tư duy độc lập”
trong việc giáo dục, đây là lý do tôi mà chọn đề tài “Bản chất của một nền giáo dục
có giá trị là lối tư duy phê phán độc lập phải được phát triển và những người trẻ
tuổi, một sự phát triển đang bị đe dọa trầm trọng bởi sự nhồi nhét [hệ thống điểm
số]. Giáo dục nhồi nhét tất yếu dẫn tới sự nông cạn và vô văn hóa. Cần có cách dạy
làm sao để học sinh cảm thấy những điều họ được học là một quà tặng quý giá chứ
không phải là một nhiệm vụ ngán ngẩm.”

B. NỘI DUNG
I. NHẬN ĐỊNH QUAN ĐIỂM
Như chúng ta thấy, tư duy độc lập là điều cốt yếu cần phải có ở những người
trẻ. Đặc biệt, trong giáo dục nên chú ý đến việc phát triển tư duy độc lập cho người
học chứ không phải là những kiến thức được nhồi nhét và có sẵn. Vậy tư duy độc
lập là gì? Đó chính là lối tư duy, suy nghĩ không rập khuôn, là khả năng nghiên
cứu, tự tìm tòi để đúc kết lại thành một kinh nghiệm. Nó giúp cho con người ta
nhìn nhận vấn đề một cách sâu sắc hơn, hiểu được những vấn đề phức tạp để đưa
ra cái nhìn và sự lựa chọn chuẩn xác hơn. Nếu trẻ nhỏ, ngay từ bé được giáo dục
theo hướng để tư duy độc lập tự phát triển thì sẽ rất dễ dàng tiếp thu kiến thức, và
rõ ràng đó chính là một bước để phát triển tương lai cho chúng sau này. Nếu không
có tư duy độc lập, con người rất phải dễ sa vào các tệ nạn, có những hành động và
suy nghĩ tiêu cực, cuối cùng rồi dần trở thành những kẻ vô văn hoá và nông cạn.
Cuối cùng, mục đích của tư duy độc lập cũng chỉ là để phát triển sự tự tin, khả
năng suy nghĩ độc lập giải quyết vấn đề trong mọi trường hợp xảy ra trong cuộc
sống, đặc biệt là thế hệ trẻ. Thế nhưng, chúng ta dễ nhìn thấy ngày nay giáo dục
đang khiến cho tư duy độc lập của một đứa trẻ trở nên hạn hẹp hơn, chính vì cách
giáo dục rập khuôn, người học không được tạo ra những quan điểm, suy nghĩ riêng
cho mình về một vấn đề gì đó mà phải theo lối suy nghĩ của thầy cô. Chính điều đó
có thể sẽ biến một thế hệ trẻ trở nên ỷ lại, không chịu suy nghĩ, đề cao sự sáng tạo
trong tư duy và lâu dần sẽ trở thành những con người hạn hẹp hiểu biết và nông
cạn.
Nhà giáo Phạm Toàn đã nghiên cứu về vấn đề này và đưa ra lời phát biểu rằng:
“Trẻ em hiện nay đến lớp học chỉ để tiếp cận một khối lượng kiến thức một cách
thụ động. Thậm chí còn không tiếp thu hết mà phải bổ sung bằng việc tham gia các
lớp học thêm. Cách đào tạo thế hệ tương lai như thế này chắc chắn sẽ sinh ra hàng
loạt công dân không có tư duy độc lập và không có tư duy độc lập sẽ biến bạn
thành nô lệ.” hay một giáo sư nổi tiếng Pierre Darriulat đã từng có câu nói khiến
cho chúng ta phải suy ngẫm nhiều hơn về tư duy độc lập cho thế hệ trẻ ngày nay:
“Hãy truyền đam mê nghiên cứu, sáng tạo cho lớp trẻ.” Qua hai quan điểm này, ta
nhận thấy rằng tư duy độc lập là một cái gì đó rất quan trọng ở giới trẻ, điều này có
thể ảnh hưởng đến tương lai sau này của chúng nếu như không được giáo dục ngay
từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Chỉ có những người có cái nhìn độc lập khác
thì mới trở thành những người thành công vượt bậc. Chúng ta hãy nhìn các nhà
phát kiến thành công như: Steve Jobs không theo quan niệm truyền thống cho rằng
máy tính phải là lớn (học thuyết của IBM), và do đó đã tạo ra máy tính cá nhân.
Bill Gates bỏ Harvard để thành lập Microsoft, ông không theo lối suy nghĩ truyền
thống, đó là hoàn thành tấm bằng Harvard là con đường duy nhất dẫn đến thành
công. Jeff Bezos tập trung vào việc tạo ra nhiều giá trị và sự tiện lợi hơn cho khách
hàng, và không tuân theo lối suy nghĩ truyền thống rằng lợi nhuận là quan trọng
nhất đối với sự thành công của công ty. Tất cả họ đều rất thành công trên con
đường mà họ đã chọn. Vậy lí do đó là gì? Sẽ có rất nhiều yếu tố tác động đến sự
thành công của họ, nhưng không thể phủ nhận rằng “tư duy độc lập” chính là chìa
khoá đầu tiên dẫn họ đến sự thành công. Chính vì cái nhìn khác, độc lập so với
những định kiến mà xã hội quy định, hay có sẵn những người như Bill Gates, Steve
Jobs đã tạo ra thế giới thành công cho riêng họ.Vì vậy mà những người thành công
thường có lối đi riêng của chính mình. Và cái được gọi là “lối đi riêng” ấy chính là
sự độc lập trong tư duy và suy nghĩ.
Những người thành công, tài năng và giàu có trên hành tinh này có những bí
quyết riêng để có được thành công ngày hôm nay. Họ luôn có những phương pháp
riêng. Luôn có những điểm khác biệt về tính cách cơ bản nhất giữa những người
thành công và chúng ta. Tất cả những điểm khác biệt ấy của họ đều nhờ vào lối suy
nghĩ độc lập, không theo một khuôn mẫu nào có sắn hay một sự nhồi nhét nào. Sự
khác biệt giữa những người bình thường và những người có tư duy độc lập là ở độ
thành công và phát triển của họ sau khi rời khỏi ghế nhà trường.Ngược lại, những
người thất bại, họ chỉ làm theo những điều đã được dạy và có sẵn, chính điều đó đã
làm mất đi khả năng tư duy để giải quyết vấn đề trong mọi trường hợp cấp bách.
Thực ra bản thân chúng ta cũng chỉ là những đứa trẻ được cha mẹ bao bọc cẩn
thận, được thầy cô và nhà trường dạy dỗ chúng ta cách an toàn nhất, lâu dần chúng
ta trở nên yếu đuối, mất dần sức mạnh chống chọi với cuộc sống bởi do một hệ
thống nhồi nhét, chỉ trọng điểm số. Tư duy độc lập và suy nghĩ riêng của học sinh
không được ưu tiên hàng đầu mà thay vào đó là suy nghĩ theo một rập khuôn nhất
định, nếu thoát ra khỏi rập khuôn ấy, điểm số của họ sẽ bị đe doạ và họ sẽ không
dám tiếp tục đưa ra những suy nghĩ mang tính cá nhân nữa. Nếu chúng ta không
mạnh dạn đưa ra quan điểm, suy nghĩ của mình khi cảm thấy điều gì đó là chưa
hợp lí thì chắc chắn rằng sau này ta sẽ trở thành một con người yếu đuối, sợ cạm
bẫy, con đường thành công của chúng ta sẽ vô cùng gian nan và khó khăn. Sự nông
cạn trong lối suy nghĩ sẽ không thể nào khiến con người đi xa được hơn trong con
đường tương lai. Và dĩ nhiên, nếu bạn muốn mình trở thành người thành công hay
kẻ yếu đuối thì đó là sự lựa chọn của bạn. Chọn dám đứng lên bày tỏ ra suy nghĩ
của mình hay chỉ rụt rè nghe theo những suy nghĩ mà người khác đã đặt cho bạn là
một điều hết sức quan trọng. Thực tế, bản chất của nền giáo dục là vậy, là một sự
nhồi nhét qua những bài học với lối tư duy rập khuôn. Phải làm như thế nào để họ
cảm thấy những bài học kia thật thú vị, mang đến những món quà quý giá, có ích
cho cuộc sống. Đồng thời, tạo điều kiện hết mức để họ cảm thấy điểm số không
thực sự quan trọng bằng tư duy. Nếu có điểm số cao, chúng ta sẽ được những phần
thưởng ở trường, nhưng nếu không có sự phát triển trong tư duy độc lập, bạn sẽ
mãi chỉ là những con “ếch ngồi đáy giếng”, cơ hội sẽ dần ít đi và không có được sự
thành công trong tương lai. Sự nhồi nhét sẽ khiến ta dễ dàng sa vào những suy
nghĩ, ảnh hưởng tiêu cực để rồi tạo ra một thế hệ nông cạn, hời hợt và không biết
phát triển, đào sâu suy nghĩ.
Dưới góc độ là một sinh viên ngành Y, tôi mong muốn đóng góp cho đề tài một
góc nhìn mới về việc giáo dục như thế nào để người học luôn cảm thấy thích thú
mỗi khi đến lớp, đưa việc phát triển lối tư duy độc lập lên hàng đầu, từ đó giúp họ
tìm tòi, đưa ra những hướng giải quyết tốt nhất cho mọi vấn đề. Đặc biệt là với
sinh viên ngành Y, tư duy độc lập lại càng quan trọng và cấp thiết hơn, vì nếu chỉ
là những con cỗ máy chăm chăm nghe theo sự giảng dạy rập khuôn ở lý thuyết,
sách vở thì sẽ chẳng bao giải quyết được những tình huống hiểm nguy một cách tốt
nhất. Trong những tình huống cấp thiết thì lối suy nghĩ khác biệt sẽ khiến người
bác sĩ tìm ra lựa chọn nào phù hợp và nhanh nhất cho bệnh nhân – những điều
chưa chắc được dạy ở sách vở hay giảng đường mà dựa trên kinh nghiệm vốn có
của bản thân. Như vậy, chúng ta thấy dưới góc độ của ngành Y, tư duy độc lập
thực sự quan trọng và cần thiết thì ở bất kể ngành nghề nào cũng sẽ như vậy. Nếu
không có nó, con người sẽ dần trở nên lạc hậu, đứng trước những tình huống khó
khăn lại không đưa ra được sự lựa chọn nào. Vì thế, tư duy độc lập rất quan trọng
đối với những người trẻ và nó phải được giáo dục từ rất sớm để giúp họ có được
chính kiến riêng cho bản thân trong cuộc sống, giúp cho việc đưa ra các thông tin
một cách thực sự hợp lý và đúng đắn. Giáo dục là gợi mở để phát triển, giáo dục
không phải là sự nhồi nhét và điểm số.

II. RÚT RA BÀI HỌC CHO BẢN THÂN.


1. Nguyên nhân và biểu hiện
a. Nguyên nhận
Ngày nay, tư duy độc lập càng biến mất ở giới trẻ do cách giáo dục không
hợp lí. Không đưa ra những gợi mở để trẻ phát triển mà chỉ yêu cầu chúng làm
theo những khuôn mẫu có sẵn. Chúng hoàn toàn có thể tự đưa ra những ý kiến,
quan điểm riêng cho mình nhưng dưới áp lực của điểm số thì dường như điều này
lại khó khăn hơn. Khoảng mười năm trước, nhiều loại sách tham khảo dành cho
học sinh tràn ngập thị trường. Ai cũng muốn mua thêm sách tham khảo ngoài sách
giáo khoa, để có điều kiện học tập tốt hơn. Cá nhân em học sinh nào cũng thích có
nhiều loại sách tham khảo hay, hay hơn chúng em. Hơn nữa, trong chương trình
mới, ngoài sách giáo khoa, mỗi môn học còn có sách bài tập cũng do nhóm tác giả
sách giáo khoa biên soạn. Dạng bài tập này không chỉ trả lời các câu hỏi trong sách
giáo khoa mà còn mở rộng, bổ sung một số dạng bài tập mới. Có thể nói, học sinh
ngày nay dù là sách vở hay tài liệu học tập đều đã được người lớn trang bị “tận
răng”. Chưa nói đến chất lượng sách tham khảo ở đây. Ở một khía cạnh nào đó,
sách tham khảo là cần thiết đối với học sinh. Nó bổ trợ kiến thức, củng cố và nâng
cao nhận thức, đồng thời giúp học sinh học cách sử dụng sách tham khảo. Nếu
không có sách tham khảo, nhiều em sẽ gặp khó khăn, trở ngại trong học tập và tiếp
thu. Nhưng rất tiếc, trong thực tế, nhiều học sinh không biết cách học những điều
hay, bổ ích từ sách tham khảo mà chỉ biết chép và sử dụng một cách máy móc.
Hình thành lối sống lười học, ỷ lại vào sách tham khảo, lười tư duy, thiếu tinh thần
dám nghĩ dám làm, ham tìm hiểu kỹ, chuyên sâu, ý thức phê phán, truy tìm nguyên
nhân gốc rễ.
Một số học sinh cho rằng sách tham khảo là bảo bối, là cứu tinh của thầy cô
khi làm bài thi, học tập, làm bài thi. Đôi khi nó quá dễ hình thành thói quen xấu
cho trẻ - khi nhận thức của trẻ còn non nớt và đơn giản. Nói cách khác, học sinh
của chúng ta xa lánh và phụ thuộc quá nhiều vào các phương pháp giải có sẵn của
sách tham khảo. Vì vậy, cả rừng sách tham khảo thường là “thủ phạm”, là thủ
phạm kìm hãm sự chủ động, tích cực học tập của học sinh.
Trước đây, người ta chú ý đến mặt trái, mặt tiêu cực của sách tham khảo và
các bài giải làm sẵn, điều này là hoàn toàn có cơ sở. Sách tham khảo đôi khi còn
quan trọng hơn chất lượng sách tham khảo vì làm mất mát, xói mòn và cạn kiệt tư
duy, tư duy độc lập, tự chủ của học sinh chúng ta. Điều tra hạn chế, về lãng phí đất
nước và tiền của cha mẹ.
Một nguyên nhân đáng lưu ý là việc dạy học thêm quá nhiều khiến cho học
sinh mất đi tính tư duy, tự học. Mùa hè là tháng tuổi học trò ngây ngô, trong sáng,
tràn đầy năng lượng và khỏe mạnh, bị người lớn vô tình hay cố ý đánh cắp. Phần
lớn học phụ đạo trước chương trình, giáo viên giải sẵn và chuẩn bị đầy đủ các bài
tập, bài toán trong sách giáo khoa, nhiệm vụ của học sinh ngồi dưới là cố gắng lắng
nghe và cố gắng ghi chép đầy đủ vào vở. Ngược lại, nhiều em trở nên lười học, học
thụ động, suy nghĩ nhiều, đau đầu, mệt mỏi. Cứ tưởng cái gì cũng biết, cái gì cũng
biết trước nên khi đến trường, vào lớp, tôi không còn hào hứng với những bài
giảng, giao tiếp nhóm thường thấy ngày còn đi học nữa. .Chương trình mới nhưng
không khí lớp học vẫn rất buồn. Cô giáo cảm thấy rất bức xúc. Thực tế, có một
nghịch lý đáng buồn, đó là học sinh chúng ta càng có nhiều sách tham khảo, vào
trường thì chất lượng học tập, thi cử không tốt lên mà ngày càng sa sút. Kết quả,
kỳ thi đại học, kì thi tuyển sinh lớp 10 là minh chứng xác đáng nhất. Tất nhiên, có
nhiều nguyên do dẫn đến thực trạng ấy. Nhưng không thể phủ nhận một trong
những nguyên nhân làm mất đi tính tư duy độc lập, sáng tạo của học sinh là vì dạy
học thêm tràn lan đã đẩy các em đến chỗ bị bội thực kiến thức, đi học thì nhiều- tự
học lại rất ít. Không còn "đủ sức" để đáp ứng các mùa thi.
Một trong những nguyên nhân tiếp theo đó chính là tâm lí thực dụng gây ra
nhiều tác động tiêu cực. Tâm lí thực dụng của xã hội đang chế ngự, chi phối chất
lượng giáo dục nhà trường, ảnh hưởng đến hình thành nhân cách và tri thức toàn
diện. Giới trẻ bây giờ bị áp đặt việc học lên hàng đầu, chỉ có học và học. Bây giờ
họ không còn thấy hứng thú với khi tham gia làm cán bộ lớp, hoạt động đội, đoàn,
văn thể, đi tham gia hoạt động ngoài ngoài giờ lên lớp, hướng nghiệp nghề....
Chúng nghĩ rất “thiết thực” rằng những công việc, hoạt động ấy là thứ vô tích sự,
mất thời gian, ảnh hưởng đến chuyện học hành. Chính điều này đã làm mất đi khả
năng tư duy, sự sáng tạo trong giới trẻ. Nếu không được tham gia nhiều hoạt động
ngoại khoá, chỉ chăm chăm học những lượng kiến thức được nhồi nhét có sẵn, lâu
dần sẽ tạo ra một thế hệ thụ động, khi gặp tình huống khó khăn sẽ không thể đưa ra
được sự lựa chọn nào.
Chăm chỉ học tập, thi đậu, đỗ đạt, đấy là điều tốt. Song giáo dục nhà trường,
đâu chỉ có học văn hóa không, mà còn có nhiều hình thức, hoạt động giáo dục
khác, rất cần cho hành trang của trẻ khi học lên cấp trên và bước vào đời. Tâm lí
thực dụng của xã hội là tác nhân xô đẩy giới trẻ đến chỗ có lối sống khép kín, ít
giao tiếp, thiếu quan tâm đến đời sống cộng đồng, thiếu những giá trị nhân văn, chỉ
thiên về vui chơi, hưởng thụ... Hình thành những lớp học sinh, sinh viên, thanh
niên nghèo nàn, phiến diện về những hiểu biết xã hội, về kĩ năng, thái độ sống tích
cực, đúng đắn thậm chí dễ dàng sa vào những hành động, suy nghĩ tiêu cực và trở
thành những kẻ vô văn hoá.

b. Biểu hiện
Tư duy độc lập được biểu hiện ở những hành động nhỏ nhất, gần gũi và bình
dị nhất trong cuộc sống hằng ngày như: không bắt chước hay làm theo những tiêu
chuẩn của người khác; tự nhận thức được thế mạnh của mình, không nghi ngờ
năng lực của bản thân; không bị ảnh hưởng xung đột hay than phiền từ người
khác... Tư duy độc lập sẽ giúp mỗi người không phải chờ đợi hay lệ thuộc vào
người khác, tự quyết định suy nghĩ và hành động của mình.
Tư duy độc lập là thói quen tự đánh giá, kiểm chứng thông tin trước khi đưa
ra ý kiến. Đứng trước thông tin mới, dùng kiến thức và kinh nghiệm sống của mình
để đánh giá, hơn là chấp nhận ngay góc nhìn của người khác, bất kể người đó là
ai.Tư duy độc lập không phải là không cần dựa vào ai. Chỉ có người mất trí mới
hoàn toàn độc lập với thế giới xung quanh. Tư duy độc lập cũng không có nghĩa là
phải có ý kiến trái chiều. Trong đa số trường hợp, sau khi đã suy nghĩ, vẫn có thể
đồng ý với ý kiến sẵn có. Ý kiến có theo hay nghịch với số đông không quan trọng,
quan trọng đó là ý kiến do mình tự đúc kết. Ở nhà trường, họ giáo dục học sinh
một cách rất rập khuôn và máy móc. Chính vì thế mà tư duy độc lập ở giới trẻ
không còn, mất đi ý thức tự phát triển. Vì theo quan điểm của Triết học thì ý thức
của con người gồm các bộ phận sau: đời sống tinh thần, tình cảm của con người,
niềm tin, ước mơ, hoài bão, lí tưởng và quan trọng nhất là tri thức. Thế nhưng nếu
tri thức ấy của con người bị giáo dục một cách máy móc thì mọi ước mơ của con
người sẽ trở nên không tưởng, viễn vông và hão huyền. Tri thức là nội dung cốt lõi
để đánh giá một con người, nên đừng coi nó là một bộ máy được lập trình sẵn, hãy
để nó tự phát triển theo nhiều chiều hướng. Đó mới là phương pháp ưu việt cho
giáo dục.
Một biểu hiện dễ thấy nhất trong giáo dục đó chính là cách chúng ta dạy cho
học sinh về kiến thức của môn Lịch sử. Vua Gia Long Nguyễn Ánh có công rất lớn
tạo dựng ra một nước Việt Nam như chúng ta biết ngày hôm nay, nhưng sách giáo
khoa không viết như vậy vì chính quyền không thể "khen" triều đình nhà Nguyễn.
Sau 1975, hai chữ Gia Long bị xóa sổ khỏi tâm thức người Việt. Đại tướng Võ
Nguyên Giáp là một trong những lãnh đạo quân sự, chính trị quan trọng nhất thế
kỷ 20, nhưng có thời điểm tướng Giáp được giao nhiệm vụ lo chuyện sinh đẻ của
chị em. Kỷ niệm 30 năm chiến thắng Điện Biên Phủ tướng Giáp còn không được
mời. Luật sự Vũ Trọng Khánh, Bộ trưởng Tư pháp đầu tiên của nước Việt Nam
Dân chủ Cộng hòa, người có công đầu trong việc soạn thảo Hiến pháp 1946 và đặt
“nền đá” pháp trị trong những ngày đầu dựng nước, Downloaded by Kiên Ph?m
(kienpham2121@gmail.com) lOMoARcPSD|15548754 nhưng mãi đến gần đây tôi
mới biết đến vị luật gia tài ba này. Đứng trước những thông tin này, tôi tự hỏi rằng
còn cái gì tôi nghĩ là tôi biết nhưng là do người ta muốn tôi biết như vậy? Vì vậy,
cần phải có giải pháp hợp lí để giúp những người trẻ tuổi tư duy độc lập hơn trong
suy nghĩ, đừng bào mòn đi chất xám của con người. Hãy gợi mở để nó phát triển
một cách tốt nhất.

2. Giải pháp rèn luyện bản thân.


Không phải ai sinh ra cũng biết cách “Tư duy độc lập”, nhưng điều này hoàn
toàn có thể cải thiện được nhờ trau dồi bản thân mỗi ngày.
Bồi dưỡng thói quen đặt câu hỏi:những gì chưa biết, đừng tặc lưỡi cho qua,
phải luôn giữ tâm thế sẵn sàng học hỏi, mọi lúc mọi nơi, sau đó cố gắng tìm lời
giải đáp chuẩn xác nhất, có như vậy khả năng tư duy mới tiến bộ được.
Các bạn cần giữ tâm trí mở với cách nhìn của người khác và phân tích chúng
để xem liệu mình đồng ý hay bất đồng với họ. Điều quan trọng nhất là phải biết
cách phân tích và dự đoán chứ không phải ra sức phê bình người khác. Sự phê bình
không căn cứ trên kết quả phân tích sẽ mang đến những điều tồi tệ và khiến người
khác bị tổn thương.
Tò mò với mọi thứ xung quanh: những điều khác lạ, mới mẻ, những ý tưởng
dù nghe qua thật điên rồ… đều sẽ mang đến giá trị vào một lúc nào đó.
Luôn cầu tiến: Tôi không sợ làm việc với người chưa giỏi, tôi chỉ sợ những
người “tự cho là mình giỏi” mà thôi! – Hãy lưu ý kỹ điều này và đừng mắc phải sai
lầm tương tự.
Tự học là quan trọng : hãy cân bằng giữa việc học trên trường lớp và tự học
ở nhà. Chính những giây phút tự học quý báu sẽ nâng cao khả năng tư duy độc lập
của bạn, giúp bạn không bị đi theo lối mòn mà người khác áp đặt lên.
Dưới góc độ là một sinh viên ngành Y, tôi nghĩ quan trọng nhất là phải nghi
ngờ bản thân. Thay vì tìm cách phản đối ý kiến của người khác, tôi thường tự cãi
với chính mình.
Tôi chọn những suy nghĩ mà tôi tin tưởng nhất và tự hỏi khi nào thì nó sai.
Tôi thấy độc lập trong suy nghĩ với người đã khó, nhưng độc lập với chính mình
càng khó gấp bội, cần một tinh thần cởi mở, chấp nhận sự thật và ý kiến mới, bất
kể có đi ngược lại với những gì ta đã biết trước đây. Nhà văn tài danh F. Scott
Fitzgerald từng nói một trí tuệ hạng nhất phải có khả năng nắm giữ trong đầu hai ý
kiến đối lập mà vẫn không bị khùng. Tức là nếu mình chỉ nhớ những ý kiến mình
đồng tình thôi thì hoặc là mình ngu hoặc là cần xuống Biên Hòa gấp.
Tôi cũng chú ý chọn lựa vấn đề để suy nghĩ. Ta đọc, nghe hay xem cái gì ta
sẽ suy nghĩ về cái đó. Tôi thấy không kiểm soát được đầu vào thì khó lòng kiểm
soát được đầu ra. Bây giờ chúng ta thường xem điện thoại trước khi đi ngủ và khi
mới thức dậy, tức là cái ý nghĩ đầu tiên và cuối cùng mỗi ngày thường là do người
khác nhét vào đầu ta. Có thể đó là một dòng trạng thái, một tấm hình, một
comment, hay một scandal mới nhất đang làm cộng đồng mạng dậy sóng. Tôi rời
xa các mạng xã hội một phần vì không muốn người khác quyết định mình sẽ suy
nghĩ về chuyện gì, nhưng tôi vẫn còn thói quen xấu không bỏ được là đọc quá
nhiều tin tức.
Đối với thế hệ trẻ thì càng cần phải rèn luyện tư duy này mỗi ngày. Bởi nếu
không độc lập, không tự đưa ra quyết định cho mình thì mãi mãi sẽ chỉ là một
người chạy phía sau, mất phương hướng khi tiến về phía trước. Bác Hồ chính là
một tấm gương điển hình về tư duy độc lập. Người một mình buôn ba khắp năm
châu, bốn biển để tìm ra con đường cứu nước, giải phóng cho dân tộc, mở ra kỉ
nguyên độc lập - tự do cho đất nước ta.
Rõ ràng, đất nước ta rất cần những người có tư duy độc lập, quyết đoán.
Trong xu thế hội nhập, toàn cầu hóa, nếu không là chính mình, không có hướng đi
thì rất dễ bị hòa tan. Tuy nhiên, hiện nay còn tồn tại không ít người thiếu tư duy
độc lập, họ sống ỷ lại, trông chờ, phụ thuộc vào người khác, phó mặc cho cuộc đời
muốn đi đâu thì tới. Lối tư duy của những con người ấy thật buồn và đáng xấu hổ.
Nói tóm lại, tất cả chúng ta, đặc biệt là thế hệ trẻ và bản thân tôi nữa cần rèn
luyện tư duy độc lập của mình hằng ngày bằng cách tự bước bằng chính đôi chân,
suy nghĩ bằng cái đầu và hành động theo những gì mình cho là đúng. Đó mới là
cuộc sống thực sự của bạn. Hãy sống tự lập, sống mạnh mẽ bởi cuộc sống là một
cuộc hành trình. Có một hành trang vững vàng, bạn hoàn toàn có thể tự tin bước đi
trên đôi chân của chính mình!
C. KẾT LUẬN
Tuy con đường tư duy độc lập còn rất dài, chúng ta tự chứng tỏ mình tự lập
ra nó, tự dấn thân theo đuổi nó, và đó là cách tốt nhất (và có lẽ duy nhất) để mỗi
chúng ta tự phát triển và cùng đóng góp cho một xã hội mới, một xã hội được phát
triển bằng tri thức chứ không chỉ bằng vật chất. Khi có tư duy độc lập ta sẽ có được
nhiều cơ hội hơn trong cuộc sống, đứng trước những khó khăn sẽ tìm ra được
hướng giải quyết và sự lựa chọn tốt nhất. Điều này phải được giáo dục ngay từ khi
còn ngồi trên ghế nhà trường. Thầy cô không nên trở thành những chiếc máy nói
thao thao bất tuyệt mà chỉ nên đưa ra những gợi ý để người học tự phát triển tư duy
độc lập, hình thành tư duy phản biện trong mình. Giáo dục thông minh, toàn diện
là giúp trẻ phát triển nhiều hơn về mọi mặt chứ không đơn thuần là những lý thuyết
khô cằn trên sách vở, phải nhìn nhận vào thực tiễn và thực hành nó. Trong tác
phẩm “Faust” của đại thi hào Johann Wolfgang (von) Goethe (1749-1832) đã có
những vần thơ như sau: “Mọi lý thuyết đều là màu xám /Chỉ có cây đời mãi mãi
xanh tươi.”. Và quả vậy, chúng ta cần phải biết cảnh giác với mọi hiểu biết, cũng
như áp dụng lý thuyết, thậm chí kể cả với những điều được coi là chân lý. Tại sao
lại như vậy? Và có cái gọi là chân lý tuyệt đối, hay chân lý khách quan hay
không?. Đừng nên giáo dục trẻ bằng cách nhồi nhét những lý thuyết khô cằn ấy, áp
đặt điểm số lên chúng rồi biến chúng trở thành những kẻ nông cạn, hời hợt và kém
hiểu biết. Hãy nhìn nhận tầm quan trọng của tư duy độc lập, sáng tạo trong cuộc
sống và lấy nó làm kim chỉ nam trong việc giảng dạy học. Chỉ có cách giáo dục ấy
mới khiến trẻ phát triển ngay từ bé, sau này sẽ làm được nhiều việc có ích hơn cho
bản thân và tương lai của Đất nước. Trình độ hiểu biết của một Đất nước còn phụ
thuộc rất nhiều vào những thế hệ trẻ, vì vậy nếu không được giáo dục theo hướng
phát triển đó ngay từ lúc nhỏ thì bây giờ đừng ngần ngại mà hãy tự rèn luyện bản
thân để phát triển. Nếu không học giỏi bạn có thể cố gắng nhiều hơn nữa để giỏi,
nhưng nếu thiếu đi tư duy độc lập, tính quyết đoán chúng ta chỉ mãi là những kẻ
được thuê để cho người khác thực hiện ước mơ. Dưới góc nhìn là một sinh viên
ngành Y, tôi mong muốn nhà trường và cán bộ giảng viên cố gắng nhiều hơn trong
việc phát triển tư duy độc lập, tính sáng tạo cho sinh viên. Đó sẽ là nền tảng quý
giá nhất khi chúng tôi mang theo khỏi giảng đường để đến với một môi trường
mới. Khi còn là sinh viên, tôi nghĩ mình có nhiều cơ hội hơn để phát triển tư duy
ấy dưới sự giúp đỡ của các giảng viên nhà trường. Hãy chỉ truyền đạt những lý
thuyết cần thiết và thay vào đó có thêm nhiều hoạt động bổ ích trong các giờ dạy,
các bài tập mang tính sáng tạo, độc lập nhiều hơn, để người học cảm thấy những
bài học mà nhà trường mang đến thật bí ẩn và thu hút sự tò mò để khám phá nó
như một món quà quý giá. Đó là một cách giáo dục toàn diện mà chúng tôi mong
muốn gửi gắm đến nhà trường nói chung và nền giáo dục Việt Nam nói riêng. Giáo
dục không phải là nhồi nhét, áp đặt. Giáo dục chính là gợi mở để tự do phát triển,
khám phá. Một lần nữa, tôi xin khẳng định quan niệm của Albert Einstein “Bản
chất của một nền giáo dục có giá trị là lối tư duy phê phán độc lập phải được phát
triển và những người trẻ tuổi, một sự phát triển đang bị đe dọa trầm trọng bởi sự
nhồi nhét [hệ thống điểm số]. Giáo dục nhồi nhét tất yếu dẫn tới sự nông cạn và vô
văn hóa. Cần có cách dạy làm sao để học sinh cảm thấy những điều họ được học là
một quà tặng quý giá chứ không phải là một nhiệm vụ ngán ngẩm.” là hoàn toàn
đúng đắn và có tầm ảnh hưởng sâu sắc khiến chúng ta phải suy ngẫm.

You might also like