Professional Documents
Culture Documents
Sơ lược văn minh Đại Việt
Sơ lược văn minh Đại Việt
- Giới thiệu sơ về nền văn minh Đại Việt (chú ý nền văn minh mở đầu năm 938 kết thúc 1858)
(Bảo – Đức Minh)
- Giới thiệu về các triều đại ở Văn minh Đại Việt (chọn 1 sự kiện hoặc thành tựu tiêu biểu của từng triều
đại)
+ Ngô: Mở đầu nền Văn Minh
+ Đinh: Dẹp loạn 12 sứ quân
+ Tiền Lê
+ Lý: Dời đô
+ Trần: ba lần đánh bại quân Mông - Nguyên
+ Hồ
+ Lê Sơ: Đánh bại nhà Minh, Chế độ quân chủ chuyên chế đạt đến đỉnh cao
+ Lê Trung Hưng(Mạc Trịnh – Nguyễn): Nội chiến
+ Tây Sơn: Đánh bại quân Thanh
+ Nguyễn: Kế thúc nền Văn Minh
(Cường)
Năm 938 Ngô Quyền (độc lập)
(Linh – Châu – Mai Hưng)
Năm 1010 Lý Công Uẩn rời đô (tự chủ)
(Thùy Trang – Danh Long)
Lý do kết thúc nền văn minh (lí do chính: Pháp Xâm lược, bàn thêm về thời kì, đời sống bla bla)
(Danh Hiếu – Trí Đức)
Thời gian:
- Tồn tại và phát triển từ thế kỉ X đến giữa thế kỉ XIX, trải dài gần 1000 năm
- Gắn liền với kinh đô Thăng Long nên con được gọi là văn minh Thăng Long
Ý chính:
*Cơ sở hình thành:
- Được phát triển trong điều kiện độc lập, tự chủ của quốc gia
- Kế thừa thành tựu của nền văn minh Văn Lang - Âu Lạc
- Nền độc lập, tự chủ của dân tộc Đại Việt
- Thế kỉ XI – XV: phát triển mạnh mẽ, toàn diện và thể hiện rõ nét tính dân tộc
- Thế kỉ XV – XVII: tiếp tục phát triển và đạt được những thành tựu rực rỡ
- Thế kỉ XVII I – giữa thế kỉ XIX: bắt đầu thể hiện dấu hiệu suy thoái.
Huống chi thành Đại La, kinh đô cũ của Cao Vương, ở vào nơi trung tâm trời đất, được thế rồng cuộn hổ
ngồi, chính giữa nam bắc đông tây, tiện nghi núi sông sau trước. Vùng này mặt đất rộng mà bằng phẳng, thế đất
cao mà sáng sủa, dân cư không khổ thấp trũng tối tăm, muôn vật hết sức tươi tốt phồn thịnh. Xem khắp nước Việt
đó là nơi thắng địa, thực là chỗ tụ hội quan yếu của bốn phương, đúng là nơi thượng đô kinh sư mãi muôn
đời………..
*Quá trình:
- Vào thời xưa, các phương tiện di chuyển còn thô sơ, hệ thống giao thông
đơn giản. Chính vì vậy việc dời đô thời đó là một việc hết sức quan trọng và
khó khăn. Theo các ghi chép và các nghiên cứu của các nhà sử học, Lý Công
Uẩn dời kinh đô về thành Đại La bằng con đường thủy và đi vào thời điểm
cuối hè.
- Quá trình dời đô của Lý Công Uẩn đi qua tổng cộng 6 con sông. Trong đó,
3 sông Sào Khê, Hoàng Long, Châu Giang là đi xuôi dòng. Còn lại (Đáy,
Hồng, Tô Lịch) là đi ngược dòng.
* Câu hỏi: Có nhiều người cũng thắc mắc tại sao Lý Công Uẩn không đi
đường biển cho nhanh?
- Như các bạn cũng đã biết thì thời đó, các phương tiện đường biển rất thô sơ,
đơn giản. Thêm cả việc tải nặng nữa thì khi qua biển, thuyền sẽ không chịu
được các đợt sóng lớn.
*Kết quả:
+ Đại Việt lúc bấy giờ trở thành một quốc gia phồn thịnh, có nền quân sự
đứng đầu Đông Nam Á. ĐV còn đánh bại quân tống lần 2.Thuỷ binh thời này
rất mạnh,biết tận dụng ưu thế đường sông.
+ Là trung tâm tôn giáo Phật giáo lớn thứ 5.
+ Nhân dân ấm no. Buôn bán trở nên nhộn nhịp.Đo thị trở nên sầm uất.
+ Bốn phương biển cả thanh bình.
*Ý nghĩa:
+ Việc dời đô từ Hoa Lư về Đại La thể hiện quyết định sáng suốt của vua Lý
Công Uẩn và các quan đại thần thời bấy, tạo đà cho sự phát triển của đất
nước.
+ Dời đô ra Thăng Long là một bước ngoặt rất lớn trong suốt tiến trình lịch
sử. Nó đánh dấu sự trưởng thành của dân tộc Đại Việt.Đánh dấu và khẳng
định nền độc lập tự chủ của nước nhà.
+ Góp phần thế hiện sự hùng mạnh có thể sánh ngang với đế chế phương Bắc
của văn minh Đại Việt,khiến chúng phải e ngại.
Như vậy,kinh đô Thăng Long quả là cái nôi lập đế lập nghiệp cho
muôn đời, là nơi để cho sơn hà xã tắc được bền vững muôn đời vậy.
Nguyên do kết thúc nền văn minh Đại Việt
* Giới thiệu: Nền văn Minh Đại Việt kết thúc từ Từ giữa thế kỉ XIX, việc thực dân
Pháp xâm lược và thiết lập chế độ cai trị ở Việt Nam đã chấm dứt thời kì phát triển của
nền văn minh Đại Việt đó được gọi là cuộc Chiến tranh Pháp–Đại Nam là một cuộc
chiến tranh giữa nhà Nguyễn và Đế chế Pháp, diễn ra từ năm 1858 đến năm 1884.
Cuộc chiến kết thúc bằng thắng lợi của Pháp.
* Diễn biến:
+ Vào giữa thế kỷ 19, ở Đại Nam đã có khoảng 300.000 người theo đạo Kitô. Hầu
hết các giám mục và linh mục đều nói tiếng Pháp hoặc tiếng Tây Ban Nha. Do
những việc cấm đạo và tàn sát giáo dân của vua Minh Mạng mà ngay trong năm
1838 đã khiến dư luận Pháp thì sôi động vì sự ngược đãi giáo dân của Minh Mạng.
(mâu thuẫn từ trước)
+ Ngày 16 tháng 9 năm 1856, tàu chiến Catinat đưa phái viên Pháp mang quốc
thư đến Đà Nẵng nhằm thiết lập quan hệ ngoại giao với Đại Nam để có thể thông
thương và tự do truyền đạo, nhưng triều đình Huế lo ngại không chịu tiếp.
+ Tháng 7 năm 1857, Napoleon III quyết định can thiệp vào Đại Nam bằng vũ
lực. Pháp đã lấy cớ trả thù việc triều đình Huế không tiếp nhận quốc thư của Pháp
do tàu chiến Catina đem đến tháng 9 năm 1856, vì cho là "làm nhục quốc kì" Pháp.
Mặt khác, họ còn lấy cớ "bênh vực đạo", "truyền bá văn minh công giáo" để tranh
thủ sự đồng tình ủng hộ của dư luận công giáo ở Pháp và Đại Nam.
+ Trận Sơn Trà (1/9/1858) mở đầu chiến tranh xâm lược nước ta của thực dân
Pháp
+ Nhiều cuộc chiến đấu giữa ta và pháp trải dài 3 miền Bắc Trung Nam
+ Ngày 25 tháng 8, dưới sức ép quân sự của Pháp, nhà Nguyễn phải chấp thuận
ký hòa ước với Pháp, theo đó chấp thuận sự bảo hộ của Pháp tại Bắc Kỳ, mất
quyền tự chủ.
+ 6/6/1884 Kí hiệp ước Pa-tơ-nốt, chấm dứt triều đại phong kiến nhà Nguyễn với
tư cách là một quốc gia độc lập, thay vào đó là chế độ thuộc địa nửa phong kiến
chính thức kết thúc nền văn minh Đại Việt.