Hiszpania

Hiszpania

Andaluzja
Andaluzja

Almería
Kadyks
SECRETARÍA DE
ESTADO DE TURISMO
Kordoba
MINISTERIO DE Y COMERCIO
INDUSTRIA, TURISMO
Y COMERCIO
SECRETARÍA
GENERAL DE TURISMO
Grenada
TURESPAÑA
Huelva
Jaén
WSPÓLNOTA
EUROPEANEUROPEJSKA
COMMUNITY Malaga
Europejski Fundusz
European Regional
Rozwoju Regionalnego
Development Fund
Sewilla

PL
 CI
SPIS TREÂC
Ws t ´ p
Wst´p 1
Historia, sztuka i przyroda. Te trzy
Poz n a ç An d a l uzj´ s∏owa wydajà si´ definiowaç esencj´
Terytorium, klimat, us∏ugi 2 najcieplejszego regionu Europy.
Historia 4 Andaluzja od dawnych czasów
El Legado andalusí 6
budzi∏a specjalne zainteresowanie
Dziedzictwo Artystyczne 6
podró˝nych. Najwi´kszy pod
Bogactwo przyrodnicze 9
Dublin wzgl´dem powierzchni i liczby
T r a s y p o st ol i c a c h Wielka ludnoÊci region Hiszpanii cz´Êcià
i p r ow incj ach A nd al uz ji Irlandia Brytania swojego terytorium prawie styka si´ mokrad∏a charakteryzujà Huelv´
Almería 10 z kontynentem Afryki. Afryka a plantacje oliwek Jaén.
Kadyks 15 Londyn i Europa zbli˝ajà si´ do siebie na tej
Kordoba 21 ziemi pe∏nej kontrastów, Ale urok tego regionu, to nie tylko
Grenada 26 dysponujàcej ∏agodnym klimatem, jego stolice. Okr´gi nale˝àce do
Huelva 33 d∏ugimi, z∏ocistymi pla˝ami, regionu oferujà wszystko to co mo˝e
Jaén 38 Pary˝
stromymi ∏aƒcuchami górskimi, spodobaç si´ turyÊcie. S∏oƒce na
Malaga 43
przestrzennymi równinami, na piaszczystych pla˝ach, sporty zimowe
Sewilla 49 Francja
których znajdujà si´ miasteczka w oÊrodkach narciarskich najbardziej
Ro zr y w ka i r ek r ea cj a 54 Morze i miasta bogate w zabytki. wysuni´tych na po∏udnie na ca∏ym
W a ˝n e te le f on y i a d r e s y Kantabryjskie kontynencie, historia zamkni´ta
66
Andaluzja otoczona jest przez wody w murach starych koÊcio∏ów
Atlantyku i Morza Âródziemnego. i pa∏aców, rozrzuconych wzd∏u˝
Hiszpania Z oÊmiu prowincji wchodzàcych i wszerz ca∏ego regionu. Wy˝ej
Portugalia w sk∏ad regionu, pi´ç znajduje si´ wymienione mo˝liwoÊci sà tylko
Madryt nad brzegami oceanu i morza, niektórymi z licznych, które nam
Lizbona pozosta∏e znajdujà si´ wewnàtrz oferuje Andaluzja.
Ocean Atlantycki làdu. Sewilla jest stolicà regionu
liczàcego 7 300 000 mieszkaƒców. Nowoczesna Andaluzja dysponuje
Andaluzja Morze Giralda jest symbolem tego miasta szerokà ofertà infrastruktury
Âródziemne nad rzekà Gwadalkiwir, która turystycznej najwy˝szej jakoÊci.
Ceuta przecina ze wschodu na zachód Usatysfakcjonowaç nawet
Melilla terytorium Andaluzji. najbardziej wymagajàcego turyst´
nie jest trudno w regionie tak
W Grenadzie znajduje si´ jeden bogatym w tradycje walki byków,
Tekst: Wydawca
z zabytków najcz´Êciej zwiedzanych muzyki flamenco i gastronomi´
Manuel Pérez Rodríguez © Turespaña
Secretaría de Estado de w Êwiecie: Alhambra. Meczet jest czerpiàcà swoje produkty z morza
T∏umaczenie: Turismo y Comercio symbolem Kordoby, Las alcazabas i z terenów górzystych. Nikt nie
TRISTAN TRADE, S.A. Ministerio de Industria,
Almerii i Malagi, zatoka zaÊ mo˝e pozostaç oboj´tnym na
Turismo y Comercio
Projekt graficzny: symbolem Kadyksu, nadmorskie wszystkie te uroki Andaluzji.
P&L MARÍN NIPO: 704-05-024-8
Wydrukowano w Polsce
Fotografie:
Archiwum Turespaña Wydanie trzecie
1
 P ozn a ç
Anda lu zj´
Terytorium,
klimat, us∏ugi
Andaluzja znajduje si´ na po∏udniu
Hiszpanii. Jest najwi´kszym
Regionem Autonomicznym w kraju.
Jej osiem prowincji zajmuje obszar
87.268 kilometrów kwadratowych.
Jej po∏udniowe brzegi obmywa
ocean i morze. Wzburzone wody
Atlantyku uderzajà w brzegi
Huelvy i Kadyksu, podczas gdy
∏agodne Morze Âródziemne oblewa
brzegi cz´Êci Kadyksu, Malagi,
Grenady i Almerii. Na pó∏nocy
region graniczy z Estremadurà,
Kastylià La Manchà i Murcjà, ze
strony zachodniej z Portugalià.
Despeñaperros stanowi naturalne
przejÊcie z p∏askowy˝u do Doliny
Gwadalkiwiru. Z tego miejsca
rozciàga si´ d∏ugie pasmo górskie
Cazorla. Jaén
2 3
Sierra Morena, które stanowi
szkielet pó∏nocnej cz´Êci prowincji
Jaén, Kordoby, Sewilli i Huelvy.
U stóp Sierra Morena rozciàga si´
dolina najd∏u˝szej
i najzasobniejszej w wod´ rzeki
Andaluzji – Gwadalkiwiru, która
od Sewilli jest ˝eglowna. Tereny
najni˝ej po∏o˝one majà form´
moczarów, które stanowià dobrà
podstaw´ dla upraw,
potrzebujàcych du˝o wilgoci.
Sierra Nevada stanowi najwy˝sze
pasmo górskie masywu
penibetyckiego. W tym paÊmie
górskim znajdujà si´ najwy˝sze
szczyty Pó∏wyspu Iberyjskiego:
Mulhacén (3.481 metrów) i Veleta
(3.398 metrów). To pasmo rozciàga
si´ do Serranía de Ronda, dajàc
poczàtek pasmu zwanemu
Axarquía Malagi.
Grenada wznosi si´ równie˝ na
p∏askowy˝u de Baza y Huéscar,
podczas gdy Almería w du˝ej cz´Êci
jest zaj´ta przez pustyni´ Tabernas,
która jest jedynym terytorium
pustynnym w Europie. Andaluzja
ma wiele okr´gów o ró˝nych
mikroklimatach.
Na wybrze˝u Andaluzji jest Êrednio
trzy tysiàce godzin s∏oƒca rocznie.
Nie dziwi wi´c, ˝e jest to jeden
z najcieplejszych regionów Europy.
Panuje tu umiarkowany klimat
Êródziemnomorski, lata sà ciep∏e
i suche a zimy o ∏agodnych
temperaturach.
Park Krajobrazowy Cabo de Gata-Níjar. Almería
Opady sà nieregularne. Andaluzja
jest ziemià kontrastów, które
odzwierciedlajà si´ nawet
w ró˝nicach klimatycznych.
Na terenach pustyni Tabernas
i w Almerii prawie nie ma opadów,
podczas gdy na obszarach Sierra de
Grazalema i w Kadyksie wskaênik
opadów rocznych jest jednym
z najwy˝szych w ca∏ej Hiszpanii.
Alpejskie zimno na obszarze Sierra
Nevada kontrastuje z ∏agodnoÊcià
klimatu Costa Tropical (Wybrze˝e
Tropikalne). Na odleg∏oÊci 33 km
mo˝emy przejÊç od kilku stopni
poni˝ej zera a˝ do 22 powy˝ej zera.
Takie ró˝nice temperatury mo˝emy
spotkaç na obszarze tej samej
prowincji Grenady.
W Andaluzji istnieje g´sta sieç
dróg, dróg szybkiego ruchu
i autostrad. Droga szybkiego ruchu
N-IV, przecina Despeñaperros
i ∏àczy p∏askowy˝ ze stolicami
Kordobà, Sewillà i Kadyksem,
przemierzajàc miasta nad brzegami
Gwadalkiwiru. Droga A-92 ∏àczy
Sewill´ i Grenad´ z Regionem
Murcji. Autostrada Quinto
Centenario zaczyna si´ w stolicy
Andaluzji i prowadzi do Huelvy.
Z Sewilli do Estremadury prowadzi
droga N-630. Droga szybkiego
ruchu Bailén-Grenada przecina
Jaén. Z kolei droga szybkiego
ruchu del Mediteráneo przemierza
du˝à cz´Êç wybrze˝a Andaluzji.
Andaluzja równie˝ dysponuje
rozbudowanà siecià komunikacji
kolejowej. Przez terytorium tego
regionu przebiega linia kolejowa
∏àczàca Madryt z Sewillà, po której
je˝d˝à pociàgi, takie jak n.p.: AVE
(nowoczesny, bardzo szybki
pociàg), na które w Hiszpanii jest
szczególne zapotrzebowanie.
Dwa lotniska mi´dzynarodowe
„Pablo Ruiz Picasso” w Maladze
i „San Pablo” w Sewilli przyjmujà
najwi´kszà liczb´ pasa˝erów
docierajàcych do Andaluzji
samolotem. Oprócz tych dwóch
lotnisk trzeba równie˝ dodaç
lotniska w Kordobie, Almeríi,
Grenadzie i Jerez de la Frontera,
które ∏àczà Andaluzj´
z wi´kszoÊcià stolic prowincji
Hiszpanii.
Algeciras jest najwa˝niejszym
portem morskim Andaluzji. Inne
porty funkcjonujà równie˝
w Almerii, Motril, Kadyksie,
Huelvie, w Maladze i Sewilli. Poza
tym na wybrze˝u Andaluzji
znajduje si´ 38 portów jachtowych.
Historia
Legenda mówi, ˝e Herkules, bóg
mitologii greckiej i rzymskiej,
odzieli∏ Europ´ od Afryki cieÊninà
Giblartarskà, tworzàc Morze
Âródziemne. Herkules, syn Zeusa,
sta∏ si´ w ten sposób symbolem
i jego podobizna, u boku dwóch
mitycznych kolumn, znalaz∏a si´
w herbie na fladze Andaluzji
(bia∏o-zielonej).
Andaluzja budzi∏a szczególne
zainteresowanie ju˝ wÊród ludów
pierwotnych. Uwa˝a si´, ˝e ju˝
w okresie neolitycznym pierwsi
mieszkaƒcy Europy przybyli
z Afryki przeszli w∏aÊnie przez
ziemie Andaluzji. W epoce bràzu
istnia∏a tu kultura Tartessos.
Póêniej zamieszkiwali to
terytorium Iberowie. W roku
1100 p.n.e Fenicjanie zak∏adajà
Gades, dzisiejszy Kadyks, uznany
za najstarsze miasto Europy.
Grecy i Kartagiƒczycy dotarli tu
4 5
Bolonia. Kadyks
pó˝niej. W III w p.n.e Rzym
w∏àcza to terytorium, zwane
Betykà, do swego Imperium.
Na przestrzeni siedmiu wieków
prowincja ta dostarcza∏a metali,
oliwy, zbo˝a i wina. W zamian
otrzymujàc od Rzymu solidnà
infrastruktur´ i j´zyk. Poza tym
w Betyce urodzili si´ Trajan
i Hadrian, dwaj z najbardziej
wybitnych cesarzy Imperium.
Wraz ze zmierzchem Imperium
w roku 411 Wandalowie przybyli
tutaj znad brzegów Renu i osiedlili
si´ w dolinie Gwadalkiwiru.
Jednak˝e ich obecnoÊç tutaj nie
trwa∏a d∏ugo.
W roku 711 wtargn´∏a na ten
obszar kultura Islamu i rozpoczyna
si´ nowy etap rozwoju tych ziem.
W ciàgu oÊmiu wieków cywilizacja
arabska zamienia Al-Andalus
w najlepiej prosperujàcy
i rozwini´ty region Zachodu.
Kalifat Kordoby promieniuje
bogactwem i wiedzà. Spadek po
tamtej kulturze odnajdujemy do
dziÊ w oÊmiu prowincjach
Andaluzji. Rozk∏ad polityczny
tamtej kultury zach´ci∏
chrzeÊcijaƒskich w∏adców do
rozpocz´cia dzie∏a Rekonkwisty.
W roku 1212 wojska
chrzeÊcijaƒskie odnoszà
zwyci´stwo w Navas de Tolosa, na
pó∏noc od Jaén. W roku 1236 pada
Kordoba, w 1248 Sewilla. Ale
Kastylia musi poczekaç jeszcze
ponad dwieÊcie lat, aby
definitywnie skoƒczyç z obecnoÊcià
muzu∏maƒskà na Pó∏wyspie
Iberyjskim. W roku 1492 Królowie
Katoliccy wyp´dziwszy Boabdila,
ostatniego monarch´
muzu∏maƒskiego, wkraczajà do
Grenady. W tym samym roku
z portu prowincji Huelva, Palos de
la Frontera, wyruszajà trzy
karawele dowodzone przez
Krzysztofa Kolumba. Tak zaczà∏
si´ proces odkrywania Ameryki.
Wiek XVI by∏ okresem
najwi´kszego rozwoju dla Sewilli.
Przez 150 lat miasto zmienia si´
w centrum gospodarcze Êwiata. Do
jej portów przybywajà statki pe∏ne
z∏ota i srebra. Ca∏e to bogactwo
jest widoczne w wyglàdzie
imponujàcych budynków,
koÊcio∏ów i innych zabytków, które
Jaskinia de la Menga. Antequera.
Malaga
przetrwa∏y do naszych czasów.
W kolejnych wiekach miasto
przechodzi zmienne koleje losu.
Podró˝nik romantyczny
z poczàtków XIX wieku w swoich
zapiskach odnotowuje wszystkie
spotkane tam przeciwieƒstwa.
Wiek XIX zaczà∏ si´ Wojnà
o Niepodleg∏oÊç. Andaluzyjczycy
zatrzymujà inwazj´ Napoleona
Bonaparte w Kadyksie. Historia
odnotowuje wiele heroicznych
czynów z tamtego okresu. W roku
1808 wojska hiszpaƒskie
zwyci´˝ajà francuskie w bitwie pod
Bailén. W tamtym okresie zam´tu,
w roku 1812, zostaje uchwalona
pierwsza Konstytucja hiszpaƒska.
Dzisiaj Andaluzja jest bogatym
regionem, który opiera swojà
gospodark´ na przemyÊle,
rolnictwie i turystyce.
W roku 1981 zosta∏ przyj´ty Statut
Autonomii. Parlament Andaluzji
jest instytucjà, w której
reprezentowana jest wola ludu,
natomiast Junta de Andalucía jest
organem rzàdu autonomicznego.
Karawela. La Rábida. Huelva
 Legado
andalusí.
Trasy turystyczne
Legado Andalusí (Organizacja ds
Dziedzictwa Andalusí) to projekt
turystyczno-kulturalny, który
wykorzystuje i promuje wszelkie
pozosta∏oÊci historyczne
cywilizacji, która przez ponad
osiem wieków rozwija∏a si´ na
po∏udniu Pó∏wyspu Iberyjskiego.
Legado Andalusí ma swojà
siedzib´ w Corral del Carbón
w Grenadzie. Organizacja
wytyczy∏a siedem tras
turystycznych, które
przemierzajà Andaluzj´. Na
specjalnà uwag´ zas∏ugujà: Szlak
Kalifatu, który ∏aczy Kordob´
z Grenadà i prezentuje bia∏e
miasteczka i obszary przyrody
chronionej, jak n.p. Park
Krajobrazowy Sierras Subbéticas;
Szlak W. Irwinga, nazwany tak
na czeÊç dziewi´tnastowiecznego,
amerykaƒskiego podró˝nika.
Trasa ∏àczy Sewill´ z Grenadà,
przemierzajàc po drodze
miasteczka o arabskiej historii,
takie jak Carmona, Antequera,
Loja; Szlak Nasrydów, który
zaczyna si´ w miejscowoÊci
Navas de Tolosa i prowadzi do
Grenady, przecinajàc po drodze
zabytkowe miasta takie jak
Úbeda i Baeza.
w w w .l e g ad o a n d a lu sí . e s
6
Dziedzictwo
artystyczne
Ju˝ same wykopaliska
archeologiczne, które
znajdujemy w Andaluzji dajà
Êwiadectwo, jakie znaczenie mia∏
ten region dla jego pierwszych
mieszkaƒców. Plemiona z okresu
neolitu osiedli∏y si´ w dolinie
Gwadalkiwiru. W innych
miejscach, jak n.p Antequera
(Malaga) zachowa∏y si´
imponujàce dolmeny, podobne
do tych, które znajdujà si´
w Valencina de la Concepción
(Sewilla), lub w Trigueros
(Huelva). Fenicjanie za∏o˝yli
Gades, dzisiejszy Kadyks.
Z czasów tamtej kultury
zachowa∏y si´ wspania∏e
sarkofagi, które dzisiaj mo˝na
obejrzeç w muzeum w Kadyksie.
W Jaén osiedlili si´
przedstawiciele cywilizacji
iberyjskiej. By∏ to lud starszy od
cywilizacji rzymskiej, który
osiàgnà∏ wysoki stopieƒ
organizacji w dziedzinie handlu.
W muzeum w Jaén mo˝emy
obejrzeç wiele rzeêb z tego
okresu o wielkiej wartoÊci.
Bogate pozosta∏oÊci z okresu
rzymskiego mo˝emy podziwiaç
w wykopaliskach
archeologicznych w Italice,
Carmonie (Sewilla). Pozosta∏oÊci
kultury Islamu rozrzucone sà po
ca∏ym terytorium Andaluzji,
jednak najcenniejsze zabytki
znajdujà si´ w Grenadzie
i Kordobie. La Alhambra
i Meczet w Kordobie, uznane za
Dziedzictwo LudzkoÊci, sà
zbytkami historyczno-
artystycznymi, nale˝àcymi do
najcz´Êciej zwiedzanych na
Êwiecie. Meczety, zamki, wie˝e
stra˝nicze, b´dàce dowodem
bogatej przesz∏oÊci Al-Andalus,
która by∏a terenem wspó∏˝ycia
i rywalizacji pomi´dzy kulturami
muzu∏maƒskà i chrzeÊcijaƒskà,
mo˝emy spotkaç na ca∏ym
terytorium Andaluzji. Przybycie
królów kastylijskich do Andaluzji
zapoczàtkowa∏o styl gotycki
w budownictwie.
Brama w Jaén, którà wesz∏y
wojska chrzeÊcijaƒskie, by∏a
jednà z pierwszych realizacji tego
nowego postulatu artystycznego.
Katedra.Sewilla
W miastach takich jak Úbeba
i Baeza mo˝emy znaleêç liczne
koÊcio∏y, pa∏ace, domy i inne
budynki, które z czasem nabra∏y
charakteru renesansowego.
Jednak˝e w Sewilli gotyk nabra∏
swojej prawdziwej wielkoÊci.
Najlepszym tego przyk∏adem jest
Katedra, wielka konstrukcja
z koƒca Êredniowiecza
andaluzyjskiego.
Styl renesansowy jest widoczny
w architekturze rynków wielu
miasteczek Jaén i Grenady.
Palacio de Carlos V
(Pa∏ac Karlosa V)
w Grenadzie, nale˝àcy
do kompleksu
Alhambra lub
Katedra w Jaén sà
najlepszymi
przyk∏adami tego
stylu
w regionie.
Styl barokowy ma swoje
wspania∏e przyk∏ady
w miejscowoÊciach takich jak
Écija i Carmona (Sewilla).
Dziesiàtki koÊcio∏ów i klasztorów
zosta∏y zbudowane w tym stylu
wzd∏u˝ i wszerz ca∏ego regionu.
La Cartuja w Grenadzie jest
jednym z lepszych przyk∏adów
tego stylu, ale nie jedynym.
W miejscowoÊciach Priego
i Lucena (Kordoba) znajdujà si´
Kaplica Wniebowstàpienia
i Âw. Mateusza, ozdobione
okaza∏ymi elementami
dekoracyjnymi.
Architektura kolonialna, która
rozwin´∏a si´ w Andaluzji jako
konsekwencja nap∏ywu dóbr
przyworzonych z Ameryki,
najlepiej reprezentowana jest
przez budynek Archivo de Indias
(Archiwum Indii) w Sewilli,
Monasterio (klasztor) de la
Rábida (Huelva) i Katedr´
w Kadyksie.
Architektura ludowa zwiàzana
jest przede wszystkim z bia∏ymi
osadami rozrzuconymi poÊród
pól Andaluzji. Oprócz tego areny
do walk byków w miastach, jak
np. w Ronda sà przyk∏adem tak
zwanej architektury
romantycznej. W wieku XX
Andaluzja w∏àczy∏a si´ we
wszystkie nowe tendencje
architektury europejskiej.
Budynki przemys∏owe,
8
Meczet. Kordoba
modernistyczne, stylizowane na
historyczne i nowoczesne
rozrzucone sà po ca∏ym
terytorium regionu. Wystawa
Âwiatowa z roku 1992
pozostawi∏a w Sewilli kolejny
bogaty spadek architektoniczny.
Bogactwo
przyrodnicze
SiedemnaÊcie procent
powierzchni regionu jest uznane
za obszar chroniony.
W Andaluzji znajdujà si´ dwa
Parki Narodowe Doñana i Sierra
Nevada, dwadzieÊcia dwa Parki
Krajobrazowe rozrzucone po
wybrze˝u i znajdujàce si´ w g∏´bi
làdu. Poza tym w tym regionie
jest 28 Rezerwatów Przyrody,
które w wi´kszoÊci przypadków
obejmujà tereny podmok∏e,
idealne dla rozwoju bujnej flory
i fauny. Map´ ekologicznà
Andaluzji dope∏nia oko∏o
30 stref o wyjàtkowym bogactwie
geologicznym.
Doñana i Sierra Nevada zosta∏y
uznane przez Unesco
Rezerwatami Biosfery. Tytu∏ ten
otrzyma∏o równie˝ pi´ç innych
terenów chronionych, takich jak:
Park Narodowy Sierra Nevada. Grenada
Sierra de las Nieves (Malaga),
Sierra de Grazalema (Kadyks),
Cabo de Gata (Almería), las
Marismas del Odiel (Huelva),
Cazorla, Segura y las Villas
(Jaén). Park, wymieniony jako
ostatni, jest najwi´kszy w ca∏ej
Hiszpanii i drugi co do wielkoÊci
w Europie.
Du˝a cz´Êç bogactwa
przyrodniczego Andaluzji
znajduje si´ na wybrze˝u.
Np. Park Krajobrazowy Cabo de
Gata-Níjar (Almería), Bahía de
Cádiz (Zatoka Kadyska) i Park
Narodowy Doñana. Wybrze˝e
Andaluzji podzielone jest na
cztery cz´Êci: la Costa de
Almería, znajdujàca si´
w prowincji o tej samej nazwie,
La Costa Tropical, znajdujàca si´
w prowincji Grenady i La Costa
del Sol, w prowincji Malagi.
Prowincja Kadyksu i Huelvy
znajdujà sie na wybrze˝u Costa
de la Luz.
 Jesús de Perceb
as Ca

de V
Aven ches
Avenida Pablo
l
lle

Bo
Plaza

A
D
Inmaculada de

il

A
Call
Barranc
la

ida

N
N Pa

de Alfareros

A
or

e
ia lm

R
s
a
Tras y po

ce

G
wszystkim w najstarszych

Made

ru

Ca
C
gis Reg pitán ast

al

nta
ovich

s
tra
dzielnicach mieszkalnych Almeríi.

E
a
stolicach di

La
Fed
Duim Arria

Iglesias ngue

D
Graerico d

res
do
lle Ju

la
za
la

mb
Ca

Do
nC
ia
de Murc

ádiz
A

ocij
i prowi ncjach

Ra
C.

mí
R

a
E

C. C

os
s T
Katedra (3) poczàtkowo by∏a co E

e
2 Ant ar R lle Plaza
Ca

z
onio
An daluz ji

C
Vi M R Amistad
C. A
planowana jako forteca. co Z

tón
C MUÑO

ro
Plaza del Puerta de ALDE

Pla
ALC
Plaza Carmen Purchena CALLE
Usprawiedliwia to solidny wyglàd 1

la
Ca

GoGarb
Montes

ro

do
Par Plaza Manuel R lle

Li
nz ín
qu

ar
Pérez García A

Le irv
eR
zewn´trzny budynku, jego cztery M

on
de

ále
amó s

ct en
S
o da Plaza B
nC sit

Le
an
or t
LA

z
la

s
asti Pó n

al

Ju
ule
llo e Flores
Ti

PASEO
wie˝e i ma∏e okienka. Zewn´trzna Call Pér Te D

n
eR

c
ez E rr i

C.
Plaza

Sa
Hér
edu L za
Almería cto Plaza Joaquín Vieja na

ga
O
surowoÊç kontrastuje jednak

C.
i a Plaza Castelar B
Santiesteban Ayuntamiento ar

Ve
M. Cepero
fo n s o Plaza San I S
S a n Ilde M Plaza G P

Calle Desc
. z Pedro
C tón San Antón ene

e
O

rca
z pe∏nym harmonii wn´trzem an An ráe r

Lope d
Careaga
Ar P Ricardoasl Navarro Rodrigo

Clarín
C. S 5 O

Lo
San
Plaza R

na
Plaza de B
Mariyat, co po arabsku znaczy: Êwiàtyni. G∏ówny o∏tarz jest gotycki, 4 Campomanes Pad Zaragoza

Calle
E

de la Rei
Pavia re L R
8

nz
Jua

l
Rea
A

Alborán
Plaza Infanta uqu

anso
Minero

Sa
e e
„miejsce z widokiem na morze”, chór w stylu platereskowym u

n
q de la

as
u
7

L o ÉN
C. General L

z
Edu

rca
Rey

Javier
Catedral

zque
a

farin
Pérerdo

DE

L
Call

a
P

BE
Cru ta
eP
3 Plaza

rcí
w epoce Kalifatu Kordobaƒskiego, i nastawy kaplic w stylu z Trajano

es
edr

Velá
z

Calle
Cha

San

Ga
o Jo P

rán
ver Bendicho

Calle
Católicos
Plaza de
by∏ jednym z wa˝niejszych portów barokowym. Obok Katedry

o
Plaza Marqués

a
Alb

rcí
Alfonso XIII de Heredia

Ga
Alicante
Êwiata Islamu. La alcazaba (1), znajduje si´ Convento (Klasztor) PA 6 10 11 Plaza P. 9
An SE 12

lle
Cazano

Fe DE o
dé O General Tamayo

r ic
Ca
n DE

iles
stro

os

C. José Artes de
która wznosi si´ na skale dziÊ de las Puras (4) i Palacio Episcopal

o
de
SA

r ic
mp

ALMERÍA
C. d. Arap

Fe
N

Ca
nid a

de
LU Ca

Tri tísim
Pa

Ca
ad
rqu IS lle
jeszcze daje Êwiadectwo znaczenia (Pa∏ac Biskupi) (5). Niedaleko stàd, MA eN Gral. Segura

ez
z
ico

n
de

are
R

ida
lás Ge

Sa

r tín
Sa ron
jakie niegdyÊ mia∏a Almería. obok portu wznosi si´ Hospital os Macha
do

en
Álv
lme a
Ló Herman

ida
Ma
r

Av
Pa ón pe P

Calle R
z

en
Forteca (la alcazaba) znajduje si´ Real (6) ze swojà pi´knà fasadà ME se F
N P alcón

Arcos
Molina

Av
o

MB TE
Co d igo Alonso
DI sta e C

LA
C. Canón

EN
na wzgórzu miasta, w którym do neoklasycznà z XVIII wieku. TE

afael Al
oc

EG
he
RR

RA
s

AR
dziÊ widoczne sà wp∏ywy 0 100 200 300 m ÁN P

IN
EO

pobliskiego kontynentu
afrykaƒskiego. Tysiàcletnia
alcazaba jest najwi´kszà fortecà
zbudowanà przez Arabów na
Pó∏wyspie Iberyjskim. Wewnàtrz
murów znajdujà si´ pi´kne ogrody
i obszerne zabudowania
uwieƒczone wysokimi wie˝ami taki
jak n.p torre del Homenaje.
Z pobliskiego wzgórza Cerro de
San Cristóbal (2) mo˝na
podziwiaç jeden z najpi´kniejszych
widoków miasta. U stóp fortecy
rozciàga si´ miasto. Jego arabski
charakter rzuca si´ w oczy przede
10
berti
RE
W sk∏ad dziedzictwa artystycznego 13 14
AÑO 2005
Almeríi wchodzà równie˝ inne
koÊcio∏y, jak n.p. San Juan (7), 1 Alcazaba
zbudowany na ruinach arabskiego zabytek o du˝ej wartoÊci 2 Cerro (wzgórze) de San Cristóbal
meczetu. W jego wn´trzu do historycznej i artystycznej, 3 Catedral (katedra)
dzisiaj zwraca uwag´ „mihrab” w której znajduje si´ obraz 4 Convento (klasztor) de las Puras
nisza, z której kierowano modlitwy patronki Almeríi. 5 Palacio Episcopal (Pa∏ac Biskupi)
muzu∏maƒskie. 6 Hospital Real (Szpital Królewski)
La Rambla de Belén (12) dzieli 7 Iglesia (koÊció∏) San Juan
Przy pasa˝u Paseo de Almería (8) miasto na cz´Êç nowà i starà. Na 8 Paseo (pasa˝) de Almería
znajduje si´ Teatr Cervantes (9) koƒcu tej alei znajduje si´ port. 9 Teatro Cervantes (Teatr
i Círculo Mercantil. Na placu Tam w∏aÊnie spotykamy si´ im. Cervantesa)
Plaza de Alfonso XIII (10) z przyk∏adami architektury 10 Plaza (plac) de Alfonso XIII
znajduje si´ bazylika Basílica de przemys∏owej takimi jak 11 Basílica (bazylika)
Nuestra Señora del Mar (11) cargadero de mineral (rampa de Nuestra Señora del Mar
∏adunkowa minera∏ów) (13). Pla˝a 12 Rambla de Belén
Alcazaba Zapillo (14), jest najcz´Êciej 13 Cargadero de mineral
odwiedzanà pla˝à w mieÊcie. (rampa ∏adunkowa minera∏ów)
14 Playa (pla˝a) del Zapillo
ww w.d ipa l m e. o r g Informacja turystyczna
w ww. a l mer ia - t uri s mo.o rg Parking
Poczta
Policja
11
Paseo (pasa˝) de la Rambla Katedra
Park
Krajobrazowy
Cabo de Gata-
Níjar
Park Krajobrazowy Cabo de Gata-
Níjar znajduje si´ na wschodnim
kraƒcu Zatoki Almeryjskiej. Jej
wybrze˝e liczy sobie 45 km i jest
przyk∏adem dziewiczego
krajobrazu wulkanicznego.
Najwy˝sze wzniesienia znajdujà
si´ w paÊmie górskim Sierra de
Gata. Cabo de Gata wyró˝nia si´
pejza˝em pó∏pustynnym, mo˝emy
spotkaç tam ruchome wydmy,
saliny i ma∏e ukryte zatoczki.
Najbardziej znane pla˝e na tym
terenie to Genoveses i Mónsul,
Arco (w miejscowoÊci Los
Cabo de Gata
Pla˝a de Zapillo
Escullos) i Peñón Blanco obok
La Isleta del Moro. Ko∏o punktu
widokowego Sirenas, na
najbardziej na po∏udnie
wysuni´tym cyplu parku znajduje
si´ latarnia morska Cabo de Gata.
Z tego miejsca zaczyna si´ droga
prowadzàca do San José, górniczej
miejscowoÊci znajdujàcej si´
wewnàtrz Parku Krajobrazowego,
która jest tak˝e punktem wyjÊcia
dla innych tras turystycznych.
W Amoladeras, poÊród terenu
stepowego, znajduje si´ oÊrodek
informacji dla zwiedzajàcych.
Z miejscowoÊci San Miguel de
Cabo de Gata prowadzi droga do
2005
Los Escullos
rybackiego miasteczka
La Almadraba de Monteleva,
wokó∏ którego wznoszà si´
wielkie góry soli. Blisko stàd
znajduje si´ obserwatorium
ornitologiczne, z którego mo˝na
obserwowaç ogromnà
ró˝norodnoÊç ptaków, które
corocznie korzystajà z rozleg∏ego
zbiornika wodnego znajdujàcego
si´ na drodze ich w´drówki
migracyjnej.
Wybrze˝e
Wzd∏u˝ i wszerz wybrze˝a Costa
de Almería rozciàgajà si´
ogromne obszary cieplarƒ,
w których przez ca∏y rok sà
hodowane owoce i warzywa.
W Campo de Dalias, zwanym
Poniente Almeriense, znajduje si´
Mojácar
13
Aguadulce. Almería
miejscowoÊç Adra, w której
znajdujemy port jachtowy masowo
odwiedzany w lecie. Pla˝e
o drobnym piasku, takie jak
Balanegra lub Balerma, prowadzà
nas do kompleksu turystycznego
Almerimar, na po∏udnie od
El Ejido. Krajobraz salin
towarzyszy nam a˝ do
miejscowoÊci Roquetas de Mar,
w której mo˝na zwiedziç wie˝´
zamku Castillo de Santa Ana.
Podà˝ajàc wzd∏u˝ wybrze˝a
docieramy do rybackiego
miasteczka Aguadulce, którego
okolice zamieni∏y si´ w ciàgu
ostatnich dziesi´cioleci
z pustynnych w morze szklarƒ.
Wschodnia cz´Êç tego wybrze˝a
jest rzadziej odwiedzana. Tutaj
znajduje si´ w∏aÊnie nadbrze˝na
cz´Êç Parku Krajobrazowego Cabo
de Gata wraz ze swymi samotnymi
pla˝ami i zatoczkami. Poza
granicami obszaru chronionego
znajduje si´ miejscowoÊç
Carboneras zabudowana w stylu
zainspirowanym architekturà
pó∏nocnej Afryki. MiejscowoÊç ta
posiada pla˝e Torre Vieja,
Martinicas i Algarrobico. Pobliska
pustynia Desierto de Tabernas
stwarza interesujàcy kontrast
z miejscowà roÊlinnoÊcià,
z palmami, figowcami
indniaƒskimi i agawami.
Usytuowana na wzgórzu znajduje
si´ miejscowoÊç Mojácar, która
jest jednym z miasteczek
prowincji, które najlepiej potrafi∏o
zachowaç typowà architektur´
regionu. U stóp miasteczka, na
samym brzegu morza wyrastajà
nowe kompleksy mieszkalne.
Nieopodal znajdujà si´ Garrucha,
miejscowoÊç pla˝owa i sportowa,
i Vera, miasteczko, którego pla˝a
jest jednà z popularniejszych pla˝
dla nudystów w Andaluzyji.
Pustynia
Tabernas
Pasmo górskie Sierra de los
Filabres, znane z tego, ˝e tam
w∏aÊnie znajduje si´
obserwatorium astronomiczne
Calar Alto, prowadzi na pustyni´
Desierto de Tabernas. Pustynia,
jedyna o takiej charakterystyce
w Europie, by∏a Êwiadkiem
dziesiàtków planów filmowych
zaispirowanych amerykaƒskim
dzikim zachodem. W samym sercu
pustyni do dzisiaj zachowa∏y si´
osady, imitacje Far-West, które
pos∏u˝y∏y za scenografi´ wielu
filmów znanych re˝yserów. W tym
samym okr´gu znajdujà si´ te˝
inne miejsca o du˝ej wartoÊci
przyrodniczej, jak n.p.: Sierra de
Alhamilla, ostatnie pasmo górskie
graniczàce bezpoÊrednio
z morzem. Karts w miejscowoÊci
Yesos de Sorbas jest prawdziwym
fenomenem geologicznym
przyrody.
Pustynia Tabernas
Kadyks
Miasto Kadyks (154 500
mieszkaƒców) znane jest jako
„srebrna fili˝anka”. D∏ugie pasmo
ziemi ∏àczy to miasto z làdem.
Staro˝ytne miasto fenickie Gades
zdaje si´ byç pó∏wyspem
otoczonym przez wod´ i s∏u˝y jako
brama wejÊciowa do zatoki.
La Puerta de Tierra (1), stary mur
z XVII wieku prowadzi do
najstarszego miasta Zachodu.
Katedra (2), usytuowana plecami
do Atlantyku, zbudowana jest
w stylu barokowym
i neoklasycznym. Zwraca uwag´
jej wysoka kopu∏a wybudowana
na poczàtku XIX wieku, pokryta
˝ó∏tymi kafelkami. W krypcie
katedry spoczywajà szczàtki
kadyskiego kompozytora,
Manuela de Falla.
Ludne place sà jednà z atrakcji
miasta. Jednym z nich jest plaza
de San Juan de Dios (3), przy
którym znajduje si´ budynek
Ratusza (4), bia∏y budynek w stylu
neoklasycznym, zwrócony fasadà
w stron´ portu. Place de las Flores
(5) i la Candelaria (6) równie˝
warte sà wizyty.
15
Na Plaza de España (7), obok
budynku Diputación Provincial (8)
wznosi si´ pomnik Monumento
a las Cortes Liberales (9).
W Kadyksie znajdujà si´ równie˝
koÊcio∏y o du˝ej wartoÊci
artystycznej. We wn´trzu koÊcio∏a
del Rosario (10) znajdujà si´
posàgi przedstawiajàce San
Servando i San Germán, którzy sà
patronami miasta. Tu˝ obok na
Plaza de la Mina (11) znajduje si´
barokowy koÊció∏ San Francisco
(12). Aleje de Apodaca (13)
i Marqués de Comillas (14)
prowadzà do koÊcio∏a del Carmen
(15), o wyraênym stylu
kolonialnym. Z miejsca zwanego
Batería de la Candelaria (16),
znajdujàcego si´ z tylnej strony
Êwiàtyni, mo˝na podziwiaç
wspania∏y widok Zatoki Kadyskiej
pe∏nej statków wp∏ywajàcych
i wyp∏ywajàcych z portu.
W budynku Oratorio de San
Felipe Neri (17), uznanym jako
zabytek narodowy, przygotowano
Konstytucj´ 1812 roku, pierwszy
tekst, który ustanowi∏ zasady
wolnoÊci i równoÊci w Hiszpanii.
Plaza de España (Plac hiszpaƒski)
 19 Pa
se
AVE
oS
ant P
N a
Parque Bár IDA
20

RA

DoctorMarañó
OCT Genovés bar D
OR a

JE
18 GÓ

B. Perez Galdos
NÁ
Matía MEZ
ULL P
Balneario de C. C A PA

DE
Puerta de la Palma och CAR SEO
E es LOS
la Caleta QU Gra II
DU vina I

n Encarnación
Ca

C. Carmen
San Rafael Plaza Hércules
IDA Falla Plaza

lle
EN el
Vir
AV Áng Teatro Mentidero 15

de la Rosa M. A
16
Call
gen
Baluarte Co e la P

Calle Benjumea
C.

San x
rra

ntes
de Mártires
eV

Sacramento
d

Calle Vea Murgia

AV
Ve

Féli et
lón lma

idal os C. C Calle 14 Pla˝a de la Caleta Port Sherry. El Puerto de Santa María

erva
ne

Lub P
EN

Ca
Torre
zu

Calle
a

e C
r
ela

Plaza San
ID

San
r
Qu
Alc sad

AntonioBu
A

Calle 17 enos
e

José
ina a

Call
Sag Aire

tillo
s
rteaga o

ast
P

cha
Rosari
ard

o Cep a Zorr
Baluarte de illa11

lCas
uín ed
Zatoka

An
os

Capuchinos sq a
Pa Torre Museo W mieÊcie znajdujà si´ tradycyjne

lle
s de
Mercado
uz Tavira P. Arqueologico 13

Ca
Cr Central
y de B. Artes Ahumada
dzielnice takie jak Pópulo, Santa i wybrze˝e
nova
5
C

Plaza 12
AM

C.
Codel Palillero 10

á
María i la Viña. W tej ostatniej

H
C. C
s

o
lumela Manuel Rance
PO

O
isc
Arbo

N
Sa

li

D
nza

nc

U
O C É A N O rra z wymienionych dzielnic, blisko
n

R
Fra
Ca San

AS
Jua

Obispo Urquinaona
P an 8 7 Germán
de
n

Teatro Romano 6 Plaza

parku Genovés, znajduje si´ ma∏a Wokó∏ Zatoki zachowa∏y si´

Nu
S
9P Filipinas

ev
ón
C.

A T L Á N T I C O Ma

o
2 nz m del uer Plaza Tres
pla˝a La Caleta (18). Zamki Santa tysiàcletnie miejscowoÊci, z których

M
to
bos
an Ra A Carabelas

un
Co ares
C.

Co Des venida

do
lón
.
Ave Avda

cub
rimiedel Catalina (19) i San Sebastían (20) najwa˝niejsza to El Puerto de Santa
SUR

nto
nid

4 3 wznoszà si´ na obu kraƒcach tej María, znajdujàca si´ u ujÊcia rzeki
P
pla˝y. W Kadyksie znajdujà si´ Guadalete. W starej cz´Êci miasta
Jaraquemada

C. Sopranis
C. Plocia

PUERTO
COMERCIAL tak˝e inne pla˝e: Santa María del wznosi si´ zamek Castillo de San
L
ARENA

Plaza
Sevilla Mar (21) i Victoria (22), d∏ugi, Marcos, zbudowany w XIII wieku.
AS

Botica
S

piaszczysty brzeg znajdujàcy si´ Krajobraz pe∏en wydm, moczarów

S
LE

Baluarte de
C.

RO
CA

San Roque
Estación de
przy wjeêdzie do miasta. i lasów sosnowych prowadzi nas do
LE

TA ferrocarril
21 22 ES 0 200 400 600 m
TIL

1 CU P
Palacio Puerto Real, miejscowoÊci, której
AS

de Justicia AÑO 2005

ww w.d ip u ca di z. es Stare Miasto stanowi znany
kompleks historyczno-artystyczny.
1 Puerta (brama) de Tierra 15 Iglesia (koÊció∏) del Carmen U brzegów zatoki znajdujà si´
2 Catedral (katedra) 16 Batería de la Candelaria równie˝ miejscowoÊci: San Fernando
3 Plaza (plac) San Juan de Dios 17 Oratorio de San Felipe Neri i Chiclana de la Frontera, w której
4 Ayuntamiento (Ratusz) 18 Playa (pla˝a) La Caleta
5 Plaza (plac) de Las Flores 19 Castillo (zamek) de Santa
6 Plaza (plac) la Candelairo Catalina
7 Plaza (plac) de España 20 Castillo (zamek) de San
8 Diputación Provincial Sebastián
9 Monumento (pomnik) a las 21 Playa (pla˝a) de Santa María
Cortes Liberales del Mar
10 Templo (koÊció∏) del Rosario 22 Playa (pla˝a) de la Victoria
11 Plaza (plac) de la Mina
12 Iglesia (koÊció∏) San Francisco
Informacja turystyczna
13 Alameda (aleja) de Apodaca
Parking
14 Alameda (aleja) del Marqués
de Comillas Poczta
Dworzec Autobusowy
Dworzec Kolejowy

16

2005
centrum warto obejrzeç barokowy
koÊció∏ iglesia de Jesús Nazareno.
Wybrze˝e Kadyksu bierze swój
poczàtek w miejscowoÊci Sanlúcar
de Barrameda, u ujÊcia Gwadalkiwiru
i na wprost Parku Narodowego
Doñana. MiejscowoÊç ta znana jest ze
swych piwnic winnych (producentów
win). W dzielnicy rybackiej Bajo de
Guía znajduje si´ przystaƒ promu
p∏ywajàcego do Huelva (z drugiej
strony zatoki). Miasteczko Chipiona
jest celem pielgrzymek maryjnych.
Przy pla˝y znajduje si´ Sanktuarium
Santuario de Nuestra Señora de
Regla.
D∏ugi pas wybrze˝a prowadzi do
miasteczka Rota, znajdujàcego si´
przy samym wejÊciu do Zatoki
Kadyskiej. MiejscowoÊç Sancti Petri,
za∏o˝ona przez Fenicjan, jest
w chwili obecnej, jednym
z najnowoczeÊniejszych kompleksów
turystycznych okr´gu. Poni˝ej Sancti
Petri znajdujà si´ miasteczka: Conil,
Caños de Meca i Barbate. Niedaleko
miejscowoÊci Zahara de los Atunes
znajdujemy liczne pla˝e o z∏ocistym
piasku jak n.p. Bolonia, le˝àca
opodal rzymskich ruin Baelo
Claudia.
Zahara de los Atunes
18
Tarifa jest najbardziej wysuni´tym
na po∏udnie terytorium Hiszpanii.
Le˝y na wprost kontynentu
afrykaƒskiego, posiada obszerne
pla˝e, cz´sto nawiedzane przez silny
wiatr de levante (wschodni). Na
Starym mieÊcie znajduje si´ zamek
Castillo Califal wybudowany za
czasów arabskich.
Jerez de
la Frontera
Prowincja Kadyksu jest uznana za
ziemi´ wina i koni, czego dobrym
przyk∏adem jest miasto Jerez de la
Frontera, miejscowoÊç o najwi´kszej
liczbie mieszkaƒców w prowincji.
W mieÊcie mo˝na zwiedzaç liczne
piwnice winne otwarte dla
publicznoÊci. W czasie zwiedzania
mo˝na skosztowaç ró˝nych typów
win produkowanych w tym okr´gu.
W Jerez de la Frontera dzia∏a
La Real Escuela Andaluza de Arte
Ecuestre (Królewska Andaluzyjska
Szko∏a Uje˝d˝ania Koni), która raz
w tygodniu, zwykle w czwartki,
organizuje pokazy kunsztu jeêdêców
i koni.
Dziedzictwo artystyczne miasta jest
reprezentowane przede wszystkim
przez katedr´ Catedral del Salvador,
w której wn´trzu mo˝na podziwiaç
obrazy takich mistrzów jak
Zurbarán. Obok katedry znajduje si´
Alcázar pochodzàcy z XI wieku, w
którym mo˝emy zwiedziç stary
meczet arabski, zamieniony po
rekonkwiÊcie w koÊció∏ iglesia de
Santa María. Blisko stàd znajduje si´
plac Plaza del Arenal, jeden
z bardziej ucz´szczanych
i popularnych, przy którym znaduje
si´ koÊció∏ iglesia de San Miguel,
w którym mo˝emy obejrzeç
interesujàce retabulum.
Cabildo Municipal, w stylu mudejar,
znajduje si´ obok koÊcio∏a iglesia de
San Dionisio, wzniesiona na czeÊç
patrona miasta.
W Jerez de la Frontera znajduje si´
du˝o wystawnych pa∏acy nale˝àcych
do miejscowej arystokracji. Obok
jednego z nich znajduje si´ koÊció∏-
klasztor Convento de Santo
Domingo, w którego wn´trzu mo˝na
podziwiaç przestrzenne kru˝ganki z
XIII wieku, które w chwili obecnej
sà u˝ywane w ciàgu ca∏ego roku jako
sale wystawowe.
Dzielnica Santiago jest jednà
z najwa˝niejszych w Jerez de la
Frontera. Zachowa∏y si´ tutaj du˝e
Szko∏a uje˝d˝ania koni.
Jerez de la Frontera
fragmenty arabskich murów
obronnych. W tej dzielnicy zwraca
szczególnà uwag´ plac Plaza de San
Juan, przy którym znajduje si´ pa∏ac
Palcio de Pemartín, siedziba Centro
Andaluz de Flamenco
(Andaluzyjskie Centrum Flamenco)
i koÊció∏ de Santiago z swojà
wysmuk∏à wie˝à. Bazylika Basílica
de Nuestra Señora de la Merced
posiada okaza∏à kapliczk´ ze srebra,
w której znajduje si´ figura patronki
miasta.
ww w.w eb je r ez.c om
Szlak bia∏ych
miasteczek
Oko∏o trzydziestu miasteczek tworzy
jednà z najciekawszych tras
turystycznych Andaluzji. Bia∏e
Miasteczka (Pueblos Blancos)
znajdujà si´ na pó∏nocy prowincji
Kadyksu. Okr´g rozciàga si´ te˝ na
pó∏nocny wschód od Malagi w
formie pasma górskiego Serranía de
Ronda. Ma∏e miasteczka rozsiane po
górach sà arabskiego pochodzenia.
Wi´kszoÊç tych miejscowoÊci
znajduje si´ na wysokich wzgórzach.
Pa r k K r a j ob r a zo wy Gr a z a l em a ,
s∏ynny dzi´ki drzewu pinosapo
(autochtoniczny gatunek
jod∏y)znajduje si´ w samym sercu tej
trasy. Od po∏udnia graniczy
z P a r k i e m K r a j o b r a z o w ym
A l c o r no c a l e s .
Trasa zaczyna si´ w Arcos de la
Frontera, miejscowoÊci, w której
mo˝na zwiedziç gotycki koÊció∏ iglesia
de la Asunción i nasyciç si´ widokiem
Doliny rzeki Guadalete (Valle del
Guadalete.) Poczàwszy od tego
miasteczka mo˝emy zwiedziç szereg
miejscowoÊci o pobielonych Êcianach,
stromych uliczkach i placykach
pachnàcych kwiatami. Tak wyglàdajà
n.p. Bornos, Villamartín, Prado del
Re y , E l Bo s q u e i Be na ma ho ma .
Miasto Ubrique sta∏o si´ znane dzi´ki
wyrobom ze skóry.
W Grazalema, u stóp pasma Sierra
del Pinar, mo˝emy znaleêç obszary
g´sto poroÊni´te d´bem korkowym
i d´bem zimozielonym. Drogà
wznoszàcà si´ w gór´ mo˝na
dojechaç do prze∏´czy Puerto de las
Palomas skàd mo˝na podziwiaç las
jod∏owy (pinosapos).
Zahara de la Sierra jest ma∏ym
miasteczkiem usytuowanym na skale,
z którego mo˝na obejrzeç du˝y
zalew wodny.
20
Trasa przebiega równie˝ przez
miejscowoÊci Algodonales, El Gástor
i Olvera. Ostatnia z nich, Olvera,
uznana jest za naj∏adniejszà w ca∏ym
okr´gu. Wart zobaczenia jest tam
koÊció∏ iglesia de San José,
uwieƒczony dwoma wysmuk∏ymi
wie˝ami i znajdujàcy si´ naprzeciwko
zamek z czasów arabskich.
W prowincji Malagi znajdujà si´
równie˝ miejscowoÊci takie jak
Mo n t e j a q u e , B e na o j á n i Co r t e s d e la
Frontera, które równie˝ sà
przyk∏adem bia∏ej architektury.
Na po∏udniu trasy de Los Pueblos
Blancos znajduje si´ miejscowoÊç
Medina Sidonia, znana ze swoich
hodowli byków do walki. Warto
zobaczyç tam koÊció∏ iglesia de la
Santísima Virgen Coronada, jeden
z najlepszych przyk∏adów póênego
gotyku kadyskiego.
Vejer de la Frontera usytuowany na
wzgórzu, znajduje si´ kilka
kilometrów od wybrze˝a. W jego
cz´Êci staromiejskiej mo˝emy
zwiedziç zabytki takie jak: castillo
árabe (zamek z czasów arabskich),
koÊcio∏y iglesia del Divino Pastor
i Santuario de Nuestra Señora de la
Oliva, na którego o∏tarzu znajduje
si´ obraz Matki Boskiej pochodzàca
z XVI wieku.
Vejer de la Frontera
Kordoba
Kordoba (318 000 mieszkaƒców) jest
miastem uhonorowanym mianem
Dziedzictwa LudzkoÊci, jest wi´c
obowiàzkowym elementem wizyty
w Andaluzji. W X wieku by∏a stolicà
zachodniej cz´Êci Âwiata Islamu. Jej
w∏adza i bogactwo by∏y tak wielke, ˝e
rywalizowa∏a nawet z odleg∏ym
Bagdadem. Kordoba jest po∏o˝ona
nad Gwadalkiwirem. Najwa˝niejszym
jej zabytkiem jest Mezquita-Catedral
(Meczet-Katedra) (1). Ponad tysiàc
kolumn wyznacza dawne miejsce
modlitw arabskich. Po RekonkwiÊcie
zrealizowano pomys∏ zbudowania
wewnàtrz meczetu katedry w stylu
gotyckim, która wraz z up∏ywem lat
zosta∏a udekorowana ornamentami
w stylu platereskowym i barokowym.
Meczet-Katedra wzniesiona na planie
prostokàta o powierzchni 23.000
metrów kwadratowych, jest trzecià co
do wielkoÊci Êwiàtynià Êwiata. Patio
de los Narajos (Patio drzewek
pomaraƒczowych) (2), w którym
znajdujà si´ pi´kne ogrody, tworzy
integralnà ca∏oÊç z budynkiem
katedry.
Palacio Episcopal (Pa∏ac Biskupi) (3)
znajduje si´ dok∏adnie naprzeciwko
jednych z wielu drzwi wejÊciowych do
Meczetu-Katedry. Ten budynek,
Meczet-Katedra
o obszernych dziedziƒcach, jest
obecnie siedzibà Palacio de
Congresos y Exposiciones (Pa∏acu
Kongresów i Wystaw). Patrzàc
w stron´ rzeki, obok rzymskiej Puerta
del Puente (4) wznosi si´ pomnik
Triunfo de San Rafael (5), jeden
z najbardziej ukochanych przez
mieszkaƒców Kordoby.
Synagoga (6), Museo Taurino
(Muzeum Tauromachii), Zoco (targ)
(7) i Capilla de San Bartolomé
(Kaplica Âwi´tego Bart∏omieja) (8)
stanowià cz´Êç kompleksu
zabytkowego, który rozciàga si´
w najpi´kniejszej dzielnicy miasta
la Judería (dzielnica ˝ydowska) (9).
A lc á z a r d e l o s R e y e s Cr i s t i a n o s
(Twierdza Królów ChrzeÊcijaƒskich)
(10) zosta∏ wybudowany na polecenie
króla Alfonsa XI. We wn´trzu
znajdujà si´ pi´kne ogrody
z fontannami i kana∏ami
nawadniajàcymi. W salach sà
eksponowane mozaiki rzymskie
przypominajàce wielkoÊç tego miasta
w czasie Cesarstwa. Puente Romano
(Most Rzymski) (11) wznosi si´
ponad Gwadalkiwirem.
W drugim kraƒcu miasta znajduje si´
Torre (wie˝a) de la Calahorra (12),
w której znajduje si´ Museo de las
Tres Culturas (Muzeum Trzech
 San Francisco
Mª Auxili

C. SA A
s Murallas
Almogávare

de Sales
Bail

ez do Domingo
OLLEIRAS

Ru
San

Badía
én
s

N NTÓN
an
lo

adora
Vieja

o
Nieves

rina
s

Jua

Gi
Plaza
da

nillas
Kultur) (arabskiej, hebrajskiej W mieÊcie jest wiele koÊcio∏ów

ró

olond
ni

Alegría

n
e

mo
z
Montero
Plaza

r
rti
Av

Calle

Cruz Ce

ña
Costa
San Lorenzo

gu ia
CA ut

C. G
i chrzeÊcijaƒskiej), które jest gotyckich, jak na przyk∏ad San Pablo

in r
a

m isto
M. Miserico

Cá
M

LAS

S. Maria
Lo
l as Plaza Puerta PO

Do H
pe
e Manzano Nueva
Ro
Alo

z
Criado Ba AD
C. rri ra kolejnym przyk∏adem tradycyjnej (16). Wiele budynków zbudowanych
ns

Plaza RE la Pólvo

r
Cr onu

Rejas D. Gome
ta de

éja
de Gra
o

os
DE Magdalena

Calle Alfons
El uz ev DE es

Ab
risc
rdia
Cu

dres
Ve o tolerancji charakterystycznej dla tego jest w stylu barokowym jak n.p.: pa∏ac

s
Sa
Avenida

Ar

nt de
Isa las
DI

ice
bio

o
Los Mo
rd OS cá

II

iag
Ocaña
DA

Sa uan
cia

uñ
e
57

nil
ng

bel
San An
Ti

M
o el

Are
NI

J
Flo rc Plaza nt
miasta. Palacio de la Merced (17), który

no
Za e
Realejo Ménde
E

r-O

re
AV
o

li

o XII
vo Santa z Plaza
uip

Mo
Palacio

ES
Marina Co

G
A.
Regina
Marqués mp
aktualnie jest siedzibà Diputación
Eq

.d
Fer

IR
Palm osit

n
e
ia Plaza de Viana Plaza or

tí
Juan ufo

RT
lo
a Rafae

us
Plaza

s
Conde Priego Imágenes San Andrés l Castro

MÁ
Ag
Avenida

Moreno
W Kordobie znajdziemy wiele Provincial (w∏adz prowincji). Jednym

Ri
Calle Plaza

Pablo

o
San Pedro

s
Adarv
os

e Pta
.R R Ca Balcón del

DE
ez
n

inc rlo Guadalquivir

Moli

P strarych, tradycyjnych dworów z charakterystyczniejszych wizerunków

Lop
s
Plaza ón
19 16 Rub

San
Alf

A
Glorieta de Colón io
18

dro

ND
aro
a

Llanos Acera s 15 o jasnych i ch∏odnych dziedziƒcach. Kordoby jest plac Plaza de los Dolores
Al-Nasir

ez

de

Pe

RO
del Pretorio Guerr Museo Julio
D

ita Co is
17 nd Ayuntamiento Romero
C.

Lu
I
RONDA

e
os

XI

lo se illo de Torres W tym mieÊcie dba∏oÊç o dziedziƒce (18), na którym zwraca uwag´ posàg

Pº RIBERA
Reyes Católic

so

ae m
rce

Ace

Miraflores 11
O
13
de

M To
on

sa Centro de
Ma
Alf

rio Torres
14 Congresos
sta∏a si´ prawdziwà sztukà. Na Cristo de los Faroles (19).

ra
Oct.
Ca

AVE C. Doce Calle

ñ

dio

NID San
o
DE

A Plaza Museo Fernan

u
AVENIDA

do
dziedziƒcach kafelki o ˝ywych

Mira
José
Avenida de la Libertad

Cla

Compañía Arqueológico
21

os
Cruz
Cond Plaza ero Miraflo

er

RONDA
GR res 1
Valera
ledo

e m

r
o es
Juan
ra

AN Tendillas

lde
R
kolorach pojawiajà si´ obok kutego W Kordobie jest du˝o szerokich alei,
LOS TEJARES

r r
lio o
Góngo

J. M

Ca
Ju de T
Rob
a

al
arí
22
r

ia Plaza
ma
Bodeg

a S red
aa He P ˝elaza, donic z geranjum, jaÊminami na których wrze codzienne ˝ycie
DE AMERICA

CA Iglesia
do

PIT ve y
AV. dra Re
n

RÍO
ÁN
P Plaza Doctor Plaza
Go

Rí
ISASA
CER Santa Teresa
S. F Emilio Luque o
12

o
VAN s
rro M. G. Frances i drzewkami cytrynowymi nowoczesnego miasta. WÊród nich

AV
TES elip Ba
n

e Plaza
ció

C. Herrero

Jardines de la Plaza

E
2 1
Benavente
11

NI
ep

Agricultura Plaza Rastro

4 i pomaraƒczowymi. zas∏ugujà na wymienienie Ronda de

DA
nc

RO Ramón y Cajal Plaza

Ave
Ed Bu
en astor
Co

Paseo AVENIDA ND ua
A P Torrijos
5

DE
Margaritas MOZÁRABES r

nida
DE do D ro
s

AV me Victoria (20), Ronda de los Tejares

ce

9 3 Molinos
te

EN ato r Ro

CÁ
Ho

F. Rua
Ar

Obis
ID ard zo
A n 20 7

DI
in e
AVE

Te a
L.

LA jón
RE sd Alm Wokó∏ placu Plaza del Potro (13) (21) i Gran Capitán (22).

Z
lle

po
GU
e la VI Marín Tomás Cond

Fray
PÚ
no
Ca

A NA

Judíos e
N

C. BL Vic CT
IDA

Estación tor OR AD
AR DI

IC

Cub
Mi A ia IA Cairuán ing 8 10 znajdujà sie budynki Museo
AH ME

de ferrocarril gu lem
ALQ
AR r F
6

ero
el GE C. Docto
AZ IDA

Be NT Do P Provincial de Bellas Artes Tylko 8 kilometrów dzieli stolic´ od

DE

Glorieta

Albin
UIV
nz IN
EN

aura

o A Cruz Roja cto

N

M. Roa
L

rB
AV

Parque
stre

IR

o
Glorieta ara
Antonio M

Juan Carlos I
Media Luna A gu
(Prowincjalne Muzeum Sztuk miejscowoÊci Medina Azahara,
AL

er
Sa

Pos

VE l
VA NID fae
CÁ

0 100 200 300 m Ra

los

tr

Alcalde LL A C
San Pi´knych) i Museo Julio Romero de w której znajduje si´ pa∏ac wzniesiony
era

ZA

EL O
Velasco Navarro
no

LA ND nte
R

Pue
NO E
mi

AÑO 2005 Murallas

Ca

Torres (Muzeum im. Julio Romero de w X wieku przez kalifa Abderramana

Torres). Naprzeciwko znajduje si´ III na czeÊç swojej faworyty, który na
1 Mezquita-Catedral (Meczet- 13 Plaza (plac)del Potro Posada (Zajazd) del Potro (14), poczàtku XI wieku zosta∏ zburzony
–Katedra) 14 Posada (zajazd) del Potro miejsce uznane za cervantesowskie, przez Berberów. WÊród ruin mo˝na
2 Patio de los Naranjos (dziedziniec 15 Plaza (plac) de la Corredera poniewa˝ jet o nim wzmianka jeszcze wyobraziç sobie minionà
drzewek pomaraƒczowych) 16 Iglesia (koÊció∏) de San Pablo w powieÊci Don Quijote. wielkoÊç tej budowli. Do naszych
3 Palacio Episcopal (Pa∏ac Biskupi) 17 Palacio (pa∏ac) de la Merced czasów zachowa∏ si´ salon, w którym
4 Puerta del Puente (Brama Niedaleko znajduje si´ plac Plaza de la mo˝na podziwiaç cz´Êç kasetonowego
18 Plaza (plac) de los Dolores
Mostowa) Corredera (15), majàcy kszta∏t stropu.
19 Cristo de los Faroles
5 Triunfo de San Rafael prostokàtu obramowanego
6 Sinagoga (synagoga) 20 Ronda de la Victoria
podcieniami. Dawniej ten plac by∏ w ww . t u r i s c o r d o b a . e s
7 Zoco (bazar) 21 Ronda de los Tejares
u˝ywany jako arena do walki byków. w ww . a y u nc o r do b a . e s
8 Capilla de San Bartolomé (Kaplica 22 Avenida (aleja) del Gran Capitán
Âwi´tego Bart∏omieja)
Informacja turystyczna Triunfo Alcázar (Twierdza) Most Rzymski i Wie˝a
9 Judería (Dzielnica ˚ydowska) de San Rafael de los Reyes Cristianos de la Calahorra
10 Alcázar de los Reyes Cristianos Parking
(twierdza Królów Policja
ChrzeÊcijaƒskich) Dworzec autobusowy
11 Puente Romano (Most Rzymski) Dworzec kolejowy
12 Torre (wie˝a) de la Calahorra AVE

22
 2005

Pedroche jest miejscowoÊcià, tabernakulum w stylu barokowym.

w której g∏ównymi zaj´ciami jest
rolnictwo i hodowla trzody chlewnej.
W starej cz´Êci miasta mo˝emy
podziwiaç koÊció∏ de la
Belalcázar Transfiguración del Señor,
uwieƒczony szeÊçdziesi´ciometrowà
wie˝à, widocznà z ca∏ego okr´gu.
˚yzna
Pedroche
równina
Nad brzegami Gwadalkiwiru
znajdujemy atrakcyjne miejscowoÊci
o bogatej historii. W Montoro
znajdujemy Torre (wie˝´) de San
Bartolomé i Plaza de España.
Podà˝ajàc wzd∏u˝ biegu rzeki
Montoro docieramy do Kordoby i kilka
kilometrów dalej, do miejscowoÊci
Dolina Êredniowieczny zamek, który
w przesz∏oÊci by∏ punktem
Almodóvar del Río, s∏ynnej dzi´ki
swojemy niezwyci´˝onemu zamkowi
de los Pedroches stra˝niczym. zainspirowanemu stylem arabskim.
Tylko 5 kilometrów od miejscowoÊci
Lucena znajduje si´ Sanktuarium
Santuario de Nuestra Señora de
Araceli. Z wysokiego wzgórza
w samym sercu Sierra de Aras
mo˝emy podziwiaç pejza˝ pi´ciu
z oÊmiu prowincji Andaluzji. Lucena
jest geograficznym centrum
Andaluzji
Dalej droga prowadzi przez teren
poroÊni´ty d´bami zimozielonymi,
a˝ dociera do pasma górskiego
Sierra Subbética, gdzie znajduje si´
barokowe miasto Priego de
Córdoba. Niedaleko znajdujà si´
miejscowoÊci Luque i Carcabuey.
Kilka kilometrów dalej le˝y ma∏e
miasteczko Zuheros, w którym
znajduje si´ Cueva de los
Murciélagos (Jaskinia Nietoprzy).

Na pó∏noc od prowincji Kordoby
rozciàga si´ szerokie i d∏ugie pasmo
gór Sierra Morena. Tutaj w∏aÊnie
znajduje si´ Dolina de los
Pedroches, okr´g w którego pejza˝u
przewa˝ajà pastwiska i d´by
zimozielone. Na tych terenach jest
hodowana Êwinia iberyjska. PoÊród
tej bujnej przyrody znajdujemy
miejscowoÊci o bogatej historii takie
jak Hinojosa del Duque, w której
mo˝emy odwiedziç koÊció∏ iglesia
de San Juan Bautista, której
rozmiary sà tak du˝e, ˝e mog∏aby
równie dobrze byç katedrà.
W Belalcázar wznosi si´
W ma∏ej miejscowoÊci Santa
Eufemia znajdujà si´ ruiny starego
zamku z czasów arabskich
Miramontes, który w ówczesnej
epoce by∏ zamkiem o charakterze
pogranicznym. Bardziej na po∏udnie
znajduje si´ El Viso ze swoim
interesujàcym koÊcio∏em iglesia de la
Encarnación. MiejscowoÊç
Pozoblanco znajduje si´ na
skrzy˝owaniu dróg. W tym „bia∏ym
miasteczku” znajduje si´ koÊcio∏
parafialny de Santa Catalina,
w którym jest pochowany Ginés de
Sepúlveda, kronikarz cesarza Karola
V i jego syna, Filipa II.
W Palma del Río, specjalnà uwag´
zwracajà stare mury i klasztor Almodóvar del Río
Convento de San Francisco, a w nim
s∏oneczny dziedziniec z XV wieku.
Na po∏udnie od Kordoby rozciàga
si´ okr´g plantacji winoroÊli i drzew
oliwnych. Montilla jest stolicà wina
kordobaƒskiego i Baena stolicà oliwy
z oliwek, uznanej za jednà
z najlepszych na Êwiecie. W po∏owie
drogi znajduje si´ Lucena, drugie co
do liczby mieszkaƒców miasto
prowincji. Tutaj znajduje si´ koÊció∏
iglesia de San Mateo, w którym
znajduje si´ imponujàce

24 25
 Plaza
22 23 Plaza Merced Cuesta Call
e
Panad
Alhacaba eros

a
del Triunfo

jill
de
Abarquer aba

na
os Alc a z Iglesia
Murall

Ti
Grenada widok na Alhambr´ i góry Sierra

Calle
a de San Salvador Plaza

le

Zenete
Lona
al
GRA

MolinoSerrano uesta

Agustín
C
del Abad
Nevada. W tej starej dzielnicy

Pila o
S ec
4 3
Convento de

Cuesta
N

r
las Tomasas
zwracajà specjalnà uwag´ los Cedrán Santa Is ab el Calle
San Nicolás Carril S
an 5

Calle de
Plaza la Real
2

Call
6 7

Cruz Quiros
Grenada (272 700 mieszkaƒców) cármenes, domy z ogrodami. Boquerón
s
Trillo
Plaza

Tiña
e Oidores Jo

del
da e de

C de

Calle S
an Algib Iglesia San Juan Grajales

VÍA
jest jednym z najpi´kniejszych Klasztor Monasterio de Santa Ar Plaza Ca
lle
de los Reyes

Neg
n

Victoria
a

Chapiz
Martínez Ju

Santísimo
io
de
miast Hiszpanii. Jest skarbnicà Isabel la Real (4), znajdujàcy si´ 15 8

Zafra

Candil
gor
an
el

ros
Contreras
av rro
Da

la
Cl an

Gre
Be 11 o
10

sé
historii i zabytków. Jest punktem, blisko starych murów okalajàcych te S
Camino Fuente del Ál
am

DE
ra

Elv
a n e
Plaza a S Calle de Darro 9 Río

ira
w którym spotka∏y si´ ze sobà arabskie miasto, góruje nad siecià San Agustín n u est a ll Iglesia San Pedro

ereira
C del
stí C

Sa
y San Pablo Cu
P gu e Ba
ja

n
es
nA Call era

Je
kultura arabska i chrzeÊcijaƒska. wàskich uliczek. arr 13 ta

ld
Sa

ró
l

COL
C
e 14

C.Ca
nim
rc

del
lle á Plaza
W roku 1492, roku odkrycia C

o
a ll e 24

Ó
Santa Ana

R
C 12
Plaza Ca

ey
21 20 os S Cu
Alcazaba
1
Ameryki, Królowie Katoliccy Cygaƒska dzielnica Sacromonte Romanilla

Ch
f ici ICO es

Call
Plaza L ta

ic
O Ó

o
Pasiegas lle T Palacio
zdobyli ostatni arabski bastion na (5) znana dzi´ki swoim jaskiniom, 19CA de
Gomérez
Jardines
Ca

e
Baluarte del Generalife

Prodig
de Carlos V

Call
Plaza Isabel
18 la Católica Infante
Pó∏wyspie. Bez wàtpienia, znajduje si´ na szczycie wzgórza, 17

Pes
o

i
YE
Convento de

de
Me

ade
Calle

RE
Alhambra (1), zaliczona do z którego rozciàga si´ pi´kny

l C
Carmelitas Descalzas Niñ

son
16

r
Al o

am
ía
Carm
l en Antigua am del

es
pomników Dziedzictwa widok na miasto. El Chapiz (6) na de

po
Capitanía illo

LL
Ro

atías
d o s yo

CA
cu jo

a
LudzkoÊci, jest najbardziej którego ty∏ach znajdujà si´ Puerta Es ale

el
las Casa Árabe Re les

an M

r
Va
C C Girones a
Real alle all N st e

Pl
e e g
Cu r

g
Sa ava
symbolicznym zabytkiem miasta. Escuela de Estudios Arabes (7) Ve

de
Án

.B
Plaza

Calle S
ge rab s

aj
Ca
lG ia

o
Calle
Santo Domingo

CALL

lle
an Campo Centro Cultural

lle
Ten okaza∏y budynek jest (Szko∏a Studiów Arabskich)

Ca
ive Convento P

Ca
t del Manuel de Falla
de Santiago

lle
E
Príncipe
Fuente de Plaza Mariana Plaza ot lén
obowiàzkowym celem wizyty i Palacio (Pa∏ac) de los Córdova Pino las Batallas Pineda Campos ev
N Be

de

Caidero
de
Ca
P Cuartel Real de lle

AC
wszystkich turystów (8) si´ga do Carrera (aleja)ddel

San

C
Ca

lle
Ca
a

al
Santo Domingo Alt or
N

ER

le
ral

rre

de
ol
Sa Mo
ñ

A
odwiedzajàcych Andaluzj´. Darro (9), która jest równoleg∏a ari
s Se

ra
nt

r
M o

de
n

la

do
DE

del
e jó
Duend

Sa

oli
lva
lG
Do ll e
do Paseo (pasa˝) de los Tristes

Antón

Co

no
m Ca

nti
Sa
Es
e
0 100 200 300m

ag

Cuesta
nil
in

DA
Verónica

ce

te
go

o
Basílica Nuestra

po
pc
Trasa zwiedzania miasta zaczyna (10). W dole ulicy spotykamy en

RR
de la Virg AÑO 2005

na
Señora de las Angustias

ión
O
si´ w dzielnicy Albaicín (2), która historyczne budynki takie jak n.p.:
jest labiryntem ulic i placów, El Bañuelo (11), kompleks
1 Alhambra 15 Gran Vía de Colón
takich jak n.p.: plac San Nicolás arabskich ∏aêni, których kopu∏y
2 Albaicín 16 Corral de Carbón
(3), z którego punktu widokowego majà Êwietliki w formie gwiazd. Na
3 Plaza (plac) de San Nicolás 17 Plaza (plac) de Bib-rambla
mo˝na kontemplowaç pi´kny koƒcu tej paj´czyny ulic znajduje
4 Monasterio (klasztor) de Santa 18 Alcaicería
Isabel la Real 19 Palacio de la Madraza
5 Barrio (dzielnica) Sacromonte 20 Capilla (kaplica) Real
Widok Albaicín
6 El Chapiz 21 Katedra
7 Escuela de Estudios Árabes 22 Hospital (szpital) Real
(Szko∏a Studiów Arabskich) 23 Monasterio (klasztor) de la
8 Palacio (pa∏ac) de los Córdova Cartuja
9 Carrera (aleja) del Darro 24 Generalife
10 Paseo (pasa˝) de los Tristes
11 El Bañuelo (stara ∏aênia Informacja turystyczna
arabska) Parking
12 Plaza (plac) Nueva Poczta
13 Real Chancillería Policja
14 Iglesia (koÊció∏) de Santa Ana Parador

26 27

Sacromonte
si´ plac Plaza Nueva (12), przy
którym znajdujà si´ Real
Chancillería (13) i koÊció∏ iglesia
de Santa Ana (14).
Cz´Êç arabska miasta zmienia si´
w chrzeÊcijaƒskà po przejÊciu ulicy
Gran Vía de Colón (15). Budynek
Ayuntamiento (Ratusza)
i el Corral del Carbón (16), który
jest siedzibà fundacji Legado
Andalusí, sà przyk∏adem zmiany
stylu architektonicznego.
Niedaleko stàd znajduje si´ plac
Plaza de Bib-rambla (17), znany
ze swego rynku kwiatów. Z ty∏u
placu znajduje si´ Alcaicería (18),
stary targ arabski (zoco árabe),
wizyta na którym jest
obowiàzkowa, szczególnie dla
turystów, którzy chcà kupiç
pamiàtki z Grenady.
Pa∏ac Palacio de la Madraza (19),
który jest kolejnym przyk∏adem
architektury muzu∏maƒskiej,
znajduje sie naprzeciwko kaplicy
Capilla Real (20), w której sà
pochowani Królowie Katoliccy.
Ten zabytkowy budynek, w stylu
póênego gotyku, jest dobudowany
do Katedry (21), która z kolei jest
arcydzie∏em hiszpaƒskiego stylu
klasycystycznego. Katedra zosta∏a
zbudowana na polecenie królowej
Izabeli Katolickiej. Cz´Êç gotyckà
zaczà∏ budowaç w roku 1523
Enrique de Egas, ale ca∏oÊç
zosta∏a zakoƒczona przez
renesansowego mistrza Diego de
Siloé, który, jest autorem du˝ej
cz´Êci zabytkowych budowli
regionu.
W Grenadzie znajdujà si´ te˝ inne
zabytki o szczególnej urodzie jak
n.p.: Hospital Real (22), który jest
centralnà siedzibà Uniwersytetu,
lub klasztor Monasterio de la
Cartuja (23), znajdujàcy si´ na
przedmieÊciach, w Aynadamar.
Wymieniony klasztor jest
wyjàtkowo dobrym przyk∏adem
stylu barokowego. Jego
tabernakula sà bardzo bogato
zdobione. Posàgi w Êwiàtyni sà
Plaza Nueva
dzie∏em najwa˝niejszych
rzeêbiarzy andaluzyjskich
XVIII wieku.
Oko∏o dziesi´ciu kilometrów od
Grenady zanjduje si´ Huerta de
San Vicente, cienista posiad∏oÊç,
otoczona ˝yznymi ogrodami,
w której znajduje si´ Casa Museo
(dom-muzeum) grenadyjskiego
poety Federico García Lorca.
Wystawione sà tam, oprócz
manuskryptów i partytur,
przedmioty osobistego u˝ytku
poety.
Grenada wesz∏a do Êwiatowej
historii sztuki dzi´ki Alhambrze,
która jest kompleksem pa∏aców,
twierdz i królewskich posiad∏oÊci
i jednym z najpi´kniejszych
zabytków Êwiata. W Alhambrze
mieszka∏a dynastia Nasrydów. Po
jej zdobyciu przez wojska
Capilla Real (Kaplica Królewska)
chrzeÊcijaƒskie pod wodzà Izabeli
i Ferdynanda ostatni król
muzu∏maƒski opuÊci∏ Grenad´
z ˝alem. Zabytek jest podzielony
na cz´Êci: publicznà i rzàdowà,
Palacio de Comares, oraz
prywatnà, zwanà haremem,
znajdujàcà si´ w Palacio de los
Leones. Wewnàtrz kompleksu
zwraca szczególnà uwag´ grupa
wie˝, jak n.p.: La Vela, znajdujàca
si´ w cz´Êci alcazaba (twierdza)
i renesansowy pa∏ac Karola V,
w którym znajduje si´ Museo de la
Alhambra y de Bellas Artes
(Muzeum Alhambry i Sztuk
Pi´knych). Blisko stàd znajduje si´
Generalife (24), ogrody rezydencji
królewskiej, w których szczególnie
znane jest Patio (dziedziniec) de
la Acequia i Patio de la Sultana.
www.d ip gr a .e s
w w w . g r an a d a . o r g
Alhambra
Ogrody Generalife
Sierra Nevada
Sierra Nevada jest najwy˝szym
∏aƒcuchem górskim w Hiszpanii,
znajduje si´ w prowincjach
Grenady (wi´ksza cz´Êç) i Almeríi.
W drugim z Parków Narodowych
Andaluzji znajdujà si´ szczyty
Mulhacén (3.481 m) i Veleta
(3.398 m). W tych górach znajduje
oÊrodek sportów zimowych
najbardziej wysuni´ta na po∏udnie
Hiszpanii. W Grenadzie zaczyna
si´ droga GR-420, uznana za
najwy˝ej po∏o˝onà drog´ górskà
w ca∏ej Europie. Ta droga
prowadzi nas do oÊrodka
informacji w El Dornajo, miejsce,
w którym zaczyna si´ obszar
chroniony. Kilka kilometrów
wczeÊniej znajduje si´ punkt
widokowy Mirador de Canales,
skàd mo˝emy podziwiaç pi´kny
widok na Valle (Dolin´) del Genil
usianà miasteczkami o tradycyjnej
architekturze (Güejar –Sierra).
30
2005
O Ê r o d e k s p o r t ó w z i mo w yc h
w Sierra Nevada dysponuje
wspania∏à infrastrukturà hotelowà
i us∏ugowà. W cieniu szczytu
Veleta od koƒca jesieni do po∏owy
wiosny mo˝na uprawiaç ró˝ne
sporty zimowe. OÊrodek dysponuje
62 km tras zjazdowych dla
uprawiajàcych narciarstwo
alpejskie.
Latem zwiedzajàcy mogà wziàç
udzia∏ w wycieczce na szczyt
Mulhacén. Ze szczytu, w dni
o dobrej widocznoÊci, mo˝na
zobaczyç nawet wybrze˝e Afryki
pó∏nocnej. Szczególnie znaczàca jest
bliskoÊç Morza Âródziemnego.
W lini prostej tylko 30 km dzieli
góry od spokojnych pla˝ Costa
Tropical.
Dla mi∏oÊników fauny i flory
Sierra Nevada jest prawdziwym
skarbcem przyrody. W tych
górach ˝yje hiszpaƒska kozica
górska i orze∏ królewski. Flora
OÊrodek sportów zimowych Sierra Nevada
jest reprezentowana przez
endemiczne roÊliny takie jak:
szarotka, fio∏ki z Sierra Nevada
i dziki szafran.
w w w . c e t u r sa . e s
Szlak
Las Alpujarras
Las Alpujarras jest jednym
z najciekawszych okr´gów
Andaluzji, który oferuje
zwiedzajàcym histori´, oryginalne
miejscowoÊci i swoisty, unikalny
charakter. Okr´g, który jest
kolejnym przyk∏adem „bia∏ych
miasteczek”, wchodzi w sk∏ad
prowincji Grenady i Almerii. Do
koƒca XVI wieku, a˝ do
definitywnego wyp´dzenia
muzu∏man na pó∏noc Afryki, by∏
ostatnià enklawà mauretaƒskà.
Lanjarón, jest znanym
uzdrowiskiem, s∏ynnym dzi´ki
swoim wodom mineralnym.
MiejscowoÊç ta stanowi naturalnà
31
„bram´” okr´gu. Zamek arabski
znajdujàcy si´ tam przypomina
o znaczeniu jakie mia∏a ta
miejscowoÊç jako granica
chrzeÊcijaƒsko-muzu∏maƒska.
Órgiva jest stolicà administracyjnà
i ekonomicznà strefy. Znajduje si´
w D o l i n i e d e l G u a d a l f e o (Valle
del Guadalfeo), gdzie rzeka dzieli
pasma gór Lújar i Contraviesa.
Miasto mi´dzy innymi zabytkami
oferuje nam zwiedzenie
szesnastowiecznego koÊcio∏a
iglesia de Nuestra Señora de la
Expectación, uwieƒczonego
dwiema bliêniaczymi wie˝ami.
Z Órgiva kr´tà drogà wznosimy
si´ do miasteczek znajdujàcych si´
na stromych zboczach górskich.
Droga lokalna wiedzie nas do
miejscowoÊci Carataunas, Cáñar
i oportújar. Jeszcze wy˝ej
zanajduje si´ Barranco (wàwóz)
del Poqueira, na którego
zielonych zboczach znajdujà si´
Órgiva

Trevélez
trzy najs∏awniejsze miasteczka
okr´gu. Pierwsze z nich nazywa si´
Pampaneira, w którym zachowa∏y
si´ nietkni´te zabytki
mauretaƒskie. Zwracajà
szczególnà uwag´ wàskie uliczki,
przytulne place i domy
wspierajàce si´ jeden o drugi.
Droga prowadzi do miejscowoÊci
Bubión i dalej do Capileira,
z której mo˝na dostaç si´ do
punktu widokowego Trevélez,
dalej droga prowadzi na szczyt
Veleta.
Ze szczytu droga wiedzie do
dwóch ma∏ych miejscowoÊci Pitres
i Pórtugos. W tej ostatniej
znajduje si´ êród∏o Fuente Agria,
z którego wyp∏ywa woda bogata
w ˝elazo.
Doje˝d˝ajàc do Trevélez,
miasteczka najwy˝ej po∏o˝onego
w Hiszpanii (1.476 m n.p.m.),
spotykamy si´ z terenem
poroÊni´tym kasztanowcami,
drzewami morwowymi i d´bami
zimozielonymi. W tej miejscowoÊci
przygotowuje si´ wyÊmienità
szynk´ (jamón serrano) suszonà
przez wiatr z gór Sierra Nevada.
Busquístar i Bérchules to jeszcze
inne miasteczka, które spotykamy
32
Capileira
po drodze do Puerto (Prze∏´cz) de
la Ragua, która stanowi granic´
mi´dzy prowincjami Grenady
i Almerii. Na tej prze∏´czy
wysokogórskiej, po∏o˝onej na
wysokoÊci dwóch tysiàcy metrów,
zimà mo˝na uprawiaç biegi
narciarskie. Z prze∏´czy droga
prowadzi w dó∏ do miejscowoÊci
Bayárcal, gdzie wznosi si´ koÊció∏
iglesia de San Francisco. Na
jednym z o∏tarzy koÊcio∏a znajduje
si´ posàg Âwi´tego Józefa
pochodzàcy z XV wieku.
W koÊciele znajduje si´ te˝ inny
bardzo stary posàg Niepokalanej
Dziewicy.
Laujar de Andarax jest stolicà
cz´Êci Alpujarra nale˝àcej do
prowincji Almeria. Tutaj pejza˝
zdominowany jest przez tarasy , na
których uprawia si´ warzywa
i owoce. W starej cz´Êci miasta
znajduje si´ pi´tnaÊcie starych
filarów, niektóre z nich pochodzà
sprzed XV wieku. Koryto rzeki
Andarax nawadnia ˝yzne pola, a˝
do miejsca, w którym zaczyna si´
Desierto (Pustynia) de Tabernas,
tutaj krajobraz zmienia si´
radykalnie.
www .a l pu ja r r a s . c o m
Huelva
Pomnik la Fe Descubridora (1)
jest symbolem miasta Huelva (145
700 mieszkaƒców). Ten wysoki
posàg znajdujàcy si´ na Punta del
Sebo jest poÊwi´cony Kolumbowi.
Rzeêba symbolizuje rol´ jakà
odegra∏a prowincja Huelva
w Odkryciu Nowego Âwiata.
Huelva jest po∏o˝ona u ujÊcia
rzeki Odiel, na terenie
nadmorskich mokrade∏, z których
bierze poczàtek wiele tras
prowadzàcych na tereny
chronione prowincji. Wizyta
w mieÊcie zaczyna si´ w Catedral
(Katedrze) de la Merced (2),
wybudowanej w po∏owie wieku
XVIII. Katedra posiada eleganckà
fasad´ i wewnàtrz barokowe
kaplice, o∏tarze i retabula.
Igglesia (koÊció∏) de San Pedro (3)
zosta∏ wzniesiony w wieku XVI na
ruinach dawnego meczetu. Kilka
ulic dalej, w dzielnicy La Esperanza
(4) znajduje si´ koÊció∏ Parafii de la
Concepción (5), Êwiàtynia
przebudowana w roku 1755 po
niszczàcym trz´sieniu ziemi
w Lizbonie. W jej wn´trzu sà
wystawione obrazy Zurbarána
poÊwi´cone Niepokalanej Dziewicy.
Plac Plaza de las Monjas (6)
stanowi punkt centralny starej
cz´Êci miasta. Przy placu znajduje
si´ punkt widokowy mirador del
Conquero (7), z którego mo˝emy
podziwiaç widok miasta i okolic.
Mo˝na zobaczyç Marismas del
Odiel, teren o du˝ej wartoÊci
przyrodniczej, b´dàcy punktem
”postoju” dla migrujàcych ptaków.
W Huelva znajduje si´ Stare
Miasto pe∏ne wàskich uliczek
i placy jak n.p.: plac Alcalde Coto
Mora (8), w którego pobli˝u
znajduje si´ Gran Teatro (9),
który jest centrum kulturalnym
miasta.
Museo Provincial (Muzeum
Prowincji) de Huelva (10)
zgromadzi∏o wiele przedmiotów
pochodzenia rzymskiego.
W muzeum jest te˝ sala zwiàzana
z epokà odkrycia Ameryki. Inne
sale sà poÊwi´cone historii kopalƒ
Riotinto, w których do dzisiaj
wydobywa si´ ˝elazo i miedê.
W mieÊcie znajduje si´ te˝
dzielnica bardzo szczególna:
nazywa si´
Reina Victoria (11) i zabudowana
jest w stylu angielskim.
Kilka kilometrów od Huelva
znajduje si´ miejscowoÊç Palos de
Cz´Êç panoramy miasta
 la Frontera. Z portu w tej
miejscowoÊci wyruszy∏y do
Ameryki trzy karawele dowodzone
przez Kolumba. Monasterio
(klasztor) de la Rábida, budowla
w stylu gotyckim i mudejar, jest
KoÊció∏ San Pedro Pomnik Fe Descubridora Katedra jednym z wa˝niejszych miejsc
zas∏u˝y∏y sobie na miano Parku
Krajobrazowego. Park Doñana,
usytuowany prawie w ca∏oÊci
w prowincji Huelva, chocia˝
pewna cz´Êç nale˝y do prowincji
Sewilli, jest obszarem, na którym
spotykamy parwdziwe skarby

Du q
ue Plaza 10 11 zwiàzanych z osobà Krzysztofa fauny i flory.
d
Cristóbal
Kolumba W tym miejscu admira∏
e Ahum a d
Call

Quintero
Sa

ald
e

zatrzyma∏ si´ zanim wyruszy∏ Nadmorskie mokrad∏a, które

ta
on

Paisajis
cd Palacio de
Ma
Fray

z
a
Pére Congresos
Juan
Plaza del
w drog´ do Indii. stanowià prawie po∏ow´ parku
Se

Punto
Fray
ay
Av

ba

lico
ck

n
Juníp

Parque Mirador
(50.720 h), sà schronieniem dla

zó
e

Arg
st

Ma
ni

ató
Alonso Sanchez
ián

Pin
ad

ant

ón
ero

Joya

ez
El C
Fe Velá ardo
Cabezo 7 w ww. a y u n ta m ie n t o h u e l v a . e s dziesiàtków gatunków ptaków

rdig
o
o
Avda.

zqu
Palacio Ma

ns
nio
nu
Pa

Ric

Be
Episcopal

Alo
do
el P
s

wodnych, niektóre z nich sà

Serra

Vía

an
lo

Plaza Isabel

rn

r tín
Ri Siu Plaza de
ca rot Parque de la la Católica
es gatunkami, którym zagra˝a

lle
d la Soledad

Ma
rd Terra Plaza Ivonne Esperanza

Ca

l
o

ba
Ra

Cazenave Plaza de la
de San Andrés

ristó
wymarcie. Ruchome wydmy,
da

s e o Ayuntamiento Constitución
Pa ranjos La Alfo

a
a o Plaza Fue os
los N Plácid s nso

nid
l

an C
San Pedro n a

ras
te Plaza P XII
Bañue
lo
dziewicze pla˝e, o bia∏ym,
e
3 Iglesia Mig
Quintero Av

.Ca
edo uel
Aires

Madres R

e S
Báez ndo
Paseo Agustinas
Arq
Doñana drobnym piasku, lasy sosnowe
Daoiz

Santa Fé Rá

Call
al
enos

bid
Pid

a
Ca
6 i cz´Êç znana jako vera (teren
s

Plaza lle
cio

M. Luis Buend 9
Pso. Bu

Plaza ia 2 Dos de Mayo 4

z

Vá
la

C g ó n
Menende

alle Ara
Ortega

zqu
Pa

de Toros Arace
Mar
tín na ez
8 przejÊciowy mi´dzy
n

Universidad Calle Ló
ció

Plaza de inés pe 5
La Palma

Puerto

M.
Pera

G R z
Pomi´dzy ujÊciami rzek Guadiana ekosystemami) tworzà
ep

ico
Paseo la Merced P
Nu

nc

AV de la C alle
Independ
Co
Isaac

ñez

EN encia
i Gwadalkiwir rozciàga si´ Costa niepowtarzalny kompleks
Alda

Pa ID Rascón
s
Plu

seo
ca
Calle

A Du
Sa de la Luz. Na 150 km wybrze˝a przyrodniczy.
Bo
agro

de qu
Ruiz

sU
Ma bre

las Gra DE Ra n s e de
nC fa Jo La la V
ltra

sé
de Nom

Pa
ría

apit
znajdujà si´ pla˝e: Isla Cristina,
de Alm

lme el icto
án Gu
no

ras Call José Nogales ria

illé
nza
e

e al
s

n
I s l a C a n e l a , L a A n ti l l a , E l Stare kroniki wspominajà, ˝e
Dulc

vina

Doc
ido

Te

Calle g
tu
Diego

tor
Ma

nd

Béja r
s

r Po
her

Rub
Pa

al
ero

Gra
ont

er

io
R o m p i do , P u n ta U m b r í a , w∏aÊnie tutaj znajdowa∏o si´
s

ida
nte

Ma
Luis

as
eo
u
elm

Apóstol
Trig

en
Fue

rina
sB

AL
Ma z ag ón i M a t a l a s c a ñ a s . mityczne królestwo Tartessos,
Av

EM
Mudéjares

Mozárabes

AN
cia

de

Luc IA Plaza
Ma

Ca
P jednak nie istniejà na to ˝adne
Emires

ena
Califas

rta 12 de
del ya
Octubre 1
Poza tym w prowincji Huelva dowody naukowe. Co najwy˝ej
la

Pue
o
N

r
tiag

to
Baroja
Caro
znajduje si´ rezerwat ekologiczny pozosta∏y na tych podmok∏ych
San

Julio Jardines
Glorie

Avenida Parque del Muelle

0 100 200 300 m de najwa˝niejszy w Europie. Mowa terenach rzymskie ruiny
ta

Zafra
AÑO 2005
o Parku Narodowym Doñana, i pojedyƒcze wie˝e stra˝nicze
1 Monumento (pomnik) 8 Plaza (plac) Alcalde Coto Mora uznanym za Rezerwat Biosfery z XVI wieku, które przekazywa∏y
a la Fe Descubridora 9 Gran Teatro i Dziedzictwo LudzkoÊci. Nawet sygna∏y statkom wp∏ywajàcym do
2 Catedral (katedra) de la Merced 10 Museo Provincial de Huelva tereny otaczajàce ten obszar ujÊcia Gwadalkiwiru.
3 Iglesia (koÊció∏) San Pedro (Muzeum Prowincji)
4 Barriada (dzielnica) 11 Barrio (dzielnica) de Reina
de La Esperanza Victoria
5 Parroquia (parafia) de la Informacja turystyczna Mokrad∏a w Doñana
Concepción Parking
6 Plaza (plac) de las Monjas Poczta
7 Mirador (punkt widokowy) Policja
del Conquero
Dworzec autobusowy
34
2005
Doñana, która
przez wieki by∏a
zwiàzana
z ksi´stwami Medina Sidonia
i Alba w chwili obecnej jest
prawdziwym magnesem dla
wielbicieli przyrody. Po terenie
parku przechadzajà si´ jelenie,
daniele i dziki. RyÊ iberyjski,
zwierz´, któremu zagra˝a
wymarcie, znalaz∏ w Doñana swoje
ostatnie schronienie.
G∏ównym centrum przyjmujàcym
zwiedzajàcych jest punkt
w El Acebuche, znajdujàcy si´
Sierra de Aracena
36
Sierra
de Aracena
Matalascañas
W prowincji Huelva pasmo górskie
Sierra Morena, zmienia nazw´ na
w po∏owie drogi Sierra de Aracena, na czeÊç stolicy
mi´dzy osadami okr´gu, która graniczy
Matalascañas i El z po∏udniowymi terytoriami
Rocío. Tutaj Estremadury. W tym niewysokim
w∏aÊnie znajduje si´ masywie górskim produkuje si´
punkt rezerwacji najlepsze w ca∏ej Hiszpanii szynki
wycieczek po Parku iberyjskie (jamón ibérico) . Tutaj
Narodowym. Inne równie˝ mo˝emy spotkaç „bia∏e
cztery punkty miasteczka” o wyraênych
informacyjne korzeniach arabskich, widocznych
znajdujà si´ poza w konstrukcji zamków i wie˝
terenem Parku stra˝niczych. Ta cz´Êç Andaluzji to
Narodowego. ziemia sosen, d´bów
Z punktu Bajo de zimozielonych, d´bów korkowych
Guía w Sanlúcar de i kasztanowców. W sk∏ad Parku
Barrameda mo˝na dostaç si´ do Krajobrazowego wchodzi 28
parku statkiem, który p∏ywa miejscowoÊci.
mi´dzy obydwoma brzegami.
Z punktu Las Rocinas we wsi Aracena znajduje si´ w samym
EL Rocío mo˝na wyruszyç drogà sercu obszaru chronionego.
dla pieszych, która przecina W cz´Êci staromiejskiej Araceny
Charco de la Boca, strumieƒ na wznosi si´ zamek Templariuszy, na
którym znajdujà si´ cztery którego terenie znajduje si´
obserwatoria ornitologiczne. trzynastowieczny koÊció∏. Blisko od
miasta znajduje si´ Gruta de las
Maravillas (Grota Cudów), jaskinia
o wyjàtkowej urodzie. W jaskini
znajdujà si´ d∏ugie galerie
i dwanaÊcie naturalnych salonów
i szeÊç podziemnych jezior.
Isla Cristina Picos de Aroche sà prawdziwym
fenomenem natury. U stóp szczytów
znajdujà si´ ruiny rzymskie miasta
o tej samej nazwie. Znajduje si´ tam
zamek rzymski odbudowany
37
w czasach arabskich. Po drodze do
Almonaster la Real znajdujemy
miejscowoÊç Cortegana, w której
mo˝emy zwiedziç koÊció∏ w stylu
mudejar Divino Pastor, uznany za
Zabytek Narodowy.
W tej okolicy miasteczka
rozrzucone sà na stromej cz´Êci
gór. Z Almonaster prowadzi droga
do miejscowoÊci Santa Ana la Real,
„bia∏ego miasteczka”, które jest
esencjà arabskich korzeni tego
miejsca. MiejscowoÊç Jabugo jest
znana przede wszystkim z pastwisk
Êwiƒ iberyjskich, popularnie
nazywanych „pata negra”. Tutaj te˝
znajduje si´ enklawa „Hiszpanii
magicznej”. Alájar znajduje si´
u stóp wzgórza Peña Arias
Montano, „podziurawionego”
licznymi wejÊciami do grót,
o których mieszkaƒcy opowiadajà
niezliczone legendy pe∏ne tajemnic.
Na szczycie Peña znajduje si´
kaplica Nuestra Señora de los
Ángeles, w której pielgrzymi czczà
gotyckà rzeêb´ z XIII wieku.
Inne miejscowoÊci jak Higuera de
l a S i e rr a , Zu f re i S a n t a O l a l l a d e l
Cala sà ˝ywym przyk∏adem
tradycyjnej architektury lokalnej.
Alájar
 Residencia Sanitaria

Cris

Fer lma
Museo res

Pa
Ciudad de Jaén
Lina Plaza de

mín
Provincial

t
oR
San Roque

o
lay
ey
eza

Pe
Avenida Ejérc ito B a
Ca Es lle
Ca

zy
rm pa
Najwa˝niejszym zabytkiem miasta

AV E N I D
Jaén P

Puerta
Ar el ño

Dr. Flem énde

C.
Doctor
o l

Luzón
Nú qu T Parque

d
ite or
jest Santa Iglesia Catedral (5) ñ

el
y Alí ez

ing
re de la

n
ct

Me
e M o s

Gu
de inas Plaza
R
21 Victoria ino

del

a
Corazón
wspania∏a renesansowa budowla, Ba s

A
Plaza

da Gral.
lb Palacio e de María ce
Curtidores B de Justicia to R ru

lqu
Plaza de oa n os

PA
M e S a an C
lle rg

Sol

Sa
Jaén mo˝na poznaç po rozleg∏ych z fasadà zaprojektowanà przez illá

ivi
a Cambil s

DE
C n e t e

s
s Ar

r
SE

lob
La
a
M

m
Plaza illas
M tnez

rej
ha
polach plantacji oliwek. Wzd∏u˝ architekta Andrés de Vandelvira Plaza Coca Tres Mor

de
San Miguel

Al
ae

a
de .M de la Piñera cón
Plaza Santo st Juan Rin

MADRI
ro on

DE
i wszerz prowincji posadzono w wieku XVI. We wn´trzu

ino
Domingo Ba tañ
Plaza Doctor P San José

Castañ
Nav
Iglesia de la r e

Cam
Blanco Nájera P to s Plaza A
Magdalena rie lo de Belén D

as d
ponad pi´çdziesiàt milionów budynku wyró˝niajà si´ chór, Plaza de Santa go mé illa A

LA
t N

D
A

os
2 MonasterioLuisa de Marillac as

e To
de C R
drzewek oliwnych. Z oliwek zakrystia i kaplice poÊwi´cone Baños
17 P Plaza A V E N I D A D E G

ES
Santo Domingo Árabes Plaza Obispo

losa
Belén
18 ailé
n ergara P García

pc Peñuelas
Matce Boskiej de la Cabeza

TA
produkowana jest oliwa, która jest San Juan Plaza
S
B Plaza
Caños a San Agustín Jardinillos
Plaza de los Calle de V de Castro

Trinidad a
20 Plaza

Vieja

CI
Nueva elzu de

Santísim
n
3 Mend z Zub

e
podstawowym êród∏em bogactwa i Ojcu Naszemu Jezusowi ga Toros

ÓN
Sa

ch
iz

M
ábal

Dr. E
Sa

ar

lva
Ba
nC

oro lla
ió n

R.
tín
ri o

s
Parque

Ca
rto
le

hi
tej ziemi. Ale Jaén to nie tylko Chrystusowi, przedstawionemu o men P Plaza de la

rda
ez

iz
ca

duard

inc
lo
Al
Vi Alameda de

Ru
de lid

ce

m
te Constitución

rna
m
Ar

Ch

es Bajos
ra
Sa Calvo Sotelo

é
el a an

en
n

od
ve
plantacje oliwek. Na tym przez posàg anonimowego

dería
v Palacio

Co
l

Be
a í s d

o Arr
Cl legr

dr
De r a

Mo

Te
e

Ci
br 16 Vilches

os
cto Plaza de 19 C

lin
A m
Cu Plaza de

Pesca
terytorium znajduje si´ najwi´cej autora.

o
oyo
Do

ian
Bu Santiago San Ildefonso arr

or
Mo et

Adarv
en as ntu as

Hu bé S
obszarów chronionych w ca∏ej av ací
ist M no
11

do
ca
do
12

rn n
a Pa Mor
13 P

rn

Fe Sa
ni

an
rta
rri ente
Hiszpanii. Na placu Plaza de Santa María (6)

ar
Be
lla

G
15 14 Plaza San Salin

oz
S zo a n P e ro s

uñ
oprócz Katedry znajduje si´ Lore ache
n Francisco
es
a

a
M

M
1 Palacio

lat
ae
Calv agro M

es
str Vélez

go
Ayuntamiento (Ratusz) (7)

al
Stolica prowincji (113 140 Almesús a 5

or
Palacio

ro

Die
s

M
J a

To
Duque Plaza de la
8 6 Almen Covaleda fa Segovia
mieszkaƒców) znajduje si´ i Biskupstwo (8). Stàd zaczyna si´

n
Jose

Do
Restos de Muralla zo Merced

Alcantarilla
o
7J lo

isp
Ba 4 el
w pobli˝u gór Sierra Mágina. aleja Carrera de Jesús (9) ulica de
N El Co

Ob
La Merced im nte

s
én Fue

sú
Plaza ez ga
Zamek Castillo Santa Catalina (1) prowadzàca do klasztoru te

Je
Ga O r
Cruz Rueda rc Se
í
9 a rra P

Rafael
góruje nad miastem. W tej Convento de las Carmelitas (10).

e
no
Paz

co
nd

de

Ejid
0 100 200 300 m La Re

cis
Co
qu

n
arabskiej konstrukcji specjalnà Z ty∏u katedry znajduje si´ pa∏ac

o
en
10

uwag´ zwracajà imponujàce
proporcje wie˝y torre del
homenaje. Ze wzgórza, na którym
znajduje si´ zamek mo˝na
podziwiaç dolin´ Guadalkiwiru
i rozrzucone po niej miasteczka.
Poni˝ej zamku znajdujà si´ stare
dzielnice Magdalena (2), San
Juan (3) i La Merced (4).
W ka˝dej z nich znajduje si´
koÊció∏ z wysokà dzwonnicà.
Jaén z lotu ptaka
Fra
AÑO 2005 era a
Carr
Palacio de San Francisco (11),
obecnie siedziba w∏adz prowincji.
Ulica Álamos (12) prowadzi do 1 Castillo (zamek) 15 Arco (∏uk) de San Lorenzo
placu Plaza de la Audiencia (13), de Santa Catalina 16 Iglesia (koÊció∏)
gdzie znajduje si´ Teatro 2 Barriada (dzielnica) de San Bartolomé
Darymelia (14). Tutaj zaczyna si´ de la Magdalena 17 Convento (klasztor)
najstarsza cz´Êç miasta, czego 3 Barriada (dzielnica) de San Juan de Santa Clara
dowodem jest Arco (∏uk) de San 4 Barriada (dzielnica) 18 Palacio (pa∏ac)
Lorenzo (5), jedyna pozosta∏oÊç de la Merced de Villardompardo
z dawnego gotyckiego koÊcio∏a. 5 Santa Iglesia Catedral (katedra) 19 Iglesia (koÊció∏) de San Ildefonso
6 Plaza (plac) Santa María 20 Convento (klasztor)
7 Ayuntamiento (ratusz) de las Bernardas
8 Obispado (Biskupstwo) 21 Plaza (plac) de las Batallas
9 Carrera (aleja) de Jesús
10 Convento (klasztor) Informacja turystyczna
de las Carmelitas Parking
11 Palacio (pa∏ac) San Francisco Policja
12 Ulica Álmos Dworzec autobusowy
13 Plaza (plac) de la Audiencia Szpital
14 Teatro Darymelia Parador

39

Zamek Santa Catalina, Katedra
KoÊció∏ iglesia de San Bartolomé
(16) i klasztor Convento de Santa
Clara (17) sàsiadujà z pa∏acem
Palacio de Villardompardo (18),
w którym znajdujà si´ ∏aênie
arabskie. W tym samym budynku
znajduje si´ tak˝e Museo de Arte
Naïf i Artes y Costumbres
Populares (sztuki i zwyczajów
ludowych).
KoÊció∏ San Ildefonso (19)
znajduje si´ w dzielnicy o tej
samej nazwie, która jest jednà
z najstarszych w mieÊcie.
Niedaleko znajduje si´ klasztor
Convento de las Bernardas (20)
i la Alameda, pas zieleni,
z którego mo˝emy obejrzeç pi´knà
panoram´ miasta.
Miasto Jaén jest zbudowane na
zboczu wzgórza. Nowoczesna
cz´Êç miasta rozciàga si´ wzd∏u˝
Paseo (pasa˝) de la Estación
i placu Plaza de las Batallas (21),
na którym znajduje si´ pomnik
przypominajàcy bitw´ przeciwko
Arabom pod Navas de Tolosa,
i bitw´ pod Bailén przeciwko
wojskom Napoleona Bonaparte.
www .p r o m o ja e n .e s
40
Katedra
Úbeda i Baeza
Úbeda i Baeza stojà na czele okr´gu
La Loma, du˝ego obszaru plantacji
oliwek znajdujàcego si´ w górnej
cz´Êci doliny Gwadalkiwiru.
Obydwa miasta oferujà najwi´kszà
iloÊç zabytków renesansowych
w Regionie Autonomicznym. Plac
Plaza de Santa María w Úbeda jest
jednym z najpi´kniejszych
kompleksów historyczno-
artystycznych w Andaluzji.
W mieÊcie znajdujà si´ dostojne
budynki takie jak capilla (kaplica)
de El Salvador, zbudowana na
polecenie Francisco de Cobos,
sekretarza i zaufanego cz∏owieka
cesarza Karola V. Obok stoi pa∏ac
Pa∏ac de las Cadenas. Úbeda
Plac del Pópulo i Fontanna de
los Leones. Baeza
Palacio del Condestable Dávalos.
Palacio de las Cadenas jest siedzibà
ratusza, który posiada obszerny
podjazd, naprzeciwko, którego
znajduje si´ koÊció∏ Santa María de
los Reales Alcázares, gotycka
Êwiàtynia wybudowana na ruinach
meczetu. Palacio del Marqués de
Mancera (Pa∏ac Markiza de
Mancera), który by∏ wicekrólem
Peru, i Antiguo Pósito (spichlerz)
dope∏niajà wizerunku tego miejsca.
La Redonda de Miradores znajduje
si´ w cz´Êci tylnej placu, rozciàga si´
stamtàd pi´kny widok na Sierra de
Mágina i Dolin´ Gwadalkiwiru.
Poza tym w Úbeda jest du˝o
t∏umnych placów jak n.p. plaza del
Mercado, przy którym stoi gotycki
koÊció∏ iglesia de San Pablo. Blisko
znajduje si´ te˝ Oratorio de San
Juan de la Cruz. Wje˝d˝ajàc do
miasta napotykamy Hospital de
Santiago, który posiada s∏oneczny
dzidziniec i wysokà kaplic´. Ten
budynek jest obecnie centrum ˝ycia
kulturalnego miasta.
Tylko osiem kilometrów dzieli
Úbeda od miejscowoÊci Baeza.
41
2005
Cazorla
Miasto jest mniejsze ni˝ Úbeda, ale
równie˝ posiada liczne zabytki
o charakterze religijnym. Specjalnie
zwraca uwag´ gotycka katedra.
Obok znajduje si´ budynek
Seminarium, które obecnie jest
siedzibà Mi´dzynarodowego
Uniwersytetu Andaluzji
(Universidad Internacional de
Andalucía). Pa∏ac de Jabalquinto,
o oryginalnej fasadzie w stylu
gotyku izabeliƒskiego, znajduje si´
naprzeciw koÊcio∏a iglesia de Santa
Cruz zbudowanego w stylu
romaƒskim, który stanowi rzadkoÊç
na po∏udniu Hiszpanii. Stary
Uniwersytet ma po∏àczenie
z placem Plaza de la Constitución
poprzez ∏uk Arco del Barbudo.
W centrum harmonijnego placu del
Pópulo znajduje si´ Fontanna de
los Leones, a po jego bokach la
Real Chacinería, Puerta (brama)
de Jaén i Arco (∏uk) de Villalar.
Budynek Ratusza, który dawniej
by∏ wi´zieniem, posiada bogato

La Iruela
zdobionà fasad´ w stylu plateresko.
Dok∏adnie na wprost znajduje si´
dom, w którym mieszka∏ poeta
Antonio Machado, wówczas kiedy
pracowa∏ tutaj jako profesor j´zyka
francuskiego. Obok Ratusza
znajduje si´ koÊció∏ iglesia de la
Purísima Concepción i ruiny San
Francisco.
Cazorla, Segura
i Las Villas
Rzeka Guadalkiwir wyp∏ywa z gór
Serranía de Cazorla, jednego
z zielonych p∏uc Andaluzji. Ten
okr´g pe∏en wysokich szczytów,
wielkich obszarów leÊnych i du˝ych
potoków stanowi cz´Êç
najwi´kszego obszaru chronionego
w Hiszpanii: Park Krajobrazowy de
C a z o rl a , S e g u r a y L a s Vi ll a s .
240.000 h tego parku znajduje si´
w prowincji Jaén. Park ten jest
schronieniem dla or∏ów
królewskich i s´pów. Na stromych
zboczach gór ˝yjà dziki, jelenie,
daniele i kozica hiszpaƒska. WÊród
flory spotykamy endemiczny
gatunek fio∏ka z Cazorla.
W sk∏ad parku wchodzà 23
miejscowoÊci. Jednym z punktów
wejÊciowych do parku jest
42
Segura de la Sierra
miejscowoÊç Cazorla, w której,
podobnie jak w sàsiedniej
La Iruela, znajduje si´ zamek
Templariuszy. Droga prowadzàca
do parku wznosi si´ a˝ do
prze∏´czy Puerto de las Palomas.
Z punktu widokowego na
prze∏´czy mo˝na podziwiaç widok
doliny. Póêniej droga prowadzi
w dó∏ do Arroyo Frío i kilka
kilometrów dalej do Coto-Ríos,
w którego pobli˝u znajduje si´
Centro de Interpretación y
Recepción de Visitantes de la
Torre de Vinagre (centrum
informacji dla zwiedzajàcych).
W okolicy znajdujà si´ równie˝
museo cinegético (muzeum
myÊliwskie), ogród botaniczny
i hodowla pstràgów.
Sierra de Segura jest
najrozleglejszà odnogà ∏aƒcuchów
górskich w okr´gu. Sztuczny
zbiornik wodny pantano de
El Tranco znajduje si´ obok
miejscowoÊci o g∏´bokich
korzeniach arabskich jak n.p.
H o r n o s d e S e g u r a i S eg u r a d e l a
Sierra. Obie te miejscowoÊci
posiadajà zamki pochodzenia
muzu∏maƒskiego. W miejscowoÊci
Santiago-Pontones nale˝àcej do
Fuente Segura zaczyna swój bieg
rzeka Segura, która ma ujÊcie
w regionie Murcji.
Malaga
Malaga (532 400 mieszkaƒców)
jest drugim co do liczby ludnoÊci
miastem Andaluzji. W mieÊcie
znajduje si´ ucz´szczany port
morski (puerto marítimo) (1),
jedna z najwi´kszych twierdz
arabskich (alcazaba) (2),
zachowanych w regionie. Alcazaba
zosta∏a zbudowana mi´dzy
wiekami VIII a XI. W chwili
obecnej jest siedzibà Muzeum
Archeologicznego, w którym
wystawione sà eksponaty
z przesz∏oÊci fenickiej i rzymskiej.
Fragment muru obronnego ∏àczy
twierdz´ z zamkiem castillo de
Gibralfaro (3), z którego mo˝emy
podziwiaç pi´kny widok na miasto.
Poni˝ej twierdzy znajduje si´
Teatro Romano (Teatr Rzymski)
(4). Niedaleko stàd znajduje si´
zadrzewiona aleja Avenida de
Cervantes (5). Pod koniec alei
znajduje si´ plaza de toros (arena
do walki byków), znana jako
Malagueta (6). Ayuntamiento
(Ratusz ) (7) i Vieja Aduana
(Stary Urzàd Celny) (8) znajdujà
si´ blisko katedry (9), którà
nazywa si´ tutaj la Manquita
(jednor´ka), poniewa˝ ma jednà
wie˝´ ukoƒczonà i drugà
zbudowanà tylko do po∏owy.
Widok cz´Êci miasta
Ta Êwiàtynia jest wspania∏ym
przyk∏adem hiszpaƒskiego
renesansu. We wn´trzu Êwiàtyni
znajdujà si´ liczne kaplice,
w których mo˝emy podziwiaç
posàgi pochodzàce
z Andaluzji. ¸awy chóru i stare
malowid∏a Êcienne równie˝ sà
godne uwagi.
KoÊció∏ iglesia de Santiago (10)
znajduje si´ po drodze do placu
Plaza de la Merced (11) jednego
z ulubionych miejsc spotkaƒ
mieszkaƒców Malagi. Pomnik
Torrijos (12) znajduje si´ przy
placu. Z jednej strony placu
znajduje si´ dom rodzinny Pabla
Ruiz Picassa (13) , w którym
obecnie znajduje si´ siedziba
fundacji noszàcej imi´ malarza.
W mieÊcie znajdujà si´ równie˝
muzea: Sztuk Pi´knych (de Bellas
Artes) (14), w którym
eksponowane sà p∏ótna Murillo,
Zurbarána i m∏odego Picassa.
Wizyta w starej fenickiej dzielnicy
Malaca koƒczy si´ zwiedzeniem
koÊcio∏ów igglesia de los Mártires
(15), el sagrado Corazón (16)
i Santo Cristo de la Salud (17).
Spokojniejsza cz´Êç miasta,
z pasa˝em nadmorskim to
La Farola (18), znajdujàca si´
obok portu. Ruchliwsza cz´Êç
 tim o
Plaza de

Marí
la Victoria
G
Agua IN
Do Plaza 3 ED to

La
R er

Paseo
F.
mí Maestro Artola E
ng Pu

e
jid

Verd
ue

Ce

Ca es
E
zÁ o

rv
Victo

m
vil Plaza

an
do

in
t
O
Ejido

Malagueta
o
Cruz
ina

Plaza 6

SE
Cánovas

ria
Capuchinos Plaza
Pe

PA
Plaza General del Castillo
Jua
Rosa efino Frailes P

Ciudad
Moli
H n Torrijos

Sa
U Encina R
tes 13 5

n
ER
ine 11
nil

N
TO Duqu s
tigo DosJ 2
12 10

ic
Peña
Ald
Pos lta
lo

ol
e d ere

UE
D

ás
e te Ac s Al
E A lamo ca 4 7

de Melilla
LO Sala Riva er
as PuertaÁ

Cur ña
RQ
Pa Parras za

as
S ma s bi 18

los Espa
se Beatas
C nc 14 lla

PA
o Ollerías Nueva
M
ar
LA
VE
a
Plaza Plaza ter
Ratusz La Alameda Katedra

EL
teria
tir LE Ci
s 8
R

ico San Francisco Uncibay

ío

eo de
O D
s S Ma Iglesia de Liceo de

de
ris Estación
Carre

San Julián Málaga Palacio

AV al
c
Episcopal 9 P Marítima

SE

Paseo
ro z

Av 15
he lve

da E NI

Pas
20 19

PA
Mo
ac á

.F DA
in G

17 lin
te

áti
G ctor

a
en

ma D
Gu E 16
Plaza P miasta znajduje si´ mi´dzy ulicà europejskà. Costa del Sol rozciàga
g
Do

Obispo
nt z
Re

Q ue

ad L Plaza de
ín

alm A
ríg

a
Hospital L e Iglesia de la Marina calle Larios (19) i placem Plaza de si´, w formie ∏uku, od urwistych
C

din R
od

ui

21 P
al

a OS San Juan
nas
R

Civil
le

d A
a

da Tir LE Palacio
la Constitución (20). Posàg brzegów Tarify do pla˝ w Nerja.
Av

Sa tur

ini
a
o DA
P
raz
n
en

Tr P 1
Se

Mercado
Ve

22
s

Ja
ida

25 Cór
vi

Ata

Avenida Heredia
ole

Central
Markiza de Larios (21) znajduje
Agustín
bo dob Znajduje si´ mi´dzy wybrze˝em
lla

ada Plaza ne Arriola a

m

Calz
Cerrojo

Tom
ár

Plaza Montes ro Llano de ás

si´ przy alei Alameda Principal
M

Bailén
s
Doña Trinidad Plaza H ere
P dia
Kadyksu i Grenady. Okr´g ten
Manue
Am
Car

Arriola
de

Som
en Ce
(22), która prowadzi do Puente szczyci si´ specjalnie pi´knym
lle

ela P San era

ril

Ba g r
Calvo

24
Ca

fa el u e A L o
Ra a ay rcel al zu 23
la
Av med renzo
l
de el
luc
í o o
Za na L
a en
id
ad
eC (mostu) de Tetuán (23) karajobrazem, na który sk∏adajà
a

da Don Cristian a M P a oló

uñ

n m C n
IA

A a Pa
al

Pa Alo rril ot o
wznoszàcego si´ ponad rzekà si´ brzeg morski i znajdujàce si´
Eu

P
a

m
at

sil
C

a
uz

le nso la an
C

lo
ge

U
n

nc a d d
L
ni

La

Hi ler el a
do

nt
Guadalmedia. W tej drugiej cz´Êci w tle góry. Urwiste wybrze˝e
Peregrino
A

ia
o

G M e
D
na

ro o at Be
nt
N

Ar ss
Calle S
do

ad
ra car uiz er níte
A

án Montalbán
al

miasta znajdujà si´ dzielnice takie Êródziemnomorskie Tarify

Cuartele

za e s ra o z
M

s p é R r o
zu Santa Elena E H u rg Au 26
be
alitres

P jak: Trinidad (24) z swoim graniczy z okr´giem Campo de

N
la
ez

m
Avenida

Monseñor h
ID
tín

Le
s

Carrillo Rubio
de
ar

Capitán Huelín 27 popularnym koÊcio∏em San Pablo Gibraltar. G∏ównym miastem

E
M

ida
V

0 100 200 300 m.

A

Plaza Francisco
en

Ingeniero Torre Ac de Quevedo (25), i dzielnica El Perchel zatoki jest Algeciras, jeden
Av

osta
AÑO 2005
przesiàkni´ta zapachem morza. z najaktywniejszych portów
1 Puerto Marítimo (port morski) 16 Iglesia (koÊció∏) del Sagrado Corazón Tutaj znajduje si´ parafia Europy. Algeciras dysponuje
2 Alcazaba. Museo Arqueológico 17 Iglesia (koÊció∏) del Santo Cristo patronki rybaków la Virgen del nieprzerwanà komunikacjà
(Twierdza.Muzeum de la Salud Carmen (27). promowà z pó∏nocnà Afrykà. Na
Archeologiczne) 18 Paseo Marítimo (pasa˝ nadmorski) placu Plaza Alta znajduje si´
3 Castillo (zamek) de Gibralfaro de la Farola w ww. malag at uri s mo.c om koÊció∏ de Nuestra Señora de la
4 Teatro Romano (Teatr Rzymski) 19 Calle (ulica) Larios Palma, pochodzàcy z XVIII wieku.
5 Avenida (aleja) de Cervantes 20 Plaza (plac) de la Constitución Na pla˝y El Rinconcillo odbywajà
6 Plaza de toros de la Malgueta 21 Estatua (posàg) al Marqués de Larios si´ regaty ˝eglarskie i zawody
(arena do walki byków)
7 Ayuntamiento (Ratusz)
22 Alameda (aleja) Principal
23 Puente (most) de Tetuán
Costa del Sol w nurkowaniu. Naprzeciwko
Algeciras znajduje si´ La Línea
8 Vieja Aduana (Stary Urzàd Celny) 24 Barrio (dzielnica) de la Trinidad de la Concepción, granica
9 Katedra 25 Iglesia (koÊció∏) de San Pablo Costa del Sol jest najbardziej z Gibraltarem. La Línea jest
10 Iglesia (koÊció∏) de Santiago 26 Barrio (dzielnica) del Perchel znanà cz´Êcià wybrze˝a Andaluzji,
11 Plaza (plac) de la Merced 27 Parroquia (parafia) de la Virgen jest celem podró˝y znanym na
12 Monumento (pomnik) a Torrijos del Carmen ca∏ym Êwiecie. Jest tak dlatego, Manilva
13 Casa (dom) de Pablo Picasso Informacja turystyczna poniewa˝ panuje tutaj ∏agodny
14 Museo de Bellas Artes Parking klimat (rocznie jest tysiàc godzin
(Muzeum Sztuk Pi´knych) Dworzec kolejowy s∏oƒca) woda nie jest zimna i wiele
15 Iglesia (koÊció∏) de los Mártires Szpital pla˝ otrzyma∏o niebieskà flag´

44 45
miastem muzeów i rozleg∏ych pla˝.
Pla˝a de Poniente zwrócona jest
w stron´ zatoki, podczas gdy pla˝a
Levante jest otwarta w stron´
Morza Âródziemnego. Niedaleko
znajduje si´ miejscowoÊç San
Roque uznana za zabytek
historyczno-artystyczny. W San
Roque znajduje si´ kilka
kompleksów turystycznych
otoczonych polami golfowymi
i portami jachtowymi.
Sotogrande jest najwi´kszym
osiedlem i jednoczeÊnie
najbardziej ekskluzywnym. Costa
del Sol ciàgnie si´ dalej do
Manilva, w której znajdujà si´
pla˝e Chullera i Sabinillas. Kilka
kilometrów dalej znajdujà si´
osiedla miejscowoÊci Estepona,
C an c e la d a i S a n Pe d r o d e
Alcántara. W tej ostatniej
znajduje si´ Puerto Banús, jeden
z najs∏awniejszych na Êwiecie
oÊrodków ˝eglarstwa, w którym
Fuengirola
cumujà jachty i oryginalne
jednostki p∏ywajàce z ca∏ego
Êwiata.
Marbella jest stolicà wybrze˝a
Costa del Sol. W miejscowoÊci
znajduje si´ typowe stare miasto,
z bia∏ymi koÊcio∏ami i starymi
domami o przestronnych
dziedziƒcach. Obok tej spokojnej
cz´Êci miasta znajduje si´ cz´Êç
luksusowych hoteli, osiedli
i urzàdzeƒ sportowych pe∏na
bogactwa i przepychu. Na cz´Êci
pla˝y nazywajàcej si´ Milla de Oro
znajduje si´ kilka z najlepszych
hoteli i restauracji Hiszpanii. Nie
brak tam te˝ kasyn
i nowoczesnych instalacji
sportowych.
Wzd∏u˝ wybrze˝a Costa del Sol
rozciàga si´ pasmo gór, wÊród
których po∏o˝one sà „bia∏e
miasteczka” Ojén, Coín, Casares.
MiejscowoÊç Mijas jest znana ze
swoich „burro-taxi” (osio∏ków
taksówek). Miasteczko znajduje
2005
si´ na wzgórzu, ale posiada
równie˝ obszerne pla˝e takie jak
Calahonda, La Cala i La
Campana. We Fuengirola
znajdujà si´ znane pla˝e
Torreblanca i Los Boliches.
MiejscowoÊç Benalmádena jest
jednym z najwa˝niejszych
oÊrodków rekreacji na wybrze˝u
Costa del Sol, mi´dzy innymi
dzi´ki Weso∏emu Miasteczku,
które si´ tam znajduje.
Torremolinos jest miejscowoÊcià
pionierem turystyki nadmorskiej.
W cz´Êci La Carihuela znajdujà
si´ pla˝e o drobnym piasku, na
których co roku stawiane sà
Chiringuitos (bary pla˝owe),
w których mo˝na spróbowaç
sardynek i innych sma˝onych ryb,
oraz paelli. Poza tym
w Torremolinos kwitnie nocne
˝ycie, szczególnie na pla˝y
Bajondillo, na której co noc
otwierane sà dziesiàtki barów
z muzukà w najró˝niejszych
stylach.
Z drugiej strony Malagi, kierujàc
si´ w stron´ wybrze˝a Costa
Tropical, znajdujà si´
miejscowoÊci El Rincón de la
Victoria i Torre del Mar, które
ostatnio wzbogaci∏y swojà ofert´
turystycznà. Pla˝e Cala del Moral,
Benagalbón, Benajarafe i Valle
Niza, s∏awne sà ze swojej
przezroczystej wody. Blisko stàd
znajduje si´ historyczne
miasteczko Vélez-Málaga, s∏ynne
47
dzi´ki swojej dzielnicy
Êredniowiecznej i koÊcio∏om
w stylu mudejar. Algarrobo
i Torrox dope∏niajà oferty
pla˝owej wschodniej cz´Êci Costa
del Sol. Nerja jest uznawana za
jednà z najpi´kniejszych
miejscowoÊci okr´gu. Pla˝e
Torrecilla, Burriana i Maro sà
prawdziwà pokusà. Miasto zwraca
uwag´ planem urbanistycznym
o wyraênej inspiracji arabskiej.
W centrum znajduje si´ Balcón de
Europa, punkt widokowy,
z którego mo˝na obserwowaç
zatoczki ukryte mi´dzy ska∏ami.
w w w . c o s ta d e l s o l . ne t
La Axarquía,
Ronda
i Antequera
“Bia∏e miasteczka” w tej cz´Êci
Sierra Malageña nale˝à do okr´gu
Axarquía. MiejscowoÊci takie jak
Frigiliana, obok Nerja, Cómpeta,
Sayalonga i Salares, prezentujà
dzielnice o wyglàdzie
mauretaƒskim, zwieƒczone
koÊcio∏ami w stylu mudejar.
MiejscowoÊci te ˝yjà z rolnictwa.
Pasmo górskie Serranía Malgueña
rozciàga si´ a˝ do miejscowoÊci
Ronda, której romantyczny urok
przysporzy∏ Andaluzji wiele s∏awy.
G∏´bokie urwisko dzieli miasto na
dwie cz´Êci, spi´te tylko
osiemnastowiecznym mostem.
Z jednej strony znajduje si´ stara
cz´Êç miasta, z drugiej nowa.
W starej znajdujà si´ wszystkie
najwa˝niejsze zabytki miasta. Na
placu Plaza de la Duquesa de
Parcent mieÊci si´ koÊció∏ Santa
María la Mayor i Ratusz. Pa∏ac
Palacio de Mondragón, dawna
siedziba królów i gubernatorów,
jest architektonicznà esencjà
miasta. Otoczony starymi murami
miasta wznosi si´ koÊció∏ iglesia
del Espíritu Santo, zbudowany
w roku 1505 za panowania
Ferdynanda Katolickiego. Obok
koÊcio∏a znajdujà si´ bramy de
Almocabar i de Carlos V, które
w dawnych czasach prowadzi∏y do
miasta.
Blisko znajduje si´ droga, która
prowadzi w g∏àb urwiska, skàd
mo˝na zobaczyç wodospad na
rzece Guadalevín. W nowej
dzielnicy miasta znajduje si´ plaza
de toros (arena do walki byków),
najstarsza w ca∏ej Hiszpanii,
uznawana za duchowà kolebk´
tauromachii.
W prowincji Malagi, w okr´gu
rolniczym, znajduje si´ inne
zabytkowe miasto Antequera,
w którym zwracajà uwag´
fenomeny geologiczne El Torcal
i kompleks dolmenów w Menga,
Viera i El Romeral. W Miejskim
Muzeum Archeologicznym
wystawiona jest figurka z bràzu,
el Efebo, pochodzàca z I wieku,
uznawana za najwa˝niejszà
pamiàtk´ epoki rzymskiej. Poni˝ej
zamku arabskiego znajduje si´
koÊció∏ Nuestra Señora del
Carmen, która posiada
interesujàce retabulum w stylu
barokowym.
www.r o n da .n et
El Torcal. Antequera
Sewilla
Sewilla (719 600 mieszkaƒców)
jest stolicà Andaluzji. Jest
miastem znanym na Êwiecie dzi´ki
swojej historii, kulturze
i zabytkom. La Giralda (1), stary
arabski minaret, jest symbolem
miasta po∏o˝onego na brzegu
rzeki Gwadalkiwir. Wizyt´
zaczynamy od dzwonnicy katedry.
Z wysokoÊci mo˝emy podziwiaç
widok na miasto. W katedrze,
w stylu gotyckim, wyró˝nia si´
retabulum i grób Kolumba
znajdujàcy si´ na Dziedziƒcu
Drzewek Pomaraƒczowych (Patio
de los Naranjos).
Obok katedry znajduje si´ twierdza
Reales Alcázares (2) zbudowana
na polecenie Pedro I El Cruel na
ruinach arabskich pa∏acy. Salon
Ambasadorów (Salón de los
Embajadores) posiada kopu∏´
z filigranami zbudowanà na
poczàtku XV wieku. Twierdza jest
otoczona ogrodami i dziedziƒcami
de la Montería, de las Doncellas,
del Crucero i de Troya. W tej
zabytkowej budowli znajdujà si´
równie˝ salony udekorowane
bogatymi kobiercami.
Twierdza Reales Alcázares
Obok Reales Alcázares
usytuowane jest Archivo de Indias
(Archiwum Indii) (3), jedno
z najwa˝niejszych centrów
dokumentacji na tematy
kolumbijskie. Hospital de los
Venerables (4) i Ogrody de
Murillo (5) w których zwraca
szczególnà uwag´ pomnik
Kolumba, otaczajà serce miasta,
w którym znajduje si´ ludna
dzielnica Santa Cruz (6).
Pa∏ac Casa Pilatos (7), znajdujàcy
si´ pomi´dzy klasztorem Convento
de San Leandro (8) i koÊcio∏em de
San Esteban (9), stanowi
kwintesencj´ charakterystycznego
dla tego miasta ducha renesansu.
W wystroju pa∏acu wyró˝niajà si´
elementy rzeêbiarskie
i harmonijne patio w stylu
mudejar.
W dzielnicy La Macarena (10)
znajdujà si´ koÊció∏y de Santa
Isabel (11), de San Lorenzo
i Jesús del Gran Poder (12),
w którym czczony jest jeden
z najukochaƒszych
obrazów miasta. Basílica
(bazylika) de la Macarena jest
oÊrodkiem pielgrzymek
maryjnych. Niedaleko, na wprost
 Jardines AV
del Valle P EN Santa

La
Plaza Ciu I DA Rosa

ÍOS DE
as
de CALLE RECAREDO de R dad

Consacio

V
Fl

e
Pelícano En Plaza

t re r
lV DE

bor n
o

or
nda

S R IO
all

OS
lad

Ca
San Agustín

ida

Ca
e Conde Negro

Avenida
Iglesia de Convento de rilla Dieg LA

LO ETR

a
N

I
Hin s i

lle

álag
col

ARL
n o Ria
rro

ª Os
pit
N da AV BORB

gal
Ó ies San Julián Santa Paula tró s ño ás

s
Bu allos aca va Tinte EN OLLA

án
Pa

Jau

Río eral
Los

M
LE ta

n
Sánch sa I DA
Na

Por tu
aM
Al

rlea
s

A C
ah

A
ez Pe

DE

éM
Liriaje Mall G

orbó
Vi
s
rrier Parroquia Mat bé

ÁGUIL
reg

n
Duq

gu
Murallas ol n

Ge

Cádiz
Fray D. de Cádiz

Vi
ME

nid

O
ra
o iz

J os
frán

NID
SA San Román

er
Plaza g Glorieta

dr
ui

de B
Z
NÉ

ar
Aniceto Sá
NJ ia 9

a de
u

as
io
P 11

Ave
nt N D Cde. C

Ib
UA Santa Covadonga

de
ro Plaza de las

Aza

AVE
ifuente
ND Sa

Maca
Ñ
Isabel or
10 ca EZ 23

So
ER Plaza Mercedarias s s

los
U

Luis
oc an lica or té

de
IBE
8 7

l
l
M
S Ponce PE ató nC

nida
RA P. Sá Iglesia de Iglesia de B

Car
Iglesia de Santa s L C
enz de León c e AY rná

Inf.
To r Santa Marina LU IS San Marcos B U S T ó n M María la Blanca l a r u O l la H e
O S TAVE F. Ca rri ejía Plaza San io C

Conde
CALLE

be 5 a

Ave
r e bl a

Inf.
Plaza

enz
nca RA s Ildefonso Lir ría ol
a Plaza Isa Ave
nid

Av
Inocentes
SAN Iglesia de
Ma bi Don Juan A V

Divin
ida

CA ST EL LA
Parroquia Santa Alhónd Santa Cruz

D
Arco de la Parroquia

da. Caso
LLE San Luis Palacio de iga FaParroquia de de AustriaD E N I D ven rro 22

oñ
14 Macarena C A las Dueñas Catalina San Ildefonso a n ta E L C A A iza

Ro
RE S eP

a P

DO
Mar Convento de M Santa Cruz ID Glorieta de ad

a
E Y Jardines de Los
D O N FA D R I Q U 13 ía Cor Dª Carmen AV es

on

drí
Poz Parroquia D a id
onel ON Madre de Dios te Reales Alcázares EN Bécquer
Ave
n llan

er
o
aga

AN
Glo

gue
os

astora
Omnium ID
Escombreros

no
4
EZA

PE

G
S. F

e
os Miguel Casino de A M aM
Moneder Parras G

tera
Pedro erre DR

Air
Sanctorum

ue
id

Alcazares
a

EN

z
r n

RN
O go A
IAS

R
Ave

lma
Torrigiano la Exposición RÍ

lB
Parroquia de A L

les
González Cuadrado San Juan LIC

Fron
6
ANDU

Torres Antigua Fábrica

C. IMAG
Antonio

Pe UI

Pa

E
Relator

Pérez Galdó San Isidoro

G. E
DE

ge
Convento de
Bécquer

ra Palacios Malaver de la Palma R de Tabacos Teatro SA

s P

N F
A.

Chil de
S. Isidoro
2

Án
fá e g in la Encarnación Glorieta

e
n Feria a Palacio Lope de Vega

Quin en
de Plaza de la

Av.
Calle a La R Marineros

la
to

de
et
Arzobispal Plaza Virgen Plaza del

SA
Ri A. Lista

Le
Encarnación á S

ia
Faustino Álvarez Parroquia Jardines bida
ch

be a de LA
de los Reyes Triunfo
ANA

Capilla de

ta

Vir
Susillo

Mise

tana di

C. MORGADO
en

di
ra El Salvador

s
r Puente de los

P.

M
LA CAMPANA C. LARAÑA
m
r o Iglesia de la de San Telmo

Alemanes
o i c

Palo
Pera ed Francos Maese Rodrigo
M

Atien

ol
l Joaquín e v Remedios
Costa Qu Arguijo Anunciación

in
Palacio de DE
P.

Plaza del
1

a
A. Quintero Puerta AV. D
RESOL

Ni
Plaza Cer Salvador E San Telmo
van Antigua

ño
za
Alamed Cuna de Jerez ROM
a de Europa tes Orfila Plaza San TITU CI ÓN
Jardines AA S E
O Glorieta IR
UIV
Audiencia
Hércule Palacio de LA CONS

AV
ava s
15 Lebrija Capilla de
Francisco
AVENIDA DE duana de Cristina P P de las
latr Créd AMOR
Q

A. Lobo
.C
de la A
AL
Ca Jesús Cigarreras

Granada
ito DE DIO Ayuntamiento
ras

San José 17

de la

RI
S TARIFA s
io
AD
del Trajan

ST
án
Piedra de

Torre de Don tu
bre

Monasterio de o C. Te Ji m Hospital-Iglesia
Parroquia de Gran C. Velázquez Iglesia del 19 GU

Madrid

IN
Fadrique y

Dos
16
bre

Mar
San Clemente Santa Caridad
Lum

Poder Hari

A
San
Convento de San Lorenzo
Convento de San Hermenegildo Santo Angel Plaza nas LÓ Sebastián Elcano
Hom

Rioja
21

CALLE VIRGEN DE LUJÁN

Santa Clara Teatro de la C O Juan

O
ta Nueva

de
Puente

O
Santa Rosalía

Virgen de Regla
12

Loreto
´ D Eloy
C la ez

rc re
Puente de ra Plaza de la zN úñ Maestranza alle

C hen
Plaza San

Sa

IAN
Plaza de la d e San Telmo Carmelo

M
C

Bilbao s Ca

a
n

M a Pa d
O
Mé te

r
la Barqueta Gavidia Concordia Mon

goz
Lorenzo

la

An

ay
n
ir

te
O

Ca
uiv

o
Martín

Monsalves

to
RÍ
na

San Ju

ADR
as
de Plaza
N

XII
ez Mo

a
an

nia
rlo
lar E ASUNCIÓN

E
alq

CALLE

Zar
ntañés
ADÁ
ta A

C de Cuba

LL
T e o d e

Dí
A osio V D P
ad

RÍ

Mo
as

de
LL Call Valle

SA

az
za del
San

on era Virgen
Gu

ña
Migue e
RAB

NSO
r l

rat
E Parroquia de t
O r ta

N
l Cid a l

AV
20

CALLE
s P Ga

l
Fo

í
la Magdalena e

PA
Abad

n
ías

d
gos

Virgen
San ta n

EN
n

B
Parroquia de Gordillo ge illa

la Estrella
Sa

Virgen de
D tis PVir etef

LO
tidur

ALFO
s

Tro
E O Be
Gayan

San Vicente Vice rco

Ca

ID

Ca
za
J UA N

n E
ue

nte ilé a E Al S
re ea eA

ya
R
Ba vin m S

lle
G

A
na
Mendoza Y 18
Cur

A u r r
P all
Alfaqueq

a ES a P a
26 UA Ríos r ns P o n Pa C s

leja

RE
G C O o

Tu
a
TO a To Parroquia de Tri R ra Na P
Pascual

Jardín del Redes C

ria
R ís jar

lle
AT
RN rez

s
S rri Santa Ana Ar

PÚ
Calle de o
Guadalquivir
DA A DA O
Bé Miño

Ca
jo di

Ni gen
Ó Pé

Vir
EO C
Goles Calle PA R LI lle s lla P

BL

eb de
E ra C a e ro
D a Ar V all ed
LQ OS C

la l M
Torre S tá m f i d C P

IC
Dárse na Plaza U É Plaza de ras i an al

S
RQ lle

E
Panorámica la Legión T

ala
San M A A Ro Ca

de

A
UI JON

D
Puente a a
E AR cio ch fric

do
Montañas

AR
de Isabel II

ro
Pabellón ALL on pina
Laureano eÁ
AV. DEL

VI

on
as

rie
C

rigo
Plaza
Plaza del del Futuro Antigua Estación (Puente C nd el tas

ÉS
s

te
G
Ar
Futuro C a nal de
R de Córdoba P de Triana) del Altozano E
rg e n d 24 an

EN
Auditorio Jardín

z
i

Rod
lo o V e sS

Lu
s Des b rg

PA G
Camin cu de América e V i ua
brimie F

TI
Bu Soc
o ntos Plaza C Ag

P.
al
CR

de

en or

NA
Callao Parroquia de le FÉ

nez
Blas P de en

Ai ro
TA

Tra
ascal Parroquia de Nuestra
ISTO DE

Pasarela San Jacinto irg

re
V AN

r tí
Señora de la O
rwin

Max

ba
Plank los La Cartuja a Plaza d S
P irí

Ma
25 lta

jo
Puerta Cartuja ría O
Le Compostela va
E d Plaza República

A
RR ea r tu
Braille

es Da

re

LL
lfa n L Vi

C
no d Dominicana
CO ía ge nta
TI
sti

AL
eA ar
LA EXPI

l lis u Parque

AV
l u AS l
De ta Vo

LE
Ca J M

L
Puente de Chapina de Los
Charl

DE
sc A

E
C

ub (Puente del Cachorro) u z R Príncipes

NI
é

SA
r llo A
LE

rim s

S
C n o ti M

DA
J

GÉ
Conjunto Monumental de La Cartuja ient s

N
AL

s é ñó u Ó
Calle

RACIÓN

i o n B G
os Jo Au ac illá I

JA

BL
PA
C

y Centro Andaluz Arte Contemporáneo e

CHAPINA Jesús Montero Ignez M sd D E Plaza Virgen blo

C
Pa

AS
Plaza Alfonso de Z

IN
0 100 200 m Pinz de los Dolores Juan
Jardín de ón Jaramillo P óm on PE

IN
TO
la Cartuja G C
LÓ t

FA
Plaza Virgen bo
AÑO 2005 Puerta Capilla del ra Ca

N
co Plaza San Martín S.

TE
de la Amargura
Triana Patrocinio Án de Porres

1 Catedral (katedra) i Giralda 10 Barriada (dzielnica) de la Macarena 17 Calle (ulica) Sierpes 24 Barriada (dzielnica) de Triana
2 Reales Alcázares (twierdza) 11 Iglesia (koÊció∏) de Santa Isabel 18 Museo de Bellas Artes (Muzeum 25 Isla (wyspa) de La Cartuja
3 Archivo de Indias (Archiwum Indii) 12 Iglesia (koÊció∏) de Jesús del Gran Sztuk Pi´knych) 26 Isla Mágica
4 Hospital (szpital) de los Venerables Poder 19 Barriada (dzielnica) de El Arenal
13 Basílica (bazylika) de la Macarena 20 Real Maestranza (arena do walki Informacja turystyczna
5 Jardines (ogrody) de Murillo
6 Barrio (dzielnica) de Santa Cruz 14 Hospital (szpital) de las Cinco Llagas byków) Parking
7 Casa Pilatos (pa∏ac) 15 Alameda (aleja) de Hércules 21 Torre del Oro (Wie˝a Z∏ota) Poczta
8 Convento (klasztor) de San Leandro 16 Plaza (plac) del Duque de la 22 Parque (park) de María Luisa Policja
9 Iglesia (koÊció∏) de San Esteban Victoria 23 Plaza (plac) de España Dworzec autobusowy

Archiwum Indii Bazylika la Macarena Real Maestranza Torre del Oro (Wie˝a z∏ota) Plaza de España Isla de Cartuja
starych murów arabskich, znajduje
si´ Hospital de las Cinco Llagas
(14), obecnie siedziba Parlamentu
Andaluzji. Alameda (aleja)
de Hércules (15), udekorowana
marmurowymi kolumnami
pochodzàcymi z rzymskiej
Êwiàtyni, prowadzi w stron´
centrum, na rojny plac Plaza del
Duque de la Victoria (16)
i handlowà ulic´ calle Sierpes (17).
Museo de Bellas Artes (Muzeum
Sztuk Pi´knych) (18), znajdujàce
si´ w budynku starego klasztoru
Convento de la Merced Descalza,
wystawia p∏ótna wielkich mistrzów
szko∏y sewilskiej takich jak: Juan
de Valdés Leal, Bartolomé Esteban
Murillo i Francisco de Zurabarán.
Dzielnica El Arenal (19)
charakteryzuje si´ niepowtarzalnym
klimatem zwiàzanym z walkà
byków. W tej dzielnicy wyró˝nia si´
specjalnie Real Maestranza (20),
sewilska arena do walki byków.
Obok wznosi si´ wie˝a Torre del
Oro (21), stary bastion arabski, do
którego w póêniejszych czasach
przywo˝ono z∏oto i srebro
z Ameryki.
Park Maria Luisa (22) jest
zakàtkiem spokoju w samym
Êrodku miasta. Przecinajàc alej´
Avenida de Isabel la Católica
wchodzimy na plac Plaza de
España (23). Plac ma kszta∏t
pó∏okràg∏y i by∏ siedzibà Wystawy
Iberoamerykaƒskiej w roku 1929.
Plac jest udekorowany kafelkami,
które reprezentujà 52 prowincje
Hiszpanii.
Sewilla jest znana przede
wszystkim dzi´ki swoim
dzielnicom jak n.p.: Triana (24),
znajdujàca si´ z drugiej strony
rzeki, w której zwiedzajàcy mo˝e
podziwiaç typowe domy
i dziedziƒce udekorowane
kolorowà ceramikà i kafelkami.
Nowoczesna cz´Êç Sewilli to na
przyk∏ad Isla (wyspa)de la Cartuja
(25). Na wyspie usytuowanej na
Gwadalkiwirze znajdujemy
przyk∏ady architektury, która
pozosta∏a w spadku po wystawie
Âwiatowej z roku 1992. Na wyspie
znajduje si´ równie˝ Isla Mágica
(26) park tematyczny
zainspirowany cywilizacjami
przedkolumbijskimi, który jest
centrum rozrywki miasta.
www .t uri s mos ev i lla.o rg
www. a n da l u n et .co m
w w w . s o l . c om
Muzeum Archeologiczne
Carmona i Écija
Carmona i Écija sà dwoma
najbardziej zabytkowymi miastami
prowincji Sewilli. Carmona ma
w swojej historii przesz∏oÊç
rzymskà i arabskà. W miasteczku
mo˝emy zobaczyç bramy de
Córdoba i Sevilla. W cz´Êci
otoczonej murami znajduje si´
Stare Miasto, w którym mo˝emy
zwiedziç koÊcio∏y de Santa María
la Mayor, Êwiàtynia wzniesiona w
wieku XV na gruzach meczetu. Po
bokach koÊcio∏a znajdujà si´
budynki pa∏aców Palacio de los
Rueda, los Aguilar, klasztoru
Convento de las Descalzas i dom
Casa del Marqués de las Torres,
w którym ma swojà siedzib´
muzeum Archeologiczne
i Etnograficzne. Alcázar
(twierdza) de Pedro I El Cruel
wznosi si´ ponad miastem
i znajdujàcà si´ poza jego granicami
nekropolià rzymskà, pe∏nà
bogatych grobów i mauzoleów.
53
Carmona
Pa∏ac de Peñaflor. Écija
Przy andaluzyjskiej drodze
szybkiego ruchu znajduje si´
barokowe miasto Écija. JedenaÊcie
koÊcio∏ów o wysokich dzwonnicach
jest znakiem rozpoznawczym
miasteczka, w którym latem osiàga
si´ najwy˝sze temperatury w ca∏ym
regionie. Najcz´Êciej zwiedzanymi
Êwiàtyniami sà Santa María,
znajdujàca si´ przy placu Plaza de
España, i koÊció∏ de San Juan,
który posiada bogate retabula
i kaplice. Poza tym warto zobaczyç
w Écija pa∏ac Palacio de Peñaflor
s∏awny dzi´ki swojemu d∏ugiemu
balkonowi i malowid∏om na
fasadzie.
Sierra Norte
Cazalla de la Sierra jest
najwa˝niejszà miejscowoÊcià
sewillskiego pasma górskiego
Sierra del Norte. Na placu Plaza

Guadalcanal
Mayor znajduje si´ koÊció∏
Nuestra Señora de la
Consolación, zabytek z XIV
wieku, w którym sà widoczne
ró˝ne style architektoniczne.
Z wie˝y w stylu mudejar mo˝na
podziwiaç pi´kny widok na Park
Krajobrazowy i szerokie pasmo
Sierra Morena. Na tym terenie
chronionym znajduje si´
miejscowoÊç Constantina znana
ze swojej dzielnicy la Morería
i koÊcio∏a Santa María de la
Encarnación o pi´knej
renesansowej fasadzie.
Guadalcanal, znajdujàca si´ na
granicy z Estremadurà, jest
kolejnà miejscowoÊcià o lokalnym
uroku bia∏ych domów i fasad
pe∏nych jaÊminów i geranium.
Okr´g podzielony jest przez
koryta rzek Huéznar i Viar.
Najbardziej typowymi drzewami
tego okr´gu sà dàb zimozielony
i dàb korkowy. PoÊród wzgórz ˝yjà
jelenie i dziki, które sà atrakcjà
dla wielu myÊliwych.
54
Ro zry wka
i re k re a cj a
Sport
W Andaluzji mo˝na uprawiaç
najró˝niejsze dziedziny sportu
w otoczeniu wysokich gór lub na
brzegu morza. Nie brakuje tu
nowoczesnych instalacji sportowych
mogàcych zadowoliç najbardziej
wymagajàcych turystów. W oÊmiu
prowincjach znajduje si´ sieç
oÊrodków przygotowanych do
uprawiania ró˝nych dziedzin lekkiej
atletyki, ˝eglarstwa, jazdy konnej, itd.
W paÊmie nadmorskim znajdujemy
wiele szkó∏ ˝eglarskich i nurkowania.
37 portów Andaluzji prowadzi
o˝ywionà dzia∏alnoÊç w czasie ca∏ego
roku. W miejscach takich jak Cabo de
Gata uprawia si´ nurkowanie.
Amatorzy windsurfu docierajà a˝ do
Tarify popychani przez wiatry levante
i poniente. OÊrodki ˝eglarskie
(Centros de Actividades Naúticas)
w Almerii i Huelvie oferujà
mo˝liwoÊç zaznajomienia si´
z ˝eglarstwem pod kierunkiem
doÊwiadczonych instruktorów. Inne
dyscypliny, takie jak wioÊlarstwo
i kajakarstwo mo˝na uprawiaç na
˝eglownej cz´Êci Gwadalkiwiru.
Ale sporty wodne to tylko cz´Êç
propozycji, które nam oferuje
Andaluzja.
OÊrodek sportów zimowych w Sierra
Nevada posiada 62 kilometry tras
zjazdowych przygotowanych do
Wycieczka górska w Sierra de Cazorla
uprawiania sportów zimowych. Poza
tym pasma górskie w prowincji
Grenady sà bardze interesujàcym
celem wycieczek górskich w okresie
letnim i jesiennym.
Liczne parki krajobrazowe
sprawiajà, ˝e ten region jest
wymarzonym miejscem wycieczek
pieszych i rowerowych po górach.
Okr´gi Cazorla, Segura y las Villas
(Jaén), Grazalema (Kadyks
i Malaga), Aracena (Huelva)
i Subbética (Kordoba) posiadajà
dziesiàtki szlaków i tras
turystycznych. Dla bardziej
spragnionych przygód pozostaje
jeszcze wspinaczka wysokogórska
i speleologia, którà mo˝na uprawiaç
w wielu jaskiniach rozsianych po
terenie regionu.
W Sewilli znajduje si´ stadion
olimpijski, w Grenadzie mieÊci si´
oÊrodek treningowy, w prowincji
Kadyks znajduje si´ tor wyÊcigowy,
Malaga posiada wiele szkó∏
˝eglarskich dla m∏odzie˝y,
w Kordobie i Jaén jest wiele
aeroklubów. W regionie znajduje si´
wiele miejsc sprzyjajàcych uprawianiu
lotniarstwa.
W Andaluzji znajduje si´ ponad 60
pól golfowych, których wi´kszoÊç
55
Surf w Tarifie. Kadyks
znajduje si´ w cz´Êci nadmorskiej
Malagi i Kadyksu. Znajdujà si´ tutaj
pola turystyczne i inne
przygotowane do profesjonalnej
rywalizacji sportowej. Na polu
Valderrama w San Roque obywa∏y
si´ tak wa˝ne spotkania sportowe
jak Ryder Cup.
Wydarzenia sportowe sà jeszcze
jednà z atrakcji turystycznych
Andaluzji. Na torze wyÊcigowym
w Jerez de la Frontera corocznie
spotykajà si´ najbardziej liczàcy si´
kierowcy i motocykliÊci Êwiata.
Mi´dzynarodowy Turniej Szachowy
w Linares posiada najwy˝szà
kategori´ profesjonalnà. Rajd
Grenada-Dakar, Jeêdziecki Puchar
Âwiata w Skokach
z Przeszkodami w Sewilli czy te˝
wyÊcigi konne w Sanlúcar de
Barrameda sà jeszcze innymi
wydarzeniami w kalendarzu
sportowym regionu.
MyÊlistwo to jeszcze jedna dziedzina
sportu uprawiana w Andaluzji na jej
licznych terenach ∏owieckich.
W licznych strefach nadrzecznych
i nadmorskich uprawiane jest
równie˝ w´dkarstwo.
w w w . d e p o r t e a n da lu z . c o m
 Targi, Êwi´ta
i festiwale
Andaluzja jest kolebkà malarzy
takich jak Velázquez i Picasso,
poetów Juana Ramona Jimeneza,
braci Machado i Federico García
Lorca, znanych muzyków jak
Manuel de Falla i Andrés Segovia.
Lista takich przyk∏adów jest
nieskoƒczenie d∏uga i daje dowód
mi´dzynarodowego charakteru
kultury andaluzyjskiej. Ca∏e to
dzidzictwo kulturalne
manifestowane jest w wydarzeniach
kulturalnych organizowanych
corocznie w regionie.
W miejscowoÊci Huelva
organizowany jest Festival de Cine
Iberoamericano (Festiwal Kina
Iberoamerykaƒskiego). W Kadyksie
Fe st i v al I b e ra o am er i can o d e T ea tr o
(Festiwal Teatru
Iberoamerykaƒskiego). W Maladze
odbywa si´ Festival de Cine
Español (Festiwal kina
Hiszpaƒskiego).
W Sewilli odbywa si´ Bienal de
Flamenco (Biennale Flamenco).
W Kordobie ma miejsce Festival de
la Guitarra (Festiwal Gitarowy).
Granada jest siedzibà Festival de
Música y Danza (Festiwalu Muzyki
i Taƒca) i Festival Internacional de
Tango (Mi´dzynarodowy Festiwal
Tango). W miejscowoÊci Úbeda
organizowany jest Festival de
Música y Danza (Festiwal Muzyki
i Taƒca) i w Almerii Certamen de
Música Tradicional (Konkurs
Muzyki Tradycyjnej).
Ale najbardziej charakterystyczne
dla klimatu duchowego Andaluzji
sà targi i Êwi´ta. Przez ca∏y rok
odbywajà si´ wydarzenia takie jak
na przyk∏ad karnawa∏ w Kadyksie,
Êwi´to „importowane” z Wenecji
w wiekach XVI i XVII przez
miejscowych handlarzy. Karanawa∏
odbywa si´ w najstarszych
dzielnicach miasta. Powszechnie
znane sà konkursy comparsas,
coros, cuartetos i chirigotas (nazwy
zespo∏ów i spektakli muzycznych),
które odbywajà si´ w Teatrze de
Falla. Poza tym karnawa∏ odbywa
si´ w Isla Cristina (Huelva), Cuevas
del Almanzora (Almería)
i La Carolina (Jaén).
La Feria de Abril (Targi
kwietniowe) sà kolejnà atrakcjà
kalendarza Êwiàt andaluzyjskich.
W po∏udnie Real de la Feria,
miejsce, w którym celebrowane jest
Êwi´to, zape∏nia si´ jeêdêcami na
koniach i powozami, które
odbywajà swój tradycyjny spacer.
W nocy specjalnie przygotowane
namioty wype∏niajà si´ muzykà
i barwami. W namiotach organizuje
si´ du˝o zabaw prywatnych. Ale sà
te˝ takie, w których mo˝na braç
udzia∏ bez zaproszenia. Feria de
Abril jest poczàtkiem ca∏ego ciàgu
Êwiàt regionu, które koƒczà si´
w paêdzierniku Êwi´tem San Lucas,
które obchodzone jest w Jaén.
Pielgrzymka del Rocío. Almonte. Huelva
Feria de Abril. Sewilla
W Kordobie celebruje si´ Êwi´ta
P a ti o s i L a s C r u c e s d e M a y o .
Znana procesja w dniu Corpus
Cristi (Bo˝ego Cia∏a) odbywa si´
w Grenadzie. Natomiast
pielgrzymka na czeÊç Virgen del
Mar ma miejsce w Almerii.
W po∏owie czerwca w Maladze
procesjami rybackimi obchodzi si´
Êwi´to Virgen del Carmen.
W ma∏ej miejscowoÊci w prowincji
Huelva, Higuera de la Sierra,
urzàdza si´ defilady Reyes Magos
(Trzech Króli), które tutaj w∏aÊnie
majà najd∏u˝szà histori´ w ca∏ej
Hiszpanii. Defilady trzech Króli
organizowane sà te˝ w Sanlúcar de
Barrameda, w Kadyksie, Lucena
i w Kordobie.
Wielkanoc jest jednà
z najwa˝niejszych dat Êwiàtecznych
w Andaluzji. W obchodach
wyró˝nia si´ Sewilla z procesjami,
na których sà obnoszone figury
pasos (rzeêbiarskie reprezentacje
M´ki Paƒskiej). Najwa˝niejsze to
pasos El Gran Poder, Triana i la
Macarena.
W innych stolicach prowincji, jak na
przyk∏ad w Jaén procesje odbywajà
si´ o Êwicie w Wielki Piàtek.
Wielkanoc
Uczestnicy procesji niosà paso
Nuestro Padre Jesús „El Abuelo”.
Dwie procesje poÊwi´cone sà Matce
Boskiej. Najstarsza w Hiszpanii to
procesja Nuestra Señora de la
Cabeza, która ma miejsce w Andújar,
w samym sercu Sierra Morena,
w prowincji Jaén. Druga to Virgen
del Rocío majàca miejsce
w Almonte. Corocznie, w po∏owie
maja, pó∏ miliona ludzi spotyka si´
w tej ma∏ej wiosce, niedaleko
Doñana, ˝eby wziàç udzia∏ w procesji
„Blanca Paloma”. WczeÊniej
andaluzyjskie bractwa religijne,
przebywajà drog´ do wioski, wiozàc
na wozie sztandary „Simpecado”,
które zostanà ofiarowane patronce
regionu Huelva.
Byk jest zwierz´ciem integralnie
zwiàzanym ze Êwi´tami Andaluzji.
Ma∏e miejscowoÊci jak Grazalema
(Kadyks) i Beas de Segura (Jaén)
organizujà o Êwicie encierros
(zabawa ludowa polegajàca na
masowym biegu po ulicach miasta
przed stadem byków, najbardziej
znane sà „encierros” San Fermín
w Pampelunie), w których biorà
udzia∏ byki, które po po∏udniu
wystàpià w czasie corridy .

56 57
 Korrida
i flamenco
Real Maestranza (Arena do walki
byków) w Sewilli jest prawdziwà
Êwiàtynià korridy w Andaluzji,
gdzie tradycja ta jest bardzo
mocno zakorzeniona. We
wszystkich oÊmiu prowincjach
Andaluzji zainteresowanie
tauromachià jest ogromne, jednak
w∏aÊnie w Sewilli, Kordobie
i Maladze, zmienia si´ ono
w rodzaj prawdziwej pasji.
Z Sewilli pochodzà najs∏awniejsi
aktualnie toreadorzy jak n.p.:
Curro Romero, Espartaco, Finito
de Córdoba. Inni jak Manolete,
który zginà∏ w 1947 roku na arenie
w Linares, czy mistrz z Rondy
Antonio Ordoñez, przeszli ju˝ do
historii tej sztuki. W Sierra
Morena, w miejscowoÊciach Baños
de la Encina i Andújar, znajduje
si´ kilka najwa˝niejszych hodowli
byków do walki.
Sezon korrid zaczyna si´ w Wielkà
Niedziel´ i koƒczy si´
w paêdzierniku na arenie
w miejscowoÊci La Alameda
w Jaén.
Flamenco jest drugà cechà
charakterystycznà to˝samoÊci
regionu. Taniec i Êpiew sà
najbardziej zakorzenionà
w Andaluzji ekspresjà kultury.
Szko∏y sewillskie i kadyskie
wnios∏y wiele znaczàcych
elementów do tej sztuki. Na temat
58
pochodzenia flamenco nie
wiadomo nic konkretnego, jedno
jest pewne, cyganie jak dotàd
osiàgajà najlepsze rezultaty
artystyczne w tej sztuce.
Cantaores (Êpiewacy flamenco)
takiej kategorii jak zmar∏y
Camarón de la Isla, przyczynili si´
do Êwiatowej s∏awy tego gatunku.
WÊród ró˝nych form Êpiewu
flamenco wyró˝niajà si´:
la bulería, la soleá, la alegría i el
fandango. GitarzyÊci tacy jak Paco
de Lucía, Vicente Amigo
i Tomatito sà uznanymi mistrzami
tego instrumentu. Bailaores
(tancerze flamenco) jak n.p.:
Antonio Canales i Joaquín Cortés
wzbudzajà podziw wszytkich
admiratorów tej sztuki
www .t oro s en s ev il l a .co m
Kuchnia
Kuchnia andaluzyjska jest
prawdziwym rytua∏em.
Ró˝norodnoÊç gastronomii tego
obszaru jest kolejnym dowodem
na to jak wiele kultur kszta∏towa∏o
ten region. W ka˝dym razie
wszystkie te kultury zwiàzane sà
z tradycjà andalusí, co widaç
przede wszystkim
w wyrafinowaniu, jakim
charakteryzuje si´
kuchnia andaluzyjska.
Oliwa z oliwek
Podstawà kuchni andaluzyjskiej
jest oliwa z oliwek, która
produkowana jest w okr´gach
Jaén takich jak: Sierra de Segura
i Mágina, w miejscowoÊciach
Baena i Priego. Tak zwana dieta
Êródziemnomorska, uznana
przez ekspertów za najzdrowszà
na Êwiecie, pochodzi w∏aÊnie
z Andaluzji.
W Huelva produkuje si´ jamones
ibéricos de Jabugo (szynki
iberyjskie z Jabugo). Specjalnà
s∏awà cieszà si´ w´dliny i sery
z mleka owczego i koziego.
Najlepsze produkty warzywne
pochodzà z doliny Gwadalkiwiru
i z regionów nawadnianych
Grenady i Kordoby. Truskawki
z prowincji Huelva znane sà na
ca∏ym Êwiecie. W cieplarniach
Almerii uprawia si´ soczyste
owoce i warzywa. Owoce
egzotyczne uprawiane sà na Costa
Tropical.
Gazpacho to zimna zupa
z pomidorów, ogórków, papryki,
czosnku i chleba, która jest
przysmakiem tego regionu.
Mo˝na zauwa˝yç wyraênà ró˝nic´
mi´dzy kuchnià okolic górskich
i kuchnià wybrze˝a. Wiosnà
najwi´cej przygotowuje si´ daƒ
p rz y rz à d zo n y ch z d z ic zy zn y :
z kuropatwy, królika, dzika,
jelenia, podawanych z migas
pastoriles (danie przygotowane
z chleba) Natomiast na wybrze˝u
przewa˝a g∏ównie pescaíto frito
59
Gastronomia
(ma∏e rybki sma˝one), owoce
morza i inne dania rybne.
Tortilla de patatas (omlet
z ziemniakami) konkuruje
o palm´ pierszeƒstwa z tortillà de
Sacromonte, przygotowywanà
w Grenadzie. Szpinak i los
flamenquines sà s∏ynne w Jaén.
W Kordobie przygotowuje si´
wyÊmiente danie rabo de toro
(byczy ogon). W Kadyksie sà
s∏awne równie˝ dania urta a la
roteña i gamba roja w Garrucha
(Almería).
Wyroby cukiernicze majà wyraêny
charakter arabski. Znane sà
biszkopty borrachos, wielkanocne
torrijas (zrobione z bu∏ki,
moczonej w mleku, miodzie
i póêniej sma˝one), dulce de
membrillo (rodzaj galaretki
z pigwy), itd.
Do wszystkich daƒ andaluzyjskich
podawane sà wina z Jerez de la
Frontera (Kadyks), Montilla-
Moriles (Kordoba), z Condado de
Huelva i de Laujar de Andarax
(Almería) oraz wina s∏odkie
z prowincji Malaga.

Folklor i rzemios∏o
Sevillanas (nazwa taƒca) sà najlepszà
formà ekspresji ducha Êwiàtecznego
w Andaluzji. Muzyka sevillanas
i sposób ich taƒczenia majà swoje
poczàtki w tradycji flamenco, ale od
dawna ˝yjà swoim w∏asnym ˝yciem
w czasie Êwiàt regionu. Sevillanas
pochodzà z Sewilli, ale w tej chwili
jest to ju˝ tradycja muzyczna
„eksportowana” poza miejsce swoich
narodzin.
Ka˝da prowincja Andaluzji posiada
swój w∏asny foklor. W górach Malagi
znane sà i Êpiewane n.p. verdiales,
utwory pochodzenia
Êredniowiecznego. W cz´Êci Sierra
wykonuje si´ jotas i boleros, podczas
gdy w Dolinie Gwadalkiwiru
taƒczone sà taƒce regionalne. Poza
tym ka˝da prowincja posiada swój
w∏asny strój regionalny, oparty na
dawnych wzorach.
Andaluzja jest dobrym miejscem,
˝eby udaç si´ na zakupy. Almería
jest znana z marmurów z Macael
i garncarstwa pochodzenia
muzu∏maƒskiego. W Níjar
sprzedawane sà jarapas (rodzaj
bawe∏nianych dywanów) r´cznej
roboty. W prowincji kadyksu warto
odwiedziç miejscowoÊç Ubrique,
która jest znana z galanterii
skórzanej i wyrobów ze skóry. Tutaj
sà produkowane wyroby dla
Wyroby ze s∏omy i „jarapas”
60
najlepszych firm Êwiata.
W miejscowoÊciach San Fernando
i Sanlúcar de Barrrameda
produkowane sà wed∏ug najstarszych
tradycji meble z drzewa
mahoniowego. Innymi przyk∏adami
rzemios∏a kadyskiego sà wyroby
z kutego ˝elaza i koce z Grazalema.
S∏awna jest te˝ bi˝uteria z Kordoby.
Równie˝ wykonuje si´ tutaj wyroby
rzemieÊlnicze ze skóry i pi´kne hafty
zdobione z∏otymi i srebrnymi niçmi
na aksamicie, które póêniej s∏u˝à do
przyodziewania rzeêb religijnych.
W La Alcaicería w Grenadzie
mo˝emy kupiç artyku∏y taracea,
przedmioty inkrustowane z drewna,
stolarstwo artystyczne, itd
wywodzàce si´ z tradycji arabskiej.
Sà tu te˝ interesujàce przedmioty
garncarskie. W Grenadzie istnieje
te˝ d∏uga tradycja lutnicza,
produkowane sà tutaj gitary
hiszpaƒskie. W Alpujarras równie˝
produkowane sà „jarapas”.
W Huelvie sprzedaje si´ wyroby
rymarskie. W warsztatach mo˝na
kupiç obuwie i odzie˝ do jazdy
konnej. Prowincja Jaén jest
uto˝samiana z ceramikà koloru
zielonego z Úbeda i kutym ˝elazem.
W Maladze mo˝na nabyç te˝ towary
tekstylne, ceramik´ i gitary. Sewilla
jest znana ze swoich haftów
religijnych.
Inne przedmioty typowe dla tego
regionu to wachlarze i mantylki,
które mo˝na dostaç w sklepach
z pamiàtkami.
W A ˚ N E A DR E S Y I TE LE F O NY P AR AD OR ES D E T U RIS M O
Nu mer k i er un k ow y C e n t r al d e Re se r v as ( C e n t r al a
do Hiszpanii: 34 Rezerwacji). Calle Requena 3
28013 Madryt
T e l e f o n in f o r m a c j i t u ry s t yc z n e j
915 166 666
Turespaña 901 300 600
www.spain.info fax 915 166 657
www.parador.es
T U RY S TY K A W AN D ALU Z J I Antequera (Malaga)
952 840 261
C e n t r o In te r n a c io n al d e T ur i s mo
d e A n d al u c ía ( M i ´d z yn a r od o w y Arcos de la Frontera (Kadyks)
O Ê r od e k T ur y s ty k i w An d al u z j i ) 956 700 500
Campañia, 40. Malaga Ayamonte (Huelva)
902 200 037 / 952 129 300 959 320 700
fax 952 129 315 Kadyks 956 226 905
info@andalucia.com
Carmona (Sewilla) 954 141 010
C o n s ej e r í a d e Tu r i sm o y D ep o r t e Cazorla (Jaén) 953 727 075
( R a d a T u ry s ty k i i S p o r t u ) Kordoba 957 275 900
www.andalucia.org Grenada 958 221 440
e-mail: info@andalucia.org Jaén 953 230 000
Malaga-Gibralfaro 952 221 902
Malaga-Golf 952 381 255
Mazagón (Huelva) 959 536 300
Mojácar (Almería) 950 478 250
Nérja (Malaga) 952 520 050
Ronda (Malaga) 952 877 500
Úbeda (Jaén) 953 750 345
P R Z Y DA TN E TE LE F ON Y
Pogotowie 112
Pogotowie Ratunkowe 061
Guardia Civil 062
Policja 091
Stra˝ Miejska 092
Informacja 010
Poczta 902 197 197
www.correos.es
Informacja o drogach
900 123 505
www.dgt.es
T R AN S P O R T Au t ob us y C E N TR A LA R E Z E R W A C JI
L ot n i c z y Almería 950 262 098 T u r y st yk a a n da l u z y j sk a
SERVIBERIA. Informacja, Kadyks 956 285 852 952 129 310
rezerwacja i sprzeda˝ Kordoba 957 404 040 www.seneca-web.com
902 400 500 Grenada 958 185 480 A n d al uz yj s k a si e ç k w at e r
www.iberia.com Huelva 959 256 900 ag r ot ur ys ty c z n yc h
Aeropuerto de Almería Jaén 953 250 106 902 442 233
(Port Lotniczy Almería) Malaga 952 350 061 www.raar.es
950 213 700 Sewilla 954 417 111
Aeropuerto de Córdoba H I S Z P A ¡ S K I E BI U R O
(Port Lotniczy Kordoba) BI U R A TU R Y ST YK I P RO M OC J I T U RY S TY K I
957 214 100
Almería, Parque Nicolás Salmerón Pols ka. Wars zawa
Aeropuerto de Granada 950 274 355 Biuro Turystyki
(Port Lotniczy Grenada)
Kadyks, Avenida Ramón de Paƒstwa Hiszpaƒskiego
958 245 200
Carranza, bez numeru Turespaña
Aeropuerto Pablo Picasso (Port 956 258 646
Lotniczy Pablo Picasso) Malaga Al. Jana Paw∏a II, 27
Kordoba, Torrijos, 10 00-867 Warszawa
952 048 484
957 471 235 (+48 22) 653 64 16
Aeropuerto de San Pablo (Port
Grenada, Corral del Carbón fax (+48 22) 653 64 15
Lotniczy San Pablo) Sewilla
958 225 990
954 449 000
Huelva, Avenida
www.aena.es A M B A S A DA PO L S K A
de Alemania 12
K o l e je W M AD R Y C I E
959 257 403
Ul. Guisando 23 bis
RENFE Jaén, Maestra, 13
902 240 202 953 242 624 28035 Madryt
www.renfe.es Malaga, Pasaje de Chinitas, 4 913 736 605
952 213 445 fax 913 736 624
Sewilla, Avenida de la
Constitución, 21 b
954 221 404 i 954 218 157
 BADAJOZ 18 km MÉRIDA 18 km CIUDAD REAL 25 km MANZANARES 25 km ALBACETE 60 km ALBACETE 45 km ALMANSA 17 km
Torremejía Alange Rí Moral Villanueva Roble Montealegre
Arraiolos La Albuera Quintana Cabeza Almadén Almodóvar N-420 o
1257
Vendas Novas Olivenza Palomas del Buey Calzada de Calatrava de los Infantes Villahermosa Robledo 1070 del Castillo
de La Serena Castuera del Campo Caudete
de Calatrava Valdepeñas Peñas de Fuente Álamo
N-435
Santa Marta Almendralejo Puertollano n Villanueva
Jab
aló San Pedro N-301
de la Fuente
Marateca EVORA N-630 Monterrubio N-502 C I U D A D R E A L Montiel Tobarra
Yecla Villena
409
Alconchel
Almendral Fuente del 951 de La Serena Santa Eufemia
M O
Atalaya de Santa Cruz A L B A C E T E N-344
330
Maestre Villafranca 848 Belalcázar R R A Judío R E N A la Calzada A-4
de Mudela Riópar Viejo Sax
E Albatana

ALICANTE/ALACANT 21 km
Salvatierra de los Barros S I 1108 1117
Almuradiel N-322 Rí
o
Hellín Petrer
de los Barros Campillo de Llerena Hinojosa Sie Almenaras Elche Jumilla
Torrecampo rra a Viso del 1798 Elda
Higuera Los Santos del Duque El Viso Madron Embalse de Riópar de la Sierra Mu
nd Monóvar
Alcácer do Sal de Vargas Zafra de Maimona Bañuela Marqués Guadalmena o

n
Villanueva Pedroche

lé
Valencia Carche
Conquista 1323 Solana

da
Estrella RÍO
Viana do Alentejo São Leonardo B A D A J O Z del Duque 1371
Pinoso Novelda

ua
Villanueva de las Torres Fuentecaliente del Pino 1300 1001
Puente Siles

G
Portel del Fresno A Granja de La Granjuela Pozoblanco Yeste Embalse Aspe
Jerez de
rd illa A-66 PARQUE NATURAL Genave del Cenajo
Peñarroya-

Río
A Oliva de Torrehermosa Alcaracejos PARQUE NATURAL Arroyo del Ojanco Socovos 768
IA
N los Caballeros
N-432
Pueblonuevo Rí SIERRA DE ANDÚJAR
DESPEÑAPERROS
Santisteban La Puerta Arguellite A-30
ALICANTE

dula
Grandola AD
la Frontera o
Villanueva La Carolina Cieza 1261
Vidigueira Fregenal Santa Elena del Puerto Castellar de Segura Segura Elx
Cardeña VirgenSantuario

Ján
U Río Azuaga Fuente Bélmez Calasparra Abanilla Crevillente

G
G Fuente Espiel de Córdoba

ua
de la Sierra Llerena de la Cabeza Vilches Navas de de la Sierra Moratalla

da

SE
de Cantos R N-340
Barrancos Obejuna ío Fortuna

lm
PARQUE NATURAL SIERRA Baños San Juan Abarán

G
Moura Albatera

el
Segura
P O R T U G A L Cumbres

U
Villanueva Hornos Nerpio

la

zorl
Villaharta DE CARDEÑA Y MONTORO Río de la Encina Guarromán Arquillos Villanueva Caravaca

R
Encinasola Mayores

to
de León G

A
A-7
del Rey ua
di del Arzobispo de Segura Santiago- de la Cruz Archena
PARQUE NATURAL Tentudia Guadalcanal Río at
o Obejo N-420 Bailén Linares Embalse de
Pontones
Revolcadores Cehegín
Rosal de Ceutí Orihuela

Ca
SIERRA DE ARACENA Arroyomolinos 1110 Monesterio N-322 Mogón Tranco de Beas 2001 Mula
Alvalade BEJA Vila Verde la Frontera Aroche Y PICOS DE AROCHE Bem Villaviciosa Montoro Andújar Canena Sabiote PARQUE NATURAL SIERRAS DE Bullas Molina
de Ficalho 712 de León Alanís bé
de Córdoba Santo Tomé El Moral Torrevieja
racena Adamuz Villanueva

e
za IR CAZORLA, SEGURA Y LAS VILLAS
433 e A El Real r I V Úbeda Pliego de Segura

d
d Cazalla de San Nicolás U Marmolejo MURCIA S. Miguel
Serpa
i er
ra Jabugo Galaroza de la Jara la Sierra del Puerto A
LQ
DAVillafranca
de la Reina Torreperogil
r ra Coto-Ríos
d e Segura Alcantarilla
S Aroche Aracena GU Baeza Si e 2381
Cabezo Gordo
Cortegana Puerto-Moral PARQUE NATURAL PARQUE NATURAL
SIERRA DE HORNACHUELOS de Córdoba Villa del Río Higuera Mengíbar Peal La Iruela r r a Puebla de Don Fadrique
M U R C I A de Salinas

za
613 DE LA SIERRA NORTE
CÓRDOBA Alcolea de Becerro

ie
Fuenteheridos Santa Olalla de Arjona

an
N-332
Almonaster Constantina Arjona La Paca Alhama

Ch
Librilla

S
Santa Bárbara San Telmo

Río
Vale de Açor Higuera del Cala Almadén Hornachuelos Bujalance Jimena Cazorla de Murcia San
Rí
o la Real Zufre de la Plata La Puebla de
Paymogo de la Sierra Cañete Porcuna Fuerte del Rey Albánchez Jódar Quesada PARQUE NATURAL PARQUE NATURAL N-331
Javier
El Cerro de El Pedroso los Infantes A-7 Torre

Via
Almodóvar de las Torres Mancha SIERRA DE CASTRIL DE SIERRA MARÍA Embalse
Minas 433 Torre del Campo Bedmar Huéscar R Totana
O

ío

r
de Puentes Pacheco Mar
Cabezas Andévalo
RÍ

Castro Verde de Riotinto El Ronquillo Castilblanco del Río Real Castril

Rubias Fuente Palmera Fernán Río Torredonjimeno PARQUE NATURAL Huesa Hinojares Orce Fuente Menor
Ourique de los Arroyos Peñaflor Castro Vélez
393
Embalse
Mertola de Chanza Puebla Calañas Zalamea Nerva N-630
Quintana Núñez Espejo del Río Martos JAÉN Pegalajar SIERRA MÁGINA
2167 Cortes
Galera
Blanco Los Baños ua da len
tín
Álamo Los Alcázares
de Guzmán la Real Cantillana Palma del Río Cabra del Castillejar María G
a Tharsis El Madroño Lora del Río Fuensanta 1872 Pozo Alcón de Baza Lorca
Mir
N-435 Baena Cúllar

G
La Carlota Montemayor Cambil Santo Cristo La Unión

ua
Río
Villanueva Doña de Martos Cuevas Vélez Puerto Mazarrón Cartagena

da
Las Pajanosas A-92N
Santana Alosno Guillena La Campana La Rambla

jo
de los Castillejos Valverde Mencía Alcaudete Campillo Huelma del Campo Rubio Lumbreras 881

z
da Serra Gerena Écija A-4 Nueva Embalse

RÍO
N-432
del Camino Aznalcóllar A-66 Santaella Montilla Carteya de Arenas Guadahortuna
del Negratín
Alcoutim Sanlúcar San Bartolomé
Alcalá del Río Zuheros Luque A-44 Villanueva Zújar
de Guadiana de la Torre Beas La Palma Sanlúcar La Luisiana Aguilar A-45 Mencal Oria Santa María AP-7
577 Carmona Carcabuey Alcalá la Real Benalúa de las Torres
uc
a Gibraleón Trigueros del Condado la Mayor Camas Fuentes de Puente Cabra de las Villas
1447
Baza de Nieva Cope
elo San Silvestre Niebla SEVILLA Andalucía Río
Lúcar
Albox
Od Genil PARQUE NATURAL Moreda 1722
San Bartolomeu Cartaya N-431 San Juan
A-49 Bollullos Par
San Juan de Mairena del Alcor La Lantejuela Lucena SIERRAS Priego Almedinilla Iznalloz Caniles
Tíjola Huércal- Pulpí Águilas
o

Rí
del Condado Montequinto Almanzora
Rí

de Messines SUBBÉTICAS de Córdoba Santa Bárbara

o
Lepe del Puerto A-483 Aznalfarache Alcalá de Guadaira Marchena Herrera Montefrío PARQUR NATURAL 2271 Cantoria Overa San Juan de los Terreros
525 Castro Marim Ayamonte HUELVA Moguer Pilas
Azanlacázar Paradas
El Rubio Badolatosa Rute SIERRA DE HUÉTOR Purullena
Serón Cóbdar Cuevas de Los Lobos
Estepa Íllora Graena PARQUE NATURAL Macael Almanzora
Alcarria
La Antilla La Rábida Palos de la Almonte Coria Osuna Iznájar Huétor-
La Puebla del Río Dos Hermanas Arahal A-92 Benamejí SIERRA DE BAZA Tetica Villaricos
do Cume
Albolote Peligros Huétor- Guadix s La Perulaca
Frontera Embalse Tájar S i e r r 2080 Tahal F i l a b r e
Isla Canela Isla Cristina del Río Aguadulce Pedrera Cuevas de Genil Atarfe Santillán a de los
Lubrín Vera
Punta Mazagón La Puebla Iznájar Loja Alcudia Fiñana Uleila
El Rocío Utrera Fuente de San Marcos GRANADA Calar Alto Garrucha
Albufeira Umbría Los Palacios de Cazalla Martín de Piedra Mollina A-92
Güejar-Sierra de Guadix A-92
Ocaña 2168 del Campo Los Gallardos
y Villafranca Morón de la Jara Sierra Archidona Salar SIERRA NEVADA Gérgal Turre
El Coronil 810
Monachil PARQUE NACIONAL Abla Sorbas Mojácar
FARO de la Frontera Las Gabias Armilla a
Olhão
Las Cabezas de Yeguas Villanueva Zubia d DE SIERRA NEVADA Tabernas
N-340a A-7
Veleta a A lhami l
Ventas Otura Alboloduy
de Trabuco Alhama 2609
PARQUE NACIONAL de San Juan N-IV Montellano Algámitas Campillos Prado Llano 3398 N e v de
a 1387
la
Matalascañas Pruna de Granada de Huelma Padul S i e r r a Mulhacén Laroles Bayárcal Fondón Illar
DE DOÑANA 3482 Carboneras

rr
Coripe

ie
Lebrija Almaguer Antequera Zafarraya Arenas Trevélez Válor Níjar

S
AP-4 Puerto Serrano Dúrcal Pitres Láujar Alhama
Golfo Cañete la Real A-45 Periana del Rey
Lanjarón de Almería
Gádor PARQUE NATURAL
Autostrada p∏atna Trebujena Espera Villamartín Algodonales Olvera El Torcal Colmenar
Salares PARQUE NATURAL SIERRA DE
Órgiva
Cádiar Ugíjar de Andarax
Benahadux Pechina
CABO DE GATA-NÍJAR La Mesa Roldán
de Cádiz Sanlúcar Bornos Ardales 1368
TEJEDA, ALMIJARA Y ALHAMA Béznar Las Negras
Droga szybkiego ruchu El Cuervo Prado Casabermeja Sayalonga Aguadulce Rodalquilar
de Barrameda Arcos de Pinar Setenil Carratraca PARQUE NATURAL Vélez- N-323 Berja
del Rey 1654 Álora MONTES DE MÁLAGA Málaga Frigiliana Otívar Vélez Albuñol El Ejido ALMERÍA
Droga krajowa la Frontera El Burgo de Benaudalla Dalías San José
Rincón de Torrox La Rábita
C

Droga regionalna I-szej klasy Chipiona Jerez de El Bosque Grazalema Ronda Pizarra Campanillas Salobreña Motril Cabo de Gata
la Victoria N-340 Adra
la Frontera PARQUE NATURAL Yunquera Castillo de Baños Roquetas de Mar
O

Droga regionalna II-giej klasy SIERRA DE GRAZALEMA Alhaurín de N-340 Torre Nerja Almuñécar Almerimar Cabo de Gata
A-4 Benaoján Tolox Coín la Torre del Mar Castell de Ferro Guardias Viejas Golfo de Almería
Rota Algar Ubrique MÁLAGA Almayate
S

Droga lokalna Parauta

Torrecilla
Bajo Carchuna
Cortes Í A
1919
El Puerto de PARQUE NATURAL Alhaurín el
T

Kolej ˝elazna Santa María de la Frontera d e R o n d a

SIERRA DE LAS NIEVES Grande Torremolinos E
R
Paterna ía M
A

Pociàg szybkobie˝ny Puerto Real Algibe a n

Jubrique Benalmádena A L
PARQUE NATURAL de Rivera 1092 rr
e Algatocín Marbella Mijas COS
TA T RO PIC AL E
P Parador CÁDIZ S Benahavís A-7 Fuengirola A D
BAHÍA DE CÁDIZ Alcalá de Gaucín L C O S T
D

Âwiàtynia – zabytek OCÉANO San Fernando

Medina-
los Gazules Casares
San Pedro
Puerto Banús
S
O
E

Park Narodowy Chiclana de Sidonia Jimena de Alcántara

de la Frontera Estepona L
la Frontera E
Park Krajobrazowy PARQUE NATURAL La Duquesa
L

Manilva D
Pole golfowe AT L Á N T I C O Conil de LOS ALCORNOCALES-
A

Guadiaro N
la Frontera SIERRA DE ALJIBE A
Vejer de la Sotogrande
OÊrodek narciarski PARQUE NATURAL ACANTILADO
T
San Roque
Frontera S
M A R M E D I T E R R Á N E O
L

Port jachtowy Y PINAR DE BARBATE Los Barrios

La Línea de O
U

Cabo de Trafalgar N-340

Uzdrowisko Barbate la Concepción C
Z

786
Camping Zahara Gibraltar
de los Atunes Algeciras Punta de Europa
Lotnisko 0 10 20 30 40 50 Km
Jaskinie Tarifa
Punta de Tarifa
Dziedzictwo LudzkoÊci de Gi br alt
ar CARTOGRAFÍA: GCAR, S.L. Cardenal Silíceo, 35
Es tre ch o Punta Almina Tel. 914 167 341 - 28002 MADRID - AÑO 2005
cartografiagcar@infonegocio.com
MARRUECOS Ceuta