Download as pdf
Download as pdf
You are on page 1of 107
Y fe Cc 4 FL < | S rae 8 ab OF om | 0 = | “ee rat ae MUC LUC PHAN THU NHAT ae = 1- GIGI THIEU SO LUQC VE Li LUAN V. 0 ee IL- MOT SO KIEN THUC Li LUAN VAN HQC CAN LUU ¥ o.ococcsne 1, Vn ban van hoe va tée phim van hoc 2. Die 21. Dic diém vé ngén tiv... 2.2. Die diém vé hinh tugng...... 2.3. Die diem vey nghia 24, Die diém vé cd tinh sing fgo eda nha vin. 3. Chie ming cia vin hge nnn 3A. Chite ning gito dye. 3.2. Chife ming nhgm thife.......0csnene 33. Chite ning thm mi 34. Chite ning giao tiép. 4. Thé loai tac pham van hoe 4.1, Tée phim trit tinh 4.2, ‘Tée pham ty sy. TIE CACH DU'A LI N VAN HOC VAO BAI VIET. 1, Cich dura Lilugn vin hge vio bai v 2. Mat sé go PHAN THU HAI céch vn dung Li lun vin hoe vio bai vi 1— TONG HOP CAC NHAN DINH VAN HOC DAC SAC. 1. 100 cdu nhgn djnh ti tua viin hge vé vin xuéi Nh§n dinh vé chire nang ctia Van hoc. Nh§n djnh vé nghé in, nha vin, qua Nh4n dinh vé vin hge va hién thue cuge sng... Quan nigm vé vin chuong cia céc nha vin, nha tho. 11-CACH BUA NHAN BINH VAN HQC VAO BAI VIET (danh riéng cho lép 12)... Tuyén ngén doc Kip — HO Chi Minh... Tay Tién — Quang Ding. Bac-T6 Hitw 1 2 3. 4, Dat nuée —Nguyén Khoa ‘nh sang tgo vA phong cfch ..... 63 64 67 S. Sng Xun QUIMP oc cnnnsmnnnsnnsnnnnninnmannnreey sonnei 86 6. Dan ghi ta cia Lor. nnnnnsusaisnmnnnnmnmnnnnesne 89 7. Nguoi Idi da sing Da... 90 8. Aida dit tén cho dang song... 93 9. Voching A Phi 19S 10. Vonhit..... 97 1, Ring xanu..... 99 12. Chiée thuyén ngoai va 101 13, Nhitng dia con trong gia dinh....... 102 14. Hén Truong Ba, da hang thit 104 T= NHONG CHU Y KHT DUA NHAN DINH VAN HOC VAO BAI VIET cco... 105 PHAN THU NHAT LILUAN VAN HOC 1-GIOL THIRU SO LUQC VE LI LUAN VAN HOC Theo cudn Ban chat vi dic trung vin hoc (LLVH tip 1) cia thay Tran Dinh Sit, Li tuan vin he duge hia 18 m6t b phn eba khoa hoe nghién ct van hoc, f khoa hoc chayén nghién citu céc quy lugt chung cia hoat dng van hoe, trong 46 bao gdm syrnghién citu ban chat cla sing tae van hoc, chite ning x8 hdi-tham mY cla vin hoc, ding thai xée dinh phuong phap ly un va phan tich van hoe, Muc dich cia ly tufin van hoc la 48 ban vé ede van dé, tinh dic tramg eta van hoe eé anh Jnuong nhur thé nio dén con ngudi va xa hi, v.v... Ngodi ra, kién thie Li ludn van hoc cling sé gitp chiing ta tra I6i cho cdc cu h6i van hoc mét cach ng’in gon va cu thé nhu: vain hoc bit nguén tir dau? Chife ning cia vin hoc?. Chiing ta cing can biét ring, ban thin cdc nha vin, nha tho cing thudng s® nghién ctu cde hign trong van hoe dé néu lén tinh khdi quét bing nhimg thudt ng, luin diém vé cdc quy Iuat cia van hoe. Nho sy nghién eizu dy, khi ho ké nhimg cau chuyén, tim w, tinh cam... lén trang van, ngudi doc va nguii nghe cdc tte phim van hoc sé c6 thé li gidi duge mot eich sau 82 nhat ban chat ca cdc hign tuong van hoc. Pham vi cia Li ludn van hoe ngay nay bao gdm cae bé phén sau - Ban chat, dic trung eiia van hoe (Van hge 1a mét hinh thai ¥ thie thdm my; méi quan hé gilla van hge va déi séng con ngudi; vin hoc ~ nghé thudt ng6n tt; qué trinh sing tao ciia ngudi rngh@ st; tiép nbn, phé binh va thuéng thie van hoe; chite ning eta vin hoc) + Cau tao eita tae phim va thé loai a + Qué trinh sing tae - — Tién trinh phat trién cita van hoe > Sw tiép nhgn van hoc Vai pham vi nghién ciru nhu vay va yeu cau. dic thi dia phavi-méne- Li lugn vir-hge cting pli chi 18 eae méi quan hé rong kin gift van hoe. thoi dai, lich st, chinh tr, vn hoe, dn tc, thin logi. Vi thé, déi véi hoc sinh THPT, vige higu vi vin dung kién thite Li lugn van hoe trong = hi trudng d6i khi cin nhigu kh khin, Cec em nghi Li ludn van he la nhiimg kién thie cao siéu, Kho ma hiéu duge, nén ngay tir khi chura hoc on vé tam fi. (im higu vn dé nay ma di vp phai mot tro ngai Nham mye dich mang: én cho hge sinh nhiing kién thie eo ban nhat vé Li ludn van hoc 2 va cich van dung nhiing kién thite ny vio bai Lim vin eu thé, cuén sich sé chi dé cdp dén nhiing & vin d8 gin gai véi hoc sinh phé thong, Thém mot digu dec bigt tir cudn sich nay, ben canh nhiing kign thie I thuyét c6 sin, nhém bién sogn cén dura nhigu vi dy cy thé, gin edi véi hoe sinh THPT = 48 cic em hiéu durgc cn ké va c6 hé théng céc vin dé lién quan dén Li ludn vin hoe, ca tr rong vat = nngodi nurée. Cuén sich hy vong sé la edm nang hi ich trong han trinh chinh phye diém 9+ Neit vin cia cic em! I- MQT SO KIEN THUC Li LUAN VAN HOC CAN LUUY 1, Van bila viin hge va tic phim van he a ‘Van ban van hoc cin goi li van ban nghé thugt, van ban van chuong. Van ban vn lige di stu vio phan anh hign thue khéch quan, khdm phé thé gidi tinh cim, tw tung, thoa min nhu edt huéng thign va tham mi cia con ngudi. Cé thé hiéu vin ban vin hoc theo nghia réng va nghia hep. Theo cudn Ban chdt vd dc trang van hoc (LLVH tap 1) eta thiy Tran Binh St, van ban van ge duge hiéu theo nghia réng la tit ea cae van ban str dung ngén tir mét cach nghé thuat ‘Theo nghia nay thi khong chi van bin tho, truyén, kich ma ca céc vin ban hich, efo, chigu, bidu, sit ki,.. du ¢6 thé coi 1a vin ban van hoe. Khong Tir timg hiéu “van” la Tinh vue ti thie, “van hoe" la mt khoa trong “ae khoa’, bbén canh dize hanh, nan ngi va chinh sy. Vay nén, theo neha hep, vin ban van lige chi bao ebm cde sing tée ¢6 hinh tong nghé thugt duge xay dug bang hu cdu, tudng tugng nhu sir thi, truyén thuyét, truyén 6 tich, tiéu thuyét, traygn ngén, truyén vita, kich,... Trong chuong-trinh-THPT-bén-canh-y sinh s@ he ea cée van ban van hoc theo nghfa r rong, chting ta efing can chi ra ba tiéu chi tc hge cite vin bin van hoc theo nghia hep, hoc ig. Nhur vay, di hiéu theo nghia hep hay nghia hii yéu clta van ban van hoc + _ Tiéu chi 1: Van ban van hoe di sau vo phan énh hign the khiich quan, khim phd thé gigi {inh cam, tr tuéng, thod man nbu cdu hudng thign va thém mi cia con nguéi Vi dy: oe bai tho Sng eta Xudn Quynh, chiing ta suy nghi dé tim kiém Idi gid dp cho cic edu hoi nhs: Tinh yéu thy sy fa gi? Hanh phic 1a gi? Lam thé néo dé git niém tin, sy thiy chung trong tinh yéu, ... Bd chink 14 mong muén Kham phd thé gidi tinh cm eta con nguti. Bén canh d6, vide hong dén mot tinh yéu chan think, chung thay vi cao dep eiing ka mOt trong nhing gid tr] thm mnt va hung thign ma ngudi dge eim nhan dae tit bai ther nay. + Tiéu chi 2: Ng6n tir cia vin ban vin hgc li ngGn tir nghé thud c6 hinh tong, mang tinh ‘am mi cao, trau chust biéu cam, ggi cam, ham sic, da neha. 6 Séng — Xuan Quynh, hai hinh tugng song va em fi hai hinh twong c6 tinh chit song han, tie tich d6i nhumg We lai hda nap. Qua hai hinh trong dé, nit thi st mang dén cho nguii doc nhimg cém nhgni vé mot Ginh yéu dep ciia ngudi con gai: Yéu chan thanh tha thid ndng nhigt va thay chung. Tinh yéu tré trung dy 1a khat vong vé mét hanh phate tran ven eta doi lita, * _ Tigw chi 3: Mdi van ban déu c6 mét thé loai nhat dinh va theo quy wée céch thite thé Logi 6 (Kich 6 hdi, cd, e6 di d6i thoai - dGe thoai; Tho c6 van, digu, Iudt, khé tho. Vidy: Bai tho Séng thud thé loai tho tr tinh thé th ngii ngén lign mach; durge phan chia think 9 khé va mang nhing die sie 6 ngén tt, hinh nh trong sang binh di, giong tho phong phi, vira thiét tha, dim thém, vita manh ligt s6i néi, vira hén nhién, nit tinh, ‘Thém mt digu ma ching ta cin ttnu y, khi nbiic dén hai Khai nigm vam ban vain hoe va téc phim viin hoc, AS 1: Nha van sing tic ra-van ban van hoe « mot hé théng ki quan. Khi nam im trén gid sich, vin ban li mot tap gidy c6 chit, chura thé néi dén tac dong cla nd i vdi x2 hGi. Chi o6 théng qua vige doc, hé théng ki higu dy mdi hign Ién trong tam tri ngudi doc nbimg sit vige, nhing hinh twong nhin vt, nhing suy nghi vui budn eda con ngudi va cuge dé Khi dé, nhimg gid tri vin hoe vén tiém an trong van ban sé duge ngudi doc tiép nin, Dén hic dy. vin ban van hoc mdi tré thanh t4e phdm van hoe. Nhu vay, van ban vin hoe chi c6 mot nhung tay vio d6 tu . 90 thich, vin séng, vén van hod,... ngudi doc sé tiép nhgn van bain van hoc theo nhimg céch khac nhau, din dé vn ban vin hoe, nhiéu téc phim van hoe duge sinh thanh trong tm tri nguai doc. Nhu Vién Mai tig néi, “Tho van qui 6 chd cong”. Nét “cong” dy, phai ching la sur da nghia, him ste ciia ban than ngén tir ma tic gia séng teo nén: va cing la sy déng cim ~ ding sang tao, théw hidu theo nhiéu cdch tir ban doc? vige tir mot Bé hiéu hon vé qué trinh tiép nhan van hoe va vige danh gia edi hay — dé eta mot tée phim, cchiing ta o6 thé tham khdo cdc higu mét ban hoc sinh lop 11 vé van 48 nay nhu sau: Trong “Tay vign thithogi", Vign Mai timg ké, Ly Phi dai Dudng cho tho Bach Cur Dj la dam, diém, phéng ting, cudi cing, ngudi dai sau chi biét c6 Bach ma cha hé nhac ti tén bo Ly nim nao. Moi tac pham mudn di theo nam thang, muén trudng tén véi nhan gian, phai c6 su gitip 45 cia ngudi doc. Ngudi doc la d4i tong mi vin hoe clin truyén tdi va eding la con thuyén gitip nha van di qua nhimg bao gidng, ta tin cita vé thurdng, eta vit try, Dau vay, van dé tigp nhan vin con la mt cau chuyén nan gii, chura o6 hii ke. Vi thi hiéu thim my cita mai ngudi ngudi rit khitc nhau, cém xtc tham mf lai thay déi theo théi dai, Mét tac phim bj quén Ling vao théi dai ma nd sinh ra, Ii c6 thé bing lén ngon lita vio nhiing thé ki sau, Vay nén, vige danh gid sy than bai hay dé cia mét tic phdin van hoc, uén cn soi chiéu nhiéu phuong dign khi nahau. ‘Tée pham ban dau chi ki mot dang ais irj tinh than bén trong nhing cém xt n, Sau d6, nhé nhitng phém chat dic bigt, nhing gid ti inh thin ndy dang chit ligu la ngén ti, te than mot dang gid ti vat chit . Cong cude thai nghén eta nha vin két thie tir day. Tée phim 43 duge “elt rén” ra khdi suy ngh nh van, bit ddu cuge hanh trinh im ché dimg cia ban than minh, Cuge doi cia téc phim chi bat diu khi nha van két thie . khi nd dén duge v6i ngui doc, qua trink tiép nhdn-bit diy-duoc thye ign, gid diy, nha vin va tée phdm tach biét nhau, ma é é pham méi chinh thire dee c, tu tudng ctia duge ways tai dudi 6 mét euge ddi khie. Chi lie na nud ing nhéin lat mot y. te ic phim toan ver Diu vay, tée pham eiing ddi héi 6 ngudi doe mét sé nding lye t4i thigu, can thiét, Trude héi, ngudi doe phai doc duge & lip tirngit mot cich tron ven, sau dé, thm nbp vdo hé théng hinh tugng, nhig an ma nha van di dua ra, ROi tir nhiing hinh tung nay, thé nghigm n6 trong di song, nang cap né tro thanh mdt dang quan nigm, tw tung, dé ti 46 tac phim e6 thé tim durge chd dimg cia chinh bin thin trong déi séng lich sit. Nhimg suy nghi ¥ lai, tim thug, ring chi nha mdi can pham chat, con ngudi doc thi khong, cin duge trigt tigu cang sém cing tt. “Nguoi lam van nhéxiic cam ddi dio, ma vidt thanh van, thi ngudi doc cting phai bidt r& van ma thim nh§p vio tinh cdm” (Luu Higp). Néu khéng chi nhwr han vat trong truyn ngin Sekhov, xem xong ich Opera chi biét khen dign vign c gigng hat hay. Doc m hoa, cudi cing chang dong Iai duge gi, chi nhu “nude dé dau vit” t tée phim ma chi nhur cui ngya xem Tigp nhan van hoc luén 18 mot linh vye doi hoi tinh khdch quan, nh trong mét thai gian dai, né d& duge coi nhur mot hoat déng gitta nhimg cd nhan, Van hoc Trung Hoa 6 dai rit coi trong tinh chat c4 nhan nay, coi “ti am”, “tri Ki” LA mOt dich dén trong eude doi tho van. Thoi Xuan Thu, Chong Tir Ky din cho Ba Nha nghe, Ba Nha thay duge séng ndi bién toi. Sau BA Nha chét, Chuang Tir Ky eding dip cdy din de nhit, Khéng sit dung mét Lin nio nia, Cach neh nay khién vin chuong tr6 thanh mét linh vue chi dinh cho nhimg ngudi sénh nghé thudt, mang cach doe tim neuyén, e6t tim cho ra dung ¥ cia téc gid ma Khong quan tam (6i nhiing tu tng tha dai, 3 noi thoi by gi Lai e6 ¥ cho rig “cia te gid chua chic di viy, i sao cia nau doc lai khéng duce nhu vay". Céch nghi nay dn dén nhiing 16i nghi cha quan, xa roi thyte t8, xa ri 9 48 thye sy cia tée phim, Nhir xura kia, Kinh Thi bj coi lé mét dang sdch va gido diéu, lai od ké cho ring 14 mt dang dm 6 tye tu, nhumg vin c6 Khia canh dé cao trugng nghfa. Dén khi duge nhin nbgn ding, Kinh Thi f& nhing bai din ca tinh te mang dm suy nghi thé nhan, Va chi don gidn la nue vay, Bigu 6 cho thay vin hgc phai duge nhin nbn khich quan, dudi nhing khia canh trong Ai sng lich sir x4 hoi. Nhimg bién chuyén eta x3 hoi sé tke dng ti suy nghi, tu ting, nhing inh kién eta con ngudi Khi nhin nbn mét van d&, B6 chinh fa li do tée phém e6 thé khong phi hop véi giai doan nay nhumg lai la “bdt hur” vi giai doan khéc. Thdi Nguyén Céng Trt, khi nho g cho Kigu li “dang kiép 18 dam”, nhung. gido, nhitng ring bude déi.véi ngudi phy nit-van edn, én thdi Nguyén Dinh Thi, Hodi Thanh, khi thii dai dang d8 cao ting néi cd nhan, nhiing tinh rigng tu, con con, mdc mac, thi mét nbn vit nhw Kidu Iai ding durge tran trong, Nha van thuéng khéng duge cng nhan vio diing thai eda minh, chinh 18 vi anh ta dang di tneée thai dai dui xa. Hay chuyén eta Sekhow, ké vé mt ngubi dn ba cb nhigw ching, Lénin cho ring vay 1a “gid chiéu nio theo chigu Ay”, 14 Khong chung thiy, la b6i Ong thudc vé con ngudi cia tu duy, . clia nhiing kién dinh va sit dé. Lep Tonxtdi lai bénh ve, thuong cam thay cho ngudi phy nit kia. Rang ngudi din bi dy sao ma khd, mé thong, khi dan tron tinh eém cho ai cing Khéng o6 duge két cuc vign man. La ngudi con gii, ai ching mong duce hanh phic bén nguoi tinh yéu, €6 mot mai dm, mét bir vai ving chée, Hai ngudi cé hai Ii 1é rat khée nhau, Khang ai Van hoe c6 kha nang hung thign: Ludn huéng con ngudi dén cai thign théng qua vige hinh than nhimg quan diém dgo dite, nhimg gid tri nbn sinh quan, Vi dy: Tit nbimg hinh tugng nh Lac Long Quin, Au Co, Thanh Giéng, c6 Tim, Thach Sanh, ... trong truyén ¢8 tich; hinh twong Thiy Kicu, Luc Van Tién, Kiéu Nguygt Nga, ... trong vlin hoe trung dai dén hinh anh nhiép anh Phiing, bé Thu, hinh twong nhan vat Lugm ... trong van hoe hi dén quan nigm vé dgo dite cia lp lop thé hé ngudi Viét Nam. in dai da c6 anh hudng it nhigu ~ Vain hge fa noi nuéi duréng tinh cém yéu thuong: Tée phim van hoc la noi nha vin nhén ati, thé hign tinh cam cing nbw ty tréng, quan diém nhan sinh cita minh, tir d6 e6 kha nang khoi dy trong chiing ta kha nang dng cim; li cho ta biét vui, biét budn; day cho ta bigt yéu, biétghét biét khinh bi sy tim thurong, hud biéng, xu xa Vidy: Truyén Kiéu ciia Nguyén Du thé hign 13 sy bit binh, cm ghét déi véi x2 hoi phong kién, thai 49 x6t throng v6 han cia nha tho déi véi nhiing ngudi phu nit. ‘Trust Ldo Hae cia Nam Cao cing chinh 1 bai hoe v8 nhin céch, luong tiga, vé long tr trong, vé die tinh chat phéc, thagn hau, qua d6 thé hign niém yéu mén, cém phue d6i véi nhing ngudi ndng din nghéo khé ma vin git duge phim chat tét dep. ‘Téc phdm Lang eta Kim Lan ching ahiing thé hién duge niém yéu mén, tran trong cia tac gia d0i véi nban vat, ma cdn noi len su chuyén bién tich cye ca trong nhan théte va tinh, cam cita ngudi_néng dan thai ki dau eta cuge khéng chién chéng Phép. Truygn ngin Chiée thuyén ngodi xa cha Nguyén Minh Chau giti gém suy nght, bai hoc mhan sinh vé cue déi cia mai con nguéi Van hoe khoi day trong ta bai hoc giéo dye sau sic, niém tin vao chién thang cudi cing celia cai thign doi véi cai de, edi céng bing ddi v6i cai bét c6ng. Vi dy, c6 Tm hay Thach San, di, 6 phil tri qua bao nhiéu kh6 khan, séng gié hay thir théch trong hanh winh cia cuge dai minh hung cudi cing van gianh duge thang Igi, van c6 durge tinh yéu, hanh phiic ma Khong hé danh mat di sy trong sang, Iuong thign va nhig pham chat tt dep cita minh. “Trong ede chic ning eg ban cia Vin hoc thi chive nang gido duc duge danh gia 1a quan trong nhdt. Day 1a chite ning ea ban, bao gOm nhiing thanh phan quan trong gitip cho vin hoc ludn 6 duge ché diing viing chic trong suét chigu dai phat trién cia lich sir 32. Chite nang nliin thie Noting higu biét ma van churong mang dén cho ch ng ta phong phi vi dé s6. Bé 14 nhing “tri thie cu thé” tir phong canh thién nhién, Phong tuc tép quin ving mign, nhiing sinh hoat vat cht va tinh thin, dén nhiing sy kign chi tri xa hi, nhiing bign 6 cia quée gia, dan tc qua moi thoi dai. Cée tée phiny van chuomg gidp cho ta higu biét cae vén d3.xa Adi, xu hudng ban chat cha ‘ing thoi dai. Thé nhumg nhén thére quan trong nhét ma vin hoc mang lai chinh ld su hiéu bidt ve con nguéi qua timg thoi dai, Dé 18 nhiing con ngudi véi di séng ty nhién va x8 héi, con ngudi lao dng, con ngudi chién dau, con ngudi véi chigu sdu cam xtc, ve dep tim hén cia che nang nha thite chink la tinh nr gide, ne ng ng... Be nme i, ne nn thite cia ban than ban doe. ig nha thike eda Van hoe véi khi ning dem lai cho con ngudi nhiing hiéu biét doi song dé bd sung, Lim gidu vin kién thie cho minh. Nhiing tri thite ma vin hoc dem lai hho con news phong phi, da dang, thuge nhigu linh vue khée nhau nur kinh té, x8 hi, vin hda, tu duy. doi sé Chite ni ig tinh than, tinh cm eta con gui Vidy: Van hoe dan gian (Truyén thuyét, truygn e6 tich, ea dao, tye nad...) dhtge xem nhur bo “Bach khoa toan thy vé kién thitc, t6n gio, triét hoc” ciia nhin dan, Van hoe dan gian Iuu gitt va tury truyén hé théng tri thite vé tye nhign, x3 hoi, tam lin, kinh nghigm séng, ting xir, ... Vi thé, van hoe dn gian gidng nh ngudi thay I6n, mang lai cho nhan loginhiing bai hoe sinh Gdn, gan gai va sinh dng vé moi phuong dién cita dai sdng. Doc Lio Hae ciia Nam Cao, ta sé c6 durge edi nhin toan eénh: ~ VE Kinh 1: Cuge séng cia ngudi ndng din lic biy gio nghéo déi, chi yéu dya trén nén kin té ndng nghigp manh man, nhé 1g, lae hu, ~ Vea hoi: Xa hi ndng thén truée Céich mang thing Tam. 20 - Vé van héa: Cdn nbiing hi tuc lac h4u (thach cuéi qué cao khién anh con trai cia Lio Hac khng di tién cudi vg, lio dinh ngim ngti khuyén con tim dém nado nhe tiém hom thi sé ligu) = Con ngudi: Nhing ngudi néng dan chat phdc, thudn hau d& quen véi cude séng 6 lang qué Vigt Nam. Tir nhiing nhén thite vé kin té, van héa, dai séng x4 hdi va con ngudi nw vay, vin hoe 4G gitp d ching ta c6 duge ning nhimg bé sung cho kién thie va bdi dudng tam hén cia chinh minh, 48 tir 6 06 thai d6, vige 1am thich hgp véi cuge séng xung quanh, Doe nhitng céu tho ciia HS Xuén Huong, “Vi day di phan Lam trai duge” ta thay 18 hom hat vong s6ng, khat vong nit quyén manh ligt ciia ngudi phy nif dudi thoi phong kién: mudn duge ty do, muén kim nén sy nghigp nhu nhimg ding may rau nhung bj cac thé lye théng tri day doa, dap, ... Tit d6, trén co s6 so sinh véi xa h6i hign nay, ta sé c6 duge nhiing cam nhfn séu sic vé cuge dai chim néi cia nhimg ngudi phy nit trong xa hoi cit va biét tran trong xi hoi méi da mang dén cho con ngudi quyén sng chinh dang, Do 46, chite nang nhan thie cia Van hc edn nhim.muc. dich gittp.con nguii khim ph, nhan thie chinh ban than minh. $3. Chive nang thd mi Van hoe dap ting va thoa man nhu cdu thim mi eda con ngudi bing cach phan anh edi dep. Dé la cai dep von c4 trong tr nhién mudn mau mudn vé; trong di sng da dang, phong phi dén v6 cling, Cy thé nhur edi dep cba thé gidi khich quan, cdi dep cua sy vat hign twong nha van sing tao, cdi dep ctia cam xtc thang hoa, edi dep ciia ngén ti gp, tgo nén nhimg rung dng thim mi trong lng ta. Ngoai ra, bing nhing ning Iyc tri tu riéng, ngudi nghé si con phat hign ra nhiing edi dep, nhiing cdi méi vén “an nau” trong cude séng dé cho cchiing ta nhimg bai hoc trong nhin va thudng thite. Cho nén, van hoc chinh la phuong tin chit yéu 4é hinh thank, phat wién ning luc, thi hiéu thém mi cho con ngwoi. hgc thoa man cho ta nhu edu vé edi Khi dé cap dén chite ning tham mi trong vin chuong, nghia 1a ta dang huéng dén cai dep. ‘Van hge phan anh edi dep. Cai dep trong vin chucmg duge khim phd, sng tao bai ngoi bit tii hoa ciia ngudi nghé si, hudng déc gia dn vi cai dep bing sy chin thinh va nhiing gi tinh té nhdt, Thé hung, cdi dep trong van hoc chi cé thé khm pha 6 bé sdu va né di héi mét quy trinh kham pha chie- khong hé-thé-higa mgt cich 13 ring, Dge bigt-edi-dgp “in niu trongebé siw dy bao gi dé Iai cho ta nhigu an tugng sau sie va khé quén hon, cong ‘Méi nguoi sé ¢6 dinh nghia khée nhau vé cdi dep, nén khng c6 mot thude do chutin xic cho cai dep, béi 1é né Khai phat trong long ngudi, Ning chite nding cia c4i dep, sy tde ding eiia cai dep thi ta c6 thé thay rd va cm nhan duge, Cai dep xoa diu tam hdn con ngwai, gat bi moi dieu xu xa khdi tim hdn con ngudi chi dé lai nhitng gi thanh khiét trong tim hén con ngudi. Cai dep 6 chite nang citu rdi la vi thé. Chinh nhd 06 cai dep ma con ngudi sé cdm thay thém yéu cude di nay, thay cue séng 6 thém y nghia, D6 chinh Li gid ti chire nang die trmg cca céc Jogi hin nghé thugt néi chung, ca van hoe noi rigng, ‘ Céi dep cia vin hoc dén tired hai phuong dign hinh thie va ndi dung, Hinh thite cia van ge chinh 1a thé loai chinh 1a ng6n ngt, hinh Anh duge tac gia sir dung. Néu hoa si ding mau sic dé vé tranh, nha diéu khie ding during nét dé khic hoa, nhge sf diing am nhge dé ndi nén ndi long minh thi nha vanrtai ding gi biit 4é tgo nei da cow tis thin cad minh. Ngén ngit chink la chia kkhéa van nang 48 thi nhan mé ra cénh cia cia muén van cam xtc, Nha vin nha tho la ngudi chit loc va sir dung ng6n ngit dé dign ta ndi long cia minh, Cai dep dy chinh la ngén nge Nhu cfu tho cia Quang Ding rong bai Tay Tin dit cich déy 48 lau nnhung vin dii site lam lay dng trdi tim nguai doc moi thoi dai "Doc lén Khiic khuju dé tha théim Heo heo hiit may sting nguit rei Ngan thiede én cao ngin thebe. audng Nid ai Pha Luéng mua xa Khoi” quan cia nguéi fink, Nhip tho hur chinh hor thé cia ngudi linh trén haw trinh leo dé gian nan nay. Tren bude durdmg hanh quan, khé khan gian khé 1a digu Khong the trénh khéi nhung quan trong [a cach f@:d6i dign V6i Kh6 Khiin, Nhiiig gui link ‘Tay Tign eting thé. Ho chép nhan khé khan va déi dién n6 mét cdch day hién ngang ‘hung khong kém phan tinh nghich, Bign phap déo ngir dura tis lay “heo hit” [én déu da nhén manh sir ving vé ciia khung ciinh noi diy dong thei edn nhdn manh sir hoang so cia khung enh noi day khong mét bong ngudi ‘Thuéng v6i khéng gian hoang ving nhu thé, con ngudi sé odn than cuge dat hoje cém thay minh bé nhé c6 dée nhung nhimg ngudi tinh héng thé. Ho nhin xa hon vio cai hoang ving dy 4é thay “siing ngti wai", “Sting nett” la mde hn anh nh ha dy thd vi. Sting deo trén vai luén theo sét ngudi Tinh 6 moi bude dung hanh tri, Bi trén con déc khién neudi linh ob edey twong nhir cham dén may. Hinh anh dy goi duge 46 cao cia con déc, Nhung qua cai nhin cia ngudi linh Tay Tién hung ch hign 1én e6 eam gidc that nhe nhang, tinh nghich mhwr mou 9 phim hogt hink. Thé hung chinh sy lge quan tuct vui dy tai la mot pham chit can e6 6 neudi link. Boi Ie né la chat xe te gitp ngudi Linh ¢6 thé vergt qua moi khé khan, Sth: Nain thud len cao ngin thude-xuéng™er dene pe Nee wor eho Wien tong ddén mbt bie tranh thity mc thoi eé eta mt thi st nao 46, Chinh net phic hoa dy di tgo nén mot bite tanh nhigu chigu, ding nhurkhng chi fa 45 cao ma nd con ld sd nda. Dit hinh anh ngurdi Tinh khéng xudt hign rye tigp ahung wén phéng nén hing vi eda thién nhign 1 ta c6 thé tudng, ‘wong hinh anh ngudi tinh xudt hign hing tring bidt bao nhu cae chién sf thai trung dai. C6 chinh vi 6 li ting, ed mye dich chin déu cao c& nén ngudi tinh Tay Tién khéng hé bé nhé c6 don ma nguyc lai. Két thie bite tranh nit rimg tay tién hoang so nhung hing vi dy ka mot inh anh that nén tho tho méng véi Nha ai Pha Luong mua xa khoi” Cau the ety todn thanh bing khién ngudi doe c6 1 Ot cam gide that nhe nhang King man... Trpng nhiing gidy phat dimg chan hiém hoi, ngudi linh Tay Tién phong tim mit ra xa tim kiém mt noi dm, mét mai nha ém 4p. Chi bay nhiéu dé thdi cing di am day lén trong long ho nigon tia dm ép. BS chinh la ef dep ma van hoe mang fi nhung ei dep dé khong dom thuin la & bén ngod n.tde dong dén ting su cém xtc lim king dong nhiing suy tw. Chinh vi vay, ci dep cia van hoe méi cé thé tén tai, ‘hing lit edt clia cuéc sng, s6 phan cia con ngudi chita rit abiéu diéu hay cing nhimg vé dep thuan khiét ma nhat la mét trdi tim rung déng cam ic thm mi cia nha vein, nha tho thi nhimg cai hay, cdi dep dy méi due dom hoa két trai, boi “cdng viée ctia nha vin 1d phat hién edi dep 6 ché khong ai ngé t6i, tim edi dep kin déo va che ldp cita sy vét dé cho nguci doc mot bai ‘ge rng nhin vi thng shite” (Thach Lam), Ve phia de si, van hoe Ain thi trong ho ning khodi cdin thim mi cdm xéc da dang nhu yéu, ghét, gin, hin, ... cing nhiig ndi khét khao say mé cai dep cita cdm xtc, cdi dep cia tinh than, O mdi tée pham van hoc, ching déu toat len mot nét dep digu ki kh6 c6 thé cudng Iai, k& ca khi da dat cudn sich xudng, trong long déc gia van con vyuong nhiing cém xtc bin rn, tru luyén dng trio. Cdn vé phia ngudi nghé st sing tao van chirong, ho la nhimg nguéi din 16% dua duang gitip déc gia dén duge véi xé s6 cba cdi dep, dé la niém vui, dng thoi cling la nhigm vy cao qui ma ho khao khat lim duge cho dc gia than yéu cia minh Trong tae phim Lang ciia Kim Lan, ndi dau giding xé 6 éng Hai la nhiing sur dung cong xay dumg, thiie day gid trj thm mi cia ngudi nghé si. Gidy phit Ong Hai “cei mat buén thiu moi ng: dng vui wot rang ré hn len” va hanh phi chay sang nha bic This dé khoe vdi bac va tlt cd moi ngudi ring “Tay mo d6r mbar 161 FF bie @. Bat whit” qua that Li mét diém sing van chuong ma Kim Lan dung céng xay dung. Cai dep v6 ngan duge bay bign ra 6 diy chinh la vé dep cia mot tam hin chan chat, yéu thong tha thiét d6i v6i ng6i Yang cia minh. Chi tiét nay ndi rigng, va cai dep cia tac phim nay néi chung durge hi gn lén & ché nha van da Khéo Iéo xao trOn cim xite cita Ge gid, dé rdi v8 6a theo niém hanh phic cua nhan vat khi ngbe tin Ling Chg Diu theo Tay duge cai chinh. “Niém vui caia nha van chén chink la niém vui eta nguéi dan dong dén xie sé edi dep” (Pautopxki) va Kim Lan da din duimg cho doe gia dén v6i xir sé cia cai dep nhw thé! 34. Chive nang giao tiép ‘Van hoe bén canh chic ning giéo dyc, thim my cin e6 chire ning giao tiép. Chite nang giao tigp eta van hoe khong tre tiép ey thé mit Abi mit nhur esc kigu gino tigp thong thudng trong cude sng ma né la sy d6i thogi de bigtgitta tic gia va ngudi dee. Tac gia sé tray’ thong diép vio trong tig trang viét. Chie nang giao tiép cita van hoc duge hiéu li khan nang két ndi con ngudi, giip con ngudi xich Iai gin nhau hon. Mdi trang vigt li mét cuge giao tiép ngim gita doc gid va ngudi ngh@ st “thang qua tac phim. Niurnha aghién ciru, phé bink Chur Van Son 6 ndi: “Vain hoe khong chi khot déy sw ding cam mé cén e6 khé ning cudn hit ta vao nhiing cube déi.thogi: dé thoai -giita cde nhan vit, €di thoai véi edie tée gid va di thoai véi chink ban than mink”, Quai diing nhur vy! Truce hét, chiing ta c6 thé khiing dinh téc ph Jign két gitta nha van va doc gid, Soi day lin két dy tgo-ra nhiing ude d mém mai, nhe nhing nhung khi thi Iai gay git, cau c6, ngudi nghé si vi ban doe, gitta dc gid niy véi doe gi kia, va cing 6 thé la chinh bin than nguoi séng te hay ngubi em akin dang tx dBi tho vi chinh minh, Higu cho dom gién hon, ngudi nghé sT va dde gid déu e6 rat nhiém tam sy, cdm xtic khéc nhau va ho du mong mudn qua tac phim van hoc sé duge gidi bay ndi long ctia minh, Méi quan hé gitta’hai di trong nay chit che ‘va gin bé véi nhau. Nhung gid day, pham vi giao tigp, d6i thoai d3-duge mé réng hon, Nhiéu khi nha van viét ra la dé ty minh doc, ty thdm thia, tw rin day minh va ngudi doe Khi tiép nha tae phim thi ty giao tiép véi'ban than hoje tranh ludn véi nhing de gia khéc. Nhumg tyu trung ai mie dich ciia nhiing cuge 46i thoai dy déu hudng dén nhiing gid tri cao dep, lam rd tw trang chi 8 ma thé dai giao pho cho ngudi sing téc thong qua tée phim vin hoe. chuong la soi day thoai, giao hau Ihe thi €6, ... git ede nhiin 2B Cude di thinhan duéng nhu tira tim tang eta nguét vist eting due phoi bay mot ech trung thue nha khong gidu giém khong lita déi, Bai é tho ca chi e6 thé tac d6ng dén tri tim nguedi ie Kh ni rat chin trim cia ngudi vit. Trai im mi ob thé di én trl tim. Néu nnhiing ai anh viét khéng phai la tinh em ndng hau chén think thi Kim sao c6 thé rung ién &nguéi doe vo vn xée cém. Nhu doe nhiing van tho cia Xuan Digu: “Toi kha Khao lam ngu ngo qua Chi biét yéu thdi chang biét gi” Hay nhiing van tho cia Han Mac Ti: “Lam sao gié! duoc nguéi trong méng Dé tra ng duyén kiép phit phang” Néu 46 khOng phai 1a nbiing vin thor xudt phat tir tri tim ota thi nhiin ~ mGt tei tim e dom kht khao tim kiém tinh yéu thi im sao ning van the dy cn durge hr truyén dén ngay nay Thai gian 14 dong chay Khe nghigt nhét pha phang nhét c6 thé hiy hoai hét moi thir. Nhung véi téc phim van hoe, thoi gian Iai chinh 1a thuée do gid tri ehinh xde nhdt. Bai tic phim sé c6n ton tai, nha van nha tho sé cn tin tai dén khi ndo ngudi doc théi nhd, {h6i xite dng khi dgc tée pham, Mudn nhur thé thi truée hét tée phdm phai la cai tinh eita nha tho. 6 fi Ii do vi sau da hon nghin nam nhung mdi Kin doc lai nhing eu ca dao xua dng ba dé fai ta khong khdi xtc déng trrde mét ndi niém “Em neing giéng mb san Em néi soi gin dai Ai ngo giéug nude can Em tiée hodi soi day" Nhung si 46ithoai git ngus dgc va vie gi lai duge din ra gin tiép thong qua tic phim 12 dia con tinh thin eda minh dén véi ngudi doc thi ngurdi.doc lai ai hoi tho, su sng cho tie phm, Va la NO! dap eta ngudi dge dan cho te i chin 1a nhtmg n6i nigm ten uy, sir sung lén trong tm hdn va sy thay doi cita ngurdi dgo. Tat ci déu gép phan kién tao nén mot thé gidi tét dep hom. Van hoe li thé, khdng can nhiing mi tt nggi ca ma n6 duge ngudi di tung hé bai nhimg aid ty than, ma gid ti dy do nhiéu yéu t6 hop thanh nhwr nha van, tr tudng cia tée phim, ngudi doc.... MGt tic phim hoi ty day di nhiing gid tri chwuse nang nay dt hin sé khdng phai I mét tae Phim néng can, (ri tudt trong ki tee ngurdi doc ma nguoc lai sé neo dau trong ling ngurdi doc bao 4. Thé Logi cde phim van hoe Phin én ede nha nghién citu du tin thanh phan chia cée te phim van hoe theo ba loai hin én: rink (lay cm xtc, suy nghi, tim trang con ngudi kim ddl tugng thé hign cha yéu), ne se (ding Idi Ke, Ii migu ta 48 xay dung cbt truygn, khiie hoa tinh céch nan v2t, dyng Ién nhiing bie tanh vé dSi Séng) Va sich (théng qua Idi thoai va hanh dng eita cde nhan vat ma tai hign 24 ning xung dt x4 hi). Loai tr tinh e6 cdc thé: theca, kinie ngim,... Logi ty sit e6 cde thé: truyén, i... Logi kich o6 cde thé: chinh kich, bi kich, hai kich, Gccdp THPT, hoe sinh éurge tim hiéu ea tée pham tr tinh, tic phim ne sir va tac phim kich Tuy nhién, chi yéu van 1a cde tée pham tr tinh va téc phim ty sy. Vi vay, trong pham vi cu +h, nhém bién soan sé chi ndi vé hai loai hinh van hge nay. 4. Tée phim tri tinh Khai nigm tri tinh due hiéu theo hai nghia: ~ Thit nhat, «rir tinh 14 mét trong ba phuong thite miéu ta trong van hoe + Thét hai, trit tinh 1 mét fogi van hoe bén canh cdc Loai ty sy, kich. nnghia thir nhac khéi nigm trt tinh dé chi phuomg thite migu ta cta vin hoe, dé la phuong thige thién vé dién 14, be 19 edm xtc, Nguyén nghia tir Han Viet “wir tinh” cfing c6 y nghia nhw vay: “ti?” 1é thé 19 ; “tinh” Ia tinh cm, cam xtc, Phuong thie nay cha yéu duge diing trong cée tée pham tr tinh nhur tho. tinh, ki tr tinh, ... Tuy nhién, 6 mét sé doan trong cdc tée pham ty sur hay kich ciing c6 thé sit dung theo phuwong thite nay. Ching han doan miéu ta cénh budi sing Chi Pheo tinh rugu, hay oan “ém tring thé hen” trong bi kich Romeo va Juliet déu ta nhiing oan rit tt tinh, Do vay, 461 Khi ngudi ta ding cich néi nbur “chat tr tinh”, “tinh tra tinh” 1a dé din ti dic diém nay. ” niy chit yéu ding phuong thite uit tinh dé miéu ta, cdc tae phim logi nay duge goi la tée phim tit {inh_ Ching han nur bai tho Nii 46i ciia Va Cao, Lé digu bing cia Hoing Cim, tiy bit Séng ca Nguyén Tuan du duge goi li tée phim tri tinh, O nghia this hai, Khai nigm tris tinh 48 chi m6t logi téc phim vin hoc ma 6 nhiing tic pl Trong chiong trinh THPT, ching ta tiép cin nhidu véi cde téc phim tr tinh duage higu theo cach thir hai. Thém nifa, tho wi tinh chiém b6 phan Idn nhat trong loai téc phim trit tinh, Thé nin, khdng chi riéng trong chuong trinh THPT, mi hau hét ede tie pham «rit tinh dirge hoc trong nha trudng phd théng, déu ndm trong nhém the tri tinh. Vi vay, trong pham vi giéi han, nhém bign soan cudn sich nay chi nhc dén tie phim wit tinh trong pham vi hep cia nd, d6 1a tho tri sinh. ———— Cho dén nay di ¢6 hang trim dinh nghia khéc nhau vé tho. Trong Tirdién vin hoc, Nguyén Xuin Nam cho ring: “Tho If hinh thife sing tic van hoe phan anh cuge song qua nhimg tam trang nihing cm xiie dat dio, nhing wng tong manh mé trong mot nga ngi gidu hink anh va nhée 18 cO nip digu 13 ring”. Cée tée gid Nhdp man van hoc lai quan nigm “Tha la bic bach.cdm xie hode suy tu”. Xuan Digu ting cho ring “Tho Li loc lay tinh chat, fa sy vat durge phan nh vao tim tink”, ‘The nhung, eyu tung li, ching té cd higuring, tho la mt thé loi van hoe thude phuemg the biéu hign tr tinh, Tho te dng dén ngudi dge bing sir nhan thite cude sng, nhiing li wong, tung yong phong pha; tho duge phan chia thinh nhiéu log hinh khde nau, nhumg di thude logi hinh nao thi yéu t6 tr tinh van gitt vai t9 cSt loi trong tée phim. a. Tae phm vn hoe néo cing biéu hign tur tuémg, tinh cém nhung tic phim tri tinh thé hign ‘inh cam theo céch riéng. O tée pham ty su, tée gid xay ding bite tranh vé cude séng, trong dé cdc han vat c6 durémg di va s6 phn ciia chiing, Bing nhiing déi thoai va de thoai, téc gia kich thé hign tinh céch va hanh dng con ngudi qua nhimg mau thudn, xung ddt. G téc phim ter tinh 6 25 Kkhéc, thé gidi chit quan cia con nguii, cim xtc, tim trang, § nghi duge tinh bay tryc tigp va lam thanh ngi dung cha yéu, Die diém ndi bat nhdt cia tac phim tit tinh 1a béc 16 cdm xiie mat céch tre tigp. Néu & tac pham ty su téc gid chi y hudng vé 4 sur kign, 6 tie pham kich huéng vé hanh dng thi tri tinh huréng vé béc 16 cdm xiic, tinh cam. Dé cé th 1a nhiing ndi niém rigng tr vé hanh phic ita d6i, vé tinh yéu tan vd, niém vui gap 6, ndi budn chia li. Bo cing ¢6 thé 1a nhig cam xtic, nnhiing suy ty vé nhan tinh thé thai, vé s6 phan con ngudi, thang trim cia xi hdi, nhimg cam xtc vé Té quéc, dit nude, dan toe v.v Tri tinh 1a bée 16 cm xite, nhung dé 1a nhiing cim xe duge béc 16 qua nhiing sy vige, nhimg bién ¢6 nhét dénh. Do vay trong tac pham trit tinh khéng phai khéng miéu ta céc sy kién, Tuy nbién ede sur kign nay thudng chi durge thuat lai, ké Ii mt cach chi tiét nh trong tu su Trong tac phim trt tinh c6 thé cé m6t cu chuyén tink, mét Han gap 36, mét budi chia li hay mOt sy kién vui buén néo d6, nhumg ngudi doe cdm nhan durge cm xic tir cata chuyén, sy kign dé nhiéu hon {a ban than ctu chuyén da xay ra nhu thé nao, Hom qua em di tinh va Huong dong gid ndi hay di it nhiéu oi cho ngucti doe néi lo au php phdng cia chang trai dang yéu la chinh. Con edi sw kign “di tinh” chi 1a duyén 08 cita ndi lo du php phéng kia ma thdi, Nii déi cita Vi Cao 1a cau chuyén tinh yeu 6 khdi dau va két thie, nhumg tac gia khong cha y ké mét cach day dd, ma cha yéu [a nhiie dén 48 ma nbé Iai, ma bd; hdi, ma dau x6t, ma nguyén sér ig xing dng voi nguoi di mat, Séng Lap cua Ti Xuong cé ndi dén dong séng d3 bd Lip, nhung chit yéu van la ndi nig cla ie gid vé non sdng dat meré. Tom Iai, bée I6 cam xie mot each trxc tiép 14 phurong thie phan anh ciza loai téc phim tr tinh. Can cit vao dae diém nay, sé nhin dign ra céc tae pham wit tinh néi chung trong quan hé véi ‘cae loai tée phim van hoc khée. 7 b tinh lién tue ndo 46, Nhung chire nang chi yéu cia he thong sur kign 8 tai hign ede di song 48 chi thé bie 19 qua trinh cm xc, suy tung cua minh Chiing fan’ cho tinh cdim duge thé 16 dé dng, goi cam, a8 hiéu, Nhung nhue vay hoan toan Khéng c6 nghia 1d sw migu ta cdc su vat, chi tiét, hign tuong doi séng khich quan khéng cé tim quan trong. Nguge lai, chinh nhiing chi tit chan thy, séng déng duge phat 6 thé khoi day nhiing tinh cam sdu sie, méi me. ign tir cude doi moi trong nhue tiéng het xa, Tring long c6 thu, bong long hoa. Cénh Kuyya nine v8, ngudi chnea ngi, Chica ngti vi lo ndi meée nha. (Canh khuya - Hé Chi Minh) 26 La vj ldnh ty gidu tam hén tho ca, Bac Hé thudng ding ngoi bit ca nggi vé dep thién nhién vva bay t6 long yéu mréc trude van ménh cia dat mudc. “Caink Khuya” 1a mét trong nhimg bai tho hay tiéu biéu cla Bac, duge viét nim 1947 & Chién Khu Vigt Bac ~ cin ett dja thi chéng Phip. Gitta dém rimg Viét Bic thanh ving, tiéng sudi 6 dau re rch, ri rio... Lite tidng su6i ngfin vang trong tréo nhurchiém linh ed khéng gian rimg khuya yén ving, Ting sudi trong dém Ay la Bac lién twing méi la cia Bée lién tung dén im thank gi? Dé ching phai a cung dan don 1é, ma 4éi véi Bic, am thanh trong ngén dy nhur “tiéng hat xa”. La hing lam sao, nhun chinh fién tug méi Ia cia Bac da giup ta hiéu duge ring di Vigt Béc 6 gian lao dn dau, nhiing tieng sudi — tiéng hat ciia rimg mii cua cde chién si ding bio Tuén vang xa trong dém ving, trong tréo lac quan... Am thanh trong tho Bac khdng Ié loi nhu ting dain cém wong the Nguyén Tr ‘mii vang Ién nh ¢6 size séng, day vui tuoi, Trong tiéng vang réc rich, thién nhién nhu phd bay hét ve dep trong sng ciia minh: “Tring lng cé thy, bong ldng hoa” - vé dep dam 4m, quin quit cia thign nhién, ich mang trong Canh khuya dep that day, va con mét bac d& thu hét cinh vat dy vio tim hén cia minh, nhung trong-fong-bic con-c6 n6t nai niém thao thife 1én — dé 14 “ndi nude nha”, la van ménh cia ca din tc, 1a cuge chién déu cn v6 van thir théch gian lao, Déu nga trong tir“ndi” ¢6 mét cdi gi 6 nhur day ditt, tran tro kéo dai, va uy khong xody vao tam tri ta nhur dau héi nhung né cing thé hign tim trang ban khodn, day dat diu dit, rong hinh anh quan quyt dim 4m eta dém rimg Vi Bic, n6i thao thire cia ngudi nhur én dan len, ngay eang day ditt khong ngud Nhu thé, sy migu ta cdc sue vat, chi tét, hign tugng doi séng khéch quan c6 mot vai trd v6 cing cin thiét trong tho tri tinh. Né khng chi mang dén cho ngwdi doe sur nhn thite vé cude sén qua nhing chi tiét chan thye, sng dng duge phat hign vi miéu ta qua edi nhin eta nguisi nghé si; ma ding thoi edn nbn manh duge em xtc ~ yéu té quan trong nhét ma ther tr tinh mudn thé hign, in déu trong lang age gia, ©. Tée gif tit tinh b§c 16 nhting ndi nim cha quan, thim kin nhumg nhiing rung dng chit quan, tham kin ay khong chi 14 rung déng cia mot ngudi_ ma con 06 gid i] uhdn sinh pho qua Tigng long ctia mét cé nhin phai hod quyén véi nhiing tinh cim lén cia ed céng dng, thoi dai thi tic pham tri tinh mdi c6 gid ty) ~ C6 thé tigp tye xét dén ba tho Can khuya 48 tan v8 ng dung may. Nhimg gi thube v8 3 quée 48 tré thanh ndi lo, thanh tinh thuong cia Bic, Bic biy 16 léng sinh trong “Canh khuya”, nnhu muéa néi: cénh vat thign nhign cia ching ta digu ki nhw vay day, va chinh vi vé dep ctta ni ‘img cing kim cho niém thao thite ctia nguréi 1én hon, canh cénh bén long —kim sao dé gin gitt vé dep dy, Him sao dé giang son mai binh yén nhur bite tranh Vigt Bac trong dém? Néi lo khéng fam cho nhitng van the ta ednh mit di nét dep lung linh trong sang — digu 46 thé hign con ngudi ba tém hdn tho vd tm hén lanh ty luén hda hop. Ninw thé, ngudi doc yéu mén va trin trong nhimg vin tho nay, khéng chi vi vé dep lung linh, trong sing cita cdnh vat noi thién ohién néi ring Viét Bic; ma cdn de biét dinh su yéu thuong, kinh trong véi tam hén cia HO Chi Minh, Ting long yéu thién nhién cia nguii hoa quyén trong mét tinh cm Ién lao hon thé - tinh you nude. Bé réi, nhimg van tha mang dim hoi thé eita thoi dai d6 da Khing dinh duge gia tri trong long ban doe sudt bao thap ki qua. d.—NOi dung téc pham tit tinh duge thé hign gn lién véi hinh tugng mhdn vde oni tinh, DS LA h tong ngudi truc tiép thé 16 suy nghi, cdim xi, tém trang trong tée phim, Nhén vat tit tinh (cling c6 thé goi la chi thé tr tinh, cai t6i Ui tink) 14 ngudi tryc tigp bay £6, thé 16 cam xite, suy 2 nghi hay nhiing sy rung dng trong tc phim. Nhén v@t tr tinh khong e6 dign mao, loi néi, hinh 49ng, quan hg cy thé nhur nhan vat ty sy va kich, nhung nbdn vat tr tinh duge og thé trong giong 4igu, cam xée, trong céch cim, cach nghi, can phin bigt nhdn vat wit inh va nhan vide trong tae pham trit tink (la 46i trong dé nha tho giti gim tinh cam). Nhan vat trong téc pham tit tinh 1a d4i tueng 48 nha tho giri gam tinh cm, 1a nguyén nhan truc tiép khoi day tinh cam cia tac gid, Vidy: Trong bai tho Chan qué cia Nguyén Binh, nha vat tit ti hin vat khde: h xuat hién song song véi mat Khan nhung quan link rén rang Ao cai khuy bam em lam Kho 164 = Nbdnvgerdinh ti ~ Nhdn vat trong tho tr tinh: em Nhu vay, c6 2.chi thé trong bai tho, “ti” méi la ngudi me tiép bée 19 cam xtc, li nhan vit (rir tinh, Nhan vt “em" la nhan vat ¢6 tink dung chira nhiing cim xéc dy, hiéu m@t cdch don agian, nhan vat “em” chinh 14 noi ma cam xée cita nhan vat anh husng dén. ‘Tuong ty, trong bai tho Lirgm, chit bé Lum Hi nhan vt trong thor tit tinh, con tae gid TS Hitu chinh 1a hign than cita nbn vét tit inh. Nhan vat wrt tinh trong tho thudng Li hinh tugng khdi quét, dai dign cho mgt lop nga, mét kigu ngudi, mat thé hé ngue ching ta, li ching ti, Vi thé trong tho, ngoai viée xung ii, cic tic gid cdn xung 1a, c. — Ngdn ngit trong tie pham tit nh chi yéu 14 ngén ngtr eda nhan vat ert tinh, 1a ngon ngit cia hinh anh, nhac digu. So véi vin xudi, ngén ngit tho tr tinh c6 rit nhigu dic diém khae bigt, Trong dong chiay cita van hoc, mdi loai hinh nghé thugt tai cé nhting dic tg khu bigt véi “hinting Tout hintr nghé thuat khac, d6 chinh 1a nhitng yéu to co ban cot lai dé phan dinh cde foai thé ‘rong van chuong. Tho ki mét loai hinh dic bigt, duge xép trong sv phan khu ctia eée phusong thite tir inh va HA mOt trong nhGng thé logi swat hign sém hit. Mat cach khoa hoc ma noi, dic diém agp phin bigt tho va cde thé logi vin chutong kha mOt cich 15 ring nhit dé I ngdn ngit the, Néi ‘mt céch cy thé thi véi ban chat va thign chute riéng, ther la sy thé hign eta tink him sfc, gid tinh nhge va gidu tinh hoa: + Tinh ham sie Tinh chat nay xuat phat tir mgt 1S “bai tho Ia t5 chite 6 trinh 46 cao ctia ngén ngir, mét 13 chire chat ché tinh té eta ngén ngit" nén ngon nai tho bigu hign-eao d6 tinh him sic. Tinh ham iic'diém chung cia ngén ngir trong tic phim van chuong, nhung do dic trimg ctia thé Logi ma né bidu hién mét céch tp trung véi yéu cdu_cao nhit trong ngdn net tho. So véi nhigu thé loai khéc tho thug cé dung Iugng khiém tén hon, Dé phan anh thé gigi hign thye muén mau, thé gidi tinh cdm phite tap ciia con ngudi ngon ngtr tho phai thye sip han 28 site, la két qua ciia sy chit loc céng phu cita ngudi nghé sf, Maiacopxki timg nhan dinh: “Lam tho 1a can mét phan nghin milligram quang chit” ‘Mot cach r3 ring, tinh ham site ciia ngOn ngi tho 1a [di it ¥ nhieu, loi hét ma y chua can, 16 nhs Laru Trong Lu, “mt eu the hay 1a mot edu the 66 site goi”. Tinh him site duge nguéi ngh§ si tgo ra theo mhiéu efch riéng. Dé c6 thé 1a edch ding tir sao cho dat nhét, e6 gid tri bidu ign cao nhdt kiéu nhur Nguyén Du da “giét chét” cde nhan vat Ma Giém Sinh, Sé Khanh, Hd Ton Hign, méi tén chi bang mét tir: edi v6 hoc cba Ma Gidm Sinh ~ “Ghé trén ngdi tét sé sang”, edi gian manh cia Sé Khanh ~ “R& song da thay S6 Khanh Ién vao”, cdi tim thudng ti tin cia HO ‘Ton Hién ~“La cho mat sat cing ngdy vi tinh”, N6i cach khéc, him sic ciing c6 nghfa l& phai chinh xéc, gidu binh tugng, e6 tinh tuyén cam va thé hign c4 tinh ciia ngudi nghé st dya trén co sé van dung céc thit php nghé thudt nhur an dy, so sénh... tgo nén nhiéu Jép nghia cho céu tho. Trong tha Trung dai, tinh ham site thuéng dén tt thi php cham phi, gota, Neuyn Du phée nén mot it tranh mia xuan tuoi sing va diy site sng khéng edn nl a “Co non xanh tan chan trot Canh 16 trang diém mét vai bong hoa”. Theo Ié dé, the Khéng o6 chd diing cho hur tit mA chi c6 thye tir, trong tho, 9 phai tda vao loi, ldi phai 4 véi §, 9 phai sdu nhung 13i cing phai chgt, Mot diéu ding néi Li, tinh ham sie thuving chi xudt hign trong mye thuéc van hoc truyén théng béi tinh chat ché va quy pham ciia tir git, dén giai dogn vin hoc duong dai, dc diém nay bi de doa bai sy dai ding va néng can cia mot s6 tde gia. No dit ra yéu cdu vé su cn bing gitta truyén théng va hign dai gitta hai thude tinh ni. - Tinh nhge Tir xa xwa, ¢6 nhiin da cho ring: “thi chung hitu hoa, thi chung hitu nhac”, tha la ting noi ‘rd tinh cita nguéi Lim tho, né mang trong minh cdi nhge tinh tir khi sinh ra, Boi thé ma “Ly khia véi nhac tinh, tho chi edn Ja mét nhan sic tro trén thiéu duyén™ (Tam {ch),Hon bat et ngdn ngtr igi tho Vi tinh cach a mot thir ngon ngir giiu nbip digu, phong phi ve uti lay dm, tug hinh, chink li thirng6n ngirgidu tink nhac. cach héa Am, tiét tdu, gi Nhae tinh trong tho duge tgo nén tir nhiéu yéu t6 nhu nhip digu, céch gico van, phdi thanh... ém nay cita ngon ng tho xuit phat tir tinh chat gidu nguyén am, phy 4m, thanh digu cia tiéng Viet ve ship digu cba tho, né tao nén tinh nhac nhé sy lip di Hip lai cing mot chu ky ve bing — tric , vé van (nguyén am va phy Am). Ndi vé vai tr eda nhip digu trong tho, Maiacovki timg khing dinh: “Nhip digu la site manh co ban, ning lugng co ban cia cu tho”. ‘Theo GS. Ha Minh Date: “Nhip digu la két qua cia mét sy chuyén dng nhip nhing, sw lap Jai déu dn cia am thanh nao 46 trong tho”. Nhip digu phu thude nhiéu vio trang thai edm xéc, nan hay cham. Vi vdy nhiéu bai the khdng ¢6 phép tw tir ndo nhumg nhé nhge ma van tho tré:nén xuat sie: 29 “Hom qua di chita Hucong Hoa cé mé hoi swtong Cing thay me thite déy Em vin dau soi gong” (Bi chita Huong —Nguyén Nhuge Phép) nhgc trong tho, la yéu t6 truyén inh cho the logi, Van la sur I&p lai ning 4m thanh tuong tyr dé tao ché dira cho nhac tinh. C6 nhiéu céch phan loai, song cht yéu vin la theo vj tri, bao gom van chén va vin hmg. Vin chan phd bién nhat 14 trong tho During luat, thé tho that ngdn tir tuyét, gieo van tai cudi mei edu “Tiéng sudi trong nhue tiéng hét xa Trang long cé-thy, bing lng hoa. Cink Khaya nue vi ngueéi chica ngti, Chea ngui vi lo noi mede nha.” (Canh khuya — H6 Chi Minh) Ngoai ra, 6 tho Mi va tho durong dai, quy lugt higp vin thutng khéng edn bj bd bude theo uy tic trén ma theo et ty riéng, khéng gieo vin ma ng nhur ed vin Mau thdi gian” ~ Doan Phi Ti, “Li ngya'6” — Pham Ngoc Canh,..) Song song véi véi cach digu ciing li cdich dé tac phim tri tinh tré nén va ngt van, vige kién tao am iu nhge tinh hon. Né tré thanh edu ndi gitta tho doe, bic nhip dua ngudsi doc vao thé gids maw nhigm cia the ca “O hay buén vuong cay ngé déng Vang roi, vang roi the ménh méng” Am diéu trong ngén nai the duroc tao nén- nos thanh fim bi ¥ cua tée gia. Khong chi li gieo vin va am digu, cach ngit ké cho méi cau tho, ric, a sur stip xép 6 cit it nhip cing g6p phan tao nhac tinh ding “Thus con tho! ngay hai budi/ dén treéng Yeu qué Incong qua timg wang séch nho “Ai bao chin tréu/ Ia kha” Ti mo mang/nghe chim hét/ rén cao” (Que huong - Giang Nam) Nhigu nha nghién eta d& nhét tri xem hae tinh 1a die trung co ban cia téc pham tri tinh, Nhu véy, gid ma mot bai the, ching ta khéng chi gii ma ttrngit ma cén phai quan tim dén nhac tinh. Cé nhur thé méi hiéu tron ven ¥ nghia bai tho. C6 thé ching ta da ting dua ra edu hoi, tai sao ede nhge st lai phd nhge cho ede bai tho, chit khong bao gids phd nhac cho truyén hay kich, cho da rat nhidu tac phim tr sit hay kich cing 30 6 dung long ngén, pha hgp voi sé hong ca tir cia mét bai hét. Thé nhumg, khi hoc vé ngén ngt tho, véi nhiing dic diém cy thé vé nhip digu, vin digu hay tinh nhac, ching ta méi thye sir c6 durge cfu tra 16i. RO rang, tinh nhac la mét trong nhting de trung, cting 14 mgt khia canh rit lon giép ching ta cm nhén duge 16 nét hon gid tri, vé dep tia nhiing tac pham tri tinh, - — Giau tinh hoa Leonardo De Vinei cho ring: “Tho li mot bite hoa 4é cam nhén thay vi dé ngém”. Cdn Song Hong nhan dinh: “Tho la thor nhung dng thai f& hga, nhac, 14 cham khée theo mét ech rigng”. Mét trong nhiig dac trung oo ban cia ngén ngtt thar ca li tinh hoa hay cdn goi Ta tinh hinh tung. ‘Dé la kha nang cia ngén ngit van hoc c6 thé tai hign lai nhiing hign trong cia cudc séng mot céch cy thé, sinh ddng bing nhing tir ngit gqi cam, goi hinh, goi thanh. Ndi céich khée, ngdn ngit c6 tinh hinh tuong la ngén ngit rit gidu hinh anh, durdmg nét, mau sic, ém thanh... c6 kha ning gay an tong manh mé, tic déng sau xa vao tri tung tong va cim nghi cia nguai doc. Hinh anh 1a don vj nhd nhdt dign ta cim xe cia nha tho. Nha the ndi bang hinh anh eh khéng néi ba hinh anh tudn tuén duroe Jam méi. Tinh hoa cua ngén ngi tho nim trong chudi nhing sing tao hinh anh mang vé dep trye quan, sinh déng, ing Khai nigm. Tho bao gic ciing tn tai voi mot hé thén Hinh anh trong tho duge tgo nén boi nhiéu phurong thite khde nhau: An dy (“Toi chi kim bé nhd/ Ma van vat Id muén 4 nam cham” ~ Xuan Digu), nbn céch héa (“Dan ed 40 t khigng nang qua séng” — Xuén Diu); Gée dé ede kidu tur duy ~ hinh anh bing thi giée (Noi 1 chidi che nghiéng nhu mét cénh budm” — Luu Quang Va), hinh an cia thinh giée (*Dém khuya ving ving tréng canh dén/ Tro edi hdng nhan voi nude non” — Ty tinh, Hd Xuén Huong), hinh anh hién thj bing cm giéc hoe sigu cm gie (*Ngudi di mt nita hén ti mi’ Mét nita hn t6i hiéa dai kha” ~ Hn Mac Ti). C6 nhimng hinh anh dep dé, hai hda,tho méng,mém mai, nhung eding ¢6 ning hinh anh Khe kh6, gém ghiée..., mdi mt hinh anh déu nhm ti tao lai th gidc, eam quan eta thi nhan, Nedn ngft.mang tinh hinh-twong phai-hop ti; trénh-Khién-eudng-go-époap dat Nort két qua cis kha nang quan sat tinh té, nhay bén, vén sdng phong pha va trinh d9 sir dung ngén ngit digu luyén cia ngudi nghé s Khéng nhig quan sat va dién ti, nha the phai nang sy quan sit cia ho Ién dén mat mie 449 nhay ben, hoa mi- day chinh la sy khde bigt gida ngén ngtt the véi ngon nai trayén cing phir ngén ngit cdc loai hinh nghé thudt khac, Bing chat ligu ng Jin khdng nhimg tai tao duge hing cdi hitu hinh ma cén tdi hign sinh dgng va ggi lén mot céch true quan nhig cdi v6 hinh, ning cdi mong manhmo hé nhdt ma cdc logi hinh nghe thuat khéc khéng lim durge, Nha tho Doan Pha Tir da time tim trang hodi nigm: i hign sinh dOng mau sic va huong vi cia thdi gian qua 31 “Miu thi gian khong xanh Mau thoi gian tim ngit Huong théi gian khéng ndng Huong thdi gian thanh thank” (Mau thai gian) Tho la tiéng ndi cia tinh cdm va chidu sau cia thé gidi ndi tim, “1a mot loai th c6 ba chat da dang véi nhiéu bién thai va miu sic phong phi” (GS. Ha Minh Ditc). Do 46, tho Iuén mang nhiing dae diém riéng vé ngon ngit, gitip Khu bigt nd vi cde loai hinh khéc mét cdch 13 rang, NOi mét céch hé thing, ngén ngtt tho mang hing die diém vé tin him sic, tinh nhac, tinh hoa Wi du Ia su bit ngudn ti nhiing de diém ring cia tiéng Viet va the loi teak tinh, Véi nhting tinh chat rigng biét 6, tho lun dem a jnhimng tang nghia su sac an sau lép b ‘tir day tinh thai mi, ép nhan thé gidi tho trong van hoe. Nhu thé, a8 xy dung nén duge hén théng ngén ngtt the vita mang duoc cd tinh sing to, 'ai via thé hign ohitiét em xtc, td gi tr inh dn 6 ¥ thie la chon nhiing tir ngit, phurong thie tu dé kan noi bt ng dung cam xtc, thai d6 dénh gi, su déng cm hode phe phan cia chi thé véi ddi tong dupe 48 cap. Ng6n ngit tho vi thé c6 sire mé hose. Tinh cam cia ngudi vidt sé ‘ée dng manh ligt dén tinh cm cia ngudi doe, Nhu nhip dap cia tra tim khi xtc d6ng, ngén ngit the 68 nhip digu riéng cia ns: Tho la moe cdu tric dy am vang, Thé giéi noi tim ove nha the khdng chi biéu hign bang tir ngét ma con bang ca am thanh, nhip digu ciia tir nai dy, 42. Tie phim nese ‘Trong ahi turing phé théng, chiing ta thong sir dung dinh nehia vé tée phim tur suru theo mot pham vi hep clan, chin a truyén, Truyén la thé loai-van hoe sir dung phwtong thie bid dat chit yéu 4 tr sur (ti hign sur vige, didn bién cde sir vige theo mot trinh ty hop Ii). Cée yéu t6 misu bidu ca Jugn duge str dung chi 1a phyong tién két hoy p.nbiim Lim cho edu chuyén ts hdp dan hon, li cudn hon. Dic dig néi bjt va suyén sudt etia cdc tée phim vin hhge thuge thé foai ty sy ta sy irinky 'én boi mt ngdi ké néo dd. Cau chuyén duege ké thud ng cd mét cét truyén 1a mot Tién két cée sy kign din bién qua céc giai doan tir ma dé, theit mit, phat trién dén cao rio va két tic. Cau chuyén dutge ké cling bao gm cae nhan vii, ede tinh tiét, tinh hudng, cde sy kién, bién c6, khon thoi gian Kim béi canh cho sy vige didn ra, b. ‘Tac: phar ter sy khéng-thé thiéu ede nhan ‘vat. Dé 1a hinh trong con ngurdi (eb khi 1a loai vit hay d6 vat mang die diém ciia con ngudi) duoc migu ta trong téc phim. Néu sit vat, loai vat duge migu ta trong tic phim, chac chain nd phai it nhigu mang béng dang, tinh cdch cia ‘con ngudi {hong qua nhiing phuong thie bigu hign nghé thuat nhu con ngudi. Tée phim vin chuong khéng thé thiéu nhan vt bai dé la mot trong nhimg phuong tign co ban, quan trong dé nha van khai quat hign thye mt céch r8 ring hon, Dé cé thé khdi quat, dign ta mOt ddi tuong ndo d6, néu cao gid tr ter tuang nao dé cia chinh nha van ve mgt vin dé hign thye ndo d6, nha vin 8 e6 sy sing tg uh vt tinh té Khe shaw. Con 32 ‘nguOi cia hign hye khéng duge biéu hign gidng hodn toan vao tée phim, ma tic gia sé gia cdng, thém that, sdng tgo, doi mdi tir nguési nghé si qua ede die di sit, ngosi hinh, tinh cach, cic méi quan hé véi nhin vat khée, .. Nhan vat trong téc pham van hoe cfing rat da da nhur nhan . Dic bigt, ede nhan vt chinh duge xem nhu la phuong tign d@ nha van tién hinh khéi quit hign thy, bai nhan vat ld noi quy ty vé dep cling sy phite tap cia thé gidi nhan sinh ma tic gid mudn phan anh, dng thai cing la noi thé hign tp trung quan nigm neh thugt cia nha van vé cuge dai va con ngudi. At chinh, nhdn vat phy, Thye tién sing tac cho thay, ¢6 thé can eit vio ching logi nhan vat - tap hop nhan vat thé hign tr tudmg va phong cach tac gid dé hé tro cho qua trinh phan tic ~ _ Nguyén Tuan; Tap hop cde nbn vat bao gdm: Hudn Cao (Chit ngui tir tt) ey H3 Vign va cau Chiéu (Ng6i ma cd), ong Cir Hai (Tha tho)... nhing nghé si hode tuy khéng hanh nghé nghé thuat nhung rit tai hoa trong nghé nghiép cia minh. Bay 18 Toai nhan vat két tinh tim huyét va phong céeh Nguyén Tuan: ~ Nam Cao: Xuat hign hg théng cdc nhan vat xdu xi, dj dang nur Chi Phéo, Thj Nér (Chi Phéo), Mu Loi (Lang Rn), Truong Ry, Dire (Nita dém), Trach Vin Doanh (Béi méng gid). 1A dung ¥ cia te gid. Véi loai nhan vat nay, Nam Cao muén nhin man tinh chat khde ligt va tin bao cia xa hi Vigt Nam trade Cch mang Thang Tam (Lim méo m6, dj dang ca tam hin lin thé xc cua ngudi lao dng hong thign) dang thoi béc 16 quan diém rit hign dai vé con ngudi: khong ¢6 con ngwéi hoan ton thanh thign, khéng c6 con ngudi hodn toan xdu xa, con ngudi hign dign vGi tat cd sur phite tap cla cde mat déi lap. ~_Thach Lam: Tp hep nhing nin vt nh: Lign, An (aida), Thanh (Du6i bang ho’ng Jan), Tém (Cé hang xén)... a kiéu con ngudi ndi tam, véi nhiing trang théi cam gic, cm xite imo hé, mong manh, tinh té, nhimg rang dgng khé khang nhw cénh burdm non. Tuy nhign, ede nhdn vat déu ¢6 cing mét logi, chting loai nhumg rét da dang, khdng nhan vit no gidng nhan vt ndo. Boi vi, bin chat lao dng nghé thuit Ising tgo 48 mai cée phim phai 14 mét phat minh vé hinh thite va mét khdm pha vé néi dung. Vi vay, dé chiém linh cde gid tr] ciia Ih ugng nabs hut edn phai phn ich hinh-twomg vor tr edt san phn tnt ma Cia moe CA tinh sang (go de déo, Phan tich nhiin vat sur Ia tim higu cic phuomg dign mé ta whan vat, gf Vi str tim ti, sing igo ciia ngudi nghé si, dé fam ndi bat tinh cach, sé phiin, ban chit xa hoi nhan vat, So véi tée phim tr tinh, nhain vt trong téc pham wr sy thurdng duroe miéu ta chi tiét va day din hon. Vige migu ta nhin vat trong téc phim tu sy c6 thé bao gém nhigu phuong dign: lai lich, ngoai hinh, cir chi, digu bd, 161 noi, hinh déng, suy nghi ndi tam... Nh vio sw migu ta phong ph ede nan vit trong tac phim hign én mt cdch sinh ang nh chinh con ngudi trong enge Abi thye. Tuy nhién, mye dich cudi cing tia vige migu ta chinh 1a sy bée IG tinh céch va sé phan cita hin vat c. Tinh hudng truygn (de bigt trong truyén nin) la mot trong s6 nhung yéu t8 quan trong .g6p phan biéu hign tinh c&ch, s6 phan cia nhn vat va y/nghia eita céu chuyén, Tinh hudng truyén 6 thé duge hiéu nbc mst hodn canh die bigt hay mét tinh thé bat throng ma trong dé suy nghi va ih; déng théi cting tao nén sir thay Adi tron 33 nha thie hay bie ngoit trong sé phan eta nhan vit, Céc tinh hudng truyén duge xdy dung trong ‘te phim ty sy rat da dang, nhung thudng chia dung it nhigu nhiing nghjch li (Ching ta phan tich tinh hudng truyén trong Chiée thuvén ngodi xa ciia Nguyén Minh Chau 8 higu 18 hon vé cde khai niém nay: Nguyén Minh Chau Li mét ey but Jén cia nén van hoe Vigt nam hién dgi. Ong c6 nhigu déng gép cho vin chuong eta dan téc trong thai ki khang chién chéng my citu nus. Dc bidt tic phim “Chiée thuydn ngodi xa” la m6t trong nhiing truyén ngin tiéu biéu cita tie gid sau nim 1975. Nha vin 43 xdy dymg duge mét tinh hudng truyén dée ado. Oi vdi truyén ngdn, tinh huéng truyén la yéu t6 then chét va e6 vai trd quan trong, Tinh hudng tuygn cing 1a co sé 48 tée gid xay dug edu chuyén dBc déo, thu hit sy chi § cia ngudi doe. Trong tniygn ngain, “Chiée thuyén ngoai xa” bao trim tie phim la each Nguyén Minh Chau xy dung tinh hudng nh tite mang. nghfa Khém phé va phat hign 46i sing, Truyén xoay quanh dén chuyén di thy té cia nhan vat phing 6 viing bién mién Trung. Trong chuyén di nay, nhan vat Phiing c6 nhimg chuyén bién nhan thtic rat sau sdc. Tinh hudng truyén dién ra véi hai phat hign diy tai ngugc cia nhiép anh Phing, Phat hign tit nhét la vé dep ctia chiée thuyén ngodi xa trong sttong sém, Sau may ngdy chéy doi, Phing bat nng6 khim pha vé dep cita con thayén dug bao boe “trong bau suong mi tring nhu sta cé pha déi chit méu hong hing do dnh mit toi chigu vio". Déi véi Phing dang di tim kién edi gp thi diy 4a mgt canh dat roi cho, Khung cénh dy hign lén nhur mt bic tanh todn bich. Va d6i véi mot audi nghé si nbu Phiing, dimg trade canh dep 46, Phing v6 cing xiie déng va hanh phic, Anh 4a lign tyc bam may ghi lai khodnh Khic dat gid ma hiém khi 06 dugc Hin hai nhur nay, Tuy nhién, day méi la phat hién thir nhat cua nhin vat Phing. Khi con thuyén vio gin ber cing chinh la lic Phitng phat hign ra nghich cnh tri nguge hodn toan vbi Lin phat hign thir nbd Bude xudng tir con thuyén kia li hinh anh con ngudi nhung xdu xi vi thé kéch. Tir Agoai hinh cho «én tinh eéch du toat len fa nhiing con nguisi lam la nghéo kh. Va tigp na, Phing phat hign ra 20 hinh ngay tres dan dng ving bién dinh dap di man ngudi n theo d6 la nhig lai chiri ria v6 ciing thim (, Da 1g ngage nhién hon fa hinh anh té tho nr thing Phée eiing lao vao dinh bé dé bao vé me. Nhiing canh nay xwra nay von tri {hi v6i Iudn thudng dao ly. Nhung hom nay day, Phiing durge chitng kién tin mat ning binh anh chin thye nhdt. Sau nhimg phat hign day bat ngér nhur vay, dudng nhu trong nhn thife cia nhan ‘vat Phiing a cé sy thay déi. Tinh hudng truyén tiép theo 1a cude ddi thoai gitta Phing, Dau va nguéi dan ba lang chai © toa dn huyén. Nhan vat Phing tiép te duge thay doi nbn thie va Dau eding 14 nhan vat rat ra bai hoc cuge séng. Trai véi loi khuyén ctia Dau dinh cho ngui din ba lang chai ka hay bO chong vi khdng thé néo sng duge véi gi din dng vi phu di doa ngvdi phy nit nhw vay. Nhung khong, tuéing chimg la nhimg loi khuyén chan thinh dy ngudi phy nié sé nghe theo nhung ngudi phu nit dy ai xin toa khong ly hén v6i ngudi dan dng 46, Tung ching nhw day tri ngroe vi khéng ai muén song ciing véi ngudi din dng vi phu, Ngay ci Dau va Phiing cing déu hét sic ngge nhién. Nhung sau tat cd. nhing didu phi ti Ay lai wo thank nhiing Ii 18 vo cing thuyét phyc {rong hoan ednh cia nguéi phu ni ing chai. Ca Phiing va Diu déu duge inghe nhting cau chuyén gan rugt ti day long ctia ngudi phy nif lang chai trong cude sing miru sinh trén bién phai cin dé 34

You might also like