HİKÂYE

İtalyan yazar Boccaccio’nun (Bokaçyo)

yazdığı Decameron (Dekameron) adlı
eser, hikâye türünün ilk örneği kabul
edilir.
OHikâye (öykü); gerçek ya da gerçeğe uygun olay veya
durumların kişi, yer ve zaman ögelerine bağlı olarak anlatıldığı kısa
edebî türdür.

O Bu türün yapı unsurları olan olay, kişi, yer ve zaman dar

kapsamlıdır.

O Hikâyede genellikle kısa cümleler kullanılır.

O Hikâyeler, olay hikâyesi ve durum hikâyesi olmak üzere ikiye

ayrılır.
 HİKÂYE TÜRÜNÜN DÜNYA
EDEBİYATINDA TANINMIŞ ÖRNEKLERİ
FRANSIZ EDEBİYATI Guy de Maupassant Ay Işığı
FRANSIZ EDEBİYATI Alphonse Daudet (Alfons Dode) Pazartesi Hikâyeleri
ALMAN EDEBİYATI Heinrich Böll (Haynriş Böl) Haberci
RUS EDEBİYATI Puşkin Maça Kızı
RUS EDEBİYATI Gogol Palto
RUS EDEBİYAT Çehov Köylüler / Altı Numaralı Koğuş
RUS EDEBİYATI Gorki İtalya Hikâyeleri
AMERİKAN EDEBİYATI O’Henry (O Henri) Son Yaprak
AMERİKAN EDEBİYATI William Faulkner (Vilyım Folknır) Ayı
AMERİKAN EDEBİYATI Edgar Alan Poe (Edgır Elın Po) Kuyu ve Sarkaç
 Türk edebiyatında destan, efsane, masal, mesnevi, halk hikâyesi
gibi türler; hikâye türünün yerli kaynaklarını oluşturur.
Batılı anlamda hikâye, Türk edebiyatında Tanzimat Dönemi’nde
görülmeye başlanmıştır.
TANZİMAT DÖNEMİ İLK YERLİ HİKÂYE AHMET MİTHAT EFENDİ LETAİF-İ RİVAYAT
TANZİMAT DÖNEMİ BATI TEKNİĞİNE
UYGUN İLK HİKÂYE SAMİ PAŞAZADE SEZAİ KÜÇÜK ŞEYLER
SERVETİFÜNUN DÖNEMİ HALİT ZİYA UŞAKLIGİL BİR YAZIN TARİHİ
MİLLÎ EDEBİYAT DÖNEMİ ÖMER SEYFETTİN KAŞAĞI / YÜKSEK ÖKÇELER
MİLLÎ EDEBİYAT DÖNEMİ HALİDE EDİP ADIVAR DAĞA ÇIKAN KURT
MİLLÎ EDEBİYAT DÖNEMİ REFİK HALİT KARAY MEMLEKET HİKÂYELERİ
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1923-1940)
O Millî Edebiyat sanatçılarının da eser vermeye devam ettiği
Cumhuriyet Dönemi'nin ilk yıllarında daha çok, gözlemci
gerçekçiliğe dayalı hikâyeler yazılmıştır.

O Bu dönemde bazı sanatçılar hikâyelerinde toplumsal

konuları, Cumhuriyet devrimlerini, yeni kurum ve değerleri
ele alırken bazıları da bireyin iç dünyasını esas alan
hikâyeler yazmıştır.
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1923-1940)
Reşat Nuri Memduh Şevket
Güntekin Sabahattin Ali
Esendal «Otlakçı /
«Ses / Kamyon»
«Leyla ile Mecnun» Pazarlık»

Fahri Celalettin Sadri Ertem Sait Faik

Göktulga «Bacayı İndir Abasıyanık «Son
«Telak-ı Selase» Bacayı Kaldır» Kuşlar / Lüzumsuz
Adam»
Ercüment Ekrem
Talu Nahid Sırrı Örik
«Teravihten «Eski Resimler»
Sahura»
 Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)
BİREYİN İÇ DÜNYASINI Ahmet Hamdi Tanpınar, Tarık Buğra bireyin iç dünyasını esas alan
ESAS ALAN HİKÂYE hikâyeler yazmışlardır.

Kemal Tahir, Orhan Kemal, Yaşar Kemal, Samim Kocagöz, Fakir

TOPLUMCU GERÇEKÇİ Baykurt, Haldun Taner, Talip Apaydın gibi toplumcu gerçekçi
HİKÂYE yazarlar; hikâyelerinde köy ve köylünün sorunları, toprak kavgaları,
köyden kente göç gibi toplumsal konuları ele almışlardır.

MODERNİST HİKÂYELER Nezihe Meriç, Yusuf Atılgan, Ferit Edgü modernist çizgide hikâyeler
vermişlerdir.

MİLLÎ VE DİNÎ
Hüseyin Nihal Atsız, Mustafa Necati Sepetçioğlu, Sevinç Çokum millî
DUYARLILIKLARI
ve dinî duyarlılıkları yansıtan hikâyeler yazmışlardır.
YANSITAN HİKÂYELER
DÖNEMİN TANINMIŞ HİKÂYELERİ
Ahmet Hamdi Tanpınar Abdullah Efendi’nin Rüyaları / Yaz Yağmuru
Kemal Bilbaşar Cevizli Bahçe
Orhan Kemal Ekmek Kavgası / Çamaşırcının Kızı

Halikarnas Balıkçısı (Cevat Şakir Kabaağaçlı) Merhaba Akdeniz

Samim Kocagöz Telli Kavak / Koca Öküzün Ölümü
Kemal Tahir Göl İnsanları
Yaşar Kemal Sarı Sıcak
DÖNEMİN TANINMIŞ HİKÂYELERİ
Haldun Taner Yaşasın Demokrasi
Ziya Osman Saba Mesut İnsanlar Fotoğrafhanesi
Sabahattin Kudret Aksal Gazoz Ağacı
Muzaffer Buyrukçu Katran
İlhan Tarus Köle Hanı
Tarık Buğra Oğlumuz
Fakir Baykurt Efendilik Savaşı
Nezihe Meriç Bozbulanık
 Toplumcu Gerçekçilik
O Toplumcu gerçekçilik (sosyal realizm), toplumcu dünya görüşü üzerine
temellendirilmiş bir edebiyat akımıdır.
O Bu akım, toplumu sosyal sınıflar arasında gerçekleşen çatışma alanı
olarak değerlendirir.
O Amacı, söz konusu sınıfsal çatışmayı ve bu çatışmanın toplumda yol
açtığı etkileri ve sorunları yansıtmanın yanında bu sorunlara toplumcu
çizgide çözüm yolunu da göstermektir.
O Bu açıdan toplumcu gerçekçilik, toplum için sanat ilkesine bağlı
olarak edebiyata eğitici bir işlev yükler.
 DÜNYA EDEBİYATINDA TOPLUMCU
GERÇEKÇİLİK AKIMININ TEMSİLCİLERİ

Amerikan
Edebiyatında
Rus Edebiyatında Jack London,
Maksim Gorki John Steinbeck
Mihail Şolohov (Con Ştaynbek)
 Toplumcu Gerçekçilik
O Türk edebiyatında toplumcu
gerçekçi anlayışla eser veren
sanatçılar eserlerinde köy
yaşamındaki sorunları, toprak
kavgalarını, ağa-köylü çatışmasını;
köyden kente göçün neden olduğu
sorunları; büyük kentlerde yaşayan
işçilerin, emekçilerin yaşam
mücadelelerini ele aldılar.
Türk Edebiyatındaki Toplumcu Gerçekçi Anlayışın Başlıca
Temsilcileri
Orhan
Nazım Kemal
Hikmet Kemal Tahir

Reşat Fakir
Enis Baykurt
Ercüment Aygen Samim
Behzat Lav Kocagöz

Sabahattin
Sadri Ali Kemal
Ertem Bilbaşar
 MODERNİST HİKÂYE
O Modernist hikâyede gerçeklik karşısında kuşkucu ve
tedirgin olan, iç dünyasına çekilen, yabancılaşan, toplumla
çatışan, karamsar, bunalımlı, zayıf birey ele alınmıştır.

O Bu tarz hikâyede kronolojik zamanda geriye dönüşlerle

geleneksel anlatım ve yapıdan uzaklaşılmış, olay örgüsü ve
mekân geri planda kalmıştır.
MODERNİST HİKÂYE YAZAN BAŞLICA
SANATÇILAR