Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 116

ÇELIK YUKLERIN TASINMASI

Kaptanlara tavsiyeler
Bu kitapç n amac kaptanlar n minimum hata yapmas saglamakt r.Bu
tapc k sadece referans k tapc kt r.

Bu k tapc kta çelik yuklerinin tas nmas , korunmas ,elleclenmesi ile ilgili risklerin
nas l azalt labilece ini anl yab z.

Ik nci amaç ise kaptanlar n kontrolu d nda gerceklesen hasarlar ve onlarla


nas l bas edeb leceg n anlas lab lmes r.

Klas k olarak ornek yukleme onces yukun slak yuklenmesidir veya hasarl
olmas r. Gem kaptan n gorevler dnen b de yuklenen yuku uygun sek lde
yuklemek ve onu hasars z b r sek lde al ya tesl m etmekt r.

Yuk yuklerken kond syonda yuklenmem s olmas ve B/Lading gerekli notlar n


konulmam s olmas Gemi kaptan n gorevini iyi bir ekilde yapmam s oldugunu
gösterir.

Gemi kaptan olarak sunu asla unutmay n sigortac z ve temsilcileri size yard mc
olmak için her zaman yan zdad r.
BOLUM 1 ÇEL K YÜKLERiNiN TiPLERi

Çelik yüklerinin ta nmas

Çelik yükleri iki k sma ayr rlar bunlar paketli veya sar lm s veya bunlar n
nda olanlar.

Katagori A – Paketlenmi veya sar lm olanlar

- Özel kalitede olan Rulo halinde ki çubuk demirler bunlara pre-stressing


wire(yuksek mukavemetli celik telleri), tyre cord(teker telleri), high tensile wire
rods(karbonlu celik) lar örnek verilebilir. Bu tür celik çubuklar lar su geçirmez ve
kuvvetlendirilmi materyallerle sar lar.

- Rulo halindeki so uk çekme çelik saçlar (rolled steel sheeting) ve paketler.

- Rulo halindeki Kaplanm s çelikler ve paketler, galvaniz kaplamal , aliminyum


kaplamal ve boya korumal olabilirler.

- Tin plate in steel boxes (teneke levha çelik saç)–Bunlar rulo halinde tahta paletler
uzer nde ta nabilirler. Bu ürün genel olarak plastikle sar r uzerinede kraft ka t
sar r ve d da çelik ku ak at r.

Paketleme elleçlemelerden ve atmosferden olu acak hasarlar engellemek,


demetleri bir arada tutumak için yap r. Hava ve su geçirmez de ildir.

Katagori B – Paketlenmemi veya sar lmam olanlar

- Yap celikleri (Structural steels); kiri ler(beams), angles(kösebentler),


flats(bayraklar), channels(U profiller), reinforcing bars(burgulu insaat demirleri),
squares(kare kesitli lamalar), rounds(yuvarlak cubuk dem r). Genel olarak 6 metre
ve 12 metre boyunda demetler halinde ta rlar ve demetler celik bantlar veya
polyester baglama kusaklar ile emniyet alt na al rlar.

- Tek katl celik saclar ve celik sac demetleri polyester baglama kusaklar ile
emniyet alt na al rlar.

- Rulo halindeki S cak Çekme Çelik saçlar ve demetler metal ku aklarla emniyet
alt na al rlar. .

- Steel slabs(kütük demirler), billets, blooms(kütük demir), mild steel hot rolled wire
rods(s cak çekme yumu ak çelik çubuklar)

- Scrap(Hurda): ferrous metal(demir metaller), borings(sondaj aletleri),


shavings(tala lar)), turnings(Metal Talaslar), cuttings(dokuntuler), iron
swarf(demir tal alar ), steel swarf(celik tala lar ).Hurda metaller
kendili inden narak yang na neden olabilirler.
Cok geni yüzeye sahip olduklar için ve kolayca oksitlenme olu abilir. Çal an
gemilerde olusan vibrasyon ve sürtünme nmaya neden olur. Gemi kaptanlar n
kendilerini hurda ta madan önce özel tehliklere kar al rmal rlar. E er b r
üpheye dü erlerse mutlaka bölgesel sigorta temsilcisinden tavs ye almal rlar.

Bir kaç tavsiye:

- Havaland rma yaparken dikkatli olun.

- Yüklemeden önce slanan yüklerde ta ma s ras nda daha cok nma olu ur.

- Hurdalar n asla den z suyu ile temas etmesine müsaade etmeyin.

- Yüklemeden once mutlaka yukun s cakl olcun eger s cakl kta art s varsa yuku
kabul etmey n.

- Eger s cakl k denizdeyken 80C derecey geçerse ve so uma belirtisi yoksa


yang n olusmas n büyük risk var demekt r.Hemen s nma liman na
dönülmelidir.

- Yükler yüklenirken BC code kurallar na göre yüklenmeli ve sepere edilmelidirler.


BOLUM 2 YÜKÜN KORUNMASI

KISIM 1 – Yukleme ve Istif

Planlama
En onemli eylerden bir tanesi yukleme plan uzer nde anlasmaya varmadan asla
yuklemeye ba lamay n. Stevedorlar sizi acele baslay n diye zorlayab r. Onlar
bekletmel z ve uygun b r yukleme plan haz rlayarak yukleme baslamadan onlara
sunmal z.

Gemi kaptan uzun beklemelerden kac nmal , yuke, gemiye ve personele gelecek
olan hasarlar engellemel r.

Gem ye surveyor atanm sa mutla gem kaptan ndan yukleme plan alarak kontrol
etmelidir.

Islak Yuk Yukleme

Islak yuk yukleme ambardak havan n ndek rutubeti ve bas nc art racakt r. Islak
yukun ambarda olmas yukun slakl ktan dolay hasara ugramas na sebep olacakt r.
Bu nedenle yuku kuru olarak yuklemek ve tas mak gerekl r.

Yukleme S ras nda Yagmur

Katagori A paketl ve sar lm ürünler asla yagmur alt nda r ht mda ac kta
rak lmaz ve ya mur ya arken yüklenmez.

Katagor B paketsiz ve sar lmam s ürünler genelde r ht m üzer nde aç kta st flen r
ve haf f yagmurda gem ye yukleneb r. Bu genel olarak eger kuru yuklerle le ayn
ambara konulmayacaklarsa kabul edilebilirler.

er slak b r yük varsa Uygun bir kloz (örnek olarak"Wet before


Shipment")haz rlanan Mate's Receipts and Bills of Lading uzer ne konulab r.
Rulolara d kkat ed n d kuru goruleb r ama kald p donduruldugunde (hareket
ettirildi inde)içinden su damlac klar geleb r.

Ambar kapaklar ve di er aç kl klar çek edilmeli ve ambara yuk g rd kten sonra


yagmur yagmaya baslamadan uygun zamanda kapaklar ve ac kl klar kapatmal z.
Yagmurun ambarlara g rmes ne musade etmemel z.

- Yagmur zamanlar , ambarlar n ac p kapanma saatlerini gem kaptan oldukca


dikkatli bir ekilde takip etmeli gemi jurnaline yazmal ve kendine imza için sunulan
Statement of Facts kars last rmal uyusmazl k varsa buna itiraz etmelidir
- STATEMENT OF FACTS (SOF) /HAD SELER TUTANA I

‘Statement of facts’ in jurnalle uygunlu u imzalanmadan önce mutlaka kontrol edilmelidir.


Gerekti inde kaptan remarklan dikkatlice konulmal r. Kirac n / yükleyicinin / al n
remarklar ‘kirac n / yükleyicinin / al n remark r.’ eklinde belirtilmelidir.

Yükleme ve bo altmalardan önceki ve sonraki beklemeler de SOF’ta belirtilmelidir.

Ayr ca despatch/demurage hesaplar nda zaman say konusunda irket ç karlar


korumak ve kirac larla ihtilafa dü memek için:

- Yükleme ve bo altma limanlar nda hava muhalefeti zamanlar n ve dolay yla


meydana
gelen yükleme ve tahliye duraklama saatleri “SOF” üzerinde ayr nt ve aç k bir
ekilde
yaz lmal ve ayn bilgiler güverte jurnaline i lenmelidir. Hava muhalefetinin
yükleme/bo altma
operasyonunu etkileyen k sm belirtilmelidir.

- Ayr ca demirde bekleme s ras ndaki hava/ya mur saatleri jurnale kaydedilmeli ve
yükleme/bo altma sonunda acente taraf ndan haz rlanan “SOF’a hava muhalefeti ile
ilgili
gerekli remarklar konulmal r.

-Draft sörvey ba lang ç ve biti saatleri belirtilmelidir.

-Yükleme ve bo altme sonras kar taraftan olu an beklemeler aç kça sebepleriyle birlikte
yaz lmal r.

-Kirac acentesinin nomine edildi i yükleme/bo altma limanlar nda ‘time sheet’ler günlük
olarak istenmeli ve kontrol edilerek acenta ile hergün mutab k kal nmal r.

-Gemi donan mlar n kullan ld yükleme ve bo altmalarda ar za nedeni ile tahliyenin


etkilenip etkilenmedi i ve çal an kreyn say n posta say ndan fazla olup olmad
özellikle belirtilecektir.
Tahliye sonras meydana gelebilecek al n ‘shortage claim’ iddialar önleyebilmek
için: Tahliye sonunda statement of fact üzerine “Ali cargo discharged in good
condition and same quantity as per B/L figüre, all holds are empty, no cargo
remained onboard”
remark n konulmas gereklidir. Ayn remarklann mümkün ise al /acente yetkilisine de
imzalat lmas gereklidir.
Ya mur veya hava muhalefeti hakk nda SOF’a konulacak kay tlar ile ilgili Acenta/Yükleyici/
Al ile herhangi bir anla mazl k olursa; geminin bu konudaki remarklar SOF’a dü ülerek
ayr ca “Subject to Official’s Report” olarak ta belirtilebilir.
Baz acentalar SOF haz rlarken sat r aralar nda hava raporunun tamam m s rmakta
(rüzgâr n iddeti, swell, dalga yüksekli i vs gibi) ve yükleme/bo altman n olup olmad
dahi tam belirgin gözükmemekte ve sanki tüm hava muhalefet zamanlar operasyona etki
etmi gibi gözükmektedir. Bu durumda gemi kaptan hava muhalefetinin yük
operasyonuna etki eden k sm n SOF’a yaz lmas talep etmelidir. Ba ka bir deyi le
yükleme/bo altma operasyonunu etkilemeyen hava muhalefetini SOF’a koydurmayacak
ya da konsa dahi operasyonun devam etti ini özellikle belirtecektir.

Özet olarak SOF’un herhangi bir yerinde havan n (bazen de denizlerin) durumuna ait
aç klamalar yerine; hava muhalefeti nedeniyle Postan n durdu u zaman yaz lmal r.

“Discharging stopped at… hrs due to bad weather /rain/snow/heavy wind etc” gibi
olmal r.

Acentalar taraf ndan yap lan bir ba ka kas tl uygulama ise özellikle demirde yana ma
beklenmesi veya limanda yük beklenmesi durumlar nda bekleme nedeninin ard ndan
“gale/rain/weather” gibi ibareler konularak bekleme zaman n armatör aleyhine çevrilmesi,
yani zaman n saymamas sa lamakt r. Bunu engellemek için SOF imzalanmadan önce
çok dikkatli olarak control edilmelidir.

SOF, Geminin Limanda bulundu u süre içinde; sayan ve saymayan zaman n


ay yapacak tek belge oldu u için geminin kalk ndan en az bir gün önce
proforma SOF acentadan istenmeli ve Shippers/Receivers remarklar ile hava
muhalefeti zamanlar n önceden görülmesi ve konulacak Kaptan remarklar mn
önceden dü ünülüp haz rlanmas aç ndan önemlidir.

Gemi Kaptanlar özellikle yükleme/bo altma operasyonunun olmad tüm zamanlarda


hava muhalefeti remarklanmn SOF üzerinde mümkün oldu unca az gözükmesine
çal mal , varsa durmalar n gerçek sebepleri belirtilmelidir. Proforma SOF üzerinde geminin
kabul etmeyece i grev/i i yava latma/hava muhalefeti veya gemi ile acenta aras nda
mutab k kalmamayan remarklar varsa, limanda bulunan bir ba ka geminin SOF’unu örnek
olarak almak do ru bir yöntem olacakt r.
Ayr ca, geminin sabit bir yükleyici alt nda shifting yapmas (warping), demir yerinden r ht ma
shift etmesi, ya da bir r ht mdan di er r ht ma shifting etmesi s ras nda geçen zaman n
say p saymayaca C/P’de belirtilmi olup sefer talimat ile gemiye bildirilmi tir. Buna göre
zaman n saymad shiftingler SOF’ta mümkün oldu unca k sa gösterilmelidir.

Yükleme/Tahliye s ras nda gemi kaptan çe itli nedenlerden dolay protesto mektubu
vermi ve yük operasyonu bu sebeplerden dolay kesintiye u ram sa büyük olas kla
SOF’ta bu duru un kar nda kirac acentas veya yükleyici/al taraf ndan Kaptan n yük
operasyonunu gereksiz yere durdu u yazacakt r. Buna kar k olarak;

“Signed this documents under protest dated” olarak remak dü ülebilir.


Verilen protesto varsa kac adet oldugu SOF ‘un alt na eklenecekt r.
Asla mzan n alt na remark yazmay n tum notlar mzan n ustunde olaun ve arka
sayfaya not yazmamaya cal n eger yazman z gerek rse mutlaka on sayfada durumu
bel rt n.Veya notun alt na taraflar n imzas da al n.
Uyu mayan Yükler (Incompatible Cargoes)

Bir biriyle uyu mayan yükleri yüklerken (mesela k myasallar, gubreler, sulphur
orj nl materyaller ve b r cok kez nem ceken yukler)ayn ambara yuklememl z cel k
yukler gibi.

Ambar dip saçlar n kuvveti( Strength of tank tops)

nsaat demirleri, Kuvvetlendirilmi cubuk demir demetleri ve kucuk parca materya


demetler tween decklerde st f ed leb r. Paletl olmayan celik rulolar asla tween
decklerde st f etmey n. Celik yukler n en ideal istif poz syonu tanktoplar n
ustudur.

Cel k yukler oldukca yuksek dens tel ag r yuklerd r. Tanktoplara ag r yuk yukleme
tehl kel r ve bu tehl ke d kkate al nmal ve sak lmal r.

Gemi kaptan musade ed len tonajk hesaplamal ve asla bu f guru gecmemel r.

Musade ed len tanktop f guru asag dak sek lde hesaplan r.

Tanktop yuzey n alan (M2) x Her metre kareye dusen tanktop kuvvet .

Tank top yuzey ne dusen kuvvet f gurunu gem yap mc lar ver r ve bunu kapas te
planda /m d sect ona planda veya load ng manuallerde bulab z. Bu f gure
gem n yasam boyunca deg smez. Ama bu f gurun hesaplanmas nda yard mc
olan elemanlar n gem yas neden yle zay fl klar gostereb r. Yasl gem lerde bu
musade ed leb len fugurler hesaplarken oldukca buyuk b r emn yet pay da
eklemel z.

Eger musade ed len tonaj gecersek tanktopta deformasyonlar olusur.

Tank topa b nen yuku dag p deformasyonu engellemk n dunnageler kullanarak


yuku mumkun oldugunca yaymal z. Bunun n her b r rulo sac n en az 6
danege koymal z bu yukun b r noktaya b nmes engeller.
De ik ürünlerin stifi ve Ba lanmas

Steel coils( cak çekme rulo sac)

No. 1 S cak Cekme rulo saçlar No. 2 Soguk cekme rulo saclar kenar
hasarlar n onlenmes n cel k kanallara sah pt r.

15 tona kadar rulo saclarda tank top uzer ne en az s ra daneç 6"x1" (15cm x
2.5cm) kullan lmal . 15 tondan fazla olanlara 3 s ra dunnage kullan lmal genelde en
prat k 6 s ra daneç kullanmakt r. Rulo saclar n s ca st f yapmak ve hareket
onlemek n daneçlerin üzerine en alt s radak ler n aras na tahta takozlarda
koymal z.

Rulo saclar elleclerken, z nc rler ve cel ksapanlar asla kullanmay n. En emn yetl
kald rma metodu se merkezden gec leb len yuvarlak cel k bar veya "C" kancad r.

cak veya soguk cekme rulolar n(paletliler hariç) st f için dogru metod
merkezler n bas ve k ca dogru konmas r. Eger baskab r sek lde st flen rlerse
kayab rler. Rulo saclar asla twindeck te istif edilemez ozel haller har c.
Di er bir yuk ile birlikte yuklenmes har nde tek s ra yuklemekten kac nmal z.
Eger tek s ra olusturmaktan baska yeterli rulo sac yoksa ve uzer ne baska b r sey
yukleyem yorsak en deal yukleme b ambar n arka k sm ndan itibaren s ra
ust uste yuklemekt r. Eger tek s ra yuklemekten kac nm yorsan z her bir s ran n
alabandalar na emn yet k ti gorev yapacak sac rulo koymal z.

Genel referans olarak yuksekl k ve ag rl k dag na gore su sek lde yuklemey


referans almal z.

10 tonluk sac rulo: 3 s ra


15 tonluk sac rulo: 2 s ra
15+ ton sac rulo :1 s ra

Bu tur yuklemelerde gem n ya ve tank topa b necek olan kuvvet goz onune
almal z. Eger tank top kuvveti belli ise en dü ük olan göz önüne almam z daha
emn yetl olur.

Ist fe ambar n arka perdes n onunden ve tam ortadan baslayarak alabandalara


dogru g n olusan bosluklara k t slev gorecek olan rulolar yerlest n. Alt s ra
tamamland ktan sonra ust s raya alttak rulonun aras na gelecek sek lde nc
radak ler yerlest n. Ust s ra konan rulo k t slem goren ruloyu asag ya dogru
bast rmamal ve bu rulo ebat n ucte b rinden fazla asag ya nmemel r.

Ideal olarak alabandadan alabandaya yuk koyulduktan sonra mumkun oldugunca


koselere kadar uzat n. Eger stevedorun el nde ust k mlara rulolar yerlest recek
uygun ek pman yoksa b r mob l kreyn kullanarak rulolar uygun yerlere
yerlest reb rler.

"A" ve "B"planlar (d ger sayfaya bak z)ve fotograf 3 ve 4 strap nglerle ideal
baglama metodunu goreb z. Bantlar yandaki rulonun içinden geçirerek rulonun
basa k ca hareketini engeller z. Geminin pitchinginden dolay , üst rulonun uzerinden
capraz gec rerek rulonun asag yukar hareket engellem s oluruz.

Bu metodla her bir rulonun bireysel olarak istif edildi i yerde hareketini engellemi
oluruz.
Eger tek s ra varsa k t gorev yapan rulo sek l C deki gibi baglan r.

Plan A Plan B
No. 3 Rulo saclar n tavsiye No. 4 Rulo saclar n tavs ye
edilen baglanmas ed len baglanmas

Plan C
(1)Band B rulosunun merkezinden onden arkaya dogru gecirin
(2)Arkadan yukar dogru alarak A rulosunun arkas ndan merkeze dogru getirin
(3) Tekrar band A n n on k sm ndan B rulosunun onunden gec rerek merkez ne
dogru get n
(4) B rulosunun arkas ndan d yagonal olarak yukar kald rarak A rulosunun
ustunden A n n onunden asag ya dogru get n.
(5) onu C rulosunun merkez nden gec n
(6) A n n arkas ndan yukar ya dogru al ve A rulosunun nden gec n
(7) Tekrar C rulosunun onunden arkaya dogru gec n
(8) Band arkada diagonal olarak yukar al ve A rulosunun uzerinden d ger tarafa al
orada bad n baslang yle boslugunu alarak b rlest r.(kelepce atma alet yle)

Celik baglama bandlar oldukca s olmal ve mutlaka haval el aletler kullan lmal
asla el ile bosluk almamal . Mutlaka band n ucunu baglarken adet s st rma
klipsi kullan lmal

Celik rulolar emn yetl baglaman n en ideal yontem metal baglama bandlar yla
baglamakt r, bunun nedenleri sunlard r.

— Her bir ruloyu di er bir rulonun merkez nden bandu geçirerek emn yetl b r
sek lde baglamam za yard mc olur, oldukca emn yetl olur ama b raz pahal olab r.

— Haval el aletleri kulanarak bandlar 2,000 kg kadar gerd leb r.

— Bandlar tek olarak uyguland için oldukca uygulamas kolayd r. En dar


yerlerden kolayca gec leb r.

— Ist f boyunca tek sekilde tans yon uygulay n(emn yet alt na almak n tahta
kullanmay n, bu amac n kullan lmazlar)

Eger rulo saclarda baglama n cel k tel kullan caksa asag dak onlemler
almal z.

— Butun bulldog grips uygun sek lde tak lacak ve yeterl sek lde s lacakt r.
— Kelepce alet n Her taraf nada üç bulldog grips tak lmal .

— Liftinleri sonuna kadar acmal z ve gerdirme için sadece d sler n 1 / 3


kullanacak sek lde tel ayarlamal z. Liftinin kalan d c ac kl sefer boyunca
tel gevsed kce bosunu almak için kullanacag unutmay n.

Bandlar /teller plan A ve B deki gibi gec lecektir.

Steel Slabs (Kütük Demir)


Kütük demirler sevkiyat beklerken

Yumusak celik kutukler d ktortgen halindeki blok cel klerd r her b n ag rl klar 20T
kadar ulas r. Genelde ebatlar 6500mm x 1200mm x 250mm ve specific gravity 7.85
dir. Boyle bir slab n ag rl 15,3 ton dur. Kutuk demirler celik urunlerin ana
materyalidir. Genelde ac k alanda tutulurlar di er ürünlerde al k olmad z
sek lde slakl k ve paslanma etk lemez.

Geleneksel slab st f metodu alabandadan alabandaya kend merkez ne


gore boyuna olarak gem nin hoper tanklar n uzer ne kadar yerlest r.

Her bir s ran n at na mutlaka dunnage kullan n tahl yede tekrar sl ng vurmak
gerekecekt r. Gem yanlar nda basamakl olarak yerlest mek tek b r s ra hal nden
yuklemekten daha r. K sm yuklemelerde k c perdeye yak n yuklemek her
zaman uyulanab r b r metodtur.

Genel olarak kutuk dem rler 20,000 ile 40,000 tonluk Dokmec gem ler taraf ndan
tas r. Yaklas k olarak 30,000 tonluk b r dokmec gem n taban 16 m gen sl nde
olur. Bu tur gem lerde geleneksel yuklemeler baz yerlerde sonunda kabule
ed lem yecek m ktarda kay p istif yer veya hac m olustururlar. Bu tur kay plar en
aza nd rmek n geleneksel yuklemelerle b rl kte alabandadan alabandaya
yuklerken basa k ca dogruda b r yerles m yapmaktan kac n baz sartlarda bas k c
yuklemes yapab z.

Hoperlerin uzer ne dogru yuklemey kayd n. Kutuk dem r yuklemes n en oneml


satlar ndan b b r ist ft r: her bir blok tugla le duvar oruyormus g ormel z.
Araya al nmay p s smam s bloklardan kac n. Butun bosluklar ozell kle uste
yatay yerlest len bloklar uyugun boyuttak kalaslarla s st lmal .

Stevedorlar oldukca ag r yukler h c durmadan yuklerler ve en bas t metod ambar


azg ndan asag ya nen yuku d ger n hemen ustune koyarlar bu durumda arka
mda oldukca buyuk ac kl klar meydana gel r. Bu tur yuklemeler tavs ye ed lmez
ve yukarda anlat lan nedenlerden dolay kac nmal z. Belki baz zamanlar box t p
ambarlarda kabul ed leb r ama bu tur yuklemelerde en fazla d kkat edeceg z sey
ambar tank top için musade med len yukleme l tler gecmemem zd r ve bunu
engellemek için mumkun oldugunca uygun dunnage kullanmal z.

Paket ve demetler sekl nde S cak ve soguk cek m saclar


cak cekme cel k plakalar(Bundles of hot rolled steel sheeting)

cak cekme çelik demetler (Hot rolled steel in bundles)

Cold rolled steel sheeting in packages(soguk cekme plaka hal nde çelik plaka
saclar)

Cold rolled steel sheeting in packages (Soguk cekme paket hal ndeki plaka
saclar )

Soguk cekme cel k plakalar sar lm s genelde de paket hal nde olmas terc h ed r.
cak cekme cel k plakalar ise ac k olarak ve demetler hal nde olur.

Paketler genel olarak 1m x 2m x 15cm, boyutunda ve ag rl klar yaklas k 2,000 kg


var ndad r. Demetler genel olarak ces kal nl k ve ag rl kta olab r.
Bu ürünler kend eksenler ne gore boyuna olarak alabandadan alabandaya istif
edilirler. Gemi kenarlar nda/hoper tank ile plakalar aras nda bosluk kalmamal .

Paketler/demetlerde genel olarak tas vard r. Bunun yonune gore boyuna ya da


en ne olarak tas nab rler. Eger tas en ne se demetler bordadan bordaya
st flen r. Ik s ra aras na mutlaka 6”x1" dunnage konulmal ve baglanmal bunun
neden es tl k saglamak nd r.

Eger tank top tamam yle kapal deg lse y k hac m varsa son st f ed len s rayla
ambar perde aras nda bosluk varsa veya yandak yukle bas ve k c yonunda hareket
etmes engellemel z. Bunun n uygun sek lde tank top uzer ne kalas(dunnage)
koymal z.

Yukleme baslamadan once, 16mm cel k b r halat basa k ca yaklas k 3m arayla


dosemel z. Yukleme b tt kten sonra yukleme yap lan yer n uzer ne 6”x1" luk
aral ga sahip tel orgu koymal z. Emn yet n koydugumuz tel halatlar st n
ustunde birle tirerek bosluklar al p, s kmal z. Aradak bosluklar takozlama,
st rma gibi metodlarla kapatmal z.

Single plates(Tekli sac plaka)

Single hot rolled steel plates awaiting shipment (tekli s cak cekme sac
plakalar tas nmay beklerken)

Tekli çelik plakalar genel olarak oldukca uzun ve ag r bu nedenle e er oldukca


kkatl elleclenmezlerse boylar ndan dolay kolayca bukulurler ve k vr mlar olusur.

Tek plaka saclar ideal olarak kutuk demirler gibi elleclen rler. Her bir s ran n(veya
kald lacak her b r plakan n) aras na uygun boyda daneçler kullan r. Daneçler
plakalara yatay olarak konulmal ve oldukca b r b ne yak n konulmal bu plakalar n
daneçlerin aras ndak bosluklardan dolay bukulmes engeller.

Bu tur saclar elleclerken Spreader( tel n b rb ne dokunmamas saglayan ara


parca) eklenm s cel k sapanlar n ucuna tak lm s olan plate-tip kanca veya k skac
kullan lmal .
Structural steel (Yap sal Cel k)

(Yap sallar)Structurals: s cak cekme cel k kir sler veya prof ller ac ta r ht m
uzer nde (hot rolled steel beams or joists stored on the open quay)

Yap sal cel k urunler genel olarak dokmec gem lerle tas rlar. Prof ller ve kri ler
genel olarak ez lme ve deformasyon hasarlar yla kars las rlar. Bu tur urunleri
yerlest rken d kkatl ve dogru olarak st flemel z ve uygun danecleme yapmal z.

Yukleme baslamadan once bordadan bordaya 3"x3"tank top ustune daneç


sermel z. Daneç s ralar aras nda danecin bas ndan ve k ndan 3 metre ara
olmal . Bunun nedeni her s ray b r birinden ay rmak, b rl kte st f n baglamak
ve daha sonra tekrar sapan vurmabilmek içindir.

Daneç ambar nde yatay c zg olacak sek lde s ralan r. Bu urunun deal olarak
st bas ve k c st kamet nde yuklenmes r. Eger bordadan bordaya
yukleyeceksek gemi kenarlar na hoper tank ustler ne kadar ce st flemel z.
Kaymaya kars bu yukler n sonlar na destek/takoz koymal z. Bununla urunler n
gem bordas na d rek temas engellemi oluruz.

Ist fler n heps ust s radan emn yet alt na al nmal r. Geni prof ller ve U prof ller n
koseler ne tahta koruyucu veya tahta boluculerle ay rmak yeterl olab r. Insaat
dem rler genel olarak baglanmaya gerek duymazlar. Demet sekl ndek urunler belki
ustten b r baglama gerekeb r. Kalaslar veya koseler ust demetler n kenarlar na
veya ustler ne konarak s ca, kucuk ac larla baglama bandlar yla baglan rlar.

Bu tur urunler z nc r veya cel k sapanlarla elleclen rler. Sapanlara as yuk


vurmamaya d kkat etmel z.

Bu kiri ler ve prof ller n cok onemlidir ko elerde bukulmelere ve eg lmelere neden
olab r.
Sheet pilings (bukumlu saclar)
Bukumlu saclar Yap sal cel kler g st f ed rler yaln z burdak fark bukumlu saclar
ust uste d rler, baglama yap lmam s demetler hal nded rler. her b d ger n
ne g rer yaln z fazla s smamalar na d kkat etmel z. En ustek nde catlaklar
olusab r.

Sapanlara oldukca d kkat etmel z. Orgulu sapan kullanma tavs ye ed r,


yanlar ndak k tleme bolumler ne oldukca d kkat etmel z.

Pipes (borular)

(Borular dogru demetlenmel ve bantlanmal )Pipes correctly bundled and


strapped

Kucuk captak borular yap sal kiris ve profiller g st f ed rler. Genis tek borular
se mutlaka basa k ca dogru ist f ed lmel rler. Borular asla capraz yap lmazlar her
r boru d gerler n aras na oturmal r.
Ilk konan daneçler bordadan bordaya yan yana konulmal daha sonra borular n
yan na konulacaklar ise her iki yana bas k c st kamet nde yan yana konulmal r.

Eger borular en sek lde tank top uzer ne veya d gerler n uzer ne oturmazsa
mutlaka hoperler n slop saclar n uzer ne tahtadan perde yapmal z.

Baz boyal borular ozel ozel ellecleme htayc duyar. Yukley belk ozel boyda
paketler yapab r, bu borular n b rb ne dokunarak hasarlamas engeller. Bu g
durumda, ozel urunlerde ve vern klerde yukley yukün elleclenmesi ve tas nmas
le lg ozel b lg vermek zorundad r.

Yukleme tamamland nda en ust s ran n baglanmas gerek r. Baz boru t pler nde
bosluklar takozlarla besl yerek emn yet saglanab r. Cel k teller n kullan lmas
sak ncal olab r. Kenarlara istiflerde belk takozlama ht yac olab r.

Yuklemeye baslamadan once gem kaptan tank top l lter mutlaka kontrol
etmel r.

sa tek borular Spreader a bagl cel k sapanlar n ucuna tak kancalarla


ellecleneb r. Sonu aç olan borularda cel k sapan kullan lab r. Fakat duz
olanlarda mutlaka bak r kaplama veya sert plast k kapl kancalar kullan lmal r.
Ozel boyal borularda sapanlar mutlaka branda le kapl olmal r.

Wire rods (tel dem rler)

Wrapped(paketl )

High tensile wire rods fully wrapped (tamamen paketlenm s yuksek cek m tel
dem rler)

Unwrapped(pakets z)
Hot rolled wire rods: no wrappers, (unprotected) stored in the open (pakets z
cak cekme tel demirler ac k alanda st fl halde)

Rulo dem rler genelde 5mm ve 9mm cap nda dem r cubuklar cer ler. Her bir
demet b r b nden ayr 3 veya 4 rulodan meydana gel r. Rulolar tek veya tek b r
demet hal nde olab r. Her bir demet n ag rl 1.2 – 1.5 T aras nda olab r.
Band llar duz ser t bantlarla baglan rlar. Bu demetler preslend kten sonra yap r.

Demetler n bu sek lde bantlarla emniyet alt na al nmas gem ambar nda en
sek lde st f etmeye yarar. Gevsem s demetler elleclemede oldukca zorluk c kar rlar
eger bandlar demetler b rb ne yak n tutar eger dem n ucu d sar c karsa kolayca

hasar gorur. Bunun yan nda oldukca c dd kar kl k ve dola ma olusab r.


Bordadan bordaya dogru her b r rulonun alt na tek s ra danec konulab r. Dem r
cubuklar yuksek yogunluga sah p yuk deg ld r. B r cok cel k yukun aks ne bu tur
dem r rulolar ambarda oldukca yer kaplarlar. Rulolar veya band lar ambar nde
tank top ta ambar nde bordadan bordaya dogru d rler rulonun del k merkezler
bas k c yonune bakar. Bu urunler de s cak/soguk rulo saclar gibi st f ed rler ama
araya k t rulo koymaya gerek yoktur. Baz zamanlar bu tur yukler bas t b r sek lde
ambara at rlar buna asla n vermey n. Bu tur urunleri yuklerken oldukca d kkatl
olmal z ve uygun sek lde st f etmel z di erleri gibi. Demir yukunun asla gem
yan na dokunmas na musade etmey n veya y rt lma hasar olusab r.

Eger deg k b r sek lde yuklemek stersek rulo dem rler n uzer ne yogunlugu daha
az yuk yukleyeb z bunu yaparken sunu unutmayal m yuklemeden sonra rulo
dem rler kolayca ez leb r veya asag ya dogru cokeb rler. Uste yuklenecek olan
yukun baglanmas planlay n ve akl zdan c karmay n.

Yumusak bak r teller ac k olarak tas rlar ve eger tas rken d kkatl davranmazsak
as nma, bukulme veya çentiklesme sonucunda yuk hasar problemler yle
kars las z.

Ist f sert kalar (Stowage certificates)


Eger asag dak yukleme operasyonlar icin surveyor atanm ssa,b r sert fika
haz rlayacak ve bu sert kada asag dak ler gosterecekt r.

-Her b r ambar n st f
-Yuk n danecler
-yukun emn yet n al nacak onlemler.
-surveyor taraf ndan yap lan her hang b r mudahale ve planda yap lan baglama
st f deg kl kler
-verilen deg k oner ler ve k m taraf ndan neden one suruldugu neden ne.

mandan ayr lmadan once kaptan st f plan ndan,ambar l steler nden mutlaka b r
kopya almal r.Belki surveyor yuklemen n kaptan denet alt nda ist flend ve
bagland ile ilgili imza isteyeb r. Bu tur dokumanlar kaptan ayn f rde deg lse
veya herhang b r suphes varsa mzalamamal r.

ISTIF ICIN ALTIN KURALLAR (The golden rules of stowage)


Yukun kaymamas , ez lmemes ve yar lmamas n uyugun ve etk st f
esast r.Asag dak alt n kurallar her zaman gecerl r.

Alt n Kural 1:
Yukleme baslamadan once butun s nt ne al lar kontrol ed n uygun sek lde em s
varm bak n. Test tar ve sonucu uygun sek lde guverte jurnal ne yaz lmal .

Alt n Kural 2:
Yukleme baslamadan once ambarlar uygun sek lde kontrol ed n. Guverte jurnal ne
ambarlar n hang zab t taraf ndan ne zaman kontrol ed ld yaz n.

Alt n Kural 3:
Asla cel k yukler n yatay s ra varsa en ust s ras tamamlamadan den ze
kmay z. Eger tamamlanam yorsa yukleme yapt rmay z. Gem kenarlar na cel k
sapanlarla baglamay n ve tahta ile sabitleme yap lmas na musade etmey n bu tur
baglamalar yukun kaymas engelleyemez. Baz durumlarda cel k yuklemeler nde
olmayab r.

Alt n kural 4:
Çelik yukler n gem bordas na dokunmas na asla musade etmey n gerek rse araya
danec koyun.
Alt n kural 5:
Guverte alt yuklemeler nde cel k yukunun gem yap sal elemanlar na
baglanmas na asla musade etmey n. Rulo demir tas malar nda baz haller d nda
(yar m ambar yuklemeler nde)
KISIM 2 - Seferde

Yuklemeye, st f ve tahl yeye nezaret etmek

Kaptana yard mc olmak uzere surveyorun olmas gem kaptan n yukun uygun
sek lde yuklenmes , st , tas nmas ve tahl ye etme sorumlulugunu devretmes
anlam na gelmez. Gem kaptan kend sorumlulugu alt na g rm s yuke gerekl ozen
ve nay gostermek zorundad r.

Gem n Bak

Tart lan yuk hasar iddialar nda, genelde gem n bak ms zl ndan dolay
meydana gelen hasarlardan gem sah genelde h cb r sey dd a edemez. Bunun
sonucundada belk de yuk hasar kend odeyeb r veya oldukca zay f kosullarla
bu hasar dd as a ab r. Bu nedenle bak m her zaman esast r.

Su Geçirmezlik

Celik yukleri oldukca yuksek yogunlukta yuklerd r. Bu yukler tas yan gem ler
oldukca yuksek stab teye sahip gem lerd r ve gem n deg k bolgeler ne oldukca
fazla yuk b nd r. Genel olarak bu ambar ag zlar r. Ambarlar her zaman su
gec rmezl korumal r bu cel k ambar kapaklar n esast r. Cel k kapaklar
yuksek derecede bak ma gerek duyarlar bu hatta butun guverte ac kl klar nde
gecerl r.

Havaland rma
Genelde celik yukler nde rutubetten olusan hasarlar ve pas hasarlar yukun
terlemes veya gem n terlemes sonucu olusur.

Eger b r cel k yukunu soguk b r kl mde yukler ve bunu s cak b r yere veya gorsel
olarak s cak b r yerden gecersek ve b z havaland rma yaparsak yukun terleyeceg
lmel z.(bunun neden yogusmad r ve d rek olarak yukun uzer nde
olusacakt r.)d ger b r dey slede tam ters dusunursek s cvak b r kl mde yukley p
soguk b r yerden gecresek bu seferde gem terleme yapacakt r.(bu tur yogusmalar
genelde gem n ambar nde bulunan yap nda ortaya c kar ve yukun uzer ne
damlar.)eger uygun b r sek lde havaland rsak bu olusmaz.

Cel k yuku genelde soguk b r yerden daha s cak b r yere gecerken havaland lmaz.
Ne zaman daha soguk b r yerden gecersek ve yukun s cakl dusmeye baslarsa o
zaman havaland rmal z. Bu nedenle yukun s cakl yukleme an ndan baren
her gun tak p etmel z. olusan b r hasar iddias nda bu kay tlar n dogrulugu ve
gercekten uygun sek lde bu kay tlara bagl olarak havaland rman n gerceklest ld
ve yuku tas rken gerekl onlemler ald n b r b r gosterges olacakt r.

Eger yukun havaland rlmamas na karar verm ssek d sardak havan n ambarlara
rmemes n gerekl tum onlemler almal z. Bunun amac ambarlar mumkun
oldugunca hava gec rmez yapmam zd r. Eger yukun yogusma noktas d sardak
havan n yogusma noktas na yak nsa yap lan cal smalar b r se yaramam s
demekt r. Ambar hava gec rmek n yapt z cabalar tekar gozden gec rmley z.

Eger ambar kapaklar nda herhang b r s nt varsa veya su g rm se mesela


yukleme s ras nda yagmur yagm s ve s nt nelerde su varsa veya s nt lere su
gelm sse yada yuk yukleme s ras nda slak yuklenm sse bu durum yukun
etraf ndak relat ve rutubet art racakt r buda yukun terlemes ve gem n
terlemes ne neden olacakt r ve bunu tak p eden se buyuk b r yuk hasar olacakt r.
Baz yuk sah pler ambarlara seyyar nem al lar koymaktad rlar k bu da oldukca
tatm n ed sonuclar verm st r.

STEEL CARGO CLAIMS / VENTILATION PRACTICES


ÇELIK YUK CLAIMLERI/HAVALANDIRMA UYGULAMALARI

Ttransit related damage to steel cargoes on account of improper ventilation practices


and condensation related issues. While most Masters and Chief Officers are no doubt
aware of the importance of ventilating cargoes during the voyage, it has become
increasingly more common to find officers that are not aware of the specific
requirements for proper ventilation of steel cargoes.

Transit ile ilgili yük hasarlar genelde uygun olmayan havaland rma uygulamas yap larak
ambar içindeki yo unla rmay art lmas ndan olu maktad r.Bir çok kaptan ve ikinci
kaptan sefer boyunce yükün havaland lmas na önem verirler fakat bu konuda özel
isteklere uygun havaland rma yapan ikinci kaptan bulmak oldukça zordur.

In many cases, vessel Masters and/or Chief Officers are of the opinion that steel
cargoes are to be ventilated as much as possible during periods of good weather. This
practice, of course, gives no consideration to the prevailing humidity conditions, dew
points and temperatures. In most cases, when ventilation is carried out in this manner
without proper regard for dew point and relative humidity, condensation in the form
of cargo sweat and/or ship's sweat will form resulting in potentially significant cargo
claims.

Bir çok olayda gemi kaptan ve ikinci kaptan iyi havalarda yükün havaland raca fikrine
sahiptirler.Fakat pratikte yükün havaland lmas mevcut neme,s cakl a ve yo unla ma
noktas (çiy noktas )na ba r.Bir çok olayda yük havaland nda çiy noktas ,
relative humidity dikkate al nmaz ve ambar içinde yo ma olu mas sonucunda büyük
claimlerle kar kar ya gelinir.
Vessel Owners should take steps to insure that their Masters and Chief Officers are
aware of the proper steps to be taken in order to determine whether ventilation of a
steel cargo is necessary. In order to determine whether or not to ventilate a cargo
hold loaded with a steel cargo, the dew point of the outside air should be compared to
the dew point of the air within the hold. Owners should insure that their vessels are
provided with a hygrometer (an instrument consisting of both a wet and dry bulb
thermometer that is utilized to determine dew point/relative humidity). Furthermore,
inexpensive portable wet/dry bulb thermometers should be placed in each cargo hold
in order to determine the dew point of the air in the cargo hold. A sling psychrometer
can also be utilized to measure dew point in the cargo holds.

Gemi sahibi gemi kaptan ve ikinci kaptan n vantilasyon yap lmas veya yap lmamas ile
ilgili olarak uygun ad mlar att ndan emin olmas gerekir.Ambardaki yükün
havaland lmas veya havaland lmamas gerekti ini belirlenmesi için d ar da ki
havan n dew point(çiy noktas ) ile ambardaki havan n dew point(çiy noktas )ile
kar la lmal r.
Gemi sahibi gemide uygun bir hygrometr( slak kuru termometre dew point/relative
humidity belirlemek için)oldu undan emin olmal r.Her ambara pahal olmayan bu
termometrelerden koyarak ambardaki dew pointi belirleyebiliriz.veya bir
psychrometer(nem ölçer)de kullan labilir.

The basic dew point rules relating to ventilation are as follows:


Vantilasyonla ilgili ana havaland rma kural k saca öyledir.

If the dew point of the air inside the cargo hold is lower than the dew point of the
outside air, ventilation should NOT be carried out.

er ambar içindeki havan n dew pointi d ar daki havan n dew pointinden az sa


ambarlar havaland rmaya gerek yoktur.

If the dew point of the air inside the cargo hold is higher than the dew point of the
outside air, ventilation should be carried out.

er ambar içindeki havan n dew pointi d ar daki havan n dew pointinden yüksekse
havaland rma gereklidir.

Consideration should be given to the surface temperature of the cargo, particularly


when cargo is loaded in a cold climate and designated for discharge in a warm climate.
Although it is often difficult to accurately determine the surface temperature of
steel cargoes during the voyage without the use of expensive thermocouples, it should
be noted that the temperature of steel cargoes would increase slowly during a given
voyage. In cases where steel cargoes are loaded in cold climates (such as Baltic Sea
and Russian/Ukrainian ports) and designated for delivery in warmer climates (such as
the U.S. Gulf of Mexico or South America), there will be little to no need for
ventilation and steps should be taken to insure that the warm outside air is not
introduced into the hold. If this warmer air is introduced into the hold, condensation
will form on the surface of the relatively colder steel cargoes.

Bu olaylar yükün yüzey s cakl yla da ilgilidir.Özellikle yük so uk iklimden yüklenmi se


ve tahliyesi s cak ülkede yap lacaksa bu önemlidir.Sefer s ras nda yükün yüzey
cakl belirlemek oldukça zordur bunun için pahal thermocouple lar gerekir. unu
not etmeliyiz ki sefer s ras nda çelik yükünün s cakl yava bir ekilde artar.
Mesela Çelik yükü so uk iklimlerden yüklenmi (Baltic Sea and Russian/Ukrainian
limanlar gibi)Ve tahliyesi s cak iklimde olacaksa(U.S. Gulf of Mexico or South America
limanlar gibi) belkide yükün havaland rmas gerekmeyebilir s cak havay ambarlar
havaland rarak ambarlara sokman n bir anlam yoktur.

Is nan hava so uk yükün üstündeki yo unla rmay art racakt r.

As a general rule, cargoes loaded in a cold climate and being transported to a warmer
climate should NOT be ventilated. Conversely, cargoes loaded in a warm climate and
being transported to a colder climate should be ventilated.

Genel kural olarak e er bir yük so uk iklimden yüklenmi se ve s cak iklime transport
ediliyorsa HAVALANDIRMA YAPMAYINIZ.

It is essential that vessel's carrying steel cargoes maintain a clear and concise record
of the temperature, dew point, humidity and prevailing weather conditions be
maintained in the form of a ventilation log. A proper bilge sounding log should also be
maintained in order to document any increase in bilge levels due to condensation
formation. Without the benefit of such records, defending Owner's interests against
claims of condensation related rust damage claims is difficult.
Esas olan ey aç k ve net olarak ; s cakl , dew pointi, nemi ve o andaki hava artlar
devaml kay t edin.Uygun sintine iskandillerini al n ve sintinede art varm kontrol edin
kay t lar tutun.Bu tür kay tlar yükün üzerinde olu an pas ile ilgili olarak aç lan
claimlerde gemi sahibini müdafa için de eri taktir edilemeyecek kadar önemlidir.

Vessel Owners that intend to employ their vessels in the steel cargo trade should be
aware of the potential for these costly condensation damage related claims and insure
that their Masters and officers take the proper steps to prevent condensation
formation during the voyage.
Gemi sahibi çelik yükü ta ma niyetinde olursa yo unla ma sonucu olu acak hasarlara
dikkat etmelidir.Ve Gemi kaptan ile ikinci kaptan n yo unla madan dolay olu acak
hasarlar engellemek için uygun ad mla att ndan emin olmal r.

Eger ambarlar n alt ndak yak t tanklar 60 C dereceden fazla lacaksa mutlaka
2.kaptana haber ver lmel r.Bu tur yak t tmalar ambardak yogusman n artmas na
neden olacakt r.

BOLUM 3 SURVEYLER

KISIM 1 –Yükleme öncesi yük surveyi

Surveyorler n bilgi
Eger yukleme onces survey planlan yorsa asag dak b lg ler surveyore ver lmel r.
- Gem n ismi.
- Gem n var s zaman .
- Yukleme term nal .
- survey basvurusu yapan k n detay

- Acentan n full detay


- Tal matlar(mesela tum yukem survey yap lacak yoksa bell b r k sm na m veya
yuke yada gem yede survey yap lacak m gibi.

Surveyore tal mat ver ld kten sonra

Yukleme baslamadan once surveyorun yuku kontrol etmek n yeterl zaman


olmal r. Zaman n uzunlugu yukun m ktar nada bagl r.Mesela 15000 MT luk b r
yuk n surveyorun yaklas k tam b r gune ht yac vard r.

Daha az yuk demek daha az kag t ve daha az zaman demekt r.

Surveyorun gorev
Surveyorun gorev asag dak ler kapsayacak sek ldeyuk survey yapmakt r.
(1) Yuk parsel çin pas kond syonu –mekan k veya ellecleme den dogan hasar
varm survey

Surveyor mutlaka gerekl fotograflar almal eger ops yonu varsa kameraya tar h
rd yapmal r. Al nan her b r fotograf n ac klay b lg ler g rmel r.

(2) eger herhang b r hasar varsa bu hasarla lg tan mlay b r sart koymal ve
bunu mate's Receipts ve Bills of Lading konulmas saglamal r. Yuk pus veya
mekan k hasardan etk lenm sse gorunusu ve durumu deg lse ve bu
belirtilmem s se.Mate's Receipts ve Bills of Lading te mutlaka yukun gercek
durumunu yazmam z gerek r.

(3) yukleme baslamadan once mutlaka etk lenen yuk durumu le lg olarak
acentan n veya yukley n tems lc n yukley ye b lg verd nden em n
olmal z.

(4) Kaptana yard m. Uygunsa surveyor

- Surveyorun kontrolu olmadan Mate’s receipt ve bill of lading kaptan taraf ndan
mzalanmamas kaz etmek ve tavs yelerde bulunmak. Surveyorun
gozet ndeyse sorun yok.

- Konulan sartlar (kloz) kontrol etmek ve tumunun dogru olarak mzalanmadan once
Mate’s Receipts ve Bills of Lading tam olarak g lmes saglamak.
- Gem kaptan na destek vermek eger uygunsa gem kaptan na gerekl sartlar
Mate's Receipts ve Bills of Lading uygun sek lde g lmes n srar etmek.
- Eger yagmur alt nda yukleme yap lacaksa kaptana yard m ve tavs yelerde
bulunmak.

Note.Surveyorun kaptana yar ve tavs yes belk uygun olmayab r bu surveyorun


rac taraf ndan atan p atanmad na bagl r.genelde uygun olan gem taraf ndan
atanm s b n olmas daha uygundur.

Ön Rapor

Gem n kakl n ard ndan mumkun olan en k sa zamanda (genelde 24 saat


içinde)surveyor fax veya telex le on raporunu asag dak ler de kapsayacak sek lde
gonder r.
-Tar h ve gem n kalk s saat .

-Tahl ye l man her b r l man n yuk m ktarlar ve yuklenen total yuk m ktar .
-Var s l man ETA s .
-Yuk le lg genel kond syon raporu.
Final Rapor.
Gem n sefere kakl tak p eden 5 gun nde surveyor full raporunu nde
asag dak detaylarda bulunmak sart yle posta yoluyla gonderecekt r.
- Basvuruyu yapan k n sm .
- Gem n sm ve sefer say .
- Gem kaptan n sm .
- 2.kaptan n sm .
- Gross tonnage.
- Baglama L man .
- Ne zaman ve nerede nsa ed ld .
- Safety construction certificate detaylar .
- Son load line survey detay
- Cassification certificates and conditions of class (eger varsa)
- Son special survey detaylar
- Owners ve peratorun sm
- Charterers' Agentas n sm
- Owners' Agent sm (protecting agent or not).
- Survey n amac
- Gem n var s zaman
- Yuk survey n baslang c tar
- Surveyorun ilk gem ye gel s ter ve zaman .
- Gem n yanast yer ve r ht m.
- Gem kaptan le lg gorusler.

- Yukle lg detaylar asag dak ler dah l:


(a) Mate's Receiptler ve baglant olduklar Bills of Lading say lar
(b)Dah l olan parseller n detaylar mesela kac demet,kac paket kac adet ve yukun
ns g .

(c) Mate's Receipts ve Bills of Lading te art(kloz) konulmus ve her b r parsel n


kond syonu.
(d) Yuklemeden once yukun nerde tutuldugu. mesela ustu ac km
kapal yd ,vagondam ,r ht mdam barge tam g detaylar.
(e)Mate's Receipts veya Bill of Ladinge gore herb r ambardak yukun st f durumu.
- Her b r tahl ye liman na gore ambar ambar yukun ton olarak st f durumu.
- Stevedor hasarlar n detay (saklanan her b r mektubun kopyas /protesto raporu
le b rl kte)
- Yagmur neden yle veya herhangi bir nedenden dolay durmalar vey ambar
kapatmalarn n nedenler detaylar . Yuku slatmamak n gerekl ambar kapatma
sures . Gem yan na yuklemek n gelen yukun durmalarda slanmas n
engellenmes n al nan onlemler.
- Yukleme baslamadan oncek ambarlar n yuklenmes stenen yukle lg durumu
temizl k ve yuke uygunluk durumu.
- Tank toplar and gemi ambar duvarlar nda yap lan silver nitrate test sonuclar .
- Yukleme s ras ndak Atmosfer k s cakl k durumu.
- Yukleme plan ve had seler tutanag ndan b rer kopya raporlarla b rl kte..
- raporlarla b rl kte yuk fotograflar ozell kle tar hl .

KISIM 2 – Yükleme Öncesi Surveyi - GEMI

Eger boyle b r Survey yap lacakasa mutlaka gem yukleme l mana var r varmaz
yap lmal r.Surveyor mutlaka kaptan veya nc kaptan surveye davet
etmel r.Asag dak ler goz onune al nmal r.

Yuk Ambarlar

Yukleme baslamadanm once surveyor ambarlar n durumunu kontrol etmel r. Eger


ambarlar yuke uygun deg lse durumu hemen herhangi bir yuk baslamadan once
rapor etmel rler.

Eger ambarlar den z suyu le y kanm ssa finalde mutlaka tatl su le y kayarak tuz
kr staller c kartmal z. Surveyor gemi ambar d plerinde ve ambar kenarlar nda
silver nitrate ile spot kontroller tuz varm kontrol edeb r.Bu tur kontroller amer ka
tahl ye l man olan ulkelerde oldukca oneml r genelde bu tur testler tahl ye
manlar nda yap r.

Cel k Ambar Kapaklar ve diger ac kl klar

r cok cel k yuk tas tel cekmel Mac Gregor tip ambar kapaklar le yap r.
Alternatif olarak bunlar z nc r veya h drol k olarakta yap lab r. Genel olarak
asag dak kontrol l stes goz onune al nmas tavs ye ed r.

Kontrol Listesi
Genel
(1) Tercih Edilen yorumlar
(2) Elveri siz yorumlar
(3) Ambar kapag n tipi le ilgili yorumlar

Paneller

(1) Iy sek lde boyanmal , pastan ar nm s olmal , pul sekl ndek paslar veya
ez kl klerden, pas zler nden etk lenm s ve eg kl k gorunuslu olsa b le, paneller n
kuvvet n azalmam s olmas gerekl r.

Veya
(2) Pasl , k sm pasl gorunuste, pul sekl ndek pasl gorunuslu. Pullu sek lde pastan
etk lenm s. Korozyon(haf f/ag r).Eg kl klerden etk lenm s olab r. Genel kondosyon
zay f ve paneller n gucu etk lenm s olab r.

Kapak Last kleri(gaskets)

(1) Kapaklast kleri esnek, as derecede ezilmemi tir, y rt k yoktur, as nmam st r ve


herhangi bir defect yoktur.

veya

(2) Lokal olarak hasarl , y rt k ve as nm s (ezilmi veya kanalara s sm s).Kanallara


uygun sek lde tak lmam s. Kapak last kler sarkm s. Kapak last kler bozulmus,
sertlesm s ve esnekl k ozell kaybetm s. Last kler ag r ve uygun olmayan
bask lardan etk lenm s ve uzer nde bask zler kalm st r.

Last k Kanallar

(1) deformasyon ve pas yoktur

veya

(2) Pasl , korozyonlu, lokal olarak bozuk,egik veya y rt kt r.

Bask Bar

(1) Pas ve deformasyon olmamal

Veya
(2) Lokal ezikl kler ve y rt klar. Bar boyunca dalgalanmalar, Ag r (hafif)paslanmadan
etk lenme, korozyondan etk lenme, seklinin bozulmas , Metal k mlar n ciddi bir
ekilde korozyondan etk lenerek kopmas .

(a) Ambar kapak oluklar ve (b) Ambar Ag zlar


(a) (1) Pastan, korozyondan ve herhangi bir deformasyondan ar nm s olmas

Veya

(2) Kanal barlar n lokal olarak eg lmes veya dalgalanmas . Metal k mlar n genel
olarak korozyonlu olmas .Lokal korozyondan dolay barlar n kopmas .

(b) (1) Korozyon olmamas veya f ksel hasar bulunmamas

(2) Ambar ag zlar n lokal korozyonu ve yuksekl kler n azalmas . Tamamen


kuculmesi.
Cel k Cel ge yuzeysel temas noktalar

(1) Bozulma olmamas , eg lme ve as cukurluk olusmas

(2) K sm bukulmeler ag r yar klar ve k sm kopukluklar

kma Elemanlar
(1) Herhangi bir pas ve hasar olmamas
Veya

(2) Korozyonlu– boyutunun azalm s olmas ve tutma ozell kler n azalmas .

Bask Si il Yuvalar

(1) Pastan ve korozyondan ar nm s olmal

Veya

(2) Ag r pas veya korozyon. K sm ez kl kler. Tamamen ez k olmas ve yer nden


kopmas .

Yan bask s ller ve d ger bask elemanlar

(1) Pastan, korozyondan ve hasardan ar nm s olmas . Last k contalr n esnek


olmas . Korozyonlu fakat korozyonun kabul ed leb lir sev yede olmas . Genel
kond syonun kabul ed leb r olmas .

Veya

(2) Bask s l rodunun korozyonlu olmas ve rodun ncelmesi. Rod kuvvet n


yeterl olmamas . Rodun eg k olmas . Ara last k contas n sert ve catlak
olmas . Last k contan n yar k olmas . S last rma somunun pasl ve cal smaz
durumda olmas .

Kapak Su Dreynleri

(1)Kapak su dreyn kanallar ve butun oluklar pastan ar nd lm s olmal r. Yabanc


cisimler ve t kay maddeler olmamal r. Dreyn del kleri t kal olmamal r ve
kondisyonu olmal r. Ger dondurmez valfler cal smal ve ac k olmal r.

Veya
(2) Ambar kapak dreyn kanallar k sm veya tamamen oncek yuk art klar ndan
dolay t kal olmus olab r. Dreyn kanallar pasl ag r /hafif olablilir. Yagmur dreyn
del kler esk yuk art klar veya pas le kapanm s olab r. Ger dondurmez valfler
kanm s veya cal sm yor olab r.Dreynler valf ve dreyn ac kl konulmam s
olab r.

Tekerlek Yollar

(1)-Pasl deg l ve uzerler ac k

Veya

(2)-As nm s,yivli,dalgal ,dengesizpasl ve zay f

Tekerlekler

(1) yaglanm s ve guzel cal yor

veya

(2) Tutmus. Teker m tutumus Seized up. Teker cal sm yor olabl r.

(a) Panel Yan z nc rler (b) Cekt rmeler (c) Hidrolikleri


(a) (1) Pastan ar nm s ve guzel ayarlanm s

Veya

(2) Pastan etk lenm s ve ayar gerekl .

(b) (1) menteseler n gorunusler ve durumlar durumda olmal . Paneller n ayarlar


bozulmam s durumda.

Veya

(2) Menteseler pasl ve ayars z.As nm s, zay f gorunmulu mentese p mleri,yanl s


ayarlanm s paneller.

(c) (1) Hidrolik sistem dogru cal yor.B rlesim yerlerinden ve kecelerden yag kacag
yok.

veya

(2) Hidrolik sistem cal sm yor ve yag kacaklar mevcut.

Ambarlara Giri .

(1)-Kapatma ve kelebek somunlar cal smal : Kelebek somunlar grelenm s


olmal . Butun kapatma elemanlar yer nde ve somunlu, hasars z olmal .
veya

(2)-Kapatma donan somunlar tutmus cal smaz durumda olab r. Kelebekler


cal sm yor, somunlar kay p, pasl , govdeler olab r.

Giri kaportalar

(1) Butun emn eyt elemanlar cal smal . Kapak last kleri esnek ve durumda
olmal .

Veya

(2) Emniyet elemanlar kay p ve tutmus, kay p olabilir. Kapak last kleri sert ve y rt k,
m olarakta kay p olab r.

skandil Boru Tapalar

(1) uygun sekilde cal smal ve sonuna kadar s lab lmel .

Veya

(2) Di leri hasarlanm s olabilir. Uygun sek lde s lamaz. Uygun yer ne oturmayan
sek lde olabilir. Tapa yer ne uygun deg ld r.Iskand l burusu tapa yer ne agac kavela
cak lmas .

Ambar Kapak Bantlar

Ambar kapaklar nda kapak bantlar n kullan tavsiye edilmez. Hava gec rmez
olarak d zayn ed rler. Normal hava kosullar nda su gec rmezler. Eger bak m
yap rlarsa her zaman kondosyonlar en sek lde korurular.

Kotu hava kosullar nda ambar kapak bantlar s s zd rmazl saglamzlar ve


kolaycada yer nden c karlar.

Etk z oldugu kadar ne kadar cok kullan rsada tas n nde oldukca
zararl r. Bunun nedeni ambar kapaklar n hava gec rmez etk n olmad maj
ver r.

sa donemde su gec rmezl k saglamada b r yontem deg ld r. yuku koruma


ozell yoktur belk de ler de daha Zaral olacakt r.

Su gec rmezl k testi

Her ne kadar gozle kontrol ed lsede mutlaka ambar kapak panellerinin su


gec rmezl de kontrol etmel z.
Is k gecirmesinin kontrolu
Su izleri

Su gec rmezlik testi

Ambarlar n ve kapaklar n gozle kontrolunden sonra, surveyor eger tal mat ver se
kapaklar n su gec rmezl k testi yap r. Herhangi bir ar za surveyor taraf ndan not
ed r ve sorumlu zab te sefere baslamadan once tam n tamamlanmas n
ld r. Bunun n uc metod kullan r: ultrasonic; hortum; tebes r.

Ultrasonic test
Bu en guven r metodtur ve surveyorler taraf ndan en cok terc h ed len metdotur.
Fakat bu i lem ek pman kullanma sertifikas olan bir surveyor taraf ndan ve
sertifikaland lm s ve kal bre ed lm s b r c hazla yap lmas en uygunudur.

Avantajlar nelerdir:
- Full yuklu veya k sm yuklu gem lerde yuke hasar vermeden rahatca uygulanab r.
- Bur k taraf ndan rahatca uygulanab r.
- Diger metodlara gore daha az zaman harcan r.
- Eger herhangi bir hasar varsa hemen yer ogreneb rs z.
- C haz n kullan oldukca kolayd r..
- S n alt ndak her s cakl kta kullan lab r.
Hortum testi

If ultrasonic test ekipman uygun degilseveya yoksa bu test yap r.


Bu testin nas l yap lacag

Nozul cap n m n 12 mm olmas ve akan suyu 1,5 m uzaktan tutmam z gerekiyor,


bas nc suyun 10 metreden serbest dusmesine e it olmal r. Bu bas nc genelde
panel ustler ne uygulanmal r dar b r ak s oldugu n d rek olarak panel b rles m
yerler ne tutulmaz. Uygulanmal r. Bu hortumdan c kan suyun d rek olarak b rles m
yerker ne bask uygulamas engeller sadece dokulen sular n b r les m yerler ne
dag lmas gerek r. Bu metod daha az guvenli olan tebe ir testinden baska metod
olmad n y llarca kullan lm st r. Genelde surveyor gelir ve testin etkisini
art rmak için su oluklar t kar n panel ars suyla doldurular.
Hortumla su testi ve kanallar n gorunusu
Drainlerden su gelmemesi gereklidir.
Su kanallar t kat r
Bas nçl su tutulmaz cunku ambar kapaklar su gec rmez deg l hava gecirmez
olmal r.bunun anlam s zan sular ekyerlerine dokulur bu sular n ambara
akmamas gerekir.

Ek yerleri su ile doldur ve bekle,.


dreynlere su gelmemesi gerekir

Tebe ir Testi

Bu metod en son basvurulacak metodtur. Diger meteodlar kullan lmayacaksa last k


nen yerlere tebesir surulur ambar kapag kapat r ve s r sonra kapaklar ac r
ve last kler n uzer ndek tebes r z ler ne bak r z olmayan yerler oturmuyor
demekt r.

Bu test genelde kapak last kler n yen lenmes sonras genelde kullan r.
Survey raporu
Preliminary(ilk rapor)
Eger herhangi bir etk leyici ar za bulunursa surveyor telefonla faxla durumu PANDI
ye bildirir. Ayn zamanda durumu kaptana rapor eder.

Final rapor
Surveyor gec kme olmaks n(5 gun nde)full raporunu yay mlar ve posta ile
gonderir.Rapor a ag dakileri kapsar.:
- Surveyorun ismi.
- Raporun tarihi.
- Survey için bas vuru yapan k n sm .
- Surveyorun referans gosterdigi terimler.
- geminin ismi.
- Tipi.
- Gross tonu
- Baglama Liman
- Klas .
- Insa tarihi.
- Insa tarihi.
- Safety Construction certificate.
- Sertifikalar ve klas kond syonlar (konulmus herhangi bir eks kl k sart )
- Son special survey.
- Son load line survey.
- Cargo hold say .
- Her bir ambar icin ambar ac kl k say .
- Ambar kapak kapatma s stemleri.
- Her bir ambar icin vantilator say .
- Havaland rma sistemleri
- her bir ambar icin soounding say .
- Her bir ambara giris menhol say .
- Ac k guverteye ac lan d ger kapaklar n say .
- Gem armatorunun oldugu sehirin ismi.
- Manager/Operator oldugu sehirin ismi
- Charterer oldugu sehirin ismi .
- Yukleme liman ndaki Kirac acentas n ismi
- Yukleme liman ndaki koruma acentas n ismi/PANDI temsilcisi.
- Gemi kaptan n ismi.
- Chief Officer ismi.
- Surveye kat lan d gerler n ne s yapt klar ve simleri.
- Yukleme r ht n yeri.
- Geminin var s zaman ve tarih
- Surveyor gemiye gelme zaman ve tarih.
- Preliminary raporun kaptana ver s zaman ve tar h.
- Yuklemen n basl yacag zaman ve tarih.
- Gem n seyredeceg tar h ve zaman.
- Su gec rmezl k test n zaman ve tar .
- Preliminary raporun kaptan n el ne gecmes nden sonra yap lan tam rler n detay .
- Hasarlar n,ar zalar n ve yap lan tamirlerin fotograflar .
- Ambar kapaklar n konulan eks kl kler n raporu.

KISIM 3 – Tahliye Surveyleri

Surveyore Tal matlar


Ne zaman surveyor tahl ye onces gem ye g tme talimat al rsa el nden geld nce
gem den z sartlar ndak g gormek ster. Gem ye geldiginde tum bask
ller n yer nde ve kapaklar ac lmam s olarak gorerek raporuna ekler ve onun
gozet nde ambarlar ve eger muhur varsa ac r,yukun gorunusunun ambarlar
ac ld nda olduguna veya durumu konusunda sahitlik yapar.Eger herahangi bir
su kacag varsa surveyor full ambar kontrolu yapacakt r ve gem n yuku tahl yes
tak p edecekt r.Yukun tahl yes nden sonra ambarlara g rerek hasar gormus yuku
inceleyerek raporlar ve ambarlar n alt k mlar kontrol eder yukun nas l
hasarland bulmaya cal r ve bulgular raporlar.

Survey

Herhangi bir hasarl yukun tahl yes gem kaptan n beyan na gore yap r.
Ozell kle ne tur hasar oldugu ve nas l oldugunun kontrol listesine gore raporunu
haz rlar. Surveyorun tal matlar na gore b lg ler toplanacak ve hasar n gercek neden
ve nas l oldugu tesp t ed lmeye cal lacak

- Kimi temsilen ve k m taraf ndan bas vurunun yap ld .


- geminin ismi ve sefer says .
- Gross tonnage and baglama liman .
- Atanma amac .
- Surveyorun gem ye c kma tar ve zaman .
- Gem n yanast yer.
- Kaptan n ismi.
- Manager/Operator oldugu sehirin ismi
- Charterer oldugu sehirin ismi .

- Yukleme liman ndaki Kirac acentas n ismi


- Yukleme liman ndaki koruma acentas n ismi/PANDI temsilcisi.
- Gemi kaptan n ismi.
- Chief Officer ismi.

Asag dak dokumanlar n kopyas al nmal r

- Jurnal sayfalar n sayfalar .


- Mate's Receipts and Bills of Lading
- Seferdeki havalnad rma kay tlar .
- Sintine sounding kay tlar .
- Yukleme ve tahl ye l manlar nda mevcut sefere bagl stevedor ile PANDI temsilcisi
aras nda yap lan hasarla lg yaz smalar n kopyalar .
- Mevcut sefer Kargo plan kopyas .
- K rac dan ,yukley veya stevedordan al nan mevcut seferle lg hasar
dokumanlar n kopyalar
- Gemi planlar (mesela ventilation plan, piping plan, general arrangement plan and
capacity plan).
- SOF gem tahl yesi ile ilgili olan n jurnalle kars lst r ayn peryodlar kaps yor bak.

Herhangi bir hasar ile ilgil surveyor raporu


Ambar Sintine Non-return valfleri
Uygun sekilde cal yormu kontrol et. Makine dairesinden valflerin sand klar ac
valflerin içini veya sintine ile ilgili k mlar kontrol et.

Tank toplar

- Bas nc testinin detaylar


- Eger tank topta catlak, hasar varsa detaylar ver veya baska hasar varsa
onlar bel rt, kaynaklarda zay fl k varsa belirt.
- Eger hasar tank topta k kacaklardansa menhol contas , t saplama ve somun
hakk nda bilgi.
- Menholler g nt ve uzer nde koruma kapaklar varm ?
- Borulardak del kler.
- Borular n genel gorunusleri.
- Deliklerin gercek yerleri neden olustugu bak ms zl k le lg herhangi bir kusur
varm ,borularda olusan er men n nedenleri.(icerden d sar m yoksa d sardan cer
dogrumu)
– Delik veya ar za ulas lab lecek b r yerde mi?ambarlar yukleme onces kontrol
edildiginde kolayca gorulecek bir yerde mi.?
- Flencten su kacag varsa,flencin tamam yle paralel mi kontrol et.Kullan lan
contan n t pini kontrol et kondisyonuna bak.flencin olcusu kullan lan saplama
somunun boyutlar ve genel kondisyonlar kontrol et.
- Eger yogusma dan olusan bir hasar varsa full vantilasyon surveyi yap.
Survey raporu
Preliminary
Survey tamamlan r tamamlanmaz Surveyor hemen ilk raporu haz rlar k saca olay
anlat r,hasar n durumunu belirtir ve nas l neden olustugunu yuke hasar verip
vermedigini belirtir.

Final
The Final Survey rapor tam olarak ayr nt b r sek lde surveyin detaylar ve
hasar n nedenlenler anlat r. Genel olarak surveyor taraflar sorumluluk alt na
sokacak sekilde kendi goruslerini ortaya koymaz.

Stevedor Tahliye Sonras Raporu

Tahliye tamamlan r tamamlanmaz b r cok l manda adet hal ne gelm s oldugu gibi
stevedor gemi kaptan na stevedor outturn raporu mzaya sunar. Bu dokuman genel
olarak yuku le lg tan mlamalar verir ve eger herhangi bir hasar varsa bunu
belirtir.

Stevedorun elleclemesinden dogan eger herhangi bir hasar varsa ve


belirtilmemi se gemi kaptan bunu imzalamay red eder,eger hasar beilrtilmi se
gemi kaptan "for acknowledgement of receipt only." Yazarak imzalayarak al r.
Burada tan mlamalara ve hasar n miktar n dogru yaz p yaz lmad kontrol
etmem z gerekir.

Gemide yukleri kimler kontrol edebilir.

r cok liman celik yuku ile limana gelen gemilerde pek al k olunmayan sey
gemiye yuk ilgililerinin gemiden kimseden izin almadan surveyorunun c kmas yukle
lgili fotograflar cekmesi, yukun yuzey nde silver(gumus)nitrat testi yapmas veya
gemide ne i inin oldugudur.

Boyle insanlar gem n mahrem yet onemsemezler, kendilerini kaptana


tan tmalar ve gemide ne i yapacaklar anlat rlar ve eger gemi kaptan musade
ederse gemide kalab rler.

Yuk al yuku tahl yeden sonra r ht mda kontrol edeb r ama gemi kaptan n
musadesi olmadan gemide asla yapamaz.

Gemi kaptan boyle Survey durumunda acentas na veya PANDI temsilcisine bas
vurarak ondan yuk ilgilisinin gemide kalmas ile ilgili mecburiyeti hakk nda tavsiye
alabilir.Ve genel olarak yuk temsilcisinin surveyoru gemi taraf temsil eden bir
ki iyle birlikte olmal r.Sunu unutmayal m k sefer s ras nda toplanan bilgiler ozel
bilgiler olup yuk temsilcinsin veya baska b n kontrol etmesi sak ncal r.
Eger herhangi bir yuk hasar talebi var ise veya geminin tutuklanmas soz konusu
ise acilen PANDI temsilcisine uygun tedbileri alabilmesi için haber vermelidir.

KISIM 4 – Yük E ya Surveyi

Survey
Eger gemideki yükün hasarl oldugu beliritiliyorsa surveyore haber verilmeli ve
tahliyeden sonra yuku kontrol edilmesi saglanmal r. PandI belki surveyore yukun
temsilcisiyle birlikte geni bir survey için surveye kat lmas talimat verir.Surveyor
sunu unutmamal r olusan hasar n gemide olustugunun ispat al ya aittir.Sunuda
unutmamal z al hasar n azalmas için gerekli onlemi almamas ndan dolay
olusan hasarlardan gemi sorumlu tutulamaz.

Survey Raporu

lk rapor

saca olusan hasar n ne kadar oldugu ve ne oldugunu ve neden oldugu yaz r

Final
Final rapor asag daki detaylar kapsamal r:

-Bas vuru yapan ki inin ad .


- Surveyin oldugu yer ve tarih /saat.
- Surveyin amac .
- Geminin ismi var s zaman ve tahl yen n baslad tar h.
- Survey yap lan esyalar n oldugu B/L detay .
- Surveye kat lanlar n isimleri ve temsil kapasiteleri.
- Al n ismi.
- Yukun tahliye edildi i ambar n detaylar .
- Gercek yukun survey yap ld n onay . Baz durumlar vard r ki bu durumlar
mesela yanl s yukun kontrolu veya yukun dogru bel rlenememesi.
- Yukun tarifi(mesela,paket, baglama,her b r un n ag rl ).
- Hasar n tam bir tarifli raporu hasardan once veya sonra yukun ambalaj n ac p
ac lmad gibi.
- Hasar n olmussa nedeni; mesela tatl su ile, klorlu s larla, s larla, tozlarla,
gresle, yak tla temas. Numune al ve ileride referans olmas için sakla.

- Hasar üzerine yorumlar buna butun ve her ac klaman n eklenm s olmas al n


nas l hakl oldugunu ve hasar n ne kadar oldugunu nas l tespit etti ini, surveyorden
nas l ald esas al nan degerin uygun ve adil oldugu dahil.
- Eger anlasma olusan hasar ile ilgili degilse bunun ispat ve delilleri ve surveyor
figurunun neden kabul edilemez oldugunun detaylar - eger al yuku kabul
etmeme giri iminde bulundugu zaman ve yuk gemiden c kar lm ssa (baz
zamanlarda hasarl yukun d sar da sat lmas gibi)bu gibi hareketler surveyor
taraf ndan akbul edilemeyebilir. Ki bunun al taraf ndan yukun kabul edilemiyecek
derecede hasarl oldugunun ispat gerekir. Butun bu olaylar ve tart smalar yukun
kabulu ve kabul ed lmemes le lg olarak raporlara yol goster r.
- herhangi bir bilgi ve olay bu tur claimler için oldukca faydal olur.

Silver nitrate (GUMUS NITRAT)testi ve ornek alma

Gumus nitrat solisyonu tuzluluk testi, tuzdan ar nd lm s nitrik asit olmad kca
guven r deg ld r: eger bu sartlar kapsam yorsa alkalin olarak reaksiyona girerler.
Bu nedenle surveyor kendi solisyonunu kullanarak gelen ikayetleri çözmeye
çal r. Gumus nitrate tuzlu bir ortam varsa zamanla reaksiyona girerek duruma
gore rengi de ir genelde süt rengi gibi olur.

Ald z pas orneklerini test yapmak uzere numune kab na koyup kapat n yaln z
elle dokunmay n vucuttaki tuz orenkelre gecerek yanl s sonuclar vermsini
sagl yabilir.

Gumus nitrate testinin pozitif olmas deniz suyunun yukle temas tam olarak
gostermez bu sadece bu olaya deniz suyuda dahil olmus anlam verebilir.Bunu
anl yabilemek için al nan numunelerin labratuvara gonderilerek incelenmesi
gerekir.

BOLUM 4 B LL OF LAD NG(KONSIMENTO)

KISIM 1 – Kanuni Pozisyon

"Temiz " Bill of Lading.


Genel kural olarak, tas dan yukleyici her zaman genel gorunusun ("the apparent
order and condition")ve yuk kondisyonunun yukleme an nda oldugunu belirten
bir konsimento vermesini ister.

Temiz bir konsimento yukun kondisyonunun ve gorunusunun temiz oldugunu hicbir


hasar olmad anlam na gelir. Temiz bir konsimento sunuldugunda gemiye gelen
yukun o anda tas taraf ndan yap lan kontrollerde uygun bulundugu anlam na
gelir. Bu sunum yukle lg herhangi bir sorun oldugunda yukun kendi kontrolleri
alt na girmeden onceki durumununda belirlenmi olmas saglar.
Mesela tas yukleme oncesi hasarl ,pasl bir çelik yuku tas mas nda temiz bir
konsimento veririse,tas sorumluluk alt na g rm s olur yukun al tas bu
hasarlardan dolay sorumlu tutar.Tas asla s nle tart smaya g rmez hangi rulo
ne zaman nerde nas l hasar gordugu ile ilgili cunku elinde temiz konsimento vard r.

Konsimentoda yukun durumunun dogru yaz lmas oneml dir.tas kendini yanl s
yaz lm s konsimento varsa koruyamaz bu nedenle kons mento mzalan rken yukun
durumunun tam olarak belirtilmi olmas gereklidir eger bel rt lmem sse
mzalanmamal r hemen s rkete ve PANDI ye haber verilmeli ne tur not koyulacag
konulacag hakk nda yard m stemelidir.genelde konsimentolara Mate Receipt de
belirtilen notlar konulur.Mate receipt üzerindeki remarklar her zaman dogru
olmal r.

Letters of Indemnity(Yetki Mektubu)


Yukley s k s k gercek dunyada sat s sozlesmeleri ve kredi mektubu gere i temiz
konsimentoya ihtiyac duyar bu nedenle kirac veya gemi sahibini asl nda tem z
olmayan k rl pasl yuk bir yuk için temiz konsimento vermek için ikna etmeye gayret
gosterir Bunun temiz konsimento olmas için yukleyici Letter of Indemnity vererek
yukun k rl ve hasarl olmas na kars n verilen tem z konsimentodan c kacak sorunlar
n sorumlulugu ustune almaya cal r.

Bu oldukca tehl kel b r durumdur cunku kirli ve hasarl bir yuk için verilen temzi
konsimento her zaman tas baglar letter of indemnity nin hiçbir koruyucu özelli i
yoktur.

Ticari sebeplerden dolay yukley nin verdi i letter of indemnity lerin bir cok geçmis
olaylarda oldugu gibi gelecektede verilecek anlam na gelmez genelde ortaya ç kan
antla mazl klara gore hangi yukun hasar n yuklemeden once olustugunun
bel rlenmes r.

Eger temiz konsimento veya yetki mektubu verilirse Sigorta kapsanm ndan
r.Sadece yetki mektubu yukun tem z olup olmad le lg b r suphe varsa ve
konsimento bu nedenle haz rlanam yorsa verilebilr.

artl Kon imento(Claused Bills of Lading)

Yukun gorunusu ve kondisyonu deg lse tas konsimentoya not koymakta


srar eder.

Eger tas ma sozlesmesine gore bu kabul ed leb lir degil ise tas kend kal plar na
gore ster anlam dogru olsun ster olmas n konsimentoya not koymak ster. Eger
tas b r cok hasardan veya kay ptan enidese duyuyorsa belk de bu yukley n
sorumlulugunda olabilir..

Eger bir tas ma sozlesmesi varsa ve tas konsimento "as presented"olarak


vermek zorunda ise bu seferde yukley kendi kal plar na gore notlar koymaya
cal sacakt r ama tas n bunu kabul etme gibi bir zorunlulugu yoktur.
Genel kural olarak, tas konulacak olan notun kal uzer nde anlasmal rlar.
Prakt kte,b r cok l manda yukleme onces sorveyor atamas yap larak tas ad na
yukley le rutin terimler uzerinde anlas r.Eger b r uzlasmaya var lamazsa beklide
sigorta sirketi direk veya dolayl olarak surveyorune kendi direktif verecektir.ve
dogru kal plarda not konulmas sagl yacakt r.

KISIM 2 – Yükle ilgili Konulacak notlar(CARGO CONDITION CLAUSES)

Genelde bu tur yukler için tek bir not kal yoktur ama asag dakilerin PANDI
taraf ndan konulmas tavsiye edilir.

"Rust stained"

Rust stained (Pas lekeli)

%75 veya fazla nce tozlu pas bütün yüzeyin üzerindedir, aç k kahverengindedir ve
pürüzsüz bir metal yüzeyi aç a ç kartmak için sürterek, ovalayarak veya tel f rça ile
rçalayarak kolayl kla yüzeyden uzakla labilir

"Partly rust stained"

Partly rust stained ( smen pasl )


Kahverenginden çok koyu kahverengine kadar de en renkteki pas, yüzeyin
%75’inden az kaplam r. Tel f rça ile uzakla ld nda hafifçe pürüzlü ve mat
çelik yüzeyi elde edilir. Ortaya ç kan yüzey “pas kapl ” veya “ smen pas kapl ”
olabilir.
"Rusty"

Rusty (Pasl )
%75 veya daha fazla Kahverenginden çok koyu kahverengine kadar de ik
renkteki pas ile kapl r, tel f rça ile uzakla ld nda pürüzlü ve mat çelik yüzeyi
elde edilir.

"Rust Spots Apparent"

Rust Spots Apparent (Pasl bölgeler görünüyor )

Çizgisel ekilde (küresel de il) belirli yerlerde çok hafifçe pas metale i lemi tir ve tel
rça ile uzakla ld nda pürüzsüz çelik yüzeyi elde edilir. Pas kabuksuz yüzey
mlar “pas kapl ” olabilir
"Rust spotted"

Rust spotted (Pasl bölgeler)


Gözenekli ve çizgisel ekilde belirli yerlerde pas metale i lemi tir ve tel f rça
uzakla ld nda pürüzlü çelik yüzeyi ele edilir. Pas kabuksuz yüzey k mlar “pas
kapl ” olabilir

"Wet before shipment"(Yuklemeden once slak)


smen veya tamamen yuzey yuklemeden once slak gorunusludur veya yukun
nden hareket ettirildikce veya kald ld kca sular akmaktad r.S cak cekim rulolar
kald rd kca genelde katlar s r ve araya giren sular rulonun d kuru g
gorulsede d sar c kar buda rulonun yukleme oncesi slak oldugunu gosterir.

"Rust with pitting"

Rust with pitting (Gözenekli pas )


Kahverenginden çok koyu kahverengine kadar de ik renkteki
pas ile kapl r, tel f rça ile uzakla ld nda gözenekli (göz göz delikli) çelik
yüzeyi elde edilir.
"Covered with snow"Kar ile kapl
Visible surfaces partly or totally covered with snow and/or ice.
gorulebilen yuzeyler tamamen kar/veya buzla kapl

"Areas of steel surfaces reacting to silver nitrate solution tests"

Yüzey alanlar , gümü nitrat eriyi i testlerine tepki gösteriyor

Silver nitrate. Note milky white area: positive reaction


Yüzeyin tuzlu su veya di er kloradlar ile temas etti ini gümü nitrat testleri aç a
kartmaktad r ve sut rengine donmektedir.

Suphelenen bolgeler test edilir. Eger tepkime varsa bu tuz oldugunun belirtisi olarak
kabul edilir

"Stained by an unidentifiable powder"


Tarif edilemeyen bir renkteki tozlu belirli oranda lekelenmi
A nd bir kimyasal n varl veya ambar rutubetinin neden olabilece ini
gösterecek renkteki tarif edilemeyen bir toz ile belirli bir oranda kaplanm yüzey.

"Rust streaked"; "evidence of contact with free moisture - drip down rust
streaks" Daha önceden rurtubet ile temas gösterir çizgili pas

Yüzey, daha önce onun üzerine su damlad gösterir erit eklinde


(çubuklu) pas izlerine sahiptir.

NOTE:Baz yuklerin paketli olmas dolay yle yukarda ac klanan not konulab r
mesela, "Wrappers Rust Stained." Galvanizli materyalle kaplanm s ise pas varsa
"White Oxidation Marks"veya "White Rust". Bu notlar koyarken En onemli sey
rutubetten dolay hala damlalar varsa bunlar n gozlemlenmesidir.

Mekanik (Ellecleme) Hasarlar


Yukleme s ras nda olusan hasarlar yukun sekl bozulmas ndan baska b r sey
olmasada,bu tur hasarlar yukun elleclemeye uygun olmamams ndan veya istif
amacl olmamas ndan da kaynaklanab r.Bu sek lde olusan hasarlar konsimentoda
asag daki gibi belirtilebilr.
Unwrapped material Hot rolled steel sheeting in coils (Paketsiz s cak cekme
rulo saclar)

Hot rolled coils. Note bending damage to inner circumference turns of


plating(s cak cekme saclar ic koselerde ezilme hasar olmus)

Hot rolling coils - excessive telescoping


cak cekme rolu sac n teleskop gibi ac lm s olmas )

"Elleclenirken Plakalar n c ve d s (yada her taraf)koseleri lokal olarak ezilm s ve/veya


bukulmustur say sal olarak adedi belirlenmeli

(Inner and/or outer (or both) edges of plating locally dented and/or buckled where handling
gear marked (number of coils affected).")

Kavisler, yakalar (flan lar) ve ba lant levhalar bozulmu (bent, flanges and web distorted).
Flan lar ve ba lant levhalar n her ikisinin de bozunmas na ba olarak daha önce düz olan
yap sal k mlar e ilmi tir.

ndaki parçalar boylu boyunca e ilmi tir. Belirli say da parça etkilenmi tir (bundle pieces bent
along entire length, affects number pieces).
Bir tomardaki belirli say daki daha önce düz olan plakalar, çubuklar, borular veya di er küçük ç talar
kendi uzunluklar boyunca e ilmi tir.

Tomardaki parçalar uçlar ndan d ar ya do ru f rlam r, belirli say da parça e ilmi tir (bundle
pieces projecting on edges, number pieces bent).
Bir tomardaki baz levhalar, çubuklar, borular, veya di er küçük ç talar; tomardaki di er parçalar n
bitti i noktadan daha ileriye ç km r.
Belirli bölgelerde beton kaplama (k lcal çatlaklar, dökülmeler, k klar) vard r (concrete coating
[hairline cracked/chipped/broken] at location).
Bir boruda beton a rl k kaplamas nda k lcal çatlaklar vard r veya kaplama belirli bölgelerde
dökülmü veya k lm r.

Belirli yerler, bir miktar içeri göçmü (dented in number positions at location).
Bir boru veya içi bo parça, iç çap n azalmas na neden olacak ekilde belirli bir bölgesinden belirli
bir miktar içeri göçmü tür.

Sapanlar n tak ld yerlerde kenarlar (içeri göçmü /k vr lm ). Belirli say da levha veya bobin
etkilenmi tir (edges [dented/buckled] at location where handling gear marked. Affects number
[windings/plates]).
Belirli bir bölgedeki belirli say daki levha y nlar n veya belirli say daki s cak olarak sar lm levha
makaralar n kenarlar , kald rma veya ta ma ekipmanlar vas tas yla içeri göçmü veya
bükülmü tür.

Kenarlar n belirli k mlar (kertilmi /oyulmu ). Belirli say da levha veya bobin etkilenmi tir (edges
[scored/gouged] at location. Affects number [windings/plates]).
Belirli bir bölgedeki belirli say daki levha y nlar n veya belirli say daki s cak olarak sar lm levha
makaralar n kenarlar , kald rma veya ta ma ekipmanlar vas tas yla epey derince kertilmi tir.

Belirli bir yerde kenarlar (dalgal /biçimi bozulmu /uçlar yukar bükülmü ) (edges
[waved/distorted/bent/upwards] at location).
Çelik bir plakan n kenarlar belirli k mlarda dalgalanm , biçimi bozulmu veya uçlar yukar
bükülmü tür.

Yakalar (flan lar) belirli yerlerde belirli k mlarda e ilmi tir (flange bent in number positions at
location).
Çelik bir parçan n yaka (flan ) k sm belirli bir yerde belirli bir ekilde bükülmü tür.

Belirli k mlardaki belirli say daki kenetleme yivleri (e ilmi /içeri göçmü ) (interlocking grooves
[bent/dented] in number positions at location).
Bir levha kümesinin ba lant yivleri (kenetleme yataklar ) belirli bir k mda belirli yönde e ilmi veya
içeri göçmü tür

lenmi yüzeyler belirli bir miktar mm’den fazla (kertilmi tir/yamulmu tur/ezilmi tir) (machined
surfaces [scored/nicked/indented] to a depth in excess of number mm).
Bir borunun flan lar veya aç kesilmi uçlar gibi pürüzsüz i lenmi yüzeyler mm olarak belirli bir
derinli e kadar kertilmi , yamulmu veya ezilmi tir.

Belirli bir yerinde belirli bir yönde ambalaj (y rt lm /delinmi ). Yükün görünür k sm ; yüzey durumu
ve/veya mekanik hasar maddeleri ile tan mlay z (packing [torn open/punctured] in number
positions at location. Visible cargo is surface condition an/or mechanical damage clauses).
çindeki yükün yüzey durumunu ve/veya mekanik hasar ortaya ç karacak ekilde, belirli bir
bölgede belirli bir yönde ambalaj y rt lm veya delinmi tir.

Sapanlar n tak ld yerlerde ambalaj n kenarlar içeri göçmü (packing edges at location dented
where handling gear marked).
Belirli bir bölgedeki ambalaj kenarlar kald rma veya ta ma ekipmanlar vas tas yla içeri göçmü
veya bükülmü tür.

Belirli bir bölgedeki koruyucu kaplama (sürtünmekten a nm /kertilmi /k lm /yok olmu tur)
(protective coating [chafed/scored/broken/missing] at location).
Bir borudaki, bir levha kümesindeki veya ba ka bir üründeki epoksili, ziftli, katranl , asfalt mastikli
veya ba ka bir koruyucu kaplama belirli bir bölgede sürtünmekten a nm , kertilmi , k lm veya
kaybolmu tur.

Yetersiz ba lama, bir miktar ba lama band (eksik/kopuk/kay p) (Strapped insufficiently, number
strapping bands [loose/broken/missing]).
cak olarak sar lm bir çelik levha bobini veya plakalar, çubuklar, borular veya di er küçük ç talar
tomar eksik, kopuk veya aç kça kay p ba lama bantlar nedeniyle yetersizce ba lanm r.

Belirli bir bölgedeki bobinler, belirli bir mm’ye kadar teleskopikle mi (d ar ya do ru ta r)


(windings at location telescoped up to number mm).
cak olarak sar lm çelik bir levha bobininin sarg lar , belirli bir mm kadar bobinin ekseni boyunca
ar ya do ru hareket etmi tir

-Rlolar n oval olmas : tafral rulonun iç cap n deg smes r.her tarfa nda olcusu al nmal
etkilenen rulolar n say yaz lmal r.

Note: Rulolar n s ve baglar n etkisi oldukca dikkate al nmald r. Ac lm s rulolar


uygun sekilde istif edilemezler, hasar gorebilir. Ac lan strapinglerin tekrar
baglanmas ve bu tur eks kl kler n m mumda tutulmas oneml r asla
onemsememezlik yapmay n.

cak cekme celik sac band llar


"saclar n kosleri elleclenirken lokal olarak ezilmis veya bukulmustur." "Edges of
plating locally scored/gouged (etkilenen band llar n say yaz n.)

Tekli celik saclar

- "(sac n say ver). Sac n koseleri lokal olarak elleclenirken eg lmistir"


- "(sac n say ver).sac boyunca dalgalanm s/egilm s tir.(Plates waved/bent along
length. Bent on end." )

"Geni celik profiller"(Large steel beams)


Genis celik profiller(Large steel beams)

Bunlar tek baslar na tas nab ld g ayn zamanda b rkac tanesi baglanarak
bandle halindede tas nab rler. As yuklu sapan prof ller n eg lmes ne neden
olabilirler. Ne zaman bandle formundaysalar bagl veya bags z en oneml oturma
yuzeylerinin st flend nde bas nca dayanab leceg kontrol edin, koselerde b r
cok ciddi sekil bozuklugu bu nedenle olusab r ve bu tur hasarlar al ld k
deg ld r.Koseler ust uste konulmaz fakat kosler c ce g recek sek lde
leb rler.Profiller buyuk m ktarlarda tas rlar.
- "(Parca say ) istif amacl olarak koseler yanl s sek lde ustuste bindirilmi olabilir."
- "(Parca say ) koseler lokal olarak egilmis.yanaklar egilmis, . Profillerde egiklik ve
sekil bozuklugu olusmus."

Ticari demir

Kucuk k sa sek l verilm s, duz ,yuvarlak koseli,kanall formda materyallerdir.yaklas k


olarak 20 and 40 feet boyutunda k sm yuk olarakta tas rlar.Korumas z band l
olarak bulundurular ve genel olarak metal starping bant veya telle b r arada
tutulurlar.Eger paketlenmez ve s ca baglanmazlarsa ellecleme yaparken
kolayca hasarlanab rler..
- "Bundles loosely secured."
- "Securing of bundles insufficient."
- "Individual pieces projecting on ends. Projected and pieces bent."

Borular ve Tupler
Yukardaki remarklar t cari demirler için gecerlidir ama kucuk band l halindeki borular
içinde gecerli olabilir. Eger bunlara kucuk koruma kapaklar tak ysa bunlar nda
durumu belirtilecek.

Tek yumusak celik borular dag k ve deg k boyutlarda olabilir. Hasar borular
uzerinde veya uclar nda lokal eziklikler halinde olabilir. Boru sonlar n tamamen
bozuk olmas sonlar n yuvarlakl kaybetmes ne neden olur.Eger eg m verilmi
ve kaynaga haz r olan uclar bozulmussa ve hasar gormusse yen den eg m
ver lmes gerekeb r.Bu tur boru ve tupler genel olarak bak r veya plast k kapl
tutamaclar/kancalarla elleclenirler.

Asag daki gibi etkilenenler say sal ve sekil olarak belirtilir:


- "(Number) pipes locally dented in (number of places)."
- "(Number) pipes dented on one end. Out of round on one end."
- "(Number) pipes bevelled end scored, nicked, cut."

Ozel korumal boru ve c mento kaplank s borular s k s k gemi yukunun b r parcas


olurlar.her nekadar bu tur yukler korumas zda olsa hasarlar genelde kaplamalar na
veya hasarlarda elleclemeden dolay art s olur.
- "Cement lining affected by hair line cracks."
- "(Say ) pipes cement coating chipped and/or locally broken on ends."
- "(Say ) pipes protective coating locally scored, chafed where handling gear
marked."

Wire rods (Cubuk demirler)


Unwrapped goods(ambalajs z esyalar)

Wire rods: disintegration of bundles caused by bad stowage & rough


handling( Cubuk demirler yanl s ve kotu st f ve kaba elleclenme nedeniyle
dag lm s halde)

Ambalass z dem r cubuklar genelde cizilme,egilme,bukulme,burkulma ve dolasma


hasarlar ndan etkilenirler.Bu tur cubuklar genelde yeniden duzenlenme slemine
tabi tutulurlar.Egilme ve bukulme ye maruz kalan cubuklar beklide k rlar.Egilme
ve bukulme uretim hatt nda gec kmeye neden olur.Asag dak kosullar konulab r:
- "Strapping bands slack and converging. Bundles slack and leaning to one side."
- "End windings twisted and/or tangled."
- "Percentage of visible windings nicked, scored, chafed."

Ambalajl Esyalar(Wrapped goods)


Ambalajl demir cubuklar genel olarak ongerilme amac yla kullan rlar mesela
muz k aletler n teller veya otomobil last k telleri gibi. Herhangi bir hasar her ne
olursa h c kuskusuz claim olusmas na neden olacakt r.

Bu hassas bir materyaldir ve asag dak sartlar konulab r :


- "Packing locally chafed where handling gear marked."
- "(Rulolar n say s) packing locally torn, partly torn, visible contents scored, chafed,
rusty."
Sheet pilings(kaplama perdeleri)

Kaplama perdeleri gondermeye haz r halde(Sheet pilings ready for shipment )

Tek veya kaplama perdesi koserleden b rb rne gecmeleri (kilitlenmeleri)için


yuvalara sahiptirler.Bu kilitleme yuvalar n hasar almamas gerekir.

- "Keying grooves locally bent in (say ve pozisyonunu belirt)."


Eger uzerinde koruma yoksa normal pas sart konulabilir.Eger koruma varsa ve
hasar gormusse asag daki sartlar yaz labilir.
- "Rust stained/rusty, where protective coating scratched, scored, gouged or chafed
away."

Wrapped material(Ambalajl Materyaller)


Steel coils(Celik Rulolar)
Steel coils(Celik Rulolar) – (Soguk cekme rulo saclar)cold rolled steel strip
sheet

- "Paket çemberin iç ve d s koseleri elleclemeden dolay ez lm s ve vuruk zler n


olmas "

Packages(Paketler)

Paketler soguk cekme plakalar(Packages - cold rolled sheets)

- "Paketlerin Alt ve ust kosler elleclemeden dolay bukulmus durumda olmas


Genel olarak
- "(Side packing) (circumference packing) (inner core packing) (top packing)
locally dented / scored / torn open / contents exposed / visible plate edges buckled/
scored / chafed / rusty."
- "(Say ) strapping bands broken and/or missing."
- "Inner and/or outer circumferences plate edges telescoping, edges of plating
buckled/torn."
- "Coil (paket numaras yaz) ovalised ( c cap olculer her yondede al ve belirt)"
BOLUM 5 SOZLESMELERDE SORUMLULUK

KONTRAT TURLERI
Konsimentonun (tas ile yuk ilgilileri aras nda ki tas ma sözlesmesi) yan nda
genel olarak tas malarda Time Charterparty oveya Voyage Charterparty, veya her
ikisi de olabilir.

Hague veya Hague-Visby Kurallar alt nda Gemi sahibinin sorumlulugu


Konsimento genel olarak Hague veya Hague-Visby Rules at f yapar. Bu kurallar
genel olarak Time Charterparty veya Voyage Charterparty veya Paramount
Clause ile ili kili olurlar. Hague veya Hague-Visby Kurallar alt nda, Tas , Gemi
sahibi veya Disponent Owner bir mecburiyete sahiptirler, baslamadan once ve her
sefer n baslamas s ras nda gemi sahibi gemisini denize ve yuke elveri li hale
getirmek ve korumak zorundad r.Bu amaç icin eger gemi yuke elveri li degilse
denizede elveri li say lmaz.Bunun yan nda bu kurallar yukun uygun,dikkatli
tas nmas ,elleclenmesive istif edilmesini ve tahliye edilemsinide zorunlu k lar.

Yukleme,istif ve tahliye i lemleri

Time Charterpartileri
Her ne kadar duzelt lme yap lmam s Time Charterparty formlar alt nda k rac n
sorumluluklar gemi sahibine gore daha fazlad r ve yuklemeden istiften ve yukun
bosalt lmas ndan k rac sorumludur.Yinede gemi kaptan operasyonlarda mutlaka
yetkilerini kullanmal r ve gozetleyip denetlemelidir baz durumlarda sorumluluk
gemi sahibine gecer.Mesela gemi kaptan n yuklemey tak p etmemesi veya
stabilite problemleri olusursa k bunlar gemi kaptan n sorumluluklar ndand r.

Eger k ra sozlesmesinde belirtilmisse ki pek al la gelmi bir uygulama degil, gemi


kaptan yuklemeden istiften ve tahliyeden sorumlu tutulamaz.Bu tur olaylarda
sorumluluk kirac ya ve stevedora gecer.
NYPE Inter-Club Agreement
yukle ilgili anlasmazl klar basit olarak NYPE form Charterparty lerde basitce
belirtilmistir.Eger kontrat Inter-Club Agreement ili kilendirilmi se genel kural olarak
geminin denize elveri li olmamas ndan dolay olusan anlasmazl klarda gemi sahibi
%100 sorumlu olacakt r.(veya geminin hatal veya kusurlu seyrinden dolalay olusan
hasarlarda dahil) Kirac yukun elleclenmesinden %100 sorumlu olacakt r.(eger
sozlesmede gemi kaptan n sorumluluklar yla ilgili bir duzenleme yap lm ssa
sorumluluk %50 -50 paylas labilir.)

Voyage Charterpartiler
Voyage Charterparty alt nda genel olarak yukleme, istif ve tahliye FIOS terimleriyle
kirac ya aittir.Eger liner term ler kullan yorsa bu seferde gemi sahibine ait olur.

Sonuc
Yukar da genel olarak partilerin anlasmalara gore c kan anlasmazl klara gore
sorumluluklar belirtmi oluyoruz. Eger anlasmazl k veya anlasmalara uyulmamas
halinde PANDI ile temasa gecilir.Cok kar k anlasmazl klarda veya problemlerde
ozellikle celik yuku tas malarda PANDI genel olarak legal ve teknik olarak destek
saglayarak olaylar olusmadan engellemeye cal r veya hukuki i lem s ras nda
legal destek verir.

ISTIF VE ELLECLEME ILE ILGILI RESIMLER


Yüzey Durumu Maddelerinin Uygulamas n Örnekleri

U demiri ve kö eler (pas belirli yerlerde Ambalajlanm bobinler. Yüzey Durumu


temizlenmi ). Yüzey Durumu Maddesi: Pas Maddesi: Ambalaj pas lekeli (packing rust
lekeli (rust stained). stained).

Çelik levhalar. Yüzey Durumu Maddesi: Rutubetli oldu u aç kça belli olan nervürlü
Pas lekeli, yüklenmeden önce slanm in aat demiri. Yüzey Durumu Maddesi: Pas
(rust stained, wet before shipment). lekeli, yüklenmeden önce slanm (rust
stained, wet before shipment).
Sar p sarmalanarak ambalajlanm çelik Putrellerdeki (I demirlerindeki) bir miktar pas
levhalar. Yüzey Durumu Maddesi: Ambalaj kabu u hala dokunulmam haldedir, fakat
smen pas kapl (packing partly rust pas yakalara ve ba lant levhas na sinsice
stained). ilerlemektedir. Do ru yerle tirme
pozisyonuna dikkat edilmelidir. Yüzey
Durumu Maddesi: Pas lekeli (rust stained).

Plakalardaki pas kabuklar n ço u


bozulmam haldedir, fakat kenarlardaki pas Putrellerdeki (I demirlerindeki) bir miktar pas
kabuklar ta ma sapanlar taraf ndan kabu u hala dokunulmam haldedir, fakat
parçalanm r. Yüzey Durumu Maddesi: pas yakalara ve ba lant levhas na sinsice
smen pas lekeli, yüklenmeden önce ilerlemektedir. Do ru yerle tirme
slanm (partly rust stained, wet before pozisyonuna dikkat edilmelidir. Yüzey
shipment). Durumu Maddesi: Pas lekeli (rust stained).

Sar p sarmalanarak ambalajlanm çelik


levhalar. Yüzey Durumu Maddesi: Ambalaj
smen pas kapl (packing partly rust
stained).
Ara ba lant parças üzerinde pul eklinde
pas kabu u olan putreller (I demirleri).
Yüzey Durumu Maddesi: Pas lekeli, pasl
bölgeler görünüyor (rust stained, rust
spots apparent).

ca sar lm çelik bobinler. Yüzey


Durumu Maddesi: Pasl (rusty).

U demirler. Yüzey Durumu Maddesi: Pasl Çelik levhalar. Yüzey Durumu Maddesi:
(rusty). Gözenekli Pas (rust with pitting).

Çelik levhalar. Yüzey Durumu Maddesi:


U demirler. Yüzey Durumu
Gözenekli Pas (rust with pitting).
Maddesi: Pasl (rusty).

cak sar lm çelik bobin. Yüzey Durumu Demiryolu raylar . Yüzey Durumu Maddesi:
Maddesi:bobinler
Galvanizli Pas kapl , pasl
(örtüsü bölgeler
ç kar lm ). Gözenekli Galvanizlenmi
pas (rust with pitting) .
boru y nlar , bir
Yüzeygörünüyor
Durumu (rustMaddesi:
stained, Galvaniz
rust spots pasivizasyon i lemine tabi tutuldu una
apparent).
kaplama beyaz oksidasyondan dair herhangi bir belirti
etkilenmi (galvanising affected by white göstermemektedir. Yüzey Durumu
rust). Maddesi: Galvaniz kaplama mat renkli
(galvanising dull).
Daha önce tuzlu su ile temas etmi
cak sar lm bobin, pas n görünü ü
ve rengi üpheli görünmektedir. Yüzey
Durumu Maddesi: Pas maddesi
uygulanabilir + yüzey gümü nitrat
eriyi i testine tepki vermektedir (rust
clause applicable + surface areas
Yükün terlemesiyle içeriden gelen su
damlac klar nedeniyle eritler eklinde
paslanm ambalajl bobin. Yüzey
Durumu Maddesi: Ambalaj pas lekeli,
daha önceden su ile temas
gösteren çizgili pas (packing rust
stained, streaky rust indicates
previous contact with water).

Mekanik Hasar Maddelerinin Uygulamas n Örnekleri

Yükün terlemesiyle içeriden gelen su Daha önce tuzlu su ile temas etmi s cak
damlac klar nedeniyle eritler eklinde sar lm bobin, pas n görünü ü ve rengi
paslanm ambalajl bobin. Yüzey Durumu üpheli görünmektedir. Yüzey Durumu
Maddesi: Ambalaj pas lekeli, daha Maddesi: Pas maddesi uygulanabilir +
önceden su ile temas gösteren çizgili yüzey gümü nitrat eriyi i testine tepki
pas (packing rust stained, streaky rust vermektedir (rust clause applicable + surface
indicates previous contact with water). areas reacting to silver nitrate solution test).

Ambalajlanm bobin forklift taraf ndan Ambalajlanm bobin kald rma kancas
hasarlanm r. Mekanik Hasar Maddesi: taraf ndan hasarlanm r. Mekanik Hasar
Ambalaj iç çemberde bir noktadan Maddesi: Sapana denk gelen yerde iç
rt larak aç lm r, görünür yük çemberde ambalaj n kenarlar ezilmi tir
kertilmi tir, 15 sar m etkilenmi tir (packing edges at inner circumference dented
(packing torn open in one place at inner where handling gear marked).
circumference. Visible cargo is scored. Affects
15 windings).
Plakalar. Mekanik Hasar Maddesi Putreller (I demirleri). Mekanik Hasar Paslanmaz çelik plakalar y . Mekanik
(y ndaki en üst plaka): Tüm uzunluk Maddesi (soldaki putrel): Yaka uç tarafta Hasar Maddesi: Ta ma sapan n denk
boyunca kenarlar dalgal (edges waved bir yöne e ilmi (flange bent in one position geldi i plakan n orta k sm nda kenarlar
along entire length). at end). ilmi , iki plaka etkilenmi (edges dented
at centre where handling gear marked. Affects
two plates).
Hafif ç ta parçalar y : Mekanik Hasar Plaka y ndaki çok say da levha girintili
Maddesi (soldan ikinci y n): ndaki nt haldedir. Mekanik Hasar Maddesi
parçalar boylu boyunca e ilmi , iki (kenarlar): Ta ma sapan n denk geldi i
parça etkilenmi , yetersiz ba lanm , bir alt orta k mda kenarlar e ilmi ,
erit k lm , üçü kaybolmu (bundle yetersiz ba lanm , bir ba lama eridi
pieces bent along entire length. Affects two lm (edges dented at bottom centre
pieces. Strapped insufficiently, one stap where handling gear marked. Affects two
broken, three missing). pieces. Strapped insufficiently, one strapping
band broken).

YAPISAL LIMITLERE GORE YUK PLANI HAZIRLAMAK

Strength of Tank-tops, Tween decks, Hatch covers and Weather decks


Yük plan haz rlarken,gemi maksimum deadweight veya kapasitesine mumukun oldugunca yaklas r
fakat buna e it önemde dikkate al nacak sey yuksek densitede ki yuklerdir. Planlaman n
lkbolumunde esasa al nacak sey sadece yukun f ksel boyutu deg l bunun yan nda yukun konacak
oldugu bolumun musade edilebilen maksimum ta ma kapasitesidir.
Yap lan en buyuk hatalardan bir tanesinin gemi kaptan n tank top,tween deck,ambar
kapaklar n ve hatta ac k guvertenin tas ma kuvvetinin yanl s anlas lmas ndan veya sadece
yuzeysel bilgisinden kaynakland meydana c km st r.

Uygulanacak tas ma limitleri genel olarak klas taraf ndan hesaplan r.Maksimum limitler
alana dusen tonaj olarak hesaplan r ve geminin teknik manualinde ve kapasite planda
belirtilir.Yuklenen yuklerde tank top kuvvetinin gecilmemesi gerekir.bunu hesaplarken
yukun kapl yacag alan verilen degerlere carpar z. Ve yuku tank top uzer ne bu l tler
gecmeyel m d ye yaymam z gerek r.Bolumun hacmi alt hoper tanklarda hesaplamalara dahil
edilir.asag da bu konuyla ilgili bir hesaplama ornegi bulacaks z.

Yuklenmesi gerekli Maksimum Tonaj:

(L)Boy x (B)geni lik x PL (musade edilen yuk T/M2 metre karareye dusen ) = 27 x 21 x 12
tonnes/m2 = 6804 tonnes. (L & B verilen ambar tank top ebatlar ,hopper tanklar hariç)

Hacim olarak Maksimum yukleme:

6804 tonnes @ 3 tonnes/cubic metre = 2268 M3.


Ne kadar yuksekl kte olacak:

2268/567 = 4.0 metres. (tank top ebatlar 567 = 27x 21)

Ayr bir urun yuklersek mesela billets, steel coils, slabs vb.gibi tavsiye edilen 6804 tonnes
gecilmemesidir.Eger diger homojen yuk yuklenecek isehoper tanklar n uzer ne geleceg
n mutlaka az da olsa baska b r emn yet pay mutlaka vard r fakat verilen l tler n
gec lmemes tavsiye edilir..

Baz zamanlarda 6804 tona ek olarak eklenebilecek emn yet pay su sek lde
hesapl yab z.

0.5 (l x b x PL) ton, l = hopper tank boyu b = horizontal olarak tank n geni ligi ve PL =
permissible load.

Ornek olarak eger l= 27m ve b = 4m sonra 0.5 (27 x 4 x 12) = 648 her b r yan n
tas yab leceg yuk.Yuk densitesi 3 ton/m3 olarak kabul edersek 648 ton ve kaplad hacim
216m3 olur. Yuzey alan 108m2 (27 x 4) buradk yukun yuksekl 2 metre olacakt r.
(216/108) veya 45 derece ac oldugu n hopper tank, n 4 metre yuksekl k kabul
ed lecektir. Bu sonucla total yukun ag rl 4 metreye kadar c karsa 8100 ton olarak
hesaplanacakt r.

Her durumda tavsiye edilen gemi kaptanlar n Code of Safe Practice for Bulk Carriers,
Section 2.1: yuk dag m tavsiyelerine uyulmas r..

Yuk gemi ambarlar na dokulurken kume halinde olur buda ambar merkezlerine oldukca fazla yuk
binmesini saglar.Bu olusum sonras nda ambarlarda sag olusur. Diagram A.
DIAGRAM A

X –yuk yuzeyin n trim yap lmadan onceki seviyesi


Y – yuk yuzeyinin trim yap ld ktan sonra ki seviyesi

Total cargo: 8100 tonnes

Iron ore istifit 3 tonnes/M2

Tank-top geni li i 21.0 M


Ambar n boyu 27.0 M

Hopper tanks uzer ndeki yukun seviyesi 4.0 M

Hopper tanks geni li i 4.0 M

Klas n musade ettigi musade edilen yuk kuvveti 12ton/M2

Zay f gemi yap için bu kadar buyuk bir yuk oldukca tehlikelidir.Y llarca yap lan yuklemeler sonucu
r cok dokme yuk gemisi k larak yok olmustur.Yukleme s ras nda yuk dag en ne ve boyuna
olarak uygun sek lde dag z.ozell kle verilen tank top limitlerini gecmeyin.

Ac klanan kural oldukca basittir.eger break-bulk yuk yukluyorsak ve buyuk ag r parcalar n


tas nmas gerek yorsa mesela su sek lde basitce hesapl yabiliriz. 200 tonluk bir yuk varsa ve
ebatlar 5m x 3m (15 metre kare )ise ambar tank topun olculer goz onune alarak 200/15 =
13.3 ton olarak metre kareye dusecek olan yuku bulabiliriz. Eger limit 12 tonsa bu bulunan
degere gore limitleri asm s olacag z.Yuku yayaraktank topa yap lan bas nc
dag tmal z.mesela 200 tonluk bir agirl k varsa mesela timber ki ag rl k heryere esit olarak
dag lmam st r 12 ton l t varsa

200 ton/12 ton metre2 = 16.7 metre kare minimum.yer kapsar..

Celik yukleri yuklemecekse diger bir sorun ortaya c kar,celik rulolar yuklen rken 3 s radan
fazla yuklenemezler.Eger uc s radan fazla yuklenecekse rulolar 10 tondan fazla ag r
olmamal r.Eger 10 tondan fazla ag rsa 2 s ra 15 tondan ag rsa tek s ra yap lmal r.genel
olarak uc s ra danec kullanrak ki daha gar larda 6 s ra konularak ag rl k tabana es t olarak
yay lmaya cals r.Yaklas k ebat 6" x 1" danecler genelde bordadan bordaya dogru
rYukardaki formul uygulanarak kac ton yuk dusecegi kabaca hesaplan r.Girderlere
as yuk binmemesine dikkat etmeliyiz.

Celik slablarlada ayn sekilde problemle kars lasab riz..Genel olarak slablar n ebat e 6
metre x 1.25m x 0.25m ve ag rl 14.75 tondur.. yaklas k 7.5 metre karelik alan kaplar ve 7
ra ust uste konulab r bunu anlam da yaklas k olarak 103 tondur.Yerde kaplad alana
gore hesap yaparsak belirtilen yuk her metrekarede 13.74 tondur.Eger musade edilen yuku
12 ton kabul edersek yaklas k olark 14.5% luk bir fazlal k oldugu gorulur. Ag rl
dag tab lmek için genis danecler kullan labilir.sak n unutmay n bilet yuklerinde veya
slablarda ozel amacl danec kullan lmad surece slopping plate yuk binmez sadece butun
ag rl k tank topa biner..

Gemi kaptan Code of Safe Practice for Bulk Carriers with particular reference to Section
2.1.2.1 bakmal r.:
"Ne zaman yuksek densitede yaklas k t 0.56 m3/t veya daha dusuk ag rl ambarda
dag tmak için özen gostermel z ve buna cok dikkat etmeliyiz.genel olarak yuk gemileri
yap sal olarak bale kapasitesi ve deadweight olarak yaklas k 1.39ilie 1.67 m3/t aras nda ki
yukler için dizayn edilmi lerdir.eger uygun sekilde yuk dag yap lm ssa lokal olarak
gemi yap na as yuk binecektir."

Agir densiteli demirlerde genel olarak istif fakotoru yaklas k 0.29 m3/ton dur en ust limit
ise yaklas k 0.56 m3/t. tur.Rapor edilen ebatlar billetler için ise istif faktoru yaklas k 0.25
m3/t ve yumusak celikler için ise 7.86 ton/m3.tur.eger içinde ozel doku yoksa istif faktoru
yaklas k 0.127 m3/ton kabul edilir.bu durumda en densitel, ve ag r yuk olarak billetler
kabul edilebilir.
Steel Dictionary
A

Aging (a.k.a. Age Hardening) A process in which steel increases hardness and
strength and decreases ductility over time. Special Killed (i.e., aluminum killed)
prevents that condition.

AISI American Iron & Steel Institute.

Aluminized A cold-rolled sheet with aluminum applied (by hot-dip process) to the
top and bottom sides. Provides excellent heat resistance and very good corrosion
resistance.

Aluminum Improves ductility. Chemical symbol Al.

Aluminum Killed see Special Killed.

Annealing A process involving the controlled high-temperature heating and


subsequent cooling of as-rolled (usually Full-Hard) Cold Rolled to induce softness
and greater formability.

ASTM American Society for Testing and Materials. Organization which sets
technical standards and specifications for steel and other materials, systems,
services, etc. Generally, ASTM standards constitute the "laws" governing steel
products.

Bake Hardenable Steel A grade of Cold Rolled sheet with good dent
resistance, especially common in automobile doors and panels.

Band A basic form of Hot Rolled coil, without undergoing temper-leveling (skin
passing). Bands are especially susceptible to wave, center buckle, crossbreaks and
minor surface defects. Recently often referred to as Unprocessed Coil.

Bend, Longitudinal A bend in the direction of (with) the grain; easier bend

Bend, Transverse A bend perpendicular to (against) the grain; harder bend

Bend Radius Inside radius of a bent section, normally indicated as a factor of

material
thickness (T).
1-T bend diameter = ½-T bend radius.

Bend Test Tests used to determine steel ductility in which material is bent (with
or against the grain).

Black Plate A specific form of light gauge (typically under .016") Cold Rolled sheet,
usually used as feedstock for Tinplate.
Blank A generally-small steel sheet, typically with restrictive width, length and
diagonal tolerances.

Bonderized Hot-dipped galvanized that has been phosphate-treated for improved


paintability. Same corrosion resistance and formability as regular galvanized. A
medium-dark grey surface with some spangle appearance.

Boron Can improve ductility and hardenability. Chemical symbol B.

Burr A thin ridge of roughness left by a cutting operation such as slitting,


trimming, shearing, blanking or sawing.

C
Camber The deviation of a coil or sheet's side edge from a straight line, the
measurement taken on the concave side with a straight edge.

Carbon Main hardening element in steel. Usually, as carbon increases: tensile


increases; ductility and weldability decline. Chemical symbol C.

Chemical/Chromate Treatment A chemical solution applied to galvanized to further


forestall rust.

Chromium Hardens steel and prevents rust. Is prominent in Stainless steel.


Chemical symbol Cr.

Coating Weight The amount of zinc and/or aluminum applied to


Galvanized, Electrogalvanized, or Aluminized sheet, normally expressed in
oz./ft2.

Cold Rolling Passing of Hot Rolled coils through work rolls to reduce and
tighten thickness range, improve shape and surface quality.

Columbium Often used in high-strength low-alloy steels for increased yield and
tensile strengths. Also referred to as Niobium. Chemical symbol Cb.

Commercial Steel (CS) Material with mechanical properties intended for simple
bending (i.e., 180° flat) or moderate forming.

Copper Reduces atmospheric corrosion resistance. Chemical symbol Cu.

Corrosion (a.k.a. Rust) Degradation of metal caused by atmospheric conditions,


i.e., moisture and/or oxygen.

Corrosion, Water Stain Superficial oxidation of the surface in the absence of


circulating air. Often caused by moisture trapped between closely adjacent metal
surfaces such as between wraps of a coil or sheets of a stack. On Hot Rolled and
Cold Rolled products the color is typically yellow, orange and/or red. On Galvanized,
it's often a whitish color but can also range to black.

Crown The contour on a sheet where the thickness increases from the edges to the

center.
Cut Edge More defined than mill edge, usually associated with tighter width

tolerances.

Dead Soft Material that has not been rolled or tempered following annealing.
Characterized by very low hardness, yield strength, tensile strength with
comparatively-high elongation.

Debur To remove sharp edges from a slit or cut edge.

Density The mass per unit volume of a substance. The density of carbon steel is
.2833 pounds per cubic inch.

Drawing Steel For applications involving ductility beyond Commercial Steel.

Ductility The ability a sheet to allow change in shape without fracturing.

Edging The process of applying a particular shape (i.e., round, square) to a slit

edge.

Elasticity The ability of steel to return to its native shape and dimensions.

Electrogalvanized A thin coating of zinc applied by electrolytic deposition to a Cold


Rolled substrate. Electrogalvanized usually has less corrosion resistance than hot-
dipped galvanized, but with very good paintability.

Elongation A measurement of ductility/drawability. Expressed as the increase (%) of


a given distance (usually 2") prior to fracture during tensile test.

Extra Smooth Galvanized Spangle-free for more uniform surface appearance


and/or to improve paintability.

Flatness Measurement of a sheet's conformance to a flat horizontal surface.


Maximum variance from the surface (wave) is the extent to which the sheet is out-
of-flat.

Forming Steel (FS) Softer than Commercial Steel, this category was previously
known as Drawing Quality (DQ). It applies to coated sheet products, i.e.,
Galvanized, Galvannealed, Aluminized.

Fracture A break in steel, first observed at the surface.


Full Hard (FH) Steel rolled without subsequent annealing. Defined by a Rockwell
higher than B84, with elevated Yield and Tensile strengths and very low elongation.
Not suited for severe bending or drawing.

Galvalume Cold Rolled sheet with a coating of aluminum (55%) and zinc (43%).
The coating is applied in a continuous hot-dip process (similar to galvanized). It
offers outstanding rust resistance (typically, 3x that of Galvanized). Galvalume
can be ordered to various coating weights.

Galvanized A cold rolled or hot rolled pickled substrate upon which zinc is applied to
promote corrosion resistance. There is a direct correlation between the amount
of zinc applied and the steel's rust protection. Zinc can be applied by either a
hot-dipped or electrolytic deposit process.

Galvannealed A type of hot-dipped galvanized with an iron-alloy layer to enhance


paintability. Has a medium-light gray, smooth appearance. Offers corrosion
protection similar to regular hot-dipped Galvanized.

Gauge A number representing steel's nominal thickness (within minimum and


maximum tolerances).

Half Hard Referring to Cold Rolled with a Rockwell range of B70-85. Normally will
only accept an approximate 90° bend on 1t diameter without fracture.

Hardness Resistance of steel to surface penetration. Usually referenced by a


Rockwell hardness number, i.e., B60.

Heat The amount of steel produced from a production lot.

High Carbon steel with carbon content exceeding 0.50%.

High Strength Product intended for uses calling for higher strength levels,
usually starting at 35,000# minimum yield strength.

High Strength Low Alloy Group of steels in which strength is achieved by the
precise addition of alloying elements (i.e., Columbium, Vanadium, Molybdenum,
Titanium).
I

ID The inside diameter of a coil.

Impact Testing Procedure to determine the resistance of steel to fracturing under


extreme conditions.

Intermediate Temper Cold Rolled hardness referenced within a 15-point


Rockwell range, i.e. Quarter Hard B60-75.
Interstitial Free Steel A relatively new form of sheet product with very high ductility
for deep drawing. Usually produced with very low carbon and nitrogen via vacuum-
degassing.

Iron A raw material of and the most prevalent element in carbon steel, representing
about 99% of the chemical composition. Chemical symbol Fe.

I.S.M. Institute of Supply Management (formerly National Association of Purchasing


Managers

K
Killed Steel In conjunction with Drawing Steel, material is deoxidized (using
Aluminum) to allow for uniform chemical composition and freedom from age
hardening.

Lead Improves machinability of steel. Chemical symbol Pb.

Leveling Flattening of coil through series of rollers to reduce or eliminate distortions


in thickness, shape and/or surface quality.

Light Matte Finish Cold Rolled surface intended for a smoother painted or
plated coating. Usually has a profilometer range of 20-40 microinches.

Lockforming Quality (LFQ) Galvanized sheet ability to accept machine lock


forming, usually a back-to-back 180° bend on 1t diameter. Commonly used in
ductwork. The LFQ designation has been replaced by Commercial Steel (CS).

Lockseam Test Procedure conducted on Galvanized to determine zinc adherence


to the substrate.

Low Carbon steel with carbon content below 0.25%.

Manganese Contributes to hardness and strength, but less than carbon. Tends
to minimize segregation. Usually beneficial to surface quality. Chemical symbol
Mn.

Martensite An ultra-high strength form of steel with tensile strengths ranging


from 130000-215000 psi.

Matte Finish a specified Cold Rolled surface roughness (or brightness), measured
with a profilometer.

Micrometer Instrument used to ascertain steel thickness.

Mechanical Properties Refers to structural characteristics, i.e., tensile strength,


yield strength, hardness and bend ability.

Mild Steel Usually refers to carbon steel with a Carbon of 0.15% maximum.
Mill Edge Standard edge used in Hot Rolled. Does not have a definite shape; has
liberal width tolerances.

Minimum Spangle In hot-dipped Galvanized, refers to a relatively small flowerlike


crystallization pattern.

Molybdenum Sometimes used in high-strength low-alloy grades for increased yield


and tensile strengths. Chemical symbol Mo.

Motor Lamination/Electrical Sheet A type of Cold Rolled sheet engineered for use
as electromagnetic core material for electrical equipment (i.e., motors, transformers)

Niobium Commonly referred to as Columbium. Often used in high-strength low-alloy


steels for increased yield and tensile strengths. Chemical symbol Nb.

Nitrogen Tends to increase hardness, yield and tensile strengths. Contributes


to age hardening effects. Chemical symbol N.

OD The outside diameter of a coil.

Oiled Application of oil to surfaces to inhibit rust and reduce friction scratches
possibly occurring during transit.

Olsen Test A method of measuring the ductility or drawing qualities of a sheet or


strip.

Oxidation The exposure of steel to air (oxygen). Over time, it may result in stain,
pitting and reduction in strength

Phosphorous Reduces ductility and toughness; tends to segregate. Chemical


symbol P.

Physical Qualities/Properties (aka Mechanical Qualities) Refers to values of


tensile, yield, elongation, Rockwell, Erickson, Olson and/or other similar tests.

Pickling Removal of oxides and scale on Hot Rolled, through immersion in


hydrochloric and/or sulfuric acids. Usually accompanied by oiling to retard
subsequent oxidation.
PIW Designates pounds per inch of width of a coil. Determined by taking coil weight
and dividing by width. For example, a 24000# coil at 24" wide is 1000 piw. The piw
will also correlate to coil ID and OD measurements; the larger the piw, the larger the
OD. Generally, larger coil PIWs are preferred since they require less production
machinery setup time.

Profilometer Instrument measuring surface-roughness as an indicator of


material brightness.

PSI Denotes pounds per square inch.

Pup Coil Generally a coil with less than 200 piw. (See PIW definition)

Quarter Hard In Cold Rolled, hardness of B60-75. Suitable for only limited bending
and forming.

Regular Matte Finish The most common Cold Rolled surface with a uniform dull
finish. Usually suitable for painting. Profilometer range usually about 35-65
microinches.

Resquaring Process of blanking or shearing sheets to improve width, length


and diagonal measurements.

Rimmed Steel An older type of steel manufacture in which there were significant
differences in chemical composition. Rimmed product generally exhibited good
surface quality. Rimmed steel is no longer produced in the North American market.

Rockwell A test measurement to determine hardness. In low carbon steels,


Rockwell can indicate approximate yield strength. To get yield strength, multiply
Rockwell by 1000 and subtract total by 20000. For example, a B53 Rockwell will
approximate a 33000 yield (53 x 1000 - 20000).

Rollforming Fabrication method in which steel (usually coil) is linearly, progressively


deformed by passing through a consecutive series of rolls to produce a
predetermined profile.

S
SAE Society of Automotive Engineers. Helps develops standards for auto-related
steel products.

Salt Spray Test A procedure to determine the coating longevity of steel when
exposed to corrosive effects of saltwater.

Scotch Brite A scratch pattern surface induced by brushing with textured rolls. Can
often reduce or eliminate light rust.

Sheet Flat-rolled steel generally less than .250" in thickness and wider than 12".
The formula to calculate steel sheet weight is: thickness (in.) x width (in.) x
length (in.) x density (.2833 lb./cubic inch).

Sidewall (SW) The contour of a coil's sides and edges. Ideally, they are free of
damage, smooth and straight.

Silicon A deoxidizing element in steelmaking; very slight tendency to


segregate; generally detrimental to surface quality. Chemical symbol Si.

Slab The primary steel shape from which coils are then rolled.

Slit Edge An edge produced from slitting; typically tighter width tolerances than
mill edge or cut edge.

Slitting The continuous cutting if a steel coil into narrower strip widths.

Spangle In hot-dipped galvanizing, the visual manifestation of zinc when it


solidifies. Appearing like a snowflake, spangle can be controlled in size and
brightness. Regular Spangle is typically 3/8"- 3/4". Minimum Spangle is
approximately 1/8". Extra-Smooth has no spangle as a result of surface rolling after
galvanizing. Zero spangle has no spangle, as a result of zinc pot chemistry.

Special Killed Steel with improve grain structure and prolong ductility through
the addition of aluminum and/or silicon and the removal of oxygen and
nitrogen.

Stainless Steel Strip steels with high chrome content to impede corrosion.

Stamping Metalworking operation involving the cutting and forming of steel


using tooling and dies.

Strain The amount of elongation or compression when steel is subjected to a


specific load.

Stress The force per unit area caused by externally produced forces.

Stretcher Leveled Flatness exceeding commercial tolerances, often specified for


panels or similar applications.
Strip Steel flat-rolled steel produced to precise thickness and/or narrow width
tolerances.

Structural Steel (SS) A steel quality specified when the minimum finished part
strength (usually in load-bearing applications) is required. Commonly specified in
minimum yield strength (i.e., 33000 psi, 40000 psi, 50000 psi, or 80000 psi).

Sulfur A chemical element that tends to lower ductility and weldability; prone to
foster segregation; impairs surface quality. Chemical symbol S.

T
T-Bend A mechanical procedure in which a steel sheet is bent 180° with the inside
bend diameter expressed in terms of the material thickness. A bend of 1-T is
equivalent to the material thickness; a 2-T bend equals twice the material
thickness.

Tandem Mill A progressive series of rolling mill stations in which coils are cold-
worked, primarily to reduce thickness and improve flatness.

Temper Refers to steel hardness resulting from mechanical, chemical and/or


thermal properties. Generally produced by cold-reduction, typical classifications are
soft, quarter-hard, half-hard, three-quarter hard, and full hard.

Temper-Passed/Rolled A cold reduction of a sheet, passing through a series of


rolls, to improve flatness and surface finish. Usually reduces or eliminates
crossbreaks, center buckle.

Tensile Strength The maximum strength that steel can withstand prior to fracture.
Tensile testing measures maximum load ratio in relation to original cross-section
area.

Tension Leveled Flatrolled product that has been passed through rollers which
stretch the material beyond its yield point, producing improved flatness.

Tin Chemical symbol Sn.

Tin-Plate Very light gauge Cold Rolled with electrolytically-deposited tin on both
sides. Used for the manufacture of cans.

Titanium Often used in high-strength low-alloy steels for increased yield and tensile
strengths. Also used in EDDS steels to increase ductility. Chemical symbol Ti.

Tolerance permissible variation in dimensions (thickness, width, length, diagonal).

Ton A unit of weight measurement. A net ton is 2,000 pounds. A metric ton is 2,204.6
pounds. A gross (or long) ton is 2,240 pounds.

Transverse Perpendicular to the direction of rolling.

Traverse Winding a.k.a. oscillate, coils that are wound like a fishing reel (in contrast
to ribbon winding).
Triple Spot Test A process for measuring the coating weights, representing the
average weight from three samples taken across a coil/sheet width.

Ultimate Strength See tensile strength.

Vacuum Degassing An advanced steelmaking process that removes oxygen and


nitrogen. It is used to produce very pure ultra-low carbon steels with high drawing
and formability features, especially for automotive body applications.

Vanadium Often used in high-strength low-alloy steels for increased yield and
tensile strengths. Chemical symbol V.

Vitreous Enameling Iron A type of Cold Rolled sheet produced for porcelain
enameling. Has very low carbon levels and a rough matte finish (typically 55+
microinches).

Weld A joining or union of steel, created by the application of very high


temperatures.

Weldability The adaptability of steel to welding, typically influenced by chemical


composition, surface finish, coating type and weight.

Work Hardening The increase in resistance to deformation as a result of cold-


working, i.e., rolling, rollforming

Y
Yield The amount of net finished product generated in relation to the initial
gross amount. (Not to be confused with Yield Point.)

Yield Point The load or stress at which a marked increase in deformation (i.e.,
elongation or discontinuous thickness reduction) occurs without increasing the
applied load.

Yield Point Elongation (YPE) Refers to a non-uniform elongation of steel and


resulting susceptibility to Lüders bands (surface strain lines, resembling
crossbreaks). The deformation can be measured and while there is no accepted
industry standard, generally a YPE measurement below 0.5% would suggest an
absence of strain lines during/after stamping.

Yield Strength The stress at which steel exhibits a specified deviation from a linear
proportionality between load and elongation. For steel (and many other metals) an
offset of 0.2% is the reference point. If steel is sufficiently stretched, the length is
increased. The measurement point at which the length permanently increases by
0.2% represents the yield strength. For example, if a load is applied upon a steel
sample, any 1.000" of its length becomes 1.002" after loading to the yield strength.
Yield strength is lower than tensile strength, since the steel will "give" before it
fractures.

Zinc A chemical element applied (either hot-dipped or electrolytically) to steel to


improve corrosion resistance. There is a direct correlation between the zinc coating
weight and rate of atmospheric corrosion; the more the zinc, the slower the
corrosion. Chemical symbol Zn.
Secondary Steel Glossary
A

Age Hardening A process in which steel increases hardness and strength and
ordinarily decreases ductility over time. Special Killed (i.e., aluminum killed)
prevents that condition.

Blister In coated products, a defect caused by the formation of air bubbles in a zinc
or aluminum coating. In uncoated, refers to a raised spot on the steel surface
evidencing inclusions and small laminations.

Bow, Longitudinal Curvature in the plane of sheet or plate in the rolling direction.
Usually caused by unbalanced stresses between the top and bottom surfaces of the
rolled product.

Bow, Transverse Curvature across the rolling direction of sheet. A more severe
case can result in a center buckle. Usually caused by an unbalanced curvature of
the top and bottom mill rolls during processing.

Buckle A distortion (usually repetitive) in flatness during rolling.

Buckle, Arbor Bends, creases, wrinkles, or departures from flat, occurring


perpendicular to the slit edge of a coil and which are repetitive in nature, with
severity decreasing as the distance increases in the coil from the original source.
Often they are found at/near the coil ID or OD.

Buckle, Center Undulations (wavy regions) in the center of the metal.

Buckle, Edge Undulations (wavy regions) along the edge(s) of the metal.

Build Up Coil A coil made by welding (or stitching) together two or more coils to
make a larger one, often for efficiency during the galvanizing process.

Burr A thin ridge of roughness left by a cutting operation such as slitting,


trimming, shearing, blanking or sawing.

C
Camber The deviation of a coil or sheet's side edge from a straight line, the
measurement taken on the concave side with a straight edge.

Center Buckle A wave condition in the coil/sheet, caused by the center (in the
rolling direction) being longer than the edges.
Coating Build-Up A coating thickness greater than nominal due to uneven

application.

Coating Drip A non-uniform extraneous deposit of coating on the coated sheet.

Coating, High or Low Failure to meet the proper coating weight range.

Coating Ridge On coated steels, a hump in the rolling direction usually caused
by improper wiping when exiting the coating tank.

Coil Breaks Parallel creases or ridges across the width of a sheet (transverse to
rolling direction).

Coil Set Longitudinal bow in an unwound coil, caused by the action of winding the
sheet into a coil.

Collapsed Coil Out-of-round condition of coil often due inappropriate tension


during rewinding operations. The internal diameter (ID) is compressed.

Corrosion (a.k.a. Rust) Degradation of metal caused by atmospheric


conditions, i.e., moisture, oxygen, chemicals. There are varying degrees of
severity, i.e., extent across surface, depth of penetration into surface.

Cracks, Edge Tears or discontinuity on the coil/sheet edge.

Crease A sharp deviation from flat in the sheet which is transferred from processing
equipment subsequent to the roll bite. If longitudinal, typical sources include idler
rolls, leveler rolls, segmented rolls and slitter spacers. If transverse, typical sources
include mandrels, coil ends and racks.

Crossbow A curvature across the width of the strip perpendicular to the rolling or
coiling direction

Dent A sharply defined surface impression on the metal which may be caused by a
blow from another object.

Dirt Foreign debris imbedded in or under the coating from rolling or post-rolling
operations.

Dross Drops of sediment atop galvanized sheet.

E
Edge, Belled Excessive buildup of material on edge(s) during a rewinding operation.
Typical causes include excessive edge burr, turned edge, and "dog bone" shaped
cross sectional profiles.

Edge Break Edge(s) with a crossbreak surface defect.

Edge Buckle Similar to center buckle but occurring along one or both edges.

Edge Buildup A heavier coating (zinc, aluminum) concentration at the edge(s)


rather than the center of the coil.

Edge, Corrugated Severe bending (like a washboard) along a coil/sheet edge


caused by improper rolling practice. Usually will occur in a belled edge shape.

Edge, Damaged Sheet/coil edge that has been bent, torn or scraped by an object.

Edge Wave A condition in the band of steel where the edges (in the direction of
rolling) are longer than the center.

Flaking A condition in coated sheet where portions of the coating become loosened
due to inadequate adhesion.

Fluting A breaking or kinking condition caused by aging or improper processing.

Friction Scratches A series of short abrasions caused by the rubbing of laps or


sheets. Also called galling. Scratches are shallow; gouges are deep.

Galling Friction scratches.

Gouge A deep scratch.

Heat Ridge Usually referring to Hot Rolled, a hump in the rolling direction usually
resulting from a trapped center buckle after cold reduction.

Heavy Coating Excessive amount of coating (i.e., zinc or aluminum) applied to the
surface.
Hole A metal void, usually caused by a non-metallic inclusion during rolling.
I

Inclusions Particles of foreign material (i.e., oxides, silicates, sulfides) in steel,


usually compromising physical integrity.

Kink An abrupt bend or deviation from flat which is caused by localized bending
during handling.
L

Lamination (a.k.a. Segregation or Piping) Defect caused by the presence of


internal blisters, seams or inclusions. Harmful to structural integrity; could cause
steel fracturing.

Lap Weld Coil ends are "lapped" over one another and welded or stitched for
production purposes. As a result, the thickness of the steel is doubled at the weld
area.

Line Stop Referring to coated steels, an area of a coil where the coating line was
halted. This region is usually characterized by irregular and questionable coating
integrity.

Loose Wrap A coil that is not wound tight due to insufficient tension when winding.

Lüders Lines Elongated surface markings or depressions appearing in patterns


caused by localized plastic deformation that results from a discontinuous yield and
resulting yield point elongation.

M
Mark, Arbor Surface damage at/near coil ID caused by roughened, damaged or
non-circular arbor.

Mark, Bite Lines which are generally perpendicular to the rolling direction, caused
by the leading end of the metal entering the leveling rolls resulting in minor surface
disruptions. These disruptions then transfer to the surface of the rolled metal in
subsequent rotations.

Mark, Chatter (Roll or Leveler) Close, intermittent lines transverse to the


rolling direction.

Mark, Inclusion Appearance of surface where actual inclusion or the void it left
is observed.

Mark, Knife A continuous scratch (which may also be creased) near a slit edge,
caused by sheet contacting the slitter knife.

Mark, Roll A small repeating raised or depressed area on rolled products caused by
the opposite condition on a roll. The repeat distance is a function of the offending
roll diameter.

Mark, Roll Bruise A greatly enlarged roll mark whose height or depth is very
shallow.

Mark, Rub A large number of very fine scratches or abrasions. A rub mark can occur
by metal-to-metal contact, movement in handling and movement in transit.
Mark, Roll Skid Scratch-like, repeating patterns perpendicular to rolling
direction. Usually caused by work roll misalignment.

Mark, Whip Surface abrasions generally diagonal to rolling direction. Typically


caused by fluttering of coil between leveling rolls.

Mixed Coil A fully-coated coil whose surfaces contain more than one coating, i.e.,
both regular galvanized (bright) and galvannealed (dull).

Necking A narrowing of coil width caused by improper tension in rolls


during production.

Off Gauge Thickness deviation from the ordered specification and/or tolerances.

Oil Can A tight wave or undulation, also referred to as a trapped center buckle.

Orange Peel Surface roughening on formed products which occurs when large
grains in the metal are present.

Oscillation Uneven wrap in coiling and lateral travel during winding. Improper
alignment of rolls over which the metal passes before rewinding and insufficient
rewind tension are typical causes.

Overpickled Excessively-prolonged exposure to pickling acids, usually resulting in a


burnt or stained surface.

Overwidth Width exceeding the ordered dimension.

Oxidation Rust, corrosion.

Peeling On galvanized, aluminized and other metallic-coated steels, the separation


of the coating from the steel substrate.
Pick-Off The transfer of portions of the coating from one surface of the sheet to
an adjacent surface due to poor coating adhesion.

Pickle Stain or Burn Surface discoloration due to excessive acid solution and/or
steel's exposure to same.

Pickle Patch An area of heavy scale that has not been removed after pickling or
other processing.

Pickup, Roll Small particles of debris trapped in the rolls and transferred to the sheet
surface. Could apply to Cold Rolled or coated sheet.

Pinchers Fern-like creases usually diagonal to the rolling direction.

Pinholes A coating defect consisting of random small round holes. The open area
(pinhole) exposes the steel substrate. Usually caused by laminations, inclusions,
scratches or improper lubricant.

Piping Similar to lamination, a void in the steel's thickness.

Pitting (Rust) A severe form of oxidation causing sharp depressions in the steel
surface.

Pitting (Coated) Random small depressions in the coating. Similar to pinholes,


except that pitting does not reveal the bare substrate.

Powdering A problem in which Galvannealed's iron-zinc coating dislodges from the


steel substrate.

Pup Coil A coil with relatively small P.I.W., typically under 200. They often
contain defects, i.e., dents, dings, scratches.

R
Roping A rope-like appearance in the rolling direction after the metal has undergone
severe deformation. This condition is caused by the presence of irregular grains in
the rolled product before being deformed.

Ragged Edges Sheet edges that are cracked, torn, ragged, split and/or
otherwise damaged.

Reel Breaks Surface blemishes (indicated by kinks across the coil width) caused by
the winding arbor.

Reel Kinks Horizontal creases near a coil ID (or OD if rewound).


Ridge A surface hump down the length of a sheet/coil.

Roll Grind The uniform ground finish on the work rolls which is imparted to the sheet
or plate during rolling.

Rolled-in Metal An extraneous chip or particle of metal rolled into the surface of
the product.

Rolled-in Scale A defect resulting from scale being rolled into the steel surface.

Roping A rope-like effect in the rolling direction after steel has been subjected to
deep forming/drawing.

Rust Corrosion caused by exposure over time to atmosphere, chemicals or other


injurious elements. Usually, Hot Rolled and Cold Rolled turn orange/red. Galvanized
and Aluminized turn white to black.

S
Scale Iron oxides which form on the surface of Hot Rolled during or subsequent
to rolling. Scale can be removed by Pickling.

Scratch Scoring or indentation of varying degree in the surface. Usually caused


by rollers or during handling.

Seam A surface crack sometimes caused during casting or hot-rolling.

Secondary Steel Material that does not meet the original customer's specifications in
terms of thickness, width, surface, chemistry or physical properties. Sold at a
discount compared to prime steel, secondary may be quite suitable for other
applications.

Segregation A nonuniformity in chemical composition occurring during solidification.


Often associated with internal defects, i.e., lamination and piping.

Skin Lamination Seam or inclusion at surface resembling a blister. Could lead to


metal fracture.

Skip An area of uncoated sheet which is frequently caused by equipment


malfunction.

Sliver Thin fragments of steel which are part of the material but only partially
attached. Typically caused by surface damage or internal inclusions which are
subsequently rolled.

Smudge A dark film of debris, sometimes covering large areas, deposited on the
sheet during rolling.
Snaking A series of reversing lateral bows in coil products. This condition is caused by
a weaving action during an unwinding or rewinding operation.

Spelter Referring to Galvanized or Aluminized, a severe coating buildup resulting in a


non-uniform surface.

Spooled Coil A coil having edges that are turned up or down (like a spool of thread).

Stain, Oil Surface discoloration which may vary from dark brown to white and is
produced during thermal treatment by incomplete evaporation and/or oxidation of the
surface by the lubricants.

Starvation Non-uniform coating application which results in absence of coating in


certain areas. This condition can be caused by mismatch of applicator roll and
sheet surface velocities.

Streak, Coating A banded condition caused by non-uniform coating during the initial
application process.

Streak, Dirt Surface discoloration which may vary from grey to black, is parallel to the
direction of rolling, and contains rolled in foreign debris. It is usually extraneous material
from an overhead location that drops onto the rolling surface and is shallow enough to
be removed by etching or buffing.

Streak, Grinding A streak with a helical pattern appearance transferred to rolled


products from the work rolls.

Streak, Leveler A streak on the sheet surface in the rolling direction caused by transfer
from the leveler rolls.

Streak, Roll A non-uniform surface appearance parallel to the rolling direction. It is


caused by an uneven wiping action on the upper backup roll(s) of a mill which transfers
first to the work roll and then to the rolled product.

Stretcher Strains Irregular lines that develop during drawing or stretching. Also called
fluting.

Striation A coating flow defect appearing as near-parallel lines.

Surface Tear Minute surface cracks on rolled products which can be caused by caster
cracks.
T

Telescoping Lateral stacking, primarily in one direction, of wraps in a coil so that the
sidewall of the coil is conical rather than flat. Usually caused by improper alignment of
rolls over which the steel passes before rewinding.

Transit Rust Oxidation occurring during shipment. Typically appears most prominently
on ID and OD wraps, top and bottom sheets, and at edges. It may manifest in sporadic
spots within coil or sheet bundle.

Transition Coil A coil that is partially Electrogalvanized coated and partially bare Cold
Rolled.

Void An internal cavity produced during the solidification process during casting.

Water Stain Superficial oxidation of the surface with a water film, in the absence of
circulating air, held between closely adjacent metal surfaces such as between wraps of
a coil or sheets of a stack. The appearance varies from iridescent in mild cases to
white, gray, or black in more severe instances.

Wave An out-of-flat condition relative to the order or ASTM flatness specifications. Can
occur across the width or merely at edge(s).

Weld (Coil) Area where coils have been welded together to form a single, longer length
for more efficient production. The area near the weld is typically of poor quality in terms
of strength, surface and coating adhesion.

White Rust On galvanized, corrosion that occurs when material is exposed to moisture
and is unable to quickly dry, often between adjacent wraps or sheets. Varies in severity
and coverage area.

Wrap-Loose A condition in a coil due to insufficient tension which creates a small void
between adjacent wraps.

Wrinkling A coating defect of small ridges or folds resembling a small prune skin.

Yield Point Elongation (YPE) Refers to a non-uniform elongation of steel and resulting
susceptibility to Lüders bands (surface strain lines, resembling crossbreaks). The
deformation can be measured and while there is no accepted industry standard,
generally a YPE measurement below 0.5% would suggest an absence of strain lines
during/after stamping

REF SKULD

You might also like