Masaüstü Yayıncılık

Uygulamaları (ÜSD)
İşletim Sistemleri
ve Yazılımlar

Masaüstü Yayıncılık kavramının

yayıncılık olgusuna bilgisayarların
katılması ile ortaya çıkan bir
durum olduğunu daha önce
belirtmiştik.
Bu bakımdan kullanılan bilgisayar
programları ve bu programların
üzerinde kurulu bulunduğu işletim
sistemleri ve dolayısıyla sahip
oldukları donanım, masaüstü
yayıncılığın gelişiminde ve
uygulanmasında farklı
yaklaşımların oluşmasına olanak
vermiştir.
İşletim Sistemleri
ve Yazılımlar
Masaüstü Yayıncılıkta yaygın olarak kullanılanlar
bilgisayarlar, kişisel bilgisayar sistemleri olarak da
adlandırdığımız;
 Mac ve Windows işletim sistemleri ile çalışan
bilgisayarlardır.
 Son dönemlerde Linux işletim sistemli bilgisayarlar
da kullanılır hale gelmiştir.
 Sistem bir ağ yapısı içerisinde çalışıyor ise, yani
üretim süreci bütün bir proses olarak yürütülüyor
ise ağ yönetimi ve sunucu bilgisayarlar da bu yapıya
dahil olurlar
 Ön hazırlık ve Tasarım aşamalarının tamamı, bu
işletim sistemlerinin üzerine yapılandırılan
yazılımlar (software) ile gerçekleştirilir.
 Teknoloji ve yazılım alanındaki gelişmeler
günümüzde akıllı işletim sistemleri ve bu
platformlar için geliştirilen yazılımların da
yaygınlaşmasına olanak vermektedir.
 İşletim Sistemleri
ve Yazılımlar
 Masaüstü Yayıncılık bir çok yazılımın kullanılabildiği bir yayın üretim
işletim sistemidir.
 Sistemi oluşturan makineleri, sistemin çalışma prensiplerini oluşturan
yazılımlar yönetir.
 Masaüstü yayıncılık işletim sistemine uygun ve yaygın olarak kullanılan
yazılımlar genel olarak aşağıdaki gibi gruplandırabiliriz;
‫النشر المكتبي هو نظام تشغيل لإلنتاج اإلذاعي حيث يمكن استخدام العديد‬
.‫من البرامج‬
‫تتم إدارة األجهزة التي يتكون منها النظام بواسطة البرنامج الذي ينشئ‬
.‫مبادئ تشغيل النظام‬
‫ يمكننا تجميع البرنامج المناسب لنظام تشغيل النشر المكتبي‬، ‫بشكل عام‬
‫واستخدامه على نطاق واسع على النحو التالي ؛‬
‫معالجات النصوص‬
‫برنامج قائم على البكسل‬
‫البرمجيات القائمة على المتجهات‬
‫برامج تصميم الصفحة‬
 Kelime işlemciler
 Piksel bazlı yazılımlar
 Vektör bazlı yazılımlar
 Sayfa tasarım yazılımları
İşletim Sistemleri ve Yazılımlar –
Kelime İşlemciler
 Tüm dünyada en yaygın olarak kullanılan yazılım
kategorilerinden biri de kelime işlemci yazılımlardır.
 Bilgisayarların bugün hayatımızın merkezinde yer
alıyor olmasının en önemli nedenlerinden biri olan
kelime işlemci yazılımların dokümanları oluşturma,
düzenleme, görüntüleme, bastırma ve depolama
yetenekleri vardır.
 Başlıca en çok tercih edilen kelime işlemci
programları şunlardır;
o Microsoft Word (Ücretli)
o LibreOffice Writer (Ücretsiz)
o OpenOffice Writer (Ücretiz)
o Abiword (Ücretsiz)
o Apple iWork – Pages (Ücretli)
o Google Docs (Online ve Ücretsiz)
İşletim Sistemleri ve Yazılımlar –
Kelime İşlemciler

 Kelime işlemci programların masaüstü

yayıncılıkta kullanım alanı, en yaygın olarak
yayın içerikleri ile ilgili metinlerin
oluşturulması ve saklanmasıdır.
 Bu amaçla standart ya da yaygın yazılımların
kullanılması mümkün olabileceği gibi,
 Kuruma, firmaya ya da amaca yönelik
yazılımlar geliştirmek de mümkün
olmaktadır.
 Örneğin bilgisayarın işletim sisteminin
standart yazılım metin editörleri de bu
amaçlar için kullanılabilir.
İşletim Sistemleri ve Yazılımlar
Pixel (Nokta) Bazlı Yazılımlar

 Bilgisayarların tasarımcı ile ara yüzü olan

ekranlar, çözünürlük olarak isimlendirilen matris
yapıdadır.
 Bu matrislerin her hücresi, düzlemsel
karelerden oluşan “piksel”lerden oluşmaktadır.
 İki boyutlu en küçük tanecik olan piksellerin yan
yana gelmesi, renk atanması işlemleri ile grafik
elde edilen yazılımlar “Piksel Bazlı” yazılımlar
grubundadır.
 Bu grup; genel amaçlı iki boyutlu grafik amaçlı
olarak kullanılmaktadır.
 Piksel tabanlı görsellerin oluşturulduğu
yazılımlar, gerçeğe yakın görüntü sağlayabilirler.
 Bu nedenle, daha çok fotoğraf gibi resimlerin
düzenlenmesinde kullanılırlar.
 Bundan dolayı genellikle resim(paint)
programları veya görüntü düzenleyiciler (image
editors) adını da alırlar.
 En yaygın örnekleri; Adobe Photoshop, Corel
Photopaint, Paint, Gimp vb.
 İşletim Sistemleri ve
Yazılımlar
Vektör Bazlı Yazılımlar
 Vektör tabanlı bir görsel, çizgiler,
daireler, dikdörtgenler gibi farklı
şekillerin bir araya gelmesiyle oluşur.
 Bu şekiller de ekrandaki noktaların
çizgiler ve eğrilerle birleştirilmesiyle
ortaya çıkar.
 Çözünürlükten bağımsızdırlar.
 Bilgisayarda görüntüleri oluşturmak
için farklı türde çizgilerden
yararlandıkları için bu tür yazılımlara
çizim programları adı da verilir.
 Vektör tabanlı çizim programları
gerçeğe yakın çizimler oluşturmaya
olanak sağlar.
 Bu nedenle dergi, kitap ve
broşürlerde yer alan görseller
genellikle vektör tabanlı çizim
programları ile oluşturulur.
‫تتكون الصورة القائمة على المتجهات‬
‫من أشكال مختلفة مثل الخطوط‬
.‫والدوائر والمستطيالت‬
‫يتم إنشاء هذه األشكال من خالل ربط‬
‫النقاط على الشاشة بالخطوط‬
.‫والمنحنيات‬
.‫هم قرار مستقل‬
ً ‫تسمى هذه األنواع من البرامج أي‬
‫ضا‬
ً
‫أنواعا‬ ‫برامج الرسم ألنها تستخدم‬
‫مختلفة من الخطوط إلنشاء صور على‬
.‫الكمبيوتر‬
‫تسمح برامج الرسم القائمة على‬
.‫المتجهات بإنشاء رسومات واقعية‬
‫ يتم عاد ًة إنشاء الصور‬، ‫لهذا السبب‬
‫في المجالت والكتب والكتيبات‬
‫باستخدام برامج الرسم القائمة على‬
.‫المتجهات‬
İşletim Sistemleri ve Yazılımlar
Vektör Bazlı Yazılımlar

 Mühendislik ve animasyon alanlarında

üç boyutlu nesneler oluşturmak için ve
firma logoları, yazı içeren resimler,
teknik ve hassasiyet gerektiren
çizimler vb. alanlarda yaygın olarak
kullanılmaktadır.
 Vektör tabanlı çizim programları
fotoğraf gibi gerçek görüntüler
üzerinde çalışmaya resim programları
kadar uygun değildir.
 Vektörel Bazlı Yazılım Nedir?
 Vektör tabanlı görseller, piksel tabanlı
görsellere göre daha fazla tercih
edilmektedir.
 Bunun temel nedeni, bilgisayarın
belleği ile sabit diskte daha az yer
kaplamaları ve boyutlarıyla
oynandığında bozulmamalarıdır.
İşletim Sistemleri ve Yazılımlar
Vektör Bazlı Yazılımlar

 Vektör tabanlı programlar

matematiksel bir takım
hesaplamalar yaparak nesneleri
görünür hale getirir.
 Vektör tabanlı görseller fotoğraftaki
gerçekliği yakalayamazlar.
 Bu nedenle fotoğraflarla çalışmak
istendiğinde piksel tabanlı bir resim
programı tercih edilmelidir.
 En yaygın vektör tabanlı çizim
programları;
 Adobe Illustrator,
 Corel Draw
 Inkspace
 Maya, 3DSMax, ArchiCad gibi 3
boyutlu grafik ve mimari tasarım
programlarıdır.
İşletim Sistemleri ve Yazılımlar
Sayfa Tasarım Programları

 Sayfa tasarımı, sayfada yer alacak

metin, görseller, grafik unsurlar ve
diğer sabitlerin birbirleri ile ilişkilerini
düzenleyerek içeriği / iletiyi en güçlü
biçimde aktarması için düzenleme
yapmaktır.
 İletişim ve okuma amacıyla basımı
yapılan her yayın okunmadan önce
görülür ve görsel etkisiyle dikkat
çeker.
 Bir başka deyişle; yayını oluşturan
sayfalarda yer alan tamamlayıcı
malzemelerin (yazı, resim, fotoğraf ve
grafikler v.b. gibi) doğru ve yerinde
kullanılması gerekir.
 Tüm bu düzeni sayfada sağlayabilmek
için sayfa tasarımının iyi yapılması o
yayının daha çok ilgi çekmesini sağlar.
İşletim Sistemleri ve Yazılımlar
Sayfa Tasarım Programları

 Sayfa tasarımı, özellikle gazete,

dergi gibi periyodik yayınların
hazırlanmasında zamana karşı hız
gerektiren bir çalışma düzenidir.
 Bu bakımdan yazı, grafik, imaj ve
diğer unsurların sayfa üzerine
yerleştirilmesi ve beli bir düzenin
sağlanması, belli programlar ile
nispeten daha hızlı
yapılabilmektedir.
 Bu programlar daha çok vektör bazlı
programlar gibi çalışsa da asıl işlevi
tasarım unsurlarının hızlıca
uygulanmasını sağlamaktır.
 En yaygın kullanılan sayfa tasarım
programları Adobe Indesign,
Quarkxpress, Corel Ventura vb.’dir.
İşletim Sistemleri ve Yazılımlar
Diğer yazılımlar

 Ayrıca;
 Sunucu yönetim yazılımları
 Renk ayırım sistemlerinde
 RIP* ünitelerinde
 Film çıkış ünitelerinde
kullanılan yazılımlar Masaüstü
yayıncılık süreçleri bakımından
kullanılan yazılımlardır.

Trikromik esasla baskıya hazır renk ayrım kalıpları

* Raster Imaging Processor baş harflerinden türemiştir. Kısaca Raster

(çizgisel) Resim İşlemcisi olarak çevrilebilir. Baskıya hazırlanan
nesnenin son imajın doğru renk ayarlarını yapma işlevini yürütür.
Dijital baskı üniteleri dahil pek çok alanda işlevseldir.