1.Ch KHOA HOG DHOGHN, KHXH, XVI, N°9, 2000 MOT THU NGHIEM VE VAL TRO CUA NGU NGHIA TRONG PHAN TICH CU PHAP (Biéu hién qua phan tich cde noi dung tinh thdi cia cau) Nguyén Van Hiép Khoa Ngon ngit hoc Dat hoe KH Xa hoi & Nhan van - PHQG Ha Noi Nhiing khuynh hudng ngu phap thién vé ngi nghia da to ra thang thé mm. nhting nam gan day va cé thé dude goi chung 1a New phap Chic nang anctional Grammar). Dé 1a mét két cuc hgp Iy sau nhiéu nam lao déng cue nhoc ) nha ngOn ngit hoc trong mot cd ging khéng mét moi nham chi ra nhiing né cla cdc khuynh hitdng edu tric trong viée miéu ta va ly giai cc hién tung on ngtt, dac biét 4 nhiing khuynh huéng chi truong hoan toan gat bo nghia trong Antich va miéu ta ci phap. O Viet Nam, nhiing nghién ctu ngit phap theo one ngit nghia da bude dau thu duge nhing thanh cong day an tugng [1, 12] 1 mot n Trong bai viét nay, ching t0i sé thtt nghiém xem xét vai tro cua nghia trong an tich ci phap, thé hién qua viée phan tich cac noi dung tinh thai (modality) 1 cu. Tuy nhién, bai viét khong nham chu dich xét lai hoic phé phan toan bd \ong phap phan tich truyén théng eiing nhdng két qua cia n6. O mét vai uong dién cé tinh gai y va trao déi, bai viét chi muén dat nhiing phudng phap an ich nay trong mot khung miéu ta réng hon, cho phép ngudi nghién cau phat khae biét quan trong vé ngi nghia an dau dang sau nhing tén goi, sn mot An higu cd phap quen thuge, Tir do, chung t6i thi néu lén mot m6 hinh phan tich 1 cui trong nhan to ng nghia ma chung t6i nghi ring c6 thé ap dung cho tiéng Viet. 2. Mot su gidi thidu so luge khai niém "tinh thai" sé cé loi cho nhitng gi duge ti¢p theo, Tuy nhién, day lai JA mOt khai nigm hét ste phite tap, nhu oe b6c 16 qua nhan dinh bi quan sau day cua mot nha ngdn ngt hoc co tén tudi hong c6 pham tra nado ma ban chat ngén ngit hoc va thanh phan cac ¥ nghia bo an lai gay ra nhiéu y kién khae biét va doi lap nhau nhu pham tra tinh thai" 1, 1).87-88]. Lé gich hoc va ng6n ng hoc déu quan tam dén tinh thai cla cfu va ) hinh chung ma 16 gfeh hoc vA ngén ngit hoc hinh dung vé céu la: Cau= Ngén w+ Tinh thai. Trong d6 ngon ligu (dictum) la "tap hop gém sd thuyét (vi ngit 16 h) va cée tham t6 cha né duce xét nhut mot mdi lién hé tiém ning" va tinh thai odality) 1a "cach thie thye hién méi lién hé ay, cho biét méi lién hé ay 1a co that én thu) hay 1a khong c6 (phd dinh né, coi né 1a phi hién thyc), la tat yu hay la ény tat yéu, 1a c6 thé c6 dude hay khong thé c6 duoc" (1, tr 50]. Tuy nhién, su an tam lai khée nhau: L6 gich hoc chi quan tam dén tinh thai khach quan, 1a it th thai loai bé vai trd ca ngudi néi; con ngon ngi hoc quan tam chu yéu dén th thai cha quan, la tinh thai thé hign "lap trudng" va nhiing muc dich thuc dung a chit thé phat ngon2 Nguyén Van Hi ‘Trong pham vi tinh thai chd quan, cae tée gid cing quan niém mot cach kh nhau. Lyons cho rang tinh thai la "thai d6 cua ngudi noi déi vdi noi dung ménh ma cau biéu thj hay tinh trang ma ménh dé d6 miéu ta” (10, tr. 452]. Palmer cd cho ring tinh thai la thong tin ngi nghia cia cau thé hién thai dé hode ¥ kién ¢ ngudi néi déi v6i didu duge ndi ra va chai truong phan biét trong cau "nhiing yéu biéu thi tinh thai vdi nhing yéu té biéu thi ménh dé", tic phan biét "tinh thai noi dung ménh dé" (13, tr. 14]. Tuy nhién, Bybee lai hiéu tinh thai theo mot ngk réng hon, nhu 1a “tat cd nhiing gi ma ngudi néi thuc hién ciing véi toan bé noi du ménh dé" [6, tr 385]. Theo tinh thén nay, Searle cho ring khung ly thuyét hanh ngén ngii (theory of speech acts) la thich hgp nhat dé thao luan nhing van dé tinh thai, béi vi ly thuyét hanh vi ngon ngi quan tim dén quan hé gidia ngudi 1 va diéu duge ndi ra (15, tr. 166]. Con Cao Xuan Hao thi cho rang trong cae ndi du thude pham tra tinh thai, cin phan biét tinh thdi cla hanh déng phat ngon “tinh thai phan biét cac léi ndi vé phuong dién muc tiéu va tde dung giao té ") tink thdi cia loi phat ngén, 1a tinh thai thé hign "thai d6 cia ngudi néi doi voi di minh néi ra, hodc dén quan hé gitta si dé va sé thuyét cha ménh dé" (1, tr. 50-51), Tinh thai eda lai phat ng6n duge quy vé hai pham tro chinh: tinh thai nh thttc (Epistemic modality) va tinh thai dao nghia (Deontic modality) Tinh thai nhén thie, con goi la tinh thai a6 chan thuc (alethie modality), t hién mic d6 cam hét ctia ngudi noi déi véi tinh chan thue cia diéu duge ndi d trong cau. Tinh thai nhan thie c6 3 pham tra noi dung cd ban: + Tinh thai thy hitu (Factive): Ngudi néi cam két rng sit tinh dutoe néi d trong cfu 1a hign thue hay tat yéu hién thye.Vi du - Ai ngd Ong ta chi thich nam é nha doe sach. - Dang nao thi ho ciing tré vé. + Tinh thai phan thuc hitu (Contra-factive): Ngudi néi cho ring sy tinh dt) néi dén trong cau 1a phi hién thuc. - Hoa la t6i c6 bac trigu trong tay. - Ti niza thi toi va vio cé dy. + Tinh thai khong thye hitu (Non-factive); Ngudi néi khong cam két ch chan vé tinh xac thue, tinh hién thuc cia sut tinh dude néi dén trong cau ma ¢) dua ra mét su phéng dodn, mét dodin dinh c6 mite d6 vé tinh xac thyc, vé tink hi) thu (trong kha nang) cua sy tinh. - Toi nghi viee nay khong kh6 - Nghe dau ong ta da vé huw Tinh thai dao nghia \ai lién quan dén tinh hop thitc vé dao ly cia hanh d9 do mét ngudi nao dé hay do chinh ngudi néi thc hién (13, tr 96]. Lyons J. cho ra “tink thai dao nghia lién quan dén tinh tat yéu hay tinh c6 thé cia hanh vi dt| thuc hién bdi mét cha thé c6 trach nhiém vé dao dite" (10, tr 823] va xem xét phi) tra tinh thai nay theo cde noi dung vé tinh nghia vu, sf cho phép, su cm doan sy mién trix[10, tr 823-832]. Vi dutthe nghi vai tro cia ngit nghia trong... 3 N6 dam cai lai bo me. Gi thi gi, c6 ta phai d lai Ngo’ ra, tinh thai cia ldi phat ng6n con lién quan dén thai dd, cach danh gia neudi néi vé tinh mong mudn hay khéng dang mong muén, tich cyc hay tiéu . ttvh cing cuc hay khéng cing cuc, binh thudng hay bat thudng... cla diéu oi ra. Vi du, "May ra n6 gap cd ay"!"Nhd ra né gap 06 ay"; "Toi bf cae déng hie) trong bo mon phé binh"/"T6i duge cic dang nghiép trong b6 mén phé binh”. Vé tinh thai cla muc dich phat ngén, cb 3 muc dich duge xem 1a dién hink 1. va da due ng phap héa trong tat ca cdc ngén ngit trén thé gidi, dé la tran at, nghi vn va cdu khién. Tu cae kiéu cdu duge goi la trin thuat, cdu khién, li van nay, thong qua nhiing co ché’ suy ¥ hoae théng qua nhiing quy we gin voi i ngén ngit cu thé, ngudi noi cé thé biéu thi nhung muc dich phat ngon khac. Vi cau "Chi gi chi, chi e6 ngdi x¢ ra mét ti duge khdng?" tuy hinh thie 1a mét cau nhung ngén trung 1a mét dé nghi. Hay cau "Bat daa dé ban dén 3 ngay réi", tuy h che 1a mOt cau trin thuat nhung tuy thuge vao hoan canh, tinh hudng néi hac nhau, ngon trung cé thé 1a mot ménh lénh, mot loi khién trach... Nhu n ngit da chon mdt ed ché linh dong va tiét kiém, cho phép chu thé phat Ss © mue dich phat ngOn khae nhau (cac hanh vi tai li gian hifu han eau true hinh thite eda cau (thyc chat day 1a nhiing hinh © dude nga phap hoa cia mot sé muc dich phat ngon duge coi la dién hinh). an manh dén diéu nay, T. Givon néu ra khéi niém thé lién tuc eda cac hanh vi 1 gt (the speech act continuum), chang han c6 thé thay sy lién tue tit cau nh lénh dién hinh dén cau nghi van dién hinh, tit cdu ménh lénh dién hinh dén ‘von thuat dién hinh, ta cau tran thuat dién binh dén cau nghi van dién hinh ty.S14-818]. >) tu mdt si ‘Tinh thai trong céu c6 thé duoc biéu thi bang cac phudng tién tu vung hodc ig cae phuong tién ngit phap. Theo ly luan chung, céc phuong tién ngit phap instrong nhat dé biéu thi tinh thai la thie (mood), dong tie tinh thdi (modal bsiwa cac tiéu tif (particle hoac clitic). Déi véi nhiing ngén ngd khéng bién hinh 1 hicng Viét, tite khong c6 thite véi tu cach 1a mét pham tri ngit phap cua dong cu phuong tién ti vung ding dé biéu thi tinh thai kha phong phu va mét sd hung da duge "dan nhan" (labeling) trong phan tich ci phap hinh thite cha Piaeo quan sat cha ching téi, cac phuong tién tt vung dude dung trong cau dé u thi tinh thai la khé da dang: ede quan ngii, cdc hur tit, cdc vé cau... Theo mét sé nha nghién citu thi tuu trung lai, trong tiéng Viet, co thé ké ra phuong tién biéu thi tinh thai sau day: a) Cae ngit doan ding dau cau hoae ding chen vao gitia chu ngt va vi ng (trong 86 nay cé mot sé 1a quan ng), vi du: Lé ra c6 ay da 1a tién si ngon ngit hoc. Gi thi gi chiing ta cing hop thém mét lan nia. by Cac hu tir gin vdi vi tu vi ngit, vi du:4 Nauyén Van Hi ~Trong ling moi ngudi da ngu. ~Téi sé trd lai thm bé me c iy mot lan nita. c) Cac hu tit gin voi nhiing ngit doan danh tit hode sé ti. Vi du: -Tién etia hdi con nhizng hai triéu -Ngay cd bé ti cing ngai anh ta d) Cée d6ng tir tinh thai, vi du - C6 ta chiu vé nha me mot théi gian. - Chang ta phdi nhé on cac anh hung liét e) Cac tiéu tu tinh thai ding 6 cudi cau, vi du: -Ba Nam c6 con di bé doi a? -Ong giam déc da vé ri day! f) Cac dong tit biéu thi thai dd ménh dé trong mot kiéu cau phtte, vi du: - Téi lo rdng ta khong kip chuyén tau dém nay. - Téi twéng rang déi ta da thua Kiéu cau nay chiu mét sé diéu kién rang buéc, chang han chi ngit phai d ng@i thit nhat sé it, dng ti biéu thi thai dé ménh dé kh6ng di kém véi cdc hu chi thdi, thé, trong cau khong cé cac biéu thtte chi théi gian qua khit hay tuong lai [1! ‘u cau phic ma hai vé duge ni véi nhau bing cac cap lién ti "Né Mac du... nhung...", "Dau... nhung...”, vi du anh kip chuyén tau dém nay thi anh sé gap chi thi. - Gid ngay ay toi khong néng néi th? bay gid toi da khong khé thé nay. Mét diéu dé nhan thay 1a do dae diém don lap cua tiéng Viet, su phan bigt déi lap cdc phudng tién duge ngit phap hoa (theo chudn cua cac ngon ngit chau 4 véi cée phutong tién tir vung trong vide biéu thi cae noi dung tinh thai cia ¢ khong duge thé hién that ro nét. Diéu nay da gay ra nhiing kho khan nhat dinh¢ vige phan tich cu phap 4, Tit nhiing gi duge trinh bay mt cach chung nhat trén day, c6 thé phan b trong thanh phan ndi dung cia cau hai bd phan cau thanh 1a: a) nhitng thong miéu ta (thude vé ngén liéu); va b) nhitng théng tin tinh thai. Hai loai thong nay c6 chifc nang va vai trd khae nhau trong cfu, va khong thé néi dén chic na thong bao cia cfu néu thiéu mét trong hai loai thong tin nay. Tuy nhién, trong phan tich cu phap truyén thong da tén tai mot tinh tra hén don. Chung ta thay ho&c mét su thién vi qua dang da duge danh cho céc thé tin miéu ta, hodc 1a mét su lin lén, nhap nhang giita thong tin miéu ta va thd tin tinh thai. Chang han, déi vi sé dong nha nghién citu thi trong phan tich ¢ trac hinh thc cia cfu, cac yéu té biéu thi tinh thai thudng bi xem 1a cac yéu phu tro va bj liét chung vao loai hu tt, véi cai nghia dé 1a nhiing tir cong cu, nha tix khong cé y nghia ti vung chan chinh. Chi mot s6 it tac gid nhin ra duoc su v6 nay, cho rang "nghia ca cac tit tinh thai, néu khong mudn ding cac tit nay, pl duge dién dat bing ca mot cau hay mot tiéu cu gém nhiéu "thuc ti" (chang han, ¢it (hit nghigm vé vai tro cia ng nghia trong... wi. nita it co nghia la “con nia lit, va nhu thé la qua nhiéu roi")" [1, tr.52]. one khi do. m nhe su khac biét gitta thong tin miéu ta va thong tin tinh ii cia céiu da khién héiu hét cdc tac gid cho hai cfu sau day cé mé hinh cau tric inenhau (Chu ngti+vi ngut bé new): a) Nam dam cai bé me. £. Vv BN hoc bin may bay NE CBN, (ac tac gia da khong thay dude rang trong cau 1b) vi ngit "hoc" biéu thi thong ; con trong cu La) vi ngti "dém" khong hé biéu thi thong tin miéu ta ma iu thi thong tin tinh thai, tite thai dé ca cha thé phat ngon (ngudi vidt/néi) i vo. hanh vi eda Nam (thude thong tin tinh thai dao nghia). misu Tudng tu nhu vay, nhiing ngudi soan sach gido khoa ngit phap thudng khong ya duge stt khae nhau rat co ban gitta hai cau sau: Ya) Toi nghi bay gid con sém. 2b) Toi da nghi bay gid con sém. ‘iu 2a) biéu thi mt ndi dung tinh thai nhan the, cy thé 1a mot nhan dink phon cha quan (khong chdc chan) cha ngudi néi vé tinh chat "con sdm" caa thoi tm bay gid", dat trong mot tinh hudng co su déi lap, ttte 6 y kién ctia ngudi khac > rang "bay gid” khong con sém nifa, Con trong cu 2b) ngudi ndi chi tuéng thuat mot cach khach quan la minh da nghi nhu thé, nhu thé... ma théi Cfng do khong y thie phan biét that rach roi hai loai thong tin miéu ta va jne tin tinh thai trong cau ma mét sé tac gia d& néu ra mot thanh phan cau c6 1 goi hét stic vo ly 1a "thanh phan chém xen" va khong hé chi ra chic nang cua chang han trong cae cau sau: C6 gai nha bén, 6 ai nga, cing vao du kich. +) Ong gia ay. nghe ngiii ta noi, 1a mot cao tha vo lam. (C6 thé thay rang, trong cfu 3) ng doan "eo ai ngd” biéu thi/danh dau tinh uu Laue hitu (factive); con trong ciu 4) ngit doan "nghe ngwoi ta noi” biéu thildanh utmbh thai khong thyc hitu (non-factive). ‘ang véi ly do tong tu, cé tac gia da xép mét trong cac phuong tién biéu thi h thai trén day vao cing mét loai vdi cac phuong tién thanh phan cau von biéu igu thong tin khac han, Chang han, ngi doan tinh thai ding dau cau: "Le coay da 1a tién si ngon ngit hoc" due goi chung 1a “phu nga cau" cling vdi cae aduan dau cau hode cui eau khae nhu : Quyén sach nay 1a eda toi, ding thé’(phu ngit cau chi quan hé khach quan) Anh Long, cho toi gap mot ti (phu ngit eau néu loi goi dap- dua day) [4, tr 194-197). ing cach phan tich da gdp qua nhiéu su thé khac nhau vé ¥ nghia vao mot an hiéu (tén goi) nhu vay khéng thé xem la thoa dang duge.a Nguyén Van Hy Gan day, mot sé nha ng6n ng da thay rd su bat cong, thién léch qua da cia ng phap truyén thong khi coi cac try déng ti (auxiliary) cae tit chi thor. 6 cae teu tid tinh thai ditng cudi edu chi 1a cae fu ti, v6i ham nghia 1a cae ttt loai h Cong bing ma noi, day la nhiing thanh to hét site quan trong dang dé biéu thi ¢ noi dung tinh thai, loai noi dung ma Bally da ting goi mot cach hinh anh 1a “li hén cua cau néi", Vi vay, céin c6 mét tén goi mdi, thoa dang hon. Véi tinh than 9, vay, Cao Xuan Hao dang tén goi "vi tit tinh thai" dé chi i ay, ditny, chd..., ngang hang va phn biét vdi cic vj tt khac nhut vj hanh dong, vi tu tu thé, vi ti chi tinh chat... Tinh hinh cing dién ra tudng tu tre gidi ngon ngt hoc quéc té, nhu 1di cha Palmer: "M6t sé nha ngon ngit hoe cho rd can phai xem cac tro dong tit (auxiliaries) 1a cae dong ti chinh ma bé ngit la phan cau theo sau" [13, tr.16]. ac tit khong, chéng, chi 5. Ta nhting gi trinh bay trén day, chting toi thay mé hinh phan tich cau} S. Dik dé nghi 1A kha thuyét phuc. Theo dé, viée phan tich ciu sé duge tién ha qua 4 calp dé sau day: Cap dé 1: Cap do phan tich nong cét (nucleus) cua cau Theo cap do nay, [di su tinh (thuéc thong tin miéu ta) ctia cau sé c6 mat vi Jit bude, thé hién nhiing vai, nghia bat bude da duge inh sin trong ban chat tir vung-ngit phap cua vi tir trung tam d6 trung tam va cae thanh té Cap do 2; Caip dd phan tich khung cau (core) Theo cp dG nay, 101 su tinh ma edu biéu thi dude dinh vi trong khéng gi: thai gian va nhiing nhan t6 tinh hudng khac, Cap 6 3: Cap dO phan tich tinh thai theo nghia hep hay y nghia “lap trudy cua chu thé phat ngén (tite ngudi ndi/viét) Cap d6 4: Cap dG phan tich tinh thai eda hanh dong phat ngon, tite eaip phan tich nhing yéu t6 biéu thi/danh dau ngén trung cua cfu néi [3] C6 thé minh hoa cac c&p dé phan tich nay qua vi dy thé thién sau diy: "C6 1é nay mai_né dim mang dng giam doc day!" Cap do 1: N6/méng/éng gidm déc (Idi su tinh cha cau néi). Cap do 2: Nay mai (dinh yj sy tinh trong théi gian) Cap do 3 kha nang xay ra Cé le (tinh thai nhan thie: su phéng doan cia ngudi noi déi y tinh) -Ddm (tinh thai dao nghia: ngudi néi cho rang hanh vi duge néi ¢ a hanh vi khong dude phép hoac bi cim doan) trong cau Cap dé 4: Déy (chi 6 danh dau hinh thite cu trin thuat, nhung tuy theo ti hudng ndi nang ma cé thé ¢6 cae ngén trung khae, ching han cdnh bdo, t6 cdo, bude tdi. ‘Theo suy nghi ciia ching t6i, c6 thé néu thém mét cp d6 phan tich nita: C au tric cla ctu nhu cau trie mot thong diép (Message), theo 46: dé phan tich dinh dau 1a chia dé (Topic hay Theme) dau la sé thuyét (Comment hay Rheme) ¢ cau. Chang han, trong cau: "Thudc, ong ay chi hut Vinataba" thi cha dé eta cauit Une nghiem vé vai tro cia ngtt nghia trong... ae ino", Con trong cau; "Ong ay chi hut thuée Vinataba" thi cha dé cua cau la "ong * \ige lua chon thanh t6 nao lam cha dé (Topic) cia cau sé phu thude trude tién + cc nhan té ngit dung Wi nhién, dé cé thé ap dung duge m6 hinh phan tich nay, cn c6 thém mot so Q (cc Khai thong. Trong dé, néi bat lén la van dé giai quyét su mo hé tinh thai, ing han cang mot yéu td c6 thé vita biéu thi tinh thai khach quan vita biéu thi th thai cha quan, via biéu th) tinh thai nhan thie vita biéu thi tinh thai dao hin vain dé vé tam tac dong (scope) khi trong cau cé hon mot chi t6 danh dau th thai, van dé vé su ché dinh va tuong tac qua lai gitta ndi dung ménh dé va une tinh thai cia eau. Tuy nhién, nhin vé dai thé, mo hinh phan tich cau theo cie cap dé trén day c6 jt ua thé khong choi cai duge la cho thay duge tinh chat "lap thé", "nhiéu chiéu" y hi cia edu. M6 hinh nay cing cho phép tich hop duge 3 binh dién phan tich cau dung hoe, nghia hoc va két hoc. Mot khi da cé duge mét cd sé nhan thie nhu vay khai thong dude eae thao tac phan tich thi viée goi tén cac yéu té cu trie thu oe qua cae cp do phan tich dy chi con 1a van dé hinh thitc, mot thi tue dan an Jabelirg)-dé hoan tat quy trinh phan tich cat phap’ TAI LIEU THAM KHAO | Cao Xudin Hao. Tidng Viet-Sa thao ngit php chiée nang, tap 1. NXB Khoa hoc Xai hdi, Tp Hé Chi Minh, 1991 Cao Xufn Hao, "V6 y nghia “thi” vA "thé" trong tiéng Viet". Tap chi Ngon agit, s6 5(1998). S.M.Dik. The theory of functional grammar, Part 1: The Structure of the Clause. Dordrecht, Foris, 1989. Diép Quang Ban. Cau don tiéng Viet. NXB Gito duc, Ha Néi, 1987. Diep Quang Ban. Ngiz phdp tiéhg Viet pho thong, tap 2. NXB DH va THCN, Ha Noi, 1989. W.Frawley. Linguistic Semantics. Hillsdale, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publishers, 1992 | T.Givon. Syntax, a@ functional-typological introduction, volume 1 Amsterdam/Philadenlphia: John Benjamins publishing company. Hillsdale. New Jers Lawrence Erlbaum Associates Publishers, 1984, | T. Givon Syntax, a functional-typological introduction, volume 2 “Amsterdam/Philaden|phia: John Benjamins publishing company, 1990. MLA.K, Halliday An introduction to functional grammar. London: Arnold, 1985. )} @. Lyons Semantics, Two volumes. Cambridge University Press, 1977. ron: cde nam 1996-1998, chting 161 di thi nghiém ap dung mé hinh phan tich céu trén day trong co trinh ca phap danh cho sinh vien khoa Bao chi va céc lép ngoai ngit tai chic cia trudng Dai hoc a hoe Xa hdi & Nhain van thuide Dai hoc Quéc gia Ha Noi. Két qua cho thay, anh chi em sinh vien n bat vin dé va thuc hank phan tich cau dé dang han nhiéu so véi each phan tich truyén thdng.8 Nguyén Van Hi [11] Nguyén Ngoc Tram "Vé mét nhom cac dong tit thai dé ménh dé trong tid Viet". Tap chi Ngon ngid, 86 (1990). [12] Nguyén Thi Quy. Vi tie hanh dong tiéng Viet va cde tham to ctia no (so sai vdi tiéng Nga va tiéng Anh). NXB Khoa hoc X@ hdi, TP Hé Chi Minh, 1995. (13] F-R. Palmer. Mood and Modality. Cambridge University Press, 1986. {14} V.Z. Panfiloy 1977. "Pham tr tinh thai va vai trd cla né trong cau true ¢ cau va phan doan”. In trong Nhiing vdn dé Ngén ngit hoc, 86 4(1997) (Tiéng Ng {15] J.R. Searle Intentionality, Cambridge University Press, 1983. [16] Uy ban Khoa hoc Xa héi. Ngw phap tiéng Viét. NXB Khoa hoe Xa hoi, Ha Néi, 1983 VNU, JOURNAL OF SCIENCE. SOG, SCI, LXVI, N°3. 2000 THE ROLE OF SEMANTICS IN SYNTAX ANALYSIS (AN EXPERIMENT ON SCOPE OF MODALITY) Nguyen Van Hiep Faculty of Linguistics College of Social Sciences & Humanities - VNU This paper deals with the role of semantics in syntax analysis, consideri the failure of generative grammar and others formalistic tendencies. In my opini it seems that the so-called Functional Grammar. based on semantic principl would shed light on Vietnamese grammar. According to a new approach grammar on semantic principles, one might analyze Vietnamese on 5 levels: Level 1: The nuclear predication, comprising of arguments that are requir by some predicate in order to form a complete nuclear predication. Level 2: The core predication, comprising of satellites that gives optior information (location, time...) Level 3: The speaker's attitude toward or evaluation of the propositional contet Level 4: The character of speech act. Level 5: The structure of sentence as a message. In paying particular attention to meaning, this paper confirms the role semantics in syntax anal; s.