ŁAMANIE PRAW CZLOWIEKA WE WSPÓCZESNYM ŚWIECIE

Prawne gwarancje ochrony praw człowieka często już nie wystarczają. Zbyt często mamy obecnie do
czynienia z ich łamaniem. We wszystkich krajach na świecie możemy zaobserwować różne przykłady
łamania praw człowieka. Świadczą o tym sprawy związane z konfliktem bałkańskim, z wojna domowa
w Rwandzie, brutalnym traktowaniu więźniów w Chinach, Turcji, Brazylii i innych krajach. O
przestrzeganiu tych praw w danym kraju decyduje system prawny państwa, ale również system norm
etycznych. Prawa tylko będą traktowane poważnie, jeżeli w danym społeczeństwie godność i życie
człowieka znajdą się na szczecie hierarchii wartości. Nie prowadzi się żadnych statystyk, co do tego,
na jakim kontynencie najczęściej łamane są prawa człowieka, ponieważ prawa te są łamane według
różnych wzorów, inaczej są łamane w Chinach a inaczej w Stanach Zjednoczonych. I jednocześnie
oprawca nigdy nie mówi, że przestanie łamać pod jakakolwiek presją. W Polsce nieprzestrzeganie
tych podstawowych praw następuje często przez policję. Często stosuje ona przemoc wobec
obywateli państwa, częściej niż jest to konieczne.

W Stanach Zjednoczonych często opisuje się przypadki łamania praw człowieka wobec kobiet
przebywających w więzieniach i aresztach. Popularne są zgwałcenia i inne formy nadużyć
seksualnych, okrutne i poniżające stosowanie kajdan wobec kobiet ciężarnych lub obłożnie chorych.
Niedostateczny jest również dostęp do opieki medycznej i psychologicznej. Szczególnie brutalnym
gwałcicielem praw człowieka w USA jest policja, która jest praktycznie bezkarna w swoim
postępowaniu. Liczne przypadki brutalnego pobicia, gwałtu czy zabójstw ze strony policjantów
amerykańskich były albo całkiem wyciszane albo policjanci byli uniewinniani po procesach
przypominających farsę. Działo się tak i dzieje pomimo ostrych protestów ze strony obrońców praw
człowieka. Jednak na prawdziwe piekło skazani są ludzie osadzeni w amerykańskich więzieniach.
Pozbawieni praktycznie elementarnych praw do godnego traktowania, są oni bici, gwałceni i
poniżani.

Rażącym łamaniem praw człowieka-dziecka jest sytuacja w biedniejszych krajach Afrykańskich. Tam
młodzi ludzie nie mają możliwości edukacji. Spowodowane jest to ciągłą walką na najwyższych
szczeblach władzy, która zajęta własnymi problemami nie robi nic dla swoich obywateli. Innymi
przyczynami są również: walki pomiędzy plemionami, brak wykwalifikowanej kadry i przede
wszystkim szkół, które mieszczą się od siebie w znacznych odległościach wystarczających, aby rodzic
nie chciał wysyłać tam potomstwa.

Rosja to także miejsce, gdzie nagminnie łamane są podstawowe prawa człowieka: stosowanie tortur
przez funkcjonariuszy państwowych (pobicia, rażenie prądem, gwałty, wiązanie w niewygodnych
pozycjach - przypadki tortur zdarzają się najczęściej w aresztach podczas pierwszych godzin po
aresztowaniu, jeszcze przed postawieniem zarzutów). Łamane są również prawa dziecka np. w
rosyjskich aresztach śledczych dzieci są przetrzymywane miesiącami, a nawet latami i skazywane na
długotrwałe wyroki za stosunkowo drobne przestępstwa.

Chiny są państwem, w którym nagminnie łamie się prawa człowieka. Łamią nie tylko prawo do
wolności wypowiedzi, prawo posiadania, ale również prawo do życia, co wydaje się absurdalne. W
Chinach wprowadzono ścisłą cenzurę, za wszelka propagandę uznawana jest krytyka władz, a osoby,
które publicznie wyrażają swoje przekonania są skazani m.in. na podstawie paragrafu zabraniającego
zwoływanie zgromadzeń, wiąże się to z pogwałceniem prawa do wolności zrzeszania się. Lecz nie to
wszystko powoduje największy sprzeciw obrońców praw człowieka. Najgorsze jest stosowanie tortur,
w celu wymuszenia informacji od oskarżonych, których często skutkiem jest śmierć i tu dochodzi do
pogwałcenia prawa do życia. Ofiarą może zostać każdy, nie zawsze ten, który na to zasłużył. Yan – a
Zhengxue, jest doskonałym przykładem jawnej niesprawiedliwości, zabrany został na milicje nie
będąc podejrzanym o popełnienie żadnego wykroczenia czy przestępstwa. Został dotkliwie pobity
przez funkcjonariuszy, a będąc nieprzytomnym wyrzucony z posterunku. Kiedy próbował dowiedzieć
się czegokolwiek, dlaczego takie wydarzenie zaszło, za swą dociekliwość został skazany na pobyt w
obozie pracy - pogwałcono prawo do oporu przeciwko bezprawnej przemocy. Niestety śmiercią w
Chinach nie kara się nie tylko zabójstwa i wyjątkowo brutalne występki, ale również włamania,
porwania, złodziejstwo i rozboje i wiele innych, za które normalnie oskarżony zasłużyłby jedynie karę
więzienia.

Z jawnym przykładem łamania praw człowieka spotykamy się przy budowie gazociągu Yadana w
Birmie, który okazał się największą inwestycja zagraniczna w kraju, który jest rządzony przez
wojskowa dyktaturę. Przez wiele lat Birma była niedostępna, zamknięta dla zagranicznych gości,
odizolowana. Nawet teraz wojskowa władza ogranicza swobodny dostęp do niektórych rejonów.
Powracając do skandalu, który ciągnie się w tym państwie już od ponad 7 lat. Bowiem pod koniec lat
90 – tych władze Brimy zostały postawione w stan oskarżenia. Zarzucono im, iż podczas budowy
gazociągu wykorzystano pomoc armii, która werbowała i zmuszała mieszkańców do ciężkich robót.
Teraz organizacje praw człowieka żądają wypłacenia odszkodowań, żeby następnym razem
zastanowiły się zanim złamią jakiekolwiek prawo dane człowiekowi.

Ula Wolska