.....................................

Imię i nazwisko

Wersja A
................ ..............
Data Klasa
Test podsumowujący rozdział III

Komórka – podstawowa jednostka życia

Poniższy test składa się z 14 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania
za prawidłową odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie 24 punkty.

1. Rozpoznaj i podpisz organelle oznaczone na 5. Na podstawie opisu doświadczenia oraz ilustracji

ilustracji literami A–D.
(0–4) napisz, jakiego rodzaju jest roztwór, w którym
umieszczono komórkę, w stosunku do roztworu
wewnątrzkomórkowego. Użyj do tego celu
określenia: roztwór izotoniczny, hipotoniczny,
hipertoniczny. (0–1)

Fragment liścia skórki cebuli umieszczono w

roztworze soli kuchennej (NaCl) i obserwowano
pod mikroskopem optycznym. Po kilku minutach
zaobserwowano zmiany przedstawione na
ilustracji.
2. Zaznacz punkt, w którym wymieniono wyłącznie
organelle niewystępujące w komórkach
prokariotycznych. (0–1)

A. Rybosom, ściana komórkowa, błona

komórkowa, nukleoid.
B. Siateczka śródplazmatyczna, mitochondrium,
chloroplast, aparat Golgiego.
C. Rybosom, nukleoid, mitochondrium, ściana Roztwór ........................................................................................................................
komórkowa.
D. Otoczka śluzowa, tylakoidy, genofor,
plazmidy. 6. Sformułuj problem badawczy doświadczenia
opisanego w zadaniu 5. (0–1)
3. Podaj dwie charakterystyczne cechy, dzięki
..........................................................................................................................................
którym rozpoznasz na ilustracji komórkę grzyba.
(0–1) ...........................................................................................................................................

• ........................................................................................................................................... .........................................................................................................................................

• ........................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................
4. Ilustracja przedstawia fragment błony komór-
kowej. Podaj nazwy elementów oznaczonych na
niej literami A, B, C. (0–3) 7. Wykreśl wyrazy tak, aby opisy budowy ściany
komórkowej były prawdziwe. (0–2)

A. Młode, rosnące komórki roślin okrywa

rozciągliwa ściana komórkowa pierwotna /
wtórna. Po okresie wzrostu niektóre komórki po
wewnętrznej stronie ściany pierwotnej tworzą
ścianę komórkową pierwotną / wtórną.
B. W wyniku inkrustacji w dojrzałej komórce
roślinnej pojawiają się lignina i krzemionka /
A. ...........................................................................................................................................
kutykula i suberyna. Opisane zmiany powodują
B. ........................................................................................................................................... zwiększenie funkcji ochronnej / transportowej
C. ........................................................................................................................................... ściany komórkowej.
8. Przyporządkuj opisy do odpowiednich pojęć. 12. Oceń prawdziwość zdań. Skreśl P, jeśli zdanie
jest prawdziwe, lub F, jeśli zdanie jest fałszywe.
(0–3)
(0–2)
A. Mikrotubule.
B. Filamenty pośrednie. Siateczka śródplazmatyczna szorstka
C. Filamenty aktynowe. P F
odpowiada za syntezę lipidów.
1. Umożliwiają komórkom zmianę kształtu i ruch W aparatach Golgiego modyfikowane są
pełzakowaty oraz uczestniczą w skurczu P F
białka i lipidy.
włókien mięśniowych.
2. Tworzą wrzeciono kariokinetyczne, są również Peroksysomy zawierają enzymy katalizu-
elementami rzęsek i wici. jące reakcje utleniania i redukcji związków P F
3. Zapewniają komórce wytrzymałość na organicznych.
uszkodzenia mechaniczne, m.in. zapobiegają
jej pękaniu pod wpływem rozciągania. Lizosomy odpowiadają za trawienie
4. Chronią przed wnikaniem drobnoustrojów P F
zewnątrzkomórkowe.
chorobotwórczych oraz nadmiernym
parowaniem wody.
13. Zaznacz nieprawidłowy opis dotyczący funkcji
A. ............... B. ............... C. ............... wakuol. (0–1)

9. Napisz, jaki rodzaj transportu przedstawiono na
poniższej ilustracji.
A. Zarówno u roślin, jak i u grzybów podsta-
(0–1) wowa funkcja wakuol polega na utrzymywaniu
odpowiedniego stopnia uwodnienia komórki.
B. Wakuole w komórkach roślin i grzybów
uczestniczą w procesach trawienia
wewnątrzkomórkowego.
C. W wakuolach roślin syntetyzowane są
polisacharydy wykorzystywane do budowy
ściany komórkowej.
D. W komórce roślinnej wakuole stanowią
miejsce przechowywania związków orga-
nicznych, np. alkaloidów i glikozydów.

........................................................................................................................................... 14. Porównaj mitozę z mejozą, wpisując do tabeli

podane określenia i cyfry. (0–2)
...........................................................................................................................................

10. Zaznacz, którego z wymienionych rodzajów o połowę mniejsza niż w komórce macierzystej,
połączeń międzykomórkowych dotyczy poniższy taka sama jak w komórce macierzystej, gamety,
opis. (0–1) komórki budujące ciało, 2, 4
Liczba Komórki
Są zbudowane z kompleksów białkowych, tzw. Liczba
Nazwa chromosomów powstałe
koneksonów. Tworzą kanały, przez które podziału
komórek
w komórkach w wyniku
kontaktują się cytoplazmy sąsiadujących potomnych
potomnych podziału
komórek. Umożliwiają transport substancji
(m.in. cukrów i aminokwasów) między
komórkami.
Mitoza
A. Połączenia zamykające.
B. Desmosomy.
C. Plasmodesmy.
D. Połączenia szczelinowe.

11. Wymień dwie cechy mitochondriów, które

potwierdzają teorię endosymbiozy. (0–1) Mejoza

• ...........................................................................................................................................
• ...........................................................................................................................................
 .....................................
Imię i nazwisko

Wersja B
................ ..............
Data Klasa

Test podsumowujący rozdział III

Komórka – podstawowa jednostka życia

Poniższy test składa się z 14 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania
za prawidłową odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie 24 punkty.

1. Rozpoznaj i podpisz organelle oznaczone na 5. Na podstawie opisu doświadczenia oraz ilustracji

ilustracji literami A–D.
(0–4) napisz, jakiego rodzaju jest roztwór, w którym
umieszczono komórkę, w stosunku do roztworu
wewnątrzkomórkowego. Użyj do tego celu
określenia: roztwór izotoniczny, hipotoniczny,
hipertoniczny. (0–1)

Do rozmazu krwi zawierającego erytrocyty dodano

wodę destylowaną. Po kilku minutach
zaobserwowano zmiany przedstawione na
ilustracji.

2. Zaznacz punkt, w którym wymieniono wyłącznie

organelle niewystępujące w komórkach
prokariotycznych. (0–1)

A. Siateczka śródplazmatyczna, mitochondrium,

chloroplast, aparat Golgiego.
B. Rybosom, ściana komórkowa, błona
komórkowa, nukleoid.
C. Rybosom, nukleoid, mitochondrium, ściana Roztwór .............................................................................................................

komórkowa.
D. Otoczka śluzowa, tylakoidy, genofor, plazmidy. 6. Sformułuj problem badawczy doświadczenia
opisanego w zadaniu 5. (0–1)
3. Podaj dwie charakterystyczne cechy, dzięki ..........................................................................................................................................
którym rozpoznasz na ilustracji komórkę roślinną.
...........................................................................................................................................
(0–1)
• ........................................................................................................................................... .........................................................................................................................................

• ........................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

4. Ilustracja przedstawia fragment błony komór-

kowej. Podaj nazwy elementów oznaczonych na
niej literami A, B, C. (0–3) 7. Wykreśl wyrazy tak, aby opisy budowy ściany
komórkowej były prawdziwe. (0–2)

A. Młode, rosnące komórki roślin okrywa

rozciągliwa ściana komórkowa pierwotna /
wtórna. Po okresie wzrostu niektóre komórki po
wewnętrznej stronie ściany pierwotnej tworzą
ścianę komórkową wtórną / pierwotną.
B. W wyniku adkrustacji w dojrzałej komórce
A. ........................................................................................................................................... roślinnej pojawiają się lignina i krzemionka /
kutykula i suberyna. Opisane zmiany powodują
B. ........................................................................................................................................... zwiększenie funkcji ochronnej / transportowej
C. ........................................................................................................................................... ściany komórkowej.
8. Przyporządkuj opisy do odpowiednich pojęć. 12. Oceń prawdziwość zdań. Skreśl P, jeśli zdanie
(0–3) jest prawdziwe, lub F, jeśli zdanie jest fałszywe.
(0–2)
A. Filamenty pośrednie.
Peroksysomy zawierają enzymy katalizu-
B. Mikrotubule.
C. Filamenty aktynowe. jące reakcje utleniania i redukcji związków P F
organicznych.
1. Umożliwiają komórkom zmianę kształtu i ruch
pełzakowaty oraz uczestniczą w skurczu W aparatach Golgiego modyfikowane są
włókien mięśniowych. P F
białka i lipidy.
2. Tworzą wrzeciono kariokinetyczne, są również
elementami rzęsek i wici. Siateczka śródplazmatyczna szorstka
3. Zapewniają komórce wytrzymałość na P F
odpowiada za syntezę lipidów.
uszkodzenia mechaniczne, m.in. zapobiegają
jej pękaniu pod wpływem rozciągania. Lizosomy odpowiadają za trawienie
4. Chronią przed wnikaniem drobnoustrojów P F
zewnątrzkomórkowe.
chorobotwórczych oraz nadmiernym
parowaniem wody.
13. Zaznacz nieprawidłowy opis
A. ............... B. ............... C. ............... dotyczący funkcji wakuol.
(0–1)

9. Napisz, jaki rodzaj transportu przedstawiono na A. Zarówno u roślin, jak i u grzybów

poniższej ilustracji. (0–1) podstawowa funkcja wakuol polega
na utrzymywaniu odpowiedniego
stopnia uwodnienia komórki.
B. W wakuolach roślin syntetyzowane
są polisacharydy wykorzystywane
do budowy ściany komórkowej.
C. W komórce roślinnej wakuole
stanowią miejsce przechowywania
związków organicznych, np.
alkaloidów i glikozydów.
D. Wakuole w komórkach roślin
...........................................................................................................................................
i grzybów uczestniczą w procesach
...........................................................................................................................................
trawienia wewnątrzkomórkowego.
10. Zaznacz, którego z wymienionych rodzajów
połączeń międzykomórkowych dotyczy poniższy 14. Porównaj mitozę z mejozą, wpisując do tabeli
opis. (0–1) podane określenia i cyfry. (0–2)
o połowę mniejsza niż w komórce macierzystej,
Łączą sąsiednie komórki nabłonka, spinając je w taka sama jak w komórce macierzystej, gamety,
sposób mechaniczny, podobnie jak nity. Takie komórki budujące ciało, 2, 4
połączenie wszystkich sąsiadujących ze sobą
komórek nadaje warstwie dużą wytrzymałość Liczba Komórki
mechaniczną. Liczba
Nazwa chromosomów powstałe
komórek
podziału w komórkach w wyniku
potomnych
A. Połączenia zamykające. potomnych podziału
B. Desmosomy.
C. Plasmodesmy.
D. Połączenia szczelinowe.
Mejoza

11. Wymień dwie cechy chloroplastów, które

potwierdzają teorię endosymbiozy. (0–1)
• ...........................................................................................................................................
Mitoza
• ...........................................................................................................................................