ادب ۽ سياست - امر جليل

‫ اىص جهيم‬: ‫ادب ۽ ظياظت‬
www.sindhsalamat.com 1
‫ادب ۽ ظياظت ‪ :‬اىص جهيم‬
‫ادب ۽ سياست‬
‫(ڪهاڻيون‪ ،‬قصا ۽ ٻيا ليک)‬
‫امر جليل‬
‫ڪاڋ‪ ٥‬پت‪ٛ‬يڪيـ‪ٟ‬‬
‫ڪعاچيۿ ؼ‪١‬ڎ‬
‫ڊجيٽل ايڊيشن‪:‬‬
‫سنڌ سالمت ڪتاب گهر‬
‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪2‬‬
‫ارپنا‬
‫‪Dedication‬‬
‫‪ٝ‬سٖ٘ۿ ټ‪ٚ٥‬يَء دي ‪ٝ‬ا‪٣‬عۿ ‪٠‬اه‪ٚ‬ؽٽۿ‬

‫ڪا‪ٞٚ‬ؽٽۿ ايڍيٽع ۽ ڪ‪٤‬اڻيڪار‬
‫ؼعاج (ؼعاج ا‪ٚ‬سٖ ‪ٝ‬ي‪ٞ‬ڻ) دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي‪.‬‬
‫مڃتا‬
‫‪ٞٝ‬ڪ‪ ٥٣ ٢٠ ٟ‬ت‪٣ ٢‬يُء ڪتاب اه‪٣‬ام دي ‪٣‬ڃ‪ ٟ‬تائي‪ ٟ‬پ‪٤‬چي ؼگ‪٤‬يۿ‬

‫ديڪڐ‪ ٟ٣‬ا‪ٝ‬ڑ د‪٤‬ڑي ‪١٤١ٝ‬ذي ادي ‪١٤١ٝ‬ذا ‪ٚ‬يک ؼ‪١‬ڀا‪ٚ‬ي ‪ ٢٠‬رکي ‪٣‬ا‪.‬‬
‫‪ٝ‬ام ‪ٝ‬ضتيار از‪ٞ‬ط ‪ٝ‬الح د‪ ٥‬ڂ‪٥‬رائت‪٣“ ٥‬يام د‪ ٟ٣ ٟ٤١‬ڪتاب الِء ٗك‪ٟ‬ۿ‬
‫ڪ‪٤‬اڻي‪ ٟ‬۽ ‪ٚ‬يک‪ ٟ‬کي تعتيب ڇ‪٠‬ي‪.‬‬
‫سنڌ سالمت پاران ‪:‬‬
‫سوڌ سالمث ڊجُٽل ةٌڪ اَڊَشن سلسلٍ جٌ ڪحاب همتر (‪ )182‬اويان اڳُان پُش‬
‫ڪجٍ ٿٌ‪ .‬يٍ ڪحاب ”ادب ۽ سُاسث“ هامُاري لُکڪ ۽ ڪًاڻُڪار ۽ داهشٌر امر جلُل‬
‫صاحب جٍ قصن‪ ،‬ڪٿائن ۽ لُکن جٌ مجمٌعٌ آيٍ‪.‬‬
‫امر جلُل لکٍ ٿٌ‪:‬‬

‫‛ڪتاب ‛ادب ۽ ؼياؼت‚ ۾ پ‪١‬ذٽي‪ ٢٤‬ؼاك پعاڻا ٗكاۿ ڪ‪٤‬اڻي‪٥‬م ۽ ‪ٚ‬يک پڑ‪٣‬ي ‪٥ٝ‬م کي ‪ٝ‬سؽ‪٥‬س ڂي‪٥‬‬
‫“‪٣‬ي ت‪ ٢‬پ‪١٤١‬ذي ؼ‪٥‬ڂ ۽ رهي‪ ٟ‬۾ ؼ‪١‬ڎ اتيئي ةيٺي “‪٣‬ي‪ .‬دتي ٽي‪ ٢٤‬چا‪ٚ‬ي‪ ٢٤‬ؼاك اڳ ةيٺ‪٣ ٙ‬ئي‪ .‬چ‪٥‬ري‪٥‬مۿ‬
‫څاڈاۿ ص‪٥‬مۿ پ‪ٚ٥‬يػ دا ً‪ٜٛ‬ۿ زاڪ‪ ٟٞ‬دي ةيسؽيۿ ڪارهڪاريۿ ڪاپي ڪ‪ٛ‬چعۿ تُ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬کام ‪٠‬اةعي ۽‬
‫ؼياؼي ؼ‪٥‬ڂ ۾ ؼ‪١‬ڎ ُاتي د‪ُ ٥‬اتي ةيٺي “‪٣‬ي‪ .‬ة‪ٛ‬ڪ زهاك پظيع ڂي “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫يٍ ڪحاب ڪاڇٌ پتلُڪُشن پاران ‪1222‬ع ۾ ڇپاٌَ وٌَ‪ .‬اسان ٿٌرائحا آيٌُن فُستٌڪ جٍ‬
‫پُج ”فُوس آف امر جلُل“ جٍ اَڊمن سارهگ امداد ۽ ٻُن دوسحن جا جن يٍ ڪحاب ڪمپٌز‬
‫ڪري سوڌ سالمث ڪحاب گًر ۾ پُش ڪرڻ الِء مٌڪلٌُ‪ .‬ٿٌرا سائُن امر جلُل جا جوًن‬
‫ڪحاب پُش ڪرڻ جٍ اجازة ڏهٍ ۽ هٌجٌاهن الِء اجسايى ۽ امُدن ڀرَل پُغام ڏهٌ‪.‬‬
‫محمد سليمان وساڻ‬

‫مينيجنگ ايڊيٽر ( اعزازي )‬
‫سنڌ سالمت ڊاٽ ڪام‬
‫‪sulemanwassan@gmail.com‬‬
‫‪www.sindhsalamat.com‬‬
‫ٔ‪٤‬عؼت‬
‫‪01‬‬ ‫ا‪ٝ‬ع د‪ٛ‬ي‪ٙ‬‬ ‫ؼت ةطتعي‪ ٟ‬ؼاك‬

‫‪07‬‬ ‫ادب ۽ ؼياؼت‬ ‫‪0‬‬
‫‪26‬‬ ‫ص‪٥‬ؿٕ‪ٞ٤‬يَء دي ُؼتي‬ ‫‪2‬‬
‫‪28‬‬ ‫اڻپ‪٥‬ري ص‪٥‬ا‪٣‬ؾ‬ ‫‪3‬‬
‫‪31‬‬ ‫هيؽع‬ ‫‪4‬‬
‫‪32‬‬ ‫ٗ‪ٝ٥‬ي ټ‪ٚ٥‬ي‪٥‬م‬ ‫‪5‬‬
‫‪34‬‬ ‫هاڂ ۽ هارڄ‬ ‫‪6‬‬
‫‪36‬‬ ‫ؼطا ؼ‪١‬ڎ ر‪١٣‬طي‬ ‫‪7‬‬
‫‪38‬‬ ‫ةاو‪١‬ي هم ي‪٠٥‬ٽ‬ ‫‪8‬‬
‫‪41‬‬ ‫ديڪڐ‪!ٟ٣‬‬ ‫‪9‬‬
‫‪42‬‬ ‫گٕتگ‪٥‬‬ ‫‪01‬‬
‫‪44‬‬ ‫ؿاَعي‬ ‫‪00‬‬
‫‪46‬‬ ‫چت‪٥‬تعه‬ ‫‪02‬‬
‫‪48‬‬ ‫ټ‪ٚ٥‬ي‬ ‫‪03‬‬
‫‪51‬‬ ‫ؼضتي ؿ‪٤‬ادت دي‬ ‫‪04‬‬
‫‪52‬‬ ‫‪١٤١ٝ‬ذي قالزڪار‬ ‫‪05‬‬
‫‪54‬‬ ‫ڄرا‪ٝ‬ائي ‪ٕ٣‬تا‬ ‫‪06‬‬
‫‪56‬‬ ‫ؼياؼت د‪ ٥‬پيْ‪ٞ‬تع‬ ‫‪07‬‬
‫‪58‬‬ ‫‪٥٣‬چي ‪ ٢٤١ٝ‬دي هرؼي‬ ‫‪08‬‬
‫‪61‬‬ ‫هم ي‪٠٥‬ٽ دا رهڳ‬ ‫‪09‬‬
‫‪62‬‬ ‫‪٣‬يُء ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬هو‪٠ ٟ‬ا‪٣‬ي‬ ‫‪21‬‬
‫‪64‬‬ ‫چي گي‪٥‬ارا د‪ ٥‬ټ‪ٛ‬يطام‬ ‫‪20‬‬
‫‪66‬‬ ‫‪١ُٝ‬يٰ دا ‪٠٥ٝ‬ذ‪٤‬ارا‬ ‫‪22‬‬
‫‪68‬‬ ‫ٔعؿت‪ ٟ‬کي ‪ُٝ‬اف ڪعي‪٥‬‬ ‫‪23‬‬
‫‪71‬‬ ‫َ‪٥‬رت‬ ‫‪24‬‬
‫‪72‬‬ ‫ؿاگعد ۽ ‪٣‬ڪ ؼ‪١‬ڎي ڪا‪٥ٝ‬ره‬ ‫‪25‬‬
‫‪74‬‬ ‫ؼياؼي ؿُ‪٥‬ر‬ ‫‪26‬‬
‫‪76‬‬ ‫ة‪٤‬اريۿ ة‪١‬گا‪ٚ‬يۿ ۽ ؼ‪١‬ڎ‬ ‫‪27‬‬
‫‪78‬‬ ‫ا‪٠‬كاف ۾ ديع يُ‪١‬ي ا‪٠‬ڎيع‬ ‫‪28‬‬
‫‪81‬‬ ‫‪ ٢٠‬کٽ‪١‬طڈ ؼ‪ٛ‬ؽ‪٥ٛ‬‬ ‫‪29‬‬
‫‪82‬‬ ‫‪٠‬ئ‪٥‬م ‪٠‬ڪ‪٥‬ره “ئي‪ٟ‬‬ ‫‪31‬‬

‫‪83‬‬ ‫اچ‪ ٥‬اچ‪ – ٥‬ؼ‪١‬ڎ ۾ هؼ‪٥‬‬ ‫‪30‬‬
‫‪85‬‬ ‫داصالئ‪ ٟ‬۾ ‪ٝ‬ظ‪٣‬ب د‪ ٥‬دص‪ٙ‬‬ ‫‪32‬‬
‫‪87‬‬ ‫ڳا‪٣ ٢٤ٚ‬ڪ داگيعدار دي‬ ‫‪33‬‬
‫‪89‬‬ ‫ؼ‪١‬ڎ ‪ٛٝ‬ڪ تي ال‪ٝ‬اره‬ ‫‪34‬‬
‫‪90‬‬ ‫اؼام د‪٥‬م َ‪ٛ‬ت‪٥‬م ۽ َادت‪٥‬م‬ ‫‪35‬‬
‫‪93‬‬ ‫ؼ‪١‬ڎ ا‪ ٟٝ‬ڪا‪ٝ‬يٽي‬ ‫‪36‬‬
‫‪95‬‬ ‫‪٥ٝ‬رخ د‪ٝ ٥‬ؽئ‪٥ٛ‬‬ ‫‪37‬‬
‫‪97‬‬ ‫پالم‬ ‫‪38‬‬
‫‪99‬‬ ‫ؼچ‪ ٙ‬ؼع‪ٝ‬ؽت دي درگا‪٢٣‬‬ ‫‪39‬‬
‫د‪ ٥‬ڪ‪ٛ‬ي‪ٜ‬‬
‫‪010‬‬ ‫ا‪٘٠‬الب د‪ ٥‬پػ ‪ٌ١ٝ‬ع‬ ‫‪41‬‬
‫‪013‬‬ ‫‪ٝ‬اميَء دا ‪١ٝ‬ڪع‬ ‫‪40‬‬
‫‪015‬‬ ‫گٽع ۾ ڪعڻ‬ ‫‪42‬‬
‫‪016‬‬ ‫‪ٝ‬عڻ کام پ‪ِ٥‬ء‬ ‫‪43‬‬
‫‪018‬‬ ‫ُ‪ٛٝ‬ڪ ؼډ‪ ٥‬پت‪ٛ‬ڪ د‪٣“ ٥‬ي‬ ‫‪44‬‬
‫‪001‬‬ ‫ڇاڈ‪٣‬ي ‪ٝ‬يذع‬ ‫‪45‬‬
‫‪002‬‬ ‫ةچام ۽ ا‪٠‬ب‬ ‫‪46‬‬
‫‪004‬‬ ‫اؼتُٕا ڇةيۿ ‪ ٢٠‬ڇةي‬ ‫‪47‬‬
‫‪005‬‬ ‫ٿډڻ ٿډائڻ ةاةت ة‪ٙ‬‬ ‫‪48‬‬
‫‪007‬‬ ‫ڪ‪٤‬ڑي ج٘أت܁‬ ‫‪49‬‬
‫‪009‬‬ ‫ڪا‪ ٢٤ٚ‬۽ اځ‬ ‫‪51‬‬
‫‪020‬‬ ‫ڪاپيَء د‪ ٥‬زٖ‬ ‫‪50‬‬
‫‪022‬‬ ‫هزيع ‪٣٥ٚ‬ع‬ ‫‪52‬‬
‫‪024‬‬ ‫ڪ‪ ٟ٤١‬کي ڇه‪ ٢٣‬ڇدي‬ ‫‪53‬‬
‫‪025‬‬ ‫ؼ‪١‬ڎ دي ؼڎر‪٠‬طڈ زا‪ٚ‬ت‬ ‫‪54‬‬
‫‪027‬‬ ‫ة‪ ٜ‬څ‪ٝ‬اڪ‪٥‬‬ ‫‪55‬‬
‫‪029‬‬ ‫اي‪٥‬ب صام د‪ ٥‬قالزڪار‬ ‫‪56‬‬
‫‪030‬‬ ‫هيٽ‪١‬ا‪ٝ‬ي‪ ٟ‬دي ٔتر‬ ‫‪57‬‬
‫‪033‬‬ ‫ادب ۽ تاريش‬ ‫‪58‬‬
‫‪035‬‬ ‫‪٣‬ڪ تُ‪ٛ‬ي‪ٞ‬ي ڪا‪ٕ٠‬ع‪٠‬ػ د‪ٗ ٥‬ك‪٥‬‬ ‫‪59‬‬
‫‪037‬‬ ‫َ‪٥‬ال دي ص‪٥‬ا‪٣‬ـ‪ ٟ‬د‪ ٥‬ازتعال ڪعي‪٥‬‬ ‫‪61‬‬
‫‪039‬‬ ‫ةع‪٠‬اڄؿا دي ت٘عيع‬ ‫‪60‬‬

‫‪040‬‬ ‫ادب ‪ٝ‬ام پاڪؽتام کي صىعه‬ ‫‪62‬‬
‫‪043‬‬ ‫“زاديَء د‪ ٥‬اٺاهي‪٥٤‬م ؼاك‬ ‫‪63‬‬
‫‪045‬‬ ‫‪٠‬ذ‪َ ٜ‬تاؼي د‪ ٥‬پٽ ڋ‪٢٠٥‬‬ ‫‪64‬‬
‫چ‪٠٥‬ڍدي ؼگ‪٤‬ي‪٥‬‬
‫‪047‬‬ ‫زؽي‪ ٟ‬اة‪١ٝ ٟ‬ك‪٥‬ر ا‪ٚ‬سالج‬ ‫‪65‬‬
‫‪049‬‬ ‫ذ‪١٣‬ي تتا‪٣‬يَء دا ؼتب‬ ‫‪66‬‬
‫‪050‬‬ ‫تعٗي پؽ‪١‬ط ادب تي ة‪١‬طش‬ ‫‪67‬‬
‫‪053‬‬ ‫ادعت تي ت٘عيع ‪ٚ‬کڻ‬ ‫‪68‬‬
‫‪055‬‬ ‫‪٣‬ڪ ديؽي ا‪٠‬گعيغ دي ڳا‪٢٤ٚ‬‬ ‫‪69‬‬
‫‪057‬‬ ‫ڳا‪٣ ٢٤ٚ‬ڪ ‪ٝ‬ظاڪعي دي‬ ‫‪71‬‬
‫‪059‬‬ ‫پاڪؽتا‪٠‬ي ج٘أت دي ک‪٥‬ج‬ ‫‪70‬‬
‫‪060‬‬ ‫ټ‪٤‬عاڈي‪٥‬مۿ ټار ۽ تُ‪ٛ‬ي‪ٜ‬‬ ‫‪72‬‬
‫‪063‬‬ ‫‪ٕ٠‬ؽياتي د‪١‬گ‬ ‫‪73‬‬
‫‪065‬‬ ‫‪ٝ‬ام ‪٠‬ـا‪٠‬ي تي “‪٣‬يام‬ ‫‪74‬‬
‫‪067‬‬ ‫ز‪٠‬طگيَء د‪ ٥‬ؼٕع‬ ‫‪75‬‬
‫‪069‬‬ ‫ةارهد ۽ ة‪ ٟٞ‬دا هاپاري‬ ‫‪76‬‬
‫‪070‬‬ ‫اياز تي اُڋ‪٥ٛ‬م‬ ‫‪77‬‬
‫‪074‬‬ ‫‪٠‬ئ‪٥‬م ‪ُٝ‬اؿعه‬ ‫‪78‬‬
‫‪076‬‬ ‫تاريضي ٗ‪٥‬ت‪٥‬م‬ ‫‪79‬‬
‫‪078‬‬ ‫زاڪ‪ ٟٞ‬دي چ‪٥‬ڪڑي‬ ‫‪81‬‬
‫‪081‬‬ ‫“‪ٝ‬عيڪا ۾‬ ‫‪80‬‬
‫‪082‬‬ ‫اياز صالف اؼالل “ةاد ۾ ‪ٌٝ‬ا‪٣‬عه‬ ‫‪82‬‬
‫‪481‬‬ ‫‪٥٣‬ؿ‪َ٥‬ء د‪ ٥‬ڇ‪٣‬اڈه‬ ‫‪83‬‬
‫‪086‬‬ ‫ٗياس “رائي‪ ٟ‬هاري ٗ‪٥‬ل‬ ‫‪84‬‬
‫‪088‬‬ ‫ؼعداري ‪ٌ٠‬ال د‪ ٥‬صات‪٥ٞ‬‬ ‫‪85‬‬
‫‪091‬‬ ‫ؼپالئي الئي‪ٟ‬‬ ‫‪86‬‬
‫‪092‬‬ ‫‪ٝ‬ت‪ ٜ٤‬ڳا‪٤ٚ‬ي‪٥‬م‬ ‫‪87‬‬
‫‪094‬‬ ‫‪١٤١ٝ‬ذا ‪ٝ‬حا‪ٚ‬ي ؿاگعد‬ ‫‪88‬‬
‫‪096‬‬ ‫ادب ةاةت ‪ٝ‬ائ‪٥‬زيت‪١‬گ د‪ ٥‬راي‪٥‬‬ ‫‪89‬‬
‫‪098‬‬ ‫ڪارهةار‬ ‫‪91‬‬
‫‪211‬‬ ‫‪٥ٝ‬ت دي ؼغا ةاةت‬ ‫‪90‬‬
‫‪212‬‬ ‫ڪ‪٤‬ڑي‪٥‬م ڪ‪٤‬ڑي‪٥‬م ‪ٝ‬ائعهم‬ ‫‪92‬‬

‫‪214‬‬ ‫‪ٝ‬الم دڐ‪ ٟ٣‬اٗتطار ۾ اي‪١‬طا‬ ‫‪93‬‬
‫‪216‬‬ ‫ڪعاچيَء هارم د‪ٝ ٥‬ؽئ‪٥ٛ‬‬ ‫‪94‬‬
‫‪218‬‬ ‫ادبۿ اديب ۽ ؼياؼت‬ ‫‪95‬‬
‫‪201‬‬ ‫ٔؽاد‬ ‫‪96‬‬
‫‪202‬‬ ‫ايذ‪١‬ؽي‪٥‬م ۽ اؼي‪ٟ‬‬ ‫‪97‬‬
‫‪204‬‬ ‫تاريش ؼام ‪٣‬ځ چعا‪٠‬ط‬ ‫‪98‬‬
‫‪206‬‬ ‫پ‪١٤١‬ذي وعٔام‬ ‫‪99‬‬
‫‪208‬‬ ‫ڪا‪٥ٝ‬رم دي “ڪ‪٢٤‬‬ ‫‪011‬‬
‫‪221‬‬ ‫ڪ‪٥‬ڈا ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ ٙ‬ڪيع داري‬ ‫‪010‬‬
‫ڪ‪١‬طا “‪ٟ٣‬‬
‫‪222‬‬ ‫تاريش ۾ اپٽار‬ ‫‪012‬‬
‫‪224‬‬ ‫ؼچ‪ ٙ‬۽ چ‪٠٥‬ڍهم‬ ‫‪013‬‬
‫‪226‬‬ ‫‪١٤١ٝ‬ذي د‪١‬گ‬ ‫‪014‬‬
‫‪228‬‬ ‫‪ٝ‬ام ڇه‪٣‬ي‬ ‫‪015‬‬
‫‪231‬‬ ‫‪٠‬يـ‪١‬الئيغيـ‪ٟ‬‬ ‫‪016‬‬
‫‪232‬‬ ‫پڃع ‪٣ ٢٠‬ڻ‪٥‬‬ ‫‪017‬‬
‫‪234‬‬ ‫از‪٥‬اك ‪٣‬ڪ ‪ٝ‬يٽ‪١‬گ د‪٥‬‬ ‫‪018‬‬
‫‪236‬‬ ‫ڇه‪٠‬گع ‪٥ٝ‬م ‪ ٢٠‬ڇکاِء‬ ‫‪019‬‬
‫‪239‬‬ ‫ص‪٥‬م ۽ کؽت‪٥‬ري‬ ‫‪001‬‬
‫‪240‬‬ ‫ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬دي َ‪ٛ‬سطگي‬ ‫‪000‬‬
‫‪243‬‬ ‫‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬ڪډاڈهۿ ٿي‪١‬ع ‪ ٟ٣‬ٿ‪١‬ڀ‪٥‬ر ۾!‬ ‫‪002‬‬
‫‪246‬‬ ‫ڇه‪٢٣‬ۿ ڇه‪٣‬اريۿ ةي ڇه‪٣‬ي!‬ ‫‪003‬‬
‫ظت ةستصيً ظال‬
‫‪0970‬ع کام ‪0977‬ع تائي‪ ٟ‬پاڪؽتام دي تاريش دا ةطتعي‪ ٟ‬ؼت ؼاك ‪٣‬ئا‪ .‬ڪاهڈۿ ڪعهڅۿ‬
‫‪ٕ٠‬عت‪٥‬م ۽ ‪ُٝ‬اؿعي ۾ ‪٣‬ڪ ټئي الِء ةيپ‪١‬ا‪ ٢٣‬څڪار ا‪٠‬ت‪٤‬ا تي پ‪٤‬ت‪٣ ٙ‬ئي‪ .‬ةعداؿت ۽ تس‪ٛٝ ٙٞ‬ڪ ‪ٝ‬ام‬
‫‪٥ٝ‬ڪالئي هيا ‪٣‬ئا‪ُٝ .‬اؿعي دا ‪ٝ‬ضت‪ ٓٛ‬گعه‪٢٣‬ۿ ٔعٗا ۽ ر‪٣‬اڪ‪٣ ٥‬ڪٽئي کي ؿڪ دي ‪٠‬گا‪ ٢٣‬ؼام‬
‫ڇؼ‪١‬طا ‪٣‬ئا‪ .‬ؼياؼي زا‪ٚ‬ت‪ ٟ‬ا‪٣‬ڑه پاؼ‪ ٥‬هراي‪ ٥‬د‪٣ ٥‬ع ا‪ٚ‬غال ؼ‪١‬ڎ ۽ ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬تي ‪ٝ‬ڑ‪٣‬ي‪ ٥‬هي‪ .٥‬ڪذ‪٤ٝ ٢٤‬ي‪١‬ا‬
‫اڳ ڪعاي‪ ٙ‬چ‪٠٥‬ڍم ۾ ‪ْٝ‬عةي پاڪؽتام ‪ٝ‬ام ‪ 99‬ؼيڪڑه ههټ کڻڻ هاره ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽ‪ ٥‬پاڪؽتام‬
‫دي ٽٽڻ د‪ ٥‬هازط ؼتب ڂي پي‪ٛٝ .٥‬ڪ دي ‪١٠‬ڏي هڇي اصتار ۽ رؼاال ا‪ٚ‬غال گ‪٤‬ڑي ٺا‪٣‬ي ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي‬
‫ٿٽي دي ڪڏ پئذي هيا‪ .‬ا ‪ٚ‬غال تعاؿي‪ ٟ‬۾ ‪ ٥٣‬ايتعي٘طر ‪٣‬يٺ ‪٤ٚ‬ي “يا د‪ ٥‬ٿٽي دي ذاتي ۽ گ‪٤‬عي‪٥ٛ‬‬
‫‪َ٥٠‬يت دي ڳا‪٤ٚ‬ي‪ ٟ‬کي ؼياؼت د‪ ٥‬ر‪٠‬گ ڇيئي َ‪٥‬ال “ڇه پيؾ ڪيائ‪٥‬م‪ .‬ام ؼ‪٥ٞ‬ري ؼياؼي د‪١‬گ‬
‫دي اڳ‪٥‬اڻي د‪ٞ‬اَت اؼال‪ٝ‬ي ڪئي ‪٣‬ئي‪ٛٝ .‬ڪ دا ؼ‪٥ٞ‬را ڋ‪٥‬ٽا ‪٥ٝ‬ٽا ‪ٝ‬الم ام د‪١‬گ ۾ د‪ٞ‬اَت‬
‫اؼال‪ٝ‬يَء ؼام ؿا‪ ٙٝ‬ڂي هيا ‪٣‬ئا‪ ٟٛٝ .‬کي ‪ ٟ٤١ٝ‬ڇيڻ الِء ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي هټ ريڍي‪ ٥‬۽ ٽي‪ٛ‬ي‪٥‬يغم کام‬
‫ؼ‪٥‬اِء ټي‪ ٥‬ڪ‪ ٥‬هؼي‪.٥٣ ٢٠ ٥ٛ‬‬
‫ُام ؼ‪ٞ‬يۿ ريڍي‪ ٥‬پاڪؽتام پ‪١‬ذا‪ ٢٣‬ؼيڪڑه َ‪٥‬ال تائي‪ٝ ٟ‬ػ پ‪٤‬چ‪١‬طه ‪٥٣‬ۿ ۽ رڳ‪ ٥‬پ‪١‬طر‪ ٟ٣‬يا هي‪٢٤‬‬
‫ؼيڪڑه َ‪٥‬ال ٽي‪ٛ‬ي‪٥‬يغم ڇؼي ؼگ‪١٤‬طه ‪ .٥٣‬صاص وعح ؼام ٽي‪ٛ‬ي‪٥‬يغم ٔ٘ه ؿ‪٤‬عي “ةاديَء تائي‪ٝ ٟ‬سطهد‬
‫‪ .٥٣‬ؼ‪١‬ڎ ۾ پارٽي پ‪٥‬زيـ‪ٝ ٟ‬ؽتسڪ‪ ٜ‬ڪعڻ الِء ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي رهزا‪٠‬ي اصتار ‪٣‬الك پاڪؽتام د‪٥‬‬
‫ادعاُء ڪي‪ .٥‬ارده اصتارم ۾ رڳ‪ ٥‬رهز‪٠‬ا‪ ٢ٝ‬ا‪ ٟٝ‬کي ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي الِء ‪ٞ٣‬طردي ‪٣‬ئي‪ .‬ةاٗي ‪ٛٝ‬ڪ د‪٥‬م‬
‫ؼ‪٥ٞ‬ري‪٥‬م اصتارهم ذها‪ٕ٘ٚ‬ار ٿٽي دي صالف ‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬رهز‪٠‬ا‪ ٢ٝ‬ا‪ ٟٝ‬گ‪٤‬ڻ‪ ٥‬تڻ‪ ٥‬ڪعاچي ؿ‪٤‬ع تائي‪ٝ ٟ‬سطهد‬
‫‪٠٥٣‬طي ‪٣‬ئي‪ .‬ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي تي ؼضت ت‪٘١‬يط ۽ ‪ٝ‬ضا‪ٕٚ‬ت دي اڳ‪٥‬اڻي ‪٠‬ىا‪ٝ‬ي ةعادرام دي اصتار ‪٥٠‬اِء‬
‫هٗت ۽ د‪ٞ‬اَتي ‪ٕ٣‬تي‪٥‬ار رؼا‪ٚ‬ي ‛ز‪٠‬طگي‚ دي ‪٣‬ځ ۾ ‪٠٥٣‬طي ‪٣‬ئي‪ .‬ؼچ پڌ‪ ٥‬ت‪ ٢‬ا‪٣‬ڑي ؿطيط ت‪٘١‬يط ۽‬
‫‪ٝ‬ضا‪ٕٚ‬ت د‪ ٥‬ٽ‪٥‬ڈ ڪ‪ ٟ٤١‬هټ ڪ‪ٝ .٥٣ ٢٠٥‬اڻ‪ ٟ٤‬۾ ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي الِء ‪ٕ٠‬عت هيئي پئي هڅ‪٠‬طي‪.‬‬
‫‪ٕ١ٝ‬ي ت‪٘ ١‬يط ۽ ‪ٝ‬ضا‪ٕٚ‬ت دڐ‪َ ٟ٣‬عهج تي ‪٣‬ئي تڐ‪٥٠ ٟ٣‬د‪٥‬ام قسأي ۽ کاټي څر د‪ ٥‬ؿاگعد‬
‫ارؿاد رائ‪ ٥‬پ‪١٤١‬ذي ‪ٕ٣‬تي‪٥‬ار رؼا‪ٚ‬ي ‛ا‪ٕٚ‬تر‚ ؼام ؼياؼي ‪ٝ‬يطام ۾ ‪٤ٚ‬ي “ي‪ .٥‬ام د‪٠ ٥‬تيذ‪ ٥‬ا‪٠ ٥٣‬ڪت‪٥‬‬
‫د‪ ٥‬کاټي څر وعف الڈه رکڻ هارا ټي‪٤‬ع ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي دي چ‪٥‬گعد گڐ ڂيڻ ‪ٚ‬ڳا‪ .‬ڪذ‪ ٢٤‬ئي هٗت ۾‬
‫ڇاچي پيچيطن ق‪٥‬رتساك پيطا ڂي پيئي‪ .‬رهز‪٠‬ا‪ ٢ٝ‬ا‪ ٟٝ‬۽ ‪ٕ٣‬تي‪٥‬ار ‛ا‪ٕٚ‬تر‚ ارده پعيػ دي ت‪٘١‬يطم ۽‬
‫‪ٝ‬ضا‪ٕٚ‬ت د‪ ٥‬دارزا‪ ٢٠‬دٔاع ڪعڻ ؼام گڐهگڐ ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي کي هڪ‪٥‬ڈي هي‪ ٙ‬هڇيعمۿ داگيعدارمۿ‬
‫ؼعدارمۿ پيعم ۽ ‪ٝ‬يعم صالف پڻ ‪ٝ‬ساذ ک‪ٚ٥‬ي ڋڐي‪ ٟ١٣ .٥‬د‪ ٥‬صياك ‪ ٥٣‬ت‪ ٢‬ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽ‪ ٥‬د‪ٛ‬ط کام‬
‫د‪ٛ‬ط ز‪ٝ‬ي‪١‬طارم کام د‪١‬ط ڋڐائي ؼڎه ؼ‪١‬ئ‪٥‬م تعٗي پؽ‪١‬ط ٗ‪٥‬ت‪ ٟ‬دي اڳ‪٥‬اڻي ڪعي ۽ ‪ٛٝ‬ڪ کي ‪ ٟٛٝ‬۽‬
‫اؼتسكا‪ٚ‬ي وت٘‪ ٟ‬کام “د‪ ٥‬ڪعائي‪.‬‬

‫‪٥ٝ‬م پ‪٤‬عي‪ ٟ‬ڇي‪ ٟ٤١‬کام رهزا‪٠‬ي ‛‪٣‬الك پاڪؽتام‚ الِء ‪ٚ‬کڻ ؿعهع ڪي‪ .٥‬ؿعهَات ۾ ‪ٝ‬ام ‪٣‬ڪ‬
‫ڪا‪ ٜٚ‬رهزا‪ ٥٠‬اصتار الِء ‪ٚ‬ک‪١‬طه ‪٥٣‬س‪ .‬ڪا‪ ٜٚ‬د‪٥١َ ٥‬ام ‪‛ ٥٣‬ت‪١٤١‬ذ‪٥‬م ‪١٤١ٝ‬ذ‪٥‬م ڳا‪٤ٚ‬ي‪٥‬م‚ ‪٥ٝ‬م‪٥‬ع الِء‬
‫‪٥ٝ‬م تي ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ٗ ٢‬ؽ‪ ٜ‬دي ة‪١‬طش ‪٠٥٣ ٢٠‬طي ‪٣‬ئي‪ .‬د‪٥ٝ ٟ٤١‬م‪٥‬ع تي هڻ‪١‬طه ‪ٚ ٥٣‬ک‪١‬طس ‪٥٣‬س‪ .‬ايڍيٽع‬
‫ؼعاج دي پٺڀعائي ‪٣‬ئي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعيۿ اصتار دي ‪ٝ‬ي‪١‬يذ‪١ٞ‬ٽ ۾ ‪١٤١ٝ‬ذا ‪ٝ‬ضا‪٣ ٓٚ‬ئڻ دي ةاهد‪٥‬د‬
‫‪١٤١ٝ‬ذي تسعيع ؼام ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ٗ ٢‬ؽ‪ ٜ‬دي ڋيڑڋاڈ ‪ ٢٠‬ڂي‪١‬طي ‪٣‬ئي‪.‬‬
‫‪٥ٝ‬م کي ي٘ي‪٠٥٣ ٟ‬طه ‪ .٥٣‬۽ ‪٥ٝ‬م کي پ‪٥‬ره پ‪٥‬ره ي٘ي‪٣“ ٟ‬ي ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ دا از‪ٚ‬ي دؿ‪ ٟٞ‬هڇيعاۿ پيعۿ ‪ٝ‬يعۿ‬
‫ؼعدار ۽ داگيعدار “‪ .ٟ٣‬پاڪؽتام ٺ‪٤‬ڻ کام پ‪ِ٥‬ء کي‪ ٟ‬ڋ‪٥‬ټ ‪ٛٝ‬ي هيئي “‪٣‬ي‪ .‬ڇ‪٠‬طي‪ ٟ‬ڇا‪٠‬ط ڂي پيا “‪.ٟ٣‬‬
‫ق‪٥‬ةائي اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬يَء کام هٺي ٗ‪ٝ٥‬ي اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬يَء ۽ ؼي‪١‬يٽ ۾ کيپ ک‪٥‬ڈي ڋڐيا اڂائ‪٥‬م‪ .‬ڳ‪٥‬ٺاڻي ؼ‪١‬ڎ ؼ‪١‬طم‬
‫‪٥ٝ‬رجي داگيع ڂي پيئي “‪٣‬ي‪ .‬د‪ ٟ٤١‬کي ڪ‪٤‬ڑي ٗتيالئي صا‪٠‬طا‪ ٟ٠‬ڋ‪ ٟ٤‬ؼت‪ ٟ‬زك‪ ٟ‬۾ هرا‪٣‬ي ‪٣‬ع ‪٣‬ڪ‬
‫زكي تي زڪ‪ٞ‬عا‪٠‬ي ڪعي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬هٽ‪ ٟ‬هڪيٽي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ؿڪارگا‪ٟ٣“ ٢٣‬ۿ ز‪ٝ‬ي‪٥١‬م “‪ٟ٣‬ۿ ؿگع‬
‫‪٥ٛٝ‬م “‪ٟ٣‬ۿ ؼي‪١ٞ‬ٽ دا ڪارصا‪٠‬ا “‪ ٜ١٣‬ڳ‪٥‬ٺ‪ ٟ‬۾ ههټ ةي‪١‬ڪ ٗائ‪ ٜ‬رکڻ الِء ‪ ٟ١٣‬ڳ‪٥‬ٺاڻ‪ ٟ‬کي ه‪ٞ٣‬ي‪ّ .‬يع‬
‫‪ٝ‬سٕ‪٥‬ظ اڻپڑ‪٣‬ي‪ٙ‬ۿ ةي ‪١٣‬ع ۽ پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬ټا‪ ٥٤٠‬ڪعي ڋڐي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ام الِء ‪ ٟ١٣‬ڪڐ‪ ٟ٣‬ة‪ ٢‬ڳ‪٥‬ٺاڻي ؼ‪١‬ڎ ۾ رؼتا‬
‫ٺ‪٤‬ڻ ‪ ٢٠‬ڇ‪٠‬ا‪ .‬اؼڪ‪٥‬ك ک‪ٚ٥‬ڻ ‪ ٢٠‬ڇ‪٠‬اۿ ةذ‪ٛ‬ي اچڻ ‪ ٢٠‬ڇ‪٠‬يۿ گيػ اچڻ ‪ ٢٠‬ڇ‪٠‬يۿ ٽي‪ٛ‬يٕ‪٥‬م ‪ٚ‬ڳ‪ ٢٠ ٟ‬ڇ‪٠‬يۿ اؼپتا‪٥ٚ‬م ۽‬
‫ڪ‪ٛ‬ي‪١‬ڪ‪٥‬م ک‪ٚ٥‬ڻ ‪ ٢٠‬ڇ‪٠‬ي‪٥‬مۿ اصتارهم ۽ رؼاال ۽ ڪتاب اچڻ ‪ ٢٠‬ڇ‪٠‬ا‪.‬‬
‫ؼ‪١‬ڎ دي داگيعدارمۿ ز‪ٝ‬ي‪١‬طارمۿ هڇيعمۿ ؼعدارمۿ پيعم ۽ ‪ٝ‬يعم دي ههټ ةي‪١‬ڪ کي اکي‪٥‬م ت‪٢‬‬
‫“‪ .ٟ٣‬پع ‪ ٥٣‬ڇؼي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طا “‪ .ٟ٣‬کي‪ ٟ‬ڪ‪ ٟ‬ت‪ ٟ٣“ ٢‬پع ‪ ٥٣‬ټڎي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طا “‪ .ٟ٣‬کي‪ ٟ‬هات ۾ زةام “‪٣‬ي‬
‫پع ‪ ٥٣‬ڳا‪٤ٚ‬ائي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طا “‪ .ٟ٣‬کي‪ ٟ‬ک‪٥‬پعيَء ۾ ‪ٝ‬چا‪٣“ ٥ٚ‬ي پع ‪ ٥٣‬ؼ‪٥‬چي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طا “‪ .ٟ٣‬ا‪ ٥٣‬ئي ؼتب‬
‫“‪٣‬ي د‪ ٥‬ڳ‪٥‬ٺاڻا قطي‪ ٟ‬کام ‪٠‬ا ا‪٠‬كأي‪ ٟ‬ڇاچۿ ڇ‪ٝ‬ع ۽ ذ‪ٚ‬ت‪ ٟ‬۾ ديئ‪١‬طا “يا “‪ .ٟ٣‬پع ‪٣‬ع دُٔي ههټ ڪ‪ٟ٤١‬‬
‫پيع کيۿ ڪ‪ٝ ٟ٤١‬يع کيۿ ڪ‪ ٟ٤١‬ؼعدار کيۿ ڪ‪ ٟ٤١‬هڇيعي کي ۽ ڪ‪ ٟ٤١‬داگيعدار کي ڇي‪١‬طا “‪.ٟ٣‬‬
‫‪٣‬الك پاڪؽتام دي ڪا‪ ٟٞٚ‬۾ ٗك‪ ٟ‬۽ ڪ‪٤‬اڻي‪ ٟ‬کام َالهن ‪٥ٝ‬م ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽيۿ پيپ‪ٛ‬غ‬
‫پارٽيۿ ؼ‪١‬ڎ ۾ ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬تي ؼاڈي څردي ارده پعيػ ۾ اي‪١‬طڈ ت‪٘١‬يطم ۽ ‪ٝ‬ضا‪ٕٚ‬ت کي ؼاڳي ‪٤ٚ‬ذي ۾‬
‫د‪٥‬اب ڇ‪٠‬ا د‪٤‬ڑي ‪٤ٚ‬ذي ۾ ‪ٝ ٥٣‬ڃػ ت‪٘١‬يط ڪ‪١‬طا ‪٣‬ئا‪٥ٝ .‬م چا‪٣‬ي‪ ٥‬ڂي ت‪ ٢‬ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽ‪ ٥‬اؼتسكا‪ٚ‬ي‬
‫ٗ‪٥‬ت‪ٝ ٟ‬ام د‪١‬ط ڋڐائي ‪ٛٝ‬ڪ ۾ تعٗي پؽ‪١‬ط ٗ‪٥‬ت‪ ٟ‬د‪ ٥‬ؼاپ ڇئي‪ .‬پع ‪ٝ‬ام اڪي‪ ٥ٛ‬ائي‪ ٟ‬ڪعي ‪ ٢٠‬ؼگ‪٤‬يػ‪.‬‬
‫ديڪي ‪٥ٝ‬م ڪعڻ پي چا‪٣‬ي‪٥‬ۿ ؼ‪١٤١ٝ ٥‬ذي هس کام ټا‪٣‬ع ‪ .٥٣‬ةاٗي ‪٣‬ڪ ڳا‪ ٢٤ٚ‬دي ‪٥ٝ‬م کي پڪ “‪٣‬ي‬
‫ت‪ ٢‬ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽ‪ ٥‬دي چ‪٥‬وعف ديڪڐ‪ ٟ٣‬اؼتسكا‪ٚ‬ي ٗ‪٥‬ت‪ٟ‬ۿ چ‪٥‬څري‪ٟ‬ۿ هڇيعم ۽ داگيعدارم ةطرام‬
‫تعٗي پؽ‪١‬ط ٗ‪٥‬ت‪٥‬م ‪٣‬ذ‪٣ ٟ‬ا ت‪ ٢‬اځ ة‪ٛ‬ڪ‪ ٙ‬ټئي ٗؽ‪ ٜ‬دي تاريش اؼام دي “ڇه ‪٣‬ذي ‪٣‬ا‪ .‬د‪١‬عك مياُء‬
‫ا‪ٚ‬سٖ ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬ق‪٥‬رت ۾ ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي کي ڦا‪٣‬ي ڇيئي ‪ ٢٠‬ؼگ‪٤‬ي ‪٣‬ا‪ .‬ڇکي هٗت ۾ اؼتسكا‪ٚ‬ي‬
‫ٗ‪٥‬ت‪ ٟ‬دا ڪ‪٥‬ئا ټعم ۾ ‪ٚ‬ڪي پيا ‪٣‬ئا‪.‬‬

‫ؼياؼي ؿُ‪٥‬ر ‪ٛٝ‬ڻ دي پ‪٤‬عي‪ ٟ‬ڇي‪ ٟ٤١‬کام هٺي ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬الڈه تعٗي پؽ‪١‬ط څارائ‪ ٟ‬وعف ر‪٣‬ي‪٥‬‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬اي‪٥‬ب صام صالف ڪعاچيَء دي چ‪٥‬ڪ‪ ٟ‬۽ گ‪٤‬ٽي‪ ٟ‬۾ هيڑ‪٣‬ا‪٠‬ط کام هٺي پ‪١٤١‬ذي‪ ٟ‬تسعيعم ؼتب‬
‫‪ٝ‬ام رهؿ‪ ٟ‬صياك ۽ تعٗي پؽ‪١‬ط الڈم هاره ڪارڪ‪ ٟ‬ڂي ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬دي ؼا‪٥٤ٝ‬م اچي چڪ‪٥٣ ٥‬س‪ .‬ؼاڈي‬
‫څر دي ارده پعيػ دي ةيعز‪ ٜ‬ت‪٘١‬يطم ۽ ‪ٝ‬ضا‪ٕٚ‬ت صالف ڪا‪ٚ ٜٚ‬ک‪١‬طي ‪١٤١ٝ‬ذ‪٤ٚ ٥‬ذ‪ ٥‬ڪ‪ ٟ٤١‬هٗت‬
‫ؼضتگيع ڂي پ‪٠٥‬طه ‪ .٥٣‬دا‪٠‬ـ‪١ٞ‬طيَء ؼام د‪٥‬اب ‪ٚ‬کڻ ةطرام ‪٥ٝ‬م ؼاڳي ‪٣‬يٺا‪٣‬ي‪ ٟ‬ؼىر تي ‪٤ٚ‬ي ؼاڈي‬
‫څر دي ارده اصتارم ۽ رؼا‪ ٟٚ‬۾ ؿايٍ ڂي‪ ٙ‬ت‪٘١‬يطم دا د‪٥‬اب ‪ٚ‬کيا‪ ٟٛٝ .‬دي ‪٠‬ارامگي ‪٥ٝ‬م کي ‪٥ٌ١ٝ‬ر‬
‫‪٣‬ئي‪ .‬پع ڇڊ ِام ڳا‪ ٢٤ٚ‬د‪ ٥‬ر‪٣‬ذي هي‪ ٥‬د‪٥ٝ ٥‬م پ‪١٤١‬ذا ارده ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طڈ پڳ ‪ٝ‬ٽ يار هڅائي ڋڐيا‪ .‬ا‪٣‬ڑا‬
‫دهؼت صٕي ڪعي ڋڐيا د‪ ٟ‬ؼام ‪٥ٝ‬م ‪0951‬ع دي “صعي ۽ ‪0961‬ع دي ؿعهَاتي ؼا‪ ٟٚ‬۾ ارده‬
‫اؼٽيخ ڄرا‪ٝ‬ا ‪ٚ‬کيا ۽ ڄائعيڪـ‪ ٟ‬ڇ‪٠‬ي‪.‬‬
‫‪٥ٝ‬م کي ام ڳا‪ ٢٤ٚ‬دي ٗىُي پعها‪٠ ٢٣‬ا‪٣‬ي ت‪٥ٝ ٟٛٝ ٢‬م کي ‪ٛٝ‬سط ۽ ڪأع ٗعار ڇ‪ ٥٣ ٥٠‬۽ ا‪ ٥٣‬تاجع‬
‫ؼاڳي اجع ؼام اځ تائي‪ٛٝ ٟ‬ڪ ۾ ‪٥ٝ‬د‪٥‬د “‪٣‬ي‪٥ٝ .‬م کي أؽ‪٥‬س ام ڳا‪ ٢٤ٚ‬د‪٣“ ٥‬ي د‪ ٥‬ارده ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طڈ‬
‫دهؼت‪٥ٝ ٟ‬م کي ‪ٝ‬تُكب ؼ‪١‬ڎي ‪٣‬ذڻ د‪ ٥‬ڇ‪٠‬پ ڇئي ڋڐي‪ ٟ١٣ .٥‬ام ڳا‪ ٢٤ٚ‬کي ‪ٌ٠‬عا‪٠‬طاز ڪعي ڋڐي‪ ٥‬ت‪٢‬‬
‫‪ٝ‬ام ‪٣‬ڪ وعف ؼاڈي څر دي ارده اصتارم ۽ ‪ ٟٛٝ‬صالف ‪٘ٔ ٢٠‬ه ؼ‪١‬ڎيَء ۾ پع ‛ا‪ٕٚ‬تر‚ دي ڪا‪ٜٚ‬‬
‫‛کچ‪ ٢٤‬ؼچۿ کچ‪ ٢٤‬د‪٥٤‬ڻ‚ ۾ ة‪ ٢‬ؿطت ؼام ‪ٚ‬کي ر‪٣‬ي‪٥٣ ٥‬س‪ .‬ؼاڳي هٗت ‪ٝ‬ام ‪٠‬خ ؼ‪١‬ڎي اؼتسكا‪ٚ‬ي‬
‫ٗ‪٥‬ت‪ ٟ‬صالف د‪١‬گ ڪعي ر‪٣‬ي‪٥٣ ٥‬س‪ٝ .‬ام ‪ٝ‬تُكب ؼ‪١‬ڎي ‪٣‬ذام ‪٣‬ا ت‪٠ ٢‬خ ؼ‪١‬ڎي اؼتسكا‪ٚ‬ي ٗ‪٥‬ت‪ٟ‬‬
‫صالف اکع ‪ٚ ٢٠‬کام ‪٣‬ا‪‛ .‬پعيام ؼ‪١‬طي پار ديۿ ‪ٝ‬ڑيئي ‪ٝ‬ٺائي‚ۿ ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي اکي‪٥‬م پ‪٥‬ري ڋڐيام ‪٣‬ا‪‚.‬‬
‫‪0970‬ع کام ‪0977‬ع هاره دهر ٔعيتي دهر ‪١ٝ .٥٣‬ىٖ کي ‪ٝ‬ذ‪٥٤‬ك ڪعڻ د‪٤‬ڑا هاُٗا ؼا‪٥٤ٝ‬م‬
‫اچي ر‪٣‬يا ‪٣‬ئا‪0971-70 .‬ع هارهم چ‪٠٥‬ڍهم پاڪؽتام ۾ ڂي‪٥‬م ‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬ا‪ ٟ٤٠‬چ‪٠٥‬ڍم ۾ ‪ٝ‬ـعٗي‬
‫پاڪؽتام ۾ ‪ 99‬ؼيڪڑه ههټ ؿيش ‪ٝ‬ذيب ا‪ٚ‬عز‪ٞ‬ام کيۿ ۽ ‪ْٝ‬عةي پاڪؽتام ۾ ‪ 99‬ؼيڪڑه ههټ‬
‫ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽ‪ ٥‬کي ‪ٛٝ‬يا ‪٣‬ئا‪ٝ .‬ذ‪َ٥ٞ‬ي وعح ؿيش ‪ٝ‬ذيب ا‪ٚ‬عز‪ٞ‬ام کي ٗ‪ٝ٥‬ي اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬يَء ۾ ذها‪ٕ٘ٚ‬ار‬
‫َ‪ٛ‬ي ٿٽي تي ڪذ‪ ٢٤‬ؼيٽ‪ ٟ‬دي ةعتعي زاق‪٣ ٙ‬ئي‪ .‬ڄڪٽيٽعم ‪ٝ‬ـعٗي پاڪؽتام دي ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬کي‬
‫‪ٞ٣‬يـ‪ ٢‬ؿڪ دي ‪٠‬گا‪ ٢٣‬ؼام ڇٺ‪ .٥٣ ٥‬د‪١‬عك يسيٰ صامۿ ام هٗت د‪ ٥‬ڄڪٽيٽعۿ ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬کي اٗتطار ‪١ٝ‬ت٘‪ٙ‬‬
‫ڪعڻ ةطرام ٽاك ‪ٝ‬ٽ‪٥‬ك ڪعڻ ‪ٚ‬ڳ‪ .٥‬ايذ‪١‬ؽي‪ ٟ‬ا‪٣‬ڑي چاك چ‪ٛ‬ي د‪ ٥‬اٗتطار دي ‪١ٝ‬ت٘‪ٛ‬ي هڳ‪٥‬ڈم ۾ هٺذي‬
‫هيئي‪ٝ .‬ـعٗي پاڪؽتام ۾ ةْاهت دي ةا‪ ٢٣‬ٿ‪١‬ڀٽ ڪعي ٿڑڪي پيئي‪٥ٔ .‬ج ةْاهت دي ةا‪ ٢٣‬کي‬
‫گ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬ؼام هؼائڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ ڪئي‪٠ .‬تيذي ۾ ‪ٛٝ‬ڪ ٽٽي پي‪ٝ .٥‬ـعٗي پاڪؽتام ة‪١‬گالديؾ ڂي‬
‫پي‪ .٥‬ةاٗي هڅي ةچي‪ ٥‬پاڪؽتام د‪١٠ ٥‬ڏه اڅۿ ‪ْٝ‬عةي پاڪؽتام‪.‬‬
‫‪ٛٝ‬ڪ ٽٽڻ ةاةت ‪ٝ‬ام “ت‪ ٜ‬ڪڃا دي ټئي ڪ‪ ٟ٤١‬ةاب ۾ ذڪع ڪ‪١‬طس‪ .‬ؼ‪٥ٞ‬ري د‪١‬گي‬
‫ڪيٕيت ‪٥ٝ‬م ؿطت ؼام پ‪١٤١‬ذي هد‪٥‬د ۾ ‪ٝ‬سؽ‪٥‬س ڪئي ‪٣‬ئي‪ .‬ا‪ ٟ٤٠‬ڇي‪ ٟ٤١‬۾ ‪ٝ‬ام ريڍي‪ ٥‬پاڪؽتام‬
‫ڪعاچيَء تي “ڄي‪١‬ػ ريؽعڂ “ٔيؽع ‪٥٣‬س‪٥ُٞٝ .‬ك دي ڪ‪ ٜ‬کام َالهن ‪٥ٝ‬م کي صاص تعةيت ڇياري‬
‫اؼٽ‪٥‬ڄي‪٥‬ز ۽ ڪ‪١‬ٽعهك ره‪ٝ‬غ دي ؼيڪي‪٥‬ر ٽي “ٔيؽع ‪ٚ‬ڳاي‪ ٥‬هي‪ .٥٣ ٥‬ام دهر دي ڪڃا الِء ‪٥ٝ‬م کي ا‪ٚ‬ڳ‬
‫چيپٽع ‪ٚ‬کڻ‪٣“ ٥‬ي‪٣ .‬تي ڳا‪ ٢٤ٚ‬ڪتي ‪ٛٝ‬ڪ دي ٽٽڻ کام پ‪ِ٥‬ء زيعام ڪ‪١‬طر زا‪ٚ‬ت‪ ٟ‬دي‪.‬‬
‫‪0971-70‬ع هاري‪٥‬م چ‪٠٥‬ڍهم پاڪؽتام ۾ ڂي‪٥‬م ‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬ص‪١ٔ٥‬اڋ صا‪ ٢٠‬د‪١‬گيَء کام پ‪ِ٥‬ء ‪06‬‬
‫ڄؼ‪ٞ‬تع ‪0970‬ع تي پاڪؽتام ٽٽي پي‪٥‬ۿ صا‪ ٢٠‬د‪١‬گي دهرام چ‪٠٥‬ڍم دي ‪٠‬تيذي تي ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ٗ ٢‬ؽ‪ ٜ‬د‪٥‬‬
‫َ‪ ٙٞ‬ڂي ‪ ٢٠‬ؼگ‪٤‬ي‪ .٥٣ ٥‬پاڪؽتام د‪٣ ٥‬ع ‪ٚ‬ساظ کام هڇه اڅ ‪ٝ‬ـعٗي پاڪؽتام َ‪ٛ‬سطگي اصتيار ڪعي‬
‫ة‪١‬گالديؾ ڂي پي‪ٗ .٥‬ائط اٌَ‪ ٜ‬دي پ‪١‬ذ‪ ٟ‬ق‪٥‬ة‪ ٟ‬هاري پاڪؽتام د‪ ٥‬ڪ‪ ٥‬هد‪٥‬د ةاٗي ‪ ٢٠‬ر‪٣‬ي‪ .٥‬ؼ‪٥‬اِء‬
‫‪ْٝ‬عةي پاڪؽتام دي‪َ .‬ياش ڄڪٽيٽع د‪١‬عك يسيٰ صام دي ؼياؼي ؼ‪٥‬ڂ ت‪ٞ‬ال ‪٠‬اٗف ۽ ‪٣‬يٺا‪٣‬ي‪ٟ‬‬
‫ؼىر تي ‪٣‬ئي‪ .‬د‪ ٟ‬اةتع زا‪ٚ‬ت‪ٟ‬ۿ ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬دي ڪاهڈ ۽ ڪعهڅ کام گ‪٤‬ٽعائذي زڪ‪ٝ٥‬ت د‪٥‬م هاڳ‪٥‬م‬
‫ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي دي ز‪٥‬ا‪ٚ‬ي ڪعي ڋڐي‪٥‬م‪ .‬ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي زڪ‪ٝ٥‬ت د‪٥‬م هاڳ‪٥‬م ؼ‪١‬ڀا‪ٚ‬ي‬
‫هرتي‪٥‬م‪ .‬ؼپ کام اڳ ‪ْٝ ٟ٣‬عةي پاڪؽتام ‪ٝ‬ام ‪ٕٚ‬ي ‪ْٝ‬عةي صارج ڪعي ‪ْٝ‬عةي پاڪؽتام کي‬
‫پاڪؽتام د‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬ڇيئي ڋڐي‪ٗ .٥‬ائطاٌَ‪ ٜ‬د‪ ٥‬پ‪١‬ذ‪ ٟ‬ق‪٥‬ة‪ ٟ‬هاره پاڪؽتام ڦعي ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي د‪٥‬‬
‫چئ‪ ٟ‬ق‪٥‬ة‪ ٟ‬هاره پاڪؽتام ڂي پي‪.٥‬‬
‫د‪١‬عك يسيٰ صام د‪ ٥‬زڪ‪ٝ٥‬ت ‪٣‬الئڻ الِء اصتيار ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي کي ‪١ٝ‬ت٘‪ ٙ‬ڪعڻ هاره‬
‫ٔيك‪ ٥ٛ‬قسير ‪ .٥٣ ٢٠‬اق‪ٛ‬ي پاڪؽتامۿ د‪ ٟ٤١‬۾ ‪0971-70‬ع هاري‪٥‬م چ‪٠٥‬ڍي‪٥‬م ڂي‪٥‬م ‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬ةاٗي ‪٢٠‬‬
‫ةچي‪ .٥٣ ٥‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪0971-70‬ع هاري‪ ٟ‬چ‪٠٥‬ڍم د‪٠ ٥‬تيذ‪ ٥‬ص‪٥‬د ة‪ ٢‬ص‪٥‬د ڪا‪ُٚ‬طل ۽ ‪١ٝ‬ؽ‪٥‬خ ڂي‬
‫چڪ‪ .٥٣ ٥‬ڂيڻ ت‪ ٢‬ايئ‪ ٟ‬گ‪٤‬عدي ‪٣‬ا د‪٠ ٥‬ئي‪ ٟ‬پاڪؽتام ۾ ‪٠‬ئي‪ ٟ‬ؼع چ‪٠٥‬ڍهم ڂي‪٣ ٟ‬اۿ ۽ ا‪ ٟ٤٠‬چ‪٠٥‬ڍم دي‬
‫‪٠‬تيذي ‪ٝ‬ىاةٖ زڪ‪ٝ٥‬ت دي ‪١ٝ‬ت٘‪ٛ‬يَء د‪ َٙٞ ٥‬ؼا‪٥٤ٝ‬م اچي ‪٣‬ا‪ .‬پع ائي‪ ٢٠ ٟ‬ڂي‪ .٥‬ديڪ‪ٛٝ ٥‬ڪ ڄ‪٣‬ي‬
‫چڪ‪٥٣ ٥‬ۿ ام ‪ٛٝ‬ڪ ۾ ڪعاي‪ ٙ‬چ‪٠٥‬ڍم دي ‪٠‬تيذي ‪ٝ‬ىاةٖ زڪ‪ٝ٥‬ت ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي دي ز‪٥‬ا‪ٚ‬ي‬
‫ڪئي هئي‪ .‬ايئ‪٘ٔ ٟ‬ه ‪٠‬ئي‪ ٟ‬پاڪؽتام ۾ ‪ ٢٠‬ڂي‪٠ .٥٣ ٥‬ئي‪ ٟ‬هد‪٥‬د ۾ “ي‪ ٙ‬ة‪١‬گالديؾ ۾ پڻ هد‪٥‬د هڅائڻ‬
‫هاري پاڪؽتام ۾ ڪعاي‪ ٙ‬چ‪٠٥‬ڍم دي ‪٠‬تيذي ‪ٝ‬ىاةٖ زڪ‪ٝ٥‬ت ڪعڻ د‪ ٥‬زٖ يا اصتيار ؿيش ‪ٝ‬ذيب‬
‫ا‪ٚ‬عز‪ٞ‬ام کي ڇ‪ ٥٠‬هي‪ .٥‬ة‪١‬گالديؾ ة‪٠ ٢‬ئي‪ ٟ‬ؼع چ‪٠٥‬ڍهم ‪ ٢٠‬ڪعاي‪٥‬م‪ .‬د‪ ٟ‬چ‪٠٥‬ڍم کام پ‪ِ٥‬ء ‪٣‬ڪ ‪ٛٝ‬ڪ ٽٽي‬
‫پي‪٥٣ ٥‬ۿ ت‪ ٟ‬چ‪٠٥‬ڍم دي ‪٠‬تيذي تي ټ‪٥٠ ٟ‬م ‪ٛٝ‬ڪ‪ ٟ‬۾ َ‪ ٙٞ‬ڪي‪ ٥‬هي‪.٥‬‬
‫پاڪؽتام دي ٽٽڻ هاري َ‪ ٙٞ‬دا چار ‪ٝ‬کي‪ ٢‬ڪعدار ‪٣‬ئا‪ .‬د‪١‬عك يسيٰ صامۿ ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽ‪٥‬ۿ‬
‫ؿيش ‪ٝ‬ذيب ا‪ٚ‬عز‪ٞ‬ام ۽ ا‪٠‬طرا گا‪٠‬ڎي‪ .‬تُذب د‪٤‬ڑي ڳا‪٣“ ٢٤ٚ‬ي ت‪٢‬ۿ ا‪٠‬طرا گا‪٠‬ڎيۿ ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽ‪ ٥‬۽‬
‫ؿيش ‪ٝ‬ذيب ا‪ٚ‬عز‪ٞ‬ام ّيع وتُي ‪٥ٝ‬ت ‪ٝ‬ئا‪ .‬د‪١‬عك يسيٰ صام ڦٽ ‪١ُٚ‬ت کائيۿ ص‪٥‬اري ۽ ذ‪ٚ‬ت‪ ٟ‬دا و‪٥‬ق‬
‫ڳچيَء ۾ پائي گ‪١ٞ‬ا‪ٝ‬يَء د‪٥ٝ ٥‬ت ‪ٝ‬عي هي‪.٥‬‬
‫ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي دي زا‪ٝ‬ي اؼام دهؼت‪ٝ ٟ‬سؽ‪٥‬س پئي ڪي‪ ٥‬ت‪ ٥٣ ٢‬زڪ‪ٝ٥‬ت د‪٥‬م “ڋي‪ٙ‬‬
‫هاڳ‪٥‬م هٺڻ کام ا‪٠‬ڪار ڪعي ڋڐي‪ .‬زا‪ٚ‬ت‪٥‬م ٿٽي قازب الِء ؼازگار ‪٣ ٢٠‬ي‪٥‬م‪ٛٝ .‬ڪ ٽٽي پي‪ٛٝ .٥٣ ٥‬ڪ‬
‫ٽٽڻ د‪ ٥‬ؼډ‪ ٥‬ؼ‪٥ٞ‬ره ا‪ٚ‬غال ذها‪ٕ٘ٚ‬ار ڂ‪ٛ‬ي ٿٽي دي ‪ٝ‬ڃي تي ‪ٝ‬ڑ‪٣‬ي‪ ٥‬هي‪0971-70 .٥٣ ٥‬ع هاري‪ ٟ‬چ‪٠٥‬ڍم ۾‬
‫‪ْٝ‬عةي پاڪؽتام ۾ ‪٣‬يعه ڂي اٿعي “ي‪ ٙ‬ؿضف اٺ‪ٟ‬ۿ ‪٥٠‬م ‪٤ٝ‬ي‪ ٟ١‬ا‪٠‬طر ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬الِء ه‪ٚ‬ي‪ ٟ‬ڂي پي‪ .٥٣ ٥‬ڂيڻ ت‪٢‬‬
‫ائي‪ ٟ‬گ‪٤‬عدي ‪٣‬ا د‪َ ٥‬طل ‪٥ٝ‬د‪٥‬د پاڪؽتام ۾ ڪعاي‪ ٙ‬چ‪٠٥‬ڍم دي ‪٠‬تيذي ‪ٝ‬ىاةٖ ‪٠‬ئي‪ ٟ‬ٺا‪٣‬ي‪ٙ‬‬
‫پاڪؽتام د‪ ٥‬هزيعاٌَ‪ ٜ‬ڂيڻ ةطرام ‪٠‬ئي‪ ٟ‬پاڪؽتام ۾ ‪٠‬ئي‪ ٟ‬ؼع چ‪٠٥‬ڍم ڪعائڻ د‪ٝ ٥‬ىا‪ٚ‬ت‪ ٥‬ڪعي ‪٣‬ا‪.‬‬
‫پع ‪ ٟ٣‬ائي‪ ٢٠ ٟ‬ڪي‪٥‬ۿ ‪٠ ٟ٣‬ئي‪ ٟ‬پاڪؽتام د‪ ٥‬هزيعاٌَ‪ ٜ‬ڂيڻ الِء ڄ‪٣‬ي هي‪ ٙ‬پاڪؽتام ۾ ڪعاي‪ ٙ‬چ‪٠٥‬ڍم‬
‫دي ‪٠‬تيذي تي ا‪٠‬سكار ڪي‪ِ .٥‬ا‪٣‬ا ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي دي هڇي ۾ هڇي ؼياؼي ّ‪ٛ‬ىي ‪٣‬ئيۿ ۽ ا‪٣‬ا ُچڪ‬
‫ؼ‪١‬طس ا‪١ٞٚ‬اڋ ‪٥ٝ‬ت ۽ پډاڻيَء د‪ ٥‬ؼتب ڂي پيئي‪.‬‬
‫پاڪؽتام دي ٽٽڻ ۾ ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي د‪ ٥‬ؼڎه ؼ‪١‬ئ‪٥‬م َ‪ ٙٞ‬دص‪٥٣ ٢٠ ٙ‬ۿ پع تڐ‪ ٟ٣‬ة‪٢‬‬
‫پاڪؽتام ٽ‪٥‬ڈڻ د‪ ٥‬ا‪ٚ‬غال ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي تي ‪ٝ‬ڑ‪٣‬ي‪ ٥‬هي‪ .٥‬اځ تائي‪ ٟ‬پاڪؽتام ٽ‪٥‬ڈڻ د‪ ٥‬ا‪ٚ‬غال ‪ٝ‬ڃػ‬
‫‪ٚ‬ڳ‪١‬ط ه ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬اٗتطار ت‪ٛٝ ٢‬يػ پع ‪ٝ‬ضا‪٥ٗ ٓٚ‬ت‪٥‬م کيػ هرائي هي‪٥‬م‪ .‬هري د‪ ٥‬د‪٤‬ڪاُء داگيعدارمۿ‬
‫هڇيعم ۽ ؼعدارم وعف ڂيػ ت‪ ٢‬ؼ‪١‬طس ‪ٝ‬ض‪ٛ‬ف دهؼتۿ ڄاڪٽع ‪ٝ‬تـع زؽ‪ٟ‬ۿ دي اي رزي‪ ٜ‬۽ ‪ُٝ‬عاج‬
‫‪ٝ‬س‪ٞ‬ط صام د‪٤‬ڑا ؼاڂي کائ‪١‬ػ پعي ڂي هيا‪ .‬د‪٥َ ٟ٤١‬ال کي داڳائي ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي ‪ٝ‬يطام ۾ “ڻي‬
‫ٔي‪ٛ‬ڍ ‪ٝ‬ارؿ‪ ٙ‬اي‪٥‬ب صام دي زڪ‪ٝ٥‬ت د‪ ٥‬ا‪٠‬ت “‪٠‬طه ‪ .٥٣‬ؼ‪٥َ ٥‬ال ؼ‪١‬طس دؿ‪ ٟٞ‬ڂي ةيٺ‪٠ .٥‬ڪ ۾ دل‬
‫ڪعي ڋڐيائ‪٠٥‬ػ‪ .‬رهز‪٠‬ا‪ ٢ٝ‬ا‪ ٟٝ‬۽ ‪ٕ٣‬تي‪٥‬ار ا‪ٕٚ‬تر کي ڋڐي ‪ٛٝ‬ڪ د‪٥‬م ؼ‪٥ٞ‬ري‪٥‬م ارده اصتارهم ؼ‪١‬طس‬
‫ڪڏ پئذي هي‪٥‬م‪ .‬رهزا‪ ٥٠‬ؼ‪٥‬ي‪ ٟ‬ڪا‪ٜٚ‬ۿ ‪ٝ‬ن‪٥ٞ‬مۿ تتكعا ۽ ايڍيٽ‪٥‬ري‪ٚ ٙ‬کتا ‪٣‬ئا‪ .‬ا‪٣‬ڑي ق‪٥‬رتساك ۾‬
‫ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي ‪٣‬الك پاڪؽتام اصتار ؿايٍ ڪعڻ د‪ٔ ٥‬يك‪ ٥ٛ‬ڪي‪ .٥٣ ٥‬گڐهگڐ ارده اصتار ‪ٝ‬ؽاهات‬
‫ة‪ ٢‬داري ڪيائي‪ .ٟ‬پع ‪ٝ‬ؽاهات څڋ د‪ٛ٤‬ي ‪ ٢٠‬ؼگ‪٤‬ي‪ .‬ټ‪٥‬ٽ‪ ٥‬ټارڻ کام ؼ‪٥‬اِء ة‪١‬ط ڂي هيئي ‪٣‬ئي‪.‬‬
‫‪٣‬الك پاڪؽتام ؼام گڐ ‪ٝ‬ام ا‪ٕٚ‬تر الِء ة‪ ٢‬ڪا‪ٚ ٜٚ‬کڻ ‪ٚ‬ڳػ‪٥ٝ .‬م کي ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽ‪ ٥‬هڻ‪١‬طه‬
‫‪ .٥٣‬پع ؼ‪١‬طس هڇيعاۿ پيعۿ ‪ٝ‬يع ۽ ؼعدار ؼاڂي ة‪ ٢٠ ٢٤١‬هڻ‪١‬طا ‪٣‬ئا‪٣ .‬ڪ وعف ڪا‪ ٟٞٚ‬۾ ‪ٝ‬ام ارده پعيػ ۾‬
‫“ي‪ ٙ‬ت‪٘١‬يطم د‪ ٥‬ٽ‪٥‬ڈ ڪ‪١‬طه ‪٥٣‬س‪ .‬۽ ټئي وعف هڇيعمۿ پيعمۿ ‪ٝ‬يعم ۽ ؼعدارم دي َ‪٥‬ال دؿ‪ ٟٞ‬رهيي‬
‫تي ڋ‪ ٢٣٥‬ڋ‪١‬ڍي‪١‬طه ‪٥٣‬س‪ .‬ڪتاب ‛ادب ۽ ؼياؼت‚ ۾ پ‪١‬ذٽي‪ ٢٤‬ؼاك پعاڻا ٗكاۿ ڪ‪٤‬اڻي‪٥‬م ۽ ‪ٚ‬يک‬
‫پڑ‪٣‬ي ‪٥ٝ‬م کي ‪ٝ‬سؽ‪٥‬س ڂي‪٣“ ٥‬ي ت‪ ٢‬پ‪١٤١‬ذي ؼ‪٥‬ڂ ۽ رهي‪ ٟ‬۾ ؼ‪١‬ڎ اتيئي ةيٺي “‪٣‬ي‪ .‬دتي ٽي‪ ٢٤‬چا‪ٚ‬ي‪٢٤‬‬
‫ؼاك اڳ ةيٺ‪٣ ٙ‬ئي‪ .‬چ‪٥‬ري‪٥‬مۿ څاڈاۿ ص‪٥‬مۿ پ‪ٚ٥‬يػ دا ً‪ٜٛ‬ۿ زاڪ‪ ٟٞ‬دي ةيسؽيۿ ڪارهڪاريۿ ڪاپي‬
‫ڪ‪ٛ‬چعۿ تُ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬کام ‪٠‬اةعي ۽ ؼياؼي ؼ‪٥‬ڂ ۾ ؼ‪١‬ڎ ُاتي د‪ ٥‬اُتي ةيٺي “‪٣‬ي‪ .‬ة‪ٛ‬ڪ زهاك پظيع ڂي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ڪتاب ‛ادب ۽ ؼياؼت ۾ “ي‪ ٙ‬ڪ‪ٗ ٟ٤١‬كي ۾ ‪٥ٝ‬م ا‪٥٠ ٟ٤٠‬د‪٥‬ا‪ ٟ٠‬د‪ ٥‬ذڪع ڪي‪٣“ ٥‬ي‬
‫ديڪي ‪ٝ‬ائ‪٥‬زيت‪١‬گ دي ٽ‪٥‬پي پائيۿ ؼي‪١‬ي تي ‪ٝ‬ائ‪َ٥‬ء د‪ ٥‬ټ‪ ٥ٛ‬ؼذائيۿ ؼي‪ ٥١‬تاڻي ‪١ٛ٣‬طا ‪٣‬ئا‪٣ .‬يٺي‪ٟ‬‬
‫وت٘ي کي اٗتطار ۾ “ڻڻ د‪٥‬م ڳا‪٤ٚ‬ي‪٥‬م ڪ‪١‬طا ‪٣‬ئا‪ .‬ام ٗكي ۾ ‪٣‬ڪ ‪١٣‬ڎ ‪٥ٝ‬م ‪ٚ‬کي‪٣ ٥‬ي‪ ٥‬ت‪ ٢‬پ‪١‬ذ‪٥‬ي‪ ٢٤‬ٽي‪ٟ٤‬‬
‫ؼا‪ ٟٚ‬کام پ‪ِ٥‬ء ا‪٣‬ي ؼذاڳ ‪٥٠‬د‪٥‬ام اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬ي‪ ٟ‬تائي‪ ٟ‬هڅي پ‪٤‬چ‪١‬طا ۽ ؼ‪١‬ڎ دي قسير ‪ٞ٠‬ائ‪١‬طگي‬
‫ڪ‪١‬طاۿ ام ڳا‪ ٢٤ٚ‬کي ‪ٚ‬کيي ٽي‪ ٢٤‬چا‪ٚ‬ي‪ ٢٤‬ؼاك ڂي هيا “‪ .ٟ٣‬اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬ي‪ ٟ‬۾ ُا‪٣‬ي ئيۿ هڇيعاۿ پيعۿ ‪ٝ‬يعۿ ؼعدار ۽‬
‫داگيعدار هيٺا “‪ٝ .ٟ٣‬ائ‪ ٥‬د‪ ٥‬ټ‪ ٥ٛ‬ؼي‪١‬ي تي ؼذائي ‪ٛ٣‬ڻ هارا ‪٥٠‬د‪٥‬ام االِء ڪيڐا‪ ٟ٤٠‬هيا‪.‬‬
‫دڐ‪ ٟ٣‬ؼډي ‪ٛٝ‬ڪ دي ‪ٝ‬الئ‪ٝ ٟ‬ؽيت‪ٝ ٟ‬ام ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي الِء ‪ٞٝ‬ڻ ‪ٝ‬چائي ڋڐي‪ .٥٣ ٥‬تڐ‪ٟ٣‬‬
‫ا‪٣‬ڑيۿ “تؾ ٔـام د‪٤‬ڑي ق‪٥‬رتساك ۾ ام دهر دي هزيعاَ‪ٛ‬يٰ ؼ‪١‬ڎ ‪ٞٝ‬تاز َ‪ٛ‬ي ٿٽي ةا‪ ٢٣‬تي تي‪ ٙ‬د‪ ٥‬ڋ‪١‬ڍه‬
‫‪٢٠‬ۿ ة‪ٛ‬ڪ‪ ٢‬تي‪ ٙ‬دا ڄرل ٿعي ‪٣‬اريا ‪٣‬ئا‪ .‬ڪعاچي ةانۿ دي ٿ‪١‬ڀ‪١‬ٽ‪ ٟ‬۾ پډعڻ ‪ٚ‬ڳي ‪٣‬ئي‪ .‬ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي‬
‫ک يػ ‪٘ٚ‬ب ڇ‪ٝ ٥٣ ٥٠‬ائي ٽي‪١ٛ‬ٽيڍ ڪغمۿ ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬ةاقالزيت ؼ‪٥‬ټۿ هم ي‪٠٥‬ٽ دهرام ديڪي ة‪ ٢‬ٿڐا‬
‫ڪ‪ ٜ‬ڂيا ‪٣‬ئاۿ ت‪ ٟ‬کي ‪٠‬ئي‪ ٟ‬ؼع اق‪ٛ‬ي ق‪٥‬رت ۾ “‪٠‬طه پي هي‪ .٥‬هم ي‪٠٥‬ٽ ٺ‪٤‬ڻ ‪ ٙ٤ٝ‬ؼ‪١‬ڎ ۾ هڻخ هاپار ۽‬
‫‪ٝ‬ضتيار ڪاري ‪ٌ٠‬ال ۾ ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬ي اؼتُ‪ٞ‬اك ڂي‪١‬طي ‪٣‬ئي‪ .‬پ‪ٚ٥‬يػ دي ڪارهاي‪ ٟ‬۾ ة‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎي اؼتُ‪ٞ‬اك‬
‫ڂي‪١‬طي ‪٣‬ئي‪ .‬ا‪٣‬ڑي وعح ؼعڪار ؼام صه ه ڪتاةت ة‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎيَء ۾ ڪعي ؼگ‪٤‬تي ‪٣‬ئي‪ٝ٥ٗ .‬ي ټ‪ٚ٥‬يَء‬
‫‪٣‬ئڻ ؼتب ديڪڐ‪ ٟ٣‬ڪ‪ ٥‬چا‪٣‬ي ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎيَء ةطرام اردهَء ۾ ‪ٚ‬ک پڑ‪ ٢٣‬ڪعي ؼگ‪١٤‬طه ‪ .٥٣‬هم ي‪٠٥‬ٽ‬
‫‪ٚ‬ڳڻ ؿعط ۾ ؼ‪١‬ڎي ‪ٚ‬کپڑ‪ ٢٣‬تي ة‪١‬طش پئذي هيئي ‪٣‬ئي‪ .‬ري‪٥ٛ‬ي اؼٽيـ‪ ٟ١‬تام ؼ‪١‬ڎيَء ۾ ‪ٚ‬کي‪٠ ٙ‬اال ڄا‪٣‬ي‬
‫ڋڐيا ‪٣‬ئائ‪٥‬م‪ .‬ؼعڪار ۽ ‪٠‬ي‪ ٜ‬ؼعڪاري ادارم دي ‪٠‬ا‪ٝ ٟٚ‬ام ؼ‪١‬ڎيَء ۾ ‪ٚ‬کي‪٠ ٙ‬ا‪ ٟٚ‬کي صارج ڪي‪ ٥‬هي‪٥‬‬
‫‪ .٥٣‬هر‪ ٢٠‬ام کام اڳ ؼ‪١‬ڎ ۾ اؼٽيـ‪ ٟ١‬دا ‪٠‬االۿ رؼت‪ ٟ‬دا ‪٠‬االۿ ؿ‪٤‬عم دا ‪٠‬االۿ “ٔيؽ‪ ٟ‬دا ‪٠‬اال ؼ‪١‬ڎيۿ ارده‬
‫۽ ا‪٠‬گعيغي ۾ ‪ٚ‬کيا هي‪١‬طا ‪٣‬ئا‪ٝ .‬ضت‪ٝ ٓٛ‬سڪ‪ ٟٞ‬ؼام ڋ‪٥‬ٽي ‪٥ٝ‬ٽي صه ه ڪتاةت ة‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎيَء ۾ ڪعي‬
‫ؼگ‪٤‬تي ‪٣‬ئي‪.‬‬
‫هم ي‪٠٥‬ٽ ٽٽڻ کام پ‪ِ٥‬ء پ‪١٤١‬ذي ؼاِء ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬يَء کي ؼ‪١‬ڎ ۾ پ‪١٤١‬ذي اق‪٥ٛ‬ڪي زيحيت ‪ٛٝ‬ي‬
‫هيئي ‪٣‬ئي‪ .‬ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ٔ ٢‬عد هازط ؼ‪١‬ڎ ۽ ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬يَء تي ازؽام ‪ ٢٠‬ڪي‪ .٥٣ ٥‬ڪ‪ ٟ٤١‬کي ة‪ِ ٢‬ام ڪ‪ ٜ‬الِء‬
‫‪ٝ‬ڃي تي پڳ ټڎائڻ دي معهرت ‪٣ ٢٠‬ئيۿ پع ؼ‪١‬ڎ دي هزيعاَ‪ٛ‬يٰ ؼ‪١‬ڎ دي َ‪٥‬ال کي ا‪٣‬ا ص‪٥‬ؿضتعي پاڻ‬
‫ڇيڻ د‪ ٔ ٥‬يك‪ ٥ٛ‬ڪي‪ٛٝ ٟ٣ .٥‬ڪ دي ةطتعي‪ ٟ‬ؼياؼي زا‪ٚ‬ت‪ ٟ‬کي ‪ٌ٠‬عا‪٠‬طاز ڪعي ڋڐي‪ .٥‬ؼډ‪٥‬‬
‫پاڪؽتام پډعي‪ ٥‬پيۿ ‪ٛٝ‬ڪ ٽٽڻ ۽ ‪ٝ‬ـعٗي پاڪؽتام دي ة‪١‬گالديؾ ڂي پ‪٥‬ڻ د‪ ٥‬ڇه‪ ٢٣‬هڇي هاڋ‬
‫هزيعاٌَ‪ ٜ‬ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي کي ڇ‪ ٥٠‬پي هي‪ٝ .٥‬ـعٗي پاڪؽتام ۾ صا‪ ٢٠‬د‪١‬گي دهرام ت‪ٞ‬ال هڇي تُطاد ۾‬
‫ة‪٤‬اري ڪعاچي پ‪٤‬چي چڪا ‪٣‬ئا‪ .‬ة‪١‬گالديؾ ٺ‪٤‬ي پ‪٥‬ڻ کام پ‪ِ٥‬ء ة‪٤‬اري‪ ٟ‬دي ټئي هڇي کيپ پڻ‬
‫ڪعاچيَء ۾ اچي ‪ٚ‬ڃي ‪٣‬ئي‪١ٝ .‬ذ‪ ٟ٤‬ةي ا‪٠‬ت‪٤‬ا ڪعهڅ ۽ ڪاهڈ ‪٣‬ئي‪ .‬ڪعاچيَء دي گ‪٤‬ٽي گ‪٤‬ٽيَء ۾‬
‫‪ٝ‬ڌعيا پي گ‪ٞ٤‬يا‪.‬‬
‫ا‪٣‬ڑي پؽ‪ٌ١ٞ‬ع ۾ ‪ٞٝ‬تاز َ‪ٛ‬ي ٿٽي ڇاچي دټطټي ۽ رَب تُاب ؼام ريڍي‪ ٥‬۽ ٽي‪ٛ‬ي‪٥‬يغم تام ا‪٥٣‬‬
‫چ‪٥‬ڻ ةذاِء ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ ۾ ؼ‪١‬ڎي ټ‪ ٚ٥‬يَء دي هم ي‪٠٥‬ٽ کام اڳ هاري زيحيت ةساك ڂي هيئي “‪٣‬يۿ ‪ٞٝ‬تاز ٿٽي‬
‫کعج ۽ گعج ؼام اَالم ڪي‪ ٥‬ت‪ ٢‬اځ کام پ‪ِ٥‬ء ؼ‪١‬ڎ ق‪٥‬ةي دي ؼعڪاري زةام ؼ‪١‬ڎي ‪٠٥٣‬طي‪ .‬ؼ‪٥ٞ‬ره‬
‫ڪارهةار ؼ‪١‬ڎيَء ۾ ‪١ٛ٣‬طه‪ .‬ام ٗؽ‪ ٜ‬دي ؼضت ‪٤ٚ‬ذي ۾ چتاُء د‪ٝ ٥‬ى‪ٛ‬ب ارده ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طڈ ا‪ ٥٣‬هرت‪ ٥‬ت‪٢‬‬
‫ؼ‪١‬طم ټ‪ٚ٥‬يۿ د‪ ٟ٤١‬کي ٗ‪ٝ٥‬ي اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬يَء ٗ‪ٝ٥‬ي ټ‪ٚ٥‬يَء د‪ ٥‬درد‪ ٥‬ڇيئي ڋڐي‪ .٥٣ ٥‬ت‪ ٟ٤١‬ټ‪ٚ٥‬يَء تي ؼ‪١‬ڎ ۾‬
‫ؼ‪١‬ڎ ؼعڪار ة‪١‬طش هد‪٤‬ي ڋڐي ‪٣‬ئي‪ .‬اَالم دي ديع ‪٣‬ئيۿ ؼډ‪ ٥‬ؿ‪٤‬ع “تؾ ٔـام ها‪٠‬گع کا‪ٝ‬ڻ ‪ٚ‬ڳ‪.٥‬‬
‫ت‪ ٟ٤١‬ؼ‪ٞ‬ي ؼ‪١‬ڎ ۾ ‪٣ ٢٠‬ئا ايڐي هڇي تُطاد ۾ پٺاڻۿ پ‪١‬ذاةي ۽ ؼ‪١‬ڎي ؼډي ؿ‪٤‬ع تي ارده ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طڈ‬
‫زاهي ‪٣‬ئا‪.‬‬
‫ټئي ڇي‪ ٟ٤١‬قتر د‪ ٥‬رئيػ ا‪ٝ‬عه‪٥٣‬ي دي ٗىُي “تؾ ٔـام کي ڦاڈي هڅه‪ٔ .‬ؽادم د‪ ٥‬الئ‪٥‬‬
‫‪٠‬طي‪٥‬م ڪعي ه‪٣‬ي پي‪ .٥‬د‪١‬گ اصتار دي پ‪٤‬عي‪ ٟ‬قٕسي تي چئ‪١‬ي وعف ڇ‪ ٙ٠‬ڪاري زاؿيي ۾ رئيػ‬
‫ا‪ٝ‬عه‪٥٣‬ي ‪ٚ‬کي‪‛ ٥٣ ٥‬ارده کا د‪١‬ازن ‪٣‬ي ذرن د‪٥٣‬ل ؼي ‪٠‬ک‪ٛ‬ي‚‪.‬‬
‫‪0972-73‬ع دا ا‪٣‬ي ٔؽاد ُام هٗت تائي‪ ٟ‬ڪعاچيَء دي تاريش ۾ هڇي کام هڇا ٔؽاد ‪٣‬ئا‪ .‬ؿ‪٤‬ع‬
‫ؼ‪١‬ڎ زڪ‪ٝ٥‬ت دي ‪٣‬ڃ‪ٝ ٟ‬ام ‪٠‬ڪعي هي‪ٝ .٥‬ذت‪٥‬ر ڂي ‪ٝ‬عڪغي زڪ‪ٝ٥‬ت کي دص‪ ٙ‬ڇيڻ‪ ٥‬پي‪ .٥‬هزيعاٌَ‪ٜ‬‬
‫ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي ٽي‪ٛ‬ي‪٥‬يغم صىاب ۾ ‪٣‬ځ ټڎي ‪ُٝ‬أي گ‪٤‬عي ‪٣‬ئي‪ٔ .‬ؽاد ة‪١‬ط ڪعڻ دي اپي‪ ٙ‬ڪئي‬
‫‪٣‬ئي ۽ ‪ٞٝ‬تاز َ‪ٛ‬ي ٿٽي وعٔام پيطا ڪي‪ّٛ ٙ‬ه ٔ‪ٞ٤‬ي دهر ڪئي ‪٣‬ئي‪ .‬پعۿ ڇار ة‪١‬ط ‪ ٢٠‬ڂياۿ ؿگاف هڅي هياۿ‬
‫هيذ‪٤‬ڑاي‪٥‬م هڋ‪٥‬ڈم ۾ ةط‪ٚ‬ذي هي‪٥‬مۿ ام کام پ‪ِ٥‬ء پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬ؿ‪٤‬ع ڪعاچي ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬الِء اهپعه ڂي پي‪.٥‬‬
‫ا‪ٝ‬ع د‪ٛ‬ي‪ٙ‬‬
‫‪ 4‬د‪٥١‬ري ‪2101‬‬
‫ادب ۽ ظياظت‬
‫‪٥ٝ‬م کي ڳا‪٤ٚ‬ائڻ ڇاچه ڇکي‪ٚ ٥‬ڳ‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬دڐ‪ ٟ٣‬ة‪ ٢‬ڳا‪٤ٚ‬ائڻ دي ‪٥٠‬ةت اي‪١‬طي ‪٣‬يۿ تڐ‪ٚ ٟ٣‬کي ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طه‬
‫“‪٣‬يام‪ .‬ا‪٠‬يڪ ڪ‪٥‬تا‪٣‬ي‪ٝ ٟ‬ام ‪١٤١ٝ‬ذي ‪٣‬ڪ ڪ‪٥‬تا‪٣‬ي ا‪٣‬ا ة‪٣“ ٢‬ي د‪ ٥‬ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طي ‪ٝ‬ام هڦ‪١ٛ‬طه “‪٣‬يام‪.‬‬
‫‪٥ٝ‬رم کي چ‪٥‬رۿ ۽ چ‪٥‬رم کي ‪٥ٝ‬ر چئي هي‪١‬طه “‪٣‬يام‪ .‬ر‪٣‬تع کي ر‪٣‬غم ۽ ر‪٣‬غم ڱي ر‪٣‬تع ؼڐي‪١‬طه “‪٣‬يام‪.‬‬
‫ڪ‪ ٟ٤١‬هٗت ائي‪ ٟ‬ة‪ ٢‬ڂي‪١‬طه “‪٣‬ي د‪ ٥‬ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طي ‪١ٝ‬ذھي پ‪٠٥‬طه “‪٣‬يامۿ تڐ‪ ٟ٣‬رز‪ٞ‬ام ‪ٛٝ‬ڪ کي رز‪ٞ‬ام‬
‫ڄڪيت ۽ رز‪ٞ‬ام ڄڪيت کي هزيعاٌَ‪ ٜ‬د‪ ٥‬قالزڪار رز‪ٞ‬ام ‪ٛٝ‬ڪ ؼ‪ٞ‬ذھي هي‪١‬طه “‪٣‬يام‪٥٣ .‬مَء ة‪٢‬‬
‫‪ٚ‬ياري هاره رز‪ٞ‬ام ڄڪيتۿ قالزڪار رز‪ٞ‬ام ‪ٛٝ‬ڪ کام ‪ٚ‬کي‪ ٟ‬دُٔا هڅيڪ ‪٣‬ي‪١‬ڍؼ‪٣“ ٜ‬ي‪٣ .‬ي‪١‬ڍ ؼ‪ٜ‬‬
‫هزيعاٌَ‪ ٜ‬د‪ ٥‬قالزڪار ة‪٣ ٢‬ي‪١‬ڍؼ‪٣ ٜ‬ئڻ گھعدي هر‪ ٢٠‬ڪ‪١‬ڍه‪ٚ‬يغا رائيػ ۽ دارج ةؾ د‪٤‬ڑي د‪٥‬ڈيۿ‬
‫َعاق ۽ أْا‪٠‬ؽتام د‪٤‬ڑا ‪ٞٝ‬ڻ ‪ٝ‬چائي هدھ‪١‬طي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ڪ‪ ٟ٤١‬ڪ‪ ٟ٤١‬هٗت هڦ‪ٛ‬ڻ ۾ ام کام ة‪ ٢‬اڳتي ‪٠‬ڪعي هي‪١‬طه “‪٣‬يام تڐ‪ ٟ٣‬گھعهاريَء تي ټا‪٣‬ع هري ۽‬
‫ټا‪٣‬ع هاري تي گھع هاري ‪٣‬ئڻ د‪ ٥‬گ‪ٞ‬ام ڂي پ‪٠٥‬طه “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪١ٝ‬ذھي ‪ٝ‬عڻ اتي د‪٠‬گ ‪ ٢٠‬ڪ‪١‬طه “‪٣‬يۿ دڐ‪ ٟ٣‬گھع ۾ ‪٠٥٣‬طه “‪٣‬يامۿ پاڻ کي گ‪٤‬ع هاره ؼ‪ٞ‬ذ‪١٤‬طه “‪٣‬يامۿ‬
‫دڐ‪ ٟ٣‬گ‪٤‬ع کام ټا‪٣‬ع ‪٠٥٣‬طه “‪٣‬يام تڐ‪ ٟ٣‬پاڻ کي ټا‪٣‬ع هاره ؼ‪ٞ‬ذ‪١٤‬طه “‪٣‬يام ڪ‪ ٟ٤١‬ڪ‪ ٜ‬ؼا‪٠‬گي‬
‫گ‪٤‬ع ٔ‪٥‬م ڪعڻي پ‪٠٥‬طي “‪٣‬يۿ ۽ گ‪٤‬ع هاري د‪٥‬اب ۾ دڐ‪ٟ٣‬ۿ ‛‪‚٥ٛ٣‬ۿ چ‪٠٥‬طي “‪٣‬يۿ تڐ‪ٝ ٟ٣‬ام چئي‬
‫هي‪١٤‬طه “‪٣‬يامۿ ‛اهلل هؼائي ‪ٝ‬ام ت‪١٤١‬ذ‪ ٥‬ټا‪٣‬ع هاره پي‪ ٥‬ڳا‪٤ٚ‬ايام“‪.‬‬
‫‪٣‬ڪ دُٔي ت‪ ٢‬ڦا‪٣‬ي چڑ‪٣‬ڻ کام ةچي هيػ‪ .‬ؼ‪ٞ‬ذ‪ ٥٤‬ت‪ ٢‬ڈڻ ‪ُٝ‬ذغه ‪ .٥٣‬زرداري د‪ ٥‬ذڪع ڪ‪١‬طي‬
‫‪١٤١ٝ‬ذي هات ‪ٝ‬ام ‪٠‬ڪعي هي‪٥‬ۿ ‛زرداري اهلل ‪١٤١ٝ‬ذي زاري“‪.‬‬
‫ةچي ام ڪعي هيػ د‪٥ٝ ٥‬م ڄاڪٽع الئٖ زرداري ۽ ڄاڪٽع الئٖ زرداري دي ڪتاب تسعيڪ‬
‫پاڪؽتام ۾ ؼ‪١‬ڎ د‪ ٥‬زك‪٥‬ۿ تي پئي ڳا‪٤ٚ‬اي‪ .٥‬ؼ‪١‬طس ڪتاب پي ايڊ ڄي دي ڂيؽغ “‪٣‬ي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي‬
‫ڪ‪١‬تائي ڋڐڻ د‪٤‬ڑه ڪتاب “‪٣‬ي‪ .‬اَت٘ادم‬
‫ڪتاب ۾ اؼام ڪ‪٤‬اڻيڪارم هاري يضي ‪١٣‬ي‪٠ ٙ‬ا‪٣‬ي‪ُ .‬‬
‫د‪ ٥‬ٿعل ٿ‪٥‬ري ڋڐڻ د‪٤‬ڑه ڪتاب “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ؼچ پڌ‪ ٥‬ت‪ ٢‬هڦ‪ٛ‬ڻ ۽ ‪١ٝ‬ذ‪٤‬ي ‪ٝ‬عڻ هاري ‪ٝ‬عض کام ‪ٝ‬ام ڇاچه ةيغار ڂي پي‪٣“ ٥‬يام‪ .‬ام ٗؽ‪ ٜ‬دي ‪ٝ‬ادعا کي‬
‫د‪ٝ‬اغ د‪ ٥‬ص‪ ٙٛ‬ؼذ‪٤‬ي ‪٥ٝ‬م ‪٣‬ڪ دُٔي پاڻ کي ڇاچي ‪٠‬ا‪ٝ‬ي گعا‪ٝ‬ي ‪٠‬ي‪٥‬راالدؽٽ دي ؼپعد ڪعي ڋڐي‪٥‬‬
‫‪٠ .٥٣‬ا‪ٝ‬ي گعا‪ٝ‬ي ‪٠‬ي‪٥‬راالدؽٽ ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬ق‪٥‬رت ۾ اؼام دي ‪ٝ‬ستعل ۽ ‪٤ٝ‬عةام ؼائي‪ّ ٟ‬الل ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط‬
‫گعا‪ٝ‬ي ‪٥ٝ ٟ٣ .٥٣‬م کي ٗتع د‪٤‬ڑي ‪ٝ‬ـي‪ ٟ‬۾ هد‪٤‬ي ‪١٤١ٝ‬ذي ک‪٥‬پعي دا ‪٣‬ع زاهيي کام ا‪٠‬يڪ ٔ‪٥‬ٽا‬
‫ڪڏيا‪ .‬ام کا‪٠‬پ‪ِ٥‬ءۿ ‪ ٟ٣‬ؼ‪٥‬ي‪ ٟ‬تارهم ‪١٤١ٝ‬ذي ‪ٝ‬ڃي ؼام چ‪١‬تڑائي د‪ٝ‬اغ د‪ ٥‬ا‪ٚ‬يڪٽعه ڪيٕ‪ ٥ٛ‬گعال‬
‫ڪڏي‪٥‬ۿ د‪ ٟ٤١‬د‪٥‬م چٽي‪٥‬م ڦڐي‪٥‬م ‪ٚ‬يڪ‪٥‬م ڋاه‪٠‬ذا‪ ٢٣‬قٕس‪ ٟ‬تي پکڑي‪٣ ٙ‬ي‪٥‬م‪.‬‬
‫ڄاڪٽع رز‪ٚ‬ٽ ټڎائي‪١‬طي چي‪٥‬ۿ ‛ ت‪٥‬م پاڻ ت‪ ٢‬پ‪٥‬ڈ‪٣“ ٥٣‬ي‪ٟ‬ۿ پع ت‪١٤١‬ذي ک‪٥‬پڑيَء ۾ ڪ‪ ٟ٤١‬ټار د‪ْٝ ٥‬غ‬
‫“‪٣‬ي“‪.‬‬
‫”ڪ‪ٞ‬اك “‪٣‬ي!‚ زيعام ڂي‪١‬طي چي‪٥٣ ٥‬لۿ ‛‪ٝ‬ام دڐ‪ ٟ٣‬ټار ‪٥٣‬سۿ تڐ‪ٝ ٟ٣‬ائٽ ‪ٝ‬ٽ ۽ اهڈي پاڈي هارا‬
‫چ‪٠٥‬طا ‪٣‬ئا ت‪١٤١ٝ ٢‬ذي ‪ٝ‬ڃي ۾ ڪ‪ ٟ٤١‬صتيث پ‪٥‬ڈ‪٣‬ي د‪ْٝ ٥‬غ “‪٣‬ي“‪.‬‬
‫‪٠‬ا‪ٝ‬ي گعا‪ٝ‬ي ‪٠‬ي‪٥‬راالدؽٽ ‪٥ٝ‬م کي ڪ‪ ٟ٤١‬ؼائڪيا ٽعؼٽ ؼام ‪ٝ‬ـ‪٥‬ره ڪعڻ دي قالح ڇ‪٠‬ي‪.‬‬
‫ؼائڪيا ٽعؼٽ کي ‪٥ٝ‬م پ‪١٤١‬ذ‪ٝ ٥‬عض ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ائڻ دي ڇاچي ڪ‪٥‬ؿؾ ڪئي‪ .‬پعۿ ؼائيڪاٽعؼٽ‬
‫ؼ‪١‬ڎي ‪ ٟ٣ .٥٣ ٢٠‬کي هڦ‪ٛ‬ڻۿ ‪١ٝ‬ذ‪٤‬ي ‪ٝ‬عڻۿ ۽ پٽڑي تام ‪٤ٚ‬ي هڅڻ هاري‪٥‬م ‪٥٠‬ةت‪٥‬م ؼ‪ٞ‬ذ‪ ٢٤‬۾ ‪٣“ ٢٠‬ي‪٥‬م‪.‬‬
‫ةيغار ڂي‪١‬طي ؼائڪيا ٽعؼٽ پڌي‪٥‬ۿ ‛“صع ت‪١٤١‬ذ‪ ٥‬پعاة‪ ٜٛ‬ڪ‪ُ ٤‬ڑ “‪٣‬ي܁‚ ؼائڪياٽعؼٽ کي ‪٥ٝ‬م‬
‫پ‪١٤١‬ذي “ت‪ ٜ‬ڪڃا ټڎائي‪ .‬چي‪ٜ‬ۿ ‛ڄي دي ؼائ‪١‬ػ ڪا‪ٚ‬يخ ۾ ا‪٠‬يؽ‪١٤١ٝ ٢‬ذي ڪالؼ‪ٞ‬يٽ ‪٠٥٣‬طي ‪٣‬ئي‪.‬‬
‫ؼ‪٤‬ڻيۿ ‪٣٥ٝ‬ڻي ‪٣‬ئي‪٥ٝ .‬م کي ڇاچي هڻ‪١‬طي ‪٣‬ئي“‪.‬‬
‫‪٥ٝ‬م پاز )‪ (Pause‬ڇ‪ .٥٠‬ؼائڪياٽعؼٽ پڌي‪٥‬ۿ ‛پ‪ِ٥‬ء ڋا ڂي‪٥‬܁“‬
‫ؼائڪياٽعؼٽ کي ‪٥ٝ‬م پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬پعاة‪ ٜٛ‬ټڎاي‪ .٥‬چي‪ٜ‬ۿ ‛‪ٝ‬ام دڐ‪ ٟ٣‬ة‪ ٢‬ا‪٠‬يؽ‪ ٢‬ؼام ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طه ‪٥٣‬س‪َ٥٣ .‬ء‬
‫‪٥ٝ‬م کي ‪ٕ٠‬يؽ‪ٚ ٢‬ڳ‪١‬طي ‪٣‬ئي“‪.‬‬
‫ؼائڪياٽعؼٽ پڌي‪٥‬ۿ ‛‪ٕ٠‬يؽ‪ ٢‬ڪيع ‪٣‬ئي܁‚ چي‪‛ ٜ‬االئي ڪيع ‪٣‬ئي“‬
‫ؼائڪياٽعؼٽ پڌي‪٥‬ۿ ‛ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ت‪٥‬م ا‪٠‬يؽ‪ ٢‬کي ‪ٕ٠‬يؽ‪ ٢‬ڋ‪ ٥‬ؼ‪ٞ‬ذ‪١٤‬طه ‪٣‬ئي‪ٟ‬܁“‬
‫ڪاهڈ ‪ٚ‬ڳي‪ .‬چي‪ٜ‬ۿ ‛ام ڳا‪ ٢٤ٚ‬دي صتع ‪٥ٝ‬م کي ‪٣‬ذي ‪٣‬ا ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ت‪ ٥‬هټ څهڈ پائڻ ڋ‪ ٥‬اچام ‪٣‬ا!‚‬
‫ؼائڪياٽعؼٽ صا‪٠‬ي ‪ٝ‬ام ڪذ‪٥٠ ٢٤‬ټ ڪڏي ‪١٤١ٝ‬ذي ‪٣‬ځ تي رکيا‪ .‬چيائي‪ٟ‬ۿ ‛‪ٝ‬ام ت‪ ٥‬کام ٔي ‪٢٠‬‬
‫هٺ‪١‬طس‪ .‬ت‪٥‬م ‪٣‬ي صعچي کڻۿ ۽ ‪١٤١ٝ‬ذي د‪١‬ط ڋڐ“‪.‬‬
‫ا‪٣‬ا ت‪٤ٞ‬يط ا‪٠‬ڪعي ټڎي اڂ‪ ٜ‬ت‪ ٢‬ديئ‪ ٟ‬اه‪٣‬ي‪ ٟ‬ا‪٠‬طازه ‪ٚ‬ڳائي ؼگ‪ ٥٤‬ت‪ ٢‬ة‪١‬ا اؼڪعپٽ دي ڳا‪٤ٚ‬ائڻ‬
‫‪١٤١ٝ‬ذي الِء ڪيتعي ٗطر ‪٣ ٢٠‬اڅيڪار “‪٣‬ي صاص وعح ؼام ا‪٠‬ڪعي ة‪ ٢‬د‪ ٥‬دڐ‪ ٟ٣‬کام ؼ‪١‬ڎ‬
‫ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽي ڈا‪ٝ‬ـ‪٥‬ره ‪١ٝ‬ت٘‪ ٙ‬ڂي “‪٣‬يۿ اځ پ‪٤‬عي‪٥‬م دُٔ‪٥ٝ ٥‬م کي ‪ ٟ٣‬ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽي ۾ اچڻ دي ادازت ‪ٛٝ‬ي‬
‫“‪٣‬يۿ ة‪ٛ‬ڪ‪ ٢‬اچڻ د‪ ٥‬ؼڐ ‪ٛٝ‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ا‪١٤١ٝ ٥٣‬ذي الِء هڇه اَغاز “‪٣‬ي‪ٝ .‬ام ؼائي‪٤ٌٝ ٟ‬عا‪ٚ‬سٖ قطي٘ي‬
‫قازب د‪ ٟ‬د‪ ٥‬ؿڪعگظار “‪٣‬يام د‪ ٟ‬ڪذ‪٤ٝ ٢٤‬ي‪١‬ا اڳ ‪٣‬ڪ ‪ٝ‬يٽ‪١‬گ الِء پاڻ هټ گ‪٤‬عاي‪ .٥٣ ٥‬اځ ‪ٟ١٣‬‬
‫‪٥ٝ‬م کي اه‪٣‬ام ؼڀ‪١‬ي ؼام ڳا‪٤ٚ‬ائڻ ټ‪٤ٚ٥‬ائڻ الِء گ‪٤‬عاي‪٣“ ٥‬ي‪١٤١ٝ ٟ١٣ .‬ذي َغت أغائي ڪئي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ٝ‬ام ؼ‪١‬طم ڂ‪٥‬رائت‪٣“ ٥‬يام‪. Thank You Sir‬‬
‫هيؽع دي ڄٽ کامۿ ت‪ ٢‬ة‪١‬ا اؼڪعپٽ دي ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طي ڪڃي ڪ‪ ٥‬گ‪٤‬پ‪ ٥ٛ‬ڪعي ‪ ٢٠‬هي‪٤‬ام ۽ ؼائي‪ٟ‬‬
‫‪٤ٌٝ‬عا‪ٚ‬سٖ قطي٘ي کي ‪٤ٌٝ‬عا‪ٚ‬سٖ صام قطي٘ي ؼڐي هڅام‪٣ .‬ي اؼڪعپٽ ‪ٚ‬کي “ي‪٣“ ٥‬يام ت‪ ٢‬ديئ‪ٟ‬‬
‫ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ٗ ٢‬ؽ‪ ٜ‬دي ُٿ‪ ٙ‬چڪ د‪ ٥‬ا‪٠‬طيـ‪ ٥‬ةاٗي ‪ ٢٠‬ر‪٣‬ي ۽ ديڪڐ‪ ٟ٣‬ڪذ‪ ٢٤‬ةاٗي ر‪٣‬يۿ ت‪٠ ٢‬ا‪ ٥ٚ‬اهلل د‪٥‬‬
‫ةاٗي ر‪٣‬ي‪.‬‬
‫ټاه‪٠‬ذا‪ ٢٣‬ؼاك اڳۿ ‪0957‬ع ۾ ؼ‪١‬ڎ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽي دي ڪعڪيٽ ٽي‪ ٜ‬الِء هڪيٽ ڪيپ‪١‬گ ڪ‪١‬طيۿ‬
‫‪ ٥٠‬را‪٠‬طيگع “ئ‪٥‬ټ ڪعي ‪٥ٝ‬م پاڪؽتام هرؼٽيغ د‪٠ ٥‬ئ‪٥‬م هڪيٽ ڪيپ‪١‬گ‬
‫پـاهر ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽي دا َ‬
‫‪٥٠‬م را‪٠‬طيگعم ‪ٝ‬ام پ‪١‬خ يا ڋ‪ ٢٤‬را‪٠‬طيگع ‪٥ٝ‬م ‪ٚ‬يٕٽ “رل ‪ٚ‬يگ اؼپ‪١‬ع ٗ‪ٞ‬ع از‪ٞ‬ط‬
‫رڪارڄ ٗائ‪ ٜ‬ڪي‪َ .٥٣ ٥‬‬
‫دي ةا‪١ٚ‬گ تي “ئ‪٥‬ټ ڪيا ‪٣‬ئا‪ ٟ٣ .‬ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽي د‪ ٥‬گعيذ‪٥‬ئيٽ ٗ‪ٞ‬ع از‪ٞ‬ط گظري‪ ٙ‬هي‪ ٟ٤‬ٽي‪ ٟ٤‬ؼا‪ٟٚ‬‬
‫کام ةي ةي ؼي ‪١ٚ‬ڍم ۾ ؼي‪١‬ئع اؼپ‪٥‬رٽػ دع‪ٛ٠‬ؽٽ “‪٣‬ي‪.‬‬
‫هي‪ ٟ٤‬ؼا‪ ٟٚ‬هاره اه‪٣‬ام د‪ ٥‬هڪيٽ ڪيپعۿ اځۿ ٽي‪٤‬تع ؼا‪ ٟٚ‬دي ڈ‪ٞ‬ار ۾ اه‪٣‬ام “ڇه زامع “‪٣‬ي‪ .‬ڪذ‪٢٤‬‬
‫ڳا‪٤ٚ‬ي‪٥‬م ڪعڻ الِءۿ ا‪٠‬طر د‪ ٥‬زاك اهرڻ الِء‪.‬‬
‫اه‪٣‬ام ؼام ڳا‪٤ٚ‬ي‪٥‬م ټ‪٤ٚ٥‬ي‪٥‬م ڪعڻ د‪٥ٝ ٥ُٗ٥ٝ ٥‬م کي ؼائي‪٤ٌٝ ٟ‬عا‪ٚ‬سٖ قطي٘ي د‪ ٟ‬ڇ‪٣“ ٥٠‬ي‪ .‬ام‬
‫ڳا‪ ٢٤ٚ‬د‪٥ٝ ٥‬م کي ازؽاس “‪٣‬ي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ڳا‪٤ٚ‬ائڻ الِء ڪاّظي ڪارهائي ڪعي “ي‪٣“ ٥‬يام‪ .‬ايئ‪ٟ‬‬
‫ڪعڻ ؼام ا‪ ٥٣‬ا‪٠‬طيـ‪ ٥‬ة‪ ٢‬ٽعي هي‪٣“ ٥‬ي ت‪ ٢‬هڦ‪١ٛ‬طي يا هيؽع ؼتب ‪ٝ‬ام ڄاڪٽع ‪٥٠‬ر أعهز ص‪٥‬ادا کي‬
‫‪٥٠‬را‪١ٚ‬ؽاِء ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي هي‪١‬طس‪ٚ .‬کي‪ ٙ‬اؼڪعپٽ ؼتب ‪٣‬ي‪١‬ئع ام ّ‪ٛ‬ىي د‪ ٥‬ا‪ٝ‬ڪام ‪ ٢٠‬ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪٥٣ .‬مَء ة‪٢‬‬
‫پعهٔيؽع ‪٥٠‬ر أعهز ص‪٥‬ادا ڄاڪٽع “‪٣‬ي‪ .‬هيچاري ‪٥٠‬را‪١ٚ‬ؽاِء ‪٠‬عس ‪٣‬ئي‪ .‬پعي‪ٞ‬ي د‪٥‬ڈم دا داغ څهئي‪١‬طي‬
‫‪٣‬ئي‪٣ .‬ڪڑي ڇي‪٥٠ ٟ٤١‬را‪١ٚ‬ؽاِء ‪٠‬عس پاڻ ‪ ٟ٣‬د‪٠‬يا ‪ٝ‬ام څهپذي هئي ۽ هڅي َعش تي پ‪٤‬تي‪ .‬اهلل ؿ‪ٙ‬‬
‫کيػ پ‪١٤١‬ذي ا‪ٝ‬ام ۾ رکي‪٥ٝ .‬م دڐ‪ ٟ٣‬پ‪٤‬عي‪ ٟ‬دُٔي ٔ٘يع صام ٗعيـي د‪ٝ ٥‬ساهره ټڎه ‪٥٣‬ۿ تڐ‪ ٟ٣‬اچعج‬
‫۾ پئذي هي‪٥٣ ٥‬س‪ٝ .‬اڻ‪ ٥٤‬دڐ‪ ٟ٣‬اچعج ۾ پئذي هي‪١‬طه “‪٣‬ي تڐ‪ٔ ٟ٣‬الؼأي دي ةعم ۽ ةسعم ۾ هڅي‬
‫پ‪٠٥‬طه “‪٣‬ي‪ٔ .‬الؼأي دي دڳ تام ڪ‪ ٥‬ؼچ‪ ٙ‬ؼع‪ٝ‬ؽت چڋ ال‪٣‬ي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬تڐ‪ ٟ٣‬راز ۽ ر‪ٝ‬غهم ؼ‪ٞ‬ذ‪٢٤‬‬
‫۾ اي‪١‬طي‪٥‬م “‪٠ .ٟ٣‬ا‪ ٟٚ‬۽ ذاتي‪ ٟ‬دي گڍ‪ٝ‬ڍ ٔالؼأي هاري ديڳ د‪ ٥‬چڋ اؼام دي پياري قطر “قٓ‬
‫َ‪ٛ‬ي زرداري ال‪٣‬ي ڇيکاري‪٥‬ۿ دڐ‪ ٟ٣‬پ‪١٤١‬ذي پٽ د‪٠ ٥‬ئي‪ ٟ‬ؼع ‪٠‬ا‪ ٥ٚ‬رکي‪ :٥‬ةالهك ٿٽ‪ ٥‬زرداريۿ تڐ‪٥ٝ ٟ٣‬م‬
‫کي ٔ٘يع صام ٗعيـي هاري ٔ‪ٛ‬ؽٕي دي ر‪ٝ‬غ ؼ‪ٞ‬ذ‪ ٢٤‬۾ “ئي‪ .‬ديڪڐ‪ ٟ٣‬اه‪٣‬ي‪ ٟ‬چا‪٣‬ي‪٥‬ۿ پاڻ کي ؼيط ٔ٘يع‬
‫صام ٗعيـي ة‪ ٢‬ؼڐائي ؼگ‪ ٥٤‬ڂا‪ .‬اهلل ؼائي‪ ٟ‬د‪ ٥‬ؿڪع ڂ‪ ٥‬ڪعيامۿ د‪ ٥‬اؼڪعپٽ ‪ٚ‬کي “ي‪٣“ ٥‬يام‪ .‬هڇه‬
‫ةچاُء ڂي هي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬هر‪٢٠‬ۿ َي‪ٞٝ ٟ‬ڪ‪٣“ ٟ‬ي ت‪ ٢‬ةالهك ٿٽ‪ ٥‬زرداري د‪ ٥‬ذڪع ڪ‪١‬طيۿ قطر ‪ٛٞٝ‬ڪت کي‬
‫“قٓ ٿٽ‪ ٥‬زرداري چئي هڅام ‪٣‬اۿ ۽ اداي‪ ٜٛٔ ٥‬ڳچي ۾ پئذي هڅي ‪٣‬ا‪.‬‬
‫ا‪٣‬ي ڳا‪٤ٚ‬ي‪٥‬م ام ڪعي ‪ٚ‬کي‪٥‬م اڂ‪ ٜ‬د‪ ٥‬اځ ڪ‪٥٣ ٢٤ٛ‬ائ‪٥‬م ٗاؼ‪“ ٜ‬ةاد کام ‪ ٟ٣‬وعف ‪ٛ٣‬ي ر‪٣‬ي‪٥‬م “‪.ٟ٣‬‬
‫ؿا‪٠‬تي ‪٠‬ڪيت‪ ٟ‬ٺا‪٣‬ي ڇيکارڻ کام اڳ راة‪١‬طر ‪٠‬اپ ٽيگ‪٥‬ر اڪحع ؿا‪٠‬تي ‪٠‬ڪيت‪ ٟ‬دي ةاري ۾‬
‫ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طه ر‪١٣‬طه ‪ .٥٣‬دڐ‪ٝ ٟ٣‬اڻ‪ ٟ٤‬د‪ ٥‬تذؽػ هڅي هي‪٥‬ۿ ۽ پڌيائ‪٠٥‬ػ ت‪ ٢‬ؿا‪٠‬تي ‪٠‬ڪيت‪ ٟ‬ڪيئ‪ٟ‬‬
‫‪٠٥٣‬طهۿ تڐ‪ ٟ٣‬راة‪١‬طر ‪٠‬اپ ٽيگ‪٥‬ر ؿا‪٠‬تي ‪٠‬ڪيت‪ ٟ‬د‪١٠ ٥‬ڏڈه ‪ٝ‬اڄك ٺا‪٣‬ي ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬کي ڇيکاري‪ .٥٣ ٥‬ام کا‪٠‬پ‪ِ٥‬ء‬
‫ؿا‪٠‬تي ‪٠‬ڪيت‪ ٟ‬ٺ‪٤‬ي راس ڂي‪.٥٣ ٥‬‬
‫‪٥ٝ‬م کي صتع ڪ‪٤٠٥‬ي ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎه ديؾ ڪيئ‪٠٥٣ ٟ‬طه܁ ڋ‪ ٥‬د‪ ٥‬ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬اؼام کي ؼ‪١‬ڎه ديؾ د‪ٝ ٥‬اڄك‬
‫ٺا‪٣‬ي ‪ ٢٠‬ڇيکاري‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ةاٗي ‪٣‬ڪ ڳا‪ ٢٤ٚ‬دي ‪٥ٝ‬م کي پڪ “‪٣‬ي ت‪ ٢‬اؼام دي ص‪٥‬اب کي ديڪڐ‪ ٟ٣‬ة‪٢‬‬
‫تُتيع ‪ٛٝ‬ي ۽ ؼ‪١‬ڎ “زادي ‪ٝ‬اڻي ت‪“ ٢‬زاد ؼ‪١‬ڎ ‪٥٣‬ة‪ٗ ٥٤‬اؼ‪“ ٜ‬ةاد د‪٤‬ڑي ‪٠٥٣‬طي‪ٗ .‬اؼ‪“ ٜ‬ةاد “زاد ؼ‪١‬ڎ د‪٥‬‬
‫‪ٝ‬اڄك “‪٣‬ي‪“ .‬زاد ؼ‪١‬ڎ د‪ٝ ٥‬اڄك ڇؼي دك ص‪٥‬ش ڂي هي‪١‬طي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ٝ‬ام اځ ڪ‪ ٢٤ٛ‬ام ک‪٥‬د‪١‬ا ۾ ؼعگعدام “‪٣‬يام ت‪ٗ ٢‬اؼ‪“ ٜ‬ةاد د‪٤‬ڑه َا‪ٚ‬يـام ؼيٽالئيٽ ؿ‪٤‬ع ڪ‪٤‬ڑي ٗاؼ‪ٜ‬‬
‫دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي پٺيام “ةاد ڪي‪ ٥‬هي‪٣“ ٥‬ي‪ٗ .‬اؼ‪ ٜ‬ڪعي‪٥ٛ‬ۿ يا ٗاؼ‪ٝ ٜ‬اڪاۿ يا ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬دهؼت ؼائي‪ٗ ٟ‬اؼ‪ٜ‬‬
‫ټگ‪٤‬ي‪٥‬܁ ايئ‪ ٟ‬ة‪ ٢‬ڂي ؼگ‪٤‬ي ڂ‪ ٥‬ت‪ٗ ٢‬اؼ‪“ ٜ‬ةاد د‪٠ ٥‬ا‪ٝ ٥ٚ‬س‪ٞ‬ط ة‪ٗ ٟ‬اؼ‪ ٜ‬دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي پٺيام رکي‪ ٥‬هي‪٣ ٥‬ذي! پعۿ‬
‫ام د‪ ٥‬ا‪ٝ‬ڪام گ‪٤‬ٽ “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ٗاؼ‪“ ٜ‬ةاد ‪٥ٝ‬م کي ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬دي تاريش ۾ يادگار ؿ‪٤‬ع ‪ٚ‬ڳ‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬اؼام ټا‪٣‬عام “ي‪ ٙ‬ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬دي اة‪ٟ‬‬
‫ڇاڇم ؼ‪١‬ڎ دي اق‪ٛ‬ي ةاؿ‪١‬طم کيۿ د‪ ٟ‬دي ‪٠‬ؽ‪ ٙ‬د‪ ٥‬ؼڎه ؼ‪١‬ئ‪٥‬م تُ‪ ٟ٣٥ٝ ٖٛ‬دي دڈي ؼام ‪٥٣‬ۿ ت‪ ٟ‬کي‬
‫‪0947‬ع ۾ ؼ‪١‬ڎ ‪ٝ‬ام ‪٥ٚ‬څي ڪڏي‪ .٥٣ ٥‬تاريش پاؼ‪ ٥‬هراي‪ .٥‬اؼام اڳ ټا‪٣‬عام “ي‪ ٙ‬ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬کي ةُط ۾‬
‫ټا‪٣‬عام “ي‪ ٙ‬ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬زيطر“ةاد ‪ٝ‬ام ‪٥ٚ‬څي ڪچڏي‪ٗ .٥‬اؼ‪“ ٜ‬ةاد تاريش دي هرداَء د‪ ٥‬جت‪٥‬ت “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ٝ‬ام ه‪ٞ٣‬ي ‪٠‬ا‪٣‬يام‪١٤١ٝ .‬ذ‪ٗ ٥‬طرت دي ڪايا ۾ ي٘ي‪٣“ ٟ‬ي‪ .‬اؼي‪ ٟ‬ديڪي پ‪٥‬ک‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬مۿ ٔك‪ ٙ‬ة‪٢‬‬
‫ؼ‪٥‬ئي ‪ٚ‬ڻي‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬اؼام دي هڇم پ‪١٤١‬ذي‪٥‬م گعهي پي‪ ٙ‬داگيعهمۿ ‪ٛٝ‬ڪيت‪٥‬م ۽ ز‪ٝ‬ي‪٥١‬م َيؾ‬
‫َياؿي‪ ٟ‬الِء ک‪١‬ي‪ ٙ‬ڳاٽي ٿڳا ٗعض ‪٣‬ن‪ ٜ‬ڪعڻ الِء ‪ ٟ٣٥ٝ‬دي دڈي دي هارج‪ٟ‬ۿ اق‪٥ٛ‬ڪ‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬کي‬
‫ؼ‪١‬ڎ ‪ٝ‬ام تڑي ڪڏڻ الِء ؿيىا‪٠‬ي ٗ‪٥‬ت‪ ٟ‬د‪ ٥‬ؼاپ ڇ‪ .٥٣ ٥٠‬ا‪ ٥٣‬ڇي‪ ٟ٤١‬۽ اځ د‪ ٥‬ڇي‪ٟ٤١‬ۿ ‪0947‬ع کام پ‪ِ٥‬ء‬
‫ؼ‪١‬ڎ زهاك پظيع ڂي هئي “‪٣‬ي‪ .‬ؼ‪١‬ڎ ۽ ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬يۿ ج٘أتۿ ت‪٤‬ظيب ۽ ت‪ٞ‬طم تتا‪ ٢٣‬ڂي هي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‪1947‬ع دي ٔؽادم ۾ ‪ٚ‬کي‪ٝ ٟ‬اڻ‪ ٥٤‬درةطر ڂي هيا ‪٣‬ئا‪ٚ .‬کي‪ٝ ٟ‬اڻ‪ٝ ٥٤‬اردي هيا ‪٣‬ئا‪ٚ .‬کي‪ ٟ‬ټار اّ‪٥‬ا ڂي هيا‬
‫‪٣‬ئا‪ٚ .‬کي‪٥َ ٟ‬ررت‪ ٟ‬دي ةيسع‪ٝ‬تي ڂي ‪٣‬ئي‪ .‬ڪ‪ ٥‬ؼتب ت‪٣“ ٢‬ي د‪ ٥‬گظري‪ ٙ‬ټا‪٣‬ٺ ؼا‪ ٟٚ‬۾ ‪ٛٝ ٟ٣‬ڪ ؼک‬
‫د‪ ٥‬ؼا‪ ٢٠ ٢٣‬ک‪١‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ٝ .‬س‪ٞ‬ط َ‪ٛ‬ي د‪١‬اح هاره اق‪ٛ‬ي پاڪؽتام ‪0970‬ع ۾ ٽٽي پي‪ .٥‬اهٿع پاڪؽتام‬
‫ة‪١‬گالديؾ دي ‪٠‬ئي‪٠ ٟ‬ا‪ٚ‬ي ؼام د‪٠‬يا دي ‪٘٠‬ـي تي ‪٠‬عهار ڂي‪.٥‬‬
‫ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي اه‪ ٢٤ٚ‬پاڪؽتام دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ‪ٝ‬ام ‪ٕٚ‬ي اه‪ ٢٤ٚ‬صارج ڪعي ڋڐي‪ .٥‬ا‪٣‬ڑي وعح اه‪٢٤ٚ‬‬
‫پاڪؽتام ‪ 0970‬ع کام پ‪ِ٥‬ء ٔ٘ه پاڪؽتام ڂي پي‪ .٥‬ام ڳا‪ ٢٤ٚ‬۾ ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ٗ ٢‬ؽ‪ ٜ‬دي ؿڪ ؿت‪٤‬ي دي‬
‫گ‪١‬ذائؾ ‪٠‬ا‪٣‬ي ت‪ 0970 ٢‬ع کا‪٠‬پ‪ِ٥‬ء هد‪٥‬د ۾ اچڻ هاره پاڪؽتام ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي د‪ ٥‬پاڪؽتام “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ا‪٣‬ا تاريضي ز٘ي٘ت “‪٣‬ي‪0970 .‬ع کا‪٠‬پ‪ِ٥‬ء َا‪ ٜٚ‬هد‪٥‬د ۾ اچڻ هاري پاڪؽتام الِء ة‪ٚ ٢‬کي‪ٝ ٟ‬اڻ‪٥٤‬‬
‫‪ٝ‬اردي هيا ‪٣‬ئا‪0947 .‬ع هاري ص‪٠٥‬عيغي ۽ ‪0970‬ع هاري ص‪٠٥‬عيغي ۾ ‪٣‬ڪ ة‪١‬يادي ٔعق “‪٣‬ي‪0947 .‬ع‬
‫هاري ص‪٠٥‬عيغي ۾ ‪١٣‬طهۿ ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ام ۽ ؼک ‪ٝ‬اردي هيا ‪٣‬ئا‪0970 .‬ع هاري ص‪٠٥‬عيغي ۾ ٔ٘ه ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ام ٗت‪ٙ‬‬
‫ڂيا ‪٣‬ئا‪ .‬تاريش ايتعي ؼچائي ۽ ةيتاڪي ؼام ‪0970‬ع دي هاُٗ‪ ٟ‬کي ٗ‪ٞٛ‬ت‪١‬ط ‪ ٢٠‬ڪي‪٣“ ٥‬يۿ ديتعي‬
‫ؼچائي ۽ ةيتاڪي ؼام ‪0970‬ع دي ٗتالل ۽ ؼياؼي ّ‪١‬ڍن گعدي کي ة‪١‬گا‪ٚ‬ي ادبۿ ؿاَعيۿ‬
‫ڪ‪٤‬اڻي‪ٟ‬ۿ ‪٠‬اه‪ ٟٚ‬۽ ڄرا‪ ٟٝ‬۾ ةيام ڪي‪ ٥‬هي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ا‪٣‬ڑي ادب کي ؼ‪١‬ڎي ۾ ‪ُ٠‬عيتاز ادب چئت‪٣“ ٥‬ي ۽‬
‫ةاٗي د‪٠‬يا دي ټ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬۾ ا‪٣‬ڑي ادب کي ‪ٝ‬غاز‪ٞ‬تي ادبۿ يُ‪١‬ي ‪ٚ‬ٽعيچع “ف ريغؼٽ‪١‬ػ چئت‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‪ٝ‬ام ټي‪٤‬عۿ ٽي‪٤‬ع هردايام ڂ‪ ٥‬ت‪ٝ ٢‬ام ه‪ٞ٣‬ي ‪٠‬ا‪٣‬يام پع ڪي هاُٗاۿ ڪي هاردات‪٥‬مۿ ڪي گ‪٤‬ٽ‪١‬ائ‪٥‬م ا‪٣‬ڑي‪٥‬م‬
‫ة‪ ٢‬اؼام دي تذعةي ۾ اي‪١‬طي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬د‪ ٟ‬دي ؼائ‪١‬ٽيٕڪ ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬اڻي ا‪ٝ‬ڪام کام ټا‪٣‬ع ‪ٝ‬سؽ‪٥‬س‬
‫ڂي‪١‬طي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪1947‬ع هاري پاڪؽتام دا ټ‪ٝ ٢‬کي‪ ٢‬ةا‪٠‬يۿ ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط َ‪ٛ‬ي د‪١‬اح ۽ ‪ٚ‬ياٗت َ‪ٛ‬ي صام ٗت‪ ٙ‬ڪيا هيا ‪٣‬ئا‪.‬‬
‫‪ٝ‬س‪ٞ‬ط َ‪ٛ‬ي د‪١‬اح کي ةي‪ٞ‬اري دي زا‪ٚ‬ت ۾ دڐ‪ ٟ٣‬ڪ‪٥‬ئيٽا کام ڪعاچي “‪٠‬طه هي‪ .٥٣ ٥‬تڐ‪ٝ ٟ٣‬اڈيپ‪٥‬ر‬
‫ائيعةيػ تي ؼ‪١‬طس “څرٿاُء ڪعڻ الِء ة‪١٠ ٢‬ڏه هڇه هزيع ‪٥ٝ‬د‪٥‬د ‪ .٥٣ ٢٠‬ديت‪٥‬ڻيڪ ؼ‪١‬طس ذاتي ‪٥ٝ‬ٽ‪٥‬م ۽‬
‫ڪعؼچ‪ ٟ‬۽ پارؼي اؼپتا‪ ٟٚ‬د‪٥‬م اي‪ٞ‬ت‪ٚ٥‬ي‪١‬ؽ‪٠٥‬ـ‪٤‬ع ۾ ‪٥ٝ‬د‪٥‬د ‪٣‬ي‪٥‬مۿ پع ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط َ‪ٛ‬ي د‪١‬اح کي ڪ‪ٟ٤١‬‬
‫‪٠‬ا‪٥ُٛٝ‬ل ةااجع ؿضف دي زڪ‪ ٜ‬تي ‪٣‬ڪ ڋڪڑي ٗؽ‪ ٜ‬دي اي‪ٞ‬ت‪ٚ٥‬ي‪١‬ػ ۾ ايئعپ‪٥‬رټ کام گ‪٥‬ر‪٠‬ع‬
‫‪٣‬ائ‪٥‬س رها‪ ٥٠‬ڪي‪ ٥‬هي‪ .٥٣ ٥‬ڪذ‪ ٢٤‬ديعکام پ‪ِ٥‬ء اي‪ٞ‬ت‪ٚ٥‬ي‪١‬ػ دي ‪٠‬ا‪٥ُٛٝ‬ل ڄرائي‪٥‬ر ا‪٠‬ذڻ ۾ صعاةي د‪٥‬‬
‫ة‪٤‬ا‪ ٥٠‬ڪعي ‪٠‬ٽ‪٤‬ڻ ُاس ۾ گاڇي ‪ٝ‬اڈيپ‪٥‬ر رهڄ دي هيعا‪ ٟ٠‬۾ ةي‪٤‬اري ڋڐي‪ .‬ؼيپٽ‪ٞ‬تع ‪ 00‬د‪ ٥‬ؼخ ڈڻ ؼ‪٥‬ا‬
‫‪٠‬يغي تي ‪٤ٚ‬ي “ي‪ .٥٣ ٥‬ټ‪ ٢‬اچائي ڪالڋ ‪ٛٝ‬ڪ دي گ‪٥‬ر‪٠‬ع د‪١‬عك ۽ ‪ٛٝ‬ڪ دي ةا‪٠‬ي ةي‪ٞ‬ار ۽ الچار ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط‬
‫َ‪ٛ‬ي د‪١‬اح کي ک‪٥‬ري د‪٤‬ڑي اي‪ٞ‬ت‪ٚ٥‬ي‪١‬ػ ۾ ڋڐي ڇ‪ ٥٠‬هي‪ .٥‬ؿال د‪ ٥‬ؼاچي ڋ‪٤‬ي‪ٚ ٟ‬ڳي کيػ ټي ڪ‪ٟ٤١‬‬
‫گاڇي ۾ گ‪٥‬ر‪٠‬ع ‪٣‬ائ‪٥‬س “‪٠‬طه هي‪ .٥‬چئ‪ ٟ‬ڪالڪ‪ ٟ‬کا‪٠‬پ‪ِ٥‬ء رات د‪ ٥‬ڇ‪ ٢٣‬هڈي هي‪١ٝ ٟ٤‬ٽ‪ ٟ‬تي ٗائطاٌَ‪ٜ‬‬
‫گظاري هي‪ٝ .٥‬ام ؼ‪٥‬چي‪١‬طه “‪٣‬يام ت‪ ٢‬ڪعاچي ؿ‪٤‬ع ٗائط “‪٣‬يۿ يا ؿ‪٤‬ع ٗائطاٌَ‪٣“ ٜ‬ي܁ ٗائط دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي‬
‫‪ٝ‬ام اٌَ‪ ٜ‬ڪيڐا‪ ٟ٤٠‬هي‪٥‬܁‬
‫‪“16‬ڪٽ‪٥‬ةع ‪0950‬عۿ هزيعاٌَ‪ٚ ٜ‬ياٗت َ‪ٛ‬ي صام راه‪ٚ‬پ‪١‬ڍي دي ةاغ ۾ ت٘عيع ڪعڻ الِء اُڂي‪ .٥‬پ‪٤‬عي‪ٟ‬‬
‫ٗىار ۾ هيٺ‪ ٙ‬ؼيط اڪتع رها‪٥ٚ‬ر ڪڏي ؼڎه ؼ‪١‬ئ‪٥‬م ‪ٚ‬ياٗت َ‪ٛ‬ي صام کي گ‪ٚ٥‬ي ‪٣‬ڻي ‪ٝ‬اري هڅه‪َ .‬ي‪ٟ‬‬
‫ا‪٤٠‬ي هٗت ؼيط اڪتع پٺيام هي‪٤‬اري‪٠ ٙ‬ا‪٥ُٛٝ‬ل ؿضف ؼيط اڪتع کي پٺي هٽام دك ۾ گ‪ٚ٥‬ي ‪٣‬ڻي‬
‫‪ٞ٣‬يـ‪ ٢‬الِء صا‪٥ٝ‬ش ڪعي ڋڐي‪.٥‬‬
‫‪ 1971‬ع هارم هاُٗ‪ ٟ‬دا ٽي ‪ٝ‬کي‪ ٢‬ڪعدار ‪٣‬ئا‪ :‬ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽ‪٥‬ۿ ؿيش ‪ٝ‬ذيب ا‪ٚ‬عز‪ٞ‬ام ۽ ا‪٠‬طرا گا‪٠‬ڎيۿ‬
‫ٽيئي ّيع وتُي ‪٥ٝ‬ت ‪ٝ‬ئا‪ .‬ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي کي ڪ‪٥‬ڈي ڪيؽ‪ ٟ‬۾ ڦاؼائي د‪١‬عك مياُء ا‪ٚ‬سٖ ؼپعي‪ٜ‬‬
‫ڪ‪٥‬رټ دي دذ‪٣ ٟ‬ڃام ڦا‪٣‬ي ڇياري ڋڐي ‪٣‬ئي‪ .‬ؿيش ‪ٝ‬ذيب ا‪ٚ‬عز‪ٞ‬ام کيۿ ‪٣‬ڪ څي زؽي‪ ٢١‬کام‬
‫ؼ‪٥‬اِءۿ ؼډي ڪٽ‪١‬ب ؼ‪ٞ‬يت ٔ‪٥‬ج ۾ ةاّي ٽ‪ٚ٥‬ي ‪ٝ‬اري هڅه ‪ .٥٣‬۽ ا‪٠‬طرا گا‪٠‬ڎي پ‪١٤١‬ذي ةاڄي گارڄ ‪٣‬ڃام‬
‫ٗت‪ ٙ‬ڂي ‪٣‬ئي‪.‬‬

‫ا‪٣‬ڑم هاٗ ُ‪ ٟ‬کي د‪ٚ‬ي‪ ٟٛ‬ؼام ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ڻ الِء ڪ‪ ٥‬ؼائ‪١‬ؽي پي‪ٞ‬ا‪ ٥٠‬ڪ‪٤٠٥‬ي‪َ٘ .‬يطي ۽ اي‪ٞ‬ام دي ز‪٥‬ا‪ٚ‬ي‬
‫ؼام ايتعي‪٥‬م ت‪ ٢‬ڪ‪٤‬اڻي‪٥‬م ۽ ٗكا “‪ٟ٣‬ۿ د‪ ٟ‬کي اگع ؼائ‪١‬ؽي د‪ٚ‬ي‪ ٟٛ‬ؼام ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ڻ دي ڪتي ت‪ ٢‬ٿع‪ٟٝ‬‬
‫د‪٥‬م ٿتي‪٥‬م ڪعي پ‪٠٥‬طي‪٥‬م‪.‬‬
‫‪٥ٝ‬د‪٥‬دن ؼ‪١‬ڎ دي تتا‪٣‬ي ارّ‪ٟ٠٥‬ۿ تعصا‪ٟ٠‬ۿ ‪ْٟٛٝ‬ۿ ‪١ٝ‬گ‪٥‬ك ۽ تاتاري‪ ٢٠ ٟ‬ڪئي “‪٣‬ي‪٠ .‬ادر ؿا‪٢٣‬ۿ ‪ٝ‬س‪٥ٞ‬د‬
‫ّغ‪٥٠‬ي ۽ ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط ة‪ٗ ٟ‬اؼ‪ ٜ‬ؼ‪١‬ڎ تي ڪا‪ ٢٠ ٢٣‬ڪئي ‪٣‬ئي‪ .‬ؼډي ؼ‪١‬ڎ ؼياؼت ۽ ؼياؼتطا‪ ٟ٠‬تتا‪٢٣‬‬
‫ڪئي “‪٣‬ي‪ .‬زاڪ‪ ٟٞ‬دي زڪ‪ ٜ‬تي تيار ڪي‪ ٙ‬تاريش ٗ‪ ٟٝ٥‬ؼام ‪٣‬اڅا ڪعي ڋڐي‪١‬طي “‪٣‬ي‪ .‬ام دي‬
‫اةتڑ ادب پ‪٥‬ري ؼچائي ؼام پ‪١٤١‬ذي دهر دي تعد‪ٞ‬ا‪٠‬ي ۽ َڪاؼي ڪ‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬تاريش دي‬
‫چاالڪي‪ ٟ‬تي گ‪٥‬ا‪٣‬ي ڇي‪١‬طه “‪٣‬ي‪.‬‬
‫پاڪؽتام تسعيڪ ۽ ‪٠‬تيذي ۾ ةعپا ڂي‪ ٙ‬ص‪٠٥‬عيغ ٔؽادم دي ز‪٥‬ا‪ٚ‬ي ؼام “ك ا‪٠‬ڍيا ‪ٝ‬ؽ‪ٚ ٜٛ‬يگ دي‬
‫ة٘ايات ټارم کي پڑ‪٣‬ائڻ الِء ديڪا تاريش تيار ڪعائي “‪٣‬يۿ ؼا ة‪ ٢٤١‬دڑت‪ ٥‬۽ ڪ‪٥‬ڈي “‪٣‬ي ام تاريش ۾‬
‫ټ‪ ٟ‬ڳا‪٤ٚ‬ي‪ ٟ‬کي ؿط‪ٝ‬ط ؼام ةيام ڪي‪ ٥‬هي‪٣“ ٥‬ي܀ ‪٣‬ڪ ت‪ ٢‬پاڪؽتام تسعيڪ ‪١٣‬طؼتام دي ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ا‪ٟ٠‬‬
‫دي الِء ٿالئي دي تسعيڪ ‪٣‬ئيۿ ت‪ ٢‬ديئ‪١٣ ٟ‬طؼتام دا ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ام َغت ۽ ؼک ؼا‪٠‬ت هاري ز‪٠‬طگي‬
‫گظاري ؼگ‪ .ٟ٤‬ةعقْيع ۾ ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ا‪ ٟ٠‬دي ‪٥ٝ‬د‪٥‬دن زا‪ٚ‬ت زار “ك ا‪٠‬ڍيا ‪ٝ‬ؽ‪ٚ ٜٛ‬يگ دا پ‪٥‬ك پڎرا ڪعي هڅا‬
‫“‪١٣ .ٟ٣‬طؼتام دي پ‪١‬ذي‪ ٟ‬زكي تي ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ا‪ ٟ٠‬الِء ا‪ٚ‬ڳ هو‪ٗ ٟ‬ائ‪ ٜ‬ڪعي “ك ا‪٠‬طيا ‪ٝ‬ؽ‪ٚ ٜٛ‬يگ‬
‫‪١٣‬طؼتام ۾ ر‪٣‬ذي هي‪ ٙ‬ارڈ‪ ٟ٣‬ڪعهڈ ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ا‪ ٟ٠‬کي ‪١٣‬طؼتام د‪ ٥‬ټي‪٥‬م ‪ٞ٠‬تع ؿ‪٤‬عي ڪعائي ڋڐي‪٥‬‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬صاص وعح ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ا‪ ٟ٠‬الِء ا‪ٚ‬ڳ هو‪ٗ ٟ‬ائ‪ ٜ‬ڂيڻ کا‪٠‬پ‪ِ٥‬ءۿ گظري‪ ٙ‬ټا‪٣‬ٺ ؼا‪ ٟٚ‬۾ ڪ‪٣ ٥‬ڪ ڇي‪ ٟ٤١‬ا‪٣‬ڑه‬
‫‪ ٢٠‬گظري‪٣“ ٥‬ي د‪ ٥‬پاڪؽتام ۾ ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ا‪٣ ٟ٠‬ڪ ټئي کي هزـي ‪٠٥ٞ٠‬ي ؼام ٗت‪ ٢٠ ٙ‬ڪي‪٣ ٥‬ذي‪“ .‬ك ا‪٠‬ڍيا‬
‫‪ٝ‬ؽ‪ٚ ٜٛ‬يگ ‪١٣‬طؼتام دي ‪ ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ا‪ ٟ٠‬کي دهک‪ ٥‬ڇ‪ .٥٣ ٥٠‬اق‪ ٙ‬۾ ‪ ٟ١٣‬کي زڪ‪ٝ٥‬ت ڪعڻ الِء ‪١٣‬طؼتام‬
‫دي ‪٣‬ڪ زكي دي معهرت ‪٣‬ئي‪.‬‬
‫‪1947‬ع ۾ ڂي‪ٔ ٙ‬ؽادم کي “ك ا‪٠‬ڍيا ‪ٝ‬ؽ‪ٚ ٜٛ‬يگ دي ةاٗيات پاڪؽتام الِء ةعقْيع دي ٗعةا‪٠‬ي د‪٠ ٥‬ا‪٥ٚ‬‬
‫ڇ‪٣“ ٥٠‬يۿ د‪ ٟ٤١‬۾ ‪ٝ ٟ١٣‬ىاةٖ ٔ٘ه ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ام ‪ٝ‬ئا ‪٣‬ئا‪ .‬ايڐه هڇه ڪ‪٥‬ڈ ؿايط ئي ڪ‪ ٟ٤١‬تاريش ۾ ‪ٚ‬کي‪ٙ‬‬
‫‪ ٣‬ذي‪ .‬هر‪٣‬اڱي ‪ٝ‬تُ‪ ٖٛ‬د‪٠‬يا ۾ ا‪٠‬يڪ تاريض‪٥‬م ‪ٚ‬کي‪٥‬م هي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ؼڀ‪١‬ي تاريض‪ ٟ‬۾ ‪٣‬ڪ ڳا‪ٚ ٢٤ٚ‬کي‪ٙ‬‬
‫“‪٣‬ي ت‪ ٢‬هر‪٣‬اڱي دهرام ‪١٣‬طؼتام ۾ ص‪٠٥‬عيغ ٔؽاد ةعپا ڂيا د‪ ٟ‬۾ ‪ٚ‬کي‪١٣ ٟ‬طهۿ ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ام ۽ ؼک ‪ٝ‬اردي هيا‬
‫‪٣‬ئا‪ .‬پع “ك ا‪٠‬ڍيا ‪ٝ‬ؽ‪ٚ ٜٛ‬يگ دي تيار ڪعاي‪ ٙ‬تاريش ۾ اؼام دي ټارم کي ‪٠‬ؽ‪ ٙ‬در ‪٠‬ؽ‪ ٙ‬پڑ‪٣‬اي‪ ٥‬هي‪٥‬‬
‫“‪٣‬ي ت‪ٚ ٢‬کي‪ٝ ٟ‬ؽ‪ٞٛ‬ا‪ ٟ٠‬پ‪١٤١‬ذي دام دي ٗعةا‪٠‬ي ڇئي پاڪؽتام ٗائ‪ ٜ‬ڪعاي‪ ٟ١٣ !٥٣ ٥‬اؼام دي ټارم‬
‫کي ‪١٣‬طؼتام ۽ ‪١٣‬طم کام ‪ٕ٠‬عت د‪ ٥‬درس ڇ‪٣“ ٥٠‬ي‪.‬‬
‫‪٣‬ع ٗ‪٥‬ل ۾ پ‪ِ٥‬ء کڻي ‪١٣‬طه ‪٣‬ذي يا ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬امۿ پارؼي ‪٣‬ذ‪ ٟ‬يا ڪعؼتامۿ ةعا ٿال ‪ٝ‬اڻ‪٥ٝ ٥٤‬د‪٥‬د ‪٠٥٣‬طا “‪.ٟ٣‬‬
‫اؼام دي اهالد کي ا‪٣‬ڑي ‪ٛٝ‬ڪ کام ‪ٕ٠‬عت ڪعائي هئي “‪٣‬ي د‪ ٟ٤١‬دي چپي چپي تي ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ا‪ ٟ٠‬دي‬
‫ٽي چار ؼئ‪ ٥‬ؼا‪ ٟٚ‬دي دهر زڪ‪ٝ٥‬ت دي ڋاٽ ڋڐي‪٣“ ٙ‬ي‪ .‬ت‪٤‬ظيتيۿ ت‪ٞ‬ط‪٠‬ي ۽ ج٘أتي “جار اځ تائي‪ٟ‬‬
‫ُاتي ‪٥ٝ‬د‪٥‬د “‪ ٟ٣‬۽ دتي ر‪١٣‬طڈ ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ا‪ ٟ٠‬د‪ ٥‬تُطاد پاڪؽتا‪٠‬ي ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ا‪ ٟ٠‬کام هڅيڪ “‪٣‬ي‪“ .‬ك ا‪٠‬ڍيا‬
‫‪ٝ‬ؽ‪ٚ ٜٛ‬يگ دي ةاٗيات کي ام ڳا‪ ٢٤ٚ‬دي ٗىُي پعها‪٠ ٢٣‬ا‪٣‬ي ت‪ ٥٣ ٢‬پاڪؽتام ۾ ‪١٣‬طؼتام ۽ ‪١٣‬طم الِء‬
‫‪ٕ٠‬عت دي ديتعي ةا‪ ٢٣‬ٿڑڪائي‪١‬طا ام د‪ ٥‬ؼڎه ؼ‪١‬ئ‪٥‬م اجع ‪١٣‬طؼتام ۾ ر‪١٣‬طڈ ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ا‪ ٟ٠‬تي پ‪٠٥‬طه د‪ٟ‬‬
‫کي ‪ٚ‬يگ هارم اڳ ئي ‪١٣‬طؼتام د‪ ٥‬ټي‪ٞ٠ ٥‬تع ؿ‪٤‬عي ڪعائي ڋڐي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫هر‪٣‬اڱي دي ؼچي ۽ ز‪٠‬ط‪ ٢٣‬تاريش ام دهر ۾ ‪ٚ‬کي‪ ٙ‬ادبۿ ؿاَعيۿ ڪ‪٤‬اڻي‪ٟ‬ۿ ‪٠‬اه‪ ٟٚ‬۽ ڄرا‪ ٟٝ‬۾ ‪٥ٝ‬د‪٥‬د‬
‫“‪٣‬ي‪ٗ .‬يا‪ٝ‬ت دڐ‪ ٟ٣‬اي‪١‬طيۿ ؼا ت‪ ٢‬اي‪١‬طيۿ پع ةعقْيعۿ هر‪٣‬اڱي دهرامۿ ٗيا‪ٝ‬ت ڇؼي ڋڐي ‪٣‬ئي‪.‬‬
‫‪ٕٚ‬ي ‛ڋ‪ٚ٥ُٞٝ ‚٥‬ي ‪ٕٚ‬ي ‪٠‬ا‪٣‬يۿ ‪ٕٚ‬ي ‛ڋ‪ٝ ‚٥‬اڻ‪ ٥٤‬کي ؼ‪٥‬چڻ ۽ د‪٥‬اب تالش ڪعڻ الِء ‪ٝ‬ذت‪٥‬ر ڪعي‬
‫هد‪١٤‬طه “‪٣‬ي‪ .‬هر‪٣‬اڱي ‪ ٙ٤ٝ‬ايڐا ‪٣‬يتت‪١‬اڋ ٔؽاد ۽ ص‪٠٥‬عيغي ڋ‪ ٥‬ڂي ‪٣‬ئي܁‬
‫ؿ‪٤‬ع ۾ داِء ٺ‪٤‬عائي‪١‬طي اه‪٣‬ام دي پالټ د‪ ٥‬ديڪڐ‪ ٟ٣‬اڅ ٔٽ پاؼي هاره پاڈيؽعي کڻي هرت‪ .٥‬يا اه‪٣‬ام‬
‫‪ ٟ٣‬دي پالټ د‪ ٥‬اڅ ٔٽ ڦٽائي هرت‪ ٥‬ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ‪ُٝ‬ا‪ ٥ٛٝ‬د‪٤‬يڑي د‪٤‬ٽي کام ؿعهع ڂي َطا‪ٚ‬ت‪ ٟ‬تائي‪ ٟ‬هڅي‬
‫پ‪٤‬چ‪١‬طه‪ .‬ټئي څري‪٥‬م ديڪڐ‪ ٟ٣‬د‪٥١‬م ۾ هٺذي هي‪٥‬م ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء اڅ ٔٽ ز‪ٝ‬ي‪ ٟ‬الِء ؼا‪ ٟٚ‬تائي‪ ٟ‬ټئي څري‪٥‬م‬
‫‪٣‬ڪٽئي دا ‪ٝ‬اڻ‪ٝ ٥٤‬اري‪١‬طي‪٥‬م ر‪١٣‬طي‪٥‬م‪.‬‬
‫‪١٣‬طؼتام ۾ اؼي‪ٝ ٟ‬ؽ‪ٞٛ‬ام ‪ٛٝ‬ي‪ٞ١‬ػ (‪٣‬غاري‪ ٟ‬ؼا‪ )ٟٚ‬کام “ةاد ‪٣ ٢٠‬ئاؼي‪٥٣ .ٟ‬مَء ة‪ ٢‬اؼام ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ا‪ ٟ٠‬دي‬
‫ڪ‪ ٙ‬تاريش ‪٣‬ڪ ‪٣‬غارۿ چار ؼئ‪ ٥‬ٽي‪ ٢٤‬ؼا‪ ٟٚ‬تائي‪ٝ ٟ‬سطهد “‪٣‬ي‪ .‬دڐ‪ ٟ٣‬ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎهۿ د‪١ٞ‬ا ۽ گ‪١‬گا ‪٠‬طي‪ٟ‬‬
‫ُ‬
‫هاري‪٥‬م ت‪٤‬ظيت‪٥‬م ‪٣‬غاري‪ ٟ‬ؼاك پعاڻي‪٥‬م “‪ ٟ٣٥ٝ .ٟ٣‬د‪ ٥‬دڈهۿ ڪا‪َ٥٣‬ء د‪ ٥‬دڈهۿ ‪٣‬ڑپا ۽ گظري‪ٕ٣ ٙ‬تي ؼکع‬
‫هيذ‪ٚ ٥٤‬ڎك ٗطي‪“ ٜ‬جارۿ ؼت کا ڇ‪٣ ٢٣‬غار ؼاك پعاڻا “‪١٣ .ٟ٣‬طؼتام ۾ اؼي‪ٝ ٟ‬ؽ‪ٞٛ‬ام ڋ‪ ٢٤‬ؼ‪ ٥‬ؼا‪ ٟٚ‬کام‬
‫“ةاد ‪٣‬ئاؼي‪ٟ‬ۿ ٔ٘ه ڋ‪ ٢٤‬ؼ‪ ٥‬ؼا‪ ٟٚ‬کام! ټي ‪٤ٝ‬اٿاري د‪١‬گ صت‪ ٜ‬ڂيڻ کام پ‪ِ٥‬ء ‪0945‬ع ۾ اچائي ؼ‪ ٥‬ؼا‪ٟٚ‬‬
‫کام ‪١٣‬طؼتام تي ٗاةل ا‪٠‬گعيغم دڐ‪١٣ ٟ٣‬طؼتام ڋڐي هڅڻ د‪ ٥‬پڪ‪ٔ ٥‬يك‪ ٥ٛ‬ڪعي هرت‪ ٥‬تڐ‪ٟ٣‬‬
‫اؼام دا ‪ٝ‬ؽ‪ٚ ٜٛ‬يگي ‪ٚ‬يڍر کي‪ ٟ‬چ‪١‬تڑي پياۿ َعض ڪيائ‪٥‬م ت‪ ٢‬ؼعڪارۿ اه‪٣‬ي‪ ٟ‬ت‪ ٢‬هڅ‪ ٥‬پياۿ پع‬
‫‪١٣‬طؼتام د‪٣ ٥‬ڪ ٿاڱ‪ ٥‬اؼام ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ا‪ ٟ٠‬کي َ‪ٛ‬سطن هو‪ ٟ‬الِء ڇيئي هڅ‪ .٥‬اؼي‪ ٟ‬۽ ‪١٣‬طه ټ‪ٝ ٢‬ضت‪٥ٝ٥ٗ ٓٛ‬م‬
‫“‪٣‬ي‪٥‬مۿ اؼي‪ ٟ‬گڐ ر‪٣‬ي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طاؼي‪.ٟ‬‬
‫ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬ؼاڅ‪ ٢٤‬ه‪٠‬ط ا‪٠‬گعيغ اؼام دي ‪ٚ‬يڍرم کام ا‪ ٢٠ ٥٣‬پڌي‪ ٥‬ت‪ ٢‬ت‪٣٥‬ي‪ ٟ‬۽ ‪١٣‬طه گظري‪ ٙ‬ڋ‪ ٢٤‬ؼئ‪ ٥‬ؼا‪ٟٚ‬‬
‫کام گڐ ر‪١٣‬طا “يا “‪٣‬ي‪٣ .٥‬ي‪١‬ئع اه‪٣‬ي‪١٣ ٟ‬طم کام َ‪ٛ‬سطن ڂيڻ ڋ‪ ٥‬ڂا چا‪٣‬ي‪٥‬܁ ‪٥٣‬مَء ة‪٣ ٢‬ع ٗ‪٥‬ل ټي ٗ‪٥‬ل کام‬
‫‪ٝ‬ضت‪ ٓٛ‬ڂي‪١‬طي “‪٣‬ي‪ٝ .‬ؽ‪ٞٛ‬ام ۽ ‪١٣‬طه ديڪڐ‪َٛ ٟ٣‬يسطن ٗ‪٥ٝ٥‬م “‪ ٟ٣‬ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ام ۽ ي‪٥٤‬دي ة‪ ٢‬ټ‪٢‬‬
‫دطا ٗ‪٥ٝ٥‬م “‪ٝ .ٟ٣‬ؽ‪ٞٛ‬ام ۽ ڪعؼتام ة‪ ٢‬ټ‪ٝ ٢‬ضت‪٥ٝ٥ٗ ٓٛ‬م “‪ٟ٣‬ۿ ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ام ۽ ؼک ة‪ ٢‬ټ‪ٝ ٢‬ضا‪٥ٝ٥ٗ ٓٚ‬م‬
‫“‪ٟ٣‬ۿ ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ام ۽ پارؼي ة‪ ٢‬ټ‪ٝ ٢‬ضت‪٥ٝ٥ٗ ٓٛ‬م “‪ .ٟ٣‬اؼي‪ ٟ‬ڪ‪ ٟ٤١‬ڪ‪ ٟ٤١‬کام څار ڂي پ‪١٤١‬ذ‪َٛ ٥‬سطن‬
‫هو‪ ٟ‬ٺا‪٣‬ڻ د‪ٝ ٥‬ىا‪ٚ‬ت‪ ٥‬ڪ‪١‬طا ر‪١٣‬طاؼي‪ٟ‬܁‬

‫زيعت د‪٤‬ڑي ڳا‪٣“ ٢٤ٚ‬ي ت‪ٝ ٢‬ؽ‪ٞٛ‬ا‪ ٟ٠‬ؼاچا ٽي ؼ‪ ٥‬ؼا‪ ٟٚ‬ک‪١٣ ٟ‬طؼتام تي زڪ‪ٝ٥‬ت ڪئي ‪٣‬ئي‪ .‬ام‬
‫دي ةعَڪػ ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ام اؼپي‪ ٟ‬تي ذري گ‪٤‬ٽ ؼاچا ؼت ؼئ‪ ٥‬ؼاك زڪ‪ٝ٥‬ت ڪئي ‪٣‬ئي‪ .‬اؼپي‪ ٟ‬۾‬
‫‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ا‪ ٟ٠‬ڪڐ‪ ٟ٣‬ة‪ ٢‬اؼپي‪١‬ي ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ا‪ ٟ٠‬الِء اؼپي‪ ٟ‬۾ َ‪ٛ‬سطن هو‪ ٟ‬د‪ٝ ٥‬ىا‪ٚ‬ت‪ ٢٠ ٥‬ڪي‪ .٥٣ ٥‬پعۿ ؼاچا ٽي‬
‫ؼئ‪ ٥‬ؼاك ‪١٣‬طؼتام تي زڪ‪ٝ٥‬ت ڪعڻ ۽ اائي ؼ‪ ٥‬ؼاك ا‪٠‬گعيغ دي ّال‪ٝ‬ي ۾ ر‪٣‬ڻ کا‪٠‬پ‪ِ٥‬ء اؼام‬
‫‪١٣‬طؼتام دي هر‪٣‬اڱي د‪ٝ ٥‬ىا‪ٚ‬ت‪ ٥‬ڪعي هرت‪ ٥‬د‪ ٟ٤١‬کي ا‪٠‬گعيغم ٗت‪٥‬ك ڪعي ڋڐي‪ .٥‬ا‪٣‬ڑي وعحۿ‬
‫‪١٣‬طؼتام دي پ‪١‬ذي‪ ٟ‬زكي تي اؼام پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬هو‪ ٟ‬ٺا‪٣‬ڻ ۾ ڪا‪ٝ‬ياب ڂياؼي‪.ٟ‬ۿ دتي اؼي‪٤٠ ٟ‬ايت‬
‫“زادي ؼام ز‪٠‬طگي گظاري ر‪٣‬يا “‪٣‬ي‪٥‬م ۽ پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬ڪار‪٠‬ا‪ ٟٝ‬ؼام د‪٠‬يا کي زيعام گ‪٤‬ٽ ۽ پعيـام‬
‫هڅيڪ ڪعي ر‪٣‬يا “‪٣‬ي‪٥‬م‪.‬‬
‫ديڪڐ‪ ٟ٣‬ڋ‪ ٢٤‬ا‪٠‬چ ز‪ ٝ‬ي‪ ٟ‬الِء ٔؽاد ۽ ڦڐا ڂي ؼگ‪ ٟ٤‬ڂا ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ڪ‪ٛٝ ٟ٤١‬ڪ دي پ‪١‬ذ‪٥‬ڻي زكي دي‬
‫هر‪٣‬اڱي ‪ٔ ٙ٤ٝ‬ؽادم د‪ ٥‬ةعپا ڂيڻ ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬ؼياؼي زاهئي کام رد ڪعي ‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬ؼگ‪٤‬ذي‪ .‬ت‪ ٟ٤‬ڪعي‬
‫‪١٣‬طؼتام دي هر‪٣‬اڱي هٗت ‪0947‬ع ۾ ا‪٠‬ؽا‪٠‬يت کي پائ‪ٞ‬اك ڪعي ڋڐڻ د‪٤‬ڑا ٔؽاد ڂيا‪ٔ .‬ؽادم ۾ دتي‬
‫‪ٝ‬ظ‪٣‬ب دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ۾ ‪ٝ‬اڻ‪ٝ ٥٤‬اڻ‪ ٥٤‬کي ڳڀا ڳڀا ڪعي ڋيڐي‪٥‬ۿ ؼ‪٥‬ي‪ ٟ‬ؼا‪ ٟٚ‬دي رؿت‪٠ ٟ‬ات‪ ٟ‬کي ‪ٝ‬يؽاري‬
‫ڋڐي‪٥‬ۿ اتي ا‪٠‬ؽا‪٠‬يت ۽ ا‪٠‬ؽام دهؼتي دا ا‪٣‬ڑا ا‪٣‬ڑا ‪ٝ‬حاك د‪٠‬يا “ڇه “ياۿ د‪ٝ ٥‬ذعهح رهز‪ ٟ‬کي ‪ٝ‬ع‪ٛٝ ٜ٣‬ي‬
‫هي‪ .٥‬هر‪٣‬اڱي کام هٺي اځ تائي‪ٔ ٟ‬ؽادم دي پؽ‪ٌ١ٞ‬ع ۾ ا‪٠‬يڪ ادب تض‪ٛ‬يٖ ڂي‪٣“ ٥‬ي ۽ ڂي‪١‬طه ر‪١٣‬طه‪.‬‬
‫‪١٣‬طؼتام د‪ ٥‬هر‪٣‬اڱ‪ ٥‬تاريضي ‪٥ٝ‬م‪٥‬ع “‪٣‬ي‪ .‬ؼاڳي وعح پاڪؽتام د‪ ٥‬ٺ‪٤‬ڻ ة‪ ٢‬تاريضي ‪٥ٝ‬م‪٥‬ع “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ت‪١٤١‬ڪعي تاريش دي ‪٣‬ع ‪٥ٝ‬م‪٥‬ع ها‪٠‬گع ‪١٣‬طؼتام د‪ ٥‬هر‪٣‬اڱ‪ ٥‬۽ پاڪؽتام د‪ ٥‬هد‪٥‬د ۾ اچڻ ‪ٞ٣‬يـ‪٢‬‬
‫ةسث ‪٣‬يٺ اي‪١‬طا ر‪١٣‬طا‪ .‬ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪٥ٝ ٢‬م‪٥‬ع کي ت٘طس د‪ ٥‬درد‪ ٥‬ڇيئي ةسث کام ‪ٝ‬تعا ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ڻ تاريش‬
‫دي ‪ٕ٠‬ي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ټي ‪٤ٝ‬اٿاري د‪١‬گ دهرام ‪٣‬ٽ‪ٛ‬ع دي ٔ‪٥‬ج ي‪٥٤‬دي‪ ٟ‬دي هڇي ا‪٠‬گ کي گيػ چي‪ٞ‬تعم ۾ هد‪٤‬يۿ ټ‪٥‬ؼاٽي‬
‫ؼاڈي ‪ٝ‬اري هڅه ‪ .٥٣‬ي‪٥٤‬دي‪ ٟ‬ام هاُٗي کي ‪ ٥ٚ٥٣‬ڪاؼٽ( ‪ Holocaust‬ا‪٠‬ؽا‪ ٟ٠‬د‪ ٥‬ادت‪ٞ‬اَي ؼڑي‬
‫‪ٝ‬عڻ) ‪٠‬ا‪ ٥ٚ‬ڇئيۿ ت٘طس د‪ ٥‬درد‪ ٥‬ةضـي ڋڐي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬صاص وعح ؼام ‪ٝ‬ئ‪ ٙ‬ي‪٥٤‬دي‪ ٟ‬دي تُطاد ةاةت ؿڪ‬
‫ؿت‪ً ٥٤‬ا‪٣‬ع ڪعڻ ڇه‪٣“ ٢٣‬ي‪ .‬ي‪٥٤‬دي‪ ٟ‬دي دَ‪٥‬يٰ ‪ٝ‬ىاةٖ ؼٺ ‪ٚ‬ک ي‪٥٤‬دي‪ ٟ‬کي گيػ چي‪ٞ‬تع ۾ ټ‪٥‬ؼاٽي‬
‫ؼاڈي ‪ٝ‬اري‪ ٥‬هي‪ .٥٣ ٥‬ةُط ۾ ک‪٥‬د‪١‬ا ڪ‪١‬طي ڪذ‪ ٢٤‬تاريضطا‪ ٟ٠‬ؼٺ ‪ٚ‬ک‪ ٟ‬دي تُطاد تي اَتعاض اڂاري‪ ٥‬۽‬
‫‪ٚ‬کي‪ ٥‬ت‪44 – 0943 ٢‬ع ۾ ي‪٥٤‬دي‪ ٟ‬د‪ ٥‬ڪ‪ ٙ‬د‪٠‬يا ۾ تُطاد ؼٺ ‪ٚ‬ک ‪ .٥٣ ٢٠‬ي‪٥٤‬دي‪٣ ٟ‬ڪطل ت٘طس ؼام گڐ‬
‫‪٥ٚ٥٣‬ڪاؼٽ کي ٗا‪٠٥٠‬ي تسٕي ڇيئي ڋڐي‪٣ .٥‬ي‪١‬ئع اؼعائي‪ ٙ‬۽ اؼعائي‪ ٙ‬دي ڪذ‪ ٢٤‬زا‪ٝ‬ي ‪ٛٝ‬ڪ‪ ٟ‬۾‬
‫‪ ٥ٚ٥٣‬ڪاؼٽ دي تُطاد تي ڳا‪٤ٚ‬ائڻ ڇه‪٣“ ٢٣‬ي‪ .‬ازك کام ا‪٠‬ؽام ا‪٣‬ڑم َ٘يطم ۽ ‪ٌ٠‬عي‪ ٟ‬کي ٗا‪٠٥٠‬ي‬
‫تسٕي ڇي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ديڪي َ٘يطا ۽ ‪ٌ٠‬عيا ڪ‪ٞ‬غهر ‪٠٥٣‬طا “‪ ٟ٣‬۽ تس٘ي٘ي ڋ‪١‬ڍڋاڻ ۾ ڄ‪٣‬ي پ‪٠٥‬طا “‪.ٟ٣‬‬
‫پعۿ ٗا‪٠٥٠‬ي تسٕي ‪ٛٝ‬ڻ دي ةاهد‪٥‬د ‪ٝ‬سٖ٘ ۽ ‪ٚ‬يکڪ ا‪٣‬ڑم ‪٥ٝ‬م‪ َٟ٥‬تي ّطارۿ اي ٽعي‪ ٟ‬ٽ‪ ٥‬پاڪؽتام‬
‫د‪٤‬ڑا ‪٠‬اهكۿ ٽ‪٥‬ة‪ ٢‬ٽيڪ ؼ‪١‬گ‪ ٢٤‬د‪٤‬ڑي‪٥‬م ڪ‪٤‬اڻي‪٥‬م ۽ ٔعيڍل ايٽ ‪ٝ‬ڍ ‪٠‬ائيٽ د‪٤‬ڑا تاريضي ڪتاب ‪ٚ‬ک‪١‬طا‬
‫ر‪٣‬يا “‪ٟ٣‬ۿ ۽ ‪ٚ‬ک‪١‬طا ر‪١٣‬طا‪ .‬ؼياؼي چا‪ٚ‬تازي‪ ٟ‬د‪ ٥‬ادب دي گعٔت ‪ٝ‬ام ‪٠‬ڪعي هڅڻ ا‪ٝ‬ڪام کام ټا‪٣‬ع‬
‫“‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ 26‬د‪٥١‬ري ‪2119‬ع‬
‫ظتي‬
‫رّػفِييَء جي ُ‬
‫کڳ‪ ٥‬دڐ‪ ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎ دي ‪ٝ‬ؽئ‪ٛ‬ي تي ‪ٚ‬کي ڂ‪٥‬ۿ تڐ‪ ٟ٣‬ڪ‪ ٟ٤١‬کي ة‪ ٢‬اَتعاض ‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬ڂئي کڳي د‪ ٥‬چ‪٥‬ڻ “‪٣‬ي ت‪٢‬‬
‫پاڻ دڐ‪ ٟ٣‬ڪذ‪ ٢٤‬ڇي‪ ٟ٤١‬تائي‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎ دي ‪ٝ‬ؽئ‪ٛ‬ي تي ‪ٚ ٢٠‬ک‪١‬طه “‪٣‬يۿ تڐ‪ ٟ٣‬ؼ‪١‬طس دهؼت ۽ ؼاڂي‬
‫کيػ ؼ‪١‬ڎ دي ‪ٝ‬ؽئ‪ٛ‬ي تي ‪ٚ‬کڻ الِء زهر ٿعي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬ام ؼ‪ٛ‬ؽ‪ٛ‬ي ۾ کڳ‪ ٥‬ص‪٥‬ش ٗؽ‪ٞ‬ت “‪٣‬ي کڳ‪ ٥‬دك‬
‫ک‪ٚ٥‬ي ؼ‪١‬ڎ دي ‪ٝ‬ؽ ئ‪ ٟٛ‬تي ‪ٚ‬کي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪٣ .‬ع وت٘ي ؼام پاڻ کي ٔاتر ۽ ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬کي ‪ٕٝ‬ت‪٥‬ح جاةت‬
‫ڪعڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ ڪعي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫ام دي اةتڑۿ دڐ‪ ٟ٣‬اؼام ‪١ٝ‬ذ‪٤‬ام ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ دي ‪ٝ‬ؽئ‪ٛ‬ي تي ‪ٚ‬کڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ ڪعي ڂ‪ ٥‬ت‪٣ ٢‬ڪطل‬
‫“يت ‪٠‬ازك ڂئي ت‪٢‬ۿ ةاةا صياك ڪعي‪٥‬ۿ ؼ‪١‬ڎ ۾ ةْاهت دي ةا‪ ٢٠ ٢٣‬ٿڑڪاي‪٥‬ۿ ؼپ ٺيڪ ڂي هي‪١‬طه‪.‬‬
‫اؼ ام کي پعچائڻ الِء َذيب ۽ ڇاچا چعچائي تاريضي ‪ٝ‬حاك ڇيئي ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬اي‪ ٥‬هڅي ڂ‪ ٥‬ت‪ ٢‬ټچڑا څيعج‬
‫ڪعي‪٥‬ۿ ‪٣‬تيۿ يُ‪١‬ي ؼ‪١‬ڎ ۾ ٔارؼي ۽ َعةي ټ‪ٚ٥‬ي‪٥‬م پ‪١٤١‬ذا پيع پضتا ڪعي ‪ ٢٠‬ؼگ‪٤‬ي‪٥‬مۿ ت‪ ٢‬ټئي ڪ‪ٟ٤١‬‬
‫ټ‪ٚ٥‬يَء د‪ ٥‬ة‪ٝ ٢‬ذاك ‪٠‬ا‪٣‬ي د‪ ٥‬ؼ‪١‬ڎ ۾ ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬يَء دي داِء هاالري اؼام کي ج٘أتي ؼىر تام صت‪ٜ‬‬
‫ڪعي ڋڐي‪ .‬هڅيڪ ٔع‪ٝ‬ائي‪١‬طا “‪ ٟ٣‬ت‪ ٢‬پٽڑاۿ ڂڎا ڂي‪٥‬ۿ ا‪٠‬گعيغ ة‪ ٢‬اؼام تي ؼ‪٥‬ا ؼ‪ ٥‬ؼاك زڪ‪ٝ٥‬ت ڪعي‬
‫هي‪٥‬ۿ پع پ‪١٤١‬ذي ا‪٠‬گعيغي ټ‪ٚ٥‬ي ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬تي ‪ٝ‬ڑ‪٣‬ي ‪ ٢٠‬ؼگ‪٤‬ي‪.٥‬‬
‫ا‪٣‬ي ټ‪٥‬ك اؼام دي هڇڈم دا “‪ٝ .ٟ٣‬ام پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬هڇڈم “ڇه ڪ‪١‬ڎ د‪٤‬ڪايام ڂ‪ .٥‬ؼ‪١‬طم ٌَ‪ٞ‬ت د‪٥‬‬
‫اَتعاف ڪعيام ڂ‪ ٟ١٣ .٥‬دي َ‪ٜٛ‬ۿ َ٘‪ ٙ‬۽ ٔ‪“ ٜ٤‬ڇه ‪٣‬ال ‪٣‬ڻڻ دي زعڪت ڪعي ‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬ؼگ‪٤‬ام‪.‬‬
‫‪ٝ‬ام ‪٤٠‬ايت ادب ؼام َعض ڪعيام ڂ‪ ٥‬ت‪ ٢‬ؼائي‪َ ٟ‬عب ؼڳ‪٥‬را ؼ‪١‬ڎ ٔتر ڪعڻ الِء تيع ت‪٥ٛ‬ارهم ۽‬
‫‪١ٝ‬ذ‪١‬ي٘‪٥‬م کڻي “يا ‪٣‬ئا‪ ْٟٛٝ .‬دي ّال‪ٝ‬يَء ۾ اؼام تازي گ‪٥٤‬ڈا ؿا‪٣‬ا‪٠‬ا ؿامۿ ٔ‪٥‬دي هردي‪٥‬م ۽ ؿا‪٣‬ي‬
‫ٔع‪ٝ‬ام ڇٺا ۽ ټڎا ‪٣‬ئا‪ .‬ا‪٠‬گعيغ ة‪٤‬ادر ة‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ دي ّطارم ؼام ؼٽ‪ ٙ‬ڪعيۿ گٽ ‪ٝ‬ٽ ‪٣‬الئي ‪ٛ٣‬ي‪ ٥‬هي‪َ .٥‬عة‪ٟ‬ۿ‬
‫‪ ْٟٛٝ‬دي ٔارؼي زڪ‪ٞ‬عا‪ ٟ٠‬۽ ا‪٠‬گعيغم ؼ‪١‬ڎ دي اٗتكادي ۽ ‪ُٝ‬اؿي ‪ٌ٠‬ال تي ٗتن‪ ٢٠ ٥‬ڪي‪ٟ١٣ .٥٣ ٥‬‬
‫ڪارصا‪٠‬اۿ ٔيڪٽعي‪٥‬م ۽ هاپار د‪٥‬م ‪١ٝ‬ڍي‪٥‬م ‪ ٢٠‬ک‪ٚ٥‬ي‪٥‬م ‪٣‬ي‪٥‬مۿ هاپاري ڇيتي ‪ٚ‬يتي ۽ ق‪ُ١‬ت ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪٢‬‬
‫‪ُٝ‬اؿعي د‪ ٥‬رهح ‪٠٥٣‬طا “‪ .ٟ٣‬هاپارۿ ڇيتي ‪ٚ‬يتي ۽ ق‪ُ١‬ت تي د‪ٗ ٟ٤١‬تن‪ ٥‬ڈ‪ٞ‬ائي هرت‪ .٥‬ؼ‪ ٥‬ڈڻ ‪ٛٝ‬ڪ‬
‫د‪ٝ ٥‬ا‪ٚ‬ڪ ڂي پي‪ .٥‬ا‪ ٥٣‬دطيط ؼائ‪١‬ؽي اق‪٥‬ك “‪٣‬ي َعبۿ ‪ ْٙٝ‬۽ ا‪٠‬گعيغ پاڻ ؼام ‪٠‬ـع ۽ اؿاَت دا ادارا‬
‫کڻي ‪“ ٢٠‬يا ‪٣‬ئا‪ .‬ؼ‪١‬طم اصتارهم ‪ٚ‬کڻ دي زؽاب ۾ ‪ ٢٠‬هڪا‪١ٝ‬طي‪٥‬م ‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬رهزا‪ ٥٠‬ؼ‪١‬طم زةام ۾ هي‪ ٢٤‬هي‪٢٤‬‬
‫ڪالڋ ڇؼ‪ ٟ‬۽ ټڎڻ الِء ؼ‪١‬طم ټ‪ٚ٥‬يَء دا ټاڻ ‪١ٛ٣ ٢٠‬طا ‪٣‬ئا‪ ْٙٝ .‬۽ ا‪٠‬گعيغ ڦ‪٥‬ره ‪٣‬ئا‪ .‬اؼام کي ڦعي ‪ٛ٣‬يا‬
‫هيا‪ ٥٣ .‬ڈ‪٥‬رم ها‪٠‬گع اؼام کي چ‪٤‬ٽي ‪ ٢٠‬پيا‪ .‬اؼي‪ٟ‬ۿ يُ‪١‬ي ‪٥ٝ‬د‪٥‬دن دهر د‪٠ ٥‬ؽ‪ٙ‬ۿ تاريش کام هاٗٓ “‪٣‬ي‪٥‬م‪.‬‬
‫اؼام کي صتع “‪٣‬ي ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ ڈ‪٥‬رم دي چ‪٥‬س ۾ “‪٣‬ي‪ .‬ؼ‪١‬ڎ تي هاپاري ڇيتي ‪ٚ‬يتيۿ ۽ ق‪ُ١‬تي ٗتن‪ ٥‬ڂي‬
‫ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫ت‪ ٟ٤١‬ڪعيۿ ‪ٝ‬ام ڇاچي ادب ۽ َادغيَء ؼام پ‪١٤١‬ذي هڇڈم کي ‪٣‬ځ ټڎي َعض ڂي‪ ٥‬ڪعيام ت‪ ٢‬اؼام‬
‫کي ص‪٥‬ؿٕ‪ٞ٤‬يَء دي ُؼتي ‪ ٢٠‬پيئاري‪٥٠ .٥‬د‪٥‬ام ‪٠‬ؽ‪ ٙ‬ؼذاڳ ڂي‪٣“ ٥‬يۿ کيػ “ڂت دي ڂڦڪي ڇيئي ‪٢٠‬‬
‫ؼ‪٤ٞ‬اري‪ ٟ١٣ .٥‬ؼ‪١‬ڎ ‪ٝ‬اُء د‪ ٥‬ؼڐ ټڎه “‪٣‬ي‪ .‬صطارا ؼ‪١‬طم ڪ‪ ٟ١‬تي ‪ٝ‬طي صارج ٗ‪ ٟٚ٥‬د‪٥‬م تاڪي‪٥‬م ‪٢٠‬‬
‫چاڈ‪٣‬ي‪٥٠ .٥‬د‪٥‬ام کي ڋا ڪعڻ‪٣“ ٥‬يۿ ؼا کي‪ ٟ‬صتع “‪٣‬ي‪٥٠ .‬د‪٥‬ا‪ ٟ٠‬کام څرتي د‪ٗ ٟ٤١‬عةا‪٠‬يَء د‪٠ ٥‬ظرا‪٥٠‬‬
‫گ‪٤‬عي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي ت‪ ٟ٤١‬ةاري ۾ ‪ ٥٣‬ةاؿُ‪٥‬ر “‪ ٟ١٣ .ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎ دي څرتيَء ۽ ‪ٝ‬ڃام ةيٺ‪“ ٙ‬ؼ‪ٞ‬ام ‪ٝ‬ام “هاز ټڎه‬
‫“‪٣‬ي‪‛ .‬ؼ‪٥‬ر‪٣‬ي‪ٝ ٢‬عي‪ ٟ‬ؼ‪٥‬ٿ کيۿ دك دا ه‪ ٜ٣‬هؼار‚ کڳي ۽ ؼ‪١‬طس ز‪٥‬اري‪ ٟ‬کي ياد رکڻ گ‪٤‬عدي ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ‬
‫‪٣‬ڪ داڳعأيائي صى‪٣“ ٥‬ي‪٣ .‬تي ر‪١٣‬طڈ ٗ‪٥‬ل دي ٗ‪ٝ٥‬ي زةام ؼ‪١‬ڎي “‪٣‬ي‪٣ .‬تام دي ٗ‪٥‬ل کي پ‪١٤١‬ذي‬
‫ت‪٤‬ظيب ۽ ت‪ٞ‬طم “‪٣‬ي‪ .‬اؼام دي هڇم “څر ٿاُء دي ديڪا رهايت ٗائ‪ ٜ‬ڪئي ‪٣‬ئي‪ .‬اؼي‪ٟ‬ۿ ‪٥ٝ‬د‪٥‬دن‬
‫زا‪ٚ‬ت‪ ٟ‬۾ ام کام ‪١ٝ‬ڪع “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬اؼي‪ ٟ‬را‪ ٢٣‬۾ اکي‪٥‬م هڋائڻ ڈاڻ‪٥‬م ڂاۿ پع اکي‪٥‬م هڅائڻ ‪ .٢٠‬ؼ‪١‬ڎ ۾ ا‪ٟٝ‬‬
‫ا‪ٝ‬ام ٗائ‪ ٜ‬رکڻ د‪٘ٔ ٥‬ه ‪٣‬ڪڑه ئي وعي٘‪٣“ ٥‬ي ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬کي ‪٣‬اراي‪ٙ‬ۿ ۽ ‪ٕٝ‬ت‪٥‬ح ٗ‪٥‬ل ‪ ٢٠‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي‪ ٥‬هڅي‪.‬‬
‫ڋيع دي ڋ‪ٞ‬ڪيۿ وت‪ٛ‬ي دي ڂاډ تي ةيٺ‪ ٙ‬ڪ‪ ٟ٤١‬ج٘أت کي اؼي‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎي ج٘أت کام ةعتع ٗت‪٥‬ك‬
‫ڪعڻ الِء تيار ‪٠‬ا‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬ؼ‪١‬ڎي ؼ‪١‬ڎ دي هازط زةام “‪٣‬ي‪ .‬ا‪ ٥٣‬اؼام د‪ ٥‬اي‪ٞ‬ام “‪٣‬ي‪.‬‬
‫(تاريش ‪٥ُٛٝ‬ل ‪ ٢٠‬ڂي ڂئي)‬
‫اڻپّري رّاُغ‬
‫اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬يَء د‪ ٥‬ادالس ڇؼڻ دي ؿ‪٥‬ق ۾ ‪ٝ‬ام اؼع هي‪١٠ ٙ‬ڍ ‪ٝ‬ام اُڂي کڑه ڂيػ‪ .‬ؼ‪٥‬چي‪ٜ‬ۿ ؼخ ُاٿعڻ‬
‫کام اڳ ‪ٛٝ‬يع ‪ٝ‬ام ةػ ۾ چڑ‪١٣‬طس ۽ ؼخ اٿعڻ کام پ‪ِ٥‬ء ة‪١‬طر رهڄ تي تاج ‪ٝ‬س‪ ٙ‬ؼي‪١‬ي‪ٞ‬ا هټ ةػ ‪ٝ‬ام‬
‫‪١٤ٚ‬طسۿ ۽ پ‪ِ٥‬ء گ‪٤‬ٽي‪ٝ ٟ‬ام گ‪٣٥‬ي‪٥‬م ڇي‪١‬طهۿ ؼڎه هڅي اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬ي ‪٣‬اك ۾ څه ڪ‪١‬طس‪ .‬ديت‪٥‬ڻيڪ څه هڅي‬
‫‪ٝ‬ا‪٠‬يَء د‪ ٥‬دَ‪٥‬ت‪ ٟ‬۾ ڪت‪٣“ ٥‬ي‪٥ٝ .‬م کي صتع ‪٣‬ئي ت‪ ٢‬اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬ي ‪٣‬اك ۾ ‪ٝ‬ا‪٠‬ي ‪٢٠‬ۿ ٔ٘ه ڳا‪٤ٚ‬ي‪٥‬م ‪٠٥٣‬طي‪٥‬م‪.‬‬
‫ڳا‪٤ٚ‬ي‪٥‬م ¸ د‪ ٟ‬د‪“ ٢٠ ٥‬ڳ‪٠٥٣ ٥‬طه ۽ ‪ ٢٠‬پيڌ‪.٥‬‬
‫‪٥ٝ‬م ةػ د‪ ٥‬ا‪٠‬تٌار ڪي‪ .٥‬ةؽ‪٥‬م ڄيپ‪ٝ ٟ‬ام ٿعي‪ ٙ‬پئي “ي‪٥‬م‪ٝ .‬اڻ‪٥ٔ ٥٤‬ټ ة‪٥‬رڄم تي ائي‪ٚ ٟ‬ٽڪي‪ٙ‬‬
‫‪٣‬ئاۿ ديئ‪ٝ ٟ‬ا‪٠‬ارم ‪ٝ‬ام ‪ٝ‬اکي‪ ٟ‬د‪٥‬م ‪ٝ‬کي‪٥‬م ‪ٚ‬ٽڪي‪٠٥٣ ٙ‬طي‪٥‬م “‪ٝ .ٟ٣‬ا‪٠‬اري کي چ‪١‬تڑي‪٠٥٣ ٙ‬طي‪٥‬م “‪.ٟ٣‬‬
‫‪ٝ‬ام پڻ ڪ‪ ٢٠ ٟ٤١‬ڪ‪ ٟ٤١‬ةػ کي چ‪١‬تڑي پ‪٠٥‬طه “‪٣‬يام ۽ ؿ‪٤‬ع ۾ ‪١ٝ‬ؽپا‪ٚ‬ٽيَء هټ ‪٤ٚ‬ي پ‪٠٥‬طه “‪٣‬يامۿ‬
‫دتي ‪ٝ‬ام ڪالرڪي ڪ‪١‬طه “‪٣‬يامۿ ۽ ‪٣‬يڍ ڪالرڋ د‪٥‬م ڋڑټ‪٥‬م کائي‪١‬طه “‪٣‬يام‪ .‬پع اُم ڇي‪٥ٝ ٟ٤١‬م‬
‫ةػ دي ٔٽ ة‪٥‬رڄ تي ‪ٚ‬ٽڪ‪١‬طي ؼٕع ڪعڻ دي ‪ٞ٣‬ت پاڻ ۾ ‪ ٢٠‬ؼاري‪.‬‬
‫ٔٽ ة ‪٥‬رڄ تي ؼٕع ڪعڻ ‪١٤١ٝ‬ذي الِء َيب ‪٣“ ٢٠‬ي‪١٤١ٝ .‬ذي زياتيَء د‪ ٥‬ٽي ٿاڱي چار زك‪ ٥‬ةؽ‪ٟ‬‬
‫دي ٔٽ ة‪٥‬رڄ تي ؼٕع ڪ‪١‬طي گظري هي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬زياتيَء د‪ ٥‬ةاٗي زك‪ ٥‬ة‪ ٢‬ديڪڐ‪ ٟ٣‬ةؽ‪ٝ ٟ‬ام‬
‫‪ٚ‬ٽڪ‪١‬طي يا ةؽ‪ ٟ‬دي ڋتي‪ ٟ‬تي چڑ‪٣‬ي ؼٕع ڪ‪١‬طي گظري هي‪٥‬ۿ ت‪٥ٝ ٢‬م کي ڪ‪ ٥‬ار‪ٝ‬ام ‪ ٢٠‬ڂي‪١‬طه‪.‬‬
‫پع اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬يَء هاري ڇي‪ ٥ٝ ٟ٤١‬م ةػ ‪ٝ‬ام ‪ٚ‬ٽڪ‪١‬طي ؼٕع ڪعڻ د‪ ٥‬اراده رد ڪعي ڋڐي‪ .٥‬دك ۾ ه‪ٜ٣‬‬
‫هرائي هي‪٥٣ ٥‬لۿ ت‪ ٢‬ديڪڐ‪ ٟ٣‬ةػ ‪ٝ‬ام ‪ٚ‬ٽڪ‪١‬طي اهچت‪ ٥‬ڋڐائذي هيػۿ ۽ ڇا‪ٝ‬ع دي رؼتي تي ةػ دي‬
‫پ‪٥‬ئي‪ ٟ‬ڦيڃي ‪٣‬يٺام چيپاٽذي هيػۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬يَء د‪ ٥‬ادالس ڇؼڻ کام ‪ٝ‬سعهل ر‪٣‬ذي هي‪١‬طسۿ ۽‬
‫‪ٝ‬عي هڅي ڪ‪ ٟ٤١‬ز‪٥‬ر ؼام ‪١ٛٝ‬طسۿ يا اؼپتاك دي ڪ‪ ٟ٤١‬ڪاري ڪ‪٥‬د‪٤‬ي ‪٠‬عس دي رز‪ ٜ‬۽ ڪعل‬
‫تي ‪٥ٝ‬ت ۽ ز‪٠‬طگيَء دي ڪـ‪ٞ‬ڪؾ ۾ ‪ٝ‬تتال ‪٠٥٣‬طس‪.‬‬
‫‪٥ٝ‬م ٽيڪؽيَء د‪ ٥‬ا‪٠‬تٌار ڪعڻ ؿعهع ڪي‪ .٥‬ڪعاچيَء ۾ ‪ٝ‬عميَء ‪ٝ‬ىاةٖ ۽ هٗت “‪٣‬ع ڪا ‪ٟٝ‬‬
‫‪٣٥ٝ‬ڻي ‪ٝ‬ست‪٥‬ة‪ ٢‬ت‪ٛٝ ٢‬ي ؼگ‪٤‬ي ڂيۿ پع ٽيڪؽيَء د‪ ٥‬هٗت ؼع ‪ٛٝ‬ڻ ‪ٝ‬ساك “‪٣‬ي‪ٝ .‬ام ٽيڪؽيَء د‪ ٥‬ايئ‪ٟ‬‬
‫ا‪٠‬تٌار ڪعڻ ‪ٚ‬ڳػۿ ديئ‪ ٟ‬ڪا‪ٚ‬يذي ڋ‪٥‬ڪعا ةػ اؼٽاپ‪ ٟ‬تي ڋ‪٥‬ڪعي‪ ٟ‬د‪ ٥‬ا‪٠‬تٌار ڪ‪١‬طا “‪.ٟ٣‬‬
‫ت‪٣٥‬ي‪ ٟ‬پاڻ ؼياڻا “‪٣‬ي‪٥‬ۿ ت‪٣٥‬ام کي صتع ‪٠٥٣‬طي ت‪ ٢‬ا‪٠‬تٌار د‪٥‬م گ‪٤‬ڑي‪٥‬م ڇاچي‪٥‬م اذيت‪١‬اڋ ‪٠٥٣‬طي‪٥‬م “‪ٟ٣‬ۿ‬
‫۽ ‪ٝ‬اڻ‪َ٥٤‬ء کي راڳ ڳائڻ تي ‪ٝ‬ذت‪٥‬ر ڪ‪١‬طي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬پع ‪٥ٝ‬م راڳ ‪ ٢٠‬ڳات‪ٝ .٥‬ام ؼضت ةي ؼعه “‪٣‬يام‪.‬‬
‫هٗت ُاڇا‪١ٝ‬طه پئي هي‪“ .٥‬ؼ‪ٞ‬ام تام اُؼع دا “جار گ‪ ٜ‬ڂي‪١‬طا پئي هيا‪ .‬اهٿع کام “ڪاش رت ‪٣‬اڻ‪٥‬‬
‫ڂي‪١‬طه پئي هي‪ ٥‬۽ پ‪ِ٥‬ء ؼخ ڪ‪١‬ي ڪڏي‪١٤١ٝ .‬ذي دك ۾ اه‪٠‬ط‪ ٢٣‬ڂي هيئي‪.‬‬
‫‪٥ٝ‬م هټ هاڂ ڪ‪٤٠٥‬ي‪٥ٝ .‬م ڇ‪ ٟ٣‬ؼا‪ ٟٚ‬کام هاڂ هٺڻ دي ؼڎ ڪئي “‪٣‬يۿ پع پ‪٥‬ري ‪ ٢٠‬ڂي “‪٣‬ي‪٥ٝ .‬م‬
‫پاؼي ۾ ةيٺ‪٣ ٙ‬ڪ ايڪٽع ڋاٽ ڋ‪٥‬ڪعي کام پڌي‪٥‬ۿ ‛هٗت ڋا‪٣‬يۿ يار‪‚.‬‬
‫‪ ٥٣‬ام هٗت ‪٣‬ڪ ڋ‪٥‬ڪعيَء کي تاڈي ر‪٣‬ي‪ ٟ٣ .٥٣ ٥‬صارم ‪ٝ‬ام هاڂ ڇؼي هٗت ټڎاي‪٥‬ۿ ‛اٺ ڂيا‬
‫“‪‚.ٟ٣‬‬
‫‛اٺ!‚ ‪٥ٝ‬م کام رڈ ‪٠‬ڪعي هيئي‪‛ .‬اٺ ڂي هيا اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬يَء د‪ ٥‬ادالس ت‪ ٢‬ؿعهع ڂي هي‪٠٥٣ ٥‬طه!‚‬
‫‛ڪ‪٤‬ڑي اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬ي! ڋا دي اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬ي‪ ‚.‬ايڪٽع ڋاٽ ڋ‪٥‬ڪعيۿ ديڪ‪٥َ ٥‬ا‪ٝ‬ي اقىالح ۾ ٗ‪٥‬ل‬
‫د‪ٝ ٥‬ؽت٘ت‪٥٣ ٙ‬ۿ چي‪٥‬ۿ ‛ ٽعي هڀ ڪ‪١‬گال‪ .‬ت‪٥‬م ‪٥ٝ‬م کي ة‪١‬گا‪ٚ‬ي ڂ‪ٚ ٥‬ڳي‪ .ٟ‬هڇه “ي‪٣“ ٥‬ي پٽ اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬يَء‬
‫د‪٥‬م ڳا‪٤ٚ‬ي‪٥‬م ڪعڻ هاره‪ .‬ةاّي‪‚.‬‬
‫‪٥ٝ‬م اُتام گ‪ ٜ‬ڂي هڅڻ ۾ َاٗتت ڈاتي‪.‬‬
‫‪ٝ‬ام گ‪ ٜ‬ڂي هيػ‪.‬‬
‫‪ٝ 7‬ئي ‪0972‬ع‬
‫ويسر‬
‫‪٥ٝ‬م ٗ‪ٝ٥‬ي زةام ۾ ڋپي‪٣ ٙ‬ڪ اصتار ۾ ا‪٣‬ا صتع پئي پڑ‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬ديڪڐ‪0947 ٟ٣‬ع کام پ‪ِ٥‬ء‬
‫ت ‪٣‬ذ‪٣ ٟ‬ا‪0947 .‬ع کام‬ ‫پاڪؽتام هد‪٥‬د ۾ ‪ ٢٠‬اچي ‪٣‬اۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ؼ‪١‬ڎي دا‪٣ ٙ٣‬ذ‪٣ ٟ‬اۿ اٺ ‪٣‬ذ‪٣ ٟ‬اۿ ۽ َد َ‬
‫پ‪ِ٥‬ء ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬ڪپڑا پائڻ ؿعهع ڪياۿ گ‪٥‬ؿت ۽ ٿاڈي رڅڻ ؿعهع ڪئيۿ ۽ گ‪٤‬عم ۾ ر‪٣‬ڻ ‪ٚ‬ڳا‪ .‬اڳ هڻ‪ٟ‬‬
‫تي ر‪١٣‬طا ‪٣‬ئا ۽ پ‪ ٟ‬کائي‪١‬طا ‪٣‬ئا‪.‬‬
‫‪ٝ‬ام ام زيعت ا‪٠‬گيغ صتع دي ًا‪٣‬ع ۽ ةاو‪ ٟ‬تي ؼ‪٥‬چي ر‪٣‬ي‪٥٣ ٥‬سۿ د‪٣ ٥‬ڪ ڪعاڈه ؿضف‬
‫ڪ‪ٞ‬عي ۾ ‪١ٚ‬گ‪٤‬ي “ي‪ .٥‬ڪعؼي ڋڪي ‪١٤١ٝ‬ذي ؼا‪٥٤ٝ‬م ڂي هيٺ‪ .٥‬پ‪١٤١‬ذي هإٗيت ڪعائي‪١‬طي‬
‫چيائي‪ٟ‬ۿ ‛‪ٝ‬ام تُ‪ٛ‬ي‪ٞ‬ي ‪ٝ‬ا‪٣‬ع “‪٣‬يامۿ ۽ ‪٣‬ڪ هڇي َ‪٤‬طي تام رٽائع ڂي‪٣“ ٥‬يام‪‚.‬‬
‫‪٥ٝ ٟ٣‬م کي پ‪١٤١‬ذ‪٤َ ٥‬طه ټڎاي‪٥‬ۿ دتام رٽائع ڂي‪.٥٣ ٥‬‬
‫ادب ؼام پڌي‪ٝ ٥‬ا‪٠‬ػۿ ‛ؼائي‪ ٟ‬زڪ‪ ٜ‬ڪعي‪٥‬ۿ ‪ٝ‬ام ت‪٣٥‬ام دي ڪ‪٤‬ڑي صط‪ٝ‬ت ڪعيام‪‚.‬‬
‫چيائي‪ٟ‬ۿ ‛ت‪٣٥‬ي‪ ٟ‬اصتارم هارا دا‪٣“ ٙ٣‬ي‪ .٥‬اڻ پڑ‪٣‬ي‪٣“ ٙ‬ي‪ .٥‬۽ ڪ‪ ٟ٤١‬ڪ‪ ٜ‬دا ‪٠‬ا‪٣‬ي‪‚.٥‬‬
‫ادب ؼام هراڻي‪ٜ‬ۿ ‛ت‪٣٥‬ام دا ا‪ٚ‬غال اؼام دي اکي‪ ٟ‬تيۿ پع اؼام د‪ ٥‬ڇه‪٢٣‬܁‚‬
‫چيائي‪ٟ‬ۿ ‛‪ٕ٠‬ؽيات تي ة‪ٛ‬ڪ‪٠ ٙ‬ڃا ‪ٚ‬ک‪ .٥‬ت‪٣٥‬ي‪ٕ٠ ٟ‬ؽيات د‪٤‬ڑي ‪ٝ‬ن‪٥ٞ‬م کي ڪاة‪ ٢‬ا‪ٞ٣‬يت ‪ ٢٠‬ڂا‬
‫ڇي‪‚.٥‬‬
‫پڌي‪ٝ ٥‬ا‪٠‬ػۿ ‛‪ٕ٠‬ؽيات دي ڪ‪٤‬ڑي ؿاخ تي اؼام کي ‪ٚ‬کڻ گ‪٤‬عدي܁‚‬
‫‪ ٟ٣‬ټا‪٥٤٠‬م ک‪١‬ذي‪٥‬م‪ .‬چيائي‪ٟ‬ۿ ‛هيؽع‚‪.‬‬
‫پڌي‪ٝ ٥‬ا‪٠‬ػۿ ‛ا‪٣‬ا هيؽع هري ڪ‪٤‬ڑي ةال “‪٣‬يۿ‚‬
‫چيائي‪ٟ‬ۿ ‛هؼاري ڋڐڻ‪ .‬ا‪ٝ ٥٣‬عض ‪ٕ٠‬ؽياتي ‪ٝ‬عم‪ٝ ٟ‬ام ‪٣‬ڪ “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‪٥ٝ‬م ڇا‪٤٠‬ػ ڇٺ‪ ٥٣ .٥‬تُ‪ٛ‬ي‪ٞ‬ي ‪ٝ‬ا‪٣‬ع گ‪٤‬ٽ ۽ ‪ٝ‬ذظهب هڅيڪ پئي ‪ٚ‬ڳ‪.٥‬‬
‫چيائي‪ٟ‬ۿ ‛ ٗ‪٥‬ل کي هيؽع د‪ٝ ٥‬عض ‪ٚ‬ڳي هي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬کا‪٠‬ئػ ‪ٝ‬امي هؼعي هي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬زاك هؼعي هي‪٥‬‬
‫“‪٣‬يۿ “ئي‪١‬طه هؼعي هي‪٣“ ٥‬يۿ‚‬
‫پڌي‪ٝ ٥‬ا‪٠‬ػۿ ‛ڋا ڪعڻ گ‪٤‬عديۿ زنعت‪‚.‬‬
‫‪ ٟ٣‬د‪٥‬اب ڇيڻ ةطرام چي‪‛ ٥‬هيؽع ‪ٝ‬ام ‪٣‬غاري‪٘٠ ٟ‬كام “‪٣ ٟ٣‬غاري‪ٔ ٟ‬ائطا “‪‚.ٟ٣‬‬
‫پڌي‪ٝ ٥‬ا‪٠‬ػۿ ت‪٣٥‬ي‪ ٟ‬هيؽع تي ‪ٚ‬يڪچع ڇي‪١‬طاۿ يا هيؽع دي ‪ٕ٠‬ؽياتي هرم هڪڑم تي ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طا‪.‬‬
‫‪٣‬ڪطل چيائي‪ٟ‬ۿ ‛ت‪٥‬م ‪ٕ٠‬ؽياتي ‪ٝ‬عيل “‪٣‬ي‪‚.ٟ‬‬
‫‪٥ٝ‬م ڋعڪي ڇا‪٤٠‬ػ ڇٺ‪.٥‬‬
‫‪ ٟ٣‬چي‪٥‬ۿ ‛ت‪ ٥‬هؼاري ڋڐي‪٣“ ٥‬ي ت‪ٝ ٢‬ام تُ‪ٛ‬ي‪ٞ‬ي ‪ٝ‬ا‪٣‬ع “‪٣‬يام‪‚.‬‬
‫‪٥ٝ‬م ڇڪ‪١‬طي ڇڪ‪١‬طي َعض ڪي‪٥‬ۿ ‛زنعتۿ دطيط ک‪٥‬د‪١‬ا ‪ٝ‬ىاةٖ هيؽع ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬ؿيِء د‪٥‬‬
‫‪ٕ٠‬ؽيات ۾ هد‪٥‬د ‪٠‬ا‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫چيائي‪ٟ‬ۿ ‛ت‪٥‬م دا‪٣“ ٙ٣‬ي‪ٟ‬ۿ‚‬
‫َعض ڪي‪ٜ‬ۿ ‛ ‪ٝ‬ام دا‪ ٙ٣‬ةعاةع “‪٣‬يام‪ .‬پع ک‪٥‬د‪١‬ا ‪٥ٝ‬م ‪ ٢٠‬ڪئي “‪٣‬ي‪ .‬ک‪٥‬د‪١‬ا ‪ٕ٠‬ؽيات دي ‪ٝ‬ا‪٣‬عم‬
‫ڪئي “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ا‪٣‬ي ‪ٝ‬ا‪٣‬ع ة‪ ٢‬دا‪ ٟ٣ ‚.ٟ٣“ ٙ٣‬ڪاهڈ هچام چي‪.٥‬‬
‫اهچت‪ ٥‬ٽي‪ٛ‬يٕ‪٥‬م دي گ‪١٤‬ٽي هڳي‪٥ٝ .‬م ريؽ‪٥‬ر ک‪١‬ي‪“ .٥‬هاز اهپعه ‪ .٥٣‬رؼي‪٥‬ر ‪ٝ‬ام ڪ‪ ٟ٤١‬چي‪٥‬ۿ‬
‫‛ت‪١٤١‬ذي ؼا‪٥٤ٝ‬م دي ڪ‪ ٥‬ڪعاڈه ؿضف هيٺ‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٟ٤١‬دي ڪ‪٥‬ټ دي کيؽي ۾ ‪٣‬ڪ دؼتي ة‪ٜ‬‬
‫“‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‪ٝ 0 1‬ئي ‪0972‬ع‬
‫كّىي ٻّنيّن‬
‫ؼعزط دي ؼعڪار ټ‪ٚ٥‬يَء دي ‪ُٝ‬ا‪ٛٝ‬ي ۾ ‪١ٝ‬ذ‪٤‬ي‪٣“ ٙ‬ي‪ .‬پ‪١‬ذاب دي ؼعڪار ټ‪ٚ٥‬يَء دي ‪ُٝ‬ا‪ٛٝ‬ي‬
‫۾ ټڐ ‪ -‬تع ۾ “‪٣‬ي‪ .‬ايئ‪ ٟ‬ة‪ ٢‬ڪ‪٤٠٥‬ي ت‪ ٢‬ؼعزط ۽ پ‪١‬ذاب کي پ‪١٤١‬ذي ز‪ٝ‬ي‪ ٟ‬دي ټ‪ٚ٥‬ي ‪٠‬ا‪٣‬ي‪ .‬ټ‪٤١‬ي ق‪٥‬ة‪ٟ‬‬
‫کي پ‪١٤١‬ذي زةام “‪٣‬ي‪ .‬د‪ ٟ٤١‬۾ ‪٥ٚ‬ڋ ادب د‪ ٥‬صغا‪٣“ ٥٠‬يۿ ۽ ټي‪ ٥‬ايتعه ادةي ذصيعه “‪٣‬يۿ د‪ ٟ٤١‬د‪٥‬‬
‫ا‪٠‬طازه ‪ٚ‬ڳائي ‪٠‬ڃ‪ ٥‬ؼگ‪٤‬ذي‪ .‬ؼپ کام هڇي ڳا‪ ٢٤ٚ‬ت‪ ٢‬ټ‪٤١‬ي ق‪٥‬ة‪ ٟ‬دي َ‪٥‬ال پ‪١٤١‬ذي‪ ٟ‬د‪ٚ‬ي‪ ٟ‬دا درهازا‬
‫پ‪١٤١‬ذي ‪ٝ‬ادري ټ‪ٚ٥‬يَء الِء ک‪ٚ٥‬ي ڋڐيا “‪ٟ٣‬ۿ ديڪي رڂي‪١ٝ ٙ‬ك‪٥‬ة‪ ٟ‬ؼتب زهريَء ة‪١‬ط ڪعايا هيا ‪٣‬ئا‪.‬‬
‫ؼا‪ٝ‬عادي ايذ‪١‬ٽ‪ ٟ‬دي ؼازؿ‪ ٟ‬ؼتب ټ‪٤١‬ي ق‪٥‬ة‪ ٟ‬دي زةام تي ڪي‪١‬چي ‪٣‬الئي هيئي ‪٣‬ئي ۽ ‪ٝ‬ڃي‪ٟ‬‬
‫څاري ټ‪ٚ٥‬ي ‪ٝ‬ظ‪٣‬ب ۽ يڪذ‪٤‬تيَء دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ۾ ‪ٝ‬ڑ‪٣‬ي هيئي ‪٣‬ئي‪ .‬پعۿ ‛ديئي ؼ‪١‬ڎ‚ۿ ۽ ‛ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬ي ٗ‪ٝ٥‬ي‬
‫ټ‪ٚ٥‬يۿ ۽ ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬ي ؼ‪١‬ڎ دي هازط ؼعڪار زةام‚ دي تسعيڪ ټ‪٤١‬يۿ ة‪ٛ‬ڪ‪ ٢‬ة‪٥ٛ‬چؽتام دي َ‪٥‬ال‬
‫د‪٥‬م پڻ اکي‪٥‬م ک‪ٚ٥‬ي ڋڐي‪٥‬مۿ ۽ ٽ‪٤١‬ي ق‪٥‬ة‪ ٟ‬دي َ‪٥‬الۿ ؼ‪١‬ڎ دي َ‪٥‬ال ؼام “هاز ‪ٝ‬الئي ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬ي‬
‫ٗ‪ٝ٥‬ي ټ‪ٚ٥‬يۿ پ‪١‬ذاةي ټ‪ٚ٥‬ي ٗ‪ٝ٥‬ي ټ‪ٚ٥‬يۿ ة‪٥ٛ‬چي ټ‪ٚ٥‬ي ٗ‪ٝ٥‬ي ټ‪ٚ٥‬ي ۽ پـت‪ ٥‬ټ‪ٚ٥‬ي ٗ‪ٝ٥‬ي ټ‪ٚ٥‬ي د‪ُ٠ ٥‬عه ة‪١ٛ‬ط‬
‫ڪي‪.٥‬‬
‫گظري‪ ٙ‬چ‪٠٥‬ڍم ۾ دتي ټيا َ‪٥‬ا‪ٝ‬ي ‪ٝ‬ؽ ئال قطي‪ ٟ‬دي دز ‪٣‬يٺام ڪڏي َال ‪ٌ١ٝ‬ع تي “‪٠‬طا هياۿ تڐ‪ٟ٣‬‬
‫ٗ‪ٝ٥‬ي ټ‪ٚ٥‬يَء د‪ٝ ٥‬ؽئ‪ ٥ٛ‬ة‪“ ٢‬ڇه “‪٠‬طه هي‪ .٥‬د‪ ٟ٤١‬دي ة‪ ٢‬ڪ‪ ٟ٤ٛ‬تي ‪ٝ‬ڃ‪٥٣ ٥‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬تؽ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬ڪي‪ ٥‬ت‪ ٢‬اڈده ۽‬
‫ة‪١‬گا‪ٚ‬يَء ؼام گڐ ؼ‪١‬ڎيۿ پ‪١‬ذاةيۿ پـت‪ ٥‬۽ ة‪٥ٛ‬چيَء کي ة‪ ٢‬پاڪؽتام دي ٗ‪ٝ٥‬ي ټ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬د‪ ٥‬درد‪ ٥‬ڇ‪٥٠‬‬
‫هڅي‪ .‬ڪذ‪ ٢٤‬ڪ‪١‬ط ذ‪ٟ٣‬ۿ ۽ ؼا‪ٝ‬عادي‪ ٟ‬دا ايذ‪١‬ٽ ام َ‪٥‬ا‪ٝ‬ي ‪ٝ‬ىا‪ٚ‬تي دي ‪ٝ‬ضا‪ٕٚ‬ت ڪعڻ ‪ٚ‬ڳا‪.‬‬
‫اڈده اصتارم ڪا‪ ٜٚ‬ڪارا ڪعي ڋڐيا‪٣ .‬ع ڪا‪ٜٚ‬ۿ ۽ ‪٣‬ع ايڍيٽ‪٥‬ري‪ ٙ‬۾ ‪ٝ‬ظ‪٣‬ب ۽ پاڪؽتام دي‬
‫ة٘ا دي ة‪٤‬ا‪٠‬يۿ ۽ ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ۾ پاڪؽتام دي اق‪٥ٛ‬ڪي‪ ٟ‬ټ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬دي صالف ز‪٣‬ع اهڳاري‪ ٥‬هي‪٥‬ۿ ۽ تسعيڪ‬
‫‪٣‬الئي هيئي ديڪا اڅا تائي‪ ٟ‬داري “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ام تسعيڪ دا ديڪي ة‪ ٢‬اڳعا ‪٠‬تيذا ‪٠‬ڪع‪٠‬طاۿ ت‪ ٟ‬د‪ ٥‬ا‪٠‬طازه ة‪٥ٛ‬چؽتام ۾ ة‪٥ٛ‬چي ټ‪ٚ٥‬يَء ؼام‬
‫ڪي‪ٝ ًٜٛ ٙ‬ام ٿ‪ٛ‬يَء ٿت ‪ٚ‬ڳائي ؼگ‪٤‬ذي ڂ‪.٥‬‬
‫َ‪٥‬ال دي ةطٗؽ‪ٞ‬تيَء د‪ٝ ٥‬حاك ام کام هڅيڪ ټئي ڪ‪ٔ ٟ٤١‬يك‪ٛ‬ي ‪ٝ‬ام ‪ٛٝ‬ڻ ‪ٝ‬ـڪ‪٣“ ٙ‬يۿ د‪٥‬‬
‫ة‪٥ٛ‬چؽتام دي َ‪٥‬ال ة‪٥ٛ‬چيَء دي زٖ ۾ ؼع څڈ دي ةازي ‪ٚ‬ڳائي ڋڐيۿ پ‪١٤١‬ذي ز٘‪ ٟ‬الِء ةعدؽتا‬
‫‪ ٞ٠‬ائ‪١‬طا چ‪٠٥‬ڍياۿ پع ‪٠‬تيذ‪ ٥‬ڪاريَء هارا ڪک ‪٠‬ڪت‪ .٥‬چ‪٠٥‬ڍي‪ٞ٠ ٙ‬ائ‪١‬طم پ‪١٤١‬ذي ئي َ‪٥‬ال دي ا‪١ٝ‬گ‪ٟ‬‬
‫د‪ ٥‬ص‪٥‬م ڪعي ڋڐي‪ .٥‬ة‪٥ٛ‬چيَء کي ة‪٥ٛ‬چؽتام ۾ ةي گ‪٤‬ع ڪعي ڋڐيائ‪٥‬م‪ .‬ا‪ ٥٣‬گ‪٥‬ر‪٠‬ع د‪ٔ ٥‬يك‪٣“ ٥ٛ‬ي ۽‬
‫ة‪٥ٛ‬چؽتام دي َ‪٥‬ال کي ٗت‪٥‬ك ڪعڻ‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫ڪ‪ ٟ٤١‬پڌي‪٥‬ۿ ‛ؼعزط ۽ پ‪١‬ذاب ۾ ة‪ ٢‬ديڪڐ‪ٞ٠ ٟ٣‬ائ‪١‬طم اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬ي‪ ٟ‬دي ڪعؼي‪ ٟ‬تي هي‪٤‬ي‬
‫پ‪١٤١‬ذي ز‪ٝ‬ي‪ ٟ‬دي ټ‪ٚ٥‬يَء د‪ ٥‬ص‪٥‬م ڪي‪٥‬ۿ ۽ پ‪١٤١‬ذي َ‪٥‬ال ؼام دهک‪ ٥‬ڪي‪٥‬ۿ ت‪ ٢‬ام د‪ ٥‬اجع ؼ‪١‬ڎ تي‬
‫ڪ‪٤‬ڑه پ‪٠٥‬طه܁‚‬
‫‛ڪ‪٥‬ة‪٥ٝ .‚٢٠ ٢‬م هراڻي‪٥‬ۿ ‛ؼ‪١‬ڎ د‪٥َ ٥‬ال ؼذاڳ “‪٣‬ي‪ .‬ؼ‪١‬ڎ د‪٥َ ٥‬ال ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬ي دي صالف ڪاة‪٢‬‬
‫ؼازش ا‪٣‬ڑي ‪ٝ‬اٺيڻي ۽ ‪ٝ‬يؽڻي ‪٠٥ٞ٠‬ي ةعداؿت ‪ ٢٠‬ڪ‪١‬طهۿ ديئ‪ ٟ‬ة‪٥ٛ‬چؽتام دي َ‪٥‬ال ڪي‪٣“ ٥‬ي‪‚.‬‬
‫ؼ‪٥‬اك پڌ‪١‬طڈ ّ‪٥‬ر ؼام ‪٥ٝ‬م ڇا‪ ٟ٤٠‬ڇؼ‪١‬طي چي‪٥‬ۿ ‛ت‪٥‬م تضعيب ڪار “‪٣‬ي‪ ٟ‬۽ ‪ٛٝ‬ڪ کي ‪٘٠‬كام‬
‫پ‪٤‬چائڻ ڂ‪ ٥‬چا‪٣‬ي‪‚.ٟ‬‬
‫هراڻي‪ٜ‬ۿ ‛ پاڪؽتام ؼ‪١‬ڎۿ ة‪٥ٛ‬چؽتامۿ ؼعزط ۽ پ‪١‬ذاب د‪٠ ٥‬ا‪٣“ ٥ٚ‬ي‪ .‬ا‪ ٟ٤٠‬ق‪٥‬ة‪ ٟ‬د‪٥‬م ټ‪ٚ٥‬ي‪٥‬م‬
‫ة‪١‬يادي وعح پاڪؽتام د‪٥‬م ٗ‪ٝ٥‬ي ټ‪ٚ٥‬ي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ؼا‪ٝ‬عادي ايذ‪١‬ٽ‪ٟ‬ۿ اق‪٥ٛ‬ڪي‪ٝ٥ٗ ٟ‬ي ټ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬دي‬
‫صالف تسعيڪ ‪٣‬الئي پاڪؽتام کي ‪٘٠‬كام پ‪٤‬چاي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬اؼي‪ ٟ‬ام تضعيتڪاريَء ۾ ؿا‪٠ ٙٝ‬ا‪٣‬ي‪٥‬م‪.‬‬
‫اؼي‪ ٟ‬زٖ هٺ‪١‬طاؼي‪ .ٟ‬ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬وعح ۽ ڪ‪٤‬ڑيَء ة‪ ٢‬ريت‪‚.‬‬
‫صارم ‪ٝ‬ام پڌيائي‪ٟ‬ۿ ‛ديڪڐ‪ ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎ اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬ي ٔيك‪ ٥ٛ‬ڪعي ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬ي ؼ‪١‬ڎ دي هازط‬
‫ؼعڪاري زةام ڂي ‪٠‬ڃي ؼگ‪٤‬يۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء܁‚‬
‫د‪٥‬اب ڇ‪ٝ٥٠‬ا‪٠‬ػۿ ‛ؼ‪١‬ڎ اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬يَء دي َ‪ٞ‬ارت ا‪ ٥٣‬دڐهۿ ّيع ؼياؼي ۽ ّيع ٔىعي ٔيك‪٢٠ ٥ٛ‬‬
‫ڪ‪١‬طي‪‚.‬‬
‫‪ ٟ٣‬چي‪٥‬ۿ ‛‪٥ٝ‬م کي پڪ ڂي هيئي “‪٣‬ي ت‪ ٢‬ت‪٥‬م دؿ‪ٛٝ ٟٞ‬ڪ د‪ ٥‬ايذ‪١‬ٽ “‪٣‬ي‪‚.ٟ‬‬
‫هراڻي‪ٜ‬ۿ ‛‪٤ٝ‬عةا‪٠‬ي‪‚.‬‬
‫‪ ٥٣‬ٿڻ ٿڻ ڪ‪١‬طه ‪ٛ٣‬ي‪ ٥‬هي‪.٥‬‬
‫‪ٝ 2 4‬ئي ‪0972‬ع‬
‫واچ ۽ وارڊ‬
‫ت‪٣٥‬ي‪ ٟ‬هاپاري ‪٣‬ذ‪٥‬ۿ يا ‪٣ ٢٠‬ذ‪٥‬ۿ پع ت‪٣٥‬ام کي معهر صتع ‪٠٥٣‬طي ت‪ ٢‬ري‪ ٙ‬گاڇي د‪ ٟ٤١‬۾ ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬ةطرام‬
‫دا‪٥٠‬ر ۽ ‪ٝ‬اكۿ د‪٤‬ڑهڋۿ ڪڻڪۿ چا‪٥٠‬رۿ گي‪٢٤‬ۿ ةيطاۿ ڪپ‪٢٤‬ۿ ‪ٝ‬ي‪٥‬ه هّيعن ؼٕع ڪ‪١‬طه “‪٣‬يۿ ت‪ ٟ٤١‬ري‪ٙ‬‬
‫گاڇيَء کي ا‪٠‬گعيغيَء ۾ گڍس ٽعي‪ٟ‬ۿ ۽ ؼ‪١‬ڎيَء ۾ ‪ٝ‬اك گاڇي ؼڐي‪ ٥‬هي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ٝ .‬ام ز‪٠‬طگيَء ۾ ڳچ زكي‬
‫تائي‪ ٟ‬گڍس ٽعي‪ ٟ‬کي اُ‪٣‬ا ري‪ ٙ‬گاڇي ؼ‪ٞ‬ذ‪١٤‬طه ‪٥٣‬س د‪ ٟ٤١‬۾ چڱاي‪٥‬م ؼٕع ڪ‪١‬طي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ام ۾‬
‫‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬ڇه‪ ٢٣‬گ‪٤‬ٽ ۽ ا‪٠‬گعيغي پڑ‪٣‬ائي‪١‬طڈ اؼتاد د‪ ٥‬هڅيڪ ‪٣ ٟ٣ .٥٣‬ڪ دُٔي ټڎاي‪ ٥٣ ٥‬ت‪ ٢‬ا‪٠‬گعيغيَء ۾‬
‫د‪ ٟ٤١‬ة‪ٕٚ ٢‬ي پٺيام ‛ايػ‚ ‪ٚ‬ڳائتيۿ ؼ‪َ ٥‬طد د‪ ٍٞ‬ڂي پ‪٠٥‬طهۿ ‪ٝ‬حاك و‪٥‬ر ‛ڪيٽ‚ۿ يُ‪١‬ي ټ‪ٛ‬يۿ ڪيٽ کي‬
‫پٺيام ‛ايػ‚ ‪ٚ‬ڳائتي ت‪ ٢‬ڂي پ‪٠٥‬طه ‛ڪيٽػ‚ يُ‪١‬ي ټ‪ٛ‬ي‪٥‬م‪ .‬ڄاڌ ‪١ُٝ‬ي ڪت‪ .٥‬ڄاڌ کي پٺيام ايػ‬
‫‪ٚ‬ڳائڻ ؼام ڄاگػ يُ‪١‬ي ڪتا ڂي پ‪٠٥‬طه‪ .‬ا‪٠‬گعيغيَء ۾ ‪٣‬ڪ ‪ٕٚ‬ي ټڎڻ ۾ اي‪١‬طه “‪٣‬ي‪٣ .‬اټ ڄاگػ‪ٝ .‬ام‬
‫‪٣‬اټ ڄاگػ کي ڋت ا ڪتا ؼ‪ٞ‬ذ‪١٤‬طه ‪٥٣‬س‪ .‬پع پ‪ِ٥‬ء صتع پيئي ت‪٣ ٢‬اټ ڄاگػ کائڻ دي ‪ُٞ٠‬ت “‪٣‬يۿ‬
‫‪ٝ‬ى‪ٛ‬ب ت‪‛ ٢‬ايػ‚ ‪ٚ‬ڳائڻ ؼام ا‪٠‬گعيغي ‪ٕٚ‬ي َطد هازط ‪ٝ‬ام َطد د‪ ٍٞ‬ڂي پ‪٠٥‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪٥ٝ‬م‬
‫گ‪٤‬ڻي َعقي تائي‪ ٟ‬گڍس ٽعي‪ ٟ‬کي چڱائيَء دي ري‪ ٙ‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ڻ دي ّ‪ٛ‬ىي ڪئي‪ .‬پع پ‪ِ٥‬ء صتع پيئي ت‪٢‬‬
‫گڍس ٽعي‪١ُٝ ٟ‬ي ‪ٝ‬اك گاڇي‪ .‬پـاهر کام ڪعاچيَء تائي‪ٟ‬ۿ ۽ ڪعاچيَء کام پـاهر تائي‪ٝ ٟ‬اكۿ ڇاچي‬
‫قتع ۽ ؿڪع ؼام ‪ٝ‬اك گاڇيَء ۾ ؼٕع ڪ‪١‬طه “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ٝ‬اك گاڇيَء دي ‪ٝ‬اك دي زٕاًت ڪعڻ الِء صاڪي هردي پ‪٥‬ش َ‪٠٥٣ ٥ٛٞ‬طه “‪٣‬يۿ ديڪ‪ ٥‬پعيام‬
‫پ‪ٚ٥‬يػ ها‪٠‬گع ٿ‪٥‬ائت‪ٚ ٥‬ڳ‪١‬طه “‪٣‬يۿ پع درز٘ي٘ت پ‪ٚ٥‬يػ ‪٠٥٣ ٢٠‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ام َ‪ٛٞ‬ي کي ا‪٠‬گعيغيَء ۾‬
‫‪ ٥َٛٞWatch & ward‬ؼڐي‪ ٥‬هي‪١‬طه “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذ‪٣ ٥‬ڪ دهؼت ها‪ٚ‬ٽ‪ ٟ‬ال‪٥٣‬ر د‪٥‬م ؼضتي‪٥‬م ؼ‪٤‬يۿ رهزا‪ ٥٠‬ٽي هيال داك کائيۿ پعيڍهم ڪعيۿ‬
‫ڪا‪ٝ‬ياةي زاق‪ ٙ‬ڪعي هاڂ اي‪١‬ڍ هارڄ کاتي ۾ ت‪ٞ‬ال هڇي پگ‪٤‬ارۿ يُ‪١‬ي ‪٣‬ڪ ؼ‪ ٥‬پ‪١‬ذٽي‪ ٢٤‬رپي‪ ٟ‬دي‬
‫پگ‪٤‬ار تي ق‪٥‬ةيطار ڂي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫دهؼت کام پڌي‪ٜ‬ۿ ‛ت‪٣٥‬ام کي ٽي هيال داك ڋ‪ ٥‬کارائي‪١‬طا ‪٣‬ئا܁‚‬
‫هراڻيائي‪ٟ‬ۿ ‛ا‪ ٥٣‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ائڻ الِء ت‪ ٢‬داك کائڻ ؼام ‪ٝ‬اڻ‪ٝ ٥٤‬عي ‪٠‬ڃ‪٥‬ۿ ة‪ٛ‬ڪ‪ ٢‬هڅيڪ قست‪١ٞ‬ط ڂئي ڂ‪‚.٥‬‬
‫پڌي‪ٝ٥‬ا‪٠‬ػۿ ‛ت‪١٤١‬ذي کاتي ۾ گ‪٤‬ڻا ؼ‪١‬ڎي “‪ٟ٣‬܁‚‬
‫هراڻيائي‪ٟ‬ۿ ‛پـاهر کام ڪعاچيَء تائي‪ ٟ‬هاڂ اي‪١‬ڍ هارڄ دي ‪٣‬غارم دي َ‪ٛٞ‬ي ۾ ٔ٘ه ټ‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎي‬
‫“‪٣‬ي‪٥‬م‪‚.‬‬
‫‪٥ٝ ٟ٣‬م کي ټئي ؼ‪١‬ڎيَء د‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬ټڎاي‪ٝ .٥‬ام اُم ‪ٝ٥ٚ‬ڑ کي چڱيَء وعح ؼچاڻام‪ ٥٣ .‬ٽعي‪١١‬گ دهرام‬
‫ها‪ٚ‬ٽ‪ ٟ‬ال‪٥٣‬ر ۾ پاڻ کي ؼ‪١‬ڎي ًا‪٣‬ع ‪ ٢٠‬ڪ‪١‬طه ‪٥٣‬ۿ ة‪ٛ‬ڪ‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎۿ ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬ي ۽ ؼ‪١‬ڎي ٗ‪٥‬ل تي ٺٺ‪ٚ٥‬ي‪٥‬م‬
‫ڪ‪١‬طه ‪ ٥٣ .٥٣‬پاڻ کي “ري‪ ٥‬ؼڐائي‪١‬طه ‪٥٣‬ۿ ۽ دَ‪٥‬ا ڪ‪١‬طه ‪ ٥٣‬ت‪ ٢‬ؼ‪١‬طس اة‪ ٟ‬ڇاڇم ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬کي ؼڎاري‪٥‬‬
‫‪.٥٣‬‬
‫‪٥ٝ‬م دهؼت کي چي‪‛ ٥‬پـاهر کام ڪعاچيَء تائي‪ ٟ‬هاڂ اي‪١‬ڍ هارڄ دي ‪ٝ‬ڃئي‪َٛٞ ٟ‬ي ۾ ٔ٘ه ت‪٥‬م ‪٣‬ڪ‬
‫ؼ‪١‬ڎي “‪٣‬ي‪‚.ٟ‬‬
‫ت‪٣٥‬ام زيعام ۽ پعيـام ‪ ٢٠‬ڂي‪ .٥‬ا‪٣‬ا ز٘ي٘ت “‪٣‬ي ت‪ ٢‬هاڂ اي‪١‬ڍ هارڄ دي ‪ٝ‬ڃئي‪َٛٞ ٟ‬ي ۾ ٔ٘ه ‪٣‬ڪ‬
‫ؼ‪١‬ڎي “‪٣‬ي‪ .‬ام د‪ ٥‬ټي‪ ٥‬ڪ‪ ٥‬ؼتب ڪ‪٤٠٥‬ي‪ .‬هاڂ اي‪١‬ڍ هارڄ دي ؿعهَاتي تعةيت ها‪ٚ‬ٽ‪ ٟ‬ال‪٥٣‬ر ۾ ڇ‪٠‬ي‬
‫هي‪١‬ط ي “‪٣‬ي‪ .‬اتي ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬ؼام ديڪ‪ ٥‬هرتاُء ڪي‪ ٥‬هڅي ڂ‪٥‬ۿ ۽ ديڪي ڪذ‪ ٢٤‬ؼ‪١‬ڎ دي ةاري ۾ ڳا‪٤ٚ‬اي‪٥‬‬
‫هڅي ڂ‪٥‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬ةاري ۾ ديڪڐ‪ ٟ٣‬ڪذ‪ٚ ٢٤‬ک‪١‬طس ت‪ ٢‬تُكتي ؼڐةػ ديڪ‪ ٥‬اڳيئي ؼڐد‪١‬طه “‪٣‬يام‪.‬‬
‫اؼام ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬کي څرتيَء ؼام َـٖ “‪٣‬ي‪ .‬اؼام دي ‪ٝ‬ستت د‪٘ٝ ٥‬اة‪ ٥ٛ‬ة‪٤‬ادر ۽ د‪١‬گذ‪ ٥‬هيٽ‪١‬ا‪ٝ‬ي ة‪٢‬‬
‫ڪعي ‪ ٢٠‬ڂا ؼگ‪ٟ٤‬ۿ ديڪي هو‪ ٟ‬کي ز‪٠‬طگيَء د‪٠ ٥‬ظرا‪ ٥٠‬ڇئي ر‪٣‬يا “‪.ٟ٣‬‬
‫‪٥ٝ‬م ڇ‪٥٠ ٟ٣‬د‪٥‬ا‪ ٟ٠‬کام پڌي‪٥‬ۿ ‛ت‪٣٥‬ي‪ ٟ‬گعيذ‪٥‬ئيٽ “‪٣‬ي‪٥‬ۿ هاڂ اي‪١‬ڍ هارڄ کاتي ۾ ڋ‪٠ ٥‬ڃا هڅ‪٥‬܁‚‬
‫هراڻيائ‪٥‬مۿ ‛ اؼي‪ ٟ‬تعةيت الِء ها‪ٚ‬ٽ‪ ٢٠ ٟ‬هي‪١‬طاؼي‪ .ٟ‬هاڂ اي‪١‬ڍ هارڄ دي تعةيت الِء ؼ‪١‬ڎ ۾ ديڪڐ‪ٟ٣‬‬
‫ڪ‪ٝ ٥‬عڪغ ک‪ٚ٥‬ي‪ ٥‬هڅي ت‪ ٢‬اؼي‪ ٟ‬معهر ام کاتي ۾ هي‪١‬طاؼي‪‚.ٟ‬‬
‫‪ٝ‬ام ت‪ ٢‬ديتا‪ٝ‬ڑه “‪٣‬يامۿ ‪٥ٝ‬د‪٥‬دن دهر د‪ ٥‬أالو‪٥‬م ة‪ ٢‬ا‪ ٥٣‬ټڎائي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طه ت‪ ٢‬زيطر“ةاد يا ؼکع ۾ هاڂ‬
‫اي‪١‬ڍ هارڄ دي تعةيت الِء ‪ٝ‬عڪغ ڋ‪ ٢٠٥‬ک‪ٚ٥‬ي‪ ٥‬هي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‪ٝ 2 8‬ئي ‪0972‬ع‬
‫ظسا ظٍڌ رٍُسي‬
‫ٗ‪ٝ٥‬ي يڪذ‪٤‬تيۿ ‪ٛٝ‬ڪي ؼال‪ٝ‬تيۿ ۽ اؼال‪ٝ‬ي ٗطرم ۽ ٿائيچاري د‪٥‬م ٺيڪيطار اڈده اصتارهم ۽‬
‫ؼ‪١‬طم ټڎا هاپاري ‛اي‪ - ٟ‬اي ‪ -‬ڄي ‪¸ -‬ا‪٠‬ذ‪١‬يئع‪٠‬گ ڪا‪ٚ‬يخ‚ دي ڋعڪائي‪١‬طڈ هاُٗي تي ‪ ٜٝ‬ها‪٠‬گع‬
‫صا‪٥ٝ‬ش “‪ .ٟ٣‬ا‪ ٟ٤٠‬ٺيڪيطارم ۽ ټڎم هاپاري‪ ٟ‬دي صياك ‪ٝ‬ىاةٖ ٗ‪ٝ٥‬ي يڪذ‪٤‬تيۿ ‪ٛٝ‬ڪي ؼا‪ٞٚ‬يت ۽‬
‫اؼالل تڐ‪ ٟ٣‬صىعي ۾ پ‪٠٥‬طا “‪ٟ٣‬ۿ دڐ‪ ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎ د‪ ٥‬ؼذاڳ ۽ ؼډاڻ ‪٠‬ئ‪٥‬م ‪٠‬ؽ‪‛ ٙ‬ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬ي ٗ‪ٝ٥‬ي‬
‫ټ‪ٚ٥‬ي‚ ۽ ‛ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬ي ؼ‪١‬ڎ دي هازط ؼعڪاري زةام‚ د‪ٝ ٥‬ىا‪ٚ‬ت‪ ٥‬ڪ‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬اُم هٗت ٺيڪيطار‬
‫ايڍيٽ‪٥‬ري‪ٚ ٙ‬ک‪١‬طا “‪ٟ٣‬ۿ کڳا ڪا‪ ٜٚ‬ڪارا ڪ‪١‬طا “‪ ٟ٣‬ت‪ ٢‬ههۿ ةچاي‪٥‬ۿ ةْطاد ڂي هي‪٥‬ۿ پاڪؽتام صىعي ۾‬
‫پئذي هي‪٥‬ۿ هاره ڪي‪٥‬ۿ ‪ٛٝ‬ڪ ةچاي‪ ٥‬ۿ ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬دي ؼعهيچ ‪٠‬ؽ‪ ٙ‬کي ؼضتيَء ؼام چچعي‪٥‬ۿ هّيعن‪‛ .‬ديئي‬
‫ؼ‪١‬ڎ‚ د‪ُ٠ ٥‬عه ةڑڋيَء ها‪٠‬گع ؼ‪١‬طم ڪ‪٥‬ڈ‪٣‬ي م‪ٞ‬يع ۾ ‪٤ٚ‬ي هي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ٺيڪيطارم دي تعةيتۿ‬
‫ديڪا ‪٣‬ڪ ‪٠‬ؽ‪ ٙ‬کام ټئي ‪٠‬ؽ‪ ٙ‬تائي‪ Imperialism ٟ‬دي ة‪١‬يادم تي ڂي “‪٣‬يۿ ۽ ڂي ر‪٣‬ي “‪٣‬يۿ ؼا‬
‫تعتيب ۽ تعةيب ‪ٝ‬ام پيطا ڂي‪‛ ٙ‬ڋا‪٠‬ئذي هڅڻ‚ د‪ ٥‬تك‪٥‬ر ٽڪع ٽڪع ڂي ؼ‪١‬ڎ دي ‪ٝ‬ٽيَء ۾ ‪ٛٝ‬ي ر‪٣‬ي‪٥‬‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬اي‪ - ٟ‬اي ‪ -‬ڄي ا‪٠‬ذ‪١‬يئع‪٠‬گ ڪا‪ٚ‬يخ دي هاُٗي تي ٺيڪيطارم دي ‪ٝ‬اٺ اچعج ۾ هد‪٤‬ڻ د‪٤‬ڑي‬
‫‪٠‬ا‪٣‬ي‪.‬‬
‫رڪارڄ دا ټ‪ ٢‬پاؼا ‪٠٥٣‬طا “‪ .ٟ٣‬ڪڐ‪ ٟ٣‬ڪڐ‪ ٟ٣‬ٽيپ رڪارڄر دي ٽيپ اُةتي ‪ٛ٣‬ي پ‪٠٥‬طي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ڂعي ڄائ‪ٞ‬ي‪١‬ـ‪٥ٔ ٟ‬ٽ‪ ٥‬دهک‪ ٥‬ڇيئي هي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬اي‪ ٟ‬اي ڄي ا‪٠‬ذ‪١‬يئع‪٠‬گ ڪا‪ٚ‬يخ ۾ ديڪي ڪذ‪ ٢٤‬ڂي‪٥‬‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬۽ د‪٤‬ڑه ؼ‪٥ٛ‬ڋ ؼ‪١‬ڎي ‪ٚ‬يڪچعارم ؼام ڂي‪٣“ ٥‬يۿ ؼ‪ ٥‬هاُٗ‪ ٥‬۽ ا‪٣‬ڑه ؼ‪٥ٛ‬ڋ ديڪڐ‪ّ ٟ٣‬يع‬
‫ؼ‪١‬ڎي ‪ٚ‬يڪچعارم ؼام ڂئي ‪٣‬اۿ ت‪ ٢‬ارده اصتارم د‪ ٥‬رهي‪ ٥‬ڪذ‪ ٟ٣ ٢٤‬ريت ‪٣‬ذي ‪٣‬ا‪ .‬ايڍيٽ‪٥‬ري‪ٚ ٙ‬کذ‪ٟ‬‬
‫‪٣‬اۿ ڪا‪ٚ ٜٚ‬کذ‪٣ ٟ‬اۿ صتعهمۿ صتعم تي تتكعا ۽ ٔ‪٥‬ٽا ؿايٍ ڂي‪٣ ٟ‬اۿ اڈده تعٗي پؽ‪١‬ط ۽ ردُت پؽ‪١‬ط‬
‫اڈدهَء دي ‪ُٝ‬ا‪ٛٝ‬ي ۾ کيع ک‪١‬ڍ ڂي ؼ‪٥‬چي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬اصتارم ۾ ديڪي ڪذ‪ ٢٤‬ڋپذي ‪٣‬ا ؼ‪٣ ٥‬يٺي‪َٟ‬ء ريت‬
‫‪٣‬ذي ‪٣‬ا‪:‬‬
‫‪١٣‬طؼتام دي ايذ‪١‬ٽ‪ ٟ‬د‪٥‬م ‪٤ٝ‬ادعم صالف ؼازؿ‪٥‬م‪.‬‬
‫رادا ڇا‪٣‬ع دي پ‪٥‬ئ‪ٛ‬ڳ‪ ٟ‬دي ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط ة‪ٗ ٟ‬اؼ‪ ٜ‬دي هارج‪ ٟ‬ؼام ةطؼ‪٥ٛ‬ڪي‪.‬‬
‫ڋا اؼام پاڪؽتام الِء ام ڪعي ٗعةا‪٠‬ي‪٥‬م ڇ‪٠‬ي‪٥‬م ‪٣‬ي‪٥‬م ت‪٣ ٢‬ڪڑي ڇي‪ ٟ٤١‬پاڪؽتام دي ز‪ٝ‬ي‪ٟ‬‬
‫اؼام کي ٗت‪٥‬ك ‪ ٢٠‬ڪ‪١‬طي܁‬
‫پاڪؽتام دا ةا‪٠‬ي اؼي‪٣“ ٟ‬ي‪٥‬م‪.‬‬
‫زڪ‪ٝ٥‬ت کي ‪ٛٝ‬ڪ دؿ‪ ٟٞ‬ايذ‪١‬ٽ‪ ٟ‬دي ؼعگع‪ٝ‬ي‪ ٟ‬د‪٥٠ ٥‬ٽيػ هٺڻ گ‪٤‬عدي‪.‬‬
‫‪ٝ‬سب هو‪ٚ ٟ‬يڪچعارم ؼام د‪٣‬ـت پؽ‪١‬ط ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬دي ‪٥٣‬ڈ‪٣‬ائي‪.‬‬
‫ق‪٥‬ةائيت کي صت‪ ٜ‬ڪي‪ ٥‬هڅي‪.‬‬
‫رڪارڄ دي ټئي پاؼي کي ټڎڻ د‪ ٥‬اؼام کي ؿ‪٥‬ق ‪٠‬ا‪٣‬ي‪ .‬ا‪ ٥٣‬رڪارڄ ذري گ‪٤‬ٽ رهزا‪٥٠‬ۿ اؼام کي‬
‫ټڎاي‪ ٥‬هي‪١‬طه “‪٣‬يۿ پع ټئي ڪ‪َ٥٠ ٟ٤١‬يت ۾‪ .‬هيذ‪٤‬ڑائيَء ۾ ا‪ ٥٣‬رڪارڄ الڈڪاڻي ۾ اڈده اصتارم ؼاڈڻ‬
‫دي هاُٗي هٗت ټڎڻ ۾ “ي‪.٥‬‬
‫ٺيڪيطارم کي ڪيع ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ائي ت‪ ٢‬اصتارهم ام ڪعي ؼاڈي‪٥‬م هي‪٥‬م ‪٣‬ي‪٥‬م د‪ ٥‬ا‪ ٟ٤٠‬اصتارم د‪٥‬‬
‫ؼ‪١‬ڎ ۽ ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬يَء ڇا‪ ٟ٤٠‬اَتعاض د‪٥‬ڳ‪ ٥‬رهي‪ ٥‬ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬اؼام کي ة‪ ٢‬صتع “‪٣‬ي ت‪ ٢‬اصتارم ؼاڈڻ ؼام‬
‫ڪاة‪ ٢‬ټ‪ٚ٥‬ي ؼڑي ‪٠‬ڃي ؼگ‪٤‬ي ۽ اؼام کي ا‪٣‬ا ة‪ ٢‬صتع “‪٣‬ي ت‪ Imperialism Expansionism ٢‬دي‬
‫چاالڪيَء ؼام ڪاة‪ ٢‬ټ‪ٚ٥‬ي ؼ‪١‬ڎ تي ‪ٝ‬ڑ‪٣‬ي ‪ ٢٠‬ڂي ؼگ‪٤‬ذي‪ .‬ؼ‪١‬ڎ ۽ ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬ي ‪٣‬ڪ ټئي الِء الزل ۽‬
‫‪ٛٝ‬غهل “‪.ٟ٣‬‬
‫ؼطا ؼ‪١‬ڎ ر‪١٣‬طي‪ .‬ؼطا ؿا‪ ٢٣‬ر‪١٣‬طه‪ .‬ؼا‪ٝ‬ي ۽ ؼچ‪ ٙ‬د‪ ٥‬ؼطا ‪٠‬امُء ر‪١٣‬طه‪.‬‬
‫‪ٝ 3 1‬ئي ‪0972‬ع‬
‫ةاطٍي ون يٌّٽ‬
‫اؼام دي گ‪٤‬ڻ‪ ٟ‬ؼډڻ‪ ٟ‬دي صياك ‪ٝ‬ىاةٖ هم ي‪٠٥‬ٽ د‪ٝ ٥‬ى‪ٛ‬ب ؼ‪١‬ڎ کي ‛ؼاةٖ ق‪٥‬ة‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ‚ ‪ٚ‬کڻ ‪.٥٣‬‬
‫ا‪ ٟ٤٠‬يارم دي صياك ‪ٝ‬ىاةٖ ڪـ‪٥ٞ‬ر کام ڪعاچيَء تائي‪ٟ‬ۿ ۽ ڪاره‪٠‬ذ‪٤‬ع کام کيعڂع تائي‪ ٟ‬ؼ‪٥ٞ‬ري‬
‫ؼ‪١‬ڎ ۾ هم ي‪٠٥‬ٽ صالف ديڪا تاريش ؼاز ‪ٛ٣‬چ‪ٛ٣ ٙ‬ي ‪٣‬ئيۿ ؼا ٔ٘ه ‪ٕٚ‬ي ‛ؼاةٖ ق‪٥‬ة‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ‚ کي ؼ‪١‬ڎ‬
‫ؼڐڻۿ ‪ٚ‬کڻ ۽ چ‪٥‬ڻ دي تسعيڪ ‪٣‬ئي‪.‬‬
‫‪٣‬ڪ ؼډڻ چي‪٥‬ۿ ‛‪ٝ‬تارڋ ‪٣‬ذيئيۿ هم ي‪٠٥‬ٽ صت‪ ٜ‬ڂي‪‚.٥‬‬
‫پڌي‪ٝ٥‬ا‪٠‬ػۿ ‛ڪيئ‪ ٟ‬ڂ‪ ٥‬چ‪٥‬ي‪ ٟ‬ت‪ ٢‬هم ي‪٠٥‬ٽ صت‪ ٜ‬ڂي‪٣“ ٥‬يۿ‚‬
‫هراڻيائي‪ٟ‬ۿ ‛ؼ‪١‬ڎ ؼيڪعيٽعيٽ ټي‪٤‬ع ڪعاچيَء پيئي اچي ۽ تْ‪٣ ٖٛ‬ائ‪٥‬س ۾ “ٔيؽ‪٥‬م ک‪١ٛ‬طي‪٥‬م‪‚.‬‬
‫‛ام ‪ٝ‬امۿ ت‪١٤١‬ذي صياك ‪ٝ‬ىاةٖۿ هم ي‪٠٥‬ٽ صت‪ ٜ‬ڂي‪٥‬܁‚‬
‫‛‪٣‬ا ‪ -‬۽ ‪٣‬ي‪١‬ئع ؼ‪١‬ڎ ؼام گڐ ‪ٕٚ‬ي ؼاةٖ ة‪ ٢٠ ٢‬ڂا ‪ٚ‬ک‪‚.ٟ‬‬
‫پڌي‪ٝ٥‬ا‪٠‬ػۿ ‛هم ي‪٠٥‬ٽ ڪيتعي َعقي تائي‪ً ٟ‬ا‪٣‬ع ‪ٛ٣‬ي‪‚.٥‬‬
‫زيعت ‪ٝ‬ام پڌيائي‪ٟ‬ۿ ‛ًا‪٣‬ع ڋا܁‚‬
‫چي‪ٜ‬ۿ ‛‪٣‬ڪ ي‪٠٥‬ٽ ‪٣‬ي‪ً ٥‬ا‪٣‬عيۿ ټي‪ ٥‬ةاو‪١‬ي‪ً .‬ا‪٣‬عي هم ي‪٠٥‬ٽ صت‪ ٜ‬ڪي‪ ٥‬هي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ةاو‪١‬ي هم‬
‫ي‪٠٥‬ٽ ٗائ‪٣“ ٜ‬ي ۽ ؼ‪١‬ڎ کي ڪ‪ٛ‬ع ها‪٠‬گع ڪ‪٥‬ري ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫چيائي‪٥ٝ‛ ٟ‬م کي ت‪١٤١‬ذي ڳا‪ ٢٤ٚ‬ؼ‪ٞ‬ذ‪ ٢٤‬۾‪ ٢٠‬ڂي اچي‪‚.‬‬
‫هراڻي‪ٜ‬ۿ ‛ت‪٥‬م ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ ة‪ ٢٠ ٢‬ڪع‪ .‬اداي‪ ٥‬پ‪١٤١‬ذي ‪٠‬ازڋ ‪ٝ‬يډا‪ٚ‬ي کي تڪ‪ٛ‬يٓ ‪ ٢٠‬ڇي‪.‬‬
‫ت‪٥‬م ‪٥ٝ‬م کي ٔ٘ه ايتعه ټڎاِء ت‪ً ٢‬ا‪٣‬عي هم ي‪٠٥‬ٽ ڪيتعي َعقي تائي‪ٗ ٟ‬ائ‪ ٜ‬ر‪٣‬ي‪‚.٥‬‬
‫د‪٥‬اب ڇ‪٠‬ائي‪ٟ‬ۿ ‛ذري گ‪٤‬ٽ ؼ‪٥‬ر‪ ٟ٣‬ؼاك‪‚.‬‬
‫پڌي‪ٝ ٥‬ا‪٠‬ػۿ ‛ ؼاةٖ ‪ٕٚ‬ي ؼ‪١‬ڎ کام دطا ڪي‪ ٥‬هي‪ .٥‬ؼ‪١‬ڎ ؼيڪعيٽعيٽ تْ‪٣ ٖٛ‬ائ‪٥‬س ۾ اچي ر‪٣‬ي‬
‫“‪٣‬ي‪٣ .‬اڻي ‪٥ٝ‬م کي ِا‪ ٥٣‬ټڎاِء ت‪ ٢‬گظري‪ ٙ‬پ‪١‬ڎر‪ ٟ٣‬ؼ‪٥‬ر‪ ٟ٣‬ؼا‪ ٟٚ‬۾ ؼ‪١‬ڎ ؼام ديڪي ً‪ٜٛ‬ۿ ا‪٠‬ڎيعۿ‬
‫‪٠‬اا‪٠‬كأي ۽ ‪٣‬ڪ ‪٣‬ڪ ٗطل تي ديڪا زٖ ت‪ٕٛ‬ي ڂي “‪٣‬يۿ ام د‪ ٥‬تطارڋ ڪيئ‪ ٟ‬ڂي‪١‬طه܁‚‬
‫اؼام د‪ ٥‬يار ‪٠٥ٝ‬ذ‪٤‬اري ۾ پئذي هي‪ .٥٣ ٥‬چي‪٣ ٥‬ئائي‪ٟ‬ۿ ‛ديڪ‪ ٥‬ڂي‪ ٥‬ؼ‪ ٥‬ڂي‪ .٥‬اؼي‪ ٟ‬ام ۾ ئي رامي‬
‫“‪٣‬ي‪٥‬م ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ کي ؼاةٖ ق‪٥‬ة‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ چ‪٥‬ڻ ةطرام ؼ‪١‬ڎ ڂا چئ‪٥‬م‪ .‬ت‪٥‬م اةتي‪٥‬م ؼتتي‪٥‬م ڳا‪٤ٚ‬ي‪٥‬م ڪعي‬
‫ا‪٠‬تـار ۽ ةْاهت ‪ ٢٠‬ڦ‪٤‬الُء‪‚.‬‬
‫‪ ٥٣‬يار ‪ٛ٣‬ي‪ ٥‬هي‪ .٥‬ڪذ‪َ ٢٤‬عقي تائي‪ٝ ٟ‬الٗات ‪ ٢٠‬ڂي‪ .‬ڪا‪ٝ ٢٤ٚ‬الٗات ڂيۿ ت‪ ٢‬اهچتي ‪٠٥ٞ٠‬يۿ ‪٥ٝ ٥٣‬م‬
‫هټ “ي‪.٥‬‬
‫چيائي‪ٟ‬ۿ ‛‪٣‬الك پاڪؽتام ۾ ڪا‪ ٜٚ‬ڂ‪ٚ ٥‬کي‪ٝ .ٟ‬ام ام ؼ‪ٛ‬ؽ‪ٛ‬ي ۾ “ي‪٣“ ٥‬يام‪‚.‬‬
‫پڌي‪ٝ٥‬ا‪٠‬ػۿ ‛ت‪١٤١‬ذي گ‪٤‬ع تي ‪ٝ‬ضٕي ‪٠‬ـام ‪٣‬ڻي هيا “‪ ٟ٣‬ڋا܁‚‬
‫چيائي‪ٟ‬ۿ ‛ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬ؼام ً‪ ٜٛ‬ڂي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬هيؽا‪ ٢٣‬گ‪٤‬اتي ڂي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫هراڻي‪ٜ‬ۿ ‛ ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬ؼام ‪٣‬ع دهر ۾ ً‪ ٜٛ‬ڂي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬پع ‪ ٟ٣‬دُٔي ًا‪ ٟٞٚ‬دي ‪١ٝ‬ڏي اؼام دي ‪ٝ‬ٺ ۾‬
‫“‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫چيائي‪ٟ‬ۿ ‛ڪا‪ٚ ٜٚ‬ک يا ايڍيٽ‪٥‬ري‪ ٙ‬الِء ؼعاج کي چئ‪.‚٢‬‬
‫پڌي‪ٝ ٥‬ا‪٠‬ػۿ ‛ڳا‪ ٢٤ٚ‬ڋا‪٣‬ي܁‚‬
‫چيائي‪ٟ‬ۿ پ‪ٚ٥‬يػ کاتي ۾ اؼؽٽ‪١‬ٽ ؼب ا‪٠‬ؽپيڪٽع ‪ٞ٣‬يـ‪ ٢‬ؼڎي وعح چ‪٠٥‬ڍ ‪ٝ‬ام ک‪١‬يا هي‪١‬طا “‪.ٟ٣‬‬
‫‪ ٟ٣‬د ُٔي ؼڎي چ‪٠٥‬ڍ ةطرام ٽي ؼ‪٣ ٥‬يڍ ڪا‪٠‬ؽٽيت‪ ٟٛ‬کي تعٗي ڇيئي اي ايػ “ِء ڪعڻ د‪١ٝ ٥‬ك‪٥‬ة‪٥‬‬
‫رڂي‪ ٥‬هي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ٽ‪ ٟ‬ؼ‪٣ ٥‬يڍ ڪا‪٠‬ؽٽيت‪ ٟٛ‬۾ ‪٣‬ڪ ة‪٣ ٢‬يڍ ڪا‪٠‬ؽٽيت‪ ٙ‬ؼ‪١‬ڎي ‪٠‬ا‪٣‬ي‪ .‬ؼڎي چ‪٠٥‬ڍ ۾ ټي‪ ٢٠ ٥‬ت‪٢‬‬
‫گ‪٤‬ٽ ۾ گ‪٤‬ٽ ؼ‪ ٥‬ؼ‪٥‬ا ک‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎي د‪٥‬ام ت‪ ٢‬معهر چ‪٠٥‬ڍدي هڅ‪٣ ٟ‬ا‪‚.‬‬
‫‪٥ٝ‬م ّ‪٥‬ر ؼام ؼ‪١‬طس ‪ ٟ٤١ٝ‬۾ ‪٤٠‬اري‪ .٥‬چي‪ٜ‬ۿ ‛‪٥ٝ‬م ت‪٥‬کي ڪذ‪َ ٢٤‬عق‪ ٥‬اڳ ًا‪٣‬عي هم ي‪٠٥‬ٽ ۽‬
‫ةاو‪١‬ي هم ي‪٠٥‬ٽ دي ةاري ۾ ټڎاي‪ ٥٣ ٥‬۽ ت‪٥‬کي ‪١٤١ٝ‬ذي ڳا‪ ٢٤ٚ‬ؼ‪ٞ‬ذ‪ ٢٤‬۾ ‪“ ٢٠‬ئي ‪٣‬ئي‪١٤١ٝ .‬ذا يارۿ ًا‪٣‬عي‬
‫هم ي‪٠٥‬ٽ صت‪ ٜ‬ڂي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ؼ‪١‬ڎ ؼام ‪ٕٚ‬ي ؼاةٖ ‪ٚ‬کي‪٠ ٙ‬ا‪٣‬ي‪ .‬ؼ‪١‬ڎ ؼيڪعيٽعيٽ تْ‪٣ ٖٛ‬ائ‪٥‬س ۾ “‪٣‬ي‪ .‬پع‬
‫ؼډڻۿ ةاو‪١‬ي هم ي‪٠٥‬ٽ ٗائ‪٣“ ٜ‬ي‪‚.‬‬
‫‪ 0 8‬د‪٥‬م ‪0972‬ع‬
‫جيڪڏًُ‬
‫(ؼ‪ٞ‬ذ‪ ٥٤‬کڻي ‪Hypothesis‬وعح ؼام ‪١٣‬طؼتام د‪ ٥‬هر‪٣‬اڱ‪ ٥‬ڪذ‪ ٟ٣ ٢٤‬وعح ڂئي ‪٣‬ا د‪ ٥‬ي‪ ٥‬پي‬
‫۽ ؼي پي پاڪؽتام ڂي َپ َ‪٥‬م ‪٣‬اۿ ۽ اؼي‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎي ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ام ؼ‪١‬ڎ ‪ٝ‬ام ٽپڑ کڻي ي‪٥‬پي ۽ ؼي پيَء دا هڻ‬
‫هڅي هؼاي‪٥‬م ‪٣‬ا)‪.‬‬
‫‪٣‬ي د‪ٛ٣‬ي “‪٣‬ي‪ .‬پ‪١‬ذ‪٥‬ي‪ ٢٤‬ؼاك اڳ اؼي‪٣ ٟ‬ذعت ٔع‪ٝ‬ائي ‪٣‬ت اچي ر‪٣‬يا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬اؼام ‪ ٟ٣‬ؿ‪٤‬ع ۽ ي‪٥‬‬
‫پي ۽ ؼي پيَء دي ټي‪ ٟ‬ؿ‪٤‬عم کي “ةاد ڪي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬اؼام دي اچڻ کام اڳ د‪ٛ٣‬يۿ “گعهۿ ‪ٚ‬ک‪ ٥١‬هّيعن‬
‫ةعةاد ةياةام ‪٣‬ئاۿ دتي ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬گ‪٤‬ٽ ۽ دا‪٥٠‬ر هڅيڪ ‪٣‬ئا‪ .‬اؼام ‪٣‬تي دي ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬کي ڪپڑا ‪ٚ‬ٽا پائڻ ۽‬
‫پڪ‪ ٙ‬رڅك کاڅه کائڻ ؼيکاري‪٣“ ٥‬ي‪ .‬تاج ‪ٝ‬س‪ ٙ‬ره‪٣‬ڑيَء دي ‪ٝ‬ـ‪٥٤‬ر ڄکڻ ةاغ َ‪ٛ‬يَء ٺا‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ٔ .‬تر پ‪٥‬ر‬
‫ؼڪعيَء د‪٥‬م َ‪ٞ‬ارت‪ ٥‬مۿ ‪٘ٝ‬تعا ۽ ټي‪٥‬م داي‪٥‬م پڻ اؼام ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬اچي ٺ‪٤‬عاي‪٥‬م “‪٣ .ٟ٣‬تي اڳ ڈٽ‬
‫ر‪١٣‬طا ‪٣‬ئاۿ دا‪ ٙ٣‬ر‪١٣‬طا ‪٣‬ئاۿ ۽ اؼام ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬کي‪ٝ ٟ‬اڻ‪٤‬پي ۾ “‪٠‬طه “‪٣‬ي‪ .‬پع ‪٣‬تام دا ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬ڇاچا ازؽام‬
‫ٔعا‪٥ٝ‬ش “‪٣ .ٟ٣‬يَء ڪا‪٥٤ٚ‬ڪي ڳا‪٣“ ٢٤ٚ‬يۿ ديڪا ‪ٝ‬ام ت‪٣٥‬ام کي ټڎايام ڂ‪.٥‬‬
‫اؼام ؼ‪١‬ڎي ‪٤ٝ‬ادعمۿ ديئ‪ ٟ‬ت‪ ٢‬ي‪ ٥‬پي ۽ ؼي پيَء دي َالئ٘‪ٟ‬ۿ ؿ‪٤‬عم ۽ ڳ‪٥‬ٺ‪ ٟ‬تي ‪٣‬غاري‪ٚ ٟ‬کي‪ٟ‬‬
‫ازؽام ڪيا “‪ٟ٣‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ؼ‪١‬ڎي ‪٤ٝ‬ادع ايؽ‪٥‬ؼيئيـ‪ ٟ‬دي ‪٣‬اِء ڪ‪ٞ‬ا‪٠‬ڍ ٔيك‪ ٥ٛ‬ڪي‪ ٥‬ت‪ ٢‬ي‪ ٥‬پي ۽‬
‫ؼي پيَء دي ؼعڪاري زةام ؼ‪١‬ڎي ڂي‪١‬طي‪ .‬اؼام دي ام ٔيك‪ٛ‬ي کي ‪٣‬ع ‪١٣‬ڎ ‪٣‬ڃي ‪ٛٝ‬ي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ؼ‪١‬ڎ ‪ٝ‬ام ‪ٚ‬ڐي اچڻ کام پ‪ِ٥‬ء اؼام ي‪ ٥‬پي ۽ ؼي پي دي ؼڀ‪١‬ي ‪٠‬ـع ۽ اؿاَت دي ادارم تي ٗتن‪٥‬‬
‫ڪعي هرت‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعيۿ ‪٥٣‬ا ۾ ۽ تسعيع ۾ ٔ٘ه ؼ‪١‬ڎي زةام د‪ ٥‬پعچار “‪٣‬ي ۽ ‪٣‬تام دي ‪٣‬ع‪٣‬ڪ‬
‫ټ‪ٚ٥‬يَء کي پٺتي ڋڐي‪ ٥‬هي‪٣“ ٥‬ي‪٣ .‬اِء ڪ‪ٞ‬ا‪٠‬ڍ دي ٔيك‪ٛ‬ي کي ‪٠‬ـع ۽ اؿاَت دي ادارم ‪ٝ‬ام ٿعپ‪٥‬ر ‪ٝ‬طد‬
‫‪ٛٝ‬ي ڂي‪ .‬اؼام کي پڪ ‪٣‬ئي ت‪ ٢‬ي‪ ٥‬پي ۽ ؼي پيَء دي ؼعڪاري زةام ؼ‪١‬ڎي ڂي‪١‬طيۿ پع أؽ‪٥‬سۿ قط‬
‫أؽ‪٥‬سۿ ‪٣‬تام دا ‪٘ٝ‬ا‪ٝ‬ي ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬هڇا ازؽام ٔعا‪٥ٝ‬ش ‪٠‬ڪتا‪ ٟ١٣ .‬ؼ‪١‬ڎيَء کي ؼعڪاري زةام ‪ ٢٠‬ة‪١‬ائڻ‬
‫دي تسعيڪ ؿعهع ڪئي‪ .‬ام ؼ‪ٛ‬ؽ‪ٛ‬ي ۾ ڪا‪٘ٝ ٢٤ٚ‬ا‪ٝ‬ي ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬ؼام ؼ‪١‬ڎي ‪٤ٝ‬ادع ايؽ‪٥‬ؼيئيـ‪ ٟ‬دي‬
‫‪٣‬اِء ڪ‪ٞ‬ا‪٠‬ڍ دي ديڪا ڳا‪ ٢٤ٚ‬ټ‪ ٢٤ٚ٥‬ڂي ت‪ ٟ٤١‬د‪ٝ ٥‬ت‪ ٟ‬پيؾ ڪذي ڂ‪.٥‬‬
‫‪٘ٝ‬ا‪ٝ‬ي ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬دي ‪ٞ٠‬ائ‪١‬طي چي‪٥‬ۿ ‛ي‪٥‬پي ۽ ؼي پيَء دي ؼعڪاري زةام ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬زا‪ٚ‬ت ۾ ؼ‪١‬ڎي‬
‫‪ ٢٠‬ڪئي هي‪١‬طي‚‪.‬‬
‫‛ؼ‪١‬ڎي يڪذ‪٤‬تيۿ ‪ٛٝ‬ڪي ؼا‪ٞٚ‬يت ۽ اتساد دي زةام “‪٣‬ي‪ ‚.‬اؼام دي ؼ‪١‬ڎي ‪٣‬اِء ڪ‪ٞ‬ا‪٠‬ڍ دي‬
‫‪ٞ٠‬ائ‪١‬طي هراڻي‪٥‬ۿ ‛ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬ي َي‪ ٟ‬اؼال‪ٝ‬ي زةام “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ڪذ‪ ٢٤‬ة‪ ٢‬ڂئي‪ .‬اؼي‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬يَء کي ؼعڪاري ټ‪ٚ٥‬ي تؽ‪ٛ‬ي‪ ٢٠ ٜ‬ڪ‪١‬طاؼي‪ .ٟ‬ي‪ ٥‬پي ۽ ؼي پي‬
‫دي ؼعڪاري زةام اڈده ڂي‪١‬طي‪‚.‬‬
‫‛اؼام هڇي‪٥‬م ٗعةا‪٠‬ي‪٥‬م ڇ‪٠‬ي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎ ‪ٝ‬ام ‪٣‬ذعت ڪعي ي‪ ٥‬پيَء ۽ ؼي پيَء کي ٺا‪٣‬ي‪ ٥‬۽ اڇي‪٥‬‬
‫اڂئ‪٥‬م‪‚.‬‬
‫‛ڋا ٺا‪٣‬ي‪ ٥‬اڂ‪٥‬܁‚‬
‫‛تاج ‪ٝ‬س‪ٙ‬ۿ ٗىب ‪ٝ‬ي‪١‬ارۿ گ‪١‬گا ۽ د‪١ٞ‬ا ‪٠‬طي‪٥‬م‪‚.‬‬
‫‛“‪٣‬ؽتي ڳا‪٤ٚ‬اي‪“ .٥‬ؼ‪ٞ‬ام ‪ٝ‬ام ٽ‪٤‬ڪڑم د‪“ ٥‬هاز ‪ ٢٠‬اچي‪‚.‬‬
‫ؼ‪١‬ڎي ‪٣‬اِء ڪ‪ٞ‬ا‪٠‬ڍ دي ‪ٞ٠‬ائ‪١‬طي چي‪٥‬ۿ ‛ڪيڐي ‪ ٢٠‬أؽ‪٥‬س دي ڳا‪٣“ ٢٤ٚ‬ي د‪ ٥‬ؼ‪١‬ڎي زةام دي را‪٢٣‬‬
‫۾ ر‪٠‬ڍڪ‪٥‬م هد‪٤‬يۿ ت‪٣٥‬ي‪ ٟ‬اڻ ؼڎي وعح ‪ٛٝ‬ڪي اتساد ۽ تعٗي دي را‪ ٢٣‬رهڪي ر‪٣‬يا “‪٣‬ي‪‚.٥‬‬
‫‛ادائي ‪ُ٠‬عي ةازي ڋڐي‪‚.٥‬‬
‫ارده ‪ٞ٠‬ائ‪١‬طي چي‪٥‬ۿ ‛ؼ‪١‬ڎي څاري ټ‪ٚ٥‬ي “‪٣‬ي‪ .‬ټا‪٣‬عام ‪٣‬تي “ئي “‪٣‬ي‪ .‬اڈده ي‪ ٥‬پي ۽ ؼي پي دي‬
‫‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬دي ټ‪ٚ٥‬ي “‪٣‬ي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪٣‬تام دي ؼعڪاري زةام اڈده ڂي‪١‬طي‪‚.‬‬
‫اؼام دي ‪ٞ٠‬ائ‪١‬طي چي‪٥‬ۿ ‛ت‪٣٥‬ي‪ ٟ‬دؿ‪ٛٝ ٟٞ‬ڪ دا ڋاڈتا “‪٣‬ي‪‚.٥‬‬
‫‛پ‪١٤١‬ذي ټ‪ٚ٥‬يَء دي زٖ ۾ “هاز اڂارڻ ‪ٛٝ‬ڪ ؼام ّطاري “‪٣‬ي܁‚ اڈده ‪ٞ٠‬ائ‪١‬طي پڌي‪.٥‬‬
‫‛ي‪ ٥‬پي ۽ ؼي پي دي ؼعڪاري ټ‪ٚ٥‬ي ؼ‪١‬ڎي ڂي‪١‬طيۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ؼ‪١‬ڎيَء دي صالف “هاز اُڂارڻ‬
‫‪ٛٝ‬ڪ صالف “هاز اُڂارڻ ةعاةع “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛اؼي‪ ٟ‬ټا‪٣‬عام “ي‪ ٙ‬ټ‪ٚ٥‬ي ‪٣‬عگغ ٗت‪٥‬ك ‪ ٢٠‬ڪ‪١‬طاؼي‪ .ٟ‬ي‪ ٥‬پي ۽ ؼي پي دي ؼعڪاري زةام اُڈده‬
‫ڂي‪١‬طي‪‚.‬‬
‫‛‪٣‬ع گغ ‪ .٢٠‬اؼام پاڪؽتام الِء هڇي‪٥‬م ٗعةا‪٠‬ي‪٥‬م ڇ‪٠‬ي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎ ڋڐيۿ ‪٣‬تي اچي ر‪٣‬ياؼي‪ ¸ ٟ‬ي‪٥‬‬
‫پي ۽ ؼي پي کي ٺا‪٣‬ي‪٥‬ؼي‪ .ٟ‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪٣‬تام دي ؼعڪاري زةام ؼ‪١‬ڎي ڂي‪١‬طي‪‚.‬‬
‫ڂ‪٘ٝ ‚!٥‬ا‪ٝ‬ي ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬دي اڈده ‪ٞ٠‬ائ‪١‬طي چي‪٥‬ۿ ‛ؼ‪١‬ڎ ۾ ڪک ڋڐي “يئ‪٥‬ۿ ۽ ‪٣‬تي‬ ‫‛ڪ‪٤‬ڑي ٗعةا‪٠‬ي ڇ‪٠‬ي اَ َ‬
‫هرت‪ .٥‬ةعؼي‪١‬گ ةطرام ‪ٝ‬ي‪٥‬م دا ةاغ ڪ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬۾ هرت‪٥٠ .٥‬ڪعي‪٥‬مۿ‬ ‫‪ٚ‬ک د‪ ٥‬ڪ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬هرت‪ٝ .٥‬ٽيَء ةطرام ‪ٝ‬اڈي َ‬
‫هاپار ۽ ه‪٥١٣‬ار تي ٗتن‪ ٥‬ڪي‪٣ .٥‬ي‪١‬ئع اؼام دي ‪٘ٝ‬ا‪ٝ‬ي زةام اڈدهَء صالف ڪات ڪ‪٤‬اڈا ک‪١‬يا اڂَ َ‪‚!٥‬‬
‫ؼ‪١‬ڎي ‪٣‬اِء ڪ‪ٞ‬ا‪٠‬ڍ دي ‪ٞ٠‬ائ‪١‬طي هراڻي‪٥‬ۿ ‛ت‪٣٥‬ي‪ ٟ‬تضعيب ڪار “‪٣‬ي‪ .٥‬دؿ‪ ٟٞ‬دا ايذ‪١‬ٽ “‪٣‬ي‪ ٥‬۽‬
‫‪ٛٝ‬ڪ کي تتا‪ ٢٣‬ڪعڻ گ‪٤‬عه ڂا‪‚.‬‬
‫ي‪ ٥‬پيَء ۽ ؼي پيَء دي ؼعڪاري زةام ؼ‪١‬ڎي ‪٣‬ئڻ ۽ ڂيڻ گ‪٤‬عديۿ ام ؼ‪ٛ‬ؽ‪ٛ‬ي ۾ اؼام کي ؼ‪١‬ڎ‬
‫‪ٝ‬ام ‪ٚ‬ڐي “ي‪ ٙ‬ؼڀ‪١‬ي ؼ‪١‬ڎي ‪٤ٝ‬ادعم دي ‪ٝ‬طد دي معهرت “‪٣‬ي‪ .‬اؼام دي ټي گڐداڻي الك ٗ‪ُٛ‬ي د‪ٛ٣‬يَء‬
‫دي ټا‪٣‬عام اي‪١‬طڈ “چع ڇي‪ ٟ٤١‬قتر د‪ ٥‬ڇ‪٣‬ي‪ٚ ٟ‬ڳي ڂي‪١‬طي‪.‬‬
‫‪ 0 9‬د‪٥‬م ‪0972‬ع‬
‫گفتگّ‬
‫ټ‪ ٢‬ؿضف پاڻ ۾ گٕتگ‪ ٥‬ڪعي ر‪٣‬يا ‪٣‬ئا‪ٝ .‬ام ؼ‪١‬طم گٕتگ‪ ٥‬ټڎي ر‪٣‬ي‪٥٣ ٥‬س‪.‬‬
‫‛چ‪٥‬م ڂا ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬يَء کي ؼ‪١‬ڎ تي ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬زٖ ‪٠‬ا‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ڪيع ڂا چ‪٥‬م܁‚‬
‫‛ ديڪي پاڻ کي پاڪؽتام دا ةا‪٠‬يۿ ۽ پاڪؽتام الِء ةي ‪ٝ‬حاك ٗعةا‪٠‬ي‪ ٟ‬ڇيڻ د‪ ٥‬رڪارڄ ٗائ‪ٜ‬‬
‫ڪ‪١‬طڈ ؼڐائي‪ ٟ‬ڂا‪‚.‬‬
‫‛ڪ‪٤‬ڑي ٗعةا‪٠‬ي ڇ‪٠‬ي اڂائ‪٥‬م܁‚‬
‫‛‪٣‬ذعت ٔع‪ٝ‬ائي ؼ‪١‬ڎ کي اچي ‪ٝ‬ڃ‪ ٥‬ڇ‪ ٥٠‬اڂائ‪٥‬م‪‚.‬‬
‫‛ديڪڐ‪٣ ٟ٣‬ي قازب تڪ‪ٛ‬يٓ هٺي ‪٣‬يڐا‪ ٢٠ ٟ٤٠‬اچ‪٣ ٟ‬اۿ ت‪ ٢‬ڋا پاڪؽتام هد‪٥‬د ۾ ‪ ٢٠‬اچي ‪٣‬ا܁‚‬
‫‛ ا‪ ٥٣‬ت‪ ٢‬ڪ‪ ٥‬کا‪٠‬ئ‪ ٟ‬پڌي‪ .‬پع دَ‪٥‬يٰ ا‪٣‬ا ڂا ڪعي‪ ٟ‬ت‪ ٢‬پاڪؽتام الِء دام ۽ ‪ٝ‬اك دي ٗعةا‪٠‬ي ڇ‪٠‬ي‬
‫اڂائ‪٥‬م‪‚.‬‬
‫‛‪٣‬اڻي ڪ‪ ٟ٤١‬دي ڳا‪ ٢٤ٚ‬تي اَتتار ڪذي! ٗائط اٌَ‪ٔ ٜ‬ع‪ٝ‬اي‪ ٥٣ ٥‬ت‪‛ ٢‬د‪٠‬يا دي تاريش د‪٥‬‬
‫پاڪؽتام هازط ‪ٝ‬حاك “‪٣‬يۿ ديڪ‪ ٥‬اؼام ة‪١‬ا گ‪ٚ٥‬ي ‪٣‬الئڻ دي ۽ رت د‪٣ ٥‬ڪ ڦڑه ه‪٣‬ائڻ کام ؼ‪٥‬اِء‬
‫زاق‪ ٙ‬ڪي‪٣“ ٥‬ي‚‬
‫‛پع ؼڳ‪٥‬رم د‪ ٥‬چ‪٥‬ڻ “‪٣‬ي ت‪ ٟ١٣ ٢‬پاڪؽتام الِء پ‪١٤١‬ذا ټار ټچا ڪ‪٤‬ائي ڋڐيا‪‚.‬‬
‫‛ ٔؽادم کي تاريش ۾ ڪا ة‪ ٢‬ا‪ٞ٣‬يت ‪٠٥٣ ٢٠‬طي “‪٣‬ي‪ .‬ديڪڐ‪ ٟ٣‬ڪ‪ٗ ٥‬عةا‪٠‬ي‪ ٟ‬دي دَ‪٥‬يٰ ڪعي ڂ‪٥‬ۿ‬
‫ت‪ ٢‬کيػ اهك هيٽ‪١‬ا‪ٝ‬ي‪ ٟ‬دي ٗعةا‪٠‬ي‪ ٟ‬د‪ٝ ٥‬حاك هٺڻ گ‪٤‬عدي‪‚.‬‬
‫‛هڅيڪ ٔع‪ٝ‬ائي‪ ٟ‬ڂا ت‪ ٢‬ؼ‪١‬طم هد‪٥‬د ؼام پاڪؽتام د‪ ٥‬هد‪٥‬د “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ٿ‪ ٙ‬ام ص‪٥‬ش ٔ‪ٞ٤‬يَء ۾ ‪ٝ‬تتال ‪٣‬ذ‪‚.ٟ‬‬
‫‛ ر‪ ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎ ۾‪٥٠ .‬ڪعي‪٥‬م ڪعي‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎ ۾‪ .‬ڪ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬هرتائ‪٥‬م ؼ‪١‬ڎ ۾‪ .‬پع ؼ‪١‬ڎي ؼڐائڻ ۾ َيب ڂ‪٥‬‬
‫اچي‪‚.ٟ‬‬
‫‛ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ ٙ‬ؼعٽيٕڪيٽ الِء پ‪١٤١‬ذي ق‪٥‬ةي د‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬ڪ‪٤‬ڑه ‪ٚ‬ک‪١‬طا “‪ٟ٣‬܁‚‬
‫‛ ؼ‪١‬ڎ‪ .‬پع ؼ‪١‬ڎ دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ؼام ا‪٣‬ڑي ڪا چڑ اڂ‪ٟ‬ۿ يا ڪ‪ ٥‬هيع اڂ‪ ٟ‬د‪٣ ٥‬ڪ دُٔي ؼ‪١‬ڎ د‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬ةاب‬
‫اال‪ٚ‬ؽالل رکڻ دي تسعيڪ ‪٣‬الئي ‪٣‬ئائ‪٥‬م‪‚.‬‬
‫‛“صع ؼ‪١‬ڎ ؼام ايتعه ڪئ‪ ٢١‬ڋ‪ ٥‬ڂا کائي‪‚.ٟ‬‬
‫‛ام ڪعي د‪ ٥‬ؼ‪١‬ڎ کي ‪٣‬ڑٽ ڪعي ‪ ٢٠‬ؼگ‪٤‬يا‪‚.‬‬
‫‛‪٣‬ي‪١‬ئع ڪ‪٤‬ڑا ارادا اڂ‪ٟ‬܁‚‬
‫‛‪٠‬يڪ ارادا اڂ‪‚.ٟ‬‬
‫‛‪ٝ‬حاك و‪٥‬ر‪‚.‬‬
‫‛ټ‪ٚ٥‬يَء الِء ز‪ٝ‬ي‪ ٟ‬د‪٣ ٥‬ئڻ معهري “‪٣‬ي‪ .‬اڈڪ‪ ٢٤ٛ‬اڈدهَء الِء گ‪٤‬ع گ‪٤‬اټ پيا ڳ‪ٚ٥‬ي‪‚.ٟ‬‬
‫‛۽ اڊ ؼ‪١‬ڎ تي اڂ‪ٟ‬܁‚‬
‫‛‪٣‬ا‪‚.‬‬
‫‛اځ ڪ‪٣ ٢٤ٛ‬ڪ ټي تسعيڪ ة‪ ٢‬ؿعهع ڪئي اڂائ‪٥‬م‪‚.‬‬
‫‛ڪا ا‪ ٜ٣‬تسعيڪ اڂ‪ٟ‬܁‚‬
‫‛تسعيڪ ةازم دي ڪاة‪ ٢‬تسعيڪ ا‪٠٥٣ ٢٠ ٜ٣‬طي “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء‪‚.‬‬
‫‛ؼ‪١‬ڎڈي ا‪٠‬ب صالف تسعيڪ ‪٣‬الئي اڂائ‪٥‬م‪‚.‬‬
‫‛ڋ‪٥‬܁‚‬
‫‛ڋ‪ ٥‬د‪ ٥‬کي‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎڈي ا‪٠‬ب دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ‪ٝ‬ام ؼ‪١‬ڎ دي ة‪ِ٥‬ء ڂي اچي‪‚.‬‬
‫‛ام ؼ‪ٛ‬ؽ‪ٛ‬ي ۾ ڋا پيا ڪعي‪ٟ‬܁‚‬
‫‛کڳي ۽ ڪٽي پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬ز‪٥‬ارة‪ ٟ‬دي ڪا‪ٕ٠‬ع‪٠‬ػ ؼڐائي “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ؼ‪١‬ڎڈي ا‪٠‬ب د‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬ؿايط ةاب االؼالل ا‪٠‬ب رک‪١‬طا‪‚.‬‬
‫‛‪٣‬ا‪ .‬۽ ؼ‪١‬ڎه دريا‪ ٢٣‬د‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬ةاب اال‪ٚ‬ؽالل دريا رک‪١‬طا‪‚.‬‬
‫ڳا‪٤ٚ‬ائڻ هارا اُڂي هيا‪ٝ .‬ام ټڎ‪٠‬طڈ هيٺ‪ ٥‬ر‪٣‬يػ‪.‬‬
‫‪ 2 2‬د‪٥‬م ‪0972‬ع‬
‫ػاعصي‬
‫‪ٛٝ‬ڪي ؼا‪ٞٚ‬يت ۽ يڪذ‪٤‬تيَء دا ټ‪ ٢‬ٺيڪيطارۿ د‪ ٟ‬کي ؼ‪١‬ڎ ‪ٝ‬ام ةْاهت دي ة‪ِ٥‬ء اي‪١‬طي “‪٣‬يۿ‬
‫ة‪١‬طر رهڄ تي پالزا ؼي‪١‬ي‪ٞ‬ا ټا‪٣‬عام ٔٽ پاپ تي هائڑم ها‪٠‬گع ةيٺا ‪٣‬ئاۿ ۽ ڪاّظ دي پڑي ‪ٝ‬ام پڪ‪٥‬ڈا‬
‫ڪڏي کائي ر‪٣‬يا ‪٣‬ئا‪ .‬ټ‪٤١‬ي ٺيڪيطارم ‪ٝ‬ام ‪٣‬ڪڑه ‪٣‬ٽڌي ‪ .٥٣‬دڐ‪ ٟ٣‬پڪ‪٥‬ڈا کائي ر‪٣‬ي‪٥‬ۿ تڐ‪ٟ٣‬‬
‫ڪاّظ ڈپ ؼام چٽيۿ چٽڻي قاف ڪعي ڋڐيائي‪ .ٟ‬چٽڻي قاف ڂيۿ ت‪ ٢‬اصتاري ڪاّظ تي ‪ٟ٣‬‬
‫ڪذ‪ ٢٤‬پڑ‪٣‬ي‪٥‬ۿ ۽ پ‪ِ٥‬ء پ‪١٤١‬ذي ؼاڂيَء کي ٺ‪٥‬ٺ ‪٣‬ڻ‪١‬طي ٗ‪ٝ٥‬ي زةام ۾ چيائي‪ٟ‬ۿ ‛‪٣‬ي ‪ ٌٜ٠‬ت‪ ٢‬پڑ‪‚.٢٣‬‬
‫ڪاّظ ڪ‪ ٟ٤١‬اڈده اصتار د‪ ٥‬ٽڪع ‪ .٥٣‬ام ٽڪع تي اڈدهَء ۾ ‪٣‬ڪ ‪.٥٣ ٌٜ٠‬‬
‫‪٣‬ڪ ٺيڪيطار چي‪٥‬ۿ ‛‪٣‬ي ‪ ٌٜ٠‬ڪ‪ ٟ٤١‬ؼ‪١‬ڎي ؿاَع د‪٣“ ٥‬ي‚‪.‬‬
‫‛پع ‪٣‬ي ت‪ ٢‬اڈدهَء ۾ ‪ٚ‬کي‪٣“ ٙ‬ي‚‪.‬‬
‫‛ت‪٥‬کي صتع ‪٠‬ا‪٣‬يۿ ؼال‪ٝ‬ت َ‪ٛ‬ي‪ .‬ؼ‪١‬ڎي ؿاَع اڈدهَء ۾ ة‪ ٢‬ؿاَعي ڪ‪١‬طا “‪.‚ٟ٣‬‬
‫‛ةعاةع‪٣ .‬ي ‪ ٌٜ٠‬ةيسط تضعيتي ڇؼڻ ۾ ڂ‪ ٥‬اچي‚‪.‬‬
‫‛ة‪ٛ‬ڪ‪ .ٙ‬اک‪١‬ڍ ٿارت د‪ ٥‬پعچار ڂ‪ ٥‬ڪعي‚‪.‬‬
‫‛پڑ‪٣‬ي‪١‬ػ ت‪ ٢‬ؼ‪٤‬ي‚‪.‬‬
‫‪ٝ‬ذا‪٣‬ط َ‪ٛ‬ي اصتار دي ٽڪع تام ‪ ٌٜ٠‬پڑ‪٣‬ڻ ‪ٚ‬ڳ‪٥‬ۿ ديڪ‪ ٥‬ڪذ‪ ٟ٣ ٢٤‬ريت ‪ ٢٠‛ .٥٣‬اؼي‪ّ ٟ‬يع‬
‫“‪٣‬ي‪٥‬مۿ ۽ ‪ٛٝ ٢٠‬ڪ اد‪١‬تي‪َ .‬غيغه رٔي٘‪٥‬ۿ ‪٣‬ي ڪ‪٤‬ڑي ةي رصي “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫ؼال‪ٝ‬ت َ‪ٛ‬يَء کام رڈ ‪٠‬ڪعي هيئي‪ .‬چيائي‪ٟ‬ۿ ‛‪١ُٝ‬يٰ ت‪١٣ ٢‬طه ۽ ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ام ۾ ڪ‪ٔ ٥‬عق ‪٠‬ا‪٣‬ي!‚‬
‫‛ټ‪ ٟٝ٥ٗ ٟ‬هاره ‪ٌ٠‬عي‪ ٥‬صت‪‚!ٜ‬‬
‫‛ؼ‪١‬ڎي ؿاَعم ‪ٝ‬ام ټي ڪ‪٤‬ڑي چڱائيَء دي ا‪ٝ‬يط رکي ؼگ‪٤‬ذي ڂي‪‚.‬‬
‫‪ٝ‬ذا‪٣‬ط َ‪ٛ‬يَء چي‪‛ ٥‬اڳتي ټڎۿ ديڪي ڂي گظري‪ ٥‬ت‪ ٟ٤١‬کي هؼاري ڋڐي‪ .٥‬د‪١ٞ‬ا ‪٠‬طيَء دي ڪ‪١‬اري‬
‫هي‪ٝ .٥٤‬سٕ‪ٝ ٙ‬چاي‪ٛٝ .٥‬ڻ دا ‪ٝ‬ڎر گيت ڳاي‪‚.٥‬‬
‫‛ا‪ ٥٣‬ت‪ ٢‬اک‪١‬ڍ ٿارت د‪ ٥‬ک‪ٛ‬ي‪ ٙ‬پعچار “‪٣‬ي!‚‬
‫‛ؼ‪ ٥‬ة‪ ٢‬اڈده ۾ۿ يُ‪١‬ي ٗ‪ٝ٥‬ي ټ‪ٚ٥‬يَء ۾! ‪٣‬ي ؼ‪١‬ڎي ؿاَع ت‪ٞ‬ال صىع‪٠‬اڋ “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛اڈدهَء ۾ ؿاَعي ائي‪ ٟ‬ڪئي اڂائي‪ٟ‬ۿ ڈڻ ؼ‪١‬طس ‪ٝ‬ادري ټ‪ٚ٥‬ي “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛اڳتي ټڎ‪ٝ ‚.‬ذا‪٣‬ط َ‪ٛ‬ي ‪ ٌٜ٠‬پڑ‪٣‬ڻ ‪ٚ‬ڳ‪٥‬ۿ ‛‪٣‬ي ؼعزط ا‪٠‬ؽا‪ ٟ٠‬دي ٺا‪٣‬ي‪٣“ ٙ‬ي د‪ ٟ٤١‬دي ڪا‬
‫ا‪ٞ٣‬يت ‪٠‬ا‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ةػ ةػ‚ ‪.‬ؼال‪ٝ‬ت َ‪ٛ‬يَء چي‪٥‬ۿ ‛‪٣‬ي ‪ ٌٜ٠‬ڪ‪ ٟ٤١‬تضعيب ڪار ؼ‪١‬ڎي ؿاَع د‪٣“ ٥‬ي‪‚.‬‬
‫‛پڪ ‪١٣‬طؼتام د‪ ٥‬ايذ‪١‬ٽ “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ اؼام کي پ‪ٚ٥‬يػ ۽ ؼي “ِء ڄي کي اوالع ڇيڻ گ‪٤‬عدي‪ّ .‬طار ؼ‪١‬ڎي ؿاَعم کي ‪ٛٝ‬ڪ ‪ٝ‬ام ڪڏي‪٥‬‬
‫هڅي‪‚.‬‬
‫‛پع ‪٣‬ي ‪ٚ ٌٜ٠‬کي‪ ٙ‬ڪ‪١٤١‬ذ‪٣“ ٥‬ي܁‚‬
‫‛ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬دي ٗ‪ٝ٥‬ي ؿاَع ؿا‪ٚ ٢٣‬ىيٓ د‪ ٥‬ڂ‪ٚ ٥‬ڳي‪‚.‬‬
‫‛پع ‪ ٟ٣‬ت‪ ٢‬اڈدهَء ۾ ؿاَعي ‪ ٢٠‬ڪئي ‪٣‬ئي‪‚.‬‬
‫‛ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ؼچ‪ ٙ‬ؼع‪ٝ‬ؽت د‪٣“ ٥‬ي‪‚.‬‬
‫‛ؼچ‪ ٙ‬دي ڇي‪ ٟ٤١‬۾ ‪١٣‬طؼتام د‪ ٥‬هر‪٣‬اڱ‪ ٢٠ ٥‬ڂي‪‚.٥٣ ٥‬‬
‫‛ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ا‪ٝ‬طاد زؽي‪١‬يَء دي ‪ٚ‬کي‪٣“ ٙ‬ي‪‚.‬‬
‫‛‪٥ٝ‬م کي ‪٠‬ياز ‪ٞ٣‬اي‪٠٥‬يَء د‪ ٥‬ڂ‪ٚ ٥‬ڳي‪‚.‬‬
‫‛تع ُس!‚ ‪ٝ‬ذا‪٣‬ط َ‪ٛ‬يَء چي‪٥‬ۿ ‛‪٣‬ي ؿُع ؼعهيچ ؼذاه‪ٚ‬يَء د‪٣“ ٥‬ي ‪ ٥٣‬ة‪ ٢‬هڇه تُكتي “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛تُكتي ت‪ ٢‬ؼ‪٥ٞ‬را ؼ‪١‬ڎي ؿاَع “‪‚.ٟ٣‬‬
‫‛أؽا‪٠ ٢٠‬گار ة‪ ٢‬گ‪٤‬ٽ تُكتي ‪٠‬ا‪‚.ٟ٣‬‬
‫‛ ؼ‪١‬ڎي ‪ٌ٠‬عي‪ ٢‬پاڪؽتام دا ‪ٝ‬ضا‪٣ .ٟ٣“ ٓٚ‬ي ؿُع ة‪ ٢‬ڪ‪ّ ٟ٤١‬طار د‪٣“ ٥‬ي‪ .‬اؼام هټ ّطار‬
‫ؼ‪١‬ڎي ؿاَعم ۽ ڪ‪٤‬اڻيڪارم دي ‪ٚ‬ؽٽ “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛‪٣‬ي ‪ٞٗ ٌٜ٠‬ع ؿ‪٤‬تاز د‪ ٥‬ت‪٠ ٢‬ا‪٣‬ي!‚‬
‫‛‪٥ٝ‬م کي ؿيش اياز د‪ ٥‬ڂ‪ٚ ٥‬ڳي‪‚.‬‬
‫‛اڈي تعس‪ٝ ‚.‬ذا‪٣‬ط چي‪٥‬ۿ ‛ ‪٣‬ي ڇس‪ .‬ڪاّظ دي ‪ٝ‬ڃئي‪ ٟ‬ڪ‪١‬ڍ تي ؿاَع د‪٠ ٥‬ا‪ٚ ٥ٚ‬کي‪٣“ ٙ‬ي‪٣ .‬يُء‬
‫ت‪ ٢‬پ‪١٤١‬ذي ‪٠‬ال ڪٺيي ڪا‪ ٜٚ‬ةاز د‪ ٥‬ؿُع “‪٣‬ي‪ .‬ؼتسام اهلل ها‪ ٢٣‬د‪ٚ ٌٜ٠ ٥‬کي‪ ٥‬اڂائي‪ٝ .ٟ‬اؿا܂اهلل‚‬
‫‪ 2 7‬د‪٥‬م ‪0972‬ع‬
‫چتّتصو‬
‫اؼام دي گ‪٤‬ع کام ؼڐ پ‪١‬ڎ تي ؼُيط ‪١ٝ‬غك د‪ ٥‬چؤهاٽ‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ام چؤهاٽي دي هڂ تي ٽعيٕڪ‬
‫پ‪ٚ٥‬يػ دي ؼپا‪٣‬يَء الِء ؼي‪١ٞ‬ٽ د‪٣ ٥‬ڪ چت‪٥‬تعه ٺ‪٤‬ي‪٣“ ٙ‬يۿ د‪ ٟ٤١‬دي ‪ٝ‬ڃام ؼي‪١ٞ‬ٽ دي ‪ٝ‬نت‪٥‬ط‬
‫ڋٽي ٺ‪٤‬ي‪٣“ ٙ‬ي ۽ ڋٽيَء دي ‪ٝ‬ڃام ‪٣‬ڪ ةتي ‪ٚ‬ڳ‪٣“ ٙ‬ي‪ .‬ةتي رات د‪ ٥‬ټع‪٠‬طي “‪٣‬يۿ پع ام دي رهؿ‪١‬ي‬
‫ا‪٠‬طر چت‪٥‬تعي ۾ ‪ ٢٠‬اي‪١‬طي “‪٣‬ي‪ .‬دڐ‪ ٟ٣‬کام ا‪ ٥٣‬چت‪٥‬تعه ٺ‪٤‬ي‪٣“ ٥‬يۿ تڐ‪ ٟ٣‬کام ام ۾ ٽعيٕڪ پ‪ٚ٥‬يػ د‪٥‬‬
‫ؼپا‪٣‬ي ‪ ٢٠‬ةيٺ‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ؼُيط ‪١ٝ‬غك د‪ ٥‬چؤهاٽ‪٥ٝ ٥‬ٽع گاڇي‪ ٟ‬دي زادج‪ ٟ‬کام ؼډي ؿ‪٤‬ع ۾ ةط‪٠‬ال “‪٣‬ي‪.‬‬
‫چؤ هاٽي تي ٺ‪٤‬ي‪ ٙ‬چت‪٥‬تعي د‪ ٥‬اؼتُ‪ٞ‬اك ٔؽادم ۾ ڂي‪١‬طه “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪٣‬ڪ دُٔيۿ اي‪٥‬ب صام دي دهر ۾ دڐ‪ ٟ٣‬ؿاگعدم ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽي “رڄي‪١١‬ػ صالف ‪ٌٝ‬ا‪٣‬عا ڪيا ‪٣‬ئاۿ‬
‫۽ د‪٥ٛ‬س ڪڏيا ‪٣‬ئاۿ تڐ‪ ٟ٣‬ڪذ‪ ٢٤‬صٕتي د‪٥‬ا‪ ٟ٠‬پ‪١٤١‬ذي ڪاهڈ ام چت‪٥‬تعي کي ٿچي ةعةاد ڪڏي‬
‫‪٣‬ئي‪ .‬ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽي “رڄي‪١١‬ػ د‪ ٥‬چت‪٥‬تعي ؼام ڪ‪٤‬ڑه تُ‪٥٣ ٖٛ‬ۿ ا‪ٝ ٥٣‬ؽئ‪ ٥ٛ‬اځ تائي‪١٤١ٝ ٟ‬ذي ؼ‪ٞ‬ذ‪ ٢٤‬۾‬
‫‪“ ٢٠‬ي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫اي‪٥‬ب صام ۽ ٔاو‪ ٢ٞ‬د‪١‬اح دي چ‪٠٥‬ڍم د‪٠ ٥‬تيذ‪٥َ ٥‬ال کي پؽ‪١‬ط ‪“ ٢٠‬ي‪ .٥٣ ٥‬ام ‪٠‬تيذي تي‬
‫ڪعاچيَء هارا ڇاچا ‪ٝ‬ڌعيا ‪٣‬ئاۿ د‪٥ٛ‬س ڪڏيا ‪٣‬ئائ‪٥‬م‪ .‬د‪ٛ‬ؽا ڪيائ‪٥‬م‪ .‬ت٘عيعهم ڪي‪٥‬م ‪٣‬ئائ‪٥‬م‪ .‬ؿ‪٤‬ع‬
‫دي چڱي چ‪٥‬کي ةعةادي ڪئي ‪٣‬ئائ‪٥‬م‪ .‬گ‪٤‬ڻ‪ ٥‬ڪذ‪ ٢٤‬ٿڳ‪٣ ٥‬ئائ‪٥‬م‪ .‬پع پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬گ‪٤‬عم د‪ ٥‬ؼا‪ٝ‬ام ‪ ٢٠‬ٿڳ‪٥‬‬
‫‪٣‬ئائ‪٥‬م‪ .‬گ‪٤‬ع د‪ ٥‬ؼا‪ٝ‬ام ٔ٘ه ةطز‪٥‬اس ‪ٝ‬ڑس ٿچ‪١‬طه “‪٣‬يۿ د‪ ٟ٤١‬کي پ‪١٤١‬ذي زاك پاڈي هاري دي زاك‬
‫دي ‪٘ٝ‬اة‪ٛ‬ي ۾ ةطق‪٥‬رت ۽ ڋؽي ‪ٌ٠‬ع اي‪١‬طي “‪٣‬ي‪ .‬ا‪ٔ ٟ٤٠‬ؽادم ٿيعي ة‪ٝ ٢‬ڌعي‪ ٙ‬ا‪٠‬ت‪ ٢٣٥‬ؼُيط ‪١ٝ‬غك دي‬
‫چؤهاٽي تي ٺ‪٤‬ي‪ ٙ‬چت‪٥‬تعه ٿچي ڋڐي‪.٥٣ ٥‬‬
‫‪٣‬ع دُٔي چت‪٥‬تعه ٿډ‪١‬طه “‪٣‬ي ۽ ‪٣‬ع دُٔيۿ هڇي صعڂ ؼام ٺيڪيطارم ‪٣‬ڃام ټي‪٤‬ع ٺا‪٣‬عاي‪ ٥‬هي‪١‬طه‬
‫“‪٣‬ي‪.‬‬
‫گظري‪ ٙ‬ؼاك ڪعاچيَء ۾ ؿيُ‪ - ٢‬ؼ‪١‬ي ٔؽاد ڂي‪ .٥٣ ٥‬ڇاچه ص‪٠٥‬ض‪٥‬ار ۽ ص‪٠٥‬عيغ ٔؽاد ‪ .٥٣‬ؿيُ‪ ٟ‬صارم‬
‫‪ٝ‬ام چت‪٥‬تعه اڅ ک‪ ٟ‬ٿچي هڅه‪ .‬ڪذ‪ ٢٤‬ديع کام پ‪ِ٥‬ء ؼ‪١‬ي‪ ٟ‬د‪ ٥‬د‪٥ٛ‬س ‪١ٚ‬گ‪٤‬ي‪٥‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬چت‪٥‬تعي د‪ ٥‬ةچي‪ٙ‬‬
‫زك‪ ٥‬ڄا‪٣‬يۿ پٽ ڪعي ڋڐي‪ .٥‬هيچاري چت‪٥‬تعي د‪ ٥‬ؿيُ‪ - ٢‬ؼ‪١‬ي ٔؽاد ؼام ڪ‪٤‬ڑه تُ‪٥٣ ٖٛ‬ۿ ا‪ ٥٣‬راز‬
‫‪١٤١ٝ‬ذي ؼ‪ٞ‬ذ‪ ٢٤‬۾ ‪“ ٢٠‬ي‪ .٥‬پع ‪٥ٝ‬م کي ام ٺيڪيطار د‪ ٥‬ص‪٥‬ؿيَء هچام ټ‪٤‬ڪ‪١‬طڈ چ‪٤‬عه ‪ٌ٠‬ع “ي‪ ٥‬ديڪ‪٥‬‬
‫ٔؽادم کام پ‪ِ٥‬ء ٿڳ‪ ٙ‬چت‪٥‬تعي کي هڇي صعڂ ؼام ٺا‪٣‬عائيۿ پاڻ کي ۽ ٺيڪ‪ ٥‬ڇي‪١‬طڈ قازب کي ص‪٥‬ش‬
‫ڪ‪١‬طه “‪٣‬ي‪.‬‬
‫گظري‪ٕ٣ ٙ‬تي زةام دي ؼ‪٥‬اك تي ڪعاچيَء ۾ زةعدؼت ٔؽاد ڂي‪ٔ .٥‬ؽادي‪َ ٟ‬ادت ‪ٝ‬ىاةٖ هڇا کي‪ ٙ‬۽‬
‫ڪعتب ڪعي ڇيکاريا‪ .‬چ‪٥‬ڋ چ‪٥‬ڋ تي ةا‪٣‬ي‪٥‬م ټاريائ‪٥‬م‪ُ٠ .‬عا ‪١٣‬يائ‪٥‬م‪ .‬ٿڄ ڄا‪ ٢٣‬ڪيائ‪٥‬م‪ .‬د‪ٛ‬ؽاۿ‬
‫د‪٥ٛ‬س ڪڏيائ‪٥‬م‪ .‬ؼُيط ‪١ٝ‬غك هاري چت‪٥‬تعي ة‪ ٢‬پاڻ ‪٤ٛٝ‬اي‪ٝ .٥‬ڌعي‪ٝ ٙ‬اڻ‪ ٟ٤‬چت‪٥‬تعي کي ٿچيۿ ڄا‪٣‬يۿ‬
‫ةعةاد ڪعي ڋڐي‪ .٥‬اڈدهَء دي ز‪ٞ‬ايت ۾ چت‪٥‬تعي د‪ ٥‬ٿډڻ ‪١٤١ٝ‬ذي ؼ‪ٞ‬ذ‪ ٢٤‬۾ ‪“ ٢٠‬ي‪.٥‬‬
‫چت‪٥‬تعه ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽي ؼي‪١‬ڍيڪيٽ د‪ٝ ٥‬ي‪ٞ‬تع ‪٥٣ ٢٠‬ۿ پع ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽي “رڄي‪١١‬ػ صالف ڂي‪ٔ ٙ‬ؽادم ۾‬
‫ٿڳ‪ ٥‬هي‪ .٥‬چت‪٥‬تعه ‪ ٢٠‬اي‪٥‬ب د‪ ٥‬زا‪ٝ‬ي ‪٥٣‬ۿ ۽ ‪ٔ ٢٠‬او‪ ٢ٞ‬د‪١‬اح د‪ .٥‬پع تڐ‪ ٟ٣‬ة‪ ٢‬ٿڳ‪ ٥‬هي‪ .٥‬چت‪٥‬تعه ‪ ٢٠‬ؿيُ‪٣“ ٥‬يۿ‬
‫۽ ‪ ٢٠‬ؼ‪١‬ي‪ .‬پع ؿيُ‪ - ٢‬ؼ‪١‬ي ٔؽادم ۾ ڄاٺ‪ ٥‬هي‪ .٥‬چت‪٥‬تعه ‪ ٢٠‬ؼ‪١‬ڎ دي َال‪ٝ‬ت “‪٣‬يۿ ۽ ‪ ٢٠‬ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬يَء دي‬
‫َال‪ٝ‬ت “‪٣‬ي‪ .‬پع ُاڈدهَء دي زا‪ٝ‬ي‪ ٟ‬چت‪٥‬تعه ٿچيۿ ڄا‪٣‬يۿ ةعةاد ڪعي ڋڐي‪.٥‬‬
‫‪ 0 8‬د‪٥‬الِء ‪0972‬ع‬
‫ٻّني‬
‫ڪذ‪َ ٢٤‬عق‪ ٥‬اڳ ‪٣‬ڪ ‪١٣‬ڎ ڪذ‪ٗ ٟ٣ ٢٤‬ؽ‪ ٜ‬دي گٕتگ‪ٛ٣ ٥‬ي ‪٣‬ئي‪.‬‬
‫‛ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬يَء کي ٗ‪ٝ٥‬ي ټ‪ٚ٥‬يَء د‪ ٥‬درد‪ ٥‬ڇ‪ ٥٠‬هڅي‪‚.‬‬
‫‛ٔ٘ه ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬ي ‪ .٢٠‬پ‪١‬ذاةيۿ پـت‪ ٥‬۽ ة‪٥ٛ‬چي ټ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬کي پڻ ٗ‪ٝ٥‬ي ټ‪ٚ٥‬ي تؽ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬ڪي‪ ٥‬هڅي‪‚.‬‬
‫‛پع اؼي‪ ٟ‬پعاي‪ ٥‬ؼ‪٥‬ر پ‪١٤١‬ذي ‪ٝ‬ڃي ۾ ڋ‪ ٥‬هد‪٤‬ئ‪٥‬م!‚‬
‫‛ا‪٣‬ا ؼياؼي چاك “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ڪ‪٤‬ڑي ٗؽ‪ ٜ‬دي܁‚‬
‫‛ت‪١٤١‬ذ‪ ٥‬ؼياؼي ؿُ‪٥‬ر ‪٠‬اةا‪٣“ ِٚ‬ي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ت‪٥‬م ا‪٣‬ا چاك ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طي‪‚.ٟ‬‬
‫‛‪٥ٝ‬م کي ؼياؼي وعح ةا‪ ِٚ‬ڪع‪٥ٝ .‬م کي ټڎاِء ت‪ ٢‬اؼي‪ ٟ‬ڋا دي الِء ۽ ڋ‪ ٥‬پ‪١‬ذاةيۿ پـت‪ ٥‬۽ ة‪٥ٛ‬چي‬
‫ټ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬کي ٗ‪ٝ٥‬ي ټ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬د‪ ٥‬درد‪ ٥‬ڇيارڻ الِء دطهد‪٤‬ط ڪعي‪٥‬م܁‚‬
‫‛ ا‪ ٥٣‬ام ڪعيۿ ت‪ ٢‬دڐ‪ ٟ٣‬اؼي‪ ٟ‬ټي‪ ٟ‬ق‪٥‬ة‪ ٟ‬دي ټ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬کي ‪ٞ٣‬ڃائي‪١‬طاؼي‪ٟ‬ۿ تڐ‪ ٟ٣‬ټيا ق‪٥‬ةا از ص‪٥‬د‬
‫ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬يَء کي ٗ‪ٝ٥‬ي ټ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬۾ ؿا‪ ٙٝ‬ڪعائڻ الِء اؼام ؼام ټا‪ ٟ٤٠‬ټي‪ٛ‬ي ڂي‪١‬طا‪‚.‬‬
‫‛ پع ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬يَء دي دَ‪٥‬يٰ ة‪٥ٛ‬چيۿ پـت‪ ٥‬۽ پ‪١‬ذاةي ټ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬دي دَ‪٥‬يٰ کام ‪ٝ‬ضت‪٣“ ٓٛ‬ي܁‚‬
‫‛ڪيئ‪ٝ ٟ‬ضت‪٣“ ٓٛ‬ي܁‚‬
‫‛ ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬ي گڐي‪١٣ ٙ‬طؼتام دي ؼڎري‪ٝ ٙ‬ڪ‪ ٙٞ‬۽ ‪ٝ‬چي‪ ٙ‬ټ‪ٚ٥‬ي‪ٝ ٟ‬ام ‪٣‬ڪ “‪٣‬ي‪ .‬ؼ‪١‬ڎيَء کي‬
‫پ‪١٤١‬ذي ا‪ٕٚ‬اةيٽ “‪٣‬يۿ ۽ پٺيام ‪٣‬ڪ مضي‪ٚ ٜ‬ؽا‪٠‬ي تاريش ةيٺ‪ ٙ‬اڂػ‪‚.‬‬
‫‛ت‪٥‬م چ‪٥‬ڻ ڋا ڂ‪ ٥‬چا‪٣‬ي‪ٟ‬܁‚‬
‫‛‪٥ٝ‬م کي ة‪٥ٛ‬چيۿ پـت‪ ٥‬۽ پ‪١‬ذاةي ټ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬الِء ٗطر “‪٣‬يۿ ازتعال “‪٣‬ي‪ .‬ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬يَء کي ا‪ ٟ٤٠‬ټ‪ٚ٥‬ي‪ٟ‬‬
‫دي گ‪٥٤‬ڈي‪ ٟ‬تي ةي‪٤‬ارڻ ؼام ص‪٥‬د ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬يَء د‪ ٥‬ڪيػ ڪ‪ٞ‬غهر ڂي پ‪٠٥‬طه‪‚.‬‬
‫‛ت‪١٤١‬ذ‪ٌ٠ ٥‬عي‪ ٥‬ؿُ‪٥‬ر د‪ٝ ٥‬ستاج “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛‪١٤١ٝ‬ذي چ‪٥‬ڻ د‪ٝ ٥‬ى‪ٛ‬ب “‪٣‬يۿ ت‪٣ ٢‬ع ‪٣‬ڪ ق‪٥‬ةي دا پ‪١٤١‬ذا ‪ٝ‬ؽئال “‪ٟ٣‬ۿ ديڪي اتام دي َ‪٥‬ال‬
‫کي ص‪٥‬د ز‪ ٙ‬ڪعڻا “‪ .ٟ٣‬زةام د‪ٝ ٥‬ؽئ‪ ٥ٛ‬ا‪ٝ ٟ٤٠‬ؽئ‪ٝ ٟٛ‬ام ‪٣‬ڪ ا‪ٝ ٜ٣‬ؽئ‪٣“ ٥ٛ‬ي‪‚.‬‬
‫‛ پع زةام دي ‪ٝ‬ؽئ‪ٛ‬ي تي ديڪڐ‪ ٟ٣‬اؼي‪ ٟ‬ټي‪ ٟ‬ق‪٥‬ة‪ ٟ‬دي ز‪ٞ‬ايت ڪعي‪٥‬مۿ ت‪ ٢‬ام ۾ ڪ‪٤‬ڑي‬
‫صعاةي “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ اؼي‪ ٟ‬پ‪١٤١‬ذي ؼ‪٥ٞ‬ري دطهد‪٤‬طۿ ڪ‪٥‬ؿـ‪٥‬مۿ ٗ‪٥‬ت ۽ واٗت ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬يَء دي ة٘ا ۽ ة‪٤‬تعيَء الِء‬
‫‪ٚ‬ڳائڻ چا‪٣‬ي‪٥‬م ڂا‪‚.‬‬
‫‛ام الِء ت‪ ٥‬هټ ڪ‪ ٥‬صاص ؼتب “‪٣‬ي܁‚‬
‫‛‪٣‬ا‪0947 .‬ع کام اڳ ټ‪ٚ٥‬ي ۽ ج٘أتۿ ادب ۽ تض‪ٛ‬يٖ دي ‪ٚ‬ساظ کام اؼام دي ټ‪ٚ٥‬ي تعٗي پؽ‪١‬ط‬
‫ټ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬دي َ‪ٞٛ‬تعدار ‪٣‬ئي‪ .‬اځ اؼي‪ ٟ‬يڪذ‪٤‬تيۿ ‪ٝ‬ظ‪٣‬ب ۽ ت‪١٤١‬ذي ‪٣‬ځ ٺ‪٥‬ڪئي ؼياؼي ؿُ‪٥‬ر دي‬
‫‪٠‬ا‪ٚ‬ي ۾ ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬يَء کي ‪٥ٝ‬ت ۽ ز‪٠‬طگيَء دي ڪـ‪ٞ‬ڪؾ ۾ ‪ٝ‬تتال ڪعي چڪا “‪٣‬ي‪٥‬م‪‚.‬‬
‫‛‪ٝ‬ام هري ة‪ ٢‬ا‪ ٥٣‬چ‪٠٥‬طس ت‪ ٢‬ق‪٥‬ةائي ټ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬کي ٗ‪ٝ٥‬ي ټ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬دي دردي ڇيارڻ ۾ ؼڀ‪١‬ي ق‪٥‬ة‪ ٟ‬کي‬
‫‪٣‬ڪ ټئي د‪ ٥‬ؼاپ ڇيڻ گ‪٤‬عدي‪‚.‬‬
‫‛ صتع تڐ‪ ٟ٣‬پ‪٠٥‬طِءۿ ‪١٤١ٝ‬ذا يارۿ دڐ‪ٚ ٟ٣‬ؽا‪٠‬ي ‪ٝ‬ـڪالت‪ ٟ‬۾ ‪١ٝ‬ذ‪٤‬يۿ ة‪٥ٛ‬چؽتامۿ ؼعزط ۽ پ‪١‬ذاب‬
‫اڈدهَء کي ؼعڪاري زةام د‪ ٥‬درد‪ ٥‬ڇي‪١‬طا‪ .‬تڐ‪ ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎيَء ټ‪ٚ٥‬يَء الِء ت‪٥‬کي اڪي‪ٛ‬ي ؼع رت ؼت ۽ ؼا‪٢٣‬‬
‫ڇيئي دائ‪ٞ‬ي ة٘ا زاق‪ ٙ‬ڪعڻي پ‪٠٥‬طي‪ .‬ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬ق‪٥‬ة‪ ٥‬ت‪١٤١‬ذي ‪ٝ‬طد ‪ ٢٠‬ڪ‪١‬طه‪‚.‬‬
‫‪ٝ 3 0‬ئي ‪0972‬ع‬
‫ظزتي ػِادت جي‬
‫َتطا‪ٚ‬عزاق ؼ‪ٝ٥‬عاۿ ‪١٤١ٝ‬ذا اڻ هاٗٓ دهؼتۿ ‪١٤١ٝ‬ذا اڻ ڇٺ‪ ٙ‬ؼ‪١‬گتيۿ ‪١٤١ٝ‬ذا ؼاڂيۿ ‪١٤١ٝ‬ذا دهداۿ‬
‫‪١٤١ٝ‬ذا د‪٥‬څاۿ ‪٣‬يَء ٽي‪٥‬م ڇي‪ ٟ٤١‬دي ڳا‪٣“ ٢٤ٚ‬ي‪ .‬ٽي‪٥‬م ڇي‪ ٟ٤١‬ت‪٥‬م څرتي ‪ٝ‬اُء کي پ‪١٤١‬ذي ريٽي رت د‪٥‬‬
‫‪٠‬ظرا‪ ٥٠‬ڇيئي هو‪ ٟ‬پعؼت‪ ٟ‬دي تاريش ۾ ؼعصعه ڂي‪٣ ٥‬ئي‪٣ .ٟ‬يَء ٽي‪٥‬م ڇي‪ ٟ٤١‬دي ڳا‪٣“ ٢٤ٚ‬يۿ ‪١٤١ٝ‬ذا‬
‫ؼعهيچۿ ‪١٤١ٝ‬ذا ؼعهاڻۿ ‪١٤١ٝ‬ذا را‪٥٠‬كۿ ‪١٤١ٝ‬ذا راهت‪ .‬ٽي‪٥‬م ڇي‪ ٟ٤١‬ت‪ ٥‬ؼ‪١‬ڎ ‪ٝ‬اُء دي ؼي‪١‬ڎ کي پ‪١٤١‬ذي‬
‫رت د‪ ٥‬ؼي‪١‬ط هر ڇ‪ .٥٠‬ٽي‪٥‬م ڇي‪ ٟ٤١‬ت‪ ٥‬رت ڦڑم دي ياٗ‪٥‬ت ؼام څرتيَء کي ايحار د‪ ٥‬رهؿ‪ ٟ‬ڇي‪ ٟ٤١‬ڇ‪ .٥٠‬ت‪٥‬‬
‫ؼا‪ ٢٣‬ڇ‪٥٠‬ۿ ت‪ٝ ٥‬ا‪ ٢٣‬ڇ‪ .٥٠‬ت‪ ٥‬ديذ‪ ٙ‬ؼ‪١‬ڎ کي رت ۾ “‪ٚ ٥ٚ‬ڌ‪١‬طه ڪڐ‪٠‬طه ڪ‪١‬ڎ ڇ‪٣.٥٠‬يَء ٽي‪٥‬م ڇي‪ ٟ٤١‬دي‬
‫ڳا‪٣“ ٢٤ٚ‬يۿ ‪١٤١ٝ‬ذا ‪ٝ‬ٺڑا ٿاُء‪.‬‬
‫قتر دا ؼاچا يار‪ ٟ٣‬ک‪ ٟ‬ڂيا ‪٣‬ئا‪ .‬اهچت‪٥‬ۿ ڈڻ “ؼ‪ٞ‬ام ‪ٝ‬ام “هاز “ي‪:٥‬‬
‫‛ڪ‪٥‬پا ڪ‪ٛ‬ي ڪ‪٥‬ڇياۿ راهت ڪي‪ ٟ‬ر‪‚ٟ٣‬‬
‫‪٥ٝ‬م ټئي ‪٣‬ځ پ‪١٤١‬ذي ‪١٣‬ياَء ۾ هد‪٤‬ي ڋڐيا‪ .‬ٿٽائيَء دي قطا اځ هري ڋ‪ ٥‬ؼ‪١‬ڎ ۾ ؼي‪٣ ٟ‬ئي‪٣“ ٟ‬ي!‬
‫رڻ گذي‪ .٥‬راڈه ڂي‪ .٥‬ائي‪ ٟ‬ت‪٠ ٢‬ا‪٣‬يۿ ڪ‪ ٥‬ؼډڻ ؼٕع تي ‪ٛ٣‬ي‪٣“ ٥‬ي! ائي‪ ٟ‬ت‪٠ ٢‬ا‪٣‬يۿ ڪ‪ ٥‬گ‪٥٤‬ټ اڻ‪٥ٞ‬ټ رڻ‬
‫د‪ ٥‬را‪٣‬ي ڂي‪٣“ ٥‬ي!‬
‫ټي‪٤‬ع ٿٽائيَء دي قطا دي پڑالَء ؼ‪١‬ڎ ‪ٛٝ‬ڪ دي ‪ٝ‬ڃام ةيٺ‪َ ٙ‬عش ۽ څرتيَء دي ٔعش کي ‪٥ٚ‬ڇي‬
‫ڋڐي‪“ .٥‬هاز “ي‪:٥‬‬
‫‛ؼضتي ؿ‪٤‬ادت ديۿ ‪٠‬ؽ‪٥‬ره ئي ‪٠‬از‪‚.‬‬
‫‪٥ٝ‬م پ‪١٤١‬ذا گ‪٥‬ڇا څرتيَء تي ک‪٥‬ڈي ڋڐيا‪١٤١ٝ .‬ذي رهح ۾ ٿٽائيَء د‪“ ٥‬هاز پڑاڇا ڪ‪١‬طه ر‪٣‬ي‪ ٥‬ت‪.٢‬‬
‫‛ڪا‪٠‬ڎ ‪ ٟ٤١ٝ‬۾ څڪڑاۿ ؼيڪي‪١‬طي ؼ‪٤‬ام‪‚.‬‬
‫‪٥ٝ‬م ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي هرت‪٥‬ۿ ‪١٤١ٝ‬ذا ‪ُٝ‬ك‪٥‬لۿ ‪١٤١ٝ‬ذا ‪٥ٌٛٝ‬لۿ ت‪ ٢‬ت‪٥‬م ‪٣‬يڪ‪٣ ٥ٛ‬ئي‪ .ٟ‬ا‪ٗ ٟ٤٠‬ات‪ٙ‬ۿ ًا‪ ٟٞٚ‬۽‬
‫داةعم دي دائعي ۾ ت‪٥‬م اڪي‪٣ ٥ٛ‬ئي‪ .ٟ‬ت‪ ٥‬گ‪٤‬اَء ؼٺاۿ ت‪ ٥‬هار ؼٺاۿ ت‪ ٥‬زص‪ ٟٞ‬دا ايظاَء ؼٺا‪ .‬ت‪ ٥‬الك ‪َ٥٤ٚ‬ء دي‬
‫ک‪١٤١‬تي ؼام اد‪ ٙ‬کي ‪ٚ‬تيڪ چي‪.٥‬‬
‫ت‪ ٥‬پ‪١٤١‬ذيَء رت ۾ ريٽي څرتي کي چ‪ٞ‬ي چي‪٠٥٣ ٥‬طه‪:‬‬
‫‛څرتي ‪١٤١ٝ‬ذي ‪ٝ‬اُءۿ‬
‫اځ اُؼ‪٤‬ام ڂ‪ ٥‬ديػ پعائي –‬
‫پع هريۿ هري ‪ٝ‬ام اي‪١‬طسۿ‬
‫دڐ‪ ٟ٣‬ة‪ ٢‬ت‪٥‬تي اه‪٠‬ط‪ ٢٣‬اي‪١‬طي‬
‫ً‪ ٜٛ‬دي ‪٠‬گعي ڂي‪١‬طيۿ‬
‫رات ڇي‪ ٟ٤١‬کي اڳعي هي‪١‬طي‬
‫۽ کيپ ڪ‪٥‬ڈ دي ڂي‪١‬طيۿ‬
‫ا‪٣‬ڑي هٗت ۾ ‪ٝ‬ام اي‪١‬طه ر‪١٣‬طس‬
‫ت‪٥‬کي ؼع د‪ ٥‬قطٗ‪ ٥‬ڇي‪١‬طس‚‪.‬‬

‫ڋ‪ٝ ٢٠٥‬عڪي ا‪٣‬ا ‪ٝ‬اُء د‪ ٟ٤١‬ت‪٥‬کي د‪ ٜ١‬ڇيئي ديذ‪ ٙ‬ؼ‪١‬ڎ دي د‪٥٤‬ك ۾ هد‪٤‬ي ڋڐي‪.٥‬‬
‫‪٥ٝ‬م چا‪٣‬ي‪ ٥‬ت‪ٝ ٢‬ام ديڪع ڪڪع ڪاره‪٠‬ڀار ‪٣‬ذامۿ ۽ ت‪١٤١‬ذي د‪٥‬ام ‪٥ٝ‬ت تي “ةـار ها‪٠‬گع‬
‫رهئي پ‪٥‬ام‪٥ٝ .‬م چا‪٣‬ي‪ ٥‬ت‪ٝ ٢‬ام ّ‪ ٜ‬د‪“ ٥‬تـڪطه ‪٣‬ذامۿ ۽ ت‪١٤١‬ذي ڇڊ دي ‪ٝ‬ات‪ ٜ‬۾ ‪ٚ‬ڌ‪١‬طه ر‪٣‬ام‪.‬‬
‫َتطا‪ٚ‬عزاقۿ دهدي ؼ‪ٝ٥‬عي دا هارثۿ ؿذائت دي ڪڑيۿ ‪١٤١ٝ‬ذا پياراۿ ‪١٤١ٝ‬ذا ٿائڑاۿ اځ ‪١٤١ٝ‬ذ‪٥‬‬
‫ٗ‪ ٜٛ‬ر‪٣“ ٥٠‬ي‪١٤١ٝ .‬ذي تسعيع ر‪٠‬ي “‪٣‬ي‪ٝ .‬ام ت‪١٤١‬ذي ديذ‪ٝ ٙ‬اُء دي پيعم دي پڻيَء د‪ ٥‬پاڻ کي‬
‫ت‪ٛ‬ڪ ڇيام ڂ‪ .٥‬ڪ‪١‬ڎ د‪٤‬ڪايام ڂ‪.٥‬‬
‫‪“ 9‬گؽٽ ‪0972‬ع‬
‫ىٍٍِجي صالخڪار‬
‫‪١٤١ٝ‬ذي چيٓ ايڍهائيغر يُ‪١‬ي صاص قالزڪار کي زكي ۾ زؽ‪ ٟ‬ذره ؼعس ‪ٛٝ‬ي‪٣“ ٙ‬يۿ ت‪ٟ٤١‬‬
‫ڪعي ‪٠‬از ۽ ا‪٠‬طاز ؼ‪١‬طس ؿضكيت د‪ ٥‬الز‪ٝ‬ي زك‪٣“ ٥‬ي‪َ٥٣ .‬ء ڄي‪ ٙ‬ها‪٠‬گع ‪١ٛ٣‬طي ‪١٤١ٝ‬ذي ڪ‪ٞ‬عي ۾‬
‫“ئي‪ .‬دريَء هټ ةي‪٤‬ي ‪٥ٝ‬م ڇا‪٥ّ ٟ٤٠‬ر ؼام ڇٺائي‪.ٟ‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذ‪ٝ ٟٝ ٥‬ا‪٠‬طه ‪ .٥٣‬ا‪٠‬طر ۾ اڻتڻ ‪٣‬ئي‪ .‬صيا‪ ٟٚ‬د‪ ٥‬ټع‪٠‬طڈ دت‪ ٙ‬ذ‪ ٟ٣‬۾ کا‪ٝ‬ي ر‪٣‬ي‪٥ٝ .٥٣ ٥‬م پ‪١٤١‬ذي‬
‫چيٓ ايڍهائيغر ڇا‪٣ ٟ٤٠‬ڪ دُٔ‪ ٥‬ڇؼي ڪ‪١‬ڎ د‪٤‬ڪائي ڋڐي‪.٥‬‬
‫‪َ٥٣‬ء ‪١٤١ٝ‬ذي ؼا‪٥٤ٝ‬م اچي هيٺي‪ .‬پڌيائي‪ٟ‬ۿ ‛ڪ‪٤‬ڑم پ‪٥‬رم ۾ هيٺ‪٣“ ٥‬ي‪.ٟ‬܁‚‬
‫‪٥ٝ‬م کيػ د‪٥‬اب ‪ ٢٠‬ڇ‪.٥٠‬‬
‫پڌيائي‪ٟ‬ۿ ‛پعيـام “‪٣‬ي‪ ٟ‬ڋا܁‚‬
‫‪ٝ‬ام صا‪٥ٝ‬ش ر‪٣‬يػ‪.‬‬
‫پڌيائي‪ٟ‬ۿ ‛ ڪ‪٤‬ڑي هيڎم ۾ “‪٣‬ي‪ ٟ‬د‪ ٥‬ڳا‪٤ٚ‬ائي‪ ٢٠ ٟ‬ڂ‪٥‬܁ ‪ٝ‬ام ت‪١٤١‬ذي صاص قالزڪار “‪٣‬يام‪٥ٝ .‬م‬
‫ؼام قالح ڪع‪‚.‬‬
‫‪٥ٝ‬م ڪ‪١‬ڎ کڻي ڇا‪٤٠‬ػ ڇٺ‪ .٥‬چي‪ٜ‬ۿ ‛اځ ت‪٥‬کي ڪيڐاره ټڎائي‪١‬طس ‪¸ -‬ؼ‪١‬ڎي ؿاَعيَء ۾ پعاڻي دهر‬
‫۽ ‪٠‬ئي‪ ٟ‬دهر د‪ ٥‬ڪيڐاره‪‚.‬‬
‫‪َ٥٣‬ء ٽيت‪ ٙ‬تي ټئي ټا‪٥٤٠‬م رکي هي‪٤‬ي ر‪٣‬ي‪ .‬چيائي‪ٟ‬ۿ ‛ا‪ ٥٣‬چڱ‪ ٥‬پي‪ ٥‬ڪعي‪ ٟ‬د‪٥ٝ ٥‬م کي ڂ‪ ٥‬ټڎائي‪.ٟ‬‬
‫ټڎڻ کام پ‪ِ٥‬ء قالح ڇي‪١‬طي ‪ٝ‬امِء ت‪ ٢‬ټي‪ ٟ‬کي ټڎائڻ الئٖ “‪٣‬يۿ يا ‪‚.٢٠‬‬
‫‛اهك ‪ٚ‬ىيٓ ؼائي‪َٟ‬ء د‪ ٥‬ڪيڐاره ُټڎۿ‚ کيػ‪ٚ .‬ىيٓ ؼائي‪َٟ‬ء دي ڪيڐاري ‪ٝ‬ام ةيت ټڎائڻ ؿعهع‬
‫ڪي‪:ٜ‬‬
‫‛‪٣‬ڻڻۿ ‪٣‬ڪ‪ٛ‬ڻۿ ټي‪ٛ‬ي ؼارڻۿ ‪ٝ‬ا‪٠‬ذ‪٤‬يام اي ‪ٝ‬عڋۿ‬
‫هد‪ ٟ٤‬تام ‪ٔ ٢٠‬عقۿ رڋ ه‪١٣‬طي را‪٠‬ط ۾‚‪.‬‬
‫‛گ‪٥٤‬ڈم ۽ گ‪٥٤‬ٽ‪ٟ‬ۿ ديئڻ ڂ‪٥‬را ڇي‪٤١‬ڑاۿ‬
‫ڪڐ‪١ٝ ٟ٣‬ذ‪ ٢٤‬ڪ‪٥‬ٽ‪ٟ‬ۿ ڪڐ‪ ٟ٣‬ها‪٣‬ي ر ڻ دا‚‪.‬‬
‫‛ؼ‪٥‬ر‪٣‬ي‪ٝ ٢‬عي‪ ٟ‬ؼ‪٥‬ٿ کيۿ ت‪ ٢‬دك دا ه‪ ٜ٣‬هؼارۿ‬

‫‪٣‬ڻ ٿاالۿ هڈ‪ ٢٣‬ٿاڪعي‪ٟ‬ۿ “ڇي چاك ل چارۿ‬
‫‪ٝ‬ڃام تيِ تعارۿ ‪ٝ‬ار ت‪٢‬ۿ ‪ٝ‬اره ڂئي‪‚.ٟ‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذي چيٓ ايڍهائيغر َادت دي صالف هڂ ۾ ‪ ٢٠‬ڳا‪٤ٚ‬اي‪ ٥‬۽ ةيت ټڎ‪٠‬طي ر‪٣‬ي‪ .‬چي‪:ٜ‬‬
‫‛هاري هيعاڳي هياۿ ڪات‪ٝ ٟ‬ڃي ڪ‪١‬ڎۿ‬
‫‪ِ٥٣‬ء ؼ‪١‬طم ‪١٣‬ڎۿ د‪ٚ ٥‬ڑ گڐدي ‪ ُٙٚ‬ڂيا‪‚.‬‬
‫–‬
‫‛ڇکيا اهؼع ڇي‪٤١‬ڑاۿ ؼچ‪ ٙ‬گ‪٤‬اري‪٣ ٟ‬تۿ‬
‫اٺئي پ‪٤‬ع چتۿ هو‪ ٟ‬ت‪ ٢٠ ٟ‬هؼعي‪‚.‬‬
‫–‬
‫‛ؼا‪ٚ‬ڪ ؼاز ؼعهد ديۿ ؼع ؼام ؼع ک‪١‬ي‪٥‬ۿ‬
‫‪٠‬يغي تي ‪٠‬ي‪٥‬ۿ ‪ٝ‬ڃ‪ ٥‬ت‪ٞ٤ٝ ٟ٤١‬يع د‪‚.٥‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذي صاص قالزڪار چي‪٥‬ۿ ‛ ؼچ‪ ٙ‬دي ڪالل ‪ٝ‬ام ؼع ک‪١‬ڀات ۽ ؼع ؼ‪٥‬رٺ دي ةيت‪ ٟ‬کي‬
‫ڪيڐاره ڪيئ‪ ٟ‬ڂ‪ ٥‬چئي ؼگ‪٤‬ي‪‚!ٟ‬‬
‫چي‪ٜ‬ۿ ‛اځ ؼ‪٥‬اك ‪ -‬د‪٥‬اب دي ‪ٝ‬سٕ‪٠ ٙ‬ا‪٣‬ي‪ .‬ت‪٥‬م ‪ٝ‬اٺ ڪعي ‪٥ٝ‬د‪٥‬دن دهر د‪ ٥‬ڪيڐاره ټڎ‪:‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذيَء قالزڪار ةيچي‪ ٟ‬ڂي‪١‬طي چي‪٥‬ۿ ‛اياز دي ّغك دا ة‪١‬ط کڻي ا‪ ٟ٤٠‬کي ڪيڐاره ڂ‪ ٥‬چ‪٥‬ي‪!ٟ‬‬
‫ت‪٥‬م َذيب ا‪٠‬ؽام “‪٣‬ي‪‚.ٟ‬‬
‫‪َ٥٣‬ء قتع ڪعي ‪ ٢٠‬ؼگ‪٤‬ي‪ .‬چيائي‪ٟ‬ۿ ‛ڪيڐاري دي ‪٥ٝ‬م کي ‪١ُٝ‬يٰ ت‪ ٢‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬اِء‪‚.‬‬
‫هراڻي‪ٜ‬ۿ ‛ ت‪٥‬م ديڪڐ‪ ٟ٣‬ايتعي ٗطر چار‪١ٝ‬گ ‪٣ ٢٠‬ذي‪٣ ٟ‬اۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ديڪع ‪٥ٝ‬م کام ڪيڐاري دي‬
‫‪١ُٝ‬يٰ ‪ ٢٠‬پڌي‪٣ ٟ‬ا‪ .‬ة‪٤‬عزاكۿ ڪيڐاري دي ‪١ُٝ‬يٰ ةطرامۿ ت‪٥‬کي اياز د‪٣ ٥‬ڪ ةيت ټڎايام ڂ‪١ٝ .٥‬ذ‪٤‬ػ‬
‫اڂا‪٥٤ٕٝ ٢٣‬ل “‪٣‬ي‪:‬‬
‫دي ‪ٝ‬اريَء دي ‪ٝ‬ال تيۿ هيا ؼي ‪ ٢٠‬هرياۿ‬
‫چ‪٥‬ڳي الِء چعياۿ ٗت‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬ڂ‪ٗ ٥‬يط کي!‚‬
‫‪ 05‬د‪٥‬الِء ‪0972‬ع‬
‫ڊراىائي ُفتا‬
‫ؼائي‪١‬طاد دڐ‪ ٟ٣‬ة‪ ٢‬ڪعاچيَء اچڻ د‪ ٥‬اراده ڪ‪١‬طه “‪٣‬يۿ تڐ‪ ٟ٣‬پ‪١٤١‬ذي اچڻ د‪ ٥‬اوالع پ‪١‬طر‪ٟ٣‬‬
‫ڇي‪ ٟ٤١‬اڳ‪٥‬اټ ڇي‪١‬طه “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ؼ‪١‬طس “صعي اوالع ‪٥ٝ‬دب ‪ ٟ٣‬دُٔي ؼائي‪١‬طاد کي د‪ ٟ٤١‬ڇي‪ ٟ٤١‬ڪعاچيَء پ‪٤‬چڻ‪٥٣ ٥‬ۿ ؼ‪ ٥‬ڇي‪ٟ٤١‬‬
‫ڪعاچيَء دي ڄرا‪ٝ‬ائي ‪ٕ٣‬تي د‪٣ ٥‬ڪ ڇي‪.٥٣ ٟ٤١‬‬
‫ڪعاچيَء هاراۿ صاص وعح ٔعيئع رهڄۿ ‪ٚ‬ياٗت “ةاد ۽ ‪٠‬اً‪“ ٜ‬ةاد هاراۿ ؼاك ۾ ټ‪- ٢‬ٽي دُٔا ڄرا‪ٝ‬ائي‬
‫‪ٕ٣‬تا ‪٤ٛٝ‬ائي‪١‬طا “‪ٟ٣‬ۿ د‪ ٟ‬۾ چؤهاٽ‪ ٟ‬تي ةا‪٣‬ي‪٥‬م ټارڻۿ اةتا ؼتتا ‪ُ٠‬عا ‪٣‬ڻڻۿ د‪ٛ‬ؽ‪ ٟ‬ڪعڻۿ د‪٥ٛ‬س ڪڏڻۿ‬
‫۽ ڄا‪ ٢٣‬ڄه‪ ٢٣‬ڪعڻ د‪٤‬ڑا د‪ٕٚ‬عيب ‪ٌ١ٝ‬ع ‪ٌ٠‬ع اي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬ڄرا‪ٝ‬ائي ‪ٕ٣‬تا ‪٤ٛٝ‬ائڻ الِء ڪ‪ ٢٠٥‬ڪ‪ ٥‬ؼتب ڳ‪ٚ٥‬ي‬
‫ڪڏ‪٠‬طا “‪ٝ .ٟ٣‬حاك و‪٥‬ر ‪ -‬گع‪ٝ‬يَء د‪ ٥‬درد‪ ٥‬هڅڻۿ ‪ٝ‬ي‪ ٟ٤١‬د‪ ٢٠ ٥‬هؼڻۿ ۽ دڐ‪ ٟ٣‬هؼڻ ت‪ ٢‬ڋ‪ ٥‬هٺ‪٥‬ۿ ‪٥ٚ‬ؼڻ دي‬
‫ٗي‪ٞ‬ت ۾ ڪ‪ٞ‬يۿ هّيعن! ڪڐ‪ ٟ٣‬ؼياؼي ؼتب ة‪ ٢‬ڳ‪ٚ٥‬ي ڪڏ‪٠‬طا “‪ٟ٣‬ۿ ۽ ‪٣‬ڪطل ڄرا‪ٝ‬ائي ‪ٕ٣‬ت‪٥‬‬
‫‪٤ٛٝ‬ائي‪١‬طا “‪ٝ“ .ٟ٣‬عيت دي دهر ۾ ڄرا‪ٝ‬ائي ‪ٕ٣‬ت‪٤ٛٝ ٥‬ائي گ‪٤‬ع ڪ‪١‬طا ت‪ ٢‬د‪٥٤ٞ‬ريت گ‪٤‬عدي‪ .‬دڐ‪ٟ٣‬‬
‫د‪٥٤ٞ‬ريت ‪١ٛٝ‬طي اڂ‪ ٟ‬ت‪ٌٝ ٢‬ا‪٣‬عا ڪعي “‪ٝ‬عيت دي گ‪٤‬ع ڪ‪١‬طا “‪.ٟ٣‬‬
‫ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬يَء هاره ة‪ ٙ‬ؼ‪١‬ڎ اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬يَء دي چ‪٠٥‬ڍي‪ٞ٠ ٙ‬ائ‪١‬طم دي هڇي اڪحعيت ‪٥ٌ١ٝ‬ر ڪي‪ .٥‬پع‬
‫ڪعاچي دي ٽ‪ Trouble spots ٟ‬دي ر‪٥٣‬اؼي‪ ٟ‬۽ داداگيعم کي ة‪ ٙ‬د‪ ٥‬د‪٥٤ٞ‬ري وعي٘ي ؼام ‪٥ٌ١ٝ‬ر‬
‫ڂيڻ ‪٥ٌ١ٝ‬ر ‪ .٥٣ ٢٠‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ڪذ‪٥ٌ١ٝ ٢٤‬ر زؽي‪ٟ‬ۿ ‪٥ٌ١ٝ‬ر َ‪ٛ‬يۿ ‪٥ٌ١ٝ‬ر از‪ٞ‬ط هّيعن هّيعنۿ ټعم ‪ٝ‬ام‬
‫‪٠‬ڪعي “يا ۽ ؼ‪١‬ڎيَء ټ‪ٚ٥‬يَء دي ة‪ ٙ‬صالف ‪ٌٝ‬ا‪٣‬عم د‪ ٥‬ؼ‪ٛ‬ؽ‪ ٥ٛ‬ؿعهع ڂي‪٣ .٥‬ع ڄرا‪ٝ‬ائي ‪ٕ٣‬تي ها‪٠‬گع‬
‫‪٣‬ڪ ‪ٕ٣‬ت‪٤ٛٝ ٥‬اي‪ ٥‬هي‪٥‬ۿ د‪ ٟ٤١‬۾ ‪ٞ٣‬يـ‪ ٢‬ها‪٠‬گع ڇاچي ڄا‪ ٢٣‬ڄه‪٢٣‬ۿ ڪعتب ةازيۿ گاري‪٥‬م ۽ ةا‪٣‬ي‪٥‬م ڇ‪٠‬ي‪٥‬م ه‬
‫ي‪٥‬م‪ .‬پ‪ٚ٥‬يػ تي ز‪ٞ‬ال ڪيا هيا‪ .‬پڃع ةازي ڪئي هيئي‪ .‬د‪ ٟ٤١‬ڇي‪ ٟ٤١‬ؼائي‪١‬طاد ڪعاچيَء پ‪٤‬چڻ‪٥٣ ٥‬ۿ‬
‫ت‪ ٟ٤١‬ڇي‪ٔ ٟ٤١‬ؽادم دي ڄرا‪ٝ‬ائي ‪ٕ٣‬تي د‪َ ٥‬عهج ‪ٝ .٥٣‬ام کيػ اؼٽيـ‪ ٟ‬هٺڻ هيػ‪.‬‬
‫ؼائي‪١‬طاد ري‪ٝ ٙ‬ام ‪ٚ‬ڃ‪ ٥‬ت‪ٝ ٢‬ڃ‪ٚ ٥‬ڪائڻ ‪ٚ‬ڳ‪ .٥‬کيػ ال‪ ٥ٚ‬کيت ۾ ؼ‪١‬ڎي ‪٥٣‬ٽ‪ ٙ‬دي ٿعؼام پ‪١٤١‬ذي‬
‫‪٣‬ڪ ‪ٝ‬ائٽ دي گ‪٤‬ع پ‪٤‬چڻ‪ .٥٣ ٥‬پڌيائي‪ٟ‬ۿ ٽيڪؽي‪٥‬م ۽ رڪـا ڪڃي “‪ٟ٣‬܁‚‬
‫هراڻي‪‛ .ٜ‬گيعاد‪ ٟ‬۾‪‚.‬‬
‫‛ؼ‪١‬ڎي ‪٥٣‬ٽ‪ ٙ‬تائي‪ ٟ‬ڪيئ‪ ٟ‬پډ‪١‬طاؼي‪ٟ‬܁‚‬
‫‛ٽ‪١‬گ‪٥‬م ري‪ ٙ‬۾ ڋڐي “ي‪٣“ ٥‬ي‪ ٟ‬ڋا܁‚‬
‫‛“‪ ٟ٣‬ت‪ ٢‬ؼاڻ‪‚.‬‬
‫‛ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ‪١٤١ٝ‬ذا ؼائي‪ ٟ‬کڑيَء تي زهر رک‪١‬طاؼي‪ٟ‬ۿ ۽ ؼڎه ‪ٛ٣‬ي ؼ‪١‬ڎي ‪٥٣‬ٽ‪ ٙ‬تي دل پٽي‪١‬طاؼي‪.‚ٟ‬‬
‫ؼ‪١‬ڎي ‪٥٣‬ٽ‪ ٙ‬تائي‪ ٟ‬اؼي‪ ٟ‬پ‪٤‬چي ‪ ٢٠‬ؼگ‪٤‬ياؼي‪ٟ‬ۿ ڋ‪٥‬د‪ ٥‬تي‪٣ ٟ‬ٽي پ‪ ٙ‬هټ پ‪ٚ٥‬يػ ۽ َادتي ٔؽادي‪ٟ‬‬
‫دي هڂ ۾ زةعدؼت پڃع ةازي ‪ٛ٣‬ي ر‪٣‬ي ‪٣‬ئي‪ .‬تي‪٣ ٟ‬ٽيَء دي چؤهاٽي هٽام ةي‪٤‬ي ت‪ٞ‬اؿ‪ ٥‬ڇؼڻ ‪ٚ‬ڳاؼي‪.ٟ‬‬
‫ٔؽا دي پڃع ةازي ڪعي ر‪٣‬يا ‪٣‬ئا ۽ ‪ُ٠‬عا ة‪٣ ٢‬ڻي ر‪٣‬يا ‪٣‬ئا‪٣ .‬ڪ ‪ُ٠‬عه َذيب ‪‛ :٥٣‬اي‪٥‬ب صام ز‪٠‬طن‬
‫ةاد‚‪.‬‬
‫ؼائي‪١‬طاد پڌي‪٥‬ۿ ‛‪٣‬ي اي‪٥‬ب صام دا زا‪ٝ‬ي “‪ ٟ٣‬ڋا܁‚‬

‫هراڻي‪ٜ‬ۿ ‛‪٣‬ي ڪ‪ ٟ٤١‬دا ة‪ ٢‬زا‪ٝ‬ي ‪٠‬ا‪‚.ٟ٣‬‬
‫‛ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء اي‪٥‬ب صام ز‪٠‬طن ةاد ڋ‪ ٥‬ڂا چ‪٥‬م܁‚‬
‫هراڻي‪ٜ‬ۿ ‛دڐ‪ٝ“ ٟ٣‬عيت ‪٣‬ئيۿ تڐ‪٣ ٟ٣‬ي د‪٥٤ٞ‬ريت الِء ٔؽاد ڪ‪١‬طا ‪٣‬ئا‪ .‬د‪٥٤ٞ‬ري وعي٘ي ؼام ة‪ٙ‬‬
‫‪٥ٌ١ٝ‬ر ڂي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٢‬د‪٥٤ٞ‬ريت دي صالف ڂي ةيٺا “‪ٔ .ٟ٣‬ت‪ ٥١‬ؼ‪١‬طم رڳ رڳ ۾ ٿعي‪٣“ ٙ‬ي‪‚.‬‬
‫‛پع ‪٣‬ي “‪ ٟ٣‬ڪيع܁‚‬
‫هراڻي‪ٜ‬ۿ ‛‪٣‬ي ڄرا‪ٝ‬ائي ‪ٕ٣‬تا ‪٤ٛٝ‬ائڻ هارا ‪٠‬اٽڪي “‪ٔ .ٟ٣‬ؽاد ڪعڻ ؼ‪١‬طم پيـ‪٣“ ٥‬ي‪‚.‬‬
‫‪ 09‬د‪٥‬الِء ‪0972‬ع‬
‫ظياظت جّ پيغيتص‬
‫‪٠‬ڑ صام ز٘‪ ٥‬پيْ‪ٞ‬تع ‪٠‬ا‪٣‬ي‪ .‬پع ؼ‪١‬طس دَ‪٥‬يٰ “‪٣‬ي ت‪ٝ ٢‬ڃػ هزي ‪٠‬ازك ڂي‪١‬طي “‪٣‬ي‪ .‬هي‪٤‬ي‪ ٟ‬قطيَء ۾‬
‫ديڪ‪ ٥‬ٿ‪ ٥ٚ٥‬پاڻ تي هزي ‪٠‬ازك ڂيڻ دي دَ‪٥‬يٰ ڪ‪١‬طا “‪٣‬يۿ ؼ‪ ٥‬ٽئي‪ ٟ‬د‪١‬ػ ‪ٝ‬ام ‪٠٥٣‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ةغرگ‪ ٟ‬د‪٥‬‬
‫ٗ‪٥‬ك “‪٣‬ي ت‪ ٢‬ٽئي‪ ٟ‬د‪١‬ػ د‪ ٥‬اق‪٠ ٙ‬ؽ‪ً ٙ‬ا‪٣‬ع ڪعڻ اصالق کام ټا‪٣‬ع “‪٣‬ي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعيۿ ةغرگ‪ ٟ‬د‪٥‬‬
‫ازتعال ڪ‪١‬طيۿ ؼ‪١‬طم رهح کي ص‪٥‬ش ڪ‪١‬طيۿ ٽئي‪ ٟ‬د‪١‬ػ د‪ ٥‬اق‪ٛ‬ي ‪٠‬ا‪ً ٥ٚ‬ا‪٣‬ع ‪٠‬ڃ‪ ٥‬ڪذي‪ .‬ت‪٣٥‬ي‪ٟ‬‬
‫پاڻ ؼياڻا “‪٣‬ي‪ْٝ .٥‬غ تي زهر ڇي‪ .٥‬ت‪٣٥‬ي‪ ٟ‬ص‪٥‬د ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي هي‪١‬طا ت‪٠ ٢‬ڑ صام ز٘‪ ٥‬ڪ‪٤‬ڑي د‪١‬ػ د‪ٞ٠ ٥‬ائ‪١‬طه‬
‫“‪٣‬ي!‬
‫هيذ‪٤‬ڑائيَء ۾ ‪٠‬ڑ صام ز٘ي دَ‪٥‬يٰ ڪئي ت‪ٝ ٢‬ڃػ هزي ‪٠‬ازك ڂي “‪٣‬يۿ ۽ کيػ ا‪٤ٚ‬ال ڂي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪٢‬‬
‫ؼ‪١‬ڎ ۾ ؼ‪١‬طس ز٘ي پارٽيَء ۽ ‛‪٥١ٞ٣‬ا‚ پارٽي‪ ٟ‬د‪ ٥‬ز٘‪ ٥‬پاڻي ة‪١‬ط ڪي‪ ٥‬هي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ا‪٣‬ا هزي ‪ٝ‬ڃػ‬
‫راه‪ٚ‬پ‪١‬ڍيَء ۾ ‪٠‬ازك ڂي‪ ٟ٣ .‬ة‪١‬ا ديع ديۿ تڑ تڪڑ ۾ ‛‪٥١ٞ٣‬ا‚ پارٽي‪ ٟ‬دي تڪڑي ڪا‪ٕ٠‬ع‪٠‬ػ ڪ‪٥‬ٺائيۿ‬
‫د‪ ٟ٤١‬۾ ‪ٝ‬الم د‪١‬ت صام چاټيۿ پعهٔيؽع ؿڪ‪٥‬ر از‪ٞ‬ط د‪١‬ڑيۿ ۽ ٔؽاد َ‪ٛ‬ي صام ديڳڑي ؿعڪت‬
‫ڪئي‪.‬‬
‫ڪا‪ٕ٠‬ع‪٠‬ػ کي صىاب ڪ‪١‬طي ‪٠‬ڑ صام ز٘ي چي‪٥‬ۿ ‛اؼام ؼام ؼ‪١‬ڎ ۾ ‪٠‬ؽ‪٥‬ره ً‪ ٜٛ‬ڂي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪‚.‬‬
‫‪ٝ‬الم د‪١‬ت صام چاټيَء پڌي‪٥‬ۿ ‛ةعادرل ز٘اۿ ؼ‪١‬ڎ ۾ اؼام ؼام ڪ‪٤‬ڑي ٗؽ‪ ٜ‬د‪ ًٜٛ ٥‬ڂي‪٣“ ٥‬ي܁‚‬
‫‪٠‬ڑ صام ز٘ي هراڻي‪٥‬ۿ ‛ټڎ‪٠‬طي‪ ٟ‬ت‪ ٢‬رهئي پ‪٠٥‬طي‪‚.ٟ‬‬
‫‪ٝ‬الم چي‪٥‬ۿ ‛ٿ‪ ٙ‬رهئي پ‪٥‬ام‪٥ٝ .‬م کي ؼ‪٥ٞ‬ري ‪ٝ‬ادعا ټڎاِء ‪ -‬ؼع ةؽتي ڪعي‪‚.‬‬
‫‪٠‬ڑ صام ز٘ي ‪٤٠‬ايت درد‪٠‬اڋ “هاز ۾ چي‪٥‬ۿ ‛‪٥١ٞ٣‬ا رٔي٘‪٥‬ۿ ؼاڂي‪٥‬ۿ ؼ‪١‬ڎ ۾ اؼام دي پارٽي‪ ٟ‬د‪ ٥‬ز٘‪٥‬‬
‫پاڻي ة‪١‬ط ڂي هي‪٣“ ٥‬ي‪‚.‬‬
‫‛ا‪٠ ٥٣‬ا‪ٞٝ‬ڪ‪٣“ ٟ‬ي‪ ‚.‬پعهٔيؽع ؿڪ‪٥‬ر از‪ٞ‬ط د‪١‬ڑي ‪ٝ‬يغ تي ‪ٝ‬ڪ ‪٣‬ڻ‪١‬طي چي‪.٥‬‬
‫‪٠‬ڑ صام ز٘ي چي‪٥‬ۿ ‛‪٥ٝ‬م ز٘ي٘ت ةيام ڪئي “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫ٔؽاد َ‪ٛ‬ي صام ديڳڑي چي‪٥‬ۿ ‛ةعادرل ز٘اۿ ت‪ ٥‬ؿايط أ‪٥‬ا‪ ٟ٣‬تي اَتتار ڪي‪٣“ ٥‬ي‪‚.‬‬
‫‛أ‪٥‬ا‪ ٢٣‬هري ڋا داۿ ادا ديڳڑا‪٠ ‚.‬ڑ صام ز٘ي چي‪٥‬ۿ ‛‪٥ٝ‬م تي هزي ‪٠‬ازك ڂي “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ؼتسام اهلل‚‬
‫‛‪ٝ‬اؿا܂ اهلل‚‬
‫‛‪ٝ‬عزتا‪‚.‬‬
‫هاليت َ‪ٛ‬ي ديڳڑي چي‪٥‬ۿ ‛‪٥ٝ‬م کي هزيَء دا تٕكي‪ ٙ‬ټڎاِء ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ ۾ اؼام دي ‪٥١ٞ٣‬ا پارٽي‪ ٟ‬ؼام‬
‫ڪ‪٤‬ڑي هيڎم ڂي “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛‪٥١ٞ٣‬ا رٔي٘‪٥‬ۿ دهؼت‪٥‬ۿ ۽ ؼاڂي‪٠ ‚.٥‬ڑ صام ز٘ي رهئڻ‪٤‬ارڪي “هاز ۾ چي‪٥‬ۿ ‛ؼ‪١‬ڎي هڇا ًا‪ ٜٚ‬ڂي پيا‬
‫“‪ٟ١٣ .ٟ٣‬ۿ ‪ ٟٛٝ‬کي صت‪ٞ‬ي درهد دا ؼيعا ‪ٝ‬ا‪ٚ‬پڑاۿ ڪ‪ٔ٥‬تا ةعيا‪٠‬ي‪٥‬مۿ زردا ُپالَءۿ ټ‪٥‬ڈ ‪ٝ‬ا‪٠‬ي‪٥‬م کارائڻ ة‪١‬ط‬
‫ڪعي ڋڐيا “‪‚.ٟ٣‬‬
‫ڪڪڑ ۽‬ ‫اهچت‪ٝ ٥‬الم د‪١‬ت صام چاټي اهڋگارهم ڇيئي رهئي پي‪ِ .٥‬ؼ‪١‬گ‪ ٢٤‬ڪڏ‪٠‬طي چيائي‪ٟ‬ۿ ‛ ُ‬
‫ڋيالۿ تتع ۽ ‪٣‬عڻ اؼي‪ ٢٠ ٟ‬کائي‪١‬طاؼي‪ ٟ‬ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ِا‪٣‬ي پکي ۽ دا‪٥٠‬ر زالك ڪيئ‪ ٟ‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬تا‪‚.‬‬
‫پعهٔيؽع ؿڪ‪٥‬ر از‪ٞ‬ط ديڳڑي چي‪٥‬ۿ ‛ديڪ‪ ٥‬اؼام کي صت‪ٞ‬ي درهد دا وُال ‪ ٢٠‬کارائي‪١‬طهۿ ؼ‪٥‬‬
‫‪٣‬عگغ د‪١‬ت ۾ داص‪ ٙ‬ڂي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طه‪‚.‬‬
‫‪ٝ‬الم د‪١‬ت صام چي‪٥‬ۿ ‛ؼ‪١‬ڎ دا ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬ا‪٣‬ڑا ًا‪ ٜٚ‬ت‪٣ ٢٠ ٢‬ئا‪ .‬ڋا ڂي هي‪ ٥‬اڂ‪ٟ‬ۿ د‪ ٥‬اي‪ٞ‬ام ۾‪٥ٚ‬ڇه اچي هي‪٥‬‬
‫اڂ‪‚!ٟ‬‬
‫‪٠‬ڑ صام ز٘ي چي‪٥‬ۿ ‛صت‪ٞ‬ي درهد د‪ menu ٥‬ټڎي ‪٥ٝ‬م کي ةک ‪ٚ‬ڳي “‪٣‬ي‪ .‬اهك پيٽ ٿعي‪٥‬م ڂاۿ ۽ پ‪ِ٥‬ء‬
‫ؼ‪١‬ڎ ۾ ‪ ٟٛٝ‬ؼام ڂي‪١‬طڈ ً‪ ٜٛ‬صالف تسعيڪ ‪٣‬الئڻ دي ‪ ٜ٤ٝ‬د‪ّ“ ٥‬از ڪي‪٥‬م ڂا‪ ‚.‬ؼڀ‪١‬ي ‪٥١ٞ٣‬ائ‪ٟ‬‬
‫رما‪١ٝ‬طي ڇيکاري‪.‬‬
‫‪“ 2 1‬گؽٽ ‪0972‬ع‬
‫ُّچي ىٍَِ جي ورظي‬
‫‪ 3‬ؼيپٽ‪ٞ‬تع ‪ 0972‬ع ڇي‪ ٟ٤١‬د‪ٚ‬يعۿ ةي ا‪٠‬ت‪٤‬ا ة‪٤‬ادرۿ د‪١‬گذ‪ ٥‬۽ ا‪٘٠‬الةي هيٽ‪١‬ا‪ٝ‬ي ٗ‪٥‬ل دي ٌَي‪ ٜ‬ر‪ٞ١٣‬ا‬
‫۽ ر‪٣‬تع ‪٥٣‬چي ‪ ٢٤١ٝ‬دي ٽي‪ ٟ‬هرؼي ‪٣‬ئي‪.‬‬
‫‪٥ٝ‬م ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي‪٥٣ ٥‬ۿ ‪٥٣‬چي ‪ ٢٤١ٝ‬دي ٽي‪ ٟ‬هرؼيَء تي ‪ٛٝ‬ڪ د‪٥‬م اصتارهم صاص ‪ٞ٠‬تع ڪڏ‪٠‬طي‪٥‬م‪.‬‬
‫د‪ٛ‬ؽا ڂي‪١‬طاۿ د‪ ٟ‬۾ ٌَي‪٥٣ ٜ‬چي ‪ ٢٤١ٝ‬کي ؼ‪٥‬ي‪ ٟ‬ؼالل ڪيا هي‪١‬طاۿ د‪٥ٛ‬س ڪڏيا هي‪١‬طاۿ د‪ ٟ‬۾ ٌَي‪ٜ‬‬
‫‪٥٣‬چي ‪ ٢٤١ٝ‬دي ت٘عيعم دا ز‪٥‬اال ڳاڈ‪ ٟ٣‬ةي‪١‬عز تي ‪ٚ‬کي ک‪١‬يا هي‪١‬طا‪ .‬ؼ‪١‬طس تسعيعم دا پ‪ٕٛٞ‬يٽ ۽‬
‫ڪتاةڑا هر‪٣‬ايا هي‪١‬طا‪ .‬ؼ‪١‬طس تك‪٥‬يعهم ک‪١‬ي‪٥‬م هي‪١‬طي‪٥‬م‪ .‬ا‪ ٥٣‬ؼپ ڪذ‪٥ٝ ٢٤‬م ام الِء ؼ‪٥‬چي‪٥٣ ٥‬ۿ ۽‬
‫ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي‪٥٣ ٥‬ۿ د‪٥٣ ٥‬چي ‪ ٢٤١ٝ‬د‪٠‬يا دي ڇتڑي‪ ٙ‬۽ چيڀاٽي‪ ٟٝ٥ٗ ٙ‬الِء “زادي ۽ دطهد‪٤‬ط دي َال‪ٝ‬ت “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪٥٣‬چي ‪ّ ٢٤١ٝ‬الل ٗ‪ ٟٝ٥‬دي پيعم ‪ٝ‬ام ز‪٠‬ذيع ال‪٣‬ي‪١‬طڈم د‪١٤ٝ ٥‬طار “‪٣‬ي‪٥٣ .‬چي ‪ ٢٤١ٝ‬چڃي‪ ٟٝ٥ٗ ٙ‬الِء‬
‫‪٠‬ئي‪ ٟ‬ز‪٠‬طگيَء د‪ٝ ٥‬ؽيسا “‪٣‬ي‪٥٣ .‬چي ‪٘ٔ ٢٠ ٢٤١ٝ‬ه هي‪٤‬ي‪ ٟ‬قطيَء د‪ ٥‬ة‪ٛ‬ڪ‪ ٢‬ا‪٠‬ؽام ذات دي ؼ‪٥ٞ‬ري‬
‫تاريش ۾ ؼپ کام هڇهۿ ؼپ کام ٌَي‪ ٜ‬ا‪٘٠‬الةي ‪ٚ‬يڍر “‪٣‬يۿ د‪٣ ٟ٤١‬ڃيار ة‪١‬ط دطهد‪٤‬ط کي ؼياؼت دي‬
‫تاريش ۾ ‪١ُٝ‬يٰ هاره رخ ڇ‪٣“ ٥٠‬ي‪٥ٝ .‬ت کي ‪٘ٝ‬كط ڇ‪٣“ ٥٠‬ي‪.‬‬
‫‪٥٣‬چي ‪ ٢٤١ٝ‬ام ٗ‪٥‬ل د‪ ٥‬اڳ‪٥‬اڻ ‪٥٣‬ۿ ديڪا پيٽ ؼام پڃع ټڎيۿ ‪ٝ‬ڃي اُگ‪٤‬اڈيۿ پيعي‪ ٟ‬اُگ‪٤‬اڈيۿ ‪ٚ٥ُٞٝ‬ي‬
‫‪٣‬ڃيارمۿ ڇ‪٠‬ڍمۿ پڃعم ۽ ٺڪعم هّيعن ؼام د‪٠‬يا دي ؼپ کام هڇي واٗت “‪ٝ‬عيڪا د‪٘ٝ ٥‬اة‪ ٥ٛ‬ڪي‪٥‬‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬اځ هيٽ‪١‬ا‪ٝ‬ي‪ٝ“ ٟ‬عيڪا کي ا‪٣‬ڑه ؿـطر ڪي‪٣“ ٥‬يۿ د‪ٝ“ ٥‬عيڪي هيٽ‪١‬ال ‪ٝ‬ام ٿډيۿ ‪٠‬ڪعيۿ دام‬
‫ةچائڻ الِء رؼت‪ ٥‬ڳ‪ٚ٥‬ي ر‪٣‬يا “‪٥٣ .ٟ٣‬چي ‪ ٢٤١ٝ‬دي ةي ‪ٝ‬حاك اڳ‪٥‬اڻيَء ‪٣‬يٺ هيٽ‪١‬ا‪ٝ‬ي‪ ٟ‬ا‪ ٥٣‬جاةت ڪعي‬
‫ڇيکاري‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٢‬دطيط ‪٣‬ڃي ارمۿ ايٽ‪ٞ‬ي واٗت ۽ ً‪ ٜٛ‬رؼتي ‪٥ٌٛٝ‬ل ٗ‪ ٟٝ٥‬کي پيڑڻ ‪٠‬ا‪ٞٝ‬ڪ‪٣“ ٟ‬ي‪٣ .‬تي‬
‫‪ٝ‬ام ا‪ ٥٣‬چ‪٥‬ڻ معهري ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام ڂ‪٥‬ۿ ت‪٥ٌٛٝ ٢‬ل ٗ‪٥‬ل د‪ ٥‬ؼپ کام هڇه ‪٣‬ڃيار اتساد “‪٣‬يۿ ؼپ کام هڇه‬
‫‪٣‬يڍرهد‪ ٟ‬ة‪ ٜ‬ټڎي “‪٣‬ي‪ .‬پاڻ ۾ ٺا‪٣“ ٢٣‬يۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ٺڳ‪ٟ‬ۿ ڦ‪٥‬رم ۽ چ‪٥‬رم کام ڋ‪٥‬ٽڪاره زاق‪ ٙ‬ڪعڻ ڇکي‪٥‬‬
‫‪٠‬ا‪٣‬ي‪٥٣ .‬چي ‪ ٟٝ٥ٗ ٢٤١ٝ‬دي “زاديَء ۾ ‪٣‬ڃيارة‪١‬ط دطهد‪٤‬ط ؼام گڐهگڐ څرتيَء د‪٤‬ڑي ‪ٝ‬نت‪٥‬ط ۽ الزهاك‬
‫اتساد ۽ ټڎيَء تي زهر ڇ‪٣“ ٥٠‬ي‪ .‬ؼ‪١‬طس پيْال ‪٘ٔ ٢٠‬ه پ‪١٤١‬ذي ٗ‪٥‬ل الِء “‪٣‬يۿ پع د‪٠‬يا دي ‪٣‬ع اُم ڇتڑي‪٥ٗ ٙ‬ل‬
‫الِء “‪٣‬يۿ ديڪا پع‪ٝ‬ار ۽ ڦع‪ٝ‬ار کام “زادي زاق‪ ٙ‬ڪعڻ دا ص‪٥‬اب ڇؼي ر‪٣‬ي “‪٣‬يۿ ‪١ٝ‬ك‪٥‬ةا رڂي ر‪٣‬ي‬
‫“‪٣‬يۿ يا ؼڎه ؼ‪١‬ئ‪٥‬م دطهد‪٤‬ط ۾ رڅك “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪٥ٝ‬م ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي‪٥٣ ٥‬ۿ ٌَي‪ ٜ‬هيٽ‪١‬ا‪ٝ‬ي ٗ‪٥‬ل دي ٌَي‪ ٜ‬اڳ‪٥‬اڻ ۽ ر‪٣‬تع ‪٥٣‬چي ‪ ٢٤١ٝ‬دي ٽي‪ ٟ‬هرؼيَء کي‬
‫ؿا‪٠‬طار ‪٠٥ٞ٠‬ي ‪٤ٛٝ‬اي‪ ٥‬هي‪١‬طه‪ .‬ا‪٣‬ڑي ‪٠٥ٞ٠‬ي ‪٤ٛٝ‬اي‪ ٥‬هي‪١‬طه د‪ ٥‬ؼا‪ٝ‬عادي ۽ ؼا‪ٝ‬عادي‪ ٟ‬دا ايذ‪١‬ٽ رهح‬
‫تائي‪ ٟ‬ڪ‪١‬تي هي‪١‬طا‪.‬‬
‫‪٥ٝ‬م ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي‪٥٣ ٥‬ۿ ‪٥٣‬چي ‪ ٢٤١ٝ‬دي هرؼي ‪٤ٛٝ‬ائڻ ۾ ؼ‪١‬ڎي ٗ‪٥‬ل ؼڀ‪١‬ي کام گ‪ِ٥‬ء کڻي هي‪١‬طي‪ .‬اؼي‪ٟ‬‬
‫پ‪١٤١‬ذي ‪ٝ٥ٌٛٝ‬يت دا داؼتام ةيام ڪ‪١‬طي ڪ‪١‬طي ص‪ ٖٛ‬ټ‪٥‬ڈي ڪعي ڋڐي “‪٣‬ي‪ .‬اؼام پ‪١٤١‬ذي‬
‫ڇتڑي‪ ٙ‬زا‪ٚ‬تۿ ت‪٤‬ظيتي ۽ ج٘أتي ٗت‪ٙ‬ۿ ڦع‪ٝ‬ار ۽ پع‪ٝ‬ار دا هڇي هاڋ چ‪٠‬ڏهرا ڇ‪٠‬ا “‪ .ٟ٣‬اؼام پاڻ کي‬
‫تسعيعم ۽ ت٘عيعم رؼتي د‪٠‬يا دي ؼپ کام ‪٥ٌٛٝ‬ل ٗ‪٥‬ل جاةت ڪعڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ ڪئي “‪٣‬ي‪ .‬ت‪ٟ٤١‬‬
‫ڪعيۿ ‪٥ٝ‬م ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي‪٥٣ ٥‬ۿ ت‪ ٢‬اؼي‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎيۿ ‪٥٣‬چي ‪ ٢٤١ٝ‬دي هرؼي ا‪٣‬ڑي ر‪٠‬گ ۽ چ‪٠‬گ ؼام‬
‫‪٤ٛٝ‬ائي‪١‬طاؼي‪ ٟ‬د‪٤‬ڑي ‪٠٥ٞ٠‬ي هيٽ‪١‬ا‪ٝ‬ي ‪٤ٛٝ‬ائي‪١‬طا “‪٥ٝ .ٟ٣‬م ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي‪ ٥٣ ٥‬ت‪ ٢‬اؼي‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎيۿ ‪٥٣‬چي ‪٢٤١ٝ‬‬
‫دي هرؼي هڇي پي‪ٞ‬ا‪٠‬ي تي ‪٤ٛٝ‬ائي ِا‪ ٥٣‬جاةت ڪعي ڇيکاري‪١‬طاؼي‪ٟ‬ۿ ت‪٥٣ ٢‬چي ‪٘ٔ ٢٤١ٝ‬ه پ‪١٤١‬ذي‬
‫هيٽ‪١‬ا‪ٝ‬ي ٗ‪٥‬ل د‪٣ ٥‬يعه ‪٠‬ا‪٣‬يۿ ة‪ٛ‬ڪ‪ ٢‬د‪٠‬يا دي ‪٣‬ع ڇتڑي‪ ٙ‬۽ چيڀاٽي‪٥ٗ ٙ‬ل د‪٣ ٥‬يعه “‪٣‬ي‪.‬‬
‫پع اؼام ڪذ‪ ٢٠ ٢٤‬ڪي‪ .٥‬اؼي‪ ٟ‬ؼڎڈيا “‪٣‬ي‪٥‬م‪َ .‬اؿٖ ز‪٣‬ع پياڋ ‪٠‬ا‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬اؼي‪ ٟ‬گ‪٤‬عم دا در ة‪١‬ط‬
‫ڪعي ا‪٘٠‬الب د‪٥‬م ڳا‪٤ٚ‬ي‪٥‬م ڪ‪١‬طڈ “‪٣‬ي‪٥‬م‪.‬‬
‫‪ 3‬ؼيپٽ‪ٞ‬تع تي دڐ‪ٌَ ٟ٣‬ي‪٥٣ ٜ‬چي ‪ ٢٤١ٝ‬دي ٽي‪ ٟ‬هرؼي “ئيۿ اؼام ڪ‪ ٟ١‬۾ ڪپ‪ ٢٤‬هد‪٤‬يۿ اکي‪٥‬م‬
‫ة‪١‬ط ڪعيۿ هات ؼتي ڋڐيا‪٥٣ .‬چي ‪ ٢٤١ٝ‬دي هرؼي صا‪٥ٝ‬ؿيَء ؼام گظري هيئي‪.‬‬
‫‪ 01‬ؼپيٽ‪ٞ‬تع ‪0972‬ع‬
‫‪36‬‬
‫ون يٌّٽ جا روڳ‬
‫‛هم ي‪٠٥‬ٽ ‪ٝ‬ام ڪ‪٤‬ڑا ‪٘٠‬كام ‪٣‬ئا܁‚‬

‫‛هم ي‪٠٥‬ٽ ال‪٥٣‬ر هاري ‪0941‬ع دي ٺ‪٤‬عاَءۿ ۽ ا‪٠‬ڍپي‪١‬ڍ‪٠‬ػ ايڪٽ ‪0947‬ع دي ة‪ٛ‬ڪ‪ ٙ‬صالف‬
‫‪٣‬ي‪‚.٥‬‬
‫‛هم ي‪٠٥‬ٽ دا ‪٘٠‬كام ټڎاي‪‚.٥‬‬
‫‛د‪ٛٞ‬ي ‪٘٠‬كام ټڎاي‪٥‬مۿ يا ٔ٘ه ؼ‪١‬ڎ دا܁‚‬
‫‛ٔ٘ه ؼ‪١‬ڎ د‪٘٠ ٥‬كام ټڎاي‪‚.٥‬‬
‫‛ؼ‪١‬ڎ کيۿ هم ي‪٠٥‬ٽ دي دهرامۿ ‪ No man's land‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي‪ ٥‬هي‪١‬طه ‪‚.٥٣‬‬
‫‛ٺيڪ “‪٣‬ي‪ .‬ټي‪٘٠ ٥‬كام‪‚.‬‬
‫‛ؼ‪١‬ڎ د‪٥‬م ؼ‪٥‬م اُپائي‪١‬طڈ ز‪ٝ‬ي‪٥١‬م ٽڪي ؼيع ٿاڈيۿ ٽڪي ؼيع کاڈا دي زؽاب ؼام ‪٠‬يالل‬
‫ڂي‪١‬طي‪٥‬م ‪٣‬ي‪٥‬م‪‚.‬‬
‫‛ٺيڪ “‪٣‬ي‪ .‬اڳتي‪‚.‬‬
‫‛ پٽي‪٥‬ا‪ٚ‬ي کام هٺي ڪ‪ٞ‬ـ‪١‬ع ۽ ؼيڪعيٽعي‪ ٟ‬تائي‪٥٠ ٟ‬ڪعي‪٥‬م ټي‪ ٟ‬ق‪٥‬ة‪ ٟ‬دي ز‪٥‬ا‪ٚ‬ي ‪٠٥٣‬طي‪٥‬م‬
‫‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬ٿ‪١‬گي ة‪ ٢‬ټا‪٣‬عام ٿعتي ڂي اي‪١‬طه ‪‚.٥٣‬‬
‫‛ةعاةع ‪ -‬اڳتيۿ‚‬
‫‛رهي‪١‬ي‪ ٥‬دي َال رهادي ‪ُٝ‬ا‪ ٟٛٝ‬الِء ال‪٥٣‬ر هڅڻ‪ ٥‬پ‪٠٥‬طه ‪‚.٥٣‬‬
‫‛اڳتي‪‚.‬‬
‫‛ڪارصا‪ ٟ٠‬د‪٥‬م پع‪ٝ‬ٽ‪٥‬م ّيع ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬کي ټڎي ‪ٚ‬يکي ڇ‪٠‬ي‪٥‬م هي‪١‬طي‪٥‬م ‪٣‬ي‪٥‬م‚‪.‬‬
‫‛ةعاةع ‪ -‬اڳتي‪‚.‬‬
‫‛ ‪ٝ‬اك گ‪٤‬عائڻ ۽ ‪ٝ‬اك ټا‪٣‬ع ‪٥ٝ‬ڪ‪ٛ‬ڻ الِء ة‪ ٢‬پع‪ٝ‬ٽ‪٥‬م ټي‪ ٟ‬ق‪٥‬ة‪ ٟ‬دي ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬کي ڇيئي ؼ‪١‬ڎي‪ٝ ٟ‬ڃام ڂاڦي‪٥‬‬
‫هي‪١‬طه ‪‚.٥٣‬‬
‫‛ٺيڪ “‪٣‬ي‪ .‬ټي‪ ٥‬ڪ‪٘٠ ٥‬كام‪‚.‬‬
‫‛پع ڇي‪٤‬ي هاپار ۾ ة‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬کي ‪ٌ٠‬ع ا‪٠‬طاز ڪي‪ ٥‬هي‪١‬طه ‪‚.٥٣‬‬
‫‛ةعاةع ‪ -‬ټي‪ ٥‬ڪذ‪‚.٢٤‬‬
‫‛ڪ‪٥‬ڈم ڪ‪ٛ‬ي‪ ٟٞ‬کي ةچاُء ڇ‪ ٥٠‬هي‪‚.٥‬‬
‫‛ٺيڪ ‪ -‬ټي‪ ٥‬ڋا‪‚.‬‬
‫‛ڪ‪٥‬ڈا ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ ٙ‬ڇ‪٠‬ا هيا‪‚.‬‬
‫‛ڪ‪ ٟ٤١‬ڇ‪٠‬ا ڪ‪٥‬ڈا ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ ٙ‬ؼعٽيٕڪيٽ܁‚‬
‫‛ؼ‪١‬ڎي ڪا‪٥ٝ‬ري‪‚.‬‬
‫‛ؼ‪١‬ڎ د‪٥‬م ز‪ٝ‬ي‪٥١‬م ڪ‪٠ ٟ٤١‬يالل ڪعائي ټي‪ ٟ‬ق‪٥‬ة‪ ٟ‬دي ؼع‪ٝ‬ائيطارم کي هٺي ڇ‪٠‬ي‪٥‬م܁‚‬
‫‛ؼ‪١‬ڎي ڪا‪٥ٝ‬رم ۽ ؼ‪١‬طم ڪالرڪ‪‚.ٟ‬‬
‫‛ا‪ ٟ٤٠‬کي ڋا ‪ٛٝ‬ي‪٥‬܁‚‬
‫‛ةي ا‪٠‬طاز رؿ‪٥‬ت ۽ پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬ؼام دؿ‪١ٞ‬ي دي ؼ‪١‬طۿ ۽ ڪڐ‪ ٟ٣‬ڪڐ‪ ٟ٣‬ڪ‪ ٥‬پعه‪٥ٝ‬ؿ‪ ٟ‬د‪“ ٥‬ؼعه܁‚‬
‫‛ټا‪٣‬عام “ي‪ ٙ‬ڪا‪٥ٝ‬رم ۽ ا‪ ٟ٤٠‬ؼ‪١‬ڎي ڪا‪٥ٝ‬رم ۾ ڪ‪٤‬ڑه ٔعق ‪٥٣‬܁‚‬
‫‛‪ ٟ١٣‬پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬کي هؼاي‪ ٟ١٣ .٥‬پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬کي ٺڳي‪‚!٥‬‬
‫‛ا‪٣‬ڑم ؼ‪١‬ڎي ڪا‪٥ٝ‬رم ؼام ڪ‪٤‬ڑي دٺ ڂيڻ گ‪٤‬عدي܁‚‬
‫‛ ديئ‪ ٟ‬ة‪٥ٛ‬چؽتام ‪ٝ‬ام ّيع ة‪٥ٛ‬چؽتا‪٠‬ي‪ ٟ‬کي پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬ق‪٥‬ة‪ ٟ‬ڇا‪٥ٝ ٟ٤٠‬ڪ‪ٛ‬ي‪ ٥‬پي‪ ٥‬هڅيۿ‬
‫تيئ‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎ ۾ ة‪ ٢‬ڂيڻ گ‪٤‬عدي‪ .‬پ‪ِ٥‬ء دڐ‪ ٟ٣‬ڪ‪٥‬ڈا ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ ٙ‬هرت‪ ٙ‬ٺڳۿ ۽ ټي‪ ٟ‬ق‪٥‬ة‪ ٟ‬دا ڪا‪٥ٝ‬را ؼ‪١‬ڎ‬
‫‪ٝ‬ام پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬ق‪٥‬ة‪ ٟ‬ڇا‪ ٟ٤٠‬رها‪٠‬ا ڂي‪ٟ‬ۿ تڐ‪ ٟ٣‬ا‪ ٟ٤٠‬دي صط‪ٝ‬ت چاڪعيَء الِء ا‪٣‬ڑم ؼ‪١‬ڎي‬
‫ڪا‪٥ٝ‬رم کي ة‪ ٢‬ا‪ ٟ٤٠‬ؼام گڐ پارؼ‪ ٙ‬ڪذي!‚‬
‫‛ٿال ا‪٣‬ڑم ؼ‪١‬ڎي ڪا‪٥ٝ‬رم کي ڪيئ‪ ٟ‬ؼچاڻذي܁‚‬
‫‛چپ ڪع‪ .‬ا‪٣‬ڑه ڪ‪ ٥‬ؼ‪١‬ڎي ڪا‪٥ٝ‬ره ټڎي ‪ ٢٠‬هٺي!‚‬
‫‪09‬ؼيپٽ‪ٞ‬تع ‪0972‬ع‬
‫ُيُء ىٍٍِجّ وطً ٌاُي‬
‫‪ٝ‬ام اڈ‪٥‬ڪ‪ ٥‬ڪا‪ ٜٚ‬ةي ا‪٠‬ت‪٤‬ا ‪٠‬طا‪ٝ‬تۿ ؿعل ۽ ذ‪ٚ‬ت دي ازؽاس ‪ٝ‬ام ‪ٚ‬کي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪ :‬اڈ‪٥‬ڪ‪٥‬‬
‫ڪا‪ّ ٜٚ‬ال‪ٝ‬يَءۿ ‪ٝ‬سعه‪ٝ‬يَء ۽ دالهو‪١‬يَء دي ازؽاس ‪ٝ‬ام ‪ٚ‬کي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪ .‬اڈ‪٥‬ڪ‪ ٥‬ڪا‪ ٜٚ‬ڇڊ ۽‬
‫‪ٝ‬اي‪٥‬ؼيَء ‪ٝ‬ام ‪ٚ‬کي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪ .‬اڈ‪٥‬ڪ‪ ٥‬ڪا‪ ٜٚ‬څرتيَء تي گ‪٥‬ڇا ک‪٥‬ڈيۿ ۽ ڪ‪١‬ڎ د‪٤‬ڪائي ‪ٚ‬کي ر‪٣‬ي‪٥‬‬
‫“‪٣‬يام‪٥ٝ .‬م کي ؿا‪ٚ ٢٣‬ىيٓ زيٓ چي‪٣“ ٥‬ي‪٥ٝ .‬م ‪ٚ‬ىيٓ ؼائي‪َٟ‬ء د‪ ٥‬پارات‪ٗ ٥‬ت‪٥‬ك ڪي‪٣“ ٥‬ي‪٥ٝ .‬م هو‪ٟ‬‬
‫هڅاي‪٣“ ٥‬ي‪٥ٝ .‬م هو‪ ٟ‬هؼاري‪٣“ ٥‬ي‪ٝ .‬ام ‪ٚ‬ىيٓ دي پاراتي د‪ٝ ٥‬ؽتسٖ “‪٣‬يام‪.‬‬
‫چ‪٥‬م ڂاۿ ‪٣‬يُء ت‪١٤١‬ذ‪ ٥‬هو‪٣“ ٟ‬ي‪١٤١ٝ .‬ذ‪ ٥‬هو‪ٟ‬܁ ڪڃي “‪٣‬ي ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬هو‪ٟ‬܁ ديڪڐ‪٣ ٟ٣‬يُء‬
‫‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬هو‪٣“ ٟ‬يۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ‪ٝ‬ام پ‪١٤١‬ذي هو‪ ٟ‬۾ اد‪١‬تي ڋ‪٣“ ٥‬يام܁ ديڪڐ‪٣ ٟ٣‬يُء ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬هو‪٣“ ٟ‬ي‬
‫ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ‪ٝ‬ام پ‪١٤١‬ذي ئي هو‪ ٟ‬۾ دالهو‪ ٟ‬ڋ‪٣“ ٥‬يام܁ ‪ٝ‬ام ڪ‪١٤١‬ذي ٗتني ۾ “‪٣‬يام܁ ائي‪ ٟ‬ت‪٠ ٢‬ا‪٣‬يۿ ‪ٝ‬ام‬
‫ّيعم دي ؼع ز‪ٝ‬ي‪ ٟ‬کي پ‪١٤١‬ذي ز‪ٝ‬ي‪ ٟ‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي هيٺ‪٥٣ ٥‬سۿ ۽ اځ اُتام ةي دص‪ ٙ‬ڪي‪ ٥‬هي‪٣“ ٥‬يام܁ ڪيع‬
‫ڂ‪ ٥‬چ‪٥‬ي ت‪٣ ٢‬يُء ةي زػۿ ةي رز‪ٜ‬ۿ ؼ‪١‬گطك هو‪١٤١ٝ ٟ‬ذ‪ ٥‬هو‪٣“ ٟ‬ي‪ .‬ڪيع ڂ‪ ٥‬چ‪٥‬ي ت‪ ٢‬ڇاچم د‪ ٥‬ڇي‪٢٤‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬هو‪٣“ ٟ‬ي‪.‬‬
‫‪٣‬يُء ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬هو‪٣“ ٟ‬يۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ‪١٤١ٝ‬ذي هو‪ ٟ‬۾ ‪١٤١ٝ‬ذي ټ‪ٚ٥‬يَء الِء ‪ ٢٣٥ٚ‬دي گ‪ٚ٥‬ي ڋ‪٣“ ٥‬ي܁ ‪٣‬يُء‬
‫‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬هو‪٣“ ٟ‬يۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ‪١٤١ٝ‬ذي هو‪ ٟ‬۾ ‪١٤١ٝ‬ذي ټ‪ٚ٥‬يَء دي ‪٠‬ڑيَء تي ‪ ٟ٤١٠‬ڋ‪٣“ ٥‬ي܁ ‪١٤١ٝ‬ذي ټ‪ٚ٥‬يَء‬
‫ؼام ةْطاد ڋ‪٣“ ٥‬ي‪ ًٜٛ .‬ڋ‪٣“ ٥‬ي܁‬
‫‪٥ٝ‬م کي گ‪٠٥‬گ‪ ٥‬هو‪ ٢٠ ٟ‬گ‪٤‬عدي‪٥ٝ .‬م کي ؼ‪١‬ڎيَء ة‪١‬ا ؼ‪١‬ڎ ‪ ٢٠‬گ‪٤‬عدي‪٥ٝ .‬م کي ؿا‪٢٣‬ۿ ؼچ‪ٙ‬ۿ ؼا‪ٝ‬يَء‬
‫کا‪٠‬ؽ‪٥‬اِء ؼ‪١‬ڎ ‪ ٢٠‬گ‪٤‬عدي‪٥ٝ .‬م کي ؼ‪١‬ڎ گ‪٤‬عدي ؼعهاڻ‪ ٟ‬دي‪٥ٝ .‬م کي ؼ‪١‬ڎ گ‪٤‬عدي ؼعهيچ‪ ٟ‬دي‪٥ٝ .‬م‬
‫کي ؼ‪١‬ڎ گ‪٤‬عدي ديذ‪ٝ ٙ‬اُء دي ‪ٚ٥ٚ‬يَء هاري ټ‪ٚ٥‬يَء دي‪.‬‬
‫‪٣‬يَء ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬هو‪٣“ ٟ‬ي܁ ڪيع ڂ‪ ٥‬چ‪٥‬ي ‪٣‬يُء ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬هو‪٣“ ٟ‬ي܁ ڪڃي “‪ ٟ٣‬ا‪٣‬ي ٺپ ٺار ڪ‪١‬طڈۿ‬
‫اؼام کي را‪٠‬طيڪ‪ ٟ‬ؼام پعچائي‪١‬طڈۿ اؼام دي اکي‪ ٟ‬۾ ؼع‪ ٥ٝ‬پائي‪١‬طڈ ر‪٣‬تع ۽ ر‪ٞ١٣‬ا܁ ڪڃي “‪ ٟ٣‬ا‪٣‬ي‬
‫ؼعهيچ ديڪي ؼ‪١‬ڎ الِء ؼا‪ٗ ٢٣‬عةام ڪعڻ دي دَ‪٥‬يٰ ڪ‪١‬طا “‪ٟ٣‬܁‬
‫‪ٝ‬ام ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬يَء دي زٖ الِء ة‪١‬طهق ‪٢٠‬ۿ ة‪ٛ‬ڪ‪ ٢‬ڪـت‪ ٥‬کڻي چؤهاٽي تي ةيٺ‪٣“ ٥‬يام‪٣“ .‬ي ڪ‪٥‬‬
‫ؼضي ديڪ‪٥ٝ ٥‬م ٔ٘يع دي د‪ٚ٥٤‬ي ۾ زٖ هد‪٤‬ي هڅي‪ .‬ؿيش اياز ٿٽائي الِء ‪ٚ‬کي‪٣“ ٥‬ي ت‪٢‬ۿ ‛د‪ ٟ٤١‬هٗت‬
‫ٿٽائيَء د‪ٚ٥٤‬ي د‪ٛ٤‬ي‚ ¸ پع ‪ٝ‬ام ٿٽائي ‪٠‬ا‪٣‬يام‪ٝ .‬ام ڪـت‪ ٥‬کڻي ةيٺ‪٣“ ٥‬يام‪ .‬د‪٤‬ڑي رڂاة‪١‬طي ؼام‬
‫ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬ي کي ‪٠‬يؽت ۽ ‪٠‬اة‪٥‬د ڪعڻ د‪١ٝ ٥‬ك‪٥‬ة‪ ٥‬رڂي‪ ٥‬هي‪٣“ ٥‬يۿ ام دي َ‪ٝ ٙٞ‬ىاةٖۿ د‪ ٟ٤١‬هٗت ٿٽائي‬
‫د‪٥٤‬ك د‪ٛ٤‬ي‪١‬طهۿ ت‪ ٟ٤١‬هٗت ‪٣‬ڪ ة‪ ٢‬ڪ‪١‬ڎ ؼ‪١‬طس د‪٥٤‬ك ۾ ‪ ٢٠‬ڪع‪٠‬طه‪ .‬ڋ‪ ٥‬د‪ ٥‬ام هٗت تائي‪ ٟ‬ج٘أتي‬
‫ٗات‪ ٙ‬اؼام دي ڪ‪ ٟ٤ٛ‬تي ‪٣‬ڪ ة‪ ٢‬ڪ‪١‬ڎ ‪ ٢٠‬ڋڐي‪١‬طا‪.‬‬
‫ڪعاچيَء د‪ ٥‬ؿ‪٤‬ع ؼ‪١‬ڎ ۾ “‪٣‬ي‪ .‬ڪعاچيَء دي ؿ‪٤‬ع ۾ ‪٣‬ڪ ٽي‪ٛ‬ي‪٥‬يغم اؼٽيـ‪٣“ ٟ‬ي‪ .‬ام ٽي‪ٛ‬ي‪٥‬يغم‬
‫تام ‪ٕ٣‬تي ۾ پ‪١‬ذٽي‪ ٢٤‬ڪالڋ پعهگعال ڇيکاري‪ ٥‬هي‪١‬طه “‪٣‬يۿ د‪ ٟ٤١‬ؼام زات‪ ٜ‬کي ‪ٚ‬ت ‪٣‬ڻ‪١‬طي اؼام‬
‫دي “ٗائ‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬يَء الِء پ‪١‬ذ‪٥‬ي‪١ٝ ٢٤‬ٽ زٖ ‪٘ٝ‬عر ڪي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ؼ‪١‬ڎ دي ٽي‪ٛ‬ي‪٥‬يغم اؼٽيـ‪ ٟ‬تام اځ‬
‫ڪ‪ ٢٤ٛ‬اٺ‪ ٟ‬ڄرا‪ ٟٝ‬ڇيکارڻ د‪ ٥‬ؼ‪ٛ‬ؽ‪‛ ٥ٛ‬دـ‪ ٟ‬ت‪ٞ‬حي‪ ‚ٙ‬ؿعهع ڂي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ت‪٣٥‬ام کي ا‪ ٥٣‬ټڎي ةي ا‪٠‬ت‪٤‬ا‬
‫ص‪٥‬ؿي ڂي‪١‬طي ت‪ ٢‬اٺ ئي ڄرا‪ٝ‬ا اڈدهَء دا “‪ .ٟ٣‬چ‪٥‬م ڂا ‪٣‬يُء ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬هو‪٣“ ٟ‬ي! ‪٣‬يُء ٽي‪ٛ‬ي‪٥‬يغم الِء ؼ‪١‬ڎي‬
‫ڄرا‪ٝ‬ا ‪ٚ‬ک‪١‬طڈ “ّا ؼ‪ٛ‬ي‪ٜ‬ۿ ‪ٞٝ‬تاز ‪ٝ‬عزاۿ ‪ٝ‬عاد ‪ٝ‬عزاۿ َ‪ٛ‬ي ةاةاۿ ‪٤ٝ‬تاب ‪ٝ‬ست‪٥‬بۿ ۽ ّغا‪ ٢ٚ‬ٿٽ‪ ٥‬د‪ٛٝ ٥‬ڪ “‪٣‬ي!‬
‫اڈ‪٥‬ڪ‪ ٥‬ڪا‪٥ٝ ٜٚ‬م ‪ٝ‬اي‪٥‬ؼيَء دي ازؽاس ؼام ‪ٚ‬کي‪٣“ ٥‬ي‪٣ .‬يُء ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬هو‪٠ ٟ‬ا‪٣‬ي‪ .‬ديڪڐ‪ٟ٣‬‬
‫‪٣‬يُء ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬هو‪٣“ ٟ‬يۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ‪١٤١ٝ‬ذي هو‪ ٟ‬تي ّيعم د‪ٗ ٥‬تن‪٠ ٥‬ا‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ‪ٝ‬ام ّيع “‪٣‬يام‪ .‬هو‪ ٟ‬۾‬
‫دال هو‪٣“ ٟ‬يام‪.‬‬
‫‪ 2 4‬ڄؼ‪ٞ‬تع ‪0972‬ع‬
‫چي گيّارا جّ ٻهيسان‬
‫اځ ‪“ 2‬ڪٽ‪٥‬ةع ‪0972‬ع چي گي‪٥‬ارا )‪ )Che Guevara‬دي پ‪١‬ذي‪ ٟ‬هرؼي “‪٣‬ي‪ .‬چي گي‪٥‬ارا ً‪ٜٛ‬‬
‫صالف ‪٣‬ڃيار ة‪١‬ط دطهد‪٤‬ط ۽ گ‪٥‬ريال د‪١‬گ دي َال‪ٝ‬ت “‪٣‬ي‪ .‬دڐ‪ ٟ٣‬کام څرتيَء تي ؼخ ‪ٚ‬ڃ‪ ٥‬۽ چڑ‪٣‬ي‪٥‬‬
‫“‪٣‬يۿ تڐ‪ ٟ٣‬کام د‪٠‬يا ‪٣‬غاري‪ ٟ‬ةي ا‪٠‬ت‪٤‬ا ة‪٤‬ادر ۽ ڪ‪٠٥‬ڎر ڇٺا “‪ .ٟ٣‬پع ڪي د‪٥‬څا پ‪١٤١‬ذ‪ّ ٟ‬يع ‪ٚ٥ُٞٝ‬ي‬
‫ڪار‪٠‬ا‪ ٟٝ‬ؼتب ؿذاَت دي “ؼ‪ٞ‬ام د‪ ٥‬ؼخ ڂي پ‪٠٥‬طا “‪ .ٟ٣‬څرتيَء د‪ٝ ٥‬س‪٥‬ر ڂي پ‪٠٥‬طا “‪ .ٟ٣‬چي‬
‫گي‪٥‬ارا ا‪٣‬ڑم ّيع ‪ٚ٥ُٞٝ‬ي ا‪٠‬ؽا‪١ٝ ٟ٠‬ذ‪٤‬ام ‪ .٥٣‬پ‪١٤١‬ذي هو‪ ٟ‬الِء هڈ‪٣‬ڻ ؼُادت “‪٣‬ي‪ .‬پع پ‪١٤١‬ذي هو‪ٟ‬‬
‫کام ټا‪٣‬ع ‪٠‬ڪعيۿ ټئي ڪ‪ ٟ٤١‬ڇتڑي‪٥ٗ ٙ‬ل الِء هڈ‪٣‬ڻۿ ۽ د‪١‬گ د‪٥‬ٽڻ تاريش د‪ٌَ ٥‬ي‪ ٜ‬ڪار‪٠‬ا‪٣“ ٥ٝ‬ي‪.‬‬
‫ڪي‪٥‬ةا کي ؼا‪ٝ‬عادي ايذ‪١‬ٽ‪ ٟ‬دي چ‪١‬تي ‪ٝ‬ام ڪڏائڻ کام پ‪ِ٥‬ءۿ چي گي‪٥‬ارا ة‪ٚ٥‬ي‪٥‬يا دي پيڑي‪ٙ‬‬
‫‪٣‬اري‪ ٟ‬۽ پ‪٥‬ر‪٣‬يت َ‪٥‬ال دي “زاديَء الِءۿ ۽ ‪ٚ‬يٽ‪ٝ“ ٟ‬عيڪا ‪ٝ‬ام ؼا‪ٝ‬عادي‪ ٟ‬دي پاڈ پٽڻ الِء ة‪ٚ٥‬ي‪٥‬يا ۾ داص‪ٙ‬‬
‫ڂي‪ ٟ٣ .٥‬ؼام “ڱعي‪ ٟ‬تي ڳڻڻ ديتعا د‪٥‬څا د‪٥‬ام ‪٣‬ئا‪ .‬هٽ‪٣ ٟ‬ڃيار ة‪َ ٢‬ال رهادي ‪٣‬ئا‪٘ٝ .‬اة‪ ٥ٛ‬ٽي‪١‬ڪ‪ٟ‬ۿ‬
‫دطيط ‪٣‬ڃيارمۿ ۽ تعةيت هرت‪ ٙ‬ص‪٠٥‬ض‪٥‬ار ٔ‪٥‬ج ؼام ‪٥٣‬م‪ .‬چي گي‪٥‬ارا ةيسط ‪ٝ‬ـڪ‪ ٙ‬زا‪ٚ‬ت‪ ٟ‬۾ يار‪ٟ٣‬‬
‫‪٤ٝ‬ي‪١‬ا دت‪ ٟٛ‬۽ ٽڪعم ۾ۿ ‪ٝ‬يطا‪ ٟ٠‬۽ تعائي‪ ٟ‬۾ ة‪ٚ٥‬ي‪٥‬يا دي ص‪٠٥‬ض‪٥‬ار ۽ هزـي ٔ‪٥‬د‪ ٟ‬ؼام گ‪٥‬ريال د‪١‬گ‬
‫‪ٚ‬ڑ‪٠‬طه ر‪٣‬ي‪“ .٥‬زاديَء الِء ‪٣‬ڃيارة‪١‬ط د‪١‬گ دي رهايت کي ‪٠‬ئ‪٥‬م ر‪٠‬گ ڇي‪١‬طه ر‪٣‬ي‪“ .٥‬زادي ا‪٠‬ؽام کام‬
‫ز‪٠‬طگيَء د‪ ٥‬ټ‪ٛ‬يطام هٺ‪١‬طي “‪٣‬ي‪ .‬چي گي‪٥‬ارا څرتيَء کي “زاديَء الِء رت د‪ ٥‬ټ‪ٛ‬يطام ڇ‪“ 2 .٥٠‬ڪٽ‪٥‬ةع‬
‫‪ 0967‬عۿ اځ کام پ‪٥‬را پ‪١‬خ ؼاك اڳۿ چي گي‪٥‬ارا ة‪ٚ٥‬ي‪٥‬يا دي ٔ‪٥‬د‪ ٟ‬ؼام هڈ‪١٣‬طي زص‪ٞ‬ي ڂي‪ٝ“ .٥‬عيڪا‬
‫دي ٔ‪٥‬دي ڪا‪ٚ‬يذ‪ ٟ‬۾ تعةيت هرت‪ ٙ‬ة‪ٚ٥‬ي‪٥‬يا دي ٔ‪٥‬دي ڪپتا‪ ٟ٠‬۽ ‪ٝ‬يذعم کيػ گعٔتار ڪي‪ .٥‬ؼاڳئي‬
‫ڇي‪ ٟ٤١‬دڳ ص‪٥‬ار ‪ CIA‬دي ايذ‪١‬ٽ‪ ٟ‬چي گي‪٥‬ارا کي اؼٽي‪ ٟ‬گ‪ ٟ‬دي گ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬ؼام پعڻ ڪعي ڋڐي‪.٥‬‬
‫پع ‪٥٣‬ؿ‪٥‬ۿ ‪٣‬ي‪٥ٞ‬ۿ ۽ چي گي‪٥‬ارا د‪٤‬ڑا د‪٥‬څا د‪٥‬ام ؼ‪٥‬الئيَء ؼام ‪٥ٝ‬ت “ڇه گ‪٥‬ڇا ‪ ٢٠‬ک‪٥‬ڈي‪١‬طا “‪٥ٝ .ٟ٣‬ت‬
‫ؼ‪١‬طم ‪ٝ‬عميَء د‪ٝ ٥‬ستاج ‪٠٥٣‬طه “‪٣‬ي‪ .‬اؼٽي‪ ٟ‬گ‪ ٟ‬دي گ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬ؼام رت‪ ٥‬ڋاڻ ڂيڻ کام پ‪ِ٥‬ء ة‪ ٢‬چي گي‪٥‬ارا‬
‫ديئعه ‪٠ .٥٣‬يٺ ‪٣‬ڪ ؼپا‪٣‬يَء چي گي‪٥‬ارا دي پاؼعي‪ ٟ‬تي رها‪٥ٚ‬ر رکي گ‪ٚ٥‬ي‪٥‬م ‪٣‬الي‪٥‬م‪“ .‬زاديَء اؼام‬
‫کام ز‪٠‬طگيَء د‪ ٥‬ټ‪ٛ‬يطام هرت‪.٥‬‬
‫چي گي‪٥‬ارا ًا‪٣‬عي وعح ‪ٝ‬عي هي‪ .٥٣ ٥‬پع ‪ ٥٣‬ز‪٠‬طن “‪٣‬ي‪ .‬ڪي‪٥‬ةا کام ٽ‪٥‬ڪي‪٥‬ۿ ۽ ؼا‪ٕ٠‬عا‪٠‬ؽڪ‪ ٥‬کام‬
‫ؼڍ‪٠‬ي تائي‪ ٟ‬د‪٠‬يا دا “زادي پؽ‪١‬ط ‪٥٠‬د‪٥‬ام چي گي‪٥‬ارا دا الڪيٽ پائيۿ ؼ‪١‬طس تك‪٥‬يعهم کڻي رؼت‪ٟ‬ۿ‬
‫چؤهاٽ‪ٟ‬ۿ ڪا‪ٚ‬يذ‪ ٟ‬۽ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽي‪ ٟ‬۾ ا‪٠‬ؽا‪٠‬ي ز٘‪ ٟ‬الِء ز‪ٞ‬ايت د‪ٌٝ ٥‬ا‪٣‬عه ڪ‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬چي گي‪٥‬ارا د‪٠‬يا‬
‫الِء ‪ٝ‬حا‪ٚ‬ي ڪعدار ڂي پي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫چي گي‪٥‬ارا جاةت ڪعي ڇيکاري‪٣“ ٥‬يۿ ت‪“ ٢‬زادي پؽ‪١‬ط د‪١‬گذ‪ ٥‬د‪٥‬ا‪ ٟ٠‬دي دك ۾ تعةيت هرت‪ ٙ‬۽‬
‫دطيط ‪٣‬ڃيارم ؼام د‪١٤‬ذ‪٤‬ي‪ ٙ‬پگ‪٤‬اردار ٔ‪٥‬ج تع ديتعه ة‪ ٢‬ص‪٥‬ف پيطا ‪٠‬ڃي ڪعي ؼگ‪٤‬ي‪٥ٝ ٥٣ .‬ت کي‬
‫ا‪ٞ٣‬يت ‪ ٢٠‬ڇي‪١‬طه ‪ ٟ٣ .٥٣‬الِء ‪٥ٝ‬ت ٗطرتي َ‪ ٙٞ‬کام ؼ‪٥‬اِء ټي ڪاة‪١ُٝ ٢‬يٰ ‪ ٢٠‬رک‪١‬طه ‪ .٥٣‬چي گي‪٥‬ارا ٗ‪ٝ٥‬ي‬
‫۽ ؿضكي “زاديَء کي ز‪٠‬طگيَء تي تعدير ڇي‪١‬طه ‪ .٥٣‬چي گي‪٥‬ارا چ‪٠٥‬طه ‪٥٣‬ۿ ت‪ٔ ٢‬عد د‪٥ٝ ٥‬ت ٗ‪٥‬ل دي‬
‫“زاديَء الِء دطهد‪٤‬ط کي ‪٠‬اڪال ڪعي ‪٠‬ڃ‪ ٥‬ؼگ‪٤‬ي‪ .‬ؼ‪١‬طس ٗ‪٥‬ك “‪٣‬يۿ ت‪٣ ٢‬ڃيار ة‪١‬ط دطهد‪٤‬ط کام‬
‫ڪيٽائي‪١‬طڈ ٗ‪٥ٝ٥‬م ڪڐ‪ ٟ٣‬ة‪“ ٢‬زاديَء د‪ ٟ٤١ٝ ٥‬ڇؼي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬د‪٥ٗ ٟ٤١‬ل دا هيڑ‪٣‬اڋ ‪٣‬ع‬
‫هٗت ‪٥ٝ‬ت الِء تيار ‪٠٥٣‬طا “‪ٟ٣‬ۿ ۽ پ‪١٤١‬ذي هيعيَء کي ‪٣‬ع ر‪٠‬گ رهٽ ۽ هيػ هڳي ۾ ؼچاڻي هٺ‪١‬طا “‪ٟ٣‬ۿ‬
‫ؼي ةيسط ڪار“‪ٝ‬طۿ ۽ ص‪١ٔ٥‬اڋ گ‪٥‬ريال ‪ٚ‬ڑاڪ‪ ٥‬جاةت ڂي‪١‬طا “‪.ٟ٣‬‬
‫چي گي‪٥‬ارا دي ؼ‪٥ٞ‬ري ز‪٠‬طگي ٔعد دي ةيپ‪١‬ا‪ٞ٣ ٢٣‬ت ۽ َغل دي تاريش “‪٣‬ي‪ .‬ڪي‪٥‬ةا دي ا‪٘٠‬الب‬
‫ٿيعيۿ ۽ ة‪ٚ٥‬ي‪٥‬يا دي گ‪٥‬ريال د‪١‬گ دهرام پڻ چي گي‪٥‬ارا کي ؼضت د‪ٝ‬ڪـي ‪٠٥٣‬طي ‪٣‬ئي‪ .‬د‪١‬گ‬
‫‪١ٛ٣‬طيۿيا د‪١٤‬گ‪ ٟ‬۽ ريگؽتام ‪ٝ‬ام ‪١ٚ‬گ‪١٤‬طي کيػ ڪڐ‪ ٟ٣‬ڪڐ‪ ٟ٣‬د‪ٝ‬ڪـيَء د‪ ٥‬زةعدؼت دهره‬
‫پ‪٠٥‬طه ‪ .٥٣‬ةيساك ڂي هي‪١‬طه ‪٥٣‬ۿ پع اڳتي هڅ‪٠‬طڈ هڊۿ ۽ ة‪١‬طهق دي ‪٠‬ا‪ٚ‬يَء ‪ٝ‬ام ‪٠‬ڪع‪٠‬طڈ گ‪ٚ٥‬يَء کي ‪٢٠‬‬
‫رهڪي‪١‬طه ‪ .٥٣‬د‪ٝ‬ڪـيَء دي ‪ٝ‬عض کيػ دؽ‪ٞ‬ا‪٠‬ي وعح ةيسط ڪ‪ٞ‬غهر ڪعي ڋڐي‪ .٥٣ ٥‬پع زٖ دي‬
‫دؽتذ‪ ٥‬۽ “زاديَء دي َا‪ٞٚ‬گيع ‪ٌ٠‬عيي دي پعچار الِء ‪ ٥٣‬ز‪٠‬طگي دي “صعي گ‪٤‬ڑي‪ ٟ‬تائي‪ ٟ‬ايڐي ة‪٤‬ادري‬
‫۽ ؿذاَت ؼام هڈ‪٣‬ي‪٥‬ۿ د‪ ٥‬تاريش ۾ پعي پعي تائي‪ ٟ‬ؼ‪١‬طس جا‪٠‬ي ‪ٌ٠‬ع ‪٠‬ڃ‪ ٥‬اچي‪.‬‬
‫ا‪٣‬ڑه ‪ ٥٣‬چي گي‪٥‬اراۿ د‪ ٟ٤١‬دي ؿ‪٤‬ادت دي اځ پ‪١‬ذي‪ ٟ‬هرؼي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪“ 2‬ڪٽ‪٥‬ةع ‪0972‬ع‬
‫ىعٍيٰ جا ىٍجِارا‬
‫ا‪ٕٚ‬تر دي َعب گ‪٥‬ري‪ٟٛ‬ۿ ؼعهيچ‪ٟ‬ۿ ؿا‪ٚ ٢٣‬ىيٓ دي رؼا‪ٚ‬ي دي ‪٣‬ڪ ڪاپي ڪڃام ‪٣‬ځ ڪعي‬
‫هرتي‪ .‬رؼا‪ٚ‬ي دي ڪاپيۿ يا ‪٠‬ؽض‪٥‬ۿ ديئ‪ ٟ‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٥٤‬ۿ َعة‪ ٟ‬تائي‪ ٟ‬ڪيئ‪ ٟ‬پ‪٤‬ت‪٥‬ۿ ا‪٣‬ا دطا ڪ‪٤‬اڻي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ت‪٣٥‬ام کي ټئي ڪ‪ ٟ٤١‬دُٔي ټڎائتي‪٣ .‬تي ٔ٘ه ايتعه ټڎائڻ ڪأي ڂي‪١‬طهۿ ت‪ ٢‬ا‪ٕٚ‬تر ت‪ٌ١‬ي‪ ٜ‬دا د‪٥‬څا‬
‫ؼ‪١‬ڎ ‪ٝ‬ام ؿا‪ٚ ٢٣‬ىيٓ دي رؼا‪ٚ‬ي دي ‪٣‬ڪ ڪاپي ڪڏائي هيا‪ .‬پ‪ِ٥‬ء ؼُ‪٥‬دي َعب ‪ٝ‬ام ‪٣‬ڪ ؼ‪١‬ڎي‬
‫‪٣‬ځ ڪعي هرتائ‪٥‬م‪ .‬يار کي ک‪١‬ڀي کڻي هي‪٤‬اريائ‪٥‬مۿ ۽ چيائ‪٠٥‬ػ ت‪ ٢‬ؿا‪ ٢٣‬د‪ ٥‬رؼا‪ ٥ٚ‬پڑ‪١٣‬طه هڀ ۽‬
‫ؼ‪١‬طس َعةيَء ۾ تعد‪ ٥ٞ‬ڪ‪١‬طه هڀ‪ .‬ؼ‪١‬ڎي ؼډڻ ڦاڂ‪ ٥‬ت‪ ٢‬ڦتڪڻ ڪ‪٤‬ڑه! ؿا‪ ٢٣‬د‪ ٥‬ڪالل َعب‬
‫گ‪٥‬ري‪ ٟٛ‬کي تعد‪ ٥ٞ‬ڪعي ټڎائي‪١‬طه هي‪.٥‬‬
‫ؼ‪١‬ڎي ؼډڻ دڐ‪ ٟ٣ ٟ٣‬ؼٽ د‪َ ٥‬عةيَء ۾ تعد‪ ٥ٞ‬ڪي‪‛ ٥‬ؼ‪٥‬ر‪٣‬ي‪ٝ ٢‬عي‪ ٟ‬ؼ‪٥‬ٿ کي ت‪ ٢‬دك دا ه‪ٜ٣‬‬
‫هؼار‚ۿ تڐ‪َ ٟ٣‬عب گ‪٥‬ري‪ ٟٛ‬چيػۿ ‛تعس ‪٥ٝ‬الئي‪ .‬هڇي ڪ‪ ٜ‬دي ؿيِء ټڎائي اڂئي‪‚.‬‬
‫ؼ‪١‬ڎي ؼډڻ زيعام ڂي‪ .٥‬چيائي‪ٟ‬ۿ ‛ؿا‪ٚ ٢٣‬ىيٓ دي ؼپ کام زةعدؼت ؿيِء ‪٣‬يَء “‪٣‬يۿ ت‪٢‬ۿ ‛‪٠٥ٝ‬ا‬
‫و‪٥‬ر ؼي‪١‬ا ؼطا ؼ‪١‬ياؼي‪ٔ .ٟ‬ڪع ٔع‪٣‬ي ‪٣‬ځ ۾ ‪ٝ‬اٺ ‪ٝ‬ىا‪ ٍٚ‬ڪ‪‚.ٟ‬‬
‫‪٣‬ڪ َعب اؼٽي‪ ٟ‬گ‪ ٟ‬دي چي‪ٞ‬تع ۾ گ‪ٚ٥‬ي‪٥‬م ٿعي‪١‬طي چي‪٥‬ۿ ‛دؿ‪ ٟٞ‬تي ز‪ٛٞ‬ي ڪعڻ کام اڳ چڱي‬
‫وعح رڂاة‪١‬طي ڪعڻۿ ۽ ‪٣‬ع ‪٣‬ڪ زعڪت تي ‪ٌ٠‬ع رکڻ الِء ؼٺ‪ ٥‬ةيت “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫اؼام دي يار کام ڋعڋ ‪٠‬ڪعي هي‪ .٥‬چيائي‪ٟ‬ۿ ‛ؿا‪ٚ ٢٣‬ىيٓ ا‪ ٟٝ‬د‪ ٥‬ؿاَع “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ت‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬الِء ا‪ ٟٝ‬د‪ ٥‬ؿاَع “‪٣‬يۿ ڋ‪ ٥‬د‪ ٥‬ت‪٥‬م گيطي “‪٣‬ي‪٣ ‚.ٟ‬ڪ ‪٥٠‬د‪٥‬ام گ‪٥‬ري‪ٛ‬ي ؼ‪١‬گي‪ ٟ١‬کي‬
‫رائيٕ‪ ٟٛ‬۾ پضت‪ ٥‬ڪ‪١‬طي چي‪٥‬ۿ ‛اؼام کي صتع ‪ٛٝ‬ي ‪٣‬ئي ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ ۾ ‪٣‬ڪ زةعدؼت د‪١‬گذ‪ ٥‬ؿاَع ڂي‬
‫گظري‪٣“ ٥‬يۿ د‪١٤١‬ذ‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬ؿا‪ٚ ٢٣‬ىيٓ “‪٣‬يۿ ۽ ‪ ٟ٣‬کي ؼ‪١‬ڎ دا ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬يڪتاري تي ڳائي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬اؼي‪ٟ‬‬
‫ؼ‪١‬طس ڪالل دي ڳ‪٥‬ال ۾ ‪٣‬ئاؼي‪ .ٟ‬ت‪٥‬م اؼام کي پ‪٤‬عي‪ ٟ‬ؼٽ هاره ةيت پ‪٥‬ره ڪعي ټڎاِء‪‚.‬‬
‫ؼ‪١‬ڎي ؼډڻ ڪذ‪ ٢٤‬زيعتۿ ۽ ڪذ‪ ٢٤‬اچعج ‪ٝ‬ام پڑ‪٣‬ڻ ‪ٚ‬ڳ‪٥‬ۿ ‛ؼ‪٥‬ر‪٣‬ي‪ٝ ٢‬عي‪ ٟ‬ؼ‪٥‬ٿ کي ت‪ ٢‬دك دا‬
‫ه‪ ٜ٣‬هؼار ¸ ‪٣‬ڻ ٿاالۿ هڈ‪ ٢٣‬ٿاڪعي‪“ ٟ‬ڇي چاك ل چار‪‚.‬‬
‫‛“ڇي چاك ل چار!‚ ‪٣‬ڪ گ‪٥‬ري‪ ٥ٛ‬اٿ‪ ٥‬ڂي هي‪ .٥‬چيائي‪ٝ‛ ‚.ٟ‬ي‪٠٥‬ش ۾ اؼام دي ؼاڂي‪“ ٟ‬ڇه چاك ‪ ٢٠‬چاري‬
‫‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛اڳتي ټڎاِءۿ ؼ‪١‬ڎي ؼډڻ‚‬
‫‛‪٣‬ڻ ٿاالۿ هڈ‪ ٢٣‬ٿاڪعي‪ٟ‬ۿ “ڇي چاك ل چار ‪ٝ-‬ڃام تيِ تعارۿ ‪ٝ‬ار ت‪ٝ ٢‬تاره ڂئي‪‚.ٟ‬‬
‫َعب گ‪٥‬ري‪ ٟٛ‬ؼ‪١‬ڎي ؼډڻ کام پڌي‪٥‬ۿ ‛‪ ٟ٣‬د‪١‬گذ‪ ٥‬ؿاَع د‪ ٥‬ؼ‪٥ٞ‬ره ڪالل تڐ‪ ٟ٣‬يڪتاري تي‬
‫ڳائي‪١‬طا “‪٣‬ي‪‚.٥‬‬
‫‛‪٣‬ا‚‬
‫‛ پع اؼي‪ ٟ‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٥٤‬م ڂا ت‪ ٢‬ؿا‪ٚ ٢٣‬ىيٓ د‪ ٥‬ڪالل ‪ٝ‬ضت‪ ٓٛ‬ڪيٕيت‪ ٟ‬دي ‪ٞ٠‬ائ‪١‬طگي ڪعي ڂ‪.٥‬‬
‫ؼ‪١‬طس ڪذ‪ ٢٤‬ڪالل گ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬دي هؼڪاريۿ رت ۽ ةا‪ ٢٣‬دي ؼعگ‪ ٜ‬تي ڳائڻ د‪٤‬ڑه “‪٣‬ي‪ٝ .‬حاك و‪٥‬رۿ‬
‫‛گ‪٥٤‬ڈم ۽ گ‪٥٤‬ٽ‪ ٟ‬ديئڻ ڂ‪٥‬را ڇي‪٤١‬ڑاۿ‬
‫ڪڐ‪١ٝ ٟ٣‬ذ‪ ٢٤‬ڪ‪٥‬ٽ‪ٟ‬ۿ ڪڐ‪ ٟ٣‬را‪٣‬ي رڻ دا‪‚.‬‬
‫ؼ‪١‬ڎي ؼډڻ کي ڳا‪ ٢٠ ٢٤ٚ‬هڻي‪.‬‬
‫‪٣‬ڪ گ‪٥‬ري‪ٛ‬ي کا‪٠‬ئػ پڌي‪٥‬ۿ ‛ؿا‪ٚ ٢٣‬ىيٓ دي ‪٣‬يَء ؼٽ يڪتاري ؼام ؼ‪٤٠٥‬ت‪١‬طيۿ يا ‪ٝ‬ـي‪ ٟ‬گ‪ٟ‬‬
‫دي گ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬ؼام‪٣ .‬ڻڻ ‪ٛ٣‬ڪ‪ٛ‬ڻ ټي‪ٛ‬ي ؼارڻۿ ‪ٝ‬ا‪٠‬ذ‪٤‬يام اي ‪ٝ‬عڋ‪‚.‬‬
‫ټئي گ‪٥‬ري‪ٛ‬ي چي‪٥‬ۿ ‛‪ٚ‬ىيٓ دي ‪ ٟ٣‬ؼٽ ؼام چه‪ٚ‬ڪ ٺ‪١٤‬طهۿ يا ة‪ ٜ‬گ‪ .٥ٚ٥‬ڪا‪٠‬ڎ ‪ ٟ٤١ٝ‬۾ څڪڑاۿ‬
‫ؼيڪي‪١‬طي ؼ‪٤‬ام‪ .‬د‪٥‬اب ڇي يار܁‚‬
‫يار د‪٥‬اب ‪ ٢٠‬ڇ‪٣ .٥٠‬ڪ هو‪ ٟ‬پعؼت گ‪٥‬ري‪ٛ‬ي کائ‪١‬ػ پڌي‪٥‬ۿ ‛ؿا‪ٚ ٢٣‬ىيٓ ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬الِء ‪٣‬ڪ ‪٠‬ياپ‪٥‬‬
‫ڋڐي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬اؼام ام ‪٠‬ياپي کي کڻي هرت‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ت‪٣٥‬ام ام ‪٠‬ياپي د‪٥٤ٕٝ ٥‬ل ‪ ٢٠‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬گ‪٤‬ڑيا ؼي‬
‫چڑ‪٣‬ياۿ ائي‪ ٟ‬اڂيئي ‪ٝ¸ -‬ئي ‪ٝ‬تي ‪٤ٝ‬عاڻ ۾ پئ‪ ٥‬ٽپ‪ ٥‬ڇيئي ‪ -‬ت‪ٝ ٢‬ي‪٤‬ار ‪ٛٝ‬يئي ؼ‪١‬ڀ‪٥‬ڈه ؼيڻا‪ ٢٣‬ؼي‪‚.ٟ‬‬
‫ؼ‪١‬ڎي ؼډڻ ا‪٠‬ڪار ۾ ڪ‪١‬ڎ ‪٥ٚ‬ڇي‪ ٟ٣ .٥‬د‪ ٥‬څيام يڪتاري ڇا‪.٥٣ ٟ٤٠‬‬
‫‪ 3 0‬ڄؼ‪ٞ‬تع ‪0972‬ع‬
‫فصػتً کي ىعاف ڪصيّ‬
‫اؼام دي ‪ٛٝ‬ڪ دا ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬ڇاچا ةي ا‪٠‬كاف ۽ صارةاز “‪ .ٟ٣‬دڐ‪ ٟ٣‬ڇؼ‪٥‬مۿ ٔعؿت‪ ٟ‬۽ ‪ُٝ‬ك‪ ٟٝ٥‬دي‬
‫کاتيۿ يُ‪١‬ي پ‪ٚ٥‬يػ ڄپارٽ‪ٞ‬ي‪١‬ٽ تي ڦ‪٥‬ڪيا گ‪١ٞ٤‬طا‪ .‬دتي چار ڈڻا گڐةاۿ پ‪ٚ٥‬يػ دي صالف ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طا‪.‬‬
‫ؼياؼي گٕتگ‪ ٥‬تام ڦيعه کائي‪١‬طاۿ ت‪ ٢‬ؼڎه اچي پ‪ٚ٥‬يػ دي اڋ‪ ٟ‬ڪارم تي ةي‪١٤‬طا‪ ٟٞٛٔ .‬۽ ‪٠‬اٽڪ‪ٟ‬‬
‫د‪٥‬م ڳا‪٤ٚ‬ي‪٥‬م ڪ‪١‬طي گ‪ٞ٤‬عي کائي‪١‬طاۿ ت‪ ٢‬ؼڎه اچي پ‪ٚ٥‬يػ دي ڪار‪٠‬ا‪ ٟٝ‬تي د‪٠‬گ ڪ‪١‬طا‪ .‬ا‪٥٣‬‬
‫ؼعاؼع ً‪٣“ ٜٛ‬ي‪ .‬ةْطاد “‪٣‬ي‪ٔ .‬عؿت‪ ٟ‬دي دا‪ ٟٝ‬تي داغ “‪٣‬ي‪ .‬ڋا ڪذيۿ پ‪ٚ٥‬يػ د‪٤‬ڑي پ‪٥‬يتع کاتي‬
‫صالف ڳا‪٤ٚ‬ائڻ اځ د‪ ٥‬دؼت‪٥‬ر ڂي پي‪٣“ ٥‬ي‪ٔ .‬يـ‪ ٟ‬ڂي پي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫ت‪٣٥‬ام کي ديڪڐ‪ٔ ٟ٣‬عؿتي ڇؼڻ د‪ ٥‬ؿ‪٥‬ق ‪٣‬ذيۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ‪ٝ‬اٺڑي ڪعي ڪ‪ ٟ٤١‬پ‪ٚ٥‬يػ ڂاڻي تي‬
‫‪ٛ٣‬يا هڅ‪ .٥‬ا‪٣‬ڑا ‪٤ٝ‬ا‪٠‬ڍا ڇؼڻ الِء ۽ گٕتا ټڎڻ الِء ‪١ٛٝ‬طهۿ د‪ ٥‬رهح کي تعاهت اچي هي‪١‬طه! ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪ٝ‬ام‬
‫دڐ‪ ٟ٣‬ة‪ ٢‬پ‪ٚ٥‬يػ کاتي صالف پت‪ٛ‬ڪ کي ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طه ټڎ‪٠‬طه “‪٣‬يام تڐ‪ ٟ٣‬ا‪٠‬طر ئي ا‪٠‬طر کا‪١ٝ‬طه “‪٣‬يام‪.‬‬
‫‪٣‬يَء ‪ٛٝ‬ڪ ‪٠‬ا‪٣‬ي‪٠ .‬اٗطرم د‪ ٥‬ديػ “‪٣‬ي‪٥ٝ .‬م ٔيك‪ ٥ٛ‬ڪي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٢‬ڪذ‪ ٢٤‬ة‪ ٢‬ڂي پ‪٥‬يۿ ‪ٝ‬ام پ‪ٚ٥‬يػ‬
‫کاتي صالف ‪١ٛ٣‬طڈ پعهپيگ‪١‬ڍا کي اڪي‪ٛ‬ي ؼع ‪ ٟ٤١ٝ‬ڇي‪١‬طسۿ َ‪٥‬ال د‪ ٥‬هات ة‪١‬ط ڪعائي‪١‬طس‪٥َ .‬ا‪ٝ‬ي‬
‫دهر د‪ٝ ٥‬ى‪ٛ‬ب ا‪ ٥٣‬ت‪٠ ٢‬ا‪٣‬يۿ د‪ٝ ٥‬الئڪ‪ ٟ‬کي ‪ٝ‬ٽيَء ۾ ‪ٝ‬الئي ڋڐدي!‬
‫ؼډي ‪ٛٝ‬ڪ ۾ پ‪ٚ٥‬يػ دي ‪ُٝ‬ك‪ٝ٥‬يت د‪ ٥‬ذڪع ڪعڻ الِء ‪٥ٝ‬م کي ‪٣‬الك پاڪؽتام اصتار دا‬
‫ؼ‪٥ٞ‬را قٕسا گ‪٤‬عد‪٥ٝ .ٟ‬م ت‪ ٟ٤١‬ڪعي‪ Random Sample‬کام ڪ‪ ٜ‬هرت‪٣“ ٥‬ي‪ٝ .‬ى‪ٛ‬ب ت‪ ٢‬ڪ‪ ٥‬ة‪٢‬‬
‫َالئ٘‪ ٥‬ڪڻا ا‪٠‬طازي ڪعي چ‪٠٥‬ڍي‪ ٥‬اڂ‪ٜ‬ۿ دتي پ‪ٚ٥‬يػ دي ‪ُٝ‬ك‪٥‬ل ڪعدار کي جاةت ڪعيۿ َ‪٥‬ال د‪٥‬‬
‫هات ة‪١‬ط ڪعائي‪١‬طس‪.‬‬
‫ڪڻا ا‪٠‬طازيَء ۾ ‪ٚ‬ياريَء د‪َ ٥‬الئ٘‪٠ ٥‬ڪت‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‪ٚ‬ياريَء د‪َ ٥‬الئ٘‪ ٥‬ت‪ٞ‬ال هؼيٍ ۽ هڇه “‪٣‬ي‪ٚ .‬ياريَء دا ر‪٣‬اڪ‪ ٥‬ڪعاچيَء دا اق‪٥ٛ‬ڪا ‪ٝ‬ا‪ٚ‬ڪ “‪ٟ٣‬ۿ‬
‫ت‪ ٟ٤١‬ڪعي هٽ‪ ٟ‬پيئڻ دي پاڻيَء د‪٥ُ٘ٝ ٥‬ك ا‪٠‬تٌال ‪٠‬ا‪٣‬يۿ قٕائيَء د‪ ٥‬ة‪١‬طهةؽت ‪٠‬ا‪٣‬ي‪ .‬اؼپتا‪٥ٚ‬م ۽‬
‫اؼڪ‪٥‬ك ‪٠‬ا‪ .ٟ٣‬پع ام ‪ُٝ‬ا‪ٛٝ‬ي ؼام پ‪ٚ٥‬يػ د‪ ٥‬ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬تُ‪٠ ٖٛ‬ا‪٣‬ي‪ .‬ا‪١ٝ ٥٣‬ؽپ‪ ٙ‬ڪارپ‪٥‬ريـ‪ ٟ‬د‪ ٥‬ڪ‪ٜ‬‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬اؼي‪٘ٔ ٟ‬ه پ‪ٚ٥‬يػ ؼام تُ‪ ٖٛ‬رک‪١‬طڈ ‪ُٝ‬ا‪ ٟٛٝ‬تي ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طاؼي‪.ٟ‬‬
‫‪ٚ‬ياريَء دي ټار ټچيۿ ۽ ‪١٠‬ڏي هڇي دي هات تي ز‪١‬يٓ دي د‪٥‬ئا دي اڇي د‪٠ ٥‬ا‪٣“ ٥ٚ‬ي‪ .‬ؼ‪١‬طم‬
‫چ‪٥‬ڻ “‪٣‬ي ت‪ ٢‬ز‪١‬يٓ دي د‪٥‬ئا د‪ ٥‬اڇه هڇي پي‪ٞ‬ا‪٠‬ي تي ‪١ٛ٣‬طه “‪٣‬ي‪ .‬هڇا هڇا گڑ‪٠‬گ د‪٥‬ئاري د‪٥‬ئعم کام‬
‫داي‪ ٟ‬تائي‪ ٟ‬د‪٥‬ئا ۾ داه تي ‪ٚ‬ڳائي ڋڐي‪١‬طا “‪ٚ .ٟ٣‬ياريَء دي ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬د‪٥‬چ‪٥‬ڻ “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬کي‪ ٟ‬صتع “‪٣‬ي ت‪٢‬‬
‫ز‪١‬يٓ د‪ ٥‬اڇه ڪڃي “‪٣‬ي‪ .‬اتي پ‪ٚ٥‬يػ دي ‪ُٝ‬ك‪ٝ٥‬يت جاةت ڪعڻ د‪ ٥‬هاره اچي ڂ‪ .٥‬ڇؼ‪٢٠ ٥‬ۿ ‪ٚ‬ياريَء‬
‫د‪َ ٥‬الئ٘‪ ٥‬ٽ‪ ٟ‬پ‪ٚ٥‬يػ ڂاڻ‪ ٟ‬دي ‪ٌ٠‬ع داريَء ۾ “‪٣‬ي –ڪال ڪ‪٥‬ټۿ ةْطادي ۽ چاڪي‪٥‬اڈه پ‪ٚ٥‬يػ ڂاڻ‪.٥‬‬
‫ٽ‪ ٟ‬ڂاڻ‪ ٟ‬دي ‪٥ٝ‬د‪٥‬دگيَء ۾ ز‪١‬يٓ دي د‪٥‬ئا د‪ ٥‬اڇه ‪ٛ٣‬ي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ٝ ٟ٤١‬ام جاةت ڂئي ڂ‪ ٥‬ت‪ ٢‬پ‪ٚ٥‬يػ‬
‫ٔعؿت‪ ٟ‬دي ٗ‪٥‬ل “‪٣‬يۿ د‪ ٟ‬کي د‪٥‬ئا د‪٤‬ڑي ةڌڑي ؿي ؼام ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬هاؼى‪ ٥‬ڪ‪٤٠٥‬ي‪ .‬کي‪ ٟ‬ا‪٣‬ا ة‪ ٢‬صتع‬
‫‪٠‬ا‪٣‬ي ت‪ ٢‬ز‪١‬يٓ د‪ ٥‬اڇه ڪڃي “‪٣‬ي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي اه پت‪ٛ‬ڪ! پ‪ٚ٥‬يػ کي ةط‪٠‬ال ‪ ٢٠‬ڪع‪.‬‬
‫‪ٚ‬ياريَء دي َالئ٘ي ۾ ‪ٛٝ‬ڪ‪َ٥‬ء ۽ ؼ‪ٚ٥‬ذع دا ؼاٗي صا‪٠‬ا ‪ٛ٣‬ي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬ؼاٗي صا‪ ٥٠‬ا‪٣‬ا داِء “‪٣‬يۿ‬
‫دتي چعسۿ گا‪٠‬ذ‪٥‬ۿ “ٔي‪ٜ‬ۿ راڪيٽ ۽ ‪ٝ‬ارٔي‪١ٛٝ ٟ‬طا “‪ .ٟ٣‬ا‪٣‬ي ؼاٗي صا‪٠‬ا ئي “‪ٟ٣‬ۿ ديڪي ‪٥ٝ‬م‬
‫د‪٤‬ڑم کي ز‪ٝ‬ا‪٠‬ي دي گعدش کام پ‪١‬ا‪ ٢٣‬ڇي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬ا‪٣‬ي ؼاٗي صا‪٠‬ا ئي “‪ٟ٣‬ۿ دتي ز‪٠‬طگيَء د‪٠ ٥‬ظرا‪٥٠‬‬
‫ڇيئيۿ ز‪٠‬طگيَء دي ز٘ي٘ت‪ ٟ‬کام ٔعار زاق‪ ٙ‬ڪت‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ا‪٣‬ي ؼاٗي صا‪٠‬ا ئي “‪ٟ٣‬ۿ دتي زياتيَء دي‬
‫ؿتاب د‪٥ٝ ٥‬ت ؼام پيچ پ‪٠٥‬طه “‪٣‬ي‪ .‬پع َال پت‪ٛ‬ڪ ؼاٗي صا‪ ٟ٠‬دي صالف “‪٣‬ي‪ .‬زڪ‪ٝ٥‬ت ة‪ ٢‬صالف‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬زڪ‪ٝ٥‬ت وعٔام ؼاٗي صا‪ ٟ٠‬تي ة‪١‬طش “‪٣‬ي‪ .‬ؼاٗي صا‪٠‬ا ّيع ٗا‪٠٥٠‬ي “‪ .ٟ٣‬پع اهلل ٿ‪ ٥ٛ‬ڪعي‬
‫پ‪ٚ٥‬يػ دي ٔعؿت‪ ٟ‬د‪ ٥‬د‪ ٟ‬کي ا‪٣‬ا ة‪ ٢‬صتع ‪٠‬ا‪٣‬ي ت‪ٛٝ ٢‬ڪ‪َ٥‬ء ۽ ؼ‪ٚ٥‬ذع دا ؼاٗي صا‪٠‬ا ‪ٚ‬ياريَء ۾ ڪ‪٤‬ڑي‬
‫‪١٣‬ڎ ‪ٛ٣‬ي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬پ‪ٚ٥‬يػ دي ‪ٝ‬الئڪ‪ ٟ‬کي ڪا صتع ڪا‪٤٠‬ي‪َ ٥٣ .‬تادت ۾ ‪ٝ‬ـْ‪٥‬ك “‪ .ٟ٣‬ق‪٥‬ل ۽‬
‫ق‪٥ٛ‬ات دا پاة‪١‬ط “‪ .ٟ٣‬پ‪ٚ٥‬يػ د‪ ٥‬ٿال ؼاٗي صا‪ ٟ٠‬ؼام ڋا هڅيۿ دتي چ‪٥‬رۿ ڄاڪ‪٥‬ۿ ةط‪ُٝ‬اشۿ ّ‪١‬ڍاۿ‬
‫ص‪٠٥‬يۿ ‪٣‬ؽٽعي ؿيٽعۿ ۽ ‪٥ٝ‬م د‪٤‬ڑا ڦٽيچع هڅي گڐ ڂي‪١‬طا “‪ٝ !ٟ٣‬ام راڪيٽ کائي ؼاٗي صا‪٠‬ي دي‬
‫ڪ‪١‬ڍ ۾ ڪعي پ‪٠٥‬طه “‪٣‬يامۿ ۽ ڪذ‪ ٢٤‬ديع الِء ؼپ ڪذ‪ ٢٤‬هؼاري ڋڐي‪١‬طه “‪٣‬يامۿ ۽ ةي‪٥٤‬ؿيَء دي‬
‫َا‪ ٜٚ‬۾ پ‪ٚ٥‬يػ دي ٔعؿت‪ ٟ‬کي دَائ‪٥‬م ڇي‪١‬طه “‪٣‬يامۿ د‪ ٟ‬دي ‪ُٝ‬ك‪ٝ٥‬يت ؼتب ؼاٗي صا‪٠‬ا “ةاد “‪.ٟ٣‬‬
‫ت‪ ٟ٤١‬ڪعيۿ ‪ٚ‬ياريَء دا دهؼت‪ !٥‬پ‪ٚ٥‬يػ کي گ‪٤‬ٽ هڅ ‪ ٢٠‬ڳا‪٤ٚ‬اي‪.٥‬‬
‫‪ 2 0‬د‪٥١‬ري ‪0973‬ع‬
‫عّرت‬
‫ڳا‪ ٢٤ٚ‬پئي ‪ٛ٣‬ي ت‪ ٢‬اؼام دي ؼياؼيۿ ؼ‪ٞ‬ادي ۽ ج٘أتي دطهد‪٤‬ط ۾ ديؽتائي‪٥َ ٟ‬رت‪٥‬م ‪ٝ‬عدم ؼام‬
‫ڪ‪ ٥٤ٛ‬ڪ‪٤ٛ‬ي ۾ ‪ٝ‬الئي ڪ‪ ٢٠ ٜ‬ڪ‪١‬طي‪٥‬مۿ تيؽتائي‪ ٟ‬اؼام دي دطهد‪٤‬ط اڻپ‪٥‬ريۿ ةي ‪١ُٝ‬ي ۽ ةي‬
‫‪٘ٝ‬كط ر‪١٣‬طي‪.‬‬
‫ڳا‪٤ٚ‬ي‪١ٛ٣ ٟ‬طي ڪ‪ ٟ٤١‬هيٽ‪١‬ا‪ٝ‬ي‪ ٟ‬د‪ٝ ٥‬حاك ڇ‪ .٥٠‬هيٽ‪١‬ال دي ةي ‪ٝ‬حاك دطهد‪٤‬ط ۾ ‪ٝ‬عدم ۽ َ‪٥‬رت‪ٟ‬‬
‫ڪ‪ ٥٤ٛ‬ڪ‪٤ٛ‬ي ؼام ‪ٝ‬الئي ڪ‪ ٜ‬ڪي‪ .٥٣ ٥‬اتي رهس د‪ ٥‬ة‪ ٢‬ذڪع “ي‪ .٥‬ټي ‪٤ٝ‬اٿاري د‪١‬گ ۾ دڐ‪ٟ٣‬‬
‫دع‪٥ٔ ٟٝ‬د‪ ٟ‬ذري گ‪٤‬ٽ ؼ‪٥ٞ‬ره رهس ٔتر ڪعي هرت‪٥٣ ٥‬ۿ ‪ٝ‬اؼڪ‪ ٥‬کي هڅي گ‪٤‬يعه ڪي‪٥٣ ٥‬ۿ تڐ‪ٟ٣‬‬
‫رهس دي ‪٣‬ع د‪٥‬ام ‪ٝ‬عدۿ ۽ د‪٥‬ام َ‪٥‬رت دع‪٠ ٟٝ‬ازي‪ ٟ‬د‪٘ٝ ٥‬اة‪ ٥ٛ‬ڪي‪ .٥٣ ٥‬دع‪٥ٔ ٟٝ‬د‪ ٟ‬کي “صعي‬
‫ٔيك‪ ٥ٛ‬ڪ‪١‬طڈ ؿڪؽت ڇ‪٠‬ي ‪٣‬ئائ‪٥‬م‪.‬‬
‫ةسث ‪١ٛ٣‬طي ټ‪ ٟ٤١‬دهؼت چي‪ ٟ‬دي زيعت ا‪٠‬گيغ تعٗيَء د‪ ٥‬ز‪٥‬ا‪ ٥ٚ‬ڇي‪١‬طي چيئع‪ٝ‬ي‪ٝ ٟ‬ائ‪٥‬زي ت‪١‬گ‬
‫د‪٥ٗ ٥‬ك ټڎاي‪ ٥‬ت‪٢‬ۿ ‛‪ُٝ‬اؿعي کي تعٗي پؽ‪١‬ط ٔالزي ة‪١‬يادم تي تُ‪ٞ‬يع ڪعڻ الِء الز‪ٝ‬ي “‪٣‬يۿ ت‪ٛٝ ٢‬ڪ ۾‬
‫َ‪٥‬رت‪ ٟ‬دي ةيپ‪١‬ا‪ ٢٣‬واٗت کي اداگع ڪعيۿ اٗتكادي پيطاهار ۾ زكيطار ڪذي‪‚.‬‬
‫چي‪ ٟ‬دي َ‪٥‬رت دت‪ ٙ‬ٽڪي ڂي‪٣ .‬ع ڪا‪٣‬ي ڂيۿ رؼتا ٺا‪٣‬ي ڂي‪ .‬اؼڪ‪٥‬كۿ ڪا‪ٚ‬يخ ۽ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء‬
‫۾ پڑ‪٣‬ائي ڂيۿ ټ‪٣٥‬اري ڪڏڻ کام هٺي گ‪ٚ٥‬ي ‪٣‬الئڻ تائي‪٣ ٟ‬عڪ‪ ٥‬ڪ‪ ٜ‬ڪعي ڂي‪.‬‬
‫۽ ؼ‪١‬ڎي َ‪٥‬رت!‬
‫‪٣‬ڪ دهؼت چي‪٥‬ۿ ‛ ؼ‪١‬ڎي َ‪٥‬رت دٗيا‪٥٠‬ؼي رهايت‪ ٟ‬۾ ٗيطۿ ۽ ٗ‪٤‬ع دي ڪعٽ‪ ٟ‬۾ ٗاة‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ؼ‪١‬ڎي‬
‫َ‪٥‬رت ‪ٝ‬عد دي ً‪ٜٛ‬ۿ ڇاچۿ ۽ ڇ‪٣‬ڪاَء د‪ ٥‬ؿڪار “‪٣‬ي‪٠ .‬تيذ‪ ٥‬ا‪٠ ٥٣‬ڪت‪٣“ ٥‬يۿ د‪َ ٥‬ال ؼ‪١‬ڎي َ‪٥‬رت‬
‫ه‪ٞ٣‬يۿ ؼ‪١‬ؽائيۿ ‪٥ٝ‬ڳيۿ اڻپڑ‪٣‬ي‪ٙ‬ۿ ‪٣‬يؽي‪ ٙ‬۽ ڄ‪٣“ ٙ٠‬ي‪‚.‬‬
‫ټئي دهؼت اصتالف ڪ‪١‬طي پڌي‪٥‬ۿ ‛ديڪي ؼ‪١‬ڎي ڋ‪٥‬ڪعي‪٥‬م اؼڪ‪ٟٚ٥‬ۿ ڪا‪ٚ‬يذ‪ ٟ‬۽‬
‫ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء ۾ پڑ‪٣‬ي ر‪٣‬ي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬۽ ديڪي ؼ‪١‬ڎي َ‪٥‬رت‪٥‬م ‪٥٠‬ڪعي‪٥‬م ڪعي ر‪٣‬ي‪٥‬م “‪ٟ٣‬ۿ ا‪ ٟ٤٠‬دي‬
‫ةاري ۾ ڪ‪٤‬ڑه راي‪ ٥‬اڂئي܁‚‬
‫‛ا‪٣‬ي هيچاري‪٥‬م هي‪ ٙ‬۾ “‪‚.ٟ٣‬‬
‫‛ڪيئ‪ٟ‬܁‚‬
‫‪ٝ ٟ٣‬حاك ڇيڻ ؿعهع ڪياۿ ‛اؼام دي ڋ‪٥‬ڪعي ديڪڐ‪ ٟ٣‬ڄةيٽع “‪٣‬ي ۽ ةسث ‪ٝ‬تازح‪ ٟ‬۾ زك‪٥‬‬
‫هٺي ڂيۿ ‪ ٟ٣‬الِء چي‪ ٥‬هي‪١‬طهۿ ت‪ ٢‬ڋ‪٥‬ريَء کي ڪ‪ ٥‬ؿعل ئي ڪ‪٤٠٥‬ي! ‪٣‬غارم ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬دي ؼا‪٥٤ٝ‬م ڳا‪٤ٚ‬ائي‬
‫ڂي‪ .‬ڪپ کٽي ڂي‪ .‬ا‪ُ٠‬ال کڻي ڂي! ټڐي ‪ٝ‬عي‪ .‬ڪا ڋ‪٥‬ڪعي ڄرا‪ ٟٝ‬۾ ڪ‪ ٜ‬ڪ‪١‬طيۿ ت‪ ٢‬ڋ‪٥‬ټ ۾ راي‪٥‬‬
‫ڇي‪١‬طا‪ .‬هڇي ‪٠‬اٽڪڻ “‪٣‬يۿ ڄرا‪ ٟٝ‬۾ ڂي ڪ‪ ٜ‬ڪعي! ڪ‪ ٥‬زياُء ڪ‪٤٠٥‬يػ‪ .‬ڪ‪ ٟ٤١‬ڋ‪٥‬ڪعيَء کي‬
‫ڪتاة‪ ٟ‬پڑ‪٣‬ڻ د‪ ٥‬چا‪ ٢٣‬پيطا ڂي‪٥‬ۿ ت‪ ٢‬چ‪٠٥‬طاۿ ڋ‪٥‬ري ڪتاةڻ “‪٣‬ي‪ .‬ڪ‪ ٟ٤١‬ڪ‪ ٜ‬دي ‪٠‬ا‪٣‬ي‪ .‬ديڪڐ‪ٟ٣‬‬
‫ڪ‪ ٟ٤١‬ڋ‪٥‬ڪعيَء کي ‪ٚ‬کڻ د‪ ٥‬ؿ‪٥‬ق “‪٣‬يۿ ۽ ‪ٚ‬کي ڂيۿ ت‪ ٟ٣ ٢‬دي الِء چ‪٠٥‬طاۿ صا‪٠‬طام دي پڳ ۾ ڂي ‪٣‬ځ‬
‫هد‪٤‬ي‪ .‬ڪ‪٤‬اڻي‪٥‬م ڂي ‪ٚ‬کيۿ ت‪٥‬ة‪ !٢٤‬ؿاَعي ة‪ ٢‬ڂي ڪعيۿ ‪٥ٝ‬ال ؿعل د‪ ٥‬ٿعل رکذامِء!‚‬
‫‪٣‬ڪ دهؼت پڌيػۿ ‛ا‪٣‬ي ت‪ ٢‬ڂي‪٥‬م پڑ‪١٣‬طڈ ڋ‪٥‬ڪعي‪٥‬م‪ .‬ديڪي ‪٥٠‬ڪعي ڪ‪ ٟ‬ڂي‪٥‬مۿ ا‪ ٟ٤٠‬دي‬
‫ةاري ۾ ڋا ڂ‪ ٥‬چ‪٥‬ي‪ٟ‬܁‚‬
‫‛ا‪٣‬ي هيچاري‪٥‬م ديئعي دهزخ ۾ “‪ ٟ٣ ‚.ٟ٣‬هراڻي‪٥‬ۿ ‛اؼام دي ‪ُٝ‬اؿعي ۾ ديڪڐ‪ ٟ٣‬ڪا‬
‫ڋ‪٥‬ڪعي ةيپ‪١‬ا‪ ٢٣‬دطهد‪٤‬ط ڪعڻ کام پ‪ِ٥‬ء ۽ دٗيا‪٥٠‬ؼي رهايت‪ ٟ‬کام ةْاهت ڪعي پڑ‪٣‬ي پ‪٥‬ي ڂيۿ ۽‬
‫گعيذ‪٥‬ئيٽ ڂيۿ يا اي‪ ٜ‬اي ڪعي ‪٥٠‬ڪعيَء ۾ گ‪٤‬ڑي ڂيۿ ت‪ ٟ٤١‬ڋ‪٥‬ڪعيَء د‪ ٥‬ديئڻ زعال ڪي‪ ٥‬ڂ‪٥‬‬
‫هڅي‪ .‬چ‪٠٥‬طاۿ ٺيڪ ‪٠‬ا‪٣‬ي! ّيع ‪ٝ‬عدم ؼام ڳا‪٤ٚ‬ائي ڂي! االِء ڪيتعم ؼام ٺ‪٤‬ي‪٣“ ٙ‬ي! ا‪٣‬ڑي‪ ٟ‬ة‪٤‬ادر‬
‫ڋ‪٥‬ڪعي‪ ٟ‬کي ‪٣‬يؽائڻ الِء اؼام دا ڪا‪٠‬ئعۿ ةغدك ۽ ذ‪١٣‬ي ‪ٝ‬عم‪ ٟ‬۾ ‪ٝ‬تتال ڪي ‪ٝ‬عد ٽي‪ٛ‬يٕ‪ ٟ٠٥‬تي‬
‫دڈڪا ڇي‪١‬طا‪ .‬اصالق کام ڪعي‪ ٙ‬صه ‪ٚ‬ک‪١‬طا‪ٝ .‬سٕ‪ ٟٛ‬۾ هي‪٤‬ي ؼ‪١‬طم گالئ‪٥‬م ڪ‪١‬طا‪‚.‬‬
‫‪ٔ 6‬يتعهري ‪0973‬ع‬
‫ػاگصد ۽ ُڪ ظٍڌي ڪاىّرو‬
‫اڈ‪٥‬ڪ‪ ٥‬ذڪع پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬د‪٣“ ٥‬يۿ پعاي‪ ٟ‬۽ څاري‪ ٟ‬د‪٠ ٥‬ا‪٣‬ي‪.‬‬
‫ڪذ‪ ٢٤‬ؼ‪١‬ڎي ‪٥٠‬د‪٥‬ام ؿاگعد ‪٣‬ڪ ؼ‪١‬ڎي ڪا‪٥ٝ‬ري ؼام ‪ٛٝ‬ڻ هيا‪ .‬ڪا‪٥ٝ‬رهۿ ‪٥٣‬مَء “‪٣‬ي ت‪ٝ ٢‬اڻ‪٥٤‬ۿ‬
‫پع ‪٥٣‬ة‪ ٥٤‬دريا‪٣‬ي گ‪٥٤‬ڈي د‪٤‬ڑه ‪ٚ‬ڳ‪١‬طه “‪٣‬ي‪٘ٔ .‬ه ڇؼڻ دي زط تائي‪ ٟ‬دريا‪٣‬ي گ‪٥٤‬ڈي د‪٤‬ڑه “‪٣‬ي‪ .‬ةاٗي‬
‫َادت‪ ٟ‬۾ دريا‪٣‬ي گ‪٥٤‬ڈي دي وتيُت کام اةتڑ “‪٣‬ي‪ .‬ڪاهڈي‪٥‬ۿ ت‪َ ٢‬عش ڪ‪١‬تي هي‪١‬طهۿ ٔعش ڪ‪١‬تي‬
‫هي‪١‬طه‪ .‬ٿتي‪ ٟ‬۾ ڇار پئذي هي‪١‬طا‪ٔ“ .‬يػ دي ڋت اُڇا‪ٝ‬ي هي‪١‬طي‪ .‬ؼڀ‪١‬ي کي صتع پئذي هي‪١‬طي ت‪٢‬‬
‫ڪا‪٥ٝ‬رڪ‪٤ٗ ٥‬ع ڪڃي ‪ ٢٠‬ڪڃي ‪٠‬ازك ڂي‪٣“ ٥‬يۿ يا ڂيڻ هاره “‪٣‬ي‪ .‬ا‪٣‬ڑه “‪٣‬ي ڪا‪٥ٝ‬ره ؼائي‪ٟ‬ۿ د‪ ٟ٤١‬د‪٥‬‬
‫اځ صيعم ؼام ذڪع ڂي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‪٥٠‬د‪٥‬ام ؿاگعدم قتر کام ؿال تائي‪ ٟ‬قازب ة‪٤‬ادر دي “ٔيػ ټا‪٣‬عام چ‪ ٥ٛ‬ڪڏي‪٥‬ۿ تڐ‪ ٟ٣‬ؿال‬
‫د‪٥‬ۿ ؼخ ‪٤ٚ‬ڻ کام ڪذ‪ ٢٤‬ديع اڳ کي‪ٝ ٟ‬الٗات د‪ ٥‬ؿعف ‪٠‬كيب ڂي‪٥ٝ .٥‬م کي صتع ‪٠‬ا‪٣‬ي ت‪ ٥٣ ٢‬ڪ‪٤‬ڑي‬
‫ٗؽ‪ ٜ‬د‪ٝ ٥‬ؽئ‪ ٥ٛ‬کڻي ڪا‪٥ٝ‬ري قازب ڇا‪ ٟ٤٠‬هيا ‪٣‬ئا‪٥ٝ .‬م کي رڳ‪ ٥‬ايتعي صتع “‪٣‬يۿ ت‪ ٥٣ ٢‬ڪ‪ٝ ٥‬ؽئ‪٥ٛ‬‬
‫کڻي ڪا‪٥ٝ‬ري قازب دي “ٔيػ ۾ داص‪ ٙ‬ڂيا ‪٣‬ئا‪.‬‬
‫قازب ة‪٤‬ادر کي اڳ‪٥‬اټ ئي صتع ‪ٛٝ‬ي هيئي ‪٣‬ئيۿ ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎي ؿاگعد کيػ پ‪١٤١‬ذي‪ ٟ‬تڪ‪ٛ‬يٕ‪ ٟ‬۽‬
‫‪ٝ‬ىا‪ٚ‬ت‪ ٟ‬کام هاٗٓ ڪ‪١‬طا‪ .‬ؿاگعد ا‪٠‬طر گ‪٤‬ڑياۿ ت‪ ٢‬ڪا‪٥ٝ‬ري قازب پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬دريا‪٣‬ي گ‪٥٤‬ڈي د‪٤‬ڑه هڇه‬
‫هات ک‪ٚ٥‬ي‪ .٥‬هات ک‪ٚ٥‬ڻ ؼام ؼ‪١‬طس ڪاڪڑهۿ اٺ ‪-‬ڇ‪ ٢٣‬ٿڳ‪ ٙ‬ڇاٺ‪٥‬مۿ ‪٠‬ڑيۿ ‪ٚ‬ڪيَء د‪ ٥‬ڪذ‪ ٢٤‬زك‪٥‬ۿ ۽‬
‫ڪذ‪ ٢٤‬زك‪ ٥‬ڦڦڑم د‪ٌ٠ ٥‬ع “ي‪ .٥‬ڋ‪٥‬ڪعم ايڐه هات اڳ ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ٝ ٢‬اڻ‪َ٥٤‬ء دي ‪ ٟ٤١ٝ‬۾ ‪ٚ‬ڳ‪ ٢٠ ٙ‬ڇٺ‪.٥٣ ٥‬‬
‫هيچارا ‪٣‬يؽذي هيا‪ .‬پ‪ِ٥‬ء ‪ٟ١٣‬ۿ گ‪٤‬گ‪٥٤‬ۿ ةيتا‪٥ٚ‬ۿ ةي ؼعه ۽ ڦاٽ‪ ٙ‬د‪ ٙ٣‬د‪٤‬ڑه “هاز ټڎه‪ .‬اُ‪َ ٥٣‬ذيب “هاز‬
‫ڪا‪٥ٝ‬ري قازب دي هات ‪ٝ‬ام ‪٠‬ڪت‪ .٥٣ ٥‬قازب پڌي‪٥‬ۿ هڈي ڪيا تڪ‪ٛ‬يٓ ‪٣‬ئي ت‪ّ٥ٚ ٜ‬ام ڪ‪٥‬܁‚‬
‫ؿاگعدم دي اڳ‪٥‬اڻ چي‪٥‬ۿ ‛ؼائي‪ ٟ‬اؼي‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎي ؿاگعد “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬اؼام دا ڪي ‪ٚ٥ُٞٝ‬ي ‪ٝ‬ىا‪ٚ‬تا‬
‫“‪‚.ٟ٣‬‬
‫‛هڈي ڪيؽا ‪ٝ‬ىا‪ٚ‬تا‪ .‬هڈي ڪيؽا ؼ‪١‬ڎي ؿاگڑد!‚ ڪا‪٥ٝ‬ري ٗ‪٤‬ع ۾ اي‪١‬طي چي‪٥‬ۿ ‛اڈي ڋ‪٥‬را ‪٥ٚ‬ڌ‬
‫ڪذ‪ ٢٤‬ؼڎره‪ٝ٥ٗ .‬ي ټ‪ٚ٥‬ي ‪ٝ‬ي‪ ٟ‬ةات ڪعه‪‚.‬‬
‫‛ؼائي‪ٟ‬ۿ ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬ي ٿال ّيع ٗ‪ٝ٥‬ي ټ‪ٚ٥‬ي “‪٣‬ي ڋا܁‚ ؿاگعد اڳ‪٥‬اڻ چي‪٥‬ۿ ‛ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬ي ت‪٣ ٢‬تام دي‬
‫اق‪٥ٛ‬ڪي ټ‪ٚ٥‬ي “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛‪ٞ٣‬ارا ٗي‪ٞ‬تي هٗت ادايا صعاب ‪ ٢٠‬ڪعه‪ ‚.‬قازب چي‪٥‬ۿ ‛ٗ‪ٝ٥‬ي ټ‪ٚ٥‬ي ۾ ةات ڪعه‪‚.‬‬
‫‛ؼائي‪ٟ‬ۿ ؼ‪١‬ڎيَء ۾ ڳا‪٤ٚ‬ائڻ ؼام پاڪؽتام ۽ اؼالل صىعي ۾ ‪ ٢٠‬پ‪٠٥‬طه‪ ‚.‬اڳ‪٥‬اڻ ؿاگعد چي‪٥‬ۿ‬
‫‛ت‪٣٥‬ي‪ ٟ‬ة‪ ٢‬ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎي “‪٣‬ي‪٥‬ۿ ؼ‪١‬ڎي ڈاڻ‪ ٥‬ڂا‪‚.‬‬
‫‛هڈي ‪٤٠‬ي‪٥٣ ٟ‬م ‪ٝ‬ي‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎي‚‪.‬‬
‫‛ ؼائي‪ٟ‬ۿ اځ ڪ‪ ٢٤ٛ‬ت‪ّ ٢‬يع ؼ‪١‬ڎي ة‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬ي ؼکي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬ت‪٣٥‬ي‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎي ‪٠٥٣‬طي ؼ‪١‬ڎي ‪ ٢٠‬ڂا‬
‫ڳا‪٤ٚ‬اي‪‚.٥‬‬
‫‛اڈي ؼ‪١‬ڎي ‪ٝ‬ي‪٤٠ ٟ‬ي‪ ٟ‬ةات ڪعهم گا ‪٠‬يۿ هڈي ڪ‪٥‬ئي ت‪٤ٞ‬ارا زهر چ‪ٛ‬تا پڑا ‪٣‬ي ڪيا܁‚‬
‫ؿاگعد اڳ‪٥‬اڻ چي‪٥‬ۿ ‛ ؼائي‪ٟ‬ۿ ا‪ٚ‬ساج صام ة‪٤‬ادر ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط اي‪٥‬ب ک‪٤‬ڑهۿ ؼاةٖ هزيع دٔاعۿ ؼ‪١‬ڎ ۾ ‪ ٢٣٥ٚ‬د‪٥‬‬
‫‪ٝ‬اڻ‪ ) Steel man of Sind) ٥٤‬ة‪ٛ‬ڪ‪ ٙ‬ت‪٣٥‬ام ها‪٠‬گع ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طه ‪ .٥٣‬ڪڃي “‪٣‬ي ‪٥٣‬ۿ ۽ ‪ ٟ٣‬دا ز‪٥‬اري‬
‫ديڪي ؼ‪١‬ڎ دي څرتيَء تي پعهرش هٺي ؼ‪١‬ڎ دا هيؽا‪ ٢٣‬گ‪٤‬اتي ڂيا ‪٣‬ئا܁‚‬
‫‛اڈي هن ‪٥ٚ‬ڌ ‪٤٠‬ي‪٣ ٟ‬ي‪ ٟ‬ت‪ ٥‬ڪيا ‪٥٣‬ا‪ ‚.‬ڪا‪٥ٝ‬ري قازب چي‪٥‬ۿ ‛‪ ٜ٣‬هڈي ڪ‪٥‬ئي اي‪٥‬ب ک‪٤‬ڑه ؼي‬
‫ڪ‪٣ ٜ‬ي ڪيا‪ ٜ٣ .‬ت‪ ٥‬هڈي اؼٽي‪ٝ ٙ‬ي‪“ ٟ‬ف ؼ‪١‬ڎ )‪٣ (Steel man of Sind‬ي‪ .‬اڈي پٽي‪٥‬االۿ ڋ‪٥‬رهم‬
‫ڪ‪ ٥‬څڪا ديڪي‪ٔ“ .‬يػ ؼي ټا‪٣‬ع ‪٠‬ڪاك ده‪‚.‬‬
‫ؿاگعدم پٽي‪٥‬ا‪ٚ‬ي کي تڪ‪ٛ‬يٓ ‪ ٢٠‬ڇ‪٠‬ي‪ .‬ڪا‪٥ٝ‬ري دي “ٔيػ ‪ٝ‬ام ‪٠‬ڪعي هيا‪.‬‬
‫‪ٔ 0 3‬يتعهري ‪0973‬ع‬
‫ظياظي ػعّر‬
‫اځ پ‪١‬ڎر‪٣‬ي‪ٝ ٟ‬ارڂ ‪0973‬ع د‪ ٥‬ڇي‪٣“ ٟ٤١‬ي‪.‬‬

‫اځ ؼعهيچ‪ ٟ‬دي ؼعهيچۿ د‪٥‬څم دي د‪٥‬څيۿ ۽ ؿ‪٤‬يطم دي ؿ‪٤‬يطۿ د‪١‬عك ‪٥٣‬ؿ‪َ٥‬ء دي هرؼيَء د‪٥‬‬
‫ڇي‪٣“ ٟ٤١‬ي‪.‬‬
‫اځ ؼ‪١‬ڎ دي تاريش تام دز ال‪٣‬ڻ د‪ ٥‬ڇي‪٣“ ٟ٤١‬ي‪ .‬اځ هؼاري‪ ٙ‬ةاب کي هردائڻ د‪ ٥‬ڇي‪٣“ ٟ٤١‬ي‪ .‬اځ‬
‫ٗ‪٥‬ك کي ‪ ٢٣٥ٚ‬ڪعڻ د‪ ٥‬ڇي‪٣“ ٟ٤١‬ي‪ .‬اځ ؼ‪١‬ڎ ‪ٝ‬اُء ؼام ڪي‪ ٙ‬هچ‪ ٟ‬هرائڻ د‪ ٥‬ڇي‪٣“ ٟ٤١‬ي‪:‬‬
‫‛څرتي ‪١٤١ٝ‬ذي ‪ٝ‬اُء‬
‫دڐ‪ ٟ٣‬ة‪ ٢‬ت‪٥‬تي اه‪٠‬ط‪ ٢٣‬اي‪١‬طيۿ‬
‫ً‪ ٜٛ‬دي ‪٠‬گعي ڂي‪١‬طيۿ‬
‫رات ڇي‪ ٟ٤١‬کي اڳعي هي‪١‬طي‬
‫۽ کيپ ڪ‪٥‬ڈ دي ڂي‪١‬طيۿ‬
‫ا‪٣‬ڑي هٗت ‪ٝ‬ام اي‪١‬طه ر‪١٣‬طس‬
‫۽ۿ ؼع د‪ ٥‬قطٗ‪ ٥‬ڇي‪١‬طس‪‚.‬‬
‫اځ ؼع ؼ‪٤‬ؽائڻ د‪ ٥‬ڇي‪٣“ ٟ٤١‬ي‪ .‬اځ پ‪١٤١‬ذي‪ ٟ‬ڪ‪٥‬تا‪٣‬ي‪ ٟ‬ڇا‪ ٟ٤٠‬ڇؼڻ د‪ ٥‬ڇي‪٣“ ٟ٤١‬ي‪ .‬اځ پ‪١٤١‬ذي‬
‫پاڻ تي َطا‪ٚ‬ت هي‪٤‬ارڻ د‪ ٥‬ڇي‪٣“ ٟ٤١‬ي‪.‬‬
‫اؼي‪ٝ ٟ‬اميَء دا ا‪ٝ‬ي‪٣“ ٟ‬ي‪٥‬م اؼي‪٥٣ ٟ‬ؿ‪َ٥‬ء دي هچ‪ ٟ‬دا هارث “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬اؼي‪ ٟ‬تاريش ؼاز ‪٠‬ؽ‪ ٙ‬دا‬
‫اڻؽ‪٤٠٥‬ام ؼپ‪٥‬ت “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬اؼام ؼ‪١‬ڎ دي ؼع ز‪ٝ‬ي‪ ٟ‬کي ‪ٚ‬ډاي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫اځ اؼي‪0843 ٟ‬ع ڇا‪ ٟ٤١ٝ ٟ٤٠‬هرائي ڇؼ‪٥‬م ڂا‪ .‬اؼي‪ ٟ‬پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬ټ‪٥‬ڈم ڪ‪ ٟ١‬ؼام گ‪٥٤‬ڈم دي‬
‫‪٣‬ڻڪارۿ ت‪٥ٛ‬ارم دي د‪٤‬ڻڪارۿ ت‪٥‬ة‪ ٟ‬دي گذگ‪٥‬ڈۿ ۽ زص‪ٞ‬ي‪ ٟ‬دي چيچالئڻ د‪“ ٥‬هاز ټڎهم ڂا‪ .‬اؼي‪ ٟ‬اځ‬
‫ڪ‪١‬ڎ هرائي ‪ٝ‬اميَء ڇا‪ ٟ٤٠‬ڇؼ‪٥‬م ڂاۿ ۽ د‪٥‬څم کيۿ ۽ ؼعهيچ‪ ٟ‬کي ؼ‪١‬ڎ الِء ؼا‪ ٢٣‬ڇي‪١‬طي ڇؼ‪٥‬م ڂا‪.‬‬
‫هٗت دي پيچعم تام ؿذاَت دا ‪٘٠‬ؾ ڄٺا ‪٠‬ا‪ٟ٣‬ۿ ٔ٘ه ‪ٚ‬ٽذي هيا “‪ .ٟ٣‬زص‪ ٜ‬ٿعيا ‪٠‬ا‪ٟ٣‬ۿ ٔ٘ه ذ‪ٟ٣‬‬
‫تام ‪٤ٚ‬ي هيا “‪ٝ .ٟ٣‬ياڻيَء ۽ دټي دي د‪١‬گي‪ ٟ‬۾ ‪ٚ‬ڳ‪ ٙ‬ةڑڋ‪٥‬م اؼام دي ؼي‪١‬ي ۾ ڦاڂ‪ٟ٣“ ٙ‬ۿ ‪٠‬ڪتي‪٥‬م‬
‫‪٠‬ا‪.ٟ٣‬‬
‫اؼي‪ ٟ‬ڪ‪ ٟ٤١‬رؼتيۿ يا گ‪٤‬ٽيَء تي د‪١‬عك ‪٥٣‬ش ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط د‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬ڇؼي ص‪٥‬ش ڂي‪٥‬م ڂا‪٥ٗ .‬ل د‪ ٥‬ؼياؼي‬
‫ؿُ‪٥‬ر دڐ‪ ٟ٣‬ت‪ٞ‬ال ‪٣‬يٺا‪٣‬ي‪ ٟ‬ؼىر تي ‪٠٥٣‬طه “‪٣‬يۿ تڐ‪ ٟ٣‬ڪ‪ٔ ٟ٤١‬ٽ پاپ تي ةيٺ‪ ٙ‬ؼي‪١ٞ‬ٽ دي تضتي‬
‫تي پ‪١٤١‬ذي د‪٥‬څي د‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬ڇؼي ص‪٥‬ؿي ڂي‪١‬طي “‪٣‬ي‪ .‬ام د‪٥‬څي دي ٗ‪٥‬ك ڇا‪ ٟ٤٠‬څيام ‪ ٢٠‬هي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ام‬
‫د‪٥‬څي دي دطهد‪٤‬ط ڇا‪ ٟ٤٠‬صياك ‪ ٢٠‬هي‪١‬طه “‪٣‬ي‪.‬‬
‫هم ي‪٠٥‬ٽ ديڪي هي‪ ٙ‬ه‪٣‬اياۿ ت‪ ٟ‬۾ ؼپ کام صىع‪٠‬اڋ هارۿ اؼام کي ‪ٝ‬اميَء کام ڪٽي څار‬
‫ڪعڻ د‪١ٝ ٥‬ك‪٥‬ة‪ .٥٣ ٥‬ڪاة‪ّ ٢‬يعت ‪١ٝ‬ط ٗ‪٥‬ل پ‪١٤١‬ذي تاريش کام ڪٽذي ز‪٠‬ط‪ ٢٣‬ر‪٣‬ي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طي‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬اؼام کي ةاٗاَطي ‪ٝ‬ارڻ دي ؼٽ ؼٽي هيئي ‪٣‬ئي‪ .‬اؼڪ‪ ٟٚ٥‬۽ ڪا‪ٚ‬يذ‪ ٟ‬دي ‪٠‬كاب ‪ٝ‬ام ؼ‪١‬ڎ‬
‫دي تاريش ۽ داگعأيَء کي څار ڪي‪ ٥‬هي‪ .٥‬ؼ‪١‬ڎ دي تاريش پڑ‪٣‬ائڻ کي ّيع معهري ٗعار ڇ‪ ٥٠‬هي‪ .٥‬ا‪ ٥٣‬هم‬
‫ي‪٠٥‬ٽ د‪٤ٗ ٥‬عي دهر ‪.٥٣‬‬
‫اځ هم ي‪٠٥‬ٽ ‪٠‬ا‪٣‬ي (ټڎڻ ۾ اچي ڂ‪ ٥‬ت‪٠ ٢‬ا‪٣‬ي) پع ‪٠‬كاب ۾ ؼ‪١‬ڎ دي تاريش ؿا‪٠ ٙٝ‬ا‪٣‬يۿ ټارم ۽‬
‫ؿاگعدم کي ‪ ْٟٛٝ‬دي ؼ‪ٛ‬ى‪١‬ت‪ ٟ‬۽ د‪ٛ٣‬يَء دي درټار دي ةاري ۾ ت‪ ٢‬پڑ‪٣‬اي‪ ٥‬هڅي ڂ‪ ٥‬پع ؼ‪١‬ڎ دي‬
‫زيطر“ةاد دي تاريش دي ةاري ۾ ڪذ‪ ٢٤‬ة‪ ٢‬ټڎاي‪ ٢٠ ٥‬ڂ‪ ٥‬هڅي‪ .‬اؼي‪ ٟ‬زيطر“ةاد دي رؼاال رهڄ د‪٠ ٥‬ا‪٥ٚ‬‬
‫د‪١‬عك ‪٥٣‬ش ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط ؿ‪٤‬يط پڑ‪٣‬ي ص‪٥‬ش ڂي‪٥‬م ڂا‪ .‬اؼام د‪ ٥‬ؼياؼي ؿُ‪٥‬ر ت‪ٞ‬ال ‪٣‬يٺا‪٣‬ي‪ ٟ‬ؼىر تي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫اؼي‪٥٣ ٟ‬ؿ‪َ٥‬ء دا هارث “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬پع اټاال اټاالۿ اڻ ؼ‪٤٠٥‬ام!‬
‫‪ٝ 05‬ارڂ ‪0973‬ع‬
‫ةِاريۿ ةٍگاني ۽ ظٍڌ‬
‫هيچارا ‪ٝ‬ؽڪي‪ٟ‬ۿ ‪٥ٌٛٝ‬ل ۽ ةيساك ة‪٤‬اري ة‪١‬گالديؾ ‪ٝ‬ام ٿډيۿ ‪٣‬غارم دي تُطاد ۾ ؼ‪١‬ڎ ۾ پ‪١‬ا‪٢٣‬‬
‫هٺي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬اؼي‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎي ص‪٥‬ش ‪٠‬كيب “‪٣‬ي‪٥‬م د‪ٞ٣ ٥‬يـ‪ ٢‬ها‪٠‬گع ‪ٞ٤ٝ‬ام ‪٥٠‬ازيَء د‪ ٥‬ؿعف اؼام کي‬
‫ئي ‪ٛٝ‬ي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬درز٘ي٘تۿ اؼي‪ٞ٤ٝ ٟ‬ام ‪٥٠‬ازيَء ۾ د‪٠‬يا دا چئ‪ٞ‬پي‪٣“ ٟ‬ي‪٥‬م‪ .‬اؼام دي ؼٽاد‪٤‬ي ؼڀاَء‬
‫دي ‪٣‬ع ‪١٣‬ڎ ‪٣‬اڋ “‪٣‬ي‪ٝ .‬ام هڅاَء کام ڪ‪٠ ٜ‬ڃ‪ ٥‬هٺام‪ .‬ديڪڐ‪ ٟ٣‬ائي‪٣ ٢٠ ٟ‬ذي ‪٣‬اۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ‪٣‬ڪ ة‪ ٢‬ة‪٤‬اري‬
‫ة‪١‬گاك ‪ٝ‬ام ٿډي اچي ؼ‪١‬ڎ ۾ پ‪١‬ا‪ ٢٠ ٢٣‬هٺي ‪٣‬ا‪ .‬ت‪٣٥‬ام کي ا‪ ٥٣‬ټڎي ةيسط ص‪٥‬ؿي ڂي‪١‬طيۿ ت‪ ٢‬ة‪١‬گاك ‪ٝ‬ام‬
‫ديڪي ة‪ ٢‬ة‪٤‬اري ‪٠‬يپاك ۽ ةع‪ٝ‬ا دي رؼتي ٿډي ر‪٣‬يا “‪ٟ٣‬ۿ ؼي ٔ٘ه ؼ‪١‬ڎ د‪ ٥‬رخ ڪعي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬هري‬
‫ة‪٢‬ۿ پ‪١‬ذ‪٥‬ي‪ ٟ٤‬ؼا‪ ٟٚ‬دي تاريش ۾ ٗطرت ټي‪ ٥‬دُٔ‪ ٥‬اؼام کي ‪٠ ٥ُٗ٥ٝ‬كيب ڪي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٢‬اؼي‪ ٟٝ٥ٌٛٝ ٟ‬۽‬
‫ؼتاي‪ ٟٛ‬کي ديَء ۾ داِء ڇي‪٥‬مۿ ۽ ‪ٞ٤ٝ‬ام ‪٥٠‬ازي ۾ د‪٠‬يا دا چئ‪ٞ‬پي‪٣ ٟ‬ئڻ د‪ ٥‬جت‪٥‬ت ڇي‪٥‬م‪ .‬ا‪ ٥٣‬ڪيڐه ‪ ٢٠‬هڇه‬
‫اَغاز “‪٣‬يۿ ‪ٝ‬ام ۽ ‪ٝ‬عتت‪٣“ ٥‬يۿ د‪ ٥‬ة‪٤‬اري ؼ‪١‬ڎ د‪ ٥‬رخ ڪعي ر‪٣‬يا “‪ٟ٣‬ۿ ۽ ‪٣‬غارم دي تُطاد ۾ اؼام هټ‬
‫“ةاد ڂي ر‪٣‬يا “‪!ٟ٣‬‬
‫اؼام ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬کي ص‪٥‬ؿي “‪٣‬يۿ ت‪0947 ٢‬ع ها‪٠‬گعۿ ‪ ٟ٣‬دُٔي پڻ ټا‪٣‬عام اي‪١‬طڈ ‪ٟٝ٥ٌٛٝ‬ۿ ‪ٝ‬ذت‪٥‬رم ۽‬
‫ؼتاي‪٘ٔ ٟٛ‬ه ؼ‪١‬ڎ کي پ‪١٤١‬ذي الِء پ‪١‬ا‪ ٢٣‬گا‪١ٝ ٢٣‬تضب ڪي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ة‪٤‬اري پ‪١‬ذاب ڇا‪ ٢٠ ٟ٤٠‬پيا هڅ‪.ٟ‬‬
‫ة‪٤‬اري ة‪٥ٛ‬چؽتام ڇا‪ ٢٠ ٟ٤٠‬پيا هڅ‪ ٟ١٣ .ٟ‬کي ا‪٣‬ي ق‪٥‬ةا پؽ‪١‬ط ‪٠‬ا‪ .ٟ٣‬يا ڂي ؼگ‪٤‬ي ڂ‪ ٥‬ت‪ ٟ١٣ ٢‬کي ؼ‪١‬ڎۿ‬
‫پ‪١‬ذابۿ ؼعزط ۽ ة‪٥ٛ‬چؽتام ق‪٥‬ة‪ٝ ٟ‬ام پاڪؽتام ٔ٘ه ؼ‪١‬ڎ ۾ ‪ٌ٠‬ع “ي‪٣ ٥‬ذي ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪ ٟ١٣‬ة‪١‬گاك‬
‫‪ٝ‬ام ٿډي ؼ‪١‬ڎ ۾ “ةاد ڂيڻ کي تعدير ڇ‪٠‬ي “‪٣‬ي!‬
‫ة‪٤‬اري‪ ٟ‬پاڪؽتام الِء هڇي‪٥‬م هڇي‪٥‬م ٗعةا‪٠‬ي‪٥‬م ڇ‪٠‬ي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ؼ‪١‬طم ٗعةا‪٠‬ي‪٥‬م پاڪؽتام دي تاريش ۾‬
‫ؼ‪٤٠٥‬عي ‪ ٌٟٕٚ‬ؼ ام ‪ٚ‬کي‪٥‬م هي‪١‬طي‪٥‬م‪ ٟ١٣ .‬پ‪١‬ذ‪٥‬ي‪ ٢٤‬ؼاك ة‪١‬گاك ۾ ر‪٣‬ي ة‪١‬گا‪ٚ‬ي ټ‪ٚ٥‬ي ‪ ٢٠‬ؼکيۿ ۽ ا‪٣‬ڑي‬
‫‪٠٥ٞ٠‬ي ‪ ٟ١٣‬پاڪؽتام ؼام پ‪١٤١‬ذي هٔاداريَء د‪ ٥‬جت‪٥‬ت ڇ‪٘ٔ ٢٠ .٥٠‬ه ايتعه! ة‪٤‬اري‪٣ ٟ‬ع وعح ؼام ة‪١‬گاك‬
‫‪ٝ‬ام ة‪١‬گا‪ٚ‬ي ټ‪ٚ٥‬يَء کي تڑي ڪڏڻۿ ‪٠‬يؽت ۽ ‪٠‬اة‪٥‬د ڪعڻۿ ۽ ام دي داِء تي اڈدهَء کي ‪٠‬أظ ڪعڻ د‪٥‬م‬
‫ڪ‪٥‬ؿـ‪٥‬م داري رکي‪٥‬م‪ .‬ا‪٣‬ڑي ‪٠٥ٞ٠‬يۿ ‪ٌ٠ ٥٣‬عي‪ ٢‬پاڪؽتام دي زٕاًت ڪ‪١‬طا ر‪٣‬يا‪.‬‬
‫ة‪٤‬اري‪ ٟ‬کي اؼالل ؼام د‪ٚ‬ي ٗعب “‪٣‬ي‪ ٟ١٣ .‬کي ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬دي ڪ‪ٛ‬چع ۾ ّيع اؼال‪ٝ‬ي َ‪١‬كع ‪ٌ٠‬ع‬
‫“ي‪٥‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪ ٢٠ ٟ١٣‬رڳ‪ ٥‬ة‪١‬گا‪ٚ‬ي ڪ‪ٛ‬چع کي تسعيعم ۽ ت٘عيعم رؼتي ‪٥ٚ‬ئي‪ ٥‬۽ ‪ Expose‬ڪي‪.٥‬‬
‫ا‪٣‬ڑيَء ريت ة‪٤‬اري‪ ٟ‬پاڪؽتام ؼام پ‪١٤١‬ذي ؼچائيَء د‪ ٥‬جت‪٥‬ت ڇ‪.٥٠‬‬
‫ة‪٤‬اري ديئ‪ ٟ‬ت‪“ ٢‬ريا “‪ٟ٣‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪ ٟ١٣‬کي ة‪١‬گا‪ٚ‬ي اَڻ “ري‪ٝ ٟ‬ام ککي څٽ اي‪١‬طي ‪٣‬ئي‪ٟ١٣ .‬ۿ‬
‫ت‪ ٟ٤١‬ڪعي پاڻ کي اڻ ؼڎري‪ ٙ‬ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬کام پعي رکي‪.٥‬‬
‫ة‪١‬گا‪ٚ‬ي ةعٽؾ ؼا‪ٝ‬عاج دي دهر کام هٺي ‪ُٝ‬اؿي ۽ اٗتكادي وعح ڇتڑي‪ ٙ‬ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬ؼ‪١‬طم پيٽ‬
‫صا‪ٚ‬ي ۽ ت‪ ٟ‬ةطم اُگ‪٤‬اڈه ‪٠٥٣‬طه “‪٣‬ي‪ .‬وت٘اتي ڪـ‪ٞ‬ڪؾ ۾ ‪ ٥٣‬ت‪ٞ‬ال ‪٣‬يٺا‪٣‬ي‪ ٟ‬دردي دي ‪ٞ٠‬ائ‪١‬طگي‬
‫ڪ‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬ة‪٤‬اري ديئ‪ ٟ‬ت‪ ٢‬ؼکياۿ ڪارهةار هاراۿ ‪ٝ‬اك ‪ٛٝ‬ڪيت هارا ۽ څ‪٠‬ڎي څاڈيَء ؼام ‪٣‬ئاۿ ت‪ٟ٤١‬‬
‫ڪعي ‪ٝ‬ڃا‪٣‬ي‪ ٟ‬دردي دي ‪ٞ٠‬ائ‪١‬طگي ڪ‪١‬طا ‪٣‬ئاۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪ ٟ١٣‬د‪٣ ٥‬يٺي‪ ٟ‬دردي دي ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬کام‬
‫ٔىعي و‪٥‬ر تي پعي ر‪٣‬ڻ الز‪ٝ‬ي ا‪ٝ‬ع ‪.٥٣‬‬
‫ة‪١‬گا‪ٚ‬ي دڐ‪ ٟ٣‬ة‪١‬يادي ز٘‪ ٟ‬الِء دطهد‪٤‬ط ڪعي ر‪٣‬يا ‪٣‬ئاۿ ۽ ‪ْٝ‬عةي پاڪؽتام دي “ٗائ‪ ٟ‬کام‬
‫ديئڻ د‪ ٥‬زٖ گ‪٤‬عي ر‪٣‬يا ‪٣‬ئاۿ تڐ‪٘ٔ ٟ٣‬ه ا‪٣‬ي ذ‪٣‬ي‪ ٟ‬۽ ‪٥٣‬ؿيار ة‪٤‬اري ئي ‪٣‬ئاۿ د‪ ٟ‬ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬دي ًا‪٣‬عي‬
‫وعح دائغ دطهد‪٤‬ط دي پػ ‪ٌ١ٝ‬ع ۾ ةْاهت د‪ ٥‬ر‪٠‬گ ڇؼي هرت‪ ٥‬۽ پ‪ِ٥‬ء ‪ْٝ‬عةي پاڪؽتام دي ؼضت‬
‫ا‪٠‬تٌا‪ٝ‬ي‪ ٢‬د ي ‪ٝ‬طد ؼام کي‪ ٟ‬چچعڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ ڪئي‪ .‬ة‪٤‬اري‪ ٟ‬پ‪١٤١‬ذي َ‪ ٙٞ‬ؼام پاڪؽتام کي‬
‫ٽڪعا ٽڪعا ڂيڻ کام ذري گ‪٤‬ٽ ةچائي هرت‪ .٥٣ ٥‬پع ڋا ڪذي د‪ٌ٠ ٥‬ال ؿ‪ٞ‬ؽي اؼام دي صالف ‪٥٣‬ۿ‬
‫۽ پاڪؽتام ٽڪع ٽڪع ڂي هي‪ !٥‬ام ۾ هيچارم ة‪٤‬اري‪ ٟ‬د‪ ٥‬تع ديتعه ة‪ ٢‬ڇه‪٠ ٢٣‬ا‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪٣‬اڻيۿ صيعم ؼام اؼام دا ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ام ٿائع ة‪٤‬اري ؼ‪١‬ڎ ڇا‪ ٟ٤٠‬اچي ر‪٣‬يا “‪ ٟ١٣ .ٟ٣‬کي پاڪؽتام‬
‫ٔ٘ه ؼ‪١‬ڎ ۾ ‪ٌ٠‬ع “ي‪٣“ ٥‬ي‪ ٥٣ .‬ؼتاي‪ ٙ‬۽ ‪٥ٌٛٝ‬ل “‪ ٟ١٣ .ٟ٣‬پاڪؽتام الِء هڇي‪٥‬م ٗعةا‪٠‬ي‪٥‬م ڇ‪٠‬ي‪٥‬م “‪٥٣ .ٟ٣‬‬
‫پاڻ ؼام ؼڎري‪ ٙ‬ټ‪ٚ٥‬يۿ ۽ ؼڎري‪ ٙ‬ج٘أت “ڻي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬اؼي‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎي ص‪٥‬ؿ‪١‬كيب “‪٣‬ي‪٥‬م د‪ٟ١٣ ٥‬‬
‫ؼ‪١‬ڎ ۾ “ةاد ڂيڻ د‪ٔ ٥‬يك‪ ٥ٛ‬ڪي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‪ 0‬اپعي‪0973 ٙ‬ع‬
‫اٌصاف ۾ ديص يعٍي اٌڌيص‬
‫‪٣‬ڪ اصتاري صتع “‪٣‬ي‪ .‬ت‪٣٥‬ام ة‪ ٢‬پڑ‪٣‬ي ‪٠٥٣‬طي‪ .‬ا‪٣‬ڑي‪٥‬م صتعهم ذري گ‪٤‬ٽ رهزا‪ ٥٠‬ؿايٍ ڂي‪١‬طي‪٥‬م‬
‫ر‪١٣‬طي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬اؼي‪ ٟ‬ا‪٣‬ي صتعهم پڑ‪١٣‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬پڑ‪٣‬يۿ هؼاري ڋڐي‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬اؼي‪ ٟ‬ا‪ ٟ٤٠‬صتعم تيۿ‬
‫ا‪ ٟ٤٠‬صتع دي پػ ‪ٌ١ٝ‬ع تيۿ ا‪ ٟ٤٠‬صتعم ۾ ټڎاي‪ ٙ‬هاُٗي دي ة‪١‬يادي ڪارڻ تي ؼ‪٥‬چي‪١‬طا ‪٠‬ا‪٣‬ي‪٥‬م‪.‬‬
‫ؼ‪٥‬چي‪١‬طا ام الِء ‪٠‬ا‪٣‬ي‪٥‬مۿ د‪ ٥‬ؼ‪٥‬چڻ ‪ٝ‬ام ڪذ‪ ٢٤‬ة‪٣ ٢‬ڑ زاق‪ ٢٠ ٙ‬ڂيطه “‪٣‬ي‪ .‬ؼ‪٥‬چڻ ؼام ‪ٝ‬ڃي ۾ ؼ‪٥‬ر‬
‫پ‪٠٥‬طه “‪٣‬ي‪ .‬وتيُت صعاب ڂي‪١‬طي “‪٣‬ي‪ .‬دك کٽي ڂي‪١‬طي “‪٣‬يۿ ۽ رهح ‪ُٝ‬اؿعي دي ‪ٌ٠‬ال کام ةاّي ڂي‬
‫پ‪٠٥‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعيۿ ؼ‪٥‬چڻ ‪ٝ‬ام َظاب کام ؼ‪٥‬اِء ڪذ‪١ٛٝ ٢٠ ٢٤‬طه “‪٣‬ي‪ .‬اؼي‪ ٟ‬ا‪ ٜ٣‬صتعهمۿ صتعم‬
‫د‪٥‬م صتعهم پڑ‪٣‬ي ة‪ ٢‬زا‪ٚ‬ت‪ ٟ‬دي صتع ‪ ٢٠‬هٺ‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م!‬
‫ديڪي ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬ؼ‪٥‬چي‪١‬طا ‪٠‬ا‪ٟ٣‬ۿ ا‪ ٟ٤٠‬دي قست (ذ‪١٣‬ي قست ڋڐي) ڇؼڻ هٽام ‪٠٥٣‬طي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ؼ‪٥‬چت‪ ٥‬د‪ٝ‬اغ ؼام “‪٣‬ي‪ .‬د‪ٝ‬اغ د‪ ٥‬ڪ‪ ٜ‬ؼ‪٥‬چڻ “‪٣‬يۿ پعۿ د‪ٝ‬اغ د‪٣ ٥‬ام‪ٞ‬ي ؼام ڪ‪٤‬ڑه تُ‪٣“ ٖٛ‬يۿ ام‬
‫راز دي ةاري ۾ ڪ‪ ٟ٤١‬ؼيڪعيٽ ايذ‪١‬ٽ کام پڌڻ‪ ٥‬پ‪٠٥‬طه‪ .‬ديڪي ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬ؼ‪٥‬چي‪١‬طا “‪ٟ٣‬ۿ ا‪ ٟ٤٠‬کي‬
‫ةک ‪ٚ ٢٠‬ڳ‪١‬طي “‪٣‬يۿ ‪ٝ‬ا‪٠‬ي ‪٣‬ن‪ ٜ‬ڪعي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طا “‪ٝ .ٟ٣‬ى‪ٛ‬ب ت‪ ٢‬کي‪ ٟ‬ةط ‪٣‬ام‪ٞ‬ي دي ةي‪ٞ‬اري ڂي‬
‫پ‪٠٥‬طي “‪٣‬ي‪٣ .‬اۿ ِا‪ ٥٣‬ياد رکڻ گ‪٤‬عديۿ ت‪ ٢‬ةط‪٣‬ام‪ٞ‬ي د‪٣ ٥‬عڪ‪ٝ ٥‬عيل ة‪١‬يادي وعح ؼ‪٥‬چڻ دي ڪعي‬
‫ةط‪٣‬ام‪ٞ‬ي د‪ ٥‬ؿڪار ‪ ٢٠‬ڂي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ت‪١٤١‬ڪعي ةط‪٣‬ام‪ٞ‬ي دي ‪٣‬ع‪٣‬ڪ ‪ٝ‬عيل کي پيٽ ؼام گڐ د‪ٝ‬اغ‬
‫دي َالج د‪ٔ ٥‬ڪع ڪعڻ ‪ ٢٠‬گ‪٤‬عدي‪.‬‬
‫د‪ ٟ٤١‬صتع د‪ ٥‬ذ ڪع ڪ‪١‬طيۿ ؼ‪٥‬ڂۿ ۽ ؼ‪٥‬ڂ کام پ‪ِ٥‬ء ةط‪٣‬ام‪ٞ‬ي د‪ ٥‬ذڪع ‪٠‬ڪت‪٣“ ٥‬يۿ ؼا صتع‬
‫گظري‪ٕ٣ ٙ‬تي دي ؼ‪١‬ڎي اصتارم ۽ ڪذ‪ ٢٤‬ا‪٠‬گعيغي ۽ اڈده اصتارم ۾ ة‪ ٢‬ؿايٍ ڂي ‪٣‬ئي‪ .‬ا‪٣‬ا صتع ؼکع‬
‫دي ةاري ۾ ‪٣‬ئي‪ .‬ؼکع ۾ۿ ‪٣‬ڪ ڪ‪٥‬رټ ؼڳ‪٥‬ريَء دي ‪٠‬ڪ ‪٣‬يٺام (ا‪ ٥٣‬ا‪٠‬گعيغي ‪ٝ‬ساهري ‪Under the‬‬
‫‪ Nose‬د‪“ ٥‬زاد تعد‪٣“ ٥ٞ‬ي)ۿ ص‪٥‬م د‪ ٥‬ا‪ٚ‬غال ۾ ڦاڂ‪ ٙ‬ٽ‪ ٟ‬ڇه‪٣‬اري‪ ٟ‬کي ‪ٝ‬ضا‪ ٓٚ‬څر دي د‪٥‬ا‪ ٟ٠‬گ‪ٚ٥‬ي‪٥‬م‬
‫‪٣‬الئي اُڦٽ ‪ٝ‬اري هڅه‪ .‬ا‪٣‬ا ‪٣‬ئي ا‪٣‬ا صتع د‪ ٟ٤١‬دي ڪعي ؼ‪٥‬ڂۿ ۽ ؼ‪٥‬ڂ کام پ‪ِ٥‬ء ةط‪٣‬ام‪ٞ‬ي د‪ ٥‬ذڪع‬
‫‪٠‬ڪت‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫ڪ‪٥‬رټ ؼڳ‪٥‬ريَء دي ‪٥ٝ‬د‪٥‬دگيَء ۾ۿ ‪ٝ‬ضا‪ ٓٚ‬څر دي ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬ڪيػ دي ؿ‪٥١‬ائيَء ۾ “ي‪ ٙ‬ڇه‪٣‬اري‪ٟ‬‬
‫‪ٝ‬ام ٽ‪ ٟ‬کي ‪ٝ‬اري هڅه‪ .‬ڪ‪٥‬رټ ؼڳ‪٥‬ري پ‪٥‬ڈ‪٣‬ي ڪ‪ٞ‬غهر ۽ مُيٓ ٗا‪٥٠‬م دي ڦڐي ‪ٚ‬ٺ تي ‪١ٛ٣‬طڈ ۽‬
‫ڂڑ‪٠‬طهۿ ا‪٠‬كاف دي ‪٠‬ا‪٠‬يۿ ڪذ‪ ٢٤‬ڪعي ‪ ٢٠‬ؼگ‪٤‬ي‪ .‬ڇؼ‪١‬طي ر‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ ٥ٞ٣‬راةيَء دي پڃعائي‪ ٟ‬ڂ‪١‬پ تي ِا‪٠‬كاف دي ةاري ۾ ديڪي ‪ٚ‬کي‪٣“ ٙ‬ي ؼ‪ ٥‬اٺ – ڇ‪٣ ٢٣‬غار ؼاك‬
‫گظرڻ کام پ‪ِ٥‬ء ة‪ ٢‬ؼچ “‪٣‬ي ‪ٔ-‬يك‪ٛ‬ي ۾ ديع ‪ ٢٠‬هد‪ .٥٤‬اؼام ديئ‪ ٟ‬ت‪ ٢‬د‪٠‬يا دي ‪٣‬ع ‪٣‬ڪ اق‪٥‬ك دي‬
‫ٿچڪڑي ڪعڻ د‪ ٥‬ٺيڪ‪ ٥‬ک‪١‬ي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعيۿ ِا‪٠‬كاف ۾ ديعۿ (ديع ة‪ ٢‬ا‪٠‬ڎيع د‪٤‬ڑي) هد‪٤‬ڻ اؼام‬
‫الِء ٔضع د‪ ٥‬ةاَث “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ٗا‪٥٠‬م ِا‪٠‬ؽام دي هزـي دظة‪ ٟ‬کي ټ‪١‬ذ‪ ٥‬ڇيڻ ۽ ٗتني ‪٣‬يٺ رکڻ د‪ ٥‬دؼت‪٥‬ر “‪٣‬ي‪ٗ .‬ا‪٥٠‬م دڐ‪ٟ٣‬‬
‫ٔيك‪ٛ‬ي ڪعڻ ۾ ديع هد‪٤‬ي ڂ‪٥‬ۿ دڐ‪ٚ٥ُٞٝ ٟ٣‬ي ‪َ٥٠‬يت دا ڪيػ پ‪١‬ذ‪ ٟ‬کام ڇ‪ٟ٣‬ۿ ۽ ڇ‪ ٟ٣‬کام هي‪ٟ٤‬‬
‫ؼا‪ ٟٚ‬۾ ة‪ٔ ٢‬يكال ڂي ‪٠‬ڃا ؼگ‪ٟ٤‬ۿ تڐ‪ٗ ٟ٣‬ا‪٥٠‬م ‪٠‬اٗف جاةت ڂئي ڂ‪ .٥‬تڐ‪ٗ ٟ٣‬ا‪٥٠‬م ةيڪار جاةت ڂئي ڂ‪٥‬ۿ ۽‬
‫ا‪٠‬ؽام ٔىعتي وعح ا‪٠‬ت٘ال هٺڻ الِء ٗا‪٥٠‬م د‪ ٥‬ؼ‪٤‬اره ۽ “ؼعه ڋڐيۿ پاڻ ا‪٠‬ت٘ال هٺي ڂ‪ .٥‬ديئ‪ ٟ‬ؼکع ۾ ڂي‪٥‬‬
‫“‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ 9‬اپعي‪0973ٙ‬ع‬
‫ٌَ کٽٍسڙ ظهعهّ‬
‫‪٣‬ڪ ‪٥٠‬د‪٥‬ام د‪ ٥‬صه “ي‪ .٥‬ڇکاي‪٥ٝ .٥٣ ٙ‬د‪٥‬دن ‪ُٝ‬اؿعي د‪ ٥‬ؼتاي‪٥٣ ٙ‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ؼ‪١‬طس صه ز‪٣‬ع‬
‫ؼام ٿعي‪ .٥٣ ٙ‬اُ‪ ٥٣‬صه ‪٥ٝ‬م پاڻ هټ ‪ٝ‬سٕ‪٥‬ظ ڪعي رکي‪٣“ ٥‬ي‪ٝ .‬ام اُم صه کي ڪ‪ ٟ٤١‬تاريش ‪٥٠‬يػ دي‬
‫ز‪٥‬ا‪ٚ‬ي ڪ‪١‬طسۿ ديڪ‪٥‬ۿ ؼ‪١‬ڎ دي ؼچي تاريش ‪ٚ‬ک‪١‬طه‪ -‬ديڪ‪٥‬ۿ اؼام دي زهاكۿ ۽ زهاك ‪ٝ‬ام دطهد‪٤‬ط‬
‫ڪعي اُٿعڻ ۽ اُؼعڻ دي تاريش ‪ٚ‬ک‪١‬طه‪.‬‬
‫د‪٥٠ ٟ٤١‬د‪٥‬ام د‪ ٥‬صه “‪٣‬يۿ ؼ‪ ٥‬ا‪٠‬ٽع‪٠‬يـ‪ ٙ١‬ر‪ٚ‬يـ‪ ٟ‬۾ اي‪ ٜ‬اي “‪٣‬ي‪ .‬هٽػ ٔعؼٽ ڪالس ۾‬
‫‪ٝ‬اؼٽعس ڄگعي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ٝ‬ام اُم ‪٥٠‬د‪٥‬ام کي ؼچاڻام‪٥ٝ .‬م کي صتع “‪٣‬ي ت‪ ٟ٣ ٢‬ڪيئ‪ٟ‬ۿ ۽ ڪ‪٤‬ڑي‪ ٟ‬زا‪ٚ‬ت‪ ٟ‬۾ ‪ٝ‬ع‪٠‬طي‬
‫ديئ‪١‬طي اي‪ - ٜ‬اي دي ڄگعيَء زاق‪ ٙ‬ڪئي “‪٣‬ي‪٥ٝ .‬م کي صتع “‪٣‬ي ت‪ ٢‬ؼ‪١‬طس پ‪٥‬ڈ‪٣‬ي پيُء ڪيئ‪ٟ‬‬
‫ةک‪٥‬م ڪاٽيۿ تڪ‪ٛ‬يٕ‪٥‬م ؼ‪٤‬يۿ ڇي‪ ٟ٤١‬رات مُيٕيَء ۾ ‪ٝ‬س‪١‬ت ڪعي پ‪١٤١‬ذي پٽ کي تُ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬ڇياري‬
‫“‪٣‬ي‪٥ٝ .‬م کي صتع “‪٣‬ي ت‪٥٠ ٢‬د‪٥‬ام دي ڪعاڈي ‪ٝ‬اُء ڪيئ‪٣ ٟ‬ځ د‪ ٥‬پ‪٥‬ر‪٣‬ي‪ ٥‬ڪعيۿ ‪٥٠‬ر ‪٠‬چ‪٥‬ئي‬
‫پ‪١٤١‬ذي ‪ ُٙٚ‬کي ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء دي تُ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬زاق‪ ٙ‬ڪعڻ الئٖ ڪي‪٣“ ٥‬ي!‬
‫پع اځۿ دڐ‪ ٟ٣‬ام ‪٥٠‬د‪٥‬ام ٔعؼٽ ڪالس ۾ اي‪- ٜ‬اي دي ڄگعي زاق‪ ٙ‬ڪئي “‪٣‬يۿ تڐ‪ٝ ٟ٣‬ڃػ‬
‫اؼام دي ‪ُٝ‬اؿعي دي ؼ ‪١‬گط‪ٚ‬ي ۽ ت‪١‬گط‪ٚ‬ي ًا‪٣‬ع ڂي پئي “‪٣‬ي‪ ٥٣ .‬ةيعهزگار “‪٣‬ي‪ٔ .‬عؼٽ ڪالس ۾‬
‫اي‪ - ٜ‬اي دي ڄگعي کڻيۿ ‪ ٥٣‬ڪالرڪيۿ ۽ دٔتعيَء دي ‪٥٠‬ڪعيَء الِء هاد‪٤‬ائي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪٥٣ .‬ۿ ټ‪ ٟ‬ؼا‪ٟٚ‬‬
‫کام ةيعهزگار “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ؿاگعديَء هاري ز‪ٝ‬ا‪٠‬ي ۾ ‪ ٥٣‬اُ‪٥٠ ٟ٤٠‬د‪٥‬ا‪ ٟ٠‬ؼام ڪ‪ ٜ‬ڪ‪١‬طه ‪٥٣‬ۿ ديڪي ٗ‪ ٜٛ‬ؼام ؼ‪١‬ڎ دي‬
‫هيعي‪ ٟ‬۽ هم ي‪٠٥‬ٽ دي ‪٠‬اصطائ‪ ٟ‬ؼام د‪١‬گ ڪ‪١‬طا ‪٣‬ا ۽ ڪعي ر‪٣‬يا “‪ ٥٣ .ٟ٣‬اڅا تائي‪ ٟ‬اُم د‪١‬گ ۾‬
‫ؿا‪٣“ ٙٝ‬يۿ ‪ ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎ دي َ‪٥‬ال ۾ ؼياؼي ؿُ‪٥‬ر ۽ ةيطاري پيطا ڪعڻ الِء ديڪي ڂ‪٥‬ره گ‪٤‬ڻ‪ ٥‬ڪي‪٥‬‬
‫“‪٣‬يۿ ت‪ ٟ٤١‬د‪ُٝ ٥‬اهم‪٣ ٥‬عگغ ‪ ٢٠‬گ‪٤‬عي‪٣“ ٥‬ي‪ ٟ٣ .‬پاڻ کي تُ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬ؼام د‪١٤‬ذ‪٤‬يۿ پاڻ کي ‪ُٝ‬اؿعي دي‬
‫ز‪٥‬ا‪ٚ‬ي ڪعي ڋڐي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪٥ٝ ٢‬م کام ڪ‪ ٜ‬هٺ‪ .٥‬ؼ‪١‬ڎ دي تُ‪ٞ‬يع ڂي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪ٝ .‬ام ‪٣‬ڪ ‪ٚ٥ُٞٝ‬ي ؼع‬
‫“‪٣‬يامۿ ‪٥ٝ‬م کي اهؼع ۾ ڪ‪“ ٜ‬ڻي‪٥ٝ .٥‬م کي ‪ٝ‬س‪١‬ت د‪ ٥ُٗ٥ٝ ٥‬ڇي‪٥ٝ .٥‬م کي ڪ‪ ٜ‬ڪعڻ د‪ ٥‬هاره ڇي‪!٥‬‬
‫پعۿ ‪٥ٝ‬د‪٥‬دن ‪ُٝ‬اؿعي کيػ ڇ‪٠‬ي “‪٣‬ي ةکۿ ۽ ةيعهزگاري‪.‬‬
‫‪٥ٝ ٟ٣‬م کي صه ‪ٚ‬کي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬درد ؼامۿ ۽ ڇڊ ؼام ٿعي‪ ٙ‬صه! ‪٥ٝ ٟ٣‬م کام قالح ‪ ٢٠‬گ‪٤‬عي “‪٣‬ي‪ٟ٣ .‬‬
‫کي صتع “‪٣‬ي ت‪ٝ ٢‬ام ة‪ٛ‬ڪ‪ ٙ‬ةيڪار ۽ ‪٠‬ڪ‪٣“ ٥ٞ‬يام‪٥ٝ ٟ٣ .‬م کي پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬يۿ ا‪٠‬طر د‪ ٥‬زاك اهري‪٥‬‬
‫“‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ٝ‬ام ؼ‪١‬طس صه ڪ‪ ٟ٤١‬تاريش ‪٥٠‬يػ دي ز‪٥‬ا‪ٚ‬ي ڪ‪١‬طسۿ ديڪ‪ ٥‬ؼ‪١‬ڎ دي ؼچي تاريش ‪ٚ‬ک‪١‬طه‪.‬‬
‫ڄڈ‪١‬طه ‪ ¸ ٢٠‬ديڪ‪ِ ٥‬ا‪ٚ ٥٣‬ک‪١‬طي ‪ ٢٠‬ڪيٽائي‪١‬طهۿ ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ دا ‪ٝ‬ؽڪي‪ٟ‬ۿ ‪ٝ‬س‪١‬ت ڪؾۿ ۽ پ‪٥‬ر‪٣‬يت ‪٥٠‬د‪٥‬ام‬
‫دڐ‪ ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎ دي ٌَي‪ ٜ‬تع ‪ٕٝ‬اد الِء پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬رتۿ ؼت ۽ ؼا‪ٗ ٢٣‬عةام ڪعي ر‪٣‬يا ‪٣‬ئاۿ تڐ‪ٟ٣‬ۿ ؼ‪١‬طم‬
‫‪ٝ‬س‪١‬ت دي ‪ٝ‬يعاث تي پع‪ٝ‬ارم دا پٽ ٗتن‪ ٥‬ڈ‪ٞ‬ائي‪١‬طاۿ ۽ ؼ‪١‬ڎ کي ‪٥ٝ‬رهجي ‪ٛٝ‬ڪيت ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬يۿ ؼ‪١‬طس‬
‫هؼي‪ ٟٛ‬تي ٗاةل ڂي‪١‬طا پئي هيا‪.‬‬
‫‪٥ٝ‬م کي پڪ “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬د‪٥٠ ٟ٤١‬د‪٥‬ام ‪٥ٝ‬م کي صه ‪ٚ‬کي‪٣“ ٥‬يۿ ؼ‪ ٥‬ديڪڐ‪ ٟ٣‬ڪ‪ ٟ٤١‬هڇيعي د‪٥‬‬
‫پٽ ‪٣‬ذي ‪٣‬اۿ ‪٥ٝ‬ٽعم ۽ ‪٥٠‬ڪعم چاڪعم هاره ‪٣‬ذي ‪٣‬اۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء کيػ ‪٥٠‬ڪعي معهر ‪ٛٝ‬ي ‪٣‬ا‪ .‬اُ‪٥٣‬‬
‫‪٥٠‬د‪٥‬امۿ ديڪڐ‪ ٟ٣‬ؼا‪ٝ‬عادي ذ‪١٣‬يت رک‪١‬طڈ ڪ‪ ٟ٤١‬ڪا‪٥ٝ‬ري د‪ ٥‬پٽ ‪٣‬ذي ‪٣‬اۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء کيػ ‪٥٠‬ڪعي‬
‫معهر ‪ٛٝ‬ي ‪٣‬ا‪.‬‬
‫ؼ‪١‬ڎ ۾ ‪٥٠‬ڪعي‪٥‬م دال! پع اُ‪٣‬ي هڇيعمۿ ڪا‪٥ٝ‬رم ۽ ؼٕارؿ‪ ٟ‬دي چٺي‪ ٟ‬تي ټڎي ‪ٚ‬يکي هرا‪٣‬ذي‬
‫ر‪٣‬ي‪٥‬م “‪٥٠ .ٟ٣‬ڪعي‪٥‬م ۽ هڇا َ‪٤‬طا اُ‪ ٟ٤٠‬کي ‪ٛٝ‬ي ر‪٣‬يا “‪ٟ٣‬ۿ ديڪي هڇا ‛الئٖ‚ “‪ٟ٣‬ۿ ۽ ديڪي‬
‫ڪتاب ک‪ٚ٥‬يۿ ڪاپي‪٥‬م ڪعي ا‪ٝ‬تسام پاس ڪ‪١‬طا “‪٥٠ .ٟ٣‬ڪعي‪٥‬م اُ‪ ٟ٤٠‬کي ‪ٛٝ‬ي ر‪٣‬ي‪٥‬م “‪ٟ٣‬ۿ د‪ٟ‬‬
‫کي ا‪٠‬گعيغي ت‪ ٢‬ڋڐي‪٥‬ۿ ؼ‪١‬ڎيَء دي ؼٽ ة‪ٚ ٢‬کڻ ‪ ٢٠‬اي‪١‬طي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬دي تسعيڪ کي ديڪڐ‪ ٟ٣‬ؼ‪٥‬ؿ‪ٛ‬غل کام څار ڪت‪٥‬ۿ ت‪ ٢‬ا‪٣‬ي هڇيعا ۽ ڪا‪٥ٝ‬را ؼ‪١‬ڎ تي‬
‫ٗتن‪ ٥‬ڪعي هٺ‪١‬طاۿ ۽ ‪ٞ٣‬يـ‪ ٢‬ها‪٠‬گعۿ پ‪١٤١‬ذي ‪ٕٝ‬اد صاوع ؼ‪١‬ڎ کي هڪڻڻ ۾ ديع ‪ ٢٠‬ڪ‪١‬طا‪.‬‬
‫‪ 8‬اپعي‪0973 ٙ‬ع‬
‫ٌئّن ٌڪّرو آئيً‬
‫گظري‪ٕ٣ ٙ‬تي ‪ٛٝ‬ڪ کي ‪٣‬ڪ “ئي‪ ٟ‬ڇ‪ ٥٠‬هي‪٣“ ٥‬يۿ د‪ ٟ٤١‬دي ةاري ۾ چي‪ ٥‬هڅي ڂ‪ ٥‬ت‪ ٢‬ؼاڳئي هٗت اؼال‪ٝ‬ي‬
‫“‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬د‪٥٤ٞ‬ري ة‪٣“ ٢‬ي يُ‪١‬ي پاڪؽتام د‪“ ٥‬ئي‪ Islamic Democracy ٟ‬دي اق‪ ٟٚ٥‬تي ةيٺ‪٣“ ٙ‬ي‪.‬‬
‫‪ٝ‬ضا‪ ٓٚ‬څري‪ ٟ‬کي اؿتعاڪيت کام ٿئ‪٥٣ ٥‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪ ٟ٤١٠ ٟ١٣‬چ‪٥‬ٽيَء د‪ ٥‬زهر ‪ٚ‬ڳائي پاڪؽتام دي‬
‫“ئي‪ٝ ٟ‬ام ‪ٕٚ‬ي ‪ Islamic Socialism‬ڪڏرائي ڋڐي‪ .٥‬ام زهر “هريَء ۾ ؼپ کام هڅيڪ زهر ‪٠‬يپ ‪ٚ‬ڳاي‪٥‬ۿ‬
‫ديڪا ًا‪٣‬عي وعح ‪ Socialism‬دي زةعدؼت زا‪ٝ‬ي ‪٣‬ئي‪ٝ .‬ضا‪ ٓٚ‬څري‪ ٟ‬پ‪١٤١‬ذي ‪١ٝ‬ىٖ ۾ چي‪ ٥‬ت‪٣ ٢‬ڪ‬
‫“ئي‪ ٟ‬اؼال‪ٝ‬ي ڂي ؼگ‪٤‬ي ڂ‪٥‬ۿ يا اؿتعاڪي‪ .‬يُ‪١‬يۿ ت‪ ٢‬ڪ‪ ٥‬ة‪“ ٢‬ئي‪ ٟ‬ؼاڳئي هٗت اؼال‪ٝ‬ي ۽ اؿتعاڪي ڂي ‪٠‬ڃ‪٥‬‬
‫ؼگ‪٤‬ي‪ .‬ؼاڳي‪١ٝ ٥‬ىٖ اؼتُ‪ٞ‬اك ڪ‪١‬طي ا‪ ٥٣‬د‪ٚ‬ي‪ ٟ٣ ٙ‬ريت ة‪ ٢‬ڇيئي ؼگ‪٤‬ذي ڂ‪ ٥‬ت‪٣ ٢‬ڪ “ئي‪ ٟ‬يا ت‪ ٢‬اؼال‪ٝ‬ي ڂي‬
‫ؼگ‪٤‬ي ڂ‪٥‬ۿ يا د‪٥٤ٞ‬ري‪ .‬يُ‪١‬يۿ ‪٣‬ڪ “ئي‪ ٟ‬ؼاڳئي هٗت اؼال‪ٝ‬ي ۽ د‪٥٤ٞ‬ري ڂي ‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬ؼگ‪٤‬ي‪ .‬ة‪٤‬عزاكۿ ا‪٥٣‬‬
‫‪ٝ‬ؽئ‪١ٝ ٥ٛ‬ذ‪٤‬ائي‪١‬طڈ “‪٣‬يۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي اتيئي ڋڐيۿ ڳا‪ ٢٤ٚ‬کي اڳتي هڅائذي ڂ‪.٥‬‬
‫گظري‪ٕ٣ ٙ‬تي ديڪ‪“ ٥‬ئي‪ ٟ‬ڇ‪ ٥٠‬هي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٟ٤١‬دي ةاري ۾ چي‪ ٥‬هڅي ڂ‪ ٥‬ت‪ ٢‬اؼال‪ٝ‬ي “‪٣‬يۿ ۽ د‪٥٤ٞ‬ري ة‪٢‬‬
‫“‪٣‬ي‪“ .‬ئي‪ ٟ‬د‪ ٥‬دـ‪٤ٛٝ ٟ‬اي‪ ٥‬هي‪ .٥‬ةي‪١‬ڍ ةاداۿ ۽ د‪ ٙ٣‬هڳا‪ .‬اصتارم صاص ‪ٞ٠‬تع ڪڏيا‪“ .‬ئي‪ ٟ‬دي ؼ‪ٛ‬ؽ‪ٛ‬ي ۾‬
‫اصتارم ديڪي صاص ‪ٞ٠‬تع ڪڏياۿ اُ‪٣‬ي اؿت‪٤‬ارم ؼام ٿعي‪٣ ٙ‬ئا‪ .‬اؿت‪٤‬ار ڇاچا ‪ٝ‬غيطار ۽ چعچائي ‪٣‬ئا‪ .‬گ‪٤‬ڻا‬
‫‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬اؿت‪٤‬ارم کي ‪ٌ٠‬ع ا‪٠‬طاز ڪعي ڋڐي‪١‬طا “‪ٝ .ٟ٣‬ام ؼپ کام اڳ اصتار ۾ اؿت‪٤‬ار پڑ‪١٣‬طه “‪٣‬يامۿ ۽ پ‪ِ٥‬ء‬
‫صتعهم ۽ پ‪ِ٥‬ء ايڍيٽ‪٥‬ري‪.ٙ‬‬
‫“ئي‪ ٟ‬دي ؼ‪ٛ‬ؽ‪ٛ‬ي ۾ ؿايٍ ڂي‪ ٙ‬صاص ايڍيـ‪١‬غ ۾ اصتارم کي ‪ ٟ٣‬وعح دا اؿت‪٤‬ار ‪ٛٝ‬ياۿ ديڪي ‪ٟ١٣‬‬
‫ؿايٍ ڪيا –‬
‫اؿت‪٤‬ار ‪٣(: 0‬ڪ ‪٥٣‬ٽ‪ ٙ‬پارام)‬
‫‛ د‪٥٤ٞ‬ري ۽ اؼال‪ٝ‬ي “ئي‪ٝ ٟ‬تارڋ‪ .‬اؼال‪ٝ‬ي “ئي‪ ٟ‬دي ص‪٥‬ؿيَء ۾ اځ رات اؼام دي ‪٥٣‬ٽ‪ ٙ‬۾ ‪٥٣‬ش‬
‫اڇائي‪١‬طڈ ا‪ٚ‬تي‪ٛ‬ي‪ ٟ‬۽ ا‪٤ٚ‬ڑ د‪٥‬ا‪٠‬ي‪ ٟ‬دا رٗف ڇؼ‪‚.٥‬‬
‫اؿت‪٤‬ار ‪(: 2‬پارام ‪ -‬پاڻ ؼ‪ٞ‬ذ‪)!٥٤‬‬
‫‛‪ٛٝ‬ڪ کي هٔاٗيۿ د‪٥٤ٞ‬ري ۽ اؼال‪ٝ‬ي “ئي‪ٛٝ ٟ‬ڻ دي ص‪٥‬ؿيَء ۾ دـ‪ ٟ‬۾ ؿا‪ ٙٝ‬ڂي‪٥‬ۿ ۽ ة‪ٛ‬يڪ ڄاڌ هاټ‬
‫‪69‬ۿ ۽ دا‪٠‬ي هاڪع اؼٽ‪ ٙ‬گ‪٥‬ئ‪١‬گ اؼٽعا‪٠‬گ دا چـڪا هٺ‪‚.٥‬‬
‫اؿت‪٤‬ار ‪٣(: 3‬ڪ ‪٥٣‬ٽ‪ ٙ‬پارام)‬
‫‛“ئي‪ٝ ٟ‬تارڋ ‪ -‬دؼت‪٥‬ر ‪ٝ‬تارڋ‪ .‬اؼام ‪ٝ ٟ٣‬تارڋ ‪ُٗ٥ٝ‬ي تي صاص ةٕي ڄ‪٠‬ع د‪ ٥‬ا‪٣‬ت‪ٞ‬ال ڪي‪٣“ ٥‬يۿ‬
‫د‪ ٟ٤١‬۾ ؼٺ وُال پيؾ ڪيا هي‪١‬طا‪ٔ .‬ي ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬پ‪١‬ذا‪ ٢٣‬رپيا ايڪؽائيغ ڄي‪٥‬ٽي ڇ‪ ٢٣‬ؼيڪڑه دطا‪‚.‬‬
‫(ڪذ‪ٝ ٢٤‬اڻ‪ ٟ٤‬د‪ ٥‬صياك “‪٣‬ي ت‪ ٢‬پاڪؽتام د‪٠‬يا دي ّعيب ‪ٛٝ‬ڪ‪ٝ ٟ‬ام ‪٣‬ڪ “‪٣‬ي)‪.‬‬
‫‪ 2 0‬اپعي‪0973 ٙ‬ع‬
‫____‬
‫‪1973‬ع دا پ‪١‬ذا‪ ٢٣‬رهپيا اځ ڪ‪ ٢٤ٛ‬دي اچائي ‪٣‬غار رهپي‪ ٟ‬ةعاةع ‪٠٥٣‬طا ‪٣‬ئا‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫اچّ اچّ ــ ظٍڌ ۾ وظّ‬
‫‪٠‬يپاك دي زڪ‪ٝ٥‬ت چي‪٣“ ٥‬ي ت‪٣ ٢‬غارم دي تُطاد ۾ ديڪي ة‪٤‬اري ة‪١‬گالديؾ ‪ٝ‬ام ٿډي ‪٠‬يپاك ۾‬
‫اچي ‪ٚ‬ڪيا ‪٣‬ئاۿ ؼي ‪٣‬غارم دي تُطاد ۾ پاڪؽتام پ‪٤‬چي هيا “‪ٟ٣‬ۿ پع ڪذ‪٣ ٢٤‬غار اڅا ‪٠‬يپاك ۾ ر‪٣‬ذي‬
‫هيا “‪ .ٟ٣‬ڪذ‪ ٢٤‬ة‪٤‬اري ديڪي ‪٠‬يپاك ‪ٝ‬ام پاڪؽتام پ‪٤‬تا “‪ٟ٣‬ۿ ت‪ٔ ٟ‬ع‪ٝ‬اي‪٣“ ٥‬ي ت‪٠ ٢‬يپاك ۾ پاڪؽتام‬
‫دي ايذ‪١‬ؽي ؼ‪١‬طم ڪاة‪ٝ ٢‬طد ‪ ٢٠‬ڪئي ۽ ‪ٝ ٥٣‬ڑؼام ‪ٝ‬ڑؼي ڪعي پاڪؽتام ۾ۿ صاص وعح ؼ‪١‬ڎ ۾‬
‫اچي پ‪٤‬تا “‪.ٟ٣‬‬
‫اؼام ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬کي ِا‪ ٥٣‬ټڎي ؼضت أؽ‪٥‬س ڂي‪٣“ ٥‬ي ت‪ ٢‬پاڪؽتام دي اي‪ٞ‬تيؽي ‪٠‬يپاك ‪ٝ‬ام ة‪٤‬اري‪ٟ‬‬
‫دي ‪ٚ‬ڐ پالڻ ۾ ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬ڪ‪ ٢٠ ٜ‬ڪعي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪ .‬اؼي‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎي ‪ٞ٤ٝ‬ام ‪٥٠‬ازيَء ۾ د‪٠‬يا دا َا‪ٞٚ‬ي چي‪ٞ‬پئ‪ٟ‬‬
‫“‪٣‬ي‪٥‬م‪٣ .‬ي‪ ٙ‬تائي‪ ٟ‬ديڪي ة‪٤‬اري ةع‪ٝ‬اۿ ‪٠‬يپاكۿ ؼي‪٥ٛ‬مۿ ۽ ټي‪ ٟ‬ټٽي‪ٝ ٟ‬ام ٿډي پاڪؽتام پ‪٤‬تا “‪ٟ٣‬ۿ ت‪ٟ‬‬
‫صاص وعح ؼ‪١‬ڎ ۾ ر‪٣‬ڻۿ ۽ “ةاد ڂيڻ د‪ٔ ٥‬يك‪ ٥ٛ‬ڪي‪٣“ ٥‬ي‪٣ .‬ع‪٣‬ڪ ة‪٤‬اريۿ ديڪ‪ ٥‬هيذ‪٤‬ڑائيَء ۾‬
‫ة‪١‬گالديؾ ‪ٝ‬ام ٿډي ‪٠‬ڪت‪٣“ ٥‬يۿ ۽ پاڪؽتام پ‪٤‬ت‪٣“ ٥‬يۿ ؼ‪ ٥‬ؼ‪١‬ڎ ۾ اچي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫اؼام ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬دي ‪ٞ٤ٝ‬ام ‪٥٠‬ازي دڳ ‪ٝ‬ـ‪٥٤‬ر “‪٣‬ي‪ِ .‬ا‪ ٥٣‬ئي ؼتب “‪٣‬ي د‪٣ ٥‬ي‪ ٙ‬تائي‪ ٟ‬ديڪي‬
‫ة‪٤‬اري پاڪؽتام پ‪٤‬تا “‪ٟ٣‬ۿ ت‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎ هؼائي “‪٣‬ي‪0947 .‬ع ۾ اؼي‪ ٟ‬پ‪١٤١‬ذي ‪ٞ٤ٝ‬ام ‪٥٠‬ازي د‪ ٥‬جت‪٥‬ت‬
‫ڇيئي چڪا “‪٣‬ي‪٥‬مۿ ۽ ‪ٞ٤ٝ‬ام ‪٥٠‬ازيَء د‪ ٥‬ا‪ُ٠‬ال زاق‪ ٙ‬ڪعي چڪا “‪٣‬ي‪٥‬مۿ ۽ ڪعي ر‪٣‬يا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬ا‪٣‬ا‬
‫ؼڎ ؼ‪٥ٞ‬ري ؼ‪١‬ؽار کي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ياد ر‪٣‬ي ت‪٣ ٢‬ڪ ة‪ ٢‬ٿڳ‪ ٙ‬ة‪٤‬اريَء پ‪١٤١‬ذي “‪ٝ‬ط ؼام ة‪٥ٛ‬چؽتام ؼعزط ۽ پ‪١‬ذاب کي ‪٥٠ ٢٠‬ازي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫ِا‪ ٥٣‬اَغاز ٔ٘ه ؼ‪١‬ڎ کي زاق‪٣“ ٙ‬ي! اؼي‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎي ص‪٥‬ش ‪٠‬كيب “‪٣‬ي‪٥‬م د‪ ٥‬ة‪١‬گالديؾ ‪ٝ‬ام ٿڳ‪ ٙ‬ة‪٤‬اري‬
‫ٔ٘هۿ ۽ ٔ٘ه ؼ‪١‬ڎ ۾ ر‪٣‬ڻۿ “ةاد ڂيڻۿ ۽ پ‪١‬ا‪ ٢٣‬هٺڻ د‪ ٥‬پڪ‪ٔ ٥‬يك‪ ٥ٛ‬ڪعي چڪا “‪ .ٟ٣‬ام ‪ٝ‬ام ةض‪٥‬ةي‬
‫ا‪٠‬طازه ‪ٚ‬ڳائي ؼگ‪٤‬ذي ڂ‪ ٥‬ت‪ ٢‬اؼام دي ‪ٞ٤ٝ‬ام ‪٥٠‬ازيَء دي ‪٣‬اڋ ڪيتعي ‪ ٢٠‬پضتي “‪٣‬ي!‬
‫تاريش هردائذي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪ .‬اؼام دي ‪ٞ٤ٝ‬ام ‪٥٠‬ازي “ز‪ٝ‬ائذي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪ .‬اؼام کي جاةت ٗطل‬
‫ر‪٣‬يۿ جاةت ڪعڻ‪ ٥‬پ‪٠٥‬طه ت‪ ٢‬اؼي‪ ٟ‬ئي ‪ٞ٤ٝ‬ام ‪٥٠‬ازيَء ۾ د‪٠‬يا دا َا‪ٞٚ‬ي چي‪ٞ‬پئ‪٣“ ٟ‬ي‪٥‬م‪ .‬اؼام د‪ ٥‬ڪ‪٥‬‬
‫جا‪٠‬ي ڪ‪٤٠٥‬ي‪ .‬اؼام د‪ ٥‬ڪ‪ٝ ٥‬ٽ ڪ‪٤٠٥‬ي اؼام ‪0947‬ع هاري ‪ٞ٤ٝ‬ام ‪٥٠‬ازيَء دي َي‪٥‬ض ديڪي‬
‫ا‪ُ٠‬ال اڪعال زاق‪ ٙ‬ڪعي ر‪٣‬يا “‪٣‬ي‪٥‬مۿ ؼي هؼارڻ د‪٤‬ڑا ‪٠‬ا‪ ٟ٣ .ٟ٣‬دُٔي پڻ ة‪٤‬اري‪ ٟ‬کي پ‪١٤١‬ذي‬
‫تڐي تي “ڻيۿ اڱڻ اداري ‪ٞ٤ٝ‬ام ‪٥٠‬ازيَء د‪ ٥‬جت‪٥‬ت ڇيڻ‪ ٥‬اڂئ‪٥‬م‪ ٟ٣ .‬دُٔي ة‪٤‬اري‪ ٟ‬دي ‪ٞ٤ٝ‬ام ‪٥٠‬ازيَء دي‬
‫َي‪٥‬ض اؼام کي ديڪي ا‪ُ٠‬ال اڪعال ‪ٛٝ‬ڻا “‪ٟ٣‬ۿ ت‪ ٟ‬د‪ٝ ٥‬حاك د‪٠‬يا ۾ ‪ٛٝ‬ي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طه‪.‬‬
‫ٿڳ‪ ٙ‬ة‪٤‬اري ڪ‪ ٢٠ ٟ٤١‬ڪ‪ ٟ٤١‬وعي٘يۿ ۽ ڪ‪ ٢٠ ٟ٤١‬ڪ‪ ٟ٤١‬رؼتي ؼ‪١‬ڎ ۾ داص‪ ٙ‬ڂي ر‪٣‬يا “‪.ٟ٣‬‬
‫اؼام د‪٥‬م اکي‪٥‬م ڂڎي‪٥‬م‪ .‬اؼام د‪ ٥‬تڐه هڋاي‪٣“ ٙ‬ي‪ .‬اؼام دي ده‪٤٠‬ي دکاي‪٣“ ٙ‬ي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي اؼي‪ٟ‬‬
‫پع زهر ‪ٝ‬ىا‪ٚ‬ت‪ ٥‬ڪعي‪٥‬م ڂا ت‪ ٢‬د‪٠‬يا دي ڪ‪١‬ڍ ڪڑڃ ‪ٝ‬ام ٿڳ‪ ٙ‬ة‪٤‬اري‪ ٟ‬کي ؼ‪١‬ڎ ۾ “ڻي “ةاد ڪي‪ ٥‬هڅيۿ ۽‬
‫اؼام کي ‪٥ٝ‬رهجي ‪ٞ٤ٝ‬ام ‪٥٠‬ازيَء د‪ ٥ُٗ٥ٝ ٥‬ڇ‪ ٥٠‬هڅي‪.‬‬
‫اؼي‪ ٟ‬زڪ‪ٝ٥‬ت پاڪؽتام کام پع زهر ‪ٝ‬ىا‪ٚ‬ت‪ ٥‬ڪعي‪٥‬م ڂا ت‪٠ ٢‬يپاك ۾ ةاٗي ر‪٣‬ذي هي‪٣ ٙ‬ع‪٣‬ڪ‬
‫ة‪٤‬اريَء کي پاڪؽتام ۾ “‪٠‬طه هڅي ۽ ؼ‪١‬ڎ ۾ “ةاد ڪي‪ ٥‬هڅي‪ .‬اؼي‪ ٟ‬زڪ‪ٝ٥‬ت پاڪؽتام کام ا‪ ٥٣‬ة‪٢‬‬
‫‪ٝ‬ىا‪ٚ‬ت‪ ٥‬ڪي‪٥‬م ڂا ت‪٣ ٢‬ڪ ة‪ ٢‬ة‪٤‬اريَء کي ة‪٥ٛ‬چؽتامۿ پ‪١‬ذاب ۽ ؼعزط ۾ “ةاد ‪ ٢٠‬ڪي‪ ٥‬هڅي‪ .‬ا‪ ٥٣‬اؼام د‪٥‬‬
‫زٖ “‪٣‬ي‪ .‬ؼ‪١‬ڎ د‪٥‬ۿ ۽ ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬د‪ ٥‬زٖ “‪٣‬ي! ‪‬‬
‫‪ 2 5‬اپعي‪0973 ٙ‬ع‬
‫____‬
‫‪‬‬
‫ڄؼ‪ٞ‬تع ‪ 0970‬ع ۾ پاڪؽتام دي ټ‪ ٢‬اڅ ڂيڻۿ ۽ ‪ٝ‬ـعڪي پاڪؽتام د‪ ٥‬ة‪١‬گالديؾ ڂي پ‪٥‬ڻ کام پ‪ِ٥‬ء ة‪١‬گاك ۾ ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬صالف ؼازؿي ۽‬
‫هڈ‪٣‬اڋ ة‪٤‬اري‪ ٟ‬ٿاځ کائي ؼ‪١‬ڎ د‪ ٥‬رخ ڪي‪.٥٣ ٥‬‬
‫دارالئً ۾ ىشُب جّ درم‬
‫پاڪؽتام کي تعٗي پؽ‪١‬ط ة‪١‬ائڻ الِء زڪ‪ٝ٥‬ت ڪذ‪ ٢٤‬ڪعي يا ‪ ٢٠‬ڪعيۿ پع ڪي پډ‪١‬طيَء هارا‬
‫پ‪١٤١‬ذي هؼام ڪي‪ ٟ‬پيا گ‪٤‬ٽائ‪!ٟ‬‬
‫‪ٝ‬حاك و‪٥‬رۿ ‪ٚ‬ياٗت ‪ٝ‬يڍيڪ‪ ٙ‬ڪا‪ٚ‬يخ دي داصالئ‪ ٟ‬۾ ‪١٣‬طم کي اڳ َال ا‪ٝ‬يطهارم ؼام گڐ چ‪٠٥‬ڍي‪٥‬‬
‫هي‪١‬طه ‪ .٥٣‬يُ‪١‬يۿ ت‪١٣ ٢‬طه ۽ ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ام د‪ ٥‬تٕاهت ‪ ٢٠‬رکي‪ ٥‬هي‪١‬طه ‪ ٟ٣ .٥٣‬ؼاك کامۿ صطا دي ٔن‪ ٙ‬۽ ڪعل‬
‫ؼامۿ پډ‪١‬طيَء هارم دي اؼال‪ٝ‬ي دظةي د‪٥‬ش کاڅهۿ اي‪ٞ‬ا‪٠‬ي ّيعت اُڂ‪ٛ‬ي پيئيۿ ‪١٣ ٟ١٣‬طه ؿاگعدم الِء‬
‫‪ٚ‬ياٗت ‪ٝ‬يڍيڪ‪ ٙ‬ڪا‪ٚ‬يخ ڈال ؿ‪٥‬ره دي داصالئ‪ ٟ‬۾ چٽا ٿيٽيَء رؼتي داصال هٺڻ هاري ؼعؿتي کي ة‪١‬ط‬
‫ڪعي ڋڐي‪.٥‬‬
‫ِا‪ ٥٣‬ت‪ٞ‬ال هڇه ڪار‪٠‬ا‪٣“ ٥ٝ‬ي‪ .‬زڪ‪ٝ٥‬ت هيچاري ت‪ ٢‬پعڇي‪٤‬ي پا‪ٚ‬يؽي‪ ٟ‬ڪعي ‪ٝ‬ذت‪٥‬ر ر‪٣‬ي ڂيۿ پع‬
‫پډ‪١‬طيَء هارم تي ڪا د‪ ٙ٤‬پ‪ ٙ‬ڪا‪٤٠‬ي! ‪١٣‬طه ؿاگعدم دي داصالئ‪ ٟ‬کي ټ‪١‬ذ‪ ٥‬ڇيئي ‪ٚ‬ياٗت ‪ٝ‬يڍيڪ‪ٙ‬‬
‫ڪا‪ٚ‬يخ دي اصتياري هارم ‪٘ٔ ٢٠‬ه پاڪؽتام دي صط‪ٝ‬ت ڪئي “‪٣‬يۿ پع اؼالل دي ة‪ ٢‬ةي ة‪٤‬ا صظ‪ٝ‬ت‬
‫ڪئي “‪٣‬ي‪ٟ١٣ .‬ۿ ‪١٣‬طه ؿاگعدم کي چٽا ٿيٽيَء هاري ‪ٌ٠‬ال کام څار ڪعي اؼالل کي صىعي کام‬
‫ةچائي هرت‪٣“ ٥‬ي‪ ٟٛٝ .‬ة‪ ٢‬ا‪ ٥٣‬ئي چا‪٣‬ي‪ ٥‬پئي‪ .‬ا‪ ٥٣‬د‪ٞ‬اَت اؼال‪ٝ‬ي دي َي‪١ٝ ٟ‬ـ‪٥‬ر ‪ٝ‬ىاةٖ “‪٣‬ي‪ .‬ڇؼ‪٢٠ ٥‬‬
‫ؼائي‪١٤١ٝ ٟ‬ذا! د‪ٞ‬اَت اؼال‪ٝ‬ي زڪ‪ٝ٥‬ت دي ‪ٝ‬ضا‪ ٓٚ‬ٿ‪٣ ٙ‬ذيۿ پع ؼ‪١‬طس ڪي ڪي اق‪٥‬ك ۽‬
‫پا‪ٚ‬يؽي‪٥‬م ت‪ٞ‬ال ة‪٤‬تعي‪ٟ١٣ .ٟ٣“ ٟ‬ۿ يُ‪١‬ي د‪ٞ‬اَتي‪ ٟ‬ڂع ۾ ‪١٣‬طم دي ټي‪٤‬ع “ةاديَء تي هاُء هيال ‪ٝ‬چائي‬
‫‪٣‬ئيۿ پع زڪ‪ٝ٥‬ت ؼ‪١‬طم هاَء هيال تي ڪ‪ ٥‬څيام ‪ ٢٠‬ڇ‪ ٥٠‬۽ ‪١٣‬طم کي ټي‪٤‬ع “ةاد ڪعائي ڋڐي‪ .٥‬زڪ‪ٝ٥‬ت‬
‫د‪ ٥‬ا‪ٗ ٥٣‬طل ّيع اؼال‪ٝ‬ي “‪٣‬ي‪ .‬ام تي ‪٘ٔ ٢٠‬ه د‪ٞ‬اَت اؼال‪ٝ‬ي هارم کي اَتعاض “‪٣‬يۿ پع ‪٣‬ڪ ؼچي‬
‫‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ام کي ڇڊ “‪٣‬ي‪ .‬د‪ٞ‬اَت اؼال‪ٝ‬يَء دي ‪ٌ٠‬عيي ‪ٝ‬ىاةٖ ‪١٣‬طم کي پاڪؽتام ۾ ر‪٣‬ڻ د‪ ٥‬ڪ‪ ٥‬زٖ‬
‫ڪ‪٤٠٥‬ي‪ .‬ؼ‪١‬طمۿ يُ‪١‬ي ‪ ٟٛٝ‬د‪ِ ٥‬ا‪ٌ٠ ٥٣‬عي‪ ٥‬ؼارا‪ ٢٣‬د‪٥‬ڳ‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‪ٚ‬ي اٗت ‪ٝ‬يڍيڪ‪ ٙ‬ڪا‪ٚ‬يخ ۾ ‪١٣‬طم دي داصال کي ټ‪١‬ذ‪ ٥‬ڇيئي پډ‪١‬طيَء هارم پاڪؽتام ۽ اؼالل‬
‫دي ديڪا صط‪ٝ‬ت ڪئي “‪٣‬يۿ ت‪ ٟ٤١‬الِء ‪ٛٝ‬ڪ دا اؼالل پؽ‪١‬طۿ ‪ٝ‬المۿ کڳاۿ ڪٽاۿ چٽا ۽ ‪٥٠‬اب گا‪٠‬گٽ‬
‫ؼ‪١‬طم ڂ‪٥‬رائتا “‪ .ٟ٣‬ؼ‪١‬طةاد د‪٤‬ازيَء دي ‪ٝ‬ي‪ ٟ‬صالقيَء ڪا‪ٝ‬عيڍ ةي اي‪ٞ‬ا‪٠‬يَء پڻ پډ‪١‬طيَء هارم دي ام‬
‫ٗطل کي ؼ ارا‪٣‬ي‪١‬طي اپي‪ ٙ‬ڪئي “‪٣‬ي ت‪ ٟ٣ ٢‬ؼاك ‪١٣‬طه ؿاگعدم کي چٽا ٿيٽيَء رؼتي داصال هٺڻ کام‬
‫رهڪي ديڪ‪ ٥‬ڪار‪٠‬ا‪ ٥ٝ‬ؼع ا‪٠‬ذال ڇ‪ ٥٠‬هي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٟ٤١‬تي پډ‪١‬طيَء هارم کي ‛ؼتارن صط‪ٝ‬ت‚ ڇ‪٥٠‬‬
‫هڅي‪.‬‬
‫‪٣‬ڪ اؼالل پؽ‪١‬ط هڇي ڪا‪٥ٝ‬ري د‪ ٥‬صياك “‪٣‬ي ت‪١٣ ٢‬طم کي ام الِء داصالئ‪ ٟ‬۽ تُ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬کام رهڪي‪٥‬‬
‫هي‪٣“ ٥‬يۿ د‪ ٥‬ا‪٣‬ي ‪١٣‬طه ؿاگعد َ‪ ٜٛ‬پعائي ‪ٛٝ‬ڪ ڋڐي هي‪١‬طا! ‪ٝ‬ام ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام ڂ‪ ٥‬هڇه ڪا‪٥ٝ‬رهۿ ‪٘ٔ ٢٠‬ه‬
‫ڪا‪٥ٝ‬ره “‪٣‬يۿ پع ‪٠‬ذ‪ٝ٥‬ي پڻ “‪٣‬يۿ د‪ ٥‬کيػ ‪١٣‬طه ؿاگعدم دي ٿډي هڅڻ دي ؼڎ پئذي هيئي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫هڇي ڪا‪٥ٝ‬ري د‪ ٥‬ا‪ٝ٥٠‬ام ة‪ٛ‬ڪ‪ ٙ‬ؼچ‪٣“ ٥‬ي‪ .‬اځ ڪ‪ٛٝ ٢٤ٛ‬ڪ ‪ٝ‬ام ؼ‪٥‬ي‪ ٟ‬ڄاڪٽع ۽ ا‪٠‬ذ‪١‬يئع ټا‪٣‬عي‪ٟ‬‬
‫‪ٛٝ‬ڪ‪ ٟ‬ڇا‪ ٟ٤٠‬رهزگار دي تالش ۾ ‪٠‬ڪعي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬ا‪٣‬ي ؼڀئي ‪١٣‬طه “‪١٣ .ٟ٣‬طه ام ڪعي “‪ٟ٣‬ۿ د‪٥‬‬
‫هڇي ڪا‪٥ٝ‬ري دي ا‪ٝ٥٠‬ام ‪ٝ‬ىاةٖ ‪١٣‬طه ؿاگعد َ‪ ٜٛ‬پعائي ‪ٛٝ‬ڪ ڋڐي ‪ٛ٣‬يا هي‪١‬طا‪ .‬ؼ‪٥‬ي‪ ٟ‬ڄاڪٽع ۽‬
‫ا‪٠‬ذ‪١‬يئع ټا‪٣‬ع هڅي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬ؿايط ‪١٣‬طه “‪.ٟ٣‬‬
‫‪ٝ‬ام ‪ٚ‬ياٗت ‪ٝ‬يڍيڪ‪ ٙ‬ڪا‪ٚ‬يخ ڈال ؿ‪٥‬ري دي پډ‪١‬طيَء هارم کي ‪ٝ‬تارڋ پيؾ ڪعيام ڂ‪٥‬ۿ د‪٥‬‬
‫‪١٣ ٟ١٣‬طه ؿاگعدم دي داصالئ‪ ٟ‬کي َال چٽا ٿيٽيَء کام څار ڪعي ڋڐي‪٣“ ٥‬يۿ ۽ ا‪٣‬ڑي وعح اؼالل ۽‬
‫پاڪؽتام کي صىعي کام ةچائي هرت‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‪ 2 8‬اپعي‪0973 ٙ‬ع‬
‫ڳانَِ ُڪ جاگيصدار جي‬
‫ؼ‪١‬ڎ دي تاريش ۾ ‪٣‬ڪ ا‪٣‬ڑه دهر ة‪“ ٢‬ي‪٥٣ ٥‬ۿ دڐ‪ ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎ دي هد‪٥‬د ‪ٝ‬ام داگيعمۿ رياؼت‪ٟ‬ۿ ۽ اؼٽيٽ‪ٟ‬‬
‫د‪ ٥‬ڦٽ ڦاٽي ‪٠‬ڪت‪ .٥٣ ٥‬اځ پاڻ ‪٣‬ڪ داگيع دي ‪٣‬ڪ ة‪٥‬د‪ٚ‬ي داگيعدار د‪٥‬م ڳا‪٤ٚ‬ي‪٥‬م ڪ‪١‬طاؼي‪.ٟ‬‬
‫‪ٝ‬ام ام ة‪٥‬د‪ٚ‬ي زاڪ‪ ٜ‬د‪٠ ٥‬ا‪ً ٥ٚ‬ا‪٣‬ع ‪ ٢٠‬ڪ‪١‬طسۿ ڋ‪ ٥‬د‪ ٥‬ام ة‪٥‬د‪ٚ‬ي زاڪ‪ ٜ‬دا ڇ‪٣‬ٽاۿ پع پ‪٥‬ٽاۿ ڋ‪٥‬ٽا ۽‬
‫ک‪٥‬ٽا اځ ة‪٢‬ۿ ‪٘ٔ ٢٠‬ه ديئعا داڳ‪١‬طا “‪ٟ٣‬ۿ پع هڇي ا‪٥ٕٛ٠‬ئ‪١‬ػۿ رؼ‪٥‬خۿ ۽ پ‪٤‬چ هارا “‪ .ٟ٣‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعيۿ ‪ٝ‬ام ام‬
‫ة‪٥‬د‪ٚ‬ي د‪٠ ٥‬ا‪ً ٥ٚ‬ا‪٣‬ع ‪ ٢٠‬ڪ‪١‬طسۿ ۽ ‪ ٢٠‬ئي ت‪٣٥‬ام کي ام داگيع د‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬ټڎائي‪١‬طس‪ .‬ائي‪ ٟ‬ةعاةع “‪٣‬يۿ ت‪٢‬‬
‫‪ٝ‬ام ا‪٠‬ـ‪٥‬ئع ڂي‪٣“ ٙ‬يامۿ ۽ ‪٥ٝ‬م کي پ‪١٤١‬ذي پعها‪٠ ٢٣‬ا‪٣‬ي‪ .‬پع ‪٥ٝ‬م کي ا‪ ٟ٤٠‬د‪ ٥‬اه‪٣“ ٥٠‬يۿ ديڪي‬
‫‪١٤١ٝ‬ذا “‪ٟ٣‬ۿ يا د‪ ٟ‬د‪ٝ ٥‬ام “‪٣‬يام‪ .‬دؿ‪١ٞ‬ي پاڈڻ د‪ ٥‬ا‪ٗ ٥٣‬طي‪ ٜ‬وعي٘‪ ٥‬ؼ‪١‬ڎ ۾ اڅا ‪٥ٝ‬د‪٥‬د “‪٣‬ي‪ .‬داگيع‬
‫دي زاڪ‪ٜ‬ۿ يا ها‪ٚ‬يَء دا هارث ڪاهڈياۿ ت‪٥ٝ ٢‬م کي ‪٣‬ځ ‪ ٢٠‬الئي‪١‬طا‪١٤١ٝ .‬ذي اهالد ‪ٝ‬ام ڪ‪ ٟ٤١‬کي کڻي‬
‫هي‪١‬طا‪ .‬ا‪٣‬ا ؼ‪١‬طم ة‪٤‬ادري دي پعڊۿ ۽ ‪ُٝ‬يار “‪٣‬ي‪ .‬پع ‪٥ٝ‬م کي اهالد ‪٠‬ا‪٣‬ي‪ٝ .‬ام ڋڑه ڋا‪٠‬ڍ “‪٣‬يام‪ .‬صيعۿ‬
‫ا‪٣‬ي اداي‪٥‬م ڳا‪٤ٚ‬ي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬اؼام کي ؼ‪١‬ڎ دي ‪٣‬ڪ ؼاةٖ داگيع دي ها‪ٚ‬يَء ؼڳ‪٥‬ري د‪ ٥‬ذڪع صيع‬
‫ڪعڻ‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫اُم ها‪ٚ‬يَء دي ةط‪٠‬ي ة‪١‬اهت ادگع د‪٤‬ڑي ‪٣‬ئي‪ .‬اهلل ؼائي‪ ٟ‬ؿايط کيػ ‪٣‬اڂيَء دي رهٽ ۾ پيطا ڪعڻ‬
‫د‪ ٥‬اراده ڪي‪٥٣ ٥‬ۿ پع پ‪ِ٥‬ء کيػ ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬ڪعي پيطا ڪيائي‪ٟ‬ۿ ۽ داگيع د‪ ٥‬ها‪ٚ‬ي ڪيائي‪.ٟ‬‬
‫ها‪ٚ‬ي قازب ديئ‪ ٟ‬ت‪ ٢‬ةي ا‪٠‬ت‪٤‬ا ڂ‪٥٣ ٥٤ٛ‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي چعچا پؽ‪١‬ط ڪ‪١‬طه ‪٣ .٥٣‬ڪ ‪٣‬ڪ چعچي‬
‫دي َي‪٥‬ضۿ چعچ‪ ٥‬ټڎائي‪١‬طڈۿ يُ‪١‬ي چعچائيَء کي ڋ‪٣ ٢٤‬غار رپيا ا‪ُ٠‬ال ڇي‪١‬طه ‪ .٥٣‬ام ز‪ٝ‬ا‪٠‬ي ۾ ‪٥٠‬ٽ‪ ٟ‬د‪٥‬‬
‫رهاج ‪٥٣ ٢٠‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي پيؽا رهڋۿ يُ‪١‬ي ؼڪ‪ ٟ‬دي ق‪٥‬رت ۾ ڇي‪١‬طه ‪٥٠ .٥٣‬ٽ‪ ٟ‬دي ‪٣ ٢٠‬ئڻ ؼتب‬
‫‪٤ٝ‬ا‪٠‬گائي ة‪٠٥٣ ٢٠ ٢‬طي ‪٣‬ئيۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ڋ‪٣ ٢٤‬غار رپيا ت‪ٞ‬ال هڇي رٗ‪ ٜ‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي هي‪١‬طي ‪٣‬ئي‪ .‬پع ‪٥٣‬مَء‬
‫ة‪ ٢‬چعچي تي ڋ‪٣ ٢٤‬غار رپيا رٗ‪ٜ‬ۿ ‪٤٠‬ايت ‪١ٝ‬اؼب رٗ‪٣“ ٜ‬ي‪.‬‬
‫ها‪ٚ‬ي قازب کي ‪٣‬ڪ صاص چ‪ٞ‬چ‪ ٥‬ة‪٠٥٣ ٢‬طه ‪٥٣‬ۿ ديڪ‪ ٥‬ؼطائي‪ ٟ‬ؼاڻػ گڐ ر‪١٣‬طه ‪ .٥٣‬ها‪ٚ‬ي‬
‫قازب ۽ ؼ‪١‬طس هڇي چ‪ٞ‬چي د‪ ٥‬دڐ‪ ٟ٣‬ة‪ ٢‬ذڪع اچي ڂ‪٥‬ۿ تڐ‪ ٟ٣‬داگيع دي ؼعڪاري چعچائي‪ ٟ‬دي‬
‫ا‪ٞ٣‬يت گ‪٤‬ٽذي‪ ٥‬هڅي‪.‬‬
‫‪٣‬ڪڑي دُٔي ها‪ٚ‬ي قازب کي ‪٣‬ڪ َال ‪ٝ‬اڻ‪َ٥٤‬ء د‪ ٥‬چعچ‪ ٥‬هڻي هي‪ .٥‬کيػ ڋ‪٣ ٢٤‬غار رپيا ا‪ُ٠‬ال‬
‫دي رٗ‪ ٜ‬ڇيڻ د‪ ٥‬زڪ‪ ٜ‬ڪيائي‪ .ٟ‬هڇي چ‪ٞ‬چي ام ‪ٝ‬اڻ‪َ٥٤‬ء کي چي‪٥‬ۿ (ة‪ٛ‬ڪ‪ ٙ‬اځ ڪ‪ ٢٤ٛ‬دي رهاج‬
‫‪٥ٝ‬دب) ت‪ ٢‬زك‪ ٥‬پتي ڪعۿ يُ‪١‬ي ا‪ُ٠‬ال دي رٗ‪ٝ ٜ‬ام ‪٥ٝ‬م کي ‪٣‬ڪ ‪٣‬غار ڇي‪ .‬ام ‪ٝ‬اڻ‪َ٥٤‬ء تعيَء تي تي‪ٙ‬‬
‫‪ٚ‬ڳڻ ‪ ٢٠‬ڇ‪ .٥٠‬قٕا ا‪٠‬ڪاري ڂي‪ .٥‬هڇي چ‪ٞ‬چي ا‪ُ٠‬ال دي رٗ‪ ٜ‬رپي‪ ٟ‬ةطرام پيؽ‪ٟ‬ۿ ٽڪ‪ٟ‬ۿ “‪٠‬ڪ‪ ٟ‬۽ “څي‪ٟ‬‬
‫دي ق‪٥‬رت ۾ ڳ‪٥‬ڻي‪٥‬م ٿعائي کڻي “ي‪ .٥‬ها‪ٚ‬ي قازب پ‪١٤١‬ذي هڇي چ‪ٞ‬چي کام پڌي‪٥‬ۿ ت‪٣ ٢‬ي صغا‪٥٠‬‬
‫صا‪ٚ‬ي ڪعي ڪيڐا‪ ٟ٤٠‬ک‪١‬ي‪ ٥‬پي‪ ٥‬هڅي‪ .ٟ‬هڇي چ‪ٞ‬چي د‪٥‬اب ڇ‪ ٥٠‬ت‪ ٢‬ؼائي‪ ٟ‬چعچائيَء کي ا‪ُ٠‬ال پي‪٥‬‬
‫ڇيام‪ .‬ها‪ٚ‬ي قازب کام رڈ ‪٠‬ڪعي هيئي‪ .‬چيائي‪ ٟ‬ت‪٣ ٢‬ي ت‪ٞ‬ال گ‪٤‬ڻي رٗ‪ ٜ‬ڂي ڇؼذي‪٣ .‬ڪطل پيؽ‪ ٟ‬۽‬
‫پاي‪ ٟ‬دي ‪ٝ‬ٺ ٿعي چعچعائيَء کي ڇيئي ڋڐيائي‪.ٟ‬‬

‫‪٣‬ڪ دُٔي ها‪ٚ‬ي قازب گطڈم دي اه‪٠‬اڈ ټڎي‪ .‬هڇي چ‪ٞ‬چي کام ؼتب پڌيائي‪ٟ‬ۿ ت‪ ٢‬گطڈ ڋ‪ ٥‬پيا‬
‫اه‪٠‬اڈم܁ هڇي چ‪ٞ‬چي هراڻي‪٥‬ۿ گطڈ ام پيا گ‪٤‬عم‪ .‬زڪ‪ ٜ‬ڂي‪ ٥‬ت‪ ٢‬ؼ‪ ٥‬ڳ‪٥‬ڻي‪٥‬م ام د‪٥‬م گطڈم کي ڇ‪٠‬ي‪٥‬م هڅ‪.ٟ‬‬
‫ټئي رات گطڈم هري اه‪٠‬اڈي‪ .٥‬پڌڻ تي هڇي چ‪ٞ‬چي ها‪ٚ‬ي قازب کي ټڎاي‪ ٥‬ت‪ ٢‬گطڈ ؼ‪٥‬ڈهم پيا گ‪٤‬عم‪.‬‬
‫ها‪ٚ‬ي قازب زڪ‪ ٜ‬ڪي‪ ٥‬ت‪ ٢‬گطڈم کي ‪٣‬ڪ ؼ‪ ٥‬ؼ‪٥‬ڈي‪٥‬م ڇ‪٠‬ي‪٥‬م هڅ‪ .ٟ‬هڇي چ‪ٞ‬چي دي ټيگ‪٤‬ي ‪ٝ‬چي‬
‫هيئي‪ .‬ٽي‪َٟ‬ء رات گطڈم هري ا‪٠‬اڈ ڪئي‪ .‬ها‪ٚ‬يَء دي پڌڻ تي هڇي چ‪ٞ‬چي هراڻي‪٥‬ۿ ت‪ ٢‬ؼائي‪ ٟ‬گطڈ اه‪٣‬ام‬
‫کي دَائ‪٥‬م پيا ڪ‪ .ٟ‬ا‪٣‬ڑه ‪٣ ٥٣‬ڪ داگيع د‪٣ ٥‬ڪ ها‪ٚ‬ي‪ .‬د‪ ٟ٤١‬دا پٽۿ پ‪٥‬ٽا ۽ ڇ‪٣‬ٽا اڈڪ‪ ٢٤ٛ‬ؼ‪١‬ڎ‬
‫اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬يَء دا ‪ٝ‬ي‪ٞ‬تع “‪ٟ٣‬ۿ ۽ ڪي ٗ‪ٝ٥‬ي اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬يَء ۾ هيٺ‪ .ٟ٣“ ٙ‬‬
‫‪ 2 9‬اپعي‪0973 ٙ‬ع‬
‫ظٍڌ ىهڪ تي الىارو‬
‫رٽائعڄ ايئع ‪ٝ‬ارؿ‪٥٣ ٙ‬ائي صام ص‪٥‬اة‪ ٟ‬دي د‪٠‬يا ‪ٝ‬ام څرتيَء ڇا‪ ٟ٤٠‬گت ‪٣‬ئي‪ .ٟ‬ڪ‪ ٟ٤١‬اهلل ‪٥ٚ‬ڋ‬
‫‪ٝ‬ڃػ رز‪ ٜ‬کاڅه‪ .‬ام کام اڳ د‪ ٥‬ايئع – ‪ٝ‬ارؿ‪٥٣ ٙ‬ائي صام گ‪١‬ذي ٽڪع ؼام ‪ٚ‬ڳي ڪ‪١‬ي “‪٠‬ي ها‪٠‬گع‬
‫ٿډي پ‪٥‬ي ۽ ةطة‪ِ٥‬ء پکيڑيۿ اُم اهلل ‪٥ٚ‬ڋ کيػ ڪ‪ ٟ‬کام د‪ٛ٤‬يۿ څه‪٠‬ڎاڈي‪١‬طي چي‪٥‬ۿ ‛‪٥٣‬ش ڪعۿ ايئع‬
‫‪ٝ‬ارؿ‪٥٣ ٙ‬ائي صام‪ .‬ڪ‪ ٟ٤١‬دي ‪ٛٝ‬ڪ تي گت پي‪ ٥‬ڇئي‪‚!ٟ‬‬
‫‛ٽي‪ ٟ‬ٽي‪ ٟ‬ٽي‪ - ٟ‬ڄز ڄز ڄز‪‚.‬‬
‫ايئع ‪ٝ‬ارؿ‪٥٣ ٙ‬ائي صام هات ‪ٝ‬ام ‪ٝ‬ـي‪ ٟ‬گ‪ ٟ‬د‪٤‬ڑا “هاز ڪڏ‪٠‬طي چي‪٣‛ ٥‬يُء ‪ٛٝ‬ڪ ‪١٤١ٝ‬ذ‪٣“ ٥‬ي‪‚.‬‬
‫‛ٿ‪ٛ‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ٟ‬ۿ پٽ ايئع ‪ٝ‬ارؿ‪٥٣ ٙ‬ائي صام‪ ‚.‬اهلل ‪٥ٚ‬ڋ کيػ ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ائي‪١‬طي چي‪٥‬ۿ ‛ادائي تڪڑ ‪٢٠‬‬
‫ڪع‪٣ .‬يُء ت‪١٤١‬ذ‪ٛٝ ٥‬ڪ ‪٠‬ا‪٣‬ي‪٣ .‬يَء ؼ‪١‬ڎ ‪ٛٝ‬ڪ دي څرتي “‪٣‬ي‪.‬܁‬
‫‛ؼ‪١‬ڎ ‪١٤١ٝ‬ذيۿ ۽ ‪١٤١ٝ‬ذي ةاةي دي داگيع “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ؼ‪ ٥‬هري ڪئي‪ٟ‬܁‚‬
‫‛ا‪٥ٝ ٥٣‬م کام ‪ ٢٠‬پڊ‪‚.‬‬
‫‛ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ڪ‪ ٟ٤١‬کام پڌام܁‚‬
‫‛ةعٽؾ گ‪٥‬ر‪ٞ٠‬ي‪١‬ٽ کام‪‚.‬‬
‫‛ا‪٠‬گعيغ کام پڌام!‚‬
‫‛ ‪٣‬اۿ ‪٣‬ا‪ .‬ا‪٠‬گعيغ ‪ٝ‬ائي ةاٽۿ يُ‪١‬ي ةعٽؾ گ‪٥‬ر‪ٞ٠‬ي‪١‬ٽ ؼ‪١‬ڎ ‪٥ٝ‬م کي ۽ ‪١٤١ٝ‬ذي ةاةي کي داگيع و‪٥‬ر‬
‫ڇيئي هي‪٣“ ٥‬ي‪‚.‬‬
‫اهلل ‪٥ٚ‬ڋ ام ا‪٠‬ڪـاف تي زيعام ڂي‪ .٥‬پڌيائي‪ٟ‬ۿ ‛‪ٝ‬ائي ڄيئع ايئع ‪ٝ‬ارؿ‪٥٣ ٙ‬ائي صامۿ ت‪ ٥‬هټ ڪ‪٥‬‬
‫پعها‪٥٠‬ۿ يا دؼتاهيغ “‪٣‬يۿ د‪ٝ ٟ٤١‬ىاةٖ ؼ‪١‬ڎ ت‪١٤١‬ذي ۽ ت‪١٤١‬ذي پيُء دي داگيع “‪٣‬ي܁‚‬
‫‛پعها‪٠‬يۿ يا دؼتاهيغ دي ڪا معهرت ‪٠‬ا‪٣‬ي‪ ‚.‬ايئع ‪ٝ‬ارؿ‪٥٣ ٙ‬ائي صام هراڻي‪٥‬ۿ ‛اؼام د‪ ٥‬صا‪٠‬طام‬
‫ا‪٠‬گعيغ ة‪٤‬ادر د‪٥ٝ ٥‬ؼٽ اهةيڍئ‪١‬ٽ ؼعه‪٠‬ٽۿ يُ‪١‬ي پگ‪٤‬اردار ټا‪٣ ٥٤٠‬ي‪٥ٝ .٥‬م ة‪ ٢‬ا‪٠‬گعيغ ‪ٝ‬ائي ةاٽ دي‬
‫ڇاچي صظ‪ٝ‬ت ڪئي ‪٣‬ئي‪‚.‬‬
‫‛ؼ‪ ٥‬هري ڪيئ‪ٟ‬܁‚‬
‫‛ا‪٠‬گعيغ ‪ٝ‬ائي ةاٽ دڐ‪١٣ ٟ٣‬طؼتام تي زڪ‪ٝ٥‬ت ڪ‪١‬طا ‪٣‬ئاۿ تڐ‪ ٟ٣‬اؼي‪ ٟ‬ؼ‪١‬طم اؿارم تيۿ‬
‫زڪ‪ ٟٞ‬تي پ‪١٤١‬ذي ئي ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬تي گ‪ٚ٥‬ي‪٥‬م ‪٣‬الئي‪١‬طا ‪٣‬ئاؼي‪‚.ٟ‬‬
‫‛پ‪١٤١‬ذ‪ٝ ٟ‬اڻ‪ ٟ٤‬تي ت‪٣٥‬ي‪ ٟ‬گ‪ٚ٥‬ي‪٥‬م ڋ‪٣ ٥‬الئي‪١‬طا ‪٣‬ئا‪‚.‬‬
‫‛‪“ ٥٣‬زادي گ‪٤‬ع‪٠‬طا ‪٣‬ئا‪ .‬ا‪٠‬گعيغم دي ّال‪ٝ‬يَء کام ‪ٕ٠‬عت ڪ‪١‬طا ‪٣‬ئا‪ ‚.‬ايئع ‪ٝ‬ارؿ‪٥٣ ٙ‬ائي صام چي‪٥‬ۿ‬
‫‛اؼي‪ ٟ‬ا‪ ٟ٤٠‬ةاّي‪ ٟ‬کي گ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬د‪٠ ٥‬ـا‪ ٥٠‬ة‪١‬ائي‪١‬طا ‪٣‬ئاؼي‪ .ٟ‬ام صظ‪ٝ‬ت دي َي‪٥‬ض ا‪٠‬گعيغ ؼعڪار‬
‫دڐ‪ ٟ٣‬ايٕعه ايـيائي ‪ٛٝ‬ڪ‪ٝ ٟ‬ام ٽپڑ ټڎاۿ ۽ ‪١٣‬طؼتام ‪ٝ‬ام رها‪٠‬ا ڂياۿ تڐ‪ ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎ ‪ٛٝ‬ڪ اؼام کي‬
‫داگيع و‪٥‬ر ڇيئي هيا‪‚.‬‬
‫‛ا‪٣‬ا ‪0947‬ع دي ڳا‪ ٢٤ٚ‬پي‪ ٥‬ڪعي‪ ٟ‬پٽ ايئع ‪ٝ‬ارؿ‪٣ ٙ‬يُء ‪0973‬ع “‪٣‬ي‪ .‬ؼ‪١‬ڎد‪٠ ٥‬ئ‪٥‬م ‪٠‬ؽ‪ٙ‬‬
‫ؼذاڳ “‪٣‬ي‪ ‚.‬اهلل ‪٥ٚ‬ڋ چي‪٥‬ۿ ‛ؼ‪١‬ڎ دي ‪٠‬ئي‪٠ ٟ‬ؽ‪ ٙ‬تاريش تام دز ال‪٣‬يۿ ‪ٝ‬اميَء ؼام پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬رؿت‪٥‬‬
‫د‪٥‬ڈيۿ پ‪١٤١‬ذي ةيپ‪١‬ا‪٥ٗ ٢٣‬ت کي پعکي هرت‪٣“ ٥‬ي‪٠ .‬ئي‪٠ ٟ‬ؽ‪ ٙ‬ؼام چعچا ‪ ٢٠‬ڪعۿ ‪٥٣‬ائي صام‪‚.‬‬
‫‛‪ٝ .٢٠ ٢٠‬ام ‪ٝ ٢٠‬ڑ‪٠‬طس‪ٝ .‬ام گُت ‪٣‬ڻ‪١‬طس‪‚.‬‬
‫‛‪ٝ‬ڑي هڀ‪‚.‬‬
‫‛‪ٝ ٢٠‬ڑ‪٠‬طس‪٥ٝ .‬م گُت ‪١٣‬ئي “‪٣‬ي‪ٝ .‬ام ؼ‪١‬ڎ تي ‪٠‬ازك ڂي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪‚.‬‬
‫‛ؼ‪١‬ڀاكۿ ايئع ‪ٝ‬ارؿ‪٥٣ ٙ‬ائي صام‪ ‚.‬اهلل ‪٥ٚ‬ڋ کيػ صتعدار ڪ‪١‬طي چي‪٥‬ۿ ‛زيطر“ةاد کام ڪذ‪٢٤‬‬
‫اڳڀعه ڂي هي‪٣“ ٥‬ي‪‚.ٟ‬‬
‫‛ة‪ٛ‬ڪ‪ ٙ‬ٺيڪ‪٥ٝ .‬م کي ‪٣‬تي ‪٤ٚ‬ڻ‪٣“ ٥‬ي‪٥٣ ‚.‬ائي صام ص‪٥‬اة‪ ٟ‬دي “ؼ‪ٞ‬ام ‪ٝ‬ام څرتيَء ڇا‪ ٟ٤٠‬گت‬
‫‪٣‬ڻ‪١‬طي اهلل ‪٥ٚ‬ڋ کام پڌي‪٥‬ۿ ‛زيطر“ةاد دي هيذ‪٣ ٥٤‬يُء ڪ‪٤‬ڑه ‪٘ٝ‬ال “‪٣‬يۿ ديڪ‪٥ٝ ٥‬م کي ڋڪ‬
‫ڪعي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي܁‚‬
‫‛‪٣‬يَء ‪١٣‬ڎ گطه ة‪١‬طر “‪٣‬ي‪ ‚.‬اهلل ‪٥ٚ‬ڋ هراڻي‪.٥‬‬
‫‛ةػ‪٥ٝ .‬م کي ‪٣‬تيۿ يُ‪١‬ي گطه ة‪١‬طر تي ‪٤ٚ‬ڻ‪٣“ ٥‬ي‪٣ .‬يَء ‪ ٟ٤١ٝ‬دي ‪٥ٝ‬رهجي “را‪ٝ‬گا‪٣“ ٢٣‬ي‪ ‚.‬ايئع‬
‫‪ٝ‬ارؿ‪٥٣ ٙ‬ائي صام اکي‪٥‬م ة‪١‬ط ڪعي گطه ة‪١‬طر تي گت ‪٣‬ئي‪.ٟ‬‬
‫‪ٝ 8‬ئي ‪0973‬ع‬
‫اظان جّن عهتّن ۽ عادتّن‬
‫‪٣‬ع ڪ‪٥ٗ ٟ٤١‬ل د‪٥‬م ٗ‪ٝ٥‬ي صك‪ٛ‬ت‪٥‬م ‪٠٥٣‬طي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ا‪ ٟ٤٠‬صك‪ٛ‬ت‪ ٟ‬کي ؼا‪٥٤ٝ‬م رکي ٗ‪ ٟٝ٥‬دي‬
‫ڪعدار دي هرڃ ڪئي هي‪١‬طي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ؼع دام ‪ٝ‬ا‪ٚ‬ڪ‪ ٜ‬پ‪٤‬عي‪٥‬م ا‪٠‬گعيغ ‪٥٣‬ۿ د‪ ٟ٤١‬اځ کام ټ‪ ٢‬ؼ‪ ٥‬ؼاك اڳۿ ؼ‪١‬ڎ ۾ دريا‪٣‬ي “‪ٝ‬طرٔت دا‬
‫رؼتا تالش ڪعڻ دي ة‪٤‬ا‪٠‬ي ؼ‪١‬ڎ ۽ ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬دي صك‪ٛ‬ت‪ٟ‬ۿ َ‪ٛ‬ت‪ ٟ‬۽ َادت‪ ٟ‬د‪ ٥‬ٿعپ‪٥‬ر اٿياس ڪي‪.٥‬‬
‫ؼعدام ‪ٝ‬ا‪ٚ‬ڪ‪ ٜ‬دي ڈاڻ کي “ڇه رکي ا‪٠‬گعيغم ؼ‪١‬ڎ تي ٗتني ڪعڻ د‪١ٝ ٥‬ك‪٥‬ة‪ ٥‬رڂي‪ .٥‬اڳتي ‪ٛ٣‬يۿ‬
‫ا‪٠‬گعيغم ؼع چار‪ٚ‬ػ ‪٠‬يپيئع دي اڳ‪٥‬اڻيَء ۾ ؼ‪0843 ٟ‬ع ۾ ؼ‪١‬ڎ ٔتر ڪئي‪ .‬تاريش ؿا‪٣‬ط “‪٣‬ي ت‪٢‬‬
‫ا ‪٠‬گعيغم هټ ڪا زةعدؼت ٔ‪٥‬دي واٗت ‪٣ ٢٠‬ئي‪ .‬ؼ‪١‬طم ‪ٚ‬ـڪع د‪ ٥‬تُطاد پڻ گ‪٤‬ٽ ‪ .٥٣‬پعۿ ؼع دام‬
‫‪ٝ‬ا‪ٚ‬ڪ‪ ٜ‬۽ کا‪٠‬ئػ پ‪ِ٥‬ء ؼ‪١‬ڎ ۾ “ي‪ ٙ‬ا‪٠‬گعيغ ؼياز‪ ٟ‬دي ‪٣‬ځ ڪي‪ٝ٥ُٛٝ ٙ‬ات ۽ ک‪٥‬د‪١‬ائ‪ ٟ‬دي “څار تي‬
‫ؼع چار‪ٚ‬ػ ‪٠‬يپئع ؼ‪١‬ڎ ٔتر ڪئي‪.‬‬
‫څاري‪ ٟ‬کي اؼام دي صك‪ٛ‬ت‪ ٟ‬دي ٿ‪ٛ‬ي ٿت پعهڈ “‪٣‬ي‪ .‬کي‪ ٟ‬صتع “‪٣‬ي ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬کي چٽ الئي‬
‫پ‪١٤١‬ذي وعف ڪعي ؼگ‪٤‬ذي ڂ‪ .٥‬ؼ‪١‬ڎيَء کي ؼائي‪َٟ‬ء چئت‪ ٥‬ت‪ ٢‬هڋا‪٠‬ئذي هي‪١‬طه ۽ ؼائي‪َٟ‬ء ‪ٕٚ‬ي ؼام‬
‫‪ٝ‬ضاوب ڪ‪١‬طڈ کي اکي‪ ٟ‬۾ داِء ڇي‪١‬طهۿ دك ۾ هي‪٤‬اري‪١‬طه‪ .‬صتع ‪ٞ٣‬عا‪ ٢٣‬کي تڐ‪ ٟ٣‬پ‪٠٥‬طي دڐ‪ ٟ٣‬کيػ‬
‫ؼائي‪ ٟ‬چ‪٠٥‬طڈ پٺيَء ۾ ص‪١‬ذع ‪٣‬ڻي ڪڏ‪٠‬طه‪ .‬يا ؼ‪١‬طس اکي‪ ٟ‬۾ ا‪٠‬ت‪٥‬ر ‪٣‬ڻ‪١‬طه‪.‬‬
‫څاري‪ ٟ‬کي ِا‪٣‬ا ة‪ ٢‬صت ع “‪٣‬ي ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬کي پاڻ ۾ هڈ‪٣‬ائڻ ڇائي ‪٣‬ځ د‪ ٥‬ڪ‪٣“ ٜ‬ي‪ .‬کي‪ ٟ‬صتع “‪٣‬ي ت‪٢‬‬
‫ؼ‪١‬ڎي دڐ‪ ٟ٣‬پاڻ ۾ هڈ‪١٣‬طا “‪ٟ٣‬ۿ تڐ‪٣ ٟ٣‬ڪٽئي د‪٥‬م ټ‪٥‬ٽي‪٥‬م پٽي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬قطي‪ ٟ‬دا پال‪٠‬ط ڪ‪١‬طا‬
‫“‪ .ٟ٣‬ڇاڇي د‪ ٥‬ةط‪ ٥ٚ‬پ‪٥‬ٽ‪ ٟ‬کامۿ ۽ پيُء د‪ ٥‬هيع پٽ ‪ٝ‬ام ڪڏ‪٠‬طا “‪ .ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎي دڐ‪ ٟ٣‬پاڻ ۾ هڈ‪١٣‬طا “‪ٟ٣‬ۿ ۽‬
‫ڇاڈ‪٣‬ي پٽ ڪ‪١‬طا “‪ٟ٣‬ۿ ت ڐ‪ ٟ٣‬کي‪ ٟ‬پٺ دي صتع ‪ ٢٠‬ر‪١٣‬طي “‪٣‬ي‪ٞ٣ .‬عا‪ ٟ٣‬کي صتع تڐ‪ ٟ٣‬پ‪٠٥‬طي “‪٣‬يۿ‬
‫دڐ‪ ٟ٣‬څاريا ؼ‪١‬طم چي‪١‬گ‪ ٥‬چيعي ڪعي ڋڐي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬ؼ‪١‬طم تعه ڪڏي ڋڐي‪١‬طا “‪.ٟ٣‬‬
‫ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬کي دڐ‪‛ ٟ٣‬ٽاٽ‚ ڇة‪٣“ ٥‬يۿ تڐ‪ ٟ٣‬ڦ‪٠٥‬ڍ ۾ ٿعدي هي‪١‬طا “‪ٝ .ٟ٣‬حاك و‪٥‬رۿ ديڪڐ‪ ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎي‪ٟ‬‬
‫کي ټڎائت‪ ٥‬ت‪ ٢‬اه‪٣‬ي‪ٞ٤ٝ ٟ‬ام ‪٥٠‬از “‪٣‬ي‪ ٥‬۽ ‪ٞ٤ٝ‬ام ‪٥٠‬ازيَء ۾ هر‪ٚ‬ڍ چي‪ٞ‬پئ‪٣“ ٟ‬ي‪٥‬ۿ ت‪٣ ٢‬ڪطل اه‪٣‬ام دي‬
‫را‪ ٟ٣‬۾ هڋا‪٠‬ئذي هي‪١‬طا‪ .‬اُ‪٣‬ا داِء ‪١ٛٝ ٢٠‬طمۿ دتي اه‪٣‬ام کي هي‪٤‬اري‪ٞ٤ٝ .ٟ‬ام دي صط‪ٝ‬ت الِء پاڻ‬
‫پت‪٥‬ڈي‪١‬طا‪ .‬گ‪٤‬ع ټاري ڇياري ڪ‪١‬طا‪ٞ٣ .‬عا‪ ٟ٣‬کي صتع تڐ‪ ٟ٣‬پ‪٠٥‬طي دڐ‪ ٟ٣‬د‪٤‬ڳ‪ ٥‬د‪٤‬ڻ ڂي‪١‬طمۿ ۽ ‪ٞ٤ٝ‬ام‬
‫ؼڳ‪٥‬ره ؼ‪١‬طم گ‪٤‬ع ټ‪٣٥‬اريۿ ا‪ ٢٤ٚ‬ت‪ ٢٤ٛ‬تي ٗتن‪ ٥‬ڪ عي هي‪١٤‬طه‪ .‬پع تڐ‪ ٟ٣‬ة‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎي ‪ٝ ٢٠‬ڑ‪٠‬طا‪ .‬ؼاڳي يضي‬
‫پئي ‪ٚ‬ڳ‪١‬طيۿ ت‪ ٢‬اؼي‪ٞ٤ٝ ٟ‬ام ‪٥٠‬ازيَء ۾ د‪٠‬يا دا چي‪ٞ‬پئ‪٣“ ٟ‬ي‪٥‬م‪.‬‬
‫ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬دي ؼؽي ال‪٣‬ي‪١‬طي ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬کي ِا‪٣ ٥٣‬عگغ ‪ ٢٠‬ټڎائذي ت‪ ٢‬ؼ‪١‬طم ؼع هچدي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬کي‪ٟ‬‬
‫ټڎائذي ت‪ ٢‬ؼپ ڪذ‪ ٢٤‬ٺيڪ “‪٣‬ي‪ .‬ة‪٤‬ار دي ‪١ٝ‬ط “‪٣‬ي‪ٝ .‬ي‪١‬اۿ چي‪٤‬اۿ ة‪ٛ‬ت‪ٛ‬ي‪٥‬م ۽ و‪٥‬وا ص‪٥‬ش “‪ٝ .ٟ٣‬عض‬
‫الدها ‪٠‬ا‪٣‬ي‪ٝ .‬ڑيئي صيع “‪٣‬ي‪ .‬ام ت‪٤ٞ‬يط کام پ‪ِ٥‬ء ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬د‪ ٥‬ؼياؼيۿ ؼ‪ٞ‬ادي ۽ ج٘أتي ٗت‪ ٙ‬ڪعي‬
‫ؼگ‪٤‬ذي ڂ‪.٥‬‬
‫تاريش دي ‪٣‬ع دهر ۾ ؼ‪١‬ڎ د‪ ٥‬ؼياؼيۿ ؼ‪ٞ‬ادي ۽ ج٘أتي ٗت‪ ٙ‬ڂي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫ڂاڻي ة‪٥‬ال صام هاره ٽي ‪-‬هي ة‪٥‬ؼٽع ةاٗاَطي ڪ‪ ٜ‬ڪعي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬اڈده ۽ ا‪٠‬گعيغي پعهگعال‬
‫زيطر“ةادۿ ة طي‪ٟ‬ۿ ‪ٝ‬يعپ‪٥‬ر صاص ۽ ذري گ‪٤‬ٽ ‪٥٠‬اةـا‪ ٢٣‬تائي‪ ٟ‬ڇؼڻ ۾ پيا اچ‪ .ٟ‬ٽي ‪ -‬هي ة‪٥‬ؼٽع ةاٗاَطي‬
‫‪ٛ٣‬ي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫اصتياريَء هارم کي صتع “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬ديڪڐ‪ ٟ٣‬ٽي ‪ -‬هي ة‪٥‬ؼٽع د‪ ٥‬أتتاح ڪعائي‪٣ ٟ‬اۿ ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎي‬
‫ؼذاڳ ڂي پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬زٖ گ‪٤‬عم ‪٣‬ا‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي رؼ‪ٞ‬ي أتتاح کام ؼ‪٥‬اِء ة‪٥‬ؼٽع ڪ‪ ٜ‬ؿعهع ڪي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫ؼ‪١‬ڎي ؼت‪ .ٟ٣“ ٙ‬کي‪١٠“ ٟ‬ط “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬ڂاڻي ة‪٥‬ال صام هاري ة‪٥‬ؼٽع د‪ ٥‬أتتاح ‪ ٢٠‬ڂي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬دڐ‪ ٟ٣‬أتتاح‬
‫ڂي‪١‬طهۿ تڐ‪ ٟ٣‬زٖ گ‪٤‬عة‪ٔ !٥‬ي ا‪ٚ‬ساك ‪١٠‬ڍ ڪتي‪.‬‬
‫‪ٝ 2 2‬ئي ‪0973‬ع‬
‫______‬
‫‪0973 ‬ع ۾ ڪيت‪ ٙ‬۽ ٽي‪ٛ‬ي‪٥‬يغم چي‪٠٥٣ ٢٠ ٙ١‬طا ‪٣‬ئا‪ .‬ڪعاچي ٽي‪-‬هي ؼي‪١‬ٽع تام رهزا‪ ٥٠‬پ‪١‬ذ‪٥‬ي‪١ٝ ٢٤‬ٽ پعهگعال ؼ‪١‬ڎيَء ۾ ‪١ٛ٣‬طه ‪.٥٣‬‬
‫ظٍڌ اىً ڪاىيٽي‬
‫‪٥٠‬اب گا‪٠‬گٽ پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬ټ‪ ٟ‬ټا‪ٚ‬ڪ‪ ٟ‬ازتـال َ‪ٛ‬ي ‪٠‬ڪؽ‪ٟ‬ۿ ۽ ڪٽي ‪٠‬يپا‪ٚ‬يَء ڇا‪ ٟ٤٠‬ڇٺ‪٥‬ۿ ۽ ک‪٠٥‬ع ؼام‬
‫ک‪٤‬عي ڪي‪ٝ ٙ‬ڊ تي ‪٣‬ځ ڦيعاي‪.٥‬‬
‫‪٥٠‬اب گا‪٠‬گٽ دي کاټي پاؼي ازتـال َ‪ٛ‬ي ‪٠‬ڪؽ‪ ٟ‬هيٺ‪٥٠ .٥٣ ٥‬اب گا‪٠‬گٽ کيػ کاټي اڊ ‪٣‬ڻي‬
‫ڪڏي‪٥٠ .‬اب گا‪٠‬گٽ دي ؼاڈي پاؼي ڪٽ‪٠ ٥‬يپا‪ٚ‬ي هيٺ‪٥٣ ٥‬ۿ ‪٥٠‬اب کيػ ؼاڈي اڊ ‪٣‬ڻي ڪڏي‪.‬‬
‫‪٥ٝ‬ټ ۾ ټ‪٤١‬ي ڈڻ‪٥٠ ٟ‬اب گا‪٠‬گٽ کي اڊ ‪٣‬ڻيۿ ڪ‪٤ٛ‬ا ‪٥ٚ‬ڇياۿ ۽ اڊ دي ؼگ‪ ٢٠ ٙ١‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ڻ د‪ ٥‬اً‪٤‬ار‬
‫ڪي‪.٥‬‬
‫‪٥٠‬اب گا‪٠‬گٽ پ‪١٤١‬ذي ڪعؼيَء تام اُڂي‪٥‬ۿ ۽ ټا‪ٚ‬ڪ‪ ٟ‬ڇا‪ٛ٣ ٟ٤٠‬ي‪“ ٥‬ي‪.٥‬‬
‫‪ ٟ٣‬ازتـال َ‪ٛ‬ي ‪٠‬ڪؽ‪ ٟ‬کي ڪ‪ ٟ‬۾ چي‪٥‬ۿ ‛گڑ ټڑ گ‪٥٤‬ٽا‪ ٥ٚ‬ڂيڻ گ‪٤‬عدي‪ .‬ڪيتعم ڇي‪ ٟ٤١‬کام ؼ‪١‬ڎ‬
‫۾ ا‪ ٟٝ‬ا‪ٝ‬ام “‪٣‬ي‪ .‬ا‪ ٥٣‬ؼعاؼع ً‪٣“ ٜٛ‬ي‪ ٢٠ .‬ت‪ ٢‬ي‪ - ٥‬ڄي ‪ -‬ايٓ هارا گڑټڑ ڪعائڻ ۾ پاڻ کام گ‪ِ٥‬ء کڻي‬
‫هي‪١‬طا!!‚‬
‫ازتـال َ‪ٛ‬ي ‪٠‬ڪؽ‪ ٟ‬پڌي‪٥‬ۿ ‛ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ڪ‪٤‬ڑه زڪ‪٣“ ٜ‬يۿ اؼتاد گا‪٠‬گٽ܁‚‬
‫ڪٽ‪٠ ٥‬يپا‪ٚ‬يۿ ڪٻ ڪڏيۿ ٺ‪٠٥‬ٺي‪٥‬م ٺ‪٥‬ڪي‪١‬طهۿ ڪڐ‪ ٟ٣‬ريڑ‪٣‬ي‪٥‬م پائي‪١‬طه پ‪١٤١‬ذي رهزا‪٠‬ي‬
‫ر‪٣‬تعۿ ‪٥٠‬اب دي هيذ‪ٛ٣ ٥٤‬ي‪“ ٥‬ي‪.٥‬‬
‫پڌيائي‪ٟ‬ۿ ‛ؼ‪١‬ڎ ۾ ڪا ڪ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬هاري ‪ٛٝ‬ڪيت ةاٗي ر‪٣‬ذي هيئي “‪٣‬ي ڋاۿ د‪ ٥‬اه‪٣‬ي‪ ٟ‬ڇاچي‬
‫رازداريَء ۾ ڳا‪٤ٚ‬ي‪٥‬م پيا ڪعي‪٥‬܁‚‬
‫‪٥٠‬اب گا‪٠‬گٽ چي‪٥‬ۿ ‛څيعج ‪ -‬ټا‪ٚ‬ڪا‪ ٟ٣ .‬هٗت ؼ‪١‬ڎ ا‪ ٟٝ‬ڪا‪ٝ‬يٽيَء دي ‪ٝ‬يٽ‪١‬گ ‪ٛ٣‬ي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫اؼي‪ ٟ‬ام ڪا‪ٝ‬يٽيَء دا ‪ُٝ‬غز ‪ٝ‬ي‪ٞ‬تع “‪٣‬ي‪٥‬م‪‚.‬‬
‫ڪٽ‪٠ ٥‬يپا‪ٚ‬ي ٽامِء ٿعي ؼا‪٠‬ڀع ها‪٠‬گع ؼٽذي هي‪ .٥‬چيائي‪ٟ‬ۿ ‛ةعاةع‪ .‬اؼي‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎ ا‪ ٟٝ‬ڪا‪ٝ‬يٽيَء دا‬
‫‪ٝ‬ي‪ٞ‬تع “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬پع ڪ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬هاري ڳا‪ ٢٤ٚ‬ة‪ ٢‬پ‪١٤١‬ذي داِء تي ا‪٣“ ٜ٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ٔڪع ‪ ٢٠‬ڪعۿ ټا‪ٚ‬ڪا ڪٽا‚ ‪٥٠‬اب گا‪٠‬گٽ “‪٣‬ؽتي چي‪٥‬ۿ ‛ؼ‪٥ٞ‬ري ؼ‪١‬ڎ اؼام کي ڪ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬۾ ‪ٛٝ‬ي‬
‫“‪٣‬يۿ ټا‪ٚ‬ڪا‪ .‬دك ‪ ٢٠‬ال‪ .٢٣‬ه‪٠‬ڍي هرا‪٣‬ي کائي‪١‬طاؼي‪‚.ٟ‬‬
‫ؼ‪١‬ڎ ا‪ ٟٝ‬ڪا‪ٝ‬يٽي دي ؼتاهي‪٤‬ي‪ ٟ‬ادالس دي قطارت ٔعيب ا‪ٚ‬سٖ ڪعي ر‪٣‬ي‪٥٣ ٥‬ۿ صاص‬
‫‪ٞ٤ٝ‬ام ‪٣‬ي‪٥‬ۿ و‪٥‬وي‪.‬‬
‫و‪٥‬ويَء د‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬و‪٥‬وي ڋ‪٣“ ٥‬يۿ ام راز دي ڪ‪ ٟ٤١‬کي صتع ‪٠‬ا‪٣‬ي‪ .‬صتع ٔ٘ه ايتعي “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬و‪٥‬وي‬
‫اق‪ ٙ‬ڪعاچيَء د‪ ٥‬ر‪٣‬اڪ‪٣“ ٥‬يۿ ‪١٣‬طؼتام دي ‪ ٥٠‬ڪعهڈ ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ا‪ ٟ٠‬ؼام ؼ‪١‬طس ‪ٝ‬ائٽي ‪٠‬ا‪٣‬ي‪٥٣ .‬‬
‫گطڈم ؼام گطڈۿ ۽ ‪ٝ٥ٚ‬ڑم ؼامۿ ‪ٝ٥ٚ‬ڑ هاري ک‪ ٙ‬پائي ‪ٝ٥ٚ‬ڑ ڂي پ‪٠٥‬طه “‪٣‬ي‪ .‬کيػ ؼ‪١‬ڎي ؼڐائي‪١‬طي ؿعل‬
‫اي‪١‬طه “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ٔعيب قازب دڐ‪٥٠ ٟ٣‬اب گا‪٠‬گٽ کي پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬ټا‪ٚ‬ڪ‪ ٟ‬ؼام راز ۽ ‪٠‬ياز د‪٥‬م ڳا‪٤ٚ‬ي‪٥‬م ڪ‪١‬طي‬
‫ڇٺ‪٥‬ۿ تڐ‪ ٟ٣‬هڇي هاڋ چي‪٥‬ۿ ‛‪٥٠‬اب گا‪٠‬گٽ اي‪١‬ڍ ڪ‪ٞ‬پ‪١‬يۿ گ‪٤‬ٽعاي‪٢٠ ٥‬ۿ اؼامۿ ؼ‪١‬ڎ ۾ ‪ٝ‬ڪ‪ ٙٞ‬ا‪ ٟٝ‬د‪٥‬‬
‫ة‪١‬طهةؽت ڪعي ڋڐي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬اؼام دي رپ تي َ‪ ٙٞ‬ؿعهع ڂي هي‪٣“ ٥‬ي‪‚.‬‬
‫‪٥٠‬اب گا‪٠‬گٽۿ ازتـال َ‪ٛ‬ي ‪٠‬ڪؽ‪ٟ‬ۿ ڪٽي ‪٠‬يپا‪ٚ‬يَء ا‪ ٟٝ‬ڪا‪ٝ‬يٽيَء دي قطر ٔعيب ا‪ٚ‬سٖ ڇا‪ٟ٤٠‬‬
‫ڇٺ‪.٥‬‬
‫‪٥٠‬اب گا‪٠‬گٽ پڌي‪٥‬ۿ ‛ا‪ ٟٝ‬ڪا‪ٝ‬يٽيَء دي ڋ‪٥‬ي‪٤‬ي‪ٟ‬ۿ يُ‪١‬ي گظري‪ ٙ‬گڐداڻيَء ۾ اؼام ؼ‪١‬ڎ ۾ ا‪ ٟٝ‬الِء‬
‫ديڪي رڂ‪٥‬م ڇ‪٠‬ي‪٥‬م ‪٣‬ي‪٥‬مۿ ؼي ٗت‪٥‬ك پي‪٥‬م “‪ ٟ٣‬ڋا܁‚‬
‫‛‪٣‬ا‪ٔ ‚.‬عيب قازب هراڻي‪٥‬ۿ ‛اؼام دي ‪ٝ‬عڪغي ڪا‪ٝ‬يٽيَء اؼام دي رپ کي ٗت‪٥‬ك ڪ‪١‬طي ام‬
‫تي َ‪ ٙٞ‬دا زڪ‪ ٜ‬داري ڪعي ڋڐيا “‪‚.ٟ٣‬‬
‫‛ص‪٥‬ؿيَء هچام ‪١٤١ٝ‬ذ‪٠ ٥‬ا‪ٝ‬عاد دل ڂ‪٠ ٥‬ڪعي‪ .‬د‪ٛ‬طي تٕكي‪ ٙ‬ټڎاِءۿ‚ ‪٥٠‬اب گا‪٠‬گٽ ڦتڪ‪١‬طي ۽ هر‬
‫کائي‪١‬طي ڳا‪٤ٚ‬اي‪.٥‬‬
‫ؼ‪١‬ڎ ا‪ ٟٝ‬ڪا‪ٝ‬يٽيَء دي ؼتاهي‪٤‬ي‪ ٟ‬ادالس د‪ ٥‬قطر ٔعيب ا‪ٚ‬سٖ اڂي ةيٺ‪ .٥‬چيائي‪ٟ‬ۿ ت‪ ٢‬تُ‪ٛ‬ي‪ٞ‬ي‬
‫‪٠‬كاب ‪ٝ‬ام ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬يَء دي الز‪ٝ‬ي زيحيت کي صت‪ ٜ‬ڪي‪ ٥‬هي‪٣“ ٥‬يۿ ۽ اڈدهَء کي الز‪ٝ‬ي ٗعار ڇ‪ ٥٠‬هي‪٥‬‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬ام زؽاب ؼامۿ اي‪١‬طڈ ڇ‪ ٟ٣‬ؼا‪ ٟٚ‬ا‪٠‬طر صطا دي ٔن‪ ٙ‬ؼام ؼ‪١‬ڎ ۾ ‪٣‬ڪ ة‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎي پڑ‪١٣‬طڈ ةاٗي ‪٢٠‬‬
‫ر‪١٣‬طه‪٣ .‬ع ڪ‪ ٥‬الز‪ٝ‬ي زةام اڈده پڑ‪١٣‬طه‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعيۿ ؼ‪١‬ڎ ا‪٠‬طر ‪ٝ‬ڪ‪ ٙٞ‬ا‪ٗ ٟٝ‬ائ‪ ٜ‬ڂي‪١‬طهۿ ۽ زةام دي‬
‫‪ٝ‬ؽئ‪ٛ‬ي تي ‪١ٛ٣‬طڈ د‪٤‬يڑا صت‪ ٜ‬ڂي هي‪١‬طا‪‚.‬‬
‫ام ص‪٥‬ؿضتعي ټڎڻ کام پ‪ِ٥‬ء ؼ‪١‬ڎ ا‪ ٟٝ‬ڪا‪ٝ‬يٽيَء ‪ٝ‬عڪغي ‪٠‬كاب ڪا‪ٝ‬يٽيَء کي ‪ٝ‬تارڋ د‪٥‬م‬
‫ؼتاهي‪ ٢٤‬تارهم ‪٥ٝ‬ڪ‪ٛ‬ي‪١‬طي ‪ٚ‬کي‪ ٥‬ت‪ ٢‬اه‪٣‬ام ؼ‪١‬ڎ ا‪٠‬طر ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬يَء کي صت‪ ٜ‬ڪعڻ د‪ ٥‬ديڪ‪١ٝ ٥‬ك‪٥‬ة‪٥‬‬
‫رڂي‪٣“ ٥‬يۿ ؼ‪ ٥‬ڪا‪ٝ‬ياب هي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‪ 03‬د‪٥‬م ‪0973‬ع‬
‫ىّرخ جّ ىعئهّ‬
‫زةام هارم ٔؽادم ۾ زص‪ٞ‬ي ڂي‪٣ ٙ‬ڪ ؿضف کي اؼپتاك ۾ “‪٠‬طائ‪٥‬م‪.‬‬

‫زص‪ٞ‬ي ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬ةي‪٥٤‬ش ‪ .٥٣‬کيػ ڇ‪٠‬ڍمۿ ‪٣٥ٚ‬ي ؿيض‪ ٟ‬۽ چاٗ‪ ٟ‬ؼام زص‪ٞ‬ي ڪي‪ ٥‬هي‪ .٥٣ ٥‬رت ه‪٣‬ي‬
‫هڅڻ ؼتب ؼ‪١‬طس ؼا‪٥٠‬ري ک‪ ٙ‬ڪاراٽذي هيئي ‪٣‬ئي‪.‬‬
‫هٗت د‪٥ٝ ٥‬رخ ٔؽادم ۾ زص‪ٞ‬ي ڂي‪ ٙ‬۽ ‪ٝ‬ئ‪ٝ ٙ‬اڻ‪ ٟ٤‬دا تٕكي‪ ٙ‬تاريش ۾ داص‪ ٙ‬ڪعي ر‪٣‬ي‪٥ٝ .٥٣ ٥‬رخ‬
‫ةي‪٥٤‬ش زص‪ٞ‬يَء دي ‪ٝ‬ڃام اچي ةيٺ‪ .٥‬ڄاڪٽع زص‪ٞ‬يَء کي ‪٥٣‬ش ۾ “ڻڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ ڪعي ر‪٣‬يا ‪٣‬ئا‪.‬‬
‫گ‪٤‬ڻي ‪ٝ‬ڃا ‪ٝ‬اريَء کام پ‪ِ٥‬ء ةي‪٥٤‬ش زص‪ٞ‬ي ‪٥٣‬ش ۾ “ي‪ ٟ٣ .٥‬اُد‪٤‬اي‪ ٙ‬اکي‪ ٟ‬ؼام ‪٥ٝ‬رخ ۽ ڄاڪٽعم‬
‫ڇا‪ ٟ٤٠‬ڇٺ‪ ٟ٣ .٥‬هات ک‪ٚ٥‬ي ڪذ‪ ٢٤‬ڳا‪٤ٚ‬ائڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ ڪئيۿ پع اکع اُڪ‪ٛ‬ي ‪ ٢٠‬ؼگ‪٤‬ي‪.٥‬‬
‫‪٥ٝ‬رخ کا‪٠‬ئػ تاريش دي زةام ۾ پڌي‪٥‬ۿ ‛ت‪٥‬م ڪيع “‪٣‬ي‪ٟ‬܁‚‬
‫زص‪ٞ‬يَء ‪٥ٝ‬رخ ڇا‪ ٟ٤٠‬ڇٺ‪.٥‬‬
‫‪٥ٝ‬رخ کا‪٠‬ئػ ټي‪٤‬ع پڌي‪٥‬ۿ ‛ت‪٥‬م ڪيع “‪٣‬ي‪ٟ‬܁ ؼ‪١‬ڎي “‪٣‬ي‪ٟ‬ۿ يا ‪٤ٝ‬ادع܁‚‬
‫زص‪ٞ‬يَء د‪٥‬اب ‪ ٢٠‬ڇ‪٥٠‬ۿ ‪٥ٝ ٥٣‬رخ ڇا‪ ٟ٤٠‬ٽڪ ټڎي ڇؼ‪١‬طه ر‪٣‬ي‪ .٥‬زص‪ٞ‬يَء دي صا‪٥ٝ‬ؿي ‪٥ٝ‬رخ کي‬
‫ةيچي‪ ٟ‬ڪعڻ ‪ٚ‬ڳي‪٣ ٟ٣ .‬يٺ د‪٤‬ڪيۿ زص‪ٞ‬يَء کي هيذ‪ ٥٤‬ڂي چي‪٥‬ۿ ‛‪١٤١ٝ‬ذي ڳا‪ ٢٤ٚ‬ټڎ‪ٝ .‬ام ‪٥ٝ‬رخ‬
‫“‪٣‬يام‪ٝ .‬ام “ئي‪١‬طي دي ‪٠‬ؽ‪ ٙ‬الِء تاريش ‪ٚ‬کي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪٥ٝ .‬م کي ټڎاِء ت‪ ٢‬ت‪٥‬م ؼ‪١‬ڎي “‪٣‬ي‪ ٟ‬يا ‪٤ٝ‬ادع܁‚‬
‫زص‪ٞ‬يَء د‪٥‬م اکي‪٥‬م ة‪١‬ط ڂيڻ ‪ٚ‬ڳي‪٥‬م‪.‬‬
‫‛اکي‪٥‬م ک‪٥‬ك‪٥ٝ .‬م ڇا‪ ٟ٤٠‬ڇس‪٥ٝ ‚.‬رخ چي‪٥‬ۿ ‛‪ٝ‬ام ت‪١٤١‬ذا تٕكي‪ ٙ‬تاريش ۾ ‪ٚ‬کڻ چا‪٣‬يام ڂ‪‚.٥‬‬
‫ڄاڪٽع ۽ ‪٠‬عؼ‪٥‬م زص‪ٞ‬يَء کي “پعيـ‪ ٟ‬الِء هٺي هڅڻ د‪٥‬م تياري‪٥‬م ڪعڻ ‪ٚ‬ڳا‪.‬‬
‫‪٥ٝ‬رخ زص‪ٞ‬يَء کي چي‪٥‬ۿ ‛ ت‪٥‬کي “پعيـ‪ ٟ‬الِء هٺي هي‪١‬طا‪٥ٝ .‬م کي پڪ ‪٠‬ا‪٣‬ي ت‪ ٢‬ت‪٥‬م “پعيـ‪ٝ ٟ‬ام‬
‫ةچ‪١‬طي‪ ٟ‬ة‪٢‬ۿ يا ‪ٝ .٢٠‬عي هي‪١‬طي‪ ٟ‬ت‪١٤١ٝ ٢‬ذي تاريش اڻپ‪٥‬ري ر‪٣‬ذي هي‪١‬طي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ټڎاِء ت‪ ٢‬ت‪٥‬م‬
‫ؼ‪١‬ڎي‪٣“ ٟ‬ي‪ ٟ‬يا ‪٤ٝ‬ادع܁‪‚.‬‬
‫زص‪ٞ‬يَء دي اکي‪ٝ ٟ‬ام تڪ‪ٛ‬يٓ د‪ ٥‬ازؽاس ًا‪٣‬ع ڂيڻ ‪ٚ‬ڳ‪.٥‬‬
‫‪٥ٝ‬رخ ڄاڪٽعم ڇا‪ ٟ٤٠‬ڇؼ‪١‬طي چي‪٥‬ۿ ‛‪ٝ‬ام ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام ڂ‪٥‬ۿ ‪٣‬يُء تاريش دي زةام ‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي‪ .‬ت‪ٟ٤١‬‬
‫ڪعي ڪ‪ ٥‬ؼاڻػ ؼ‪١‬ڎيَء ۾ ڳا‪٤ٚ‬ائي‪ٞٝ .‬ڪ‪٣“ ٟ‬يۿ ‪٣‬يُء ؼ‪١‬ڎي ‪٣‬ذي!‚‬
‫‪٣‬ڪ ڄاڪٽع ؼ‪١‬ڎي ‪٥٣‬ۿ ؼ‪١‬طس ‪٠‬ا‪ ٥ٚ‬څڻي ةضؾ ‪ ٟ٣ .٥٣‬زص‪ٞ‬يَء کام پڌي‪٥‬ۿ ‛ت‪٥‬م ؼ‪١‬ڎي “‪٣‬ي‪ٟ‬ۿ يا‬
‫‪٤ٝ‬ادع܁‚‬
‫زص‪ٞ‬يَء تڪ‪ٛ‬يٓ هچام څڻي ةضؾ ڇا‪ ٟ٤٠‬ڇٺ‪.٥‬‬
‫‪٥ٝ‬رخ چي‪٥‬ۿ ‛ ‪ٝ‬ام ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام ڂ‪٥‬ۿ ‪٣‬ي ؼ‪١‬ڎي ‪٠‬ا‪٣‬ي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ؼ‪١‬ڎيَء ۾ ؼ‪٥‬اك ة‪ ٢٠ ٢‬ڂ‪ ٥‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي‬
‫ؼگ‪٤‬ي‪٣ .‬يُء پڪ ‪٤ٝ‬ادع “‪٣‬ي‪ .‬ؼاڻػ ُاڈدهَء ۾ ڳا‪٤ٚ‬اي‪‚.٥‬‬
‫‪٣‬ڪ ڄاڪٽع ؼاڻػ ُاڈدهَء ۾ ڳا‪٤ٚ‬اي‪ .٥‬ڄاڪٽع د‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬زيطر َتاس ‪ ٟ٣ .٥٣‬زص‪ٞ‬يَء کام ُاڈدهَء ۾‬
‫پڌي‪– ٥‬‬
‫‛ت‪٥‬م ؼ‪١‬ڎي “‪٣‬ي‪ٟ‬ۿ يا ‪٤ٝ‬ادع܁‚‬
‫زص‪ٞ‬يَء د‪٥‬اب ‪ ٢٠‬ڇ‪.٥٠‬‬
‫‪٥ٝ‬رخ چي‪٥‬ۿ ‛‪٣‬يُء ‪ُ ٢٠‬اڈده ڂ‪ ٥‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬يۿ ۽ ‪ ٢٠‬ؼ‪١‬ڎي‪“ .‬صع ‪٣‬يُء ڪيع “‪٣‬ي܁‚‬
‫ڄاڪٽع څڻي ةضؾ چي‪٥‬ۿ ‛اؼي‪ ٟ٣ ٟ‬کي “پعيـ‪ ٟ‬الِء هٺي ڂا هڅ‪٥‬م‪‚.‬‬
‫‛تعؼ‪٥ٝ ‚.٥‬رخ چي‪٥‬ۿ ‛‪ٝ‬ام اي‪١‬طڈ ‪٠‬ؽ‪ ٙ‬الِء تاريش ‪ٚ‬کي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪ .‬تاريش ۾ ‪ ٟ٣‬ؿضف دي ةاري ۾‬
‫ڋا ‪ٚ‬کامۿ ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎي “‪٣‬ي يا ‪٤ٝ‬ادع!‚‬
‫ڄاڪٽعم هراڻي‪٥‬ۿ ‛اؼام الِء ‪٣‬يُء ‪٣‬ڪ زص‪ٞ‬ي ا‪٠‬ؽام “‪٣‬ي‪ .‬اؼي‪ ٟ‬کيػ “پعيـ‪ ٟ‬الِء هٺي ڂا هڅ‪٥‬م!‚‬
‫هٗت د‪٥ٝ ٥‬رخ زيعام ۽ پعيـام ةيٺ‪ ٥‬ر‪٣‬ي‪ .٥‬ڄاڪٽع زص‪ٞ‬ي ا‪٠‬ؽام کي “پعيـ‪ ٟ‬الِء هٺي هيا‪.‬‬
‫‪ 3 1‬د‪٥‬الِء ‪0973‬ع‬
‫______‬
‫‪ 0973‬ع هارا ټ‪ٚ٥‬يَء دي ةاري ۾ ٔؽادۿ د‪ ٟ٤١‬۾ ا‪٠‬يڪ ‪ٝ‬اڻ‪ٝ ٥٤‬عي هيا ۽ زص‪ٞ‬ي ڂيا ‪٣‬ئا‪ .‬هزيعاَ‪ٛ‬يٰ ‪ٞٝ‬تاز ٿٽي ِا‪ ٥٣‬چ‪٥‬ڻ ةذاِء ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ ټ‪ٚ٥‬يَء‬
‫کي هم ي‪٠٥‬ٽ کام اڳ هاري زيحيت ‪ٛٝ‬ي “‪٣‬يۿ ‪ ٟ٣‬چي‪ ٥‬ت‪٣ ٢‬ي‪١‬ئع ؼ‪١‬ڎ دي ټ‪ٚ٥‬ي ؼ‪١‬ڎي ڂي‪١‬طي‪ .‬د‪٥‬اب ۾ رئيػ ا‪ٝ‬عه‪٣‬يَء د‪١‬گ اصتار دي‬
‫پ‪٤‬عي‪ ٟ‬قٕسي تي ‪ٝ‬ات‪ٞ‬ي ڪاره زاؿي‪٣ ٥‬ڻا ئي ٗىُ‪ٚ ٥‬کي‪‛ :٥٣ ٥‬اردواکانجزہےہ‪،‬زرہدوھمےسےلکن“ ‪٠‬تيذي ۾ ص‪٠٥‬عيغ ٔؽاد ڂي پيا‪ .‬ذها‪ٕ٘ٚ‬ار‬
‫َ‪ٛ‬ي ٿٽي ٽي هيَء تام ‪٣‬ځ ټڎي ٔؽاد ة‪١‬ط ڪعڻ دي اپي‪ ٙ‬ڪئي ‪٣‬ئي‪.‬‬
‫پالن‬
‫“‪ٝ‬عيڪا دي ؼيڪعيٽعي “ف اؼٽيٽۿ ‪٣‬ي‪١‬عي ڪؽ‪١‬گع دا ټ‪ ٢‬صاص قالزڪار َعة‪ ٟ‬۽ تي‪ٙ‬‬
‫‪ٝ‬تُ‪ ٖٛ‬پاڻ ۾ ڳا‪٤ٚ‬ائي ر‪٣‬يا ‪٣‬ئا‪:‬‬
‫‛الري‪١‬ػۿ پاڻ هاره ةاس )‪ )Boss‬ڪؽ‪١‬گعۿ هڂ ‪ٝ‬ـعق هاري ‪ُٝ‬ا‪ٛٝ‬ي ۾ ة‪ٛ‬ڪ‪٠ ٙ‬اڪال ڂي‪٣“ ٥‬ي‪‚.‬‬
‫‛‪١٤١ٝ‬ذي راِء ت‪ ٥‬کام ‪ٝ‬ضت‪٠ ٓٛ‬ا‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛‪٣‬ي‪١‬ئع ‪٥ٝ‬م کي پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬پالم )‪ً (Plan‬ا‪٣‬ع ڪعڻ‪ ٥‬پ‪٠٥‬طه‪‚.‬‬
‫‛ڋا د‪ ٥‬پالم܁‚‬
‫‛َعة‪ ٟ‬کام تي‪ ٙ‬ڋڐائڻ د‪ ٥‬پالم‪‚.‬‬
‫‛ ٿ‪ٛ‬ي‪٣“ ٙ‬ي‪ ٟ‬پيٽع‪ .‬اؼعائي‪ٝ ٙ‬ام ديؽتائي‪٣ ٟ‬ځ ‪ ٢٠‬ڪڏ‪٠‬طاؼي‪ٟ‬ۿ تيؽتائي‪ ٟ‬ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬پالم ڪ‪٢٠ ٜ‬‬
‫ڪ‪١‬طه‪‚.‬‬
‫‛‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬پالم ا‪٣‬ڑه “‪٣‬يۿ د‪ ٥‬اؼي‪ ٟ‬اؼعائي‪ٝ ٙ‬ام ‪٣‬ځ ڪڏي گ‪ٚ٥‬ڍا‪ٝ‬يئع کي ‪٠‬اراض ‪ ٢٠‬ڪ‪١‬طاؼي‪ٟ‬ۿ‬
‫۽ َعة‪ ٟ‬کام تي‪ ٙ‬ة‪ ٢‬زاق‪ ٙ‬ڪعي ؼگ‪١٤‬طاؼي‪‚.ٟ‬‬
‫‛ام د‪ٝ ٥‬ى‪ٛ‬ب “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬ت‪ ٥‬ڪ‪ ٥‬صىع‪٠‬اڋ پالم ٺا‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي!‚‬
‫‛صىع‪٠‬اڋ ت‪ ٢‬صيع ‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬چئي ؼگ‪٤‬ذي‪ .‬پعۿ ا‪٣‬ا پڪ اڂ‪ ٜ‬ت‪١٤١ٝ ٢‬ذ‪ ٥‬پالم ‪٠‬اڪال ‪ ٢٠‬ڂي‪١‬طه‪‚.‬‬
‫‛ياد رڊ پيٽعۿ َعة‪ ٟ‬تي‪ ٙ‬دي ک‪ ٟ٣٥‬هټ ةارهدي ؼع‪٠‬گ‪٥‬م هڋائي ڋڐي‪٥‬م “‪‚.ٟ٣‬‬
‫‛‪١٤١ٝ‬ذي پالم ‪ٝ‬ىاةٖ َعة‪ ٟ‬کي ةارهدي ؼع‪٠‬گ‪ ٟ‬اڇائڻ د‪٥٣ ٥‬ش ئي ‪ ٢٠‬ر‪١٣‬طه‪‚.‬‬
‫‛ ديڪڐ‪ ٟ٣‬هيٽ‪١‬ال هاره ڄرا‪ ٥ٝ‬کيڐڻ د‪ ٥‬پالم ٺا‪٣‬ي‪ ٥‬اڂئيۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء هيٽ‪١‬ال ها‪٠‬گع هڂ ‪ٝ‬ـعق ۾ ة‪٢‬‬
‫‪٥ٝ‬چڑا کائي‪١‬طاؼي‪‚.ٟ‬‬
‫‛ا‪٣‬ڑي ڪاة‪ ٢‬ڳا‪٠ ٢٤ٚ‬ا‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء܁‚‬
‫‛‪ٝ‬چي‪ ٟ‬ڂ‪ ٥‬ت‪ٝ“ ٢‬عيڪا دا ‪٠‬اڂ گ‪٤‬ع ۽ ‪٠‬ائيٽ ڪ‪ٛ‬ت‪٥‬م تي‪ ٙ‬دي “څار تي گعل ر‪١٣‬طي‪٥‬م ‪٣‬ي‪٥‬م܁‚‬
‫‛‪٣‬اۿ ‪ٝ‬چام ڂ‪‚.٥‬‬
‫‛۽ ِا‪ ٥٣‬ة‪ٝ ٢‬چي‪ ٟ‬ڂ‪٥‬ۿ ت‪ ٢‬دڐ‪ ٟ٣‬کام “‪ٝ‬عيڪا ۾ تي‪ ٙ‬دي ک‪٥‬ټ ڂي “‪٣‬يۿ تڐ‪ ٟ٣‬کام ‪٠‬اڂ گ‪٤‬ع ۽ ‪٠‬ائيٽ‬
‫ڪ‪ٛ‬ت‪٥‬م ٺعي يش ڂي هي‪٥‬م “‪‚ٟ٣‬܁‬
‫‛ةعاةع‚‪.‬‬
‫‛۽ ا‪ ٥٣‬ة‪ٗ ٢‬ت‪٥‬ك ڪعي‪ ٟ‬ڂ‪ ٥‬ت‪٠ ٢‬اڂ گ‪٤‬عم ۽ ‪٠‬ائيٽ ڪ‪ٛ‬ت‪ ٟ‬کي تاال ‪ٚ‬ڳي هيا “‪‚ٟ٣‬܁‬
‫‛‪٣‬ا‚‪.‬‬
‫‛ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ام ڳا‪ ٢٤ٚ‬کام ة‪ ٢‬ا‪٠‬ڪار ‪ ٢٠‬ڪ‪١‬طي‪ ٟ‬الري‪١‬ػۿ ت‪٠ ٢‬ائيٽ ڪ‪ٛ‬ت‪ ٟ‬۽ ‪٠‬اڂ گ‪٤‬عم د‪٥‬م ‪٠‬چڻي‪٥‬م‬
‫اڈڪ‪ ٢٤ٛ‬ة‪ٛ‬ڪ‪ ٙ‬ةيڪار هيٺي‪٥‬م “‪ٟ٣‬܁‚‬
‫‛ة‪ٛ‬ڪ‪ ٙ‬ٺيڪ پي‪ ٥‬چ‪٥‬ي‪.‚ٟ‬‬

‫‛ ‪١٤١ٝ‬ذي پالم ‪٥ٝ‬دب “‪ٝ‬عيڪا دي زؽي‪ٟ‬ۿ د‪٥‬ام ۽ د‪١‬ؽي ڪـؾ ؼام ٿعپ‪٥‬ر ‪٠‬چڻي‪ ٟ‬کي‬
‫اي‪ٛ‬غةيځ ٽي‪ٛ‬عۿ اُرؼال اي‪١‬ڍريػ ۽ راڪي‪ ٙ‬ها‪ٚ‬يچ دي ؼعةعا‪٣‬يَء ۾ هڂ ‪ٝ‬ـعق ‪٥ٝ‬ڪ‪ٛ‬ي‪ ٥‬هڅي‪ .‬اُ‪٣‬ي‬
‫ڋ‪٥‬ڪعي‪٥‬م َعة‪ ٟ‬صالف “‪ٝ‬عيڪا د‪ ٥‬ؼپ کام ڪار“‪ٝ‬ط ‪٣‬ڃيار جاةت ڂي‪١‬طي‪٥‬م‚‪.‬‬
‫‛اڈي ت‪٥‬م ت‪ ٢‬ڪ‪ ٥‬زةعدؼت ‪ٝ‬اڻ‪٣“ ٥٤‬ي‪ٟ‬ۿ پيٽع‪ .‬ا‪٣‬ي ڋ‪٥‬ڪعي‪٥‬م پ‪١٤١‬ذي د‪ٚ‬عيب ‪ ٜ٤ٝ‬۾ َعة‪ ٟ‬کام‬
‫ايڐه تي‪ ٙ‬ڋڐائي اي‪١‬طي‪٥‬مۿ د‪ ٥‬اؼام د‪٥‬م ‪٥ٝ‬ٽعهم رؼت‪ ٟ‬تي ‪ٛ٣‬ڻ ةطرام تي‪ ٙ‬دي تالئ‪ ٟ‬۾ تع‪٠‬طي‪٥‬م‪‚.‬‬
‫‛‪ٝ‬ام اځ ئي پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬پالم قطر ‪٠‬ڪؽ‪ ٟ‬۽ ‪٣‬ي‪١‬عي ڪ‪١‬ؽگع “ڇه پيؾ ڪيام ڂ‪‚.٥‬‬
‫‪ 0 5‬د‪٥١‬ري ‪0974‬ع‬
‫_____‬
‫اُم دهر د‪٥‬م زؽي‪ٝ“ ٟ‬عيڪي اداڪارائ‪٥‬م‬
‫ظچم ظصىعت جي درگاَُ جّ ڪهيو‬
‫‛اڈي ةاة‪ ٥‬صامۿ هڇه ً‪ ٜٛ‬ڂي هي‪‚.٥‬‬

‫‛ة‪١‬گالديؾ ‪ٝ‬ام ة‪٤‬اري ‪ٝ‬ائٽ ؼعتي اچي ڪڑڪيا اڂئي ڋا܁‚‬
‫‛‪ ٢٠‬ةاة‪ ٥‬صامۿ ‪‚.٢٠‬‬
‫‛ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ڋا ڂي‪٣“ ٥‬ي܁‚‬
‫‛هڇه ً‪ ٜٛ‬ڂي هي‪٣“ ٥‬يۿ ةاة‪ ٥‬صام‪‚.‬‬
‫‛ڪ‪٥‬ڈا ڪ‪ٛ‬ي‪ً ٜ‬ا‪٣‬ع ڂي پيا اڂئي ڋا܁‚‬
‫‛‪ ٢٠‬يارۿ ‪ .٢٠‬ةػۿ ؼ‪ٞ‬ذ‪ ٢٤‬ت‪ ٢‬هڇه ً‪ ٜٛ‬ڂي‪٣“ ٥‬ي‪‚.‬‬
‫‛ڪيئ‪ٟ‬܁‚‬
‫‛ؼعڪارۿ ڪ‪ٛ‬ي‪ ٟٞ‬هاره کات‪ ٥‬ة‪١‬ط ڪعڻ د‪ ٥‬پڪ‪ٔ ٥‬يك‪ ٥ٛ‬ڪعي ڋڐي‪٣“ ٥‬ي‪‚.‬‬
‫‛ت‪ ٟ٤١‬۾ ت‪١٤١‬ذ‪ ٥‬ڋا! ت‪ ٥‬ت‪ ٢‬ڪ‪ٛ‬ي‪ ٟٞ‬۾ ټ‪١‬ي‪٥‬مۿ داي‪٥‬مۿ دڪام ۽ ة‪١‬گال ‪٣‬ځ ڪعي هرتا “‪‚!ٟ٣‬‬
‫‛ا‪٣‬ا ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٟ‬ڪ‪ٛ‬ي‪ ٟٞ‬دي اڅ ‪ٛٝ‬ڪيت ة‪٠ ٢‬ا‪٣‬يۿ ةاة‪ ٥‬صام‪‚.‬‬
‫‛يار ڋڐ ‪ ٢٠‬ڪا‪ ٥ٚ‬صام‪٥ٝ .‬م کي ڈڻ صتع ئي ‪٠‬ا‪٣‬ي ت‪“ ٢‬گعي ۾ ت‪٥‬م ڋا ڋڐي “ي‪٣“ ٥‬ي‪‚!ٟ‬‬
‫‛ا‪٣‬ا ت‪٘ٔ ٢‬ه ت‪٥‬کي صتع “‪٣‬ي ‪ .٢٠‬پع ت‪٥‬م ؼعڪار ‪٠‬ا‪٣‬ي‪‚.ٟ‬‬
‫‛اڅا ڪذ‪ ٢٤‬ڪ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬ڪعڻ د‪ ٥‬اراده اڂئي ڋاۿ ڪا‪ ٥ٚ‬صام܁‚‬
‫‛‪٣‬اۿ ةاة‪ ٥‬صام‪‚.‬‬
‫‛ڋا دي َي‪٥‬ض ڪ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬ڪ‪١‬طي‪ٟ‬܁‚‬
‫‛تاج ‪ٝ‬س‪ ٙ‬دي َي‪٥‬ض‪‚.‬‬
‫‛تاج ‪ٝ‬س‪‚!ٙ‬‬
‫‛‪٣‬ا‪ .‬زيعام ڋ‪ ٥‬ڂ‪ ٥‬ڂئي‪ٟ‬ۿ ةاة‪ ٥‬صام‪ .‬ؿا‪٣‬ذ‪٤‬ام ‪١٤١ٝ‬ذ‪ٝ ٥‬ائٽ ‪٣‬ي‪‚.٥‬‬
‫‛تاج ‪ٝ‬س‪ ٙ‬دي َي‪٥‬ض ڪ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬۾ ڪ‪٤‬ڑي َ‪ٞ‬ارت ‪٣‬ځ ڪعڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ ڪ‪١‬طي‪ٟ‬܁‚‬
‫‛َ‪ٞ‬ارت ڋا ڪ‪١‬طس! ‪ٝ‬ام ت‪ ٢‬درگا‪٣ ٢٣‬ځ ڪعڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ ڪ‪١‬طس‪ .‬هڇي “‪ٝ‬ط‪٠‬ي “‪٣‬يۿ‬
‫درگا‪ٝ ٟ٣‬امۿ ةاة‪ ٥‬صام‪‚.‬‬
‫‛ڪ‪٤‬ڑي درگا‪ ٢٣‬تي اڊ رکي اڂئي܁‚‬
‫‛ؼچ‪ ٙ‬ؼع‪ٝ‬ؽت دي درگا‪ ٢٣‬تي‪‚.‬‬
‫‛ڋ‪٥‬܁‚‬
‫‛ؼچ‪ ٙ‬ؼع‪ٝ‬ؽت دي درگا‪ ٢٣‬ؼام چار ؼ‪ ٥‬ايڪڑ ز‪ٝ‬ي‪ ٟ‬ة‪ ٢‬ؿا‪٣“ ٙٝ‬ي‪‚.‬‬
‫‛پع پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬ڪ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬ڪيئ‪ً ٟ‬ا‪٣‬ع ڪ‪١‬طي‪ٟ‬ۿ ڪا‪ ٥ٚ‬صام܁‚‬
‫‛ڇس ‪ ٢٠‬ةاة‪ ٥‬صام‪ .‬ؼچ‪ ٙ‬دا اڅ کام هڅيڪ ‪ٝ‬عيط ۽ ‪ُٝ‬ت٘ط ‪١٣‬طه ‪٣‬ئا‪٣ ٥٣ .‬تام ‪ٚ‬ڐي هيا “‪ .ٟ٣‬ت‪ٟ٤١‬‬
‫ڪعي ؼچ‪ ٙ‬ؼع‪ٝ‬ؽت دي درگا‪ ٢٣‬کي ؼ‪٥‬الئيَء ؼام اي‪٥‬ةڪي‪ ٥‬پعاپعٽي (‪١٣‬طم دي ڋڐي‪ٛٝ ٙ‬ڪيت)‬
‫جاةت ڪعيۿ ۽ ڪ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬۾ زاق‪ ٙ‬ڪعي ؼگ‪٤‬ذي ڂ‪‚.٥‬‬
‫‛ها‪ ٢٣‬دا رپ ؼ‪٥‬چي اڂئي ڪا‪ ٥ٚ‬صام‪‚.‬‬
‫‛پع ًا‪ ٜٚ‬ؼعڪار ڪ‪ٛ‬ي‪ ٟٞ‬هاري کاتي دا ٽپڑ گ‪٥‬ك ڪعي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‪ 2 1‬د‪٥١‬ري ‪0974‬ع‬
‫اٌلالب جّ پط ىٍظص‬
‫اځ ‪ٝ‬ارڂ دي ‪ 2 0‬تاريش “‪٣‬ي‪.‬‬

‫اځ اُ‪ ٟ٤٠‬ؿ‪٤‬يطم دي هرؼيَء د‪ ٥‬ڇي‪٣“ ٟ٤١‬يۿ د‪ ٟ‬د‪ ٥‬ڇه‪ ٢٣‬ا‪٥٣ ٥٣‬ۿ د‪ ٥‬ؼ‪١‬طم چ‪ٞ‬ڑيَء د‪ ٥‬ر‪٠‬گ‬
‫ڪاره ‪.٥٣‬‬
‫اځ اُ‪ ٟ٤٠‬ټارڈم دي ؿ‪٤‬ادت د‪ ٥‬ڇي‪٣“ ٟ٤١‬يۿ د‪ ٟ‬کي ٔ٘ه ام ڪعي ‪ٝ‬ـي‪ ٟ‬گ‪ ٟ١‬دي گ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬ؼام‬
‫‪ٝ‬اري‪ ٥‬هي‪٥‬ۿ د‪ ٥‬اُ‪ ٟ٤٠‬ټارڈم د‪ ٥‬ر‪٠‬گ ڪاره ‪٣‬ي‪.٥‬‬
‫اځ ‪ٝ‬ارڂ دي ‪ 2 0‬تاريش “‪٣‬ي‪.‬‬
‫اځۿ ‪ٝ 2 0‬ارڂۿ ‪0974‬ع کام پ‪٥‬را چ‪٥‬ڇ‪ ٟ٣‬ؼاك اڳ ‪ٝ 2 0‬ارڂ ‪0961‬ع تي ڇکڻ “ٔعيڪا دي اڋي‬
‫چ‪ٞ‬ڑيَء هارم زڪ‪ٞ‬عا‪ٔ“ ٟ٠‬عيڪا دي اق‪ٚ٥‬ڪ‪ ٟ‬ڪارم ةاؿ‪١‬طم دي د‪٥ٛ‬س تي پ‪١٤١‬ذي ص‪٠٥‬ض‪٥‬ار‬
‫پ‪ٚ٥‬يػ کام گ‪ٚ٥‬ي‪٥‬م ‪٣‬الراي‪٥‬م ‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬ام ٗتالل ۾ اڻ‪٤‬تع “ٔعيڪي ؿيطي ؿ‪٤‬يط ڂيا ‪٣‬ئاۿ د‪ٝ ٟ‬ام اٺ‬
‫َ‪٥‬رت‪٥‬م ۽ ڇ‪ ٢٣‬ټار ‪٣‬ئا‪.‬‬
‫ڇکڻ “ٔعيڪا ۾ اق‪ٚ٥‬ڪ‪ ٟ‬ڪارم ةاؿ‪١‬طم دي اڪحعيت “‪٣‬ي‪ .‬پعۿ اڋي چ‪ٞ‬ڑيَء هارم گ‪٥‬رم دي‬
‫زڪ‪ٝ٥‬ت پ‪١٤١‬ذي ص‪٠٥‬ض‪٥‬ار پ‪ٚ٥‬يػ ۽ ٔ‪٥‬جۿ ۽ ةط‪٠‬ال ٗا‪٥٠‬م ؼتب ‪ٝ‬ڃ‪ٗ ٟ‬اةل “‪٣‬ي‪ .‬ڇکڻ “ٔعيڪا دي‬
‫زڪ‪ٝ٥‬ت اٗ‪ٛ‬يت دي اڪحعيت تي زڪ‪ٝ٥‬ت د‪ ٥‬ةطتعي‪ٝ ٟ‬حاآل‪٣‬ي‪.‬‬
‫ڇکڻ “ٔعيڪا دي ةط‪٠‬ال ٗا‪٥٠‬م ‪ٝ‬ىاةٖ ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ٔ“ ٢‬عيڪي ؿيطيَء کي پ‪١٤١‬ذي ‪ٛٝ‬ڪ ۾ پاس کام‬
‫ؼ‪٥‬اِء گ‪ٞ٤‬ڻۿ ڦعڻۿ ؼٕع ۽ ‪ٝ‬ؽأعيَء دي ادازت ‪٣“ ٢٠‬ي‪.‬‬
‫اق‪٥ٛ‬ڪ‪ ٟ‬ةاؿ‪١‬طم کي پ‪١٤١‬ذي ‪ٛٝ‬ڪ ۾ چ‪٠٥‬ڍم ۾ ةي‪٤‬ڻ ت‪ ٢‬ڋڐي‪٥‬ۿ پع ههټ ڇيڻ د‪ ٥‬ة‪ ٢‬زٖ ‪٣“ ٢٠‬ي‪.‬‬
‫ڇکڻ “ٔعيڪا ۾ ديڪ‪ ٥‬ة‪ ٢‬ڪاري ر‪٠‬گ هاره ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬ؼ‪٥‬ر‪ ٟ٣‬ؼا‪ ٟٚ‬دي َ‪ٞ‬ع کي پ‪٤‬چ‪١‬طه “‪٣‬يۿ ت‪ٟ٤١‬‬
‫کي پ‪ٚ٥‬يػ ڂاڻ‪ ٟ‬تي پ‪١٤١‬ذ‪٥ٔ ٥‬ٽ‪ ٥‬۽ ‪٠‬ا‪ ٥ٚ‬داص‪ ٙ‬ڪعائڻ‪ ٥‬پ‪٠٥‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ڂاڻ‪ ٟ‬تي ڪاري ر‪٠‬گ هارم ‪ٝ‬اڻ‪ٟ٤‬‬
‫دي “ڱعي‪ ٟ‬۽ ‪٣‬ڃ‪ ٟ‬دا ‪٠‬ـام پڻ رکيا هي‪١‬طا “‪.ٟ٣‬‬
‫‪٣‬ڪ ا‪٠‬طازي ‪٥ٝ‬دبۿ ڇکڻ “ٔعيڪا ۾ رهزا‪ ٥٠‬اچائي ‪٣‬غار ؿيطي‪ ٟ‬کي ‪٣‬ځ ٺ‪٥‬ڪي‪ ٟ‬ا‪ٚ‬غا‪٣ ٟٝ‬يٺ‬
‫گعٔتار ڪي‪ ٥‬هي‪١‬طه “‪٣‬ي‪٣ .‬ع‪٣‬ڪ گعٔتار ؿيطيَء تي ؼعاؼعي وعح ټ‪١ٝ ٢‬ٽ ڪيػ ‪٣‬الئيۿ کيػ دي‪ٙ‬‬
‫ا‪ٝ‬اڻي‪ ٥‬هي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬دي‪ ٙ‬۾ ‪ٝ‬ڃ‪ ٟ‬وعزي‪ ٟ‬وعزي‪ ٟ‬دا ً‪ ٜٛ‬ڪيا هي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬کي‪٣ ٟ‬يتت‪١‬اڋ دؽ‪ٞ‬ا‪٠‬ي‬
‫َظاب ڇ‪٠‬ا هي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬ا‪٣‬ڑم َظاة‪ ٟ‬ؼتب ڪيتعائي ‪٥ٌٛٝ‬ل ؿيطي دي‪ ٟٛ‬۾ ‪ٝ‬عي هي‪١‬طا “‪.ٟ٣‬‬
‫‪٥٠‬د‪٥‬ام ؿيطي ؿاگعدمۿ اديت‪ ٟ‬۽ ؿاَعم کي ڪ‪ٞ‬ي‪٠٥‬ؽٽ ۽ د‪٣‬ـت پؽ‪١‬ط د‪ ٥‬ا‪ٚ‬غال ‪٣‬ڻي گعٔتار‬
‫ڪي‪ ٥‬هي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ا‪ ٟ٤٠‬ټ‪ ٟ‬ا‪ٚ‬غا‪ ٟٝ‬۾ ڦاڂ‪٥ٌٛٝ ٙ‬ل ديئعي دي‪ ٙ‬هي‪١‬طا “‪ٟ٣‬ۿ دتام ٔ٘ه ؼ‪١‬طم الش ټا‪٣‬ع‬
‫‪٠‬ڪع‪٠‬طا “‪ .ٟ٣‬اځۿ دڐ‪ ٟ٣‬د‪٠‬يا دا “زاد ‪ٛٝ‬ڪ ڇکڻ “ٔعيڪا دي ؿ‪٤‬ع ؿار پ‪٥‬ي‪ ٙ‬۾ اڻ‪٤‬تع ؿيطي‪ ٟ‬دي‬
‫ؿ‪٤‬ادت کي ياد ڪعي ر‪٣‬يا “‪ ٟ٣‬تڐ‪ ٟ٣‬ڇکڻ “ٔعيڪا دا دي‪ ٙ‬ؿيطي ‪ٚ‬يکڪ‪ٟ‬ۿ ٔ‪١‬ڪارمۿ را‪٠‬طيگعمۿ‬
‫ؿاَعم ۽ ؿاگعدم ؼام ؼڃيا پيا “‪.ٟ٣‬‬
‫ڇکڻ “ٔعيڪا دي پ‪ٚ٥‬يػ دي هزيع د‪٣ ٥‬ڪ ‪٥ٌٛٝ‬ل ؿيطيَء دي ‪٥ٝ‬ت تي ڇ‪ ٙ٠‬ةيام د‪٠‬يا ۾‬
‫ؼ‪١‬گط‪ٚ‬يَء د‪ ٥‬ةطتعي‪ٝ ٟ‬حاك “‪٣‬ي‪ ٟ٣ .‬پار‪ٚ‬يا‪ٝ‬ي‪١‬ٽ کي ټڎاي‪ ٥‬ت‪٢‬ۿ ‛‪٣‬ڪ ‪٠‬ا‪٥ُٛٝ‬ل ؿضفۿ ‪٠‬ا‪٥ُٛٝ‬ل تاريش‬
‫تيۿ ڪ‪٠ ٟ٤١‬ا‪٥ُٛٝ‬ل ؼتب ڪعي ‪ٝ‬عي هي‪‚.٥‬‬
‫هي‪٤‬ي‪ ٟ‬قطيَء دي ؼ‪٥ٞ‬ري تعٗي ۽ ؼذاڳي ڇکڻ “ٔعيڪا دي ًا‪ٜٚ‬ۿ داةع ۽ ؼ‪١‬گطك زڪ‪ٝ٥‬ت‬
‫“ڇه ؿعل هچام ڪ‪١‬ڎ د‪٤‬ڪائي ةيٺي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ٝ 2 0‬ارڂ ‪0974‬ع‬
‫______‬
‫ا‪٣‬ڑي ؼياؼي پؽ‪ٌ١ٞ‬ع ۾ ‪٠‬ي‪ٛ‬ؽ‪١ٝ ٟ‬ڍيال ‪٣‬ڪ هڇي ا‪٘٠‬الب دي تياري ڪعي ر‪٣‬ي‪.٥٣ ٥‬‬
‫ىاضيَء جا ىٍڪص‬
‫اځ ‪ٝ‬ام ةيتالم دي زاڪ‪٥ٞ٣ ٜ‬راةيَء د‪ ٥‬ذڪع ڪ‪١‬طس‪٥ٞ٣ .‬راةيَء دي ةاري ۾ ڳا‪٤ٚ‬ائڻ د‪ ٥‬صياك‬
‫‪٥ٝ‬م کي ڪا‪٥٤ٚ‬ڪي ‪٣‬ڪ هاُٗي کام ‪ٝ‬تاجع ڂي “ي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‪٣‬ڪ ةغرڌۿ (د‪ ٟ٤١‬د‪ ٥‬تاريش ۽ ؼ‪٥‬ؿياالديَء ؼام ڪ‪ ٥‬هاؼى‪)٥٣ ٢٠ ٥‬ۿ ټا‪٥٤٠‬م ک‪١‬ذيۿ ‪ ٟ٣٥ٝ‬دي‬
‫دڈي تي هيٺي ڋ‪ ٢٣٥‬ڋ‪١‬ڍيا‪ .‬ؼ‪١‬طس زهر ٔ٘ه ‪٣‬ڪ ڳا‪ ٢٤ٚ‬تي ‪٥٣‬ۿ ت‪ ٟ٣٥ٝ ٢‬دي دڈي ۾ ڋا رکي‪٣“ ٥‬يۿ ۽ دي‬
‫ڪڐ‪ ٟ٣‬ڪذ‪٣“ ٢٤‬ي ة‪٢‬ۿ ت‪ ٢‬اُ‪ ٥٣‬ڪأعم د‪ ٥‬هرج‪٣“ ٥‬يۿ اؼام د‪٠ ٥‬ا‪٣‬ي‪.‬‬
‫ا‪٣‬ڑه ؿضف د‪ ٟ٤١‬کي ڪي‪ٞ‬ؽٽعيَء دي ڈاڻ ‪٣ ٢٠‬ذيۿ ۽ ڪي‪ٞ‬ؽٽعيَء تي ڳا‪٤ٚ‬ائيۿ يا ا‪٣‬ڑه‬
‫ؿضف د‪ ٟ٤١‬کي اي‪١‬ڃعاپاالديَء دي ؼڎ ‪٣ ٢٠‬ذيۿ پع اي‪١‬ڃعاپاالديَء دي ةاري ۾ ةسث ڪعيۿ ‪ٝ‬ام‬
‫ا‪٣‬ڑي ؿضف کام پ‪١‬ا‪ ٢٣‬گ‪٤‬ع‪٠‬طه “‪٣‬يام‪ .‬تاريش ڋ‪ ٥‬ت‪ ٢‬اؼڪ‪ ٟٚ٥‬۽ ڪا‪ٚ‬يذ‪ ٟ‬۾ َال وعح پڑ‪٣‬ائي هي‪١‬طي‬
‫“‪٣‬يۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي اؼي‪ ٟ‬تاريش کي ڪا ا‪ٞ٣‬يت ‪ ٢٠‬ڇي‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م ۽ تاريش تي ڳا‪٤ٚ‬ائڻ تي ؼ‪١‬طره ټڎي‬
‫تيار ڂي ةي‪١٤‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬ةادؿا‪ ٟ٣‬دي از‪٥‬اكۿ ؼ‪١‬طم ؼڎارم ۽ ڪذ‪ ٢٤‬د‪١‬گي‪ ٟ‬دي ذڪع کي اؼي‪ٟ‬‬
‫تاريش ؼڐي‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م!‬
‫د‪ ٟ٤١‬قازب د‪ٝ ٥‬ام ذڪع ڪعي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يامۿ ؼ‪ ٥‬قازب راه‪ٚ‬پ‪١‬ڍيَء دي ‪ٝ‬عي رهڄ تي ‪٣‬ڪ‬
‫ةيڪعي ‪٣‬الئي‪١‬طه “‪٣‬ي ۽ ةيطا ۽ ڄة‪ ٙ‬رهٽي‪٥‬م هڪڻ‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬کيػ دڐ‪ ٟ٣‬صتع پيئي ت‪ٝ ٢‬ام ؼ‪١‬ڎي‬
‫“‪٣‬يام ۽ ‪ ٟ٣٥ٝ‬د‪ ٥‬دڈه ةطٗؽ‪ٞ‬تيَء ؼام ؼ‪١‬ڎ ۾ “‪٣‬يۿ ۽ ٽپاك کاتي وعٔام ةطٗؽ‪ٞ‬تيَء ؼام ‪ ٟ٣٥ٝ‬دي‬
‫دڈي کي ‪ٝ‬چائڻ ةاةت ٽڪ‪ٛ‬ي‪٥‬م داري ڂي‪٥‬م “‪ٟ٣‬ۿ ‪ ٥٣‬قازب ټا‪٥٤٠‬م ک‪١‬ذي ‪ ٟ٣٥ٝ‬دي دڈي تي ُا‪ٚ‬ع‬
‫ڪعي “ي‪٥ٝ .٥‬م کيػ د‪٥‬اب ‪ ٢٠‬ڇ‪ ٟ٣ .٥٠‬د‪ ٥‬ڪ‪ ٜ‬ةيطا ۽ ڄة‪ ٙ‬رهٽي هڪڻڻ “‪٣‬يۿ پع ‪ ٥٣‬قازب تاريش‬
‫دي ‪١ٝ‬ذ‪٤‬ي‪ٝ ٙ‬ؽئ‪ٛ‬ي تي رها‪٠‬يَء ؼام ڳا‪٤ٚ‬ائي ر‪٣‬ي‪ ٥٣ .٥٣ ٥‬پ‪١٤١‬ذي ‪َ٥٠‬يت د‪ ٥‬اڪي‪ٝ ٥ٛ‬حاك ‪٣“ ٢٠‬ي‪.‬‬
‫قازب ذهق ت‪٣٥‬ام کي ‪ٛٝ‬ي هي‪١‬طاۿ ديڪي دڪي‪ ٟ‬تيۿ‬ ‫ِ‬ ‫اؼام دي ؼ‪١‬ڎ ۾ ‪ ٟ٣‬قازب د‪٤‬ڑا ڪيتعائي‬
‫زڪي‪ ٟٞ‬دي دڪا‪ ٟ٠‬تيۿ يا ٿاڈي ٿتي هٺ‪١‬طي ‪ٝ‬ارڪيٽ ۾‪ ٟ٣٥ٝ‬دي دڈي ةاةت ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طي ‪ٌ٠‬ع اي‪١‬طا‬
‫“‪ .ٟ٣‬يُ‪١‬ي ؼاڳي‪ ٥‬اَتعاض اڂاري‪١‬طي ‪ٌ٠‬ع اي‪١‬طا “‪ ٟ٣‬ت‪ ٟ٣٥ٝ ٢‬دي دڈي ۾ ڋا رکي‪٣“ ٥‬ي!‬
‫ٗ‪٥ٝ٥‬م پ‪١٤١‬ذي هرجي تي ٔضع ڪ‪١‬طي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬اؼام کي صتع ڪ‪٤٠٥‬ي ت‪ ٟ٣٥ٝ ٢‬دي دڈي ‪ٝ‬ام ‪ٚ‬ڎك‬
‫چ‪٥‬ڪ‪١‬ڍي‪٤ُٝ ٟ‬عم تي ڋا ‪ٚ‬کي‪٣“ ٙ‬ي‪ .‬تاريش دا ‪ٝ‬ا‪٣‬ع ام ټ‪ٚ٥‬يَء کي ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ ڪعي ر‪٣‬يا‬
‫“‪ٛ١ٔ .ٟ٣‬ت‪١‬ڍ د‪ ٥‬اؼڪ‪ ٥‬پعي‪٥‬ال صاص وعح ؼام ام ڇس ۾ ڪ‪ ٜ‬ڪعي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ ٟ٣٥ٝ .‬دي دڈي دي‬
‫ٗطي‪ ٜ‬ټ‪ٚ٥‬يَء دي ؼ‪ٞ‬ذ‪ ٢٤‬۾ اچڻ کام پ‪ِ٥‬ء اؼام کي صتع پ‪٠٥‬طي ت‪ ٢‬اځ کام ‪٣ 6‬غار ؼاك اڳ ؼ‪١‬ڎ د‪٠‬يا کيۿ‬
‫د‪٠‬يا دي ت‪٤‬ظيت‪ ٟ‬۽ ت‪ٞ‬ط‪ ٟ٠‬کي ڋا ڇ‪ .٥٣ ٥٠‬ا‪٣‬ا ڈاڻ اؼام الِء معهري “‪٣‬ي‪ .‬اؼي‪٘ٔ ٟ‬ه اه‪٠‬طا‪٣‬ي‪ ٟ‬دا‬
‫هارث ؼڐائڻ الِء تيار ‪٣“ ٢٠‬ي‪٥‬م‪ .‬ؼ‪١‬ڎ ؼڀيتا د‪٠‬يا کي ڪذ‪ ٢٤‬ڇ‪٣“ ٥٠‬ي‪ .‬ڪذ‪ ٢٤‬ا‪ٜ٣‬ۿ ڪذ‪ّ ٢٤‬يع‬
‫‪ٚ٥ُٞٝ‬ي ڇ‪٣“ ٥٠‬ي‪ .‬اؼام د‪٠‬يا کي ڋا ڇ‪٣“ ٥٠‬يۿ ام ةاري ۾ ڈاڻڻ معهري “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪٥ٞ٣‬راةي اځ کام ذري گ‪٤‬ٽ پ‪١‬خ ‪٣‬غار ؼاك اڳ ةيتي‪٠٥ٛ‬يا ۾ زڪ‪ٝ٥‬ت ڪ‪١‬طه ‪ .٥٣‬ةيتي‪٠٥ٛ‬يا ۽‬
‫‪ٝ‬يؽ‪٥‬پ‪٥‬ٽا‪ٝ‬يا دي ک‪١‬ڍ رم ‪ٝ‬ام ‪ٚ‬ڎك ڪتت‪ ٟ‬کي دڐ‪ ٟ٣‬پڑ‪٣‬ي‪ ٥‬هي‪ ٥‬۽ ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي‪ ٥‬هي‪٥‬ۿ تڐ‪ ٟ٣‬هڇم هڇم‬
‫دا‪٠‬ـ‪٥‬رم کي ڇ‪٠‬طي‪“ ٟ‬ڱعي‪٥‬م اچي هي‪٥‬م‪.‬‬
‫‪٥ٞ٣‬راةيَء دا ازڪال ‪٣‬غاري‪ٝ .ٟ٣“ ٟ‬ام ا‪ٝ ٟ٤٠‬ام ٔ٘ه ڪذ‪ ٢٤‬ازڪا‪ ٟٝ‬د‪ ٥‬ذڪع ڪ‪١‬طس‪.‬‬
‫‪٥ٞ٣‬راةيَء اځ کام پ‪١‬خ ‪٣‬غار ؼاك اڳ زڪ‪ ٜ‬داري ڪي‪ ٥٣ ٥‬ت‪:٢‬‬
‫‪¸ 0‬ص‪٥‬م دي ڪيػ ۾ ديڪڐ‪ ٟ٣‬ڪ‪ ٟ٤١‬ؿضف ڪ‪٥‬ڈي ؿا‪٣‬طي ڇ‪٠‬ي “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬ا‪٣‬ڑي ؿضف الِء‬
‫يُ‪١‬ي ڪ‪٥‬ڈي ؿا‪٣‬ط الِء ‪٥ٝ‬ت دي ؼغا “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ ¸ 2‬ڪ‪ ٟ٤١‬گ‪٤‬ع يا َتادتگا‪ٝ ٢٣‬ام چ‪٥‬ري ڪعڻۿ يا ا‪٣‬ڑي چ‪٥‬ريَء د‪ٝ ٥‬اك صعيط ڪعڻ دي ؼغا ‪٥ٝ‬ت‬
‫“‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ ¸ 3‬ټارم کي اّ‪٥‬ا ڪ‪١‬طڈ الِء ‪٥ٝ‬ت دي ؼغا “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ ¸ 4‬رؼت‪ ٟ‬تي ڦع ڪ‪١‬طڈ الِء ‪٥ٝ‬ت دي ؼغا “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ ¸ 5‬ڪ‪ ٟ٤١‬گ‪٤‬ع ۾ ديڪڐ‪ ٟ٣‬ةا‪ٚ ٢٣‬ڳي ‪٣‬ذيۿ ۽ ةا‪ ٢٣‬هؼائي‪١‬طي ڪ‪ ٟ٤١‬ام گ‪٤‬ع دي ؿيِء ک‪١‬ئي‪ٟ‬‬
‫‪٣‬ذيۿ ت‪ ٢‬ا‪٣‬ڑي ؿضف کي ةا‪ ٢٣‬۾ ؼاڈي‪ ٥‬هي‪١‬طه‪.‬‬
‫‪ ¸ 6‬ديڪڐ‪ ٟ٣‬ڪ‪ ٟ٤١‬ؿضف پ‪١٤١‬ذي ټ‪١‬يَء کي پاڻي ڇيڻ کام پ‪ِ٥‬ءۿ پاڻيَء د‪ ٥‬رخ ا‪٣‬ڑي ‪٠٥ٞ٠‬ي‬
‫ڪعي ڋڐي‪٣ ٥‬ذي د‪ ٥‬ؼ‪١‬طس پاڈيؽعيَء دي ټ‪١‬ي ټڐي هيئي ‪٣‬ذي ۽ ‪ ٟ٣‬د‪ٔ ٥‬ك‪ ٙ‬تتا‪ ٢٣‬ڂي هي‪٥‬‬
‫‪٣‬ذيۿ ت‪ ٢‬ا‪٣‬ڑي ؿضف کي ؼغا دي و‪٥‬ر پ‪١٤١‬ذي پاڈيؽعيَء کي ؼ‪٥ٞ‬ره ‪٘٠‬كام ٿعي ڇيڻ‪ ٥‬پ‪٠٥‬طه‪.‬‬
‫‪¸ 7‬ڪ‪ ٟ٤١‬پٽ ديڪڐ‪ ٟ٣‬پ‪١٤١‬ذي پيُء کي څڋ ‪١٣‬ي‪٥‬ۿ ت‪ ٢‬ا‪٣‬ڑي پٽ د‪٣ ٥‬ڪ ‪٣‬ځ هچي‪ ٥‬هي‪١‬طه‪.‬‬
‫‪¸ 8‬ڪ‪ ٟ٤١‬ؿضف ديڪڐ‪ ٟ٣‬ټئي ؿضف دي اڊ ڪڏيۿ ت‪ ٢‬ا‪٣‬ڑي ‪ٛٝ‬غل ؿضف دي اڊ ڪڏي‬
‫هي‪١‬طي‪.‬‬
‫‪ ¸ 9‬داِء اڇي‪١‬طڈ ديڪڐ‪ ٟ٣‬ا‪٣‬ڑي داِء ٺا‪٣‬يۿ ديڪا ٺ‪٤‬ڻ کام پ‪ِ٥‬ء ‪٣‬ڪطل ڄ‪٣‬ي پ‪٥‬ي ۽ داِء ۾ ر‪١٣‬طڈ‬
‫‪ٝ‬اڻ‪ٝ ٥٤‬عي َپ‪٥‬مۿ ت‪ ٢‬ا‪٣‬ڑي ؿضف الِء ؼغا ‪٥ٝ‬ت “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪٥ٞ٣‬راةيَء دي ازڪا‪ ٟٝ‬تي ‪ٝ‬ام ٽيڪا ٽپڻي ‪ ٢٠‬ڪ‪١‬طس‪٘ٔ .‬ه ايتعه چ‪٠٥‬طس ت‪٥ٞ٣ ٢‬راةيَء دا‬
‫ازڪال پ‪١‬خ ‪٣‬غار ؼاك پعاڻا “‪ .ٟ٣‬ڋا ا‪٣‬ي ازڪال ةيڪار “‪ٟ٣‬܁ ةيؽ‪٥‬د “‪ٟ٣‬܁ ‪ٝ‬طي صارج “‪ٟ٣‬܁ د‪٠‬يا‬
‫ا‪ ٟ٤٠‬ازڪا‪ٝ ٟٝ‬امۿ ڋا ڪذ‪ ٢٤‬ة‪ ٢‬زاق‪ ٢٠ ٙ‬ڪي‪٣“ ٥‬ي܁‬
‫‪ 0 5‬د‪٥‬الِء ‪0974‬ع‬
‫گٽص ۾ ڪصڻ‬
‫‪0947‬ع کام اڳ ڪعاچيَء دا گٽع چڪڻ‪ ٟ‬ؼام ة‪١‬ط ‪٠٥٣‬طا ‪٣‬ئا‪ .‬پعۿ “زاديَء کام پ‪ِ٥‬ء ڪعاچيَء‬
‫دي گٽعم دا چڪڻ ّائب ڂي هيا “‪.ٟ٣‬‬
‫گٽعم دي چڪڻ‪ ٟ‬د‪ّ ٥‬ائب ڂيڻ ڪعاچيَء ۾ “ي‪ ٙ‬ج٘أتي ا‪٘٠‬الب د‪ ٥‬ا‪٣‬چاڻ “‪٣‬ي‪٥ٝ .‬م ‪٣‬ڪ‬
‫پ‪٥‬ڈ‪٣‬ي کام پڌي‪٥‬ۿ ت‪“ ٢‬زاديَء کام اڳ ۽ “زاديَء کام پ‪ِ٥‬ء هاري ڪعاچيَء ۾ ڪ‪٤‬ڑه ٔعق ‪ٝ‬سؽ‪٥‬س ڪي‪٥‬‬
‫اڂئي‪ .‬پ‪٥‬ڈ‪٣‬ي هراڻي‪٥‬ۿ ت‪ ٢‬ةاةاۿ اڳ ڪعاچيَء دا گٽع چڪڻ ؼام ة‪١‬ط ‪٠٥٣‬طا ‪٣‬ئاۿ “زاديَء کام پ‪ِ٥‬ء گٽعم دا‬
‫چڪڻ ا‪٥ٚ‬ٽ ڂي هيا “‪.ٟ٣‬‬
‫پ‪٥‬ڈ‪٣‬ي دي ٔ‪ٛ‬ؽٕي ‪٥ٝ‬دبۿ “زاديَء د‪ ٥‬ا‪٠‬طازه گٽعم دي چڪڻ ‪ٝ‬ام ‪ٚ‬ڳائي ؼگ‪٤‬ذي ڂ‪ .٥‬ديڪڐ‪ٟ٣‬‬
‫گٽع چڱي وعح چڪڻ‪ ٟ‬ؼام چڪي‪٣ ٙ‬ذ‪ٟ‬ۿ ت‪ ٢‬ا‪ ٥٣‬دهر ّال‪ٝ‬يَء د‪ ٥‬دهر ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ڻ گ‪٤‬عدي‪ .‬ديڪڐ‪ٟ٣‬‬
‫گٽعم دا چڪڻ ّائب ‪٣‬ذ ‪ٟ‬ۿ ۽ گٽع ک‪ٛ‬ي‪ٌ٠ ٙ‬ع اچ‪ٟ‬ۿ ت‪ ٢‬ا‪ ٥٣‬دهر “زاديَء د‪ ٥‬دهر ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ڻ گ‪٤‬عدي‪ٝ .‬ى‪ٛ‬ب‬
‫ت‪ ٢‬گٽع ۽ گٽعم دا چڪڻ ّال‪ٝ‬يَء ۽ “زاديَء دي ڪؽ‪٥‬ٽي “‪.ٟ٣‬‬
‫اؼي‪ ٟ‬ي٘ي‪ ٟ‬دا پضتا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬اؼام د‪َ٘ ٥‬يطه “‪٣‬يۿ ت‪٣ ٢‬ع ڪ‪ٜ‬ۿ ۽ َ‪ ٙٞ‬۾ ڪا‪ ٢٠‬ڪا چڱائي معهر‬
‫‪٠٥٣‬طي “‪٣‬ي‪ٝ .‬حاك و‪٥‬رۿ پيُء د‪ٝ ٥‬عڻ! پيُء دي ‪ٝ‬عڻ ۾ پٽ الِء چڱائي ‪٠٥٣‬طي “‪٣‬ي‪ .‬پٽۿ پ‪١٤١‬ذي پيُء‬
‫دي ‪ٝ‬عڻ کام پ‪ِ٥‬ء ؼ‪٥ٞ‬ري ‪ٛٝ‬ڪيت د‪ ٥‬هارث ڂي پ‪٠٥‬طه “‪٣‬ي‪ٝ .‬حاك ‪ٞ٠‬تع ټي‪ - ٥‬ة‪١‬ط کي ٽڪ‪ ٥‬يا گ‪٤‬اره‬
‫‪ٚ‬ڳڻ! گ‪٤‬اري کام پ‪ِ٥‬ء ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬دا اد‪٤‬ا ‪ٚ‬ڑ‪٣‬ي هي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬پعۿ ام ۾ ة‪ ٢‬چڱائي “‪٣‬ي‪ .‬گ‪٤‬اره ة‪١‬ط ڪعائڻ کام‬
‫پ‪ِ٥‬ء اههرؼيئع ۽ ايػ ڄيئ‪ ٟ‬کام هٺي هڇم هڇم ا‪٠‬ذ‪١‬يئعم تائي‪ ٟ‬ټارم الِء ‪٥٠‬ام ‪٥٠‬ام ڪپڑاۿ گ‪٤‬ع هاري‪ ٟ‬الِء‬
‫زي‪٥‬رۿ ‪٥ٝ‬ٽعهم ۽ ة‪١‬گال هٺ‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬جاةت ڂي‪ ٥‬ت‪ ٢‬گ‪٤‬اري ۾ ة‪ ٢‬چڱائي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ت‪ ٟ٤١‬ڪعيۿ اؼام دي َ٘يطي ‪٥ٝ‬دب چڪڻ دي ّائب ڂيڻ ۾ ة‪ ٢‬چڱائيآ‪٣‬ي‪ .‬گٽعم تام دڐ‪ٟ٣‬‬
‫چڪڻ ّائب ڂي هي‪١‬طا “‪ٟ٣‬ۿ تڐ‪ ٟ٣‬ا‪٠‬ؽام کي ز‪٠‬طگيَء ۾ پ‪٤‬عي‪٥‬م دُٔ‪ ٥‬گٽع ۾ ڪعڻ د‪ ٥‬ؼ‪٤٠٥‬عي ‪٥ُٗ٥ٝ‬‬
‫‪١ٛٝ‬طه “‪٣‬ي‪.‬‬
‫گٽع ۾ ڪعڻ دا ڪيتعائي ٔائطا “‪ٝ .ٟ٣‬حاك و‪٥‬ر گٽع ۾ ڪعي پ‪٥‬ڻ کام پ‪ِ٥‬ء ا‪٠‬ؽام ڪذ‪َ ٢٤‬عقي‬
‫تائي‪ ٟ‬ٽعيٕڪ دي زادجي ۾ اُڦٽ ‪ٝ‬عي پ‪٥‬ڻ کام ةچي هي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬گٽع ۾ ڪعڻ کام پ‪ِ٥‬ءۿ ‪ٝ‬اڻ‪ٗ ٥٤‬عض‬
‫اهڳاڈي‪١‬طڈم کام ڪذ‪ ٢٤‬هٗت تائي‪ٚ ٟ‬ڪي‪ ٙ‬ر‪١٣‬طه “‪٣‬ي‪ .‬گٽع ۾ ڪعڻ کام پ‪ِ٥‬ءۿ ‪ٝ‬اڻ‪ 019 ٜٛٗ ٥٤‬۽‬
‫‪001‬کام ةچي هي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ديتعه َعق‪ٝ ٥‬اڻ‪ ٥٤‬گٽع ۾ گظاري‪١‬طه “‪٣‬يۿ ت‪ ٟ٤١‬۾ ؼػ ۽ ؼ‪٤‬عي دي‬
‫چا‪ٚ‬تازي‪ ٟ‬کام ةچي‪ ٙ‬ر‪١٣‬طه “‪٣‬ي‪ .‬گٽع ‪ٝ‬ام ‪ ُٙٚ‬ة‪ٚ ٢‬ڀ‪١‬طه “‪٣‬يۿ ۽ پعيت ة‪ ٢‬ر‪٣‬ذي اي‪١‬طي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫گٽع ۾ ڪعڻ کام پ‪ِ٥‬ءۿ ا‪٠‬ؽام ڪذ‪ ٢٤‬گ‪٤‬ڑي‪٥‬م دهک‪ٟ‬ۿ ٔعيت‪ ٟ‬۽ ةي‪ٔ٥‬ائي‪ ٟ‬دي درد کام “د‪ ٥‬ر‪١٣‬طه‬
‫“‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ 2 0‬ؼيپٽ‪ٞ‬تع ‪0974‬ع‬
‫ىصڻ کان پِّء‬
‫‪٥ٝ‬م کي ا‪٠‬گعيغيَء ۾ ‪ٚ‬کي‪٣ ٙ‬ڪ صه ‪ٛٝ‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬صه ؼ‪٤‬ڻ‪ٟ‬ۿ اقىالز‪ ٟ‬۽ ‪ٝ‬ساهرم هاري ا‪٠‬گعيغي ۾‬
‫‪ٚ‬کي‪٣“ ٙ‬يۿ ۽ ةيسط د‪ٚ‬چؽپ “‪٣‬ي‪ .‬ڪ‪ٛٝ ٟ٤١‬ي د‪ٚ ٥‬کي‪٣“ ٙ‬ي‪ .‬ديڪڐ‪ ٟ٣‬ڪ‪ٝ ٟ٤١‬اڻ‪َ٥٤‬ء د‪ٚ ٥‬کي‪ٙ‬‬
‫‪٣‬ذي ‪٣‬ا ت‪٢‬ۿ صه دي “صع ۾ ‪ٚ‬ک‪١‬طڈ پ‪١٤١‬ذ‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬معهر ‪ٚ‬کي ‪٣‬ا‪ .‬پعۿ صه ۾ ‪ٚ‬ک‪١‬طڈ د‪ ٥‬ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬ڇس پت‪٥‬ۿ يا‬
‫‪٠‬ا‪٠ ٥ٚ‬ـام ‪ٚ‬کي‪٣“ ٢٠ ٙ‬ي‪ .‬صه هاري ‪ٕٚ‬أي تي ‪ٝ‬يعپ‪٥‬رصاص دي ڪ‪ ٟ٤١‬پ‪٥‬ؼٽ “ٔيػ د‪ ٥‬ٺپ‪ٚ ٥‬ڳ‪٣“ ٙ‬ي‪.‬‬
‫‪ٝ‬الم قازب پ‪١٤١‬ذي صه ۾ ارؿاد ٔع‪ٝ‬اي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪٥‬م ةطرا‪٢٣‬ۿ گ‪ٞ‬عا‪٢٣‬ۿ ٿٽڪي‪ٙ‬ۿ ۽ هّيعن هّيعن‬
‫“‪٣‬ي‪ .ٟ‬۽ ت‪٥‬م پ‪١٤١‬ذي‪ ٟ‬ڪ‪٤‬اڻي‪ٟ‬ۿ ڪا‪ ٟٞٚ‬۽ ڄرا‪ ٟٝ‬رؼتي ‪٥٠‬د‪٥‬ام ‪٠‬ؽ‪ ٙ‬کي ةطرا‪ ٢٣‬۽ گ‪ٞ‬عا‪ ٢٣‬ڪعي‬
‫ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ٝ .ٟ‬الم قازب د‪ ٥‬ارؿاد پڑ‪٣‬يۿ ‪ٝ‬ام تپعس ۾ پئذي هي‪٣“ ٥‬يام‪.‬‬
‫ؼ‪١‬ڎ دي “د‪ٝ‬ـ‪ٞ‬اريَء ‪ٝ‬ام ٔ٘ه ڋ‪ ٢٤‬ؼيڪڑه ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬پڑ‪٣‬ي‪ .ٟ٣“ ٙ‬ا‪ٝ ٟ٤٠‬ام رڳ‪ ٥‬ٽي ؼيڪڑه ؼ‪١‬ڎي‬
‫“‪ .ٟ٣‬يُ‪١‬يۿ ؼ‪١‬ڎ دي “د‪ٝ‬ـ‪ٞ‬اريَء د‪ ٥‬ؼتا‪٥٠‬ي ؼيڪڑه پڑ‪٣‬ي‪٠ ٙ‬ا‪٣‬ي‪ .‬ةاٗي ٽي ؼيڪڑه ؿضف‬
‫ديڪي پڑ‪٣‬ي‪ٟ٣“ ٙ‬ۿ ا‪ٝ ٟ٤٠‬ام ‪ٝ‬ـڪ‪ ٙ‬ؼام ‪٣‬ڪ ؼيڪڑي ديتعم ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬کي ادب ؼام د‪ٚ‬چؽپي‬
‫‪٠٥٣‬طي‪ .‬ام ‪٣‬ڪ ؼيڪڑي ‪ٝ‬ام ‪ٝ‬ـڪ‪ ٙ‬ؼام ڇ‪٣‬ي‪ ٟ‬پتيَء ديتعا پڑ‪١٣‬طڈ ة‪ ٢‬هر‪ٚ‬ي ڪي ‪٥ٝ‬د‪٥‬د ‪٠٥٣‬طا‬
‫ديڪي ‪٥ٝ‬م کي پڑ‪١٣‬طا ‪٠٥٣‬طاۿ ديڪي ‪٥ٝ‬م کي پڑ‪١٣‬طا ‪٠٥٣‬طاۿ ۽ ‪١٤١ٝ‬ذي‪ ٟ‬تسعيعم د‪ ٥‬اجع ٗت‪٥‬ك‬
‫ڪ‪١‬طا ‪٠٥٣‬طا‪ .‬پعۿ ‪ٝ‬الم قازب ٔت‪٥‬يٰ ڇيئي ڋڐي “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬ؼ‪٥ٞ‬ري ‛ارتُاش ۽ د‪١‬تؾ‚ الِء ‪ٝ‬ام ذ‪ٝ‬ي‪٥‬ار‬
‫“‪٣‬يام‪.‬‬
‫‪٣‬اڻيۿ ‪ٝ‬الم قازب کي ڪيع ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ائيۿ ت‪ٝ ٢‬الم قازب د‪٠‬يا ڇي‪٥٤١‬م ڇي‪١٠ ٟ٤١‬ڏي ڂي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬کي ‪٣‬ڪ ټئي دي ‪ٌ٠‬عي‪ ٟ‬ټڎڻۿ ۽ پعکڻ د‪ٛٝ ٥ُٗ٥ٝ ٥‬ي‪٣“ ٥‬ي‪٣ .‬يَء قطي ٿع‪ ٟٝ‬دي ٿعڻ دي‬
‫قطي “‪٣‬ي‪١٠ .‬ڏا ‪١٠‬ڏا هيڌا ص ت‪ ٜ‬ڂي ر‪٣‬يا “‪ٕ٠ .ٟ٣‬عت‪ ٟ‬د‪٥‬م دي‪٥‬ارهم ڪعي ر‪٣‬ي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ؼ‪٥ٞ‬ري د‪٠‬يا‬
‫ټ‪ ٟ‬هڇم گعه‪ ٟ٣‬۾ هرا‪٣‬ذي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪٣ .‬ڪڑه گعه‪ً ٢٣‬ا‪ٟٞٚ‬ۿ ڦ‪٥‬رمۿ ۽ رت چ‪٥‬ؼي‪١‬طڈ چ‪٥‬رم د‪٣“ ٥‬يۿ ۽‬
‫ټي‪ ٥‬گعه‪ٟٝ٥ٌٛٝ ٢٣‬ۿ ‪ٕٛٝ‬ؽ‪ ٟ‬۽ ا‪٠‬گ اگ‪٤‬اڈم د‪ ٥‬گعه‪٣“ ٢٣‬ي‪ .‬ټ‪٤١‬ي گعه‪ ٟ٣‬د‪٠‬يا دي ‪٣‬ع ‪ٛٝ‬ڪ ۽ ‪٣‬ع ٗ‪٥‬ل ۾‬
‫پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬پ‪١٤١‬ذ‪ٌ٠ ٟ‬عي‪ ٟ‬هارا ؼاڂي ڳ‪ٚ٥‬ي ‪ٚ‬ڎا “‪ .ٟ٣‬د‪١‬گ د‪ّ“ ٥‬از ڂي چڪ‪٣“ ٥‬ي‪َ .‬ا‪ٞٚ‬گيع تسعيڪ‬
‫ؿعهع ڂي چڪي “‪٣‬ي‪٥ٝ .‬د‪٥‬دن دهر د‪٣ ٥‬عڪ‪ ٥‬تعٗي پؽ‪١‬ط ‪ٚ‬يکڪۿ پ‪ِ٥‬ء ‪ ٥٣‬کڻي ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ٛٝ ٢‬ڪ د‪٥‬‬
‫ر‪٥٣‬اؼي ڋ‪٣ ٢٠٥‬ذيۿ ام َا‪ٞٚ‬گيع تسعيڪ ؼام ؿُ‪٥‬ري يا الؿُ‪٥‬ري وعح ؿا‪ ٙٝ‬ڂي هي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‪ٝ‬الم قازب ‪٥ٝ‬م کي ت‪٘ٛ‬ي‪ ٟ‬ڪئي “‪٣‬يۿ ت‪ٝ ٢‬ام ڪذ‪ ٢٤‬ڪتاة‪ ٟ‬د‪ٝ ٥‬ىا‪ ٥ُٚ‬ڪعيامۿ ۽ پ‪١٤١‬ذ‪٥‬‬
‫اي‪ٞ‬ام پضت‪ ٥‬ڪعيام‪ٝ .‬الم قازب د‪ ٟ‬ڪتاة‪ ٟ‬دا ‪٠‬اال ڇ‪٠‬ا “‪ٟ٣‬ۿ اُ‪٣‬ي ڪتاب ‪٥ٝ‬م اتٕاق ؼام پڑ‪٣‬يا‬
‫“‪ .ٟ٣‬اُ‪٣‬ي ڪتاب ال‪ٚ‬چ ۽ ص‪٥‬ف پيطا ڪ‪١‬طڈ تسعيعم ؼام ٿعي‪ .ٟ٣“ ٙ‬ا‪ ٟ٤٠‬ڪتاة‪ ٟ‬۾ ‪ٝ‬تناد صيا‪ ٟٚ‬۽‬
‫ؼ‪٥‬ڂ ؼتب ا‪٠‬ؽام دي ذ‪ ٟ٣‬۾ پيطا ڂي‪١‬طڈ ؿڪ ؿت‪ ٟ٤‬۽ پعيـا‪٠‬ي‪ ٟ‬د‪ ٥‬ز‪ٙ‬ۿ يا ڪ‪ ٥‬د‪٥‬اب ڇ‪ٙ٠‬‬
‫ڪ‪٤٠٥‬ي‪ .‬ا‪ ٟ٤٠‬ڪتاة‪ ٟ‬۾ ا‪٠‬ؽا‪٠‬ي ‪٠‬ؽ‪ ٙ‬۽ ؼ‪٥‬ڂ دي ارت٘ا ةاةت ڪ‪ ٥‬از‪٥‬اك ڇ‪ ٙ٠‬ڪ‪٤٠٥‬ي‪ .‬ا‪ ٟ٤٠‬ڪتاة‪ٟ‬‬
‫۾ ‪ٕ٠‬ؽياتي ‪٠٥ٝ‬ذ‪٤‬ارم الِء ڪاة‪ ٢‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬اڻي ڇ‪ ٙ٠‬ڪ‪٤٠٥‬ي‪ .‬ا‪ ٟ٤٠‬ڪتاة‪ ٟ‬۾ ‪ُٝ‬اؿي ۽ اٗتكادي ‪ٝ‬ؽئ‪ٟٛ‬‬
‫د‪ ٥‬ز‪ ٙ‬ڇ‪ ٙ٠‬ڪ‪٤٠٥‬ي‪ .‬ا‪ ٟ٤٠‬ڪتاة‪ ٟ‬۾ ټارم کي ڄيډارڻ د‪٤‬ڑي‪٥‬م ڇ‪٠‬ط ڪڃائ‪٥‬م ‪ٚ‬کي‪ٝ .ٟ٣“ ٙ‬الم‬
‫قازب ديڪڐ‪ ٟ٣‬ڪتاة‪ ٟ‬دي ڪ‪ ٟ٤١‬دڪام تي ‪ٛ٣‬ي‪ ٥‬هڅيۿ ت‪ ٢‬کيػ ‪ٝ‬تناد ‪ٌ٠‬عي‪ ٟ‬هارا ‪٣‬غاري‪ٟ‬‬
‫ڪتاب گڐهگڐ رکي‪ٌ٠ ٙ‬ع اي‪١‬طا‪ .‬پڑ‪١٣‬طڈ کي ڪ‪ٝ ٟ٤١‬ارؿ‪ ٙ‬ال ريگي‪ٚ٥‬يـ‪٥ٝ ٟ‬دب ‪ٝ‬ضت‪ٌ٠ ٓٛ‬عي‪ ٟ‬۽‬
‫تسعيڪ هارا ڪتاب پڑ‪٣‬ڻ کام ‪ ٍ١ٝ‬ڪعي ‪٠‬ڃي ؼگ‪٤‬ذي‪.‬‬
‫صه دي پډاڻيَء ۾ ‪ٝ‬الم قازب ‪ٚ‬کي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪“ ٢‬صع ۾ ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬زـع ة‪١‬گاك دي ‪ٝ‬ـ‪٥٤‬ر ةاّي ؿاَع‬
‫‪٠‬ظر االؼالل د‪٤‬ڑه ڂي‪١‬طه‪ٝ .‬الم کي ؼضت ّ‪ٛ‬ه ٔ‪ٞ٤‬ي ڂي “‪٣‬ي‪ٝ .‬ام ‪٠‬ظرك دي پيعم دي صاڋ ةعاةع ة‪٢٠ ٢‬‬
‫“‪٣‬يام‪.‬‬
‫‪ٝ‬الم پڌاڈيَء ۾ ٔت‪٥‬يٰ ڇ‪٠‬ي “‪٣‬يۿ ت‪٥ٝ ٢‬م کي ٗتع ۾ َظاب ‪١ٛٝ‬طهۿ ۽ هڋ‪٥‬م ۽ ‪٠‬ا‪٠‬گ ‪١٤١ٝ‬ذي الش کي‬
‫چڪ پائي‪١‬طا‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪٥ٝ‬م هقيت ڪعي ڋڐي “‪٣‬ي ت‪ٝ ٢‬عڻ کام پ‪ِ٥‬ء ‪٥ٝ‬م کي ٗتع ۾ ‪ ٢٠‬هد‪٤‬ذ‪.٥‬‬
‫‪٥ٝ‬م کي پارؼي‪ ٟ‬دي صا‪٥ٝ‬ش ٽاهر ‪Tower of silence‬تي ڋڐي اچذ‪ ٥‬ت‪ ٢‬ٿ‪ ٙ‬ڳذ‪٥٤‬م ‪١٤١ٝ‬ذ‪ٝ ٥‬اس‬
‫پٽ‪ ٟ‬۽ ڪامَء اکي‪٥‬م ڪڏم‪ .‬ياۿ ؼ‪١ٞ‬ڍ ۾ ‪٥ٚ‬ڈ‪٣‬ي ڋڐد‪ ٥‬ت‪ ٢‬ٿ‪ٝ ٙ‬ڌي‪٥‬م ‪٥ٝ‬م کي کائي ڋڐي‪ .ٟ‬ياۿ ةا‪ ٢٣‬۾‬
‫ؼاڈي ڋڐد‪ ٥‬ت‪ ٢‬رڊ ڂي ‪ٝ‬ٽيَء ؼام ‪ٛٝ‬ي هڅام‪ .‬‬
‫‪ٝ٥٠ 2‬تع ‪0974‬ع‬
‫ىهڪ ظڄّ پتهڪ جّ آُي‬

‫ُ‬
‫پت‪ٛ‬ڪ دي ٿالئيَء الِء اڈڪ‪ ٢٤ٛ‬ري‪٥ٛ‬ي ‪ٌ٠‬ال کي درؼت ڪعڻ د‪٥‬م ڪ‪٥‬ؿـ‪٥‬م ‪ٛ٣‬ي ر‪٣‬ي‪٥‬م “‪.ٟ٣‬‬
‫ص‪٥‬ؿيَء دي ڳا‪٣“ ٢٤ٚ‬ي‪ .‬ؼارا‪٣‬ڻ د‪٤‬ڑه ٗطل “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ؼائي‪ٟ‬ۿ ري‪٥ٛ‬ي پت‪ٛ‬ڪ الِء ‪٠٥٣‬طي “‪٣‬يۿ ة‪ٛ‬ڪ‪ ٢‬ائي‪ ٟ‬کڻي چئذي ت‪ ٢‬ؼ‪٥ٞ‬ره پاڪؽتام پت‪ٛ‬ڪ د‪٥‬‬
‫“‪٣‬يۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ري‪٥ٛ‬ي کات‪ ٥‬۽ ؼ‪١‬طس ا‪٠‬ذڻي‪٥‬م ۽ گاڇاۿ پ‪ٛ‬يٽٕارل ۽ پٽا هّيعن پڻ پت‪ٛ‬ڪ دا “‪ٝ .ٟ٣‬ام‬
‫ت‪ ٟ٤١‬ڪعي پت‪ٛ‬ڪ دي ؼ‪ٚ٥٤‬يت ‪ٝ‬ىاةٖ ڪذ‪ٝ ٢٤‬ىا‪ٚ‬تا پيؾ ڪيام ڂ‪٥‬ۿ ت‪ ٢‬ديئ‪ ٟ‬ري‪٥ٛ‬ي کي ؼڎارڻ‬
‫هاري َ‪ ٙٞ‬۾ پت‪ٛ‬ڪ دي ‪ٝ‬ىا‪ٚ‬ت‪ ٟ‬کي ؼا‪٥٤ٝ‬م رکي‪ ٥‬هڅي‪.‬‬
‫ؼائي‪ٟ‬ۿ ري ‪ ٙ‬دي گاڇم ۾ ة‪ٛ‬ت‪ ٟ‬تي ديڪي گ‪٥ٛ‬ب چڑ‪٣‬ي‪٠٥٣ ٙ‬طا “‪ٟ٣‬ۿ ؼي ت‪ٞ‬ال ‪ٝ‬نت‪٥‬وي ؼام‬
‫‪ٚ‬ڳ‪٠٥٣ ٙ‬طا “‪٠ .ٟ٣‬تيذ‪ ٥‬ا‪٠ ٥٣‬ڪع‪٠‬طه “‪٣‬يۿ د‪ ٥‬گ‪٥ٛ‬ب ‪ٝ‬ام ة‪ٛ‬ب ڪڏڻ الِء اداي‪ ٥‬گ‪٥ٛ‬ب کي ٿچڻ‪ ٥‬پ‪٠٥‬طه‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعيۿ پت‪ٛ‬ڪ د‪ٝ ٥‬ىا‪ٚ‬ت‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٢‬ة‪ٛ‬ت‪ ٟ‬تي گ‪٥ٛ‬ب اُڋاتعا ‪ٚ‬ڳايا هڅ‪ٟ‬ۿ ت‪ ٢‬ديئ‪ ٟ‬ة‪ٛ‬ت‪ ٟ‬ڪڏڻ‬
‫هٗت گ‪٥ٛ‬ة‪ ٟ‬د‪ ٥‬ذيام ‪ ٢٠‬ڂئي‪ .‬اه‪٣‬ي‪ ٟ‬پڌ‪١‬طا ت‪ ٢‬پت‪ٛ‬ڪ گ‪٥ٛ‬ب ‪ٝ‬ام ة‪ٛ‬ب ڋ‪ ٥‬ڪڏ‪٠‬طي “‪٣‬ي! ت‪ ٢‬ام الِء د‪٥‬اب‬
‫زامع “‪٣‬ي ؼائي‪ٟ‬ۿ ت‪ ٢‬ؼ‪٥ٞ‬ره پاڪؽتام پت‪ٛ‬ڪ د‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ة‪ٛ‬ب ة‪ ٢‬پت‪ٛ‬ڪ دي ‪ٛٝ‬ڪيت “‪.ٟ٣‬‬
‫ټي‪ ٥‬ت‪٢‬ۿ گاڇم دي پائضا‪ ٟ٠‬۾ ‪ٛ٠‬ڪ‪ ٟ‬کي پائيپ‪ ٟ‬ؼام ‛ؼارڄر‚ (ر‪ ٢٣‬ڇيئي) ڪعي ڳ‪١‬ڏي‪ ٢٠ ٥‬هڅي‪.‬‬
‫‪ٛ٠‬ڪا دڐ‪ ٟ٣‬پائيپ‪ ٟ‬ؼام پضتي وعح ڳ‪١‬ڏي‪٠٥٣ ٙ‬طا “‪ٟ٣‬ۿ تڐ‪ ٟ٣‬ؼ‪٥‬الئيَء ؼام ‪٤ٚ‬ي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طا “‪.ٟ٣‬‬
‫ت‪ ٟ٤١‬ڪعيۿ ‪ٛ٠‬ڪا ال‪٣‬ڻ الِء پت‪ٛ‬ڪ کي پڃع ۽ ‪ٝ‬تعڪاۿ ۽ پا‪٠‬ا اؼتُ‪ٞ‬اك ڪعڻا پ‪٠٥‬طا “‪ .ٟ٣‬پت‪ٛ‬ڪ دي‬
‫ؼ‪ٚ٥٤‬يت الِء پائضا‪ ٟ٠‬۾ رهادي ‪٠٥ٞ٠‬ي ‪ٛ٠‬ڪا ‪ٚ‬ڳايا هڅ‪ٟ‬ۿ ت‪ ٢‬ديئ‪ ٟ‬ال‪٣‬ڻ ۾ تڪ‪ٛ‬يٓ ‪ ٢٠‬ڇي‪ .ٟ‬پت‪ٛ‬ڪ‬
‫‪ٛ٠‬ڪا ڋ‪ ٥‬ال‪٣‬ي‪١‬طي “‪٣‬ي! ت‪ ٢‬ام الِء ة‪ ٢‬ؼاڳي‪ ٥‬د‪٥‬اب “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬ؼ‪٥ٞ‬ره ‪ٛٝ‬ڪ ئي پت‪ٛ‬ڪ د‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫هي‪٤‬ڻ الِء گاڇم ۾ ؼيٽ‪ ٟ‬تي ت‪ٞ‬ال ‪ٝ‬نت‪٥‬ط ۽ ؼضت ٗؽ‪ ٜ‬د‪ ٥‬ريگغي‪ ٟ‬اؼتُ‪ٞ‬اك ڪي‪ ٥‬هي‪١‬طه “‪٣‬يۿ‬
‫ديڪ‪ ٥‬پت‪ٛ‬ڪ ا‪٠‬ٽعيؽٽ دي ة‪ٛ‬ڪ‪ ٙ‬صالف ‪٠٥٣‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ؼضت ۽ ‪ٝ‬نت‪٥‬ط ريگغي‪َ ٟ‬ال رهادي ة‪ٛ‬يڍ‬
‫ؼام چيعدي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ام الِء چاٗ‪ ٥‬۽ ص‪١‬ذع اؼتُ‪ٞ‬اك ڪعڻ‪ ٥‬پ‪٠٥‬طه “‪٣‬ي‪ .‬اه‪٣‬ام کي ت‪ ٢‬صتع‬
‫“‪٣‬ي ؼائي‪ٟ‬ۿ ت‪ ٢‬ص‪١‬ذع ۽ چاٗ‪ ٥‬کڻڻ چڱ‪ ٥‬ڪ‪ ٜ‬ڪ‪٤٠٥‬ي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعيۿ پت‪ٛ‬ڪ د‪ٝ ٥‬ىا‪ٚ‬ت‪٣“ ٥‬ي ت‪ ٢‬گاڇم ۾‬
‫هي‪٤‬ڻ الِء ؼيٽ‪ ٟ‬تي ا‪٣‬ڑه ت‪ ٢‬ؼ‪٤١‬ڑه ۽ ڪ‪ٞ‬غهر ريگغي‪ٚ ٟ‬ڳاي‪ ٥‬هڅيۿ ديڪ‪٘ٔ ٢٠ ٥‬ه َال رهادي ة‪ٛ‬يڍ ؼام‬
‫چيعدي ؼگ‪٤‬يۿ پع ‪٣‬ځ دي ؼٽ ؼام ة‪ ٢‬ڦاٽي پ‪٥‬ي! اه‪٣‬ي‪ ٟ‬پڌ‪١‬طاۿ ت‪ ٢‬پت‪ٛ‬ڪ گاڇم د‪٥‬م ؼيٽ‪٥‬م ڋ‪٥‬‬
‫چيعي‪١‬طي ۽ ڦاڈي‪١‬طي “‪٣‬ي! ت‪ ٢‬ام الِء د‪٥‬اب َعض “‪٣‬ي ت‪ ٢‬ؼائي‪ ٟ‬ؼ‪٥ٞ‬ره ‪ٛٝ‬ڪ پت‪ٛ‬ڪ د‪٣“ ٥‬ي!‬
‫گاڇم ۾ ‪٠‬ؽ‪٥‬ار د‪٥‬م ڂڪ‪٥‬مۿ کا‪٠‬گ‪٤‬اراۿ ‪٣‬ڐاۿ ‪ٝ‬ڌيَء دا ڪ‪١‬ڍاۿ ‪٠‬ار‪٠‬گي‪ٟ‬ۿ ‪٥ٝ‬ؼ‪ٞ‬ي‪ ٟ‬۽ ڪي‪ ٟٛ‬دي‬
‫ک‪ ٟٛ‬اڋالئڻ تي ڪي ايڪڑ ټيڪع ‪ٝ‬ؽأع اَتعاض ڪ‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬پت‪ٛ‬ڪ د‪ٝ ٥‬ىا‪ٚ‬ت‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٢‬ا‪٣‬ڑه‬
‫ڪ‪٥‬ة‪ٝ ٢‬ؽأعۿ ديڪ‪ ٥‬گاڇي ۾ ڂڪ‪ٟ‬ۿ کا‪٠‬گ‪٤‬ارمۿ ک‪ ٟٛ‬۽ ‪٣‬ڐم اڋالئڻ تي اَتعاض ڪعيۿ ت‪ ٟ٤١‬کي‬
‫پت‪ٛ‬ڪ دي چ‪٥‬ڻ تي گاڇي ‪ٝ‬ام ټا‪٣‬ع اڋالئڻ د‪ٗ ٥‬اَطه پاس ڪي‪ ٥‬هڅي‪.‬‬
‫ؼيڪ‪١‬ڍ ۽ ڂعڄ ڪالس دي گاڇم ۾ چعس ۽ گا‪٠‬ذ‪َ ٥‬ال دال اؼتُ‪ٞ‬اك ڂي‪١‬طه “‪٣‬يۿ د‪ ٟ٤١‬تي‬
‫ڪذ‪ٝ ٢٤‬ؽأع ٽيڪا ٽپڻي ڪ‪١‬طا “‪ٟ٣‬ۿ اَتعاض ڪ‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬ا‪٣‬ڑا ‪ٝ‬ؽأع ز٘ي٘ت ۾ پت‪ٛ‬ڪ دا دؿ‪ٟٞ‬‬
‫‪٠٥٣‬طا “‪ .ٟ٣‬ا‪٣‬ڑم ‪ٝ‬ؽأعم د‪ ٥‬هات ة‪١‬ط ڪعڻ الِء پت‪ٛ‬ڪ کي ک‪ٛ‬ي‪ ٥‬کالي‪ ٥‬گاڇم ۾ چعس ۽ گا‪٠‬ذ‪ ٥‬هاپعائڻ‬
‫الِء ٗا‪٠٥٠‬ي تسٕي ڇ‪ ٥٠‬هڅي‪ .‬صاص ڪعي داده‪ -‬ؼي‪٣٥‬ڻ الئي‪ ٟ‬تي!‬
‫اؼٽيـ‪ ٟ‬تي ڂڎي پاڻيَء دا ديڪي ڪ‪ٚ٥‬ع ‪ٚ‬ڳايا هيا “‪ٟ٣‬ۿ ا‪ ٟ٤٠‬دا ‪ٛ٠‬ڪا ڪذ‪ٝ ٢٤‬ڃڀعا ‪١٣‬يا هيا‬
‫“‪ .ٟ٣‬ت‪١٤١‬ڪعيۿ ‪ٝ‬يعا پيع ۽ ڪپڑا څهئڻ الِء پت‪ٛ‬ڪ کي تڪ‪ٛ‬يٓ ‪ٝ‬سؽ‪٥‬س ڂي‪١‬طي “‪٣‬ي‪ .‬پت‪ٛ‬ڪ دي‬
‫ٿ‪ٛ‬ي الِء ڪ‪ٚ٥‬عم دا ‪ٛ٠‬ڪا ڪذ‪٣ ٢٤‬يٺ ٿعه ڪعي ‪ٚ‬ڳايا هڅ‪ٟ‬ۿ ديئ‪ ٟ‬پت‪ٛ‬ڪ کي پيع ۽ ڪپڑا څهئڻ ۾‬
‫تڪ‪ٛ‬يٓ ‪ ٢٠‬ڂئي‪.‬‬
‫ا‪٣‬ي “‪ ٟ٣‬پت‪ٛ‬ڪ دا ٔي ا‪ٚ‬ساك اةتطائي ‪ٝ‬ىا‪ٚ‬تا ري‪٥ٛ‬ي ‪ٌ٠‬ال کي درؼت ڪعڻ دا!‪‬‬
‫‪ٝ٥٠ 3 1‬تع ‪0974‬ع‬
‫ڏاڙُي ىيجص‬
‫‪٥ٝ‬م کي ؼ‪١‬طس ‪٠‬ا‪ٚ‬ي دي ؼڎ ڪ‪٤٠٥‬ي‪٣ .‬ع ڪ‪ ٟ٤١‬ؼڐيػ ڂي ‪‛ -‬ڇاڈ‪٣‬ي ‪ٝ‬يذع‚ ‪.‬د‪٤‬ڑه ڇ‪٥٠‬‬
‫‪٣‬ئائ‪٠٥‬ػ ‪٘ٚ‬بۿ ت‪٤‬ڑه ‪ ٥٣‬پاڻ “ڪڑي‪ٙ‬ۿ ؼيٽي‪ٙ‬ۿ ۽ ک‪٤‬عه! ‪ٝ‬ڃام ‪٣‬ئػ ٽعڈائپ دي ٽڪ! ڇؼڻ د‪ ٥‬ؼ‪٥‬کڑي‪.‬‬
‫‪ ٟ٤١ٝ‬ؼعدي ها‪٠‬گع ‪١ٚ‬ت‪٥‬تڑهۿ د‪ ٟ٤١‬تي ‪٣٥ٝ‬يڑم دا کٻ‪٠ .‬ڪ ‪٠‬تات‪ .‬چپ ڂ‪٤ٛ‬ڑا ۽ ڪاراٺي‪ ٟ٤١ٝ .ٙ‬تي‬
‫‪ٝ‬ـي‪ ٟ‬گ‪ٞ٤‬اي‪ ٙ‬ڇاڈ‪٣‬يۿ ديڪا ڈاڈ‪٣‬يَء هٽام کڃ‪٣ ٙ‬ئػۿ کيػ ڪاره ڪ‪٥‬ټ پات‪٥٣ ٙ‬ۿ د‪ ٟ٤١‬دي‬
‫‪ٝ‬ڃئي‪ ٟ‬کيؽي ۾ ټ‪ - ٢‬چار ٔائ‪٠٥‬ٽ‪ ٟ‬پي‪٥١‬م ۽ ‪٣‬ڪ َي‪١‬ڪ ٽ‪١‬تي‪٣ ٙ‬ئػ‪ .‬ٽائي ة‪ ٢‬ټڎي ‪٣‬ئائي‪ٟ‬ۿ ۽ پت‪٥ٛ‬م ة‪٢‬‬
‫پاتي ‪٣‬ئائي‪ .ٟ‬ڇؼڻ د‪ ٥‬ؼ‪٥‬کڑي!‬
‫هڇي دئڪ ؼام هڇي َ‪٤‬طي تي هڅي ڋاپ‪١٣ ٥‬ي‪ ٥‬اڂائي‪ .ٟ‬اؼالل “ةاد کي ڂعڂ‪ٛ‬ي ۾ هد‪٤‬ي ڋڐي‪٥‬‬
‫اڂائي‪٥ٝ .ٟ‬م کيػ ‪٣‬ڪ ّيع رؼ‪ٞ‬ي گڐداڻيَء ۾ ڇٺ‪ .٥‬ڪ‪ ٟ٤١‬ؼگعيٽ “ڋيػۿ ت‪ ٢‬ا‪٠‬ڪار ڪ‪١‬طي‬
‫چيائي‪ٟ‬ۿ ‛َيط تي ڋڪي‪١‬طس‪‚.‬‬
‫پ‪ِ٥‬ءۿ ‪٣‬يڐا‪٥٣ ٟ٤٠‬ڇا‪ ٟ٤٠‬ڇٺائي‪ .ٟ‬ٽپ ڇيئي ق‪ ٢ٔ٥‬تام اڂي‪ .٥‬ڋعي کڻيۿ ټئي ‪ٝ‬يغ ڇا‪ ٟ٤٠‬هڅي هي‪ .٥‬ټئي‬
‫‪ٝ‬يغ تي چئ‪ ٟ‬پائ‪٠٥‬ڍم هاره ڪيڪ رکي‪ .٥٣ ٥‬ڇاڈ‪٣‬ي ‪ٝ‬يذع ڪيڪ کي ذةر ڪعي ڋڐي‪ .٥‬ا‪٣‬ڑي‪٥‬م ت‪٢‬‬
‫“ڇي‪٥‬م اةتي‪٥‬م ڋعي‪٥‬م ه‪٣‬ايائي‪١‬ػ د‪ ٥‬ڪيڪ هيچاره ڳڀا ڳڀا ڂي هي‪ .٥‬ڪپي‪ ٙ‬ڪيڪ د‪ ٥‬اڅ پائ‪٠٥‬ڍ‬
‫ديڐه ٽڪع کڻيۿ پ‪١٤١‬ذي داِء تي اچي ڂائي‪١‬ڪ‪ ٥‬ڂي‪ .٥‬اتي ڪ‪ ٟ٤١‬چي‪٥‬ۿ ‛اؼام دي ةاري ۾ َال تاجع‬
‫ا‪ ٥٣‬ئي “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬اؼي‪ ٟ‬ؼٕارؿي “‪٣‬ي‪٥‬مۿ ۽ ڪ‪ ٜ‬دا ة‪ٛ‬ڪ‪ ٙ‬دڐا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬اؼام کي ا‪ ٥٣‬تاجع ‪ٝ‬ٽائڻ‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫اؼام کي جاةت ڪعي ڇيکارڻ‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٢‬اؼي‪ ٟ‬ذ‪٣‬ي‪ ٟ‬۽ ڪ‪ ٜ‬دا اهرڂ “‪٣‬ي‪٥‬م‪‚.‬‬
‫ڇاڈ‪٣‬ي ‪ٝ‬يذع گڐداڻيَء دي دهؼت‪ ٟ‬تي ‪٣‬ڪ ‪٠‬گا‪ ٢٣‬هڅيۿ ۽ پ‪ِ٥‬ء هڇي ةي ‪٠‬يازي ؼام چي‪٥‬ۿ ‛اه‪٣‬ام کي‬
‫ؼٕارؿي ؼڐي‪١‬طا ‪٠٥٣‬طا ‪٥ٝ‬م کي ڪ‪ ٥‬ؼٕارؿي چ‪٥‬يۿ ت‪ ٢‬ديڪع ڇي‪ ٟ٤١‬دا تارا ڇيکاري ڋڐيا‪٠‬ػ‪‚.‬‬
‫ڪ‪ ٟ٤١‬پڌيػۿ ‛ڇاڈ‪٣‬ي ‪ٝ‬يذع د‪٤‬اد ڪ‪١‬طي‪ ٟ‬ڋا܁‚‬
‫ڇاڈ‪٣‬ي ‪ٝ‬يذع هراڻي‪٥‬ۿ ‛‪٥ٝ‬م کي ديڪ‪ ٥‬ة‪ ٢‬ؼٕارؿي ؼڐي‪١‬طهۿ ت‪ ٟ٤١‬دا ‪ٝ‬ام قازت‪ ٟ‬کي چئي اق‪ٙ‬‬
‫ال‪ ٢٣‬ڪڏائي ڋڐي‪١‬طس‪‚.‬‬
‫ڇاڈ‪٣‬ي ‪ٝ‬يذع دي د‪٥‬اب کام ؼڀئي ڈڻا ةيسط ‪ٝ‬تاجع ڂياۿ ۽ ؼ‪١‬طس پ‪٤‬چ دا ٗائ‪ ٙ‬ڂيا‪ .‬ام هڂ ۾‬
‫ڇاڈ‪٣‬ي ‪ٝ‬يذع ڪيڪ پيؽٽعي‪ ٟ‬دا هڇا هڇا ڪعي‪ ٜ‬هارا ٽڪع ‪٣‬ڑٽ ڪعي هي‪٥‬ۿ ۽ پ‪ِ٥‬ء چا‪ ٢٤٠‬دي ڪ‪٥‬ٽ‬
‫۾ ک‪١‬ڍ دا چار چ‪ٞ‬چا هد‪٤‬يۿ ڪ‪٥‬ٽ ‪ٝ‬ام د‪ٛ‬تع‪٠‬گ د‪٤‬ڑا “هاز ڪڏڻ ‪ٚ‬ڳ‪ .٥‬ڪ‪٥‬ٽ ۾ چ‪ٞ‬چ‪ ٥‬ائي‪ ٟ‬ڂي‬
‫گ‪ٞ٤‬ايائي‪ٟ‬ۿ ڈڻ دکيَء ۾ ‪ٝ‬ا‪٠‬ڎاڻي!‬
‫ڪ‪ ٟ٤١‬پڌيػۿ ‛‪ٝ‬يذعۿ چا‪ٝ ٢٤٠‬ام ‪ٝ‬کڻ ڪڏ‪٠‬طي‪ ٟ‬ڋا܁‚‬
‫ڇاڈ‪٣‬ي ‪ٝ‬يذع د‪٥‬اب ‪ ٢٠‬ڇ‪٥٠‬ۿ ۽ ؿعڈاټ ڪعي چا‪ ٢٤٠‬دي ڪ‪٥‬ٽ ‪ٝ‬ام ؼعڪي‪٥‬م ٿعڻ ‪ٚ‬ڳ‪ .٥‬ؼاڳئي‬
‫ڈڻي پڌيػ ‛ٿال ڪع صتع ت‪٥‬ؼام ڪيئ‪ ٟ‬ڂا ‪ٟٛ٣‬܁‚‬
‫‛ ڪيئ‪ ٟ‬ڂا ‪١٤١ٝ !ٟٛ٣‬ذي “ٔيػ ۾ ‪ٛ٣‬ي ڇسۿ ‪ٝ‬يام‪ .‬هڇي ‪ٝ‬يغ هرتي ڂي ‪ٝ‬امۿ د‪ ٟ٤١‬تي ؿيـ‪٥‬‬
‫هڋاي‪٣“ ٙ‬ي‪ .‬پ‪١٤١‬ذي هي‪٤‬ڻ الِء ڦعڻي ڪعؼي ة‪ ٢‬هرتي ڂي ‪ٝ‬ام‪ .‬۽ ټ‪ ٢‬ټ‪ ٢‬ٽي‪ٛ‬يٕ‪٥‬مۿ چار ڪعؼي‪٥‬مۿ ۽ ‪٣‬ڪ‬
‫گ‪ ٜٛ‬ة‪ ٢‬هرت‪ ٥‬ڂي ‪ٝ‬ام‪ ‚.‬ڇاڈ‪٣‬ي ‪ٝ‬يذع چي‪٥‬ۿ ‛ا‪٣‬ڑي رَب ۾ رکي‪ ٥‬ڂي ‪ٝ‬امۿ د‪ ٥‬ؼڀئي ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي هيا “‪ٟ٣‬ۿ ت‪٢‬‬
‫ؼ‪١‬ڎ ‪ٝ‬ام ڪ‪ ٥‬ڋپ د‪٤‬ڑه ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬اؼالل “ةاد پ‪٤‬چي هي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬پال‪١٠‬گۿ ڄرأٽ‪١‬گ ۽ پعهپ‪٥‬زك ة‪٣ ٢‬يٺي‪ٟ‬‬
‫َ‪ٛٞ‬ي کام تيار ڪعائي‪١‬طه “‪٣‬يام‪ٝ .‬ام ڪاّظم تي رڳ‪ ٥‬قسيس‪٥‬م ڪ‪١‬طه “‪٣‬يام‪‚.‬‬
‫‪ 0 0‬ڄؼ‪ٞ‬تع ‪0974‬ع‬
‫ةچان ۽ اٌب‬
‫ؼ‪١‬ڎ اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬يَء د‪ ٥‬صطا ٿ‪ ٥ٛ‬ڪعيۿ د‪ ٥‬صىع‪٠‬اڋ ٗطل کڻڻ کام اڳ ةاٗاَطي چتاُء ڇيئي ڋڐي‪١‬طي‬
‫“‪٣‬يۿ ۽ ا‪٣‬ڑي ‪٠٥ٞ٠‬يۿ ڪيتعم ؼکي‪ ٟ‬ؼتاة‪ ٟ‬صا‪٠‬طا‪ ٟ٠‬۽ ڪٽ‪١‬ت‪ ٟ‬کي ةعةاديَء کام ةچائي هد‪١٤‬طي‬
‫“‪٣‬ي‪.‬‬
‫تازهۿ ؼائي‪َ ٟ‬تطا‪٥ٚ‬زيط ڪٽپع د‪ ٟ‬چي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٢‬د‪ٛ‬ط ئي ؼ‪١‬ڎ اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬يَء ۾ رؿ‪٥‬ت ص‪٥‬رم صالف‬
‫‪٣‬ڪ ة‪ ٙ‬پيؾ ڪي‪ ٥‬هي‪١‬طهۿ د‪ ٟ٤١‬دي ‪٥ٌ١ٝ‬ريَء کام پ‪ِ٥‬ء رؿ‪٥‬ت ص‪٥‬ر ڪا‪٥ٝ‬رم د‪٥‬م ‪ٛٝ‬ڪيت‪٥‬م مته‬
‫ڪي‪٥‬م هي‪١‬طي‪٥‬م‪ .‬ڳا‪ ٢٤ٚ‬اتي صت‪ ٢٠ ٜ‬ڂي‪١‬طي‪ .‬رؿ‪٥‬تض‪٥‬ر ڪا‪٥ٝ‬رم ديڪڐ‪ ٟ٣‬پ‪١٤١‬ذ‪ٝ ٟ‬ائٽ‪ ٟ‬دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ۾‬
‫‪ٛٝ‬ڪيت‪٥‬م ٺا‪٣‬ي‪٥‬م “‪ٟ٣‬ۿ ت‪ ٢‬ا‪٣‬ي ة‪ ٢‬مته ڪي‪٥‬م هي‪١‬طي‪٥‬م‪.‬‬
‫‛‪٣‬ائي اهلل !‪٣‬اڻي ڋا ڂي‪١‬طه܁‚‬
‫‛ؼپ صيع ڂي‪١‬طهۿ ةچام‪‚.‬‬
‫‛ ڇسۿ ت‪٥‬کي ‪ٚ‬ک دُٔا چي‪ ٥‬اڂ‪ ٜ‬ت‪٢‬ۿ ‪٥ٝ‬م کي ةچام ‪ ٢٠‬ؼڐي‪١‬طه ڪع‪١٤١ٝ .‬ذ‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬ؿت‪١َ ٜ١‬ط‪ٚ‬يب‬
‫“‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛‪ُٝ‬اف ڪذامِءۿ ‪ٝ‬ام اق‪ ٙ‬۾ ؼ‪١‬ڎ اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬يَء ۾ پيؾ ڂي‪١‬طڈ ة‪ ٙ‬ةاةت ؼ‪٥‬چي ر‪٣‬ي‪٥٣ ٥‬س‪.‬‬
‫ت‪١٤١‬ڪعيۿ ت‪٥‬کي ةيضيا‪ٚ‬يَء ۾ ةچام چئي هيٺػ‪‚.‬‬
‫‛‪٣‬اڻي ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬اِءۿ ت‪ُٝ ٢‬ا‪ ٥ٛٝ‬ڋا‪٣‬ي܁‚‬
‫‛‪ٛٝ‬ڪيت‪٥‬م مته ڪعڻ الِء اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬يَء ۾ ة‪ ٙ‬پيؾ ڪ‪١‬طا‪‚.‬‬
‫‛پ‪ِ٥‬ء܁‚‬
‫‛ پ‪ِ٥‬ء ڋا! ة‪ ٙ‬پاس ڂيڻ ۾ ‪ٕ٣‬ت‪ ٟ‬دا ‪ٕ٣‬تا ۽ ‪٤ٝ‬ي‪ ٟ١‬دا ‪٤ٝ‬ي‪١‬ا ‪ٚ‬ڳي هي‪١‬طا‪ .‬ام هڂ ۾ پاڻ ‪ٛٝ‬ڪيت‪٥‬م‬
‫‪ٝ‬سٕ‪٥‬ظ ڪعي هٺ‪١‬طاؼي‪‚.ٟ‬‬
‫‛‪٥ٝ‬م هټ د‪ ٥‬پ‪١‬خ ؼيع ؼ‪٥‬مۿ ۽ ‪٣‬يعم دا چار ؼيٽ “‪ٟ٣‬ۿ ؼي ڪيڐا‪ ٟ٤٠‬هي‪١‬طا! کؽي هٺ‪١‬طا܁‚‬
‫‛کؽي هٺ‪١‬طا د‪ٝ ٥‬ـڪعي “‪٣‬ي! ا‪٣‬ي ؼپ ؼيٓ ڄپازټ الڪعم ۾ ‪ٛ٣‬يا هي‪١‬طا‪‚.‬‬
‫(ؼيٓ ڄپازټ الڪع ‪٣‬ڪ ٗؽ‪ ٜ‬دا ‪٣٥ٚ‬ي صا‪٠‬ا ‪٠٥٣‬طا “‪ٟ٣‬ۿ ديڪي ةي‪١‬ڪ‪ ٟ‬دي اؼٽعا‪٠‬گ رهل ۾‬
‫‪ٚ‬ڳ‪٠٥٣ ٙ‬طا “‪ .ٟ٣‬ا‪ ٟ٤٠‬صا‪ ٟ٠‬۾ ‪٣‬ع ٗؽ‪ ٜ‬دي ‪٘٠‬طيۿ ؼ‪٥‬مۿ زي‪٥‬ر ۽ دؼتاهيغ ‪ٝ‬سٕ‪٥‬ظ ڪعي ؼگ‪٤‬تا “‪.ٟ٣‬‬
‫ؼيٓ ڄپازټ الڪعم کي ٗا‪٠٥٠‬ي تسٕي ‪ٛٝ‬ي‪٠٥٣ ٙ‬طه “‪٣‬ي‪).‬‬
‫‛َ‪١‬ط‪ٚ‬يب ؿاداب ‪‚ -‬‬
‫‛َ‪١‬ط‪ٚ‬يب ؿاداب ‪١٤١ٝ .٢٠‬ذ‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬ؿت‪١َ ٜ١‬ط‪ٚ‬يب “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛‪٠‬ڪاح ‪ ٙ٤ٝ‬ت‪ٝ .٢‬الم ت‪١٤١‬ذ‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬ةچام ټڎاي‪‚!٥٣ ٥‬‬
‫‛اداي‪ ٥‬هڅيڪ ‪ ٢٠‬ڳا‪٤ٚ‬اِء‪ٝ .‬الم ت‪١٤١‬ذ‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬ة‪ ٢‬ا‪٠‬ب ټڎاي‪ .٥٣ ٥‬پ‪ِ٥‬ء ت‪٥‬م ڪيئ‪ ٟ‬اي اي‪ ٜ‬ةي صام ڂي پي‪٥‬‬
‫“‪٣‬ي‪ٛٝ !ٟ‬ڪيت د‪ٔ ٥‬ڪع ڪع‪ٝ .‬تام ڪ‪١‬گاك ڪعائي ڋڐي‪‚.ٟ‬‬
‫‛‪٣‬يُء ة‪١‬گاك ‪٠‬ا‪٣‬ي د‪ ٥‬ڪ‪١‬گاك ڂي‪١‬طاؼي‪ٟ‬ۿ ؿت‪١َ ٜ١‬ط‪ٚ‬يب ڦاؼ‪١‬طا اُ‪٣‬يۿ د‪ ٟ‬هټ ة‪١‬گالۿ ‪٥ٝ‬ٽعهم ۽‬
‫هڇا هڇا ةي‪١‬ڪ ةي‪١ٛ‬ػ ‪٠٥٣‬طا‪‚.‬‬
‫‛اؼام هټ د‪ ٥‬ة‪١‬گ‪ ٥ٛ‬۽ چار چار ‪٥ٝ‬ٽعهم “‪ٟ٣‬ۿ ا‪ ٟ٤٠‬کي ؼاڈي ڋڐي‪١‬طي‪ ٟ‬ڋا܁‚‬
‫‛ا‪ ٟ٤٠‬کي ڋپع ۾ هڪڻي ڋڐة‪‚.٥‬‬
‫‛۽ پيؽ‪ ٟ‬کي ڪيڐا‪ ٟ٤٠‬ڪ‪١‬طي‪ٟ‬܁‚‬
‫‛ؼ‪٥‬م هٺي ؼيٓ ڄپازټ الڪعز ۾ رک‪١‬طاؼي‪‚.ٟ‬‬
‫‛‪ٚ‬کي‪ ٟ‬رپي‪ ٟ‬د‪ ٥‬ؼ‪٥‬م!‚‬
‫‛ گ‪٤‬ٽعاِء ‪ٚ .٢٠‬ي‪ٞ‬يۿ اڋۿ ڪ‪١‬ڍي ۽ ک‪١‬ڍي الِءۿ يُ‪١‬ي ‪٣‬ع‪٣‬ڪ الِء پ‪١‬ذ‪٤‬تع پ‪١‬ذ‪٤‬تع ‪٣‬غار رپي‪ ٟ‬دا‬
‫صاص ؼعٽيٕڪيٽۿ پ‪١‬ذا‪ ٢٣‬پ‪١‬ذا‪٣ ٢٣‬غار رپي‪ ٟ‬دا ڄٔي‪١‬ػ ؼي‪٠٥‬گ ؼعٽيٕڪيٽۿ پ‪١‬ذا‪ ٢٣‬پ‪١‬ذا‪٣ ٢٣‬غار‬
‫رپي‪ ٟ‬هارا ‪٠‬يـ‪ ٙ١‬ا‪٥٠‬يؽٽ‪١ٞ‬ٽ ٽعؼٽ دا ي‪٠٥‬ٽ ۽ ‪ٚ‬ک ‪ٚ‬ک رپئي دا ‪٣‬ع‪٣‬ڪ الِء پعائيغ ةا‪٠‬ڍ هٺ‪١‬طاؼي‪‚.ٟ‬‬
‫‛ ا‪ ٥٣‬ؼپ ٺيڪ “‪٣‬ي‪ .‬پع ت‪٥‬کي ياد رکڻ گ‪٤‬عديۿ ت‪ ٢‬اؼام پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬پٽ‪ ٟ‬دا ‪٠‬اال ‪٠‬طي‪ٜ‬ۿ هزيطۿ َ‪ٛ‬ي ۽‬
‫ؿا‪٣‬ط رکيا “‪٣ ٥٣ .ٟ٣‬ي‪١‬ئع ‪ٚ‬ي‪ٞ‬اۿ اڋۿ ڪ‪١‬ڍا ۽ ک‪١‬ڍا ‪‚.ٟ٣“ ٢٠‬‬
‫‛چڱ‪ ٥‬د‪ ٥‬ياد ڇياري ڋڐيئ‪‚.٢‬‬
‫‛‪٥ٝ‬ٽعم کا‪٠‬ؽ‪٥‬اِء تڪ‪ٛ‬يٓ ‪ ٢٠‬ڂي‪١‬طي܁‚‬
‫‛ٔي ا‪ٚ‬ساك ټ‪ ٢‬ٽيڪؽي‪٥‬م اٺئي پ‪٤‬ع در تي ةي‪٤‬اري ڋڐةي‪٥‬م‪ .‬پ‪١٤١‬ذي‪ ٟ‬گاڇي‪ ٟ‬د‪٤‬ڑه ؼک پي‪٥‬‬
‫‪١ٛٝ‬طه‪‚.‬‬
‫‛ صطا ٿ‪ ٥ٛ‬ڪعي ؼ‪١‬ڎ اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬يَء د‪٥‬ۿ د‪ ٥‬اڳ‪٥‬اټ صىع‪٠‬اڋ ة‪ ٟٛ‬د‪ ٥‬اوالع ڇيئي ڋڐي‪١‬طي‬
‫“‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫ڄؼ‪ٞ‬تع ‪0974‬ع‬ ‫‪05‬‬
‫اظتعيفا ڏةيۿ ٌَ ڏةي‬
‫‛ؼائي‪ٟ‬ۿ اه‪٣‬ام ت‪ ٢‬اي‪ ٟ‬ةالڋ اؼتُيٕائ‪٥‬م ڇيڻ د‪ٔ ٥‬يك‪ ٥ٛ‬ڪي‪ .٥٣ ٥‬ام د‪ ٥‬ڋا ڂي‪٥‬܁‚‬
‫‛ڋا دي اؼتُيٕا !‚‬
‫‛ راه‪ٚ‬پ‪١‬ڍيَء هاري گڐداڻيَء ۾ اه‪٣‬ام دي ‪ٚ‬يڍر قازتام چي‪ ٥٣ ٥‬ت‪ ٢‬اه‪٣‬ي‪ ٟ‬ؼڀئي گڐديۿ يُ‪١‬ي ةاد‪ٞ‬اَت‬
‫اؼتُيٕائ‪٥‬م ڇي‪١‬طاۿ ۽ ق‪٥‬ةائي ۽ ٗ‪ٝ٥‬ي اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬ي‪ ٟ‬د‪٥‬م ڪعؼي‪٥‬م صا‪ٚ‬ي ڪ‪١‬طا‪‚.‬‬
‫‛ت‪٥‬م ة‪ ٢‬قٕا ڪ‪ ٥‬درهيؾ “‪٣‬ي‪ .ٟ‬ڪيع “‪٣‬ي‪ ٟ‬يار܁‚‬
‫‛‪ٝ‬ام قسأي “‪٣‬يامۿ ؼائي‪‚.ٟ‬‬
‫‛هڅي ‪ٝ‬ڌي‪ ٟ‬د‪ ٥‬ؿڪار ڪع‪ .‬راهك ڄي‪ ٜ‬۾ ؼٺي ‪ٝ‬ڌي ‪٠٥٣‬طي “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛پعۿ ؼائي‪ ٟ‬ا ؼتُيٕائ‪ ٟ‬د‪ ٥‬ڋا ڂي‪٥‬܁‚‬
‫‛‪٣‬ي هٺ چار رپيا‪ .‬ؼيعهز ؼي‪١‬ي‪ٞ‬ا ۾ رهؼي ٔ‪ ٟٞٛ‬دي ‪ٞ٠‬ائؾ ‪ٛ٣‬ي پئي‪ .‬اځ رؼت‪ ٜ‬ؼ‪٤‬عاب ٔ‪ٛ٣ ٜٛ‬ڻي‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬هڅي ڇس‪‚.‬‬
‫‛پع ؼائي‪ٟ‬ۿ اؼتُيٕائ‪ ٟ‬دي ةاري ۾ ت‪ ٢‬ڪذ‪ ٢٤‬ټڎاي‪‚.٥‬‬
‫‛ةاةا ڋڐ اؼتُيٕا دي ڳا‪ .٢٤ٚ‬ټي ڪا ڳا‪ ٢٤ٚ‬ڪع‪‚.‬‬
‫‛ ؼائي‪ٟ‬ۿ دڐ‪ ٟ٣‬کام اه‪٣‬ام دي اڳ‪٥‬اڻ‪ ٟ‬اه‪٣‬ام دي اي‪ ٟ‬ةالڋ اؼتُيٕائ‪ ٟ‬د‪ ٥‬ذڪع ڪي‪٣“ ٥‬يۿ تڐ‪ٟ٣‬‬
‫کام صا‪ٚ‬ي ڂي‪١‬طڈ ؼيٽ‪ ٟ‬الِء اڳ‪٥‬اټ ا‪ٝ‬يطهار تيار ةيٺا “‪‚.ٟ٣‬‬
‫‛ڋا ‪ٝ‬ى‪ٛ‬ب!‚‬
‫‛‪ٝ‬ى‪ٛ‬ب ت‪ ٢‬اه‪٣‬ي‪ ٟ‬ديڪي ‪٠‬ـؽت‪٥‬م اؼتُيٕا ڇيئي صا‪ٚ‬ي ڪ‪١‬طاۿ ا‪٠ ٟ٤٠‬ـؽت‪ ٟ‬الِء چ‪٠٥‬ڍهم ڪعاي‪٥‬م‬
‫هي‪١‬طي‪٥‬م‪ .‬ڪذ‪ ٢٤‬ڈڻا اه‪٣‬ام دي اؼتُيٕائ‪ ٟ‬دي اهؼيئڑي ۾ هيٺا “‪‚.ٟ٣‬‬
‫‛ت‪ ٢‬ڋاۿ َ‪٥‬ال تي اؼام دي اي‪ ٟ‬ةالڋ اؼتُيٕائ‪ ٟ‬دي دڈڪي د‪ ٥‬ڪ‪ ٥‬اجع ‪ ٢٠‬ڂي‪٣“ ٥‬ي܁‚‬
‫‛ ‪٥ٝ‬م کي ٔ٘ه ايتعي صتع “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬اه‪٣‬ي‪ ٟ‬ديڪي ‪٠‬ـؽت‪٥‬م ق‪٥‬ةائي ۽ ٗ‪ٝ٥‬ي اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬ي‪ ٟ‬۾ صا‪ٚ‬ي ڪ‪١‬طاۿ‬
‫ؼي ‪٣‬ڪطل ٿعدي هي‪١‬طي‪٥‬م‪‚.‬‬
‫‛ؼيٽ‪٥‬م ٿعدي هي‪١‬طي‪٥‬مۿ د‪ٝ ٥‬ـڪعي “‪٣‬ي!‚‬
‫‛اه‪٣‬ي‪ ٟ‬اؼتُيٕا ڪڐ‪ ٟ٣‬ڂا ڇي‪٥‬܁‚‬
‫‛اؼام کي اؼتُيٕا ڇيڻي ئي ‪٠‬ا‪٣‬يۿ ةاةال قسأي‪‚.‬‬
‫‛۽ اه‪٣‬ام دي اڳ‪٥‬اڻ‪ ٟ‬د‪ ٥‬اَالم ڪي‪‚!٥٣ ٥‬‬
‫‛اَالم ڪعڻ ؼ‪٣“ ٥ٚ٥‬يۿ پع ؼيٽ ڋڐڻ ڇکي‪ ٥‬ڪ‪٣“ ٜ‬ي‪‚.‬‬
‫‛ؼ‪ ٥‬هري ڪيئ‪ٟ‬܁‚‬
‫‛ ‪ٝ‬يام قسأيۿ ٗ‪ٝ٥‬ي ۽ ق‪٥‬ةائي اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬يَء دي ‪٣‬ڪ ؼيٽ زاق‪ ٙ‬ڪعڻ الِء اؼام ‪ٝ‬ي‪ٞ‬تعم پ‪١‬خ پ‪١‬خ ۽‬
‫ڇ‪ ٢٣‬ڇ‪ٚ ٢٣‬ک رپيا صعڂ ڪيا “‪ .ٟ٣‬ټي‪ ٥‬ت‪ ٢‬اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬يَء دي ‪ٝ‬ي‪ٞ‬تع ڂيڻ ۾ هڇا ٔائطا “‪ .ٟ٣‬رَب ئي رَب‪ .‬اؼي‪ٟ‬‬
‫چعيا ڂيا “‪٣‬ي‪٥‬مۿ د‪ ٥‬چعي‪ ٟ‬اڳ‪٥‬اڻ‪ ٟ‬دي چعڂ تي اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬ي‪ ٟ‬د‪٥‬م ؼيٽ‪٥‬م ڋڐي ڇي‪١‬طاؼي‪‚!ٟ‬‬
‫‪ 22‬ڄؼ‪ٞ‬تع ‪0974‬ع‬
‫ڀڄڻ ڀڄائڻ ةاةت ةم‬
‫اصتارم ۾ صتع “ئي “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬ت‪ٞ‬ال د‪ٛ‬ط ؼ‪١‬ڎ اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬يَء ۾ ‪٣‬ڪ ا‪٣‬ڑه ة‪ ٙ‬پيؾ ڪي‪ ٥‬هي‪١‬طهۿ د‪ٟ٤١‬‬
‫دي ‪٥ٌ١ٝ‬ر ڂيڻ کام پ‪ِ٥‬ءۿ َ‪٥‬رت‪ ٟ‬دي ٿډڻ ٿډائڻ هاري ڇه‪ ٢٣‬کي ټ‪١‬ذ‪ ٥‬اچي هي‪١‬طهۿ ۽ َ‪٥‬رت‪٥‬م صيع‬
‫ص‪٥‬ةيَء ؼام زياتيَء دا ڇي‪٤١‬ڑا پ‪٥‬را ڪعيۿ پ‪١٤١‬ذ‪ٝ ٟ‬ڑؼ‪ ٟ‬دي ‪٣‬ڃ‪ ٟ‬۾ ‪ٝ‬ع‪٠‬طي‪٥‬م‪.‬‬
‫درهيـ‪ ٟ‬ازك کام َ‪٥‬رت‪ ٟ‬دي ٿډڻ ٿډائڻ دي ؼضت ‪ٝ‬ضا‪ٕٚ‬ت ڪئي “‪٣‬ي‪ .‬ٿډڻ ٿډائڻ د‪ ٥‬ڇه‪٢٣‬‬
‫گ‪٤‬ڻ‪ ٥‬ڪعي ڳ‪٥‬ٺ‪ ٟ‬۾ ڂي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ڳ‪٥‬ٺ‪ ٟ‬۾ ٿډڻ الِء ديئ‪ ٟ‬ت‪ ٢‬پڪا رؼتاۿ ۽ ٔٽ پاپ هّيعن ‪٠٥٣ ٢٠‬طا “‪ٟ٣‬ۿ‬
‫ت‪١٤١‬ڪعي ٿډ‪١‬طڈ َ‪٥‬رت‪٥‬م ڪعڈۿ ڪا‪٠‬ڍيعمۿ ۽ کٽڑم ۾ هچڑيۿ ڦاؼي پ‪٠٥‬طي‪٥‬م “‪ٟ٣‬ۿ ۽ پ‪ِ٥‬ء ڪاري‪٥‬م‬
‫ڪعي ‪ٝ‬اري‪٥‬م هي‪١‬طي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ت‪١٤١‬ڪعيۿ درهيـ‪ ٟ‬دي قالح ‪٥ٝ‬دبۿ َ‪٥‬رت‪ ٟ‬کي ٿډڻ د‪ ٥‬پعهگعال ٔي‬
‫ا‪ٚ‬ساك ‪ٛٝ‬ت‪٥‬ي ڪعڻ گ‪٤‬عديۿ ۽ دي‪٤‬ي تعٗياتي پعهگعال دي تڪڑي تڪ‪ٞ‬ي‪ ٙ‬الِء دَاگ‪ ٥‬ڂيڻ گ‪٤‬عدي‪.‬‬
‫دي‪٤‬ي تعٗياتي پعهگعال ‪٥ٝ‬دب ڳ‪٥‬ٺ‪ ٟ‬۾ پڪا رؼتا تُ‪ٞ‬يع ڪيا هي‪١‬طاۿ ۽ ڪعڈۿ ڪا‪٠‬ڍيعاۿ کٽڑ هّيعن‬
‫صت‪ ٜ‬ڪيا هي‪١‬طا‪.‬‬
‫درهيـ‪ ٟ‬دي ک‪٥‬د‪١‬ا ‪ٝ‬ىاةٖۿ گ‪٤‬ڻ‪ ٥‬ڪعي اُ‪٣‬ي ‪١٠‬ڏي‪٥‬م ‪٠‬يٽي‪٥‬م ڋ‪٥‬ڪعي‪٥‬م گ‪٤‬عم کام ٿډ‪١‬طي‪٥‬م‬
‫“‪ٟ٣‬ۿ د‪ ٟ‬دي ؿاديۿ ؼ‪١‬طم ‪ٝ‬ائٽ‪ ٟ‬دي َي‪ٝ ٟ‬عميَء ‪ٝ‬ىاةٖ پ‪٥‬ڈ‪ٟ٣‬ۿ ٺ‪٥‬ڈ‪ ٟ٣‬۽ ک‪١‬ڍم ؼام ڪئي هي‪١‬طي‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬ا‪٣‬ي پ‪٥‬ڈ‪٣‬ا ۽ ک‪١‬ڍا َ‪ٞ‬ع ۾ پ‪١٤١‬ذي‪٥٠ ٟ‬د‪٥‬ام زا‪ ٟٚ‬دي ڇاڇم ۽ پڑ ڇاڇم ةعاةع ‪٠٥٣‬طا “‪ .ٟ٣‬ا‪٣‬ڑم‬
‫پ‪٥‬ڈ‪ ٟ٣‬۽ ک‪١‬ڍم د‪٥‬م ؼ‪١‬گطك ‪٥٠‬د‪٥‬ام زا‪٥ٚ‬م گ‪٤‬ڻ‪ ٥‬ڪعي ٿډي هي‪١‬طي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬درهيـ‪ ٟ‬د‪ ٥‬هس پډيۿ ت‪٢‬‬
‫ا‪٣‬ڑي‪ ٟ‬ؼ‪١‬گطك ‪٥٠‬د‪٥‬ام ڋ‪٥‬ڪعي‪ ٟ‬کي ‪ Cruelty to the animals‬دي ڇه‪ ٢٣‬۾ ديڪع ٽيپ ڇياري‬
‫ڋڐي‪ !ٟ‬پ‪٥‬ڈ‪٣‬ا کک “صع ة‪ ٢‬ت‪ ٢‬ا‪٠‬ؽام “‪ٟ٣‬ۿ ۽ گ‪٤‬ڻ‪ ٥‬ڪعي رٻ کائي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬کي‪ ٟ‬ڋڐيۿ ٿډي هڅڻ‬
‫ا‪٠‬ؽا‪٠‬يت دي صالف ‪٠‬اٗاة‪ُٝ ٙ‬أي ڇه‪٣“ ٢٣‬ي‪.‬‬
‫پ‪٥‬ڈ‪ ٟ٣‬کي وعزي‪ ٟ‬وعزي‪ ٟ‬د‪٥‬م ةي‪ٞ‬اري‪٥‬م ‪٠٥٣‬طي‪٥‬م “‪ٟ٣‬ۿ د‪ ٟ‬۾ ؼ‪١‬ڎم د‪ ٥‬ؼ‪٥‬رۿ ‪ٝ‬ٺا پيـابۿ‬
‫ڪ‪١‬تڻيۿ ټ‪٥‬ڈاڻۿ ۽ ا ‪٠‬ڎاڻ َال ةي‪ٞ‬اري‪٥‬م ‪٠٥٣‬طي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ا‪٣‬ڑا ‪ٝ‬ذت‪٥‬ر پ‪٥‬ڈ‪٣‬اۿ ٔ٘ه ام الِء ‪٥٠‬د‪٥‬ام ڋ‪٥‬ڪعي‪ٟ‬‬
‫ؼام ؿادي ڪ‪١‬طا “‪ٟ٣‬ۿ ت‪ ٢‬ديئ‪ ٟ‬ؼار ؼ‪١‬ڀاك چڱيَء وعح ‪٤ٚ‬ي ؼگ‪ٟ٤‬ۿ ۽ کي‪٠ ٟ‬عل ۽ پٽڑه کاڅه هٗت ؼع‬
‫ڇي‪١‬طي‪٥‬م ر‪.ٟ٣‬‬
‫‪٥٣‬مَء ة‪٢‬ۿ اٗتكادي ‪ٚ‬ساظ کام ‪٥٠‬د‪٥‬ام َ‪٥‬رت‪ ٟ‬الِء پ‪٥‬ڈ‪ ٟ٣‬۽ ک‪١‬ڍم ؼام ؿادي ڪعڻ ٔائطي‪١ٞ‬ط ؼ‪٥‬ده‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬پ‪٥‬ڈ‪٣‬ا دڐ‪ ٟ٣‬ة‪ ٢‬پ‪١٤١‬ذي پ‪٥‬ٽيَء يا ڇ‪٣‬ٽيَء ديتعي ڪ‪ ٟ٤١‬ڋ‪٥‬ڪعيَء ؼام ؿادي ڪ‪١‬طا “‪ٟ٣‬ۿ‬
‫تڐ‪ ٟ٣‬گ‪٤‬ڻ‪ ٥‬ڪعي ٗتع ڪ‪١‬ڎيَء ‪٠٥٣‬طا “‪ٟ٣‬ۿ ۽ ڪذ‪َ ٢٤‬عق‪ ٥‬ڪـت‪ ٟ‬۽ ‪ُٝ‬ذ‪ ٟ٠٥‬دي “څار تي ديئعي‬
‫ر‪٣‬ڻ کام پ‪ِ٥‬ءۿ اهلل ؼائي‪ ٟ‬کي پيارا ڂي هي‪١‬طا “‪٥٠ .ٟ٣‬د‪٥‬ام َ‪٥‬رت کي ‪ٞ٣‬يـ‪ ٢‬ام ‪ُٗ٥ٝ‬ي الِء اڳ‪٥‬اټ تيار‬
‫ر‪٣‬ڻ گ‪٤‬عدي‪ٝ Mohamadan Law .‬ىاةٖ زاك کي ‪ٝ‬عز‪٥‬ل ‪ٝ‬ڑس دي ‪ٛٝ‬ڪيت ‪ٝ‬ام د‪ٝ‬ڑي‪٥‬م زكي ۾‬
‫‪١ٛٝ‬طي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ت‪١٤١‬ڪعي ‪٥٠‬د‪٥‬ام َ‪٥‬رت کي دڳائيۿ ت‪ٝ ٢‬ڑس کي د‪٥‬ام ادائ‪ ٟ‬ؼام ٗاة‪ ٥‬ڪعڻ کام‬
‫پ‪ِ٥‬ءۿ ؼ‪٥ٞ‬ري ‪ٛٝ‬ڪيت ‪ Gift‬و‪٥‬ر ‪ٚ‬کائيۿ دؼتاهيغ پاڻ هټ ٗاة‪٥‬ڪعي رکيۿ ۽ پ‪ِ٥‬ء پ‪٥‬ڈ‪٣‬ي دي ‪ٝ‬عڻ د‪٥‬‬
‫ا‪٠‬تٌار ڪعي‪ .‬ت‪١٤١‬ڪعيۿ پ‪٥‬ڈ‪ ٟ٣‬۽ ک‪١‬ڍم ‪ٝ‬ڑؼ‪ ٟ‬کام دام ةچائڻ الِء ٿډڻ َ‪٥‬رت الِء ‪ٝ‬ڑؼيَء د‪ ٥‬ڪ‪ٜ‬‬
‫ڪ‪٤٠٥‬ي ۽ ‪ ٢٠‬ئي هري ڪ‪ ٥‬اٗتكادي وعح ٔائطي‪١ٞ‬ط ُٔ‪٣“ ٙ‬ي‪.‬‬
‫درهيـ‪ ٟ‬کي ا‪ٝ‬يط “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬يَء ۾ ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬ا‪٣‬ڑه ة‪ ٙ‬پيؾ ‪ ٢٠‬ڪي‪ ٥‬هي‪١‬طهۿ د‪ ٟ٤١‬دي ‪٥ٌ١ٝ‬ر‬
‫ڂيڻ کام پ‪ِ٥‬ءۿ اؼي ؼا‪ ٟٚ‬دا پ‪٥‬ڈ‪٣‬اۿ ؼ‪٥‬ر‪ ٟ٣‬ؼا‪ ٟٚ‬دي ڋ‪٥‬ڪعي‪ ٟ‬ؼام ؿادي رچائڻ کام ‪ٝ‬سعهل ر‪٣‬ذي‬
‫هي‪١‬طاۿ ۽ ا‪٣‬ڑي وعح ٿډڻ ٿډائڻ دي ڇه‪ ٢٣‬کي اڻؽڎي وعح ټ‪١‬ذ‪ ٥‬ڇي‪١‬طا‪ .‬‬
‫‪ 2 8‬ڄؼ‪ٞ‬تع ‪0974‬ع‬
‫ڪِڙي ثلافت ؟‬
‫راه‪ٚ‬پ‪١‬ڍيَء ‪ٝ‬ام ‪٠‬ڪع‪٠‬طڈ ‪ٕ٣‬تي‪٥‬ار اڈده رؼا‪ٚ‬ي ‛ا‪ٚ‬تالغ‚ ۾ ؼيط ا‪٠‬كار َ‪ٛ‬ي ‪٠‬اقعي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ڪ‪ٟ٤١‬‬
‫ؿضف ّا‪ٚ‬ب دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ۾ د‪١‬اب ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ‪٣‬ڪ و‪٥‬ي‪ ٙ‬صه ؿايٍ ڪعاي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬صه‬
‫اڈده ۾ “‪٣‬يۿ پع ام اڈدهَء ۾ ‪٣“ ٢٠‬يۿ ديڪا اڈده پاڪؽتام ۾ ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي ۽ ڳا‪٤ٚ‬ائي هڅي ڂي‪.‬‬
‫ا‪٠‬كار ‪٠‬اقعيَء دي صه ۾ ‪٣‬يٺي‪٥‬م ڳا‪٤ٚ‬ي‪٥‬م څيام و‪ٛ‬ب “‪.ٟ٣‬‬
‫‪ - 0‬پاڪؽتام اڈدهَء دي ة٘ا الِء هد‪٥‬د ۾ “ي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‪َ - 2‬الٗائي ټ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ۾ َالٗائي ‪ٝ‬كيتت هڅي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ٝ - 3‬عڪغي ۽ ِ‪ٛٝ‬ي هزطت کام ةْاهت د‪٥‬م تسعيڪ‪٥‬م َالٗائي ټ‪ٚ٥‬ي‪ٝ ٟ‬ام پيطا ڂي‪ ٟ‬ڂي‪٥‬م‪.‬‬
‫‪ - 4‬ج٘أت دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ۾ چئ‪ ٟٝ٥ٗ ٟ‬هاري ‪ٌ٠‬عيي د‪ ٥‬پعچار ڂي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫پاڪؽتام دي تاريش ۽ ؼياؼت ۾ ؼپ کام ا‪١ٞٚ‬اڋ زادج‪ِ ٥‬ا‪٣“ ٥٣‬يۿ د‪ ٥‬ڪذ‪ ٢٤‬ؿضف ڈاڻي‬
‫ټذ‪٤‬ي پاڪؽتام دي الز‪ٝ‬ي دغمۿ ؼ‪١‬ڎۿ پ‪١‬ذابۿ ؼعزط ۽ ة‪٥ٛ‬چؽتام دي هد‪٥‬د کام ا‪٠‬ڪار ڪ‪١‬طا‬
‫ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬پاڪؽتام ڪ‪٥٣ ٟ٤١‬ائي ‪ٛٝ‬ڪ د‪٠ ٥‬ا‪٣“ ٢٠ ٥ٚ‬ي‪ .‬پاڪؽتام کي پ‪١٤١‬ذي داگعأي “‪٣‬يۿ‬
‫پ‪١٤١‬ذي‪٥‬م ؼعزطهم “‪ .ٟ٣‬ا‪ ٟ٤٠‬ؼعزطم ا‪٠‬طر ؼ‪١‬ڎۿ پ‪١‬ذابۿ ؼعزط ۽ ة‪٥ٛ‬چؽتام دا ق‪٥‬ةا “‪ .ٟ٣‬ا‪ٟ٤٠‬‬
‫ق‪٥‬ة‪ ٟ‬دي هزطت د‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬پاڪؽتام “‪٣‬ي‪ .‬ا‪ ٟ٤٠‬ق‪٥‬ة‪ ٟ‬کي پ‪١٤١‬ذي‪٥‬م پ‪١٤١‬ذي‪٥‬م ټ‪ٚ٥‬ي‪٥‬مۿ ت‪٤‬ظيبۿ‬
‫ت‪ٞ‬طم ۽ ج٘أت “‪٣‬ي‪ِ .‬ا‪٣‬ي ؼ‪٥ٞ‬ري‪٥‬م زةا‪٥٠‬مۿ ج٘أت‪٥‬مۿ ت‪٤‬ظيب ۽ ت‪ٞ‬طم پاڪؽتام دي گڐي‪ٝ ٙ‬يعاث‬
‫“‪ .ٟ٣‬پاڪؽتام دي ؼا‪ٞٚ‬يت ا‪ ٟ٤٠‬ق‪٥‬ة‪ ٟ‬دي ؼياؼي ۽ ج٘أتي هد‪٥‬د ؼام ٗائ‪ ٜ‬۽ دائ‪٣“ ٜ‬ي‪.‬‬
‫پاڪؽتام دي ٗائ‪ ٜ‬ڂيڻ ةاةت ‪٣‬يئ‪١‬ع ټ‪ ٢‬رايا ة‪١‬يادي زيحيت زاق‪ ٙ‬ڪعي هيا “‪٣ .ٟ٣‬ڪ ت‪١٠ ٢‬ڏي‬
‫ک‪١‬ڍ دي ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ا‪ ٟ٠‬دي زٕاًتۿ ۽ ټي‪١٣ ٥‬طم دي اٗتكادي ۽ ‪ُٝ‬اؿي تؽ‪ٛ‬ه کام ‪٠‬ذات‪ .‬ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪٢‬‬
‫تاريضي دؼتاهيغ ل ِا‪ ٥٣‬ذڪع ‪“ ٢٠‬ي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٢‬ڪ‪ ٥‬پاڪؽتام اڈدهَء دي تعٗي۽ ة٘ا الِء هد‪٥‬د ۾ “ي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‪٥ٝ‬م کي پضت‪ ٥‬ي٘ي‪٣“ ٟ‬يۿ ت‪ ٢‬ا‪٠‬كار ‪٠‬اقعيَء د‪٤‬ڑا ڪ‪٥‬تا‪ٌ٠ ٢٣‬ع ا‪٠‬ؽام َالٗائي زةا‪ ٟ٠‬دي ‪ٝ‬ضا‪ٕٚ‬ت‬
‫ڪعيۿ اڈدهَء الِء صيع ص‪٥‬ا‪٣‬ي د‪ ٥‬ڪ‪ ٢٠ ٜ‬ڪعي ر‪٣‬يا “‪.ٟ٣‬‬
‫ؼ‪١‬ڎۿ ؼعزطۿ پ‪١‬ذاب ۽ ة‪٥ٛ‬چؽتام پاڪؽتام دا پعڳڻا “‪ .ٟ٣‬ا‪ ٟ٤٠‬پعڳڻ‪ ٟ‬ؼام اتام دي ر‪٣‬اڪ‪ٟ‬‬
‫دي ٔىعي پيار کي پاڪؽتام الِء دؿ‪١ٞ‬ي ڪيئ‪ ٟ‬ؼڐي ڂ‪ ٥‬ؼگ‪٤‬ذي! ا‪٠‬كار ‪٠‬اقعي ۽ ‪ ٟ٣‬د‪٤‬ڑا ڪ‪١‬ط‬
‫ذ‪ ٟ٣‬۽ ‪٠‬ادام ڪ‪٤‬ڑي ڪؽ‪٥‬ٽيَء تي پاڪؽتام ؼام هٔاداريَء دي دظةي دي پعڊ ڪعڻ ‪٠‬ڪتا “‪!ٟ٣‬‬
‫‪٠٥ٝ‬کي ؼ‪١‬ڎ دي څرتيَءۿ ؼ‪١‬ڎ دي پاڻيَءۿ ؼ‪١‬ڎ دي ‪ٝ‬ٽيَء ۽ ؼ‪١‬ڎ دي ټ‪ٚ٥‬يَء ؼام دي‪٥‬ا‪٠‬گيَء دي زط‬
‫تائي‪َ ٟ‬ـٖ “‪٣‬ي‪ .‬ؼ‪١‬ڎ ‪١٤١ٝ‬ذي ‪ٝ‬اُء “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ؼ‪١‬ڎ ‪١٤١ٝ‬ذي پ ‪٤‬عي‪ ٟ‬۽ “صعي َتادت “‪٣‬ي‪ .‬ا‪٠‬كار ‪٠‬اقعيَء دي ڪؽ‪٥‬ٽيَء ‪ٝ‬ىاةٖ ‪ٝ‬ام ڂي پيػ‬
‫پاڪؽتام د‪ّ ٥‬طار! ‪٣‬ڪ ټي‪ ٥‬ؿضفۿ ڪ‪٥‬ة‪٢‬ۿ د‪ ٟ٤١‬کي ؼ‪١‬ڎ دي څرتيۿ ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬۽ ټ‪ٚ٥‬يَء کام ‪ٕ٠‬عت‬
‫“‪٣‬يۿ ؼ‪ ٥‬ڂي پي‪ ٥‬پاڪؽتام د‪ ٥‬زا‪ٝ‬ي! َذيب ‪١ٝ‬ىٖ “‪٣‬ي! ق‪٥‬ةائي ټ‪ٚ٥‬ي‪ٟ‬ۿ ت‪٤‬ظيت‪ ٟ‬۽ ج٘أت کام ةيغار‬
‫پاڪؽتام الِء ٗعب د‪ ٥‬ؼتب ڪيئ‪ ٟ‬جاةت ڂي ؼگ‪٤‬ي ڂي!‬

‫ام ٗؽ‪ ٜ‬دا صه ةا‪ ٢٣‬تي تي‪ ٙ‬دي ڋ‪١‬ڍي د‪ ٥‬ڪ‪ ٜ‬ڇيئي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬پاڪؽتام ۾ َالٗائي ټ‪ٚ٥‬ي‪ٟ‬ۿ‬
‫ج٘أت‪ ٟ‬۽ ت‪ٞ‬طم دا هارث ‪ٝ‬ؽي‪ٝ ٟ‬ؽي‪ ٟ‬تاريش ۽ ؼياؼت ۾ پ‪١٤١‬ذي ة‪١‬يادي ا‪ٞ٣‬يت ٗت‪٥‬ك ڪعائي‬
‫ؼگ‪٤‬يا “‪ 27 .ٟ٣‬ؼا‪ ٟٚ‬دي ڇاچ د‪ ٥‬ڇه‪٠‬گع ‪ٝ‬ؽي‪ٝ ٟ‬ؽي‪ ٟ‬ت‪ ٢‬ڇري‪٣“ ٥‬ي! پاڪؽتام ‪ٝ‬ؽي‪ٝ ٟ‬ؽي‪ ٟ‬ت‪٢‬‬
‫ز٘ي٘ت کي هيذ‪ ٥٤‬ڂي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي! ا‪٣‬ڑي هٗت ۾ اڈده پعيػ ‪ٝ‬ام رکي رکي ؼ‪٥‬ؼڑي‪٥‬م ڋڐڻ ةطديا‪٠‬تيَء‬
‫د‪ ٥‬هامر جت‪٥‬ت “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ 0 5‬د‪٥١‬ري ‪0975‬ع‬
‫ڪانَِ ۽ اڄ‬
‫اؼام دي ‪ٛٝ‬ڪ د‪َ ٥‬ال ؿ‪٤‬عي ذ‪٣‬ي‪ ٟ‬ڂئي يا ‪ ٢٠‬ڂئيۿ پع اؼام دي ‪ٛٝ‬ڪ دا ڇه‪٣‬اري ڇي‪٥٤١‬م ڇي‪ٟ٤١‬‬
‫ذ‪٣‬ي‪ ٟ‬۽ چاالڋ ڂي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬ا‪ ٥٣‬ؼٺ‪ ٥‬ا‪٣‬چاڻ “‪٣‬ي‪ .‬اؼام دي ‪ٛٝ‬ڪ ‪ٝ‬ام گ‪٤‬ٽ ۾ گ‪٤‬ٽ ڪ‪ ٥‬وت٘‪ ٥‬ت‪٢‬‬
‫ذ‪٣‬ي‪ ٟ‬ڂي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫“ڳاٽي هٗت‪ ٟ‬۾ ؿاگعد ڇاچه ذ‪٣‬ي‪٠٥٣ ٟ‬طه ‪ .٥٣‬ڇاچي ڪا‪ٝ‬ياةيَء ؼام ڪاپي ڪعي ا‪ٝ‬تسام ‪٣‬اك ‪ٝ‬ام‬
‫‪ٛ٣‬ي‪ ٥‬هي‪١‬طه ‪٥٣‬ۿ ۽ ا‪٥٠‬دي‪ٛ‬يٽع کي گ‪٣٥‬ي ڇيڻ الِء ڪاپي ڪعڻ دا ا‪٣‬ڑا ت‪ ٢‬ا‪٥ٞ٠‬ك ‪٠٥ٞ٠‬ا ۽ وعي٘ا ايذاد‬
‫ڪ‪١‬طه ‪٥٣‬ۿ د‪ ٥‬ؼ‪٥ٞ‬ره ڪ‪ ٜ‬ڋپع ۾ ڂي هي‪١‬طه ‪ .٥٣‬ؼپ ة‪ٝ ٢‬ع‪٠‬طه ‪٥٣‬ۿ ‪ٚ‬ٺ ة‪ ٢٠ ٢‬ٿډ‪١‬طي ‪٣‬ئي‪ ُٙٚ .‬ة‪ٚ ٢‬ڀ‪١‬طه‬
‫‪٥٣‬ۿ ۽ پعيت ة‪ ٢‬ر‪٣‬ذي اي‪١‬طي ‪٣‬ئي‪ .‬پ‪ِ٥‬ء “ة‪٥٤‬ا ۾ ڦيعه “ي‪ .٥‬کاڅي ص‪٥‬راڋ ۾ ‪ٝ‬الهټ د‪ٝ ٥‬عض پيطا ڂي‪.٥‬‬
‫ؿاگعد هيچاره ذ‪٣‬ي‪ ٢٠ ٟ‬ر‪٣‬ي‪ .٥‬ا‪٥٣‬ئي ؼتب “‪٣‬يۿ د‪ ٥‬اڈڪ‪ ٢٤ٛ‬د‪ ٥‬ؿاگعد اٽڪ‪ٚ ٙ‬ڑائڻ ةطرام ص‪١‬ذع ۽‬
‫پؽت‪٥‬ك دي زهر تي ڪاپي ڪعي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬هيچاره ؿاگعد ذ‪٣‬ي‪٣ ٟ‬ذي ‪٣‬اۿ ت‪ ٢‬ديڪع چاٗ‪َ٥‬ء ةطرام‬
‫‪ٝ‬يډا‪ٚ‬ي تي ٿاڈي ‪٣‬ا! ص‪٥‬ا‪ٝ‬ض‪٥‬ان ڇٺ‪ ٥‬ڂي پي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫ؼاڳي‪ ٥‬زاك ڄاڪٽعمۿ هڪي‪ٟٛ‬ۿ ‪٠‬ذ‪ٝ٥‬ي‪ ٟ‬۽ اؼتادم د‪٣“ ٥‬ي‪ .‬چئ‪١‬ي وت٘‪ٝ ٟ‬ام ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬وت٘‪ ٥‬ذ‪٣‬ي‪ٟ‬‬
‫‪ ٢ ٠‬ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬اڳ‪٥‬ڻي دهر دا ڄاڪٽع ‪ٝ‬عض ؼچاڻڻ ۾ ٽي ‪٤ٝ‬ي‪١‬ا هٺ‪١‬طا ‪٣‬ئاۿ ۽ ‪ٝ‬عيل کي دها ة‪١‬ا را‪٢٣‬‬
‫رةا‪٠‬ي هٺائي ڋڐي‪١‬طا ‪٣‬ئا‪ٝ .‬عيل دي ‪٥ٝ‬ت الِء ڄاڪٽع کي ذ‪ٝ‬ي‪٥‬ار ‪ ٢٠‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي‪ ٥‬هي‪١‬طه ‪ .٥٣‬اڈ‪٥‬ڪ‪٥‬‬
‫ڄاڪٽع ‪ٝ‬عض ؼچاڻڻ کام ؼ‪٥‬اِء ڪا‪ ٢٠‬ڪا دها ڇيئي ڋڐي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ا‪٣‬ڑي وعح اڈڪ‪ ٢٤ٛ‬دي ‪ٝ‬عيل‬
‫دي ‪٥ٝ‬ت ۾ ڄاڪٽع د‪٣ ٥‬ځ ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي‪ ٥‬هي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ذ‪٣‬ي‪ ٟ‬ڄاڪٽع دها ‪ ٢٠‬ڇي‪١‬طه “‪٣‬يۿ ڋ‪ ٥‬د‪ٝ ٥٣ ٥‬عض‬
‫ؼچاڻي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طه “‪٣‬ي‪٘ٔ ٥٣ .‬ه ٔي هٺ‪١‬طه “‪٣‬ي‪.‬‬
‫پعاڻي دهر ۾ هڪي‪ ٙ‬ذ‪٣‬ي‪٠٥٣ ٟ‬طه ‪٥٣‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي اقي‪ ٙ‬گ‪٤‬ٽ ۽ هڪي‪ ٙ‬گ‪٤‬ڻ‪ ٥‬ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طه ‪.٥٣‬‬
‫اڈڪ‪ ٢٤ٛ‬د‪ ٥‬هڪي‪ ٙ‬پعاڻي دهر د‪ ٥‬هڪي‪ ٙ‬د‪٤‬ڑه ذ‪٣‬ي‪ ٢٠ ٟ‬ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي اڈڪ‪ ٢٤ٛ‬دي دهر ۾‬
‫هڪي‪ ٙ‬گ‪٤‬ٽ ۽ اقي‪ ٙ‬گ‪٤‬ڻ‪ ٥‬ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طه “‪٣‬ي‪.‬‬
‫اڈڪ‪ ٢٤ٛ‬د‪٠ ٥‬ذ‪ٝ٥‬ي ة‪ ٢‬پعاڻي دهر دي ‪٠‬ذ‪ٝ٥‬يَء د‪٤‬ڑه ذ‪٣‬ي‪ ٢٠ ٟ‬ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪“ .‬ڳاٽي دهر ۾ ‪٠‬ذ‪ٝ٥‬ي ‪٣‬ځ‬
‫ڇؼي ۽ د‪٥‬تؾ دي زهر تي ‪ٝ‬اميَء د‪ ٥‬زاك ټڎائي‪١‬طا ‪٣‬ئا‪ٝ .‬اي‪٥‬س ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬پ‪١٤١‬ذ‪٣ ٥‬ځ ‪٠‬ذ‪ٝ٥‬يَء دي ‪٣‬ځ‬
‫۾ ڇيئي ڋڐي‪١‬طه ‪٥٣‬ۿ ۽ پ‪ِ٥‬ء ‪ٝ‬اٺ ڪعي ‪٠‬ذ‪ٝ٥‬يَء دي هاتام پ‪١٤١‬ذي ‪ٝ‬اميَء د‪ ٥‬ؼعةؽت‪ ٥‬از‪٥‬اك ټڎ‪٠‬طه‬
‫‪٥٣‬ۿ د‪ ٟ٤١‬دي کيػ ةض‪٥‬ةي ڈاڻ ‪٠٥٣‬طي ‪٣‬ئي‪ .‬اڈڪ‪ ٢٤ٛ‬د‪٠ ٥‬ذ‪ٝ٥‬ي “ڳاٽي دهر دي ‪٠‬ذ‪ٝ٥‬يَء د‪٤‬ڑه‬
‫‪٥٣‬ؿيار ‪ ٢٠‬ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ت‪١٤١‬ڪعيۿ اڈ‪٥‬ڪي دهر ۾ ‪ٝ‬اي‪٥‬س ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬پ‪١٤١‬ذ‪٣ ٥‬ځ دڐ‪٠ ٟ٣‬ذ‪ٝ٥‬يَء دي ‪٣‬ځ‬
‫۾ ڇي‪١‬طه “‪٣‬يۿ تڐ‪٠ ٟ٣‬ذ‪ٝ٥‬ي ‪ٝ‬اٺ ڪعي ټڎ‪٠‬طه “‪٣‬يۿ ۽ ‪ٝ‬اي‪٥‬س ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬پ‪١٤١‬ذي ‪ٝ‬اميَء د‪ ٥‬ؼعةؽت‪٥‬‬
‫از‪٥‬اك ‪٠‬ذ‪ٝ٥‬يَء کي ټڎائي‪١‬طه “‪٣‬ي‪.‬‬
‫پعاڻي دهر دا اؼتاد ة‪ ٢‬ڇاچا ذ‪٣‬ي‪٠٥٣ ٟ‬طا ‪٣‬ئا‪ ٥٣ .‬ؿاگعدم کي پڑ‪٣‬ائڻ الِء ټي‪ ٟ‬دا تيار ڪي‪٥٠ ٙ‬ٽػ‬
‫)‪ (Notes‬اؼتُ‪ٞ‬اك ‪ ٢٠‬ڪ‪١‬طا ‪٣‬ئا‪ ٟ١٣ .‬کي پڪ ‪٠٥٣‬طي ‪٣‬ئي ت‪ ٢‬ةاةع ةادؿا‪ ٢٣‬اڪتع ةادؿا‪ ٢٣‬د‪ ٥‬ڇاڇه‬
‫‪ .٥٣‬پع اڈڪ‪ ٢٤ ٛ‬د‪ ٥‬اؼتاد ڇڇ “‪٣‬ي‪ .‬ؼ‪١‬طس چ‪٥‬ڻ “‪٣‬ي ت‪ ٢‬ةاةع ةادؿا‪ ٢٣‬اڪتع ةادؿا‪ ٢٣‬د‪ ٥‬ڇاڇه ‪.٥٣ ٢٠‬‬
‫ة‪ٛ‬ڪ‪ ٢‬اڪتع ةادؿا‪ ٢٣‬ةاةع ةادؿا‪ ٢٣‬د‪ ٥‬پ‪٥‬ٽ‪ .٥٣ ٥‬ام اصتالف د‪ ٥‬ؼپ کام هڇه ؼتب ا‪٣“ ٥٣‬ي د‪ ٥‬پعاڻي‬
‫دهر د‪ ٥‬اؼتاد هٽا‪ ٟٝ‬اي ۽ ڄي ‪ ٢٠‬هاپعائي‪١‬طه ‪٥٣‬ۿ ۽ اڈڪ‪ ٢٤ٛ‬د‪ ٥‬اؼتاد هٽا‪ ٟٝ‬اي ۽ ڄي هاپعائي‪١‬طه “‪٣‬ي‪.‬‬
‫“ئ‪ ٙ‬ٽئ‪١‬ڪع د‪ ٥‬ا‪ ٥٣‬ڄرائي‪٥‬ر ةيسط ذ‪٣‬ي‪٥٣ ٟ‬ۿ د‪ٚ ٟ٤١‬ي ‪ٝ‬ارڪيٽ هټ ‪٣‬ڪ ؼائيڪ‪ ٙ‬ؼ‪٥‬ار کي‬
‫گ‪٥٤‬ڈي ؼ‪٥‬ار ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي چڃي ڋڐي‪ ٥‬۽ پ‪ِ٥‬ء زـال ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬دي ‪٥ٝ‬د‪٥‬دگيَء ۾ زص‪ٞ‬يَء کي ٽعڋ ۾ کڻي ‪ٛ٣‬ي‪٥‬‬
‫هي‪ .٥‬ټئي ڇي‪ ٟ٤١‬زص‪ٞ‬يَء کي ڪعاچي ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء هٽام ‪ٝ‬ئ‪ ٙ‬زا‪ٚ‬ت ۾ ‪ٚ‬ڎه هي‪.٥‬‬
‫‪06‬د‪٥١‬ري ‪0975‬ع‬
‫ڪاپيَء جّ خق‬
‫‪ٝ‬ام ؼ‪١‬ڎ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء دي د‪ٚ‬يع ؿاگعدم کي ؼ‪١‬طم تازي ؿا‪٠‬طار ڪار‪٠‬ا‪ٝ‬ي تي د‪ٚ‬ي ‪ٝ‬تارڋ پيؾ‬
‫ڪعيام ڂ‪ ٟ١٣ .٥‬هڇي ڪا‪ٝ‬ياةيَء ؼام ڪاپيَء کي رهڪڻ هاري ًا‪ٞٚ‬اڻي ٗطل د‪٘ٝ ٥‬اة‪ ٥ٛ‬ڪي‪ .٥‬۽‬
‫ا‪٥٠‬يذي‪ٛ‬يٽعم ۽ هائيػ چا‪٠‬ؽ‪ٛ‬ع د‪ ٥‬گ‪٤‬يعائ‪ ٥‬ڪي‪ ٟ١٣ .٥‬ؼچ پچ ت‪ ٢‬کيعهم ‪٤ٚ‬ڻي‪٥‬م‪ .‬ؼ‪١‬طم ة‪٤‬ادريَء تي‬
‫ؼ‪١‬ڎ د‪ ٥‬ټچ‪ ٥‬ټچ‪ ٥‬کي‪ ٟ‬ؼالل ڪعي ڂ‪.٥‬‬
‫ؼائي‪ٟ‬ۿ ؼ‪١‬ڎ اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬يَء ۾ اڪحعيت ؼ‪١‬ڎي ‪ٝ‬ي‪ٞ‬تعم دي “‪٣‬ي‪ .‬ؼ‪١‬ڎ دي ڪيت‪١‬يٽ ۾ ة‪ ٢‬هڇه تُطاد‬
‫ؼ‪١‬ڎي هزيعم د‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ؼپ کام هڇي ڳا‪ ٢٤ٚ‬ت‪ٛٝ ٢‬ڪ د‪ ٥‬هزيع اٌَ‪ ٜ‬پڻ ؼ‪١‬ڎي “‪٣‬ي‪ .‬ا‪٣‬ڑي ۾ ؼ‪١‬ڎي‬
‫ؿاگعدم د‪ ٥‬ڪاپي ڪعڻ ؼ‪١‬طم “ئي‪١‬ي زٖ “‪٣‬ي‪ .‬ؼ‪١‬طم اصالٗي زٖ “‪٣‬ي‪ .‬ا‪٣‬ڑي زٖ کام کي‪ ٟ‬ڪ‪٥‬ة‪٢‬‬
‫‪ٝ‬سعهل رکي ‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬ؼگ‪٤‬ي‪٣ .‬يُء “زاديَء د‪ ٥‬دهر “‪٣‬ي‪“ .‬زاديَء ۾ ڪاپيَء دي “زاديَء تي ة‪١‬طش هد‪٤‬ڻ‬
‫“زاديَء دي رهح کي ٗيط ڪعڻ دي ةعاةع “‪٣‬ي‪ .‬ديؽتائي‪ ٟ‬ؿاگعدم کي “زاديَء ؼام ڪاپيَء دي‬
‫ادازت ‪ ٢٠‬ڇ‪٠‬ي هي‪١‬طيۿ تيؽتائي‪“ ٟ‬زاديَء د‪٥٤ٕٝ ٥‬ل ةي ‪١ُٝ‬يٰ ر‪١٣‬طه‪٠٥ٝ .‬کي ؼضت أؽ‪٥‬س “‪٣‬يۿ د‪٥‬‬
‫ؼ‪١‬ڎ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء دي هائيػ چا‪٠‬ؽ‪ٛ‬ع ۽ ڪذ‪ ٢٤‬اؼتادمۿ ؿاگعدم کي ؼ‪١‬طم “زاديَء کام ‪ٝ‬سعهل ڪعڻ‬
‫دي أؽ‪٥‬ؼ‪١‬اڋ زعڪت ڪئي ۽ ص‪٥‬ا‪ٝ‬ض‪٥‬ان ؿاگعدم کي ةْاهت الِء ٿڑڪاي‪ .٥‬ؼ‪١‬ڎ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء دي‬
‫هائيػ چا‪٠‬ؽ‪ٛ‬ع ۽ اُؼتادم کي ياد رکڻ گ‪٤‬عدي ت‪ ٢‬ڪاپيَء دي “زادي ؿاگعدم د‪ ٥‬اصالٗي ۽ “ئي‪١‬ي زٖ‬
‫“‪٣‬ي‪ ٥٣ .‬اؼام دي ٗ‪٥‬ل د‪ٝ ٥‬ؽت٘ت‪ .ٟ٣“ ٙ‬کي‪ ٟ‬ؼ‪١‬طم “ئي‪١‬ي ۽ اصالٗي زٖ کام ‪ٝ‬سعهل ڪعڻ هاري‬
‫ٗطل دي اؼي‪ٝ ٟ‬ضا‪ٕٚ‬ت ڪعي‪٥‬م ڂاۿ ۽ ا‪٣‬ڑي زعڪت کي ‪١٠‬طي‪٥‬م ڂا‪.‬‬
‫اؼام دا ڪيتعا دا‪٠‬ـ‪٥‬ر ؼ‪١‬ڎ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء دي ؿاگعدم تي ٽيڪا ٽپڻي ڪ‪١‬طا “‪ ٥٣ .ٟ٣‬اق‪ ٙ‬۾‬
‫ّيع ؼ‪١‬ڎي ٗ‪٥‬ت‪ ٟ‬دا ايذ‪١‬ٽ “‪ ٥٣ .ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎ دا ّطار “‪ ٥٣ .ٟ٣‬ديڪڐ‪ ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎ ؼام ؼچا ‪٣‬ذ‪٣ ٟ‬اۿ ت‪٢‬‬
‫ديڪع ؼ‪١‬ڎي ؿاگعدم دي ڪاپيَء الِء ‪١ٛ٣‬طڈ “زاديَء دي دطهد‪٤‬ط کي ‪٣‬ڃي ڇي‪٣ ٟ‬ا‪ٝ .‬ام ؼ‪١‬ڎي‬
‫ؿاگعدم کي ٿائپيَء هاري قالح ڇي‪١‬طي َعض ڪعيام ڂ‪٥‬ۿ ت‪ ٢‬ٿائعه دطهد‪٤‬ط داري رک‪ .٥‬ڪاپي اه‪٣‬ام‬
‫د‪ ٥‬ة‪١‬يادي زٖ “‪٣‬يۿ ام زٖ کام اه‪٣‬ام کي ڪ‪٥‬ة‪ٝ ٢‬سعهل ڪعي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طه‪.‬‬
‫ائي‪ ٟ‬ةعاةع “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎي ؿاگعد را‪٠‬طي‪ ٟ‬۾ دڐه “‪٣‬ي‪ .‬ائي‪ ٟ‬ة‪ ٢‬ةعاةع “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎي ؿاگعد د‪٥‬‬
‫ڄيتٽ‪ ٟ‬۾ ڄټ‪ ٥‬گ‪ .ٟ٣“ ٙ‬ائي‪ ٟ‬ة‪ ٢‬ةعاةع “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎي ؿاگعد ڄرا‪ٟٝ‬ۿ ۽ ‪٥ٝ‬ؼي٘يَء ۾ ة‪ ٢‬پ‪١‬گ‪٣“ ٥ٛ‬ي‪ .‬ا‪ٟ٤٠‬‬
‫ڪ‪٥‬تا‪٣‬ي‪ ٟ‬د‪٥ٝ ٥‬م کي تع ديتعه ة‪ ٢‬ار‪ٝ‬ام ‪٣“ ٢٠‬ي‪ .‬ؼ‪١‬ڎي ؿاگعد دي ٔي‪ٛ‬ڍ را‪٠‬طي‪٥‬مۿ ڄرا‪ٝ‬اۿ ‪٥ٝ‬ؼي٘ي‬
‫هّيعن ‪٣“ ٢٠‬ي‪ .‬ؼ‪١‬ڎي ؿاگعد دي ٔي‪ٛ‬ڍ ڪاپي “‪٣‬ي‪ٝ .‬ام ؼي‪١‬ي تي ‪٣‬ځ ‪٣‬ي ؼ‪٥ٞ‬ري پاڪؽتام دي‬
‫ؿاگعدم کي چئ‪ٛ‬ي‪١‬خ ڂ‪ ٥‬ڪعيامۿ ت‪ ٥٣ ٢‬ؼ‪١‬ڎ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء دي ؿاگعدم د‪ ٥‬ڪاپيَء ڪعڻ ۾ ‪٘ٝ‬اة‪٥ٛ‬‬
‫ڪعي ڇيکاري‪ !ٟ‬اؼام د‪ ٥‬ؿاگعد ‪ ٢٠‬ڪاپيَء دي ‪ُٝ‬ا‪ٛٝ‬ي ۾ “ك پاڪؽتام چئ‪ٞ‬پئ‪٣“ ٟ‬ي! ‪‬‬
‫‪ 0 8‬د‪٥١‬ري ‪0975‬ع‬
‫وزيص نُّص‬
‫اڈڪ‪ ٢٤ٛ‬هزيع ‪٣٥ٚ‬ع د‪ ٥‬چ‪٥‬ټ‪٥‬ك “‪٣‬ي!‬

‫‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬کي ټئي ڪ‪ ٟ٤١‬هزيع د‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬ياد ‪٣‬ذيۿ يا ‪٣ ٢٠‬ذيۿ پع هزيع ‪٣٥ٚ‬ع د‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬معهر ياد “‪٣‬ي‪.‬‬
‫هزيع ‪٣٥ٚ‬ع کي هزارت ڪعڻ الِء ديئ‪ ٟ‬ت‪٢‬ۿ زراَتۿ تُ‪ٛ‬ي‪ٜ‬ۿ “ةپاؿيۿ اوالَات هّيعن ٗؽ‪ ٜ‬د‪ ٥‬ڪ‪ ٥‬کات‪٥‬‬
‫‪٣‬ځ ‪ٚ ٢٠‬ڳ‪٥‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪ ٟ٣‬ص‪ ٟ٠٥‬۽ څاڈم د‪ ٥‬کات‪ ٥‬ک‪ٚ٥‬يۿ ام دي چارج ؼ‪١‬ڀا‪ٚ‬ي هرتي “‪٣‬ي!‬
‫ص‪ ٟ٠٥‬۽ څاڈم دي کاتي الِء ټيا ة‪ ٢‬ڪيتعائي ڈات‪ ٙ‬ؼچات‪ٙ‬ۿ الئٖ ۽ ٗاة‪ ٙ‬ا‪ٝ‬يطهار ‪٣‬ئاۿ د‪ ٟ‬کي ام کاتي‬
‫‪٣‬الئڻ الِء گ‪٤‬عة‪ٚ ٙ‬ياٗت ۽ تذعة‪ ٥‬زاق‪٣ ٙ‬ي‪٥‬ۿ پع ‪٠‬كيب ‪٣٥ٚ‬ع د‪ ٥‬زهر ‪٣‬ي‪٣ .٥‬ڻي هڅي ‪١٣‬ڎ ڪي‪ ٥‬اڂائي‪!ٟ‬‬
‫‪٥ٝ‬م کي ‪٣٥ٚ‬ع دي ؿذعي دي صتع ‪٣“ ٢٠‬ي‪ ٢٠ .‬ئي ‪٥ٝ‬م کيػ ڇٺ‪٣“ ٥‬ي‪٥ٝ .‬م کي ا‪٣‬ا ة‪ ٢‬صتع ‪٠‬ا‪٣‬ي ت‪٣٥ٚ ٢‬ع‬
‫ڪ‪٤‬ڑم ڪ‪٤‬ڑم ڂاڻ‪ ٟ‬دي الڪت‪ ٟ‬۽ دي‪ٝ ٟٛ‬ام ص‪ ٟ٠٥‬۽ څاڈم دي تعةيت هرتي “‪٣‬ي‪٥ٝ .‬م کي ٔ٘ه ايتعي صتع‬
‫“‪٣‬يۿ ت‪٣٥ٚ ٢‬ع پ‪١٤١‬ذي هزارت د‪ ٥‬کات‪ ٥‬ڇاچيَء ڪا‪ٝ‬ياةيَء ؼام ‪٣‬الئي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‪٥ٝ‬م کي ا‪٣‬ا ؼڎ ة‪ ٢‬ڪ‪٤٠٥‬ي ت‪٣٥ٚ ٢‬ع ‛هزيع‚ ڂيڻ کام اڳ ڋا ڪ‪١‬طه ‪٣ !٥٣‬اري ‪٥٣‬ۿ يا ڪڑ‪ٝ‬ي ‪ !٥٣‬ؼ‪١‬طس‬
‫پيُء ڪ‪ ٟ٤١‬ڪ‪٥‬ڈي ڪيػ ۾ ټڎدي ت‪ ٢٠ ٢‬هي‪ !٥٣ ٥‬ؼ‪١‬طس ٿيڻ کي اگ‪٤‬اڈه ت‪ ٢٠ ٢‬ڪي‪ ٥‬هي‪ !٥٣ ٥‬ؼ‪١‬طس ‪ٝ‬اُء دي‬
‫ؼڃڻ ۾ ټ‪ٛ‬ي ت‪ ٢٠ ٢‬هڅي هيئي ‪٣‬ئي! ‪٥ٝ‬م کي ټڎاي‪ ٥‬هي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٢‬ائي‪َ ٟ‬ا‪ ٥ٞٚ‬ک‪٥‬ؼي ؼام ڂي‪ .٥٣ ٥‬هزيع ‪٣٥ٚ‬ع دي‬
‫ةاري ۾ ‪٥ٝ‬م کي ڪ‪ ٟ٤١‬ڪذ‪ ٢٤‬ة‪ ٢٠ ٢‬ټڎاي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫ص‪ ٟ٠٥‬۽ څاڈم دي هزارت د‪ ٥‬کات‪٣ ٥‬الئڻ الِء ا‪٣‬ڑه ڪا‪ٝ‬ياب هزيع ڪڃام پيطا ڂي پي‪ !٥‬ڪ‪ ٢٤ٛ‬تائي‪ ٟ‬ت‪٢‬‬
‫‪ٝ‬تي‪ ٟ‬ڇا‪٣‬عيَء د‪٠ ٥‬ا‪٥٣ ٥ٚ‬ۿ ‪٣‬يُء ‪٣٥ٚ‬ع ڪيئ‪ٝ ٟ‬يطام ۾ ‪٠‬ڪعي “ي‪٥‬ۿ ڪڃام “ي‪٥‬ۿ ڋ‪“ ٥‬ي‪!٥‬‬
‫ڇه‪٣‬اري ‪ٝ‬اُء دي پيٽ ‪ٝ‬ام ڇه‪٣‬اري ڂي پيطا ‪ ٢٠‬ڂي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬زا‪ٚ‬ت‪٥‬م ‪٣‬ڪ ا‪٠‬ؽام کي ڇه‪٣‬اري ڂيڻ تي ‪ٝ‬ذت‪٥‬ر‬
‫ڪ‪١‬طي‪٥‬م “‪ُٝ .ٟ٣‬اؿعي دي ‪٠‬اا‪٠‬كأي‪ٟ‬ۿ ٗا‪٥٠‬م دي ڪ‪ٞ‬غهري‪ٟ‬ۿ ڇاچاي‪ٟ‬ۿ ۽ ً‪ ٜٛ‬ؼتب ڇه‪٣‬اري پيطا ڂي‪١‬طا‬
‫“‪ .ٟ٣‬ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬ؿضف د‪٤‬عمۿ د‪١٤‬گ‪ٟٛ‬ۿ ټي‪ٟٛ‬ۿ ۽ ٿڇ ٿډام هاري ز‪٠‬طگي ص‪٥‬ؿيَء ؼام اصتيار ‪ ٢٠‬ڪ‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ت‪٢‬‬
‫پ‪ِ٥‬ءۿ هزيع ‪٣٥ٚ‬ع ڪيع “‪٣‬ي܁ ‪ ٥٣‬ڪڃام د‪٣“ ٥‬ي܁ څاڈم ۽ ص‪ ٟ٠٥‬کام اڳ ‪ ٥٣‬ڋا ڪ‪١‬طه ‪٥٣‬܁ ‪ٝ ٟ٣‬اڻ‪ ٟ٤‬د‪ ٥‬ديئڻ‬
‫زعال ڪعي ڋڐي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ائي‪ ٟ‬ت‪٠ ٢‬ا‪٣‬يۿ ڪڐ‪ ٟ٣ ٟ٣‬د‪ ٥‬ديئڻ ة‪ ٢‬زعال ڪي‪ ٥‬هي‪ ٥٣ !٥٣ ٥‬ديطن دا‪٠‬ؽت‪ ٢‬ڦعهم‬
‫ڪعي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ائي‪ ٟ‬ت‪٠ ٢‬ا‪٣‬يۿ ڪڐ‪ ٟ٣ ٟ٣‬کي ة‪ ٢‬ڦعي‪ ٥‬هي‪ ٟ٣ !٥٣ ٥‬د‪ ٥‬رهي‪ُٝ ٥‬اؿعي ڇا‪ ٟ٤٠‬ؼضت ًا‪ٞٚ‬اڻ‪٥‬‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬ائي‪ ٟ‬ت‪٠ ٢‬ا‪٣‬يۿ ڪڐ‪ُٝ ٟ٣‬اؿعي ة‪ ٟ٣ ٢‬تي ً‪ ٜٛ‬ڪي‪ٝ“ !٥٣ ٥‬عيڪا دي ةط‪٠‬ال ڇه‪٣‬اري ڪارك چيؽ‪ٞ‬ي‪ٟ‬‬
‫دي هزـي ڇه‪ٟ٣‬ۿ ۽ ؼ‪١‬طس ز‪٠‬طگيَء دي ا‪١ٞٚ‬اڋ پؽ‪ٌ١ٞ‬ع دي ياد اؼام دي ذ‪ ٟ٣‬۾ تازي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪٥ٝ‬م کي صتع “‪٣‬يۿ ‪٣‬ڪڑي ‪٣ ٢٠‬ڪڑي ڇي‪ ٟ٤١‬هزيع ‪٣٥ٚ‬ع پ‪ٚ٥‬يػ ؼام ‪٘ٝ‬اة‪ ٥ٛ‬ڪ‪١‬طي ‪ٝ‬اردي هي‪١‬طه‪ .‬ا‪٥٣‬‬
‫ؼ‪١‬طس ا‪٠‬ت “‪٣‬ي‪ .‬پعۿ ‪ٝ‬ؽئ‪ ٥ٛ‬اتي صت‪ ٢٠ ٜ‬ڂي‪١‬طه‪ .‬اؼام کي اق‪ ٙ‬۾ پ‪١٤١‬ذي ‪ُٝ‬اؿعي د‪ ٥‬دائغه هٺڻ گ‪٤‬عديۿ ۽‬
‫ڇؼڻ گ‪٤‬عدي ت‪ُٝ ٢‬اؿعي دي ‪٠‬اا‪٠‬كأي‪ ٟ‬۽ ً‪ ٜٛ‬ؼتب ڪيتعا ڇه‪٣‬اري ڪ‪٤‬ڑي رٔتار ؼام پيطا ڂي ر‪٣‬يا‬
‫“‪!ٟ٣‬‬
‫‪ 09‬د‪٥١‬ري ‪0975‬ع‬
‫_____‬
‫‪ ‬ڪارك چيؽ‪ٞ‬ي‪ ٟ‬ټاك اهؼڃا (‪١٠‬ڏپڻ) ۾ ‪ُٝ‬اؿعي دي ڇاچائي ۽ ‪٠‬اا‪٠‬كأي ڇؼي ‪ٝ‬ذعل ڂي پي‪ .٥‬ا‪٠‬يڪ ص‪٥‬م ڪيائي‪ .ٟ‬ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬هڪي‪ٙ‬‬
‫‪ ٟ٣‬دي دٔاع الِء اڳتي ‪“ ٢٠‬ي‪ ٟ٣ . ٥‬ؼت ؼاك دي‪ ٙ‬۾ گظاريا‪ .‬پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬ڪيػ پاڻ ‪ٚ‬ڑي‪٥ٝ .٥‬ت دي ؼغا اٺ دُٔا ‪ٛٝ‬ت‪٥‬ي ڪعائي ڋڐيائي‪ِ .ٟ‬ام‬
‫دهرام ‪ ٟ٣‬دي‪ ٙ‬۾ چار ‪٠‬اهك ‪ٚ‬کيا‪ .‬ا‪ٝ ٟ٤٠‬ام ټ‪٠ ٢‬اهك ’ڪڍ هاز اي ڪ‪ٛ‬ع‘ ۽ ’ڄيځ ؼي‪ ‘2244 ٙ‬ةيؽٽ ؼي‪ٛ‬ع ڂي هڪاڻاۿ ۽ اي‪ ٜ‬دي اي‪ ٜ‬پارام‬
‫‪٣‬ا‪ٚ‬ي ههڄ ۾ ټ‪٤١‬ي ‪٠‬اه‪ ٟٚ‬تي ٔ‪٥ٞٛ‬م ٺ‪٤‬ي‪٥‬م‪’ .‬ڪڍ هاز اي ڪ‪ٛ‬ع‘ تي ‪١٣‬طؼتام ۾ ٔ‪‛ ٜٛ‬ےھجم ےنیج دو“ ٺ‪٤‬يۿ ۽ پاڪؽتام۾ ‛آگ اک درای“ ‪ .‬ڪارك‬
‫چيؽ‪ٞ‬ي‪ ٟ‬کي دڐ‪٥ٝ ٟ٣‬ت دي ؼغا ڇ‪٠‬ي هيئي تڐ‪ ٟ٣‬ؼډي د‪٠‬يا ۾ ٔؽاد ڂيا ‪٣‬ئا‪ .‬ڪعاچي ۾ ة‪ٔ ٢‬ؽاد ڂيا ‪٣‬ئا‪ .‬ڪارك چيؽ‪ٞ‬ي‪ ٟ‬د‪“ ٥‬صعي‬
‫د‪ ٥٣ ٥ٛٞ‬ت‪ّٛ ٥٣ ‛ ٢‬ه ‪ٝ‬اڻ‪َ٥٤‬ء کي ا‪ٚ‬يڪٽعڋ چيئع تي هي‪٤‬اري ر‪٣‬يا “‪ٝ .ٟ٣‬ام ا‪ ٥٣‬چيؽ‪ٞ‬ي‪٣“ ٢٠ ٟ‬يام‪‚.‬‬
‫ڪًٍِ کي ڏوَُ ڏجي‬
‫اڈ‪٥‬ڪ‪ ٥‬ڪا‪ٝ ٜٚ‬ام ةيسط ڇڊۿ أؽ‪٥‬س ۽ ر‪٠‬خ ‪ٝ‬ام ‪ٚ‬کي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪١٤١ٝ .‬ذ‪ ٥‬ڪ‪١‬ڎ ؿعل کام د‪٤‬ڪي‪ٙ‬‬
‫“‪٣‬ي‪ٝ .‬ام پاڻ ؼام گڐ ڪ‪ ٜ‬ڪ‪١‬طڈ ة‪٥ٛ‬چ‪ٟ‬ۿ پ‪١‬ذاةي‪ ٟ‬۽ پٺاڻ ؼاڂي‪ ٟ‬ؼام اڊ ‪ٝ‬الئي ڳا‪٤ٚ‬ائڻ د‪٤‬ڑه ‪ ٢٠‬ر‪٣‬ي‪٥‬‬
‫“‪٣‬يام‪ٝ .‬ام ڪا‪ ٢٤ٚ‬کام اه‪٠‬ط‪ ٢٣‬۽ پاڋ‪ ٟ‬دي پ‪١‬ا‪ ٢٣‬ڳ‪ٚ٥‬ي‪١‬طه ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪.‬‬
‫ؼ‪١‬ڎ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَءۿ ۽ ڪذ‪ ٢٤‬ڪا‪ٚ‬يذ‪ ٟ‬دي ؿاگعدم دي أؽ‪٥‬س ‪٠‬اڋ زعڪت‪ ٟ‬۽ رهيي د‪ ٥‬ذڪع‬
‫ديؽتائي‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎ دي ؼعزطم تائي‪ٝ ٟ‬سطهد ‪٣‬ي‪٥‬ۿ تيؽتائي‪ ٟ‬چ‪٥‬ر دي ‪ٝ‬اُء ها‪٠‬گع اؼي‪ ٟ‬ڪ‪١‬ڍ ۾ رهئي پ‪١٤١‬ذي‬
‫ڇڊ د‪ ٥‬اً‪٤‬ار ڪ‪١‬طا ‪٣‬ئاؼي‪ .ٟ‬پعۿ ‪٣‬ي‪١‬ئع ؼ‪١‬ڎي ؿاگعدم دي ڪار گظاري‪ ٟ‬د‪٥‬م ڪ‪٤‬اڻي‪٥‬م ؼ‪١‬ڎ دي ؼعزطم‬
‫‪ٝ‬ام ‪٠‬ڪعي پاڪؽتام دي ټي‪ ٟ‬ق‪٥‬ة‪ ٟ‬۾ داص‪ ٙ‬ڂي ر‪٣‬ي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬چ‪٥‬ر دي ‪ٝ‬اُء الِء ‪٣‬اڻي ڪ‪١‬ڍ ۾ رهئڻ ‪ٝ‬ساك ڂي‬
‫پي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬چ‪٥‬پچ‪ٛ٣ ٥‬ي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫ڪ‪ ٟ٤١‬پڌي‪٥‬ۿ ‛ت‪ ٥‬هټ ؼ‪١‬ڎ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء دي ڄگعي “‪٣‬ي ‪٢٠‬܁‚‬
‫هراڻي‪ ٜ‬ۿ ‛‪٣‬ا‚‬
‫چيائي‪ٟ‬ۿ ‛اچيۿ ‪٣‬يُء ايڍيٽ‪٥‬ري‪ ٙ‬پڑ‪٣‬ي ڇس‪‚.‬‬
‫‪ ٟ٣‬ڪعاچيَء دي ‪٣‬ڪ ا‪٠‬گعيغي اصتار ‪١٤١ٝ‬ذي ‪٣‬ځ ۾ ڇيئي ڋڐي‪ .‬اصتار ؼ‪١‬ڎ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽي ۾ ؼ‪١‬ڎي‬
‫ؿاگعدم دي زعڪت ۽ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽي ة‪١‬ط ڂيڻ ةاةت ايڍيٽ‪٥‬ري‪ٚ ٙ‬کي‪.٥٣ ٥‬‬
‫راه‪ٚ‬پ‪١‬ڍي ۽ اؼالل “ةاد ۾ ڪعاچيَء دي اصتارم کي هڇي ا‪ٞ٣‬يت ؼام پڑ‪٣‬ي‪ ٥‬هي‪١‬طه “‪٣‬ي‪٥ٝ .‬م کي ي٘ي‪ٟ‬‬
‫“‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬ؿايط ئي ڪ‪ ٥‬ا‪٣‬ڑه پڑ‪٣‬ي‪ ٙ‬ڪڑ‪٣‬ي‪ ٙ‬ؿضف پ‪١‬ڍيَء يا اؼالل “ةاد ۾ ‪٥ٝ‬د‪٥‬د ‪٠٥٣‬طهۿ د‪ ٟ٤١‬ام ا‪٠‬گعيغي‬
‫اصتار د‪ ٥‬ايڍيٽ‪٥‬ري‪ ٢٠ ٙ‬پڑ‪٣‬ي‪٠٥٣ ٥‬طهۿ يا ام ايڍيٽ‪٥‬ري‪ٝ ٙ‬تُ‪ ٖٛ‬ذڪع ‪ ٢٠‬ټڎه ‪٠٥٣‬طه‪.‬‬
‫راه‪ٚ‬پ‪١‬ڍي ۽ اؼالل “ةاد ۾ َال تاجع ا‪٣“ ٥٣‬يۿ ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء د‪٥‬م ڄگعي‪٥‬م زاق‪ ٙ‬ڪي‪ ٙ‬ؿاگعد‬
‫ڋؽاۿ ڇڇۿ ۽ دا‪٠٥٣ ٙ٣‬طا “‪ .ٟ٣‬ام َال رايي ۾ ؼ‪١‬ڎ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء دا ؼ‪٥ٞ‬را ؿاگعد ؿا‪ ٙٝ‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬يا هڅ‪ ٟ‬ڂا‪ .‬پ‪ِ٥‬ء‬
‫ٿ‪ ٙ‬ت‪ ٢‬اُ‪٣‬ي ؿاگعد کڻي ام دهر دا ڋ‪٣ ٢٠٥‬ذ‪ٟ‬ۿ دڐ‪ ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء د‪ ٥‬دڳ ۾ ‪٠‬ا‪ٝ‬ياچار ‪٠٥٣‬طه ‪!٥٣‬‬
‫ؼ‪١‬ڎ دي ؿاگعدم دي صظ‪ٝ‬ت ۾ ‪٥ٝ‬م کي ٔ٘ه ايتعه َعض ڪعڻ‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٢‬يارهۿ ڇ‪٠‬ڍي دي زهر تي ڄگعي‬
‫زاق‪ ٙ‬ڪعي ؼگ‪٤‬ذي ڂي‪ .‬ڇ‪٠‬ڍي دي زهر تي ‪٥٠‬ڪعي ة‪ ٢‬زاق‪ ٙ‬ڪعي ؼگ‪٤‬ذي ڂي‪ .‬پع ڇ‪٠‬ڍي دي زهر تي‬
‫ز‪٠‬طگيَء ۾ ٗطل ٗطل تي اي‪١‬طڈ چٽا ٿيٽي‪ ٟ‬۾ ڪڐ‪ ٟ٣‬ة‪ ٢‬ڪا‪ٝ‬ياةي زاق‪ ٙ‬ڪعي ‪ ٢٠‬ڂي ؼگ‪٤‬ذي‪ .‬اڈ‪٥‬ڪي دهر‬
‫دي ؼ‪١‬ڎي ؿاگعد کي ا‪ ٥٣‬ټڎي ؿايط اچعج ‪ ٢٠‬ڂي‪١‬طه‪ .‬ت‪ ٢‬د‪٠‬يا دي اڪحع ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽي‪ ٟ‬۽ ‪ٛٝ‬ڪ‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎ‬
‫ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽي دي ڄگعي‪ ٟ‬کي ٗت‪٥‬ك ڪعڻ کام ا‪٠‬ڪار ڪعي ڋڐي‪٣“ ٥‬ي‪َ .‬غت کام ‪ٝ‬ڃي ڪاة‪ ٢‬ده‪ٚ‬ت ‪٣“ ٢٠‬ي‪.‬‬
‫‪٥ٝ‬م کي ؼضت ار‪ٝ‬ام ؼام ‪ٚ‬کڻ‪ ٥‬پ‪٥‬ي ڂ‪٥‬ۿ ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ دي ؼاڊۿ ؼ‪١‬ڎ دي ٌَ‪ٞ‬ت ۽ ؼ‪١‬ڎ دي تاريش د‪ ٥‬ؼپ کام‬
‫هڇه دؿ‪ ٟٞ‬ؼ‪١‬ڎ د‪ ٥‬اڈ‪٥‬ڪ‪ ٥‬ؿاگعد “‪٣‬ي (‪ٝ‬ام ا‪ ٟ٤٠‬ؿاگعدم کام ‪ُٝ‬أيَء د‪ ٥‬و‪ٛ‬تگار “‪٣‬يامۿ ديڪي پاڻ‬
‫پت‪٥‬ڈي‪١‬طا “‪ٟ٣‬ۿ ۽ ‪٥٠‬ر ‪٠‬چ‪٥‬ئي ا‪ٝ‬تسا‪ ٟ٠‬د‪٥‬م تياري‪٥‬م ڪ‪١‬طا “‪.)ٟ٣‬‬
‫‪ 2 0‬د‪٥١‬ري ‪0975‬ع‬
‫ظٍڌ جي ظڌرٌسڙ خانت‬
‫‛ؼ‪١‬ڎ دي زا‪ٚ‬ت ؼڎري ر‪٣‬ي “‪٣‬يۿ ةاةال‪‚.‬‬

‫‛اال!‚‬
‫‛‪٣‬ائ‪ ٥‬ةاةال‪‚.‬‬
‫‛رؿ‪٥‬ت کام ؼ‪٥‬اِء ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬دا ڪ‪ ٜ‬ڂيڻ ‪ٚ‬ڳا “‪ ٟ٣‬ڋا܁‚‬
‫‛اه‪ !٥٣‬رؿ‪٥‬ت دي ڳا‪٠ ٢٤ٚ‬ا‪٣‬ي ةاةال‪‚.‬‬
‫‛ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ڋادي ڳا‪٣“ ٢٤ٚ‬ي܁‚‬
‫‛ڇه‪ ٟ٣‬دي ڳا‪٣“ ٢٤ٚ‬ي‪ .‬ؼ‪١‬ڎ ۾ ڇه‪ ٟ٣‬د‪ ٥‬تُطاد گ‪٤‬ٽذي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪‚.‬‬
‫‛اال!‚‬
‫‛‪٣‬ائ‪ ٥‬ةاةال‪0973 .‬ع ۾ ټار‪ ٟ٣‬ؼ‪ ٥‬ټاهي‪ ٢٤‬ص‪٥‬م ڂيا ‪٣‬ئا‪0974 .‬ع ۾ ٔ٘ه ټار‪ ٟ٣‬ؼ‪ ٥‬چ‪٥‬ڇ‪ ٟ٣‬ص‪٥‬م ڂيا‬
‫“‪ .ٟ٣‬يڪا ؼارا اَٺ ص‪٥‬م گ‪٤‬ٽ ڂيا “‪ٟ٣‬ۿ ةاةال‪‚.‬‬
‫‛ها‪ ٢٣‬ها‪‚.٢٣‬‬
‫‛‪0973‬ع ۾ ټار‪ ٟ٣‬ؼ‪ ٥‬ٽي‪ ٢٤‬ص‪٠٥‬ي ز‪ٞ‬ال ڪيا هيا‪ .‬۽ ‪0974‬ع ۾ ٔ٘ه ټار‪ ٟ٣‬ؼ‪ ٥‬اڻٽي‪ ٢٤‬ص‪٠٥‬ي ز‪ٞ‬ال‬
‫ڪيا هيا‪ .‬ڂي “‪٣‬ي ‪ ٢٠‬ڇه‪ ٟ٣‬۾ گ‪٤‬ٽتائي܁‚‬
‫‛ةعاةعۿ ةعاةع‪‚.‬‬
‫‛ټڎ‪٠‬طه هڀ ‪ٝ‬اٺڑي ڪعي ةاةال‪0973 .‬ع ۾ اڻٽي‪٣ ٢٤‬غار اٺ ؼ‪ ٥‬پ‪١‬ذ‪٠٥‬ذا‪ ٢٣‬ڇه‪ ٢٣‬ا‪ ٟٝ‬۾ رص‪١‬ي هد‪٤‬ڻ‬
‫دا ڂيا‪ .‬۽ ا‪٠‬ذي ٿيٽ ۾ ‪0974‬ع ۾ ا‪ ٟٝ‬۾ رص‪١‬ي هد‪٤‬ڻ دا ڇه‪٘ٔ ٢٣‬ه اڻٽي‪٣ ٢٤‬غار ټ‪ ٢‬ؼ‪ ٥‬ټا‪٣‬تع ڂيا‪‚.‬‬
‫‛ة‪ٛ‬ي! ايتعا گ‪٤‬ٽ!‚‬
‫‛ةاةال ؼائي‪ٟ‬ۿ ‪0973‬ع ۾ َك‪ٞ‬ت دريَء دا ڋ‪٤‬ا‪٥٠‬ي ڇه‪ ٢٣‬ڂيا‪ .‬ام دي ٿيٽ ۾ۿ ‪0974‬ع ۾‬
‫َك‪ٞ‬تطريَء دا ٔ٘ه ايڪا‪٥٠‬ي ڇه‪ ٢٣‬ڂيا‪‚.‬‬
‫‛يڪا ؼارا پ‪١‬خ ڇه‪ ٢٣‬گ‪٤‬ٽ!‚‬
‫‛ٔؽادم دي تُطاد ۾ ة‪ ٢‬ڪ‪ٞ‬ي “ئي “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛اال!‚‬
‫‛‪٣‬ائ‪ ٥‬ةاةال‪0973 .‬ع ۾ ‪٣‬ڪ ‪٣‬غار ‪٣‬ڪ ؼ‪ ٥‬ايڪا اؼي ٔؽاد ڂيا‪ .‬۽ ام دي ٿيٽ ۾ ‪0974‬ع ۾ ٔؽاد‬
‫دا ‪٣‬ڪ ‪٣‬غار ‪٣‬ڪ ؼ‪ ٥‬هي‪ ٢٤‬ڇه‪ ٢٣‬ڂيا‪‚.‬‬
‫‛ها‪ ٢٣‬ؼائي‪ٟ‬ۿ ها‪‚.٢٣‬‬
‫‛ةاةالۿ ةػ ؼ‪ٞ‬ذ‪ ٢٤‬ت‪ٝ ٢‬ذ‪َ٥ٞ‬ي وعح زا‪ٚ‬ت ؼڎري ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪0973 .‬ع ۾ ڪ‪ ٙ‬ڋ‪٤‬ا اؼي ‪٣‬غار چار‬
‫ؼ‪ ٥‬پ‪١‬ذا‪٥٠‬ي (‪ )86495‬ڇه‪ ٢٣‬ڂيا ‪٣‬ئاۿ ۽ ام دي ٿيٽ ۾ ‪0974‬ع ۾ ڪ‪ ٙ‬ټياؼي ‪٣‬غار ٽي ؼ‪ ٥‬ؼتع‬
‫(‪ )82371‬ڇه‪ ٢٣‬ڂيا‪‚.‬‬
‫‪٣‬غارم ۾ ڂ‪ ٥‬ڳا‪٤ٚ‬ائي‪ ٟ‬ت‪١٤١ٝ ٢‬ذ‪١٣ ٥‬ياُء ڂ‪ ٥‬ڦاٽي‪ .‬ؼ‪٥‬م ۾ ڳا‪٤ٚ‬اِء‪‚.‬‬

‫‛ڄڈي‪ ٟ‬ڋ‪ ٥‬ڂ‪ ٥‬ةاةال‪ .‬ؼ‪٥‬م د‪ ٥‬زؽاب ‪ ٟ٣‬ريت “‪٣‬يۿ ت‪0973 ٢‬ع ۾ ؼ‪١‬ڎ ۾ رهزا‪ ٥٠‬ټ‪ ٢‬ؼ‪ ٥‬پ‪١‬ذٽي‪٢٤‬‬
‫ڇه‪ ٢٣‬ڂي‪١‬طا ‪٣‬ئا‪0974 .‬ع ۾ پ‪ٚ٥‬يػ دي زةعدؼت ڪارڪعدگيَء ؼتب ڇه‪ ٢٣‬گ‪٤‬ٽذي هڅي ټ‪ ٢‬ؼ‪٥‬‬
‫پ‪١‬ذ‪٥‬ي‪ ٢٤‬ڇه‪ ٢٣‬رهزا‪ ٥٠‬دي ا‪٠‬گ تي ةيٺا “‪‚.ٟ٣‬‬
‫‛ټ‪ ٢‬ؼ‪ ٥‬پ‪١‬ذ‪٥‬ي‪)225( ٢٤‬ڇه‪ ٢٣‬رهزا‪‚!٥٠‬‬
‫‛ا‪٣‬ي ا‪٠‬گ اکع پ‪ٚ٥‬يػ کاتي ًا‪٣‬ع ڪيا “‪‚.ٟ٣‬‬
‫‛ ا‪ ٟ٤٠‬ڇه‪ ٟ٣‬۽ هاردات‪ ٟ‬د‪ ٥‬زؽاب ڪ‪٤‬ڑي کاتي ۾ ؿا‪ ٙٝ‬ڪي‪ ٥‬هي‪١‬طهۿ د‪ ٟ‬دي ةاري ۾ڪڐ‪ ٟ٣‬ة‪٢‬‬
‫پ‪ٚ٥‬يػ ڂاڻي تي رپ‪٥‬رټ ‪ٚ ٢٠‬کائي هي‪١‬طي “‪٣‬ي܁‚‬
‫‛ام ڳا‪ ٢٤ٚ‬کي اتيئي ڋپع ڪعي ڋڐۿ ةاةال‪‚.‬‬
‫‛ ڋپع هري ڪيئ‪ ٟ‬ڪعيام‪ .‬ؼ‪١‬ڎ دا اڅه اڅ ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬ڂاڻ‪ ٟ‬تي هڅي رپ‪٥‬رټ ‪ٚ‬کائڻ کام ڪيٽائي‪١‬طا‬
‫“‪ .ٟ٣‬ام ‪ٚ‬ساظ کامۿ ‪١٤١ٝ‬ذي زؽاب ‪٥ٝ‬دب ؼ‪١‬ڎ ۾ رهزا‪ ٥٠‬چار ؼ‪ ٥‬پ‪١‬ذا‪ ٢٣‬ڇه‪ ٢٣‬ڂي ر‪٣‬يا “‪‚.ٟ٣‬‬
‫‛‪ٝ‬ذ‪َ٥ٞ‬ي وعح زا‪ٚ‬ت ؼڎري ر‪٣‬ي “‪٣‬يۿ ةاةال‪ ‚.‬‬
‫‪ٔ 6‬يتعهري ‪0975‬ع‬
‫ةو ڌىاڪّ‬
‫ص‪ٕٛ‬اِء راؿطي‪ ٟ‬دي ؿ‪٤‬ادت کام هٺيۿ ة‪١‬گالديؾ دي ٺ‪٤‬ڻ تائي‪ٟ‬ۿ اؼام دي ؼ‪٥ٞ‬ري تاريش رت‬
‫ؼام ‪ٚ‬کي‪٣“ ٙ‬ي‪ .‬اٗتطار دي ‪١ٝ‬ت٘‪ٛ‬يَء ةاةت اؼام دي تاريش ۾ د‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬ةاب د‪ ٥‬امأ‪ ٥‬ڂي‪٣“ ٥‬يۿ ؼ‪٥‬‬
‫ةاب ةيگ‪١‬ا‪ ٟ٣‬دي ص‪٥‬م د‪ ٥‬ا‪ٝ‬ي‪٣“ ٟ‬ي‪ .‬ا‪٣‬ا اؼام دي تاريش “‪٣‬ي‪ .‬ا‪٥٣‬ئي اؼام د‪ ٥‬هرج‪٣“ ٥‬ي‪ .‬اؼي‪ٟ‬‬
‫‪ٞ٣‬يـ‪ ٢‬کام د‪٥٤ٞ‬ريت دي ٗت‪ ٙ‬۾ هاؼىيطار ر‪٣‬يا “‪٣‬ي‪٥‬م‪.‬‬
‫زيات ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط صام ؿيعپائ‪ ٥‬دي ‪٥ٝ‬ت کي ؼياؼي ٗت‪ ٙ‬چئيۿ ٽاري ‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬ؼگ‪٤‬ذي‪ .‬پـاهر‬
‫ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء دي تاريش هاري ؿُتي ۾ ؼ‪١‬طس ٗت‪ٙ‬ۿ اتٕاق ‪٠‬ا‪٣‬ي‪ .‬تاريش پاڻ کي اڂالي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ؿيعپائ‪٥‬‬
‫دي ‪٥ٝ‬ت ۾ َال‪ٝ‬تي اؿارا “‪ .ٟ٣‬ؼ‪١‬طس ‪٥ٝ‬ت اؼام دي تاريش دي ارت٘ا ۽ اهؼع ۾ ‪٣‬ڪ ص‪٠٥‬ي ةاب د‪٥‬‬
‫امأ‪ ٥‬ڪي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫اڈ‪٥‬ڪ‪ ٥‬ڪا‪ٝ ٜٚ‬ام راه‪ٚ‬پ‪١‬ڍي ‪ٝ‬ام ‪ٚ‬کي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪٣ .‬ي ڪا‪ ٜٚ‬ديؽتائي‪ ٟ‬ڋپذي اه‪٣‬ام دي‬
‫‪٣‬ڃ‪ ٟ‬۾ اي‪١‬طهۿ تيؽتائي‪ ٟ‬ڪذ‪ ٢٤‬گعٔتاري‪٥‬م َ‪ ٙٞ‬۾ اچي چڪي‪٥‬م ‪٠٥٣‬طي‪٥‬م‪ٗ .‬ات‪ ٟٛ‬کي َتعت‪١‬اڋ ؼغا‬
‫ڇيڻ د‪ٝ ٥‬ىا‪ٚ‬ت‪ ٥‬زهر هٺي هي‪٠٥٣ ٥‬طه‪ .‬پڌا ڳاڋا د‪ ٥‬ؼ‪ٛ‬ؽ‪ ٥ٛ‬داري ‪٠٥٣‬طه‪ .‬پعۿ د‪٥٤ٞ‬ريت کي پ‪٤‬ت‪٘٠ ٙ‬كام‬
‫دي تالٔي ڂي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طي‪.‬‬
‫ة‪ ٜ‬ڦاٽڻ هاري هاُٗي ۾ ‪٣‬ڪ ‪٥٠‬د‪٥‬ام ؿاگعد ټ‪٤١‬ي اکي‪ ٟ‬د‪٥٠ ٥‬ر هڅائي هيٺ‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ام ‪٥٠‬د‪٥‬ام دي‬
‫ٿيڻ د‪٣ ٥‬يَء د‪٥ّ ٥ٛٞ‬ر و‪ٛ‬ب “‪٣‬يۿ ‛اؼام ڪ‪٤‬ڑه ڇه‪ ٢٣‬ڪي‪٣“ ٥‬يۿ د‪ ٥‬اؼام کي ة‪ ٟٞ‬ؼام ‪ٝ‬اري‪ ٥‬پي‪٥‬‬
‫هڅي‪ .‬ديڪڐ‪ ٟ٣‬ڪ‪ ٟ٤١‬کي زڪ‪ٝ٥‬ت ؼام دؿ‪١ٞ‬ي “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬ا‪ ٥٣‬زڪ‪ٝ٥‬ت ؼام ‪٘ٝ‬اة‪ ٥ٛ‬ڪعيۿ اؼام‬
‫کي ت‪ ٢‬هڂ ۾ ‪ٝ ٢٠‬اري‪‚.‬‬
‫‪٠‬اةي‪١‬ي ٿاُء دي ٿيڻ پ‪١٤١‬ذي د‪ٛٞ‬ي ۾ ‪٘ٝ‬اة‪ٛ‬ي د‪ٕٚ ٥‬ي ڪتب “‪٠‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ا‪ٕٚ ٥٣‬ي ‪١٤١ٝ‬ذي ذ‪ ٟ٣‬۾‬
‫ټعي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪١٤١ٝ .‬ذي ‪٠‬اٗف راِء ‪٥ٝ‬دبۿ ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬زڪ‪ٝ٥‬ت ؼام ٽ‪ٗ ٟ‬ؽ‪ٝ ٟٞ‬امۿ ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪٣ ٢‬ڪ‬
‫ٗؽ‪ ٜ‬د‪٘ٝ ٥‬اة‪ ٥ٛ‬ڪعي ؼگ‪٤‬ذي ڂ‪ .٥‬دهةطه ‪٘ٝ‬اة‪٥ٛ‬ۿ گ‪٥‬ريال د‪١‬گۿ يا چ‪٠٥‬ڍم ۾ چٽا ٿيٽي‪ .‬ة‪ ٟٞ‬دا څ‪ٝ‬اڪا‬
‫ڪ‪١‬طڈ تضعيتڪارم ۾ ايتعي ڂ‪٥‬ل ڪ‪٤٠٥‬ي د‪ ٥‬زڪ‪ٝ٥‬ت ؼام دهةطه ‪٘ٝ‬اة‪ ٥ٛ‬ڪعي ؼگ‪ .ٟ٤‬گ‪٥‬ريال‬
‫د‪١‬گ ۾ ڪا‪ٝ‬ياةيَء د‪ ٥‬داره ‪ٝ‬طار َ‪٥‬ال دي ؼاپ تي ‪١ٝ‬سكع ‪٠٥٣‬طه “‪٣‬ي‪ .‬تضعيتڪارم کي َ‪٥‬ال د‪٥‬‬
‫ؼاپ زاق‪ ٙ‬ڪ‪٤٠٥‬ي‪ .‬اٽ‪١ٛ‬طهۿ ؼ‪١‬طم تضعيتڪاري‪ ٟ‬ؼتب َ‪٥‬ال دي دك ۾ ‪ ٟ١٣‬الِء ‪٘ٔ ٢٠‬ه ‪ٕ٠‬عتۿ پع‬
‫ا‪٠‬ت٘ال د‪ ٥‬دظة‪ ٥‬پڻ داڳي اڂي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ةاٗي ر‪٣‬ي ‪0976‬ع هاري‪ ٟ‬چ‪٠٥‬ڍم دي ڳا‪ ٢٤ٚ‬ؼ‪ ٥‬ؼائي‪ٟ‬ۿ‬
‫تضعيتڪارم کي ديڪڐ‪ ٟ٣‬اي‪١‬طڈ چ‪٠٥‬ڍم ۾ تع ديتعي ڪا‪ٝ‬ياةيَء دي ة‪ ٢‬ا‪ٝ‬يط ‪٣‬ذي ‪٣‬اۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء‬
‫ديڪع ة‪ ٟٞ‬دا څ‪ٝ‬اڪا ڪعڻ ۽ ةيگ‪١‬ا‪ ٟ٣‬کي ‪ٝ‬ارڻ ةطرام چ‪٠٥‬ڍم دي تياريَء ۾ ‪ٚ‬ڳي هڅ‪٣ ٟ‬ا‪٥٣ .‬مَء‬
‫ة‪ ٢‬چ‪٠٥‬ڍم ۾ هڅي ڪيتعه هٗت ةچي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ا‪ ٥٣‬ئي ڪ‪ ٥‬ؼاك ک‪ !٢٠ ٟ‬ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ؼ‪٥‬اك ڂ‪ ٥‬اڂيۿ ت‪ ٢‬ا‪٣‬ي ة‪ ٟٞ‬دا‬
‫څ‪ٝ‬اڪا ةي‪٘ٞ‬كط “‪ٟ٣‬܁‬
‫ة‪ ٟٞ‬دي څ‪ٝ‬اڪ‪ ٟ‬د‪ً ٥‬ا‪٣‬عي ‪٘ٝ‬كط ٔ٘ه ‪٣‬ڪ “‪٣‬ي‪ -‬د‪٥٤ٞ‬ريت د‪ ٥‬ا‪٠‬ت!‬
‫‪١٠‬ڏي ک‪١‬ڍ دي َال ‪ٝ‬اڻ‪َ٥٤‬ء اٗتطارۿ ۽ ؼياؼت دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ۾ گ‪٤‬ڻ‪ ٥‬ڪذ‪ ٢٤‬ؼٺ‪٣“ ٥‬ي‪ ٟ٣ .‬ڪڐ‪ ٟ٣‬ة‪٢‬‬
‫ؼک د‪ ٥‬ؼا‪ ٢٠ ٢٣‬ک‪١‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ ٥٣ .‬هيچاره ايتعه ت‪ ٢‬اټ‪٥‬د‪٣“ ٢٤‬يۿ د‪ ٥‬اٗتكادي ةعتعيَء الِء گعه‪ ٟ٣‬دي‬
‫ڋڪتاڻ ۾ هچڑيۿ ‪ٝ‬ع‪٠‬طه ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي پع پ‪١٤١‬ذي ةي‪٘ٞ‬كط ‪٥ٝ‬ت کي ؿ‪٤‬ادت د‪ ٥‬درد‪ ٥‬ڇي‪١‬طه ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫هي‪٤‬ي‪ ٟ‬قطي ة‪١٠ ٢‬ڏي ک‪١‬ڍ دي ‪ٝ‬اڻ‪َ٥٤‬ء الِء ڋ‪٥‬ٽڪاري دي قطي جاةت ڂي ‪ ٢٠‬ؼگ‪٤‬ي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ٔ 02‬يتعهري ‪0975‬ع‬
‫ايّب ران جّ صالخڪار‬
‫ڪا‪٣ ٢٤ٚ‬ڪڑي قازب ؼام ‪ٝ‬الٗات ڂي ديڪ‪ ٥‬اي‪٥‬ب صام کي ت‪ٞ‬ال هيذ‪ ٥٤‬ر‪٣‬ي چڪ‪.٥٣ ٥‬‬
‫اي‪٥‬ب صام دي ؼارا‪ ٢٣‬دا چڋ پئي ٿعيائي‪ .ٟ‬هڇي چـڪي ؼام اي‪٥‬ب صام تائي‪ ٟ‬پ‪١٤١‬ذي رؼائيَء د‪٥‬‬
‫ذڪع پئي ڪيائي‪ .ٟ‬اي‪٥‬ب صام الِء ةيسط ازتعال ‪٥٣‬سۿ ت‪١٤١‬ڪعي ؼ‪١‬طس ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ةطرام ٔي‪ٛ‬ڍ ‪ٝ‬ارؿ‪ٙ‬‬
‫دي ز‪٥‬ا‪ٚ‬ي ؼام ‪ ٟ٣‬دي ةاري ۾ پئي ڳا‪٤ٚ‬ايائي‪.ٟ‬‬
‫چيائي‪ٟ‬ۿ ‛ٔي‪ٛ‬ڍ ‪ٝ‬ارؿ‪١٤١ٝ ٙ‬ذي‪ ٟ‬قالز‪ ٟ‬کي اُڋاتعه ‪ ٢٠‬هٺ‪١‬طه ‪١٤١ٝ .٥٣‬ذي‪ ٟ‬قالز‪ ٟ‬۽ ‪ٝ‬ـ‪٥‬رم تي‬
‫ّ‪٥‬ر ڪ‪١‬طه ‪٥٣‬ۿ هيچار ڪ‪١‬طه ‪‚٥٣‬‬
‫اؼي‪ٝ ٟ‬اٺڑي ڪعي ‪ ٟ٣‬دي ‪ ٟ٤١ٝ‬۾ ڇؼي ر‪٣‬يا ‪٣‬ئاؼي‪ ٥٣ .ٟ‬ڳا‪٤ٚ‬ائي ر‪٣‬ي‪٥٣ ٥‬ۿ ۽ زامعي‪ ٟ‬کي‬
‫‪ٝ‬تاجع ڪعڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ ڪعي ر‪٣‬ي‪.٥٣ ٥‬‬
‫‪ ٟ٣‬چي‪٥‬ۿ ‛ٔي‪ٛ‬ڍ ‪ٝ‬ارؿ‪٥ٝ ٙ‬م کي ټي‪ ٟ‬قالزڪارم ۽ َ‪ٛٞ‬ي دي ‪ٝ‬الز‪ ٟٝ‬ها‪٠‬گع ڋ‪١‬ڍ ‪ ٢٠‬ڪڏ‪٠‬طه ‪.٥٣‬‬
‫پع أؽ‪٥‬سۿ د‪ٔ ٥‬ي‪ٛ‬ڍ ‪ٝ‬ارؿ‪ ٙ‬پ‪٥‬ي‪ ٟ‬ڇي‪ ٟ٤١‬۾ ‪١٤١ٝ‬ذي‪ ٟ‬قالز‪ ٟ‬تي َ‪ ٢٠ ٙٞ‬ڪي‪٥‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ؼ‪١‬طس‬
‫زهاك “ي‪٥‬ۿ ۽ کيػ زڪ‪ٝ٥‬ت تام ‪٣‬ځ کڻڻ‪ ٥‬پي‪‚.٥‬‬
‫ڪ‪ ٟ٤١‬پڌيػۿ ‛اي‪٥‬ب صام ‪ٝ‬عز‪٥‬ل کي ڪ‪٤‬ڑي‪٥‬م قالز‪٥‬م ڇ‪٠‬ي‪٥‬م ‪٣‬ي‪ِ٢‬ء܁‚‬
‫هراڻيائي‪ٟ‬ۿ ‛‪٥ٝ‬م ؼت اٺ ؼاك ٔي‪ٛ‬ڍ ‪ٝ‬ارؿ‪ ٙ‬ؼام ڪ‪ ٜ‬ڪي‪ .٥‬تاؿڪ‪١‬ط هاري ‪ُٝ‬ا‪ٛٝ‬ي کام پ‪ِ٥‬ء ٿٽ‪٥‬‬
‫قازب دڐ‪ٔ ٟ٣‬ي‪ٛ‬ڍ ‪ٝ‬ارؿ‪ ٙ‬د‪ٝ ٥‬ضا‪ ٓٚ‬ڂي پي‪٥‬ۿ تڐ‪ ٟ٣‬کام ٔي‪ٛ‬ڍ ‪ٝ‬ارؿ‪ ٙ‬دي َعهج د‪ ٥‬زهاك ؿعهع ڂي‪.٥‬‬
‫پعۿ ديڪڐ‪١٤١ٝ ٟ٣‬ذي “صعي قالز‪ ٟ‬تي َ‪ ٙٞ‬ڪعي ‪٣‬اۿ ت‪ ٢‬ؿايط ايتعه د‪ٛ‬ط ؼ‪١‬طس زهاك ‪ ٢٠‬اچي‬
‫‪٣‬ا‪‚.‬‬
‫ڪ‪ ٟ٤١‬هرائي پڌيػۿ ‛اي‪٥‬ب صام کي ت‪ ٥‬ڪ‪٤‬ڑي‪٥‬م “صعي قالز‪٥‬م ڇ‪٠‬ي‪٥‬م ‪٣‬ي‪٥‬م܁‚‬
‫د‪٥‬اب ڇ‪٠‬ائي‪ٟ‬ۿ ‛‪0968‬ع ۾ ‪٥ ٝ‬م ٔي‪ٛ‬ڍ ‪ٝ‬ارؿ‪ ٙ‬کي چي‪ ٥‬ت‪٥َ ٢‬ال ٔي ا‪ٚ‬ساك اه‪٣‬ام دي صالف “‪٣‬يۿ پع‬
‫َ‪٥‬ال کي پ‪١٤١‬ذي وعف ڦيعائي هٺڻ ‪ٝ‬ـڪ‪ ٙ‬ڪ‪ ٜ‬ڪ‪٤٠٥‬ي‪ .‬اهك ت‪ ٢‬ت‪٣٥‬ام ‪٣‬ځ ؼام اڻي‪ ٙ‬کاڅيَء ‪ٝ‬ام‬
‫ٺ‪٤‬ي‪ ٙ‬ؼ‪٥ٛ‬ار ٗ‪ٞ‬يف کي پاڪؽتام د‪ٝ٥ٗ ٥‬ي ‪ٚ‬تاس ‪٘ٝ‬عر ڪعي‪ .٥‬۽ “رڄر ڪعي ڋڐي‪ ٥‬ت‪ ٢‬ڪ‪٥‬ة‪٢‬‬
‫پاڪؽتا‪٠‬ي ديڪ‪ ٥‬کاڅيَء دي ؼ‪٥ٛ‬ار ٗ‪ٞ‬يف ۾ ‪٠٥٣ ٢٠‬طهۿ ت‪٣٥‬ام ؼام ‪ٛٝ‬ي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طه‪ .‬ا‪٣‬ڑي وعح‬
‫ت‪٣٥‬ي‪ٝ ٟ‬اڻ‪ ٟ٤‬دي دك کٽي هٺ‪١‬طا‪ .‬ټي‪ ٥‬ت‪٢‬ۿ اؼال‪ٝ‬ي رهايت‪ٝ ٟ‬ىاةٖ ديڪ‪ ٥‬ؿضف ٗ‪٥‬ل د‪ ٥‬ؼپ‪ ٢٤‬ؼاالر‬
‫‪٠٥٣‬طه “‪٣‬يۿ ؼ‪ ٥‬ؿضف ٗ‪٥‬ل د‪ ٥‬پيؾ ا‪ٝ‬ال ة‪٠٥٣ ٢‬طه “‪٣‬ي‪٥ٝ .‬م ٔي‪ٛ‬ڍ ‪ٝ‬ارؿ‪ ٙ‬کي قالح ڇ‪٠‬ي ت‪ ٢‬ت‪٣٥‬ي‪ٟ‬‬
‫گ‪٤‬ٽ ۾ گ‪٤‬ٽ د‪ُٞ‬ي دي ‪ٞ٠‬از ۾ پيؾ ا‪ٝ‬ال ڂي‪٥‬ۿ ۽ ال‪٥٣‬ر هاري ؿا‪٣‬ي ‪ٝ‬ؽذط ۾ ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬کي ‪ٞ٠‬از پڑ‪٣‬ائڻ‬
‫ؿعهع ڪعي‪ .٥‬ٽئي‪ ٟ‬قالح ۾ ‪٥ٝ‬م ٔي‪ٛ‬ڍ ‪ٝ‬ارؿ‪ ٙ‬کي چي‪ ٥‬ت‪ ٢‬اه‪٣‬ي‪ ٟ‬پ‪١٤١‬ذي ؼ‪٥ٞ‬ري ًا‪٣‬عي ‪ٛٝ‬ڪيت‬
‫ٗ‪٥‬ل دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي هٗٓ ڪعي ڋڐي‪ .٥‬ا‪ ٟ٤٠‬ٽ‪ ٟ‬قالز‪ ٟ‬تي َ‪ ٙٞ‬ڪعڻ کام پ‪ِ٥‬ءۿ ٗ‪٥‬ل اه‪٣‬ام کي ص‪ٕٛ‬اِء‬
‫راؿطي‪ ٟ‬د‪ُٝ ٥‬ت٘ط ؼ‪ٞ‬ذ‪١٤‬طي‪ .‬۽ ؼ‪٥ٞ‬ري ‪ٝ‬ضا‪ٕٚ‬ت ‪٣‬ڪطل ‪٥ٝ‬أ٘ت ۾ ةط‪ٚ‬ذي هي‪١‬طي‪٥ٝ .‬م ٔي‪ٛ‬ڍ ‪ٝ‬ارؿ‪ٙ‬‬
‫کي ڇاچه ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬اي‪ ٥‬ت‪٥َ ٢‬ال کي ‪ٝ‬ڊ دي هار ها‪٠‬گع هرائڻ ڇائي ‪٣‬ځ د‪ ٥‬ڪ‪٣“ ٜ‬ي‪ .‬ةػ رڳ‪ ٥‬اه‪٣‬ي‪ٟ‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذي‪ ٟ‬ا‪ ٟ٤٠‬ٽ‪ ٟ‬قالز‪ ٟ‬تي َ‪ ٙٞ‬ڪعي‪٥‬ۿ پع أؽ‪٥‬سۿ ٔي‪ٛ‬ڍ ‪ٝ‬ارؿ‪١٤١ٝ ٙ‬ذي‪“ ٟ‬صعي قالز‪ ٟ‬تي َ‪ٙٞ‬‬
‫‪ ٢٠‬ڪي‪٥َ .٥‬ال ‪ ٟ٣‬د‪ ٥‬دؿ‪ ٟٞ‬ڂي پي‪٥‬ۿ ۽ ٿٽي قازب ٔي‪ٛ‬ڍ ‪ٝ‬ارؿ‪ ٙ‬دي زڪ‪ٝ٥‬ت د‪ ٥‬تعه ڪڏي ڋڐي‪‚.٥‬‬
‫ڪذ‪ ٢٤‬ديع تائي‪ ٟ‬اي‪٥‬ب صام دي زهاك د‪ ٥‬أؽ‪٥‬س ڪعڻ کام پ‪ِ٥‬ء ‪ ٟ٣‬پڌي‪٥‬ۿ ‛يارۿ ت‪٣٥‬ام ‪١ٝ‬ذ‪٤‬ام‬
‫ڪ‪ ٥‬قسأيۿ يا اديب ت‪٣“ ٢٠ ٢‬ي ‪٢٠‬܁ ‪ٝ‬تام ‪١٤١ٝ‬ذي ةاري ۾ ڪذ‪ ٢٤‬ڋپعائي ڋڐي‪‚!٥‬‬
‫‪ٝ 6‬ئي ‪0975‬ع‬
‫ويٽٍاىيً جي فتح‬
‫ٽي‪٥‬م ؼاك “‪ٝ‬عيڪا دي ص‪٠٥‬ض‪٥‬ار د‪١‬گي ټيڑي ۽ ‪٥٣‬ائي د‪٤‬ازم دڐ‪ ٟ٣‬ت‪٥‬ائي ڂي ٗ‪٥‬ل پعؼت ٔ‪٥‬د‪ٟ‬‬
‫تي ة‪ٟٞ‬ۿ ةارهد ۽ ةا‪ ٢٣‬د‪ٝ ٥‬ي‪ ٟ٤١‬هؼاي‪٥٣ ٥‬ۿ تڐ‪٥ٝ ٟ٣‬م پ‪١٤١‬ذي ڪ‪ٝ ٟ٤١‬ن‪٥ٞ‬م ۾ ڪڃي ‪ٚ‬کي‪٥٣ ٥‬ۿ ت‪٢‬‬
‫ٗ‪ٝ٥‬ي “زاديَء دا هيٽ‪١‬ا‪ٝ‬ي د‪٥‬څا پ‪١٤١‬ذيَء ۽ ؼا‪ٝ‬عادي‪ ٟ‬دي ت٘طيع دا ڪاتب “‪ ٟ١٣ .ٟ٣‬پ‪١٤١‬ذيَء‬
‫ت٘طيع ۾ ٔتر ۽ ڪا‪ٝ‬عا‪٠‬ي ‪ٚ‬کي ڋڐي “‪٣‬يۿ ۽ ؼا‪ٝ‬عادي‪ ٟ‬دي ‪٠‬كيب ۾ ذ‪ٚ‬تۿ ص‪٥‬اريۿ ۽ َتعت‪١‬اڋ‬
‫ؿڪؽت!‬
‫گظري‪ٕ٣ ٙ‬تيۿ “‪ٝ‬عيڪي ڇاچا ةڌڑا ڂي هيٽ‪١‬ال ‪ٝ‬ام ‪٠‬ڪتا‪ .‬پ‪١٤١‬ذا ڋاه‪٠‬ذا‪٣ ٢٣‬غار ٔ‪٥‬دي ‪ٝ‬ارائڻ‬
‫کام پ‪ِ٥‬ءۿ ‪ ٥٣‬ؼائيگام ‪ٝ‬ام دڐ‪ ٟ٣‬پيع ‪ٝ‬ڃي تي رکي ٿڳاۿ تڐ‪ ٟ٣‬پ‪١٤١‬ذي پٺيام ٔ‪٥‬دي ٽ‪٥‬پالۿ ال‪٠‬گ ة‪٥‬ټۿ‬
‫د‪٥‬راب ۽ چڏي‪ ٟ‬دا ا‪٠‬تار ڋڐي ٿڳا! د‪٠‬يا دي ؼ‪٥ٞ‬ري تاريش ۾ اځ تائي‪ٟ‬ۿ ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬ايڐي هڇي ۽ واٗت‪٥‬ر‬
‫‪ٛٝ‬ڪ ا‪٣‬ڑي وعح ؿڪؽت ‪ ٢٠‬کاڅي “‪٣‬يۿ د‪٤‬ڑي ؿڪؽت “‪ٝ‬عيڪي‪ ٟ‬هيٽ‪١‬ال ۾ کاڅي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫هيٽ‪١‬ال دي د‪١‬گ َغلۿ ارادي ۽ دظةي دي د‪١‬گ ‪٣‬ئي‪ .‬هيٽ‪١‬ال دي د‪١‬گ “زاديَء الِء رت دا‬
‫‪ٝ‬ـُ‪ ٙ‬ټارڻ دي د‪١‬گ ‪٣‬ئي‪ .‬هيٽ‪١‬ال دي د‪١‬گ ‪٥ٝ‬ت تي ‪٘ٝ‬كط دي ٔتر دي د‪١‬گ ‪٣‬ئي‪ .‬گظري‪ٕ٣ ٙ‬تي‬
‫اُ‪٣‬ا د‪١‬گۿ د‪٠‬يا الِء ‪٠‬ئ‪٥‬م ‪٠‬ياپ‪ ٥‬۽ پيْال ڋڐي صت‪ ٜ‬ڂي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫هيٽ‪١‬ال دي د‪١‬گ جاةت ڪي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪٣ ٢‬ڃيارمۿ ةارهدۿ ة‪ ٟٞ‬۽ ڄا‪ٚ‬عم دي واٗت ؼام “زاد ٗ‪ ٟٝ٥‬کي‬
‫ّالل رکي ‪٠‬ڃ‪ ٥‬ؼگ‪٤‬ذي‪ .‬هيٽ‪١‬ال ۾ ؼا‪ٝ‬عادي‪ ٟ‬دي ؿڪؽت ؼام گڐ ةي‪ ٟ‬االٗ‪٥‬ا‪ٝ‬ي داداگيعي ۽ ّ‪١‬ڍن‬
‫گعديَء د‪ ٥‬دهر صت‪ ٜ‬ڂي‪٣“ ٥‬ي‪٣ .‬ي‪١‬ئع ڪاة‪ ٢‬ؼا‪ٝ‬عادي واٗت يا ؼا‪ٝ‬عادي واٗت‪ ٟ‬دا چ‪٠‬ڏهرچي ۽ ‪١ٚ‬گ‪٤‬ا‬
‫‪١٠‬ڏي‪ ٟ‬۽ ًا‪٣‬عي وعح ڪ‪ٞ‬غهر ٗ‪ ٟٝ٥‬۽ ‪ٛٝ‬ڪ‪ ٟ‬تي ؼ‪١‬گي‪٥١‬م اُٿي‪٥‬م ڪعي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طا‪ .‬ؼ‪١‬طم “زاديَء‬
‫تي هار ڪعي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طا‪.‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذ‪٣ ٥‬يُء ڪا‪ ٜٚ‬ؿايٍ ڂيڻ تائي‪ .ٟ‬هيٽ‪١‬ال دي ةاري ۾ گ‪٤‬ڻ‪ ٥‬ڪذ‪ ٢٤‬ؿايٍ ڂي چڪ‪٠٥٣ ٥‬طهۿ ۽‬
‫‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬ڪا‪ٝ٥ٗ ٜٚ‬ي ‪ٝ‬ساذ “زاديَء دي ٔ‪٥‬د‪ ٟ‬۽ د‪٥‬څم کي ‪٥٠‬ڈي ؼالل ڪعي صت‪ ٜ‬ڂي هي‪١‬طه‪١٤١ٝ .‬ذ‪٥‬‬
‫ڪا‪ ٜٚ‬ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬پڑ‪١٣‬طڈ دي َ‪ ٜٛ‬۽ ‪ٝ٥ُٛٝ‬ات ۾ امأ‪ ٥‬ڪعي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طه‪.‬‬
‫ؼائيگام ۾ “‪ٝ‬عيڪا دي زهاك ۽ ؿڪؽت دي ةاري ۾ اصتارم ۽ د‪٠‬يا دي ريڍي‪ ٥‬اؼٽيـ‪ٟ١‬‬
‫التُ طاد صتعهم ۽ ڪ‪٤‬اڻي‪٥‬م ڇ‪٠‬ي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ا‪ ٟ٤٠‬ا‪٠‬يڪ صتعم ‪ٝ‬ام ‪٣‬ڪ صتع ‪١٤١ٝ‬ذي ذ‪ ٟ٣‬تي پڃع دي‬
‫‪ٚ‬يڪ ها‪٠‬گع ‪٘٠‬ؾ ڂي هئي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪٣‬ڪ صتع ‪ٝ‬ىاةٖۿ ٗ‪ٝ٥‬ي “زاديَء هاري‪٥‬م ٔ‪٥‬د‪٥‬م دڐ‪ ٟ٣‬ؼائيگام دي ؿ‪٤‬ع ۾ داص‪ ٙ‬ڂي‪٥‬مۿ تڐ‪ٟ٣‬‬
‫ڪذ‪٥٠ ٢٤‬د‪٥‬ام ٔ‪٥‬دي د‪٥‬څا ا‪٣‬ڑا ة‪ ٢‬ڇٺا هياۿ د‪ ٟ‬دي ةطم تي پ‪٥‬را ڪپڑا ‪٣ ٢٠‬ئاۿ ۽ ؼ‪١‬طم پيعم ۾ ٽائع دي‬
‫تعي هارا چ‪ٞ‬پ‪ ٙ‬پات‪٣ ٙ‬ئا!‬
‫ا‪٣‬ا صتع ټڎڻ ؿعط ‪٥ٝ‬م کي ‪٥٣‬چي ‪ ٢٤١ٝ‬دا پيع ياد “ياۿ د‪ ٟ‬۾ ڪعهل دي چ‪ٞ‬ڑي هاري ة‪٥‬ټ ةطرام‬
‫ٽائع دي تعي هاره ڋڳ‪ ٙ‬چ‪ٞ‬پ‪ ٙ‬پات‪٠٥٣ ٙ‬طه ‪٥ٝ .٥٣‬م کي ‪٥٣‬چي ‪ ٢٤١ٝ‬دي پ‪٥‬ؿاڋ ياد “ئي‪٥ٝ .‬م کي‬
‫‪٥٣‬چي ‪ ٢٤١ٝ‬دي ص‪٥‬راڋ ياد “ئي‪٥ٝ .‬م کي ‪٥٣‬چي ‪ ٢٤١ٝ‬دي ؼادگي ياد “ئي!‬
‫ٗ‪ٝ٥‬ي “زاديَء د‪٥‬م ٔ‪٥‬د‪٥‬م دڐ‪“ ٟ٣‬زاديَء ۽ ٔتر د‪ ٥‬د‪١٤‬ڍه د‪٥٤‬الئي‪١‬طي‪٥‬م ؼائيگام ۾ داص‪ ٙ‬ڂي‪٥‬مۿ‬
‫تڐ‪٥٣ ٟ٣‬چي ‪ ٟ١٣ ٢٤١ٝ‬ؼام ؼاڻ ‪ً .٥٣ ٢٠‬ا‪٣‬عي وعح ‪٥٣‬چي ‪ ٢٤١ٝ‬پ‪١٤١‬ذي د‪٥‬څم ؼام گڐ ‪٥٣ ٢٠‬ۿ پع‬
‫ؼ‪١‬طس رهؿ‪ ٟ‬رهح ۽ ‪ٌ٠‬عي‪ ٟ‬دي رهؿ‪١‬ي ‪٣‬ڪ ‪٣‬ڪ د‪٥‬څي د‪٥‬ام دي رهح ۾ ؿا‪٣ ٙٝ‬ئي‪.‬‬
‫اځ دڐ‪٣ ٟ٣‬يَء ڪا‪ٚ ٜٚ‬کي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يامۿ ‪٥ٝ‬م کي ‪٥٣‬چي ‪ ٢٤١ٝ‬دي دي‪ ٙ‬ڄائعيَء د‪٣ ٥‬ڪ هرق ياد‬
‫اچي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪‛ .‬ؼياري دي ؼضتيۿ ۽ ؼيَء کام ؼ‪٥‬اِءۿ ة‪٤‬ار دي زؽ‪ ٟ‬۽ گع‪ٝ‬ائؾ د‪ ٥‬ازؽاس ‪ ٢٠‬ڂي‪١‬طه‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬تڪ‪ٛ‬يٕ‪ ٟ‬۽ ‪ٝ‬كيتت‪٥ٝ ٟ‬م کي ؼضت دامۿ ۽ دا‪٠‬ٺ‪ ٥‬ڪعي ڋڐي‪٣“ ٥‬يۿ ۽ ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٟ‬ارادم کي ‪٢٣٥ٚ‬‬
‫ها‪٠‬گع ‪ٝ‬نت‪٥‬ط‪‚.‬‬
‫‪ٝ 7‬ئي ‪0975‬ع‬
‫ادب ۽ تاريذ‬
‫تعٗي پؽ‪١‬ط ادب اَ‪ٛ‬يٰ ا‪٠‬ؽا‪٠‬ي ٗطرم د‪ ٥‬زا‪ٝ‬يۿ ؼچائيَء د‪ ٥‬پعؼتارۿ اه‪٠‬ط‪ ٢٣‬د‪ ٥‬دؿ‪ٟٞ‬ۿ ۽ رهؿ‪١‬يَء‬
‫د‪ ٥‬دهؼت ڂي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬تعٗي پؽ‪١‬ط ادب دي اهؼع تاريش دي ارت٘ا ؼام ڂي‪١‬طي “‪٣‬ي‪ .‬پعۿ د‪ٝ ٟ٤١‬از‪٥‬ك‬
‫۽ ‪ُٝ‬اؿعي ۾ تاريش دي ارت٘ا زا‪ٚ‬ت‪ ٟ‬ؼام ٺا‪ ٢٣‬ڪعي ‪ٝ‬ك‪ٛ‬ست‪ ٟ‬د‪ ٥‬ؿڪار ڂي پ‪٠٥‬طي “‪٣‬يۿ ت‪ٟ٤١‬‬
‫‪ٝ‬از‪٥‬ك ۾ تعٗي پؽ‪١‬ط ادب تاريش دي داِء هاالري هٺ‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ا‪٣‬ڑه ادب ڋعڪائي‪١‬طڈۿ څه‪٠‬ڎاڈي‪١‬طڈ ۽‬
‫ا‪٠‬ؽا‪٠‬ي ذ‪ ٟ٣‬کي ؼ‪٥‬ڂ دي رهؿ‪١‬يَء ؼام ‪٥١ٝ‬ر ڪ‪١‬طڈ ڂي‪١‬طه “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪٥ٝ‬م کي ياد “‪٣‬يۿ اؼي‪ ٟ‬ڪا‪ٚ‬يخ ۽ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء ۾ پڑ‪١٣‬طا ‪٣‬ئاؼي‪ٟ‬ۿ تڐ‪ ٟ٣‬اي‪٥‬ب د‪ ٥‬دهر ۽ زهر‬
‫‪٠٥٣‬طه ‪ .٥٣‬ؼ‪٥ٞ‬ري تاريش اي‪٥‬ب دي ڪار‪٠‬ا‪ ٟٝ‬ؼام ٿعي‪٠٥٣ ٙ‬طي ‪٣‬ئي‪ .‬ؼ‪٥ٞ‬را ‪٘ٚ‬ب ‪ ٟ٣‬الِء هٗٓ ‪٠٥٣‬طا‬
‫‪٣‬ئا‪ٝ .‬ڑس دي ‪٤ٚ‬ڻ دي ديع ‪٣‬ئي‪ .‬اؼام کي ټڎاي‪ ٥‬هي‪ ٥‬ت‪ ٢‬هڇه ةط‪ُٝ‬اش ‪ .٥٣‬داةع ‪ٝ“ .٥٣‬ع ‪١٤١ٝ .٥٣‬ذي‬
‫چ‪٥‬ڻ د‪ٝ ٥‬ى‪ٛ‬ب “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬اؼام دي تاريش ‪ٝ‬ك‪ٛ‬ست‪ ٟ‬د‪ ٥‬ؿڪار ڂي‪١‬طي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪ .‬ا‪٣‬ڑي ‪ٝ‬از‪٥‬ك ۽‬
‫‪ُٝ‬اؿعي ۾ ادب کي تاريش دي ر‪ٞ١٣‬ائيَء د‪ٔ ٥‬عض ادا ڪعڻ‪ ٥‬پ‪٠٥‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ادب کي اڳتي هڅڻ‪ ٥‬پ‪٠٥‬طه‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعيۿ تعٗي پؽ‪١‬ط ادب دتي تاريش دي ارت٘ا ؼام پ‪١٤١‬ذي‪٥‬م ارت٘ائي ‪١ٝ‬غ‪٥ٚ‬م وئي‬
‫ڪ‪١‬طه “‪٣‬يۿ اتي تاريش د‪ ٥‬ؼپ کام هڇه ا‪ٝ‬ي‪ ٟ‬ة‪ ٢‬ڂي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬تاريش ‪ٝ‬ك‪ٛ‬ست‪ ٟ‬د‪ ٥‬ؿڪار ڂي‪١‬طي‬
‫“‪٣‬يۿ پع تعٗي پؽ‪١‬ط ادب ڪڐ‪ ٟ٣‬ة‪ٝ ٢‬ك‪ٛ‬ست‪ ٟ‬د‪ ٥‬ؿڪار ‪ ٢٠‬ڂي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬تعٗي پؽ‪١‬ط ادب زا‪ٚ‬ت‪ ٟ‬ؼام‬
‫ٺا‪ ٢٠ ٢٣‬ڪ‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬پعۿ دڐ‪ ٟ٣‬ٺا‪ ٢٣‬ڪ‪١‬طه “‪٣‬يۿ تڐ‪ ٟ٣‬تعٗي پؽ‪١‬ط ‪ ٢٠‬ر‪١٣‬طه “‪٣‬ي‪.‬‬
‫پاڪؽتام دي ؼياؼيۿ ؼ‪ٞ‬اديۿ ‪ُٝ‬اؿعتي ۽ ج٘أتي تاريش دا‪ ٍٝ‬ق‪٥‬رت ۾ ‪٥ٝ‬د‪٥‬د ‪٣“ ٢٠‬ي‪ .‬پعۿ‬
‫‪ 0947‬کام ‪0975‬ع تائي‪ٚ ٟ‬کي‪ ٙ‬ؼ‪١‬ڎي تعٗي پؽ‪١‬ط ادب دي رڳ‪ ٥‬ؼعؼعي ‪ٝ‬ىا‪ُٚ‬ي ؼام ‪ٛٝ‬ڪ دي‬
‫ؼياؼيۿ ؼ‪ٞ‬ادي ۽ ج٘أتي تاريش اه‪٣‬ام دي اکي‪“ ٟ‬ڇه هامر ڂي ةي‪١٤‬طي‪ .‬اي‪٥‬ب صام دي دهر کي‬
‫ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ڻ الِء ‛رهح ر‪٣‬اڻ‚ دا پعچا پڑ‪٣‬ڻ ڪأي “‪‛ .ٟ٣‬رهح ر‪٣‬اڻ‚ تي ‪0968‬ع ۾ ردُت پعؼت ٗ‪٥‬ت‪ٟ‬‬
‫ة‪١‬طش هد‪٤‬ي ڋڐي ‪٣‬ئي‪.‬‬
‫ردُت پعؼت ٗ‪٥‬ت‪٥‬م ‪ٞ٣‬يـ‪ ٢‬کام تعٗي پؽ‪١‬ط ادب صالف ؼازؿ‪٥‬م ڪ‪١‬طي‪٥‬م ر‪٣‬ي‪٥‬م “‪١ٝ .ٟ٣‬ك‪٥‬ةا‬
‫رڂي‪١‬طي‪٥‬م ر‪٣‬ي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ا‪ ٥٣‬ؼ‪١‬طم ًعف “‪٣‬ي‪ .‬تعٗي پؽ‪١‬ط ادب ؼام قتس‪١ٞ‬ط تض‪ٛ‬ي٘ي َ‪ ٙٞ‬ذريُي‬
‫چٽا ٿيٽي ڪعڻ دي ةطرام ردُت پعؼت اديت‪ ٟ‬ڇٺ‪ ٥‬هائٺ‪ ٥‬تعٗي پؽ‪١‬ط ادب صالف ‪ٝ‬ظ‪٣‬ب دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ۾‬
‫ؼي “ ِء ڄيۿ ا‪٠‬ٽي‪ٛ‬يذ‪١‬ػ ۽ اوالَات کاتي دي َ‪ٛٞ‬طارم کي ٿڑڪاي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ؼ‪١‬طم ڪتاة‪ ٟ‬۽ رؼا‪ ٟٚ‬د‪٥‬‬
‫اځ تائي‪ ٟ‬ديڪڐ‪ ٟ٣‬هڪعه ‪ ٢٠‬ڂي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٢‬ام الِء ة‪ .ٟ١٣ ٢‬ؼ‪٥ٞ‬ره ا‪ٚ‬غال تعٗي پؽ‪١‬ط اديت‪ ٟ‬کي ڇ‪٣“ ٥٠‬ي‪.‬‬
‫ام ؼ‪٥ٞ‬ري رهش دي ة‪ٛ‬ڪ‪ ٙ‬اةتڑۿ تعٗي پؽ‪١‬ط اديت‪ ٟ‬ڪڐ‪ ٟ٣‬ة‪ ٢‬اصالق ۽ ٔ‪ ٜ٤‬دي دائعم ‪ٝ‬ام ‪٠‬ڪعي‬
‫ردُت پعؼت‪ ٟ‬تي ڋ‪ ٢٠ ٢٣٥‬ڋ‪١‬ڍيا “‪- ٟ٣‬ردُت پعؼت‪ ٟ‬کي گاري‪٥‬م ‪ ٢٠‬ڇ‪٠‬ي‪٥‬م “‪ ٟ١٣ -ٟ٣‬دي ةاري ۾‬
‫تسعيعي يا ت٘عيعي وعح گ‪١‬طي زةام اؼتُ‪ٞ‬اك ‪ ٢٠‬ڪئي “‪٣‬ي‪ .‬ا‪ ٥٣‬تعٗي پؽ‪١‬طم د‪ ٥‬هڈ “‪٣‬ي‪.‬‬
‫تازهۿ ردُت پعؼت‪ ٟ‬ڇاچي چاالڪيَء ؼام تعٗي پؽ‪١‬ط ادب تي ٿعپ‪٥‬ر هار ڪي‪٣“ ٥‬ي‪ٔ ٟ١٣ .‬سؾ ۽‬
‫ؼياؼي وعح ڦ‪٤ٛ‬ڑي ادب کي تعٗي پؽ‪١‬ط ادب د‪ ٥‬ٺپ‪٣ ٥‬ڻيۿ ؼ‪٥ٞ‬ري تعٗي پؽ‪١‬ط ادب تي ة‪١‬طش‬
‫هد‪٤‬عائي ڋڐي “‪٣‬ي‪ .‬ا‪٣‬ڑي وعحۿ ‪٣‬ڪ څڋ ؼام ؼ‪١‬طم ټ‪٘ٝ ٢‬كط پ‪٥‬را ڂي‪١‬طا ‪ٌ٠‬ع اچ‪ ٟ‬ڂا‪٣ .‬ڪ ت‪٢‬‬
‫تعٗي پؽ‪١‬ط ادبۿ د‪ ٟ٤١‬چٽا ٿيٽيَء ۾ ردُت پعؼت‪ ٟ‬کي ڈا‪ٝ‬ڑه ڪعي ڋڐي‪٥٣ ٥‬ۿ ؼ‪ ٥‬ة‪١‬طش ؼتب چٽا‬
‫ٿيٽيَء ‪ٝ‬ام صارج ڂي هي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ا‪٣‬ڑي وعح ردُت پعؼت‪ ٟ‬کي ؼ‪٥ٞ‬ره ادةي ‪ٝ‬يطام صا‪ٚ‬ي ‪٣‬ځ ‪ٚ‬ڳي هي‪٥‬‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬ټي‪٘ٝ ٥‬كط ؼياؼي اڂ‪٥ٝ .ٟ‬د‪٥‬دن زڪ‪ٝ٥‬ت تعٗي پؽ‪١‬ط ٗ‪٥‬ت‪ ٟ‬دي ز‪ٞ‬ايت ۽ ‪ٞ٣‬ت أغائيَء د‪٥‬‬
‫هاَطه ڪي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬تعٗي پؽ‪١‬ط ادب تي ة‪١‬طش هد‪٤‬عائيۿ ردُت پعؼت‪ ٟ‬چاالڪيَء ؼام اؼام دي‬
‫تعٗي پؽ‪١‬ط زڪ‪ٝ٥‬ت کي ةط‪٠‬ال ڪعي ڋڐي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‪٣‬تي ‪٥ٝ‬م کي پ‪١٤١‬ذي زڪ‪ٝ٥‬ت کي ‪٣‬ڪ گظارش ڪعڻي “‪٣‬ي‪ .‬تعٗي پؽ‪١‬ط ادب تي ٿ‪ ٙ‬پاة‪١‬طي‬
‫‪ٚ‬ڳاي‪٥‬ۿ پع صطا دي هاؼىي تعٗي پؽ‪١‬ط ادب کي ٔساؿي ۽ ؼياؼي ڦ‪٤ٛ‬ڑائيَء د‪ٚ ٥‬يت‪ ٢٠ ٙ‬چ‪١‬تڑاي‪.٥‬‬
‫‪ٝ 25‬ئي ‪0975‬ع‬
‫____‬
‫ؼ‪٥‬ي‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎي ڪتاة‪ ٟ‬۽ رؼا‪ ٟٚ‬تي پيپ‪ٛ‬غ پارٽيَء دي زڪ‪ٝ٥‬ت ة‪١‬طش هڅي ‪٣‬ئي‪.‬‬
‫ُڪ تعهييي ڪاٌفصٌط جّ كصّ‬
‫گظري‪ٕ٣ ٙ‬تي ‪ٝ‬ام پعائ‪ٞ‬عي تُ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬ةاةت ‪٣‬ڪ اَ‪ٛ‬يٰ ؼىر دي ڪا‪ٕ٠‬ع‪٠‬ػ ۾ هڅي پ‪٤‬تػ‪ٝ .‬ام‬
‫تُ‪ٛ‬ي‪ٞ‬ي ‪ٝ‬ا‪٣‬ع ‪٠‬ا‪٣‬يام‪ .‬۽ ‪ ٢٠‬ئي تُ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬کاتي د‪ٝ ٥‬اڻ‪٣“ ٥٤‬يام‪ٝ .‬ام ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬ڪ‪ ٟ٤١‬ټئي کاتي د‪٣“ ٥‬يام‪.‬‬
‫پعائ‪ٞ‬عي تُ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬دي ‪ٝ‬ؽئ‪ ٟٛ‬ةاةت ڪا‪ٕ٠‬ع‪٠‬ػ ۾ پ‪٤‬چڻ اتٕاق ‪٣‬ي‪٠ .٥‬كيب د‪ ٥‬چڪع ‪٣‬ي‪.٥‬‬
‫‪ٝ‬ام ڪا‪ٕ٠‬ع‪٠‬ػ ‪٣‬اك ۾ هيٺ‪٥٣ ٥‬سۿ ۽ ‪٣‬ڪ پ‪٥‬ڈ‪٣‬ي َ‪٥‬رت کي ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طي ټڎي ر‪٣‬ي‪٥٣ ٥‬سۿ ديڪا‬
‫پعائ‪ٞ‬عي تُ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬دي ‪ٝ‬ا‪٣‬ع ‪٣‬ئي‪.‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذي پاؼي ۾ ‪٣‬ڪ تُ‪ٛ‬ي‪ٞ‬ي ‪ٝ‬ا‪٣‬ع هيٺ‪٥٣ ٥‬ۿ ديڪ‪ ٥‬ڪيتعي ديع کام اهټاؼي‪٥‬م ڇيئي ر‪٣‬ي‪.٥٣ ٥‬‬
‫ڪ ذ‪ ٢٤‬ديع کام پ‪ِ٥‬ء ‪ ٟ٣‬پ‪١٤١‬ذ‪ٝ ٥‬ڃ‪١٤١ٝ ٥‬ذي ڪ‪٤ٛ‬ي تي رکي ڋڐي‪ ٥‬۽ ؼ‪٤ٞ‬ي پي‪٥ٝ .٥‬م ‪ٝ‬ا‪٣‬ع کي‬
‫داڳائڻ ‪١ٝ‬اؼب ‪ ٢٠‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي‪٥‬ۿ ۽ کيػ ؼ‪٤ٞ‬ڻ ڇ‪ ٥٠‬۽ ‪٥ٝ‬م پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬ڪ‪٥ٚ ٢٠ ٥٤ٛ‬ڇي‪٥ٝ .٥‬م ٽيڐي اڊ ڪعي‬
‫‪ٝ‬ا‪٣‬ع دي ‪ٝ‬ڃي ڇا‪ ٟ٤٠‬ڇٺ‪٥‬ۿ ديڪي پ‪١٤١‬ذي ‪َ٥٠‬يت د‪ ٥‬ةيسط ا‪٥٠‬ک‪ٝ ٥‬ڃ‪ .٥٣ ٥‬هيذ‪٤‬ڑائيَء کام ‪ٝ‬ا‪٣‬ع د‪٥‬‬
‫‪ٝ‬ڃ‪ ٥‬ڇؼڻ کام پ‪ِ٥‬ء ‪٥ٝ‬م کي ‪٣‬ڪ گطره ياد “ي‪.٥‬‬
‫پ‪٥‬ڈ‪٣‬ي َ‪٥‬رت هڇي هاڋ چي‪٥‬ۿ ‛اؼام د‪ ٥‬پعائ‪ٞ‬عي ‪ٝ‬اؼتع ت‪ٞ‬ال ‪ٚ٥ُٞٝ‬ي ۽ اڪحع زا‪ٚ‬ت‪ ٟ‬۾ چتي‪٥‬م‬
‫‪ٚ‬ڳ‪ ٙ‬۽ گطال ڪپڑا پائي‪١‬طه “‪٣‬ي‪“ .‬صع ام د‪ ٥‬ڪ‪٤‬ڑه ؼتب “‪٣‬ي܁‚‬
‫ذري گ‪٤‬ٽ ؼ‪٥ٞ‬را تُ‪ٛ‬ي‪ٞ‬ي ‪ٝ‬ا‪٣‬ع ةسث ۾ ٽپي پيا‪.‬‬
‫‛ؼٺا درزي پ‪١٤١‬ذا دڪام ټ‪٤‬عاڈي‪ ٟ‬۾ ‪٠‬ڃا ک‪ٚ٥‬ي‪٣ ‚.ٟ‬ڪڑي ‪ٝ‬ا‪٣‬ع چي‪٥‬ۿ ‛اؼام دا پعائ‪ٞ‬عي اؼڪ‪٥‬ك‬
‫گ‪٤‬ڻ‪ ٥‬ڪعي ټ‪٤‬عاڈي‪ ٟ‬۾ “‪ .ٟ٣‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعيۿ پعائ‪ٞ‬عي ‪ٝ‬اؼتع کي ڪ‪ ٟ٤١‬ؼٺي درزيَء کام ؼٺ‪ٚ ٥‬تاس‬
‫ؼتائڻ د‪ ٢٠ ٥ُٗ٥ٝ ٥‬ڂ‪ٛٝ ٥‬ي‪‚.‬‬
‫‛ ام الِء درزي‪ ٟ‬کي پ‪١٤١‬ذي‪٥‬م ذ‪ٝ‬يطاري‪٥‬م ‪ٝ‬سؽ‪٥‬س ڪعڻ گ‪٤‬عد‪ٟ‬ۿ ۽ ټ‪٤‬عاڈي‪ ٟ‬۾ ٽي‪ٛ‬ع‪٠‬گ ؿاٽ‬
‫ک‪ٚ٥‬ڻ گ‪٤‬عد‪‚.ٟ‬‬
‫‛االِء ڋ‪ ٥‬اؼام دا ڄاڪٽع ۽ درزي ټ‪٤‬عاڈيَء کام ‪٥١ٚ‬ائي‪١‬طا “‪‚!ٟ٣‬‬
‫‛پع ؼائي‪ٟ‬ۿ اڈڪ‪ ٢٤ٛ‬درزي‪ ٟ‬ة‪ ٢‬ڪپڑي ؼتڻ دا ريٽ ڳاٽي ٿڳا ڪعي ڋڐيا “‪‚.ٟ٣‬‬
‫‛داك چا‪٥٠‬رم دي ٗي‪ٞ‬ت هڅ‪٠‬طيۿ ت‪ ٢‬ڋا درزي پ‪١٤١‬ذي ڪپڑي ؼتڻ د‪٥‬م ٗي‪ٞ‬ت‪٥‬م ‪ ٢٠‬هڅائي‪١‬طا!‚‬
‫‛ڋا ڪپڑي ؼتڻ هاري ‪ٝ‬ـي‪ ٟ‬ة‪ ٢‬داك چا‪٥٠‬ر کائي‪١‬طي “‪٣‬ي܁‚‬
‫‛اڈي ‪ٝ‬يامۿ څاڳ‪٤ٝ ٥‬ا‪٠‬گ‪ ٥‬ڂي هي‪٣“ ٥‬ي‪‚.‬‬
‫‛‪ٝ‬ام ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام ڂيۿ اؼي‪ ٟ‬اق‪٥ٝ ٙ‬م‪٥‬ع کام ‪٣‬ٽي هيا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ ‚.‬پ‪٥‬ڈ‪٣‬ي َ‪٥‬رت چي‪٥‬ۿ ‛اؼي‪ ٟ‬پعائ‪ٞ‬عي‬
‫تُ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬دي ‪ٝ‬ؽئ‪ ٟٛ‬ةاةت ڪا‪ٕ٠‬ع‪٠‬ػ ڪعي ر‪٣‬يا “‪٣‬ي‪٥‬م‪٣ .‬يَء اٗتكادي ۽ ‪ُٝ‬اؿي ‪ٝ‬ؽئ‪ ٟٛ‬ةاةت‬
‫ڪا‪ٕ٠‬ع‪٠‬ػ ‪٣“ ٢٠‬ي‪‚.‬‬
‫‛ةعاةعۿ ةعاةع!‚ ؼڀ‪١‬ي ‪ٝ‬ا‪٣‬عم يڪ “هاز چي‪.٥‬‬
‫ديڪ‪ٝ ٥‬ا‪٣‬ع پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬گطري د‪٤‬ڑه ‪ٝ‬ڃ‪١٤١ٝ ٥‬ذي ڪ‪٤ٛ‬ي تي رکي ؼ‪٤ٞ‬ي پي‪٥٣ ٥‬ۿ ؼ‪“ ٥‬هازم تي‬
‫داڳي پي‪ .٥‬اکي‪٥‬م ‪٤ٝ‬ٽي‪١‬طي ‪٥ٝ‬م کام پڌيائي‪ٟ‬ۿ ‛ڋا پي‪ ٥‬ڂئي܁‚‬
‫‛ڪا صاص ڳا‪ ٢٤ٚ‬ڪ‪٤٠٥‬ي‪ ‚.‬چي‪ٜ‬ۿ ‛پعائ‪ٞ‬عي تُ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬دي ‪ٝ‬ؽئ‪ ٟٛ‬ةاةت ڪا‪ٕ٠‬ع‪٠‬ػ ‪ٛ٣‬ي ر‪٣‬ي‬
‫“‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛اڋا اڋا‪ٝ ‚.‬ا‪٣‬ع اهټاؼي ڇيئيۿ ټي‪٤‬ع پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬ڪ‪١‬ڎ ‪١٤١ٝ‬ذي ڪ‪٤ٛ‬ي تي رکي ؼ‪٤ٞ‬ي پي‪ .٥‬‬
‫‪ 01‬د‪٥‬م ‪0975‬ع‬
‫عّام جي رّاُغ جّ اختصام ڪصيّ‬
‫اؼام دي َ‪٥‬ا‪ٝ‬ي زڪ‪ٝ٥‬ت ڪيتعائي ڪ‪٥َ ٜ‬ال دي ة‪٤‬تعي ۽ ٿالئي الِء ڪيا “‪ ٟ٣‬۽ ڪيتعائي‬
‫ڪ‪٥َ ٜ‬ال دي ‪ٝ‬عميَء ۾ ‪١ٝ‬ـا صالف ڪيا “‪ٝ .ٟ٣‬ام َ‪٥‬ا‪ٝ‬ي ‪ٝ‬اڻ‪٣“ ٥٤‬يام‪٥َ .‬ا‪ٝ‬ي اداڪار ‪٣“ ٢٠‬يام‪.‬‬
‫‪ٝ‬ام ‪٣‬يٺا‪٣‬ي‪“ ٟ‬هاز ۾ ڳا‪٤ٚ‬ائي ؼگ‪١٤‬طه “‪٣‬يام‪ .‬رڈي‪٥‬م ڪعي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طه “‪٣‬يام‪.‬‬
‫تازهۿ اؼام دي َ‪٥‬ا‪ٝ‬ي زڪ‪ٝ٥‬ت د‪١‬ؽيات ؼام ٿعپ‪٥‬ر ٔ‪ ٟٞٛ‬صالف ٗطل کڻي َ‪٥‬ال دي دك ٿچي‬
‫هڅي “‪٣‬ي‪٥َ .‬ال د‪ ٥‬درد ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬درد “‪٣‬ي‪ .‬د‪١‬ؽيات ؼام ٿعپ‪٥‬ر ‪٣‬ع د‪ُٚ‬غيغ ٔ‪ ٟٞٛ‬صالف ڪارهائيۿ اڻ‬
‫ؼڎي وعح َ‪٥‬ا‪ٝ‬ي ص‪٥‬ا‪٣‬ـ‪ ٟ‬دي صالف ڪارهائي “‪٣‬ي‪ .‬ؼائي‪ٟ‬ۿ ٔسؾ ۽ اگ‪٤‬اڈٽ ؼام ٿعپ‪٥‬ر ٔ‪٥ٞٛ‬م‬
‫ديڪڐ‪٥َ ٟ٣‬ال ۾ ‪٘ٝ‬ت‪٥‬ك ‪٣ ٢٠‬ذ‪٣ ٟ‬اۿ ت‪ ٢‬ڋا ک‪ٛ‬ي‪ ٥‬کالي‪ٛ٣ ٥‬ي ؼگ‪٣ ٟ٤‬ا!‬
‫‪١٤١ٝ‬ذ‪٥َ ٥‬ا‪ٝ‬ي زڪ‪ٝ٥‬ت کي َعض “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬اگ‪٤‬اڈٽ ؼام ٿعپ‪٥‬ر ٔ‪ ٟٞٛ‬صالف ‪٣‬الي‪٣ ٜ٤ٝ ٙ‬ڪطل‬
‫صت‪ ٜ‬ڪئي هڅيۿ ڋ‪ ٥‬د‪٥َ ٥‬ال کي ا‪٣‬ڑي‪ ٟٞٛٔ ٟ‬صالف ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ٗ ٢‬ؽ‪ ٜ‬د‪ ٥‬اَتعاض ‪٣“ ٢٠‬ي‪ .‬اځ تائي‪ٟ‬ۿ‬
‫د‪ ٟ‬د‪ ٟ‬ؼي‪١‬ي‪ٞ‬ائ‪ ٟ‬۾ ة‪ ٟٞٛٔ ٥ٛ‬د‪ ٥‬ڪارهةار ۽ څ‪٠‬ڎه ‪١ٛ٣‬طه ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٟ‬ؼي‪١‬ي‪ٞ‬ائ‪٣ ٟ‬ڪ ‪٣‬ڪ ‪ٕ٣‬تي‬
‫۾ ‪ٚ‬کي‪ ٟ‬رپيا ٺا‪٣‬ي هرتا “‪ .ٟ٣‬ڪعاچيَء کام ال‪٥٣‬ر تائي‪ ٟ‬ڪاة‪ ٢‬ا‪٣‬ڑي ؼي‪١‬ي‪ٞ‬ا ‪٣“ ٢٠‬يۿ د‪ ٟ٤١‬اگ‪٤‬اڈي‬
‫ٔ‪٣ ٜٛ‬الئي ‪٣‬ذي ۽َ‪٥‬ال اَتعاض و‪٥‬ر ا‪٣‬ڑيَء ؼي‪١‬ي‪ٞ‬ا کي تي‪ٛ‬ي ڇيکاري ‪٣‬ذي!‬
‫تازه ڪعاچيَء دي َ‪٥‬ال ا‪ ٟ٤٠‬ټ‪ ٟ‬ةؽ‪ ٟ‬کي صاڋ ڪعي ڋڐي‪٥‬ۿ د‪٣ ٟ‬ڪ ‪٥٠‬د‪٥‬ام ا‪ٚ‬يڪٽعيـ‪ ٟ‬۽‬
‫‪٣‬ڪ ؿاگعدياڻيَء کي اُڦٽ ‪ٝ‬اري هڅه ‪٥َ .٥٣‬ال پ‪١٤١‬ذي ‪ٕ٠‬عت د‪ ٥‬اً‪٤‬ار تـطد ۽ ڄا‪ ٢٣‬ڄه‪ ٢٣‬ؼام ڪي‪.٥‬‬
‫‪ ٟ١٣‬ةؽ‪ ٟ‬هارم کي ‪ٝ‬تارڪ‪٥‬م ‪ ٢٠‬ڇ‪٠‬ي‪٥‬م‪١٤١ٝ .‬ذي ‪ٚ‬کڻ د‪ٝ ٥‬ى‪ٛ‬ب “‪٣‬يۿ ت‪٥َ ٢‬ال کي ديڪڐ‪ٟ٣‬‬
‫د‪١‬ؽياتي ٔ‪ ٟٞٛ‬تي اَتعاض ‪٣‬ذي ‪٣‬اۿ ت‪ ٥٣ ٢‬معهر اځ تائي‪ ٟ‬ټ‪ ٟ‬ٽ‪ ٟ‬ؼي‪١‬ي‪ٞ‬ائ‪ ٟ‬کي ڄا‪٣‬ي رک‪٣ ٟ‬ا‪ٗ .‬ا‪٥٠‬م‬
‫کي پ‪١٤١‬ذي ‪٣‬ځ ۾ کڻ‪٣ ٟ‬ا‪ .‬ڪ‪ ٢٠٥‬ڪ‪٘٠ ٥‬كام معهر ڪ‪٣ ٟ‬ا‪ .‬ا‪٣‬ا اؼام دي َ‪٥‬ال دي ‪ٕ٠‬ؽيات “‪٣‬ي‪.‬‬
‫اؼام دي َ‪٥‬ال کي دڐ‪ ٟ٣‬ة‪ ٢‬ڪ‪ ُٙٔ ٟ٤١‬يا ٗ‪٥‬ك تام چڑ “ئي “‪٣‬يۿ تڐ‪ ٟ١٣ ٟ٣‬پ‪١٤١‬ذي چڑ ةذ‪ٛ‬يَء دي‬
‫ڪ‪ ٟ٤١‬ڂ‪١‬ڀيۿ اؼٽعيٽ الئيٽۿ ۽ ؼعڪاري َ‪ٞ‬ارت دا ؿيـا ٿچي الڂي “‪٣‬ي‪ .‬د‪١‬ؽي ٔ‪٥ٞٛ‬م ڇؼيۿ‬
‫اؼام دي َ‪٥‬ال پ‪١٤١‬ذي چڑۿ صار ۽ ‪ٕ٠‬عت د‪ ٥‬اً‪٤‬ار ‪ ٢٠‬ڪي‪٣“ ٥‬ي‪ ٟ١٣ .‬ا‪٣‬ڑي‪ ٟ‬ؼي‪١‬ي‪ٞ‬ائ‪ ٟ‬د‪ ٥‬ة‪ٛ‬ڪ “څر‬
‫ٿاُء ڪي‪٣“ ٥‬يۿ اؼام کي َ‪٥‬ال دي ص‪٥‬ا‪٣‬ـ‪ ٟ‬د‪ ٥‬ازتعال ڪعڻ گ‪٤‬عدي‪.‬‬
‫ڪذ‪ ٢٤‬ؼي‪١‬ي‪ٞ‬ائ‪٥‬م د‪١‬ؽياتي ۽ اُگ‪٤‬اڈي‪٥‬م ٔ‪٥ٞٛ‬م ‪٣‬الئڻ الِء ‪ٝ‬ـ‪٥٤‬ر ڂي هي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ا‪٣‬ڑي‪ٟ‬‬
‫ؼي‪١‬ي‪ٞ‬ائ‪ ٟ‬۾ ‪٣‬ع ٔ‪ ٜٛ‬د‪٣ ٥‬ع ؿ‪‛ ٥‬کڑڪي ٽ‪٥‬ڈ‚ ڂي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ا‪٣‬ڑي‪٥‬م ؼي‪١‬ي‪ٞ‬ائ‪٥‬م اتٕاق ؼام ديڪڐ‪ٟ٣‬‬
‫د‪١‬ؽياتي ٔ‪ ٜٛ‬ڇيکاري ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طي‪٥‬م “‪ٟ٣‬ۿ ۽ َال ٔ‪٣ ٜٛ‬الئي‪١‬طي‪٥‬م “‪ٟ٣‬ۿ تڐ‪ ٟ٣‬ؿائ٘ي‪٠ ٟ‬اراض ڂي‪١‬طا‬
‫“‪ ٟ٣‬۽ ڪاهڈ هچام ‛ٽ‪٥‬ٽا چالئ‪ ‚٥‬دا ‪ُ٠‬عا ‪٣‬ڻ‪١‬طا “‪ ٟ٣‬۽ ‪٣‬اك د‪٥‬م ڪعؼي‪٥‬م ٿچ‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬ام ‪ٝ‬ام ًا‪٣‬ع‬
‫“‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬د‪١‬ؽياتي ٔ‪٥ٞٛ‬م َي‪٥َ ٟ‬ال دي ‪ٝ‬غاج ‪ٝ‬ىاةٖ “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ؼائي‪ٟ‬ۿ د‪١‬ؽياتي ٔ‪٥ٞٛ‬م ؼي‪١‬ي‪ٞ‬ائ‪ ٟ‬کام ؼ‪٥‬اِء هڇم هڇم ة‪١‬گ‪ ٟٛ‬دي ڄرائي‪١‬گ ره‪ ٟٝ‬۾ ة‪١ٛ٣ ٢‬طي‪٥‬م‬
‫“‪٥َ .ٟ٣‬ا‪ٝ‬ي زڪ‪ٝ٥‬ت دي ڪارهاي‪ ٟ‬ؼتب ديڪڐ‪ ٟ٣‬ؼي‪١‬ي‪ٞ‬ا ‪٣‬ا‪ٝ ٟٚ‬ام اگ‪٤‬اڈي‪ ٟٞٛٔ ٟ‬د‪ ٥‬ڪارهةار‬
‫ة‪١‬ط ڂي هي‪ ٥‬ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء پ‪١٤١‬ذي ؿ‪٥‬ق دي تؽڪي‪ ٟ‬صاوع َ‪٥‬ال کي هڇي‪٥‬م هڇي‪٥‬م رٗ‪٥ٞ‬م ڇيئي هڇم هڇم‬
‫ة‪١‬گ‪ ٟٛ‬دي ڄرائي‪١‬گ ره‪ ٟٝ‬۾ د‪١‬ؽياتي ٔ‪٥ٞٛ‬م ڇؼڻي‪٥‬م پ‪٠٥‬طي‪٥‬م ۽ ا‪٣‬ڑي وعح َ‪٥‬ال د‪ ٥‬اؼتسكاك‬
‫ڂي‪١‬طه‪.‬‬
‫‪ 2‬د‪٥‬الِء ‪0975‬ع‬
‫ةصٌاڊػا جي تلصيص‬
‫“زاديَء دي ةاري ۾ دارج ةع‪٠‬اڄؿا دي ‪٣‬ڪ ت٘عيع ‪٥ٝ‬م کي دك تي تعي “ئي “‪٣‬ي‪ .‬االِء ڋ‪ !٥‬ةع‪٠‬اڄ ؿا‬
‫دي ا‪٣‬ا ت٘عيع ‪ 07‬د‪٥‬م ‪0935‬ع تي ةي ةي ؼيَء تام ‪٠‬ـع ڂي ‪٣‬ئي‪ .‬ؼ‪٥ٞ‬ري ت٘عيع د‪ٚ‬ڪؾۿ پع و‪٥‬ي‪ٙ‬‬
‫“‪٣‬يۿ ۽ ‪٣‬تيۿ ‪ ٟ٣‬ڪا‪ ٜٚ‬۾ تعد‪ ٥ٞ‬ڪعڻ ‪ٞٝ‬ڪ‪٣“ ٢٠ ٟ‬ي‪ .‬ة‪٤‬عزاكۿ ام ت٘عيع دا ڪذ‪ ٢٤‬زكا صاص‬
‫وعح تعد‪ ٥ٞ‬ڪعڻ د‪٤‬ڑا “‪ٟ٣‬ۿ ۽ ‪ٝ‬ام ا‪ ٟ٤٠‬زك‪ ٟ‬د‪ ٥‬تعتيت‪٥‬ار تعد‪ ٥ٞ‬ڇيئي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪.‬‬
‫‛ “زاديَء دي ةاري ۾ پعاڻي پٽاڈ هردائڻ الِء ‪٥ٝ‬م هټ هٗت ڪ‪٤٠٥‬ي‪ .‬اچ‪ ٥‬ت‪ ٢‬ؼڎي ؼ‪٥١‬اٽي ڳا‪٢٤ٚ‬‬
‫ڪعي‪٥‬م‪“ .‬زاد ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬اق ‪ ٙ‬۾ ڪ‪ ٟ٤١‬کي ؼڐي ؼگ‪٤‬ذي ڂ‪٥‬܁ ًا‪٣‬ع “‪٣‬يۿ ت‪٘ٔ ٢‬ه ا‪٣‬ڑي ؿضف کي ئي‬
‫“زاد چئي ؼگ‪٤‬ذي ڂ‪٥‬ۿ ديڪ‪ ٥‬ؿضف پ‪١٤١‬ذيَء ‪ٝ‬عميَء ‪ٝ‬ىاةٖۿ ديڪي هڻيػۿ دڐ‪ ٟ٣‬هڻيػ ۽ دتي‬
‫هڻيػ ڪذ‪ ٢٤‬ڪعيۿ ۽ ديڪڐ‪ٝ ٟ٣‬عمي ‪٣ ٢٠‬ذيػ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ڪذ‪ ٢٤‬ة‪ ٢٠ ٢‬ڪعي‪ .‬در ز٘ي٘ت ‪ ٢٠‬ا‪٣‬ڑه‬
‫ؿضف “‪٣‬يۿ ۽ ‪ ٢٠‬ئي ڪ‪ ٥‬ا‪٣‬ڑه ؿضف ڂي ؼگ‪١٤‬طه‪ .‬اؼام کي پؽ‪١‬ط ‪٣‬ذيۿ يا پؽ‪١‬ط ‪٣ ٢٠‬ذيۿ پع اؼام‬
‫کي پ‪١٤١‬ذيَء زياتيَء د‪ ٥‬ؼډ‪ ٥‬ؼ‪٥ٞ‬ره ٽي‪٥‬م زك‪١٠ ٥‬ڍ ۾ گظارڻ‪٣“ ٥‬ي‪ .‬اڅ زكي الِء اؼي‪ ٟ‬ز‪٠‬طگيَء دي‬
‫معهرت‪ ٟ‬دا ّالل “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬ا‪ ٟ٤٠‬معهرت‪ ٟ‬کام ڪ‪١‬ڎ ڪڏائي ‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬ؼگ‪٤‬ذيۿ پ‪ِ٥‬ءۿ ٿ‪ ٙ‬ت‪ ٢‬اؼي‪ ٟ‬رادا کڻي‬
‫ڋ‪٣ ٢٠٥‬ذ‪٥‬مۿ يا ڪ‪ ٟ٤١‬داگيع دا ‪٥٠‬ابۿ يا پ‪١٤١‬ذيَء زاك دا ّالل ‪٣‬ذ‪٥‬م!‬
‫‛ اٽ‪٥‬ۿ ‪ٚ‬ٽ‪٥‬ۿ ۽ اد‪ ٥٤‬ا‪٠‬ؽام پ‪١٤١‬ذيَء ‪ٝ‬س‪١‬ت ؼام پيطا ڪ‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬پعۿ ا‪٣‬ي معهرت د‪٥‬م ؿي‪٥‬م‬
‫دڐ‪ ٟ٣‬ايذاد ڂي‪١‬طي‪٥‬م “‪ٟ٣‬ۿ تڐ‪ ٟ٣‬ا‪ ٟ٤٠‬ؿي‪ ٟ‬دي چ‪٥‬رائذي هڅڻ د‪ ٥‬ا‪٠‬طيـ‪ ٥‬پڻ ڂي پ‪٠٥‬طه “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ديڪڐ‪ ٟ٣‬اه‪٣‬ام کي ‪ٝ‬اکي پؽ‪١‬ط “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ‪ٝ‬اکيَء دي ‪ٝ‬کي‪ ٟ‬کام ‪ٝ‬اکي پيطا ڪعاي‪٥‬ۿ ۽ پ‪ِ٥‬ء اُ‪٣‬ا‬
‫‪ٝ‬اکي چ‪٥‬رائي هٺ‪ .٥‬ديڪڐ‪ ٟ٣‬اه‪٣‬ي‪ ٟ‬پ‪١٤١‬ذي‪ ٟ‬ٽ‪١‬گ‪ ٟ‬تي ٿاڈڻ الِء تيار ‪٣“ ٢٠‬ي‪٥‬ۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ڪ‪ ٟ٤١‬گ‪٥٤‬ڈي‬
‫کي ّالل ڪعي‪ .٥‬ديڪا تُطي اه‪٣‬ي‪ٝ ٟ‬اکيَء دي ‪ٝ‬ک ۽ گ‪٥٤‬ڈي ؼام ڪعي ؼگ‪ ٥٤‬ڂاۿ ؼا تُطي اه‪٣‬ي‪ٟ‬‬
‫ڪ‪ ٟ٤١‬ا‪٠‬ؽام ؼام ة‪ ٢‬ڪعي ؼگ‪ ٥٤‬ڂا‪ .‬ا‪٣‬ا تُطي اه‪٣‬ي‪ ٟ‬ڪ‪ ٟ٤١‬ټار ؼام ة‪ ٢‬ڪعي ؼگ‪ ٥٤‬ڂا ۽ کيػ‬
‫ټڎائي ؼگ‪ ٥٤‬ڂا ت‪ ٢‬اه‪٣‬ام الِء ‪ ٟ١٣‬دي “زاديَء د‪ ٥‬ټ‪ٛ‬يطام ؼ‪١‬طم ‪ٝ‬ظ‪٣‬تي ٔعين‪ ٟ‬۾ ؿا‪٣“ ٙٝ‬ي ‪....‬‬
‫‛ ؿڪايت‪ ٟ‬دي ق‪٥‬رت ۾ اه‪٣‬ام کي ي٘ي‪ ٟ‬ڇياري‪ ٥‬هڅي ڂ‪ ٥‬ت‪ٝ ٢‬ؽت٘ت‪ ٙ‬ڇاچه ؿا‪٠‬طار ڂي‪١‬طه ۽ اه‪٣‬ي‪ٟ‬‬
‫پاڻ پ‪١٤١‬ذي ‪ٛٝ‬ڪ تي راځ ڪ‪١‬طاۿ ام ؼ‪ٛ‬ؽ‪ٛ‬ي ۾ زڪ‪ٝ٥‬ت اه‪٣‬ام کي ههټ د‪ ٥‬زٖ ڇي‪١‬طي “‪٣‬يۿ ۽ ‪٣‬ع‬
‫پ‪١‬ذي‪ ٟ‬ؼاك چ‪٠٥‬ڍم د‪ ٥‬هاَطه ڪ‪١‬طي “‪٣‬ي‪ .‬ا‪ٚ‬يڪـ‪ ٟ‬ٿيعيۿ ټ‪ ٢‬ؿا‪٥٣‬ڪار ‪ٝ‬اڻ‪٘ٝ ٥٤‬اة‪ٛ‬ي ۾ ةي‪١٤‬طا‬
‫“‪ٟ٣‬ۿ ۽ اه‪٣‬ام کي ا‪ ٟ٤٠‬ټ‪٤١‬ي ‪ٝ‬ام ڪ‪٣ ٟ٤١‬ڪڑي کي ههټ ڇيڻ‪ ٥‬پ‪٠٥‬طه “‪٣‬ي‪ .‬اصتارهم اه‪٣‬ام کي ي٘ي‪ٟ‬‬
‫ڇياري‪١‬طي‪٥‬م “‪ ٟ٣‬ت‪ ٢‬اه‪٣‬ام دي ٗي‪ٞ‬تي ههټ ؼتب چ‪٠٥‬ڍم د‪ٔ ٥‬يك‪ ٥ٛ‬ڂي‪٣“ ٥‬يۿ ۽ ا‪٣‬ڑيَء وعح اه‪٣‬ام‬
‫‪٣‬ڪڑي د‪٥٤ٞ‬ري ‪ٛٝ‬ڪ ۾ پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬ة‪١‬يادي زٖ اؼتُ‪ٞ‬اك ڪي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‛ دڐ‪ ٟ٣‬ة‪ ٢‬ڪي ‪ٝ‬ـ‪٥٤‬ر اديب ڪ‪٣ ٟ٤١‬يعاڦيعيَء تي ازتذاج ڪ‪١‬طا “‪ٟ٣‬ۿ ‪ٝ‬حاك و‪٥‬ر ها‪ٚ‬ٽيئعۿ‬
‫رهؼ‪ ٥‬۽ ٽال پائ‪ ٟ‬ارڈ‪٣‬ي‪ ٟ‬قطي ۾ۿ يا ڪيٽػ ؿي‪ٛ‬يۿ ڪارك ‪ٝ‬ارڪػۿ ۽ ‪ٚ‬يؽ‪ٛ‬ي اهڻ‪٤‬ي‪َٟ‬ء قطيَء ۾ۿ يا‬
‫هي‪٤‬ي‪َٟ‬ء قطيَء ۾ ‪ٚ‬ي‪ ٟ١‬۽ ٽعاٽؽڪي ‪٣‬يعا ڦيعي‪ ٟ‬تي ازتذاج ڪي‪٥‬ۿ تڐ‪ ٟ٣‬اؼام کي ټڎاي‪ ٥‬هي‪ ٥‬ت‪ ٢‬ا‪٣‬ي‬
‫اديب د‪٣‬عيا “‪ٟ٣‬ۿ ‪ٛٝ‬سط “‪ٟ٣‬ۿ ص‪٠٥‬ي “‪ٟ٣‬ۿ ۽ ةط‪ُٝ‬اش “‪ٟ٣‬ۿ ا‪٣‬ڑم اديت‪ ٟ‬دي ڪتاة‪ ٟ‬کي هڪڻڻ يا‬
‫صعيط ڪعڻ ٗا‪٠٥٠‬ي ڇه‪ ٟ٣‬۾ ؿا‪ ٙٝ‬ڪي‪ ٥‬هي‪١‬طه “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫ڪ‪ً ٥‬ا‪٣‬عي ؼتب ؼ‪ٞ‬ذ‪ ٢٤‬ل ‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬اچيۿ ت‪ ٢‬ةع‪٠‬اڄ ؿا دي ت٘عيع ‪٥ٝ‬م کي دك تي ڋ‪ ٥‬تعي “ئي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ؼپ صتع “‪٣‬ي صطا کي‪ٔ .‬عؿتا “ؼ‪ٞ‬ا‪ ٟ٠‬تي ۽ ا‪٠‬ؽام څرتيَء تي َتادت ۾ ‪ٝ‬ـْ‪٥‬ك “‪.ٟ٣‬‬
‫‪ 27‬د‪٥‬الِء ‪0975‬ع‬
‫ادب ىان پاڪعتان کي رطصو‬
‫‛ ٔالڻي أؽا‪٠‬ي ‪ٝ‬ام پاڪؽتام کي صىعه “‪٣‬ي‪ .‬يا ٔالڻي أؽا‪٠‬ي ؿايٍ ڂيڻ کام پ‪ِ٥‬ء پاڪؽتام‬
‫صىعي ۾ پئذي هي‪٣“ ٥‬ي‪‚.‬‬
‫اځ ‪ٝ‬ڃئي‪ ٟ‬د‪ٛٞ‬ي دي ڇ‪٠‬ط ڪڃاۿ يا ز٘ي٘ت ةاةت ڳا‪٤ٚ‬ائت‪.٥‬‬
‫پاڪؽتام ۾ تُ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬يأت‪ٝ ٢‬اڻ‪ ٟ٤‬د‪ ٥‬تُطاد ڋ‪ ٢٤‬ؼيڪڑه ‪ٝ‬ػ “‪٣‬ي‪ .‬ام تُطاد ۾ ؼ‪١‬ڎيۿ اردهۿ‬
‫پ‪١‬ذاةيۿ پـت‪ ٥‬۽ ة‪٥ٛ‬چي ټ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬دا ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طڈ ؿا‪ .ٟ٣“ ٙٝ‬ام تُطاد ‪ٝ‬ام هڇه زك‪٥٠ ٥‬ڪعي‪ ٟ‬ڪعڻ‬
‫هارم د‪٣“ ٥‬ي‪٥٠ .‬ڪعي‪ ٟ‬ڪعڻ هارا تٕعيسي ادب پڑ‪١٣‬طا “‪ٟ٣‬ۿ ۽ ؼ‪١‬ذيطن ادب کام ‪٤ٚ‬عائي‪١‬طا “‪.ٟ٣‬‬
‫ا‪ ٥٣‬ئي ؼتب “‪٣‬ي د‪ ٥‬اردهَء ۾ تٕعيسي ‪٥ٝ‬اد ڇي‪١‬طڈ ؼب ر‪٠‬گ ڄائذيؽٽ د‪٥‬م ‪٣‬ع ‪٤ٝ‬ي‪١‬ي ‪٣‬ڪ ‪ٚ‬ک‬
‫ڪاپي‪٥‬م هڪا‪ ٟٝ‬ڂي‪٥‬مۿ ۽ ادةي رؼا‪ ٟٚ‬ؼيپ ۽ أڪار هّيعن د‪٥‬م ؼت اٺ ؼ‪ ٥‬ک‪ ٟ‬ڪاپي‪٥‬م ‪ٝ‬ػ‬
‫هڪا‪ ٟٝ‬ڂي‪٥‬م‪ .‬ؼ‪١‬ڎيَء ۾ ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬ر‪٠‬گا ر‪٠‬گي ڄائذيؽٽ ‪٣“ ٢٠‬ي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ادةي رؼا‪ ٟٚ‬کي ڪ‪ٟ٤١‬‬
‫ڄائذيؽٽ ؼام ٿيٽي ‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬ؼگ‪٤‬ذي‪ .‬ة‪٤‬عزاكۿ ؼ‪١‬ڎيَء دي ادةي رؼا‪ ٟٚ‬د‪ ٥‬هڪعه ُاردهَء دي ادةي‬
‫رؼا‪ ٟٚ‬دي ه ڪعي کام پ‪١‬ذ‪٥‬ڻ‪٥‬م “‪٣‬ي‪ .‬ؿعهَات ۾ ‛ةعؼات‚ رؼا‪ ٥ٚ‬دڐ‪ٕ٣ ٟ٣‬تي‪٥‬ار ڂي ‪٠‬ڪت‪٥٣ ٥‬ۿ‬
‫تڐ‪ ٟ٣‬ؼ‪١‬طس هڪعه ‪٣‬ڪ ا‪٠‬طازي ‪٥ٝ‬دب ‪ٕ٣‬تي ۾ ڇ‪٣ ٟ٣‬غارم کي ة‪ ٢‬هڅي پ‪٤‬ت‪١٤١ٝ .٥٣ ٥‬ذي چ‪٥‬ڻ د‪٥‬‬
‫‪ٝ‬ى‪ٛ‬ب “‪٣‬ي ت‪ ٢‬ڋ‪ ٢٤‬ؼيڪڑه تُ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬يأت‪ ٢‬وت٘ي ‪ٝ‬ام ‪ٝ‬ـڪ‪ ٙ‬ؼام ‪٣‬ڪ ؼيڪڑي ديتعا تُ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬يأت‪٢‬‬
‫‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬ادب ۾ د‪ٚ‬چؽپي رک‪ ٟ‬ڂا‪ .‬ام ‪٣‬ڪ ؼيڪڑي ۾ ؼ‪١‬ڎيۿ اردهۿ پ‪١‬ذاةيۿ پـت‪ ٥‬۽ ة‪٥ٛ‬چي ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طڈ‬
‫اچي هڅ‪ ٟ‬ڂا‪ .‬ام ‪ٚ‬ساظ کام ؼ‪١‬ڎي ادب پڑ‪١٣‬طڈم د‪ ٥‬تُطاد اٽي ۾ ‪٥ٚ‬ڻ ةعاةع “‪٣‬ي‪.‬‬
‫اٽي ۾ ‪٥ٚ‬ڻ ةعاةع تُ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬يأت‪ٝ ٢‬اڻ‪٥٤‬ۿ ديڪي ادب ۾ د‪ٚ‬چؽپي رک‪ ٟ‬ڂاۿ ۽ اتٕاق ؼام ڪ‪ ٥‬اَتعاض‬
‫د‪٥‬ڳ‪ ٥‬أؽا‪ ٥٠‬يا ؿُع پڑ‪٣‬ي هٺ‪ ٟ‬ڂاۿ ت‪ ٢‬ام ‪ٝ‬ام ڪيئ‪ ٟ‬ي٘ي‪ ٟ‬ڪعي هٺذي ت‪ ٢‬پاڪؽتام صىعي ۾ پئذي‬
‫هي‪ .٥‬ڋا “ڱعي‪ ٟ‬تي ڳڻڻ ديتعا ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬پاڪؽتام الِء ‪٘٠‬كام د‪ ٥‬ةاَث ڂي ؼگ‪ ٟ٤‬ڂا! ادب ‪ٝ‬ام ‪ٛٝ‬ڪ کي‬
‫‪٘٠‬كام تڐ‪ ٟ٣‬رؼ‪١‬طه “‪٣‬يۿ دڐ‪ٛٝ ٟ٣‬ڪ ۾ تُ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬يأت‪ٝ ٢‬اڻ‪ ٟ٤‬د‪ ٥‬تُطاد اؼي يا ‪٥٠‬ي ؼيڪڑه ڂي‪١‬طه‬
‫“‪٣‬ي ۽ دتي رؼاال ۽ ڪتاب ‪ٚ‬ک‪ ٟ‬دي تُطاد ۾ ؿايٍ ڂي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬اؼام هټ د‪ ٟ٤١‬ڪتاب د‪٥‬م پ‪١‬خ‬
‫ؼ‪ ٥‬ڪاپي‪٥‬م ؿايٍ ڂي‪ ٟ‬ڂي‪٥‬مۿ ؼي هي‪ ٟ٤‬ؼا‪ ٟٚ‬۾ ة‪ٝ ٢‬ـڪ‪ ٙ‬ؼام ‪٠‬يڪاك ڂي ؼگ‪ ٟ٤‬ڂي‪٥‬م‪٣ .‬اڻي ا‪٣‬ڑي‬
‫‪ٛٝ‬ڪ ۾ ڪ‪ ٟ٤١‬أؽا‪٠‬ي ؼتب ڪ‪٤‬ڑه ا‪٘٠‬الب اچي ؼگ‪١٤‬طه!‬
‫اچ‪ ٥‬ت‪ ٢‬ڪذ‪ ٢٤‬ديع الِء کڻي ٗت‪٥‬ك ڪعي‪٥‬م ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ ۾ اَتعاض د‪٥‬ڳا أؽا‪٠‬ا ؿايٍ ڂي ر‪٣‬يا “‪ٟ٣‬ۿ د‪ٟ‬‬
‫۾ ‪ٌ٠‬عي‪ ٢‬پاڪؽتام دي صالف پعچار ڪي‪٣“ ٙ‬ي‪ٝ .‬ڃئي‪ ٟ‬ةسث ‪ٝ‬ىاةٖ ا‪٣‬ڑا أؽا‪٠‬ا ت‪ٞ‬ال گ‪٤‬ٽ تُطاد ۾‬
‫ؿايٍ ڂي‪١‬طا ‪٠٥٣‬طاۿ ۽ “ڱعي‪ ٟ‬تي ڳڻڻ ديتعم ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬تائي‪ٝ ٟ‬ػ پ‪٤‬چ‪١‬طا ‪٠٥٣‬طا‪ .‬ام دي ةعَڪػ‬
‫زڪ‪ٝ٥‬ت هټ َال ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬تائي‪ ٟ‬پ‪٤‬چڻ ۽ يڪذ‪٤‬تي ۽ ‪ٌ٠‬عي‪ ٢‬پاڪؽتام دي پعچار الِء ٽي ‪٤٠‬ايت ئي‬
‫واٗت‪٥‬ر هؼيال ‪٥ٝ‬د‪٥‬د “‪٣ .ٟ٣‬ڪ ريڍي‪٥‬ۿ ټي‪ ٥‬ٽي‪ٛ‬ي‪٥‬يغم ۽ ٽي‪٥‬م اصتارهم‪ .‬ريڍي‪ ٥‬ذريُي زڪ‪ٝ٥‬ت ‪ٛٝ‬ڪ‬
‫دي ؼتع ؼيڪڑهۿ ۽ ٽي‪ٛ‬ي‪٥‬يغم رؼتي پ‪١‬ذ‪٥‬ي‪ ٢٤‬ؼيڪڑه َ‪٥‬ال تائي‪ ٟ‬پ‪٤‬چي ؼگ‪٤‬ي ڂيۿ (‪0974‬ع دا‬
‫ا‪٠‬گ اکع) ۽ پ‪٤‬چ‪١‬طي ر‪٣‬ي ڂي‪ .‬ڋا ا‪ ٥٣‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ڻ ز‪ٞ‬اٗت ‪٣“ ٢٠‬يۿ ت‪ ٢‬ريڍي‪٥‬ۿ ٽي‪ٛ‬ي‪٥‬يغم ۽ اصتارهم ؼ‪١‬ڎيَء‬
‫دي ‪٣‬ڪ أؽا‪٠ ٢٠‬گار “ڇه ةي‪٥‬س ۽ الچار “‪!ٟ٣‬‬
‫ادب رؼتي ا‪٘٠‬الب اچڻ‪٣ ٥‬ذي ‪٣‬اۿ ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ دي ج٘أتي ٔنا ۾ ڪڐ‪ ٟ٣‬الڪع ا‪٘٠‬الب اچي هڅي‬
‫‪٣‬ا‪ .‬د‪ٞ‬اك اةڑي کام ‪ٝ‬ـتاق ؿ‪٥‬ري تائي‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎ دي ؼ‪٥ٞ‬رم اديت‪ ٟ‬پيع پعؼتيۿ پاڂاريطاريۿ زاهي‪ٛ‬ي‪ ٟ‬دي‬
‫ً‪ٟٞٛ‬ۿ ټي‪ ٟ‬ڪيتعي‪ ٟ‬ئي ؼ‪ٞ‬ادي ةعاي‪ ٟ‬صالف ٿعپ‪٥‬ر ‪٠٥ٞ٠‬ي ‪ٚ‬کي‪٣“ ٥‬يۿ ۽ الڳيت‪ٚ ٥‬کي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬پعۿ ڪ‪٤‬ڑه‬
‫‪٠‬تيذ‪٠ ٥‬ڪت‪٣“ ٥‬ي܁ ڋا ؼ‪١‬ڎ ‪ٝ‬ام پيع پعؼتي صت‪ ٜ‬ڂي هيئي܁ څاڈا ‪ٚ‬ڳڻ ة‪١‬ط ڂي هيا܁ زاهي‪ٛ‬ي‪ ٟ‬دا ڪ‪٥‬ټ‬
‫ڪعي پيا܁ ڪذ‪ ٢٠ ٢٤‬ڂي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ڪذ‪ ٢٠ ٢٤‬ڂيڻ‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫ؼ‪١‬ڎي ادب دڐ‪ ٟ٣‬ج٘أتي ۽ ؼ‪ٞ‬ادي کيتع ۾ ڪ‪ ٥‬ا‪٘٠‬الب “ڻي ‪ ٢٠‬ؼگ‪٤‬ي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ؼياؼي‬
‫ا‪٘٠‬الب ڪيئ‪“ ٟ‬ڻي ؼگ‪١٤‬طه! ا‪٣‬ي هڇا ‪٠‬ادام “‪ ٟ٣‬د‪ ٥‬ؼ‪١‬ڎي ادب ؼتب پاڪؽتام کي صىعي ۾‬
‫‪ٝ‬سؽ‪٥‬س ڪ‪ ٟ‬ڂا‪ .‬اق‪ ٙ‬۾ ‪ ٟ١٣‬کي پاڪؽتام دي ‪ٝ‬ؽتسڪ‪٣ ٜ‬ئڻ تي ي٘ي‪٣“ ٢٠ ٟ‬ي‪ .‬ؼ‪١‬طم دك ۾ چ‪٥‬ر‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي پ‪ ٟ‬دي کڑڪڻ تي کي‪ ٟ‬پاڪؽتام صىعي ۾ ‪ٝ‬سؽ‪٥‬س ڂئي ڂ‪.٥‬‬
‫پاڪؽتام کي اق‪ ٙ‬۾ صىعه “‪٣‬ي ڪي اي‪ ٙ‬گاةا د‪٤‬ڑي ‪ٝ‬اڻ‪َ٥٤‬ء ‪ٝ‬امۿ د‪ ٟ٤١‬دي ‪٣‬ڪ ‪٣‬ڪ‬
‫ڪتاب د‪٥‬م ‪٣‬غاري‪ ٟ‬ڪاپي‪٥‬م پاڪؽتام ۽ ټئيَء ؼ‪٥ٞ‬ري د‪٠‬يا ۾‪٣‬ڃ‪٥‬م ‪٣‬ځ هڪا‪ٝ‬ي ر‪٣‬ي‪٥‬م “‪٣ .ٟ٣‬يُء‬
‫ا‪ ٥٣‬ؿضف “‪٣‬ي د‪0948 ٟ٤١‬ع ۾ ‛ا‪٠‬ؽائيڍ پاڪؽتام‚ دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ؼام ‪٣‬ڪ ڪتاب ‪ٚ‬کي‪ ٥‬د‪ٟ٤١‬‬
‫۾‪ ٟ٣‬پاڪؽتام دي هد‪٥‬د تي اَتعاض ڪ‪١‬طيۿ ؼ‪١‬طس د‪ٛ‬ط ڄ‪٣‬ڻ دي پيـ‪١‬گ‪٥‬ئي ڪئي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫پاڪؽتام کي صىعه “‪٣‬ي اة‪ ٥‬ا‪ٚ‬ڪالل “زاد دي ڪتاب ‛ا‪٠‬ڍيا ه‪٠‬ػ ٔعيڍل‚ ‪ٝ‬امۿ د‪ ٟ٤١‬د‪٥‬م ‪٣‬غاري‪ٟ‬‬
‫ڪاپي‪٥‬م ؼډيَء د‪٠‬يا دي ڪ‪١‬ڍ ڪڑڃ ۾ هڪا‪ٝ‬ي ر‪٣‬ي‪٥‬م “‪.ٟ٣‬‬
‫‪ٛٝ‬ڪ‪ ٟ‬کي صىعه ‪ٝ‬سؽ‪٥‬س ڂي‪١‬طه “‪٣‬يۿ پيؽٽع‪٠‬اڋۿ ؼ‪ٚ٥‬غ ‪١٣‬ؽت‪ٟ‬ۿ ڪا‪ٝ‬ي‪٥‬ۿ ؼارتع ۽ ةا‪ٚ‬ڍهم‬
‫د‪٤‬ڑم اديت‪ٝ ٟ‬امۿ ‪٥ٝ‬م د‪٤‬ڑم ‪ٚ٥ُٞٝ‬ي ۽ صؽيػ اديت‪ ٟ‬ؼام ‪!٢٠‬‬
‫‪“ 7‬گؽٽ ‪0975‬ع‬
‫آزاديَء جّ اٺاويِّن ظال‬
‫اځ چ‪٥‬ڇ‪٣‬ي‪“ ٟ‬گؽٽ “‪٣‬ي‪ .‬اؼام دي “زاديَء کي ‪ 28‬ؼاك گظري هيا “‪ .ٟ٣‬ا‪ 28 ٟ٤٠‬ؼا‪ٝ ٟٚ‬ام ؼډا ؼ‪٥ٞ‬را‬
‫‪ 04‬ؼاك اؼام هم ‪ -‬ي‪٠٥‬ٽ دي ّال‪ٝ‬يَء ۾ گظاري ڋڐيا‪ .‬هم‪-‬ي‪٠٥‬ٽ کي ٗائ‪ ٜ‬رکڻ الِء اؼام ڇ‪ ٢٣‬ؼاك ‪ٝ‬ارؿ‪ ٙ‬ال دا‬
‫ة‪ ٢‬ڇؼي ڋڐيا‪ -‬ؿعهَات دا ڪذ‪ ٢٤‬ؼاك ؼيٕٽي ايڪٽ ۾ ڪاٽي ڋڐياۿ ۽ هيذ‪٤‬ڑائي هارا ڪذ‪ ٢٤‬ؼاك ڄي‬
‫پي “ر ۾! ‪‬‬
‫ڪا‪٠‬ؽٽيٽي‪٥‬ئ‪١‬ٽ اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬يَء “ڇه ت٘عيع ڪ‪١‬طيۿ ‪“ 00‬گؽٽ ‪0947‬ع تي ٗائطاٌَ‪٣ ٜ‬ڪ ‪١٣‬ڎ چي‪:٥٣ ٥‬‬
‫‛‪ٝ‬ام ا‪ ٢٠ ٥٣‬ڂ‪ ٥‬چ‪٥‬ام ت‪ ٢‬ټيا ‪ٛٝ‬ڪ ِام ‪١ُٚ‬ت کام ڪي ةچي‪ .ٟ٣“ ٙ‬پعۿ ‪ٝ‬ام ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام ڂ‪ ٥‬اؼام دي زا‪ٚ‬ت ام‬
‫ؼ‪ٛ‬ؽ‪ٛ‬ي ۾ ؼڀ‪١‬ي کام صعاب “‪٣‬يۿ ۽ ا‪٣‬ا ‪١ُٚ‬ت “‪٣‬ي ةطَ‪٥١‬ا‪٠‬يَء ۽ رؿ‪٥‬ت دي‪ .‬اؼام کي ام ‪١ُٚ‬ت دي پاڈ‬
‫پٽڻي “‪٣‬ي‚‬
‫اؼام دي “زاديَء کي ؼډا ؼ‪٥ٞ‬را ‪ 28‬ؼاك گظري هيا “‪ .ٟ٣‬اؼي‪ ٟ‬رؿ‪٥‬ت ۽ ةطَ‪٥١‬ا‪٠‬يَء دي پاڈ پٽي ‪٢٠‬‬
‫ؼگ‪٤‬يا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬اؼي‪٣ ٟ‬اڪيَء د‪َ ٥‬ا‪ٞٚ‬ي اَغاز ‪٣‬ارائيۿ رؿ‪٥‬ت ۽ ةطَ‪٥١‬ا‪٠‬يَء د‪َ ٥‬ا‪ٞٚ‬ي اَغاز زاق‪ ٙ‬ڪعي‬
‫ر‪٣‬يا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬اؼي‪ ٟ‬ديئڻ الِء رؿ‪٥‬ت ڇي‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ٝ .‬عڻ الِء رؿ‪٥‬ت ڇي‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ٝ .‬ام ةطَ‪٥١‬ام ڪ‪“ ٥‬پعيٽ‪٥‬‬
‫‪٣‬ائ‪٥‬ؼ‪١‬گ ؼ‪٥‬ؼائٽيَء د‪ٝ ٥‬ي‪ٞ‬تع “‪٣‬يام!‬
‫ؼاڳئي ت٘عيع ۾ ٗائطاٌَ‪ ٜ‬چي‪.٥٣ ٥‬‬
‫‛ة‪ٛ‬يڪ ‪ٝ‬ارڪيٽ‪١‬گ اؼام الِء ټي ‪١ُٚ‬ت “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‪ٝ‬ام ٗائطاٌَ‪ ٜ‬دي د‪ٛٞ‬ي ؼام ا‪٠‬سعاف دي گؽتاصي ڪعي ‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬ؼگ‪٤‬ام‪ 28 .‬ؼا‪ ٟٚ‬دي “زاديَء ۾‬
‫ة‪ٛ‬يڪ ‪ٝ‬ارڪيٽ‪١‬گ ڪيتعم ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬الِء ر‪٠‬گي‪ٝ ٟ‬ارڪيٽ ک‪ٚ٥‬ي ڋڐيا “‪ .ٟ٣‬ا‪٣‬ا ټئي ڳا‪٣“ ٢٤ٚ‬يۿ ت‪ ٢‬ر‪٠‬گي‪ٟ‬‬
‫‪ٝ‬ارڪيٽ‪ ٟ‬۾ ڳاڈ‪ ٥٣‬ر‪٠‬گ چاڪي‪٥‬اڈي دي ‪ٝ‬غهر دي رت د‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ا‪ ٥٣‬ر‪٠‬گ چتعاك دي ‪ٝ‬غهر دي رت د‪ ٥‬ر‪٠‬گ‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬ا‪ ٥٣‬ر‪٠‬گ ‪ٝ‬عيَء ۽ ؼ‪٥‬ات دي ‪٥٣‬ٽ‪ ٟٛ‬۽ ڄاڋ ة‪١‬گ‪ ٟٛ‬۾ ةک ۽ أالس ؼتب هڪا‪ٝ‬ي هي‪٠ ٙ‬ي‪١‬گعي‪ ٟ‬د‪٥‬‬
‫“‪٣‬ي!‬
‫اؼام دي ‪ٛٝ‬ڪ ۾ ة‪ٛ‬يڪ ‪ٝ‬ارڪيٽ ‪٣‬ي‪١‬ئع اهپ‪ٝ ٟ‬ارڪيٽ دي ق‪٥‬رت هٺي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬اؼي‪ ٟ‬ة‪ٛ‬يڪ‬
‫دي ک‪١‬ڍ کائي ذياةيىػ دا ‪ٝ‬عيل ڂي پيا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬ذياةيىػ کي رهڪڻ الِء اؼي‪ ٟ‬ڄاياةٽيغ دي گ‪٥‬ري‪ ٟ‬ةطرام‬
‫چاڋ ۽ چ‪ ٟ‬د‪٥‬م گ‪٥‬ري‪٥‬م کائي ر‪٣‬يا “‪٣‬ي‪٥‬مۿ ۽ ا‪٠‬ؽ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬دي ا‪٠‬ذيڪـ‪ ٟ‬ةطرام ڄؼٽ‪ ٙ‬هاٽع د‪٥‬م ؼي‪٥‬م‬
‫‪٣‬ڻائي ر‪٣‬يا “‪٣‬ي‪٥‬م‪.‬‬
‫ؼاڳئي أتتازي ت٘عيع ۾ ٗائطاٌَ‪٣ ٜ‬ڪ ‪١٣‬ڎ چي‪.٥٣ ٥‬‬
‫‛ڪيتعي‪ ٟ‬ئي چڱاي‪ ٟ‬۽ ةعاي‪ ٟ‬ؼام گڐ اؼام کي ٺڳي ۽ ڪپت )‪ (Robbery‬۽ پ‪١٤١‬ذي کي‬
‫هرؼائڻ )‪ (Nepotism‬هرجي ۾ ‪ٛٝ‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ام ةعائي کي ؼضتيَء ؼام چڃڻ‪٣“ ٥‬ي‪‚.‬‬
‫ام ةعائيَء کي اؼي‪ ٟ‬چڃي ‪ ٢٠‬ؼگ‪٤‬يا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬ام الِء ؼپ کام هڇه ؼتب ا‪٣“ ٥٣‬ي د‪ ٥‬چڃڻ الِء دڐ‪ٞ٣ ٟ٣‬ال‬
‫دؼتي د‪ ٥‬ة‪١‬طهةؽت ڪي‪ ٥‬هي‪٥‬ۿ تڐ‪٣ ٟ٣‬ڪ دُٔي ‪ٞ٣‬ال ‪ٛٝ‬ي‪٥‬ۿ ت‪ ٢‬دؼت‪ٛٝ ٢٠ ٥‬ي‪ .٥‬۽ ټئي دُٔي دؼت‪ٛٝ ٥‬ي‪ ٥‬ت‪ٞ٣ ٢‬ال‬
‫‪ٛٝ ٢٠‬ي‪ .٥‬ٽئي‪ ٟ‬دُٔي دڐ‪ٞ٣ ٟ٣‬ال دؼت‪ٝ ٥‬ڪ‪ٛٝ ٙٞ‬ي‪ ٥‬تڐ‪ ٟ٣‬چڃڻ الِء ‪٣‬ځ ‪ٛٝ ٢٠‬ي‪ .٥‬۽ دڐ‪٣ ٟ٣‬ځ ‪ٛٝ‬ي‪٥‬ۿ تڐ‪ ٟ٣‬ا‪٥٣‬‬
‫‪٣‬ځ اڅ ر‪٠‬گ ۾ هرت‪٥٣ .٥٣ ٙ‬مَء ‪ ٢٠‬ت‪ ٢‬اؼي‪ٗ ٟ‬ائطاٌَ‪ ٜ‬دي زڪ‪ ٜ‬دي پيعهي معهر ڪعي‪٥‬م ‪٣‬ا‪ .‬ڋا ڪعي‪٥‬مۿ‬
‫‪ٝ‬ذت‪٥‬ر “‪٣‬ي‪٥‬م‪٣ .‬ي‪١‬ئع اٗعةا پعهريَء ۽ ٺڳيَء کي چڃڻ هيٺاؼي‪ٟ‬ۿ ت‪ ٢‬ؼ‪٥ٞ‬ري ٗ‪٥‬ل کي چڃي رک‪١‬طاؼي‪٠ .ٟ‬يٺ ة‪ ٢‬ت‪٢‬‬
‫“زاديَء کي ‪ 28‬ؼاك گظري هيا “‪!ٟ٣‬‬
‫هم ‪ -‬ي‪٠٥‬ٽ دا ڳذ‪٤‬ا هرڪع اؼام کي ټ‪ٚ٥‬يَء ۽ ج٘أت دي ‪ُٝ‬ا‪ٛٝ‬ي ۾ ‪ٝ‬ارڻ الِء ٗائطاٌَ‪ ٜ‬دي ت٘عيعم دا‬
‫ز‪٥‬اال ڇي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬اتٕاق ؼام اؼام ة‪ٗ ٢‬ائطاٌَ‪ ٜ‬د‪٥‬م ڪذ‪ ٢٤‬ت٘عيعهم پڑ‪٣‬ي هرتي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ام ۾ اؼام د‪ ٥‬ڇه‪٢٣‬‬
‫‪٠‬ا‪٣‬ي‪ .‬ؼ‪٥ٞ‬ره ڇه‪ ٢٣‬پت‪ٛ‬ـعم د‪٣“ ٥‬يۿ ديڪي ٗائطاٌَ‪ ٜ‬دي ةاري ۾ ‪٣‬غاري‪ ٟ‬ڪتاب ڋپائي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬ؼ‪٥ٞ‬ره‬
‫ڇه‪ ٢٣‬الئتعيعي‪ ٟ‬د‪٣“ ٥‬يۿ ديڪي ک‪٥‬د‪١‬ا الِء ‪٥ٝ‬اد ‪ٝ‬يؽع ڪعي ر‪٣‬ي‪٥‬م “‪.ٟ٣‬‬
‫ٗائطاٌَ‪ ٜ‬ڄاڪا ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء دي ؿاگعدم کي ڇاچيَء َغت ؼام ڇؼ‪١‬طه ‪ .٥٣‬ڄاڪا ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء دي‬
‫ؿاگعدم اهك ‪0936‬ع ۾ ۽ پ‪ِ٥‬ء ‪0946‬ع هاري‪ ٟ‬چ‪٠٥‬ڍم ۾ ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ا‪ ٟ٠‬دي الِء ڇي‪ ٟ٤١‬رات هرڋ ڪي‪ .٥‬پاڪؽتام‬
‫دي ٗيال الِء پاڻ پت‪٥‬ڈي‪ٗ .٥‬ائطاٌَ‪ ٜ‬دي ٔع‪ٝ‬ام تي ‪ ٟ١٣‬ؼا‪ٗ ٢٣‬عةام ڪي‪ .٥‬ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬وعف کام ڇؼذيۿ ت‪٢‬‬
‫پاڪؽتام دي ٗيال ۾ ڄاڪا ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء دي ؿاگعدم ت‪ٞ‬ال ا‪ٜ٣‬ۿ ۽ ت‪ٞ‬ال هڇه ڪعدار ادا ڪي‪.٥‬‬
‫۽ پ‪ِ٥‬ءۿ ا‪٣‬ي ڄاڪا ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽي دا ئي ؿاگعد ‪٣‬ئاۿ د‪ ٟ‬پاڪؽتام دي صالف ة‪١‬گالديؾ تسعيڪ کي زهر‬
‫هٺاي‪ .٥‬ة‪١‬گالديؾ دي ٗيال ۽ پاڪؽتام دي ڄا‪٣‬ڻ الِء ڇي‪ ٟ٤١‬رات ڪ‪ ٜ‬ڪي‪٥‬ۿ ۽ ‪٠‬يٺ ة‪١‬گالديؾ کي هد‪٥‬د ۾‬
‫“ڻي ڇيکاري‪.٥‬‬
‫ڄاڪا ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء دي ؿاگعدم ائي‪ ٟ‬ڋ‪ ٥‬ڪي‪٥‬܁ د‪ ٟ٤١‬پاڪؽتام الِء ‪ ٟ١٣‬ڇي‪ ٟ٤١‬رات ‪٣‬ڪ ڪعي‬
‫ڋڐي‪٥٣ ٥‬ۿ ام پاڪؽتام کي ڄا‪٣‬ڻ الِء ‪ ٟ١٣‬دام دي ةازي ڋ‪ٚ ٥‬ڳائي ڋڐي܁‬
‫ام ؼ‪ٛ‬ؽ‪ٛ‬ي ۾ ‪٥ٝ‬م هټ ڪذ‪ ٢٤‬ؼ‪٥‬اك “‪ٟ٣‬ۿ د‪ ٟ‬دا د‪٥‬اب هامر “‪ٟ٣‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪٣‬تي ‪ٚ‬کڻ معهري‬
‫‪٠‬ا‪.ٟ٣‬‬
‫‪ - 0‬ائي‪ ٟ‬ت‪٠ ٢‬ا‪٣‬يۿ ټ‪ٚ٥‬يَء ۽ ج٘أت دي ‪ُٝ‬ا‪ٛٝ‬ي ۾ زڪ‪ٝ٥‬ت ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬ؼام دهک‪ ٥‬ڪي‪٣“ ٥‬ي܁‬
‫‪ - 2‬ائي‪ ٟ‬ت‪٠ ٢‬ا‪٣‬يۿ ؼ‪١‬طم اٗتكادي هؼي‪ ٟٛ‬تي ٺڳ‪ ٟ‬۽ ڪپتي‪ٗ ٟ‬تن‪ ٥‬ڪعي هرت‪٥٣ ٥‬܁‬
‫‪ - 3‬ائي‪ ٟ‬ت‪٠ ٢‬ا‪٣‬يۿ ؼياؼي ال‪٣‬ي‪ ٟ‬چاڈ‪٣‬ي‪ ٟ‬۾ اؼالل دي ‪٘ٝ‬طس ‪٠‬ا‪ٚ‬ي کي اؼتُ‪ٞ‬اك ڪعي کي‪ ٟ‬دائغ ز٘‪ٟ‬‬
‫کام ‪ٝ‬سعهل ڪي‪ ٥‬هي‪٣“ ٥‬ي܁‬
‫‪ - 4‬دڐ‪ ٟ٣‬ة‪ ٟ١٣ ٢‬ز٘‪ ٟ‬الِء “هاز اڂاري‪٥‬ۿ تڐ‪ ٟ٣‬کي‪ّ ٟ‬طار ۽ ‪١٣‬طؼتام د‪ ٥‬ايذ‪١‬ٽ ؼڐي‪ ٥‬هي‪٥‬܁‬
‫‪ - 5‬ائي‪ ٟ‬ت‪٠ ٢‬ا‪٣‬يۿ ا‪ٝ‬پيعي‪ ٙ‬ڪا‪٥ٝ‬راۿ ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬کي ؼ‪١‬طم ٗط ةت ۽ ر‪٠‬گ رهٽ ؼتب پاڪؽتام دا ٽئي‪ٟ‬‬
‫دردي دا ؿ‪٤‬عي ‪ٚ‬يکڻ ‪ٚ‬ڳا ‪٣‬ئا܁‬
‫ا‪٣‬ڑا ‪٣‬غاري‪ ٟ‬ؼ‪٥‬اك ذ‪ ٟ٣‬۾ “‪٣ .ٟ٣‬ع‪٣‬ڪ ذ‪ ٟ٣‬۾ “‪ٟ٣‬ۿ د‪ ٟ‬الِء د‪٥‬اب معهري ‪٠‬ا‪.ٟ٣‬‬
‫اؼي‪ ٟ‬ازك کام تاريش دا دؿ‪٣“ ٟٞ‬ي‪٥‬م‪ .‬اؼام دي “زاديَء کي اځ‪ 28‬ؼاك گظري هيا “‪ .ٟ٣‬اؼي‪ ٟ‬ٿډي‬
‫ٿعي هري ٺ‪٤‬ي ر‪٣‬يا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬پع تاريش ؼام دؿ‪١ٞ‬يَء د‪ ٥‬دظة‪ ٥‬اؼام د‪ ٥‬ؼاڳي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬تاريش دي ت‪ٛ‬ش ؼت٘‪ ٟ‬کي‬
‫هؼارڻ ۽ تاريضي ّ‪ٛ‬ىي‪ ٟ‬کي هردائڻ اؼام د‪ ٥‬د‪ٚ‬چؽپ ‪ٝ‬ـْ‪٣“ ٥ٛ‬ي!‬
‫‪“ 04‬گؽٽ ‪0975‬ع‬
‫______‬
‫ڄي پي “ر‪ -‬ڄٔي‪١‬ػ “ف پاڪؽتام ره‪ٚ‬غ‬
‫ٌجو عتاظي جّ پٽ ڇّ ٌَ چٌّڊجي ظگِيّ‬
‫گظري‪ٕ٣ ٙ‬تي ‪٣‬الك پاڪؽتام ۾ ؼ‪١‬ڎ دي ‪ٝ‬ـ‪٥٤‬ر أؽا‪٠ ٢٠‬گار ‪٠‬ذ‪َ ٜ‬تاؼيَء د‪ٝ ٥‬يعي‪ ٟ‬اڪيڍ‪ٝ‬يَء‬
‫دي ةاري ۾ ‪٣‬ڪ صه ؿايٍ ڂي‪٠ .٥٣ ٥‬ذ‪َ ٜ‬تاؼيَء پ‪١٤١‬ذي صه دي “صع ۾ ‪ٚ‬کي‪:٥٣ ٥‬‬
‫‛ديڪڐ‪ ٟ٣‬ڪ‪ ٥‬ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬د‪ ٥‬څڻي ؼائي‪٣“ ٟ‬يۿ ت‪٥ٝ ٢‬م کي ا‪٥ُٛٝ ٥٣‬ل ڪعائي ڇئي ت‪ ٢‬گظري‪ ٙ‬ؼاكۿ‬
‫‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬پٽۿ د‪ ٟ٤١‬د‪٠ ٥‬ا‪٠ ٥ٚ‬طي‪َ ٜ‬تاؼي “‪٣‬يۿ ۽ د‪ ٟ٤١‬د‪ ٥‬اڪيڍ‪ٝ‬يَء دي ا‪ٝ‬يطهارم ۾ رهك ‪ٞ٠‬تع ‪632‬‬
‫‪٥٣‬ۿ ام کي گظري‪ ٙ‬ؼاك ڪ‪٤‬ڑي ة‪١‬ياد تي ‪ ٢٠‬چ‪٠٥‬ڍي‪ ٥‬هي‪٥‬܁‚‬
‫‪ٝ‬ام ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬د‪ ٥‬څڻي ؼائي‪٣“ ٢٠ ٟ‬يامۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪ٝ‬ام ‪٠‬ذ‪َ ٜ‬تاؼيَء کي ا‪٥ُٛٝ ٥٣‬ل ڪعائي ‪٢٠‬‬
‫ڇي‪١‬طس ت‪ ٢‬ڪ‪٤‬ڑم ة‪١‬يادم تي ؼ‪١‬طس پٽ ‪٠‬طي‪َ ٜ‬تاؼيَء کي ‪ٝ‬يعي‪ ٟ‬اڪيڍ‪ٝ‬يَء الِء ‪ ٢٠‬چ‪٠٥‬ڍي‪ ٥‬هي‪ .٥‬ا‪٥٣‬‬
‫ڪ‪ ٜ‬ا‪ ٟ٤٠‬د‪٣“ ٥‬يۿ ديڪي ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬دا څڻي ؼائي‪.ٟ٣“ ٟ‬‬
‫ائي‪ ٟ‬ةعاةع “‪٣‬ي ت‪ٝ ٢‬ام ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬د‪ ٥‬څڻي ؼائي‪٣“ ٢٠ ٟ‬يامۿ پع ‪ٝ‬ام ‪٠‬ذ‪َ ٜ‬تاؼيَء د‪ٝ ٥‬طاح ۽ ؼ‪١‬طس‬
‫دهؼت معهر “‪٣‬يام‪٣ .‬ڪ دهؼت دي زيحيت ۾ ‪٥ٝ‬م تي الزل “‪٣‬ي ت‪ٝ ٢‬ام ‪٠‬ذ‪َ ٜ‬تاؼيَء دي ‪ٝ‬طد‬
‫ڪعيامۿ يُ‪١‬ي کيػ ا‪٥ُٛٝ ٥٣‬ل ڪعائي ڇيام ت‪ ٢‬ڪ‪٤‬ڑم ة‪١‬يادم تي ؼ‪١‬طس پٽ ‪٠‬طي‪ ٜ‬کي اڪيڍ‪ٝ‬يَء‬
‫الِء ‪ ٢٠‬چ‪٠٥‬ڍي‪ ٥‬هي‪ .٥‬ام ؼ‪ٛ‬ؽ‪ٛ‬ي ۾ هڇيَء ٿڇ ڄڋ کام پ‪ِ٥‬ء ‪٥ٝ‬م ‪٥ُٛٝ‬ل ڪي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪٣ ٢‬يٺي‪ ٟ‬تعتيت‪٥‬ار ؼتت‪ٟ‬‬
‫ڪعي ‪٠‬طي‪ ٜ‬کي اڪيڍ‪ٝ‬يَء الِء ‪ ٢٠‬چ‪٠٥‬ڍي‪ ٥‬هي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‪ ¸- 0‬اداڪار ‪٠‬طي‪ ٜ‬د‪٥‬م هيذ‪٤‬ڑائيَء ۾ ڪذ‪ ٢٤‬الڳيتي‪٥‬م ٔ‪٥ٞٛ‬م ‪٠‬اڪال ڂي‪٥‬م “‪ٝ .ٟ٣‬يعي‪ٟ‬‬
‫اڪيڍ‪ٝ‬يَء دا اڪاةعۿ هؼيٍ ‪ٝ٥ُٛٝ‬ات ؼتب ‪٠‬طي‪َ ٜ‬تاؼيَء ه‪ٚ‬ط ‪٠‬ذ‪َ ٜ‬تاؼيَء کي اداڪار ‪٠‬طي‪ٜ‬‬
‫ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي هيٺا‪٣ ٟ١٣ .‬ڪ ‪٠‬اڪال اداڪار کي ‪ٝ‬يعي‪ ٟ‬اڪيڍ‪ٝ‬يَء الِء چ‪٠٥‬ڍڻ ‪١ٝ‬اؼب ‪ ٢٠‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي‪٥‬ۿ ت‪ٟ٤١‬‬
‫ڪعي ‪٠ ٟ١٣‬طي‪ ٜ‬کي رد ڪعي ڋڐي‪٥‬ۿ ا‪٠ ٥٣‬طي‪ ٜ‬اتٕاق ؼام ‪٠‬ذ‪َ ٜ‬تاؼيَء د‪ ٥‬پٽ جاةت ڂي‪.٥‬‬
‫‪٠ ¸- 2‬ذ‪َ ٜ‬تاؼي صا‪٥٠‬ا‪٣‬ڻ د‪٣“ ٥‬ي‪ٝ .‬يعي‪ ٟ‬اڪيڍ‪ٝ‬يَء دي اڪاةعم کي ي٘ي‪٣“ ٟ‬ي ت‪ ٢‬صام ها‪٣‬ڻ‬
‫‪١٣‬طؼتام ۾ “‪٣‬يۿ ڋ‪٥‬د‪ ٥‬ڪال پعڪاش دي ‪٣‬ڪ أؽا‪٠‬ي د‪٥١َ ٥‬ام “‪٣‬يۿ صا‪٥٠‬ا‪٣‬ڻ‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪ٟ١٣‬‬
‫‪٠‬ذ‪َ ٜ‬تاؼيَء دي پٽ کي اڪيڍ‪ٝ‬يَء الِء چ‪٠٥‬ڍڻ ‪١ٝ‬اؼب ‪ ٢٠‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي‪.٥‬‬
‫‪٠ ¸- 3‬ذ‪َ ٜ‬تاؼيَء دي ‪٣‬ڪ أؽا‪٠‬ي د‪٥١َ ٥‬ام “‪٣‬يۿ ‪٣‬اڻ‪٥‬ڪ‪ ٥‬صا‪٥٠‬ا‪٣‬ڻ‪ .‬ت‪ٝ ٟ٤١‬ام ‪ٝ‬يعي‪ٟ‬‬
‫اڪيڍ‪ٝ‬يَء دي اڪاةعم ا‪٠‬طازه ‪ٚ‬ڳاي‪٣“ ٥‬ي ت‪٠ ٢‬ذ‪َ ٜ‬تاؼي اق‪ ٙ‬۾ ڪال پعڪاش ؼام ټٺ “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ ¸- 4‬ؼ‪١‬ڎي اديت‪ ٟ‬وعٔام دڐ‪ ٟ٣‬ة‪ ٢‬ڪ‪ ٥‬ةيام يا ازتذادي ‪ٝ‬عاؼ‪ ٥ٛ‬ؿايٍ ڂي‪١‬طه “‪٣‬يۿ تڐ‪ٟ٣‬‬
‫قسير ڪ‪١‬طڈ ا ديت‪ ٟ‬۾ ؼپ کام پ‪٤‬عي‪٥‬م ‪٠‬ا‪٠ ٥ٚ‬ذ‪َ ٜ‬تاؼيَء د‪٠٥٣ ٥‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ا‪٣‬ڑي صىع‪٠‬اڋ ؿضف‬
‫دي پٽ کي ‪ٝ‬يعي‪ ٟ‬اڪيڍ‪ٝ‬يَء ۾ کڻڻ اڪاةعم دي اؼٽعيٽذيَء صالف ‪٣‬ي‪٥‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪٠ ٟ١٣‬طي‪ٜ‬‬
‫کي ‪ ٢٠‬چ‪٠٥‬ڍي‪.٥‬‬
‫‪٠ ¸- 5‬ذ‪َ ٜ‬تاؼي ديئ‪ ٟ‬ت‪ ٢‬ڄاڪٽع “‪٣‬يۿ ۽ ڄاڪٽعم اڈڪ‪ٚ ٢٤ٛ‬تيا هڅڻ تي ؼ‪١‬ڎره ټڎه “‪٣‬يۿ‬
‫ت‪ ٟ٤١‬ڪعي اڪيڍ‪ٝ‬يَء دي اڪاةعم کي ؿڪ ‪٣‬ي‪ ٥‬ت‪٠ ٢‬ذ‪َ ٜ‬تاؼي ‪ٚ‬تيا ‪ٛ٣‬ي‪ ٥‬هي‪١‬طهۿ ۽ پٺيام ؼ‪١‬طس‬
‫پٽ ‪٠‬طي‪َ ٜ‬تاؼي ‪ٝ‬يعي‪ ٟ‬اڪيڍ‪ٝ‬يَء د‪ ٥‬ڪ‪ ٥‬د‪٤‬از ٿډائي ‪ٚ‬تيا کام هڅي ‪٠‬ڪع‪٠‬طه‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪ٟ١٣‬‬
‫‪٠‬طي‪ ٜ‬کي اڪيڍ‪ٝ‬يَء الِء ‪ ٢٠‬چ‪٠٥‬ڍي‪٥‬ۿ ۽ ‪٣‬ڪ د‪٤‬از ةچائي هرت‪.٥‬‬
‫‪٠ ¸- 6‬ذ‪َ ٜ‬تاؼي پ‪١٤١‬ذي پٽ الِء ڪ‪ُٝ ٟ٤١‬غزۿ ا‪ ٜ٣‬۽ ‪ُٝ‬تتع ؿضكيت کام ؼٕارؿي چٺي‬
‫زاق‪ ٙ‬ڪعي ‪ ٢٠‬ؼگ‪٤‬ي‪٥٣ ٥‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ؼ‪١‬طس پٽ اڪيڍ‪ٝ‬يَء الِء ‪ ٢٠‬چ‪٠٥‬ڍي‪ ٥‬هي‪.٥‬‬
‫ياد ر‪٣‬ي ت‪ٝ ٢‬ڃئي‪ٝ٥ُٛٝ ٟ‬ات ‪٥ٝ‬م ‪٣‬ڪ دهؼت دي زيحيت ۾‪٣‬ځ ڪئي “‪٣‬ي‪ٝ .‬ام ؼ‪١‬ڎ دي څڻي‪ٟ‬‬
‫ِ‬
‫ؼائي‪ ٟ‬د‪ ٥‬ؿيطي “‪٣‬يام‪.‬‬ ‫ؼائي‪٣“ ٢٠ ٟ‬يام‪ٝ .‬ام ؼ‪١‬ڎ دي څڻي‬
‫‪“ 5‬گؽٽ ‪0975‬ع‬
‫خعيً اةً ىٍصّر اندالج‬
‫زنعت د‪١‬يط ةْطاديَء ‪٣‬ڪ دُٔي اة‪ ٥‬ا‪ْٞٚ‬يث ا‪ٚ‬سؽي‪ ٟ‬اة‪١ٝ ٟ‬ك‪٥‬ر ا‪ٚ‬سالج کي چي‪٥٣ ٥‬ۿ ‛ت‪٥‬م‬
‫ڪ‪ ٟ٤١‬ڇي‪ ٟ٤١‬ڪاٺ دي اڇيَء کي ک‪١٤١‬ت‪ ٥‬ڪ‪١‬طي‪( ‚.ٟ‬يُ‪١‬يۿ ت‪٥‬م ٗت‪ ٙ‬ڪي‪ ٥‬هي‪١‬طي‪)ٟ‬زالج هراڻي‪٥٣ ٥‬ۿ‬
‫‛د‪ ٟ٤١‬ڇي‪ٝ ٟ٤١‬ام ڪاٺ دي اڇي کي ک‪١٤١‬ت‪ ٥‬ڪ‪١‬طسۿ ت‪ ٟ٤١‬ڇي‪ ٟ٤١‬ت‪٥‬م ق‪ٔ٥‬ي ‪ٚ‬تاس ةطرام رهايتي‬
‫َا‪ ٟٞٚ‬هاري د‪١‬تي ۾ ‪٠٥٣‬طي‪‚.ٟ‬‬
‫پ‪ِ٥‬ء ڂي‪ ٥‬ة‪ ٢‬ائي‪!ٟ‬‬
‫‪ ٟٛٝ‬۽ ‪٣‬ځ ٺ‪٥‬ڪي‪َ ٟ‬ا‪ ٟٞٚ‬زالج صالف ٔت‪٥‬ا ڇيئي ڋڐي‪ٔ .‬ت‪٥‬ا هاري ڪاّظ تي زنعت د‪١‬يط‬
‫ةْطاديَء دي قسيسي معهري ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي هيئي‪ٝ .‬الم ۽ اڅ اکعي َا‪ ٜٚ‬زنعت د‪١‬يط ةْطادي ڇا‪ ٟ٤٠‬هيا‪.‬‬
‫کيػ ٔت‪٥‬ا هاري ڪاّظ تي قسيسي ڇيڻ الِء چيائ‪٥‬م‪ .‬زنعت د‪١‬يط ةْطادي ا‪٠‬ڪار ڪعي ڋڐي‪ .٥‬ام‬
‫هٗت کي‪ ٟ‬گيڑه ر‪٠‬گ تي ق‪ٔ٥‬ي‪ ٟ‬هاري ا‪ٕٚ‬ي پات‪٣ ٙ‬ئي‪.‬‬
‫َا‪ ٟٞٚ‬۽ زاڪ‪ ٟٞ‬زنعت د‪١‬يط ةْطاديَء تي زهر ةار هڅه‪ .‬تڐ‪ٟ٣‬ۿ زنعت د‪١‬يط ةْطاديَء ق‪ٔ٥‬ي‪ٟ‬‬
‫هاره ‪ٚ‬تاس ال‪٣‬يۿ َا‪ ٟٞٚ‬هاره دت‪ ٥‬پائي ۽ ‪ٝ‬ڃي تي پڳ رکي اة‪١ٝ ٟ‬ك‪٥‬ر ا‪ٚ‬سالج صالف ٔت‪٥‬ا هاري‬
‫ڪاّظ تي قسيسي ڇيئي ڋڐي‪ .‬قسيسي ڇيڻ کام پ‪ِ٥‬ء زنعت د‪١‬يط ةْطاديَء چي‪٥‬ۿ ‛اؼي‪٘ٔ ٟ‬ه‬
‫ًا‪٣‬ع دا پارک‪٣“ ٥‬ي‪٥‬م‪ .‬۽ ديؽتائي‪ ٟ‬ا‪٠‬طر د‪ ٥‬ؼ‪٥‬اك “‪٣‬يۿ ت‪٠ ٢‬يت‪ ٟ‬د‪ ٥‬ڈاڻ‪٘ٔ ٥‬ه صطا “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫اة‪١ٝ ٟ‬ك‪٥‬ر ا‪ٚ‬سالج کي ٗيط صا‪٠‬ي ۾ة‪١‬ط ڪعي ڋڐيائ‪٥‬م‪.‬‬
‫‪٣‬ځ ٺ‪٥‬ڪي‪َ ٟ‬ا‪ ٟٞٚ‬۽ زاڪ‪ ٟٞ‬دي ٗ‪٤‬ع کام هڇا هڇا ق‪ٔ٥‬ي ڪ‪١‬تي هيا ‪٣‬ئا‪ .‬زنعت د‪١‬يط‬
‫ةْطاديَء دي ؼپ کام هڇي ؿاگعد ۽ ‪ٝ‬عيطۿ اة‪َ ٟ‬ىا ٗيطصا‪٠‬ي ۾ زالج کي چ‪٥‬ائي ‪٥ٝ‬ڪ‪ٛ‬ي‪٥‬ۿ ‛ديڪي‬
‫چي‪ ٥‬اڂئي ت‪ ٟ٤١‬الِء ‪ُٝ‬أي گ‪٤‬ع‪ .‬ت‪٥‬کي “زاد ڪعي ڋڐي‪١‬طا‪ٝ( .‬ى‪ٛ‬ب ت‪ ٢‬ت‪ ٥‬ا‪٠‬اا‪ٚ‬سٖ د‪ُ٠ ٥‬عه ‪١٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‪٣‬ي‪١‬ئع ام ‪ُ٠‬عي کام ا‪٠‬ڪار ڪعۿ ۽ پ‪١٤١‬ذي دام ةچاِء‪).‬‬
‫زالج کيػ د‪٥‬اب ڇياري ‪٥ٝ‬ڪ‪ٛ‬ي‪٥‬ۿ ‛اة‪َ ٟ‬ىا کام پڌي اچ‪ ٥‬ت‪ ٢‬ڪ‪ ٟ٤١‬ا‪٠‬اا‪ٚ‬سٖ د‪ُ٠ ٥‬عه ‪١٣‬ي‪٥‬‬
‫“‪٣‬ي ۽ ڪيع ‪ُٝ‬أي گ‪٤‬عي܁‚‬
‫زالج کي ز‪٠‬ذيعم ۾ دڪڑي ٗيطصا‪٠‬ي ‪ٝ‬ام ټا‪٣‬ع هٺي “يا‪ٔ ٥٣ .‬ضع ؼام ‪ٛ٣‬ڻ ‪ٚ‬ڳ‪ٗ .٥‬ات‪ ٟٛ‬کا‪٠‬ئػ‬
‫پڌي‪٥‬ۿ ‛ت‪٥‬م ايڐي ٔضع ؼام ڋ‪ ٥‬پي‪ٛ٣ ٥‬ي‪ٟ‬܁‚‬
‫زالج هراڻي‪٥‬ۿ ‛ڋ‪ ٥‬د‪٥ٝ ٥‬م کي ‪٘ٝ‬ت‪ ٙ‬ڇا‪٠ ٟ٤٠‬ي‪ ٥‬پي‪ ٥‬هڅي‪‚.‬‬
‫‪٘ٝ‬ت‪ ٙ‬۾ؼ‪١‬طس ٗات‪ ٟٛ‬کا‪٠‬ئػ پڌي‪٥‬ۿ ‛زالجۿ ڪيئ‪ ٟ‬پي‪ٝ ٥‬سؽ‪٥‬س ڪعي‪ٟ‬܁‚‬
‫زالج هراڻي‪٥‬ۿ ‛ؼچ‪ ٟ‬ق‪ٔ٥‬ي‪ ٟ‬دي ‪١ٝ‬غك ڦاؼي گ‪٤‬اټ “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫اتي اة‪٥‬ةڪع ؿت‪ٛ‬يَء کا‪٠‬ئػ پڌي‪٥‬ۿ ‛ق‪ٔ٥‬ي ‪ٝ‬ت ڋا “‪٣‬ي܁‚‬
‫‛ق‪ٔ٥‬ي ‪ٝ‬ت دي ؼپ کام ‪٣‬يٺا‪٣‬ي‪ ٟ‬ڇاڪي تي ‪ٝ‬ام ةيٺ‪٣“ ٥‬يام‪ ‚.‬زالج د‪٥‬اب ڇ‪٥٠‬ۿ ‛ق‪ٔ٥‬ي ‪ٝ‬ت‬
‫دي ‪ٝ‬ڃا‪٣‬ي‪ ٟ‬ڇاڪي تي اؼي‪ ٟ‬پ‪٤‬چي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م‪‚.‬‬
‫زالج دا ټئي ‪٣‬ځ دڐ‪ ٟ٣‬هيڻي‪ ٟ‬کام ڪپي ڋڐيائ‪٥‬مۿ تڐ‪ ٟ٣ ٟ٣‬ره‪٠‬ڍي‪٥‬م ټا‪٥٤٠‬م ‪ٝ‬ڃي ڪعيۿ‬
‫ه‪١٣‬طڈ رت پ‪١٤١‬ذي ‪ ٟ٤١ٝ‬کي ‪ٝ‬کي ڋڐي‪ .‬ڪ‪ ٟ٤١‬کائ‪١‬ػ پڌي‪٥‬ۿ ‛ڋا پي‪ ٥‬ڪعي‪ٟ‬܁‚‬
‫زالج هراڻي‪٥‬ۿ ‛رت ه‪٣‬ي هڅڻ ؼتبۿ ‪ٝ‬ام ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام ڂ‪٥‬ۿ ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٟ٤١ٝ ٥‬زرد ڂي هي‪٠٥٣ ٥‬طه‪ٝ .‬تام ڪ‪٥‬‬
‫ائي‪ ٟ‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي ت‪ ٢‬ڄٽ ؼتب ‪١٤١ٝ‬ذ‪٣ ٟ٤١ٝ ٥‬يڍه ڂي هي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪٥ٝ‬م رت دي الالڻ ‪ ٟ٤١ٝ‬کي‬
‫‪ٛٝ‬ي ڋڐي‪ .‬رت اؼام د‪ ٥‬ؼي‪١‬گار “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛پعۿ ت‪٥‬م هچي‪ ٙ‬ټا‪٥٤٠‬م ‪ٝ‬ڃي ڪعيۿ ٺ‪٥‬ٺي‪ ٟ‬کي رت ‪٣‬اڻ‪ ٥‬ڋ‪ ٥‬ڪي‪٥‬܁‚ ڪ‪ ٟ٤١‬زالج کام پڌي‪.٥‬‬
‫زالج هراڻي‪٥‬ۿ ‛َـٖ دي ؼذطي الِء رت ؼام هم‪ ٥‬ڪعڻ‪ ٥‬پ‪٠٥‬طه “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‪ 2‬ؼيپٽ‪ٞ‬تع ‪0975‬ع‬
‫ذٍُي تتاُيَء جا ظتب‬
‫اچ‪ ٥‬ت‪ ٢‬اځ ڂڎيَء دك ؼام ڪذ‪ٝ ٢٤‬ؽئ‪ ٟٛ‬ةاةت ڳا‪٤ٚ‬اي‪٥‬مۿ ۽ ا‪ ٟ٤٠‬تي ّ‪٥‬ر ڪعي‪٥‬م‪.‬‬
‫ىعئهّ ‪َ: 1‬عة‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎ ٔتر ڪئي‪ .‬پاڻ ؼام َعةي ادب کڻي “يا‪َ .‬عةي ادب د‪ ٥‬ؼ‪١‬ڎي ادب تي‬
‫۽ ټ‪ٚ٥‬يَء تي زةعدؼت اجع پي‪َ .٥‬عة‪ ٟ‬دي ‪٣‬ڃ‪ٝ ٟ‬ام ‪٠‬ڪعيۿ ؼ‪١‬ڎ ‪ ْٟٛٝ‬دي ٗتني ۾ ‪ٛ٣‬ي هيئي‪ْٟٛٝ .‬‬
‫دي اٗتطار دهرام ٔارؼي ادب ۽ ټ‪ٚ٥‬يَء د‪ ٥‬ؼ‪١‬ڎي ادب ۽ ټ‪ٚ٥‬يَء تي گ‪٤‬عه اجع پي‪ .٥‬ا‪ ٟ٤٠‬ڇي‪ ٟ٤١‬۾ ڋاپضا‪٠‬ا‬
‫هڇي پئ‪ٞ‬ا‪٠‬ي تي ڪ‪ ٢٠ ٜ‬ڪ‪١‬طا ‪٣‬ئا‪ .‬ڪاّظ دا ص‪٥‬دڪار ڪارصا‪٠‬ا هد‪٥‬د ۾ ‪“ ٢٠‬يا ‪٣‬ئا‪ٝ .‬ى‪ٛ‬ب ت‪ ٢‬ام دهر‬
‫۾ دطيط دهر دي ڋاپضا‪ ٟ٠‬هاري‪٥‬م ؼ‪ٚ٥٤‬ت‪٥‬مۿ ۽ ڪاّظ دي پيطاهارۿ ۽ ڪتاة‪ ٟ‬دي هاپار د‪ ٥‬ةاماةى‪٢‬‬
‫ة‪١‬طهةؽت ‪٠٥٣ ٢٠‬طه ‪ .٥٣‬ت‪٠٥٣ ٟ٤١‬طي ة‪ ٢‬ديڪي ٗ‪٥ٝ٥‬م ‪ٛٝ‬ڪ ٔتر ڪ‪١‬طي‪٥‬م ‪٣‬ي‪٥‬مۿ ۽ پاڻ ؼام پ‪١٤١‬ذي‬
‫ټ‪ٚ٥‬ي کڻي اي‪١‬طي‪٥‬م ‪٣‬ي‪٥‬مۿ ادب کڻي اي‪١‬طي‪٥‬م ‪٣‬ي‪٥‬مۿ ؼي ټئي ‪ٛٝ‬ڪ ۽ ٗ‪٥‬ل دي ادب ۽ ټ‪ٚ٥‬يَء کي ‪ٝ‬تاجع‬
‫معهر ڪ‪١‬طي‪٥‬م ‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬ياد ر‪٣‬ي ت‪ ٢‬اؼي‪ ٟ‬ام دهر دي ةاري ۾ ڳا‪٤ٚ‬ائي ر‪٣‬يا “‪٣‬ي‪٥‬مۿ دڐ‪ ٟ٣‬ڪتاب‬
‫ڪ‪ٛ‬ڪ ؼامۿ ک‪٤‬عي ۽ ّيع ‪ُٝ‬ياري وعي٘‪ ٟ‬ؼام تيار ڪي‪ ٙ‬ڪاّظ تي ‪ٚ‬کيا هي‪١‬طا ‪٣‬ئاۿ ۽ ‪ٝ‬سطهد تُطاد‬
‫۾ ‪ٚ‬کيا هي‪١‬طا ‪٣‬ئا‪ .‬ڪ‪ ٟ٤١‬ڪتاب د‪٥‬م ؼئ‪ ٥‬ک‪ ٟ‬ڪاپي‪٥‬م تيار ڪعڻ ۾ هر‪٣‬ي‪ٚ ٢‬ڳي هي‪١‬طا ‪٣‬ئا‪.‬‬
‫اڈڪ‪ ٢٤ٛ‬رهؼي ۽ “‪ٝ‬عيڪي ڪتاب ‪ٚ‬ک‪ ٟ‬۽ ڪعهڈم دي تُطاد ۾ ؿايٍ ڂي ر‪٣‬يا “‪ٟ٣‬ۿ ۽ ؼ‪١‬ڎ ۾‬
‫پ‪٤‬چي ر‪٣‬يا “‪ٚ .ٟ٣‬ي‪ ٟ١‬دي ‪ٝ‬ڪ‪ ٙٞ‬تسعيعم د‪ ٥‬ؼيٽ هڪا‪ٝ‬ي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ٝ .‬ارڪػ ۽ اي‪١‬گ‪ٛ‬ػ دا‬
‫ڪتاب هڪا‪ٝ‬ي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬چيگي‪٥‬ارا دي ڄائعيۿ ۽ ؼ‪١‬طس گ‪٥‬ريال د‪١‬گ ةاةت ‪ٚ‬کي‪ ٙ‬ڪتاب‬
‫هڪا‪ٝ‬ي ر‪٣‬يا “‪٥٣ .ٟ٣‬چي ‪ ٢٤١ٝ‬دي دي‪ ٙ‬هاري ڄائعي هڪا‪ٝ‬ي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪ .‬هيٽ‪١‬ا‪ٝ‬ي ا‪٘٠‬الب دي تاريش‬
‫هڪا‪ٝ‬ي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪٣‬اڻي ؼ‪٥‬اك ڂ‪ ٥‬پيطا ڂئيۿ ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎي ادب َعةي ۽ ٔارؼي ټ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬۽ ادب د‪ ٥‬اجع ٗت‪٥‬ك ڪعي ؼگ‪٤‬ي ڂ‪٥‬ۿ‬
‫ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء اڈ‪٥‬ڪي دهر ۾ ‪ٝ‬ڃي ڈاڻاي‪ ٙ‬ڪتاة‪ ٟ‬۽ ‪ٌ٠‬عي‪ ٟ‬د‪ ٥‬اجع ڋ‪ ٥‬ڂ‪ٗ ٥‬ت‪٥‬ك ڪعي ؼگ‪٤‬ي܁ ‪ٝ‬ؽئ‪ٛ‬ي د‪ ٥‬تت‬
‫‪٣‬يُء “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ ۾ ‪ٝ‬ضت‪ٛٝ ٓٛ‬ڪ‪ ٟ‬۽ ټ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬د‪ ٥‬ادب هڇي تُطاد ۾ زڪ‪ٝ٥‬ت دي ةاٗاَطي ادازت‬
‫ؼام پ‪٤‬چي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ا‪٣‬ڑي ادب ؼتب ؼ‪١‬ڎ ۾ ة‪ٛ‬ڪ‪٠ ٙ‬ئ‪٥‬م ذ‪ ٟ٣‬۽ ادب ۾ تعٗي پؽ‪١‬ط ‪ٌ٠‬عي‪ ٥‬اٿعي “ي‪٥‬‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬ام ۾ ڇه‪ ٢٣‬ڪ‪ ٟ٤١‬د‪٣“ ٥‬ي܁‬
‫ىعئهّ ‪: 2‬ڪذ‪ ٢٤‬دا‪٠‬ـ‪٥‬رم د‪ ٥‬صياك “‪٣‬يۿ ت‪٥ٝ ٢‬د‪٥‬دن تعٗي پؽ‪١‬ط ؼ‪١‬ڎي ادب ؼتب ‪٥٠‬د‪٥‬ا‪ ٟ٠‬د‪٥‬‬
‫ذ‪ ٟ٣‬تتا‪ ٢٣‬ڂي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ا‪ ٥٣‬صياك ةسث و‪ٛ‬ب “‪٣‬ي‪ .‬د‪٤‬ا‪ٚ‬ت ۽ ّعةت ڪعي ؼ‪١‬ڎ ۾ پڑ‪٣‬ي‪ٝ ٙ‬اڻ‪ ٟ٤‬د‪٥‬‬
‫تُطاد “ڱعي‪ ٟ‬تي ڳڻڻ ديتعه “‪٣‬ي‪ .‬ا‪١ٝ ٟ٤٠‬ذ‪٤‬ام اٽي ۾ ‪٥ٚ‬ڻ ةعاةع ‪٘ٝ‬طار ۾ ڪي ڈڻا ادب ۾ د‪ٚ‬چؽپي‬
‫رک‪ ٟ‬ڂا‪ .‬ا‪ ٥٣‬ئي ؼتب “‪٣‬ي د‪ ٥‬هي‪ ٟ٤‬ؼا‪ ٟٚ‬۾ ة‪٣ ٢‬ڪ ڪتاب د‪٥‬م ‪٣‬ڪ ‪٣‬غار ڪاپي‪٥‬م ‪ ٢٠‬ڂي‪٥‬م هڪا‪ٟٝ‬‬
‫‪٣‬اڻيۿ ڂ‪٥‬ري ديع الِء ديڪڐ‪ ٟ٣‬کڻي ٗت‪٥‬ك ڪذيۿ ت‪ ٢‬اٽي ۾ ‪٥ٚ‬ڻ ةعاةع د‪٥‬ا‪ ٟ٠‬د‪ ٥‬ذ‪ ٟ٣‬تعٗي پؽ‪١‬ط ادب‬
‫ؼتب تتا‪ ٢٣‬ڂي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ا‪ٝ ٥٣‬چڻ‪ ٥‬پ‪٠٥‬طه ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ دي ‪٥٠‬د‪٥‬ا‪ ٟ٠‬د‪ ٥‬ذ‪ ٟ٣‬ټا‪٣‬عي‪ ٟ‬ڪتاة‪ٟ‬‬
‫‛تتا‪ ٢٠ ‚٢٣‬ڪي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ؼ‪١‬ڎي ‪٥٠‬د‪٥‬ام د‪ ٥‬ذ‪ٝ ٟ٣‬ى‪ٛ‬تي ؼياؼتطا‪ ٟ٠‬صعاب ‪ ٢٠‬ڪي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ؼ‪١‬ڎ دي‬
‫‪٥٠‬د‪٥‬ام د‪ ٥‬ذ‪ ٟ٣‬تيغيَء ؼام ةط‪ٚ‬ذ‪١‬طڈ ةي‪ ٟ‬االٗ‪٥‬ا‪ٝ‬ي زا‪ٚ‬ت‪ ٟ‬صعاب ‪ ٢٠‬ڪي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ا‪٠‬ذي ‪ٝ‬ڪ‪ٙٞ‬‬
‫ذ‪ٝ‬يطاري ٔ٘ه ؼ‪١‬ڎي اديت‪ ٟ‬تي “‪٣‬ي!‬
‫دا‪٠‬ـ‪٥‬رم دي ڳا‪ ٢٤ٚ‬کي کڻي ‪ٝ‬چي‪٥‬ؼي‪ٟ‬ۿ ت‪ ٢‬اٽي ۾ ‪٥ٚ‬ڻ ةعاةع ديڪي ‪٥٠‬د‪٥‬ام ؼ‪١‬ڎي ادب پڑ‪٣‬ي‬
‫ر‪٣‬يا “‪ٟ٣‬ۿ ؼي ذ‪١٣‬ي وعح ‛تتا‪ ‚٢٣‬ڂي ر‪٣‬يا “‪ٟ٣‬ۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ؼ‪٥‬اك ڂ‪ ٥‬اڂي ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ دي پ‪١‬ذا‪٥٠‬ي ؼيڪڑه‬
‫اڻپڑ‪٣‬ي‪٥٠ ٙ‬د‪٥‬ا‪ ٟ٠‬کي ڪيع ۽ ڪ‪٤‬ڑم ذريُ‪ ٟ‬ؼام ٺا‪٣‬ي يا ڄا‪٣‬ي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي܁‬
‫ڋا ؼ‪١‬ڎ د‪ ٥‬اټ‪٥‬د‪ ٢٤‬۽ اڻپڑ‪٣‬ي‪٥َ ٙ‬ال ٔ‪ ٟٞٛ‬دي ٔساؿيَء ۽ ّيع ‪ُٝ‬ياري پعهڄڪـ‪ ٟ‬ؼتب ذ‪١٣‬ي‬
‫وعح تتا‪ ٢٠ ٢٣‬ڂي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي܁‪‬‬
‫ڋا ؼ‪١‬ڎ د‪ٝ ٥‬ؽڪي‪ٝ ٟ‬اڻ‪ ٥٤‬پيعمۿ ‪ٝ‬ذاهرم ۽ ‪ٝ‬ذ‪٥‬ؼي‪ ٟ‬دي چا‪ٚ‬تازي‪ ٟ‬د‪ ٥‬ؿڪار ‪ ٢٠‬ڂي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي܁‬
‫ڋا ؼ‪١‬ڎ د‪ٝ ٥‬ذت‪٥‬ر ۽ ةي‪٥‬س ا‪٠‬ؽام راهڻ د‪٤‬ڑم ؼياؼتطا‪٣ ٟ٠‬ڃام ةعةاد ‪ ٢٠‬ڂي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي܁‬
‫‪ٝ‬ؽئ‪ٛ‬ي د‪ ٥‬تت ‪٣‬يُء “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ دي ‪٥٠‬د‪٥‬ام دي ذ‪١٣‬ي ‛تتا‪٣‬يَء‚ الِء ذ‪ٝ‬ي‪٥‬ار ڋا ٔ٘ه اڈ‪٥‬ڪ‪٥‬‬
‫ؼ‪١‬ڎي ادب “‪٣‬ي܁ ڋا ‪٥ٝ‬د‪٥‬دن تعٗي پؽ‪١‬ط ادب کام اڳ ؼ‪١‬ڎ دي ؼ‪ٞ‬ادي ۽ ج٘أتي ه‪٥١٣‬ار ۾ َطك ۽‬
‫ا‪٠‬كافۿ زٖ ۽ ز‪ٞ‬ايت د‪ ٥‬زهر ‪٠٥٣‬طه ‪٥٣‬ۿ ديڪ‪ ٥‬تعٗي پؽ‪١‬ط ادب اچي ‛تتا‪ ‚٢٣‬ڪي‪٣“ ٥‬ي܁‬
‫‪ 3‬ؼيپٽ‪ٞ‬تع ‪0975‬ع‬
‫_____‬
‫‪0975‬ع څاري ٽي‪ٛ‬ي‪٥‬يغم ‪ٝ‬سطهد ؿ‪٤‬ع هاؼي‪ ٟ‬تائي‪ ٟ‬پ‪٤‬چ‪١‬طي ‪٣‬ئي‪ .‬ټ‪٤‬عاڈي‪ ٟ‬۾ ت‪ ٢‬ة‪ ٢٠ ٢٤١‬ڇؼتي ‪٣‬ئي‪.‬‬
‫تصكي پعٍس ادب تي ةٍسش‬
‫چ‪٥‬م ڂاۿ ت‪ ٢‬ادب ۾ ؼياؼت د‪ ٥‬هري ڪ‪٤‬ڑه ڪ‪ٜ‬܁ ديڪي أؽا‪٠‬ا ؼياؼي پػ ‪ٌ١ٝ‬ع ؼام ‪ٚ‬کي‪ٙ‬‬
‫‪٠٥٣‬طا “‪ٟ٣‬ۿ ؼي الز‪ٝ‬ي وعح اَتعاض د‪٥‬ڳا ‪٠٥٣‬طا “‪!ٟ٣‬‬
‫‪ٝ‬ڃئي‪١ٝ ٟ‬ىٖ ‪ٝ‬ىاةٖ أؽا‪ ٟ٠‬۾ ٔ٘ه َـٖ ۽ ‪ٝ‬ستت د‪٥‬م “کاڻي‪٥‬م ‪٣‬ئڻ گ‪٤‬عد‪ - ٟ‬راز ه ‪٠‬ياز دا ٗكا‬
‫‪٣‬ئڻ گ‪٤‬عد‪ -ٟ‬يُ‪١‬ي أؽا‪ ٟ٠‬۾ ٔ٘ه ‪٣‬ڪ ‪ٝ‬ؽئ‪٣ ٥ٛ‬ئڻ گ‪٤‬عدي ت‪ ٢‬ڋ‪٥‬ڪعي دي ڋ‪٥‬ڪعيَء ؼام ۽‬
‫ڋ‪٥‬ڪعيَء دي ڋ‪٥‬ڪعي ؼام پ‪١٤١‬ذي پؽ‪١‬ط ‪ٝ‬ىاةٖ ؿادي ڪيئ‪ ٟ‬ڂئي! پعۿ ام ‪ٝ‬ؽئ‪ٛ‬ي ۾ ة‪ ٢‬زط ة‪١‬طي‪٥‬م‬
‫“‪ ٥٣ .ٟ٣‬ټئي ‪٣‬عڪ‪ ٥‬ڪ‪ٝ ٜ‬ائٽ‪ ٟ‬دي ‪ٝ‬عميَء ‪ٝ‬ىاةٖ ڪ‪١‬طا‪ .‬ديڪڐ‪ ٟ٣‬ام دي ةعصالف ڪ‪ ٜ‬ڪ‪١‬طا‬
‫ت‪ ٢‬أؽا‪ٔ ٥٠‬سؾ ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي‪ ٥‬هي‪١‬طه‪ٝ .‬ى‪ٛ‬ب ت‪ٛٝ ٢‬ڪ ۾ ٿډڻ ٿډائڻۿ “ةعه ريغي‪ ٟ‬۽ ‪٠‬ادائغ ټارم دي ڈ‪ٞ‬ڻ ۽‬
‫ڈ‪ٞ‬ڻ ؿعط ‪ٝ‬ارڻ دا هاُٗا ة‪ ٢٤١‬ڪ‪ ٢٠٥‬ڂا ڂي‪ .ٟ‬أؽا‪٠ ٢٠‬گار ‪٣‬ڃعاده ا‪٣‬ڑا هاُٗا گ‪٤‬ڑي ٺا‪٣‬ي پڑ‪١٣‬طڈم “ڇه‬
‫پيؾ ڪ‪ ٟ‬ڂا!‬
‫ادب پ‪١٤١‬ذي ‪ُٝ‬اؿعي دي ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬دي ڇک‪ ٟ‬۽ ص‪٥‬ؿي‪ٟ‬ۿ ا‪ٝ‬يطم ۽ ‪ٝ‬اي‪٥‬ؼي‪ٟ‬ۿ ‪ٚ‬ڑڪ‪ ٟ‬۽ ‪ٝ‬عڪ‪ٟ‬ۿ ٔتر‬
‫۽ ؿڪؽتۿ ۽ ا‪ ٟٝ‬۽ د‪١‬گ دي َڪاؼي ڪ‪١‬طه “‪٣‬ي ‪ -‬تعد‪ٞ‬ا‪٠‬ي ڪ‪١‬طه “‪٣‬ي‪٣ .‬اڻي ؼ‪٥‬اك ڂ‪ ٥‬اڂيۿ ت‪٢‬‬
‫ڋا ؼياؼت اؼام دي ‪ُٝ‬اؿعي الِء ‪٣“ ٢٠‬ي܁ ڋا ‪٣‬ڪ ‪ُٝ‬اؿعي دي ه‪٥١٣‬ار ۾ زك‪ ٥‬ر‪١٣‬طڈ ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬ؼياؼت‬
‫۾ زك‪ ٢٠ ٥‬هٺ‪١‬طا “‪ٟ٣‬܁ ڋا ؼياؼت دي چ‪٥‬پڑ تي چڱ‪ ٟ‬چڱ‪ ٟ‬دا ال‪٠ ٢٣‬ڪعي ‪ ٢٠‬هي‪١‬طا “‪ٟ٣‬܁ ديڪڐ‪ٟ٣‬‬
‫ائي‪٣“ ٟ‬يۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ؼياؼت کي ادب کام ڪيئ‪ ٟ‬څار ڪعي ؼگ‪٤‬ذي ڂ‪!٥‬‬
‫هي‪٤‬ي‪ ٟ‬قطيَء ۾ ديڪ‪ ٥‬هڇه ادب پيطا ڂي‪٣“ ٥‬يۿ ؼ‪ ٥‬ة‪١‬ا ا‪ٝ‬تياز دي ؼياؼي پػ ‪ٌ١ٝ‬ع ۾ ‪ٚ‬کي‪٣“ ٙ‬ي‪.‬‬
‫ڋا ‪٣‬ي‪١ٞ‬گ‪٥‬ي اؼپي‪١‬ي د‪١‬گ ‪ٝ‬تُ‪٠ ٖٛ‬اهك ‪ٚ ٢٠‬کي‪٣“ ٥‬ي܁ ڋا اؼٽائي‪ ٟ‬ةيڪ د‪١‬گ دي پػ ‪ٌ١ٝ‬ع ۾ ‪٠‬اهك‬
‫۽ أؽا‪٠‬ا ‪ٚ ٢٠‬کيا “‪ٟ٣‬܁ ڋا ؼارتع ۽ ڪا‪ٝ‬ي‪ ٥‬د‪ ٥‬ؼ‪٥ٞ‬ره ادب ؼياؼي ‪٣“ ٢٠‬ي܁ ڋا “رڂع ڪ‪٥‬ئي‪ٛ‬ؽغ د‪٥‬‬
‫ؼ‪٥ٞ‬ره ادب ؼياؼي ‪٣“ ٢٠‬ي܁ ڋا پيؽٽع‪٠‬اڋ ۽ ؼ‪ٚ٥‬غ ‪٣‬ؽت‪ ٟ‬د‪ ٥‬ؼ‪٥ٞ‬ره ادب ؼياؼي ‪٣“ ٢٠‬ي܁ ڋا‬
‫گ‪٥‬رڪيَء د‪ ٥‬ؼ‪٥ٞ‬ره ادب ؼياؼي ‪٣“ ٢٠‬ي܁ “‪ٝ‬عيڪا دي ؿيطي اديب دي‪ٞ‬ػ ةا‪ٚ‬ڍهم د‪ ٥‬ادب ؼياؼي‬
‫‪٣“ ٢٠‬ي܁‬
‫ؼ‪٥ٞ‬ري د‪٠‬يا ۾ ؼٺ‪ ٥‬۽ هڇه ادب ؼياؼي پػ ‪ٌ١ٝ‬ع ؼام ؿايٍ ڂي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬اؼام دي پاڈيؽعي‬
‫‪ٛٝ‬ڪ ‪١٣‬طؼتام ۾ ڪعؿ‪ ٟ‬چ‪١‬طرۿ ۽ ص‪٥‬ؿ‪٠٥‬ت ؼ‪١‬گ‪ ٢٤‬ؼياؼي ادب پيطا ڪعي ر‪٣‬يا “‪.ٟ٣‬‬
‫دڐ‪ ٟ٣‬ؼډي دڳ ۾ ا‪ ٜ٣‬ادب ؼياؼي پػ ‪ٌ١ٝ‬ع ؼام ‪ٚ‬کذي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ڇ‪٠‬ڍا ۽ ةاٺا ٔ٘ه‬
‫ؼ‪١‬ڎي ادب صالف ڋ‪٥‬܁ ؼ‪١‬ڎي اديت‪ ٟ‬۽ ادب صالف ڇ‪٠‬ڍا ۽ ةاٺا ٔ٘ه تڐ‪ ٟ٣‬کڻي ؼگ‪٤‬ذ‪ ٟ‬ڂاۿ دڐ‪ٟ٣‬‬
‫پاڪؽتام ۾ ؼارتعۿ ڪا‪ٝ‬ي‪٥‬ۿ ڪ‪٥‬ئيؽ‪ٛ‬عزۿ پيؽٽع‪٠‬اڋۿ ؼ‪ٚ٥‬غ ‪٣‬ؽت‪ٟ‬ۿ ةا‪ٚ‬ڍهمۿ گ‪٥‬رڪي ۽ ڪعؿ‪ٟ‬‬
‫چ‪١‬طر دي ڪتاة‪ ٟ‬تي ةاٗاَطي ة‪١‬طش پئذي هڅي‪ .‬ا‪ ٟ٤٠‬اديت‪ ٟ‬دا ڪتاب ديؽتائي‪ ٟ‬پاڪؽتام ۾‬
‫هڪعه ڂي‪١‬طا ر‪١٣‬طاۿ تيؽتائي‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎي ادب تي اَتعاض ةي ‪١ُٝ‬ي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪٣‬ع دهر ۾ ‪٥ٝ‬د ‪٥‬دن ‪٠‬ؽ‪ ٙ‬پ‪١٤١‬ذي اي‪١‬طڈ ‪٠‬ؽ‪ ٙ‬الِء ا‪ٝ‬ا‪٠‬ت‪٥‬م ۽ ٔيك‪ ٟٛ‬د‪ ٥‬تت ڋڐي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬اؼام د‪٥‬‬
‫اي‪١‬طڈ ‪٠‬ؽ‪ ٙ‬اؼام دي ‪٥ٝ‬د‪٥‬دن ‪٠‬ؽ‪ ٙ‬دي زاڪ‪ ٟٞ‬کي َذب ؼام ڇؼ‪١‬طه‪ .‬اؼام د‪ ٥‬اي‪١‬طڈ ‪٠‬ؽ‪ ٙ‬ؼ‪٥‬چي‪١‬طه‬
‫ت‪ ٢‬ا‪٣‬ي ڪيع ‪٣‬ئاۿ د‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎي ادب دي اهؼع کي ټ‪١‬ذ‪ ٥‬ڇيئي ڋڐي‪٥‬܁ ا‪٣‬ي ڪيع ‪٣‬ئا د‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎي ادب دي‬
‫اَ‪ٛ‬يٰ ‪ُٝ‬يار کي ؼىسي ت‪٘١‬يطم ۽ ڋ‪١‬ڍڋاڻ ؼام د‪٤‬اٽڪ‪ ٥‬ڪعي ڋڐي‪٥‬܁ ‪٥ٝ‬م کي پڪ “‪٣‬يۿ کي‪ٟ‬‬
‫ؼ‪٥‬اك د‪ ٥‬د‪٥‬اب ‪٤ٚ‬ڻ ۾ ديع ‪ ٢٠‬ڂي‪١‬طي‪.‬‬
‫‪ 6‬ؼيپٽ‪ٞ‬تع ‪0975‬ع‬
‫_____‬
‫تڐ‪٥٣‬ڪي پيپ‪ٛ‬غ پارٽيَء دي زڪ‪ٝ٥‬ت ؼ‪١‬ڎي تعٗي پؽ‪١‬ط ادب تي ‪ٝ‬ڪ‪ ٙٞ‬پاة‪١‬طي ‪ٚ‬ڳائي ڋڐي ‪٣‬ئي‪.‬‬
‫اجصت تي تلصيص نکڻ‬
‫ڳا‪ ٢٤ٚ‬ڪ‪١‬طا “‪ٟ٣‬ۿ ت‪ ٢‬ؼيپٽ‪ٞ‬تع ‪0965‬ع هاري د‪١‬گ دي اَالم الِء اي‪٥‬ب صام ديڪا ت٘عيع ڪئي‬
‫‪٣‬ئيۿ ؼا ت٘عيع ا‪ٚ‬ىاف گ‪٣٥‬ع دي ‪ٚ‬کي‪٣ ٙ‬ئي‪ .‬ههلل· َا‪ ٜٚ‬ةك‪٥‬اب! ا‪٣‬ا صتع ديئ‪ ٟ‬ت‪ ٢‬ةاصتع ذريُ‪ ٟ‬رؼتي‬
‫اؼام تائي‪ ٢٠ ٟ‬پ‪٤‬تي “‪٣‬يۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ا‪٣‬ا صتع ة‪ ٢٤١‬اَتتار د‪٥‬ڳي ة‪٣“ ٢٠ ٢‬ي‪ .‬ي٘ي‪ ٟ‬ؼام ڪذ‪ ٢٤‬ة‪ ٢‬چئي‬
‫‪٠‬ڃ‪ ٥‬ؼگ‪٤‬ذي‪ .‬ي٘ي‪ ٟ‬ؼام ٔ٘ه ايتعه چئي ؼگ‪٤‬ذي ڂ‪٥‬ۿ ت‪0965 ٢‬ع هاري د‪١‬گ دي اَالم الِء ڪي‪ٙ‬‬
‫ت٘عيع اي‪٥‬ب صام قازب دي پ‪١٤١‬ذي ‪ٚ‬کي‪٣ ٢٠ ٙ‬ئي‪.‬‬
‫‪ٝ‬امۿ صطا‪٠‬ض‪٥‬اؼت‪ ٢‬اي‪٥‬ب صام قازب دي ٗاة‪ٛ‬يت ةاةت ‪ٝ‬ـڪ‪٥‬ڋ ‪٣“ ٢٠‬يام‪ٝ .‬عز‪٥‬ل هڇي‪ ٟ‬ص‪٥‬ةي‪ٟ‬‬
‫د‪ٝ ٥‬ا‪ٚ‬ڪ ‪ .٥٣‬ائي‪ ٟ‬ةعاةع “‪٣‬ي ت‪ٝ ٢‬عز‪٥‬ل اٗتطار دي ؿعهَاتي دهر ۾ ت٘عيع دي ٔ‪ ٟ‬۽ ةاٗائطي تعةيت‬
‫هٺڻ ؿعهع ڪئي ‪٣‬ئي ۽ پ‪١٤١‬ذ‪“ ٟ‬صعي ايال تائي‪ ٟ‬ت٘عيع دي ٔ‪ ٟ‬۾ ذري گ‪٤‬ٽ ‪ٝ‬ا‪٣‬ع ڂي هي‪.٥٣ ٥‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذي ‪ٚ‬کڻ د‪ٝ ٥‬ى‪ٛ‬ب “‪٣‬يۿ ت‪ٝ ٢‬عز‪٥‬ل هڇه ‪ٝ‬ا‪٣‬ع ‪ٛٝ .٥٣‬ڪ د‪ٝ ٥‬ا‪ٚ‬ڪ ‪ .٥٣‬اؼام دي ‪ٛٝ‬ڪ ۾‬
‫ؼيڪعيٽعي ۽ ڄائعيڪٽعۿ ا‪ٝ‬يع ۽ هزيع پ‪١٤١‬ذي‪٥‬م ت٘عيعهم پاڻ ‪ٚ ٢٠‬ک‪١‬طا “‪ٝ ٥٣ .ٟ٣‬كعهف ر‪١٣‬طا‬
‫“‪ .ٟ٣‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي پ‪١٤١‬ذي‪٥‬م ت٘عيعهم پ‪١٤١‬ذي َ‪ٛٞ‬ي ‪ٝ‬ام ڪ‪ ٟ٤١‬ذ‪٣‬ي‪ٝ ٟ‬اڻ‪َ٥٤‬ء کام ‪ٚ‬کائي‪١‬طا “‪.ٟ٣‬‬
‫ا‪٣‬ڑي ‪ٛٝ‬ڪ دي ؼعةعا‪ ٢٣‬دي ةاري ۾ ي٘ي‪ ٟ‬ؼام ا‪ ٥٣‬چ‪٥‬ڻ ت‪0965 ٢‬ع هاري د‪١‬گ دي اَالم الِء ڪي‪ٙ‬‬
‫ت٘عيع ؼ‪١‬طس ‪ٚ‬کي‪٣ ٙ‬ئيۿ ؼعاؼع ا‪ٚ‬غال “‪٣‬ي‪.‬‬
‫اؼام دي ‪ٛٝ‬ڪ ۾ ؼٺي ت٘عيع ‪ٚ‬کڻ هارم الِء رهزگار دا ‪٤٠‬ايت رهؿ‪ُٗ٥ٝ ٟ‬ا ‪٥ٝ‬د‪٥‬د “‪ .ٟ٣‬ام‬
‫ز٘ي٘ت دي صتع ‪٥ٝ‬م کي ا‪ ٟ٤٠‬ڇي‪ ٟ٤١‬۾ پيئي ‪٣‬ئيۿ د‪ ٟ‬ڇي‪ ٟ٤١‬۾ ‪ٝ‬ام ةيعهزگار ‪٠٥٣‬طه ‪٥٣‬سۿ ۽ ‪٥٣‬ائي‬
‫ٗ‪ُٛ‬ا تُ‪ٞ‬يع ڪ‪١‬طه ‪٥٣‬س‪ .‬ڪذ‪٤ٝ ٢٤‬عةا‪ ٟ٠‬کي ‪١٤١ٝ‬ذي ةيساك زاك تي رز‪“ ٜ‬ي‪٥‬ۿ ۽ ‪٥ٝ ٥٣‬م کي‬
‫‪٣‬ڪڑي ديؽي قازت‪٥ٛ‬ڋ هټ هٺي هيا‪.‬‬
‫قازت‪٥ٛ‬ڋ ‪٥ٝ‬م کام پڌي‪٥‬ۿ ‛ڋا ت‪٥‬م ت٘عيع ڪعي ؼگ‪١٤‬طه “‪٣‬ي‪.ٟ‬܁‚‬
‫‪٣‬ڪطل هراڻي‪ٜ‬ۿ ‛ؼائي‪ ٟ‬ت٘عيع ٔ٘ه ټڎي ؼگ‪١٤‬طه “‪٣‬يام‪‚.‬‬
‫پڌيائي‪ٟ‬ۿ ‛ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ت‪٥‬م ‪١٤١ٝ‬ذي الِءۿ ۽ ‪١٤١ٝ‬ذيَء (ؼي‪١‬ؽع) الِء ت٘عيع ڪيئ‪ٚ ٟ‬کي ؼگ‪١٤‬طي‪ٟ‬܁‚‬
‫هراڻي‪ٜ‬ۿ ‛ ‪٥ٝ‬م ‪١٠‬ڏپڻ کام ‪٣‬ڪ ئي ٗؽ‪ ٜ‬د‪٥‬م ايتعي‪٥‬م ت٘عيعهم ټڎي‪٥‬م “‪ٟ٣‬ۿ د‪٣ ٥‬ي‪١‬ئع ت٘عيع ‪ٚ‬کڻ‬
‫‪١٤١ٝ‬ذي الِء ‪ٝ‬ـڪ‪ ٙ‬ڪ‪٣“ ٢٠ ٜ‬ي‪‚.‬‬
‫قازت‪٥ٛ‬ڋ پڌي‪٥‬ۿ ‛‪٣‬ڪ ئي ٗؽ‪ ٜ‬دي ت٘عيعم ‪ٝ‬ام ت‪١٤١‬ذ‪ٝ ٥‬ى‪ٛ‬ب ڋا “‪٣‬ي܁‚‬
‫هراڻي‪ٜ‬ۿ ‛‪0947‬ع کام اځ تائي‪٥ٝ ٟ‬م ديڪي ة‪ ٢‬ت٘عيعهم ټڎي‪٥‬م “‪ٟ٣‬ۿ ت‪ ٟ‬۾ ؼڀ‪١‬ي ؼډڻ‪ ٟ‬اؼام‬
‫کي ټڎاي‪٣“ ٥‬ي ت‪ٛٝ ٢‬ڪ ةيسط ‪٠‬ازڋ دهر ‪ٝ‬ام گظري ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ٛٝ .‬ڪ کي يڪذ‪٤‬تي ۽ اتساد دي‬
‫معهرت “‪٣‬ي ‪ -‬اؼي‪ ٟ‬پاڻ ۾ ٿائع “‪٣‬ي‪٥‬م ‪٣ -‬تي ق‪٥‬ةائي َكتيت کي هڅڻ ‪ ٢٠‬ڇة‪٥‬ۿ هّيعن‪‚.‬‬
‫‛ٺيڪ “‪٣‬ي‪‛ .‬قازت‪٥ٛ‬ڋ چي‪٥‬ۿ‚ ‪٣‬اڻي ا‪٣‬ي ڳا‪٤ٚ‬ي‪٥‬م گ‪٥٤‬ڈم ‪ٝ‬تُ‪ ٖٛ‬ت٘عيع ۾ ‪٣‬ڻي ڇيکار‪‚.‬‬
‫‪٥ٝ‬م کي چڱي وعح ت‪ ٢‬ياد ڪ‪٤٠٥‬يۿ پعۿ ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام ڂ‪ ٥‬ت‪٥ٝ ٢‬م ‪ٗ ٟ٣‬ؽ‪ ٜ‬دي ت٘عيع گ‪٤‬ڑي قازت‪٥ٛ‬ڋ‬
‫کي ڇيکاري ‪٣‬ئي ‪‛ -‬گ‪٥٤‬ڈه ‪٤٠‬ايت أن‪ ٙ‬دا‪٥٠‬ر “‪٣‬يۿ پع ةطٗؽ‪ٞ‬تيَء ؼام اڈڪ‪٤٠ ٢٤ٛ‬ايت ‪٠‬ازڋ دهر‬
‫‪ٝ‬ام گظري ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ؼڀئي گ‪٥٤‬ڈا پاڻ ۾ ٿائع ڂي‪١‬طا “‪ - ٟ٣‬گ‪٥٤‬ڈم ۾ َكتيت د‪ٝ ٥‬عض پيطا ڂيڻ ‪٢٠‬‬
‫ڇة‪ .٥‬ام الِء دا‪٥٠‬رم دي ‪ٝ‬ا‪٣‬ع ڄاڪٽعم کي ؼڐي هٺت‪٥‬ۿ گا‪ ٢٣‬ديئ‪ ٟ‬ت‪٤ٝ ٢‬ا‪٠‬گ‪ ٥‬ڂي هي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي‬
‫گ‪٥٤‬ڈم الِء يڪذ‪٤‬تي ۽ اتساد د‪٥ٚ ٥‬ؼڻ کائڻ الز‪ٝ‬ي ڂي پي‪٣“ ٥‬ي‪‚.‬‬
‫قازت‪٥ٛ‬ڋ ڪذ‪ ٢٤‬ڇي‪ ٟ٤١‬تائي‪٥٠ ٟ‬ڪعيَء ۾ رکي‪٥‬ۿ ۽ پ‪ِ٥‬ء ّيع ذ‪ٝ‬يطار ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬يۿ ‪٣‬ڪڑي ڇي‪ٟ٤١‬‬
‫‪٥ٝ‬م کي ‪٥٠‬ڪعيَء ‪ٝ‬ام ڪڏي ڋڐي‪.٥‬‬
‫‪ 31‬ؼيپٽ‪ٞ‬تع ‪0975‬ع‬
‫ُڪ ديعي اٌگصيض جي ڳانَِ‬
‫اَ‪ٛ‬يٰ َ‪ٛٞ‬طارم دي ؿ‪٤‬ع اؼالل “ةاد ۾ ‪٣‬ڪ اَ‪ٛ‬يٰ َ‪ٛٞ‬طار هيٺي ٽ‪ ٟ‬ا‪٠‬گعيغم ؼام ڳا‪٤ٚ‬اي‪ .٥‬کي‪ٟ‬‬
‫‪٣‬ڪ ‪٥٣‬ٽ‪ ٙ‬۾ رات دي ‪ٝ‬ا‪٠‬يَء دي دَ‪٥‬ت ڇ‪٠‬ي ‪٣‬ئائي‪ .ٟ‬ديؽي َ‪ٛٞ‬طار کي رهايت ‪٥ٝ‬دب هاليتي ڪپڑا‬
‫پات‪٣ ٙ‬ئاۿ ۽ ‪ ٥٣‬قسير ا‪٠‬گعيغي ڳا‪٤ٚ‬ائڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ ڪعي ر‪٣‬ي‪ .٥٣ ٥‬ديڪڐ‪ ٟ٣‬ةي څيا‪٠‬يَء ۾‬
‫ؼ‪١‬طس ا‪٠‬گعيغي ڳا‪٤ٚ‬ائڻ د‪٤ٚ ٥‬ذ‪ ٥‬ټڎديۿ ت‪ ٢‬ديڪع گ‪ٞ‬ام ڂئي ت‪ ٢‬ڈڻ ڪا ديؽي ټ‪ٚ٥‬ي هيٺ‪ ٥‬ڳا‪٤ٚ‬ائي‪.‬‬
‫‪ٝ‬ڃ‪ ٥‬ٺ‪٥‬ڈ‪٥٣ ٥٣‬سۿ ۽ پعيام ؼعدي د‪٤‬ڑه پئي ‪ٚ‬ڳػ‪ .‬ا‪٣‬ڑم ‪ٝ‬ڃ‪ ٟ‬کي اؼي‪َ ٟ‬ال وعح راڪيٽ ؼڐي‪١‬طا‬
‫“‪٣‬ي‪٥‬م‪ ٟ٣ .‬پاڻ هڅيڪ پئي ڳا‪٤ٚ‬اي‪٥‬ۿ ۽ ا‪٠‬گعيغم کي ڳا‪٤ٚ‬ائڻ د‪ ٥ُٗ٥ٝ ٥‬هر‪ٚ‬ي پئي ڇ‪.٥٠‬‬
‫ا‪٠‬گعيغ اڋي چ‪ٞ‬ڑيَء هارا ة‪ ٢‬ڂي‪١‬طا “‪ٟ٣‬ۿ ۽ ڪاريَء چ‪ٞ‬عيَء هارا ة‪ .٢‬پع اؼي‪ ٟ‬پ‪١٤١‬ذي ‪ٛٝ‬ڪ ۾ اڋي‬
‫چ‪ٞ‬ڑيَء هارا ا‪٠‬گعيغ ڇؼ‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬د‪ ٟ‬ٽ‪ ٟ‬اڋ‪ ٟ‬ا‪٠‬گعيغم ؼام ‪٣‬ڪ ديؽي َ‪ٛٞ‬طار اؼالل “ةاد دي ‪٣‬ڪ‬
‫‪٥٣‬ٽ‪ ٙ‬۾ ڳا‪٤ٚ‬ائي ر‪٣‬ي‪٥٣ ٥‬ۿ ؼي ٽيئي ڪ‪ ٟ٤١‬پعاڻي ٗعض دي ؼ‪ٛ‬ؽ‪ٛ‬ي ۾ پاڪؽتام “ي‪٣ ٙ‬ئا‪ .‬ا‪ٝ ٟ٤٠‬ام‬
‫‪٣‬ڪ ڈڻي چي‪٥‬ۿ ‛ اؼالل “ةاد ۾ ةعوا‪٠‬ي‪ ٢‬د‪ ٥‬ؼٕارتضا‪ ٥٠‬ايـيا دي ؼ‪٤‬ڻ‪ ٟ‬۽ هڇم ؼٕارتضا‪ٝ ٟ٠‬ام ‪٣‬ڪ‬
‫“‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ائي‪ ٟ‬ةعاةع “‪٣‬ي‪ ‚.‬ديؽي َ‪ٛٞ‬طار چي‪٥‬ۿ ‛پعۿ اق‪ ٙ‬۾ ؼ‪٤‬ڻ‪ ٟ‬ؼٕارتضا‪ٝ ٟ٠‬ام ‪٣‬ڪ ‪٣‬ئڻ ةطرامۿ‬
‫پاڪؽتام ۾ ةعوا‪٠‬ي‪ ٢‬د‪ ٥‬ؼپ کام هڇه ؼٕارتضا‪٣ ٥٠‬ئڻ گ‪٤‬عدي ‪٣‬ا‪‚.‬‬
‫‛ڪ‪ ٥‬صاص ؼتب “‪٣‬ي܁‚ ‪٣‬ڪ ا‪٠‬گعيغ پڌي‪.٥‬‬
‫َ‪ٛٞ‬طار ک‪ٛ‬ي‪ .٥‬چيائي‪ٟ‬ۿ ‛اه‪٣‬ام کي ت‪ ٢‬ڈڻ صتع ئي ‪٠‬ا‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛صطا ڂ‪ ٥‬ڈاڻي ت‪ ٢‬اؼام کي صتع ڪ‪٤٠٥‬ي‪٣ ‚.‬ڪڑي ا‪٠‬گعيغ چي‪٥‬ۿ ‛ام ةاري ۾ ت‪٣٥‬ي‪ ٟ‬اؼام دي ‪ٝ‬طد‬
‫ڪعي‪‚.٥‬‬
‫اَ‪ٛ‬يٰ َ‪ٛٞ‬طار ‪٣‬يڐا‪٥٣ ٟ٤٠‬ڇا‪ ٟ٤٠‬ڇٺ‪ .٥‬پ‪ِ٥‬ء ةذ‪ٛ‬يَء دي ة‪ٛ‬ب ڇا‪ ٟ٤٠‬اؿاره ڪ‪١‬طي چيائي‪ٟ‬ۿ ‛‪٣‬يُء‬
‫ة‪ٛ‬بۿ ‪٣‬يَء ةذ‪ٛ‬يۿ ‪٣‬يَء رهؿ‪١‬ي اه‪٣‬ام دي ڪعي “‪٣‬ي‪ .‬اه‪٣‬ام اؼام کي ڇ‪٠‬ي “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛اؼام!‚ ا‪٠‬گعيغ زيعام ڂيا‪ .‬چيائ‪٥‬مۿ ‛اه‪٣‬ي‪ ٟ‬چعچائي ‪٥ٝ‬ڄ ۾ “‪٣‬ي‪‚!٥‬‬
‫‛ة‪ٛ‬ڪ‪َٛٞ. ‚٢٠ ٙ‬طار ‪٣‬ڪطل دريَء د‪ ٥‬پڑده ‪٣‬ٽائي ڋڐي‪٥٣ .٥‬ٽ‪ ٙ‬ټا‪٣‬عام ‪٥ٝ‬ٽعم د‪٥‬م ٗىارهم ةيٺ‪ٙ‬‬
‫‪٣‬ي‪٥‬م‪َٛٞ .‬طار ‪٥ٝ‬ٽعم ڇا‪ ٟ٤٠‬اؿاره ڪ‪١‬طي چي‪٥‬ۿ ‛‪٣‬ي ‪٥ٝ‬ٽعهم ة‪ ٢‬ت‪٣٥‬ام دي ڪعي “‪ - ٟ٣‬هر‪ ٢٠‬اؼي‪ٟ‬‬
‫چڳي گاڇي‪ ٟ‬۽ گڐ‪ ٟ٣‬تي گ‪١ٞ٤‬طا ڦع‪٠‬طا ‪ٌ٠‬ع اچ‪٥‬م ‪٣‬ا‪‚.‬‬
‫اَ‪ٛ‬يٰ َ‪ٛٞ‬طار دي ڳا‪ ٢٤ٚ‬تام ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬ا‪٠‬گعيغ ‪ ٢٠‬ک‪ٛ‬ي‪ .٥‬پعۿ ت‪٠٥٣ ٟ٤١‬طي ة‪ ٥٣ ٢‬پاڻ هڇا هڇا ٽ‪٤‬ڪ ڇيئي‬
‫ک‪ٛ‬ڻ ‪ٚ‬ڳ‪ .٥‬دڐ‪ ٟ٣‬ک‪ٛ‬ي ر‪٣‬ي‪٥‬ۿ تڐ‪ ٟ٣‬چيائي‪ٟ‬ۿ ‛ت‪٣٥‬ام دي اچڻ ڪعي اؼام کي ري‪ ٙ‬گاڇيَء دي ؿڪ‪ٙ‬‬
‫ڇؼڻ د‪ٛٝ ٥ُٗ٥ٝ ٥‬ي‪ .٥‬ت‪٣٥‬ام دي ڪعي اؼام “گت‪٥‬ټ ڇٺا‪ .‬پڪا رؼتا ۽ پ‪ٛ‬ي‪٥‬م ڇٺي‪٥‬م‪‚.‬‬
‫ا‪٠‬گعيغ ڪذ‪ ٢٤‬ڪذ‪ ٢٤‬ؿڪي ڂيڻ ‪ٚ‬ڳاۿ ڋ‪ ٥‬د‪٥٣ ٥‬ٽ‪ ٙ‬۾ هيٺ‪ ٙ‬ڪذ‪ ٢٤‬ټيا ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬ڪ‪١‬ڎ هرائي هارئي‬
‫ديؽي َ‪ٛٞ‬طار ڇا‪ ٟ٤٠‬ڇؼي ر‪٣‬يا ‪٣‬ئا‪َٛٞ .‬طار ٔىعتي وعح ةي‪١‬ياز ‪ .٥٣‬ؼڀ‪١‬ي کي ‪ٌ٠‬ع ا‪٠‬طاز ڪعي‬
‫ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طه ر‪٣‬ي‪ .٥‬چيائي‪ٟ‬ۿ ‛ اؼي‪ ٟ‬ازؽام ٔعا‪٥ٝ‬ش ‪٣“ ٢٠‬ي‪٥‬م‪ .‬ت‪٣٥‬ام ا‪٠‬گعيغم پ‪١٤١‬ذي زڪ‪ٝ٥‬ت دي‬
‫دهرام اؼام تي هڇا هڇا ازؽام ڪيا “‪ .ٟ٣‬اؼام دا اه‪٣‬ام ؼام ت‪٤‬ظيتي ۽ ج٘أتي ‪٠‬اتا “‪٣ .ٟ٣‬ي ڇؼ‪.٥‬‬
‫‪٥ٝ‬م اه‪٣‬ام د‪٤‬ڑ اڪپڑا پاتا “‪‚.ٟ٣‬‬
‫‪٣‬ڪ ا‪٠‬گعيغۿ ديڪ‪ٝ ٥‬اٺيڻ‪ ٥‬پئي ڇٺ‪٥‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬اَ‪ٛ‬يٰ َ‪ٛٞ‬طار کام پڌي‪٥‬ۿ ‛ڋا ت‪٣٥‬ام کي ا‪ ٥٣‬ازؽاس‬
‫‪٠‬ا‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬اؼام اه‪٣‬ام تي زڪ‪ٝ٥‬ت ڪئي “‪٣‬يۿ ۽ اه‪٣‬ي‪ ٟ‬قطي‪ ٟ‬تائي‪ ٟ‬اؼام دا ّالل ر‪٣‬يا “‪٣‬ي‪٥‬܁‚‬
‫‛‪٢٠‬ۿ ‪٣ ٢٠‬عگغ ‪. ‚٢٠‬اَ‪ٛ‬يٰ َ‪ٛٞ‬طار چي‪٥‬ۿ ‛ائي‪٣ ٟ‬عگغ ‪٠‬ا‪٣‬ي‪ .‬اؼي‪ ٟ‬ت‪ ٢‬اه‪٣‬ام کي َغت ۽ ازتعال ؼام ياد‬
‫ڪ‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م‪‚.‬‬
‫‪ٝ‬اٺيڻي ا‪٠‬گعيغ ٺ‪٥‬ڈ‪٣‬ي َ‪ٛٞ‬طار کام پڌي‪٥‬ۿ ‛اه‪٣‬ام کي صتع “‪٣‬ي ت‪ ٢‬زاڪ‪٥ٝ٥ٗ ٜ‬م ‪ٝ‬سڪ‪٥‬ل ٗ‪ٟٝ٥‬‬
‫دي ‪ٛٝ‬ڪ ۾ ؼڎارا ڋ‪“ ٥‬ڻي‪١‬طي‪٥‬م “‪ٟ٣‬܁‚‬
‫‛ت‪٣٥‬ي‪ ٟ‬ت‪ ٢‬اداي‪ ٥‬ز‪ٛ‬ي‪ٞ‬ائي پيا ڇيکاري‪َٛٞ ‚!٥‬طار چي‪٥‬ۿ ‛اه‪٣‬ام دا اؼام تي ازؽام “‪ .ٟ٣‬ؼ‪٥‬ي‪ٟ‬‬
‫‪٣‬غاري‪ ٟ‬ازؽام “‪‚.ٟ٣‬‬
‫‛اؼي‪ ٟ‬رهز‪ ٟ‬دا صعيطار “‪٣‬ي‪٥‬م‪ٝ ‚.‬اٺيڻي ا‪٠‬گعيغ چي‪٥‬ۿ ‛اؼي‪ ٟ‬ةذ‪ٛ‬يۿ ري‪ٙ‬ۿ رؼت‪ ٟ‬۽ “گت‪٥‬ٽ‪ ٟ‬دي‬
‫َي‪٥‬ض ارهاح صعيط ڪ‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م‪‚.‬‬
‫اَ‪ٛ‬يٰ َ‪ٛٞ‬طار ٽڪڻ ک‪٤١‬ڻ ‪ٚ‬ڳ‪ .٥‬ڪذ‪ ٢٤‬چئي ‪ ٢٠‬ؼگ‪٤‬ي‪.٥‬‬
‫‪ٝ‬اٺيڻي ا‪٠‬گعيغ چي‪٥‬ۿ ‛ةائيت‪ ٙ‬۾ ‪٣‬ڪ ‪١٣‬ڎ ‪ٚ‬کي‪٣“ ٙ‬يۿ ت‪ ٢‬اُ‪ ٟ٤٠‬زاقالت ‪ٝ‬ام ا‪٠‬ؽام کي ڪ‪٤‬ڑه الٿ‬
‫‪١ٛٝ‬طهۿ ديڪي زاقالت ا‪٠‬ؽام پ‪١٤١‬ذي رهح کي هڅائڻ کام پ‪ِ٥‬ء زاق‪ ٙ‬ڪ‪١‬طه “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‪“ 20‬ڪٽ‪٥‬ةع ‪0975‬ع‬
‫ڳانَِ ُڪ ىشاڪصي جي‬
‫‪ٝ٥٠‬تع دي ‪ 2‬۽ ‪ 3‬تاريش تي ال‪٥٣‬ر ۾ پاڪؽتا‪٠‬ي ج٘أت دي َ‪٥١‬ام ؼام ‪٣‬ڪ ٗ‪ٝ٥‬ي ‪ٝ‬ظاڪعه‬
‫ڪعاي‪ ٥‬هي‪ٝ .٥‬ظاڪعه ال‪٥٣‬ر دي ‪٣‬ڪ ادةي اداريۿ ز‪ ٢٘ٛ‬ارةاب ذهق وعٔام ‪ُ٘١ٝ‬ط ڂي‪ .٥٣ ٙ‬ز‪ ٢٘ٛ‬ارةاب‬
‫ذهق ال‪٥٣‬ر دي تعٗي پؽ‪١‬ط اديت‪ ٟ‬د‪ ٥‬پعاڻ‪ ٥‬اداره “‪٣‬ي‪٣ .‬ي اداره ‪ ٢٠‬ؼعڪاري “‪٣‬يۿ ۽ ‪ ٢٠‬ئي ‪٠‬ي‪ٜ‬‬
‫ؼعڪاري‪٣ .‬يُء اداره ‪0939‬ع ۾ هد‪٥‬د ۾ “ي‪ ٥‬۽ ؼ‪١‬طس اهائ‪ٛ‬ي ‪ٝ‬ي‪ٞ‬تعم ۾ ڪعؿ‪ ٟ‬چ‪١‬طرۿ ‪١ٝ‬ٽ‪٥‬ۿ‬
‫‪ٝ‬يعاديۿ از‪ٞ‬ط ‪٠‬طي‪ٗ ٜ‬اؼ‪ٞ‬يۿ راؿطۿ ةيطي ۽ ټيا تعٗي پؽ‪١‬ط اديب ؿا‪٣ ٙٝ‬ئا‪٣ .‬ي‪١‬ئع ة‪ ٟ٣ ٢‬اداري تي‬
‫تعٗي پؽ‪١‬ط اديت‪ ٟ‬د‪ ٥‬ڪ‪١‬ٽعهك “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ج٘أتي ؼي‪ٞ‬ي‪١‬ار دي ؼپ کام هڇي ص‪٥‬ةي ِا‪٣‬ا ‪٣‬ئيۿ د‪ٛٝ ٥‬ڪ دي ‪٣‬ع‪٣‬ڪ ق‪٥‬ةي ‪ٝ‬ام ‪ٝ‬ضت‪ٓٛ‬‬
‫صيا‪ ٟٚ‬۽ ‪ٌ٠‬عي‪ ٟ‬هارم اديت‪ ٟ‬۽ دا‪٠‬ـ‪٥‬رم کي ‪ٝ‬ظاڪعي ۾ ؿعڪت ڪعڻ دي دَ‪٥‬ت ڇ‪٠‬ي هيئي ‪٣‬ئي‪.‬‬
‫‪ٝ‬ظاڪعي ۾ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪ٝ‬ضت‪ ٓٛ‬۽ ‪٣‬ڪ ټئي کام ة‪ٝ ٢٤١‬ضت‪ ٓٛ‬ؼ‪٥‬ڂ رک‪١‬طڈ اديب اچي گڐ ڂيا‪ .‬ا‪٣‬ڑي‬
‫ق‪٥‬رت ۾ اڪحع ڦيٽاڈه ۽ ڇڦيڑ پيطا ڂي پ‪٠٥‬طه “‪٣‬ي پع ‪ٝ ٟ٣‬ظاڪعي ۾ ائي‪ ٢٠ ٟ‬ڂي‪ .٥‬ټڎڻ هارم ۾ تعٗي‬
‫پؽ‪١‬ط ادب دا زا‪ٝ‬يۿ ؿاگعدۿ قسأيۿ هڪي‪ٙ‬ۿ پعهٔيؽعۿ ‪٣‬اري ۽ ‪ٝ‬غهر هڇي تُطاد ۾ ‪٥ٝ‬د‪٥‬د ‪٣‬ئاۿ پع ‪ٟ١٣‬‬
‫ردُت پعؼت اديت‪ ٟ‬کي ‪٤٠‬ايت تس‪ ٙٞ‬۽ قتع ؼام ټڎه ۽ کي‪ ٟ‬ؿڪايت د‪ ٢٠ ٥ُٗ٥ٝ ٥‬ڇ‪ .٥٠‬ؼيط ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط‬
‫ت٘يَء پ‪١٤١‬ذي ‪٘ٝ‬ا‪ٚ‬ي ۾ ‪١٣‬ط َعب ج٘أت دي هڪا‪ٚ‬ت ڪئي‪ ٟ٣ .‬کي ة‪ ٢‬صا‪٥ٝ‬ؿيَء ؼام ټڎه هي‪ .٥‬هزيع‬
‫“ّا ؼ‪١‬ڎۿ پ‪١‬ذابۿ ؼعزط ۽ ة‪٥ٛ‬چؽتام دي ج٘أت‪ ٟ‬کي پاڪؽتام د‪ ٥‬گڐي‪ ٙ‬هرج‪ٗ ٥‬ت‪٥‬ك ڪعڻ کام‬
‫ا‪٠‬ڪار ڪي‪ ٟ٣ .٥‬کي ة‪ ٢‬ټڎه هي‪ٝ .٥‬ظاڪعي دي ‪ٝ‬از‪٥‬ك ‪ٝ‬ام قسير د‪٥٤ٞ‬ري اق‪ ٟٚ٥‬دي پعهڈ پي پئي‪.‬‬
‫اؼام دي ا‪٣‬ا ت‪١ٞ‬ا ‪ٝ‬ؽي‪ٝ ٟ‬ؽي‪ ٟ‬پ‪٥‬ري ڂيۿ ت‪ ٢‬اؼام کي ة‪ ٢‬ت‪ ٢‬ټڎه ةاةا ‪ -‬د‪٠‬يا هؼيٍ “‪٣‬ي ‪ -‬ؼ‪٥‬ڂ ۾ تعٗيۿ‬
‫ارت٘ا ۽ ‪٠‬ئي‪ ٟ‬ردسام دي َ‪ ٙٞ‬۽ اصتيار کي رهڪي ‪٠‬ڃ‪ ٥‬ؼگ‪٤‬ذي‪.‬‬
‫‪ٝ‬ظاڪعي ۾ ‪ 22‬پيپع پڑ‪٣‬يا هياۿ ۽ ‪ٝ‬ڃ‪ ٟ‬ةسث ڂي‪ٝ .٥‬ظاڪعي دي ټ‪٠ ٟ‬ـؽت‪ٝ ٟ‬ام پ‪٤‬عي‪٠ ٟ‬ـؽت‬
‫دي قطارت از‪ٞ‬ط ‪٠‬طي‪ٗ ٜ‬اؼ‪ٞ‬يَء ڪئيۿ ۽ ټيَء ‪٠‬ـؽت دي قطارت ڄاڪٽع ڪ‪١‬يغ ي‪٥‬ؼٓۿ (هائيػ‬
‫چا‪٠‬ؽ‪ٛ‬ع اؼالل “ةاد ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽي) ڪئي‪ .‬ٽي‪٠ ٟ‬ـؽتۿ د‪ ٟ٤١‬۾ ةسث ‪ٝ‬تازح‪ ٥‬ڂي‪٥‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬دي قطارت‬
‫ٔيل از‪ٞ‬ط ٔيل ڪئي‪٤٠ .‬ايت ‪ٝ‬غيطار ‪ٝ‬اڻ‪٣“ ٥٤‬ي‪ٝ .‬ڃػ ڋ‪ ٢٣٥‬ڋ‪١‬ڍيا هيا‪ .‬کيػ ڪ‪٥‬ڈي‪٥‬م ۽‬
‫ز‪٣‬عي‪ٛ‬ي‪٥‬مۿ پع ز٘ي٘ت تي ‪ٝ‬ت‪١‬ي ڳا‪٤ٚ‬ي‪٥‬م ټڎاي‪٥‬م هي‪٥‬مۿ پع تڐ‪ ٟ٣‬ة‪ٝ ٥٣ ٢‬عڪ‪١‬طه ر‪٣‬ي‪ .٥‬پ‪١‬ذاةيَء دي‬
‫‪٥٠‬د‪٥‬ام تعٗي پؽ‪١‬ط ؿاَع ‪ٝ‬ـتاق ق‪ٔ٥‬يَء ‪٣‬ڪڑي ردُت پعؼت دا‪٠‬ـ‪٥‬ر کي د‪٥‬اب ڇي‪١‬طي چي‪٥‬ۿ ‛ٔيل‬
‫از‪ٞ‬ط ٔيل کي ٔ٘ه ام ڪعي ؼٺ‪ ٥‬۽ هڇه ؿاَع ٗت‪٥‬ك ڪعي ‪٠‬ڃ‪ ٥‬ؼگ‪٤‬ذيۿ د‪ ٥٣ ٥‬اردهَء ۾ ؿاَعي ڪعي‬
‫ؼگ‪٤‬ي ڂ‪ .٥‬هڇه ؿاَع َ‪٥‬ال دي چپ‪ ٟ‬تي ۽ د‪ٚ‬ي‪ ٟ‬۾ ‪٠٥٣‬طه “‪٣‬ي‪ .‬پاڪؽتام د‪٥َ ٥‬ال ټ‪٤‬عاڈي‪ ٟ‬۾ “‪٣‬يۿ ۽‬
‫ټ‪٤‬عاڈي‪ ٟ‬دي ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬کي ٔيل دي ؿاَعي ت‪ ٢‬ڋڐي‪٥‬ۿ ٔيل دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي دي ة‪ ٢‬ؼڎ ‪٣“ ٢٠‬ي‪‚.‬‬
‫‪ٝ‬ظاڪعي ۾ اٗتاك دت‪٥‬ئيَء دي پيپع کي ڇاچه ؼارا‪٣‬ي‪ ٥‬هي‪ .٥‬ټڎ‪٠‬طڈم د‪ٛٞ‬ي د‪ٛٞ‬ي تي تاڈي‪٥‬م‬
‫هڈائي کيػ داد ڇ‪ .٥٠‬پعۿ ټئي ڇي‪ ٟ٤١‬ال‪٥٣‬ر دي ‪٣‬ڪ اصتار صتع ؿايٍ ڪئي ت‪ٝ ٢‬اڻ‪ ٟ٤‬اٗتاك دت‪٥‬ئيَء کي‬
‫‪ ٢٠‬ټڎه‪ .‬۽ کيػ اؼٽيخ ڋڐڻ تي ‪ٝ‬ذت‪٥‬ر ڪي‪١ٝ .٥‬ذ‪١٤‬ط دي ‪ٝ‬ا‪٠‬يَء تي ڪذ‪ ٢٤‬قسأي دهؼت گڐيا‪.‬‬
‫ټا‪ ٟ٤٠‬تي ڪاري‪٥‬م پٽي‪٥‬م ټڎك ‪٣‬ئ‪ .ٟ‬پٽ‪ ٟ‬تي ‪ٚ‬کي‪٥٣ ٙ‬ۿ ‛قسأت کي “زاد ڪعي‪‚.٥‬‬
‫‪٥ٝ‬م قسأي دهؼت کي چي‪٥‬ۿ ‛يارۿ ام کام هڅيڪ اه‪٣‬ام کي ټي ڪ‪٤‬ڑي “زادي گ‪٤‬عدي د‪ ٥‬د‪ٟ٤١‬‬
‫دي چا‪٣‬ي‪ ٥‬ت‪ ٟ٤١‬دي پڳ ال‪٣‬ي‪ ٥‬ڂاۿ ۽ د‪ ٟ٤١‬کي چا‪٣‬ي‪٥‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬کي پڳ ټڎاي‪ ٥‬ڂا‪‚.‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬اؿاره ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي هيا‪٥٣ .‬مَء ة‪ ٢‬ام اصتار دي صتع ؼتب ؼڀ‪١‬ي اديت‪ ٟ‬۽ قسأي‪ ٟ‬کي ر‪٠‬خ‬
‫‪٣‬ي‪ .٥‬ةسث ‪ٛ٣‬ي‪ .٥‬ټئي ڇي‪ ٟ٤١‬دڐ‪ٝ ٟ٣‬ام ال‪٥٣‬ر ڋڐي ر‪٣‬ي‪٥٣ ٥‬سۿ تڐ‪ ٟ٣‬ة‪ ٢‬ؼاڳي‪ ٥‬ةسث ‪ٛ٣‬ي ر‪٣‬ي‪.٥٣ ٥‬‬
‫ديؽي قسأت ‪ٝ‬ام ‪٣‬ڪٽئي تي گ‪١‬ط اڋالئڻۿ ‪٣‬ڪٽئي کي ‪٥ٚ‬ئڻ د‪ ٥‬ردسام ڪيئ‪ ٟ‬صت‪ ٜ‬ڂي‪١‬طه ۽‬
‫ڪڐ‪ ٟ٣‬صت‪ ٜ‬ڂي‪١‬طه!‬
‫‪ٝ٥٠ 8‬تع ‪0975‬ع‬
‫پاڪعتاٌي ثلافت جي کّج‬
‫‪ٝ‬ام پاڪؽتام ۾ ج٘أت دي ‪ٝ‬ؽئ‪ٛ‬ي د‪ ٥‬دڐ‪ ٟ٣‬ة‪ ٢‬ذڪع ټڎ‪٠‬طه “‪٣‬يامۿ تڐ‪ ٟ٣‬زيعام ڂي‪١‬طه “‪٣‬يام‪.‬‬
‫‪٥ٝ‬م کي اځ تائي‪ ٟ‬ا‪ ٥٣‬ؼ‪ٞ‬ذ‪ ٢٤‬۾ ‪“ ٢٠‬ي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٢‬ټيڑه ٔ٘يع ۽ ؼ‪١‬طس ؼي‪١‬گار ۽ ‪١٣‬ع ڪڐ‪ ٟ٣‬کام ‪ٝ‬ؽئ‪٥ٛ‬‬
‫ڂي پيا “‪٥ٝ !ٟ٣‬م کي ؼ‪ٞ‬ذ‪ ٢٤‬۾ ‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬اچي ت‪ ٢‬ص‪ٞ‬يؽ‪ ٥‬صام ۽ ؼ‪١‬طس ا‪٥ْٚ‬زا ڪڐ‪ ٟ٣‬کام ۽ ڪيئ‪ٟ‬‬
‫‪ٝ‬ؽئ‪ ٥ٛ‬ڂي پيا “‪٥ٝ .ٟ٣‬م کي صتع ڪ‪٤٠٥‬ي ت‪َ ٢‬ا‪٣٥ٚ ٜٚ‬ار ۽ ٔيل ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط ة‪٥ٛ‬ڂ ڪ‪٤‬ڑي وعح ‪ٝ‬ؽئ‪ ٥ٛ‬ڂي‬
‫پيا “‪ٝ !ٟ٣‬ام زيعام “‪٣‬يام ت‪٠ ٢‬ځۿ ټا‪٤٠‬ي‪ٟ‬ۿ ادعڋۿ پڳۿ پٽڪاۿ ؼ‪٥‬ؼيۿ گخۿ ڪاؿيۿ ڳذ‪٤‬ارت‪٥‬مۿ‬
‫‪ٚ٥ٚ‬ي‪٥‬مۿ ؼ‪٤‬عا ۽ ‪٥ٚ‬ڋ ڳيچ ڪڐ‪ ٟ٣‬کام ‪ٝ‬ؽئ‪ ٥ٛ‬ڂي پيا “‪!ٟ٣‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذي زيعت دي ڪازط ‪ ٢٠‬ر‪١٣‬طي “‪٣‬يۿ دڐ‪ٝ ٟ٣‬ام ٽي‪ٛ‬ي‪٥‬يغم تي ‪ٛٝ‬ڪ دي ‪٠‬ا‪٥ٝ‬ر َا‪ٟٞٚ‬‬
‫ڄاڪٽع ‪٠‬تي ةضؾ صام ة‪٥ٛ‬ڂۿ پعهٔيؽع ڪعار زؽي‪ٟ‬ۿ ٔيل از‪ٞ‬ط ٔيل ۽ ڄاڪٽع اد‪ ٙٞ‬کي ج٘أت‬
‫تي ةسث ‪ٝ‬تازح‪ ٥‬ڪ‪١‬طي ټڎ‪٠‬طه ۽ ڇؼ‪١‬طه “‪٣‬يام‪ .‬ؼ‪١‬طم گٕتگ‪٤٠ ٥‬ايت ٔكير ۽ ة‪ٛ‬يِ ‪٠٥٣‬طي “‪٣‬ي ‪-‬‬
‫پع صطا ڂ‪ ٥‬ڈاڻي ت‪ٝ ٢‬ام ؼ‪١‬طم گٕتگ‪ ٥‬۽ ةسث ‪ٝ‬ام ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬ج٘أت دي ک‪٥‬ج ‪ٚ‬ڳائي ‪ ٢٠‬ؼگ‪٤‬ي‪٣“ ٥‬يام‪.‬‬
‫ؼ‪١‬طم ‪ٝ‬تازح‪ٝ ٟ‬ام ٔ٘ه ايتعه ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي ؼگ‪٤‬ي‪٣“ ٥‬يامۿ ت‪ ٢‬پاڪؽتام ا‪ٛٝ ٥٣‬ڪ “‪٣‬يۿ د‪ ٟ٤١‬کي ‪٣‬ڪ‬
‫َطد ا‪٣‬ڑي ج٘أت دي معهرت “‪٣‬يۿ د‪ ٟ٤١‬کي ٗ‪ٝ٥‬ي ج٘أت د‪ٚ ٥‬يت‪ ٙ‬چ‪١‬تڑائي ؼگ‪٤‬ذي‪ .‬تالش داري‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬صطا ڪ‪١‬طه ت‪٣ ٢‬ڪڑي ڇي‪ ٟ٤١‬تي‪ ٙ‬ة‪ٚ ٢‬ڀي پ‪٠٥‬طهۿ ۽ ج٘أت ة‪ٚ ٢‬ڀي پ‪٠٥‬طي!‬
‫پاڪؽتا‪٠‬ي ج٘أت دي ‪٣‬ڃعاده ‪ٝ‬ؽئ‪ٛ‬ي ةاةت دڐ‪ ٟ٣‬ة‪ٝ ٢‬ام ؼ‪٥‬چي‪١‬طه “‪٣‬يامۿ تڐ‪٥ٝ ٟ٣‬م کي پعي‬
‫هڅڻ‪ ٢٠ ٥‬پ‪٠٥‬طه “‪٣‬ي‪ .‬پاڪؽتام ۾ ج٘أت دي ‪ٝ‬ؽئ‪ٛ‬ي د‪ ٥‬ڦٽاڪ‪ ٥‬ٽي‪ٛ‬ي‪٥‬يغم پعهگعال ‛‪٥ٚ‬ڋ ت‪ٞ‬اؿا‚ دي‬
‫ةيسط ڪا‪ٝ‬ياةيَء ۽ ‪٘ٝ‬ت‪ٚ٥‬يت کام پ‪ِ٥‬ء ؿعهع ڂي‪.٥‬‬
‫‛‪٥ٚ‬ڋ ت‪ٞ‬اؿا‚ پعهگعال ۾ ؼ‪١‬ڎۿ پ‪١‬ذابۿ ؼعزطۿ ة‪٥ٛ‬چؽتام ۽ ‪ٝ‬ـعٗي پاڪؽتام (‪0970‬ع کام‬
‫اڳ) دا ‪٥ٚ‬ڋ ٔ‪١‬ڪار گ‪٤‬عايا هي‪١‬طا ‪٣‬ئاۿ ۽ پاڪؽتام دي ‪٥ٚ‬ڋ ‪ٝ‬يعاث کي ٔضع ؼام ڇيکاري‪ ٥‬هي‪١‬طه‬
‫‪ .٥٣‬ا‪ ٥٣‬پعهگعال ةيسط ڪا‪ٝ‬ياب ڂي‪٥‬ۿ ۽ ڇؼ‪١‬طڈم پؽ‪١‬ط ڪي‪٥ٚ .٥‬ڋ ت‪ٞ‬اؿا ڇؼڻ کام پ‪ِ٥‬ء ‪٣‬عڪ‪٥‬‬
‫پاڪؽتام دي گڐي‪ ٙ‬ج٘أتي ‪ٝ‬يعاث کي ‪ٝ‬سؽ‪٥‬س ڪعي ؼگ‪١٤‬طه ‪ .٥٣‬پ‪ِ٥‬ء اهچت‪ ٥‬ئي اهچت‪٥‬ۿ ‪٥ٚ‬ڋ‬
‫ت‪ٞ‬اؿا پعهگعال صالف ردُت پعؼت اصتارم ۾ ‪ٞٝ‬ڻ ‪ٝ‬ت‪ .٥‬پاڪؽتام ۾ ج٘أتي ‪ٝ‬ؽئ‪ٛ‬ي دي ِا‪٣‬ا اةتطا‬
‫‪٣‬ئيۿ ا‪٣‬ا ؿعهَات ‪٣‬ئي‪ .‬ام کام اڳ ج٘أت دي ةاري ۾ ڪ‪ ٥‬ة‪ ٢‬ؿضف ٔڪع‪١ٝ‬ط ‪َ .٥٣ ٢٠‬ال تاجع ِا‪٥٣‬‬
‫ڇ‪ ٥٠‬هي‪ ٥‬ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎۿ پ‪١‬ذابۿ ؼعزطۿ ۽ ة‪٥ٛ‬چؽتام د‪٥‬م ج٘أت‪٥‬م اق‪ ٙ‬۾ َالٗائي يا ق‪٥‬ةائي ج٘أت‪٥‬م “‪ ٟ٣‬۽‬
‫پاڪؽتا‪٠‬ي ٗ‪ٝ٥‬ي ج٘أت ټي ڪا ؿيِء “‪٣‬يۿ د‪ ٟ٤١‬دي ک‪٥‬ج ‪ٚ‬ڳائڻي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫پاڪؽتام ص‪٥‬اب ‪٠‬ا‪٣‬يۿ ز٘ي٘ت “‪٣‬ي‪ .‬پاڪؽتام ز‪ٝ‬ي‪ ٟ‬تي ‪٥ٝ‬د‪٥‬د “‪٣‬ي‪ .‬پاڪؽتام کي پ‪١٤١‬ذي‬
‫ايعامي “‪٣‬يۿ پ‪١٤١‬ذي داگعأيائي زيحيت “‪٣‬ي‪ .‬ؼ‪١‬ڎۿ پ‪١‬ذابۿ ؼعزط ۽ ة‪٥ٛ‬چؽتام پاڪؽتام دا‬
‫ق‪٥‬ةا “‪ٟ٣‬ۿ ۽ ا‪ ٟ٤٠‬ق‪٥‬ة‪ ٟ‬دي گڐي‪ ٙ‬ق‪٥‬رت د‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬پاڪؽتام “‪٣‬ي‪ .‬پ‪ِ٥‬ء ؼ‪٥‬اك ڂ‪ ٥‬اڂي ت‪ ٢‬ا‪ ٟ٤٠‬ق‪٥‬ة‪ٟ‬‬
‫دي گڐي‪ ٙ‬ج٘أت کي پاڪؽتا‪٠‬ي ج٘أت ڋ‪٠ ٥‬ڃ‪ٝ ٥‬چي‪ ٥‬هڅي! ؼ‪٤‬ڻي ‪ٝ‬ي‪٤‬ار کي پاڪؽتا‪٠‬ي ج٘أت د‪٥‬‬
‫زك‪ ٥‬ڋ‪ ٢٠٥‬ڂ‪ٗ ٥‬ت‪٥‬ك ڪي‪ ٥‬هڅي! ٽپي ۽ د‪ٞ٤‬ع کي پاڪؽتام دي ج٘أت د‪ ٥‬زك‪ ٥‬ڋ‪ ٢٠ ٥‬ڂ‪ٝ ٥‬چي‪ ٥‬هڅي!‬
‫‪ٝ‬ائي ٿاڳيَء دي ڂعي ‪٥ٚ‬ڋ گيت‪ ٟ‬کي پاڪؽتا‪٠‬ي ج٘أت دي ‪ٝ‬يعاث يا هرج‪ ٥‬ڋ‪ ٢٠٥‬ڂ‪ ٥‬چي‪ ٥‬هڅي!‬
‫ائي‪ ٟ‬ت‪٠ ٢‬ا‪٣‬يۿ ڪي ؿضف ا‪٣‬ڑي ڪ‪ ٟ٤١‬ج٘أت کي پاڪؽتام دي ٗ‪ٝ٥‬ي ج٘أت و‪٥‬ر ڂاڦڻ دي‬
‫‪١ٝ‬ك‪٥‬ةي ۾ رڅك “‪ٟ٣‬ۿ ديڪا پاڪؽتام دي ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬زكي دي ج٘أت ‪٠٥٣ ٢٠‬طي܁‬
‫‪ٝ٥٠ 05‬تع ‪0975‬ع‬
‫ٻِصاڙيّنۿ ٻار ۽ تعهيو‬
‫ؼ‪ٞ‬ادي ة‪٤‬ت‪٥‬ديَء دا ڪذ‪ٝ ٢٤‬ا‪٣‬ع ؼ‪١‬ڎ دي ټ‪٤‬عاڈي‪ ٟ‬۾ ټارڈم دي زا‪ٚ‬ت ڇؼڻ هيا‪ ٥٣ .‬ؼڎه هڅي‬
‫هڇيعم ۽ چ‪٠٥‬ڍم دي ٺيڪيطارم هټ تعؼيا‪ .‬ڇاچي ‪ٞ٤ٝ‬ام ‪٥٠‬ازيَء ؼام ‪٥٠‬ازيا هيا‪ .‬ڪڪڑ کاڅائ‪٥‬م‪.‬‬
‫ڋيال کاڅائ‪٥‬م‪ .‬د‪١٤‬گ‪ ٙ‬۾ ‪١ٝ‬گ‪ ٙ‬ڪيائ‪٥‬م‪٠ .‬اڂ ڇٺائ‪٥‬م ۽ گا‪٠‬ا ټڎائ‪٥‬م ۽ “ڈي‪ ٟ‬د‪ ٥‬ؿڪار ڪيائ‪٥‬م‪ .‬ڇ‪٢٣‬‬
‫‪ -‬ټار‪ ٟ٣‬ڇي‪ ٟ٤١‬ټ‪٤‬عاڈي‪ ٟ‬۾ گظاري ‪٥ٝ‬ٽي “يا ۽ ؼ‪١‬ڎ دي ټ‪٤‬عاڈي‪ ٟ‬۾ ټارڈم دي زا‪ٚ‬ت تي ايؽڪپعټ‬
‫رپ‪٥‬رټ ‪ٚ‬کڻ هيٺا‪ .‬پ‪٤‬عي‪ ٟ‬ٽ‪٤ٝ ٟ‬ي‪ ٟ١‬۾ ‪ ٟ١٣‬ا‪٠‬گ‪ ٟ‬اکعم تي ڪ‪ ٜ‬ڪي‪ .٥‬ټي‪ ٟ‬ٽ‪٤ٝ ٟ‬ي‪ ٟ١‬۾ ‪ ٟ١٣‬رپ‪٥‬رټ د‪٥‬‬
‫پ‪٤‬عي‪٥‬م ڄرأٽ تيار ڪي‪ .٥‬ٽي‪ ٟ‬ٽ‪٤ٝ ٟ‬ي‪ ٟ١‬۾ ‪ ٟ١٣‬پ‪٤‬عي‪ ٟ‬ڄرأٽ دي قطاٗت تي ةسث ڪي‪ ٥‬۽ ؼاك‬
‫دي پ‪٥‬ي‪ ٟ‬ٽ‪٤ٝ ٟ‬ي‪ ٟ١‬۾ ‪ ٟ١٣‬رپ‪٥‬رټ ‪ٚ‬کي تيار ڪئي‪.‬‬
‫‪ٝ‬ا‪٣‬عم دي رپ‪٥‬رټ ‪ٝ‬ىاةٖ ؼ‪١‬ڎ دي ټار کي اؼڪ‪٥‬ك ۾ ‪٣‬ئڻ ةطرام تڐا ۽ کارا ٺا‪٣‬ي‪١‬طي ڇٺ‪ ٥‬هي‪.٥‬‬
‫‪ٝ‬ا‪٣‬عم دڐ‪ ٟ٣‬ڪذ‪ ٢٤‬ټارڈم کام پڌي‪ ٥‬ت‪ ٢‬ت‪٣٥‬ي‪ ٟ‬اؼڪ‪٥‬ك ڋ‪ ٢٠٥‬هي‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬ۿ ۽ تڐا ۽ کارا ڋ‪ ٥‬ٺا‪٣‬ي‪١‬طا‬
‫“‪٣‬ي‪٥‬ۿ تڐ‪ ٟ٣‬ټارڈم هراڻي‪ ٥‬ت‪ ٢‬اؼام دي دك پڑ‪٣‬ڻ ۾ ‪٠‬ڃي ‪ٚ‬ڳي ‪ -‬ټي‪ ٥‬ت‪ ٢‬اؼي‪ ٟ‬تڐا ۽ کارا ٺا‪٣‬ي چار ڇهڪڑ‬
‫ڪ‪ٞ‬ائي هٺ‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬مۿ ۽ ‪ٝ‬ائٽ‪ ٟ‬دي ڪ‪ ٟ٤ٛ‬د‪ ٥‬ةار ‪ ٢٠‬ڂي‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م‪.‬‬
‫‪ٝ‬ا‪٣‬عم دي رپ‪٥‬رټ دڐ‪ ٟ٣‬هڇم ‪ٝ‬ا‪٣‬عم هټ پ‪٤‬تيۿ تڐ‪ ٟ٣‬هڇا ‪ٝ‬ا‪٣‬ع تپعس ۾ پئذي هيا‪ ٥٣ .‬ؼ‪١‬ڎ دي‬
‫ټ‪٤‬عاڈيَء ۾ ټارڈم دي زا‪ٚ‬ت د‪ ٥‬دائغه هٺڻ ۽ ‪١٠‬ڏم ‪ٝ‬ا‪٣‬عي‪ ٟ‬دي رپ‪٥‬رټ دي تكطيٖ ڪعڻ الِء ټ‪٤‬عاڈي‪ٟ‬‬
‫ڇا‪ ٟ٤٠‬ڪا‪ ٢٣‬ڪعي هيا‪ .‬هڅي هڇيعم هټ ر‪٣‬يا‪ .‬هڇي ٗعب ۽ “څر ٿاُء دا ز٘طار ڂيا‪ .‬ؼ‪١‬ڎ دي ‪ٞ٤ٝ‬ام‬
‫‪٥٠‬ازيَء کام ‪ٝ‬تاجع ڂيا‪ .‬ڪذ‪ ٢٤‬گا‪٠‬اۿ ڪذ‪ ٢٤‬ةذا‪٠‬ا ۽ ڪذ‪ ٢٤‬کا‪٠‬ا ڪعي ‪٥ٝ‬ٽي “يا‪ ٟ١٣ .‬پ‪٤‬عي‪ ٟ‬ٽ‪ٟ‬‬
‫‪٤ٝ‬ي‪ ٟ١‬۾ ‪١٠‬ڏم ‪ٝ‬ا‪٣‬عم دي رپ‪٥‬رټ د‪ ٥‬پ‪١٤١‬ذي تذعةي دي رهؿ‪١‬يَء ۾ دائغه هرت‪ .٥‬ټي‪ ٟ‬ٽ‪٤ٝ ٟ‬ي‪ ٟ١‬۾‬
‫‪١٠ ٟ١٣‬ڏم ‪ٝ‬ا‪٣‬عم دي رپ‪٥‬رټ ۽ پ‪١٤١‬ذي ‪ٝ‬ـا‪٣‬طي دي ٔعق ةاةت پ‪٤‬عي‪٥‬م ڄرأٽ تيار ڪي‪ .٥‬ٽي‪ ٟ‬ٽ‪ٟ‬‬
‫‪٤ٝ‬ي‪ ٟ١‬۾ ‪ ٟ١٣‬پ‪١٤١‬ذي ڄرأٽ تي ةسث ‪ٝ‬تازح‪ ٥‬ڪي‪ .٥‬۽ ؼاك دي پ‪٥‬ي‪ ٟ‬ٽ‪٤ٝ ٟ‬ي‪ ٟ١‬۾ ‪ ٟ١٣‬پ‪١٤١‬ذي‬
‫رپ‪٥‬رټ ‪ٚ‬کي تيار ڪئي‪.‬‬
‫هڇم ‪ٝ‬ا‪٣‬عم پ‪١٤١‬ذي رپ‪٥‬رټ ۾ ‪ٚ‬کي‪ ٥‬ت‪ ٟ١٣ ٢‬دڐ‪ ٟ٣‬ټارڈم کام پڌي‪ ٥‬ت‪ ٢‬ت‪٣٥‬ي‪ ٟ‬پڑ‪٣‬ي ‪ٚ‬کي هڇا “ٔيؽع‬
‫۽ َ‪ٛٞ‬طار ڋ‪ ٢٠٥‬ڂا ڂي‪٥‬ۿ ۽ تڐا ٺا‪٣‬ي پ‪١٤١‬ذ‪ٗ ٥‬ي‪ٞ‬تي هٗت اداي‪ ٥‬ڋ‪ ٥‬ڂا هڅاي‪٥‬ۿ تڐ‪ ٟ٣‬ټارڈم هراڻي‪ ٥‬ت‪ ٢‬اؼي‪ٟ‬‬
‫ؼڀئي ديڪڐ‪َٛٞ ٟ٣‬طار ڂي پياؼي‪ ٟ‬ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء تڐا ڪيع ٺا‪٣‬ي‪١‬طه!‬
‫هڇم ‪ٝ‬ا‪٣‬عم پ‪١٤١‬ذي رپ‪٥‬رټ ۾ ‪٣‬ڪڑي پعائ‪ٞ‬عي ‪ٝ‬اؼتع د‪ ٥‬ذڪع پڻ ڪي‪٥‬ۿ ديڪ‪ ٥‬تڐا ٺا‪٣‬ي‪١‬طڈ‬
‫ټارم کي ‪٠‬كاةي تُ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬کا‪٠‬ؽ‪٥‬اِء دطيط ادب ۽ َ‪ ٜٛ‬د‪ ٥‬اٿياس پڻ ڪعائي‪١‬طه ‪ .٥٣‬هڇم ‪ٝ‬ا‪٣‬عم ام‬
‫پعائ‪ٞ‬عي ‪ٝ‬اؼتع ؼام پڻ ‪ٝ‬الٗات ڪئي پعائ‪ٞ‬عي ‪ٝ‬اؼتع کي‪ ٟ‬ڄيډاري ڋڐي‪ ٟ٣ .٥‬چي‪٥‬ۿ ‛َ‪٠ ٜٛ‬ا‪٥٠‬ائيَء‬
‫د‪ ٥‬ت‪١‬طهر ‪٠‬ا‪٣‬ي د‪ٝ ٟ٤١‬ام گعل گعل ‪٠‬ام پچائي کائذ‪ َٜٛ .ٟ‬کي ديڪڐ‪٘ٔ ٟ٣‬ه رهزگار د‪ ٥‬ذريُ‪٥‬‬
‫ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي‪ ٥‬هڅيۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء اڻپڑ‪٣‬ي‪ ٙ‬ؼ‪ٞ‬گع هڅيڪ ؼکيا “‪‚.ٟ٣‬‬
‫هڇم ‪ٝ‬ا‪٣‬عم کي پعائ‪ٞ‬عي ‪ٝ‬اؼتع ‪٘ٔ ٢٠‬ه د‪٣‬عي‪٥‬ۿ ۽ ڪ‪ٞ‬ي‪٠٥‬ؽٽ ‪ٝ‬سؽ‪٥‬س ڂي‪٥‬ۿ ة‪ٛ‬ڪ‪ ٥٣ ٢‬کي‪ ٟ‬دؿ‪ٟٞ‬‬
‫‪ٛٝ‬ڪ د‪ ٥‬ايذ‪١‬ٽ پڻ ‪ٝ‬سؽ‪٥‬س ڂي‪ ٟ١٣ .٥‬پ‪١٤١‬ذي رپ‪٥‬رټ ۾ ‪ٚ‬کي‪ ٥‬ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ دي ټ‪٤‬عاڈي‪ٝ ٟ‬ام ا‪٣‬ڑم‬
‫صىع‪٠‬اڋ ‪ٝ‬اؼتعم کي ڪڏي‪ ٥‬هڅي ؼ‪١‬ڎ دي ټارڈم د‪“ ٥‬ئي‪١‬طه ا‪٣‬ڑم ‪ٛٝ‬سط ‪ٝ‬اؼتعم دي ‪٥ٝ‬د‪٥‬دگيَء‬
‫ؼتب اه‪٠‬طا‪ ٥٣‬ڂ‪ ٥‬ڇؼذي!‬
‫‪ٝ٥٠ 29‬تع ‪0975‬ع‬
‫ٌفعياتي جٍگ‬
‫اځ ‪٥ٝ‬م کي ‪Psychological Warfare‬ۿ يُ‪١‬ي ‪ٕ٠‬ؽياتي د‪١‬گ دي ةاري ۾ ڳا‪٤ٚ‬ائڻ‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫ره‪ٝ‬ي ۽ ي‪٠٥‬ا‪٠‬ي ت‪٤‬ظيت‪ ٟ‬کام هٺي ‪٥ٝ‬د‪٥‬دن دهر تائي‪ٕ٠ ٟ‬ؽياتي د‪١‬گ د‪٥‬ٽي هيئي “‪٣‬يۿ د‪ ٟ٤١‬۾‬
‫ديت‪٥‬ڻيڪ ‪٣‬ڃيار اؼتُ‪ٞ‬ا ك ‪ ٢٠‬ڂي‪١‬طا “‪ٟ٣‬ۿ پع ؼ‪١‬طس اجع دائ‪ٞ‬ي ڂي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ره‪ٝ‬ي ؼعدار پ‪١٤١‬ذ‪ٟ‬‬
‫دؿ‪ ٟ١ٞ‬تي ‪٣‬يتت هي‪٤‬ارڻ الِء پ‪١٤١‬ذي رپ کي چئ‪ ٟ‬گ‪٥٤‬ڈم ؼام ‪٣‬الئي‪١‬طا ‪٣‬ئا‪ .‬ديت‪٥‬ڻيڪۿ ‪١ٝ‬ىٖ‬
‫‪ٝ‬ىاةٖ چار گ‪٥٤‬ڈا ‪٣‬ڪ گ‪٥٤‬ڈي دي ‪٘ٝ‬اة‪ٛ‬ي ۾ ‪ ٢٠‬تيغ رٔتاريَء ؼام ڄهڈي ؼگ‪١٤‬طاۿ ۽ ‪ ٢٠‬ڦعي ؼگ‪١٤‬طا‪.‬‬
‫ٗتالئي صام دؿ‪ ٟٞ‬تي ز‪ٛٞ‬ي ڪ عڻ کام اڳ ‪٣‬ڪ هڇه ز‪٥‬د چئ‪٣ ٟ‬اڂي‪ ٟ‬تي رکائيۿ ام ۾ هي‪٤‬ي پ‪١٤١‬ذي‬
‫تك‪٥‬يع ٺا‪٣‬عائي‪١‬طه ‪٥٣‬ۿ ۽ ا‪٣‬ا تك‪٥‬يع ڪ‪ ٢٠ ٟ٤١‬ڪ‪٠٥ٞ٠ ٟ٤١‬ي دؿ‪ ٟ١ٞ‬تائي‪٥ٝ ٟ‬ڪ‪ٛ‬ي‪١‬طه ‪ .٥٣‬دؿ‪ٟٞ‬‬
‫دڐ‪ٗ ٟ٣‬تالئي صام کي چئ‪٣ ٟ‬اڂي‪ ٟ‬تي ؼ‪٥‬اري ڪ‪١‬طي ڇؼ‪١‬طه ‪٥٣‬ۿ تڐ‪ ٟ٣‬ؼ‪١‬طس ‪٣‬امُء کاڈي هي‪١‬طه ‪.٥٣‬‬
‫‪ٕ٠‬ؽياتي د‪١‬گ دي اق‪ٝ ٟٚ٥‬ىاةٖ ام کي ‪ٝ‬ضا‪ ٓٚ‬د‪ ٥‬ز‪٥‬ق‪ ٥ٛ‬هڅائڻ چئت‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‪ٕ٠‬ؽياتي د‪١‬گ ۾ ؼپ کام ڪارگع زعة‪ ٥‬ڂي‪١‬طه “‪٣‬يۿ پ‪١٤١‬ذي ‪ٝ‬طٗاة‪ ٙ‬دي قٕ‪ ٟ‬يا ڪي‪ٞ‬پ ۾‬
‫ٽاڪ‪٥‬ڈه هد‪٤‬ڻ‪ .‬اؼام دي ‪ٛٝ‬ڪ ۾ڪذ‪َ ٢٤‬عقي کام ردُت پؽ‪١‬ط ‪ٝ‬ضا‪ ٓٚ‬د‪ٞ‬اَت‪٥‬م تعٗي پؽ‪١‬ط‬
‫ٗ‪٥‬ت‪ ٟ‬صالف ‪ٕ٠‬ؽياتي د‪١‬گ ۾ ا‪ ٥٣‬زعة‪ ٥‬اؼتُ‪ٞ‬اك ڪعي ر‪٣‬ي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ؼ‪١‬طم چاك صىع‪٠‬اڋ زط تائي‪ٟ‬‬
‫ڪا‪ٝ‬ياب ڂي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪ٕ٠ .‬ؽياتي د‪١‬گ ۾ کي‪ ٟ‬صاوع ص‪٥‬ا‪٠ ٢٣‬تيذا ‪ٛٝ‬ي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬ؼ‪١‬طم چاكۿ صاص‬
‫وعح ؼام ؼ‪١‬ڎ ۾ ڇاچي ڪا‪ٝ‬ياب هيئي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫د‪١‬اب ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي ‪٣‬غاري‪ ٟ‬دُٔا چي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٢‬ؼ‪١‬طس ؼياؼت ٗ‪ٝ٥‬ي ۽ ةي‪ ٟ‬ا‪٥٘ٚ‬ا‪ٝ‬ي ؼىر‬
‫دي “‪٣‬يۿ ۽ کيػ ق‪٥‬ةائي ؼياؼت ۾‪ ٢٠‬گ‪ٛ٤‬ي‪ ٥‬هڅي‪ .‬ردُت پؽ‪١‬ط ‪ٝ‬ضا‪ ٓٚ‬د‪ٞ‬اَت‪ ٟ‬د‪١‬اب ٿٽي دي‬
‫ؼ‪١‬ڎي ‪٣‬ئڻ کي پ‪١٤١‬ذي ‪ٕ٠‬ؽياتي د‪١‬گ ۾ اؼتُ‪ٞ‬اك ڪي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ديڪ‪ ٥‬ة‪ ٢‬اڅ اکعيۿ اڻپڑ‪٣‬ي‪ ٙ‬۽ ‪٠‬پٽ‬
‫ڈٽ ‪ٝ‬ضا‪ٚ ٓٚ‬يڍر ت٘عيع ڪعڻ اڂي ڂ‪٥‬ۿ ؼ‪ ٥‬ؼاڳئي ري‪١‬گٽ کي هٺي ڂ‪ ٥‬ت‪ ٢‬د‪١‬اب ٿٽ‪ ٥‬ديئ‪ ٟ‬ت‪ ٢‬پاڻ ؼ‪١‬ڎي‬
‫“‪٣‬يۿ د‪ ٟ٤١‬ڪعي ؼ‪١‬ڎ ۾ ؼ‪١‬ڎه ديؾ دي زا‪ٝ‬ي‪ ٟ‬صالف ڪاة‪ ٢‬ڪاررهائي ‪ ٢٠‬ڂي “‪٣‬ي ‪ -‬ديئي ؼ‪١‬ڎ‬
‫دي ‪ُ٠‬عي تي ة‪١‬طش ‪ ٢٠‬پيئي “‪٣‬ي ‪ -‬ايازۿ ؼعاجۿ رؿيط ٿٽيَء ۽ ا‪ٝ‬ع د‪ٛ‬ي‪ ٙ‬د‪٤‬ڑم ‪ٛٝ‬سطمۿ ڪأعم ۽‬
‫ّطارم کي ڦا‪٣‬يَء تي ‪ ٢٠‬چاڈ‪٣‬ي‪ ٥‬هي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ؼياؼت ۾ ة‪ٛ‬يڪ ‪ٝ‬ي‪ ٙ‬د‪ ٥‬ا‪ ٥٣‬ةطتعي‪ٝ ٟ‬حاك “‪٣‬ي‪ٝ .‬ضا‪ ٓٚ‬څر‬
‫دي ام زعةي د‪٘ٝ ٥‬كط هامر “‪٣‬يۿ ت‪٣ ٢‬ځ ٺ‪٥‬ڪي‪ ٟ‬ا‪ٚ‬غا‪٣ ٟٝ‬يٺ اديت‪ ٟ‬۽ ؿاگعدم صالف ڪا‪٥ٝ‬رم‬
‫کام ٗطل کڻائي ؼ‪١‬ڎ ۾ د‪١‬اب ٿٽي الِء ‪ٝ‬ضا‪ٕٚ‬ت د‪ٝ ٥‬يطام تيار ڪذي‪.‬‬
‫ڪا‪٥ٝ‬راۿ پ‪ِ٥‬ء کڻي ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬کاتي دا ڋ‪٣ ٢٠٥‬ذ‪ٟ‬ۿ ‪٥٠‬ڪعيَء دي اق‪ ٟٚ٥‬پٽا‪٠‬طڈ هٗت دي‬
‫زڪ‪ٝ٥‬ت دا صيع ص‪٥‬ا‪ ٢٣‬ڂي‪١‬طا “‪٥ٝ .ٟ٣‬د‪٥‬دن دهر ۾ ؼ‪١‬طم صيع ص‪٥‬ا‪٣‬يَء د‪٠ ٥‬تيذ‪ ٥‬ا‪٠ ٥٣‬ڪت‪٣“ ٥‬يۿ د‪٥‬‬
‫‪ٝ‬ضا‪ ٓٚ‬څر دي ‪ٕ٠‬ؽياتي د‪١‬گ ۾ ڪ‪ ٟ٤١‬ؼ‪١‬ڎي اديب يا ؿاگعد د‪٠ ٥‬ا‪“ ٥ٚ‬ي‪٠ ٥‬ا‪٣‬يۿ د‪ ٟ٣ ٥‬صالف‬
‫ڪاررهائي ڂي ‪٠‬ا‪٣‬ي! ردُت پؽ‪١‬طم کي ټي‪ ٥‬ڋا گ‪٤‬عدي! ڦا‪ ٥٣ !٥٣‬ديڪي چا‪٣‬ي‪ ٟ‬پياۿ ؼ‪ ٥‬ؼ‪١‬ڎ ۾ ڂي‬
‫ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬دهؼت گ‪٤‬ٽذي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬دؿ‪ ٟٞ‬هڅي ر‪٣‬يا “‪ٕ٠ .ٟ٣‬ؽياتي د‪١‬گ ۾ ردُت پؽ‪١‬ط ٗ‪٥‬ت‪ ٟ‬د‪٥‬‬
‫پ‪ٛ‬ئ‪ ٢‬ڳ‪٥‬ره “‪٣‬ي ‪ٝ -‬چڻ ‪ٝ‬عاد “‪٣‬ي!‬

‫االۿ ؼ‪١‬ڎي پعيػ د‪“ ٥‬هاز ديڪع ‪ٝ‬سطهد ‪٣ ٢٠‬ذيۿ ۽ اؼالل “ةاد دي ةعد‪ ٟ‬تائي‪ ٟ‬پ‪٤‬چي ؼگ‪٤‬ي!‬
‫ؼ‪١‬ڎي ادب ۾ ؿاگعد ٗعةا‪٠‬يَء دا ټڪع ‪٠‬ا‪ ٟ٣‬د‪ٝ ٥‬ضا‪ ٓٚ‬د‪ٞ‬اَت‪ ٟ‬دي اؿاري تي ٗعةام ڪيا هڅ‪.ٟ‬‬
‫‪ٝ‬ضا‪ ٓٚ‬د‪ٞ‬اَت‪ ٟ‬دا “د‪ٝ‬ض‪٥‬ر ؼ‪١‬ڎ دا ؼ‪٥ٞ‬را اديب ۽ ؿاگعد کائڻ کام پ‪ِ٥‬ء ة‪ ٢‬رامي ‪ ٢٠‬ڂي‪١‬طا‪.‬‬
‫‪ 0‬د‪٥١‬ري ‪0976‬ع‬
‫ىان ٌؼاٌي تي آُيان‬
‫‪ٝ‬ام ؼياؼتطام ‪٣“ ٢٠‬يام‪ .‬اديب “‪٣‬يامۿ ‪ٚ‬يکڪ “‪٣‬يام‪ .‬ؼياؼت ‪١٤١ٝ‬ذي هس د‪ ٥‬رهڳ ‪٠‬ا‪٣‬ي‪.‬‬
‫ڪذ‪َ ٢٤‬عقي کام ‪ٝ‬ضا‪ ٓٚ‬څر دا ‪ٝ‬الم ۽ ؼ‪١‬طم چ‪٠‬ڏهرچي ‪٥ٝ‬م کي ؼياؼت ۾ گ‪٤‬ي‪ٛ‬ي ر‪٣‬يا “‪ٝ .ٟ٣‬ام‬
‫گ‪٤‬ڻ‪ ٥‬ئي پ‪١٤١‬ذا پ‪ٛ‬ئ‪“ ٢‬دا ڪعائڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ ڪعيام ڂ‪٥‬ۿ پع ردُت پعؼت ‪ٝ‬الم ‪ ٢٠‬ڂا ‪ٝ‬ڑم‪ .‬ڪ‪٥‬‬
‫‪ٕ٣‬ت‪ ٥‬ا‪٣‬ڑه ‪ ٢٠‬گظري‪٣“ ٥‬يۿ د‪١٤١ٝ ٟ١٣ ٥‬ذي صالف پ‪١٤١‬ذي ڪ‪ ٟ٤١‬رؼا‪ٚ‬يۿ يا اصتار ۾ ڋ‪ ٢٠ ٢٣٥‬ڋ‪١‬ڍيا‬
‫‪٣‬ذ‪٣ .ٟ‬ڪ دُٔي ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬ؼډ‪ ٥‬ؼ‪٥ٞ‬ره ڪا‪ ٜٚ‬پ‪١٤١‬ذي رؼا‪ٚ‬ي ۾ تعد‪ ٥ٞ‬ڪعي ؿايٍ ڪيائ‪٥‬م‪.‬‬
‫ڪا‪ ٜٚ‬ؼام گڐ پ‪١٤١‬ذي وعٔام ‪٣‬ڪ همازتي ةيام ة‪ ٢‬ؿايٍ ڪيائ‪٥‬م د‪ ٟ٤١‬۾ ‪ٚ‬کيائ‪٥‬م ت‪٢‬ۿ ڇؼ‪ ٥‬ت‪٢‬‬
‫ؼ‪٤‬ي ‪٣‬الك پاڪؽتام د‪ ٥‬ڪا‪ٞٚ‬ؽٽ ڪيئ‪ ٟ‬ت‪ ٢‬زڪ‪ٝ٥‬ت تي ت‪٘١‬يطي ڪا‪ٚ ٜٚ‬کي‪٣“ ٥‬ي! ةي‪ ٟٔ٥ٗ٥‬ا‪٥٣‬‬
‫‪ ٢٠‬ڈات‪ ٥‬ت‪ ٢‬پ‪١٤١‬ذي همازتي ةيام ۾ ‪ ٥٣‬اڻ ؼڎي وعح ‪٣‬الك پاڪؽتام دي د‪٥٤ٞ‬ري پا‪ٚ‬يؽيَء د‪٥‬‬
‫اَتعاف ڪعي ر‪٣‬يا ‪٣‬ئا!‬
‫“زاديَء دي ‪٥٤ٕٝ‬ل ‪ٝ‬ام ؼعزطم دي تك‪٥‬ر کي څار ڪعي ‪٠‬ڃ‪ ٥‬ؼگ‪٤‬ذي‪ .‬ا‪٠‬ؽام کي َ‪ ٙٞ‬دي‬
‫“زادي “‪٣‬ي‪ .‬پعۿ کيػ ټئي ڪ‪ ٟ٤١‬ؿضف دي “زاديَء دي زطم کي ‪ٚ‬تاڈڻ‪٠ ٥‬ا‪٣‬ي‪ .‬ا‪٠‬ؽام کي گ‪ٞ٤‬ڻ ڦعڻ‬
‫دي “زادي “‪٣‬يۿ پع ټئي دي گ‪٤‬ع ۾ ڪا‪٣‬ي پ‪٥‬ڻ دي “زادي ‪٠‬ا‪٣‬ي‪“ .‬زاديَء الِء ؼعزطهم معهري “‪ٟ٣‬ۿ‬
‫هر‪“ ٢٠‬زاديَء ۽ ڋڑهاڳيَء ۾ ٔعق ‪ٝ‬سؽ‪٥‬س ڪعي ‪ ٢٠‬ؼگ‪٤‬ت‪ .٥‬ؼعزطم دي ا‪٠‬طر ر‪٣‬يۿ ‪٥ٝ‬م کي ‪ٚ‬کڻ دي‬
‫‪ٝ‬ڪ‪“ ٙٞ‬زادي “‪٣‬ي‪٥ٝ .‬م پارٽي اصتار ‪٣‬الك پاڪؽتام ۾ ا‪٣‬ڑا ا‪٣‬ڑا ڪا‪ ٜٚ‬ة‪ٚ ٢‬کيا “‪ٟ٣‬ۿ دي ‪٠٥٣‬ط‬
‫ڪ‪ٝ ٟ٤١‬ضا‪ ٓٚ‬څر دي پعچي الِء ‪ٚ‬کام ت‪ ٢‬ديڪع ‪٣‬عگغ ؿايٍ ‪ ٢٠‬ڪ‪٣ .ٟ‬الك پاڪؽتام ‪ٝ‬ام ‪١٤١ٝ‬ذ‪٥‬‬
‫ڪ‪ ٥‬ڪا‪ ٜٚ‬کڻي پ‪١٤١‬ذي ‪ٕٝ‬اد صاوع ؿايٍ ڪعڻ ‪ٝ‬ضا‪ ٓٚ‬د‪ٞ‬اَت‪ ٟ‬الِء ائي‪٣“ ٟ‬يۿ ديئ‪ ٟ‬دا‪٠‬گيَء ؼام‬
‫پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ٤١ٝ ٥‬ڪاره ڪعڻ‪١٤١ٝ .‬ذ‪ ٥‬ڪا‪٣ ٜٚ‬ڪ اديب دي ا‪ٕ٠‬عادي “زاديَء د‪ ٥‬ؿا‪٣‬ط “‪٣‬ي‪١٤١ٝ .‬ذي‬
‫ڪا‪ ٜٚ‬کي ‪ٝ‬ضا‪ٕٚ‬ت الِء اؼتُ‪ٞ‬اك ڪعڻ ردُت پعؼت‪ ٟ‬الِء ‪ ٟ٤١ٝ‬ٿت ۾ ‪٣‬ڻڻ دي ةعاةع “‪٣‬ي‪.‬‬
‫گظري‪ٕ٣ ٙ‬تي راه‪ٚ‬پ‪١‬ڍيَء ۾ ت٘عيع ڪ‪١‬طي ‪ٝ‬ضا‪ ٓٚ‬د‪ٞ‬اَت دي د‪٥‬ڄه پ‪٥ٛ٤‬ام ً‪٥٤‬ر اال‪٣‬ي چ‪٥‬څري‬
‫‪١٤١ٝ‬ذي صالف ڋ‪ ٢٣٥‬ڋ‪١‬ڍيا‪١٤١ٝ .‬ذ‪٣ ٟ‬ڪ ټ‪ ٟ‬أؽا‪ٝ ٟ٠‬ام ة‪ ٢‬ټ‪ ٢‬چار ؼٽ‪٥‬م ڪڏي “ي‪ .٥٣ ٥‬ؼي ؼٽ‪٥‬م‬
‫‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬کي پڑ‪٣‬ي ټڎايائي‪ - ٟ‬۽ پ‪ِ٥‬ء چيائي‪ ٢٠ ٟ‬ڇؼ‪ ٥‬ت‪ ٢‬ؼ‪٤‬يۿ ‪ٛٝ‬ڪ ۾ ڪيڐه ‪ ٢٠‬ا‪٠‬ڎيع “‪٣‬يۿ د‪٣ ٥‬ڪ‬
‫‪ٛٝ‬سطۿ ڪأعۿ ةاّي ۽ ّطار اڅا تائي‪ ٟ‬ديئعه “‪٣‬يۿ ۽ ديئعه ام ڪعي “‪٣‬ي د‪ ٥‬ؼ‪١‬ڎي “‪٣‬ي‪ .‬يُ‪١‬ي‬
‫اؼي‪ ٟ‬دڐ‪ ٟ٣‬اٗتطار ۾ اي‪١‬طاؼي‪ ٟ‬تڐ‪ ٟ٣‬کيػ چ‪ ٥‬هاٽي تي ‪ٚ‬ٽڪائي‪١‬طاؼي‪ ٟ‬۽ ؼ‪١‬طس الش ڪت‪ ٟ‬کام‬
‫کارائي‪١‬طاؼي‪ -ٟ‬کيػ ديئعه ‪ ٢٠‬ڋڐي‪١‬طاؼي‪.ٟ‬‬
‫اه‪ ٢٤ٚ‬کام ؼخ اٿع‪٠‬طه‪ ٟٛٝ .‬دي اٗتطار د‪ ٥‬دهر اي‪١‬طه‪ .‬ڦاؼي گ‪٤‬اټ ؼي‪١‬گارةا‪ .‬اؼي‪ ٟ‬ق‪ٛ‬يت‪ ٟ‬تي‬
‫‪ٚ‬ٽڪ‪١‬طاؼي‪ !ٟ‬اديب الِء ‪ٝ‬عڻ ‪٤ٝ‬ڻ‪٠ ٥‬ا‪٣‬ي‪ .‬پع ‪ ٟٛٝ‬دي اٗتطار د‪ ٥‬ص‪٥‬اب دي‪٥‬ا‪٠‬ي د‪ ٥‬ص‪٥‬اب “‪٣‬ي‪٣ .‬اۿ ا‪٣‬ا‬
‫ټي ڳا‪٣“ ٢٤ٚ‬ي ت‪ ٢‬د‪٥‬ڄه پ‪٥ٛ٤‬ام چ‪٥‬څري ً‪٥٤‬ر اال‪٣‬ي دا ڋاڈتا ۽ ز‪٥‬اري ‪٥ٝ‬م کي اّ‪٥‬ا ڪعي کڻي هڅ‪ ٟ‬۽‬
‫پ‪ِ٥‬ء ‪ٝ‬اري ڋڐي‪ !ٟ‬ام د‪ ٥‬ا‪ٝ‬ڪام “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ٝ‬ام گظري‪ ٙ‬ؼ‪٥‬ر‪ - ٟ٣‬ؼتع‪ ٟ٣‬ؼا‪ ٟٚ‬کام ‪ٚ‬کي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪٣ .‬ع اديب کي پ‪١٤١‬ذي‪ ٟ‬تض‪ٛ‬ي٘‪ ٟ‬دي‬
‫ؼ‪ٛ‬ؽ‪ٛ‬ي ۾ ‪٣‬اِء گ ‪٥٤‬ڈا کي ‪ ٟ٤١ٝ‬ڇيڻ‪ ٥‬پ‪٠٥‬طه “‪٣‬ي‪٥ٝ .‬م ة‪ ٢‬ا‪٣‬ڑي‪٣ ٟ‬اِء گ‪٥٤‬ڈائ‪ ٟ‬کي ‪ ٟ٤١ٝ‬ڇ‪٣“ ٥٠‬ي‪ .‬پع‬
‫‪١٤١ٝ‬ذي صالف ةاٗاَطي ۽ ؼياؼي ؼىر تي ‪ٝ‬ضا‪ٕٚ‬ت تڐ‪ ٟ٣‬کام ؿعهع ڂي “‪٣‬يۿ دڐ‪ ٟ٣‬کام ‪٥ٝ‬م‬
‫‪٣‬الك پاڪؽتام الِء ‪ٚ‬کڻ ؿعهع ڪي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ائي‪ ٟ‬ت‪٠ ٢‬ا‪٣‬يۿ ‪ٝ‬ام ةڑڋي ةڻذي ‪ ٟٛٝ‬دي ‪٣‬امَء ۾ ‪ٚ‬ڳ‪٥‬‬
‫“‪٣‬يامۿ ۽ ؼ‪١‬طم اَكاة‪ ٟ‬تي ؼ‪٥‬ار ڂي هي‪٣“ ٥‬يام!‬
‫‪ 3‬د‪٥١‬ري ‪0976‬ع‬
‫زٌسگيَء جّ ظفص‬
‫‪ ٥٣‬ڪيع “‪٣‬ي܁ ‪ ٥٣‬ڪيڐا‪ ٟ٤٠‬هڅي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي܁ ‪ ٟ٣‬د‪ ٥‬ڪ‪١‬ڎ د‪٤‬ڪي‪٣“ ٙ‬ي‪ ٥٣ .‬ؼ‪٥‬ڂ ۾ ټڐك‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬ڂڪ‪ ٙ‬ڂڪ‪ٗ ٙ‬ط‪ ٟٝ‬ؼام ‪ٛ٣‬ي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫ؼخ ټڐي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬هڻ‪ ٟ‬دا پاڋا هڅي هيا “‪ ٟ٣ .ٟ٣‬د‪ ٥‬پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬پاڋ‪ ٥‬هڻ‪ ٟ‬دي پاڋ‪ ٟ‬۾ گ‪ ٜ‬ڂي هي‪٥‬‬
‫“‪٣‬ي‪ ٟ٣ .‬د‪ ٥‬پاڋ‪ ٟ٣ ٥‬کام څار ڂي هي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬کيػ صتع “‪٣‬ي ت‪ ٢‬ز‪٠‬طگيَء دي ؼٕع ۾ ڪيتعا هراڪا ا‪٣‬ڑا‬
‫ة‪ ٢‬اي‪١‬طا “‪ ٟ٣‬دتي ا‪٠‬ؽام د‪ ٥‬پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬پاڋ‪ ٥‬ؼ‪١‬طس ؼاپ ‪ ٢٠‬ڇي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ ٥٣ .‬درد ۽ هزـت دي قسعا ۾‬
‫اڪي‪ٛ‬ي ؼع ڪا‪٣‬ي پ‪٠٥‬طه “‪٣‬ي‪ .‬هڅ‪٠‬طه ر‪١٣‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ؼ‪١‬طس ٗط‪ ٟٝ‬دا ‪٠‬ـام هاري دي دڈم ‪٣‬يٺام ‪ٚ‬ٽذي‬
‫هي‪١‬طا “‪ ٥٣ .ٟ٣‬گ‪ ٜ‬ڂي هي‪١‬طه “‪٣‬يۿ ا‪٥ٚ‬ٽ ڂي هي‪١‬طه “‪٣‬يۿ َطل ‪٥ٝ‬د‪٥‬د ڂي هي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ةػۿ ائي‪ ٟ‬ئي‬
‫ڂي‪١‬طه “‪٣‬يۿ ۽ ‪١ٛ٣‬طه “‪٣‬ي ز‪٠‬طگيَء د‪ ٥‬ؼٕع!‬
‫‪ ٟ٣‬کي صتع “‪٣‬يۿ ‪ ٥٣‬هزـت ۽ درد دي قسعا ۾ ڪا‪٣‬ي پي‪٣“ ٥‬ي‪٣ ٥٣ .‬يڪ‪٣“ ٥ٛ‬ي‪ .‬ؼ‪١‬طس پاڋ‪٥‬‬
‫کا‪٠‬ئػ دطا ڂي هي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‛‪ ٟ٣ ‚.٢٠ ٢٠‬ؼ‪٥‬چي‪٣“ ٥‬يۿ ‛ ‪ٝ‬ام ‪٣‬يڪ‪٣“ ٢٠ ٥ٛ‬يام‪ .‬ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬ا‪٠‬ؽام ‪٣‬يڪ‪٠٥٣ ٢٠ ٥ٛ‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ا‪٠‬ؽام دي‬
‫ذ‪ ٟ٣‬۾ پعهرش هٺ‪١‬طڈ ه‪ ٜ٣‬۽ ؼ‪١‬ؽاۿ ص‪٥‬ف ۽ ٔڪع ؼ‪١‬طس هد‪٥‬د ؼام ڈ‪٥‬ر ها‪٠‬گع چ‪٤‬ٽي‪٠٥٣ ٙ‬طا “‪ ٟ٣‬۽‬
‫ؼ‪١‬طس رت ؼت چ‪٥‬ؼي‪١‬طا ر‪١٣‬طا “‪‚.ٟ٣‬‬
‫‪٣‬اۿ ‪ٚ‬ڳي ڂ‪ ٥‬ت‪ ٥٣ ٢‬اڪي‪٣“ ٥ٛ‬يۿ پع ‪ ٥٣‬اڪي‪٠ ٥ٛ‬ا‪٣‬ي‪ .‬ا‪٠‬ؽام ا‪ٕ٠‬عادي وعح تاريش دي ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬دهر‬
‫۽ ذ‪١٣‬ي وعح اڪي‪ ٢٠ ٥ٛ‬ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ا‪٠‬ؽا‪٠‬ي ذ‪ ٟ٣‬دي ارت٘ا ۽ اهؼع د‪ ٥‬دهر صت‪ ٢٠ ٜ‬ڂي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ا‪٠‬ؽام د‪٥‬‬
‫ذ‪ ٟ٣‬ا‪٠‬طر ئي ا‪٠‬طر پچ‪١‬طهۿ ڄ‪١٣‬طه ۽ ڄ‪٣‬ي هري ٺ‪١٤‬طه ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ا‪َ ٥٣‬ظاب د‪ ٥‬ؼ‪ٛ‬ؽ‪ٗ ٥ٛ‬ائ‪٣“ ٜ‬ي‪.‬‬
‫‪َ ٥٣‬ظاة‪ ٟ‬دي دهر د‪ ٥‬ا‪٠‬ؽام “‪٣‬ي‪ .‬اڪي‪٣ ٥ٛ‬ئڻ دي ةاهد‪٥‬د ‪ ٥٣‬اڪي‪٣“ ٢٠ ٥ٛ‬ي‪ .‬ڪ‪ ٥‬ؼ‪١‬طس هد‪٥‬د‬
‫دي ک‪١‬ڍرم ۾ چپ چپ ڪعي ‪ٛ٣‬ي‪“ ٥‬ي‪٣“ ٥‬ي ‪ٛ٣ -‬ي‪ ٥‬هي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ا‪ ٥٣‬ڪ‪٤‬ڑه پ‪٤‬ع ‪ !٥٣‬ا‪٣‬ا ڪ‪٤‬ڑي هي‪ٙ‬‬
‫‪٣‬ئي! ا‪٣‬ا ڪ‪٤‬ڑي گ‪٤‬ڑي ‪٣‬ئي! ‪ ٟ٣‬کي ڪذ‪ ٢٤‬ة‪ ٢‬ياد ڪ‪٤٠٥‬ي‪ ٥٣ .‬ڪذ‪ ٢٤‬ة‪ ٢‬ياد ڪعڻ ‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬چا‪٣‬ي‪.‬‬
‫ڪ‪ ٟ٤١‬دي اچڻ ۽ اچي ‪ٛ٣‬ي هڅڻ کام پ‪ِ٥‬ء پيطا ڂي‪١‬طڈ ازؽاس کي ‪ٝ ٟ٣‬يعاث ها‪٠‬گع ‪ٝ‬سٕ‪٥‬ظ ڪي‪٥‬‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬ام ازؽاس دي ‪ٝ‬يعاث کا‪٠‬ؽ‪٥‬اِء ‪٠‬ي‪ ٥‬ڪ‪ٛ‬يئع دهر دي اڪي‪ٛ‬ي ا‪٠‬ؽام کي ڪذ‪ٛٝ ٢٠ ٢٤‬ي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‪ ٟ٣‬دا دهؼت ڪڃي “‪ ٟ٣ !ٟ٣‬دا ؼاڂي ڪڃي “‪ ٟ٣ !ٟ٣‬دا رٔيٖ ڪڃي “‪ !ٟ٣‬کيػ ڪذ‪ ٢٤‬ياد‬
‫ڪ‪٤٠٥‬ي‪ ٟ٣ .‬هزـت ۽ درد دي قسعا د‪ ٥‬دڐ‪ ٟ٣‬ؼٕع ؿعهع ڪي‪٥٣ ٥‬ۿ تڐ‪٣ ٟ٣‬يڪ‪ ٥ٛ‬ئي ‪ .٥٣‬درد ۽‬
‫هزـت دي قسعا ۾ ا‪٠‬ؽام اڪي‪ ٥ٛ‬ئي ‪٠٥٣‬طه “‪٣‬ي‪ .‬اتي پاڋ‪ ٥‬ة‪ ٢‬ؼ‪١‬طس ؼاپ ڋڐي ڇي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬اُ‪٥٣‬‬
‫ؼٕع ز‪٠‬طگيَء د‪“ ٥‬صعي ؼٕع ‪٠٥٣‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ام کام پ‪ِ٥‬ء ټئي ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬ؼٕع د‪ّ“ ٥‬از ‪ ٢٠‬ڂي‪١‬طه “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ت‪١‬گ ‪ٌ٠‬ع ‪ُٝ‬اؿعي ۾ گعٔتار ڂي‪ ٙ‬ا‪٠‬ؽام دي “ئي‪١‬طي کام ‪ٝ ٥٣‬اي‪٥‬س ‪٣“ ٢٠‬ي‪ ٟ٣ .‬د‪ ٥‬ا‪٠‬ؽام دي‬
‫“ئي‪١‬طي ۾ ي٘ي‪٣“ ٟ‬ي – ا‪٣‬ڑي “ئي‪١‬طي ۾ د‪ ٟ٤١‬۾ ؼ‪٥‬چي‪١‬طڈ ا‪٠‬ؽام کي هزـت ۽ درد دي قسعا د‪٥‬‬
‫ؼٕع ‪ ٢٠‬ڪعڻ‪ ٥‬پ‪٠٥‬طه ¸ ۽ ا‪٠‬ؽام “زاديَء ؼام ا‪٠‬طر د‪ ٥‬زاك اهري ؼگ‪١٤‬طه ‪ -‬پ‪١٤١‬ذي ه‪ٟٞ٣‬ۿ ؼ‪١‬ؽ‪ ٟ‬۽‬
‫َ٘‪“ ٙ‬ڇه ڄ‪١٣‬طڈ ڪ‪٥‬ٽ‪ ٟ‬د‪ ٥‬ذڪع ة‪١‬ام ڪ‪ ٟ٤١‬ڄٽ ۽ ص‪٥‬ف دي ڪعي ؼگ‪١٤‬طه‪.‬‬
‫کيػ ي٘ي‪٣“ ٟ‬يۿ ا‪٣‬ڑه دهر اي‪١‬طه ‪ -‬پع ‪ ٥٣‬پاڻ ‪٠٥٣ ٢٠‬طه‪ ٥٣ .‬ڪ‪ ٟ٤١‬کي ياد ‪٠٥٣ ٢٠‬طه‪ ٟ٣ .‬دي ّيع‬
‫‪٥ٝ‬د‪٥‬دگيَء تي ڪا اڊ “‪ٚ‬ي ‪ ٢٠‬ڂي‪١‬طي ‪ -‬ڪا دك اداس ‪ ٢٠‬ڂي‪١‬طي ‪ -‬دڐ‪٠٥٣ ٢٠ ٥٣ ٟ٣‬طه‪.‬‬
‫‪ 24‬د‪٥١‬ري ‪0976‬ع‬
‫ةارود ۽ ةيً جا واپاري‬
‫‛ادا “‪ٝ‬عيڪا‪‚.‬‬
‫‛دي ادا رهس‪‚.‬‬
‫‛ادا “‪ٝ‬عيڪاۿ ‪ٚ‬ت‪١‬ام ۾ رڻ ‪ٝ‬ت‪٣“ ٙ‬ي‪‚.‬‬
‫‛‪٣‬ائ‪ ٥‬ادا رهس‪ٚ .‬ت‪١‬ام ۾ ‪ٝ‬اڻ‪ٝ ٥٤‬اڻ‪َ٥٤‬ء دي هد‪٥‬د د‪ ٥‬هيعي ڂي پي‪٣“ ٥‬ي‪‚.‬‬
‫‛ڇاچي ڇڊ دي ڳا‪٣“ ٢٤ٚ‬ي‪‚.‬‬
‫‛اؼام کي ة‪ ٢‬ڇاچه ڇڊ “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛‪ٚ‬ت‪١‬ام د‪ٝ ٥‬از‪٥‬ك ةا‪٢٣‬ۿ رت ۽ ةارهد دي ده‪٤٠‬ي ؼام ده‪٤٠‬اٽي‪٣“ ٙ‬ي‪‚.‬‬
‫‛صا‪ ٢٠‬د‪١‬گيَء کي ڇ‪٤ٝ ٢٣‬ي‪١‬ا ڂيڻ تي “يا “‪ٟ٣‬ۿ پع ڪ‪ ٟ٤١‬وعي٘ي ؼام ‪٥ٝ‬جع ‪٠٥ٞ٠‬ي د‪١‬گ ة‪١‬ط‬
‫ڪعائڻ دي ڪا هاټ ‪ٌ٠‬ع ‪ ٢٠‬ڂي اچي‪‚.‬‬
‫‛‪٣‬ا ادا‪ .‬ؼڀئي ‪ُٝ‬ا‪٣‬طن ‪٠‬اڪال ڂي ر‪٣‬يا “‪‚.ٟ٣‬‬
‫‛پع تازه ‪ُٝ‬ا‪٣‬طه ڪارگع ‪ٌ٠‬ع پي‪ ٥‬اچي‪‚.‬‬
‫‛اؼط هاره܁‚‬
‫‛‪٣‬ا‪‚.‬‬
‫‛اُ‪ُٝ ٥٣‬ا‪٣‬طه ة‪٘١َ ٢‬عيبۿ صطا ڪ‪١‬طه ت‪٠ ٢‬اڪال ڂي‪١‬طه‪‚.‬‬
‫‛‪٥ٝ‬م کي پڻ ا‪٣‬ا ا‪ٝ‬يط “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ڪذ‪ٝ ٢٤‬اڻ‪ ٥٤‬ڇاچا زعٔتي “‪‚.ٟ٣‬‬
‫‛ڪيئ‪ٟ‬܁‚‬
‫‛چ‪٥‬م ڂا ت‪ ٟ١٣ ٢‬هټ ‪ٚ‬ت‪١‬ام ۾ د‪١‬گ ة‪١‬ط ڪعائڻ دي ‪٥ٝ‬جع تذ‪٥‬يغ “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛اڋا!‚‬
‫‛‪٣‬ا‪‚.‬‬
‫‛ڪ‪٤‬ڑي ٗؽ‪ ٜ‬دي تذ‪٥‬يغ اڂ‪ٟ‬܁‚‬
‫‛ڇاچي ‪ٚ٥ُٞٝ‬ي ٗؽ‪ ٜ‬دي تذ‪٥‬يغ اڂ‪ .ٟ‬پع ‪ٚ‬ڳي ڪارگع ڂي‪‚.‬‬
‫‛ا‪٠ ٥٣‬ا‪ٞٝ‬ڪ‪٣“ ٟ‬ي‪‚.‬‬
‫‛ڋ‪٠ ٥‬ا‪ٞٝ‬ڪ‪٣“ ٟ‬ي‪‚.‬‬
‫‛اؼام دي ‪ٝ‬عميَء ة‪١‬اۿ ‪ٚ‬ت‪١‬ام ۾ ڪڐ‪ ٟ٣‬ة‪ ٢‬د‪١‬گ ة‪١‬ط ڂي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طي‪‚.‬‬
‫‛ام تذ‪٥‬يغ ۾ اؼام ټ‪٤١‬ي د‪ ٥‬ذڪع ‪٠‬ا‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ا‪٣‬ا تذ‪٥‬يغ ادائي “‪٣‬ي‪ .‬ةيڪار “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛پع ‪ ٟ١٣‬ا‪٣‬ا رپ د‪٠‬يا “ڇه پيؾ ڪعڻ دي څ‪ٝ‬ڪي ڇ‪٠‬ي “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ايڐه ‪ٝ‬ڃ‪ ٥‬ڦعي هي‪ ٥‬اڂ‪‚!ٟ‬‬

‫‛‪٣‬ا‪‚.‬‬
‫‛رپ ۾ ڋا “‪٣‬ي܁‚‬
‫‛ چي‪ ٥‬اڂائ‪٥‬م ت‪ٚ ٢‬ت‪١‬ام ۾ هڈ‪١٣‬طڈ گعه‪ ٟ٣‬کي ‪١ٛٝ‬طڈ ‪٣‬ڃيارم ۽ ةارهد دي ‪٠‬اڪي ة‪١‬طي ڪئي هڅي‪.‬‬
‫ټ‪٤١‬ي گعه‪ ٟ٣‬کي ‪٣‬ڃيار ۽ ةارهد ټا‪٣‬عام ‪ٛٝ‬ي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ټ‪٤١‬ي گعه‪ ٟ٣‬کي ديڪڐ‪١ٛٝ ٟ٣‬طڈ ‪٣‬ڃيارم کام‬
‫‪ٝ‬سعهل ڪعي ڋڐديۿ ت‪ ٢‬د‪١‬گ پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬پاڻ ة‪١‬ط ڂي هي‪١‬طي‪‚.‬‬
‫‛هڇا ڪي تضعيتڪار “‪ ٟ٣‬د‪ ٥‬ا‪٣‬ڑي ةي‪٥٤‬دي تذ‪٥‬يغ ڇ‪٠‬ي اڂائ‪٥‬م‪ ٥٣ .‬ڋا ڂا چا‪٣‬ي‪‚!ٟ‬‬
‫‛چا‪٣‬ي‪ ٟ‬ڂا ت‪ ٢‬ةارهدۿ ة‪ ٜ‬۽ ‪٣‬ڃيار ٺا‪٣‬ي‪١‬طڈ ڪارصا‪ ٟ٠‬۾ ةيعهزگاري هڅي هڅي‪‚.‬‬
‫‛ ‪ٝ‬ام پاڻ ؼ‪٥‬چي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام ت‪ٚ ٢‬ت‪١‬ام ۾ د‪١‬گ ة‪١‬ط ڂي هيئيۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ‪٣‬ڃيار ۽ ةارهد ٺا‪٣‬ي‪١‬طڈ‬
‫ڪارصا‪ ٟ٠‬۾ ڋا ٺا‪٣‬ي‪ ٥‬هي‪١‬طه! ڪ‪٥‬ڪ‪ ٥‬ڪ‪٥‬ال – ؼي‪٥‬م اٽ!‬
‫‛ة‪٤‬عزاك ‪ٚ‬ت‪١‬ام دي د‪١‬گ د‪٥ٝ ٥‬م کي أؽ‪٥‬س “‪٣‬ي‪ .‬ادا رهس‪‚.‬‬
‫‛‪ٚ‬ت‪١‬ام دي د‪١‬گ د‪٥ٝ ٥‬م کي ة‪ ٢‬ڇاچه ڇڊ “‪٣‬ي ادا “‪ٝ‬عيڪا‪‚.‬‬
‫‪ 28‬د‪٥١‬ري ‪0976‬ع‬
‫اياز تي اُڇهّن‬
‫‪٣‬يعم د‪٥‬ا‪٣‬عم دي ةاري ۾ د‪٣٥‬عي هڇي دَ‪٥‬يٰ ؼام ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬ا‪ ٥٣‬ؼ‪١‬طم زٖ “‪٣‬ي‪٣ .‬يعم‬
‫د‪٥‬ا‪٣‬عم دي ةاري ۾ ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طي ‪ ٥٣‬ٺ‪١٤‬طا “‪ .ٟ٣‬اهپعا ۽ ةي‪٥ٗ٥‬ف ‪ٚ ٢٠‬ڳ‪١‬طا “‪.ٟ٣‬‬
‫ؼ‪٥‬م ۽ چا‪٠‬طيَء دي ةاري ۾ ؼ‪٠٥‬ارا ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طا “‪ٟ٣‬ۿ کعي ۽ ک‪٥‬ٽي دي ت‪ٞ‬يغ ڪعي ؼگ‪١٤‬طا “‪.ٟ٣‬‬
‫ِا‪٣‬ا ڪعت ؼ‪١‬طم ڪ‪ ٜ‬۾ ؿا‪٠٥٣ ٙٝ‬طي “‪٣‬ي‪ .‬ؼ‪٥‬م ۽ چا‪٠‬طيَء دي ةاري ۾ ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طي ‪ ٥٣‬ٺ‪١٤‬طا “‪.ٟ٣‬‬
‫ٿ‪٥‬ڋ ‪ٚ ٢٠‬ڳ‪١‬طا “‪.ٟ٣‬‬
‫َ‪ٜٛ‬ۿ َا‪ ٟٞٚ‬۽ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽي‪ ٟ‬دي ةاري ۾ ٔ٘ه َا‪ٜٚ‬ۿ دا‪٠‬ـ‪٥‬ر ۽ ڇا‪٣‬ا ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طا “‪ َٜٛ ٥٣ .ٟ٣‬۽‬
‫رهؿ‪١‬يَء دي ةاري ۾ ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طي ٺ‪١٤‬طا “‪ - ٟ٣‬ٺ‪١٤‬طا ام ڪعي ة‪ٟ٣“ ٢‬ۿ د‪ ٥٣ ٥‬پ‪١٤١‬ذيَء ذات ۾ هڇا‬
‫َا‪ٜٚ‬ۿ ڈاڻ‪٥‬ۿ دا‪٠‬ـ‪٥‬ر ۽ ڇا‪٣‬ا ‪٠٥٣‬طا “‪ ٟ٣ .ٟ٣‬د‪ٛٞ‬ي ۾ ‪٥ٝ‬م ‪ٕٚ‬ي دا‪٠‬ـ‪٥‬ر ّيع ؿُ‪٥‬ري وعح اؼتُ‪ٞ‬اك ڪي‪٥‬‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬هر‪٢٠‬ۿ ؼ‪١‬ڎ ۾ دڑت‪ ٥‬۽ ٺڳ ‪‛ 23‬دا‪٠‬ـ‪٥‬رم‚ دي ال‪٥٣‬ري اصتار ۾ ‪٘٠‬اب ڪـائي ۽ پظيعائيَء کام پ‪ِ٥‬ءۿ‬
‫‪ٕٚ‬ي دا‪٠‬ـ‪٥‬ر تام ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬ارهاح کډي هي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬اؼي‪ ٟ‬دا‪٠‬ـ‪٥‬ر ؼ‪ٞ‬ذ‪١٤‬طا ‪٣‬ئاؼي‪ ٟ‬پيع زؽال ا‪ٚ‬طي‪ٟ‬‬
‫راؿطيَء کيۿ ۽ ڄاڪٽع ‪٠‬تي ةضؾ صام ة‪٥ٛ‬ڂ کي‪ .‬اؼي‪ ٟ‬دا‪٠‬ـ‪٥‬ر ٗت‪٥‬ك ڪ‪١‬طا ‪٣‬ئاؼي‪٥ٝ ٟ‬ال‪٠‬ا ّالل‬
‫‪ٝ‬كىٕيٰ ٗاؼ‪ٞ‬يَء کي ۽ ؼائي‪ّ ٟ‬الل ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط گعا‪ٝ‬يَء کي‪ٕٚ .‬ي دا‪٠‬ـ‪٥‬ر ټڎڻ ؼام اؼام دي اکي‪“ ٟ‬ڇه اچي‬
‫ةي‪١٤‬طا ‪٣‬ئا َال‪ِ“ ٢ٝ‬ء “ِء ٗامي ۽ ‪ ُٙٚ‬چ‪١‬ط ا‪ٝ‬ع ڇ‪ٙٝ٥٠‬ۿ ‪٥ٝ‬ال‪٠‬ا دي‪ٝ ٟ‬س‪ٞ‬ط هٔائي ۽ پع‪ٝ‬ا‪١٠‬ط ‪ٝ‬ي‪٥‬ا رال‪ .‬دا‪٠‬ـ‪٥‬ر‬
‫اؼي‪ ٟ‬ام َا‪ ٜٚ‬کي ؼ‪ٞ‬ذ‪١٤‬طا ‪٣‬ئاؼي‪ ٟ‬ديڪ‪ٝ ٥‬ظ‪٣‬ب کام ٽيڪ‪١‬االديۿ ۽ تاريش کام ٔ‪ٛ‬ؽٕيۿ ۽‬
‫ؼياؼت کام اٗتكاديات تائي‪٣ ٟ‬ع ‪٥ٝ‬م‪٥‬ع تي ذ‪١٣‬ي وعح هامر ‪٣‬ذي‪٣ .‬ع ‪٥ٝ‬م‪٥‬ع تي دَ‪٥‬يٰ ؼام‬
‫ڳا‪٤ٚ‬ائي ؼگ‪٤‬ي‪٣ .‬ع ‪٥ٝ‬م‪٥‬ع تي پ‪١٤١‬ذي دا‪٠‬ؾ دي ڋاٽ ‪٣‬ڻي ؼگ‪٤‬ي‪ .‬پع گظري‪ ٙ‬ؼاك د‪ٞ‬اَت‬
‫اؼال‪ٝ‬يَء دا چ‪٠‬ڏهرچيۿ ٺڳ ۽ ٽپتائي د‪٥‬ڻ ‪ٝ‬ٽائي ‛‪٥٠‬ائي هٗت‚ اصتار دي قٕس‪ ٟ‬۾ ‛دا‪٠‬ـ‪٥‬ر‚ ڂي پيا‪.‬‬
‫اؼام پيع زؽال ا‪ٚ‬طي‪ ٟ‬راؿطيۿ ڄاڪٽع ‪٠‬تي ةضؾ صام ة‪٥ٛ‬ڂۿ ‪٥ٝ‬ال‪٠‬ا ٗاؼ‪ٞ‬ي ۽ ‪٥ٝ‬ال‪٠‬ا گعا‪ٝ‬يَء تام ‪٣‬ځ‬
‫کڻي ڋڐي‪ !٥‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعيۿ ‪ٕٚ‬ي دا‪٠‬ـ‪٥‬ر کام ‪ٝ‬ام اي‪ٛ‬عدڪ ڂي پي‪٣“ ٥‬يام‪.‬‬
‫ة‪٤‬عزاكۿ َ‪ٜٛ‬ۿ َا‪ ٟٞٚ‬۽ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء دي ةاري ۾ ٔ٘ه َا‪ ٜٚ‬۽ ڈاڻ‪ ٥‬ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طا “‪ٟ٣‬ۿ د‪ ٟ‬د‪ ٥‬هد‪٥‬د‬
‫رهؿ‪٠٥٣ ٟ‬طه “‪٣‬ي‪َٜٛ .‬ۿ َا‪ ٟٞٚ‬۽ اَ‪ٛ‬يٰ تُ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬دي درؼگا‪ ٢٣‬ةاةت دا‪ٙ٣‬ۿ اڻپڑ‪٣‬ي‪ٙ‬۽ ڈٽ ‪ ٢٠‬ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طا‬
‫“‪ .ٟ٣‬ا‪ٝ ٥٣‬چي‪ ٙ‬اق‪٥‬ك ‪٣‬ي‪٥‬ۿ ا‪ٝ ٥٣‬چي‪ ٙ‬اق‪٥‬ك “‪٣‬ي‪ .‬پع اڈڪ‪ ٢٤ٛ‬ام اق‪٥‬ك دي ‪ٝ‬ٽي پ‪ٛ‬يط ڂي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫َا‪ٟٞٚ‬ۿ َ‪ ٜٛ‬۽ اَ‪ٛ‬يٰ تُ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬دي درؼگا‪ ٟ٣‬ةاةت پاڪؽتام دي ‪ٝ‬چي‪ ٙ‬ڈٽ‪ٟ‬ۿ دا‪ ٟٛ٣‬۽ اڻپڑ‪٣‬ي‪ٟٛ‬‬
‫ڳا‪٤ٚ‬ائڻ ؿعهع ڪي‪٣“ ٥‬ي‪ ٟ١٣ .‬ڳچيَء ۾ د‪ ٙ٣‬ټڎيۿ چ‪ ٥‬هاٽ‪ ٟ‬تي ةي‪٤‬ي َ‪ٜٛ‬ۿ َا‪ ٟٞٚ‬۽ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽي‪ ٟ‬دي‬
‫‪ٌ٠‬ال ةا ةت ‪ٝ‬ذ‪ٚ ٥ُٞ‬ڳائڻ د‪ ٥‬ڪ‪ ٜ‬ؿعهع ڪي‪٣“ ٥‬ي‪٥ٝ .‬م کي صتع “‪٣‬يۿ ت‪ ٟ١٣ ٢‬هټ هڪڻڻ الِء تُ‪٥‬يظ‬
‫ڳ‪١‬ڏم ۽ ‛دا‪٠‬ت ڪا ‪١ٝ‬ذ‪ ‚ٟ‬کا‪٠‬ؽ‪٥‬اِء ڪذ‪ ٢٤‬ة‪ ٢‬ڪ‪٤٠٥‬ي‪.‬‬
‫د‪ٝ ٟ‬اڻ‪ ٟ٤‬ؼډي ڈ‪ٞ‬ار ۾ ڪا‪ٚ‬يخ ۽ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء دي ؿڪ‪ ٢٠ ٙ‬ڇٺي “‪٣‬ي‪ .‬د‪ٝ ٟ‬اڻ‪ ٟ٤‬ؼډي َ‪ٞ‬ع‬
‫ڪ‪ ٥‬ڪتاب ‪٣‬ځ ۾ کڻي ة‪ ٢٠ ٢‬ڇٺ‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ٝ ٟ‬اڻ‪ ٟ٤‬ؼ‪١‬ڎ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء ۾ ؿيش اياز دي ةاري ۾ گڃا ةيام‬
‫داري ڪيا “‪ .ٟ٣‬ؿيش اياز پ‪١٤١‬ذي َ‪ٜٛ‬ۿ ڈاڻ ۽ ڇا‪٣‬پ ؼتب ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬ق‪٥‬رت ۾ اؼام الِء ؼارتع کام‬
‫گ‪٤‬ٽ ‪٣“ ٢٠‬ي‪ٞ٣ .‬ا‪ٚ‬ي‪ ٢‬دت‪ ٙ‬دي ةاري ۾ ڪ‪٥‬ئ‪ ٟ‬د‪ ٥‬ڪاڂ‪ ٥‬ڇؼي رد َ‪ ٙٞ‬الِء دك ‪٣‬ڃ‪ٝ ٟ‬ام ‪٠‬ڪتي ‪٠‬ڪتي‬
‫ڂي هڅي‪ .‬ڪذ‪ ٢٤‬دهؼت‪ ٟ‬د‪ ٥‬چ‪٥‬ڻ “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬ڋڐي ڇدي‪ ٟ‬ٿ‪٠٥‬ڪڻ ڇدي‪ .ٟ‬پع ‪ٝ‬ام ام ‪ٝ‬طي صارج چ‪٥‬ڻيَء‬
‫دي زٖ ۾ ‪٣“ ٢٠‬يام‪ .‬ا‪١٤١ٝ ٥٣‬ذ‪ ٥‬ذاتي صياك “‪٣‬ي‪ .‬اؼام کي زنعت َيؽيٰ الِء َ٘يطت “‪٣‬يۿ پع اؼي‪ٟ‬‬
‫چ‪ٞ‬اټ کائڻ الِء پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬ټي‪ ٥‬ڳٽ‪ ٥‬پيؾ ڪعڻ الِء ‪٣‬عگغ تيار ‪٣“ ٢٠‬ي‪٥‬م‪٣ .‬الك پاڪؽتام ةعؼع اٗتطار‬
‫پارٽيَء دي اصتار “‪٣‬يۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪ٝ‬ضا‪ ٓٚ‬څر دي ةاري ۾ ردُت پؽ‪١‬طم دي ةاري ۾ اؼا‪٠‬کي زطم‬
‫ا‪٠‬طر ر‪٣‬ڻ‪ ٥‬ڂ‪ ٥‬پ‪٥‬ي‪ .‬هر‪٢٠‬ۿ صطا ڂ‪ ٥‬ڈاڻيۿ (تڪتع کام ت‪٥‬ة‪ٝ )٢٤‬ام ‪٣‬ڪ ‪٣‬ڪ ڪ‪٥‬ئي د‪ ٥‬پڊ ڪپي ڋڐيام‬
‫‪٣‬اۿ د‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء ۽ ؿيش اياز صالف ز‪٣‬عيال ةيام داري ڪيا “‪ .ٟ٣‬ا‪ ٥٣‬ز‪٣‬عۿ ديڪ‪ ٟ١٣ ٥‬اؼام‬
‫کي ڇ‪٣“ ٥٠‬يۿ ‪ٝ‬ام کي‪ ٟ‬ا‪٣‬ڑيَء وعح ‪٥ٝ‬ٽايام ‪٣‬اۿ د‪ ٥‬ؼ‪١‬طم ؼ‪٥ٞ‬ري ڪ‪٥‬ڈ‪٣‬ي ؼعؿت کي هائک‪ ٥‬ڪعي‬
‫ڋڐي ‪٣‬ا! پع ڋا ڪذي ‪ٝ‬ذت‪٥‬ر “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬ردُت پؽ‪١‬طم د‪٠ ٥‬كيب زهر “‪٣‬ي‪ .‬اؼي‪ ٟ‬چعيا ز‪٠‬ذيعم ۾‬
‫دڪڑي‪٣“ ٙ‬ي‪٥‬م‪.‬‬
‫د‪ٞ‬اَت اؼال‪ٝ‬ي دي ڋاڈت‪٥٠ ٟ‬ائي هٗت اصتار ۾ ؿيش اياز صالف ةي‪٥٤‬دي ‪ٝ‬ن‪٥ٞ‬م ۾ ؼ‪١‬طس‬
‫ڪتاة‪ٝ ٟ‬ام ڪذ‪ ٢٤‬ؼٽ‪٥‬م ز‪٥‬ا‪ٚ‬ي و‪٥‬ر ڇ‪٠‬ي‪٥‬م ‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬ام ةاري ۾ ‪٥ٝ‬م کي ڪذ‪ ٢٤‬چ‪٥‬ڻ‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ؿيش اياز‬
‫دي د‪ ٟ‬ڪتاة‪ٝ ٟ‬ام ؼٽ‪٥‬م ک‪١‬ي‪٥‬م هي‪٥‬م “‪ٟ٣‬ۿ ا‪ٝ ٟ٤٠‬ام ٽي ڪتاب “‪ٝ‬عيت هاري دهر ۾ مته ڪيا هيا‬
‫‪٣‬ئا‪ٗ .‬ا‪٠٥٠‬ي ٔيك‪ٛ‬ي ‪ٝ‬ىاةٖ ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬ا‪٣‬ڑي ڪتاب يا تسعيع د‪ ٥‬ز‪٥‬ا‪٥ٚ‬ۿ هي‪١‬طي اؿاري و‪٥‬رۿ ‪٣‬عگغ ڇيئي‬
‫‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬ؼگ‪٤‬ذيۿ د‪ ٟ٤١‬ڪتاب تي ة‪١‬طش پي‪٣ ٙ‬ذي‪ٗ .‬ىُ‪ٌ٠ ٢‬ع ام دي ت‪ٝ“ ٢‬عيت هاري دهر دي ة‪١‬طش‬
‫ڪ‪٤‬ڑي ‪َ٥٠‬يت دي ‪٣‬ئيۿ ‪٥٠‬ائي هٗت اصتار ۾ ة‪١‬طش پي‪ ٙ‬ڪتاة‪ٝ ٟ‬ام ز‪٥‬اال ۽ ؼٽ‪٥‬م ؿايٍ ڪعاي‪٥‬م‬
‫هي‪٥‬م‪ .‬پعۿ اوالَات ۽ ا‪٠‬ٽي‪ٛ‬يذ‪١‬ػ هارم کات‪ ٟ‬کي ‪٥ٚ‬ڇه ‪“ ٢٠‬ي‪.٥‬‬
‫‪٣‬ي‪١‬ئع ‪٥ٝ‬م کي ڪذ‪ ٢٤‬ڳا‪٤ٚ‬ائڻ‪٣“ ٥‬ي ‪ٌ٠‬عياتي د‪١‬گ ۾ ز‪٥‬ا‪ ٟٚ‬۽ و‪٥‬ي‪ ٙ‬تسعيعم ‪ٝ‬ام ڪڏي‪ ٙ‬ؼٽ‪ٟ‬‬
‫هاري ةيام ةاةت‪ .‬ا‪ٝ ٥٣‬عض ‪ٝ ٟٛٝ‬ام پکڑي‪٣“ ٥‬ي‪٣ .‬ڪ ؼٽ يا ‪٣‬ڪ ز‪٥‬ا‪ ٥ٚ‬ؼ‪٥ٞ‬ري تسعيع يا ‪ٚ‬يکڪ‬
‫دي ذ‪١٣‬ي الڈم کي هامر ڪعي ‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬ؼگ‪٤‬ي‪٣ .‬ع ڪ‪ٚ ٥‬يکڪ پ‪١٤١‬ذي ؼ‪٥ٞ‬ري ادةي ج‪ٞ‬ع دي پػ‬
‫‪ٌ١ٝ‬ع ۾ ڇٺ‪ ٥‬۽ ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي‪ ٥‬هي‪١‬طه “‪٣‬ي‪٥ٝ .‬م ڇيڏ ؼ‪ ٥‬ک‪ ٟ‬أؽا‪٠‬ا ‪ٚ‬کيا “‪ .ٟ٣‬پع ‪١٤١ٝ‬ذي صالف ؿ‪٤‬ادت دي‬
‫و‪٥‬ر تي ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٟ‬پ‪١‬ذ‪ ٟ‬يا ڇ‪ ٟ٣‬أؽا‪ٝ ٟ٠‬ام ؼٽ‪٥‬مۿ د‪ٞ‬ال ۽ ز‪٥‬اال ڇ‪٠‬ا هي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬يُ‪١‬يۿ ‪١٤١ٝ‬ذا ‪٣‬ڪ ؼ‪٥‬‬
‫چا‪ٚ‬ي‪ ٢٤‬أؽا‪٠‬ا ت‪ ٢‬صيعم ؼام ‛‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ام‚ “‪ٟ٣‬ۿ ةاٗي ڇ‪ ٢٣‬أؽا‪٠‬ا ّيع ‪ٝ‬ؽ‪ !ٟ٣“ ٜٛ‬ؿيش اياز ‪٣‬غاري‪ ٟ‬هاي‪٥‬مۿ‬
‫ةيت ۽ گيتۿ ‪ ٌٜ٠‬۽ ّغك ‪ٚ‬کيا “‪٣ ٟ٣ .ٟ٣‬غاري‪ ٟ‬قٕسا ‪٠‬حع دا ‪ٚ‬کيا “‪ .ٟ٣‬پعۿ ‪ ٟٛٝ‬ز‪٥‬اال ڇ‪٠‬ا “‪ ٟ٣‬اٺ‪- ٟ‬‬
‫ڇ‪ ٟ٣‬تسعيعم ‪ٝ‬ام‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ؿيش اياز ڇه‪٣‬ي “‪٣‬ي ‪ -‬۽ ةاٗي ‪٣‬غاري‪ ٟ‬قٕس‪ ٟ‬دي ‪٥ٝ‬اد د‪ ٥‬ڂي‪ ٥‬ٿ‪!٥ٛ‬‬
‫ز‪٥‬ا‪ٚ‬ي هاره ‪ٝ‬عض ام ڪعي ة‪ ٢‬صىع‪٠‬اڋ “‪٣‬يۿ د‪ ٥‬ةسث ةعاِء ةسث ۾ ‪ٝ‬ظ‪٣‬تيۿ دي‪١‬ي ۽ اصالٗي‬
‫ڪتاة‪ٝ ٟ‬ام ا‪٣‬ڑا ا‪٣‬ڑا ز‪٥‬اال ڇيئي ؼگ‪٤‬ذ‪ ٟ‬ڂاۿ د‪ ٟ‬دي پڑ‪٣‬ڻ ؼام گ‪٤‬ڻ‪ ٟ‬کي ديڪعۿ ڇ‪٠‬طي‪“ ٟ‬ڱعي‪٥‬م‬
‫اچي هڅ‪١٤١ٝ .ٟ‬ذيَء ڳا‪ ٢٤ٚ‬تي ي٘ي‪ ٢٠ ٟ‬اچي‪٥‬ۿ ت‪ ٢‬صطارا ‛ة‪٤‬ـتي زي‪٥‬ر‚ پڑ‪٣‬ي ڇؼ‪ .٥‬ؼ‪ٛ‬يػ اڈدهَء ۾‪ .‬پڑ‪٣‬ي‬
‫ؼگ‪١٤‬طي ڪا ٿيڻ ة‪٤‬ـتي زي‪٥‬ر کي هڇي هاڪي پ‪١٤١‬ذي ٿاُء دي ‪٥ٝ‬د‪٥‬دگيَء ۾! پڑ‪٣‬ي ؼگ‪١٤‬طي ڪا‬
‫څيَء ة‪٤‬ـتي زي‪٥‬ر هڇي هاڪي پ‪١٤١‬ذي پيُء دي ‪٥ٝ‬د‪٥‬دگيَء ۾! ام ةاري ۾ ‪ٝ‬ام ټي‪ ٟ‬ڪتاة‪ ٟ‬د‪ ٥‬ذڪع‬
‫‪١ٝ‬اؼب ‪٠‬ڃ‪ ٥‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام‪ .‬اداي‪ ٥‬گ‪٤‬ڻ‪ ٟ‬دي ‪١٠‬ڍ ڦٽي پ‪٠٥‬طي‪.‬‬
‫ؿيش اياز دي ڪالل ‪ٝ‬ام د‪٤‬ڑي ٗؽ‪ ٜ‬دا ز‪٥‬اال ‪٥٠‬ائي هٗت ۾ ڇ‪٠‬ا هيا “‪ٟ٣‬ۿ ام کام ‪٣‬غاري‪ ٟ‬دُٔا‬
‫هڅيڪ ‛صىع‪٠‬اڋ‚ ز‪٥‬اال ؼ‪ٛ‬ىام ةا‪٥٣‬ۿ ة‪٤ٛ‬ي ؿا‪٢٣‬ۿ ّالل ٔعيط ۽ ؼچ‪ ٙ‬ؼع‪ٝ‬ؽت دي ڪالل ‪ٝ‬ام ڇيئي‬
‫ؼگ‪٤‬ذ‪ ٟ‬ڂا‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ؿيش اياز دي ڪالل تي اَتعاض ڪعڻ هارم کي ؼپ کام اڳ ؼ‪ٛ‬ىام‬
‫ةا‪٥٣‬ۿ ة ‪٤ٛ‬ي ؿا‪٢٣‬ۿ ّالل ٔعيط ۽ ؼچ‪ ٙ‬ؼع‪ٝ‬ؽت دي ةاري ۾ پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬راي‪ ٟ‬د‪ ٥‬اً‪٤‬ار هامر ‪٠٥ٞ٠‬ي ڪعڻ‪٥‬‬
‫پ‪٠٥‬طه‪ .‬کي‪ ٟ‬ؼپ کام اڳ ا‪ ٟ٤٠‬چئ‪ ٟ‬ڪالؼيڪي ؿاَعم ةاةت ٔيك‪ ٥ٛ‬قادر ڪعڻ‪ ٥‬پ‪٠٥‬طه‪ .‬ؼياؼي‬
‫‪٘ٝ‬كطم الِء ادب کي ‪٥ٚ‬ئڻ هارم کي ‪٥ُٛٝ‬ل ‪٣‬ئڻ گ‪٤‬عدي ت‪ ٢‬ادب ةا‪٣“ ٢٣‬يۿ رهؿ‪١‬ي “‪٣‬يۿ ؼچ “‪٣‬يۿ‬
‫ز٘ي٘ت “‪٣‬ي‪ .‬ادب ۽ اديت‪ ٟ‬ؼام ک‪٠٥‬ػ ؼڀ‪١‬ي کي ‪٤ٝ‬ا‪٠‬گي پ‪٠٥‬طي “‪٣‬ي‪ .‬پ‪ِ٥‬ء ا‪ ٥٣‬کڻي ‪٣‬ٽ‪ٛ‬ع ‪٣‬ذي يا‬
‫ز‪١‬يٓ را‪ٝ‬يۿ ‪٥٠‬اب ‪ٌٕٝ‬ع ‪٣‬ذيۿ يا ڄڪٽيٽع ‪ٝ‬ؽ‪ٚ٥‬ي‪١‬ي!‬
‫‪ٔ 0‬يتعهري ‪0976‬ع‬
‫ٌئّن ىعاػصو‬
‫ا‪٠‬ؽام دي تاريش ‪ٚ‬کي‪ ٟ‬ؼاك پعاڻي “‪٣‬ي‪ٚ .‬کي‪ ٟ‬ؼا‪ ٟٚ‬کام ا‪٠‬ؽام هڈ‪١٣‬طه ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يۿ ‪ٝ‬ستت‬
‫ڪ‪١‬طه ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يۿ ٺا‪٣‬ي‪١‬طه ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يۿ ڄا‪٣‬ي‪١‬طه ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪٣ .‬ڪڑي دهر الِء ڪي اق‪٥‬ك ٺا‪٣‬يۿ ا‪ٟ٤٠‬‬
‫اق‪ ٟٚ٥‬کي ‪ٝ‬ؽت٘‪ ٙ‬۽ ‪ٝ‬نت‪٥‬ط ؼڐي‪١‬طه ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ټئي ڪ‪ ٟ٤١‬دهر ۾ ؼاڳي‪ ٟ‬اق‪ ٟٚ٥‬کي ريٽيۿ ا‪ٟ٤٠‬‬
‫اق‪ ٟٚ٥‬کي ‪ٝ‬طي صارج ؼڐي‪١‬طيۿ ‪٥٠‬ام اق‪٥‬ك ۽ ٗطر گ‪٤‬ڑي‪١‬طه ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ا‪٠‬ؽام ‪٣‬ڪ دهر دي ٺا‪٣‬ي‪ٙ‬‬
‫ٗطرم کيۿ ټئي دهر ۾ رد ڪ‪١‬طه ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ا‪ ٥٣‬ا‪٠‬ؽام د‪ٝ ٥‬غاج “‪٣‬ي‪ .‬ام ‪ٝ‬غاج پٺيام ڈاڻ د‪٣ ٥‬ځ “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ديئ‪ ٟ‬ديئ‪ٝ٥ُٛٝ ٟ‬ات ۾ امأ‪ ٥‬ڂي‪١‬طه ر‪٣‬ي‪٥‬ۿ تيئ‪ ٟ‬تيئ‪ ٟ‬ا‪٠‬ؽام پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬اڳ‪٥‬ڻ‪ٔ ٟ‬يك‪ٟٛ‬ۿ اق‪ٟٚ٥‬ۿ ‪ٌ٠‬عي‪ٟ‬ۿ‬
‫ٗطرم ۾ تع‪ٝ‬ي‪ ٜ‬ڪ‪١‬طه ر‪٣‬ي‪ .٥‬ا‪٠‬ؽام دي ؼ‪٥‬ڂ تي دطيط دهر دي ک‪٥‬د‪١‬ائ‪ ٟ‬۽ ٽيڪ‪١‬االديَء دي ڋاٽ‬
‫‪ٚ‬ڳ‪١‬طي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ا‪٠‬ؽام دي تاريش ۾ ؼ‪ٞ‬اديۿ ؼياؼي ۽ ‪ٝ‬ظ‪٣‬تي َ٘يطا ۽ اق‪٥‬ك ةط‪ٚ‬ذ‪١‬طي ڇٺا هيا “‪ .ٟ٣‬ؼ‪٥‬اِء ټ‪ٟ‬‬
‫ؿي‪ ٟ‬دي‪ٗ .‬طي‪ ٜ‬دهر دي ا‪٠‬ؽام کي ؼ‪٥‬م ۽ ‪٣‬يعم د‪٥‬ا‪٣‬عم الِء د‪٥١‬م ‪ .٥٣‬دطيط دهر دي ا‪٠‬ؽام کي ا‪٥٣‬‬
‫د‪٥١‬م ‪ٝ‬عض ها‪٠‬گع هڪ‪٥‬ڈي هي‪٣“ ٥‬ي‪١٤١ٝ .‬ذي چ‪٥‬ڻ د‪ٝ ٥‬ى‪ٛ‬ب “‪٣‬ي ت‪ ٢‬ؼ‪٥‬م ۽ ‪٣‬يعم د‪٥‬ا‪٣‬عم دي‬
‫ةاري ۾ ا‪٠‬ؽام پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬وعز َ‪ ٢٠ ٙٞ‬ةطالي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬د‪٠٥٤‬ي ۽ دطيط دهر د‪ ٥‬ا‪٠‬ؽام ؼ‪٥‬م ۽ ‪٣‬يعم د‪٥‬ا‪٣‬عم الِء‬
‫‪ٝ‬عي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ا‪ ٟ٤٠‬ټ‪٤١‬ي ؿي‪ ٟ‬الِء ا‪٠‬ؽام دي ؼ‪٥‬ڂ ۽ ذ‪ ٟ٣‬۾ ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬الڈه پيطا ‪ ٢٠‬ڂي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ام ؼ‪ٛ‬ؽ‪ٛ‬ي ۾‬
‫ائي‪ٝ ٟ‬سؽ‪٥‬س ڂ‪ ٥‬ڂئيۿ ڈڻ تاريش دي اهؼع ة‪١‬ط ڂي هيئي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫اٗتكاديات دا ‪ٝ‬ا‪٣‬ع اؼام کي د‪ٚ‬طاري ڇي‪١‬طا “‪ٟ٣‬ۿ ت‪ ٢‬ټي‪ٛ‬ي گ‪٤‬ٽعاي‪ٝ - ٢٠ ٥‬ڑيئي صيع “‪٣‬ي ‪-‬‬
‫‪ٝ‬ضت‪ٛٝ ٓٛ‬ڪ‪ ٟ‬دي ؼڪي د‪ ٢٤ٛٝ ٥‬ؼ‪٥‬م ؼام ‪ٚ‬ڳاي‪ ٥‬هي‪١‬طه “‪٣‬يۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ؼ‪٥‬م د‪ٗ ٥‬طر “‪٣‬يۿ ۽‬
‫ټي‪ٝ ٥‬ڑيئي صيع “‪٣‬ي! ا‪ ٥٣‬از‪٥‬اك اؼام اڳ ة‪ ٢‬پڑ‪٣‬ي‪ ٥٣ ٥‬ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء ۾! ‪٠‬ئ‪٥‬م ڦٽاڪ‪٣“ ٢٠ ٥‬ي‪ٝ .‬چي‪٥‬ؼي‪ٟ‬‬
‫ت ‪ ٢‬د‪٠‬يا دي ‪ٝ‬ضت‪ٛٝ ٓٛ‬ڪ‪ ٟ‬دي ؼڪي د‪ ٢٤ٛٝ ٥‬ؼ‪٥‬م ؼام ‪ٚ‬ڳ‪١‬طه “‪٣‬يۿ پع ا‪٠‬ؽام کي ڋا ڂي‪٣“ ٥‬ي! ٔعد‬
‫کي ڋا ڂي‪٣“ ٥‬ي! ‪٣‬ڪ ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬پ‪١٤١‬ذي ذاتي زيحيت ۾ ؼ‪٥‬م الِء دي‪٥‬ا‪ ٥٠‬ڋ‪ ٥‬ڂي‪٣“ ٥‬ي!‬
‫‪ٝ‬ڃي‪ ٟ‬ؼ‪٥‬ا‪ ٟٚ‬د‪ ٥‬د‪٥‬اب ڇ‪٣ ٥٠‬ڪ ؼ‪٥‬ؿياالدؽٽۿ يُ‪١‬ي ؼ‪ٞ‬اديات دي َ‪ ٜٛ‬دي ڈاڻ‪َ٥‬ء‪ .‬اؼي‪ ٟ‬ٿ‪ٙ‬‬
‫ت‪ ٢‬ؼ‪١‬طس صيا‪ ٟٚ‬ؼام ‪ٝ‬تٕٖ ‪ ٢ ٠‬ڂي‪٥‬مۿ اؼي‪ ٟ‬گ‪٤‬ٽ ۾ گ‪٤‬ٽ ؼ‪١‬طس صيا‪ ٟٚ‬دي اپٽار ټڎي ت‪ ٢‬ؼگ‪٤‬ئ‪٥‬م ڂا‪.‬‬
‫ام ةاري ۾ ‪٥ٝ‬م کي ا‪٠‬گعيغي ؿاَع دام ڪيٽػ د‪٣ ٥‬ڪ د‪ ٥ٛٞ‬ڇاچه هڻ‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬چي‪ ٥‬اڂائي‪ ٟ‬ت‪ ٢‬ذ‪ٟ٣‬‬
‫دي ڳڑکي‪ ٟ‬کي ڪڐ‪ ٟ٣‬ة‪ ٢‬ة‪١‬ط ‪ ٢٠‬ڪذي‪ .‬ک‪ٛ‬ي‪ ٙ‬رکذيۿ ديئ‪٣ ٟ‬ع ٗؽ‪ ٜ‬دي َ‪ ٜٛ‬د‪ ٥‬گظر ڂي ؼگ‪٤‬ي‪.‬‬
‫ت‪١٤١‬ڪعيۿ اؼي‪ ٟ‬ؼ‪ٞ‬اديات دي َا‪ ٜٚ‬د‪ ٥‬راي‪ ٥‬ټڎي ؼگ‪٤‬ئ‪٥‬م ڂا‪.‬‬
‫‪ ٟ٣‬چي‪ ٥‬ت‪ ٢‬ا‪٠‬ؽام ديئ‪ ٟ‬ت‪ٕ٠ ٢‬ؽياتي وعح پاڻ کي ّيع ‪ٝ‬سٕ‪٥‬ظ ؼ‪ٞ‬ذ‪١٤‬طه ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪١٤١‬ڪعي‬
‫ؼ‪٥‬م ۽ ‪٣‬يعم د‪٥‬ا‪٣‬عم دي ‪ ٢٤ٛٝ‬ؼام ‪ ٥٣‬پاڻ کي ‪ٝ‬سٕ‪٥‬ظ تك‪٥‬ر ڪ‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ت‪١٤١‬ڪعي ‪٣‬عڪ‪ٝ ٥‬اڻ‪٥٤‬‬
‫گ‪٤‬ڻي کام گ‪٤‬ڻ‪ ٥‬ؼ‪٥‬م ۽ ‪٣‬يعا د‪٥‬ا‪٣‬ع ‪٣‬ځ ڪعڻ دي دت‪ ٟ‬۾ ‪ٚ‬ڳ‪٠٥٣ ٙ‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ڪ‪ ٟ٤١‬زط تائي‪ٟ‬‬
‫ؼ ‪١‬طس راي‪ٗ ٥‬ت‪٥‬ك ڪعڻ د‪٤‬ڑه “‪٣‬ي‪ .‬ؼ‪٥‬اك ڂ‪ ٥‬اڂي ت‪ ٢‬ا‪٠‬ؽام پاڻ کيۿ ‪٣‬ڪ ٔعد دي زيحيت ۾ اڪي‪٥ٛ‬‬
‫ڋ‪ ٥‬ڂ‪ٝ ٥‬سؽ‪٥‬س ڪعي! ڋا اؼي‪٠ ٟ‬ا‪ٞٝ‬ڪ‪ ٟ‬زا‪ٚ‬ت‪ ٟ‬۾ ز‪٠‬طگي ةؽع ڪعي ر‪٣‬يا “‪٣‬ي‪٥‬مۿ ۽ ؼ‪٥‬م ۽ ‪٣‬يعم‬
‫کام ؼ‪٥‬اِء ّيع ‪ٝ‬سٕ‪٥‬ظ ز‪٠‬طگي گظاري ر‪٣‬يا “‪٣‬ي‪٥‬م! ڋا ا‪ٞٝ ٥٣‬ڪ‪٠ ٟ‬ا‪٣‬ي ت‪ ٢‬اؼي‪ ٟ‬ڪ‪ ٟ٤١‬ا‪٣‬ڑي‬
‫‪ُٝ‬اؿعي دي تـڪي‪ ٙ‬ڪي‪٥‬مۿ د‪ُٝ ٟ٤١‬اؿعي ۾ ؼ‪٥‬م ۽ ‪٣‬يعم د‪٥‬ا‪٣‬عم ةطرام ‪٣‬ڪ ا‪٠‬ؽام ټئي ا‪٠‬ؽام‬
‫دي زٕاًت ڪعي‪٣ .‬ڪ ا‪٠‬ؽام ټئي ا‪٠‬ؽام د‪ ٥‬ازتعال ڪعي‪٣ -‬ڪ ا‪٠‬ؽام پاڻ ديئيۿ ۽ ټئي ا‪٠‬ؽام‬
‫کي ديئڻ د‪ ٥‬زٖ ڇئي! ڋا ا‪٣‬ڑي ‪ُٝ‬اؿعي دي اڇاهت ‪٠‬ا‪ٞٝ‬ڪ‪٣“ ٟ‬ي܁‬
‫‪ٔ 6‬يتعهري ‪0976‬ع‬
‫تاريزي كّتّن‬
‫اځ ‪٥ٝ‬م کي ‪ Historical Forces‬ةاةت ڳا‪٤ٚ‬ائڻ‪٣“ ٥‬ي‪٣ .‬ؽٽاريڪ‪٥ٔ ٙ‬رؼغ کي اؼي‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎيَء‬
‫۾ تاريضي ٗ‪٥‬ت‪٥‬م ؼڐي‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م‪.‬‬
‫تاريضي ٗ‪٥‬ت‪٥‬م ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ٛٝ ٢‬ڪ دي د‪٥‬ڈدڪ ۾ ا‪ ٜ٣‬ڪعدار ادا ڪ‪١‬طي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ا‪٥ٗ ٟ٤٠‬ت‪ ٟ‬کام‬
‫ا‪٠‬ڪار يا ا‪٥ٗ ٟ٤٠‬ت‪ ٟ‬کام اکي‪٥‬م پ‪٥‬رڻ ةي‪ٔ٥ٗ٥‬ي “‪٣‬ي‪ .‬رهس ‪0907‬ع هاري پ‪٥‬ر‪٣‬يت ا‪٘٠‬الب کام اڳ ة‪٢‬‬
‫رهس ‪٣‬ي‪٥‬ۿ ۽ رهس ؼڐة‪٥٣ ٥‬ۿ ۽ ‪0907‬ع هاري ا‪٘٠‬الب کام پ‪ِ٥‬ء ة‪ ٢‬رهس داگعأيائي زطم ‪ٝ‬ىاةٖ ؼاڳي‪٥‬‬
‫رهس “‪٣‬يۿ ۽ رهس ئي ؼڐة‪٣“ ٥‬ي‪0907 .‬ع کام اڳ هاري‪٠ ٟ‬ا ا‪٠‬كأي‪ٟ‬ۿ ً‪ ٜٛ‬۽ ڇاچ صالف تاريضي‬
‫ٗ‪٥‬ت‪ ٟ‬ڪ‪ ٜ‬ڪي‪0907 .٥‬ع هاره ا‪٘٠‬الب “ي‪ٛٝ .٥‬ڪ کي ‪٠‬ئي‪ ٟ‬ؼ‪٥‬ڂ ۽ ‪ٚ‬ي‪ ٟ١‬دي ٗيادت ‪ٛٝ‬ي‪ .‬پعۿ‬
‫داگعأيائي وعح رهس ؼاڳي‪ ٥‬ر‪٣‬ي‪ .٥‬ت‪١٤١‬ڪعيۿ ‪ٛٝ‬ڪ د‪ ٥‬تك‪٥‬ر داگعأيَء کا‪٠‬ؽ‪٥‬اِء ڪاة‪١ُٝ ٢‬يٰ ‪٠‬ڃ‪٥‬‬
‫رکي‪ .‬ا‪ ٟ٤٠‬داگعأيائي زطم ا‪٠‬طر ر‪١٣‬طي ‪ٛٝ‬ڪ دي ٿالئيَءۿ ة‪٤‬ت‪٥‬ديَء الِء ڪ‪ ٜ‬ڂي‪١‬طا “‪ٟ٣‬ۿ ا‪٘٠‬الب‬
‫اي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬ا‪٣‬ڑي وعح ‪0948‬ع کام اڳ ة‪ ٢‬چي‪ ٟ‬داگعأيائي وعح ؼاڳي‪ ٥‬چي‪٣ ٟ‬ي‪٥‬ۿ ديڪ‪٣ ٥‬ي‪١‬ئع‬
‫“‪٣‬ي‪٘ٔ .‬ه ‪٥٠‬م ردسا‪ ٟ٠‬۾ تعٗي پؽ‪١‬ط ‪ٌ٠‬عي‪ ٟ‬ؼتب ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬دي ؼ‪٥‬ڂ ۾ ا‪٘٠‬الب “ي‪٥‬ۿ ۽ تعٗي پؽ‪١‬ط چي‪ٟ‬‬
‫ؼاڳي‪ ٟ‬داگعأيائي زطم ا‪٠‬طر اٿعي “ي‪ .٥‬تاريضي ٗ‪٥‬ت‪“ ٟ‬ڇه ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬زار يا “ٔي‪ ٜ‬د‪٠ ٥‬ـ‪ ٥‬ةي‪٤‬ي ‪ ٢٠‬ؼگ‪٤‬ي‪.٥‬‬
‫ؼپ دٗيا‪٥٠‬ؼي ٗطر چيع ڂي هيا‪.‬‬
‫‪ٛٝ‬ڪ دي داگعأيائي زطم کي ‪٘٠‬كام پ‪٤‬چائڻ ڇه‪٣“ ٢٣‬ي‪ .‬پعۿ ‪ٛٝ‬ڪ دي داگعأيائي زطم ا‪٠‬طر‬
‫ر‪٣‬يۿ تاريضي ٗ‪٥‬ت‪ ٟ‬دي ت٘امائ‪ٝ ٟ‬ىاةٖ ‪ٛٝ‬ڪ دي ة‪٤‬تعيَء الِءۿ تعٗيَء الِء ڪ‪ ٜ‬ڪعڻ ڇه‪٠ ٢٣‬ا‪٣‬ي‪ٝ .‬ام‬
‫ام ڳا‪ ٢٤ٚ‬دي پ‪١٤١‬ذي ‪ٛٝ‬ڪ دي ‪ٝ‬حاك ؼام همازت ڪ‪١‬طس‪ .‬ڪذ‪ ٢٤‬ڪ‪٥‬تا‪ٌ٠ ٢٣‬ع ۽ ‪ٝ‬ى‪ٛ‬تي‬
‫ؼياؼتطا‪ ٟ٠‬هم ي‪٠٥‬ٽ ٺا‪٣‬ي‪٥‬ۿ ديت‪٥‬ڻيڪ “زاديَء هاري ‪0947‬ع دي ايڪٽ ‪٥ٝ‬دب ڪڃي ة‪ ٢‬هم ي‪٠٥‬ٽ‬
‫د‪ ٥‬ذڪع ‪٣ ٢٠‬ي‪ .٥‬ة‪٤‬عزاك ۽ ‪ٝ‬ام ام زعڪت کي ة‪ ٢‬تاريضي ‪ٕ١ٝ‬ي ٗ‪٥‬ت ؼڐي‪١‬طه “‪٣‬يام‪ .‬اڳتي ‪ٛ٣‬ي‬
‫‪ٝ‬اڻ‪ٝ ٟ٤‬سؽ‪٥‬س ڪي‪ ٥‬ت‪ ٢‬هم ي‪٠٥‬ٽ ڪ‪٥‬ڈ د‪ ٥‬ڪ‪٥‬ټ ‪٣‬ي‪٥‬ۿ ۽ ‪ٛٝ‬ڪ د‪٥‬م پاڈهم پٽي ر‪٣‬ي‪ .٥٣ ٥‬د‪ٛ‬ؽا ڂيا‪.‬‬
‫د‪٥ٛ‬س ‪٠‬ڪتا‪ .‬ةا‪٣‬ي‪٥‬م ‪ٚ‬ڳي‪٥‬م‪ .‬تاريضي ٗ‪٥‬ت‪ ٟ‬هم ي‪٠٥‬ٽ کي ڄا‪٣‬ي هڅه‪ .‬هم ي‪٠٥‬ٽ کام اڳ ة‪ ٢‬پاڪؽتام‬
‫د‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬پاڪؽتام ‪٣‬ي‪ .٥‬پاڪؽتام ئي “‪٣‬ي‪١٤١ٝ .‬ذي ‪ٚ‬کڻ د‪ٝ ٥‬ى‪ٛ‬ب “‪٣‬ي ت‪ٛٝ ٢‬ڪ دي داگعأيائي‬
‫زطم کام ا‪٠‬ڪار ڪعي ‪٠‬ڃ‪ ٥‬ؼگ‪٤‬ذي‪ .‬داگعأيَء کي ا‪ٞ٣‬يت ‪٣ ٢٠‬ذي ‪٣‬اۿ ت‪٠٥٣ ٢‬ط هڂ ‪ٝ‬ـعق ۾ ڳعاٺ‬
‫ديتعي‪٥‬م ؿ يض‪ ٟ‬د‪٥‬م زڪ‪ٝ٥‬ت‪٥‬م ‪٣‬غارم دي تُطاد ۾ ‪٣‬ئڻ ةطرام ‪٣‬ڪ هڇهۿ واٗت‪٥‬ر ۽ اڪي‪ٛٝ ٥ٛ‬ڪ‬
‫‪٣‬ذي ‪٣‬ا‪.‬‬
‫‪ٝ‬ام ڪعاچيَء کام پـاهر تائي‪٥٠ ٟ‬د‪٥‬ا‪ ٟ٠‬دي ؼي‪ ٟ١‬تي ‪ٝ‬ائ‪٥‬زت‪١‬گ دا ټال ‪ٚ‬ڳ‪ ٙ‬ڇؼ‪١‬طه “‪٣‬يام‪.‬‬
‫‪ ٟ١٣‬تعٗي پؽ‪١‬ط ادب پڑ‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ ٟ١٣ .‬رهؿ‪١‬يَء د‪ ٥‬ک‪٥‬ج ‪ٚ‬ڳاي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬اځ دا ا‪٣‬ي ‪١٠‬ڏڈا ‪٠‬ي‪١‬گع ۽ ؼڀاڻي‬
‫دا ةعدؽتا ‪ٝ‬عد دڐ‪ ٟ٣‬چ‪٠٥‬ڍدي (‪ 25– 21‬ؼا‪ ٟٚ‬کام پ‪ِ٥‬ء) اؼام دي ٗ‪ٝ٥‬ي اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬يَء ۾ پ‪٤‬چ‪١‬طاۿ تڐ‪ٟ٣‬‬
‫ڪ‪ ٥‬چئي ؼگ‪٤‬ي ڂ‪ ٥‬ت‪ ٥٣ ٢‬ڪ‪٤‬ڑا ٔيكال ڪ‪١‬طاۿ ۽ ڪ‪٤‬ڑا ٗطل کڻ‪١‬طا! “‪٣‬ي ڪ‪ ٥‬تاريضي ٗ‪٥‬ت‪ ٟ‬کي‬
‫رهڪڻ هاره ةي‪٥ٗ٥‬ف!‪‬‬

‫هم ي‪٠٥‬ٽ دهرام ة‪ ٢‬پاڪؽتام د‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬پاڪؽتام ئي ر‪٣‬ي‪ .٥‬هم ي‪٠٥‬ٽ ٽٽڻ کام پ‪ِ٥‬ء ة‪ ٢‬پاڪؽتام د‪٥‬‬
‫‪٠‬ا‪ ٥ٚ‬پاڪؽتام “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ٔ 26‬يتعهري ‪0976‬ع‬
‫_________‬
‫چ‪٥‬ٽي‪ ٟ٤‬ؼا‪ ٟٚ‬کام پ‪ِ٥‬ء ‪١٠‬ڏڈه ‪ٚ‬يک دڐ‪ ٟ٣ ٟ٣‬ڪتاب ۾ ټي‪٤‬ع ڋپي‪٣“ ٥‬يۿ تڐ‪ٝ ٟ٣‬سؽ‪٥‬س ڪعيام ڂ‪ ٥‬ت‪ ٢‬تاريضي ٗ‪٥‬ت‪ ٟ‬ؿڪؽت کاڅي‬
‫“‪٣‬ي‪١٤١ٝ .‬ذي اڳڪڃي ّ‪ٛ‬ه جاةت ڂي “‪٣‬يۿ اؼام د‪ُٝ ٥‬اؿعه ڪ‪١‬ي پاڻيَء دي تالَء ها‪٠‬گع ّ‪ٛ‬ييۿ ةطة‪٥‬دار ۽ ڪ‪٥‬ڈ‪٣‬ي ؼي‪٥١‬ر ۾ هٺذي هي‪٥‬‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬ي‪ ٟ‬۾ ‪ٝ‬ائ‪َ٥‬ء دا ټال ؼي‪١‬ي تي ؼذائڻ هارا ‪ ٢٠‬پ‪٤‬تا “‪ .ٟ٣‬ؼاڳيا پيعۿ ‪ٝ‬يعۿ ؼعدارۿ داگيعدار ۽ هڇيعا هڅي اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬ي‪ ٟ‬۾هيٺا “‪.ٟ٣‬‬
‫خاڪيً جي چّڪڙي‬
‫‪ٝ‬ام ڪذ‪َ ٢٤‬عقي کام رکي رکي ؿ‪١٤‬ـا‪ ٢٣‬ايعامۿ ‪١٤١ٝ‬ذ‪ٝ ٥‬ى‪ٛ‬ب “‪٣‬ي اڳ‪٥‬ڻي ؿا‪ ٢٣‬ايعام ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط‬
‫رما ؿا‪ ٢٣‬پ‪٥ٛ٤‬يَء دي ةاري ۾ ؼ‪٥‬چي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪ٝ .‬ام رما ؿا‪ ٢٣‬د‪ ٢٠ ٥‬صيع ص‪٥‬ا‪٣“ ٢٣‬يامۿ ۽ ‪ ٢٠‬ئي‬
‫ةطص‪٥‬ا‪٣“ ٢٣‬يام‪ٝ .‬ام تاريش د‪ ٥‬وا‪ٚ‬ب َ‪٣“ ٜٛ‬يام‪ .‬تاريش دي تتطي‪ٛ‬يَء ۾‪١ٝ‬أ٘‪ ٟ‬دا ةي‪٘١‬اب ڂي‪١‬طڈ‬
‫چ‪٤‬عا ڇؼي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪.‬‬
‫‪٥ٝ‬م کي چڱي وعح ياد ڪ‪٤٠٥‬يۿ ۽ اق‪ ٙ‬۾ ‪٠٥ٝ‬کي صتع ة‪ ٢‬ڪ‪٤٠٥‬ي ت‪ ٢‬پاڪؽتام ۾ ڪ‪٤‬ڑم‬
‫ڪ‪٤‬ڑم رؼت‪ٟ‬ۿ چ‪ ٥‬هاٽ‪ ٟ‬۽ َ‪ٞ‬ارت‪ ٟ‬دا ‪٠‬اال ؼاةٖ ؿ‪١٤‬ـا‪ٝ ٢٣‬س‪ٞ‬ط رما ؿا‪ ٢٣‬پ‪٥ٛ٤‬يَء دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي پٺيام‬
‫رکي‪ .ٟ٣“ ٙ‬راه‪ٚ‬پ‪١‬ڍيَء دي هڂ ‪ٝ‬ام ‪١ٚ‬گ‪١٤‬طڈ ۽ ؼپ کام هڅيڪ ‪ٝ‬كعهف رؼتي ‪ٝ‬عي رهڄ د‪٠ ٥‬ا‪٥ٚ‬‬
‫ڪذ‪َ ٢٤‬عق‪ ٥‬ا ڳ ةطالئي ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط رما ؿا‪ ٢٣‬پ‪٥ٛ٤‬يَء رهڄ رکي‪ ٥‬هي‪ٝ .٥٣ ٥‬س‪ٞ‬ط رما ؿا‪ ٢٣‬پ‪٥ٛ٤‬يَء دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي‬
‫دي ص‪٥‬ب تـعير ڪئي هيئي ‪٣‬ئي‪ٔ .‬عال‪٠‬گ ټ‪ ٟ‬کام پ‪ِ٥‬ء ؼي‪١ٞ‬ٽ دا هڇا هڇا ة‪٥‬رڄ ٺا‪٣‬ي ا‪ ٟ٤٠‬تي ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط‬
‫رما ؿا‪ ٢٣‬پ‪٥ٛ٤‬ي رهڄ ‪ٚ‬کي‪ ٥‬هي‪٣ .٥٣ ٥‬يَء د‪٠‬يا ڇي‪٥٤١‬م ڇي‪ ٟ٤١‬ؼؽي ر‪٣‬ي “‪٣‬يۿ ‪١٠‬ڏڈي ڂي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي –‬
‫پتڪڑي ڂي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪ .‬ةي‪ ٟ‬االٗ‪٥‬ا‪ٝ‬ي ؼىر تي ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬ڇه‪٢٣‬ۿ ڪ‪٥‬ة‪ًٜٛ ٢‬ۿ ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬ڇڦيعۿ ۽ ڪاة‪٠ ٢‬اا‪٠‬كأي‬
‫پ‪٥‬ؿيطن رکڻ ‪ٝ‬ساك “‪٣‬ي‪ .‬ة‪ٛ‬ڪ‪٠ ٢‬ا‪ٞٝ‬ڪ‪٣“ ٟ‬ي‪ .‬اڋا ڪارا پڎرا ڂيڻ ۾ ديع ‪٠‬ڃي ‪ٚ‬ڳي‪ .‬د‪ ٟ٤١‬هٗت ‪ٝ‬عي‬
‫رهڄ د‪ٝ ٥ٛ٠ ٥‬س‪ٞ‬ط رما ؿا‪ ٢٣‬پ‪٥ٛ٤‬ي رهڄ ‪ ٥٣‬ت‪ ٟ٤١‬هٗت ة‪ ٢‬ؿا‪ ٢٣‬ايعام دي ً‪ ٟٞٛ‬۽ ‪٠‬اا‪٠‬كأي‪ ٟ‬د‪ ٥‬پڑاڇه‬
‫د ‪٠‬يا دي م‪ٞ‬يع کي څه‪٠‬ڎاڈي ر‪٣‬ي‪ .٥٣ ٥‬پاڪؽتام ۾ پڑ‪١٣‬طڈ ڪيتعائي ايعا‪٠‬ي ؿاگعد ةاّي ڂي ةيٺا ‪٣‬ئا‪.‬‬
‫پع ام هٗت ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط رما ؿا‪ ٢٣‬پ‪٥ٛ٤‬ي ديئ‪ ٟ‬ت‪ ٢‬اٗتطار ۾ ‪٥٣‬ۿ ايعام د‪ ٥‬ةادؿا‪ ٢٣‬ؼال‪ٝ‬ت ‪٥٣‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي‬
‫اؼام کي پياره ‪٥٣‬ۿ ۽ اؼام ؼ‪١‬طس ‪٠‬ا‪ٝ ٥ٚ‬عي رهڄ تي ةعٗعار رکي‪ .٥‬اؼام کيػ پاڪؽتام د‪ ٥‬ؼپ کام‬
‫هڇه صيع ص‪٥‬ا‪ ٢٣‬تؽ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬ڪي‪.٥٣ ٥‬‬
‫‪0976-77‬ع ۾ ‪ٝ‬ام “‪ٝ‬عيڪا دي ٔ‪٥ٛ‬ريڍا ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء ۾ ‪٥٣‬س‪ .‬اتي ‪٥ٝ‬م ايعام دي ًا‪ ٜٚ‬صٕي‪٢‬‬
‫پ‪ٚ٥‬يػ دي ‪٥ٚ‬مَء ڪا‪٠‬ڍاري‪١‬طڈ ڪڎم ڪعت‪٥‬ت‪ ٟ‬دي ةاري ۾ گ‪٤‬ڻ‪ ٥‬ڪذ‪ ٢٤‬پڑ‪٣‬ي‪ .٥‬اتي ‪٥ٝ‬م ايعا‪٠‬ي‬
‫ؿاگعدم کي ؿا‪ ٢٣‬ايعام صالف ‪ٌٝ‬ا‪٣‬عا ڪ‪١‬طي ڇٺ‪ .٥‬ا‪ٌٝ ٟ٤٠‬ا‪٣‬عم ۾ د‪٠‬يا دي ؼ‪٥ٞ‬رم ‪ٛٝ‬ڪ‪ ٟ‬دا تعٗي‬
‫پؽ‪١‬ط ؿاگعد ؿا‪ ٙٝ‬ڂي‪١‬طا ‪٣‬ئا‪ٝ“ .‬عيڪا دي ‪ CIA‬ا‪ٌٝ ٟ٤٠‬ا‪٣‬عم کي ‪٠‬اڪال ڪعڻ دي ڪ‪٥‬ؿـ‪ ٟ‬۾‬
‫‪٠‬اڪال ر‪١٣‬طي ‪٣‬ئي‪ .‬پع پ‪١٤١‬ذي‪ ٟ‬ڪ‪٥‬ؿـ‪ ٟ‬۾ هؼام ‪ ٢٠‬گ‪٤‬ٽائي‪١‬طي ‪٣‬ئي‪ .‬ايعام دي صٕي‪ ٢‬پ‪ٚ٥‬يػ‬
‫ؼاهڋ دا ايذ‪١‬ٽ “‪ٝ‬عيڪا ۾ ‪ CIA‬دي ‪ٝ‬طد ؼام ةاّي ايعا‪٠‬ي ؿاگعدم کي اّ‪٥‬ا ڪعي کڻي هي‪١‬طا‬
‫‪ ٣‬ئاۿ ۽ کي‪ ٟ‬ز‪٣‬عي‪ٛ‬ي ا‪٠‬ذيڪـ‪٣ ٟ‬ڻي ‪ٝ‬اري هد‪١٤‬طا ‪٣‬ئا‪ .‬ام ٗؽ‪ ٜ‬دي ‪٣‬ڪ ‪ ٢٠‬ة‪ٛ‬ڪ‪ ٢‬ڪيتعي‪٥‬م‬
‫رپ‪٥‬رٽ‪٥‬م ٔ‪٥ٛ‬ريڍا ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء دي اصتار ‪ Flamingo‬۾ ؿايٍ ڂي‪٥‬م ‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬پعۿ ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط رما ؿا‪٢٣‬‬
‫پ‪٥ٛ٤‬ي اٗتطار ۾ ‪ٝ“ ٥٣ .٥٣‬عيڪا دي زاڪ‪ ٟٞ‬کي پياره ‪ .٥٣‬زاڪ‪ ٜ‬پاڻ ۾ ‪١ٛٝ‬طا ت‪ ٢‬دپي‪٥‬م پائي ‪١ٛٝ‬طاۿ‬
‫‪٣‬ڪ ټئي ک ي ٿاڪع ۾ ٿعي‪١‬طاۿ ‪٣‬ڪ ټئي کي چ‪ٞ‬ي‪٥‬م ڇي‪١‬طاۿ ‪٣‬ڪ ټئي دي َيت‪ ٟ‬تي پڑده هد‪١٤‬طا! ام‬
‫ق‪٥‬رتساك ۾ ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط رما ؿا‪ ٢٣‬پ‪٥ٛ٤‬يَء د‪ ٥‬هار ه‪٠‬گ‪ ٥‬ڂي ‪ ٢٠‬ؼگ‪٤‬ي‪.٥‬‬
‫‪٠‬يٺ ايعام د‪٥َ ٥‬ال اڂي کڑه ڂي‪ .٥‬ؼ‪١‬طم ‪ٛ٣‬چ‪٠ ٙ‬اڪال ڂئي ‪٣‬ا ت‪ ٢‬ةْاهت ٗعار ڇ‪٠‬ي هڅي ‪٣‬اۿ ۽‬
‫ةاّي‪ ٟ‬کي گ‪ٚ٥‬يَء ؼام اڇاي‪ ٥‬هڅي ‪٣‬ا‪ .‬پعۿ ‪ٛ٣‬چ‪ ٙ‬ڪا‪ٝ‬ياب ڂي‪ .‬۽ ام کي ا‪٘٠‬الب د‪٘ٚ ٥‬ب ڇ‪ ٥٠‬هي‪ٝ .٥‬س‪ٞ‬ط‬
‫رما ؿا‪ ٢٣‬اٗتطار هڅائڻ کام پ‪ِ٥‬ء ة‪ ٢‬ٽي ؼ‪ ٥‬صط‪ٝ‬تگارم د‪ ٥‬اٽا‪ ٥ٚ‬کڻي ‪٣‬ڪ ‪ٛٝ‬ڪ کام ټئي ‪ٛٝ‬ڪ‬
‫ڪـاال ڪڏ‪٠‬طه ر‪٣‬ي‪ .٥‬اځ ڪ‪ٝ ٢٤ٛ‬كع ۾ هڅي پ‪١‬ا‪ ٢٣‬هرتي اڂائي‪ .ٟ‬اؼام دي زاڪ‪ٝ ٟٞ‬عي رهڄ تام‬
‫ؼ‪١‬طس ‪٠‬ا‪ ٥ٚ‬گ‪ ٜ‬ڪعي ڋڐي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬اؼام دي زاڪ‪ ٟٞ‬هڇه ڪار‪٠‬ا‪ ٥ٝ‬ؼعا‪٠‬ذال ڇ‪٣“ ٥٠‬ي‪.‬‬
‫‪ٝ‬ام ؼ‪٥‬چي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام ت‪ٝ ٢‬س‪ٞ‬ط رما ؿا‪ ٢٣‬دڐ‪ ٟ٣‬اٗتطار ۾‪ ٥٣‬تڐ‪ٟ٣‬ۿ ڋا اؼي‪ ٟ‬ؼ‪١‬طس ً‪ٜٛ‬ۿ‬
‫ڇاچاي‪ ٟ‬۽‪٠‬اا‪٠‬كأي‪ ٟ‬کام اڻ هاٗٓ ‪٣‬ئاؼي‪ !ٟ‬تڐ‪ ٟ٣‬اؼي‪ ٟ‬ؼ‪١‬طس چڋ چڪڻ ۾ اڳعا ڋ‪٣ ٥‬ئاؼي‪!ٟ‬‬
‫تڐ‪٣‬ي‪ ٟ‬اؼي‪ ٟ‬زاڪ‪ ٟٞ‬دي ةي‪ ٟ‬االٗ‪٥‬ا‪ٝ‬ي ؼازؿ‪ ٟ‬۾ ؿا‪ ٙٝ‬ڋ‪٣ ٥‬ئاؼي‪!ٟ‬‬
‫‪ٝ‬ئ‪ ٙ‬ؿي‪ ٟ٤١‬دي ‪ٝ‬ڃي تي پيع رکي تك‪٥‬يع ڪڏرائڻ ؼ‪ ٥ٚ٥‬ڪ‪٣“ ٜ‬ي‪ .‬اؼام دي اق‪٥‬ك پعؼتيَء‬
‫دي صتع ت‪ ٢‬تڐ‪ ٟ٣‬پ‪٥‬ي ‪٣‬اۿ دڐ‪ ٟ٣‬اٗتطار ۾ ‪٠٥٣‬طي ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط رما ؿا‪ ٢٣‬پ‪٥ٛ٤‬يَء کي “ئي‪ ٥١‬ڇيکاري‪٥‬م ‪٣‬ا‪.‬‬
‫ٔيتعهري ‪0976‬ع‬
‫آىصيڪا ۾‬
‫‪٥ٝ‬م کي “ٔيػ ڇيئي ا‪٠‬ؽٽعڪـ‪ ٙ١‬ؼؽٽ‪ٞ‬ػ ڄي‪ٚ٥‬پ‪ٞ‬ي‪١‬ٽ ؼي‪١‬ٽع دي ة‪ٛ‬ڍ‪٠‬گ ۾ هي‪٤‬اري‪ ٥‬اڂائ‪٥‬م‪.‬‬
‫‪َٞ ٟ٣‬ارت د‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬ڄاڄ ‪٣‬اك “‪٣‬ي‪ .‬پعاڻي دهر دي َ‪ٞ‬ارت “‪٣‬يۿ پع ؼار ؼ‪١‬ڀاك ؼتب اق‪٥ٛ‬ڪي زا‪ٚ‬ت ۾‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬ټا‪٣‬عام ‪٣‬يَء َ‪ٞ‬ارت پعاڻي وعز دي ۽ ا‪٠‬طرام دطيط ‪٠٥ٞ٠‬ي دي “‪٣‬ي‪ .‬ؼڀئي ڪ‪ٞ‬عا ايئع‬
‫ڪ‪١‬ڍيـ‪ٟ‬ۿ ‪٣‬ع ‪٣‬ڪ ڪ‪ٞ‬عي ۾ ٿت کام ٿت تائي‪ّ ٟ‬ا‪ٚ‬يچاۿ پعداۿ ة‪٤‬تعي‪ٔ ٟ‬ع‪٠‬يچع ۽ رهؿ‪١‬يَء د‪١ٝ ٥‬اؼب‬
‫ة‪١‬طهةؽت “‪٣‬ي‪َٞ ٟ٣ .‬ارت ۾ پڑ‪٣‬ائڻ دي دطيط وعي٘‪ ٟ‬تي ک‪٥‬د‪١‬ا ڂي‪١‬طي “‪٣‬ي‪٣ .‬يُء ‪ٝ‬عڪغ پڑ‪٣‬ائڻ‬
‫الِء دطيط ؼ‪ٚ٥٤‬يت‪ ٟ‬د‪٤‬ڑهڋ ريڍي‪٥‬ۿ ٽي‪ٛ‬ي‪٥‬يغم ۽ ٔ‪ ٟٞٛ‬دي اؼتُ‪ٞ‬اك د‪ٝ ٥‬چي‪ٝ ٙ‬عڪغ “‪٣‬يۿ ۽ چ‪٥‬م ڂا‬
‫ت‪ٝ ٟ٣ ٢‬عڪغ د‪٤‬ڑه ټي‪ ٥‬ڪ‪٥‬ة‪ٝ ٢‬عڪغ ؼ‪٥ٞ‬ري “‪ٝ‬عيڪا ۾ ‪٣“ ٢٠‬ي‪ٝ ٟ٣ .‬عڪغ د‪ ٥‬ؼعةعا‪ ٢٣‬ڄاڪٽع‬
‫راةعټ ‪٥ٝ‬رگ‪٣“ ٟ‬ي‪ٝ“ .‬عيڪا دي تُ‪ٛ‬ي‪ٞ‬ي ؼعؿتي ۾ ڄاڪٽع ‪٥ٝ‬رگ‪ٝ ٟ‬چي‪ ٙ‬ؿضف “‪٣‬يۿ ۽ ٗ‪ٝ٥‬ي‬
‫ؼىر تي کيػ َغت دي ‪٠‬گا‪ ٢٣‬ؼام ڇٺ‪ ٥‬هي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ايڐه هڇه ؿضفۿ پع ايڐه ‪ٞ٠‬اڻ‪ ٥‬د‪ ٥‬ؼاڻػ ‪ٝ‬الٗات‬
‫کام پ‪ِ٥‬ء ص‪٥‬ؿيَء ةطرام زيعت ڂي‪١‬طي! ‪ ٥٣‬پعه‪٥ٝ‬ؿ‪ ٟ‬يُ‪١‬ي تعٗي ڪ‪١‬طي (‪٥٠‬ڪعيَء ۾ ڇاڪ‪ ٥‬ڇاڪ‪٥‬‬
‫چڑ‪١٣‬طي) ايڐي هڇي َ‪٤‬طي تي پ‪٤‬ت‪٣“ ٥‬ي‪ ٥٣ .‬پ‪١٤١‬ذي ڇاتۿ َ‪ ٜٛ‬۽ ک‪٥‬د‪١‬ا الِء ؿ‪٥‬ق ؼتب ايڐي هڇي‬
‫َ‪٤‬طي تي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫“‪ٝ‬عيڪا ۾ “ئي ‪٥ٝ‬م کي ذري گ‪٤‬ٽ ‪٤ٝ‬ي‪ ٥١‬ڂيڻ تي “ي‪٣“ ٥‬ي‪٥ٛٔ .‬ريڍا اؼٽيٽ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء ۾ ‪٥ٝ‬م‬
‫هڇيعمۿ چ‪٥‬څري‪ٟ‬ۿ صا‪ ٟ٠‬۽ ؼعدارم دا ؼٕارؿي ‪ ٢٠‬ڇٺا “‪٣ .ٟ٣‬تي ؼپ کام هڇي پ‪٤‬عي‪ ٟ‬۽ “صعي‪ ٟ‬ؼٕارش‬
‫“‪٣‬ي ٗاة‪ٛ‬يتۿ ۽ ‪ٚ‬ياٗت‪٣ .‬تي ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬ؿضف ڪ‪٥‬ڈي‪٥‬م ڄگعي‪٥‬م ڇيکاريۿ يا ٔ٘ه ڄگعي‪ ٟ‬د‪ ٥‬ذڪع ڪعي‬
‫ؼاڊ ٺا‪٣‬ي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طه “‪٣‬ي‪٣ .‬تي ؼاڊ ٺ‪١٤‬طي “‪٣‬ي ڪ‪ ٜ‬ؼام‪٥ٛٔ .‬ريڍا ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء ۾ ‪٥ٝ‬م ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪٢‬‬
‫ا‪٣‬ڑي ‪ٚ‬يڪچعار کي ٔ‪ٞٛ‬ي ؿُتي د‪ ٥‬ؼعةعا‪ ٢٠ ٢٣‬ڇٺ‪٣“ ٥‬ي د‪ ٟ٤١‬اَتعاف ڪي‪٣ ٥‬ذي ت‪ ٢‬کيػ ٔ‪ٟٞٛ‬‬
‫دي ف ةاةت صتع ‪٠‬ا‪٣‬ي ۽ کيػ پعهديڪٽع ‪٣‬الئڻ د‪ ٥‬ؿ‪٥‬ق “‪٣‬يۿ ۽ ام ڪ‪ ٜ‬الِء “‪ٝ‬عيڪا دي ڪ‪ٟ٤١‬‬
‫ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء ۾ ؼکيا د‪ ٥‬ص‪٥‬ا‪٣‬ـ‪١ٞ‬ط “‪٣‬ي‪٣ .‬تي ‪٥ٝ‬م ڪ‪ ٟ٤١‬ا‪٣‬ڑي ؿضف کيۿ د‪ ٟ٤١‬ا‪٠‬گعيغيَء ۾ ټ‪٢‬‬
‫ٽي ٔسؾ ڪتاب ‪ٚ‬کيا ‪٣‬ذ‪ ٟ‬۽ ڪ‪ْٝ ٟ٤١‬عةي ‪ٛٝ‬ڪ ۾ پ‪١‬ذ‪ ٟ‬پ‪١‬ذ‪١ٝ ٟ‬ٽ‪ ٟ‬هاري‪٥‬م صا‪٥ٝ‬ش ٔسؾ (ة‪)٥ٛ‬‬
‫ٔ‪٥ٞٛ‬م ٺا‪٣‬ي‪٥‬م ‪٣‬ذ‪ٟ‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬کي ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽي ۾ ا‪٤َ ٜ٣‬طي ت‪ ٢٠ ٢‬ڇٺ‪٣“ ٥‬ي –کيػ ريڍي‪٥‬ۿ ٽي‪ٛ‬ي‪٥‬يغم ۽ ٔ‪ٜٛ‬‬
‫دي ؿُتي د‪ ٥‬ؼعةعا‪ ٢٠ ٢٣‬ڇٺ‪٣“ ٥‬ي‪ .‬‬
‫‪ٝ‬ام ‪٣‬تي ڄاڪٽع ‪٥ٝ‬رگ‪ ٟ‬ؼام ڪ‪ ٜ‬ڪعي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪ .‬ت‪٣٥‬ام ۾ ڪ‪٠٥٣ ٜ‬طس ت‪٣ ٢‬ڪطل اڂي‬
‫اي‪١‬طه‪ .‬ت‪٣٥‬ام دي ڪ‪ٞ‬عي ۾ هي‪١٤‬طه ‪ -‬ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طهۿ ۽ ‪٥ٝ‬ٽي هي‪١‬طه‪ .‬گ‪٤‬عائڻ‪٠٥٣ ٥‬طس ت‪ ٢‬پٽي‪٥‬ا‪٢٠ ٥ٚ‬‬
‫‪٥ٝ‬ڪ‪ٛ‬ي‪١‬طه‪ٝ“ .‬عيڪا ۾ پٽي‪٥‬ا‪ٚ‬ي ٗؽ‪ ٜ‬دي ڪاة‪٥٠ ٢‬ڪعي ‪٣“ ٢٠‬ي‪٣ .‬تي ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬پٽي‪٥‬ا‪ ٥ٚ‬۽ چپعاؼي ‪٢٠‬‬
‫“‪٣‬يۿ ديڪ‪ ٥‬اؼام دي در ټا‪٣‬عام هيٺ‪٣ ٥‬ذي ۽ گ‪١٤‬ٽيَء د‪“ ٥‬هاز ټڎي ڄهڈ‪٠‬طه زامع ڂئي‪ .‬گ‪٤‬عائڻ‪٥‬‬
‫‪٠٥٣‬طس ت‪ ٢‬پ‪١٤١‬ذي ؼيڪعيٽعيَء کي چ‪٠٥‬طه‪َ٥٣ .‬ء ت‪٣٥‬ام هټ اي‪١‬طي‪ .‬چ‪٠٥‬طي ت‪ ٢‬ڄاڪٽع ‪٥ٝ‬رگ‪ٔ ٟ‬الڻي‬
‫هٗت کام ٔالڻي هٗت تائي‪ ٟ‬ت‪٣٥‬ام دي ؼ‪ٚ٥٤‬يت ‪ٝ‬ىاةٖ ت‪٣٥‬ام ؼام ‪ٛٝ‬ڻ چا‪٣‬ي ڂ‪.٥‬‬
‫ؼ‪٥‬ي‪ٝ ٟ‬اڻ‪ ٥٤‬ڄاڪٽع ‪٥ٝ‬رگ‪ ٟ‬دي ‪٣‬ځ ‪٣‬يٺام ڪ‪ ٜ‬ڪعي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬پع ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬ؼ‪١‬طس چ‪ٞ‬چ‪٥‬‬
‫ڪ‪٤٠٥‬ي‪ .‬ڪ‪ ٟ٤١‬د‪ ٥‬ة‪ ٢‬کا‪٠‬ئػ دل ‪٠ ٢٠‬ڪع‪٠‬طه “‪٣‬ي‪ .‬کيػ ؼالل ڪذيۿ يا ‪ ٢٠‬ڪذيۿ پاڻ ؼالل‬
‫ڪ‪١‬طه‪ .‬ټئي د ي ؼالل تي ٔ٘ه ڪ‪١‬ڎ ‪٥ٚ ٢٠‬ڇي‪١‬طه‪ .‬ڄاڪٽع ‪٥ٝ‬رگ‪ ٟ‬ؼام ‪ٛٝ‬ڻ د‪ ٥‬وعي٘‪ ٥‬ة‪ ٢‬ؼ‪٣“ ٥ٚ٥‬ي‪.‬‬
‫ؼ‪١‬طس ؼيڪعيٽعيَء ؼام ‪ٛٝ‬ڻ هٗت ت‪٣٥‬ام کي ؼ‪١‬طس ‪ٝ‬كعهٔيت د‪ ٥‬چارټ ڇيکاري‪١‬طي‪ .‬ديڪ‪٥‬‬
‫هٗت ‪ ٥٣‬ت‪٣٥‬ام کي چارټ تي صا‪ٚ‬ي ‪ٌ٠‬ع اچي ا‪ ٥٣‬هٗت ت‪٣٥‬ي‪ ٟ‬کا‪٠‬ئػ هٺي ؼگ‪ ٥٤‬ڂا‪ .‬ام هٗت تي‬
‫ڄاڪٽع ‪٥ٝ‬رگ‪ ٟ‬اه‪٣‬ام کي ‪١ٝ‬تٌع ‪ٌ٠‬ع اي‪١‬طه‪ .‬ت‪٣٥‬ام کي ؼ‪١‬طس “ٔيػ ټا‪٣‬عام ةي‪٤‬ڻ‪ ٢٠ ٥‬پ‪٠٥‬طه ¸ ڪ‪ٟ٤١‬‬
‫ڪالرڋۿ پي اي يا پٽي‪٥‬ا‪ٚ‬ي کي َعض ڪعڻ‪ ٢٠ ٥‬پ‪٠٥‬طه‪ .‬هاڂ ۾ هٗت ڇؼ‪ ٥‬۽ؼ‪١‬طس ڪ‪ٞ‬عي د‪ ٥‬در ک‪ٚ٥‬ي‬
‫ا‪٠‬طر ‪ٛ٣‬يا هڅ‪.٥‬‬
‫ديت‪٥‬ڻيڪ ‪ٝ ٥٣‬عڪغ د‪ ٥‬ؼعةعا‪٣“ ٢٣‬يۿ پع ت‪٠٥٣ ٟ٤١‬طي ة‪ ٢‬پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬راي‪ ٥‬ټي‪ ٟ‬تي ‪ٝ‬ؽ‪ٛ‬ه ‪ ٢٠‬ڪ‪١‬طه‬
‫“‪٣‬ي‪ ٥٣ .‬ا‪ ٢٠ ٥٣‬ؼ‪ٞ‬ذ‪١٤‬طه “‪٣‬ي ت‪ ٢‬ت‪ٞ‬ال ا‪٤َ ٜ٣‬طي تي ‪٣‬ئڻ ڪعي کيػ ‪٣‬ع ‪ٝ‬ن‪٥ٞ‬م ۽ ‪ُٝ‬ا‪ٛٝ‬ي ۾ ٽ‪١‬گ‬
‫اڈائڻ د‪ ٥‬الئؽ‪١‬ػ ‪ٛٝ‬ي هي‪٣“ ٥‬ي‪ ٥٣ .‬ت‪٣٥‬ام کي ّ‪٥‬ر ؼام ټڎ‪٠‬طه – ت‪٣٥‬ام ؼام ةسث ڪ‪١‬طه ‪ -‬ت‪٣٥‬ام‬
‫ؼام گٕتگ‪ ٥‬ڪ‪١‬طه‪ .‬پع ت‪٣٥‬ام کي َ‪ ٙٞ‬ڪعڻ کام ‪ ٢٠‬رهڪي‪١‬طه‪ .‬پعۿ اه‪٣‬ي‪ ٟ‬ديڪڐ‪ ٟ٣‬ڪ‪ ٟ٤١‬ا‪٣‬ڑي‬
‫‪ٝ‬ن‪٥ٞ‬م ؼام هاؼى‪ ٥‬رک‪ ٥‬ڂاۿ د‪ ٟ٤١‬دي کيػ ڈاڻ پ‪٥‬ري ؼاري “‪٣‬ي ت‪٣ ٢‬ڪطل چ‪٠٥‬طه ت‪ ٢‬ت‪٣٥‬ام د‪٥‬‬
‫‪ٝ‬ن‪٥ٞ‬م “‪٣‬ي ‪ -‬ت‪٣٥‬ام دي ٔي‪ٛ‬ڍ “‪٣‬ي ‪ -‬ديئ‪ ٟ‬ت‪٣٥‬ام چا‪٣‬ي‪٥‬ۿ تيئ‪ ٟ‬ڪعي‪٤َ .٥‬طي ؼتب ‪٣‬تي ڪ‪٥‬ة‪٣ ٢‬ع‬
‫ٔ‪٥ٝ ٟ‬ال ‪٣“ ٢٠‬ي‪.‬‬
‫‪“ 09‬ڪٽ‪٥‬ةع ‪0976‬ع‬
‫_______‬
‫اُم هٗت دي پعيغيڍ‪٠‬ٽ دي ؼٕارؿيَء وعف اؿارهۿ د‪ ٟ٤١‬کي اهپ‪ ٟ‬ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽي اؼالل “ةاد ۾ ٔ‪ ٟٞٛ‬دي ؿُتي د‪ ٥‬ؼعةعا‪ ٢٣‬ڪي‪ ٥‬هي‪.٥٣ ٥‬‬
‫‪٥٠‬م ‪٤ٝ‬ي‪ ٟ١‬کام پ‪ِ٥‬ء ٿډي هي‪.٥٣ ٥‬‬
‫اياز رالف اظالم آةاد ۾ ىظاُصو‬
‫“ب پارن اؼالل “ةاد دي ٿعؼام ‪ُ٠‬عا پئي ‪ٚ‬ڳاۿ ‛ؿيش اياز ڪ‪ ٥‬ةعوعف ڪعه‚‬
‫د‪ٞ‬اَت اؼال‪ٝ‬يَء دا ټا‪ٚ‬ڪاۿ د‪ُٞ‬يت يُ‪١‬ي و‪ٛ‬تا دا هي‪٤‬اره ک‪ ٟ‬هيڑ‪ ٥٣‬گ‪٤‬ٽا ‪ٝ‬يڑ ٺا‪٣‬ي رؼتي تي‬
‫ةيٺا ‪٣‬ئاۿ ۽ ؿيش اياز صالف ‪ُ٠‬عا ‪٣‬ڻي ر‪٣‬يا ‪٣‬ئا‪.‬‬
‫‪٣‬ڪڑه ؼ‪٤١‬ڑه ؼيپڪڑه ڋ‪٥‬ڪعۿ د‪ ٟ٤١‬دي چي‪١٤١ٝ ٢٤ٛ‬ذيَء ‪ٝ‬ٺ ةعاةع ‪٣‬ئيۿ ؼ‪ ٥‬ؼڀ‪١‬ي کام‬
‫هڅيڪ زهر ؼام ‪ُ٠‬عا ‪٣‬ڻي ر‪٣‬ي‪ ٟ٣ .٥٣ ٥‬دي ‪٣‬ځ ۾ ‪٣‬اڪي ‪٣‬ئيۿ ۽‪ ٥٣‬ټاگ‪٤‬ا ڦاڈي ‪ُ٠‬عا ‪٣‬ڻي ر‪٣‬ي‪٥٣ ٥‬ۿ‬
‫‛ؿيش اياز ڪ‪ ٥‬ةعوعف ڪعه‪‚.‬‬
‫‪٥ٝ‬م کي ؼ‪٤١‬ڑه ؼيپڪ د‪ٚ‬چؽپ ‪ٚ‬ڳ‪٥٣ - ٥‬ة‪ ٥٤‬کڳي د‪ ٥‬اڳ ڈاي‪ ٥‬پئي ‪ٚ‬ڳ‪٥ٝ .٥‬م ‪ ٟ٣‬ؼام ڳا‪٤ٚ‬ائڻ‬
‫چا‪٣‬ي‪٣ .٥‬ڪڑي دهؼت رهڪي‪ .٥‬چيائي‪ٟ‬ۿ ‛ديڪڐ‪ ٟ٣‬صتع پي‪ ٟ‬ت‪ ٢‬ت‪٥‬م ڪيع “‪٣‬ي‪ٟ‬ۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ت‪٥‬کي اڦٽ‬
‫‪ٝ‬اري‪١‬طي هيعل ‪ ٢٠‬ڪ‪١‬طا‪‚.‬‬
‫‪٥ٝ‬م د‪ُٞ‬يت دي هيڑ‪ ٥٣‬گ‪٤‬ٽ‪ ٟ‬ڇا‪ ٟ٤٠‬ڇؼ‪١‬طي چي‪٥‬ۿ ‛‪٣‬ي ؼڀئي هيڑ‪ ٥٣‬گ‪٤‬ٽا “‪ٟ٣‬ۿ ۽ ‪٥ٝ‬م کي هيڑ‪٥٣‬‬
‫گ‪٤‬ٽ‪ ٟ‬دي ؼڱ‪ ٟ‬۾ ‪٣‬ځ هد‪٤‬ي ؼ‪١‬طم ڪ‪١‬ڎ ‪ٝ‬عهڈڻ اي‪١‬طه “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫ام کام پ‪ِ٥‬ء ‪ٝ‬ام ؼ‪٤١‬ڑي ؼيپڪ هټ هڅي ةيٺػ‪ ٟ٣ .‬کي ڪ‪٤ٛ‬ي تي ڂپڪي ڇ‪٥ٝ ٟ٣ .ٜ٠‬م ڇا‪ٟ٤٠‬‬
‫ڇٺ‪ .٥‬کا‪٠‬ئػ پڌي‪ٜ‬ۿ ‛ت‪٣٥‬ي‪ ٟ‬ڪيع “‪٣‬ي‪٥‬܁‚‬
‫د‪٥‬اب ڇ‪٠‬ائي‪ٟ‬ۿ ‛اؼي‪ ٟ‬اؼالل “ةاد ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء دا ‪ -‬ؼاڈي څر هارا ؿاگعد “‪٣‬ي‪٥‬م‪‚.‬‬
‫پڌي‪ٝ ٥‬ا‪٠‬ػۿ ‛ؿيش اياز کي اؼالل “ةاد ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء د‪ ٥‬هائيػ چا‪٠‬ؽ‪ٛ‬ع ‪٘ٝ‬عر ڪي‪ ٥‬اڂائ‪٥‬م ڋا܁‚‬
‫‪ ٟ٤١ٝ ٟ٣‬۾ ؿ‪٥‬ر هد‪٤‬ي ‪٥ٝ‬م ڇا‪ ٟ٤٠‬ڇٺ‪ .٥‬پڌيائي‪ٟ‬ۿ ‛ڋا ت‪٥‬کي صتع ‪٠‬ا‪٣‬ي ت‪ ٢‬ؿيش اياز کي ؼ‪١‬ڎ‬
‫ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء د‪ ٥‬هائيػ چا‪٠‬ؽ‪ٛ‬ع ‪٘ٝ‬عر ڪي‪ ٥‬اڂائ‪٥‬م!‚‬
‫چي‪ٜ‬ۿ ‛‪٣‬اۿ ‪٥ٝ‬م کي صتع “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‪ ٟ٣‬چي‪٥‬ۿ ‛اؼام کي ا‪٣‬ا ڳا‪ ٢٤ٚ‬پؽ‪١‬ط ‪٠‬ا‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ڋا دي܁‚‬
‫‛ؿيش اياز دي هائيػ چا‪٠‬ؽ‪ٛ‬ع ڂيڻ دي‪‚.‬‬
‫‛ ت‪٣٥‬ي‪ ٟ‬اؼالل “ةاد ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء دا ؿاگعد “‪٣‬ي‪٥‬ۿ ۽ اياز کي ؼ‪١‬ڎ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء د‪ ٥‬هائيػ چا‪٠‬ؽ‪ٛ‬ع‬
‫‪٘ٝ‬عر ڪي‪ ٥‬اڂائ‪٥‬م‪‛ .‬کائ‪١‬ػ پڌي‪ٜ‬ۿ ‛ام ۾ اه‪٣‬ام کي ڪ‪٤‬ڑه اَتعاض “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ا‪٣‬ا ‪٘ٝ‬عري اؼام کي ‪٠‬ڃي هڻي‪‚.‬‬
‫‛اځ ڪ‪٘ٝ ٢٤ٛ‬عري‪٥‬م ت‪٣٥‬ام دي ‪ٝ‬عميَء ‪ٝ‬ىاةٖ ڂي‪١‬طي‪٥‬م “‪ ٟ٣‬ڋا܁‚‬
‫‛ڋا ‪ٝ‬ى‪ٛ‬ب܁‚‬
‫‛‪ٝ‬ى‪ٛ‬ب ت‪ ٢‬ؿيش اياز دي ‪٘ٝ‬عريَء تي ت‪٣٥‬ام کي اَتعاض ڋ‪٣“ ٥‬ي!‚‬
‫‛‪٣‬اۿ اؼام کي اَتعاض “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ؿيش اياز دي ‪٘ٝ‬عريَء ؼتب ؼ‪١‬ڎ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء دا ؿاگعد ت‪ ٢‬ڇاچا ص‪٥‬ش ڂيا “‪‚!ٟ٣‬‬
‫‛‪ ٥٣‬ٿ‪ٛ‬ي‪ٟ٣“ ٙ‬ۿ اؼي‪ ٟ‬کي‪ ٟ‬را‪ ٢٣‬راؼت تي “ڻي‪١‬طاؼي‪‚.ٟ‬‬
‫‛ت‪٣٥‬ي‪‚!ٟ‬‬
‫‛‪٣‬اۿ اؼي‪‚.ٟ‬‬
‫‛ڪيئ‪ٟ‬܁‚‬
‫‛اؼي‪ ٟ‬ؿيش اياز صالف پعهپيگ‪١‬ڍا داري رک‪١‬طاؼي‪‚.ٟ‬‬
‫‛ا‪٣‬ا پعهپيگ‪١‬ڍا اه‪٣‬ي‪ ٟ‬ڪيؽتائي‪ ٟ‬داري رک‪١‬طا܁‚‬
‫‛ ديؽتائي‪ ٟ‬اؼام کي اؼام دي ‪ٝ‬عةي‪ ٟ‬۽ ‪٤ٝ‬ا ‪ ٟٛٝ‬دي د‪ٞ‬اَتۿ د‪ٞ‬اَت اؼال‪ٝ‬يَء هٽام زڪ‪ٜ‬‬
‫‪١ٛٝ‬طه ر‪١٣‬طه‪‚.‬‬
‫‪ٝ 9‬ارڂ ‪0976‬ع‬
‫ُّػَّء جّ ڏُاڙو‬
‫تاريض‪٥‬م تاريض‪ ٟ‬د‪٤‬ڑي‪٥‬مۿ ۽ ڇي‪ ٟ٤١‬ؼڀئي ڇي‪ ٟ٤١‬د‪٤‬ڑا ڂي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬هٗت د‪ ٥‬چعص‪ ٥‬پي‪ٛ٣ ٥‬ي‪ .‬پعۿ‬
‫ڇي‪ ٟ٤١‬د‪٤‬ڑم ڇي‪ٝ ٟ٤١‬ام ڪ‪ ٟ٤١‬ڇي‪ ٟ٤١‬کي اهچت‪ٔ ٥‬ني‪ٛ‬ت ‪٠‬كيب ڂي‪١‬طي “‪٣‬ي‪ .‬اُ‪ ٥٣‬ڇي‪َ ٟ٤١‬ال ڇي‪ٟ٤١‬‬
‫کام ‪ٝ‬ضت‪ ٓٛ‬ڂي پ‪٠٥‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ا‪٣‬ڑي ڇي‪ ٟ٤١‬ڪ‪ ٥‬تاريضي هاُٗ‪ ٥‬ره‪ٞ٠‬ا ڂي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ا‪٣‬ڑي ڇي‪ ٟ٤١‬ؿذاَت‬
‫دي تاريش ۾ ة‪٤‬ادريَء دي ‪٠‬ئي‪ ٟ‬ةاب د‪ ٥‬امأ‪ ٥‬ڂي‪١‬طه “‪٣‬ي‪٣ .‬ڪ ؿضف زب ا‪٥ٚ‬و‪١‬يَء ۽ د‪ٚ‬يعيَء دي‬
‫داؼتا‪ ٟ٠‬۾ ت‪ٞ‬ال ‪ٝ‬ڃا‪٥٣‬م ‪٘ٝ‬ال زاق‪ ٙ‬ڪعڻ الِء ؼع د‪٠ ٥‬ظرا‪ ٥٠‬ڇيئي هي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ ٥٣ .‬پ‪١٤١‬ذيَء ةي‪ٞ‬حاك‬
‫ٗعةا‪٠‬يَء ؼام ٗ‪ ٟٝ٥‬دي ؼ‪٥‬ڂ ةطالئي ڋڐي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ً ٥٣ .‬ا‪ ٜٚ‬دي ً‪ ٜٛ‬صالف ‪ٚ‬ڑ‪٠‬طه “‪٣‬ي ‪ -‬هڈ‪١٣‬طه‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬رت‪ ٥‬ڋاڻ ڂيڻ کام پ‪ِ٥‬ءۿ ‪ ٥٣‬پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬ڂڪ‪ ٙ‬ٽٽ‪ ٙ‬دؽ‪ ٜ‬څرتي ‪ٝ‬اُء دي ‪١٣‬خ ۾ ڋڐي ‪ٛ٣‬ي‪ ٥‬هي‪١‬طه “‪٣‬ي‬
‫‪ -‬پعۿ ڇاچ “ڇه “ڻ ‪ٝ ٢٠‬چي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ ٥٣ .‬ذ‪ٚ‬ت دي ز‪٠‬طگيَء تي َغت دي ‪٥ٝ‬ت کي تعدير ڇي‪١‬طه “‪٣‬ي‪٥٣ .‬‬
‫پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬هاره هڈائي ‪ٛ٣‬ي‪ ٥‬هي‪١‬طه “‪٣‬يۿ ۽ اي‪١‬طڈ ‪٠‬ؽ‪ ٙ‬دي ؼعهيچ‪ ٟ‬الِء “زاديَء د‪ ٥‬اةطي درس ڋڐي هي‪١‬طه‬
‫“‪٣‬ي‪.‬‬
‫اځ ‪ٝ‬ارڂ دي ‪ 24‬تاريش “‪٣‬ي‪.‬‬
‫اځ دع‪٠‬ي‪٥٣ ٙ‬ش ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط دي ؿ‪٤‬ادت د‪ ٥‬ڇي‪٣“ ٟ٤١‬ي‪.‬‬
‫اځ اُم د‪٥‬څي دي ُاؼ‪٤‬ڻ د‪ ٥‬ڇي‪٣“ ٟ٤١‬يۿ د‪ ٟ٤١‬ؼا‪ٝ‬عادي ٗ‪٥‬ت‪“ ٟ‬ڇه ڪ‪١‬ڎ ڪپاي‪٥‬ۿ پع ڪ‪١‬ڎ ‪٢٠‬‬
‫د‪٤‬ڪاي‪.٥‬‬
‫اځ اؼام دي ؼ‪٤‬ڻيۿ ؼ‪٥ٛ‬ڻيۿ ڪارڈي ٗطاهر دي ‪٥ٝ‬ڪالئڻ د‪ ٥‬ڇي‪٣“ ٟ٤١‬يۿ د‪ ٟ٤١‬هو‪ ٟ‬دي َغت‬
‫۽ “زاديَء الِء ؼع ڇ‪٥٠‬ۿ پع ا‪٠‬گعيغم دي ٔ‪٥‬ج “ڇه اٽ‪ ٙ‬ر‪٣‬ي‪.٥‬‬
‫اځ ‪٥٣‬ؿ‪ ٥‬ؿيطيَء د‪ ٥‬ڇي‪٣“ ٟ٤١‬يۿ د‪ ٟ٤١‬ؼ‪١‬ڎ الِء ؼا‪ ٢٣‬ڇ‪٥٠‬ۿ پع ؼ‪١‬ڎ د‪ ٥‬ؼ‪٥‬ده ‪ ٢٠‬ڪي‪.٥‬‬
‫‪ ٥٣‬اؼام دي اڈ‪٥‬ڪي “زاديَء د‪ ٥‬ما‪٣“ ٟٝ‬ي‪.‬‬
‫‪َ ٥٣‬غت ‪ٕ٠‬ػ د‪ٝ ٥‬سأي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ّ ٥٣‬يعت دي َال‪ٝ‬ت “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ ٟ٣‬د‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬دع‪٠‬ي‪٥٣ ٙ‬ش ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط ؿيطي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ٝ‬يع ؿيع ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط کي ‪٥٣‬ؿ‪َ٥‬ء چي‪ ٥٣ ٥‬ت‪ ٢‬ةاةا هڈ‪٣‬ت‪ٝ ¸ ٥‬عة‪٥‬ۿ ‪ٝ‬ڑس ڂي ا‪٠‬گعيغ د‪٘ٝ ٥‬اة‪ ٥ٛ‬ڪت‪٥‬ۿ پع‬
‫ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ٗ ٢‬ي‪ٞ‬ت تي گ‪٥‬ري “ڇه “ڻ ‪ٝ ٢٠‬چتي‪.‬‬
‫‪٥٣‬ؿ‪ ٥‬هڈ‪٣‬ي‪ .٥‬ا‪٣‬ڑي د‪ٚ‬يعيَء ؼام هڈ‪٣‬ي‪ ٥‬د‪ ٥‬ا‪٠‬گعيغم کي ڇ‪٠‬طي‪“ ٟ‬ڱعي‪٥‬م اچي هي‪٥‬م‪ .‬ڪا ڳا‪٢٤ٚ‬‬
‫ؼ‪ٞ‬ذ‪ ٢٤‬۾ ‪“ ٢٠‬ي‪ٟ‬ۿ ت‪ٚ ٢‬کي هيا ت‪ ٢‬دع‪٠‬ي‪٥٣ ٙ‬ش ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط ٗ‪١‬تعاڻي ‪٠‬يپ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬ة‪٠٥‬ا پارټ د‪ ٥‬صاص ت‪٥‬ةچي ‪٥٣‬ۿ ۽‬
‫هاٽع ‪ ٥ٚ‬دي د‪١‬گ ۾ ‪٠‬يپ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬دي ؿڪؽت کام پ‪ِ٥‬ء ؼ‪١‬ڎي ٔ‪٥‬ج ۾ اچي ؿا‪ ٙٝ‬ڂي‪.٥٣ ٥‬‬
‫ا‪٠‬گعيغم ‪٥٣‬ش ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط دي ةاري ۾ گڃا ‪ٕٚ‬ي اؼتُ‪ٞ‬اك ‪ ٢٠‬ڪيا‪٥٣ ٥٣ .‬ؿ‪َ٥‬ء دا دؿ‪٣ ٟٞ‬ئاۿ پع ؼ‪١‬طس‬
‫ة‪٤‬ادريَءۿ د‪ٚ‬يعيَء ۽ ّيعت دا ‪ٝ‬طاح ‪٣‬ئا‪ ٟ١٣ .‬ديڪڐ‪٥٣ ٟ٣‬ؿ‪َ٥‬ء کي ‪٠‬يپ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬دي ز‪٥‬ا‪ٚ‬ي ؼام ةيام‬
‫ڪي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٢‬ڪ‪ٝ ٟ٤١‬طائيَء دي دظةي ؼام ةيام ‪ ٢٠‬ڪي‪٣“ ٥‬ي‪٠ .‬يپ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬د‪٤‬ڑي دگعي ‪ٝ‬ڑس د‪٥‬‬
‫صاص ت‪٥‬ةچي ‪٣‬ئڻ ڪا چعچي دي ڳا‪٠ ٢٤ٚ‬ا‪٣‬ي‪ ٟ١٣ .‬کي ‪٥٣‬ؿ‪َ٥‬ء دي ؿذاَت ا‪٣‬ڑه ت‪ ٢‬ةطز‪٥‬اس ڪعي‬
‫ڋڐي‪٥‬ۿ د‪ ٥‬تاريش ۾ تع‪ٝ‬ي‪ ٜ‬ڪعي ‪٥٣‬ؿ‪َ٥‬ء کي ‪٠‬يپ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬د‪ ٥‬ت‪٥‬ةچي ًا‪٣‬ع ڪعي هيا‪ .‬ا‪٠‬گعيغم دي ا‪٣‬ڑي‬
‫اً‪٤‬ار پٺيام ‪٥٣‬ؿ‪َ٥‬ء دي زب ا‪٥ٚ‬و‪١‬يَء الِء ؼ‪١‬طم اَتعاف د‪١َ ٥‬كع ؿا‪٣“ ٙٝ‬ي‪.‬‬
‫پعۿ اؼام دي ‪ٛٝ‬ڪ ۾ ڪي ا‪٣‬ڑا د‪ٞ‬اَتي ‪ٝ‬ذ‪٥٤‬كۿ زب ا‪٥ٚ‬و‪١‬يَء دا دؿ‪ٟٞ‬ۿ ۽ َغت ‪ٕ٠‬ػ کام ‪٠‬ا‬
‫“ؿ‪١‬ا ؿضف پيطا ڂيا “‪ٟ٣‬ۿ د‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎ ۾ ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬صالف ‪ٕ٠‬عت د‪ٝ ٥‬اره هڅي ‪٥٣‬ؿ‪َ٥‬ء تي ڪي‪٣“ ٥‬ي‪ٚ .‬کي‪٥‬‬
‫اڂائ‪٥‬م ت‪٥٣ ٢‬ؿ‪ ٥‬اق‪ ٙ‬۾ ا‪٠‬گعيغم د‪ ٥‬ايذ‪١‬ٽ ۽ ؼعچار‪ٚ‬ػ د‪ ٥‬ة‪٥‬رچي ‪٣‬ي‪ ٥٣ .٥‬ڄڈڻ‪٥‬ۿ گيطي ۽ ڪا‪٠‬ئع‬
‫‪٣‬ي‪.٥‬‬
‫ؼا‪ٝ‬عادي ايذ‪١‬ٽ ٗ‪ ٟٝ٥‬کي ةط دك ڪعڻ الِء ؼ‪١‬طم دك ۾ پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬ة‪٤‬ادرمۿ د‪ٚ‬يعم ۽ د‪٥‬څم ةاةت‬
‫ؿڪ ؿت‪ ٥٤‬هد‪٤‬يۿ کي‪ ٟ‬تاريش کام ‪ٝ‬سعهل ڪعي ڋڐي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬ؼا‪ٝ‬عادي ايذ‪١‬ٽ‪٥٣ ٟ‬ؿ‪َ٥‬ء صالف‬
‫ةطڪال‪ٝ‬ي ۽ ّ‪ٛ‬ه ةيا‪٠‬ي ڪعي ‪٥٣‬ؿ‪َ٥‬ء دي ٌَ‪ٞ‬ت کي ڋي‪ ٥٤‬رؼائي ‪ ٢٠‬ؼگ‪٤‬يا “‪ٟ٣‬ۿ پاڻ ڇٺا ڂي پيا‬
‫“‪ .ٟ٣‬ؼ‪١‬طم ؼا‪ٝ‬عادي ايذ‪١‬ٽ ‪٣‬ئڻ ۾ اؼام کي ڪ‪ ٥‬ؿڪ ‪ ٢٠‬ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي ‪ -‬ة‪ٛ‬ڪ‪ ٢‬ي٘ي‪ ٟ‬ڂي هي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫ؼا‪ٝ‬عادي گ‪ٞ‬اؿتا ةي ؼ‪ٞ‬ذ‪٠ .ٟ٣“ ٢٤‬ادام “‪٥٣ .ٟ٣‬ؿ‪ ٥‬اؼام دي دك ۾ “‪٣‬ي‪٥٣ .‬ؿ‪ ٥‬اؼام دي رهح ۾‬
‫“‪٣‬ي‪ ٥٣ .‬اؼام د‪ ٥‬ؼا‪٣“ ٢٣‬ي‪ ٥٣ .‬اؼام د‪ٝ ٥‬ا‪٣“ ٢٣‬ي‪٥٣ .‬ؿ‪َ٥‬ء دي ز‪٥‬ا‪ٚ‬ي کام ؼ‪٥‬اِء اؼي‪ ٟ‬ةي ‪١ُٝ‬يٰۿ ةي‬
‫‪٘ٝ‬كط ۽ ‪ٝ‬ت‪٣“ ٜ٤‬ي‪٥‬م‪٥٣ .‬ؿ‪ ٥‬اؼام ‪١ٝ‬ذ‪٤‬ام ‪ .٥٣‬اؼي‪ ٟ‬ؼ‪١‬طس هارث “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬اؼي‪٥٣ ٟ‬ؿ‪٣“ ٥‬ي‪٥‬م‪ .‬‬
‫‪ٝ 25‬ارڂ ‪0976‬ع‬
‫كياس آرائيً واري كّم‬
‫اؼالل “ةاد ۾ ټ‪ ٢‬ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽي‪٥‬م “‪٣ .ٟ٣‬ڪ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء دي ‪٣‬ڪ ‪ٝ‬ائي پعهٔيؽع ‪٥ٝ‬م کام پڌي‪٥‬ۿ‬
‫‛ؼ‪١‬ڎ ۾ ‪٥ٝ ُٙٚ‬ري پت رکي‪ ٥‬ٿال کام ؼ‪٥‬اِء ټي ڪا ‪٥ٝ‬ؼي٘ي ة‪٣“ ٢‬ي يا ڂي‪ ٥‬ٿ‪٥ٛ‬܁‚‬
‫پعهٔيؽع د‪ ٥‬ؼ‪٥‬اك ټڎي ‪٥ٝ‬م کي اچعج ‪ ٢٠‬ڂي‪٥ٝ - ٥‬م کي ڪاة‪ ٢‬زيعت ‪ ٢٠‬ڂي‪.‬‬
‫اؼام دي ‪ٛٝ‬ڪ ۾ گ‪٤‬ڻ‪ ٥‬ڪذ‪ ٢٤‬ڪاّظم تي ڂي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ڪاّظم کام ڳا‪ ٢٤ٚ‬هڅ‪٠‬طيۿ ت‪٢‬‬
‫ايئعڪ‪١‬ڍيـ‪ ٟ‬ڪ‪ٞ‬عم ۾ ‪ٝ‬يٽ‪١‬گ‪٥‬مۿ ‪ٝ‬يٽ‪١‬گ‪ ٟ‬کام پ‪ِ٥‬ء ‪١ٚ‬چ ۽ ڄ‪٠‬ع دا پعهگعال ڂي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬ڳا‪ ٢٤ٚ‬اڅا‬
‫ڪذ‪ ٢٤‬اڳڀعه ‪١ٛ٣‬طي “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬ت٘عيعهم ڂي‪١‬طي‪٥‬م “‪.ٟ٣‬‬
‫‪ٝ‬ام دڐ‪ ٟ٣‬ڈائ‪٥٣ ٥‬سۿ تڐ‪ ٟ٣‬پاڪؽتام الِء دطهد‪٤‬ط زهرم تي ‪٣‬ئي‪ .‬ا‪٠‬گعيغم تي هامر ڪي‪٥‬‬
‫هي‪٥٣ ٥‬ۿ ت‪١٣ ٢‬طؼتام دا ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ام پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬دطا ‪ٛٝ‬ڪ ٺا‪٣‬ي‪١‬طا ‪١٣ -‬طم ؼام ‪ ٢٠‬ٺ‪١٤‬طاۿ ‪ ٢٠‬ر‪١٣‬طا ‪٥٣ -‬‬
‫پ‪١٤١‬ذي “زاد ‪ٛٝ‬ڪ ۾ “زاديَء ؼام اؼال‪ٝ‬ي اق‪ ٟٚ٥‬پٽا‪٠‬طڈ ز‪٠‬طگي گظاري‪١‬طا‪ .‬ا‪٠‬گعيغ ٗائ‪ ٙ‬ڂيا‪.‬‬
‫پ‪ِ٥‬ء دڐ‪ٝ ٟ٣‬ام ڇ‪ ٟ٣‬يار‪ ٟ٣‬ؼا‪ ٟٚ‬د‪٥٣ ٥‬س تڐ‪ ٟ٣‬پاڪؽتام هد‪٥‬د ۾ “ي‪ .٥‬ام دُٔي اؼام کي‬
‫اؼڪ‪٥‬ك ۾ کٽ‪ٞ‬ٺڑا کارايا هيا ‪٣‬ئا‪ .‬کٽ‪ٞ‬ٺڑا اؼام دي هات ۾ ئي ‪٣‬ئاۿ د‪ ٥‬اؼام کي ټڎاي‪ ٥‬هي‪ ٥‬ت‪٢‬‬
‫پاڪؽتام ‪٠‬ازڋ دهر ‪ٝ‬ام گظري ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يۿ ۽ ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬۾ ټڎيَءۿ يُ‪١‬ي يڪذ‪٤‬تيَء دي معهرت “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪٥ٝ ٟٛٝ‬م تي ڪٕع دي ٔت‪٥‬ا قادر ڪعي ڋڐي “‪٣‬ي‪٥ٝ ٟ١٣ .‬م کي ا‪ٚ‬ساد د‪ ٥‬ؼعٽيٕڪيٽ ڇ‪٥٠‬‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعيۿ ‪ ٝ‬ام پ‪١٤١‬ذي ڳا‪ ٢٠ ٢٤ٚ‬ڪ‪١‬طس‪ٝ .‬ام ڪأع “‪٣‬يام‪ .‬ةاٗي ؼ‪٥ٞ‬ري پاڪؽتام ۾ صطا‬
‫دي ٔن‪ ٙ‬ؼام ‪ٝ‬اڻ‪َ ٥٤‬ي‪ ٟ‬اؼال‪ٝ‬ي اق‪ٝ ٟٚ٥‬ىاةٖ ز‪٠‬طگي گظاري ر‪٣‬يا “‪ - ٟ٣‬ةػۿ ڪا ڪ‪ٞ‬ي ر‪٣‬ذي‬
‫هيئي “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬اُ‪٣‬ا يڪذ‪٤‬تيَء دي ڪ‪ٞ‬ي “‪٣‬ي‪٣ .‬ي‪١‬ئعۿ ‪ٝ‬ام دڐ‪ ٟ٣‬چا‪ٚ‬ي‪ ٟ٤‬دي ‪ٚ‬ڳ ٿڳ ڂي‪٣“ ٥‬يامۿ هاُء‬
‫هيال ټڎي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يامۿ ت‪ ٢‬يڪذ‪٤‬تي ڪ‪٤٠٥‬يۿ يڪذ‪٤‬تي پيطا ڪتي ‪ٝ -‬اڻ‪ ٟ٤‬۾ ټڎيَء د‪ ٥‬دظة‪٥‬‬
‫داڳائت‪.٥‬‬
‫‪٣‬ڪ ‪ٝ‬ائي پعهٔيؽع ‪٥ٝ‬م کام پڌي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٢‬ڋا ؼ‪١‬ڎ ۾ ‪٥ٝ ُٙٚ‬ري پت رکي‪ ٥‬ٿال کا‪٠‬ؽ‪٥‬اِء ټي ڪا‬
‫‪٥ٝ‬ؼي٘ي “‪٣‬ي!‬
‫پاڪؽتام دي الز‪ٝ‬ي زك‪ٟ‬ۿ ؼ‪١‬ڎۿ پ‪١‬ذابۿ ؼعزطۿ ۽ ة‪٥ٛ‬چؽتام دا ‪ٝ‬اڻ‪٣ ٥٤‬ڪ ټئي کي ٗياس‬
‫“رائي‪ ٟ‬ذريُي ؼچاڻي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬ا‪ٗ ٟ٤٠‬ياس “رائي‪ٝ ٟ‬ىاةٖ ؼ‪١‬ڎ ۾ ٔ٘ه ‪٣‬ڪ ٔ‪١‬ڪارن “‪٣‬يۿ د‪ ٟ٤١‬د‪٥‬‬
‫‪٠‬ا‪ ٥ٚ‬رهةي‪٣“ ٢١‬يۿ ۽ ‪َ٥٣‬ء ‪٥ٝ ُٙٚ‬ري پت رکي‪ ٥‬ٿال ڳائي‪١‬طي “‪٣‬ي‪ .‬ؼعزط هټ ‪ ٢٤ٝ‬دتي‪٣“ ٟ‬يۿ ۽ ‪َ٥٣‬ء ‪٣‬ڪ‬
‫پـت‪٥ٚ ٥‬ڋ گيت ۾ پ‪١٤١‬ذي ‪ٝ‬ست‪٥‬ب ؼام پـاهر د‪ٝ ٥‬ؽاڋ “ڻڻ دي ٔع‪ٝ‬ائؾ ڪ‪١‬طي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ة‪٥ٛ‬چؽتام هټ ٔيل ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط ة‪٥ٛ‬ڂ “‪٣‬ي ۽ ‪ّٞ ٥٣‬گي‪ ٟ‬گيت ‪٠‬چي ‪٠‬چي ڳائي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬۽ پ‪١‬ذاب هټ ة‪٢‬‬
‫ٔ٘ه ‪٣‬ڪ ٔ‪١‬ڪار “‪٣‬يۿ ۽ ‪ ٟ٣‬د‪٠ ٥‬ا‪َ ٥ٚ‬ا‪٣٥ٚ ٜٚ‬ار “‪٣‬ي ۽ ‪ ٥٣‬پ‪١‬ذاب دي دگ‪١‬ي ڳائي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ا‪ٟ٤٠‬‬
‫ٗياس “رائي‪ ٟ‬کام ؼ‪٥‬اِء ڪذ‪ ٢٤‬ټي‪٥‬م ٗياس “راي‪٥‬م ة‪ٟ٣“ ٢‬ۿ ديڪي ‪ٝ‬غيطار “‪ .ٟ٣‬ا‪ ٟ٤٠‬د‪ ٥‬ذڪع ټئي‬
‫ڪ‪ ٟ٤١‬دُٔي ڪت‪.٥‬‬
‫د‪٠‬ياۿ ڇي‪٥٤١‬م ڇي‪١٠ ٟ٤١‬ڏي ڂي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪ .‬ام ۾ پ‪٤‬چ دي ذريُ‪ ٟ‬د‪ ٥‬دص‪٣“ ٙ‬ي‪ .‬تيغ رٔتار د‪٤‬ازمۿ‬
‫ريڍي‪٥‬ۿ ٽي‪ٛ‬ي‪٥‬يغمۿ ٽي‪ٛ‬يٕ‪٥‬مۿ ٽي‪ٛ‬يڪ‪ٞ‬ي‪٠٥‬يڪـ‪ٟ‬ۿ ‪ٝ‬ك‪َ٥١‬ي ؼيارم ٔ‪ٟٞٛ‬ۿ ڪتاة‪ٟ‬ۿ اصتارم ۽ رؼا‪ٟٚ‬‬
‫ؼتب د‪٠‬يا ‪١٠‬ڏي ڂي هيئي “‪٣‬ي‪ .‬اځ ديڪي ةيعهت ۾ ڂي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يۿ يا ديڪا ق‪٥‬رتساك ا‪٠‬گ‪٥‬ال ۾‬
‫“‪٣‬يۿ اؼي‪ ٟ‬ام کام ‪٣‬ڪطل هاٗٓ ڂي‪٥‬م ڂا‪ .‬اؼام دا ريڍي‪ ٥‬۽ ٽي‪ٛ‬ي‪٥‬يغم هارا ‪٣‬ڪطل اؼام کي ةي‪ٟ‬‬
‫االٗ‪٥‬ا‪ٝ‬ي زا‪ٚ‬ت‪ ٟ‬کام هاٗٓ ڪ‪ ٟ‬ڂا‪ ٥٣ .‬اؼام کي (صاص وعح ؼام ٽي‪ٛ‬ي‪٥‬يغم هارا) “‪ٝ‬عيڪي ٔ‪٥ٞٛ‬م‬
‫ڇيکاري “‪ٝ‬عيڪي ت‪٤‬ظيب ؼام رهؿ‪١‬اس ڪعائي چڪا “‪ .ٟ٣‬اؼي‪ ٟ‬ٽي‪ٛ‬ي‪٥‬يغم ۽ ريڍي‪ ٥‬دي ٗ‪٥‬ت کام‬
‫هاٗٓ “‪٣‬ي‪٥‬م‪.‬‬
‫پع ت‪٠٥٣ ٟ٤١‬طي ة‪ ٢‬پاڪؽتام ۾ اؼي‪٣ ٟ‬ڪ ق‪٥‬ةي دا ‪ٝ‬اڻ‪٥٤‬ۿ ټئي ق‪٥‬ةي دي ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬الِء اد‪١‬تي‬
‫“‪٣‬ي‪٥‬م!‬
‫‪ 6‬اپعي‪0976 ٙ‬ع‬
‫ظصداري ٌظام جّ راتيّ‬
‫ؼعداري ‪ٌ٠‬ال دي صات‪ٞ‬ي تي ؼ‪٥ٞ‬ري ‪ٛٝ‬ڪ دي اصتارم ايڍيٽ‪٥‬ري‪ٚ ٙ‬کياۿ ‪ٝ‬ن‪٥ٞ‬م ڇ‪٠‬ا ۽ ڪا‪ٜٚ‬‬
‫ڪارا ڪياۿ پع ‪٥ٝ‬م ڪذ‪ٚ ٢٠ ٢٤‬کي‪ .٥‬ا‪٣‬ا صتع دڐ‪ ٟ٣‬پعاڻي ڂي هئي “‪٣‬ي تڐ‪ٝ ٟ٣‬ام ؼعداري ‪ٌ٠‬ال دي‬
‫صات‪ٞ‬ي ةاةت ڪا‪ٚ ٜٚ‬کي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪.‬‬
‫‪٥ٝ‬م پ‪١٤١‬ذي زياتي ص‪٥‬اة‪ ٟ‬دي ؼ‪٤‬اري گظاري “‪٣‬ي‪ .‬ةاٗي ةچي‪١٤١ٝ ٙ‬ذي ز‪٠‬طگي پڻ ص‪٥‬اة‪ ٟ‬دي‬
‫ؼ‪٤‬اري گظري هي‪١‬طي‪ٝ .‬ام ڪ‪ ٟ٤١‬ا‪٣‬ڑي ‪ُٝ‬اؿعي ‪ٝ‬تُ‪ ٖٛ‬ص‪٥‬اب ڇؼ‪١‬طه ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يامۿ د‪ ٟ٤١‬۾ زؽعت‪٥‬مۿ‬
‫ا‪ٝ‬يطهمۿ ت‪١ٞ‬ائ‪٥‬م ۽ چا‪٣‬ت‪٥‬م ؿ‪٥‬ڪيؽ‪ ٟ‬۾ ة‪١‬ط ‪٠٥٣ ٢٠‬طي‪٥‬مۿ ۽ اؼي‪ٔ ٟ‬ٽ پاپ تي ةي‪٤‬ي ه‪٠‬ڍه ؿاپ‪١‬گ‬
‫ڪ‪١‬طڈ ‪ٝ‬ذت‪٥‬ر ۽ ةي‪٥‬س ا‪٠‬ؽام ‪٠٥٣ ٢٠‬طاؼي‪ !ٟ‬ا‪٣‬ڑي ‪ُٝ‬اؿعي ‪ٝ‬تُ‪ٝ ٖٛ‬ام ؼپ‪١‬ا ڇؼ‪١‬طه ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام د‪ٟ٤١‬‬
‫۾ ٽ‪١‬گ‪٠٥٣ ٟ‬طي ‪ٝ‬اڻ‪١ٝ ٥٤‬ڍا ‪٠٥٣ ٢٠‬طاۿ ټا‪٠٥٣ ٟ٤٠‬طي ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬ره‪٠‬ڍا ‪٠٥٣ ٢٠‬طاۿ زةام ‪٠٥٣‬طي ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬گ‪٠٥‬گا ‪٢٠‬‬
‫‪٠٥٣‬طاۿ ڪ‪٠٥٣ ٟ١‬طي ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬ټ‪٥‬ڈا ‪٠٥٣ ٢٠‬طا ۽ اکي‪٠٥٣ ٟ‬طي ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬ا‪٠‬ڎا ‪٠٥٣ ٢٠‬طا! ‪ٝ‬ام ڪ‪ ٟ٤١‬ا‪٣‬ڑي ‪ُٝ‬اؿعي‬
‫د‪١ٝ ٥‬تٌع ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يامۿ د‪ ٟ٤١‬۾ َ‪ ٜٛ‬ده‪ٚ‬ت ‪٣‬ڃام ‪ٝ‬ات ‪ ٢٠‬کائي‪١‬طهۿ ۽ َا‪ ٜٚ‬دا ټار ڪـت‪ ٥‬کڻي رؼت‪ ٟ‬تي‬
‫‪ ٢٠‬پ‪١١‬طا!‬
‫ؼعداري ‪ٌ٠‬ال دي صات‪ٞ‬ي د‪ ٥‬اَالم ټڎلۿ پڪ ‪ ٢٠‬پئي “ي‪ .ٜ‬ٿا‪٠‬ي‪ ٜ‬ص‪٥‬اب ۾ “‪٣‬يام ‪ -‬ص‪٥‬اب ۾ ئي‬
‫قطي‪ ٟ‬دي ً‪ ٜٛ‬د‪ ٥‬صات‪ ٥ٞ‬ڇؼي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪ .‬ڪؽاة‪ ٟ‬کام ةيٺ‪٤ٗ ٙ‬عم دا ڪ‪٥‬ټ ڪيعائڻ ڪا‬
‫چعچي دي ڳا‪٠ ٢٤ٚ‬ا‪٣‬ي‪ .‬ڪ‪٤‬عم دي ڪ‪٥‬ټۿ ۽ ڇاچم دي ڇاچائيَء دي صات‪ٞ‬ي دي ڳا‪ ٢٤ٚ‬ټڎي ڋعڋ‬
‫‪٠‬ڪعي هي‪ .٥‬اځ تائي‪ ٟ‬ي٘ي‪ ٢٠ ٟ‬پي‪ ٥‬اچي‪ ٜ‬ت‪ ٢‬ص‪٥‬اب ۾ “‪٣‬يامۿ يا داڳي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام!‬
‫ؼعداري ‪ٌ٠‬ال دي صات‪ٞ‬ي د‪ ٥‬اَالم ڂي چڪ‪٣“ ٥‬ي‪ .‬تاة‪٥‬ت تيار ڂي چڪ‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ؼعداري ‪ٌ٠‬ال‬
‫دي ةطة‪٥‬دار الش کي دٔ‪١‬ائڻ د‪ ٥‬ة‪١‬طهةؽت ڂي چڪ‪٣“ ٥‬ي‪٣ .‬ي‪١‬ئع ةاٗي ر‪٣‬ي‪ ٙ‬رؼ‪٥َ ٜ‬ال تي ڋڐي‪ٙ‬‬
‫“‪٣‬ي‪.‬‬
‫ڇؼڻ‪ ٥‬ا‪٣“ ٥٣‬يۿ ت‪٥َ ٢‬ال ؼعداري ‪ٌ٠‬ال دي ةطة‪٥‬دار الش کي دٔ‪ ٟ‬ڪعي ‪ٝ‬ڃػ ‪ٚ‬ت رکي ڂ‪٥‬ۿ يا پڑ‬
‫چاڈ‪٣‬يۿ پيع ڪعي ڂ‪ ٥‬پ‪٥‬ڈيػ!‬
‫اؼي‪ ًٜٛ ٟ‬ؼ‪١٤‬طي ؼ‪١٤‬طي ًا‪ ٜٚ‬ؼام هٔادار ڂي هي‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬ڇؼڻ‪ ٥‬ا‪٣“ ٥٣‬يۿ ت‪ ٢‬اُ‪٥َ ٥٣‬ال ديڪ‪٥‬‬
‫ؼعدارم ‪٣‬ڃام َغت ‪ٕ٠‬ػ کام ‪ٝ‬سعهل ڂي‪١‬طه ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يۿ ؼ‪٥َ ٥‬ال ؼعداري ‪ٌ٠‬ال دي صات‪ٞ‬ي کا‪٠‬پ‪ِ٥‬ء‬
‫“زادي ۽ َغت ‪ٕ٠‬ػ کي ٗت‪٥‬ك ة‪ ٢‬ڪعي ڂ‪٥‬ۿ يا ‪!٢٠‬‬
‫ؼعداري ‪ٌ٠‬ال دي صات‪ٞ‬ي د‪ ٥‬اَالم رهؿ‪١‬يَء دي را‪٣“ ٢٣‬ي‪ .‬اؼام کي ڇؼڻ‪ ٥‬ا‪٣“ ٥٣‬ي ت‪ ٢‬رهؿ‪١‬يَء‬
‫دي را‪ ٢٣‬تي ‪١ٛ٣‬طي َ‪٥‬ال ‪ٕ٠‬عت هچام ‪ٝ‬ئ‪ ٙ‬ؼعداري ‪ٌ٠‬ال کي ٺڪعائي ة‪ ٢‬ڂ‪٥‬ۿ يا ؼعدارم دي ڪ‪ٟ٤١‬‬
‫چاك د‪ ٥‬ؿڪار ڂيۿ اه‪٠‬ط‪ ٢٣‬دي را‪ ٢٣‬هٺي ڂ‪ .٥‬ؼعداري ‪ٌ٠‬ال دي صات‪ٞ‬ي د‪ ٥‬اَالم اؼام الِء اڳڪڃي‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬صت‪ ٜ‬ڪي‪ ٙ‬ؼعداري ‪ٌ٠‬ال د‪٠ ٥‬ا‪٠ ٥ٚ‬ـام ڄا‪٣‬ڻ ۽ ‪ٝ‬يؽارڻ َ‪٥‬ال دي ‪٣‬ځ ۾ “‪٣‬ي‪ .‬اؼي‪ ٟ‬دي‬
‫ڪڐ‪ ٟ٣‬ؼعدار کي ةار ةار ؼعدار ؼڐي‪١‬طا ر‪١٣‬طاؼي‪ٟ‬ۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬اَالم قسير ‪١ُٝ‬يٰ ۾ ؼعداري ‪ٌ٠‬ال‬
‫کي صت‪ ٜ‬ڪعي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طه‪ .‬ڇؼڻ‪ِ ٥‬ا‪٣“ ٥٣‬ي ت‪٥َ ٢‬ال ‪ٕٚ‬ي ؼعدار کي ‪ٞ٣‬يـ‪ ٢‬الِء پ‪١٤١‬ذي ذ‪ٝ ٟ٣‬ام صارج‬
‫ة‪ ٢‬ڪعي ڂ‪ ٥‬يا ‪!٢٠‬‬
‫چ‪٠٥‬ڍهم اي‪١‬طي‪٥‬م‪ِ .‬ا‪٣‬ي ؼاڳيا ؼاةٖ ؼعدار ټئي ڪ‪٠ ٟ٤١‬ا‪ٚ‬ي ۾ چ‪٠٥‬ڍهم ‪ٚ‬ڑ‪٠‬طا‪ .‬راڈ‪ ٟ‬کام ههټ هٺڻ‬
‫الِء ‪٥ٌٛٝ‬ل ڂي َ‪٥‬ال “ڇه اي‪١‬طا‪ .‬اُٿ ديڐا هاَطا ڪ‪١‬طا‪ .‬صطا رؼ‪٥‬ك دا هاؼىا ڇيئي ههټ الِء َعض‬
‫ڪ‪١‬طا‪ .‬ڇؼڻ‪ ٥‬ا‪٣“ ٥٣‬يۿ ت‪٥َ ٢‬ال ا‪٣‬ڑم ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬کي ههټ ڇيئي واٗت ۾ “ڻي‪١‬طهۿ يا ‪ٝ‬ڪ‪ ٙٞ‬ا‪٠‬ڪار ڪعي‬
‫ؼ‪١‬طم ا‪ٞ٣‬يت کي ‪ٞ٣‬يـ‪ ٢‬الِء صت‪ ٜ‬ڪعي ڋڐي‪١‬طه! َ‪٥‬ال دي ؼ‪٥‬ٿ ِام ۾ “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬ا‪٣‬ڑا ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬ي‪ٟ‬‬
‫تائي‪ ٢٠ ٟ‬پ‪٤‬چ‪! ٟ‬‬
‫‪ 03‬اپعي‪0976 ٙ‬ع‬
‫________‬
‫َ‪٥‬الۿ صاص ڪعي ؼ‪١‬ڎ د‪٥َ ٥‬ال چ‪٥‬ٽي‪ ٢٤‬ؼا‪ ٟٚ‬۾ اُتي د‪ ٥‬اتي ةيٺ‪٣“ ٙ‬ي‪ٝ .‬اڻ‪ ٥٤‬ؼعدارمۿ پيعمۿ ‪ٝ‬يعم ۽ هڇيعم دي در “ڇه ټڎا ټا‪٤٠‬ا ڂي ةيٺا‬
‫“‪.ٟ٣‬‬
‫ظپالئي الئيً‬
‫اؼي‪ ٟ‬ا‪٠‬ؽام ة‪١‬يادي وعحۿ پ‪١٤١‬ذيَء پ‪١٤١‬ذيَء داِء تي هڇا پ‪ٛ‬ؽتع ‪٠٥٣‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ٞ٣ .‬يـ‪ ٢‬ٿڐا ڪ‪ٜ‬‬
‫ڪ‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬مۿ پع پاڻ کي ٔعؿت‪ ٥‬جاةت ڪعڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ ڪ‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬اؼي‪٣ ٟ‬ڪٽئي کي َظاب‬
‫ڇي‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م ‪٣ -‬ڪٽئي کي ؼتائي‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م ‪ -‬ص‪٥‬م ڪعائي‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م ‪ -‬څاڈا ‪٣‬ڻائي‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م ‪-‬‬
‫‪ٕ٠‬عت‪ ٟ‬د‪ ٥‬هاپار ڪ‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م ‪٣ -‬ڪ ټئي د‪٥‬م ‪ٛٝ‬ڪيت‪٥‬م ۽ ‪ٛٝ‬ڪ ڦٽائي‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬مۿ پع ت‪٠٥٣ ٟ٤١‬طي ة‪٢‬‬
‫پاڻ کي اؿعف ا‪ٞٚ‬ض‪ٗ٥ٛ‬ات ؼڐائي‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م‪.‬‬
‫ا‪٠‬ؽام دي ا‪ٕ٠‬عدي َ‪ٝ ٙٞ‬ام ٗ‪ ٟٝ٥‬دي ادت‪ٞ‬ائي َ‪ ٙٞ‬دي پعهڈ پ‪٠٥‬طي “‪٣‬ي‪ .‬د‪٥ٗ ٟ٤١‬ل ۾ ڦڐيتازم‬
‫۽ ٽپتائي‪ ٟ‬دي اڪحعيت ‪٠٥٣‬طي “‪٣‬يۿ ؼا ٗ‪٥‬ل ادت‪ٞ‬اَي و‪٥‬ر تي ڦڐيتازم دي ٗ‪٥‬ل ‪٠٥٣‬طي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ةيعهت ةا‪ ٢٣‬۽ ةارهد ۾ ؼڑي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪٠ .‬ا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬۾ ا‪٠‬ؽام د‪ ٥‬رت ه‪٣‬ي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬يتي‪ ٜ‬ټار ؼڑڪ‪ٟ‬‬
‫تيۿ ٽي‪١‬ڪ‪ٟ‬ۿ ديپ‪ ٟ‬۽ الري‪ ٟ‬دي در‪ٝ‬يام ‪٥ٝ‬ت د‪١ٝ ٥‬تٌع “‪٣‬ي‪ .‬ر‪٠‬گي‪ ٟ‬راتي‪ٟ‬ۿ َياؿي‪ٟ‬ۿ ۽ ةط‪ُٝ‬اؿي‪ٟ‬‬
‫د‪ ٥‬ؿ‪٤‬ع ةيعهت ؼڑي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ؼع‪ٝ‬ائيطارم دي د‪١‬ت‪ ٟ‬د‪ ٥‬ؿ‪٤‬ع صاڋ ڂي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬اصتارمۿ ريڍي‪٥‬‬
‫۽ ٽي‪٥ٛ‬ي‪٥‬يغم تام صتعهم اچي ر‪٣‬ي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ا‪ ٟٝ‬۽ ق‪ٛ‬ر د‪٥‬م ڳا‪٤ٚ‬ي‪٥‬م ‪٠‬اڪال ڂي ر‪٣‬ي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬هڇي‪ٟ‬‬
‫هڇي‪ ٟ‬واٗت‪ ٟ‬کي ةيعهت دي زـع د‪ ٥‬أؽ‪٥‬س “‪٣‬ي‪ .‬هڇي‪ ٟ‬واٗت‪ ٟ‬کي هيٽ‪١‬ال د‪ ٥‬ة‪ ٢‬أؽ‪٥‬س ‪٣‬ي‪ .٥‬هڇي‪ٟ‬‬
‫واٗت‪ ٟ‬کي ڪ‪ٞ‬ت‪٥‬ڄيا د‪ ٥‬ة‪ ٢‬ڇڊ ‪٣‬ي‪ .٥‬د‪٠‬يا ۾ دتي ة‪ ٢‬۽ دڐ‪ ٟ٣‬ة‪٣ ٢‬ڃيار ة‪١‬ط دطهد‪٤‬ط ؿعهع ڂي‪١‬طي “‪٣‬يۿ‬
‫تڐ‪ ٟ٣‬هڇي‪ ٟ‬واٗت الِء ڇڊ ۽ تـ‪٥‬يؾ د‪ ٥‬ؼتب ڂي پ‪٠٥‬طي “‪٣‬ي‪ .‬رهزا‪ ٥٠‬ةيام ټڎةا “‪ٟ٣‬ۿ ت‪ٔ ٢‬الڻي هڇي‬
‫‪ٛٝ‬ڪ دي ٔالڻي قازب کي ةيعهت د‪ ٥‬ڇڊ “‪٣‬يۿ هيٽ‪١‬ال د‪ ٥‬ڇڊ “‪٣‬يۿ ڪ‪ٞ‬ت‪٥‬ڄيا د‪ ٥‬ڇڊ “‪٣‬يۿ ا‪٠‬گ‪٥‬ال‬
‫د‪ ٥‬ڇڊ “‪٣‬يۿ ؼ‪٥ٞ‬ري د‪٠‬يا دي ٗ‪ ٟٝ٥‬د‪ ٥‬کي‪ ٟ‬ڇڊ “‪٣‬ي!‬
‫ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ٛٝ ٢‬ڪ ۾ هڈ‪١٣‬طڈ ٔ‪٥‬د‪٥‬م تڐ‪٠ ٟ٣‬اڪال ڂي‪١‬طي‪٥‬م “‪ٟ٣‬ۿ دڐ‪ ٟ٣‬ؼ‪١‬طم رؼط الئي‪ٟ‬ۿ د‪ٟ٤١‬‬
‫کي ‛ؼپالئي الئي‪ ‚ٟ‬چئت‪٣“ ٥‬يۿ ڪٽذي هي‪١‬طي “‪٣‬ي‪ .‬ؼپالئي الئي‪ ٟ‬ذريُي هڈ‪١٣‬طڈ ٔ‪٥‬د‪ ٟ‬کي ‪٣‬ڃيارۿ‬
‫ةارهدۿ ۽ ص‪٥‬راڋ پ‪٤‬چائي هي‪١‬طي “‪٣‬ي‪ .‬ؼپالئي الئي‪ ٟ‬دڐ‪ ٟ٣‬ڪٽذي هي‪١‬طي “‪٣‬يۿ تڐ‪ ٟ٣‬هيڑ‪ ٢٣‬دي‬
‫ؿطت صت‪ ٜ‬ڂي هي‪١‬طي “‪٣‬ي‪٥ٔ .‬د‪٥‬م ‪٣‬ڃيار ڦٽا ڪعي پيؾ پ‪٠٥‬طي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ا‪٣‬ا د‪١‬گ دي اؼٽعيٽذي‬
‫“‪٣‬ي‪.‬‬
‫ةيعهت ۾ ‪١ٛ٣‬طڈ د‪١‬گ ۾ۿ ټ‪٤١‬ي پاؼي ؼپالئي الئي‪ ٟ‬کي ڪيع ‪٣‬الئي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي! ةيعهت ۾‬
‫ةاٗاَطي ٔ‪٥‬د‪ ٟ‬دي در‪ٝ‬يام د‪١‬گ ڪ‪٤٠٥‬ي‪ .‬ؼاڈي ۽ کاټي څر دا ‪٣‬ڃيار ة‪١‬ط ‪ ٌٜ١ٝ‬گعه‪ ٢٣‬گ‪٤‬ٽي‪ٟ‬ۿ‬
‫ؼڑڪ‪ ٟ‬۽ چ‪٥‬هاٽ‪ ٟ‬تي هڈ‪٣‬ي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬ؼ‪٥‬اك ڂ‪ ٥‬اڂي ت‪ ٢‬کي‪ ٟ‬ةارهدۿ ‪٣‬ڃيارم ۽ کاڅي دي ؼپالئي ڪيع‬
‫پ‪٤‬چائي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪٣ .‬ڪڑي ا‪٠‬طازي ‪٥ٝ‬دب ةيعهت ۾ رهزا‪ ٥٠‬پ‪١‬خ ڪعهڈ رپي‪ ٟ‬د‪ ٥‬ةارهد ۽ ‪٣‬ڃيار ڪ‪ٜ‬‬
‫اچي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬ا‪٣‬ي ڪ‪٤‬ڑي‪٥‬م واٗت‪٥‬م “‪ٟ٣‬ۿ ديڪي پ‪١‬خ ڪعهڈ رپيا رهزا‪ ٥٠‬صعڂ ڪعي ر‪٣‬ي‪٥‬م‬
‫“‪ٟ٣‬܁‬
‫‪ٝ‬ام دڐ‪ ٟ٣‬ةيعهت ةاةت صتعهم پڑ‪١٣‬طه يا ټڎ‪٠‬طه “‪٣‬يامۿ تڐ‪ ٟ٣‬هڇي‪ ٟ‬واٗت‪ ٟ‬دي ‪٠‬يت تي ؿڪ‬
‫ڪ‪١‬طه “‪٣‬يام‪١٤١ٝ .‬ذ‪ ٥‬ؿڪ پڪ ۾ ةط‪ٚ‬ذي هي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ٝ .‬ام ؼ‪٥‬چي‪١‬طه “‪٣‬يامۿ ت‪ ٌٜ١ٝ ٢‬گعه‪ٟ٣‬‬
‫در‪ٝ‬يام ‪١ٛ٣‬طڈ هيڑ‪ ٢٣‬کي رهڪائڻ الِء ټ‪٤١‬ي گعه‪ ٟ٣‬دي ؼپالئي الئي‪ٞ٣ ٟ‬يـ‪ ٢‬الِء ڪاٽي ڋ‪ ٢٠٥‬ڂي‬
‫ڋڐدي܁ ؼپالئي الئي‪ ٟ‬چا‪ ٥ٚ‬ر‪٣‬يۿ ٔعي٘ي‪ ٟ‬کي ‪٣‬ڃيار ۽ ةارهد پ‪٤‬چ‪١‬طه ر‪٣‬يۿ ۽ پ‪ِ٥‬ء ا‪ ٟٝ‬دي ا‪ٝ‬يط ڪذيۿ‬
‫اداي‪ ٥‬ه‪٣“ ٜ٣‬ي! ‪‬‬
‫‪ 21‬اپعي‪0976 ٙ‬ع‬
‫ىتِو ڳانِيّن‬
‫اځ ڪذ‪ٝ ٢٤‬ت‪ٜ٤‬ۿ ڪذ‪ ٢٤‬ةي ‪١ُٝ‬يٰ ڳا‪٤ٚ‬ي‪٥‬م ڪتي‪٥‬م‪.‬‬

‫‛دڐ‪ ٟ٣‬الڳيت‪ ٥‬ڪ‪٥‬ڈ ڳا‪٤ٚ‬ائت‪٣“ ٥‬يۿ تڐ‪ ٟ٣‬ڋا ڂي‪١‬طه “‪٣‬ي܁‚‬
‫‛ڪ‪٥‬ڈ تڐ‪ ٟ٣‬ؼچ ‪ٝ‬سؽ‪٥‬س ڂيڻ ‪ٚ‬ڳ‪١‬طه “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛‪ٝ‬يڪاه‪ٚ‬يَء دي ‪ٌ٠‬عيي ‪ٝ‬ىاةٖ ا‪٣‬ا ڳا‪ ٢٤ٚ‬ڪئي اڂئي ڋا܁‚‬
‫‛‪ .٢٠‬تاريش دي ز‪٥‬ا‪ٚ‬ي ؼام ِا‪٣‬ا ڳا‪ ٢٤ٚ‬ڪئي اڂ‪‚.ٜ‬‬
‫‛‪٥ٝ‬م کي تاريش پؽ‪١‬ط ‪٠‬ا‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ڋ‪٥‬܁‚‬
‫‛‪٥ٝ‬م کام ؼ‪ ٟ‬ياد ‪ ٢٠‬ڂي‪١‬طا “‪‚.ٟ٣‬‬
‫‛تاريش دا دؿ‪ ٟٞ‬اؼام دا اؼتاد ‪٣‬ئاۿ ديڪي ؼ‪٥ٞ‬ره زهر ؼ‪ ٟ١‬تي ڇي‪١‬طا ‪٣‬ئاۿ ۽ تاريش کي‬
‫‪ُٝ‬اؿعي کام ڪٽيۿ څار ڪعي ٔ٘ه ةادؿا‪ ٟ٣‬دي َعهج ۽ زهاك د‪ٗ ٥‬ك‪ ٥‬ڪعي پڑ‪٣‬ائي‪١‬طا ‪٣‬ئا‪‚.‬‬
‫‛تاريش دي ام کام ؼ‪٥‬اِء ټي ڪ‪٤‬ڑي ا‪ٞ٣‬يت “‪٣‬ي܁‚‬
‫‛ ا‪٠‬ؽام ذات دي ‪ُٝ‬اؿعتيۿ ‪ٌ٠‬عياتيۿ ؼ‪ٞ‬ادي ۽ ؼياؼي ارت٘ا دي تؽ‪ٛ‬ؽ‪ ٙ‬کي دڐ‪ٞٛٗ ٟ٣‬ت‪١‬ط‬
‫ڪت‪٣“ ٥‬يۿ تڐ‪ ٟ٣‬تاريش ٺ‪٤‬ي پ‪٠٥‬طي “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛۽ ادب܁‚‬
‫‛ادب تاريش دي ز‪٥‬ا‪ٚ‬ي کام ؼ‪٥‬اِء ٔ٘ه تٕعير د‪ ٥‬ؼا‪ٝ‬ام جاةت ڂي‪١‬طه “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ڪيئ‪ٟ‬܁‚‬
‫‛ هم ي‪٠٥‬ٽ ٽ‪٥‬ڈائڻ هاري تسعيڪ دهرام ديڪ‪ ٥‬ادب ‪ٚ‬کي‪ ٥‬هي‪٥٣ ٥‬ۿ ؼ‪ ٥‬ذ‪ٝ‬يطاريَء ؼام ‪ٚ‬کي‪ ٥‬هي‪.٥٣ ٥‬‬
‫ؼ‪٥ٞ‬ره ادب تاريش دي ز‪٥‬ا‪ٚ‬ي ؼام ‪ٚ‬کي‪ ٥‬هي‪‚.٥٣ ٥‬‬
‫‛ادب کي تاريش د‪ ٥‬زك‪٥‬ۿ يا تاريش کي ادب د‪ ٥‬زك‪ ٥‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ڻ گ‪٤‬عدي܁‚‬
‫‛ټ‪٤١‬ي دي دطا دطا زيحيت “‪٣‬ي‪٥ٝ .‬م ادب دي ڳا‪ ٢٤ٚ‬ڪئي “‪٣‬ي‪ .‬اُ‪ ٥٣‬ادب ديڪ‪ ٥‬پ‪١٤١‬ذي دهر‬
‫دي ؼياؼيۿ ؼ‪ٞ‬اديۿ ۽ ‪ُٝ‬اؿعتي الڈم ۽ ردسا‪ ٟ٠‬دي تعد‪ٞ‬ا‪٠‬ي ‪٠‬ڃ‪ ٥‬ڪعيۿ يُ‪١‬ي تاريضي ڦيع گ‪٤‬يع‬
‫کي ٗ‪ٞٛ‬ت‪١‬ط ‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬ڪعيۿ ؼ‪ ٥‬ادب تٕعيسي ادب “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ٿال ڪذ‪ٝ ٢٤‬اڻ‪ ٥٤‬ڪ‪٥‬ڈ تي جاةت ٗطل ڋ‪ ٥‬ر‪١٣‬طا “‪ٟ٣‬܁‚‬
‫‛ڋ‪ ٥‬د‪ ٥٣ ٥‬ؼچ تي ‪ٛ٣‬ي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طا “‪‚.ٟ٣‬‬
‫‛ؼچ ڋا‪٣‬ي܁‚‬
‫‛ؼچ اُ‪٣“ ٥٣‬يۿ ديڪ‪ ٥‬ڪ‪٥‬ڈ ‪٣“ ٢٠‬ي‪‚.‬‬
‫‛۽ ڪ‪٥‬ڈ اُ‪٣“ ٥٣‬يۿ ديڪي ؼچ ‪٣“ ٢٠‬ي‪‚.‬‬
‫‛۽ ِا‪٣‬ي ټئي ڋا “‪ٟ٣‬܁‚‬
‫‛ ديڪا ؿيِء ؼچ کام ‪ٝ‬ضت‪٣“ ٓٛ‬يۿ ؼا ڪ‪٥‬ڈ “‪٣‬ي‪ .‬۽ ديڪا ؿيِء ڪ‪٥‬ڈ کام ‪ٝ‬ضت‪٣“ ٓٛ‬يۿ ؼا‬
‫ؼچ “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛‪ٝ‬ضت‪٣ ٓٛ‬ئڻ دي ڪ‪٤‬ڑي ؼچاڻپ “‪٣‬ي܁‚‬
‫‛ديئ‪ ٟ‬رهؿ‪١‬ي اه‪٠‬ط‪ ٢٣‬کام ‪ٝ‬ضت‪٣“ ٓٛ‬ي‪ .‬دتام اه‪٣‬ام کي ةكيعت ‪ٛٝ‬يۿ اُ‪٣‬ا رهؿ‪١‬ي “‪٣‬يۿ ؼچ‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬ام دي اةتڑ اه‪٠‬ط‪٣“ ٢٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛دهک‪ ٥‬ڋا “‪٣‬ي܁‚‬
‫‛د‪ ٟ٤١‬تي اهك ‪٣‬ئڻ د‪ ٥‬گ‪ٞ‬ام ‪٣‬ذي‪ .‬پع تكطيٖ ڪعڻ کام پ‪ِ٥‬ء ‪٣ ٢٠‬ذي‪‚.‬‬
‫‛۽ ٔعيب܁‚‬
‫‛ؼالل ڦيعڻ کام پ‪ِ٥‬ء دڐ‪ ٟ٣‬دتيَء تي ‪٠‬گا‪ ٢٣‬هد‪٤‬ذيۿ ام کي ّائب ڇؼذي‪‚.‬‬
‫‛ؼچ ‪١٤١ٝ‬ذيَء دك ۾ “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛دك ‪ٞ٣‬يـ‪ ٢‬دهک‪ ٥‬ڇي‪١‬طي “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‪ٝ 23‬ارڂ ‪0976‬ع‬
‫ىٍٍِجا ىثاني ػاگصد‬
‫‪٥ٝ‬م پاڻ کي ؿاگعدم دي ؼياؼت کام ‪ٞ٣‬يـ‪ ٢‬څار رکي‪٣“ ٥‬ي‪ٝ .‬ام ‪ٚ‬يکڪ “‪٣‬يامۿ ۽ ‪٣‬ڪ ‪ٚ‬يکڪ‬
‫دي زيحيت ۾ ؿاگعدم دي ؼياؼت ؼام ‪ ٟ٤١ٝ‬د‪ ٥‬ؼڎه ؼ‪١‬ئ‪٥‬م ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬تُ‪ ٖٛ‬ڪ‪٤٠٥‬ي‪٣ .‬اۿ ‪٥ٝ‬م‬
‫ؿاگعدم دي ةاري ۾ ديڪي ‪ٝ‬سؽ‪٥‬س ڪي‪٣“ ٥‬يۿ ؼ‪ٚ ٥‬کي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ؿاگعد ٗ‪ ٟٝ٥‬دي “ئي‪١‬طي دي‬
‫َال‪ٝ‬ت ‪٠٥٣‬طا “‪ .ٟ٣‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪١٤١ٝ‬ذي ذ‪ ٟ٣‬۾ ‪ٝ‬حا‪ٚ‬ي ؿاگعدم د‪ ٥‬تك‪٥‬ر ‪ٝ‬ؽت٘‪ ٙ‬ق‪٥‬رت اصتيار‬
‫ڪعي هي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪ٝ‬ام دڐ‪ ٟ٣‬ة‪ ٢‬ؿاگعدم دي ‪ٝ‬ؽئ‪ ٟٛ‬ةاةت ‪ٚ‬ک‪١‬طه “‪٣‬يامۿ ا‪٣‬ي ‪ٝ‬حا‪ٚ‬ي ؿاگعد‬
‫‪١٤١ٝ‬ذي ذ‪ ٟ٣‬۾ ‪٥ٝ‬د‪٥‬د ‪٠٥٣‬طا “‪.ٟ٣‬‬
‫ؼ‪١‬ڎ الِء ؼا‪ٗ ٢٣‬عةام ڪ‪١‬طڈ اُ‪٣‬ي ؿاگعد ‪ٝ‬س‪١‬ت‪ ٟ‬دا ‪ٝ‬ؽيسا “‪٥ٝ .ٟ٣‬م کي الئتعيعي‪ ٟ‬۾ ‪ٌ٠‬ع اي‪١‬طا‬
‫“‪– ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎ دي تاريش دا هرق هرائي‪١‬طا “‪– ٟ٣‬ؼ‪٥‬چي‪١‬طا “‪ ٟ١٣ .ٟ٣‬کي ؼ‪١‬ڎ دي معهرت‪ ٟ‬دي صتع‬
‫“‪٣‬ي‪ ٥٣ .‬ؼ‪١‬ڎ الِء ٗ‪٥‬ت ۽ واٗت دي صغا‪ ٟ٠‬کام هاٗٓ “‪ ٥٣ .ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎ کي واٗت‪٥‬ر ة‪١‬ائڻ الِء ڇي‪ ٟ٤١‬رات‬
‫ڪ‪ ٜ‬ڪعي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎ کي ‪٣‬ع ؼاك ٽي ؼ‪ ٥‬ڄاڪٽعۿ ٽي ؼ‪ ٥‬ا‪٠‬ذ‪١‬يئعۿ ۽ ٽي ؼ‪ ٥‬ؼائ‪١‬ؽطامۿ ۽‬
‫التُطاد ‪١٣‬ع‪١ٝ‬طۿ ڪاريگعۿ “پعيٽعۿ ٽيڪ‪١‬يـ‪ٟ‬ۿ ‪٠‬عؼ‪٥‬مۿ ڪ‪ٞ‬پائ‪٠٥‬ڍرۿ ٽائپؽٽۿ اؼٽي‪ ٥١‬گعأعۿ ري‪ٙ‬‬
‫گاڇي‪٥‬مۿ ‪٥٣‬ائي د‪٤‬از ۽ پاڻيَء دا د‪٤‬از ‪٣‬الئي‪١‬طڈ گ‪٤‬عد‪ .ٟ‬ؼ‪١‬ڎ کي ا‪٣‬ڑم ڈاڻ‪ ٟ‬دي معهرت “‪٣‬يۿ‬
‫ديڪي ‪ٛٝ‬ڪي ۽ پعڇي‪٤‬ي هاپار دا ‪ٝ‬ا‪٣‬ع ‪٣‬ذ‪٠– ٟ‬اڻي دي ‪ٝ‬ٽاؼٽا دا ‪ٝ‬ا‪٣‬ع ‪٣‬ذ‪– ٟ‬ةي‪١‬ڪاريَء دا‬
‫‪ٝ‬ا‪٣‬ع ‪٣‬ذ‪١٤١ٝ .ٟ‬ذا ‪ٝ‬حا‪ٚ‬ي ؿاگعد را‪٠‬طي‪ ٟ‬۾ ‪ٝ‬يطام ‪ٝ‬اري ر‪٣‬يا “‪ - ٟ٣‬چٽا ٿيٽي‪ ٟ‬۾ اڳتي ‪٠‬ڪعي ر‪٣‬يا‬
‫“‪ ٥٣– ٟ٣‬ؼ‪٥ٞ‬ري دڳ ۾ ؼ‪١‬ڎ د‪ُ ٥‬‬
‫‪ٝ‬ام ۽ ‪ٝ‬عتت‪ٝ ٥‬ڃا‪٥٣‬م ڪعي ر‪٣‬يا “‪.ٟ٣‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذا ‪ٝ‬حا‪ٚ‬ي ؿاگعد ‪ ٢٠‬قعف پ‪١٤١‬ذي پڑ‪٣‬ڻ ۾ ٿڑ “‪ٟ٣‬ۿ ۽ ؼ‪١‬ڎ کي واٗت‪٥‬ر ة‪١‬ائڻ الِء پاڻ کي‬
‫تُ‪ٛ‬ي‪ٜ‬ۿ ڈاڻ ۽ ص‪٥‬د “گا‪٣‬يَء دي ‪٣‬ڃيارم ؼام د‪١٤‬ذ‪٤‬ي ر‪٣‬يا “‪ٟ٣‬ۿ پع ‪ ٥٣‬ةي‪ ٟ‬االٗ‪٥‬ا‪ٝ‬ي ؼىر دي‬
‫ؼياؼت کي پڻ ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي ؼگ‪ ٟ٤‬ڂا‪ ٥٣ .‬ؼا‪ٝ‬عادي ايذ‪١‬ٽ‪ ٟ‬کي ؼچاڻ‪ ٟ‬هاري ‪٠‬گا‪ ٢٣‬رک‪ ٟ‬ڂا‪ ٥٣ .‬ؼ‪١‬ڎ ۾‬
‫ر‪٣‬ڻ دي ةاهد‪٥‬د ؼ‪٥ٞ‬ري د‪٠‬يا دي تعٗي پؽ‪١‬ط ٗ‪٥‬ت‪ ٟ‬ؼام پاڻ کي ؿا‪ٝ ٙٝ‬سؽ‪٥‬س ڪ‪ ٟ‬ڂا‪ .‬دتي ة‪٢‬‬
‫داةعم ۽ اؼتسكا‪ٚ‬ي ٗ‪٥‬ت‪ ٟ‬صالف ‪ ٟٝ٥ٌٛٝ‬۽ ڇتڑي‪٥َ ٙ‬ال دي دطهد‪٤‬ط ‪ٛ٣‬ي ر‪٣‬ي “‪٣‬يۿ ‪ ٥٣‬پاڻ کي ام‬
‫دطهد‪٤‬ط د‪٣ ٥‬ڪ زك‪ ٥‬ؼ‪ٞ‬ذ‪ ٟ٤‬ڂا‪ ٟ١٣ .‬د‪ ٠‬يا کي ټ‪ ٟ‬هڇم ۽ هامر گعه‪ ٟ٣‬۾ تؽ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬ڪي‪٣“ ٥‬ي‪٣ .‬ڪ‬
‫گعه‪ً ٢٣‬ا‪ ٟٞٚ‬د‪٣“ ٥‬ي܁ ټي‪ ٥‬گعه‪ ٟٝ٥ٌٛٝ ٢٣‬د‪٣“ ٥‬ي‪ ٟٝ٥ٌٛٝ ٥٣ .‬دي گعه‪ ٢٣‬ؼام هاةؽت‪ ٟ٣“ ٢‬۽ ؼ‪١‬طم‬
‫ؼع ؼام ڪٕ‪ ٟ‬ټڎك “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذا ‪ٝ‬حا‪ٚ‬ي ؿاگعد ؼ‪١‬ڎ دي اؼتسكا‪ٚ‬ي ٗ‪٥‬ت‪ ٟ‬دا دا‪٠‬ي دؿ‪ ٥٣ .ٟ٣“ ٟٞ‬ؼ‪١‬ڎ دي ‪٣‬اريَءۿ‬
‫ڪڑ‪ٝ‬يَءۿ ‪ٝ‬غهرۿ ‪ٝ‬ستاج ۽ ‪ٝ‬س‪١‬ت ڪؾ دا دهؼت “‪ ٥٣ .ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎ دي پ‪٥‬ر‪٣‬يت ۾ پ‪٥‬ر‪٣‬يت‪ ٟ‬دي َا‪ٞٚ‬ي‬
‫ت‪ٌ١‬ي‪ ٜ‬هاري ؼذاڳي ڇؼڻ دا ص‪٥‬ا‪٣‬ـ‪١ٞ‬ط “‪ ٥٣ .ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎ دي تعٗي پؽ‪١‬ط اديت‪ٟ‬ۿ ؿاَعمۿ ٔ‪١‬ڪارم ۽‬
‫دا‪٠‬ـ‪٥‬رم دا ټا‪ ٟ٤٠‬ټي‪ٛ‬ي “‪.ٟ٣‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذا ‪ٝ‬حا‪ٚ‬ي ؿاگعد ؼ‪١‬ڎ کي ه‪ٟٞ٣‬ۿ ؼ‪١‬ؽ‪ٟ‬ۿ ۽ ٿع‪ ٟٝ‬دي ٿ‪٥‬ت کام ‪٠‬ذات ڇيارڻ چا‪٣‬ي‪ ٟ‬ڂا‪٥٣ .‬‬
‫ٗتع پعؼتيَء دا ‪ٝ‬ض ا‪ٟ٣“ ٓٚ‬ۿ ۽ ٗتع پعؼتيَء کي تعٗي پؽ‪١‬ط تسعيڪ‪ ٟ‬الِء ؼضت ‪٣‬اڅيڪار ؼ‪ٞ‬ذ‪ٟ٤‬‬
‫ڂا‪.‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذا ‪ٝ‬حا‪ٚ‬ي ؿاگعد ذ‪٣‬ي‪ ٟ٣“ ٟ‬۽ تعٗي پؽ‪١‬ط “‪ٟ٣‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ؼياؼي وعح َال ؿاگعدم کام‬
‫هڅيڪ ؼذاڳ “‪ ٥٣ .ٟ٣‬ڪا‪ٚ‬يخ ۽ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء دي چ‪٠٥‬ڍم ۾ هڇيعم دي اهالد دي ٔتر کي ‪ٝ‬ڃا‪٣‬ي‪ٟ‬‬
‫ؼىر تي ٗ‪ٝ٥‬ي چ‪٠٥‬ڍم ۾ هڇيعم دي ٔتر ؼام هاةؽت‪ ٢‬ڪ‪ ٟ‬ڂا‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعيۿ ؼ‪١‬ڎ کي هڇيعمۿ ‪ٝ‬يعمۿ‬
‫پيعم ۽ رئيؽ‪ ٟ‬دي ادارن داريَء ‪ٝ‬ام “د‪ ٥‬ڪعائڻ الِء ڪا‪ٚ‬يخ ۽ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء دي چ‪٠٥‬ڍم ۾ هڇيعڪ‪ٟ‬‬
‫ا‪ٝ‬يطهارم دي ‪٘ٝ‬اة‪ٛ‬ي ۾ ڪ‪٣ ٟ٤١‬اريَء يا ‪ٝ‬غهر دي پٽ کي ةي‪٤‬اري‪ ٟ‬ڂا ۽ کيػ ڪا‪ٝ‬ياب ڪعائي‬
‫ڇيکاري‪ ٟ‬ڂا‪ ٥٣ .‬هڇيعي دي ده‪ٚ‬ت کي ت‪ٌ١‬ي‪ ٜ‬ؼام ؿڪؽت ڇي‪ ٟ‬ڂا ‪ -‬ا‪٣‬ڑا “‪١٤١ٝ ٟ٣‬ذا ‪ٝ‬حا‪ٚ‬ي ؿاگعد‪.‬‬
‫تيئ‪٣ ٟ‬ي َ‪٥‬ال دؿ‪ٟٞ‬ۿ ۽ قسير ‪١ُٝ‬يٰ ۾ پاڪؽتام دؿ‪ ٟٞ‬ٽ‪٥ٚ٥‬ۿ پ‪١٤١‬ذي پعچار ۽ ‪ ٜ٤ٝ‬کي تيغ ڪعي‬
‫ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ا‪ ٥٣‬ٽ‪ ٥ٚ٥‬پاڻ کي پاڻ ‪٣‬عت‪ ٥‬۽ پاڻ ‪ٝ‬عاده پاڪؽتام د‪ ٥‬پڳطار ؼڐرائي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يۿ ۽ ک‪ٛ‬ي‪٥‬‬
‫کالي‪ٛٝ ٥‬ڪ ۾ ٔ‪ ٟ‬۽ ادب ةاةت داگيعداراڻ‪ ٥‬۽ ؼع‪ٝ‬ائي داراڻ‪ٌ٠ ٥‬عي‪ ٥‬ڦ‪٤‬الئي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬د‪ ٟ٤١‬د‪ ٥‬جت‪٥‬ت‬
‫ا‪٣“ ٥٣‬ي ت‪٥َ ٢‬ال دي زةا‪ٟ٠‬ۿ اديت‪ ٟ‬۽ ؿاَعم کي ّيع پاڪؽتا‪٠‬ي ؼڐي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي ‪.‬‬
‫‪ٝ 22‬ئي ‪0976‬ع‬
‫ادب ةاةت ىائّزي تٍگ جّ رايّ‬
‫ادةي ‪ٝ‬ىا‪ُٚ‬ي کي ‪٥ٝ‬م ‪ٝ‬ضت‪ ٓٛ‬څارائ‪ ٟ‬۾ هر‪٣‬ائي ڋڐي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ادب ةاةت ا‪٘٠‬الةي ؿضكيت‪ ٟ‬دي‬
‫راي‪ ٟ‬کي ‪ٝ‬ام ڇاچي ّ‪٥‬ر ؼام پڑ‪١٣‬طه “‪٣‬يام –ةار ةار پڑ‪١٣‬طه “‪٣‬يام‪.‬‬
‫‪ٝ‬ائ‪٥‬زيت‪١‬گ ؼ‪٥ٞ‬ري ا‪٠‬ؽا‪٠‬ي تاريش دي ا‪ ٜ٣‬ؿضكيت‪ٝ ٟ‬ام ‪٣‬ڪ “‪٣‬ي‪ ٟ٣ .‬ا‪٘٠‬الب ۾ ا‪٠‬ؽام الِء‬
‫تُ‪ٞ‬يع دي دظةي کي ڪارٔع‪ٝ‬ا ڇٺ‪ .٥‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ا‪٘٠‬الب ٔ٘ه ٔيڪٽعي‪ٟ‬ۿ ڪارصا‪ٟ٠‬ۿ ۽ ‪ٝ‬س‪١‬ت ڪـ‪ٟ‬‬
‫تائي‪ٝ ٟ‬سطهد ‪٠‬ا‪٣‬ي‪ .‬ا‪٘٠‬الب دي “درش کام ادب کي ‪ٝ‬ؽتح‪١‬يٰ ڪعي ‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬ؼگ‪٤‬ذي‪ .‬ا‪٘٠‬الب ۾ ؼپ‬
‫کام هڇه ڪعدار ادب ۽ اديب کي ادا ڪعڻ‪ ٥‬پ‪٠٥‬طه “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ٔ 8‬يتعهري ‪0942‬ع تي يي‪١‬ام ٔ‪٥‬رل “ف “رټ ۾ ت٘عيع ڪ‪١‬طيۿ ‪ٝ‬ائ‪٥‬زيت‪١‬گ ا‪٘٠‬الةي ادب دي‬
‫ة‪١‬يادي اق‪ ٟٚ٥‬ةاةت هامر اؿارا ڇ‪٠‬ا ‪٣‬ئا‪:‬‬
‫ت٘عيع ڪ‪١‬طي ‪٣ ٟ٣‬ڪ ‪١٣‬ڎ چي‪٥٣ ٥‬ۿ ‛اؼام کي ا‪٣‬ڑي زةام ۾ گٕتگ‪ ٥‬ڪعڻ گ‪٤‬عديۿ ديڪا َال‬
‫‪ٝ‬اڻ‪َ٥٤‬ء دي ؼ‪ٞ‬ذ‪ ٢٤‬۾ اچڻ د‪٤‬ڑي ‪٣‬ذي‪‚.‬‬
‫‪ٝ‬ڃئي‪ ٟ‬اؿاري ‪ٝ‬ام ‪ٝ‬ائ‪٥‬زيت‪١‬گ د‪ٝ ٥‬ى‪ٛ‬ب “‪٣‬ي ت‪ ٢‬ڪاة‪ ٢‬ټ‪ٚ٥‬ي ة‪١‬يادي وعح اً‪٤‬ار ۽ ‪ٝ٥ُٛٝ‬ات‬
‫پ‪ ٤‬چائڻ د‪ ٥‬ذريُ‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ټ‪ٚ٥‬يَء کي ڇکي‪ ٟ‬۽ ذه ‪١ُٝ‬يٰ ‪ ٌٟٕٚ‬ؼام ؼڃي ٔ‪ ٜ٤‬کام ټا‪٣‬ع ‪٢٠‬‬
‫ڪڏدي‪ .‬ټ‪ٚ٥‬ي ؼاديۿ ؼ‪ٛ‬يػ ۽ ‪٣‬ڪطل ؼ‪ٞ‬ذ‪ ٢٤‬۾ اچڻ د‪٤‬ڑي ‪ٚ‬کذي‪ .‬ام ةاري ۾ ‪٥ٝ‬م کي ‪٣‬ي‪١ٞ‬گ‪٥‬ي د‪٥‬‬
‫‪٣‬ڪ د‪٥‬اب دك تي تعي “ي‪٣“ ٥‬ي‪ ٟ٣ .‬کام دڐ‪ ٟ٣‬ؼ‪٥‬اك ڪي‪ ٥‬هي‪ ٥٣ ٥‬ت‪‛ ٢‬ت‪٥‬م ت‪ٞ‬ال ؼادي ۽ تـتي‪ٟ٤‬‬
‫کام “دي ټ‪ٚ٥‬ي ڋ‪ ٥‬اؼتُ‪ٞ‬اك ڪ‪١‬طه “‪٣‬ي‪ٟ‬܁‚ تڐ‪ ٟ٣ ٟ٣‬هراڻي‪٥٣ ٥‬ۿ ‛دڐ‪ ٟ٣‬ټڎائڻ الِء گ‪٤‬ڻ‪ ٥‬ڪذ‪٢٤‬‬
‫‪٠٥٣‬طه “‪٣‬يۿ تڐ‪ ٟ٣‬اديب ؼادي ۽ ؼ‪٥ٛ‬ڻي ا‪٠‬طاز ۾ پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬اً‪٤‬ار ڪ‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬۽ اديب هټ دڐ‪ ٟ٣‬ټڎائڻ‬
‫۽ ڇيڻ الِء ڪذ‪٠٥٣ ٢٠ ٢٤‬طه “‪٣‬يۿ تڐ‪ ٥٣ ٟ٣‬پڑ‪١٣‬طڈ کي ‪١ٝ‬ذ‪٤‬ائڻ الِءۿ پ‪١٤١‬ذي‪٥‬م ڪ‪ٞ‬غهري ‪ٚ‬ڪائڻ الِء‬
‫ڇکي ۽ ‪١ٝ‬ذ‪٤‬ائي‪١‬طڈ ټ‪ٚ٥‬ي اؼتُ‪ٞ‬اك ڪ‪١‬طه “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫ص‪ٛ‬ي‪ ٙ‬دتعام ‪٣‬ڪ دُٔي چي‪٥٣ ٥‬ۿ ‛ؿڪع “‪٣‬ي د‪١٤١ٝ ٥‬ذي تسعيع تذعيطي ۽ ‪ٝ‬ت‪٣“ ٜ٤‬يۿ‬
‫‪١ٝ‬ذ‪٤‬ائي‪١‬طڈ ۽ ةي ‪١ُٝ‬يٰ ‪٣“ ٢٠‬ي‪‚.‬‬
‫يي‪١‬ام ۾ ؼاڳيَء ت٘عيع دهرام ‪ٝ‬ائ‪٥‬زيت‪١‬گ چي‪٥٣٥‬ۿ ‛‪ٚ‬کڻ هٗت اه‪٣‬ام کي ا‪٣‬ي پڑ‪١٣‬طڈ ذ‪٠ ٟ٣‬ـي‪ٟ‬‬
‫ڪعڻ گ‪٤‬عد‪ ٟ‬د‪ ٟ‬الِء اه‪٣‬ي‪ٚ ٟ‬کي ر‪٣‬يا “‪٣‬ي‪‚.٥‬‬
‫‪ ٝ‬ائ‪٥‬زيت‪١‬گ دي ‪ٝ‬ڃئي‪ ٟ‬اؿاري قطي‪ ٟ‬کام ٗائ‪ ٜ‬ڪي‪٣ ٙ‬ڪ ادةي رايي ۾ تع‪ٝ‬ي‪ ٜ‬ڪئي “‪٣‬ي ت‪٢‬‬
‫اديب ٔ٘ه پ‪١٤١‬ذي ذات الِء ‪ٚ‬ک‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬پع ‪ .٢٠‬ا‪٘٠‬الةي اديب َ‪٥‬ال الِء ‪ٚ‬ک‪١‬طه “‪٣‬ي –۽ َ‪٥‬ال تائي‪ٟ‬‬
‫پ‪٤‬چڻ الِء ‪٥َ ٥٣‬ال کي ذ‪٠ ٟ٣‬ـي‪ ٟ‬رک‪١‬طه “‪٣‬ي ۽ پ‪ِ٥‬ء ؼادي ؼ‪٥ٛ‬ڻي تسعيع ‪ُٝ‬عٔت َ‪٥‬ال تائي‪ ٟ‬پ‪٤‬چي‬
‫هي‪١‬طه “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ت٘عيع دهرام ‪ٝ‬ائ‪٥‬زيت‪١‬گ چي‪٥‬ۿ ‛‪ٚ‬کڻ الِء ‪ٝ‬ـا‪٣‬طه ڪي‪ .٥‬اه‪٣‬ام د‪ٝ ٥‬ـا‪٣‬طه ديڪڐ‪ ٟ٣‬اڻپ‪٥‬ره “‪٣‬ي‬
‫۽ ‪ٝ‬ڪ‪٣“ ٢٠ ٙٞ‬يۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ‪ٚ ٢٠‬ک‪ ‚.٥‬اڳتي ‪ٛ٣‬ي چيائي‪ٟ‬ۿ ‛ديڪڐ‪ ٟ٣‬اه‪٣‬ام هټ ټڎائڻ الِء ڪذ‪ ٢٤‬ة‪٢‬‬
‫ڪ‪٤٠٥‬يۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ص‪٥‬ا‪ٝ‬ض‪٥‬ان ‪ٚ ٢٠‬ک‪‚.٥‬‬

‫ام ت٘عيع ۾ ‪ٝ‬ائ‪٥‬زيت‪١‬گ ةار ةار ‪ٚ‬ي‪٣٥‬ي‪٥‬ؼ‪ ٟ‬دي ادةي تسعيعم ‪ٝ‬ام ز‪٥‬اال ڇ‪٠‬ا ‪٣‬ئا‪.‬‬
‫اديب دي صا‪٥ٝ‬ؿيَء کي اؼي‪ ٟ‬ټ‪١ُٝ ٟ‬ائ‪ ٟ‬۾ هٺ‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م – د‪٥ٞ‬د ۽ ‪ٝ‬ك‪ٛ‬ست‪ .‬پعۿ ‪ٝ‬ام ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام‬
‫ڂ‪ ٥‬اديب ‪ُٝ‬اؿعتي ‪٠٥ٝ‬ذ‪٤‬ارم ؼتب اهك ‪ٝ‬اي‪٥‬س ڂي‪١‬طه “‪٣‬ي ۽ پ‪ِ٥‬ء صا‪٥ٝ‬ش ڂي هي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ؼ‪١‬طس‬
‫‪ٝ‬ـا‪٣‬طي د‪ ٥‬ؼ‪ٛ‬ؽ‪ ٥ٛ‬صت‪ ٜ‬ڂي هي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪ٚ ٥٣‬کي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طه “‪٣‬ي‪ .‬پ‪ِ٥‬ء کيػ ڪ‪ٟ٤١‬‬
‫رؼا‪ٚ‬ي دي ايڍيٽع وعٔام صه ‪١ٛٝ‬طه “‪٣‬يۿ ت‪٤ٝ ٢‬عةام ‪ٚ‬ک‪٥‬ۿ اؼي‪ ٟ‬صاص پعچ‪ ٥‬ڪڏي ر‪٣‬يا “‪٣‬ي‪٥‬مۿ‬
‫ڪذ‪ ٢٠ ٢٤‬ڪذ‪ٚ ٢٤‬کي ‪٥ٝ‬ڪ‪ٛ‬ي‪ .٥‬ا‪٘٠‬الةي ادب ۾ ‛ڪذ‪ ٢٠ ٢٤‬ڪذ‪ٚ ٢٤‬کڻ‚ هاري رهش ةي ‪١ُٝ‬يٰ “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ادب ةا‪٘ٝ‬كط ۽ ةا‪١ُٝ‬يٰ ڂي‪١‬طه “‪٣‬ي –۽ ‛ڪذ‪ ٢٠ ٢٤‬ڪذ‪ ٢٠ ‚٢٤‬ڂي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ٝ .‬ائ‪٥‬زيت‪١‬گ چي‪ ٥٣ ٥‬ت‪ ٢‬ادب‬
‫۾ تگڑ‪ٝ‬تازي ‪١ٛ٣ ٢٠‬طي “‪٣‬ي –ادب ڇا‪ّ ٟ٤٠‬يع ؼ‪١‬ذيطن رهي‪٘ٔ ٢٠ ٥‬ه ادب الِءۿ پع ةظت ص‪٥‬د اديب الِء‬
‫‪٣‬اڅيڪار جاةت ڂي‪١‬طه “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ 2‬د‪٥‬م ‪0976‬ع‬
‫ڪاروةار‬
‫‪ٛٝ‬ڪ ۾ رؿ‪٥‬ت د‪ ٥‬ڪارهةار زهر ؿ‪٥‬ر ؼام ‪ٛ٣‬ي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ام ؼ‪ٛ‬ؽ‪ٛ‬ي ۾ ‪ٝ‬ام اځ ڪ‪ ٢٤ٛ‬ڇاچه‬
‫ٔڪع‪١ٝ‬ط ر‪٣‬ڻ ‪ٚ‬ڳ‪٣“ ٥‬يام‪٥ٝ .‬م پ‪١٤١‬ذي ٔڪع د‪ ٥‬ڪذ‪ٕٝ ٢٤‬ڪعم ؼام ذڪع ڪي‪ ٟ١٣ .٥‬چي‪ ٥‬ت‪ٝ ٢‬ام‬
‫ديئ‪ ٟ‬ت‪٣ ٢‬ڪ َالٗائي ټ‪ٚ٥‬يَء دي اصتار د‪َ ٥‬الٗائي ڪا‪ٞٚ‬ؽٽ “‪٣‬يامۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪٥ٝ‬م کي ؼ‪٥ٞ‬ري‬
‫‪ٛٝ‬ڪ الِء ٔڪع‪١ٝ‬ط ڂيڻ ‪ ٢٠‬گ‪٤‬عدي –‪٥ٝ‬م کي ٔ٘ه پ‪١٤١‬ذي َالئ٘ي الِء ٔڪع‪١ٝ‬ط ڂيڻ گ‪٤‬عدي‪.‬‬
‫ا‪٣‬ڑي ا‪٥ٞ٠‬ك ۽ ا‪ ٥٠‬کي قالح هٺڻ کام پ‪ِ٥‬ءۿ ‪٥ٝ‬م ‪ٛٝ‬ڪ دي ‪ٝ‬اي‪٠ ٢‬از ‪ٕٝ‬ڪعم کام پڌي‪ ٥‬ت‪ ٢‬ڋا ‪٥ٝ‬م‬
‫کي ٔ٘ه ؼُيط ‪١ٝ‬غك دي َالئ٘ي الِء ٔڪع‪١ٝ‬ط ڂيڻ گ‪٤‬عديۿ ڋ‪ ٥‬د‪ٝ ٥‬ام ام َالئ٘ي ۾ ر‪١٣‬طه “‪٣‬يام!‬
‫تڐ‪ٛٝ ٟ٣‬ڪ دي ‪ٝ‬اي‪٠ ٢‬از ‪ٕٝ‬ڪعم ‪١٤١ٝ‬ذي ‪ٝ٥ُٛٝ‬ات ۾ امأ‪ ٥‬ڪي‪٥‬ۿ ۽ ‪٥ٝ ٟ١٣‬م کي َالئ٘ي دي‬
‫‪٥٤ٕٝ‬ل کام “گا‪ ٢٣‬ڪي‪ ٟ١٣ .٥‬چي‪ ٥‬ت‪ٝ ٢‬ام ‪٣‬ڪ ؼ‪١‬ڎي اصتار د‪ ٥‬ؼ‪١‬ڎي ڪا‪ٞٚ‬ؽٽ “‪٣‬يامۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي‬
‫ؼ‪٥ٞ‬ري ‪ٛٝ‬ڪ الِء اداي‪ٔ ٥‬ڪع‪١ٝ‬ط “‪٣‬يام‪٥ٝ .‬م کي ٔ٘ه پ‪١٤١‬ذي َالئ٘ي الِءۿ يُ‪١‬ي ؼ‪١‬ڎ الِء ٔڪع‪١ٝ‬ط‬
‫ڂيڻ گ‪٤‬عدي‪.‬‬
‫‪ٛٝ‬ڪ دي ‪ٝ‬اي‪٠ ٢‬از ‪ٕٝ‬ڪع م دي قالح کام پ‪ِ٥‬ء ‪ٝ‬ام ٔ٘ه ؼ‪١‬ڎ ۾ رؿ‪٥‬ت دي ڪارهةار ‪ٝ‬تُ‪ٖٛ‬‬
‫ٔڪع‪١ٝ‬ط ر‪٣‬ڻ ‪ٚ‬ڳ‪٣“ ٥‬يام – ڋ‪ ٥‬د‪ٝ ٥‬ام ‪٣‬ڪ َالٗائي اصتار د‪َ ٥‬الٗائي ڪا‪ٞٚ‬ؽٽ “‪٣‬يام‪ .‬ؼ‪٥ٞ‬ري‬
‫‪ٛٝ‬ڪ ؼام (ة٘‪٥‬ك ‪ٝ‬اي‪٠ ٢‬از ‪ٕٝ‬ڪعم دي) ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬ڪ‪ ٥‬هاؼى‪ ٥‬ڪ‪٤٠٥‬ي‪١٤١ٝ .‬ذا ڪا‪ ٜٚ‬ديئ‪ ٟ‬ت‪٢‬‬
‫َالٗائي ټ‪ٚ٥‬يَء ۾ ‪٠٥٣‬طا “‪ٟ٣‬ۿ ت‪١٤١‬ڪعي پاڪؽتام دي ڪا‪٥ٝ‬رڪي ؿ‪٤‬ع اؼالل “ةاد ۾ تعد‪٥ٞ‬‬
‫ڪعائي پڑ‪٣‬يا هي‪١‬طا “‪١٤١ٝ .ٟ٣‬ذا ڪذ‪ ٢٤‬ڪا‪ ٜٚ‬ا‪٠‬گعيغيَء ۾ ۽ ڪذ‪ ٢٤‬اردهَء ۾ تعد‪ ٥ٞ‬ڂي‪١‬طا “‪.ٟ٣‬‬
‫ديڪي قازب ‪١٤١ٝ‬ذا ڪا‪ ٜٚ‬ا‪٠‬گعيغيَء ۾ تعد‪ ٥ٞ‬ڪ‪١‬طا “‪ٟ٣‬ۿ ت‪ ٟ‬دي ا‪٠‬گعيغيَء ؼتب ا‪٠‬گعيغ‬
‫قازب ة‪٤‬ادر ‪١٣‬طؼتام تام دؼتتعدار ڂي‪٥٣ ٥‬ۿ ۽ ا‪٠‬گعيغي ټ‪ٚ٥‬يَء دي ‪ٝ‬ٽي پ‪ٛ‬يط ڪعائڻ ةطرام اؼام کي‬
‫“زاد ڪعي ‪ٛ٣‬ي‪ ٥‬هي‪ .٥٣ ٥‬۽ ديڪي قازب ‪١٤١ٝ‬ذا ڪا‪ ٜٚ‬اردهَء ۾ تعد‪ ٥ٞ‬ڪ‪١‬طا “‪ٟ٣‬ۿ ؼي اځ تائي‪ٟ‬‬
‫ام ‪ٝ‬ال ۾ ‪١ٝ‬ذ‪٤‬ي‪ ٟ٣“ ٙ‬ت‪ ٢‬اردهَء دي ټ ۽ ؼ‪١‬ڎيَء دي ټ ۾ ڪ‪٤‬ڑه ٔعق “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ة‪٤‬عزاكۿ ‪ٝ‬ام ؼ‪١‬ڎ ۾ رؿ‪٥‬ت دي ڪارهةار ‪ٝ‬تُ‪ ٖٛ‬اڈڪ‪ٔ ٢٤ٛ‬ڪع‪١ٝ‬ط “‪٣‬يامۿ ڋ‪ ٥‬د‪ ٥‬ټي‪ٔ ٟ‬ڪعم‬
‫کام “د‪٣“ ٥‬يام‪ .‬ديڪي ؿضف ؼ‪١‬ڎ ‪ٝ‬ام رؿ‪٥‬ت د‪ ٥‬صات‪ ٥ٞ‬ڪعڻ الِء ‪١٠‬ڍ ڦٽائي ر‪٣‬يا “‪ٟ٣‬ۿ ‪ٝ‬ام ا‪ٟ٤٠‬‬
‫ؼام ‪ٛٝ‬ي‪٣“ ٥‬يام‪٥ٝ ٟ١٣ .‬م کام پڌي‪٣“ ٥‬ي ت‪ ٢‬ڋا ‪ٝ‬ام دا‪٠‬اُء “‪٣‬يام د‪ ٥‬رؿ‪٥‬ت د‪٤‬ڑي گ‪٥‬ڈ‪٣‬ي ‪ٝ‬ؽئ‪ٛ‬ي کي‬
‫ز‪ ٙ‬ڪعڻ الِء زيال ‪٣‬الئي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام! ‪٥ٝ‬م ‪ ٟ١٣‬کي ټڎاي‪٣“ ٥‬ي ت‪ٝ ٢‬ام دا‪٠‬اُء ‪٢٠‬ۿ ة‪ٛ‬ڪ‪٠ ٢‬ادام “‪٣‬يام‪.‬‬
‫دا‪٠‬اَء پ‪١٤١‬ذي دا‪٠‬ائي داهَء تي ‪ٚ‬ڳائي پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬ڇي‪٥‬ا‪ ٥ٚ‬ڪڏائي ا‪٥ٚ‬ٽ ڂي هيا “‪– ٟ٣‬اڈڪ‪٠ ٢٤ٛ‬ادا‪ ٟ٠‬دي‬
‫ټيگ‪٤‬ي ‪ٝ‬ت‪٣“ ٙ‬ي – ‪ٝ‬ام ة‪٠ ٢‬ادام “‪٣‬يامۿ ؼ‪ٞ‬ذ‪ ٥٤‬ت‪ ٢‬گغيٽيڍ ‪٠‬ادام “‪٣‬يام ۽ رؿ‪٥‬ت دي صات‪ٞ‬ي الِء‬
‫ٔار‪ ٥ٚ٥ٝ‬تيار ڪعي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪.‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذي ا‪٠‬ڪـاف تي ؼڀئي ص‪٥‬ش ڂيا‪ .‬چيائ‪٥‬مۿ ‛ت‪٥‬م ديئ‪ ٟ‬ت‪٠ ٢‬ادام “‪٣‬ي‪ ٟ‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي اؼي‪ٟ‬‬
‫ت‪١٤١‬ذ‪“ ٥‬څر ٿاُء ڪعي‪٥‬م ڂا – ۽ ت‪٥‬کي ڪ‪ ٟ٤١‬اداري د‪ ٥‬چيئع‪ٝ‬ي‪ٟ‬ۿ ڄائعيڪٽع يا ؼيڪعيٽعي ڪعي‬
‫‪ٚ‬ڳاي‪٥‬م ڂا‪‚.‬‬
‫‪٥ٝ‬م کي‪٣ ٟ‬ځ ټڎي َعض ڪي‪٥‬ۿ ‛ةاةالۿ ‪٥ٝ‬م کي ؼيڪعيٽعي ‪ ٢٠‬ڪعي‪ – ٥‬صطا دي هاؼىي ‪٥ٝ‬م‬
‫کي ڪا ؼ‪٤‬ڻي ‪٤ٝ ٟٝ‬ڻي ؼيڪعيٽعي ‪٣‬ځ ڪعي ڇي‪ – ٥‬د‪ ٟ٤١‬کي ‪ٝ‬ام ڄڪٽيـ‪ ٟ‬ةطرام ‪ٝ‬ستت ‪٠‬ا‪ٝ‬ا‬
‫ڇي‪١‬طه ر‪٣‬ام ۽ “ٔيػ دا اٺ ڪالڋ ره‪ٝ‬ا‪٠‬ٽڪ ‪ٝ‬از‪٥‬ك ۾ گظاريام!‚‬
‫‪١٤١ٝ ٟ١٣‬ذي درص‪٥‬اؼت تي ‪ٞ٣‬طرديَء ؼام ّ‪٥‬ر ڪعڻ د‪ ٥‬هاَطه ڪي‪٣“ ٥‬ي‪ٕ٣ .‬تي ک‪ ٟ‬۾ ‪٥ٝ‬م کي‬
‫ڪا ‪ ٢٠‬ڪا ؼ‪٤‬ڻي ‪٣٥ٝ ٟٝ‬ڻي ‪ٚ‬يڍي ؼيڪعيٽعي ‪ٛٝ‬ي هي‪١‬طي ۽ پ‪ِ٥‬ء ‪ٝ‬ام ؼ‪٥‬الئيَء ؼام رؿ‪٥‬ت دي‬
‫‪ٝ‬ؽئ‪ٛ‬ي کي ز‪ ٙ‬ڪعي ؼگ‪١٤‬طس‪.‬‬
‫ڪا‪١٤١ٝ ٢٤ٚ‬ذي ؼپ کام ڄگ‪٤‬ي دهؼت ‪٥ٝ‬م کام پڌي‪٥‬ۿ ‛ت‪٥‬م ديئ‪ ٟ‬ت‪ ٢‬ةي‪ ٟ‬االٗ‪٥‬ا‪ٝ‬ي ڪ‪١‬گ‪٥ٛ‬‬
‫“‪٣‬ي‪ٟ‬ۿ ت‪١٤١‬ڪعي پ‪١٤١‬ذي ‪ٚ‬يڍي ؼيڪعيٽعي د‪ ٥‬صعڂ ڪيئ‪ ٟ‬ةعداؿت ڪعي ؼگ‪١٤‬طي‪– ٟ‬کيػ‬
‫ا‪٠‬ٽعڪام ۽ چائ‪١‬يغ ‪٥٣‬ٽ‪ ٟٛ‬۾ ‪ٝ‬ا‪٠‬ي ڪيئ‪ ٟ‬کارائي‪١‬طي‪ –ٟ‬ؼاڈ‪٣‬ي‪٥‬م ۽ ڪاؼ‪ٞ‬يٽڪػ ڪڃام هٺي‬
‫ڇي‪١‬طي‪١‬ػ – ڪ‪٣ ٟ٤١‬ائ‪٥‬ؼ‪١‬گ ؼ‪٥‬ؼائٽيَء ۾ ة‪١‬گ‪ ٥ٛ‬ڪ‪٤‬ڑي وعح ٺ‪٤‬عائي ڇي‪١‬طي‪١‬ػ!‚‬
‫‪١٤١ٝ‬ذ‪ٗ ٥‬طاهر دهؼت ة‪ ٢‬هڇه ڪ‪٠ ٥‬ادام “‪٣‬ي‪ ٟ٣ .‬کي ؿايط صتع ڪ‪٤٠٥‬ي ت‪ ٢‬اځ ڪ‪ٝ ٢٤ٛ‬ام ڪ‪٤‬ڑي‬
‫ٽيت‪ ٙ‬تي ڪ‪ ٜ‬ڪعي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪.‬‬
‫‪ 00‬د‪٥‬الِء ‪0976‬ع‬
‫______‬
‫‪‬ؼُيط ‪١ٝ‬غك‪ -‬ة‪١‬طر رهڄ ٿعؼامۿ دتي اؼي‪ ٟ‬ڄ‪٠‬ـا “ّا ة‪ٛ‬ڍ‪٠‬گ دي ‪٣‬ڪ ٔ‪ٛ‬يٽ ۾ ‪0942‬ع کام ‪ 0992‬تائي‪ ٟ‬ر‪٣‬ياؼي‪.ٟ‬‬
‫ىّت جي ظضا ةاةت‬
‫“‪ٝ‬عيڪا ۾ اڈڪ‪ ٢٤ٛ‬گ‪ٞٛ‬ع ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ‪٣‬ڪ ص‪٠٥‬يَء د‪ ٥‬تظڪعه ڂي ‪ٛ٣‬ي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬اڈ‪٥‬ڪ‪ ٥‬ڪا‪ٝ ٜٚ‬ام‬
‫ڄؼ‪ٞ‬تع دي ‪ 4‬تاريش ‪ٚ‬کي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام اي‪١‬طڈ ؼ‪ٝ٥‬ع تيۿ يُ‪١‬ي ڄؼ‪ٞ‬تع دي ‪ 6‬تاريش گ‪ٞٛ‬ع کي ‪٥ٝ‬ت دي‬
‫ؼغا ‪ٛٝ‬ڻي “‪٣‬يۿ ۽ کيػ گيػ چي‪ٞ‬تع ۾ هد‪٤‬ي ټ‪٥‬ؼاٽي ‪ٝ‬اري‪ ٥‬هي‪١‬طهۿ يا رائيٕ‪ ٙ‬دي گ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬ؼام ‪ٝ‬اري‪٥‬‬
‫هي‪١‬طه‪َ .‬طا‪ٚ‬ت وعٔام ‪ٛٝ‬ي‪٥ٝ ٙ‬ت دي ؼغا ۾ اځ تائي‪ ٟ‬ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬ص‪٠٥‬يَء کي رائيٕ‪ ٙ‬دي گ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬ؼام ‪٢٠‬‬
‫‪ٝ‬اري‪ ٥‬هي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬گ‪ٞٛ‬ع پاڻ َطا‪ٚ‬ت ۽ ٔ‪٥ٛ‬ريڍا اؼٽيٽ دي زڪ‪ٝ٥‬ت کي درص‪٥‬اؼت ڪئي “‪٣‬ي ت‪ ٢‬کيػ‬
‫گ‪ٚ٥‬ي‪ ٟ‬ؼام ‪ٝ‬اري‪ ٥‬هڅي‪ .‬ؼ‪١‬طس درص‪٥‬اؼت تي ‛‪ٞ٣‬طردي‚ ؼام ّ‪٥‬ر ڂي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪َ .‬ال راِء ‪ٝ‬ىاةٖ‬
‫ؼ‪١‬طس درص‪٥‬اؼت ٗت‪٥‬ك ڪئي هي‪١‬طي ۽ کيػ ‪ٝ‬ارڻ الِء گيػ چي‪ٞ‬تع ةطرام رائيٕ‪“ ٟٛ‬ڇه ةي‪٤‬اري‪ ٥‬هي‪١‬طه‪.‬‬
‫ا‪ ٥٣‬ڪ‪ ٜ‬ؼ‪ٝ٥‬عۿ ‪ 6‬ڄؼ‪ٞ‬تع ‪0976‬ع قتر د‪ ٥‬ڋ‪٤‬ي‪ٚ ٟ‬ڳي ڂي‪١‬طه‪.‬‬
‫ام هڂ ۾ ٔ‪٥ٛ‬ريڍا ۾ ‪٣‬ڪ گعه‪ ٢٣‬پيطا ڂي پي‪٣“ ٥‬يۿ د‪٥ٝ ٟ٤١‬ت دي ؼغا صالف “هاز اڂاري‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‪ ٟ١٣‬چي‪٣“ ٥‬ي ت‪٥ٝ ٢‬ت دي ؼغا ٗا‪٥٠‬م دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ۾ ‪٣‬ڪ ټي‪ ٥‬ص‪٥‬م “‪٣‬ي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ص‪٠٥‬ي‪ ٟ‬کي َ‪ٞ‬ع ٗيط‬
‫دي ؼغا ڇ‪٠‬ي هڅي‪ .‬ام ؼ‪ٛ‬ؽ‪ٛ‬ي ۾ ‪ ٟ١٣‬ټ‪ ٟ‬ڳا‪٤ٚ‬ي‪ ٟ‬تي زهر ڇ‪٣“ ٥٠‬ي‪٣ .‬ڪۿ ةعوا‪٠‬ي‪ ٢‬۾ ‪٥ٝ‬ت دي ؼغا صت‪ٜ‬‬
‫ڂيڻ هاري ‪ُٝ‬ا‪ٛٝ‬ي تيۿ ۽ ټي‪ ٥‬ص‪٠٥‬يَء دي ‪ٕ٠‬ؽياتي پ‪َ٥ٛ٤‬ء تي‪ .‬ةعوا‪٠‬ي‪ ٢‬۾ ص‪٠٥‬يَء کي َ‪ٞ‬ع ٗيط دي ؼغا‬
‫ڇي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬کيػ ڦا‪٣‬ي ‪ ٢٠‬ڇي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬ڦا‪٣‬ي رد ڪعڻ د‪ٔ ٥‬يك‪ ٟ١٣ ٥ٛ‬ڪذ‪ ٢٤‬ؼاك اڳ ڪي‪٥٣ ٥‬ۿ‬
‫دڐ‪٣ ٟ٣‬ڪ ا‪٣‬ڑي ؿضف دي ةيگ‪١‬ا‪٣‬يَء د‪َ ٥‬طا‪ٚ‬ت کي جت‪٥‬ت ‪ٛٝ‬ي‪٥٣ ٥‬ۿ د‪ ٟ٤١‬کي ؼاڳي َطا‪ٚ‬ت چار‬
‫ؼاك اڳ ‪٥ٝ‬ت دي ؼغا ڇيئي ڋڐي ‪٣‬ئي‪ .‬ام ؿضف کي ټي‪٤‬ع ديئعه ڪعڻ ت‪َ ٢‬طا‪ٚ‬ت دي هس ۾ ‪٥٣ ٢٠‬ۿ‬
‫‪ ٟ١٣‬رد َ‪ ٙٞ‬و‪٥‬ر ڦا‪٣‬يَء دي ؼغا صت‪ ٜ‬ڪعي ڋڐي‪ٝ“ .‬عيڪا ۾ ديڪي ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬ڦا‪٣‬يَء دي ؼغا صت‪ٜ‬‬
‫ڪعائڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ ڪعي ر‪٣‬يا “‪ٟ٣‬ۿ ؼي هردائي ةعوا‪٠‬ي‪ ٢‬د‪ٝ ٥‬حاك ڇيئي ر‪٣‬يا “‪.ٟ٣‬‬
‫‪٥ٝ‬ت دي ؼغا صت‪ ٜ‬ڪعائڻ هاري ةسث ۾ ؼپ کام هڅيڪ زهر ص‪٠٥‬يَء دي ‪ٕ٠‬ؽياتي پ‪َ٥ٛ٤‬ء تي ڇ‪٥٠‬‬
‫هڅي ڂ‪ ٟ١٣ .٥‬د‪ ٥‬چ‪٥‬ڻ “‪٣‬ي ت‪ ٢‬ديئ‪ ٟ‬ا‪٠‬ؽام دؽ‪ٞ‬ا‪٠‬ي وعح ةي‪ٞ‬ار ڂي‪١‬طه “‪٣‬يۿ تيئ‪ٕ٠ ٟ‬ؽياتي وعح ة‪٢‬‬
‫ةي‪ٞ‬ار ڂي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬دؽ‪ٞ‬ا‪٠‬ي ‪ٝ‬عض دي صتع د‪٤‬ٽ پئذي هي‪١‬طي “‪٣‬ي‪ٕ٠ .‬ؽياتي ‪ٝ‬عض دي پعهڈ ت‪ٞ‬ال‬
‫ديع ؼام پ‪٠٥‬طي “‪٣‬ي‪ .‬دؽ‪ٞ‬ا‪٠‬ي ‪ٝ‬عيل کي ؼ‪١‬طس دؽ‪ٞ‬ا‪٠‬ي ‪ٝ‬عض ؼتب ديئ‪ ٟ‬ڪاة‪ ٢‬ؼغا ڇيئي ‪ ٢٠‬ڂي‬
‫ؼگ‪٤‬ذيۿ تيئ‪ٕ٠ ٟ‬ؽياتي ‪ٝ‬عيل کي ة‪ ٢‬ؼغا کام “د‪ ٥‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي‪ ٥‬هڅي‪ٝ“ .‬عيڪا ‪ٝ‬ام ديڪڐ‪٥ٝ ٟ٣‬ت‬
‫دي ؼغا کي صت‪ ٜ‬ڪي‪ ٥‬هي‪ ٥‬ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ٔ٘ه ٔ‪٥ٛ‬ريڍا دي ‪٣‬ڪ اؼٽيٽ ۾ اؼي ص‪٠٥‬ي ‪٥ٝ‬ت دي ؼغا کام ةچي‬
‫هي‪١‬طا – ةاٗي اهڻ‪٠٥‬ذا‪ ٢٣‬اؼٽيٽ‪ ٟ‬۾ ص‪٠٥‬ي‪ ٟ‬دي تُطاد دي ‪٥ٝ‬م کي صتع ‪٠‬ا‪٣‬ي‪.‬‬
‫ؼ‪٥‬اك ڂ‪ ٥‬اُڂي ت‪ ٢‬ا‪٠‬ؽا‪٠‬ي ‪ُٝ‬اؿعي ارت٘ا دي ڪ‪٤‬ڑي ڇاڪي تي ‪٥ٝ‬ت دي ؼغا کي پ‪٤١‬ذي ٗا‪٥٠‬م ۾‬
‫داص‪ ٙ‬ڪي‪٥‬܁ ‪٣‬غار ؼاك اڳ܁ ټ‪٣ ٢‬غار ؼ اك اڳ܁ ٽي ‪٣‬غار ؼاك اڳ܁ چار ‪٣‬غار ؼاك اڳ܁ ڪڐ‪ٟ٣‬܁ ‪ٝ‬ام‬
‫ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام ڂ‪ ٥‬ا‪٠‬ؽا‪٠‬ي ‪ُٝ‬اؿعي ۾ ‪٥ٝ‬ت دي ؼغا د‪ٗ ٥‬ا‪٥٠‬م اؼام کي چار ‪٣‬غار ؼاك اڳ ‪٥ٞ٣‬راةيَء دي‬
‫زڪ‪ ٟٞ‬۾ ‪ٛٝ‬ي ڂ‪ُٝ .٥‬اؿعه ديئ‪ ٟ‬ديئ‪ ٟ‬تعٗي ڪ‪١‬طه ر‪٣‬ي‪٥‬ۿ ‪٥ٝ‬ت دي ؼغا کي ةعٗعار رک‪١‬طه “ي‪ .٥‬د‪٠‬يا‬
‫دي ؼ‪٥ٞ‬رم ‪ٝ‬ظ‪٣‬ت‪ ٟ‬ص‪٠٥‬يَء الِء ‪٥ٝ‬ت دي ؼغا د‪ ٥‬ذڪع ڪي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬هي‪١‬طي ټڎ‪ٝ‬ت تائي‪ .ٟ‬ټڎ‪ٝ‬ت ۾ ‪٥ٝ‬ت‬
‫دي ؼغا د‪ ٥‬هامر ذڪع ‪٠‬ا‪٣‬ي‪ .‬پعۿ ټڎ‪ٝ‬ت ۾ ڪع‪ٝ‬ا دي ٔ‪ٛ‬ؽٕي د‪ٝ ٥‬ىا‪ ٥ُٚ‬ڪعڻ ؼام ا‪٣‬ڑه اؿاره ‪ٛٝ‬ي‬
‫ڂ‪ – ٥‬ڪع‪ٝ‬ا د‪ ٥‬تت “‪٣‬يۿ ديڪي اؼي‪ٚ ٟ‬ڻي‪٥‬م پياۿ ؼ‪ ٥‬اؼام ئي پ‪٥‬کي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬يُ‪١‬يۿ ديڪا ؼغا ص‪٠٥‬يَء‬
‫کي ‪ٛٝ‬ي ر‪٣‬ي “‪٣‬يۿ ت‪ ٟ٤١‬ؼغا الِء ‪ ٟ٣‬ڇه‪ ٢٣‬ڪي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬پعۿ ټڎ‪ٝ‬ت ۾ ؼ‪٥ٞ‬ره زهر ا‪٣‬ڑي ‪ُٝ‬اؿعي دي هد‪٥‬د‬
‫تي ڇ‪٣“ ٙ٠‬ي د‪ ٟ٤١‬۾ اصالٗي ٗطرم ؼتب ڇه‪ ٢٠ ٢٣‬ڂي‪ .ٟ‬اؼي‪ ٟ‬هري ؼاڳئي ‪٠‬ڪتي تي ‪٥ٝ‬ٽي اچ‪٥‬م ڂا ت‪٢‬‬
‫ص‪٠٥‬يَء الِء ‪٥ٝ‬ت دي ؼغا کي صت‪ ٜ‬ڪعائي ڋا اؼي‪ ٟ‬ا‪ ٥٣‬جاةت ڪعڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ ڪعي ر‪٣‬يا “‪٣‬ي‪٥‬م‬
‫ت‪ ٢‬ا‪٠‬ؽا‪٠‬ي ‪ُٝ‬اؿعه ‪ٝ‬اميَء ۾ ڇه‪٣‬اري‪ ٟ‬۽ ص‪٠٥‬ي‪ ٟ‬ؼام هزـي ؼ‪٥ٛ‬ڋ ڪ‪١‬طه ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي܁‬
‫اؼي‪ٗ ٟ‬ت‪٥‬ك ڪعي‪٥‬م ڂاۿ ت‪ ٢‬ا‪٠‬ؽام دؽ‪ٞ‬ا‪٠‬ي ‪ٝ‬عم‪ ٟ‬ها‪٠‬گع ‪ٕ٠‬ؽياتي ‪ٝ‬عم‪ ٟ‬د‪ ٥‬ة‪ ٢‬ؿڪار ڂي‪١‬طه ر‪٣‬ي‪٥‬‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬اؼي‪ ٟ‬ديڪڐ‪ ٟ٣‬ام ڳا‪ ٢٤ٚ‬تي ڳ‪١‬ڏ ټڎي ةي‪٥٤‬م ڂا ت‪ ٢‬ديئ‪ ٟ‬دؽ‪ٞ‬ا‪٠‬ي ‪ٝ‬عض الِء ‪ٝ‬عيل کي ؼغا ‪٢٠‬‬
‫ڇ‪٠‬ي هي‪١‬طي “‪٣‬يۿ تيئ‪ٕ٠ ٟ‬ؽياتي ‪ٝ‬عيل کي ة‪ ٢‬ؼ‪١‬طس ‪ٕ٠‬ؽياتي ‪ٝ‬عض الِء ؼغا ڇيڻ ‪ ٢٠‬گ‪٤‬عديۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء‬
‫اؼام کي دؽ‪ٞ‬ا‪٠‬ي ۽ ‪ٕ٠‬ؽياتي ‪ٝ‬عم‪ ٟ‬دي َالج ةاةت ؼ‪٥‬چڻ‪ ٥‬پ‪٠٥‬طه‪.‬‬
‫‪ٕ٠‬ؽياتي ‪ٝ‬عين‪ ٟ‬د‪ ٥‬اڈڪ‪٘ٔ ٢٤ٛ‬ه ڳا‪٤ٚ‬ي‪ ٟ‬ؼام َالج ‪ ٢٠‬ڂي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬کيػ دؽ‪ٞ‬ا‪٠‬ي ‪ٝ‬عض ۾‬
‫‪ٝ‬تتال ڪ‪ٝ ٟ٤١‬عيل ها‪٠‬گع دهائ‪٥‬م کاراي‪٥‬م هي‪١‬طي‪٥‬م “‪– ٟ٣‬ؼي‪٥‬م ‪١٣‬ي‪٥‬م هي‪١‬طي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ديئ‪ ٟ‬ص‪٥‬فۿ‬
‫ا‪ٝ‬يطۿ ‪ٝ‬اي‪٥‬ؼيۿ ۽ ّ‪ٕ٠ ٜ‬ؽياتي ‪ٝ‬عم‪ ٟ‬د‪ ٥‬ؼتب “‪ٟ٣‬ۿ تيئ‪ ٟ‬دؽ‪ٞ‬ا‪٠‬ي َظاب ۾ ؼغا د‪ ٥‬ڄٽ پڻ ‪ٕ٠‬ؽياتي‬
‫‪ٝ‬عيل کي ؼ‪١‬طس ‪ٝ‬عض ۾ ؿٕا و‪٥‬ر ڪ‪ ٜ‬اچي ؼگ‪ ٟ٤‬ڂا‪ .‬ةيـ‪ٞ‬ار هزـي‪ ٟ‬کي ص‪٥‬م دي ارادي کام‬
‫رهڪڻ الِء ‪٥ٝ‬ت دي ؼغا د‪ ٥‬ڄٽ ڪارگع جاةت ڂي‪٣“ ٥‬ي‪ٝ .‬ام ‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام ت‪ُٝ ٢‬اؿعي ۾ ص‪٠٥‬ي‬
‫ذ‪١٣‬يت رکڻ هاري ؿضف دي ذ‪ ٟ٣‬تام ‪٥ٝ‬ت د‪ ٥‬ڄٽ ديڪڐ‪ ٟ٣‬صت‪ ٜ‬ڪي‪ ٥‬هي‪ ٥‬ت‪ ٢‬ام ‪ٝ‬ام ڪ‪ ٥‬صاوع‬
‫ص‪٥‬ا‪٠ ٢٣‬تيذ‪٠ ٥‬ڪع‪٠‬طه‪ .‬ةعوا‪٠‬ي‪ ٢‬۾ ٗا‪٥٠‬م ‪٣‬ڃام ‪٣‬ڪ ةيگ‪١‬ا‪ ٢٣‬دي ‪٥ٝ‬ت تي اؼام د‪ ٥‬م‪ٞ‬يع ڦڃڪي اڂي‪٥‬‬
‫“‪٣‬ي – ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ا‪ُٝ ٟ٤٠‬ك‪٥‬ل ۽ ةيگ‪١‬ا‪ ٢٣‬ټارۿ َ‪٥‬رت‪ٟ‬ۿ پ‪٥‬ڈ‪ ٟ٣‬۽ د‪٥‬ا‪ ٟ٠‬دي ٗت‪ ٙ‬تي اؼام د‪ ٥‬م‪ٞ‬يع‬
‫صا‪٥ٝ‬ش ڋ‪٣“ ٥‬ي! ۽ اؼي‪ ٟ‬ڋ‪ ٥‬ص‪٠٥‬ي‪ ٟ‬دا ‪ٞ٣‬طرد ڂي پيا “‪٣‬ي‪٥‬م܁ اؼي‪ ٟ‬ؼڀيئي پ‪١٤١‬ذي پ‪١٤١‬ذي هد‪٥‬د ۾‬
‫‪٣‬ڪ ص‪٠٥‬ي ‪ٚ‬ڪائي هيٺا “‪٣‬ي‪٥‬م‪.‬‬
‫‪ 29‬د‪٥١‬ري ‪0977‬ع‬
‫ڪِڙيّن ڪِڙيّن ىائصون‬
‫ديئ‪ ٟ‬ټ‪ ٢‬ا‪٠‬ؽام ‪٥٣‬ة‪٣ ٥٤‬ڪ د‪٤‬ڑا ‪ ٢٠‬ڂي‪١‬طا “‪ٟ٣‬ۿ تيئ‪ ٟ‬ټ‪ ٢‬هاُٗاۿ ټ‪ٗ ٢‬كاۿ ټ‪ ٢‬ڪ‪٤‬اڻي‪٥‬مۿ ۽ ټ‪ ٢‬زادجا ة‪٢‬‬
‫‪٥٣‬ة‪٣ ٥٤‬ڪذ‪٤‬ڑا ‪ ٢٠‬ڂي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬پع ڪي ا‪٠‬ؽامۿ ڪي هاُٗاۿ ۽ ڪي زادجا ايتعي ٗطر ت‪ ٢‬هيذ‪٤‬ي‬
‫‪ٝ‬ـاة‪٤‬ت رک‪١‬طا “‪ٟ٣‬ۿ د‪٥٣ ٥‬ة‪٣ ٥٤‬ڪ د‪٤‬ڑا ‪ٚ‬ڳ‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬اځ (‪ 21‬ڄؼ‪ٞ‬تع ‪0976‬ع) ت‪٤ٛ‬اؼيَء دي اصتارم‬
‫۾ ‪٠‬ي‪٥‬يارڋ دي َطا‪ٚ‬ت ۾ ‪١ٛ٣‬طڈ ‪٣‬ڪ ‪٘ٝ‬ط‪ٝ‬ي د‪ٔ ٥‬يك‪ ٥ٛ‬پڑ‪٣‬ي‪ ٥‬اڂ‪٘ٝ .ٜ‬ط‪ٝ‬ي دي رهداد پڑ‪٣‬يۿ ‪٥ٝ‬م کي‬
‫اځ کام چار ؼاك اڳ هاره ‪٣‬ڪ هاُٗ‪ ٥‬ياد “ي‪ .٥‬ام هاُٗي ۽ تازي هاُٗي ۾ ايتعي ٗطر ت‪ ٢‬هيذ‪٤‬ي ‪ٝ‬ـاة‪٤‬ت‬
‫“‪٣‬ي د‪ ٥‬ټئي هاُٗا ‪٥٣‬ة‪٣ ٥٤‬ڪذ‪٤‬ڑا ‪ٝ‬سؽ‪٥‬س ڂا ڂي‪ .ٟ‬اځ دڐ‪ ٟ٣‬اصتارم ۾ ‪٘ٝ‬ط‪ٝ‬ي دي ڪاررهائي ۽‬
‫ٔيك‪ ٥ٛ‬پڑ‪٣‬ي‪ ٜ‬تڐ‪ ٟ٣‬ائي‪ٝ ٟ‬سؽ‪٥‬س ڪي‪ٜ‬ۿ ڈڻ ام زادجي دي ةاري ۾ اڳ ة‪ ٢‬ڪڃي ڪذ‪ ٢٤‬ټڎه اڂ‪– ٜ‬‬
‫پڑ‪٣‬ي‪ ٥‬اڂ‪٣ .ٜ‬ڪطل ت‪ ٢‬ياد ‪“ ٢٠‬ي‪٥‬ۿ پع پ‪ِ٥‬ء اڪيالئي ۾ “ڪٽ‪٥‬ةع ‪0972‬ع دي ‪٣‬ڪ رات ياد “ئي‪.‬‬
‫“ڪٽ‪٥‬ةع ‪0972‬ع دي ‪٣‬ڪ رات ‪٣‬ئي‪ .‬ةي ةي ؼيَء تام ارده پعهگعال هيٺي ټڎل‪ٕ٣ .‬تي دا صاص‬
‫صاص هاُٗا هيٺي ټڎ ايائ‪٥‬م‪٣ .‬ڪڑي صتع ‪٣‬ڪ ‪ٝ‬اُء ‪ٝ‬تُ‪٣ ٖٛ‬ئي‪ .‬ټڎايائ‪٥‬م ت‪ ٢‬ا‪٣‬ا ‪ٝ‬اُء پ‪١٤١‬ذي ڋ‪ٟ٤‬‬
‫‪٤ٝ‬ي‪ ٟ١‬دي ټار کي ڪتي دي ‪٠‬گ‪٤‬تا‪٠‬يَء ۾ ڇيئيۿ پاڻ ‪ٝ‬غا ‪ٝ‬اڻڻ ۽ ‪٥ٝ‬د‪٥‬م ڪعڻ ‪ٛ٣‬ي هيئي‪٠ .‬ـي پتي ۾‬
‫کيػ ياد ئي ‪ ٢٠‬ر‪٣‬ي‪ ٥‬ت‪ ٢‬ڪ‪ ٥‬پ‪١٤١‬ذي ټار کي ڪتي دي رز‪ ٜ‬۽ ڪعل تي ڋڐي گ‪٤‬ع کي تا‪٣ ٥ٚ‬ڻي “ئي‬
‫‪٣‬ئي‪ .‬چ‪٥‬ڂي‪ ٟ‬ڇي‪ ٟ٤١‬دڐ ‪٠ ٟ٣‬ـا ‪ٚ‬ڃػ تڐ‪ ٟ٣‬ياد “يػ ت‪ ٢‬ټار کي ڪتي دي ز‪٥‬ا‪ٚ‬ي ڪعي “ئي ‪٣‬ئي‪.‬‬
‫ڄهڈ‪٠‬طي گ‪٤‬ع پ‪٤‬تيۿ ةکاي‪ ٙ‬ڪتي ټار د‪ٝ ٥‬اس کائي ڋڐي‪٥٣ ٥‬ۿ ۽ ‪٣‬ڐي‪٥‬م چٽاڈي ڋڐي‪٥‬م ‪٣‬ي‪٥‬م‪.‬‬
‫ام دُٔي ‪٥ٝ‬م ‪٣‬الك پاڪؽتام ۾ ڪا‪ٚ ٜٚ‬کي‪ .٥٣ ٥‬ام ڪا‪ ٜٚ‬۾ ‪٣‬ڪ ا‪٣‬ڑي ‪ٝ‬اُء د‪ ٥‬ذڪع ڪي‪٣ ٥‬ي‪ٜ‬‬
‫د‪ ٟ٤١‬پٽ دي و‪ٛ‬تڻ تي پٽ کي پ‪١٤١‬ذي ؼي‪١‬ي ‪ٝ‬ام دك ڪڏڻ دي ادازت ڇ‪٠‬ي ‪٣‬ئي‪ .‬ؼ‪١‬طس پٽ کي‬
‫ڪ‪٥َ ٟ٤١‬رت چي‪ ٥٣ ٥‬ت‪ ٢‬ديڪڐ‪٥ٝ ٟ٣‬م ؼام َـٖ اڂئيۿ ت‪٥ٝ ٢‬م کي پ‪١٤١‬ذي ‪ٝ‬اُء دي دك ڪڏيۿ “ڻي‬
‫ڇي‪ .‬ا‪ ٥٣‬پٽ ‪ٝ‬اُء کي ‪ٝ‬اريۿ ؼ‪١‬طس ؼي‪ ٥١‬چيعيۿ دك ڪڏي ام َ‪٥‬رت ڇا‪ ٟ٤٠‬رها‪ ٥٠‬ڂي‪ٝ .٥‬اُء دي دك ‪٣‬ڃ‪ ٟ‬۾‬
‫د‪ٛ٤‬ي ڄهڈ‪٠‬طه پئي هي‪ ٥‬د‪ ٥‬هاټ تي ڂاټ‪“ ٥‬يػ‪ .‬ڪعي پي‪ .٥‬ام هٗت ‪ٝ‬اُء دي دك ‪ٝ‬ام “هاز ټڎائي‪ٟ‬ۿ ‛پٽۿ‬
‫ر‪٣‬ڑ ت‪“ ٢٠ ٢‬ئي اڂئي‪‚.‬‬
‫اځ (‪ 21‬ڄؼ‪ٞ‬تع ‪0972‬ع) دي اصتارم ۾ ‪٠‬ي‪٥‬يارڋ دي ‪٣‬ڪ ‪ٝ‬اُء دي ةاري ۾ صتع پڑ‪٣‬ي اڂ‪.ٜ‬‬
‫َطا‪ٚ‬ت ۾ ‪ٝ‬ڃػ ‪٘ٝ‬ط‪ٛ٣ ٥ٝ‬ي‪ ٥٣ ٥‬ت‪ ٟ٣ ٢‬گظري‪ ٙ‬ؼيپٽ‪ٞ‬تع دي ‪٤ٝ‬ي‪١‬ي ۾ ڋ‪ٕ٣ ٟ٤‬ت‪ ٟ‬دي پ‪١٤١‬ذي ټار کي‬
‫ڪتي دي رز‪ ٜ‬۽ ڪعل تي ڋڐي‪‛ .٥٣ ٥‬ڪ‪ ٟ‬ؼتت‪ ‚ٟ‬ڪعي گ‪٤‬ع ‪٥ٝ‬ٽڻ ۾ کيػ ديع پئذي هيئي‪ .‬ةکاي‪ٙ‬‬
‫ڪتي ام هڂ ۾ ټار کي کائي ڋڐي‪.٥‬‬
‫ټ‪٤١‬ي زادج‪ ٟ‬۾ ‪ٝ‬ـاة‪٤‬ت ايتعي ٗطر ت‪ ٢‬هيذ‪٤‬ي “‪٣‬يۿ د‪ ٥‬ټئي زادجا ‪٥٣‬ة‪٣ ٥٤‬ڪ د‪٤‬ڑا ‪ٝ‬سؽ‪٥‬س ڂي‪ٟ‬‬
‫ڂا‪ٔ .‬عق ٔ٘ه ايتعه “‪٣‬ي د‪٣ ٥‬ڪ زادجي ۾ ټار ڋ‪٤ٝ ٟ٤‬ي‪ ٟ١‬د‪٥٣ ٥‬ۿ ۽ ټئي زادجي ۾ ټار ڋ‪ٕ٣ ٟ٤‬ت‪ ٟ‬د‪٥‬‬
‫‪٣ .٥٣‬ڪ زادجي ۾ ‪ٝ‬اُء ‪٠‬ـي پتي ؼتب ديع ؼام گ‪٤‬ع پ‪٤‬تي ‪٣‬ئيۿ ۽ ټئي زادجي ۾ ‛ڪ‪ ٟ‬ؼتت‪ ‚ٟ‬ڪعي‬
‫‪ٝ‬اُء ديع ؼام گ‪٤‬ع پ‪٤‬تي ‪٣‬ئي‪٣ .‬ڪ زادج‪ ٥‬ي‪٥‬رٽ ۾ ڂي‪٥‬ۿ ۽ ټي‪ٝ“ ٥‬عيڪا ۾‪ .‬پ‪٤‬عي‪ ٟ‬زادجي دي َطا‪ٚ‬تي‬
‫ڪاررهائيَء دي ‪٥ٝ‬م کي ڪاة‪ ٢‬صتع ‪٣“ ٢٠‬ي‪ٝ“ .‬عيڪا هاري زادجي ۾ َطا‪ٚ‬ت ‪ٝ‬اُء کي ِا‪ ٥٣‬چ‪٠٥‬طي ‪ُٝ‬اف‬
‫ڪعي ڋڐي‪ ٥‬ت‪ ٢‬ټار دي درد‪٠‬اڋ ‪٥ٝ‬ت ؼتب کيػ ڪأي ذ‪١٣‬ي قط‪ ٥ٝ‬رؼي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪١٤١‬ڪعي َطا‪ٚ‬ت‬
‫کيػ ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ٗ ٢‬ؽ‪ ٜ‬دي ؼغا ڇيڻ معهري ‪٠‬ڃي ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي‪.‬‬
‫اؼام د‪ ٥‬ذ‪ ٟ٣‬اُم ‪ٝ‬اُء دي تك‪٥‬ر ؼام “ةاد “‪٣‬ي د‪ ٟ٤١‬دي دك ‪ٝ‬ام “هاز “ي‪‛ .٥٣ ٥‬پٽۿ ر‪٣‬ڑ ت‪“ ٢٠ ٢‬ئي‬
‫اڂئي‪‚.‬‬
‫اؼام د‪ ٥‬ذ‪ٝ ٟ٣‬يگؽ‪ ٜ‬گ‪٥‬رڪيَء دي ‛‪ٝ‬اُء‚ دي ٌَ‪ٞ‬ت ؼام “ةاد “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ٝ‬ام ڄڈام ڂ‪ ٥‬ام ڇي‪ ٟ٤١‬کام دڐ‪ ٟ٣‬ي‪٥‬رپي ۽ “‪ٝ‬عيڪي ذ‪١٣‬يت هاري‪٥‬م ‪ٝ‬ائعهم اؼام دي ‪ُٝ‬اؿعي‬
‫۾ پيطا ڂي‪١‬طي‪٥‬م ۽ اؼام کي ڪت‪ ٟ‬دي رز‪ ٜ‬۽ ڪعل تي ڋڐي‪١‬طي‪٥‬م‪.‬‬
‫‪ٔ 01‬يتعهري ‪0977‬ع‬
‫ىالن جڏًُ اكتسار ۾ ايٍسا‬
‫ؼچ پڌ‪ ٥‬ت‪ ٢‬اځ ڪ‪ٚ ٢٤ٛ‬کڻ پڑ‪٣‬ڻ ‪ٝ‬ام ‪ٝ‬غه ‪٠‬ڪعي هي‪٣“ ٥‬ي‪ٚ .‬کڻ الِء ‪٥ٝ‬اد ‪١ٛٝ‬طه “‪٣‬ي ‪ٝ‬از‪٥‬ك ۽‬
‫‪ُٝ‬اؿعي ‪ٝ‬ام‪ .‬اڈڪ‪ٝ ٢٤ٛ‬از‪٥‬ك ۽ ‪ُٝ‬اؿعه ؼياؼت دي هةا ۾ هرت‪٣“ ٙ‬ي‪١٤١ٝ .‬ذ‪ٝ َٜٛ ٥‬سطهد ۽ ‪٠‬اٗف‬
‫“‪٣‬يۿ ت‪١٤١‬ڪعي ؼياؼت دي زعٔت کي ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طه “‪٣‬يام‪ٌٝ .‬ا‪٣‬عا ڪ‪١‬طڈ ؼڀئي پڑ‪٣‬ي‪ٙ‬‬
‫ڪڑ‪٣‬ي‪َ– ٟ٣“ ٙ‬ا‪ ٜٚ‬۽ اڪاةع “‪– ٟ٣‬ةي‪ ٟ‬االٗ‪٥‬ا‪ٝ‬ي ‪ُٝ‬ا‪ ٟٛٝ‬دا ڈاڻ‪– ٟ٣“ ٥‬پعڇي‪٤‬ي پا‪ٚ‬يؽي‪ ٟ‬دا‬
‫پارک‪ٟ٣“ ٥‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪ ٟٛٝ‬دي چعڂ تي ‪ٌٝ‬ا‪٣‬عا ڪعڻ الِء رؼت‪ ٟ‬تي ‪٠‬ڪعي “يا “‪ َٜٛ .ٟ٣‬کام‬
‫ها‪٠‬ذ‪٤‬ي‪ٙ‬ۿ اڻ پڑ‪٣‬ي‪ ٙ‬۽ ڋؽا گ‪٤‬عم ۾ هيٺا “‪ٟ٣‬ۿ ۽ تـ‪٥‬يؾ ؼام ؼياؼت دا ؼت ر‪٠‬گ ڇؼي ر‪٣‬يا “‪.ٟ٣‬‬
‫ؼياؼت دي ‪٥٠‬م داؼڑم اؼام کي ي٘ي‪ ٟ‬ڇياري‪٣“ ٥‬ي ت‪ٛٝ ٢‬ڪ د‪ ٥‬ا‪ ٟٝ‬ا‪ٝ‬ام ةعٗعار “‪٣‬ي –ؼ‪١‬طم‬
‫چعڂ تي ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬مته ۽ ت‪ٌ١‬ي‪ ٜ‬ؼام رؼت‪ ٟ‬تي ‪٠‬ڪعي “يا “‪ .ٟ٣‬ةؽ‪ ٟ‬۽ صا‪٠‬گي ‪٥ٝ‬ٽعم کي ةا‪٣‬ي‪٥‬م د‪ٟ١‬‬
‫ڇ‪٠‬ي‪٥‬م “‪– ٟ٣‬دڪام ۽ ةي‪١‬ڪ‪٥‬م ة‪ ٢‬د‪ٚ ٟ١‬ٽي‪٥‬م “‪– ٟ٣‬ؼ‪١‬طم ٔعؿتا ةي ڇه‪٣‬ي “‪ ٥٣ .ٟ٣‬پع ا‪٠٥ٞ٠ ٟٝ‬ي‬
‫د‪٥٤ٞ‬ريت الِء دطهد‪٤‬ط ڪعي ر‪٣‬يا “‪ !ٟ٣‬داؼڑم دي دَ‪٥‬يٰ “‪٣‬ي ت‪ٛٝ ٟ١٣ ٢‬ڪ ۾ ا‪٠‬تـار ‪ ٢٠‬پکڑي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‪ٝ‬ام داؼڑم دي دَ‪٥‬يٰ د‪ٗ ٥‬ائ‪٣“ ٙ‬يام –ؼ‪١‬طم ‪ٌٝ‬ا‪٣‬عا پع ا‪٣– ٟ٣“ ٟٝ‬ع وعف صيع “‪٣‬ي‪ٝ .‬اڻ‪ٝ ٥٤‬ي‪١‬ا‬
‫ةازار ‪ٚ‬ڳائي ر‪٣‬يا “‪ٟ٣‬ۿ ۽ ‪ٚ‬تا ‪١ٝ‬گيـڪع دا گا‪٠‬ا ټڎي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬رؼت‪ ٟ‬دا ة‪ٛ‬ب ۽ ةتي‪٥‬م پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬پاڻ‬
‫پٽ پئذي ر‪٣‬ي‪٥‬م “‪– ٟ٣‬ؿايط اتع کام ‪٥٣‬ا گ‪ٛ٤‬ي “‪٣‬ي!‬
‫‪ٝ‬ام ‪٥ٝ‬ڳ‪ٝ ٥‬ٽع “‪٣‬يام‪ .‬اٗتكاديات دي اق‪ ٟٚ٥‬د‪ ٥‬ڈاڻ‪٣“ ٢٠ ٥‬يام‪ .‬اٗتكاديات ۽ ‪ُٝ‬اؿيات دا‬
‫‪ٝ‬ا‪٣‬ع ‪ٛٝ‬ڪ ‪ٝ‬ام ‪ٚ‬ڐي هيا “‪ٟ٣‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي اٗتكاديات )‪ (Economics‬د‪ ٥‬ؿُت‪ ٥‬ؼياؼت دي ‪٥٠‬م‬
‫داؼڑم پ‪١٤١‬ذي ‪٣‬ځ ۾ ک‪١‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ؼ‪٥ٞ‬ري د‪٠‬يا ۾ ٗي‪ٞ‬ت‪ ٟ‬۾ امأ‪ ٥‬ڂي‪٣“ ٥‬ي –‪٤ٝ‬ا‪٠‬گائي ڂي “‪٣‬ي‪ .‬پعۿ‬
‫پاڪؽتام ؼ‪٥ٞ‬ري د‪٠‬يا ؼام ټڎك ‪٠‬ا‪٣‬ي‪ .‬پاڪؽتام ‪٥٣‬ا ۾ ةيٺ‪٣“ ٙ‬يۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ةي‪ ٟ‬االٗ‪٥‬ا‪ٝ‬ي ڦيع‬
‫گ‪٤‬يع د‪ ٥‬پاڪؽتام تي ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬اجع ‪ ٢٠‬پ‪٠٥‬طه– څرتيَء تي ره‪ٞ٠‬ا ڂي‪١‬طڈ تتطي‪ٛ‬ي‪ ٟ‬کام پاڪؽتام ٗىٍ تُ‪ٖٛ‬‬
‫ر‪١٣‬طه! ت‪١٤١‬ڪعيۿ ؼياؼت دا داؼڑا ٔع‪ٝ‬ائي‪ ٟ‬ڂا ت‪ ٥٣ ٢‬دڐ‪ ٟ٣‬اٗتطار ۾ اي‪١‬طاۿ تڐ‪ٗ ٟ٣‬ي‪ٞ‬ت‪ ٟ‬کي‬
‫‪ 0971‬ع هاري ؼىر تي کڻي هي‪١‬طا‪ .‬ا‪٣‬ا ؼٺي ڳا‪٣“ ٢٤ٚ‬ي‪ .‬پعۿ ام الِءۿ ‪ٝ‬ام ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام ڂ‪ ٥‬ؼياؼت دي‬
‫داؼڑم کي ايڪ‪١‬ا‪ٝ‬ڪػ دي ؼائ‪١‬ػ ۾ ڦيع گ‪٤‬يع ڪعڻي پ‪٠٥‬طي – ڋ‪ ٥‬د‪ٗ ٥‬ي‪ٞ‬ت‪٥‬م تڐ‪ ٟ٣‬هڅ‪٠‬طي‪٥‬م‬
‫“‪ ٟ٣‬دڐ‪ ٟ٣‬هڅيڪ ‪٠‬اڻ‪ ٥‬ه‪٥١٣‬ار ۾ اي‪١‬طه “‪٣‬ي –يُ‪١‬يۿ ٗي‪ٞ‬ت‪ ٟ‬دي چاڈ‪ ٢٣‬د‪٣ ٥‬ڪ ؼتب ۽ ا‪ ٜ٣‬ؼتب‬
‫‪٠‬اڻي د‪ ٥‬ڦ‪٤‬الُء “‪٣‬ي‪ .‬اځ کام ؼت ؼاك اڳۿ ‪0971‬ع ۾ ‪ٝ‬غهر کي ڇ‪٣‬اڈي ڋ‪ ٢٤‬يا ؼت رهپيا رهزا‪١ٛٝ ٢٠‬طي‬
‫‪٣‬ئيۿ اڈڪ‪ٝ ٢٤ٛ‬غهر دي ڇ‪٣‬اڈي پ‪١‬طر‪ ٟ٣‬کام هي‪ ٢٤‬رهپيا رهز “‪٣‬يۿ ؼياؼت دا داؼڑا ‪ٝ‬غهرم دي ڇ‪٣‬اڈي‬
‫گ‪٤‬ٽائڻ کام ؼ‪٥‬اِء ديڪڐ‪ٗ ٟ٣‬ي‪ٞ‬ت‪٥‬م گ‪٤‬ٽائي‪١‬طا ت‪ ٢‬اٗتكادي ڪار‪٠‬ا‪ ٥ٝ‬ڪعي ڇيکاري‪١‬طاۿ ۽ ‪ٝ‬ارؿ‪ٙ‬ۿ ۽‬
‫ڪي ‪١‬ػ کي ؿع‪١ٝ‬طه ڪ‪١‬طا‪ٝ .‬ام ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام ڂ‪ ٥‬ؼياؼت دي ‪٥٠‬م داؼڑم هټ ايڪ‪١‬ا‪ٝ‬ڪػ دا ‪ٝ‬ا‪٣‬ع‬
‫هيٺا “‪ٟ٣‬ۿ يا ‪ ٥٣‬پاڻ اٗتكاديات دا ‪ٝ‬ا‪٣‬ع “‪ٟ٣‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ايڐي هڇي ؼائ‪١‬ؽي دَ‪٥‬يٰ ڪعي هيٺا “‪.ٟ٣‬‬
‫ؼياؼت دي ‪٥٠‬م داؼڑم دَ‪٥‬يٰ ڪئي “‪٣‬ي ت‪ ٥٣ ٢‬دڐ‪ ٟ٣‬اٗتطار ۾ اي‪١‬طاۿ تڐ‪ ٟ٣‬ؿعاب تي پاة‪١‬طي‬
‫هد‪١٤‬طا‪ .‬ؼٺي ڳا‪٣“ ٢٤ٚ‬ي‪ .‬پاڪؽتام ‪ٝ‬ام ةکۿ ةيعهزگاريۿ اڻپ‪٥‬ري اپتۿ ّعةتۿ ڪع‪٠‬طڈ قستۿ‬
‫تُ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬دي ‪ُٝ‬يار هّيعن دا ‪ٝ‬ؽئال صت‪ ٜ‬ڂي هيا “‪– ٟ٣‬ةاٗي “ڱعي‪ ٟ‬تي ڳڻڻ ديتعم ؿعاةي‪ ٟ‬د‪ٝ ٥‬ؽئ‪٥ٛ‬‬
‫ا‪ ٜ٣‬ڂي پي‪٣“ ٥‬ي‪ٝ .‬الم ام ‪ٝ‬ؽئ‪ٛ‬ي کي ز‪ ٙ‬ڪ‪١‬طا –ڋ‪ ٥‬د‪ ٥‬پاڪؽتام دا ؼپ کام ا‪ ٜ٣‬اٗتكادي ۽‬
‫‪ُٝ‬اؿي ‪ٝ‬ؽئال ز‪ ٙ‬ڂي چڪا “‪.ٟ٣‬‬
‫پاڪؽتام ۾ ټا‪٣‬عي‪ٛٝ ٟ‬ڪ‪ ٟ‬دا ا‪٠‬يڪ ؼٕارتضا‪٠‬ا “‪ .ٟ٣‬اتي ؿعاب هاپعاي‪ ٥‬هي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ا‪ ٟ٤٠‬دي‬
‫ةاري ۾ ‪ ٟٛٝ‬ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬زڪ‪ ٜ‬قادر ‪ ٢٠‬ڪي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ٿائ‪١‬ذي ڂ‪ٝ ٥‬الم اٗتطار ۾ اچڻ کام پ‪ِ٥‬ء ؼ‪٥ٞ‬رم‬
‫ؼٕارتضا‪ ٟ٠‬ؼام ٗىٍ تُ‪ ٖٛ‬ڪ‪١‬طا ۽ ؼٕارتضا‪٠‬ا ‪ٛٝ‬ڪ ‪ٝ‬ام ة‪١‬ط ڪ‪١‬طا‪ .‬اځ ڪ‪ ٢٤ٛ‬دي ؼٕارت ؼياؼت‬
‫کام دطا ‪٣“ ٢٠‬يۿ د‪ ٟ‬کي ؿعاب پيئڻ‪٣“ ٥‬يۿ ؼي ّيع ‪ٛٝ‬ڪي ؼٕارتضا‪ ٟ٠‬۾ ة‪ ٢‬هڅي ؿعاب پيئ‪١‬طا‪.‬‬
‫پاة‪١‬طي هد‪٤‬ڻ ؼام ‪ٝ‬ؽئال ز‪ ٢٠ ٙ‬ڂي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬پاڪؽتام ۾ ‪١٣‬طؼتا‪٠‬ي ٔ‪ ٟٞٛ‬تي ة‪١‬طش “‪٣‬يۿ پع يار ا‪٣‬ڑا‬
‫ؿ‪ٗ٥‬ي‪ ٟ٣“ ٟ‬د‪١٣ ٥‬طؼتا‪٠‬ي ٔ‪٥ٞٛ‬م ؼ‪٥ٞ‬ري ‪ٛٝ‬ڪ ۾ ڇؼي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬ام ٗؽ‪ ٜ‬دا ‪ٝ‬ؽئال تعةيت ؼام ز‪ٙ‬‬
‫ڂي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬پع ۿ تعةيت هاري ڳا‪ ٟٛٝ ٢٤ٚ‬الِء ‪ٝ‬طي صارج “‪٣‬ي‪٣ ٥٣ .‬ع ڪ‪ٝ ٥‬ؽئ‪ ٥ٛ‬پاة‪١‬طيَء ۽ ة‪١‬طش ؼام‬
‫ز‪ ٙ‬ڪ‪١‬طا‪.‬‬
‫‪ ٟٛٝ‬ڪ‪ٞ‬ي‪٠٥‬ؽٽ چي‪ ٟ‬دي ةاري ۾ ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬ارؿاد ‪ٔ ٢٠‬ع‪ٝ‬اي‪٣“ ٥‬ي‪ ٥٣ .‬ام ةاري ۾ صا‪٥ٝ‬ش “‪ .ٟ٣‬اؼام‬
‫کي صتع ‪٠‬ا‪٣‬ي ت‪ ٢‬اٗتطار ۾ اچڻ کام پ‪ِ٥‬ء ‪ٝ‬الم ڪ‪ٞ‬ي‪٠٥‬ؽٽ چي‪ ٟ‬صالف اَالم د‪١‬گ ڪ‪١‬طاۿ يا کي‪ ٟ‬را‪٢٣‬‬
‫راؼت تي “ڻڻ الِء ټي‪ ٥‬ڪ‪ٗ ٥‬طل کڻ‪١‬طا!‬
‫‪ٝ 27‬ارڂ ‪0977‬ع‬
‫ڪصاچيَء وارن جّ ىعئهّ‬
‫‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬اڈ‪٥‬ڪ‪ ٥‬ڪا‪٥ّ ٜٚ‬ر ؼام پڑ‪٣‬ي‪ ٥‬هڅي‪ .‬اڈ‪٥‬ڪي ڪا‪ ٜٚ‬۾ ‪٥ٝ‬م کي ڪعاچيَء هارم دي‬
‫‪ٕ٠‬ؽيات د‪ ٥‬تذغي‪ ٥‬ڪعڻ‪٣“ ٥‬ي –ؼ‪١‬طم ‪ٕ٠‬ؽيات د‪ ٥‬ڋيط ڪعڻ‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ڪعاچيَء ۾ ديڪي ڪذ‪٢٤‬‬
‫ڂي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٟ٤١‬الِء ‪ٝ‬ام ڪعاچيَء هارم کي ڇه‪٣‬ي ‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬امۿ ت‪١٤١‬ڪعي اق‪ ٙ‬ق‪٥‬رتساك‬
‫ةاةت ڪذ‪ٚ ٢٤‬کڻ معهري ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام ڂ‪ .٥‬ڪعاچيَء هارا ‪ٕ٠‬ؽياتي ‪ٝ‬عيل “‪ .ٟ٣‬کي‪ٕ٠ ٟ‬ؽياتي َالج‬
‫دي معهرت “‪٣‬ي‪ .‬ڪعاچيَء هارم کي ‪ٕ٠‬ؽياتي ‪ٝ‬عض ؼياؼتطا‪ُٝ ٟ٠‬عٔت ‪ٛٝ‬ي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪١٤١‬ڪعي‬
‫ؼ‪١‬طم َالج ؼياؼتطا‪ ٟ٠‬هټ ‪٣“ ٢٠‬ي‪ ٥٣ .‬ديڪي ڪذ‪ ٢٤‬ڪعي ر‪٣‬يا “‪ٟ٣‬ۿ ؼ‪ ٥‬ؿطيط ‪ٕ٠‬ؽياتي ۽‬
‫اَكاةي ټ‪٥‬د‪٣ ٢٤‬يٺام دټذي الؿُ‪٥‬ري وعح ڪعي ر‪٣‬يا “‪ ٥٣ .ٟ٣‬رز‪ ٜ‬دي الئٖ “‪ ٟ١٣ .ٟ٣‬ؼام‬
‫‪ٞ٣‬طرديَء هاره رهي‪ ٥‬رها رکڻ معهري “‪٣‬ي‪٣ .‬ڪ ڳا‪٣ ٢٤ٚ‬تي هامر ڪعڻ معهري ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام ڂ‪٥‬ۿ ت‪٢‬‬
‫ڪعاچيَء هارم د‪ ٥‬ديؽتائي‪ٕ٠ ٟ‬ؽياتي َالج ‪ ٢٠‬ڂي‪١‬طهۿ تيؽتائي‪١٣ ٥٣ ٟ‬گا‪ٝ‬ا ڪ‪١‬طا ر‪١٣‬طا –‬
‫زڪ‪ٝ٥‬ت‪ ٟ‬ؼام ٽڪع کائي‪١‬طا ر‪١٣‬طا –ٿڄ ڄا‪ ٢٣‬هاري‪٥‬م ڪاررهاي‪٥‬م ڪ‪١‬طا ر‪١٣‬طا – ۽ ‪ٕٝ‬ت ۾ ‪ٝ‬ع‪٠‬طا‬
‫ر‪١٣‬طا‪ .‬ا‪ٝ ٥٣‬عض اڳتي ‪ٛ٣‬ي الَالج ڂي هي‪١‬طه‪ .‬پعۿ ‪٥ٝ‬د‪٥‬دن زا‪ٚ‬ت‪ٝ ٟ‬ام ‪ٚ‬ڳي ڂ‪ ٥‬ت‪ٝ ٢‬عض َالج دي زطم‬
‫‪ٝ‬ام ‪٠‬ڪعي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ َٙ٘ .‬دي‪٥‬ا‪٠‬گيَء “ڇه د‪٤‬ڪي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي –‪٥٣‬ش ‪١٣‬گا‪ ٟٝ‬د‪ ٥‬ؿڪار ڂي ر‪٣‬ي‪٥‬‬
‫“‪٣‬ي‪.‬‬
‫ڪعاچيَء هارم کي ّ‪ٛ‬ه ٔ‪ٞ٤‬ي “‪٣‬ي ت‪ ٢‬تي‪٣ ٟ‬ٽي پ‪ ٙ‬دي ټئي پار پاڪؽتام د‪ٝ ٥‬حا‪ٚ‬ي زك‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫ت‪١٤١‬ڪعي ؼ‪١‬طم راياۿ ردسامۿ ؼياؼت ۽ ؼياؼي زڪ‪ٞ‬ت َ‪ٛٞ‬ي ؼ‪٥ٞ‬ري پاڪؽتام الِء الز‪ٝ‬ي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫کي‪ّٛ ٟ‬ه ٔ‪ٞ ٤‬ي “‪٣‬ي ت‪ ٢‬ؼ‪١‬طم ٔيكال پاڪؽتام دي ؼت ڪعهڈ َ‪٥‬ال تي ‪ٝ‬ڑ‪٣‬ي ؼگ‪٤‬ذ‪ ٟ‬ڂا‪ ٟ١٣ .‬پاڻ‬
‫کي پاڪؽتام د‪٣ ٥‬ڪ زك‪ ٥‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ڻ ةطرام پاڻ کي پاڪؽتام د‪ ٥‬ٺيڪيطار ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي هرت‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ام‬
‫۾ ‪ ٟ١٣‬د‪ ٥‬ڇه‪٠ ٢٣‬ا‪٣‬ي‪ .‬کي‪ ٟ‬ائي‪ ٟ‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ڻ تي ‪ٕ٠‬ؽياتي وعح ‪ٝ‬ذت‪٥‬ر ڪي‪ ٥‬هي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‪ 0947‬ع کام هٺي ‪0977‬ع تائي‪٣ ٟ‬ع ‪٣‬ڪ ؼياؼتطام ڪعاچيَء هارم د‪ٕ٠ ٥‬ؽياتي اؼتسكاك‬
‫ڪي‪٣“ ٥‬ي‪٣ .‬ع‪٣‬ڪ ؼياؼتطام کا‪٠‬ئ‪ ٟ‬ههټ هٺڻ ۽ ؼ‪١‬طم ز‪ٞ‬ايت زاق‪ ٙ‬ڪعڻ الِء زهر ڇيئي ٔع‪ٝ‬اي‪٥‬‬
‫“‪٣‬ي ت‪٢‬ۿ ‛پاڪؽتام ت‪٣٥‬ام ٺا‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي –پاڪؽتام ت‪٣٥‬ام دي ٗعةا‪٠‬ي‪ ٟ‬ؼام ٺ‪٤‬ي‪٣“ ٥‬ي –پاڪؽتام‬
‫ت‪٣٥‬ام دي ازؽا‪١ٞ٠‬ط “‪٣‬ي –پاڪؽتام دا ز٘ي٘ي ‪ٝ‬ا‪ٚ‬ڪ اه‪٣‬ي‪٣“ ٟ‬ي‪‚.٥‬‬
‫ٽي‪ ٢٤‬ؼاك الڳيت‪ ٥‬ڪ‪ ٟ٤١‬ؿضف کي ا‪ ٥٣‬ټڎائذي ت‪ ٢‬ت‪٥‬م پ‪٥ٛ٤‬ام “‪٣‬ي‪– ٟ‬رؼت‪ ٜ‬ز‪ٝ‬ام “‪٣‬ي‪– ٟ‬‬
‫ت‪١٤١‬ذ‪ ٥‬جا‪٠‬ي د‪٠‬يا دي تضتي تي پيطا ‪ ٢٠‬ڂي‪٣“ ٥‬ي –ت‪ ٢‬ي٘ي‪ ٟ‬ڈاڻ‪ ٥‬اُ‪ ٥٣‬ؿضف ‪ٕ٠‬ؽياتي وعح ام ٗؽ‪ٜ‬‬
‫دي ّ‪ٛ‬ه ٔ‪ٞ٤‬يَء ۾ گعٔتار ڂي پ‪٠٥‬طه ت‪٥٣ ٢‬ئي ‪٣‬يڪ‪ ٥ٛ‬پ‪٥ٛ٤‬ام “‪٣‬ي –۽ ټيا ؿضف ديتا‪ٝ‬ڑا “‪ .ٟ٣‬ؼاڳي‬
‫وعح دڐ‪ ٟ٣‬هردائي هردائي ڪعاچيَء هارم کي چي‪ ٥‬هي‪٣“ ٥‬ي ت‪ ٢‬پاڪؽتام ت‪٣٥‬ام دي ٗعةا‪٠‬ي‪ ٟ‬ؼام‬
‫ٺ‪٤‬ي‪٣“ ٥‬ي – پاڪؽتام ت‪٣٥‬ام ٺا‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي (يُ‪١‬ي پاڪؽتام د‪ ٥‬ةاٗي َ‪٥‬ال “زاديَء هاري دطهد‪٤‬ط ۾‬
‫دک ‪ٝ‬اري “‪٣‬ي – ۽ ڪذ‪ ٢٠ ٢٤‬ڪي‪٣“ ٥‬ي) تڐ‪ ٟ١٣ ٟ٣‬۾ ازؽاس ةعتعيَء د‪ ٥‬پيطا ڂيڻ الز‪ٝ‬ي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ازؽاس ةعتعيَء دي ‪١ُٝ‬يٰ “‪٣‬ي ت‪ ٢‬ديڪي ڪذ‪ ٢٤‬ڪعاچيَء هارا ؼ‪٥‬چي‪ ٟ‬ڂا –ديڪي ٔيكال‬
‫ڪعاچيَء هارا ڪ‪ ٟ‬ڂاۿ ٔ٘ه ؼي ٔيكال قسير “‪– ٟ٣‬۽ ر‪٣‬ي‪ ٙ‬پاڪؽتام دي َ‪٥‬ال دا ٔيكال ّ‪ٛ‬ه‬
‫“‪ٟ٣‬ۿ ڋ‪ ٥‬د‪ ٥‬پاڪؽتام ؼ‪١‬ڎۿ پ‪١‬ذابۿ ؼعزط ۽ ة‪٥ٛ‬چؽتام دي َ‪٥‬ال دي ڪ‪٥‬ؿؾ ؼام ‪ ٢٠‬ٺ‪٤‬ي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫چئ‪١‬ي ق‪٥‬ة‪ ٟ‬دا َ‪٥‬ال ‪ٕٝ‬تض‪٥‬را “‪– ٟ٣‬ڪعاچيَء هارم دي ٗعةا‪٠‬ي‪ ٟ‬ؼام ٺا‪٣‬ي‪ ٙ‬پاڪؽتام کي ةاٗي‬
‫ر‪٣‬ي‪ ٙ‬پاڪؽتام دا َ‪٥‬ال ‪٘٠‬كام پ‪٤‬چائي ر‪٣‬يا “‪.ٟ٣‬‬
‫‪٥ٝ‬د‪٥‬دن زا‪ٚ‬ت‪ ٟ‬۾ ڪعاچيَء هارا پاڪؽتام دا پيع ؼائي‪ ٟ‬۽ ‪ٝ‬عؿط ؼڳ‪٥‬را ڂي پيا “‪ ٟ٣‬۽ ةاٗي َ‪٥‬ال‬
‫ؼ‪١‬طم ‪ٝ‬عيط “‪٣‬ي‪ .‬ڋ‪ ٥‬د‪ ٥‬ڪعاچيَء هارم پاڪؽتام الِء ٗعةا‪٠‬ي ڇ‪٠‬ي “‪٣‬يۿ يُ‪١‬ي پيع ؼائي‪ٗ ٟ‬عةا‪٠‬ي ڇ‪٠‬ي‬
‫“‪٣‬يۿ ۽ ‪ٝ‬عيط ‪٠‬ڪ‪ٞ‬ا ۽ ڋؽا “‪.ٟ٣‬‬
‫ؼياؼتطا‪ ٟ٠‬کي ههټ هٺڻ الِء ايتعي٘طر ًا‪ ٜٚ‬ڂيڻ ‪ ٢٠‬گ‪٤‬عديۿ د‪٣ ٥‬ڪ زكي ۾ ر‪١٣‬طڈ ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬کي‬
‫ا‪٣‬ڑي وعح ‪ٕ٠‬ؽياتي ؿڪ‪١‬ذ‪ ٟ‬۾ دڪڑي اَكاةي ‪ٝ‬عيل ڪعي ڋڐدي‪ .‬ت‪ٞ‬ال معهري “‪٣‬ي ت‪٢‬‬
‫ڪعاچيَء هارم کي ټڎاي‪ ٥‬۽ ذ‪٣‬ي‪٠ ٟ‬ـي‪ ٟ‬ڪعاي‪ ٥‬هڅي ت‪ ٢‬پاڪؽتام دي ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬زكي ۾ “ةاد ڂي‪ٙ‬‬
‫‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬ةاٗي َ‪٥‬ال کام اُت‪– ٟ٣“ ٢٠ ٜ‬اؼي‪ ٟ‬ؼپ ةعاةع “‪٣‬ي‪٥‬م – ‪٣‬ڪذ‪٤‬ڑا “‪٣‬ي‪٥‬م – ‪٣‬تي د‪٥٤ٞ‬ريت‬
‫“‪٣‬يۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪٣‬ڪ وت٘ي د‪ٔ ٥‬يك‪ ٥ٛ‬ؼ‪٥ٞ‬ري پاڪؽتام تي ‪ٝ‬ڑ‪٣‬ي ‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬ؼگ‪٤‬ذي‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪ 2‬اپعي‪0977 ٙ‬ع‬
‫ادبۿ اديب ۽ ظياظت‬
‫‪٠‬ي‪٥‬م ٗ‪ٝ٥‬ي ۽ ق‪٥‬ةائي اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬ي‪٥‬م هد‪٥‬د ۾ اچي چڪي‪٥‬م “‪ٝ .ٟ٣‬ي‪ٞ‬تعم پ‪١٤١‬ذي‪٥‬م داي‪٥‬مۿ ۽‬
‫هزيعم پ‪١٤١‬ذا َ‪٤‬طا ؼ‪١‬ڀا‪ٚ‬يا “‪ .ٟ٣‬پ‪١٤١‬ذا پ‪٥‬رٽٕ‪ٚ٥‬ي‪ ٥‬ؼ‪١‬ڀا‪ٚ‬يا “‪ٝ .ٟ٣‬ضا‪ ٓٚ‬د‪ٞ‬اَت‪ ٟ‬دي دَ‪٥‬يٰ “‪٣‬ي ت‪٢‬‬
‫‪ٛٝ‬ڪ ۾ د‪٥٤ٞ‬ريت ‪٣“ ٢٠‬ي‪ .‬زڪ‪ٞ‬عام پارٽيَء دي دَ‪٥‬يٰ “‪٣‬ي ت‪ٛٝ ٢‬ڪ ۾ ‪ٝ‬ڪ‪ ٙٞ‬د‪٥٤ٞ‬ريت “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ټ‪٤١‬ي دَ‪٥‬يطارم ‪ٝ‬ام ڪيع ؼچ‪٣“ ٥‬يۿ ام ةاري ۾ ڪذ‪ٚ ٢٤‬کڻ دي ‪٥ٝ‬م کي ‪ٝ‬ذاك ‪٠‬ا‪٣‬ي‪ .‬اځ ‪٥ٝ‬م کي‬
‫ادب ۽ اديت‪ ٟ‬۽ ؿاَعم دي ةاري ۾ ‪ٚ‬کڻ‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫اؼام ؼ‪١‬ڎ دي ؼ‪٥ٞ‬رم اديت‪“ ٟ‬س ‪ٚ‬ڳائي “‪٣‬ي ت‪ٝ٥ٗ ٢‬ي ۽ ق‪٥‬ةائي اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬ي‪ ٟ‬دا ادب دهؼت ‪ٝ‬ي‪ٞ‬تع‬
‫اؼام دي ؼاڂي اديت‪ ٟ‬۽ ؿاَعم کي دي‪ٝ ٟٛ‬ام “زاد ڪعائي‪١‬طاۿ ۽ د‪٥٤ٞ‬ريت دي دَ‪٥‬يٰ کي ؼچ‪ ٥‬جاةت‬
‫ڪعي ڇيکاري‪١‬طا‪.‬‬
‫اديب ۽ ادب دي “زادي د‪٥٤ٞ‬ريت دي ڪؽ‪٥‬ٽي “‪٣‬ي‪ .‬دتي ة‪ ٢‬ادب ۽ اديب “زاد “‪٣‬يۿ اتي‬
‫د‪٥٤ٞ‬ريت “‪٣‬ي‪ .‬دتي ة‪ ٢‬ادب تي پاة‪١‬طي “‪٣‬ي ۽ اديب دي‪ ٟٛ‬۾ “‪٣‬يۿ اتي د‪٥٤ٞ‬ريت ‪٣“ ٢٠‬ي‪١ٚ .‬ڪ‪ٟ‬‬
‫هاري د‪٥٤ٞ‬ريت دي تـعير ت‪ ٢‬اُ‪٣‬ا زڪ‪ٝ٥‬ت ديڪا َ‪٥‬ال وعٔام ‪٣‬ذيۿ َ‪٥‬ال الِء ‪٣‬ذيۿ ۽ َ‪٥‬ال ةاةت‬
‫‪٣‬ذيۿ ؼا تـعير ‪ٝ‬طي صارج ڂي هيئي “‪٣‬ي‪ .‬اڈ‪٥‬ڪي دهر ۾ اً‪٤‬ار دي “زاديَء د‪ ٥‬ټي‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬د‪٥٤ٞ‬ريت‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬ام کام ؼ‪٥‬اِء د‪٥٤ٞ‬ريت دي ټي ڪاة‪ ٢‬تـعير ‪٣“ ٢٠‬ي‪.‬‬
‫اؼام “س ‪ٚ‬ڳائي “‪٣‬ي ت‪ ٢‬د‪٥٤ٞ‬ريت دي ‪٠‬ا‪٥ٝ‬س صاوع اؼام دي ؼاڂي اديت‪ ٟ‬۽ ؿاَعم کي دي‪ٟٛ‬‬
‫‪ٝ‬ا م “زاد ڪي‪ ٥‬هي‪١‬طه‪ .‬اؼام ا‪ٝ‬يط ڪئي “‪٣‬ي ت‪ ٢‬د‪٥٤ٞ‬ريت دي َغت الِء ؼ‪١‬ڎي اديت‪ ٟ‬۽ ؿاَعم کي‬
‫دي‪ٝ ٟٛ‬ام “زاد ڪي‪ ٥‬هي‪١‬طه‪.‬‬
‫د‪٥٤ٞ‬ريت دي ‪ٝ‬ام ۽ ‪ٝ‬عتتي الِء ؼ‪١‬ڎي اديت‪ ٟ‬۽ ؿاَعم کي “زاد ڪي‪ ٥‬هي‪١‬طه‪.‬‬
‫ؼياؼت َارمي ڂي‪١‬طي “‪٣‬ي‪ .‬ادب دائ‪ٞ‬ي ڂي‪١‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ا‪٣‬ا ؼياؼي تاريش ديڪا ادب ‪ُٝ‬عٔت‬
‫ٗ‪ٞٛ‬ت‪١‬ط ڂي‪١‬طي “‪٣‬يۿ ؼا ‪ٝ‬ؽت‪١‬ط دؼتاهيغ و‪٥‬ر ؼ‪٥ٞ‬ري ؼياؼي ‪٣‬يعا ڦيعيَء تي ‪ٝ‬سيه ‪٠٥٣‬طي “‪٣‬ي‪ .‬ت‪ٟ٤١‬‬
‫ڪعي ؼياؼت د‪ ٥‬ادب الِء ازتعال معهري ۽ الز‪ٝ‬ي “‪٣‬يۿ هر‪ ٢٠‬ؼياؼت ادب ‪ُٝ‬عٔت پائ‪ٞ‬اك ڂي هي‪١‬طي‬
‫“‪٣‬ي‪.‬‬
‫چ‪٥‬م ڂا ت‪ ٢‬هم ¸ ي‪٠٥‬ٽ دي تاريش ٗ‪ٞٛ‬ت‪١‬ط ڂي‪٣“ ٢٠ ٙ‬ي‪ .‬پعۿ ائي‪٣“ ٢٠ ٟ‬ي‪‛ .‬رهح ر‪٣‬اڻ‚ رؼا‪ٚ‬ي دا‬
‫‪0962‬ع کام ‪ 0968‬ع دا پعچا پڑ‪٣‬ي ڇؼ‪ .٥‬ا‪ ٟ٤٠‬پعچ‪ ٟ‬۾ ادب د‪ ٥‬اٿياس ڪي‪ .٥‬ت‪٣٥‬ام کي هم – ي‪٠٥‬ٽ‬
‫دي ‪ٝ‬ؽت‪١‬ط تاريش ‪ٛٝ‬ي پ‪٠٥‬طي‪.‬‬
‫ؼ‪١‬ڎ ۾ پڑ‪٣‬ي‪ٝ ٙ‬اڻ‪ٝ ٥٤‬ـڪ‪ ٙ‬ؼام ڇ‪ ٢٣‬ؼيڪڑه “‪ .ٟ٣‬ا‪ٝ ٟ٤٠‬ام ٔ٘ه ‪٣‬ڪ ؼيڪڑي ديتعا ؿضف‬
‫ادب ؼام د‪ٚ‬چؽپي رک‪ ٟ‬ڂا‪ .‬ام ‪٣‬ڪ ؼيڪڑي ۾ ‪٥ٚ‬ڻ ةعاةع اديب ۽ ؿاَع “‪ .ٟ٣‬ديڪڐ‪ ٟ٣‬ڪ‪ٟ٤١‬‬
‫ڪا‪٥ٝ‬ري ڪڑي کي ا‪ ٥٣‬ڄٽ “‪٣‬ي ت‪ ٢‬اديت‪ ٟ‬۽ ؿاَعم دي تض‪ٛ‬ي٘‪ ٟ‬ؼتب ڪ‪ ٥‬ا‪٘٠‬الب اي‪١‬طه ۽‬
‫زڪ‪ٝ٥‬ت د‪ ٥‬تضت‪ ٥‬اه‪٠‬ڎه ڂي‪١‬طهۿ ؼ‪ ٥‬قازب هڇيَء ّ‪ٛ‬ه ٔ‪ٞ٤‬يَء ۾ ‪ٝ‬تتال “‪٣‬يۿ ۽ الز‪ٝ‬ي وعح ا‪٠‬گ اکعم‬
‫دي َ‪ ٜٛ‬کام اڻډاڻ “‪٣‬ي‪ .‬ادب هؼي‪ٛ‬ي ديڪڐ‪ ٟ٣‬ا‪٘٠‬الب اچڻ‪٣ ٥‬ذي ‪٣‬اۿ ت‪ ٢‬د‪ٞ‬اك اةڑي دي ڪتاب‬
‫‛پـ‪ ٥‬پاؿا‚ کام پ‪ِ٥‬ء ؼ‪١‬ڎ ۾ ؼ‪ٞ‬ادي ا‪٘٠‬الب اچي چڪ‪٣ ٥‬ذي ‪٣‬ا‪١٤١ٝ .‬ذي چ‪٥‬ڻ د‪ٝ ٥‬ى‪ٛ‬ب “‪٣‬ي ت‪٢‬‬
‫ؼ‪١‬ڎ ۾ ادب ذريُي ا‪٘٠‬الب ‪ ٢٠‬اي‪١‬طه‪٣ .‬يُء ٔعا‪٠‬ػۿ ۽ رهس ‪٣“ ٢٠‬يۿ دتي پ‪١‬ذا‪٥٠‬ي ؼيڪڑه ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬پڑ‪٣‬ي‪ٙ‬‬
‫“‪ٟ٣‬ۿ ۽ دتي ؼارتع دي ‪٣‬ڪ تسعيع ڂعڂ‪ ٥ٛ‬ةعپا ڪعي ڋڐي! ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ؼ‪١‬ڎي اديت‪ ٟ‬۽ ؿاَعم د‪٥‬‬
‫دي‪ ٟٛ‬۾ ‪٣‬ئڻ ةي ‪١ُٝ‬يٰ “‪٣‬ي‪ .‬ي٘ي‪ ٟ‬ڪعي‪٥‬ۿ اؼام دا پڑ‪١٣‬طڈ اؼام دي ڳا‪ ٢٠ ٢٤ٚ‬ټڎ‪٠‬طا “‪ ٥٣ .ٟ٣‬هري ة‪٢‬‬
‫پيعمۿ ‪ٝ‬يعم ۽ ‪ٝ‬عؿطم دي ڳا‪ ٢٤ٚ‬ټڎ‪٠‬طا “‪.ٟ٣‬‬
‫‪ 2 7‬اپعي‪0977 ٙ‬ع‬
‫فعاد‬
‫“‪٣‬ؽتي “‪٣‬ؽتي ؼياؼي هڳ‪٥‬ڈ ۾ ٺاپع اچي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪١٣ .‬گا‪ ٟٝ‬دا ُ‪ ٙ٣‬صت‪ ٜ‬ڂي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬د‪ٛ‬ؽ‪ٟ‬‬
‫د‪٥ٛ‬ؼ‪ ٟ‬د‪ ٥‬د‪٥‬ش چره ڂي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ز‪٠‬طگي پ‪١٤١‬ذي ‪ٝ‬س‪٥‬ر تي ‪٥ٝ‬ٽي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪٣ .‬تيۿ ‪ٕٚ‬ي ز‪٠‬طگيَء ‪ٝ‬ام‬
‫‪١٤١ٝ‬ذي ‪ٝ‬عاد اُ‪٣‬ا ز‪٠‬طگي “‪٣‬يۿ د‪ ٟ٤١‬ز‪٠‬طگيَء دي ڂا‪ٝ ٢٤ٚ‬ام اؼي‪ ٟ‬پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬زك‪ ٥‬د‪٥٤‬ك ۾‬
‫د‪ٛ٤‬ي ديئي ر‪٣‬يا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬اُ‪٣‬ا ز‪٠‬طگي ‪ٝ‬س‪٥‬ر تي ‪٥ٝ‬ٽي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪ .‬پعۿ ز‪٠‬طگيَء دي ڂا‪ٝ ٢٤ٚ‬ام ک‪١‬ي‪ ٙ‬اُ‪٣‬ا‬
‫ز‪٠‬طگي ‪٥ٝ‬ٽي ‪ ٢٠‬اي‪١‬طي ديڪا اُڇا‪ٝ‬ي “ؼ‪ٞ‬ا‪ ٟ٠‬ڇا‪ٛ٣ ٟ٤٠‬ي هيئي “‪٣‬ي‪ .‬اُ‪٣‬ا ز‪٠‬طگي ديڪا رؼت‪ ٟ‬تي رت‬
‫ڇيئي زيام ڂي هيئيۿ ؼا ز‪٠‬طگي ‪٥ٝ‬ٽي ‪ ٢٠‬اي‪١‬طي‪ .‬اُ‪ ٥٣‬ؼي‪ ٥١‬ديڪ‪ ٥‬گ‪٤‬اُء کائي صا‪٥ٝ‬ش ڂي هي‪٥‬ۿ ؼ‪ ٥‬ؼي‪٥١‬‬
‫هري ؼا‪ ٢٣‬کڻي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طه‪ .‬ديڪا دك چ‪٤‬ڪ ؼ‪٤‬ي ‪ٝ‬اٺ ڂي هيئيۿ ؼا دك هري څڈڪي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طي‪.‬‬
‫‪ٝ‬از‪٥‬ك ‪٥ُٞٝ‬ك ‪ٝ‬ىاةٖ ‪١ٛ٣‬طه‪ .‬زيطر“ةاد دي ‪ٝ‬ارڪيٽ چ‪٠٥‬ڪ تي ةيٺ‪ ٙ‬ٽاهر د‪ ٥‬گ‪٤‬ڑياك ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬دا‬
‫ا‪٠‬ت‪ ٢٣٥‬ڇؼ‪١‬طهۿ پع ا‪ ٟ٤٠‬ا‪٠‬ت‪ ٟ٣٥‬۾ ا‪ ٟ٤٠‬کي ڇؼي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طهۿ ديڪي ؼٕع دي ؼا‪٠‬ڀا‪٣‬ي کام ؼ‪٥‬اِء‬
‫اؼ‪٤‬ي هيا‪ .‬ة‪١‬طر رهڄ ڪعاچيَء ‪ٝ‬ڃام ڳاټ اهچ‪ ٥‬ڪعي ڇؼ‪١‬طڈ ‪١ٝ‬ؽپ‪ ٙ‬ٽاهر دي گ‪٤‬ڑياك ۾ هٗت دا‬
‫ڪا‪٠‬ٽا ‪١ٛ٣‬طا ر‪١٣‬طا‪ .‬ه‪٥١٣‬ار دا هري هارا ‪٠‬يارا ڂي‪١‬طا‪ .‬پع ا‪٣‬ي ‪٥ٝ‬ٽي ‪ ٢٠‬اي‪١‬طا د‪ ٟ‬ڪڐ‪ ٟ٣‬ڪ‪١‬ڎ کڻي‬
‫ٽاهر دي گ‪٤‬ڑياك ۾ هٗت ڇٺ‪ – ٥٣ ٥‬۽ رؼت‪ ٟ‬تي ؼع ڇ‪.٥٣ ٥٠‬‬
‫هٗت ه‪٣‬ڪعي ‪ٝ‬ح‪٣“ ٙ‬ي‪١ٛ٣ .‬طڈ “‪٣‬ي –ه‪١٣‬طڈ “‪٣‬ي‪ .‬ز‪٠‬طگي هٗت دي ه‪٣‬ڪعي ؼام ه‪٣‬ي ر‪٣‬ي‬
‫“‪٣‬ي –ازك دي ؼ‪١ٞ‬ڍ ڇا‪ ٟ٤٠‬هڅي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪ .‬ڪا ز‪٠‬طگي هڂ ؼيع ۾ ‪ٚ‬ڑ‪١٣‬طي هٗت کام اڳ ازك دي‬
‫ؼ‪١ٞ‬ڍ ۾ هڅي ؼ‪ٞ‬ائذ‪١‬طي “‪٣‬ي‪ .‬ڪا ز‪٠‬طگي ازتياط دي ڪ‪١‬ارم ؼام ‪١ٛ٣‬طي پ‪١٤١‬ذي ‪٘ٝ‬عر ڪي‪ٙ‬‬
‫‪٥ٝ‬ت ؼام ؼ‪٠٥ٞ‬ڍ دي اؼعار ؼام هڅي ؿا‪ ٙٝ‬ڂي‪١‬طي “‪٣‬ي‪ .‬ا‪ ٥٣‬اةط د‪ ٥‬ڪاڂ‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ام ۾ ڦيع گ‪٤‬يع د‪٥‬‬
‫ڪ‪٤١‬ي‪ ٟ‬کي اصتيار ‪٣“ ٢٠‬ي‪.‬‬
‫“ٔعيڪا ۽ ايـيا دي ڇتڑي‪ٛٝ ٙ‬ڪ‪ ٟ‬دي ؼياؼت ص‪٠٥‬ي ةاة‪ ٟ‬۾ هر‪٣‬اي‪٣“ ٙ‬ي‪ .‬ا‪٣‬ي ةاب ‪ٝ‬ؽڪي‪ٟ‬‬
‫اڻ پڑ‪٣‬ي‪ٙ‬ۿ اټ‪٥‬د‪ ٢٤‬۽ ّعيب ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬دي رت ؼام ‪ٚ‬کي‪ .ٟ٣“ ٙ‬اؼام دي تاريش دا ص‪٠٥‬ي ةاب ا‪ ٟ٤٠‬دي‬
‫رت ؼام ‪ٚ‬کي‪ ٟ٣“ ٙ‬د‪ ٟ‬دي ؼياؼي ؼ‪٥‬ڂ اڻپ‪٥‬ري – د‪ ٟ‬د‪ٝ ٥‬ـا‪٣‬طه ټڑيۿ ۽ تُ‪ٛ‬ي‪٠ ٜ‬اٗف “‪٣‬ي‪ .‬ص‪٠٥‬ي‬
‫ةاة‪ ٟ‬دي الِء ؼياؼتطام پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬رت ‪ ٢٠‬ڇي‪١‬طا “‪٘ٔ ٥٣ .ٟ٣‬ه ت٘عيعهم ڪ‪١‬طا “‪ُ٠ .ٟ٣‬عي ةازي ڪ‪١‬طا‬
‫“‪ – ٟ٣‬۽ پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬ة‪١‬گ‪ ٟٛ‬۾ ‪ٝ‬سٕ‪٥‬ظ ر‪١٣‬طا “‪ .ٟ٣‬اؼام دي ‪ٛٝ‬ڪ دا ؼياؼتطام ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬کي رؼت‪ ٟ‬تي‬
‫‪ٝ‬ارائڻ دا ‪ٝ‬ا‪٣‬ع “‪٥ٝ .ٟ٣‬م کي صتع ڪ‪٤٠٥‬ي ت‪ ٢‬پاڪؽتام پي‪ ٙ١‬ڪ‪٥‬ڄ ۾ ا‪٣‬ڑم ڪار‪٠‬ا‪ ٟٝ‬الِء ڪ‪٤‬ڑه‬
‫ا‪ُ٠‬ال رکي‪٣“ ٙ‬ي‪٥ٝ .‬م کي ٔ٘ه ايتعي صتع “‪٣‬ي ت‪ ٢‬پاڪؽتام دي ‪ 31‬ؼا‪ ٟٚ‬هاري تاريش ۾‪١٣‬گا‪ٟٝ‬‬
‫دهرام اځ تائي‪ ٟ‬ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬ؼياؼتطام رؼت‪ ٟ‬تي ‪ٝ ٢٠‬ئ‪٣“ ٥‬ي –ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬ؼياؼتطام دا ټار يتي‪ ٜ‬۽ الهارث‬
‫‪ ٢٠‬ڂيا “‪ .ٟ٣‬ا‪ ٥٣‬ؼاڈي څر دي ؼياؼت د‪ٞ٠ ٥‬ايام پ‪٣“ ٥ٛ٤‬ي‪ .‬ؼاڈي څر دا ؼياؼتطام ا‪٘٠‬الب کي‬
‫پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬رت ‪ ٢٠‬ڇي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬يا ائي‪ ٟ‬کڻي چئذي ت‪ ٢‬ؼاڈي څر هارا ‪٣‬ځ ٺ‪٥‬ڪئي ا‪٘٠‬الب دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ۾‬
‫اټ‪٥‬د‪ ٟ٤‬د‪ ٥‬رت ه‪٣‬ائي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬ا‪٣‬ا رهش ؼائ‪١‬ؽي ا‪٘٠‬الب دي ‪١ٝ‬أي “‪٣‬ي‪ .‬‬
‫‪٥ٝ‬م کي ‪0952‬ع ۽ ‪ 0953‬ع دا ‪١٣‬گا‪ٝ‬ا ياد “‪ .ٟ٣‬ام هٗت ‪ٝ‬ام اؼڪ‪٥‬ك ۾ پڑ‪١٣‬طه ‪٥٣‬س‪ .‬التُطاد‬
‫‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬ا‪١٣ ٟ٤٠‬گا‪ ٟٝ‬۾ ‪ٝ‬اردي هيا ‪٣‬ئا‪٥ٝ .‬م کي ‪0960‬ع ۽ ‪0962‬ع دا ‪١٣‬گا‪ٝ‬ا ياد “‪ .ٟ٣‬ا‪ ٟ٤٠‬ڇي‪ ٟ٤١‬۾‬
‫‪ٝ‬ام ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء ۾ پڑ‪١٣‬طه ‪٥٣‬س‪ .‬ام دُٔي پڻ التُطاد ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬رؼت‪ ٟ‬تي ‪ٝ‬عي هيا ‪٣‬ئا‪٥ٝ .‬م کي ‪0971‬ع ۽‬
‫‪ 0970‬ع دا ‪١٣‬گا‪ٝ‬ا ياد “‪ .ٟ٣‬تڐ‪ٝ ٟ٣‬ام أؽا‪٠‬ا ‪ٚ‬ک‪١‬طه ‪٥٣‬س‪ .‬ام دُٔي پڻ التُطاد ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬رؼت‪ ٟ‬تي ‪ٝ‬عي‬
‫هيا ‪٣‬ئا‪ .‬ا‪ٝ ٟ٤٠‬اڻ‪ ٟ٤‬۾ ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬ؼياؼتطام ؿا‪١٣ .٥٣ ٢٠ ٙٝ‬گا‪ ٟٝ‬کام پ‪ِ٥‬ء اځ تائي‪ ٟ‬ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬ؼياؼتطام‬
‫يتي‪ٟٞ‬ۿ الهارج‪ٟ‬ۿ ۽ ةي‪٥‬ا‪ ٟ٣‬د‪٥‬م ٔ‪٤‬عؼت‪٥‬م ‪ٝ‬عتب ‪ ٢٠‬ڪعاي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ردُت پعؼت تسعيڪ‪ ٟ‬دا ص‪٠٥‬ي‬
‫ةاب اق‪ ٙ‬۾ يتي‪ٟٞ‬ۿ الهارج‪ ٟ‬۽ ةي‪٥‬ا‪ ٟ٣‬دا درد‪٠‬اڋ داؼتام “‪.ٟ٣‬‬
‫‪ 31‬اپعي‪0977 ٙ‬ع‬
‫ايجٍعيّن ۽ اظيً‬
‫‪٣‬يَء ڪا پعاڻي ڳا‪٠ ٢٤ٚ‬ا‪٣‬ي‪ .‬ڪا‪ ٢٤ٚ‬ڪا‪٥٤ٚ‬ڻي ڳا‪٣“ ٢٤ٚ‬ي‪ .‬اؼام دا اديب ۽ ؿاَع دهؼت ديڪي‬
‫“‪ٝ‬عيڪا صالف “زاديَء ؼام اً‪٤‬ار ڪ‪١‬طا ‪٣‬ئاۿ ؼي ڪا‪٥ٝ‬رڪي ‪ٚ‬ڐي دي َظاب ۾ ‪٠٥٣‬طا ‪٣‬ئاۿ ۽ ة‪١‬ا‬
‫زذاب دي د‪٣‬عياۿ ڪ‪ٞ‬ي‪٠٥‬ؽٽ ۽ ؼ‪٥‬ؿ‪ٛ‬ؽٽ ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬يا هي‪١‬طا ‪٣‬ئا‪ٝ“ .‬عيڪا صالف اکع ُاڪ‪ٛ‬ڻ الِء دت‪ٟ‬‬
‫ڪعڻا پ‪٠٥‬طا ‪٣‬ئا‪ .‬ټي‪ ٥‬ڪ‪ ٥‬وعي٘‪ٌ٠ ٥‬ع ‪ ٢٠‬اي‪١‬طه ‪٥٣‬ۿ ت‪ ٢‬ؼا‪ٝ‬عاج دي اقىالح ؼام اؿارم ۾ ڳا‪٤ٚ‬ائت‪.٥٣ ٥‬‬
‫پعۿ اهچت‪ ٥‬زا‪ٚ‬ت‪ ٟ‬۾ تْيع “ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬اديت‪ٟ‬ۿ ؿاَعم ۽ قسأي‪ ٟ‬اؿارم ةطرام هامر ۽ ّيع ‪ٝ‬ت‪٠٥ٞ٠ ٜ٤‬ي‬
‫“‪ٝ‬عيڪا دي ؼا‪ٝ‬عادي پا‪ٚ‬يؽي‪ ٟ‬صالف ڳا‪٤ٚ‬ائڻ ؿعهع ڪي‪٣“ ٥‬ي‪ٝ“ .‬عيڪا ‪٥٠‬از ڪا‪٥ٝ‬را ‪ ٟ٤١ٝ‬ٿي‪ٛ‬ڑه‬
‫ڪعي هي‪٤‬ي ر‪٣‬يا “‪.ٟ٣‬‬
‫“‪ٝ‬عيڪا پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬ايذ‪١‬ٽ‪ُٝ ٟ‬عٔت اؼام ؼام داها ڪيا “‪– ٟ٣‬۽ ا‪ ٥٣‬ؼ‪ٛ‬ؽ‪ ٥ٛ‬صت‪ ٢٠ ٜ‬ڂي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫ا‪ ٥٣‬ؼ‪ٛ‬ؽ‪ ٥ٛ‬ةطؼت‪٥‬ر داري “‪٣‬ي‪ٝ“ .‬عيڪي ايذ‪١‬ٽ ‪ٝ‬ضت‪ ٓٛ‬ټ‪٤‬عهٽ څاري پاڪؽتام ۾ پ‪٤‬چي ر‪٣‬يا‬
‫“‪ٟ٣‬ۿ ۽ گ‪٤‬عة‪ٝ٥ُٛٝ ٙ‬ات ‪٣‬ځ ڪعي ‪٥ٝ‬ٽي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬پاڪؽتام ‪ٝ‬ام ‪٣‬ځ ڪي‪ٝ٥ُٛٝ ٙ‬ات ۽ ا‪٠‬گ اکع‬
‫پاڪؽتام صالف اؼتُ‪ٞ‬اك ڂي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬پاڪؽتام ۾ ڪذ‪ ٢٤‬ا‪٣‬ڑا ادارا “‪ ٟ٣‬د‪ ٟ‬ادارم ‪ُٝ‬عٔت‬
‫“‪ٝ‬عيڪي ايذ‪١‬ٽ ‪ٛٝ‬ڪ دي ا‪٠‬طري‪ ٟ‬زك‪ ٟ‬۾ داص‪ ٙ‬ڂي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬ا‪٣‬ڑم ادارم دا ‪٠‬اال ‪ٚ‬کڻ ٔي ا‪ٚ‬ساك‬
‫‪ٝ‬ام ‪١ٝ‬اؼب ‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام‪ .‬ا‪٣‬ڑم ادارم دي ڪارڪعدگيَء ‪ٝ‬تُ‪ ٖٛ‬ڪذ‪ ٢٤‬ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طس – ۽ ٔيك‪٥ٛ‬‬
‫اه‪٣‬ام تي ڋڐي ڇي‪١‬طس‪.‬‬
‫اؼالل “ةاد ۾ ‪٣‬ڪ اداري د‪ ٥‬ڪ‪٣“ ٜ‬ي پاڪؽتام ۾ ‪٥ٚ‬ڋ هرجي د‪ ٥‬تسٕي ۽ ام کيتع ۾ ک‪٥‬د‪١‬ا‪.‬‬
‫ام اداري ۾ “‪ٝ‬عيڪي ايذ‪١‬ٽ‪ ٟ‬دي “‪ٝ‬ط “‪ٝ‬ط “‪٣‬ي‪ .‬ڪ‪ ٥‬ڇي‪ ٟ٤١‬صا‪ٚ‬ي ‪٣“ ٢٠‬ي د‪ ٥‬ام اداري ۾ ڪ‪٥‬‬
‫“‪ٝ‬عيڪي ايذ‪١‬ٽ هارد ‪ ٢٠‬ڂي‪١‬طه ‪٣‬ذي – “‪ٝ‬عيڪي ايذ‪١‬ٽ اڪي‪ٛ‬ي ؼع ۽ ڪڐ‪ ٟ٣‬ٽ‪ ٟٚ٥‬۾ ا‪٣‬ڑي اداري‬
‫۾ اي‪١‬طا “‪ٟ٣‬ۿ ۽ پاڪؽتام دي ‪٥ٚ‬ڋ هرجي ۾ ّيع ‪ٚ٥ُٞٝ‬ي د‪ٚ‬چؽپي ڇيکاري‪١‬طا “‪ٝ .ٟ٣‬ام ‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام‬
‫ت‪ ٢‬پاڪؽتام دي ‪٥ٚ‬ڋ هرجي د‪ٝ“ ٥‬عيڪا ؼام ڪ‪ ٥‬تُ‪٣“ ٖٛ‬ي يا “‪ٝ‬عيڪي ت‪٤‬ظيب ۽ ت‪ٞ‬طم ؼام‬
‫ڪ‪ ٥‬هاؼى‪٣“ ٥‬ي‪ .‬پع ت‪٠٥٣ ٟ٤١‬طي ة‪ٝ“ ٢‬عيڪي ايذ‪١‬ٽ ا‪٣‬ڑي اداري ۾ ّيع ‪ٚ٥ُٞٝ‬ي د‪ٚ‬چؽپي هٺي ر‪٣‬يا‬
‫“‪.ٟ٣‬‬
‫‪ٝ‬ام ا‪٣‬ڑي اداري تي “‪ٝ‬عيڪي ايذ‪١‬ٽ‪ ٟ‬د‪ ٥‬اڇه ‪٣‬ئڻ د‪ ٥‬ا‪ٚ‬غال ٗت‪ ٙ‬از هٗت ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام ڂ‪ .٥‬ؼا‪ٝ‬عاج‬
‫صالف داڳعتا ديڪڐ‪ ٟ٣‬هٗتي ‪٠‬ا‪٣‬يۿ ۽ دائ‪ٞ‬ي “‪٣‬يۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ا‪٣‬ڑم ادارم دا پ‪٥‬ك پڎرا ڂي‪١‬طي هيعل ‪٢٠‬‬
‫‪ٚ‬ڳ‪١‬طي‪ .‬ا‪٣‬ڑم ادارم ‪ُٝ‬عٔت “‪ٝ‬عيڪي ايذ‪١‬ٽ ڪ‪٤‬ڑي ‪٠٥ٞ٠‬ي ڪ‪ ٜ‬ڪعي ر‪٣‬يا “‪ ٟ٣‬ام رهئطاد دي‬
‫ةاري ۾ ڪذ‪ ٢٤‬ټڎه‪.‬‬
‫ڪ‪ٝ“ ٥‬عيڪي ايذ‪١‬ٽ اي‪١‬طه‪ .‬ا‪٣‬ڑي اداري دي اؼٽ‪٥‬ڄي‪ ٥‬۾ پاڪؽتام د‪٥ٚ ٥‬ڋ ؼ‪١‬گيت ټڎ‪٠‬طه‪.‬‬
‫گ‪٤‬عه ‪١٣‬ع د‪ ٥‬ؼا‪ٝ‬ام ڇؼ‪١‬طه ۽ پاڪؽتام دي ‪٥ٚ‬ڋ هرجي تي اهچت‪ ٥‬ئي اهچت‪ ٥‬اڪ‪ ٟ‬ڋڪ‪ ٟ‬ڂي پ‪٠٥‬طه‪.‬‬
‫اداري دي “‪ٝ‬عيڪا ‪٥٠‬از ؼعةعا‪ ٢٣‬ؼام ام ةاري ۾ ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طه ۽ پاڪؽتام دي ڳ‪٥‬ٺاڻ‪َ ٟ‬الئ٘‪ ٟ‬د‪ ٥‬دهره‬
‫ڪعڻ د‪ ٥‬اراده ًا‪٣‬ع ڪ‪١‬طه‪ .‬اداري د‪ ٥‬ؼعةعا‪ ٢٣‬هڇي پاټ‪ ٢٣٥‬ؼام “‪ٝ‬عيڪي ايذ‪١‬ٽ الِء پاڪؽتام دي‬
‫ا‪٠‬طري‪َ ٟ‬الئ٘‪ ٟ‬د‪ ٥‬گـت ڪعڻ ۽ هاُء ؼ‪٥‬اُء ‪٤ٚ‬ڻ د‪ ٥‬پعهگعال رڂي‪١‬طه ۽ پ‪ِ٥‬ءۿ “‪ٝ‬عيڪي ايذ‪١‬ٽ ڪڐ‪ٟ٣‬‬
‫‪٣‬يڪ‪٥ٛ‬ۿ ۽ ڪڐ‪ ٟ٣‬ا‪٣‬ڑي ؼعةعا‪ ٢٣‬دي ‪٠‬گ‪٤‬تا‪٠‬يَء ۾ گـت تي رها‪ ٥٠‬ڂي هي‪١‬طه ‪ .٥٣‬پاڻ ؼام ټ‪– ٟ‬ٽ‪ٟ‬‬
‫ٗؽ‪ ٟٞ‬د‪٥‬م ڪي‪ٞ‬يعائ‪٥‬م – ٽيپ رڪارڄر ۽ ڪي‪ٛ‬ڪي‪ٚ٥‬يٽع کڻي هي‪١‬طه‪ٛٝ .‬ڪ دي ڳ‪٥‬ٺ‪َ ٟ‬الئ٘‪ ٟ‬د‪٥‬‬
‫دهره ڪ‪١‬طه ۽ هڇي ‪٥٣‬ؿياريَء ؼام اؼام دي اټ‪٥‬د‪٥َ ٢٤‬ال دي ر‪٣‬ڻي ڪ‪٤‬ڻيۿ ريت‪ ٟ‬رؼ‪ٟٞ‬ۿ ؼ‪٥‬ڂ‬
‫هيچار ۽ “د‪ٝ‬ـ‪ٞ‬اريَء دي ا‪٠‬گ اکعم د‪ ٥‬رڪارڄ تيار ڪ‪١‬طه‪ .‬ام ٗؽ‪ ٜ‬دي ‪ٝ٥ُٛٝ‬ات ‪٣‬ځ ڪعڻ کام‬
‫پ‪ِ٥‬ء ‪ٝ“ ٥٣‬عيڪا رها‪ ٥٠‬ڂي هي‪١‬ط ه‪ .‬ڪذ‪ ٢٤‬ڇي‪ ٟ٤١‬کام پ‪ِ٥‬ء ټي‪ ٥‬ڪ‪ٝ“ ٥‬عيڪي ايذ‪١‬ٽ اي‪١‬طهۿ ۽ ‪ ٥٣‬اڳ‬
‫‪٣‬ځ ڪي‪ٝ٥ُٛٝ ٙ‬ات دي “څار تي هڅيڪ ک‪٥‬د‪١‬ا ڪ‪١‬طه ت‪ ٢‬ڪيئ‪ ٟ‬۽ ڪ‪٤‬ڑي ‪٠٥ٞ٠‬ي پاڪؽتام دي‬
‫ڳ‪٥‬ٺاڻ‪َ ٟ‬الئ٘‪ ٟ‬دي ؼادي َ‪٥‬ال کي ؼا‪ٝ‬عادي چڪع ۾ ؼ‪٥‬گ‪ ٥٤‬ڪعي ؼگ‪٤‬ذي ڂ‪.٥‬‬
‫ام ٗؽ‪ ٜ‬دا ټ‪ ٢‬چار ‪٢٠‬ۿ ة‪ٛ‬ڪ‪ ٢‬ڪيتعائي ادارا پاڪؽتام ۾ ؼا‪ٝ‬عادي ايذ‪١‬ٽ‪ ٟ‬دي صط‪ٝ‬ت ڪعي‬
‫ر‪٣‬يا “‪.ٟ٣‬‬
‫‪ٝ 00‬ئي ‪0977‬ع‬
‫تاريذ ظان ُٿ چصٌس‬
‫ؼ‪١‬ڎ دي تاريش ؼام ‪٣‬ځ چعا‪٠‬ط ڂي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪ .‬ؼ‪١‬ڎ دي تاريش ؼام هيؽا‪ ٢٣‬گ‪٤‬اتي ڂي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ؼ‪١‬ڎ دي تاريش ؼام ٔعيب ڂي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬اؼي‪ ٟ‬صا‪٥ٝ‬ش “‪٣‬ي‪٥‬م‪َ .‬ا‪ ٜٚ‬صا‪٥ٝ‬ش “‪ .ٟ٣‬دا‪٠‬ـ‪٥‬ر صا‪٥ٝ‬ش‬
‫“‪ .ٟ٣‬اديب ۽ ؿاَع صا‪٥ٝ‬ش “‪ .ٟ٣‬قسأي صا‪٥ٝ‬ش “‪ .ٟ٣‬اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬ي‪ ٟ‬دا ‪ٝ‬ي‪ٞ‬تع صا‪٥ٝ‬ش “‪ ٟ٣‬د‪ ٟ‬دي‬
‫ڪ‪ ٟ٤ٛ‬تي ؼچائيَء کي ةعزٖ رکڻ دي ذ‪ٝ‬يطاري “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ؼ‪١‬ڎ دي تاريش ؼام ک‪٠٥‬ػ ڂي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪ .‬ؼ‪١‬ڎ دي تاريش تي څاڈه ‪ٚ‬ڳي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ڄاڪٽع ‪٠‬تي‬
‫ةضؾ صام ة‪٥ٛ‬ڂ ‪ٝ‬اٺ “‪٣‬ي‪ .‬پيع زؽال ا‪ٚ‬طي‪ ٟ‬راؿطي صا‪٥ٝ‬ش “‪٣‬ي‪ .‬ڄاڪٽع ‪ٞٝ‬تاز پٺاڻ چپ “‪٣‬ي‪ .‬ټ‪ٟ‬‬
‫زةعدؼت ۽ ‪ٝ‬ارڪت‪ ٢‬اال “را تاريضي ڪتاة‪ ٟ‬تاريش ت‪١ٞ‬ط ؼ‪١‬ڎ ۽ د‪١‬ت ا‪ٚ‬ؽ‪١‬ڎ د‪ٝ ٥‬ك‪٥ٝ ٓ١‬الئي‬
‫ؿيطائي اداس “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ةغرڌ قسأي گعداس هاڅهاڻيَء ‪٥ٝ‬م کام پڌي‪٣“ ٥‬ي ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ تي پ‪٤‬عي‪٥‬م ز‪ ٥ٛٞ‬ڪڐ‪ ٟ٣‬ڂي‪.٥٣ ٥‬‬
‫‪ٝ‬ام ِام ؼ‪٥‬اك دي د‪٥‬اب دي تالش ۾ “‪٣‬يام‪ .‬پعۿ ‪٥ٝ‬م کي ي٘ي‪٣“ ٟ‬ي ت‪ ٢‬د‪٤‬ڑه صىع‪٠‬اڋ ز‪٣ ٥ٛٞ‬ي‪١‬ئع‬
‫ؼ‪١‬ڎ دي تاريش تي ڂي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪٤‬ڑه ز‪ ٢٠ ٥ٛٞ‬اڳ ڂي‪٥٣ ٥‬ۿ ۽ ‪ ٢٠‬هري “ئي‪١‬طن ڂي‪١‬طه‪ .‬ؼ‪١‬ڎ دي ةيش ڪڏڻ الِء‬
‫ز‪“ ٢ٛٞ‬هرم ‪ ٟ٣‬دُٔي ؼ‪١‬ڎ دي تاريش تي ز‪ ٥ٛٞ‬ڪي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ڈڻ ‪١ٝ‬گ‪ ٟٚ٥‬ڪتتضا‪ ٟ٠‬تي ز‪ ٥ٛٞ‬ڪي‪٥‬‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬تاريش ‪ُٝ‬ك‪ٝ٥‬ي اؼام کام ‪٥ٝ‬ڪالئي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪ .‬تسٕ‪ ٢‬ا‪ٚ‬ڪعال ۽ ‪ٝ‬ڪ‪ٛ‬ي ‪٠‬ا‪ ٥ٝ‬اؼام کام‬
‫‪٥ٝ‬ڪالئي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬هر‪٣‬ي‪ ٟ‬دي داک‪٥‬ڈ ؼام د‪٥‬ڈي‪ ٙ‬گغيٽيئع اؼام کام ‪٥ٝ‬ڪالئي ر‪٣‬يا “‪٠ .ٟ٣‬يپئعۿ‬
‫ةعٽ‪ٟ‬ۿ ةع‪٠‬ػۿ ۽ ايؽٽ هڋ د‪٥‬م تاريض‪٥‬م اؼام کام ‪٥ٝ‬ڪالئي ر‪٣‬ي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎ دي ؿ‪٤‬عمۿ ڳ‪٥‬ٺ‪ٟ‬ۿ‬
‫ةازاري‪ٟ‬ۿ چ‪٠٥‬ڪ‪ ٟ‬۽ پارڪ‪ ٟ‬دا ‪٠‬اال ةطالئڻ هاري ‪ ٜ٤ٝ‬ؼام ؼ‪١‬ڎ دي تاريش ڪٕ‪ ٟ‬پائي رهئي ر‪٣‬ي‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬ام ؼ‪ٛ‬ؽ‪ٛ‬ي ۾ ‪٥ٝ‬م ڪذ‪ ٢٤‬ڪا‪ٚ ٜٚ‬کيا “‪ .ٟ٣‬رؿيط ٿٽيَء ڪذ‪ ٢٤‬ڪا‪ٚ ٜٚ‬کيا “‪ .ٟ٣‬دهؼت‪ ٟ‬۽‬
‫درد‪١ٝ‬طم اپي‪٥ٛ‬م ڪي‪٥‬م “‪ٟ٣‬ۿ پع ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬کڑ تي‪٠ ٢٠ ٙ‬ڪت‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ؿايط اؼي‪ ٟ‬ؼڀئي ةي‪٥‬س “‪٣‬ي‪٥‬مۿ ۽‬
‫ز‪“ ٢ٛٞ‬هر ةاهس “‪.ٟ٣‬‬
‫ام ؼ‪ٛ‬ؽ‪ٛ‬ي ۾ ‪٥ٝ‬م کي ‪٠‬ئي‪ ٟ‬ديعي کام ٿاُء ّالل زؽي‪ ٟ‬ڪٽپع د‪ ٥‬صه ‪ٛٝ‬ي‪٣“ ٥‬ي‪٠ .‬ا‪ٝ ٟٚ‬ٽائڻ هاري‬
‫ةي‪ٔ٥ٗ٥‬يَء تي ايڐه ‪ٝ‬ط‪٥ٝ ٙٚ‬اد ‪١٤١ٝ‬ذي ‪ٌ٠‬ع ‪ٝ‬ام اڳ ڪڐ‪ ٢٠ ٟ٣‬گظري‪ .٥٣ ٥‬ٿاُء ّالل زؽي‪ ٟ‬ڪٽپع د‪٥‬‬
‫صه ايڐه ت‪ ٢‬ةعدؽت‪٣“ ٥‬ي د‪ٝ ٥‬ام ؼ‪١‬طس صه ة‪١‬ا ڪ‪ ٟ٤١‬همازت يا ت‪٤ٞ‬يط دي اڈ‪٥‬ڪي ڪا‪ ٜٚ‬۾‬
‫ڇيڻ پ‪١٤١‬ذ‪ٝ٥ٗ ٥‬ي ٔعض ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام ڂ‪.٥‬‬
‫ّالل زؽي‪ ٟ‬ڪٽپع ‪٠‬ئي‪ ٟ‬ديعي کام پ‪١٤١‬ذي صه ۾ ‪ٚ‬کي‪٣“ ٥‬ي‪:‬‬
‫‛ زنعت اةعا‪٣‬ي‪ ٜ‬کي ټ‪ ٢‬زا‪٥ٚ‬م ‪٣‬ي‪٥‬مۿ ‪٣‬ڪ ةيتي ‪٣‬ادعن ۽ ټي ةيتي ؼارام‪ .‬زنعت اةعا‪٣‬ي‪ ٜ‬کي‬
‫ةيتي ‪٣‬ادعن ‪ٝ‬ام زنعت اؼ‪ٞ‬اَي‪ ٙ‬ڈائ‪ ٥‬ت‪ ٢‬ټي گ‪٤‬ع هاريَء دي چ‪٥‬ڻ تي زنعت اةعا‪٣‬ي‪ ٜ‬پ‪١٤١‬ذي زاك‬
‫۽ پٽ کي د‪١٤‬گ‪ ٙ‬۾ ڦٽي ڪعي “ي‪١٠ .٥‬ڏڈي ټار اؼ‪ٞ‬اَي‪ ٙ‬کي د‪١٤‬گ‪ ٙ‬۾ ؼضت اُڀ ‪ٚ‬ڳي ۽ ةيتي قازت‪٢‬‬
‫پ‪١٤١‬ذي ‪ُٝ‬ك‪٥‬ل ټار کي اُڅاي‪ ٙ‬ڇؼي پاڻيَء الِء ڄهڈهم پائڻ ‪ٚ‬ڳيۿ ۽ ڪيتعائي دُٔا ڄهڈي هاپػ‬
‫اؼ‪ٞ‬اَي‪ ٙ‬هټ ڂي “ئي‪ .‬کيػ ڄٽ ‪ ٥٣‬ت‪ٝ ٢‬تام ‪١٠‬ڏڈي اؼ‪ٞ‬اَي‪ ٙ‬کي د‪١٤‬گ‪ٛ‬ي دا‪٥٠‬ر تڪ‪ٛ‬يٓ ڇي‪ .ٟ‬گ‪٤‬ڻ‪٥‬‬
‫هٗت ڄهڈڻ کام ةُط ة‪َ٥٣ ٢‬ء پاڻي زاق‪ ٙ‬ڪعڻ ۾ ‪٠‬اڪال ر‪٣‬ي‪ .‬پع ٗطرت ‪١٤١ٝ‬ذي اهلل دي اڅاي‪ٙ‬‬
‫اؼ‪ٞ‬اَي‪ ٙ‬پاڻيَء الِء دڈ‪٣‬ا ‪٣‬ڻي داة‪ ٥ٛ‬ز‪ٝ‬ي‪ ٟ‬۾ کڐ ڪعي هڅيۿ ۽ اهلل ؼائي‪َٟ‬ء اتام ‪ٝ‬ٺي پاڻيَء د‪ ٥‬چـ‪٥ٞ‬‬
‫ه‪٣‬اي‪.٥‬‬
‫‛پاڻيَء دي چـ‪ٞ‬ي تي اُتام ‪١ٚ‬گ‪١٤‬طڈ هاپاري ٗأال تعؼڻ ‪ٚ‬ڳا‪٣ .‬ڪ دُٔي ‪ٝ‬ڪي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي َعب هاپاري‬
‫اتي تعؼي‪ ٥‬۽ ‪ ٟ٣‬اتي ‪٣‬ڪ ڳ‪٥‬ٺ ٺا‪٣‬ي‪ .٥‬اُ‪ ٥٣‬ڳ‪٥‬ٺ ڪأع ‪ٝ‬ڪي هاپاريَء دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي تي ‪ٝ‬ڪ‪ ٥‬ڳ‪٥‬ٺ‬
‫ؼڐدڻ ‪ٚ‬ڳ‪ .٥‬اتي ڪُت‪ ٢‬اهلل ٺ‪٤‬ي‪ ٥‬ت‪ ٢‬ة‪٠ ٢‬ا‪ ٥ٚ‬ؼاڳي‪ ٥‬ئي ڪأع هاپاريَء هاره ‪ٝ‬ڪ‪ ٥‬ر‪٣‬يػ‪ .‬اتي ڪيتعائي‬
‫‪٠‬تي پيطا ڂيا ت‪ ٟ‬ة‪ٝ ٢‬ڪي د‪٠ ٥‬ا‪ ٢٠ ٥ٚ‬ةطالي‪“ .٥‬صع ۾ اؼام د‪٠ ٥‬تي زنعت ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط ﷺ ة‪ ٢‬اتي پيطا ڂي‪ ٥‬۽‬
‫اؼالل دي تت‪ٛ‬يِ ة‪ ٢‬اتام ؿعهع ڪيائي‪ .ٟ‬اتام دي ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬کيػ تڪ‪ٛ‬يٕ‪٥‬م ڇ‪٠‬ي‪٥‬م ت‪٣ ٢‬ذعت ڪعي‬
‫‪ٝ‬طي‪١‬ي ۾ “يا‪“ .‬صع ‪ٝ‬ڪي کي ٔتر ڪعڻ کام پ‪ِ٥‬ء اتي ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ام گ‪٤‬ڻا ڂي هيا ت‪ ٢‬ة‪ ٢‬ؿ‪٤‬ع د‪٠ ٥‬ا‪ٝ ٥ٚ‬ڪ‪ ٥‬ئي‬
‫ر‪٣‬ي‪٥‬ۿ زاال‪٠‬ڪ‪ٝ ٢‬ڪ‪٠ ٥‬ا‪٣ ٥ٚ‬ڪ ڪأع هاپاريَء د‪٣ ٥‬ي‪٥‬ۿ ‪ٝ‬گع پاڻ ؼڳ‪٥‬رم ام ڳ‪٥‬ٺ کي قعف ‪ٝ‬ڪي‬
‫ڳ‪٥‬ٺ ڪ‪٥‬ٺڻ تي اڪتٕا ‪ ٢٠‬ڪئيۿ پع ام کي ‪ٝ‬ڪ‪ ٢‬ا‪ ٢ٌُٞٞٚ‬ة‪١‬ائي ام ‪ٝ‬ڪي هاپاريَء دي ٌَ‪ٞ‬ت کي‬
‫الزهاك ة‪١‬ائي ڋڐي‪‚.٥‬‬
‫‪ٝ 06‬ئي ‪0977‬ع‬
‫پٍٍِجي طصفان‬
‫ڪذ‪ ٢٤‬ڪتاة‪ ٟ‬دي ‪ٝ‬ؽ‪٥‬دم تي ڪ‪ ٜ‬ڪعي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪ .‬ا‪ٝ ٟ٤٠‬ام چار أؽا‪ ٟ٠‬دا ‪ٝ‬ذ‪َ٥ٞ‬ا‬
‫“‪ – ٟ٣‬تاريش د‪ ٥‬ڪٕ‪ٟ‬ۿ ‪٣‬ڪ دك دي اڪيالئيۿ ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬ڇس “ؼ‪ٞ‬ام کام پڌ‪٥‬ۿ ۽ۿ ‪٣‬ڪ دهر د‪ٝ ٥‬ات‪.ٜ‬‬
‫ا‪ٝ ٟ٤٠‬ذ‪ َٟ٥ٞ‬۾ ڪذ‪ ٢٤‬أؽا‪٠‬ا ڋپي‪ٟ٣“ ٙ‬ۿ ۽ ڪذ‪ ٢٤‬اڻ ڋپي‪ .ٟ٣“ ٙ‬اڻ ڋپي‪ ٙ‬أؽا‪ ٟ٠‬دي ةاري ۾ ‪ٝ‬ام‬
‫پڪ ؼام چئي ؼگ‪٤‬ام ڂ‪ ٥‬ت‪١٤١ٝ ٢‬ذا اُ‪٣‬ي ‪٤ٝ‬عةامۿ د‪٠ ٟ‬يڪيَء دا ڪار‪٠‬ا‪ٝ‬ا ؼع ا‪٠‬ذال ڇيڻ الِء ‪٥ٝ‬م‬
‫گ‪٤١‬گار کي ڪيٕع ڪعدار تائي‪ ٟ‬پ‪٤‬چائڻ د‪٤َ ٥‬ط‪٠‬ا‪ ٥ٝ‬ڪي‪٣“ ٥‬يۿ ؼي ِا‪٣‬ي أؽا‪٠‬ا ٗت‪٥‬ك ڪعي ‪٢٠‬‬
‫ؼگ‪١٤‬طا‪ .‬أؽا‪٠‬ا ؿايٍ ڪعائڻ کام اڳ ‪ٝ‬ام ذ‪١٣‬ي وعح ‪٣‬ڪ ‪٠‬ئي‪“ ٟ‬ڇي پڌا ۽ ت‪١‬تي‪ ٢٤‬الِء تيار ڂي هي‪٥‬‬
‫“‪٣‬يام‪١٤١ٝ .‬ذ‪ ٥‬هچ‪ ٟ‬هيڑ‪٣‬يچ‪ ٟ‬ؼام “‪٣‬ي‪١٤١ٝ .‬ذي الِء ‪ٝ‬ؽئ‪ ٥ٛ‬اڻ ڋپي‪ ٙ‬أؽا‪ ٟ٠‬د‪٣“ ٢٠ ٥‬ي‪ٝ .‬ؽئ‪ ٥ٛ‬اڳ‬
‫ؿايٍ ڂي‪ ٙ‬أؽا‪ ٟ٠‬د‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫ادب پ‪١٤١‬ذي ‪ُٝ‬اؿعي دي ٗطرمۿ ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬۽ ‪ٝ‬از‪٥‬ك دي َڪاؼي ڪ‪١‬طه‪ .‬اؼام دي ‪ُٝ‬اؿعي ۾ ام‬
‫کا‪٠‬ؽ‪٥‬اِء ټي ڪاة‪ ٢‬تتطي‪ٛ‬ي ره‪ٞ٠‬ا ‪ ٢٠‬ڂي “‪٣‬يۿ د‪ٝ ٥‬اڻ‪ ٥٤‬اهك هڇم پائ‪١‬چ‪ ٟ‬هاري‪٥‬م پت‪٥٠٥ٛ‬م پائي‪١‬طا ‪٣‬ئا‪ .‬پ‪ِ٥‬ء‬
‫‪ ٥٣‬ؼ‪٥‬ڈ‪ ٟ٣‬پائ‪١‬چ‪ ٟ‬هاري‪٥‬م پت‪٥٠٥ٛ‬م پائڻ ‪ٚ‬ڳا‪ .‬هري هڇم پائ‪١‬چ‪ ٟ‬د‪ ٥‬رهاج “ي‪ .٥‬اڈڪ‪ ٢٤ٛ‬هري ‪١٠‬ڏم‬
‫پائ‪١‬چ‪ ٟ‬د‪ٔ ٥‬يـ‪٥ٝ ٟ‬ٽي “ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬اؼام دي تاريش دا ‪ 33‬ؼاك هڇم ۽ ‪١٠‬ڏم پائ‪١‬چ‪ ٟ‬دي هڂ ۾ گظري‬
‫هيا “‪ .ٟ٣‬ا‪٠‬طرام اؼي‪ٟ‬ۿ ۽ اؼام د‪ُٝ ٥‬اؿعه ا‪ ٥٣‬ئي “‪٣‬ي‪ .‬ديڪي ڪذ‪ ٢٤‬اؼام دي زةام تي “‪٣‬يۿ ؼ‪٥‬‬
‫ا‪٠‬طر ۾ ‪٣“ ٢٠‬ي‪ .‬ديڪي ڪذ‪ ٢٤‬ا‪٠‬طر ۾ “‪٣‬يۿ ؼ‪ ٥‬زةام تي ‪٣“ ٢٠‬ي‪ .‬اؼي‪ ٟ‬ٺ‪ٞ‬عيَء کي دادره ۽ دادري کي‬
‫ٺ‪ٞ‬عي ؼ‪ٞ‬ذ‪١٤‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬د‪ ٟ٤١‬دي هاتام ؼت ؼعي‪٥‬م ټڎ‪٠‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م ت‪ ٟ٤١‬کي هڇه گ‪٥‬ي‪ٗ ٥‬ت‪٥‬ك ڪ‪١‬طا‬
‫“‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬اؼام د‪٣ ٥‬ام‪ ٥ٞ‬ام ڪعي صعاب “‪٣‬ي د‪ ٥‬اؼي‪ ٟ‬ڦڃ‪٠ ٙ‬اؼپاتي‪ ٟ‬کي ق‪٥‬ف ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي کائي‪١‬طا‬
‫ر‪٣‬يا “‪٣‬ي‪٥‬م‪.‬‬
‫ة‪٤‬عزاكۿ ڳا‪ ٢٤ٚ‬پئي ڪي‪ ٜ‬أؽا‪ ٟ٠‬دي ‪ٝ‬ذ‪ َٟ٥ٞ‬دي‪ .‬أؽا‪ ٟ٠‬دي چئ‪ٝ ٟ‬ذ‪ َٟ٥ٞ‬کي تعتيب ڇيئي‬
‫ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪ .‬اڻ ڋپي‪ ٙ‬أؽا‪ ٟ٠‬کام هڅيڪ اڳ ڋپي‪ ٙ‬أؽا‪ ٟ٠‬د‪٥ٝ ٥‬م کي اه‪٣“ ٥٠‬ي‪ .‬ڇ‪– ٢٣‬پ‪١‬طر‪ٟ٣‬‬
‫ؼاك پعاڻا أؽا‪٠‬ا دڐ‪ ٟ٣‬پڑ‪٣‬ام ڂ‪ ٥‬ت‪ٝ ٢‬سؽ‪٥‬س ڪعيام ڂ‪ ٥‬ت‪ ٢‬قازت‪ ٟ‬کي ‪١٤١ٝ‬ذي صالف ‪ٕٝ‬ك‪ ٙ‬ا‪ٚ‬غا‪ٟٝ‬‬
‫دي ٔ‪٤‬عؼت ‪ٛٝ‬ي هي‪١‬طي‪ .‬اؼام کي ‪ٚ‬ىيٓ ؼائي‪َٟ‬ء د‪ ٥‬درس ‪ٛٝ‬ي‪٣“ ٙ‬ي –‪ٝ‬ئي ‪ٝ‬تي ‪٤ٝ‬عاڻ ۾ۿ پئ‪ ٢‬ٽپ‪٥‬‬
‫ڇيئيۿ ت‪ٝ ٢‬ي‪٤‬ار ‪ٛٝ‬يئي ؼ‪١‬ڀ‪٥‬ڈه ؼيڻا‪ ٢٣‬ؼي‪ .ٟ‬ڪتاة‪ ٟ‬دا ‪ٝ‬ؽ‪٥‬دا ‪٣‬ڪ پت‪ٛ‬ـع دهؼت دي ز‪٥‬ا‪ٚ‬ي ڪعي‬
‫ڋڐي‪١‬طس‪.‬‬
‫‪ 0972‬ع کام ‪0977‬ع تائي‪ٚ ٟ‬کي‪ ٙ‬۽ ‪٣‬الك پاڪؽتام ۾ ؿايٍ ڂي‪ ٙ‬ڪا‪ ٟٞٚ‬کي چئ‪ ٟ‬دطا دطا‬
‫َ‪٥١‬ام ‪٣‬يٺۿ چئ‪ٝ ٟ‬ذ‪ َٟ٥ٞ‬ل هر‪٣‬ائي تعتيب ڇيئي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام ڪا‪ ٟٞٚ‬دي چئ‪١‬ي ‪ٝ‬ذ‪ َٟ٥ٞ‬دا ‪٠‬اال‬
‫“‪ .ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎه ‪١٤١ٝ‬ذي ؼا‪ ٢٣‬۾ۿ ا‪ٝ‬ڑ ڇا‪ ٟ٤٠‬صهۿ ةي‪١٤١ٝ ٥١‬ذ‪ ٥‬ٿاُءۿ ۽ ‪٥٣‬ائي ڳا‪٤ٚ‬ي‪٥‬م‪.‬‬
‫ڪذ‪َ ٢٤‬عق‪ ٥‬اڳ ا‪ٕٚ‬تر (ارده ‪ٕ٣‬تي‪٥‬ار رؼا‪ )٥ٚ‬الِء ڪا‪ٚ ٜٚ‬ک‪١‬طه ‪٥٣‬سۿ ڪڊ ؼچ ڪڊ د‪٥٤‬ټۿ‬
‫ڪا‪ ٜٚ‬دي ؼعي ‪٣‬يٺ ‪ٝ‬ضتكع أؽا‪٠‬ا ‪ٚ‬ک‪١‬طه ‪٥٣‬س‪ .‬ا‪ ٟ٤٠‬أؽا‪ ٟ٠‬کي ة‪ ٢‬تعتيب ڇيئي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪.‬‬
‫ڇ‪ ٢٣‬ؼاك اڳ ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٟ‬أؽا‪ ٟ٠‬د‪ٝ ٥‬ذ‪ ٥َ٥ٞ‬ؿايٍ ڂي‪٥٣ ٥‬ۿ د‪ ٟ٤١‬د‪٠ ٥‬ا‪‛ ٥٣ ٥ٚ‬دڐ‪ٝ ٟ٣‬ام ‪٢٠‬‬
‫‪٠٥٣‬طس‪ ‚.‬اق‪ ٙ‬۾ۿ دڐ‪ٝ ٟ٣‬ام ‪٠٥٣ ٢٠‬طسۿ ‪٠‬اهك ‪ .٥٣‬ا‪٠ ٥٣‬اهك ‪0968‬ع کام ‪0971‬ع هاري دهر دي پػ‬
‫‪ٌ١ٝ‬ع ۾ ‪ٚ‬کي‪ .٥٣ ٙ‬دڐ‪ ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎ ٿعپ‪٥‬ر تسعيڪ ‪٣‬الئي هم ي‪٠٥‬ٽ ٽ‪٥‬ڈاي‪٥ٝ .٥٣ ٥‬م کي چي‪ ٥‬هي‪ ٥‬ت‪ ٢‬زا‪ٚ‬ت‪٥‬م‬
‫ا‪٣‬ڑي ‪٠‬اهك الِء ؼازگار ‪٠ .ٟ٣“ ٢٠‬اهك ‪ٝ‬ام گ‪٤‬ڻ‪ ٥‬ڪذ‪ ٢٤‬ڪڏڻ‪ ٥‬پي‪٠ .٥‬يٺ و‪٥‬ي‪ ٙ‬أؽا‪٠‬ي دي ق‪٥‬رت ۾‬
‫ڪتاب ۾ ؿا‪ ٙٝ‬ڪي‪ ٥‬هي‪ٝ .٥‬ام ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام ڂ‪٥‬ۿ اڅا ة‪٢‬ۿ ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬پت‪ٛ‬ـع ام ‪٠‬اهك کي اق‪٥ٛ‬ڪي زا‪ٚ‬ت ۾ ؿايٍ‬
‫‪ ٢٠‬ڪعائي‪١‬طه‪٥٣ .‬مَء ة‪٠ ٢‬اهك د‪ ٥‬رهح أؽا‪٠‬ي ۾ ‪١ٝ‬ت٘‪ ٙ‬ڪعڻ کام پ‪ِ٥‬ء ‪٠‬اهك ؿايٍ ڪعائڻ ةيؽ‪٥‬د‬
‫ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام ڂ‪ .٥‬اځ ڪ‪٣ ٢٤ٛ‬ڪ ‪٠‬ئي‪٠ ٟ‬اهك تي ڪ‪ ٜ‬ڪعي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪ .‬دڐ‪ ٟ٣‬ة‪٠ ٢‬اهك تي ڪ‪ ٜ‬ڪ‪١‬طه‬
‫“‪٣‬يامۿ تڐ‪َ ٟ٣‬تطا‪ٚ‬ذتار ؿال دي ڪ‪ٝ ٟ٤١‬ن‪٥ٞ‬م د‪٣ ٥‬ڪ د‪ ٥ٛٞ‬ياد اي‪١‬طه اڂ‪ٚ ٟ٣ .ٜ‬کي‪ ٥٣ ٥‬ت‪ ٢‬ا‪ٝ‬ع‬
‫د‪ٛ‬ي‪ ٙ‬اڳتي ‪ٛ٣‬ي ‪٠‬اهك ‪ٚ‬ک‪١‬طه‪٥ٝ .‬م کي پڻ ‪ٝ‬سؽ‪٥‬س ڂي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ٝ ٢‬ام ذ‪١٣‬ي وعح ‪٠‬اهك ڇا‪ٝ ٟ٤٠‬ڑي‬
‫ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪.‬‬
‫اڈ‪ ٥‬ڪ‪ ٥‬ڪا‪ ٜٚ‬ټ‪ ٟ‬ؼتت‪ ٟ‬ڪعي ‪ٚ‬کي‪ ٥‬اڂ‪٥ٝ .ٜ‬م کام پڌي‪ ٥‬هي‪١‬طه “‪٣‬ي ت‪ ٢‬اځ ڪ‪ ٢٤ٛ‬ڋا ڪعي‬
‫ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ٟ‬ۿ صا‪٥ٝ‬ش ڋ‪٣“ ٥‬ي‪٣ !ٟ‬ع ‪٣‬ڪ ؼډڻ کي دطا دطا د‪٥‬اب ڇيڻ کام ة‪٤‬تع ٿا‪٠‬ي‪ ٜ‬ت‪ ٢‬ام ؼ‪ٛ‬ؽ‪ٛ‬ي ۾‬
‫ڪا‪ٚ ٜٚ‬کي ڋڐيام‪ .‬ؼچ پچ ت‪ ٢‬ديتعه ٗعب ۽ زب ۽ ‪ٝ‬ستت ت‪٣٥‬ام هٽام ‪٥ٝ‬م کي ‪ٛٝ‬ي “‪٣‬يۿ ‪ٝ‬ام ام د‪٥‬‬
‫ز٘طار ‪٣“ ٢٠‬يام‪ .‬پيار ؼام ٽ‪ٞ‬ٽار صه پڑ‪٣‬ي ‪ٝ‬ام ةي زط اداس ڂي‪١‬طه “‪٣‬يام‪ .‬ؼ‪٥‬چي‪١‬طه “‪٣‬يامۿ ‪٥ٝ‬م ‪ٝ‬ت‪ٜ٤‬‬
‫ڳا‪٤ٚ‬ي‪ٟ‬ۿ ۽ ؼعڪؾ أؽا‪ ٟ٠‬کام ؼ‪٥‬اِء اه‪٣‬ام کي ڋا ڇ‪٣“ ٥٠‬ي د‪ ٥‬اه‪٣‬ام پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬صى‪ ٟ‬۾ ايڐي ؼڪ‬
‫د‪ ٥‬اً‪٤‬ار ڪ‪١‬طا “‪٣‬ي‪ٝ .٥‬ام اه‪٣‬ام د‪ ٥‬ازؽا‪١ٞ٠‬ط “‪٣‬يام‪ .‬اه‪٣‬ام د‪ ٥‬ڂ‪٥‬رائت‪٣“ ٥‬يامۿ د‪ ٥‬اه‪٣‬ام ‪٥ٝ‬م کيۿ‬
‫‪١٤١ٝ‬ذي‪ ٟ‬ؼ‪٥ٞ‬ري‪ ٟ‬اهڻائي‪ ٟ‬ؼ‪ٞ‬يت ٗت‪٥‬ك ڪي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‪ٝ‬ئي ‪0977‬ع‬
‫ڪاىّرن جي آڪَِ‬
‫اځ ڪ‪ ٢٤ٛ‬ةيچي‪١‬يَء د‪ ٥‬دهر ‪ٛ٣‬ي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ڪذ‪ٝ ٢٤‬اڻ‪ ٥٤‬ؼياؼي ق‪٥‬رتساك ؼتب ةيچي‪.ٟ٣“ ٟ‬‬
‫ڪذ‪ٝ ٢٤‬اڻ‪٤ٝ ٥٤‬ا‪٠‬گائيَء ؼتب ةيچي‪ .ٟ٣“ ٟ‬ڪذ‪ٝ ٢٤‬اڻ‪ ٥٤‬ذاتي ‪ٝ‬ؽئ‪ ٟٛ‬ؼتب ةيچي‪ .ٟ٣“ ٟ‬ا‪٣‬ا‬
‫ةيچي‪١‬ي ؼ‪ٞ‬ذ‪ ٢٤‬۾ اچڻ د‪٥‬ڳي “‪٣‬ي‪ .‬ةيچي‪١‬يَء دي َا‪ ٜٚ‬۾ ؼپ کام هڅيڪ ةيچي‪ ٟ‬اڳ‪٥‬ڻا ؼي ايػ پي‬
‫ڪا‪٥ٝ‬را “‪ .ٟ٣‬ديت‪٥‬ڻيڪ ‪ ٥٣‬اځ ة‪ ٢‬هي‪٤‬ي‪ ٟ‬۽ ټاهي‪٤‬ي‪ ٟ‬گعيڍ دي ‪٥٠‬ڪعي‪ ٟ‬۾ “‪ٟ٣‬ۿ پع ص‪٥‬ش ‪ٟ١٣ .ٟ٣“ ٢٠‬‬
‫کي ؼي ايػ پيَء دي ‪٘ٚ‬ب کام ‪ٝ‬سعه‪ٝ‬يَء د‪ ٥‬قط‪٣“ ٥ٝ‬ي‪.‬‬
‫اؼالل “ةاد َال ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬د‪ ٥‬ؿ‪٤‬ع ‪٣“ ٢٠‬ي‪ .‬اؼالل “ةاد ڪا‪٥ٝ‬رڪي ‪ٚ‬ڐيۿ ۽ ؼ‪١‬طم ‪ٝ‬اتست‪ ٟ‬د‪ ٥‬ؿ‪٤‬ع‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪٣‬تي ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬ةيچي‪ ٟ‬ڂي ؼڑڪ‪ ٟ‬تي ‪٠‬ڪعي ‪ ٢٠‬اي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬ةذ‪ٛ‬ي‪ ٟ‬دا ة‪ٛ‬بۿ ؼگ‪ٙ١‬‬
‫الئيٽۿ ۽ ةؽ‪٥‬م ‪ ٢٠‬ٿچ‪١‬طا “‪ ٥٣ .ٟ٣‬پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬ة‪١‬گ‪ ٟٛ‬۾ هي‪٤‬ي ‪١ٝ‬ك‪٥‬ةا رڂي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي اؼالل‬
‫“ةاد ‪١ٝ‬ك‪٥‬ة‪ ٟ‬د‪ ٥‬ؿ‪٤‬ع “‪٣‬ي‪.‬‬
‫اځ ڪ‪ ٢٤ٛ‬ؼاةٖ ؼي ايػ پي “ٔيؽع ‪١ٝ‬ك‪٥‬ة‪ ٟ‬دي رڂا ة‪١‬طي ڪعي ر‪٣‬يا “‪٣ ٥٣ .ٟ٣‬عزاك ۾‬
‫پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬هڅاي‪ ٙ‬رَب تاب ‪٥ٝ‬ٽائي هٺڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ ۾ “‪ .ٟ٣‬ا‪٣‬ي ديؽي قازت‪٥ٛ‬ڋ د‪ ٟ‬دي اڊ َال‬
‫‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬تي ‪ ٢٠‬ټڐ‪٠‬طي ‪٣‬ئيۿ اڈڪ‪َ ٢٤ٛ‬ال ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬دي هڂ ۾ پاڻ کي ڇؼي ؿـطر ڂي ر‪٣‬يا “‪ٟ١٣ .ٟ٣‬‬
‫پ‪١٤١‬ذي ؼ‪٥ٞ‬ري ڈ‪ٞ‬ار پاڻ کي ټي‪ ٟ‬کام اُت‪ ٜ‬۽ اَ‪ٛ‬يٰ جاةت ڪعڻ دي دؽتذ‪ ٥‬۾ گظاري ڋڐي ‪٣‬ئي‪.‬‬
‫ڪ‪ ٟ٤١‬کي ة‪ ٢‬پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬جا‪٠‬ي ‪ ٢٠‬ؼ‪ٞ‬ذ‪١٤‬طا ‪٣‬ئا‪ .‬ڪ‪١‬ڎ “ڪڑي‪ٙ‬ۿ “هاز ۽ ‪٤ٚ‬ذي ۾ رکائيۿ ۽ ‪ ٟ٤١ٝ‬۾ گ‪١٤‬ڍ‬
‫ؼ‪١‬طم صاص صك‪ٛ‬ت‪٥‬م ‪٠٥٣‬طي‪٥‬م ‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬اځ ڪ‪ ٢٤ٛ‬ة‪ ٢‬ا‪٣‬ائي زا‪ٚ‬ت اڂ‪٣ .ٟ‬ڪ پ‪٤‬اڪ‪ ٟ٣ ٥‬ريت “‪٣‬يۿ ت‪٢‬‬
‫‛َادت ڋڐي ‪َ ٢٠‬ادتيۿ َ‪ٛ‬ت ُ‪٥ٝ‬ر ‪ ٢٠‬دائي – اُٺ پئي ڪڻڪ ۾ ت‪ ٢‬ڪ‪١‬ڍا چڻ چڻ کائي!‚ ائي‪ ٟ‬ةعاةع‬
‫“‪٣‬ي ت‪ ٢‬اڳ‪٥‬ڻي ؼي ايػ پي “ٔيؽعم د‪ ٥‬ا‪ ٥٣‬اڳ‪٥‬ڻ‪ ٥‬رَب ‪ ٢٠‬ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬پعۿ تڐ‪ ٟ٣‬ة‪ُ ٟ١٣ ٢‬اٺ هاري َادت‬
‫‪ ٢٠‬ڋڐي “‪٣‬ي‪ .‬ؼ‪١‬طم ڪ‪١‬ڎ اځ تائي‪“ ٟ‬ڪڑي‪٣“ ٙ‬ي‪ .‬ؼ‪١‬طم چپ اځ تائي‪ٝ ٟ‬عڋ کام ‪ٝ‬سعهل “‪.ٟ٣‬‬
‫ؼ‪١‬طم “هاز ‪ٝ‬ام ُرکائي ‪ ٢٠‬هيئي “‪٣‬ي‪ .‬کا‪٠‬ئ‪ ٟ‬ديڪڐ‪ ٟ٣‬ڪذ‪ ٢٤‬کؽذي هي‪٣“ ٥‬ي ت‪ ٢‬اُ‪ ٥٣‬ؼ‪١‬طم ؼي ايػ‬
‫پي ‪٣‬ئڻ د‪٘ٚ ٥‬ب “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪١٣‬طؼتام کي دڐ‪“ ٟ٣‬زادي ‪ٛٝ ٢٠‬ي ‪٣‬ئيۿ ۽ پاڪؽتام دڐ‪ ٟ٣‬هد‪٥‬د ۾ ‪“ ٢٠‬ي‪٥٣ ٥‬ۿ تڐ‪ ٟ٣‬ا‪٠‬گعيغ‬
‫ة‪٤‬ادرم ديؽي ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬تي ديؽي ةگ‪٤‬ڑ ڋڐي ڇ‪٠‬ا ‪٣‬ئا‪ .‬کي‪“ ٟ‬ئي ؼي ايػ د‪٘ٚ ٥‬ب ڇ‪٣ ٥٠‬ئائ‪٥‬م‪“ .‬ئي ؼي‬
‫ايػ دا ڪا‪٥ٝ‬را ا‪٠‬گعيغ ة‪٤‬ادر دي زڪ‪ٝ٥‬ت کي ‪ٝ‬ؽتسڪ‪ ٜ‬۽ ‪ٝ‬نت‪٥‬ط ڪعڻ ۾ ڪا ڪؽع ‪٢٠‬‬
‫ڋڐي‪١‬طا ‪٣‬ئا‪“ .‬ڱعي‪ ٟ‬تي ڳڻڻ ديتعم ا‪٠‬گعيغم ايتعا ؼاك (ټ‪ ٢‬قطي‪٥‬م) د‪ ٥‬اؼام تي زڪ‪ٝ٥‬ت ڪئي ت‪٢‬‬
‫ام ۾ ؼ‪٥ٞ‬ره ڪار‪٠‬ا‪“ ٥ٝ‬ئي ؼي ايػ هارم ڪا‪٥ٝ‬رم د‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫َ‪٥‬ا‪ٝ‬ي دطهد‪٤‬ط ؼتب ا‪٠‬گعيغم کي ‪٠‬يٺ ٽپڑ ټڎڻا پيا‪٣ ٥٣ .‬تام ‪ٛ٣‬يا هياۿ پع پ‪١٤١‬ذا ڋاڈتا ڋڐي هيا‬
‫– پ‪١٤١‬ذ‪ٌ٠ ٥‬ال ڋڐي هيا‪ .‬ام ‪ٌ٠‬ال دي ا‪٠‬تٌال ‪٣‬يٺ ؼاڳئي “ئي ؼي ايػ ‪َ٥٠‬يت دا ڪا‪٥ٝ‬را ‪٠‬عهار‬
‫ڂي‪١‬طا ر‪٣‬يا‪“ .‬زاديَء د‪ ٥‬دهر ‪ .٥٣‬پاڪؽتام هد‪٥‬د ۾ اچي چڪ‪ .٥٣ ٥‬ا‪٣‬ڑم ڪا‪٥ٝ‬رم تي “ئي ؼي ايػ د‪٥‬‬
‫‪٘ٚ‬ب ةعٗعار رکڻ ةي‪١ُٞ‬ي پئي ‪ٚ‬ڳ‪ .٥‬ڪذ‪ ٢٤‬يارم “ئي ؼي ايػ دي ‪ٚ‬ڐي کي ؼي ايػ پي د‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬ڇ‪.٥٠‬‬
‫يُ‪١‬يۿ ا‪٠‬گعيغ ‪ٛ٣‬يا هياۿ پع پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬يادگار ڋڐي هيا‪.‬‬
‫پ‪١‬ذ‪٥‬ي‪ – ٢٤‬ڋ‪٥‬ي‪ ٢٤‬ؼاك پاڪؽتام ۾ ؼي ايػ پي ڪا‪٥ٝ‬رم دي ازؽاس ةعتعيَء د‪ ٥‬دهره ‪١ٛ٣‬طه‬
‫ر‪٣‬ي‪ – ٥‬پع پ‪ِ٥‬ء االِء ڋا ڂي‪ ٥‬د‪ ٥‬کا‪٠‬ئ‪ ٟ‬ؼي ايػ پيَء د‪٘ٚ ٥‬ب هاپػ هرت‪ ٥‬ي‪ .٥‬کي‪َ ٟ‬ال ڪا‪٥ٝ‬رم دي ‪ٚ‬ڐي‬
‫۾ ؿا‪ ٙٝ‬ڪي‪ ٥‬هي‪.٥‬‬
‫‪٥ٝ‬د‪٥‬دن دهر ۾ دڐ‪٣ ٟ٣‬ع وعف ؼياؼي هڳ‪٥‬ڈ ؼتب ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬۾ ةيچي‪١‬ي “‪٣‬يۿ اڳ‪٥‬ڻا ؼي ايػ پي‬
‫ڪا‪٥ٝ‬را ‪٥ٝ‬د‪٥‬دن زا‪ٚ‬ت‪ٝ ٟ‬ام پ‪١٤١‬ذي الِء ٔائطه کڻڻ د‪١ٝ ٥‬ك‪٥‬ة‪ ٥‬رڂي ر‪٣‬يا “‪ ٟ٣‬ت‪ ٢‬ڪيئ‪ ٟ‬ټي‪٤‬ع ايػ‬
‫پيَء د‪٘ٚ ٥‬ب ‪٥ٝ‬ٽائي هٺ‪ ٟ‬۽ پاڪؽتام ۾ پاڻ کي ټي‪ ٟ‬کام ةعتع جاةت ڪ‪!ٟ‬‬
‫‪ٝ 08‬ئي ‪0977‬ع‬
‫ڪّڙا ڊوىيعائيم ڪيص جاري ڪٍسا آًُ‬
‫ڪذ‪َ ٢٤‬عقي کام ڪ‪٥‬ڈم ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ ٟٛ‬د‪ٝ ٥‬ؽئ‪ٛ٣ ٥ٛ‬ي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ٝ .‬ام ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام ڂ‪ ٥‬ؼ‪١‬ڎ ۾‬
‫ڪيتعا ؿضف ؼ‪١‬ڎ دي ڪ‪٥‬ڈم ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ ٟٛ‬تي ‪٥٠‬ڪعي ڪعي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎ کام ټا‪٣‬ع پڻ ا‪٥٣‬‬
‫ڪ‪ٛ٣ ٜ‬ي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬صاص ڪعي اؼالل “ةاد ۾ ‪ٝ‬عڪغي ‪٥٠‬ڪعي‪ ٟ‬۾ ؼ‪١‬ڎ دي ټ‪٤‬عاڈي هارم‬
‫ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ ٟٛ‬تي ڪي ا‪٣‬ڑا ؿضف ‪٥٠‬ڪعي ڪعي ر‪٣‬يا “‪ٟ٣‬ۿ د‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎ د‪٘ٔ ٥‬ه ‪٠‬ا‪ ٥ٚ‬ټڎه “‪٣‬ي –د‪ٟ‬‬
‫ؼ‪١‬ڎ کي اځ تائي‪ ٟ‬اکي‪ ٢٠ ٟ‬ڇٺ‪٣“ ٥‬ي‪٣ .‬ڪ ؿضف کي ‪ٝ‬ام ذاتي وعح ؼچاڻام د‪ ٟ٤١‬هټ ؼ‪١‬ڎ دا ٽي‬
‫ڄه‪ٝ‬يؽائي‪٣– ٟ٣“ ٙ‬ڪ ڪعاچيَء د‪٥‬ۿ ۽ ټ‪ ٢‬ټ‪٤‬عاڈي دا‪ ٥٣ .‬ؼ‪١‬ڎ ۾ ٽي ڇي‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢٠ ٢‬ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫ا‪٣‬ڑي وعح هٔاٗي کات‪ ٟ‬۾ ؼ‪١‬ڎ دي ټ‪٤‬عاڈيَء هارم ز٘‪ ٟ‬تيۿ يُ‪١‬ي ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ ٟٛ‬تي ا‪٣‬ڑا ؿضف‬
‫‪٥٠‬ڪعي ڪعي ر‪٣‬يا “‪ٟ٣‬ۿ د‪ ٟ‬د‪ ٥‬ص‪٥‬اب ۾ ة‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ ‪ٝ‬ام گظر ‪ ٢٠‬ڂي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ ٙ‬دي ‪ٕٚ‬ي ۾ ڪ‪ٟ٤١‬‬
‫ة‪ ٢‬ؿضف کي ٗا‪٠٥٠‬ي وعح ام َالئ٘ي د‪ ٥‬ز٘ي٘ي ر‪٣‬اڪ‪ ٥‬تك‪٥‬ر ڪي‪ ٥‬هي‪١‬طه “‪٣‬يۿ ۽ ‪ ٥٣‬ام زٖ دي‬
‫“څار تي ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬کاتي ۾ ‪٥٠‬ڪعي ڪعي ؼگ‪١٤‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ديڪي ؿضف ؼ‪١‬ڎ دي ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ ٙ‬تي‬
‫ؼ‪١‬ڎ دي ڪ‪٥‬ٽا ‪ٝ‬ام ‪٥٠‬ڪعي ڪعي ر‪٣‬يا “‪ٟ٣‬ۿ پع اق‪ ٙ‬۾ ؼ‪١‬ڎ دا ‪ٟ٣“ ٢٠‬ۿ ؼي ز٘ي٘ت ۾ ڪ‪٢٠ ٟ٤١‬‬
‫ڪ‪ ٟ٤١‬ؼ‪١‬ڎيَء د‪ ٥‬زٖ ‪ٝ‬اري ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬زٖ الِء “هاز اڂاري ؼگ‪٤‬ذي ڂ‪ .٥‬ام ۾ ڪ‪ ٥‬ٿ‪ ٥ٚ٥‬ڪ‪٤٠٥‬ي‪.‬‬
‫ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ ٟٛ‬دي ةاري ۾ اځ تائي‪٥ٝ ٟ‬م همازت ؼام ؿايط ڪذ‪ٚ ٢٠ ٢٤‬کي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ام د‪ ٥‬ا‪ٝ ٥٣‬ى‪ٛ‬ب‬
‫‪٠‬ا‪٣‬ي ت‪ٝ ٢‬ام ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ ٙ‬دي ا‪ٞ٣‬يت کام ‪١ٝ‬ڪع “‪٣‬يام‪ .‬ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ ٙ‬د‪ٝ ٥‬ؽئ‪ ٥ٛ‬ا‪٣“ ٜ٣‬ي –۽ ام ةاري ۾‬
‫ڋ‪١‬ڍڋاڻ معهري “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ڪذ‪ ٢٤‬دهؼت‪٥ٝ ٟ‬م کام پڌي‪٥‬ۿ ‛ت‪٥‬م ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ ٟٛ‬دي ةاري ۾ ‪ٝ‬اٺ ڋ‪٣“ ٥‬ي‪ٝ– ٟ‬ـعڋ –“‪٣‬ي‪ٟ‬‬
‫ڋا!‚‬
‫کا‪٠‬ئ‪ ٟ‬هرائي پڌي‪ٜ‬ۿ ‛ڪيئ‪ ٟ‬ڂا چئ‪ ٥‬ت‪ٝ ٢‬ام ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ ٙ‬دي ةاري ۾ صا‪٥ٝ‬ش “‪٣‬يام‪‚.‬‬
‫چيائ‪٥‬مۿ ‛ت‪ ٥‬اځ تائي‪ ٟ‬همازت ؼام ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ ٙ‬دي ةاري ۾ تٕكي‪ ٙ‬ؼام ‪ٚ ٢٠‬کي‪٣“ ٥‬ي‪‚.‬‬
‫چي‪ٜ‬ۿ ‛ ائي‪ ٟ‬ةعاةع “‪٣‬ي ت‪٥ٝ ٢‬م اځ تائي‪ ٟ‬تٕكي‪ ٙ‬ؼام ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ ٙ‬دي ‪ٝ‬ؽئ‪ٛ‬ي تي ‪ٚ ٢٠‬کي‪٣“ ٥‬ي –‬
‫پع ام د‪ ٥‬ا‪ٝ ٥٣‬ى‪ٛ‬ب ‪٣“ ٢٠‬ي ت‪ٝ ٢‬ام ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ ٙ‬دي ‪ٝ‬ؽئ‪ٛ‬ي دي ةاري ۾ صا‪٥ٝ‬ش “‪٣‬يام‪٥ٝ .‬م کي دڐ‪ٟ٣‬‬
‫ة‪١ٛٝ ٥ُٗ٥ٝ ٢‬طه “‪٣‬يۿ ‪ٝ‬ام ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ ٙ‬دي ةاري ۾ ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طه “‪٣‬يام‪‚.‬‬
‫تڐ‪ ٟ٣‬ة‪ ٢‬زهر ڇي‪١‬طي پڌيائ‪٥‬م ت‪ ٢‬ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ ٙ‬دي ةاري ۾ ‪ٚ‬ک‪١‬طه ڋ‪٣“ ٢٠٥‬ي‪– ٟ‬ا‪ ٟ٤٠‬کي هائک‪٥‬‬
‫)‪ ) Expose‬ڋ‪ ٢٠٥‬ڪ‪١‬طه “‪٣‬ي‪ٟ‬ۿ ديڪي ؼ‪١‬ڎ دا ڪ‪٥‬ڈا ڄه‪ٝ‬يؽائي‪٣ ٙ‬ځ ڪعي ؼ‪١‬ڎ دي ڪ‪٥‬ٽا تي‬
‫‪٥٠‬ڪعي‪٥‬م ڪعي ر‪٣‬يا “‪ٟ٣‬܁ پ‪ِ٥‬ء چيائ‪٥‬مۿ ‛اؼي‪ ٟ‬ت‪٥‬کي ا‪٣‬ڑم ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬د‪٥‬م ‪ٚ‬ؽٽ‪٥‬م ‪٣‬ځ ڪعي‬
‫ڇي‪١‬طاؼي‪ٟ‬ۿ ديڪي ؼ‪١‬ڎ دا ڪ‪٥‬ڈا ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ ٙ‬زاق‪ ٙ‬ڪعي ؼ‪١‬ڎ د‪ ٥‬زٖ ‪ٝ‬اري ر‪٣‬يا “‪‚.ٟ٣‬‬
‫‪ٝ‬ام صا‪٥ٝ‬ش ر‪٣‬يػ‪.‬‬
‫‪ ٟ١٣‬پڌي‪٥‬ۿ ‛ا‪٣‬ڑي ‪ٚ‬ؽٽ پ‪١٤١‬ذي ڪا‪ ٜٚ‬۾ ؿايٍ ڪ‪١‬طي‪ٟ‬܁‚‬
‫چي‪ٜ‬ۿ ‛‪‚.٢٠‬‬
‫پڌيائ‪٥‬مۿ ‛ڋ‪‚٥‬‬
‫هراڻي‪ٜ‬ۿ ‛ا‪ٝ ٥٣‬ؽئ‪ٛ‬ي د‪ ٥‬ز‪٣“ ٢٠ ٙ‬ي܁‚‬
‫‛ديڪي ‪٘٠‬كام پ‪٤‬چي چڪ‪ – ٥‬ديڪ‪ ٥‬زٖ ‪ٝ‬اردي چڪ‪٥‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬د‪ ٥‬ازا‪ٝ ٥ٚ‬ـڪ‪٣“ ٙ‬ي‪ ‚.‬چي‪ٜ‬ۿ‬
‫‛اؼام کي “ئي‪١‬طن د‪ ٥‬اه‪ ٥٠‬ڪعڻ گ‪٤‬عدي – ا‪٣‬ڑي وعح ام ‪ٝ‬ؽئ‪ٛ‬ي کي اڳتي ‪ٛ٣‬ي رهڪي ؼگ‪٤‬ذي‬
‫ڂ‪‚.٥‬‬
‫ام ةاري ۾ اؼام ڪأي ةسث ڪي‪٥ٝ .٥‬م ټ‪ ٟ‬ڳا‪٤ٚ‬ي‪ ٟ‬تي زهر ڇ‪٣ – ٥٠‬ڪ ت‪ ٢‬د‪ٝ ٟ‬اڻ‪ ٟ٤‬هټ ڪ‪٥‬ڈا‬
‫ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ٟ٣“ ٙ‬ۿ ؼي ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ ٙ‬ام زط تائي‪ ٟ‬ڪ‪٥‬ڈا “‪ ٟ٣‬د‪ ٥‬ا‪٣‬ڑم ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ۾ ‪٠‬ڪت‪ٟ٣“ ٙ‬ۿ‬
‫د‪ ٟ‬اځ تائي‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎ د‪ ٢٠ ٟ٤١ٝ ٥‬ڇٺ‪٣“ ٥‬يۿ پع اق‪ ٙ‬۾ ا‪٣‬ي ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ ٙ‬دڑت‪ .ٟ٣“ ٢٠ ٥‬ا‪ ٟ٤٠‬ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ ٟٛ‬تي‬
‫ڪا‪٥ٝ‬رم د‪٥‬م اق‪ٛ‬ي قسيسي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ټي‪ ٥‬ت‪ ٢‬ا‪٣‬ي ڪا‪٥ٝ‬را ‪٠‬خ ؼ‪١‬ڎي “‪ ٟ٣‬د‪ ٟ‬ڪ‪٥‬ڈا ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ٙ‬‬
‫داري ڪيا “‪ .ٟ٣‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ة‪٤‬تع ا‪ ٥٣‬ڂي‪١‬طه ت‪ ٢‬اؼي‪ ٟ‬ا‪٣‬ڑم ڪا‪٥ٝ‬رم کي هائک‪)Expose) ٥‬‬
‫ڪعي‪٥‬م د‪ّٛ ٟ‬ه ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬کي ڄه‪ٝ‬يؽائي‪ ٙ‬هڪڻي داها ڪيا “‪ .ٟ٣‬چ‪٥‬ريَء د‪ ٥‬ؼا‪ٝ‬ام صعيطڪعڻ ةعاةع‬
‫ڇه‪٣“ ٢٣‬يۿ پع چ‪٥‬ري ڪعڻ ۽ چ‪٥‬ريَء د‪ ٥‬ؼا‪ٝ‬ام هڪڻڻ هڇه ڇه‪٣“ ٢٣‬ي‪.‬‬
‫‪ٝ 28‬ئي ‪0977‬ع‬
‫تاريذ ۾ اپٽار‬
‫‪٥ٝ‬م پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬ڪا‪ ٟٞٚ‬۾ ؼياؼت کام دا‪ ٟٝ‬ةچائي ‪ٚ‬کي‪٣“ ٥‬ي‪٥ٝ .‬م اڪحع هامر ڪي‪٣“ ٥‬ي ت‪٢‬‬
‫‪ٝ‬ام ؼياؼت د‪ٚ ٥‬يکڪ ‪٣“ ٢٠‬يام‪ٝ .‬ام ‪ُٝ‬اؿعي د‪ٚ ٥‬يکڪ “‪٣‬يامۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪ُٝ‬اؿعي دي ا‪٠‬يڪ‬
‫‪ٝ‬ؽئ‪ ٟٛ‬تي ‪ٚ‬ک‪١‬طي ‪ٝ‬ام ڪڐ‪ ٟ٣‬ڪڐ‪ ٟ٣‬اڻؽڎي وعح ؼياؼت تي ة‪ٚ ٢‬کي هي‪١‬طه “‪٣‬يام‪.‬‬
‫اڈ‪٥‬ڪ‪ ٥‬ڪا‪ً ٜٚ‬ا‪٣‬عي وعح ؼياؼي ڪا‪ٚ ٜٚ‬ڳ‪١‬طه پع اق‪ ٙ‬۾ اڈ‪٥‬ڪ‪ ٥‬ڪا‪ ٜٚ‬ؼياؼي ڪا‪٢٠ ٜٚ‬‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬اڈ‪٥‬ڪي ڪا‪ ٜٚ‬۾ ‪٥ٝ‬م تاريضي پػ ‪ٌ١ٝ‬ع ۾ پ‪١٤١‬ذي ٗ‪ٝ٥‬ي ڪعدار کي ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ڻ دي ‪ٞ٠‬اڻي‬
‫ڪ‪٥‬ؿؾ ڪئي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫اي‪٥‬ب صام دي اٗتطار کام ‪٥ٝ‬م ٗ‪ٝ٥‬ي ڪعدار کي ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ ڪئي “‪٣‬ي‪ .‬ام کام اڳ‬
‫هاري دهر کي ‪٥ٝ‬م ؿُ‪٥‬ري وعح ‪ ٢٠‬ڇٺ‪ .٥٣ ٥‬اي‪٥‬ب صام اٗتطار ۾ “ي‪ .٥‬ڇاچه ‪٣‬ع د‪ُٚ‬غيغ ؿضف ڂي پي‪ٝ .٥‬اڻ‪٥٤‬‬
‫‪ٝ‬ڃػ گ‪٥٤‬ريا گ‪٥٤‬ريا پئي هيا‪ .‬کيػ پاڪؽتام د‪ ٥‬ةچائي‪١‬طڈۿ پاڪؽتام د‪ٝ ٥‬ذا‪٣‬ط اٌَ‪ٜ‬ۿ ۽ ام ٗؽ‪ٜ‬‬
‫دا ا‪٠‬يڪ ‪٘ٚ‬ب ڇ‪٠‬ائ‪٥‬م‪ .‬اي‪٥‬ب صام دي ؼارا‪ ٢٣‬دا چڋ ٿعي‪١‬طي ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬اَالم ڪي‪ ٥‬ت‪ ٢‬اي‪٥‬ب کام اڳ‬
‫هارا ؼياؼتطام چ‪٥‬ر ‪٣‬ئا – ڄاڪ‪٣ ٥‬ئا – ڦ‪٥‬ره ‪٣‬ئا – ‪٥ٗ ٟ١٣‬ل د‪ ٥‬ټيڑه ټ‪٥‬ڈي ڋڐي‪ – ٥‬هّيعن‪ ٟ١٣ .‬دي‬
‫رايي ‪ٝ‬ىاةٖ اي‪٥‬ب صام ٔ٘ه ؼپت‪ – ٥٣ ٥‬ؼچار ‪٥ٗ – ٥٣‬ل د‪٣ ٥‬ڐ ڇهکي ‪ .٥٣‬اي‪٥‬ب صام ‪0958‬ع کام‬
‫‪0961‬ع تائي‪ ٟ‬ټ‪ ٢‬ؼاك ؼک ؼا‪٠‬ت ۾ گظاريا‪ .‬ا‪ ٟ٤٠‬ټ‪ ٟ‬ؼا‪ ٟٚ‬۾ اي‪٥‬ب ‪ٛٝ‬ڪ د‪ٝ ٥‬ذا‪٣‬ط اٌَ‪ .٥٣ ٜ‬پ‪ِ٥‬ء االِء‬
‫ڋا ڂي‪ ٥‬د‪0960 ٥‬ع ۾ ڪعاچي ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء دا ؿاگعد اي‪٥‬ب کام ڦعي هيا‪ ٟ١٣ .‬ةْاهت د‪ َٜٛ ٥‬ة‪١ٛ‬ط‬
‫ڪي‪ .٥‬ؿ‪٤‬ع ۾‪١٣‬گا‪ٝ‬ا ڂيا –ٔؽاد ڂيا –۽ پ‪ِ٥‬ء ا‪٣‬ا ةا‪٣“ ٢٣‬ؽتي “‪٣‬ؽتي ؼ‪٥ٞ‬ري ‪ٛٝ‬ڪ ۾ پکيڑدي هيئي‪.‬‬
‫‛‪ٝ‬ذا‪٣‬ط اٌَ‪ ‚ٜ‬اي‪٥‬ب صام ؼاڳي‪ٝ ٟ‬اڻ‪ ٟ٤‬کي اڊ ۾ ڪک ها‪٠‬گع چڀڻ ‪ٚ‬ڳ‪٥‬ۿ د‪ٝ ٟ‬اڻ‪ ٟ٤‬دي اکي‪ٟ‬‬
‫د‪ ٥‬اڳ ‪٥٠ ٥٣‬ر ‪٠٥٣‬طه ‪ .٥٣‬اي‪٥‬ب صام دي ‪٣‬ڃ‪ٝ ٟ‬ام اٗتطار ‪٠‬ڪعي يسيٰ صام دي ‪٣‬ڃ‪ ٟ‬۾ پ‪٤‬ت‪ .٥‬اي‪٥‬ب دي‬
‫هڅڻ تي ‪ٝ‬اڻ‪ٝ ٟ٤‬ٺاي‪٥‬م هرا‪٣‬ي‪٥‬م – د‪ ٙ٣‬هڈايا ۽ ٿاڪع پائي ‪٣‬ڪٽئي کي ‪ٝ‬تارڪ‪٥‬م ڇ‪٠‬ائ‪٥‬م‪.‬‬
‫اي‪٥‬ب صام ؼٺ‪٥٣ ٥‬ۿ يا صعاب ‪٥٣‬ۿ ام ؼام ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬ةسث ‪٣“ ٢٠‬ي‪٣ .‬تي ‪٥ٝ‬م کي پ‪١٤١‬ذي ٗ‪ٝ٥‬ي‬
‫ڪعدار د‪ ٥‬ذڪع ڪعڻ‪٣“ ٥‬ي‪ .‬يسيٰ صام اٗتطار ۾ “ي‪ٝ .٥‬اڻ‪ ٟ٤‬اَالم ڪي‪ ٥‬ت‪ ٢‬اي‪٥‬ب صام کام زؽاب‬
‫ڪتاب هرت‪ ٥‬هڅي‪ .‬اصتارم (د‪ ٟ‬کيػ ص‪٥‬ب پڐاي‪ )٥٣ ٥‬ت‪ ٟ‬اداريا ‪ٚ‬کيا ت‪ ٢‬اي‪٥‬ب تي ڪيػ ‪٣‬الي‪ ٥‬هڅيۿ‬
‫‪ ٥٣‬هڇه ةط‪ُٝ‬اش ‪٥٣‬ۿ ‪ ٟ٣‬ڇ‪ ٢٣‬ؼاك ‪ٛٝ‬ڪ کي ڦعي‪ ٥‬۽ ‪ٚ‬ٽي‪٣“ ٥‬يۿ کيػ ا‪٣‬ڑي وعح ؼ‪٥‬الئيَء ؼام ‪ ٢٠‬ڋڐي‪٥‬‬
‫هڅي‪ .‬ا‪٣‬ي ؼاڳيا ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬ديڪي چ‪٠٥‬طا ۽ دَ‪٥‬يٰ ڪ‪١‬طا ‪٣‬ئا ت‪ ٢‬اي‪٥‬ب صام کام اڳ ‪ٛٝ‬ڪ ۾ ا‪٠‬ڎيع ‪٥٣‬ۿ‬
‫ً‪٥٣ ٜٛ‬ۿ ؼي يسيٰ دي اٗتطار ۾ اچڻ کام پ‪ِ٥‬ء چ‪٥‬ڻ ‪ٚ‬ڳا ت‪ ٢‬يسيٰ ؼپت‪٣“ ٥‬ي –ؼچار “‪٣‬ي –اؼالل د‪٥‬‬
‫ؼپا‪٣‬ي “‪٣‬ي –ا‪ٝ‬يع ا‪١ٝ٥ٞٚ‬ي‪٣“ ٟ‬ي –يسيٰ صام کام اڳ ‪ٛٝ‬ڪ ۾ ا‪٠‬ڎيع ‪!٥٣ ًٜٛ – ٥٣‬‬
‫ا‪٣‬ڑي وعح صتع پيئي ت‪ ٢‬اي‪٥‬ب کام اڳ ‪ٛٝ‬ڪ ۾ ا‪٠‬ڎيع ‪٥٣‬ۿ ۽ يسيٰ صام کام اڳ ة‪ٛٝ ٢‬ڪ ۾ ا‪٠‬ڎيع‬
‫‪ – ٥٣‬يُ‪١‬ي پاڪؽتام دي تاريش دا پ‪٥‬را پ‪١‬ذ‪٥‬ي‪ ٢٤‬ؼاك ا‪٠‬ڎيع ۾ گظريا ‪٣‬ئا – أعاتٕعيَء ۾ گظريا ‪٣‬ئا –‬
‫ڦع ‪ٚ‬ٽ ۾ گظريا ‪٣‬ئا!‬
‫‪ 0970‬ع هاري د‪١‬گ ۾ ‪ٝ‬ـعٗي پاڪؽتام ‪٣‬ڃ‪ٝ ٟ‬ام هي‪٥‬ۿ ۽ ة‪١‬گالديؾ ڂي پي‪ .٥‬رات‪ ٥‬ها‪ ٢٣‬ٿتي‪ ٟ‬تي‬
‫‪ُ٠‬عا ‪ٚ‬کذي هيا ت‪ ٢‬يسيٰ صام تي ڪيػ ‪٣‬الي‪ – ٥‬کيػ ؼغا ڇي‪ٛٝ ٟ٣ – ٥‬ڪ د‪ ٥‬ټيڑه ټ‪٥‬ڈي‪٣“ ٥‬ي –يسيٰ‬
‫ؿعاةي “‪٣‬ي –ڪتاةي “‪٣‬ي –َياش “‪٣‬ي –د‪١‬عك را‪٠‬يَء د‪َ ٥‬اؿٖ “‪٣‬يۿ هّيعن‪ .‬تڐ‪٥ٝ ٟ٣‬م د‪٤‬ڑم‬
‫ٿ‪٥‬ڪ‪ ٟ‬دي ڪ‪ ٟ١‬۾ ؼاڳي‪ٝ ٟ‬اڻ‪ ٟ٤‬دا ‪ُ٠‬عا پڑاڇا ڪعڻ ‪ٚ‬ڳا ت‪ ٢‬يسيٰ صام اؼالل د‪ ٥‬ؼپا‪٣‬ي “‪٣‬ي –‬
‫ا‪ٝ‬يع ا‪١ٝ٥ٞٚ‬ي‪٣“ ٟ‬ي! صتع پيئي ت‪ ٢‬اٗتطار يسيٰ صام دي ‪٣‬ڃ‪ٝ ٟ‬ام ‪٠‬ڪعي د‪١‬اب ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي کي‬
‫‪ٛٝ‬ي‪ .٥‬ا‪ ٥٣‬اٗتطار َ‪٥‬ال دي ةيپ‪١‬ا‪ ٢٣‬دظةي ۽ َ٘يطت ؼتب د‪١‬اب ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي کي ‪ٛٝ‬ي‪٥ٝ .٥‬م کي‬
‫ياد ڂ‪ ٥‬پ‪٥‬ي ت‪ ٢‬ال‪٥٣‬ر اؼٽيـ‪ ٟ‬تي دڐ‪٥َ ٟ٣‬ال دي ها‪٤ٚ‬ا‪ٝ ٢٠‬ستت ڇؼي ٿٽي قازب دي اکي‪ٝ ٟ‬ام ‪ٚ‬ڑڋ‬
‫‪ٚ‬ڑي پيا ‪٣‬ئاۿ تڐ‪ ٟ٣ ٟ٣‬اُ‪٣‬ي ‪ٚ‬ڑڋ پ‪١٤١‬ذي ره‪ٝ‬اك ؼام اگ‪٤‬يا ‪٣‬ئا‪ .‬ا‪ ٥٣‬ره‪ٝ‬اك پارٽيَء دي ڪ‪ ٟ٤١‬هرڪع‬
‫پارٽي ٔ‪١‬ڍ الِء ڇ‪٣ ٢٣‬غار رپي‪ ٟ‬۾ ‪٠‬يال ڪي‪ .٥٣ ٥‬د‪١‬اب ٿٽي قازب دا د‪ٛ‬ؽا ۽ د‪٥ٛ‬س ڇؼي د‪ٟ٠٥٤‬‬
‫د‪٥‬ڳي‪ ٟ‬چي‪ ٥٣ ٥‬ت‪١٠ ٢‬ڏي ک‪١‬ڍ دي تاريش ۾ ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬ؼياؼتطام کي َ‪٥‬ال دي ايتعي ٗطر پٺڀعائي‬
‫زاق‪ ٢٠ ٙ‬ڂي ‪٣‬ئيۿ ديتعي ٿٽي قازب کي ‪٣‬ئي‪.‬‬
‫ؼياؼت د‪ ٥‬ؼخ ‪١٤ٚ‬طه چڑ ‪١٣‬طه ر‪١٣‬طه “‪٣‬ي‪٥ٝ .‬د‪٥‬دن ؼياؼي زا‪ٚ‬ت‪٥‬م اه‪٣‬ام “ڇه “‪ٝ .ٟ٣‬ام رهزا‪٢٠‬‬
‫ة‪١‬ا ڪ‪ ٟ٤١‬تُذب دي ‪ ٟٛٝ‬دي چ‪٠‬ڏهرچي اصتار ۽ ‪٣‬ڪ از‪٘ٞ‬اڻ‪ٕ٣ ٥‬تي‪٥‬ار رؼا‪ ٥ٚ‬پڑ‪١٣‬طه “‪٣‬يام‪ .‬اځ ا‪٣‬ا‬
‫اصتار ۽ رؼا‪ ٥ٚ‬د‪١‬اب ٿٽي دا دا‪٠‬ي دؿ‪ ٟٞ‬ڂي پيا “‪ ٟ٣‬۽ قسأتي ؿعأت دا ؼ‪٥ٞ‬را ‪ٚ‬يڪا ‪ٚ‬تاڈي ٿٽي‬
‫قازب کي ‪٥ٚ‬ئي ر‪٣‬يا “‪ ٟ١٣ .ٟ٣‬ؼاڳي‪ ٥‬راڳ “الپڻ ؿعهع ڪي‪٣“ ٥‬ي ت‪ ٢‬ٿٽي قازب د‪ ٥‬دهر ا‪٠‬ڎيع ۽‬
‫ً‪ ٜٛ‬د‪ ٥‬دهر ‪ – ٥٣‬څا‪٠‬ڎ‪ٚ‬ي‪ ٟ‬د‪ ٥‬دهر ‪ !٥٣‬صتع پيئي ت‪ ٢‬پاڪؽتام دا ؼ‪٥ٞ‬را ٽي‪ ٢٤‬ؼاك ا‪٠‬ڎيع ۽ څا‪٠‬ڎ‪ٚ‬ي‪ ٟ‬۾‬
‫گظريا “‪ٟ٣‬ۿ پع پ‪ِ٥‬ء ة‪ٛٝ ٢‬ڪ ؼا‪٣“ ٜٚ‬ي –ٗائ‪٣“ ٜ‬يۿ دائ‪٣“ ٜ‬ي! اي‪٥‬ب صام ‪ٝ‬ڪ‪ ٙٞ‬وعح صعاب ‪٥٣‬ۿ‬
‫يسيٰ صام ة‪ٝ ٢‬ڪ‪ ٙٞ‬وعح صعاب ‪٥٣‬ۿ ۽ د‪١‬اب ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽ‪ ٥‬ة‪ٝ ٢‬ڪ‪ ٙٞ‬وعح صعاب ‪ !٥٣‬ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ‪ٟ٣‬‬
‫‪ٛٝ‬ڪ کي ڪيع ‪٣‬الئي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي –‪٣‬يُء ‪ٛٝ‬ڪ ڪيئ‪ٛ٣ ٟ‬ي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي! ام ؼ‪٥‬اك د‪ ٥‬د‪٥‬اب اؼام کي‬
‫پ‪١٤١‬ذي ٗ‪ٝ٥‬ي ڪعدار کام ۽ ؼياؼي ؿُ‪٥‬ر کام و‪ٛ‬ب ڪعڻ‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫ڪ‪ ٥‬ة‪ ٢‬ؿضف ‪ٝ‬ڪ‪ ٙٞ‬وعح ؼٺ‪٥‬ۿ يا ‪ٝ‬ڪ‪ ٙٞ‬وعح صعاب ڂي ‪٠‬ڃ‪ ٥‬ؼگ‪٤‬ي‪ .‬ا‪٠‬ؽام گڻ‪ ٟ‬۽ اهگڻ‪ ٟ‬د‪٥‬‬
‫‪ٝ‬ذؽ‪٣“ ٥ٞ‬ي‪ ٟ٣ .‬۾ چڱاي‪٥‬م “‪ٟ٣‬ۿ ت‪ٚ ٢‬ڱاي‪٥‬م ة‪ .ٟ٣“ ٢‬اؼام دي ؼياؼي ڪعدار ۾ ا‪ ٥٣‬ردسام‬
‫صىع‪٠‬اڋ “‪٣‬ي ت‪ٝ ٢‬اميَء د‪٣ ٥‬ع‪٣‬ڪ ؼياؼتطام ‪ٝ‬ڪ‪ ٙٞ‬وعح صعاب ‪ – ٥٣‬اؼام د‪ٝ ٥‬امي ٔ٘ه‬
‫اه‪٠‬طا‪ً – ٥٣‬ا‪ٞٚ‬اڻ‪ ٥‬۽ ڇاچ ڇ‪ٝ‬ع د‪ ٥‬دهر ‪ .٥٣‬د‪ ٟ٤١‬ؼياؼتطام ؼت ڪ‪ ٜ‬ٿڐا ڪيا “‪ٟ٣‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬الز‪ٝ‬ي وعح‬
‫ٽي ڪ‪ ٜ‬چڱا ة‪ ٢‬ڪيا ‪٠٥٣‬طا‪١٤١ٝ .‬ذي ‪ٚ‬کڻ د‪ٝ ٥‬ى‪ٛ‬ب “‪٣‬ي ت‪ ٢‬ؼياؼي ت٘امائ‪ٝ ٟ‬ىاةٖ ؼياؼتطا‪ٟ٠‬‬
‫دي ڪ‪ ٟٞ‬۽ ؼ‪١‬طم دهر د‪ ٥‬تذغي‪ ٥‬ڪي‪ ٥‬هڅي‪ .‬ڳ‪٥‬ڈ‪ ٥٣‬اٿياس ڪي‪ ٥‬هڅيۿ ۽ هامر ڪعي اي‪١‬طڈ ‪٠‬ؽ‪ٙ‬‬
‫کي تاريش ذريُي ټڎاي‪ ٥‬هڅي ت‪ٛٝ ٢‬ڪ دي تاريش ۾ ڪ‪٤‬ڑي ؼياؼتطام د‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬ؼ‪٤٠٥‬عي اکعم ؼام ‪ٚ‬کڻ‬
‫الئٖ “‪٣‬ي –اي‪١‬طڈ ‪٠‬ؽ‪ ٙ‬کي ا‪٣‬ڑم ؼياؼتطا‪ ٟ٠‬دي ڪار‪٠‬ا‪ٟٝ‬ۿ ڪا‪ٝ‬ياةي‪ ٟ‬۽ ‪٠‬اڪا‪ٝ‬ي‪ ٟ‬کام “گا‪ ٢٣‬ڪي‪٥‬‬
‫هڅي‪ .‬ام ٗؽ‪ ٜ‬دي وعز َ‪ ٙٞ‬کام ؼ‪٥‬اِء اؼي‪ ٟ‬پ‪١٤١‬ذي اي‪١‬طڈ ‪٠‬ؽ‪ ٙ‬کي ‪ٛٝ‬ڪ کام ةط دك ڪعي‬
‫ڋڐي‪١‬طاؼي‪.ٟ‬‬
‫‪ 29‬د‪٥‬الِء ‪0977‬ع‬
‫ظچم ۽ چٌّڊون‬
‫ؼچ پڌ‪ ٥‬ت‪٥ٝ ٢‬م کي ڇاچي ص‪٥‬ؿي ڂيۿ دڐ‪ ٟ٣‬ټڎل ت‪“ ٢‬زادا‪٢٠‬ۿ ّيع دا‪٠‬تطارا‪ ٢٠‬۽ ‪١ٝ‬كٕا‪ ٢٠‬چ‪٠٥‬ڍم ۾‬
‫ؼچ‪ ٙ‬زك‪ ٥‬هٺ‪١‬طه‪ .‬پعۿ ‪٣‬ڪ ڳا‪ ٢٤ٚ‬ڪ‪١‬ڍي ها‪٠‬گع ‪١٤١ٝ‬ذي ذ‪ ٟ٣‬۾ چڀڻ ‪ٚ‬ڳي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ؼ‪٥‬چي‪ ٜ‬ت‪٢‬‬
‫ديؽتائي‪ ٟ‬ام ؼ‪ٛ‬ؽ‪ٛ‬ي ۾ ؼچ‪ ٙ‬کام همازت و‪ٛ‬ب ‪ ٢٠‬ڪ‪١‬طس تيؽتائي‪ ٟ‬ڪ‪١‬ڍي د‪ ٥‬چڀڪ‪ ٥‬پي‪٥‬‬
‫‪ٝ‬سؽ‪٥‬س ڪ‪١‬طس‪ .‬ا‪٣‬ا ڳا‪ ٢٤ٚ‬ئي ڪذ‪ ٢٤‬ا‪٣‬ڑي ‪٣‬ئي د‪ ٟ٤١‬دي ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬اڻي ‪٥ٝ‬م هټ ‪٣ ٢٠‬ئي‪ٝ .‬امۿ ت‪ٟ٤١‬‬
‫ڪعي ؼچ‪ ٙ‬دي ڳ‪٥‬ال ۾ ‪٠‬ڪعي پيػ‪ .‬ؼچ‪ ٙ‬کي ‪٣‬ځ ڪعڻ ڪا ؼ‪ٚ٥‬ي ڳا‪٣“ ٢٠ ٢٤ٚ‬ي‪ ٥٣ .‬ؼچ ها‪٠‬گع‬
‫رهؿ‪٣“ ٟ‬ي ت‪ ٟ٤١‬ڪعي رهؿ‪١‬يَء کي ‪٣‬ځ ڪعڻ ‪ٞٝ‬ڪ‪٣“ ٢٠ ٟ‬ي‪٠ .‬ا‪ٞٝ‬ڪ‪ ٟ‬کي ‪ٞٝ‬ڪ‪ ٟ‬ڪعڻ الِء ‪ٝ‬ام‬
‫‪٠‬ڪعي پيػ‪ .‬ؼ‪١‬ڎ د‪ ٥‬چپ‪ ٥‬چپ‪ ٥‬ڳ‪ٚ٥‬ي ڇٺ‪ – ٜ‬ؼچ‪ٛٝ ٢٠ ٙ‬ي‪ .٥‬ؼ‪١‬ڎ دي ڪ‪١‬ڍ ڪڑڃ ۾ پڌا ڪعاي‪– ٜ‬پع‬
‫ڋا‪ ٥٠‬۾ هڅي ‪ٚ‬يٽي‬
‫ؼچ‪ ٙ‬د‪ ٥‬ڇس ‪ٛٝ ٢٠‬ي‪ .٥‬پ‪ِ٥‬ء ‪٣‬ڪڑي ڇي‪ٟ٤١‬ۿ دڐ‪ ٟ٣‬ڂڪذيۿ ٽٽذيۿ ؼاڻ‪ ٥‬ڂي پپع دي َ‬
‫پيػ تڐ‪ ٟ٣‬االِء ڪڃام ؼچ‪ ٙ‬اچي اتام ال‪٠‬گ‪٤‬ائ‪ ٥‬ڂي‪٥ٝ .٥‬م کي ةيساك ڇؼي ةي‪٤‬ي ر‪٣‬ي‪.٥‬‬
‫‪٥ٝ‬م کام پڌيائي‪ٟ‬ۿ ‛“زادا‪٢٠‬ۿ ّيع دا‪٠‬تطارا‪ ٢٠‬۽ ‪١ٝ‬كٕا‪ ٢٠‬چ‪٠٥‬ڍم ۾ زك‪ ٥‬هٺڻ د‪ ٥‬اراده ڪي‪ ٥‬اڂئي‬
‫ڋا܁‚‬
‫‪٥ٝ‬م ڋعڪي ‪ ٟ٣‬ڇا‪ ٟ٤٠‬ڇٺ‪ .٥‬ڇؼڻ ؿعط کيػ ؼچاڻي هرت‪ .ٜ‬چي‪ٜ‬ۿ ‛‪ٝ‬ام ت‪١٤١‬ذي تالش ۾ ‪٠‬ڪت‪٥‬‬
‫‪٥٣‬س ؼچ‪ .ٙ‬ڪيئ‪٣“ ٟ‬ي‪ٟ‬܁‚‬
‫د‪٥‬اب ڇ‪٠‬ائي‪ٟ‬ۿ ‛“ئ‪٥‬م د‪٥‬ئي “‪٣‬يام ؼ‪٥‬ئي “‪٣‬يام‪‚.‬‬
‫‛ ڪ‪ ٥‬ڪيئ‪ ٟ‬چ‪٥‬ي ڪ‪ ٥‬ڪيئ‪ ٟ‬چ‪٥‬ي‪ ‚.‬چي‪ٜ‬ۿ ‛ت‪٥‬م د‪٥‬ئي “‪٣‬ي‪ ٟ‬ؼ‪ ٥‬ئي “‪٣‬ي‪‚.ٟ‬‬
‫ڋا‪ ٥٠‬۾ ڋا پي‪ ٥‬ڪعي‪ٟ‬܁‚ ؼچ‪ ٙ‬پڌي‪.٥‬‬
‫‛ت‪٥‬م پپع دي َ‬
‫چي‪ٜ‬ۿ ‛ت‪١٤١‬ذي تالش ۾ ڪ‪١‬ڍ ڪڑڃ ۾ ٿٽڪ‪١‬طي ٿٽڪ‪١‬طي ڂڪذي پي‪٥٣ ٥‬س‪‚.‬‬
‫‛‪١٤١ٝ‬ذيَء تالش ۾܁‚ ‪ ٟ٣‬پڌي‪.٥‬‬
‫چي‪ٜ‬ۿ ‛‪٣‬اۿ ت‪١٤١‬ذيَء تالش ۾‪‚.‬‬
‫‪ ٟ٣‬چي‪٥‬ۿ ‛پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬رڪارڄ صعاب ڪعائي‪١‬طي‪ ٟ‬ڋا܁‚‬
‫‛رڪارڄ دي ڳا‪ ٢٤ٚ‬ڋڐ‪٥ٝ ‚.‬م چي‪٥‬ۿ ‛‪٥ٝ‬م کي ا‪ ٥٣‬ټڎي ةيسط ص‪٥‬ؿي ڂي “‪٣‬ي ت‪ ٢‬ت‪٥‬م “زادا‪٢٠‬ۿ‬
‫‪١ٝ‬كٕا‪٢٠‬۽ ّيع دا‪٠‬تطارا‪ ٢٠‬چ‪٠٥‬ڍم ۾ زك‪ ٥‬هٺي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪‚!ٟ‬‬
‫‛‪ٝ‬ام چ‪٠٥‬ڍم ۾ زك‪ ٥‬هٺي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام܁!‚ ؼچ‪ ٙ‬چي‪٥‬ۿ ‛‪ٝ‬يام ‪ٝ‬ڃ‪ ٥‬ت‪ ٢‬دائيت‪ ٥‬اڂئي ‪٢٠‬܁‚‬
‫چي‪ٜ‬ۿ ‛ا‪ ٥٣‬أ‪٥‬ا‪٠ ٢٣‬ا‪٣‬ي‪٥ٝ .‬م ‪٣‬ڃيڪي ‪١٣‬ڎام ا‪٣‬ا صتع ټڎي “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫ؼچ‪ ٙ‬چي‪٥‬ۿ ‛ا‪٣‬ا صتع ة‪ٛ‬ڪ‪ ٙ‬دڑت‪٣“ ٥‬ي‪‚.‬‬
‫پڌي‪ٜ‬ۿ ‛ڋا ت‪١٤١‬ذ‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬ؼچ‪٠ ٙ‬ا‪٣‬ي܁‚‬
‫‛‪٣‬ا‪ ٟ٣ ‚.‬چي‪٥‬ۿ ‛‪١٤١ٝ‬ذ‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬ؼچ‪٣“ ٙ‬ي‪‚.‬‬
‫‛ ۽ ت‪٥‬کي ا‪٣‬ا صتع “‪٣‬ي ت‪ ٢‬اي‪١‬طڈ “ڪٽ‪٥‬ةع ۾ “زادا‪٢٠‬ۿ ّيع دا‪٠‬تطارا‪ ٢٠‬۽ ‪١ٝ‬كٕا‪ ٢٠‬چ‪٠٥‬ڍهم ڂي ر‪٣‬ي‪٥‬م‬
‫“‪‚ٟ٣‬‬
‫‛‪٣‬ا ‪٥ٝ‬م کي صتع “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ا‪ ٟ٤٠‬چ‪٠٥‬ڍم ۾ ت‪٥‬م زك‪ ٥‬هٺي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ٟ‬܁‚‬
‫‛‪ .٢٠‬ا‪ ٥٣‬ا‪ٚ‬غال ة‪ٛ‬ڪ‪ّٛ ٙ‬ه “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‛ڋا ‪ٝ‬ى‪ٛ‬ب!‚‬
‫‛‪ٝ‬ى‪ٛ‬ب ت‪ٝ ٢‬ام چ‪٠٥‬ڍم ۾ ةي‪٤‬ي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طس‪‚.‬‬
‫‪٥ٝ‬م کي تُذب ‪ٚ‬ڳ‪ .٥‬چي‪ٜ‬ۿ ‛چ‪٠٥‬ڍهم “زادا‪٢٠‬ۿ ّيع دا‪٠‬تطارا‪ ٢٠‬۽ ‪١ٝ‬كٕا‪ ٢٠‬ڂي ر‪٣‬ي‪٥‬م “‪‚.ٟ٣‬‬
‫‛‪٥ٝ‬م کي صتع “‪٣‬ي‪ٝ .‬ام ٽي هي ڇؼ‪١‬طه “‪٣‬يام –ريڍي‪ ٥‬ټڎ‪٠‬طه “‪٣‬يام‚ ؼچ‪ ٙ‬چي‪٥‬ۿ ‛چ‪٠٥‬ڍم ۾ زك‪٥‬‬
‫هٺڻ الِء ‪٥ٝ‬م کي پ‪١٤١‬ذي ڪالل دي هڇي زكي تام ‪٣‬ځ کڻڻ‪ ٥‬پ‪٠٥‬طه يا ام ۾ تع‪ٝ‬ي‪ ٜ‬ڪعڻي پ‪٠٥‬طي‪‚.‬‬
‫ا‪٣‬ا ئي ڳا‪٣ ٢٤ٚ‬ئي ديڪا ڪ‪١‬ڍي ها‪٠‬گع ‪١٤١ٝ‬ذي ذ‪ ٟ٣‬۾ ڋڀي ر‪٣‬ي ‪٣‬ئي‪.‬‬
‫ؼچ‪ ٙ‬پڌي‪٥‬ۿ ‛ ت‪٥‬م ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي‪ ٟ‬ڂ‪ ٥‬ت‪١٤١ٝ ٢‬ذي ‪ ٟ٣‬ةيت ټڎڻ کام پ‪ِ٥‬ء ‪٥ٝ‬م کي چ‪٠٥‬ڍم ۾ زك‪ ٥‬هٺڻ‬
‫ڇي‪١‬طا‪‚.‬‬
‫ؼچ‪ ٙ‬پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬ةيت ټڎاي‪٥‬‬
‫‛ڪ‪ٞٛ‬ي ‪٥ٝ‬م کي ڪي‪ ٟ‬ڪي‪٥‬‬
‫‪٥ٝ‬رئ‪٥‬م ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬امۿ‬
‫‪٠‬ڪ‪ ٥‬از‪ٞ‬ط ‪٥ٝ‬ڪ‪ٛ‬ي‪َ ٥‬عب کام اي‪ٞ‬ام‬
‫ؼچ‪٣“ ٥‬ي ؼتسام‬
‫‪ٝ‬اڻ‪ٚ ٟ٤‬يکي “د‪ٝ‬ي‪‚.‬‬
‫‪٥ٝ‬م ڪذ‪ ٢٠ ٢٤‬چي‪.٥‬‬
‫ؼچ‪ ٙ‬چي‪٥‬ۿ ‛‪٣‬ڪ ةيت د‪٥‬م ‪٣‬ي ؼٽ‪٥‬م ‪٥ٝ‬م کي “زادا‪ّ ٢٠‬يع دا‪٠‬تطارا‪ ٢٠‬۽ ‪١ٝ‬كٕا‪ ٢٠‬چ‪٠٥‬ڍم ۾ ةي‪٤‬ڻ‬
‫کام رد ڪعڻ الِء ڪأي “‪‚.ٟ٣‬‬
‫‪ ٟ٣‬اُ‪٣‬ي ؼٽ‪٥‬م ټڎائي‪٥‬م‪.‬‬
‫‛دهزخ دڈڪ‪٥‬‬
‫ة‪٤‬ـت دالؼ‪٥‬‬
‫ڄا‪ ٢٣‬هيا ؼپ ڄ‪٣‬ي ڄ‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫پڌي‪ٜ‬ۿ ‛ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ڪ‪٤‬ڑه ؼچ‪ ٙ‬چ‪٠٥‬ڍم ۾ زك‪ ٥‬هٺي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪‚.‬‬
‫چيائي‪ٟ‬ۿ ‛ا‪ ٥٣‬ؼچ‪ ٙ‬ڪ‪ٞ‬يـ‪ ٟ‬تي ‪ٝ‬اك ؼپالئي ڪ‪١‬طه “‪٣‬ي‪‚.‬‬
‫‪“ 5‬گؽٽ ‪0977‬ع‬
‫ىٍٍِجي جٍگ‬
‫ڪذ‪ ٢٤‬ڇي‪ ٟ٤١‬کام ‪ٝ‬ام ة‪ّ ٢٤١‬يع ؼياؼي ڪا‪ٚ ٜٚ‬کي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪ .‬اُ‪٣‬ي ڪا‪ ٜٚ‬دڐ‪ ٟ٣‬ؿايٍ ڂيڻ‬
‫کام پ‪ِ٥‬ء ‪٥ٝ‬م هټ پ‪٤‬چ‪ ٟ‬ڂاۿ تڐ‪ ٟ٣‬ؼياؼي ڪا‪ٚ ٜٚ‬ڳ‪ ٟ‬ڂا‪ .‬ا‪ ٥٣‬راز ‪٥ٝ‬م کي ؼ‪ٞ‬ذ‪ ٢٤‬۾ ‪“ ٢٠‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬اځ ة‪٢‬‬
‫اراده ڪي‪ ٥‬اڂ‪ ٜ‬ت‪ ٢‬ة‪ّ ٢٤١‬يع ؼياؼي ڪا‪ٚ ٜٚ‬ک‪١‬طس‪ٝ .‬ام پڪ ؼام ڪذ‪ ٢٤‬ة‪ ٢‬چئي ‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬ؼگ‪٤‬ام ت‪٢‬‬
‫اڈ‪٥‬ڪ‪ ٥‬ڪا‪ ٜٚ‬ؿايٍ ڂيڻ کام پ‪ِ٥‬ء ؼياؼي ‪ٚ‬ڳ‪١‬طهۿ يا ّيع ؼياؼي ‪ٝ‬سؽ‪٥‬س ڂي‪١‬طه‪.‬‬
‫اځ ‪٥ٝ‬م کي پاڪؽتام ۾ ؼا‪ٝ‬عادي‪ ٟ‬دي ايذ‪١‬ٽ‪ٝ ٟ‬تُ‪ ٖٛ‬ڪا‪ٚ ٜٚ‬کڻ‪٣“ ٥‬ي‪٥ٝ .‬م کي ياد ڂ‪ ٥‬پ‪٥‬ي ت‪٢‬‬
‫اٗتطار دڐ‪ ٟ٣‬پيپ‪ٛ‬غ پارٽيَء هټ ‪٥٣‬ۿ تڐ‪ٗ ٟ٣ ٟ٣‬ؽ‪ ٜ‬د‪ ٥‬ڪا‪٥ٝ ٜٚ‬م اڳ ڪڐ‪ ٟ٣‬ة‪ٚ ٢٠ ٢‬کي‪ .٥٣ ٥‬اځۿ‬
‫دڐ‪ ٟ٣‬اٗتطار پيپ‪ٛ‬غ پارٽيَء دي ‪٣‬ڃ‪ٝ ٟ‬ام ‪٠‬ڪعي هي‪٣“ ٥‬يۿ ۽ ‪٣‬ع وعف ؼا‪ٝ‬عادي‪ٟ‬ۿ ردُت پؽ‪١‬طم ۽‬
‫دٗيا‪٥٠‬ؼي ‪ ٟٛٝ‬دي ټيگ‪٤‬ي ‪ٝ‬ت‪٣“ ٙ‬يۿ تڐ‪ٗ ٟ٣ ٟ٣‬ؽ‪ ٜ‬د‪ ٥‬ڪا‪ٚ ٜٚ‬کي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪.‬‬
‫‪٥ٝ‬د‪٥‬دن ؼياؼي ڦيع گ‪٤‬يع کام اڳۿ ت‪٣٥‬ام کي ياد ‪٠٥٣‬طه ت‪ ٢‬د‪١‬اب ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي قازب‬
‫زهرائتي ۽ اجعائتي ‪٠٥ٞ٠‬ي د‪٠‬يا ۾ ؼا‪ٝ‬عادي‪ ٟ‬دي ؼعةعا‪ٝ“ ٢٣‬عيڪا دي َغائ‪ ٜ‬دا پ‪٥‬ك پڎرا ڪيا ‪٣‬ئاۿ ۽‬
‫“‪ٝ‬عيڪا کي اڋ‪٣ ٥‬اڂي ؼڐي‪ .٥٣ ٥‬اڋي ‪٣‬اڂيَءۿ يُ‪١‬ي د‪٠‬يا ۾ ؼا‪ٝ‬عادي‪ ٟ‬دي ؼپ کام هڇي ؼعةعا‪٢٣‬‬
‫اي ـيا ۾ ديڪي ڪ‪٥ٛ‬ر ڪيا “‪ٟ٣‬ۿ ؼي ڪ‪ ٟ٤١‬کام ڳذ‪٤‬ا ‪ .ٟ٣“ ٢٠‬ٿٽي قازب دڐ‪ٝ“ ٟ٣‬عيڪا ةاةت‬
‫پ‪١٤١‬ذ‪ ٓٗ٥ٝ ٥‬ةيام ڪي‪٥‬ۿ تڐ‪ ٟ٣‬پاڪؽتا‪٠‬ي ‪٠‬ؽ‪ ٙ‬دي “‪ٝ‬عيڪي ايذ‪١‬ٽ‪ ٟ‬دا ‪ٚ ٟ٤١ٝ‬ڑڪي پيا ‪٣‬ئا‪.‬‬
‫‪ ٟ١٣‬ج٘أتۿ ادبۿ “رټ ۽ ؼياؼت دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ۾ د‪٤‬ڑي ‪٠٥ٞ٠‬ي اؼام تي ؼا‪ٝ‬عادي‪ ٟ‬د‪ ٥‬تؽ‪ٛ‬ه ٗائ‪ ٜ‬رکي‪٥‬‬
‫‪٥٣‬ۿ ۽ “‪٣‬ي ؼ‪ ٥‬کي‪ ٟ‬ککي‪ ٥‬پئي‪ ٟ١٣ .‬پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬زـع اکي‪“ ٟ‬ڇه ڇٺ‪ ٥‬پئي‪ .‬کي‪ ٟ‬پ‪١٤١‬ذي زؽاب ڪتاب د‪٥‬‬
‫ڇي‪ ٟ٤١‬هيذ‪ٝ ٥٤‬سؽ‪٥‬س ڂي‪ ٟ١٣ .٥٣ ٥‬۾ ڦڦڑي پئذي هيئي ‪٣‬ئي‪ .‬ة‪١‬ط ڪ‪ٞ‬عم ۾ ‪ ٟ١٣‬ڪا‪ٕ٠‬ع‪٠‬ؽ‪٥‬م‬
‫ڪي‪٥‬م‪ .‬پ‪١٤١‬ذي ٗ‪ُٛ‬ي دي ‪ٝ‬نت‪٥‬ط دي‪٥‬ارم ۾ پي‪ ٙ‬ؿگاف ٿعڻ الِء پ‪١٤١‬ذي “ٗا کام ‪ٝ‬طد زاق‪ ٙ‬ڪعڻ‬
‫دا ‪١ٝ‬ك‪٥‬ةا رڂڻ ‪ٚ‬ڳا‪ٝ ٟ١٣ .‬طد الِء اي‪ٛ‬چي رها‪٠‬ا ڪيا‪.‬‬
‫پاڪؽتام ۾ ؼا‪ٝ‬عادي‪ ٟ‬هڇي چاالڪيَء ؼامۿ ۽ ‪ٝ‬ڪاريَء ؼام پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬تؽ‪ٛ‬ه ٗائ‪ ٜ‬رکي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ام‬
‫الِء ‪ ٟ١٣‬پاڪؽتام ۾ پاڪؽتا‪٠‬ي ‪٠‬ؽ‪ ٙ‬دي ؼا‪ٝ‬عادي ايذ‪١‬ٽ‪ ٟ‬د‪٥‬م ‪ٞ٣‬طردي‪٥‬م زاق‪ ٙ‬ڪعي هرتي‪٥‬م‬
‫“‪ .ٟ٣‬ا‪ ٟ٤٠‬ؼا‪ٝ‬عادي ايذ‪١‬ٽ‪ ٟ‬ج٘أتۿ ادبۿ “رټ ۽ ؼياؼت دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ۾ پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬ڈار پکيڑي‪٣“ ٥‬ي‪ٟ١٣ .‬‬
‫هټ رؼاال “‪– ٟ٣‬اصتارهم “‪ .ٟ٣‬اؼام دڐ‪ ٟ٣‬ة‪ ٢‬ؼا‪ٝ‬عادي‪ ٟ‬صالف “هاز اڂاري‪٣“ ٥‬يۿ تڐ‪ٟ١٣ ٟ٣‬‬
‫پ‪١٤١‬ذي ةچاَء ۾ هڇي چاالڪيَء ؼام ا‪ ٥٣‬تاجع ڇيڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ ڪئي “‪٣‬ي ت‪ٛٝ ٢‬ڪ ۾ ڪ‪ٞ‬ي‪٠٥‬ؽٽ‪ ٟ‬۽‬
‫ؼ‪٥‬ؿ‪ٛ‬ؽٽ‪ ٟ‬د‪ ٥‬تُطاد ۽ “هاز هڅي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬پاڪؽتام ‛ؼتغ‚ ةطرام ‛ؼعخ‚ ڂي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫پاڪؽتام اؼالل دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ۾ زاق‪ ٙ‬ڪي‪ ٥‬هي‪٣“ ٥‬ي‪٣ .‬ي ‛ؼعصا‚ پاڪؽتام ‪ٝ‬ام اؼالل کي تڑي‬
‫ڪڏڻ دي ڪ‪٥‬ؿـ‪ ٟ‬۾ “‪ .ٟ٣‬اؼي‪( ٟ‬يُ‪١‬ي ؼا‪ٝ‬عادي ايذ‪١‬ٽ) پاڪؽتام ‪ٝ‬ام اؼالل کي صت‪ ٜ‬ڂيڻ ‪٢٠‬‬
‫ڇي‪١‬طاؼي‪ .ٟ‬اؼي‪( ٟ‬يُ‪١‬ي ؼا‪ٝ‬عادي) ‪٣‬ع زاك ۾ اؼالل دي ز‪ٞ‬ايت ڪ‪١‬طي ‛ؼعص‪ ‚ٟ‬دي ؼع ڪ‪٥‬ةي‬
‫ڪ‪١‬طاؼي‪ .ٟ‬ا‪٣‬ڑي ‪٠٥ٞ٠‬ي پاڪؽتا‪٠‬ي ‪٠‬ؽ‪ ٙ‬دي ؼا‪ٝ‬عادي ايذ‪١‬ٽ‪ ٟ‬پاڪؽتام ۾ تعٗي پؽ‪١‬ط ٗ‪٥‬ت‪ ٟ‬کي‬
‫اُٿعڻ کام رهڪڻ دي ‪٠‬اڪال ڪ‪٥‬ؿؾ ڪئي “‪٣‬ي‪ .‬پاڪؽتام دا ردُت پؽ‪١‬ط اؼالل دي اهټ هٺي‬
‫تعٗي پؽ‪١‬ط ٗ‪٥‬ت‪ ٟ‬ؼام ‪ٝ‬ڪاريَء هاري د‪١‬گ داري رکي ر‪٣‬يا “‪.ٟ٣‬‬
‫پاڪؽتا‪٠‬ي ‪٠‬ؽ‪ ٙ‬د‪٣ ٥‬ڪ ‪٠‬ا‪٥ٝ‬ر (يا ةط‪٠‬ال!) ؼا‪ٝ‬عادي ايذ‪١‬ٽ ‪٥ٝ‬م کي چ‪٥‬ائي ‪٥ٝ‬ڪ‪ٛ‬ي‪٣“ ٥‬ي ت‪٢‬‬
‫‪٣‬ي‪١‬ئع ت‪٥‬کي ڇؼي ر‪٣‬ت‪ – ٥‬ت‪٥‬کام ت‪١٤١‬ذي ‪ٚ‬کي‪٣ ٙ‬ڪ ‪٣‬ڪ ‪ٕٚ‬ي د‪ ٥‬زؽاب هٺت‪ !– ٥‬ؼا‪ٝ‬عادي ايذ‪١‬ٽ‬
‫د‪ ٥‬دڈڪ‪ ٥‬ټڎي ‪٥ٝ‬م کي ؼا‪ٝ‬عادي ايذ‪١‬ٽ دي َ٘‪ ٙ‬تي ار‪ٝ‬ام ڂي‪ٝ .٥‬ام پيپ‪ٛ‬غ پارٽيَء دي هد‪٥‬د ۽ اٗتطار‬
‫۾ اچڻ کام اڳ ‪ٚ‬کي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪ .‬پيپ‪ٛ‬غ پارٽي دڐ‪ ٟ٣‬اٗتطار ۾ ‪٣‬ئيۿ تڐ‪ ٟ٣‬ة‪ٚ ٢‬کي ر‪٣‬ي‪٥٣ ٥‬س‪ .‬اځ‬
‫دڐ ‪ ٟ٣‬ؼياؼي ڦيع گ‪٤‬يع ؼتب پيپ‪ٛ‬غ پارٽي اٗتطار ۾ ‪ ٢٠‬ر‪٣‬ي “‪٣‬يۿ تڐ‪ ٟ٣‬ة‪ٝ ٢‬ام ‪ٚ‬کي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪٣ .‬ڪ‬
‫‪ٚ‬يکڪ کي پ‪١٤١‬ذي د‪١‬گ اڪي‪ٛ‬ي ؼع ‪ٚ‬ڑڻي پ‪٠٥‬طي “‪٣‬ي‪ .‬ؼا‪ٝ‬عادي‪ٟ‬ۿ ردُت پؽ‪١‬طم ۽ دٗيا ‪٥٠‬ؼي‬
‫‪ ٟٛٝ‬صالف ‪١٤١ٝ‬ذي د‪١‬گ داري “‪٣‬ي‪ .‬۽ ا‪٣‬ا د‪١‬گ ‪ٝ‬ام اڪي‪ٛ‬ي ؼع ‪ٚ‬ڑي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪.‬‬
‫‪“ 7‬گؽٽ ‪0977‬ع‬
‫ىان ڏوُي‬
‫‪ 5‬د‪٥‬الِء ‪ 0977‬ع کام پ‪ِ٥‬ء ‪٥ٝ ٟٛٝ‬م کي هڇم هڇم ۽ زيعت ا‪٠‬گيغ ا‪ٚ‬غا‪ ٟٝ‬ؼام ‪٥٠‬ازي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ڪا‬
‫‪ٛٝ‬ڑي اصتار يا رؼا‪ ٥ٚ‬ا‪٣‬ڑه ‪٣“ ٢٠‬ي د‪ ٟ٤١‬۾ ‪٥ٝ‬م تي ‪ٔ ٟٛٝ‬ت‪٥‬ائ‪٥‬م ‪ ٢٠‬ڇ‪٠‬ي‪٥‬م ‪٣‬ذ‪ٝ !ٟ‬ام زيعام “‪٣‬يام ت‪5 ٢‬‬
‫د‪٥‬الِء کام اڳ ا‪ ٟ٤٠‬ٺڑڪائ‪ ٥‬اصتارم ۽ پڪ‪٥‬ڈائي رؼا‪١٤١ٝ ٟٚ‬ذي صالف ڪا‪ ٜٚ‬ڪارا ڋ‪ ٢٠ ٥‬ڪيا‬
‫‪٣‬ئا‪ ٟ١٣ .‬کي ‪ٚ‬کڻ دي ‪ٝ‬ڪ‪“ ٙٞ‬زادي ‪٣‬ئي –‪ ٥٣‬وعزي‪ ٟ‬وعزي‪ ٟ‬د‪٥‬م از‪٘ٞ‬اڻي‪٥‬م ڳا‪٤ٚ‬ي‪٥‬م ‪ٚ‬ک‪١‬طا ‪٣‬ئا‬
‫– تڐ‪ٟ٣‬ۿ ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٟ‬ڇه‪ ٟ٣‬د‪ ٥‬ذڪع ڋ‪ ٢٠٥‬ڪي‪٣ ٥‬ئائ‪٥‬م!‬
‫گظري‪٤ٝ ٙ‬ي‪١‬ي ڪعاچيَء ۾ ‪ٝ‬ي‪ ٟ٤١‬راڱا ڪيا ‪٣‬ئا‪ .‬ام ۾ ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬ڇه‪ٝ .٥٣ ٢٠ ٢٣‬ي‪“ ٟ٤١‬ؼ‪ٞ‬ام ‪ٝ‬ام هٺ‪٥‬‬
‫‪ .٥٣‬ڪڪعم پاڻي ؼ‪٠٥ٞ‬ڍ ‪ٝ‬ام ٿعي‪ .٥٣ ٥‬پعۿ ‪ ٟٛٝ‬چي‪ ٥‬ت‪ ٢‬ام ۾ ؼ‪٥ٞ‬ره ڇه‪ ٢٣‬ت‪١٤١‬ذ‪٣“ ٥‬ي –ت‪٥‬م ‪ٝ‬ي‪ٟ٤١‬‬
‫دي ٔعؿت‪ ٟ‬ؼام ‪ٛٝ‬ي ٿڳت ۾ “‪٣‬ي‪– ٟ‬ت‪١٤١‬ذيَء ُ‪٣‬ـيَء تي ‪ٝ‬ي‪ ٟ٤١‬هٺ‪٣“ ٥‬ي –ٔعؿت‪ ٟ‬ت‪١٤١‬ذي چعڂ تي‬
‫‪ٝ‬ي‪ ٟ٤١‬هؼاي‪٣“ ٥‬ي –ام ؼ‪٥ٞ‬ريَء تتا‪٣‬يَء الِء ذ‪ٝ‬ي‪٥‬ار ت‪٥‬م “‪٣‬ي‪ .ٟ‬ا‪٣‬ي ا‪ٚ‬غال ټڎي ‪ٝ‬ام ڇاچه زيعام ڂيػ–‬
‫ة‪ٛ‬ڪ‪ ٢‬پعيـام ڂيػ‪٥ٝ .‬م ُ‪ ٟٛٝ‬کي ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ائڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ ڪئي ت‪ٛٝ ٢‬ڑئ‪١٤١ٝ ٥‬ذ‪ٝ ٥‬ي‪ ٟ٤١‬دي ٔعؿت‪ٟ‬‬
‫ؼام ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬ٺا‪ ٢٣‬ڂي‪٣“ ٢٠ ٙ‬ي – ‪ ٥٣‬پ‪١٤١‬ذي ‪ٝ‬عميَء ؼام ‪ٝ‬ي‪ ٟ٤١‬هؼائي ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬پع ‪١٤١ٝ ٟٛٝ‬ذيَء‬
‫ڳا‪ ٢٤ٚ‬تي اَتتار ‪ ٢٠‬ڪي‪ .٥‬چيائ‪٥‬م ت‪٥‬تي ڪيػ ‪٣‬الئي‪١‬طاؼي‪ – ٟ‬ت‪٥‬کي ام الِء ؼغا ڇياري‪١‬طاؼي‪.ٟ‬‬
‫‪ٛٝ‬ڪ ۾ ؼيالب “ي‪ ٟٛٝ .٥‬چي‪ ٥‬ت‪ ٢‬ؼيالب ت‪١٤١‬ذي ڪعي “ي‪٣“ ٥‬ي –ت‪ ٥‬ؼيالب ؼام ‪ٛٝ‬ڪ ۾‬
‫تتا‪٣‬ي پکيڑي “‪٣‬ي‪ٝ .‬ام ؼضت پعيـامۿ ة‪ٛ‬ڪۿ زيعام ڂيػ‪٥ٝ .‬م ‪ ٟٛٝ‬کي چي‪ ٥‬ت‪ٛٝ ٢‬ڑئ‪٥‬ۿ ‪ٝ‬ام دريا‪٢٠ ٢٣‬‬
‫“‪٣‬يام –‪ٝ‬اڻ‪٣“ ٥٤‬يام –‪ٝ‬ام ؼيالب ‪٣“ ٢٠‬يام –‪٥ٝ‬م کي اداي‪ ٥‬ا‪ٚ‬غال ‪ ٢٠‬ڇي‪ .٥‬چيائ‪٥‬م ت‪ ٢‬گظري‪ ٙ‬پ‪١‬ذ‪ٟ‬‬
‫ؼا‪ ٟٚ‬۾ ‪ٛٝ‬ڪ ۾ ديڪي ڪذ‪ ٢٤‬ڂي‪٣“ ٥‬يۿ ام الِء ت‪٥‬م ۽ ت‪٥‬م ٔ٘ه ذ‪ٝ‬ي‪٥‬ار “‪٣‬ي‪٥ٝ .ٟ‬م ‪ ٟٛٝ‬کي َعض‬
‫ڪي‪ ٥‬ت‪ٛٝ ٢‬ڑئ‪٥‬ۿ ؼيالب ‪ 0948‬ع ۾ ة‪“ ٢‬ي‪ – ٥٣ ٥‬ؼيالب ‪ 0956‬ع ۾ ة‪“ ٢‬ي‪ – ٥٣ ٥‬ؼيالب ‪ 0962‬ع ۾ ة‪٢‬‬
‫“ي‪ – ٥٣ ٥‬ا‪ ٟ٤٠‬ؼيالة‪ ٟ‬الِء ڪيع ذ‪ٝ‬ي‪٥‬ار “‪٣‬ي! ‪ ٟٛٝ‬چي‪ ٥‬ت‪ ٢‬اؼام کي اڳ هارم ؼيالة‪ ٟ‬دي ڪا صتع‬
‫ڪ‪٤٠٥‬ي– اؼام کي ٔ٘ه ‪0973‬ع ۽ ‪0977‬ع دي ؼيالة‪ ٟ‬دي صتع “‪٣‬ي –ا‪ ٟ٤٠‬ؼيالة‪ ٟ‬الِء ت‪٥‬م ذ‪ٝ‬ي‪٥‬ار‬
‫“‪٣‬ي‪.ٟ‬‬
‫ام کام اڳ د‪ٝ ٥‬ام ‪ ٟٛٝ‬کي ڪ‪١ٝ ٥‬اؼب د‪٥‬اب ڇيامۿ ‪ ٟٛٝ‬چي‪٣“ ٥‬ي ت‪ ٢‬گظري‪ ٙ‬پ‪١‬ذ‪ ٟ‬ؼا‪ ٟٚ‬۾‬
‫ديڪي ڪذ‪ ٢٤‬صعاةي‪٥‬م ڂي‪٥‬م “‪ٟ٣‬ۿ ت‪ ٟ‬الِء ت‪٥‬م ذ‪ٝ‬ي‪٥‬ار ۽ ٗك‪٥‬ر هار “‪٣‬ي‪.ٟ‬‬
‫‪٥ٝ‬م ‪ ٟٛٝ‬کي چي‪ ٥‬ت‪ُٛٝ ٢‬ڑئ‪ٝ ٥‬ام ت‪٣٥‬ام د‪ُٝ ٥‬اؿعه ‪٣“ ٢٠‬يام –گظري‪ ٙ‬پ‪١‬ذ‪ ٟ‬ؼا‪ ٟٚ‬۾ ديڪي‬
‫ڪذ‪ ٢٤‬اؼام دي ‪ُٝ‬اؿعي ۾ ڂي‪١‬طه ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يۿ ؼ‪0947 ٥‬ع کام ڂي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي ‪ -‬اؼي‪ ٟ‬ديؽتائي‪ٟ‬‬
‫‪ُٝ‬اؿعي د‪ٌ٠ ٥‬ال ۽ ؼ‪٥‬ڂ ‪ ٢٠‬ةطالئي‪١‬طاؼي‪ ٟ‬تيؽتائي‪ ٟ‬ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ٗ ٢‬ؽ‪ ٜ‬د‪ٔ ٥‬عق ‪ٝ‬سؽ‪٥‬س ‪ ٢٠‬ڪ‪١‬طاؼي‪.ٟ‬‬
‫‪ ٟٛٝ‬چي‪ ٥‬ت‪ ٢‬ت‪١٤١‬ذ‪ ٥‬د‪ٚ‬ي‪ ٙ‬اؼام کي ٗت‪٥‬ك ‪٣“ ٢٠‬ي ‪ -‬اؼام د‪ُٝ ٥‬اؿعه ‪١ٝ‬ڍيَء تي ٽڪ “‪٣‬ي ‪ -‬ت‪٘ٔ ٥‬ه‬
‫صعاةي ڪئي “‪٣‬ي‪ -‬گظري‪ ٙ‬پ‪١‬ذ‪ ٟ‬ؼا‪ ٟٚ‬۾ ؼي‪١‬ي‪ٞ‬ائ‪ ٟ‬د‪٥‬م ٽڪيٽ‪٥‬م ة‪ٛ‬يڪ ڂي‪٥‬م “‪َ .ٟ٣‬عض ڪ‪١‬طي‬
‫چي‪ ٜ‬ت‪ٛٝ ٢‬ڑئ‪٥‬ۿ ؼي‪١‬ي‪ٞ‬ائ‪ ٟ‬د‪٥‬م ٽڪيٽ‪٥‬م گظري‪ ٙ‬ٽي‪ ٟ٤‬ؼا‪ ٟٚ‬کام ة‪ٛ‬يڪ ڂي ر‪٣‬ي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ديؽتائي‪ٟ‬‬
‫ة‪ٛ‬يڪ د‪٥‬م ٽڪيٽ‪٥‬م هٺڻ هارا ‪٠٥٣‬طاۿ تيؽتائي‪ ٟ‬ٽڪيٽ‪٥‬م ة‪ٛ‬يڪ ڂي‪١‬طي‪٥‬م ر‪١٣‬طي‪٥‬م ‪ -‬ديؽتائي‪ٟ‬‬
‫رؿ‪٥‬ت ڇيڻ هارا ‪٠٥٣‬طاۿ رؿ‪٥‬ت هٺڻ هارا ة‪ ٢‬پيطا ڂي‪١‬طا ر‪١٣‬طا‪١٤١ٝ ٟٛٝ .‬ذيَء ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬ڳا‪ ٢٤ٚ‬د‪ ٥‬ي٘ي‪٢٠ ٟ‬‬
‫ڪي‪ .٥‬چيائ‪٥‬م اڳ هاري پاڪؽتام ؼام اؼام د‪ ٥‬ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬تُ‪٣“ ٢٠ ٖٛ‬ي ‪ -‬اؼام د‪ ٥‬تُ‪٘ٔ ٖٛ‬ه گظري‪ٙ‬‬
‫پ‪١‬ذ‪ ٟ‬ؼا‪ ٟٚ‬هاري پاڪؽتام ؼام “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ام کام پ‪ِ٥‬ء ‪ ٟٛٝ‬چي‪ ٥‬ت‪ ٢‬گظري‪ ٙ‬پ‪١‬ذ‪ ٟ‬ؼا‪ ٟٚ‬۾ ديڪي ص‪٥‬م ڂيا “‪ٟ٣‬ۿ څاڈا ‪ٚ‬ڳا “‪ٟ٣‬ۿ ا‪ ٟ٤٠‬الِء ة‪ ٢‬ت‪٥‬م‬
‫ذ‪ٝ‬ي‪٥‬ار “‪٣‬ي‪ .ٟ‬ڇاچه زيعام ڂي‪ .ٜ‬چي‪ ٜ‬ت‪ٛٝ ٢‬ڑئ‪٥‬ۿ اؼام دي ‪ُٝ‬اؿعي ۾ گظري‪ ٙ‬ٽي‪ ٟ٤‬ؼا‪ ٟٚ‬کام ‪٣‬اڅا ڂي‬
‫ر‪٣‬يا “‪– ٟ٣‬څاڈا ‪ٚ‬ڳي ر‪٣‬يا “‪– ٟ٣‬ڋا ا‪ ٟ٤٠‬الِء ة‪ٝ ٢‬ام ذ‪ٝ‬ي‪٥‬ار “‪٣‬يام –يا ټي‪ ٥‬ڪ‪ ٥‬ذ‪ٝ‬ي‪٥‬ار “‪٣‬ي –‪ٟٛٝ‬‬
‫هراڻي‪ ٥‬ت‪ ٢‬ٽي‪ ٟ٤‬ؼا‪ ٟٚ‬هاري پاڪؽتام ؼام اؼام دي ڪاة‪ ٢‬د‪ٚ‬چؽپي ‪٣“ ٢٠‬ي –اؼام دي د‪ٚ‬چؽپي‬
‫گظري‪ ٙ‬پ‪١‬ذ‪ ٟ‬ؼا‪ ٟٚ‬هاري پاڪؽتام ؼام “‪٣‬ي‪ ٟٛٝ .‬دي ڳا‪ ٢٤ٚ‬ټڎي ‪ٝ‬ام ؼ‪٥‬چي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام ت‪ ٢‬گظري‪ٙ‬‬
‫پ‪١‬ذ‪ ٟ‬ؼا‪ ٟٚ‬۾ ديڪي رؼت‪ ٟ‬تي زادجا ڂيا –داي‪٥‬م ڪعي‪٥‬م – ؼائيڪ‪ ٟٛ‬دي ‪٥٣‬ا ‪٠‬ڪعي هيئي –‬
‫پ‪١‬چع ڂيا –ا‪ ٟ٤٠‬الِء ة‪ٝ ٢‬ام ذ‪ٝ‬ي‪٥‬ار ۽ ٗك‪٥‬ر هار “‪٣‬يام! ‪‬‬
‫‪“ 00‬گؽٽ ‪0977‬ع‬
‫‪ 5‬د‪٥‬الِء ‪ 0977‬ع تي ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي دي زڪ‪ٝ٥‬ت د‪ ٥‬تضت‪ ٥‬اه‪٠‬ڎه ڪي‪ ٥‬هي‪ .٥٣ ٥‬۽ د‪١‬عك ميا܂ ا‪ٚ‬سٖ ‪ٛٝ‬ڪ ۾ ‪ٝ‬ارؿ‪ ٙ‬ال ‪ٚ‬ڳائي‬
‫‪٣‬ئي‪.‬‬
‫ٌيؼٍالئيضيؼً‬
‫‪ٝ‬ام تاريش د‪ ٥‬وا‪ٚ‬ب َ‪٣“ ٜٛ‬يام‪٥ٝ .‬م اڪحع ؼ‪٥‬چي‪٣“ ٥‬ي ت‪ ٢‬تاريش تي ؼياؼت زاهي ر‪١٣‬طي‬
‫“‪٣‬يۿ يا ؼياؼت تي تاريش پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬اجع ڋڐي‪١‬طي “‪٣‬ي! ‪٥ٝ‬م ت‪ٞ‬ال ّ‪٥‬ر ؼام ۽ َذب هچام ؼ‪٥‬چي‪٣“ ٥‬ي‬
‫ت‪ ٢‬پاڪؽتام د‪٥ٝ ٥‬د‪٥‬دن ؼياؼي ةسعام پاڪؽتام د‪ ٥‬ا‪٠‬طره‪٠‬ي ‪ُٝ‬ا‪٣“ ٥ٛٝ‬يۿ يا ام ۾ ةي‪ ٟ‬ا‪٥٘ٚ‬ا‪ٝ‬ي‬
‫ؼياؼت د‪١َ ٥‬كع ؿا‪٣“ ٙٝ‬ي!‬
‫‪٥ٝ‬م کي ‪ٚ‬ڳي ڂ‪ ٥‬ت‪ ٢‬پاڪؽتام د‪٥ٝ ٥‬د‪٥‬دن ؼياؼي ةسعام اق‪ ٙ‬۾ ٽي‪ ٟ‬د‪٠‬يا دي ڇتڑي‪٥َ ٙ‬ال ۽‬
‫ؼا‪ٝ‬عادي‪ ٟ‬دي هڂ ۾ زٖ دي ٔتر الِء تاريضي ڪـ‪ٞ‬ڪؾ “‪٣‬ي‪ .‬پاڪؽتام د‪٥ٝ ٥‬د‪٥‬دن ؼياؼي‬
‫ةسعام اق‪ ٙ‬۾ اه‪٠‬ط‪ ٢٣‬۽ رهؿ‪١‬يَء دي هڂ ۾ ڋڪتاڻ “‪٣‬ي –‪٥ٝ‬د‪٥‬دن ؼياؼي ةسعام ؼچ ۽ ڪ‪٥‬ڈ د‪٥‬‬
‫‪ُٝ‬عڪ‪٣“ ٥‬ي –‪٥ٝ‬د‪٥‬دن ؼياؼي ةسعام اؼتسكا‪ٚ‬ي ٗ‪٥‬ت‪ ٟ‬۽ چيڀاٽي‪ ٙ‬ا‪٠‬ؽا‪٠‬يت دي هڂ ۾ تاريش ؼاز‬
‫دطهد‪٤‬ط “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ؼ‪ٞ‬ادي ۽ ج٘أتي د‪٥‬ڈدڪ ‪ٝ‬ىاةٖ پاڪؽتام د‪ 8 5 ٥‬ؼيڪڑه َ‪٥‬ال ټ‪٤‬عاڈي‪ ٟ‬۾ ر‪٣‬ي ڂ‪ .٥‬اق‪ٚ٥‬ي‬
‫وعح پاڪؽتام دي ؼياؼت ټ‪٤‬عاڈيَء دي ؼياؼت ‪٣‬ئڻ گ‪٤‬عدي‪ .‬پعۿ ام دي اةتڑ پاڪؽتام ۾ ؿ‪٤‬عي‬
‫ؼياؼت ټ‪٤‬عاڈيَء دي ؼياؼت تي زاهي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪ .‬يُ‪١‬يۿ ؿ‪٤‬عي ؼياؼت دي ‪ 05‬ؼيڪڑه راِء‬
‫ټ‪٤‬عاڈيَء دي ‪ 85‬ؼيڪڑه راِء کي ريٽي‪١‬طي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪ .‬ؿ‪٤‬ع د‪ ٥‬ؼع‪ٝ‬ائيطارۿ ق‪ُ١‬تڪارۿ ڪارصا‪٠‬يطارۿ‬
‫هاپاريۿ دالكۿ ةي‪١‬ڪ ڪار ۽ ؼياؼتطام ټ‪٤‬عاڈي‪ ٟ‬د‪ ٥‬زٖ ‪ٝ‬اري‪١‬طه ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ا‪٣‬ڑي وعح ‪ 05‬ؼيڪڑه‬
‫ؿ‪٤‬عي اٗ‪ٛ‬يت ‪ 85‬ؼيڪڑه ڳ‪٥‬ٺاڻي ۽ ټ‪٤‬عاڈيَء دي اڪحعيت تي پ‪١٤١‬ذي راِء ۽ ٔيكال ‪ٝ‬ؽ‪ٛ‬ه ڪ‪١‬طي‬
‫ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪ .‬پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬زاڪ‪ٞ‬اڻ‪ ٥‬اجع ‪ٝ‬ڑ‪٣‬ي‪١‬طي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪ .‬ا‪٣‬ڑي ؼياؼتۿ ديڪا َ‪٥‬ال دي اڪحعيت‬
‫دي زٖ ۾ ‪ ٢٠‬ر‪٣‬ي “‪٣‬يۿ ت‪ ٟ٤١‬کي ةطالئڻ الِء الز‪ٝ‬ي ‪٣‬ي‪٥‬ۿ ۽ “‪٣‬ي ت‪ ٢‬ؿ‪٤‬ع دي اؼتسكا‪ٚ‬ي ٗ‪٥‬ت‪ ٟ‬دي‬
‫ٔعَ‪٠٥‬ي اجع کي رد ڪعڻ الِء ڪ‪٥‬ؿـ‪٥‬م هرتي‪٥‬م هڅ‪ .ٟ‬ام ؼ‪ٛ‬ؽ‪ٛ‬ي ۾ ڪارصا‪ٟ٠‬ۿ ‪ٛٝ‬ي‪ٟ‬ۿ ةي‪١‬ڪ‪ ٟ‬۽‬
‫ا‪٠‬ـ‪٥‬ئع‪٠‬ػ ڪ‪ٞ‬پ‪١‬ي‪ ٟ‬کي ؼعڪاري تس‪٥‬ي‪ ٙ‬۾ هٺڻ ت‪ٞ‬ال معهري ‪٣‬ي‪ .٥‬ا‪ٗ ٥٣‬طل ًا‪٣‬عي وعح اٗتكادي‬
‫کيتع ۾ ک‪١‬ي‪ ٥‬هي‪ .٥٣ ٥‬پعۿ ‪٣‬ع دهر ۾ ؼياؼت اٗتكادي ٗ‪٥‬ت‪ ٟ‬دي اجع ‪٣‬يٺ ‪١ٛ٣‬طي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي‪ُٝ .‬اؿي ۽‬
‫اٗتكادي ‪ٌ٠‬ال ۾ ڦيع گ‪٤‬يع “ڻڻ ؼام ؼياؼت ۾ تعٗي پؽ‪١‬ط ڦيع گ‪٤‬يع “ڻي ؼگ‪٤‬ذي ڂي‪ .‬ڪارصا‪٠‬اۿ‬
‫ٔيڪٽعي‪٥‬مۿ ‪٥ٛٝ‬مۿ ةي‪١‬ڪ‪٥‬مۿ ا‪٠‬ـ‪٥‬ئع‪٠‬ػ ڪ‪ٞ‬پ‪١‬ي‪٥‬م هّيعن ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ٛٝ ٢‬ڪ دي اٗتكادي ۽ ‪ُٝ‬اؿي‬
‫د‪٥‬ڈدڪ ۾ ‪٘ٔ ٢٠‬ه ا‪ٜ٣‬ۿ پع ؼياؼي وعح پڻ تاريضي اجع رک‪١‬طي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬اٗتكادي ۽ ‪ُٝ‬اؿي ‪ٌ٠‬ال دي‬
‫کيتع ۾ دڐ‪ ٟ٣‬ق‪ُ١‬تڪارۿ ؼع‪ٝ‬ائيطارۿ ةي‪١‬ڪ ڪار ۽ ؿا‪٥٣‬ڪار کي ‪ٝ‬ڪ‪ ٙٞ‬ڋ‪٥‬ټ ‪ٛٝ‬ي هيئيۿ تڐ‪ٟ٣‬‬
‫‪ٟ٣‬ۿ اٗ‪ٛ‬يتي ؿ‪٤‬عي ؼياؼت دي ‪ 05‬ؼيڪڑه راِء کي ټ‪٤‬عاڈيَء دي اڪحعيتي ‪ 85‬ؼيڪڑه َ‪٥‬ال تي‬
‫زهريَء ‪ٝ‬ڑ‪٣‬ي ڋڐي‪ .٥‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعيۿ ڪارصا‪ٟ٠‬ۿ ٔئڪٽعي‪ٟ‬ۿ ‪ٛٝ‬ي‪ٟ‬ۿ ةي‪١‬ڪ‪ٟ‬ۿ ۽ ا‪٠‬ـ‪٥‬ئع‪٠‬ػ ڪ‪ٞ‬پ‪١‬ي‪ ٟ‬کي‬
‫ٗ‪ٝ٥‬ي تس‪٥‬ي‪ ٙ‬۾ هٺڻ الِء ټ‪ ٢‬ؼتب ‪٣‬ئا (‪١٤١ٝ‬ذي صياك ۾) ‪٣‬ڪ ؼتب ‪ ٥٣‬اٗتكادي ۽ ‪ُٝ‬اؿي ةعاةعيۿ ۽ ټي‪٥‬‬
‫ټ‪٤‬عاڈيَء دي ‪ 85‬ؼيڪڑه َ‪٥‬ال د‪ ٥‬ؼياؼي تسٕي‪.‬‬
‫‪٣‬ي‪١‬ئع ‪ ٟٛٝ‬اصت اري ةيا‪ ٟ٠‬ذريُي هامر ڪعي ڋڐي‪٣“ ٥‬ي ت‪ ٥٣ ٢‬ديڪڐ‪ ٟ٣‬اٗتطار ۾ “يا ت‪ٝ٥ٗ ٢‬ي‬
‫تس‪٥‬ي‪ ٙ‬۾ هرت‪ ٙ‬ڪارصا‪٠‬اۿ ‪٥ٛٝ‬مۿ ٔيڪٽعي‪٥‬مۿ ةي‪١‬ڪ‪٥‬م ۽ ا‪٠‬ـ‪٥‬ئع‪٠‬ػ ڪ‪ٞ‬پ‪١‬ي‪٥‬م ټي‪٤‬ع اؼتسكا‪ٚ‬ي‬
‫ٗ‪٥‬ت‪ ٟ‬کي ‪٥ٝ‬ٽائي ڇي‪١‬طا –ق‪ُ١‬تڪارۿ ڪارصا‪٠‬يطارۿ ةي‪١‬ڪ ڪار ۽ ؿا‪٥٣‬ڪار کي ټي‪٤‬ع ڇ‪٠‬طي‪ ٟ‬ڇا‪٠‬ط‬
‫ڪ‪١‬طا –۽ ا‪٣‬ڑي وعح ټ‪٤‬عاڈيَء دي ‪ 85‬ؼيڪڑه َ‪٥‬ال کي ؼياؼي تسٕي کام ‪ٝ‬سعهل ڪ‪١‬طا‪ .‬ؼ‪٥‬اك ڂ‪٥‬‬
‫اڂي ت‪ ٢‬ڋا ا‪٣‬ا ؼ‪٥‬ڂ ‪ ٟٛٝ‬دي پ‪١٤١‬ذي “‪٣‬يۿ يا ؼا‪ٝ‬عادي‪ ٟ‬وعٔام کي‪ ٟ‬ا‪٣‬ڑي ‪٣‬ـي ڇ‪٣“ ٙ٠‬ي! ؼا‪ٝ‬عادي‪ٟ‬‬
‫‪ٞ٣‬يـ‪ ٢‬اڪحعيت دي تعٗي پؽ‪١‬ط راِء کي رد ڪي‪٣“ ٥‬ي‪ ٟ١٣ .‬ق‪ُ١‬تڪارمۿ ؿا‪٥٣‬ڪارم ۽ ةي‪١‬ڪ‬
‫ڪارم دي اٗ‪ٛ‬يتي راځ دي ‪ٞ٣‬يـ‪ ٢‬ز‪ٞ‬ايت ڪئي “‪٣‬ي‪٥ٝ .‬م کي ‪ٝ‬سؽ‪٥‬س ڂئي ڂ‪ ٥‬ت‪٥ٝ ٢‬د‪٥‬دن ؼياؼي‬
‫ةسعام ۾ ؼا‪ٝ‬عادي ٗ‪٥‬ت‪٥‬م ‪ ٟٛٝ‬دي پـت پ‪١‬ا‪٣‬ي ڪعي ر‪٣‬ي‪٥‬م “‪   .ٟ٣‬‬
‫‪“ 04‬گؽٽ ‪0977‬ع‬
‫_________‬
‫‪٥ٝ‬د‪٥‬دن زا‪ٚ‬ت‪ ٟ‬۾ ‪٥ٝ‬م کي پ‪١٤١‬ذي ٽيٽي‪ ٢٤‬ؼاك پعاڻي ؼ‪٥‬ڂ ّ‪ٛ‬ه ‪ٝ‬سؽ‪٥‬س ڂي “‪٣‬ي‪ .‬ؼعڪارۿ ٔ‪٥‬دي ‪٣‬ذي يا َ‪٥‬ا‪ٝ‬يۿ ؼ‪١‬طس ‪٣‬ځ ‪٣‬يٺ‬
‫‪١ٛ٣‬طڈ تُ‪ٛ‬ي‪ٞ‬ي ادارمۿ اؼپتا‪ٟٚ‬ۿ پ‪ٚ٥‬يػۿ هاپارۿ ةذ‪ٛ‬يۿ پاڻي ۽ ټيا ا‪٠‬يڪ ادارا ‪٠‬اٗف ڪارڪعدگيَء د‪ ٥‬ةي ‪ٝ‬حاك ‪ .ٟ٣“ ٥٠٥ٞ٠‬ڪعپٽ‬
‫زڪ‪ٝ٥‬ت‪٥‬م َ‪٥‬ال دي ٿالئي ۽ ة‪٤‬تعيَء هارا ادارا ‪٣‬الئي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طي‪٥‬م “‪.ٟ٣‬‬
‫پٿص ٌَ ُڻّ‬
‫‪٣‬ڪ صه ‪ٛٝ‬ي‪ ٥‬اڂ‪ ٜ‬د‪ ٟ٤١‬۾ ‪٥ٝ‬م کي ‪ٝ‬اُء ٿيڻ دي گاري‪ ٟ‬ؼام ‪٥٠‬ازي‪ ٥‬هي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬صه ‪ٚ‬کڻ هارم پاڻ‬
‫کي ؼ‪١‬ڎ د‪٣ ٥‬ڐ ڇهکي ًا‪٣‬ع ڪي‪٣“ ٥‬يۿ ۽ ‪٥ٝ‬م کي ؼ‪١‬ڎ د‪ّ ٥‬طار ؼڐي‪٣“ ٥‬ي‪١٤١ٝ .‬ذ‪ ٟ‬هيذ‪٤‬ڑائيَء هارم‬
‫ڪا‪ ٟٞٚ‬تي ‪ ٥٣‬يار “پي ‪ٝ‬ام ‪٠‬ڪعي هيا “‪ .ٟ٣‬صه دي “صع ۾ ‪٠‬ا‪ٚ ٟٚ‬کڻ ةطرام ‪ٚ ٟ١٣‬کي‪٣“ ٥‬يۿ ؿاگعدۿ‬
‫گ‪٥‬ر‪ٞ٠‬ي‪١‬ٽ ڪا‪ٚ‬يخ ؼکع‪.‬‬
‫‪٥ٝ‬م کي صتع ڪ‪٤٠٥‬ي ت‪ ٢‬ا‪ ٥٣‬صه ؼچ پچ گ‪٥‬ر‪ٞ٠‬ي‪١‬ٽ ڪا‪ٚ‬يخ ؼکع دي ؿاگعدم ‪ٚ‬کي‪٣“ ٥‬يۿ يا ټئي‬
‫ڪ‪ ٟ٤١‬ؿضف ؿاگعدم دي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ۾ ‪ٚ‬کي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ة‪٤‬عزاكۿ ام صه دي د‪٥‬اب ۾ ڪذ‪َ ٢٤‬عض ڪعڻ‬
‫معهري ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام ڂ‪ .٥‬ام ٗؽ‪ ٜ‬دي ؼ‪٥‬ڂ رکڻ ۽ ام ؼ‪٥‬ڂ کي صى‪ ٟ‬۾ًا‪٣‬ع ڪعڻ هارم دهؼت‪ ٟ‬۽‬
‫‪٤ٝ‬عةا‪ ٟ٠‬کي ‪١٤١ٝ‬ذ‪َ ٥‬عض “‪٣‬ي ت‪١٤١ٝ ٢‬ذ‪ ٥‬اڈ‪٥‬ڪ‪ ٥‬ڪا‪٥ّ ٜٚ‬ر ؼام پڑ‪١٤١ٝ .ٟ٣‬ذ‪ ٥‬اڈ‪٥‬ڪ‪ ٥‬ڪا‪ٜٚ‬‬
‫‪٣‬ڪ اديب دي ذ‪١٣‬ي امىعاب دي تعد‪ٞ‬ا‪٠‬ي ڪ‪١‬طه‪.‬‬
‫‪ٝ‬ام پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬ڪا‪ٟٞٚ‬ۿ ڄرا‪ ٟٝ‬۽ أؽا‪ ٟ٠‬دي ‪٣‬ڪ ‪٣‬ڪ ‪ٕٚ‬ي الِء ص‪٥‬د ذ‪ٝ‬ي‪٥‬ار “‪٣‬يام‪ .‬ڄرا‪ٝ‬اۿ أؽا‪٠‬ا ۽‬
‫ڪا‪٥ٝ ٜٚ‬م ‪ٚ‬کيا “‪ٟ٣‬ۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي گاري‪٥‬م ‪٥ٝ‬م کي ‪ٛٝ‬ڻ گ‪٤‬عد‪ .ٟ‬ا‪٣‬ي ڄرا‪ٝ‬اۿ أؽا‪٠‬ا ۽ ڪا‪٢٠ ٜٚ‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذيَء ‪ٝ‬اُء ‪ٚ‬کيا “‪ٟ٣‬ۿ ۽ ‪١٤١ٝ ٢٠‬ذيَء ٿيڻ ‪ٚ‬کيا “‪ .ٟ٣‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي کي‪ ٟ‬گاري‪٥‬م ڇيڻ ة‪ٛ‬ڪ‪ ٙ‬ةي ‪١ُٝ‬يٰ‬
‫“‪٣‬ي‪ ٟ١٣ .‬هيچاري‪ ٟ‬اځ تائي‪٣ ٢٠ ٟ‬ڪ ‪ٕٚ‬ي ‪ٚ‬کي‪٥‬ۿ ۽ ‪ ٢٠‬ڋپعاي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ام ٗؽ‪ ٜ‬د‪ ٥‬صه ‪ٚ‬کڻ هارم کي‬
‫‪١٤١ٝ‬ذ‪ٞ٠ ٥‬اڻ‪َ ٥‬عض “‪٣‬ي ت‪ ٢‬پ‪١٤١‬ذي ټئي صه ۾ ؼ‪٥ٞ‬ري‪٥‬م ڪچي‪٥‬م گاري‪٥‬م ٔ٘ه ‪٥ٝ‬م کي ڇد‪٥‬ۿ‬
‫‪١٤١ٝ‬ذيَء ‪ٝ‬اُء ۽ ٿيڻ کي ‪ ٢٠‬ڇد‪ .٥‬ا‪٣‬ڑي ‪٠٥ٞ٠‬ي پ‪١٤١‬ذي اَ‪ٛ‬يٰ ًعف د‪ٌٝ ٥‬ا‪٣‬عه ڪ‪١‬طي پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬اصالٗي‬
‫ٗطرم د‪ ٥‬جت‪٥‬ت ڇد‪ٝ – ٥‬ام ت‪٣٥‬ام د‪ ٥‬ڂ‪٥‬رائت‪ ٥‬ر‪١٣‬طس‪ .‬صطا ؿ‪ ٙ‬اه‪٣‬ام کي هڅيڪ گاري‪ ٟ‬ڇيڻ دي‬
‫ت‪ٔ٥‬يٖ َىا ڪعي –“‪ٝ‬ي‪.ٟ‬‬
‫‪ٝ‬ام ‪ٌ٠‬عياتي وعحۿ رهزا‪٠‬ي ر‪ٝ‬غم ۾ ؼچ‪ ٙ‬ؼع‪ٝ‬ؽت د‪ُٝ ٥‬ت٘ط “‪٣‬يام –‪ٝ‬عيط “‪٣‬يام‪ٝ .‬ام پيپ‪ٛ‬غ‬
‫پارٽيَء د‪ ٢٠ ٥‬هرڪع “‪٣‬يامۿ ۽ ‪ ٢٠‬تعد‪ٞ‬ام “‪٣‬يام‪ .‬ام ز٘ي٘ت دي صتع پيپ‪ٛ‬غ پارٽيَء دي ‪٣‬اِء ڪ‪ٞ‬ام‬
‫کي “‪٣‬ي – ۽ ‪٣‬الك پاڪؽتام دي َ‪ٛٞ‬ي ۽ ا‪٠‬تٌا‪ٝ‬ي‪ ٢‬کي “‪٣‬ي‪ .‬کي‪ ٟ‬صتع “‪٣‬ي ت‪ٝ ٢‬ام ڋڑهاڳ “‪٣‬يامۿ‬
‫پ‪١٤١‬ذيَء ‪ٝ‬ت د‪ٝ ٥‬اڻ‪٣“ ٥٤‬يام‪ٝ .‬ام ‪ ٢٠‬چڑ‪١٣‬طڈ ؼخ د‪ ٥‬ؼال‪ٝ‬ي “‪٣‬يامۿ ۽ ‪١٤ٚ ٢٠‬طڈ ؼخ کي پٺي ڇي‪١‬طه‬
‫“‪٣‬يام‪ .‬دك دي داّ‪ ٟ‬دي رهؿ‪١‬ي ‪١٤١ٝ‬ذي ر‪٣‬تع “‪٣‬ي‪١٤١ٝ .‬ذي‪٥‬م را‪٥٣‬م دطا “‪١٤١ٝ– ٟ٣‬ذ‪ ٥‬وعي٘‪٥‬‬
‫اُ‪ ٥٣‬ئي “‪٣‬يۿ ديڪ‪ ٥‬ؼچ‪ ٙ‬ؼائي‪َٟ‬ء ڇؼي‪‛ – ٥٣ ٥‬ڪ‪ ٥‬ڪيئ‪ ٟ‬چ‪٥‬يۿ ڪ‪ ٥‬ڪيئ‪ ٟ‬چ‪٥‬ي – “ئ‪٥‬م د‪ ٥‬ئي‬
‫“‪٣‬يام ؼ‪ ٥‬ئي “‪٣‬يام‪١٤١ٝ ‚.‬ذي صيا‪ٟٚ‬ۿ الڈم ۽ ذ‪١٣‬ي ردسام کام ٿ‪ٛ‬يَء ٿت هاٗٓ ‪٣‬ئڻ دي ةاهد‪٥‬د ‪٥ٝ‬م‬
‫کي ‪٣‬الك پاڪؽتام ۾ ‪ٝ‬ڪ‪“ ٙٞ‬زاديَء ؼام ‪ٚ‬کڻ ڇ‪ ٥٠‬هي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ا‪٣‬ا ؼ‪١‬طم ٔعاصط‪ٚ‬ي “‪٣‬ي‪ .‬گظري‪ ٙ‬ؼاچم‬
‫پ‪١‬ذ‪ ٟ‬ؼا‪ ٟٚ‬۾ ‪٥ٝ‬م ‪٣‬ڪ ة‪ ٢‬ڪا‪ ٜٚ‬د‪١‬اب ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي يا پيپ‪ٛ‬غ پارٽيَء ةاةت ‪ٚ ٢٠‬کي‪ – ٥‬۽ ‪٢٠‬‬
‫ڪڐ‪ ٟ٣‬ام ٗؽ‪ ٜ‬دي ڪا‪ ٜٚ‬دي ‪٥ٝ‬م کام ت٘اما ڪئي هيئي‪ .‬ا‪٣‬ا ‪٣‬الك پاڪؽتام دي ادب ؿ‪١‬اؼي ۽‬
‫ادب ‪٥٠‬ازي “‪٣‬يۿ د‪ ٟ٤١‬د‪ٝ ٥‬حاك ‪ٛٝ‬ڻ ‪ٝ‬ـڪ‪٣“ ٙ‬ي‪.‬‬
‫‪ٝ‬ام ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬ؿضف کي ‪ٝ‬ڪ‪ ٙٞ‬وعح ؼٺ‪٥‬ۿ يا ‪ٝ‬ڪ‪ ٙٞ‬وعح صعاب تك‪٥‬ر ‪ ٢٠‬ڪ‪١‬طه “‪٣‬يام‪.‬‬
‫‪٣‬عڪ‪ ٥‬ا‪٠‬ؽام چڱائي‪ ٟ‬۽ ‪ٚ‬ڱائي‪ ٟ‬د‪ٝ ٥‬ذ‪٣“ ٥َ٥ٞ‬ي‪ .‬ؼٺي کام ؼٺي ا‪٠‬ؽام ۾ صا‪ٝ‬ي‪٥‬مۿ ۽ صعاب کام‬
‫صعاب ؿضف ۾ ص‪٥‬ةي‪٥‬م ‪٠٥٣‬طي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ؼ‪٥ٞ‬ري ه‪٥ٚ‬ڈ تڐ‪ ٟ٣‬پيطا ڂئي ڂيۿ دڐ‪ ٟ٣‬اؼي‪ ٟ‬گ‪١‬ا‪ٟ٣‬ۿ‬
‫‪ْٚ‬غؿ‪ٟ‬ۿ ۽ صىائ‪ ٟ‬دي پت‪ٛ‬ي ا‪٠‬ؽام ۾ ٔعؿت‪ ٥‬تالش ڪعڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ ڪ‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ٝ .‬ام ؼياؼتطام‬
‫‪٣“ ٢٠‬يام‪ٝ .‬ام تاريش د‪ ٥‬وا‪ٚ‬ب َ‪٣“ ٜٛ‬يام‪ .‬ڪعدارم دي تاريضي تذغيي ۾ ديا‪٠‬تطاري ۽ ؼائ‪١‬ؽي‬
‫اق‪ ٟٚ٥‬کي ا‪ ٜ٣‬ؼ‪ٞ‬ذ‪١٤‬طه “‪٣‬يام‪ .‬ا‪٠ ٥٣‬ا‪ٞٝ‬ڪ‪٣“ ٟ‬ي ت‪ ٢‬اي‪٥‬ب صام دا ڇ‪ ٢٣‬ئي ؼاك ٔ٘ه ٿڐم ڪ‪ ٟٞ‬۾‬
‫گظريا ‪٣‬ئا‪ .‬الز‪ٝ‬ي وعح ‪ ٟ٣‬ڪذ‪ ٢٤‬ڪ‪ ٜ‬چڱا ة‪ ٢‬ڪيا ‪٣‬ئا‪ .‬ام ؼ‪ٛ‬ؽ‪ٛ‬ي ۾ اي‪٥‬ب صام دي دهر د‪ ٥‬تاريش‬
‫دي ؼائ‪١‬ؽي اق‪ٝ ٟٚ٥‬ىاةٖ تذغي‪ ٥‬ڂيڻ گ‪٤‬عدي‪ .‬د‪١‬اب ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽ‪ ٥‬اځ ڪ‪ ٢٤ٛ‬اٗتطار ۾ ‪٣“ ٢٠‬ي‪.‬‬
‫ڪذ‪ ٢٤‬اصتارم ۽ رؼا‪ ٟٚ‬تاريش دي ؼائ‪١‬ؽي اق‪ ٟٚ٥‬دي اةتڑ کيػ ٔ٘ه صا‪ٝ‬ي‪ ٟ‬۽ صىائ‪ ٟ‬د‪ٝ ٥‬ذ‪٥َ٥ٞ‬‬
‫جاةت ڪعڻ دي ‪ ٜ٤ٝ‬ؿعهع ڪئي “‪٣‬ي‪ .‬تاريش دي ‪٣‬ڪ وا‪ٚ‬ب َ‪ ٜٛ‬دي زيحيت ۾ ‪٥ٝ‬م کي تاريش‬
‫د‪ ٥‬اه‪٣“ ٥٠‬ي‪ .‬تاريش دي ت٘اما “‪٣‬ي ت‪ ٢‬ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬ؿضف دي ؼياؼي تذغيي ۾ ؼ‪١‬طس ص‪٥‬ةي‪ ٟ‬۽‬
‫صا‪ٝ‬ي‪ ٟ‬د‪ ٥‬ذڪع ڪي‪ ٥‬هڅي‪ .‬ام ؼ‪ٛ‬ؽ‪ٛ‬ي ۾ ‪ٚ‬کي‪١٤١ٝ ٙ‬ذ‪ ٟ‬ڪذ‪ ٢٤‬ڪا‪ ٟٞٚ‬کي ؼياؼي ڪا‪ٜٚ‬‬
‫ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي‪ ٥‬هي‪٣“ ٥‬ي‪٥ٝ .‬م ‪ٞ٣‬يـ‪ ٢‬پاڻ کي ؼياؼت کام پعي رکي‪٣“ ٥‬ي‪ٝ .‬ام ‪ٞ٣‬يـ‪ ٢‬کام ؼياؼت کام‬
‫هئ‪٥‬م هي‪١‬طه “‪٣‬يام‪ .‬ؼياؼت ‪ٝ‬ام ‪١٤١ٝ‬ذي ةط د‪ٚ‬يَء د‪ ٥‬ا‪٠‬طازه ت‪٣٥‬ي‪ ٟ‬ام ‪ٝ‬ام ‪ٚ‬ڳائي ؼگ‪ ٥٤‬ڂا د‪٥ٝ ٥‬م‬
‫ههٽعم دي ‪ٚ‬ؽٽ ۾ پ‪١٤١‬ذ‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬ؿا‪ ٢٠ ٙٝ‬ڪعاي‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‪٥ٝ‬د‪٥‬دن زا‪ٚ‬ت‪ ٟ‬۾ دڐ‪ ٟ٣‬يارم تاريش ۽ ؼياؼت ۾ ت‪ٞ‬يغ ڪعڻ ڋڐي ڇ‪٠‬ي “‪٣‬يۿ تڐ‪٣ ٟ٣‬ع تسعيع تي‬
‫کي‪ ٟ‬ؼياؼت د‪ ٥‬گ‪ٞ‬ام ڂيڻ ‪ٚ‬ڳ‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ؼ‪١‬ڎ ؼام هٔاداريَء د‪ ٥‬ؼعٽيٕڪيٽ ‪٥ٝ‬م کي ڪ‪ ٟ٤١‬کام ة‪٢‬‬
‫هٺڻ‪٣“ ٢٠ ٥‬ي‪ٝ .‬ام اڳ ها‪ ٠‬گع “ئي‪١‬طن پڻ ا‪٣‬ڑا ڪا‪ٚ ٜٚ‬ک‪١‬طس د‪ ٟ‬تي ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬ق‪٥‬رت ۾ ڪ‪ ٟ٤١‬کي‬
‫ؼياؼت د‪ ٥‬گ‪ٞ‬ام ‪ ٢٠‬ڂي‪١‬طه‪ .‬ةاٗي تاريش کي دٔ‪ ٟ‬ڪعڻ هارم دي گعه‪ ٢٣‬۾ ‪ٝ‬ام ڪڐ‪ ٟ٣‬ة‪ ٢‬ؿا‪٢٠ ٙٝ‬‬
‫ڂي‪١‬طس‪ٝ .‬ام تاريش دي زـع تي ‪ٝ‬ات‪ ٜ‬ڪعڻ هارم دي ‪٥٠‬ز‪ ٢‬ؼعائي ۾ معهر ؿا‪ ٙٝ‬ڂي‪١‬طس‪ .‬‬
‫‪“ 09‬گؽٽ ‪0977‬ع‬
‫اخّال ُڪ ىيٽٍگ جّ‬
‫اځ ‪٣‬ڪ اَ‪ٛ‬يٰ ؼىر دي ‪ٝ‬يٽ‪١‬گ ۾ ؿعڪت ڪعي “ي‪٣“ ٥‬يام‪ .‬ټي‪ ٌٟٕٚ ٟ‬۾ ائي‪ ٟ‬ؼ‪ٞ‬ذ‪ ٥٤‬ت‪ ٢‬اَ‪ٛ‬يٰ‬
‫ؼىر دي ‪ٝ‬يٽ‪١‬گ ‪ٝ‬ام َتعت زاق‪ ٙ‬ڪعي “ي‪٣“ ٥‬يام‪ .‬ا‪٣‬ا ‪ٝ‬يٽ‪١‬گ پاڪؽتام ۾ پ‪١٤١‬ذي ‪َ٥٠‬يت دي‬
‫پ‪٤‬عي‪ٝ ٟ‬يٽ‪١‬گ ‪٣ ٢٠‬ئي‪ .‬ام ٗؽ‪ ٜ‬د‪٥‬م ‪ٝ‬يٽ‪١‬گ‪٥‬م رهزا‪ ٥٠‬ڂي ر‪٣‬ي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ام ‪ٝ‬يٽ‪١‬گ ۾ ڋ‪– ٢٤‬ؼت ک‪ٟ‬‬
‫پاڪؽتا‪٠‬ي ۽ ټ‪ ٢‬ا‪٠‬گعيغ ‪٥ٝ‬د‪٥‬د ‪٣‬ئا‪.‬‬
‫ا‪٠‬گعيغ کام “زادي زاق‪ ٙ‬ڪئي اؼام کي ٽي‪ ٢٤‬ؼاك ڂي هيا “‪– ٟ٣‬پع اٗتكاديۿ ‪ُٝ‬اؿيۿ تُ‪ٛ‬ي‪ٞ‬يۿ‬
‫زراَتيۿ پيطاهاري ۽ ټي‪ ٟ‬ا‪٠‬يڪ ؿُت‪ ٟ‬۾ اؼام دا صاص قالزڪار ا‪٠‬گعيغ “‪ٝ .ٟ٣‬ام ڪڐ‪ٟ٣‬‬
‫ڪڐ‪ ٟ٣‬ؼ‪٥‬چي‪١‬طه “‪٣‬يام ت‪ ٢‬اؼي‪ ٟ‬ديڪڐ‪ ٟ٣‬ايتعي ٗطر ا‪٠‬گعيغ دا ‪ٝ‬ستاج “‪٣‬ي‪٥‬مۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء اؼام ا‪٠‬گعيغ‬
‫کام “زاديَء دي ت٘اما ڋ‪ ٥‬ڪئي ‪٣‬ئي! ا‪٠‬گعيغ ةادؿا‪ ٢٣‬دي زڪ‪ٝ٥‬ت ‪٣‬ذي ‪٣‬ا – ا‪٠‬گعيغ ةادؿا‪٢٣‬‬
‫اؼام د‪ ٥‬گاڇه گي‪٤ٛ‬ي‪١‬طه ر‪٣‬ي ‪٣‬ا‪ .‬اٗتكاديۿ ‪ُٝ‬اؿيۿ زراَتيۿ تعٗياتي ۽ تُ‪ٛ‬ي‪ٞ‬ي ‪ٌ٠‬ال ۾ ص‪٥‬د ‪ٝ‬ضتيار‬
‫ڂيڻ ةي ‪١ُٝ‬يٰ “‪٣‬ي‪ .‬اؼام د‪ ٟ‬کام ؼياؼي “زادي زاق‪ ٙ‬ڪئي “‪٣‬يۿ اځ ا‪ ٟ٤٠‬دا ‪ٝ‬ستاج “‪٣‬ي‪٥‬م‪٥٣ .‬‬
‫اؼام دا قالزڪار “‪ٔ“ .ٟ٣‬عيڪا ۽ ايـيا دا ا‪٣‬ڑا ‪ٛٝ‬ڪ د‪ ٟ‬اٗتكاديۿ ۽ پيطاهاري ؿُت‪ ٟ‬۾ ‪ٝ‬ڪ‪ٙٞ‬‬
‫“زادي زاق‪ ٢٠ ٙ‬ڪئي “‪٣‬يۿ ت‪ٛٝ ٟ‬ڪ‪ ٟ‬دي ؼياؼي “زادي ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ‪ٝ‬اتع “‪٣‬ي‪ .‬ام داتا دڐ‪ ٟ٣‬اؼام دي‬
‫اٗتكادي ۽ ‪ٝ‬ا‪ٚ‬ي ‪ٝ‬طد ڪ‪١‬طه “‪٣‬يۿ تڐ‪ ٟ٣‬اؼام دي ؼياؼي ‪ُٝ‬ا‪ ٟٛٝ‬۾ دص‪ ٙ‬ا‪٠‬طازي معهر ڪ‪١‬طه “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ا‪ ٥٣‬ئي ؼتب “‪٣‬ي د‪ٔ“ ٥‬عيڪا ۽ ايـيا دا ا‪٣‬ي ‪ٛٝ‬ڪ ديڪي اٗتكادي ۽ ‪ٝ‬ا‪ٚ‬ي وعح ؼع‪ٝ‬ائيطار‬
‫‪ٛٝ‬ڪ‪ ٟ‬دا ‪ٝ‬ستاج “‪ٟ٣‬ۿ ت‪ٛٝ ٟ‬ڪ‪ ٟ‬۾ ؼياؼي ڇڦيع “‪٣‬ي –ؼياؼي أعاتٕعي “‪٣‬ي –ؼياؼي‬
‫ةطز‪٥‬اؼي “‪٣‬ي‪ .‬‬
‫ة‪٤‬عزاكۿ ا‪ ٥٣‬زاڪ‪ ٟٞ‬دي ‪ٝ‬ڃي د‪ ٥‬ؼ‪٥‬ر “‪٣‬ي ت‪ ٢‬ؼياؼي “زاديَء دي ة٘ا ۽ اؼتسڪال الِء‬
‫اٗتكادي ۽ ‪ُٝ‬اؿي ۽ ‪ٝ‬ا‪ٚ‬ي ص‪٥‬د ‪ٝ‬ضتياري الز‪ٝ‬ي “‪٣‬يۿ يا ‪٣“ ٢٠‬ي‪٣ .‬تي ام ؼ‪ٛ‬ؽ‪ٛ‬ي ۾ ‪٥ٝ‬م کي ڪذ‪ ٢٤‬ة‪٢‬‬
‫چ‪٥‬ڻ‪٣“ ٢٠ ٥‬ي‪٥ٝ .‬م کي اڈ‪٥‬ڪي ‪ٝ‬يٽ‪١‬گ ۾ پاڪؽتا‪٠‬ي‪ ٟ‬دي ةطز‪٥‬اؼي ۽ ڪؽ‪ٞ‬پعؼيَء د‪ ٥‬ذڪع‬
‫ڪعڻ‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫ا‪٠‬گعيغ ذري گ‪٤‬ٽ ټ‪ ٢‬ؼ‪ ٥‬ؼاك اؼام تي زڪ‪ٝ٥‬ت ڪئي‪ .‬اؼي‪ ٟ‬ذ‪١٣‬ي وعح ؼ‪١‬طس ّالل ‪٣‬ئڻ دي‬
‫ةاهد‪٥‬د ؼ‪١‬طس ټ‪ٚ٥‬يَء تي َت‪٥‬ر زاق‪ ٙ‬ڪعي ‪ ٢٠‬ؼگ‪٤‬يا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ٝ .‬يٽ‪١‬گ‪ ٟ‬دي ڪاررهائي ‪ٞ٣‬يـ‪٢‬ۿ الز‪ٝ‬ي‬
‫وعح ا‪٠‬گعيغيَء ۾ ‪١ٛ٣‬طي “‪٣‬ي‪ .‬اڈ‪٥‬ڪي ‪ٝ‬يٽ‪١‬گ دي ڪاررهائي ة‪ ٢‬ا‪٠‬گعيغي ټ‪ٚ٥‬يَء ۾ ‪ٛ٣‬ي ر‪٣‬ي ‪٣‬ئي‪.‬‬
‫پاڪؽتا‪٠‬ي ‪ٝ‬ا‪٣‬ع هيچارا ټ‪ٝ ٟ‬ؽئ‪ ٟٛ‬۾ ‪١ٝ‬ذ‪٤‬ي‪٠ ٙ‬ىع “يا –‪ ٟ١٣‬کي پ‪١٤١‬ذ‪٘٠ ٥‬ى‪ٌ٠ ٢‬ع پيؾ ڪعڻ‪٥٣ ٥‬ۿ‬
‫ؼ‪٥‬ة‪ ٢‬ا‪٠‬گعيغيَء ۾! قسير ا‪٠‬گعيغيۿ ؼا ة‪ ٢‬ام ‪ُٝ‬يار دي د‪ ٟ٤١‬۾ ا‪٠‬ؽام ا‪٠‬طر دي ڳا‪ ٢٤ٚ‬ڪعي ؼگ‪٤‬يۿ‬
‫ؼا يارم الِء ڇکي پئي ‪ٚ‬ڳي‪ ٟ١٣ .‬قسير ا‪٠‬گعيغي ڳا‪٤ٚ‬ائڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ پئي ڪئيۿ ت‪ ٢‬پ‪١٤١‬ذي ذ‪ ٟ٣‬۽‬
‫دك دي ڳا‪ ٢٠ ٢٤ٚ‬پئي ڪعي ؼگ‪٤‬يا‪ .‬۽ دڐ‪ ٟ٣‬دك دي ڳا‪ ٢٤ٚ‬پئي ڪيائ‪٥‬م تڐ‪ ٟ٣‬قسير ا‪٠‬گعيغي ‪ ٢٠‬پئي‬
‫ڳا‪٤ٚ‬ائي ؼگ‪٤‬يا‪ .‬هيچارم ؼام هڇي هيڎم ‪٣‬ئي‪ .‬ټ‪ ٢‬ا‪٠‬گعيغ ؼ‪١‬طم ‪ٝ‬ذت‪٥‬ريَء تي ‪ٝ‬عڪي ر‪٣‬يا ‪٣‬ئا‪٥٣ .‬‬
‫رها‪٠‬يَء ؼام پ‪١٤١‬ذي ‪ٝ‬ادري ټ‪ٚ٥‬ي ڳا‪٤ٚ‬ائي ‪ٝ‬ڃ‪ ٟ‬پ‪١٤١‬ذي ةعتعي ًا‪٣‬ع ڪعي ر‪٣‬يا ‪٣‬ئا‪ .‬ا‪٠‬گعيغم کي‬
‫تڪڑهۿ ۽ رها‪٠‬يَء ؼام ا‪٠‬گعيغي ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طي ڇؼي پاڪؽتا‪٠‬ي ‪ٝ‬ا‪٣‬ع ازؽاس ڪ‪ٞ‬تعي د‪ ٥‬ؿڪار ڂي‬
‫ر‪٣‬يا ‪٣‬ئا‪.‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬صياك “‪٣‬ي ت‪ ٢‬پاڪؽتا‪٠‬ي ‪ٝ‬ا‪٣‬ع ديڪڐ‪ ٟ٣‬تڪڑي ۽ قسير ا‪٠‬گعيغي ڳا‪٤ٚ‬ائڻۿ يا دك‬
‫دي ڳا‪ ٢٤ٚ‬ڪعڻ دي چڪع ۾ پ‪١٤١‬ذي ةطز‪٥‬اؼيَء د‪ ٥‬اً‪٤‬ار ‪ ٢٠‬ڪ‪٣ ٟ‬اۿ ت‪ ٢‬اُ‪٣‬ا ‪ٝ‬يٽ‪١‬گ هڅ ۾ هڅ ‪٣‬ڪ‬
‫ڪالڋ ‪ٛ٣‬ي ‪٣‬ا‪ .‬پعۿ ا‪٣‬ا ‪ٝ‬يٽ‪١‬گ پ‪١‬خ ڪالڋ ‪ٛ٣‬ي‪.‬‬
‫‪“ 25‬گؽٽ ‪0977‬ع‬
‫_______‬
‫ا‪٣‬ڑم ‪ٛٝ‬ڪ‪ ٟ‬۾ پاڪؽتام ‪٣‬ڪ ‪٠‬ادر ‪٣“ ٥٠٥ٞ٠‬ي‪ .‬ٽيٽي‪ ٢٤‬ؼاك اڳ ڪي‪ ٙ‬تذغيي کي ق‪٥‬رت ؼ‪ٞ‬يت اکي‪“ ٟ‬ڇه ڇؼي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬يام‪.‬‬
‫ڏوٌگص ىّن ٌَ ڏکاِء‬
‫‪٥ٝ‬م کي ڋ‪ ٟ٤‬قٕس‪ ٟ‬تي پکيڑي‪٣ ٙ‬ڪ صه ‪ٛٝ‬ي‪٣“ ٥‬يۿ د‪ ٟ٤١‬دي پ‪٤‬عي‪ ٟ‬قٕسي دي ‪ٝ‬ڃام ‪ٚ‬کي‪٣“ ٙ‬ي‪.‬‬
‫‛ذ‪ٚ‬ي‪ٗ ٙ‬ؽ‪ ٜ‬دا ڪا‪ٚ ٜٚ‬کڻ ة‪١‬ط ڪعي‪ ‚.٥‬صه ‪ٚ‬کڻ هاري قازب پ‪١٤١‬ذ‪٠ ٥‬ا‪ٝ ٥ٚ‬ضٕي رکي‪٣“ ٥‬يۿ ۽ ‪٠‬ا‪ٚ‬ي ةطرام‬
‫“صع ۾ ‪ٚ‬کي‪٣“ ٥‬يۿ ‛‪٣‬ڪ ؼ‪١‬ڎي‚ ‪ ٟ٣‬قازب ؼ‪٥ٞ‬ري صه ۾ ‪١٤١ٝ‬ذي ؼياؼي تعةيت ڪئي “‪٣‬ي‪٥ٝ ٟ٣ .‬م کي‬
‫ک‪٤‬ڑي ۿ ٗامي ٔن‪ ٙ‬اهلل ۽ راؿطيَء د‪٤‬ڑم دي زـع کام ڄيډاري‪ ٥‬۽ ڪ‪١‬تاي‪٣“ ٥‬ي‪ ٟ٣ .‬پ‪١٤١‬ذي صه ۾ ‪٥ٝ‬م کي‬
‫چتاُء ڇ‪٣“ ٥٠‬ي ت‪٠ ٢‬يٺ ت‪ ٢‬ت‪٥‬کي ‪٣‬ڪ ڇي‪ ٟ٤١‬ؼ‪١‬ڎ ‪٥ٝ‬ٽڻ‪٣“ ٥‬ي –تڐ‪ ٟ٣‬ت‪٥‬کام زؽاب ڪتاب ڪي‪ ٥‬هي‪١‬طه! ‪ٟ٣‬‬
‫همازت ؼام ‪ٚ‬کي‪٣“ ٥‬ي ت‪ ٢‬ت‪٥‬م ‛اتساد‚ الِء وعح وعح دا ةي‪٥٤‬دا ‪ٕٚ‬ي ‪ٚ‬کي ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ٟ‬ۿ ت‪١٤١‬ذ‪ ٥‬ا‪ ٥٣‬ڇه‪٣ ٢٣‬عگغ‬
‫ةضـي‪ ٢٠ ٥‬هي‪١‬طه ڋ‪ ٥‬د‪ ٥‬ؼ‪١‬ڎ دي ؼ‪٥ٞ‬رم ‪ٝ‬ؽئ‪ ٟٛ‬د‪ ٥‬ز‪ ٙ‬پعهٔيؽع ّٕ‪٥‬ر از‪ٞ‬طۿ ‪٥ٝ‬ال‪٠‬ا ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط وٕي‪ ٙ‬ا‪ٝ‬يع‬
‫د‪ٞ‬اَت اؼال‪ٝ‬يۿ ‪٥ٝ‬ال‪٠‬ا ‪٥٠‬را‪٠‬يۿ ‪٥ٝ‬ال‪٠‬ا ‪ٕٝ‬تيۿ چ‪٥‬څري ً‪٥٤‬ر اال‪٣‬ي ۽ اقْع صام هټ “‪٣‬ي‪ .‬‬
‫‪ٝ‬ام معهري ڂ‪ ٥‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام ت‪ ٢‬پياري ‛‪٣‬ڪ ؼ‪١‬ڎيَء‚ الِء د‪٥‬اب و‪٥‬ر ڪذ‪َ ٢٤‬عض ڪعيام‪.‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذا پياراۿ ‪ٝ‬ٺڑا ؼ‪٤‬ڻا ‛‪٣‬ڪ ؼ‪١‬ڎي‚ۿ ت‪١٤١‬ذ‪َ ٥‬ا‪ٞٚ‬اڻ‪ ٥‬صه ‪ٛٝ‬ي‪ٗ .٥‬عب ه‪٠‬ڍڻۿ ڄيډارڻ ۽ زـع ‪٠‬ـع کام‬
‫‪٥ٝ‬م کي “گا‪ ٢٣‬ڪعڻ الِء ت‪١٤١‬ذ‪ ٥‬ڂ‪٥‬رائت‪٣“ ٥‬يام‪١٤١ٝ .‬ذا ‪ٝ‬ٺڑا ؼ‪٤‬ڻا ‛‪٣‬ڪ ؼ‪١‬ڎي‚ۿ ‪ٝ‬ام پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬هيذ‪٤‬ڑائيَء‬
‫هارم ڪذ‪ ٢٤‬ڪا‪ ٟٞٚ‬۾ ‪٣‬ځ ادب دا ټڎي َعض ڪعي چڪ‪٣“ ٥‬يام ت‪ٝ ٢‬ام ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬ق‪٥‬رت ۾ ؼياؼتطام ‪٢٠‬‬
‫“‪٣‬يام‪ .‬ة‪ٛ‬ڪ ‪٥ٝ‬م کي ؼياؼت کام ايتعي ٗطر چڑ “‪٣‬ي د‪٥ٝ ٥‬م ههٽعم دي ‪ٚ‬ؽٽ ۾ پ‪١٤١‬ذ‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬داص‪٢٠ ٙ‬‬
‫ڪعاي‪٣“ ٥‬ي‪ٝ .‬ام تاريش د‪ ٥‬وا‪ٚ‬ب َ‪٣“ ٜٛ‬يام‪ .‬گظري‪٤ٝ ٙ‬ي‪١‬ي دي ؿعهَات ۾ ‪٥ٝ‬م ڪذ‪ ٢٤‬ڪا‪ ٟٞٚ‬ذريُي‬
‫ؼياؼي ق‪٥‬رتساك د‪ ٥‬تاريش دي ؼائ‪١‬ؽي اق‪٥ٝ ٟٚ٥‬دب تذغي‪ ٥‬ڪعڻ دي اؼتطَا ڪئي ‪٣‬ئي‪ .‬ڪذ‪ ٢٤‬يار‬
‫ةيسط ‪٠‬اراض ڂيا‪ .‬گاري‪ ٟ‬دا صه ‪ٚ‬کي ‪٥ٝ‬ڪ‪ٛ‬يائ‪٥‬م‪٥ٝ .‬م ‪٣‬ڪطل ‪ٝ‬سؽ‪٥‬س ڪي‪ ٥‬ت‪ ٢‬يارم ؼياؼت ۽ تاريش ۾‬
‫ت‪ٞ‬يغ ڪعڻ د‪ ٥‬اراده رد ڪعي ڋڐي‪٣“ ٥‬ي –ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ‪٥ٝ‬د‪٥‬دن زا‪ٚ‬ت‪ ٟ‬تي ڪذ‪ٚ ٢٤‬کڻ ةطرام گ‪٥‬ؿ‪٠ ٢‬ـي‪١‬ي‬
‫اصتيار ڪذي –۽ اڳ ها‪٠‬گع ٔ٘ه ادةي ڪا‪ٚ ٜٚ‬کذ‪٥ٝ .ٟ‬م ائي‪ ٟ‬ئي ڪي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ٿائ‪١‬ذي ڂ‪٣‛ ٥‬ڪ ؼ‪١‬ڎي‚‬
‫ؼڳ‪٥‬ري کي ‪ٝ‬ىا‪ُٚ‬ي د‪ ٥‬ڪ‪ ٥‬ةيسط ؿ‪٥‬ق “‪٣‬ي –کيػ پعاڻي اصتار ‪٣‬ځ ‪ٚ‬ڳي هيئي “‪٣‬يۿ ۽ ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬تاريضي‬
‫تذغيي ةاةت ‪ٚ‬کي‪ ٙ‬ڪا‪ ٜٚ‬پڑ‪٣‬ي “پي ‪ٝ‬ام ‪٠‬ڪعي هي‪٣“ ٥‬ي‪١٤١ٝ .‬ذ‪ ٥‬ؼ‪٤‬ڻ‪٣‛ ٥‬ڪ ؼ‪١‬ڎي‚ ‪٤ٝ‬ي‪١‬ي ک‪ ٟ‬کام پ‪ِ٥‬ء‬
‫دڐ‪٤ٝ ٟ٣‬ي‪ ٥١‬ڇيڏ پعاڻي‪٥‬م اصتارهم ‪٣‬ځ ڪعي ‪١٤١ٝ‬ذا همازتي ڪا‪ ٜٚ‬پڑ‪١٣‬طهۿ تڐ‪ ٟ٣‬ا‪٠‬ـا܂ اهلل تُا‪ٚ‬يٰ ٺاپع‬
‫۾ اي‪١‬طه‪.‬‬
‫‪٣‬ي‪١‬ئع دڐ‪ ٟ٣‬ڳا‪٤ٚ‬ي‪ٝ ٟ‬ڃام ڳا‪٤ٚ‬ي‪٥‬م ‪٠‬ڪتي‪٥‬م “‪ٟ٣‬ۿ ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ‪١٤١ٝ‬ذا ؼ‪٤‬ڻا ‛‪٣‬ڪ ؼ‪١‬ڎي‚ اڂ ت‪ ٢‬ا‪٠‬طر د‪٥‬‬
‫زاك اهري‪٥‬م‪ .‬ت‪٥‬م ‪١٤١ٝ‬ذي ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬تسعيع ؼام اصتالف ڪعي ؼگ‪٤‬ي‪ ٟ‬ڂ‪٥‬ۿ ا‪ ٥٣‬ت‪١٤١‬ذ‪ ٥‬ة‪١‬يادي زٖ “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ت‪١٤١‬ذي زٖ الِء ‪٥ٝ‬م کي ازتعال “‪٣‬ي‪ .‬ؼاڳي وعح تسعيع ذريُي ‪ٝ‬ام پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬صيا‪ ٟٚ‬د‪ ٥‬اً‪٤‬ار ڪعي‬
‫ؼگ‪٤‬ام ڂ‪ .٥‬ا‪١٤١ٝ ٥٣‬ذ‪ ٥‬ة‪١‬يادي زٖ “‪٣‬ي‪٥ٝ .‬م کي ت‪١٤١‬ذي ة‪١‬يادي زٖ الِء ازتعال “‪٣‬ي‪ .‬ا‪٣‬ڑي د‪٥٤ٞ‬ري وعز‬
‫َ‪ ٙٞ‬الِء ‪ٝ‬ام ت‪٥‬کي ‪ٝ‬ذت‪٥‬ر ‪ ٢٠‬ڪ‪١‬طس‪ .‬ا‪ ٥٣‬ت‪١٤١‬ذي هڈۿ ؼ‪ٞ‬ادي ؿُ‪٥‬رۿ ۽ تُ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬۽ تعةيت تي ڋڐي‪٣“ ٙ‬ي‪.‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذي ام ٗؽ‪ ٜ‬دي تعةيت ڂي‪٣“ ٙ‬ي د‪ ٥‬ادةيۿ ‪ٌ٠‬عياتي ۽ ؼضت ٗؽ‪ ٜ‬دي ؼياؼي اصتالٔ‪ ٟ‬دي ةاهد‪٥‬د‬
‫‪٥ٝ‬م اځ تائي‪ ٟ‬ؼعدار َ‪ٛ‬ي ؿا‪ ٢٣‬ذاڪعۿ ڄاڪٽع ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط اةعا‪٣‬ي‪ ٜ‬ص‪ٛ‬ي‪ٙ‬ۿ ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط ‪٥ٝ‬ؼيٰ ٿٽ‪٥‬ۿ َاةط ‪ْٚ‬اري ۽ ؼ‪١‬طم‬
‫دهؼت‪ ٟ‬۽ ؼاڂي‪ ٟ‬دي ةاري ۾ ‪٣‬ڪ ة‪ ٢‬گڃ‪ٕٚ ٥‬ي اؼتُ‪ٞ‬اك ‪ ٢٠‬ڪي‪٣“ ٥‬ي‪١٤١ٝ .‬ذيَء ڳا‪ ٢٤ٚ‬تي ي٘ي‪ ٢٠ ٟ‬اچي‪ ٥‬ت‪٢‬‬
‫ڪ‪ ٟ٤١‬ڇي‪ ٟ٤١‬زيطر“ةا د ۾ ؼائي‪ ٟ‬ڄاڪٽع ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط اةعا‪٣‬ي‪ ٜ‬ص‪ٛ‬ي‪ ٙ‬۽ َاةط ‪ْٚ‬اريَء ؼام هڅي ‪ٛٝ‬ذ‪ ٥٣ .٥‬ؼياؼيۿ‬
‫ادةي ۽ ‪ٌ٠‬عياتي اصتالٔ‪ ٟ‬دي تكطيٖ ڪ‪١‬طا –پع ‪٥ٝ‬م تي ةي‪٥٤‬دگيَء ۽ ةطڪال‪ٝ‬يَء د‪ ٥‬ا‪ٚ‬غال ‪ ٢٠‬رک‪١‬طا‪.‬‬
‫قست‪١ٞ‬ط ؼياؼي ۽ ؼ‪ٞ‬ادي ‪ٝ‬از‪٥‬ك الِء الز‪ٝ‬ي “‪٣‬ي ت‪ ٢‬اؼي‪٣ ٟ‬ڪٽئي د‪ ٥‬ازتعال ڪعڻ ؼکئ‪٥‬م (ام ؼ‪ٛ‬ؽ‪ٛ‬ي‬
‫۾ پڻ ت‪٣٥‬ام کي ‪ٝ‬ذت‪٥‬ر ڪعي ‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬ؼگ‪٤‬ذي)‪ .‬ت‪٥‬م ديڪڐ‪ٝ ٟ٣‬سؽ‪٥‬س ڪعي‪ ٟ‬ڂ‪ ٥‬ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ دي ؼ‪٥ٞ‬رم‬
‫‪ٝ‬ؽئ‪ ٟٛ‬د‪ ٥‬ز‪ ٙ‬چ‪٥‬څري ً‪٥٤‬ر اال‪٣‬يۿ پعهٔيؽع ّٕ‪٥‬ر از‪ٞ‬طۿ ‪٥ٝ‬ال‪٠‬ا ‪ٕٝ‬تي ‪ٝ‬س‪٥ٞ‬د هّيعن هټ “‪٣‬ي ت‪ ٢‬ت‪٥‬م ام ٗؽ‪ٜ‬‬
‫دي ازؽاؼات رکڻ د‪ ٥‬زٖ رکي‪ ٟ‬ڂ‪ .٥‬ا‪ ٥٣‬ت‪١٤١‬ذ‪ ٥‬ة‪١‬يادي زٖ “‪٣‬ي‪٥ٝ .‬م کي پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬ة‪١‬يادي زٖ اؼتُ‪ٞ‬اك‬
‫ڪ‪١‬طي ايتعي “زادي ڇي ت‪ٝ ٢‬ام ت‪١٤١‬ذي راِء ؼام اصتالف رکام‪.‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذا ؼ‪٤‬ڻا ‛‪٣‬ڪ ؼ‪١‬ڎي‚ ‪٣‬ي‪١‬ئع اڂ ت‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ ؼام ؼع د‪٥‬م ؼٽ‪٥‬م ڇيڻۿ ۽ ؼ‪١‬ڎ ؼام ؼچائي دي ةاري ۾‬
‫ا‪٠‬طر د‪ ٥‬زاك اهري‪٥‬م‪.‬‬
‫پياراۿ ؼ‪١‬ڎ ڪ‪ ٟ٤١‬دي داگيع ‪٣“ ٢٠‬ي ۽ ؼ‪١‬ڎ الِء دظةي تي ڪ‪ ٟ٤١‬دي ادارن داري ‪٣“ ٢٠‬ي‪ .‬ؼ‪١‬ڎ‬
‫‪١٤١ٝ‬ذي ‪ٝ‬اُء “‪٣‬ي‪ .‬پ‪١٤١‬ذي ديذ‪ ٙ‬ؼام ؼچائيَء د‪ ٥‬ؼعٽيٕڪيٽ زاق‪ ٙ‬ڪعڻ الِء ‪ٝ‬ام ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬ٺيڪيطار‬
‫“ڇه درص‪٥‬اؼت ‪ ٢٠‬ڇي‪١‬طس‪ٝ .‬اُء ۽ پٽ دي ‪ُٝ‬ا‪ٛٝ‬ي ۾ ‪ٝ‬ام ٽئي‪ ٟ‬ڪ‪ ٟ٤١‬ؿضف دي دص‪ ٙ‬ا‪٠‬طازي ٗت‪٥‬ك ‪٢٠‬‬
‫ڪ‪١‬طس‪ٝ .‬ام ‪ٝ‬سؽ‪٥‬س ڪعيام ڂ‪ ٥‬ت‪ ٢‬يارم ؼ‪١‬ڎ ‪ٝ‬ام ؼ‪١‬ڎيت د‪ ٥‬ؼعٽيٕڪيٽ زاق‪ ٙ‬ڪعڻ الِء ا‪٠‬يڪ ادارا‬
‫ک‪ٚ٥‬ي ڋڐيا “‪ٝ .ٟ٣‬ام ا‪٣‬ڑي ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬اداري کي تؽ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬ڪعڻ الِء تيار ‪٣“ ٢٠‬يام‪٥ٝ .‬م ؼ‪١‬ڎ څرتيَء د‪ ٥‬اَم کاڅه‬
‫“‪٣‬ي – ؼ‪١‬ڎهَء د‪ ٥‬پاڻي پيت‪٣“ ٥‬ي‪ .‬داڻي پاڻيَء د‪ ٥‬زٖ ةضـائڻ الِء ‪٥ٝ‬م کي ڋا ڪعڻ گ‪٤‬عديۿ ۽ ڋا ‪ ٢٠‬ڪعڻ‬
‫گ‪٤‬عديۿ ام الِء ‪ٝ‬ام ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬ؿضف کام قالح هٺڻ معهري ‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام‪ .‬درد د‪ ٥‬ؼٕع اڪي‪ٛ‬ي ؼع ويِء‬
‫ڪت‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ام ڳا‪ ٢٤ٚ‬کي قطي‪٥‬م گظري هي‪٥‬م “‪ ٟ٣‬د‪ ٥‬اؼي‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎي ‪٣‬ڪٽئي دي هٔاداري‪ ٟ‬تي ؿڪ ڪ‪١‬طا‬
‫“‪٣‬ي‪٥‬م‪٥ٝ .‬م کي ام رهايت کي ٿچڻ‪٣“ ٥‬ي –ڄا‪٣‬ڻ‪٣“ ٥‬ي‪ٝ .‬ام ڪ‪ ٟ٤١‬دي ة‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎ الِء ؼڪ تي ؿڪ ‪ ٢٠‬ڪ‪١‬طه‬
‫“‪٣‬يام‪ .‬ت‪٥‬کي ياد رکڻ گ‪٤‬عدي ت‪ ٢‬پاڻ پڐائڻ ۽ ټي‪ ٟ‬دي هٔاداري‪ ٟ‬تي ؿڪ ڪعڻ ؼام ؼ‪١‬ڎ دي صط‪ٝ‬ت ‪٢٠‬‬
‫ڂي‪١‬طي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫اؼي‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎي ‪٘ٔ ٢٠‬ه ‪٣‬ڪٽئي دي هٔاداري‪ ٟ‬تي ؿڪ ڪ‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬مۿ پع ‪٣‬ڪٽئي کي ة‪ ٢٤١‬ڋؽ‪٥‬ۿ هائڑه ۽‬
‫‪٠‬اا‪ ٙ٣‬ة‪ ٢‬ؼ‪ٞ‬ذ‪١٤‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬اتٕاق ؼام ديڪڐ‪ ٟ٣‬ڪ‪ ٥‬ؼ‪١‬ڎي ‪ٝ‬س‪١‬ت ۽ پ‪١٤١‬ذي اهرچائيَء ؼام اڳتي هڅي ڂ‪٥‬‬
‫ت‪ ٢‬اؼي‪ ٟ‬ؼ‪١‬طس ‪ٝ‬س‪١‬ت‪ ٟ‬کي ؼارا‪٣‬ڻ ةطرام کيػ ‪١٠‬طي‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ٝ .‬ڃػ ٺٺ‪ٚ٥‬ي‪٥‬م ڪ‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م‪ .‬اؼي‪ ٟ‬ڋؽاۿ ۽‬
‫ٿ‪٥‬ڋ “‪٣‬ي‪٥‬مۿ ا‪٣‬ا ڳا‪ ٢٤ٚ‬ايتعي ٗطر اؼام دي ‪ٝ‬ڃي ۾ هي‪٤‬ذي هيئي “‪٣‬ي د‪ ٥‬ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎيَء دي تع ديتعي‬
‫ڪا‪ٝ‬ياةي کي ٗت‪٥‬ك ڪعڻ الِء تيار ‪ ٢٠‬ڂي‪١‬طا “‪٣‬ي‪٥‬م‪١٤١ٝ .‬ذا ؼ‪٤‬ڻا ‛‪٣‬ڪ ؼ‪١‬ڎي‚ ديڪڐ‪٥ٝ ٟ٣‬م کي پاڻ‬
‫پڐائڻ هاري ا‪ٚ‬غال کام “د‪ ٥‬ڪعي‪ ٟ‬ت‪ ٢‬ايتعه معهر َعض ڪ‪١‬طس ت‪٥ٝ ٢‬م کي “‪ٝ‬عيڪا الِء ةي‪ ٟ‬االٗ‪٥‬ا‪ٝ‬ي‬
‫تعٗياتي اداري وعٔام چ‪٠٥‬ڍي‪ ٥‬هي‪٥ٝ – ٥٣ ٥‬م کي د‪١‬اب ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي “‪ٝ‬عيڪا ‪٥ٝ ٢٠‬ڪ‪ٛ‬ي‪٥ٝ .٥٣ ٥‬م کي‬
‫تُ‪ٛ‬ي‪ ٜ‬الِء ريڍي‪٥‬ۿ ٽي‪ٛ‬ي‪٥‬يغم ۽ ٔ‪ ٟٞٛ‬دي اؼتُ‪ٞ‬اك ۾ ک‪٥‬د‪١‬ا الِء چ‪٠٥‬ڍي‪ ٥‬هي‪١٤١ٝ .٥٣ ٥‬ذا ؼ‪٤‬ڻا ‛‪٣‬ڪ ؼ‪١‬ڎي‚ۿ‬
‫ي٘ي‪ ٟ‬ڪع ت‪ ٢‬د‪١‬اب ٿٽي قازب ٔ‪٥ٛ‬ريڍا اؼٽيٽ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء هارم کي ا‪ ٥٣‬زڪ‪ ٢٠ ٜ‬ڇ‪ ٥٣ ٥٠‬ت‪ ٢‬ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء‬
‫هارا ‪٥ٝ‬م کي ؿاگعد ةطرام پ‪١٤١‬ذي اؼٽاف تي اؼتاد و‪٥‬ر کڻ‪ .ٟ‬ټ‪٤ٝ ٟ‬ي‪ ٟ١‬کام پ‪ِ٥‬ء ‪٥ٝ‬م کي ٔ‪٥ٛ‬ريڍا اؼٽيٽ‬
‫ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء وعٔام ‪ٝ‬ـيگام اؼٽيٽ ي‪٠٥‬ي‪٥‬رؼٽيَء ۾ ‪ُ٘١ٝ‬ط ڂي‪ ٙ‬ةي‪ ٟ‬االٗ‪٥‬ا‪ٝ‬ي تُ‪ٛ‬ي‪ٞ‬ي ڪا‪ٕ٠‬ع‪٠‬ػ ۾ ؿعڪت‬
‫الِء چ‪٠٥‬ڍي‪ ٥‬هي‪١٤١ٝ .٥٣ ٥‬ذي ام چ‪٠٥‬ڍ ۾ ة‪ ٢‬ٿٽي قازب د‪ ٥‬دص‪١٤١ٝ .٥٣ ٢٠ ٙ‬ذا ؼ‪٤‬ڻا ‛‪٣‬ڪ ؼ‪١‬ڎي‚ۿ اؼي‪ٟ‬‬
‫اق‪ ٙ‬۾ ايتعي ٗطر ڋؽاۿ هائڑا ۽ ‪٠‬اا‪٣“ ٢٠ ٙ٣‬ي‪٥‬م‪ٝ .‬ڃي ديڪي ڪذ‪ٚ ٢٤‬کي‪ ٥‬اڂ‪ ٜ‬ؼ‪ ٥‬پاڻ پڐائڻ ۾ ؿا‪٣“ ٙٝ‬ي –‬
‫پع ام الِء ت‪٥ٝ ٥‬م کي ‪ٝ‬ذت‪٥‬ر ڪي‪٣“ ٥‬ي –ديڪي ڪذ‪ٚ ٢٤‬کي‪ ٥‬اڂ‪ ٜ‬ؼ‪٘ٔ ٥‬ه ت‪٥‬کي پڪ ڇيارڻ الِء ‪ٚ‬کي‪ ٥‬اڂ‪ ٜ‬ت‪٢‬‬
‫اؼي‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎي چٽاٿيٽيَء ۾ پ‪١٤١‬ذي الِء داِء پيطا ڪعڻ دي ٗاة‪٣“ ٙ‬ي‪٥‬م – اؼي‪ ٟ‬ة‪ ٢٤١‬ڋؽا ‪٣“ ٢٠‬ي‪٥‬م‪ .‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذا ؼ‪٤‬ڻا ‛‪٣‬ڪ ؼ‪١‬ڎي‚ۿ ت‪٥ٝ ٥‬م کي هڪا‪ٝ‬ڻ د‪ ٥‬ا‪ٚ‬غال ڇ‪٣“ ٥٠‬ي‪ .‬ا‪ ٥٣‬ا‪ٚ‬غال ايتعه ت‪ ٢‬گؽي هي‪٣“ ٥‬يۿ‬
‫ؼڑي هي‪٣“ ٥‬ي د‪ ٥‬د‪٥‬اب ڇيڻ دي ٗاة‪ ٢٠ ٙ‬ر‪٣‬ي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ديڪ‪ ٥‬ة‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎي پ‪١٤١‬ذي ‪ٝ‬س‪١‬ت ؼتب اڳتي هڅي‪٣“ ٥‬يۿ‬
‫ؼ‪ ٥‬اه‪٣‬ام دي ‪٠‬گا‪ ٢٣‬۾ هڪا‪ٝ‬ي‪٣“ ٙ‬ي‪ .‬ت‪٣٥‬ام الِء رچهم ؼڀيئي ټ‪٥‬پ ڪاري‪٥‬م “‪– ٟ٣‬ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬ؼ‪١‬ڎيَء ۾‬
‫ايتعه کڑ تي‪٣“ ٢٠ ٙ‬ي د‪ ٥‬اڳتي هڅي ؼگ‪٤‬ي – ةػ هڪا‪١ٝ‬طه ت‪ ٢‬اڳتي هڅ‪٠‬طه! ‪٥ٝ‬م کي پ‪١٤١‬ذي ‪٤ٚ‬ذي ‪ٝ‬ام هري‬
‫‪٣‬ڪ دُٔ‪ ٥‬ټي‪٤‬ع پاڻ پڐائڻ دي ةطة‪ِ٥‬ء اچي ر‪٣‬ي “‪٣‬ي –پع ام الِء ت‪٥ٝ ٥‬م کي ‪ٝ‬ذت‪٥‬ر ڪي‪٣“ ٥‬ي –ت‪٣ ٥‬ڪ‬
‫‪ٚ‬يکڪ دي ا‪٠‬ا ۽ ‪٥٣‬ڇ تي هار ڪي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪١٤١‬ڪعي ‪٣‬ي ؼپ ڪذ‪ٚ ٢٤‬کڻ الز‪ٝ‬ي ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ام ڂ‪.٥‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذا پيارا ‛‪٣‬ڪ ؼ‪١‬ڎي‚ۿ ‪٥ٝ‬م ا‪٠‬يڪ ڪا‪ ٟٞٚ‬۾ ټا‪٥٤٠‬م ټڎي َعض ڪي‪٣“ ٥‬ي ت‪ٔ ٢‬يڍرك پت‪ٛ‬ڪ‬
‫ؼعهس دي ڪ‪ ٙ‬پاڪؽتام چٽاٿيٽيَء ۾ اځ کام ټار‪ ٟ٣‬ؼاك اڳ چ‪٠٥‬ڍدي ‪ٝ‬ام ‪٥٠‬ڪعيَء ۾ داص‪ ٙ‬ڂي‪٥٣ ٥‬س ۽‬
‫پ‪١٤١‬ذي هاري ۽ زٖ ‪٥ٝ‬دب ‪٥ٝ‬د‪٥‬دن َ‪٤‬طي کي اچي پ‪٤‬ت‪٣“ ٥‬يام‪ .‬ي٘ي‪ ٟ‬ڪع ‪١٤١ٝ‬ذا ؼ‪٤‬ڻا ‛‪٣‬ڪ ؼ‪١‬ڎي‚ ت‪ ٢‬اځ‬
‫کام ټار‪ ٟ٣‬ؼاك اڳ پيپ‪ٛ‬غ پارٽي هد‪٥‬د ۾ ‪“ ٢٠‬ئي ‪٣‬ئي‪ .‬ي٘ي‪ ٟ‬ڪع ‪١٤١ٝ‬ذا دهؼت ٔ٘ه ت‪٥‬م ‪٣‬يڪ‪٠ ٥ٛ‬ا‪٣‬ي‪ ٟ‬د‪٥‬‬
‫هڪا‪ٝ‬ڻ ‪٠‬ا‪ٞٝ‬ڪ‪٣“ ٟ‬ي‪– ٟ‬ټيا ة‪ ٢‬د‪٥‬ڳيئڑا د‪٤‬ام ۾ پيا “‪ ٢٠ .ٟ٣‬هڪا‪ٝ‬ڻ تي ڪ‪ ٟ٤١‬دي ‪٣‬ڪ ‪٣‬ٽي ٗائ‪٢٠ ٜ‬‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬دهؼت – ڪطه رت دك ‪ٝ‬ام ڪڏي ڇس – ت‪٥‬کي ا‪٠‬يڪ ؿضف ا‪٣‬ڑا ‪ٌ٠‬ع اي‪١‬طا د‪ ٟ‬کي صعيط ڪعڻ‬
‫‪٠‬ا‪ٞٝ‬ڪ‪٣“ ٟ‬ي –ٔ٘ه ت‪٥‬م اڪي‪ٝ ٥ٛ‬سب هو‪٣“ ٢٠ ٟ‬ي‪– ٟ‬اؼي‪ٝ ٟ‬ؽڪي‪ ٟ‬ة‪ٝ ٢‬سب هو‪٣ ٟ‬ئڻ د‪ ٥‬زٖ رکئ‪٥‬م‬
‫ڂا‪.‬‬
‫‪٥ٝ‬م کي ي٘ي‪٣“ ٟ‬ي ت‪ ٢‬ؼ‪٤‬ڻ‪٣‛ ٥‬ڪ ؼ‪١‬ڎي‚ ‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬اڈ‪٥‬ڪ‪ ٥‬ڪا‪٣ ٜٚ‬ڪ ‪٤ٝ‬ي‪١‬ي کام پ‪ِ٥‬ء اتٕاق ؼام‬
‫پڑ‪١٣‬طه‪ .‬ت‪١٤١‬ڪعي ‛‪٣‬ڪ ؼ‪١‬ڎيَء‚ دي دهؼت‪ ٟ‬کي ‪١٤١ٝ‬ذ‪َ ٥‬عض “‪٣‬ي ت‪ ٢‬يار کي ‪٣‬ځ ڪعي ‪١٤١ٝ‬ذ‪٥‬‬
‫اڈ‪٥‬ڪ‪ ٥‬ڪا‪ ٜٚ‬پڑ‪٣‬اي‪ ٥‬هڅي ۽ کيػ ي٘ي‪ ٟ‬ڇياري‪ ٥‬هڅي ت‪ ٢‬ا‪ٝ‬ع د‪ٛ‬ي‪ ٙ‬د‪ ٥‬ؼياؼت ؼام ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬هاؼى‪٣“ ٢٠ ٥‬ي –‬
‫‪٤٠ ٥٣‬ايت ادب ؼام ت‪٣٥‬ام کام اصتالف راِء د‪ ٥‬زٖ گ‪٤‬عي ڂ‪ – ٥‬۽ ةػ‪.‬‬
‫‪ 4‬ؼيپٽ‪ٞ‬تع ‪0977‬ع‬
‫________‬
‫پاڪؽتام ۾ ‪ ٟٛٝ‬دي ‪ٝ‬ضت‪ ٓٛ‬د‪ٞ‬اَت‪ ٟ‬گڐدي ؼڐدي پيپ‪ٛ‬غ پارٽيَء صالف ‛اتساد‚ ڪي‪.٥٣ ٥‬‬
‫رّن ۽ کعتّري‬
‫پعاڻ‪ ٟ‬ص‪ ٟ٠٥‬ةاةت صيعم ؼام پڌا ڳاڋا ؿعهع ڂي “‪٣‬ي‪ .‬ا‪٣‬ا ص‪٥‬ؿيَء دي ڳا‪٣“ ٢٤ٚ‬ي‪٥ٝ .‬م کي ة‪٢‬‬
‫پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬چئ‪ ٟ‬يارم دي ص‪٥‬م تام رازداريَء د‪ ٥‬پڑده کڻائڻ‪٣“ ٥‬ي‪٥ٝ .‬م کي پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬چئ‪ ٟ‬يارم دي‬
‫ص‪٠٥‬ي‪ ٟ‬دي ڳ‪٥‬ال “‪٣‬ي‪١٤١ٝ .‬ذا چارئي يار هڇا ‪ٝ‬اڻ‪٣ ٢٠ ٥٤‬ئا‪١٤١ٝ .‬ذا چارئي يار اؼي‪ٞ‬ت‪ٛ‬ي‪ ٟ‬دا ‪ٝ‬ي‪ٞ‬تع ‪٢٠‬‬
‫‪٣‬ئا‪١٤١ٝ .‬ذا چارئي يار ؼع‪ٝ‬ائيطار ۽ داگيعدار ‪٣ ٢٠‬ئا‪١٤١ٝ .‬ذا چارئي يار ‪٥ٝ‬م ها‪٠‬گع ‪٥ٝ‬الئي ‪٣‬ئا –‬
‫ز‪٠‬طگيَء دي رڻ ۾ ڪ‪ ٟ٤١‬ڋا‪ ٥٠‬دا ‪ٝ‬تالؿي ‪٣‬ئا –دهک‪ ٟ‬۽ دالؼ‪ ٟ‬دي ةياةام ۾ ؼچ ۽ رهؿ‪١‬يَء دي‬
‫صياةام دا ڳ‪٥‬الئ‪٣ ٥‬ئا‪ ٥٣ .‬چارئي ‪ٝ‬عي هيا‪ ٟ١٣ .‬کي ‪ٝ‬اري‪ ٥‬هي‪ .٥‬ؼ‪١‬طم ٗات‪ ٙ‬رهپ‪٥‬ش ڂي هيا – ؼ‪١‬طم ٗات‪ٙ‬‬
‫اځ تائي‪ ٟ‬رهپ‪٥‬ش “‪.ٟ٣‬‬
‫اهك ‪ٝ‬ام پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬يارم دي ڇه‪ ٢٣‬د‪ ٥‬ذڪع ڪ‪١‬طس‪١٤١ٝ .‬ذي يارم د‪ ٥‬ؼپ کام هڇه ڇه‪ ٢٣‬ا‪٥٣ ٥٣‬ۿ‬
‫د‪ ٥٣ ٥‬اه‪٠‬ط‪ ٢٣‬دا دؿ‪٣ ٟٞ‬ئا‪ .‬اه‪٠‬ط‪ ٢٣‬دي دؿ‪ ٟ١ٞ‬کي ‪ُٝ‬اؿعي دا ٺيڪيطار ٗت‪٥‬ك ‪ ٢٠‬ڪ‪١‬طا “‪.ٟ٣‬‬
‫‪ُٝ‬اؿعي دي ٺيڪيطارم دا اه‪٠‬ط‪ ٢٣‬۾ چڋ چڪذي هي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬اه‪٠‬ط‪ ٢٣‬ؼتب ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬ؿضف‬
‫ٺيڪيطارم دا ٿيا‪٠‬ڪ ۽ هزـي چ‪٤‬عا ڇؼي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طه “‪٣‬ي‪ .‬اه‪٠‬ط‪ ٢٣‬دي ڪعي ڪ‪٥‬ة‪ ٢‬ؿضف ؼ‪١‬طم‬
‫‪ ٟ٤١ٝ‬تام ‪١ٝ‬أ٘ت د‪٘٠ ٥‬اب ال‪٣‬ي ‪ ٢٠‬ؼگ‪١٤‬طه “‪٣‬ي‪ .‬ت‪١٤١‬ڪعيۿ ‪ُٝ‬اؿعي کي ‪٣‬ځ ٺ‪٥‬ڪي‪ ٟ‬ٺيڪيطارم‬
‫۽ َ‪ٞٛ‬تعدارم کام “د‪ ٥‬ڪعڻ الِء ؼپ کام اڳ ‪ُٝ‬اؿعي کي اه‪٠‬ط‪ٝ ٢٣‬ام ڪڏڻ‪ ٥‬پ‪٠٥‬طه “‪٣‬ي‪ .‬اه‪٠‬ط‪ ٢٣‬دي‬
‫‪١٣‬ياَء ۾ ؼچ دي رهؿ‪١‬يَء دي ةڑڋي ‪٣‬ڻڻي پ‪٠٥‬طي “‪٣‬ي‪ .‬دك دي داّ‪ ٟ‬کي رهؿ‪ ٟ‬ڪعي را‪ ٟ٣‬د‪ ٥‬رخ‬
‫ڳ‪ٚ٥‬ڻ‪ ٥‬پ‪٠٥‬طه “‪٣‬ي‪١٤١ٝ .‬ذا چار ئي يار رهؿ‪١‬يَء دا پيْا‪ٝ‬تع ‪٣‬ئا‪ ٥٣ .‬اه‪٠‬ط‪ ٢٣‬دا دؿ‪٣ ٟٞ‬ئا‪ ٟ١٣ .‬دي ‪٣‬ڃ‪ٟ‬‬
‫۾ ؼچ ۽ ؼچائيَء د‪٥‬م ةڑڋي‪٥‬م ‪٣‬ي‪٥‬م‪ُٝ .‬اؿعي دا ‪٣‬ځ ٺ‪٥‬ڪيا ٺيڪيطار ڄڈي هيا‪ُٝ .‬اؿعي ‪ٝ‬ڃام‬
‫اه‪٠‬ط‪ ٢٣‬کي ‪ٝ‬ؽ‪ٛ‬ه رکڻ الِء ‪ ٟ١٣‬رهؿ‪١‬يَء ۽ ؼچ دي پيْا‪ٝ‬تعم کي ‪٠‬اس ڪعڻ د‪١ٝ ٥‬ك‪٥‬ة‪ ٥‬رڂي‪ٟ١٣ .٥‬‬
‫تاريش دي پعاڻ‪ ٟ‬ةاة‪ ٟ‬کي هردائڻ د‪ ٥‬هچ‪ ٟ‬ڪي‪٣ .٥‬غاري‪ ٟ‬ؼا‪ ٟٚ‬کامۿ تاريش دي ‪٣‬ع دهر ۾ اه‪٠‬ط‪ ٢٣‬دا‬
‫َ‪ٞٛ‬تعدار رهؿ‪١‬يَء دي پيْا‪ٝ‬تعم کي ‪ٝ‬ارائي‪١‬طا ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬ا‪ ٥٣‬تاريش د‪ ٥‬ؼ‪ٛ‬ؽ‪٣“ ٥ٛ‬ي –‪٣‬غاري‪ ٟ‬ؼا‪ٟٚ‬‬
‫کام داري “‪٣‬ي‪١٤١ٝ .‬ذا چارئي يار ً‪ ٜٛ‬دي تاريش ۾ ‪٥ٌٛٝ‬ل دي داِء هاالرڻ الِء ؿ‪٤‬يط ڂي هيا – ؿ‪٤‬يط‬
‫ڪيا هيا‪.‬‬
‫ټڎه اڂ‪ٜ‬ۿ اڈڪ‪ ٢٤ٛ‬پعاڻ‪ ٟ‬ص‪ ٟ٠٥‬ةاةت پڪڑ پڌاڈ ؿعهع ڂي “‪٣‬ي‪٥ٝ .‬م کي پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬چئ‪ ٟ‬ؿ‪٤‬يط‬
‫دهؼت‪ ٟ‬دي ٗات‪ ٟٛ‬د‪ ٥‬ک‪٥‬ج ‪ٚ‬ڳائڻ‪٣“ ٥‬ي –“‪٣‬ي ڪ‪١٤١ٝ ٥‬ذي ٗا‪٠٥٠‬يۿ ۽ اصالٗي ‪ٝ‬طد ڪعڻ هاره!‬
‫‪١٤ ١ٝ‬ذ‪ ٥‬پ‪٤‬عي‪٥‬م يار “‪٣‬ي ؿ‪٤‬يط ‪٣‬ي‪٥ٞ‬م ڪاالڻي‪٣ .‬ي‪٥ٞ‬مَء کي ّال‪ٝ‬يَء دي اه‪٠‬ط‪ ٢٣‬کام ‪ٕ٠‬عت ‪٣‬ئي‪.‬‬
‫‪ ٟ٣‬ؼچ دي ةڑڋيَء ؼام اه‪٠‬ط‪ ٢٣‬تي هار ڪي‪ .٥‬اه‪٠‬ط‪ ٢٣‬دي ٺيڪيطارم ‪٘ٝ‬اة‪ ٥ٛ‬ڪعڻ ةطرام ‪٣‬ي‪٥ٞ‬مَء کي‬
‫‪١ٝ‬ك‪٥‬ة‪ ٟ‬دي ڈار ۾ ڦاؼائي هڅه ۽ کيػ وعزي‪ ٟ‬وعزي‪ ٟ‬دا دؽ‪ٞ‬ا‪٠‬ي َظاب ڇيئي ؼکع دي‪ ٙ‬۾ ‪ٝ‬اري‪٥‬‬
‫هي‪١٤١ٝ .٥‬ذي يار ‪٣‬ي‪٥ٞ‬مَء دا ٗات‪ ٙ‬ڪڃي “‪ ٟ١٣– ٟ٣‬کي ڪ‪٤‬ڑم ڪ‪٤‬ڑم َ‪٤‬طم تي تعٗي‪٥‬م ڇ‪٠‬ي‪٥‬م هي‪٥‬م‬
‫– ‪٣‬ي‪٥ٞ‬مَء دي ٗات‪ ٟٛ‬کي ڪ‪٤‬ڑم ڪ‪٤‬ڑم ا‪ُ٠‬ا‪ ٟٝ‬ؼام ‪٥٠‬ازي‪ ٥‬هي‪٥ٝ !٥‬م کي پ‪١‬ذٽي‪ ٢٤‬ؼا‪ ٟٚ‬کام پ‪ِ٥‬ء ة‪٢‬‬
‫پ‪١٤١‬ذي يار ؿ‪٤‬يط ‪٣‬ي‪٥ٞ‬م ڪاالڻيَء دي ٗات‪ ٟٛ‬دي ڳ‪٥‬ال “‪٣‬ي –‪٥ٝ‬م کي کا‪٠‬ئ‪ ٟ‬ةط‪ ٥ٚ‬هٺڻ‪٣“ ٥‬ي‪.‬‬
‫‪٥ٝ‬م کي پ‪١ ٤١‬ذي ټئي يارۿ ۽ رهؿ‪١‬يَء دي پيْا‪ٝ‬تع زؽ‪٠ ٟ‬اقع ؿ‪٤‬يط دي ٗات‪ ٟٛ‬دي ڳ‪٥‬ال “‪٣‬ي‪.‬‬
‫د‪٥٤ٞ‬ريت دي دَ‪٥‬يٰ ڪعڻ هارا زؽ‪٠ ٟ‬اقع کي ؼ‪٤‬ي ‪ ٢٠‬ؼگ‪٤‬يا – اً‪٤‬ار دي “زاديَء د‪٥‬م ڳا‪٤ٚ‬ي‪٥‬م‬
‫ڪعڻ هارا زؽ‪٠ ٟ‬اقع دي زةام ‪ٝ‬ام ؼچائي د‪٥‬م ڳا‪٤ٚ‬ي‪٥‬م ټڎي ‪ ٢٠‬ؼگ‪٤‬يا‪ ٟ٣ .‬هټ ؼياؼي اٗتطار ‪٢٠‬‬
‫‪٘ٔ ٟ٣ .٥٣‬ه پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬صي ا‪ ٟٚ‬د‪ ٥‬اً‪٤‬ار ڪي‪ٝ ٟ٣ .٥٣ ٥‬غهرم ۽ ‪٣‬اري‪ ٟ‬کي ‪ٛٝ‬ڪ دي هڇي ۾ هڇي واٗت‬
‫تك‪٥‬ر ڪي‪٥٣ ٥‬ۿ ۽ ًا‪٣‬ع ڪي‪ .٥٣ ٥‬ام ڇه‪ ٢٣‬۾ کيػ ټڎي ؼ‪٥‬گ‪ ٥٤‬ڪي‪ ٥‬هي‪ٝ .٥‬ڃػ ڪ‪ٞ‬ي‪٠٥‬ؽٽ ‪٣‬ئڻ د‪٥‬‬
‫ا‪ٚ‬غال ‪ٝ‬ڑ‪٣‬ي‪ ٥‬هي‪٥‬ۿ ۽ پ‪ِ٥‬ء زؽ‪٠ ٟ‬اقع کي وعزي‪ ٟ‬وعزي‪ ٟ‬دا َظاب ڇيئي ال‪٥٣‬ر دي ةط‪٠‬ال دي‪ ٙ‬۾ ‪ٝ‬اري‪٥‬‬
‫هي‪ – ٥‬اؼام دي رايي ‪ٝ‬ىاةٖ ؿ‪٤‬يط ڪي‪ ٥‬هي‪ .٥‬ام ڳا‪ ٢٤ٚ‬کي هي‪ ٢٤‬ؼاك گظري هيا “‪ .ٟ٣‬اځ ة‪٥ٝ ٢‬م کي‬
‫زؽ‪٠ ٟ‬اقع ؿ‪٤‬يط دي ٗات‪ ٟٛ‬دي ڳ‪٥‬ال “‪٣‬ي –“‪٣‬ي ڪ‪٥ٝ ٥‬م کي ۽ پاڪؽتام دي ‪ٝ‬غهرمۿ ‪٣‬اري‪ ٟ‬۽‬
‫ؿاگعدم کي ټڎائڻ هاره ت‪ ٢‬زؽ‪٠ ٟ‬اقع دا ٗات‪ ٙ‬ڪ‪٤‬ڑم ڪ‪٤‬ڑم هڇم َ‪٤‬طم تي ‪ ٟ٣‬هٗت ڪ‪ ٜ‬ڪعي‬
‫ر‪٣‬يا “‪ .ٟ٣‬ڋا ‪ ٟ١٣‬کام زؽ‪٠ ٟ‬اقع دي ؿ‪٤‬ادت ةاةت ٗا‪٠٥٠‬ي پڌا ڳاڋا ‪ ٢٠‬ڂي ؼگ‪١٤‬طي!‬
‫‪١٤١ٝ‬ذ‪ ٥‬ٽي‪٥‬م يار َتطا‪ٚ‬عزاق ؿ‪٤‬يط‪ ٟ٣ .‬ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪ ٢‬ټ‪ٚ٥‬يَء د‪ ٥‬د‪١‬ازه ڪڏڻ د‪ ٥‬ذڪع ‪ ٢٠‬ڪي‪.٥٣ ٥‬‬
‫‪‛ ٟ٣‬ز‪٠‬ط‪ ٢٣‬ر‪٥٣‬ۿ ۽ ز‪٠‬ط‪ ٢٣‬ر‪٣‬ڻ ڇي‪ ‚٥‬د‪ٝ ٥‬ىا‪ٚ‬ت‪ ٥‬ڪي‪ ٟ٣ .٥٣ ٥‬ازتعال ا‪٠‬ؽا‪٠‬يت د‪ ٥‬درس ڇ‪٥٣ ٥٠‬ۿ ۽‬
‫‪٠‬تيذي ۾ کيػ ڳڀا ڳڀا ڪعي ‪ٝ‬اري‪ ٥‬هي‪١٤١ٝ .٥‬ذي يار َتطا‪ٚ‬عزاق ؿ‪٤‬يط دا ٗات‪ ٙ‬ڪڃي “‪– ٟ٣‬ڋا ‪٥٣‬‬
‫م‪ٞ‬يع دي ‪ٝ‬ال‪ٝ‬ت کام “دا “‪ !ٟ٣‬ڋا ‪ٗ ٥٣‬ا‪٥٠‬م دي پ‪٤‬چ کام ةاالتع “‪!ٟ٣‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذي چ‪٥‬ڂي‪ ٟ‬يار اؿ‪٥‬ڋ ڪ‪ٞ‬ار کي ؿ‪٤‬يط ڪعڻ کام پ‪ِ٥‬ء ُ‪٣‬الي‪ ٥‬هي‪ ٥‬ت‪ ٢‬اؿ‪٥‬ڋ ‪١٣‬طؼتام د‪٥‬‬
‫ايذ‪١‬ٽ ‪٥٣‬ۿ ۽ پ‪ٚ٥‬يػ دي پ‪٤‬عي ‪ٝ‬ام ٿډي ‪٠‬ڪعڻ کام پ‪ِ٥‬ء ‪١٣‬طؼتام ‪ٛ٣‬ي‪ ٥‬هي‪٣“ ٥‬ي! پعۿ “ؼ‪ٞ‬ام دي اڊ‬
‫۾ ‪ٚ‬ڑڋ ڇؼي ؼڀ‪١‬ي ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ي هرت‪ ٥٣ ٥‬ت‪ ٢‬اؿ‪٥‬ڋ کي ؿ‪٤‬يط ڪي‪ ٥‬هي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ا‪ ٟ٤٠‬ئي ڇي‪ ٟ٤١‬۾ ‪٥ٝ‬م ًٕع‬
‫زؽ‪ ٟ‬دي رؼا‪ٚ‬ي څرتيَء ۾ اؿ‪٥‬ڋ دي ؿ‪٤‬ادت ةاةت ‪٣‬ڪ أؽا‪ٚ ٥٠‬کي‪٥٣ ٥‬ۿ ‛ٗعةام َ‪ٛ‬يَء د‪ ٥‬رهح‪ ‚.‬ام‬
‫ڳا‪ ٢٤ٚ‬کي چار ؼاك گظري هيا “‪١٤١ٝ .ٟ٣‬ذ‪ ٥‬رهح پ‪١٤١‬ذي يار اؿ‪٥‬ڋ ڪ‪ٞ‬ار دي ٗات‪ ٟٛ‬دي ڳ‪٥‬ال ۾‬
‫ؼعگعدام “‪٣‬ي –۽ ا‪٣‬ا ڳ‪٥‬ال ٗيا‪ٝ‬ت تائي‪ ٟ‬داري ر‪١٣‬طي‪.‬‬
‫‪ 05‬ؼيپٽ‪ٞ‬تع ‪0977‬ع‬
‫ةٍگانيً جي عهدسگي‬
‫‪٣‬ڪڑي ؼياؼتطام ٔع‪ٝ‬اي‪٣“ ٥‬يۿ ة‪ٛ‬ڪ چتاُء ڇ‪٣“ ٥٠‬ي ت‪ ٢‬اٗتطار ۾ اچڻ کام پ‪ِ٥‬ء ؼ‪١‬طس پارٽي ‪ٝ‬ـعٗي‬
‫پاڪؽتام دي َ‪ٛ‬سطگيَء الِء ذ‪ٝ‬يطار ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬کي ٽيٽڪ تي چاڈ‪٣‬ي‪١‬طي‪ .‬ؼائي‪ٟ‬ۿ ا‪٣‬ڑه چتاُء ټڎڻ کام پ‪ِ٥‬ء ؼاةٖ‬
‫‪ْٝ‬عةي پاڪؽتامۿ ۽ ‪٣‬اڻ‪٥‬ڪي پاڪؽتام دا ؼ‪٥ٞ‬را ‪ٝ‬اڻ‪ ٥٤‬رهح تائي‪ ٟ‬ڄڈي هيا “‪– ٟ٣‬ڪ‪١‬تي هيا “‪ٟ١٣ .ٟ٣‬‬
‫دا ‪٣‬ځ َعش اال‪٣‬يَء ڇا‪ ٟ٤٠‬کډي هيا “‪ ٥٣– ٟ٣‬ټاڇائي ر‪٣‬يا “‪ ٟ٣‬ت‪٥ٝ ٢‬ال اؼام کي َظاة‪ ٟ‬کام “د‪ ٥‬رکذامِء‬
‫– اؼام پ‪١٤١‬ذي وعٔام ‪ٝ‬ـعٗي پاڪؽتام دي ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬کي ‪٠‬ئي‪ ٟ‬ؼع ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ام ڪعڻ دي ةيسط ڪ‪٥‬ؿؾ‬
‫ڪئيۿ پع ة‪١‬گا‪ٚ‬ي ةطةضت ةع ڂي ةيٺا –۽ ةْاهت ڪعي اؼام کام دطا ڂي هيا – ام ۾ اؼام د‪ ٥‬تع ديتعه ة‪٢‬‬
‫ڇه‪٠ ٢٣‬ا‪٣‬ي – اؼام ؼپ ڪذ‪٠ ٢٤‬يڪ ‪٠‬يتيَء ؼام ڪي‪ِ – ٥٣ ٥‬ا‪٣‬ا ټي ڳا‪٣“ ٢٤ٚ‬ي ت‪ ٢‬اؼام دي ڪ‪٥‬ؿـ‪ ٟ‬د‪٥‬‬
‫اةت‪٠ ٥‬تيذ‪٠ ٥‬ڪت‪.٥‬‬
‫‪٣‬ڪ دي‪١‬طار پاڪؽتا‪٠‬يَء دي زيحيت ۾ ‪٥ٝ‬م کي ياد ڂ‪ ٥‬پ‪٥‬ي ت‪ ٢‬اؼام‪0951‬ع ۾ پ‪٤‬عي‪٥‬م دُٔ‪ ٥‬ٿعپ‪٥‬ر‬
‫‪٠٥ٞ٠‬ي ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬کي ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ام ڪعڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ ڪئي‪ .‬اؼام ‪ٝ‬سؽ‪٥‬س ڪي‪ ٥٣ ٥‬ت‪ ٢‬ة‪١‬گا‪ٚ‬ي ټ‪ٚ٥‬ي ديئ‪ ٟ‬ت‪٢‬‬
‫کاټي پاؼي کام ‪ٚ‬کتي “‪٣‬يۿ ۽ ‪١٣‬طي ۽ ؼ‪١‬ؽڪعت ؼام ‪١ٛٝ‬طڈ د‪١ٛ‬طڈ “‪٣‬يۿ ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ة‪١‬گا‪ٚ‬ي ټ‪ٚ٥‬ي ّيع‬
‫‪ٝ‬ؽ‪ ٜٛ‬ټ‪ٚ٥‬ي “‪٣‬ي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي اؼام ‪٠‬يڪ ‪٠‬يتيَء ؼام ‪0951‬ع ۾ ٔيك‪ ٥ٛ‬ڪي‪ ٥‬ت‪ ٢‬ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬کي ؼ‪١‬طم ‪ٝ‬ادري‬
‫ټ‪ٚ٥‬ي ة‪١‬گا‪ٚ‬يَء کام ‪٠‬ذات ڇياري هڅي‪ .‬ا‪٣‬ڑي وعح ‪0951‬ع دي ؿعهَات ۾ ‪٣‬ڪڑي قتر د‪ ٥‬ة‪١‬گا‪ٚ‬ي ديئ‪ٟ‬‬
‫ئي ‪١٠‬ڍ ‪ٝ‬ام ؼذاڳ ڂياۿ ت‪ ٢‬ري‪٥ٛ‬ي پ‪ٛ‬يٽ ٔار‪ٟٝ‬ۿ پ‪٥‬ؼٽ “ٔيؽ‪ٟ‬ۿ ةي‪١‬ڪ‪ٟ‬ۿ ؼعڪاري ادارمۿ ؼعڪاري‬
‫اؼڪ‪ ٟٚ٥‬۽ ڪا‪ٚ‬يذ‪ ٟ‬تام ة‪١‬گا‪ٚ‬يَء ۾ ‪ٚ‬کي‪ ٙ‬ة‪٥‬رڄ ۽ ة‪١‬گا‪ٚ‬يَء ۾ ‪ٚ‬کي‪٠ ٙ‬اال ّائب ڇؼي ةيسط زيعام ڂيا‪ .‬زيعام‬
‫ڂيڻ کام پ‪ِ٥‬ء ة‪١‬گا‪ٚ‬ي پعيـام ڂيا‪ .‬ا‪٣‬ا ‪ٝ‬ـعٗي پاڪؽتام دي َ‪ٛ‬سطگيَء دي ؿعهَات ‪٣‬ئي‪.‬‬
‫اؼام ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬کي ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬اي‪ ٥‬ت‪ ٢‬ةاةا قتع ڪعي‪ – ٥‬ڳا‪ ٢٤ٚ‬کي ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ ڪعي‪ – ٥‬اؼي‪ٟ‬‬
‫ديڪي ڪذ‪ ٢٤‬ڪعي ر‪٣‬يا “‪٣‬ي‪٥‬م ؼ‪ ٥‬ت‪٣٥‬ام دي “صعت ادارڻ الِء ڪعي ر‪٣‬يا “‪٣‬ي‪٥‬م – ت‪٣٥‬ام کي‬
‫‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ام ڪعي ر‪٣‬يا “‪٣‬ي‪٥‬م – ت‪٣٥‬ام کي ت‪٣٥‬ام دي ‪ٝ‬ادري ټ‪ٚ٥‬يَء کام ‪٠‬ذات ڇياري ت‪٣٥‬ام کي ‪ٝ‬ـعف ة‪٢‬‬
‫اؼالل ڪعي ر‪٣‬يا “‪٣‬ي‪٥‬م – ت‪٣٥‬ام کي پڪ‪ ٥‬پاڪؽتا‪٠‬ي ڪعي ر‪٣‬يا “‪٣‬ي‪٥‬م‪.‬‬
‫ة‪١‬گا‪ٚ‬ي ةا‪ ٢٣‬ڂي هيا‪ٔ .‬ؽاد ڪعايائ‪٥‬م‪ .‬پع ا‪٣‬ي هڳ‪٥‬ڈي ‛‪ٝ‬ٺي ةعاةع‚ ‪٣‬ئا‪ .‬اؼام کي‪‛ ٟ‬ڪچ‪ٛ‬ي‚ ڋڐڻ دي‬
‫څ‪ٝ‬ڪي ڇ‪٠‬ي‪ .‬پع ‪ٝ ٢٠ ٥٣‬ڑيا‪ٝ‛ .‬ٺي ةعاةع‚ ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬ؼ‪٥ٞ‬ري ‪ٝ‬ـعٗي پاڪؽتام ۾ ةا‪ ٢٣‬ټاري ڇ‪٠‬ي‪ٝ .‬ذت‪٥‬ر ڂي اؼام‬
‫کي گ‪ٚ٥‬ي ‪٣‬الئڻي پئي‪ .‬اتٕاق ؼام ؼ‪٥‬ي‪ ٟ‬ة‪١‬گا‪ٚ‬ي ؿاگعدۿ اديبۿ ؿاَع ۽ دا‪٠‬ـ‪٥‬ر ‪ٝ‬اردي هيا‪ .‬هڳ‪٥‬ڈ هڅي هي‪.٥‬‬
‫اؼام زا‪ٚ‬ت‪ ٟ‬پٽا‪٠‬طڈ ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬کي ٔي ا‪ٚ‬ساك ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ام ڪعڻ د‪ ٥‬اراده ‪ٛٝ‬ت‪٥‬ي ڪعي ڋڐي‪ .٥‬اؼام ؼ‪١‬طم ټ‪ٚ٥‬يَء‬
‫کي صت‪ ٜ‬ڪعڻ (ديڪا ‪١٣‬طيَء ؼام ‪١ٛٝ‬طڈ ‪٣‬ئي) د‪ ٥‬ة‪ ٢‬اراده ‪ٛٝ‬ت‪٥‬ي ڪعي ڋڐي‪ .٥‬ام کام پ‪ِ٥‬ء اؼام ټ‪ٟ‬‬
‫ة‪١‬گا‪ٚ‬ي ؿاَعم راةي‪١‬طرا‪٠‬اپ ٽيگ‪٥‬ر ۽ ٗامي ‪٠‬ظراالؼالل دي ڪالل کام ‪ٝ‬ـعٗي پاڪؽتام کي پاڋ ڪعڻ‬
‫د‪ٔ ٥‬يك‪ ٥ٛ‬ڪي‪ .٥‬اؼام پ‪١٤١‬ذي ٔيك‪ٛ‬ي تي ؼضتيَء ؼام َ‪ ٙٞ‬ڪي‪ .٥‬هري ة‪ ٢‬ةطةضت ة‪١‬گا‪ٚ‬ي ةا‪ ٢٣‬ڂي هيا‪٥٣ .‬‬
‫ٽيگ‪٥‬ر ۽ ‪٠‬ظراالؼالل دي ڪالل تام ؼع ٗعةام ڪعڻ الِء ‪ٝ‬يطام ۾ ‪٠‬ڪعي ايا‪ .‬اؼام کي ‪ٝ‬ذت‪٥‬ر ڂي پ‪١٤١‬ذي‬
‫ٔيك‪ٛ‬ي تي َ‪ٔ ٙٞ‬ي ا‪ٚ‬ساك ‪ٛٝ‬ت‪٥‬ي ڪعڻ‪ ٥‬پي‪ .٥‬ة‪٤‬عزاك اؼام کي ار‪ٝ‬ام ڂي‪ ٥‬ت‪ ٢‬ة‪١‬گا‪ٚ‬ي ةطةضت ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ام ڂيڻ‬
‫کام ‪٠‬ٽائي ر‪٣‬يا ‪٣‬ئا‪ .‬ا‪٣‬ا ڳا‪0955 ٢٤ٚ‬ع دي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ام کام پ‪ِ٥‬ء اؼام ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬کي ‪ٝ‬ؽ‪ٞٛ‬ام ڪعڻ ةاةت ص‪٥‬ب ؼ‪٥‬چي‪٥‬ۿ ؼياؼت دي ڪذ‪ ٢٤‬ؿ‪٤‬ؽ‪٥‬ارم اؼام‬
‫کي قالح ڇ‪٠‬ي ت‪ ٢‬ديؽتائي‪ ٟ‬ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬دي هاپار هڈي ۽ اٗتكادي ‪ٌ٠‬ال تي ٗتن‪ ٢٠ ٥‬ڪت‪٥‬ۿ تيؽتائي‪ ٟ‬ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ٟ‬‬
‫کي ٗتني ۾ “ڻي ‪ ٢٠‬ؼگ‪٤‬ت‪٥‬ۿ ت‪١٤١‬ڪعيۿ ڇاچي ‪٠‬يڪ ‪٠‬يتيَء ؼام اڳ‪٥‬ڻي ‪ْٝ‬عةي پاڪؽتام دي اؼام‬
‫ق‪ُ١‬تڪارمۿ ؼع‪ٝ‬ائيطارمۿ ةي‪١‬ڪ هارمۿ ۽ هاپاري‪ ٟ‬اڳ‪٥‬ڻي ‪ٝ‬ـعٗي پاڪؽتام تي پ‪١٤١‬ذي اٗتكادي ۽‬
‫‪ُٝ‬اؿي گ‪٤‬يعائ‪ ٥‬د‪ ٥‬ڈار هڋائڻ ؿعهع ڪي‪.٥‬‬
‫اؼام پاڻ کي ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬کام ةعتع جاةت ڪعڻ ۾ ڪا ڪؽع ‪ ٢٠‬ڋڐي‪٥٣ .‬مَء ة‪ ٢‬اؼي‪ْٝ ٟ‬عةي پاڪؽتام دا‬
‫ر‪٣‬اڪ‪ ٥‬ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬کام ر‪٠‬گ ۾ اڋاۿ ٗطاهرۿ ٺا‪٥٣‬ڪاۿ دا‪٠‬ٺا ۽ د‪١‬گذ‪٣“ ٥‬ي‪٥‬م‪ .‬ة‪١‬گا‪ٚ‬ي ة‪١‬طرا ۽ ڪارا ‪٠٥٣‬طا ‪٣‬ئا‪.‬‬
‫پع پ‪ِ٥‬ء ة‪ ٢‬ةطةضت ارڇا ‪٠٥٣‬طا ‪٣‬ئا ‪ ٥٣ .‬اؼام دي اٗتكادي ۽ ‪ُٝ‬اؿي اؿڪ‪١‬ذ‪ ٟ‬۾ هٺذي هيا‪ .‬اؼي‪ ٟ‬ڪ‪ٞ‬ائي‪١‬طا‬
‫‪ٝ‬ـعٗي پاڪؽتام ‪ٝ‬ام ‪٣‬ئاؼي‪ ٟ‬۽ صعڂ ‪ْٝ‬عةي پاڪؽتام ۾ ڪ‪١‬طا ‪٣‬ئاؼي‪ .ٟ‬ڪذ‪ ٢٤‬تضعيتڪار اؼام دي‬
‫ام رهيي کي ‪“٥٠‬ةادياتي )‪ (Colonial‬رهي‪ ٥‬ؼڐي‪١‬طا ‪٣‬ئا‪ .‬أؽ‪٥‬س د‪ ٟ١٣ ٥‬اؼام دي ‪٠‬يڪ ‪٠‬يت تي ؿڪ‬
‫ڪي‪ .٥‬هر‪٢٠‬ۿ اؼي‪٣ ٟ‬ع ٗطل ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬کي پڪ‪ ٥‬پاڪؽتا‪٠‬ي ڪعڻ الِء کڻي ر‪٣‬يا ‪٣‬ئاؼي‪.ٟ‬‬
‫‪٣‬ڪ ق‪٥‬ةي دي زيحيت ۾ ‪ٝ‬ـعٗي پاڪؽتام اڪي‪٥ٛ‬ۿ پاڪؽتام دي ټي‪ ٟ‬ق‪٥‬ة‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎۿ پ‪١‬ذابۿ ؼعزط‬
‫۽ ة‪٥ٛ‬چؽتام دي ٿيٽ ۾ “ةاديَء دي ‪ٚ‬ساظ کام ‪ٛٝ‬ڪ د‪ ٥‬ؼپ کام هڇه ق‪٥‬ة‪ – ٥٣ ٥‬ايتعي ٗطر د‪ ٥‬ؼ‪١‬ڎۿ‬
‫پ‪١‬ذابۿ ؼعزط ۽ ة‪٥ٛ‬چؽتام دي گڐي‪“ ٙ‬ةاديَء کام هڅيڪ “ةادي اڪي‪ٛ‬ي ‪ٝ‬ـعٗي پاڪؽتام دي ق‪٥‬ةي ۾‬
‫ر‪١٣‬طي ‪٣‬ئي‪ .‬ق‪٥‬ة‪ ٟ‬الِء ‪ٛٝ‬ڪ دي ‪ٝ‬ا‪ٚ‬ي ۽ اٗتكاديۿ ۽ ا‪٠‬تٌا‪ٝ‬ي هرڃ د‪ ٥‬هڇه زك‪ ٥‬الز‪ٝ‬ي وعح “ةاديَء دي‬
‫ڪعي ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬کي ‪ٛٝ‬ڻ گ‪٤‬عدي ‪٣‬ا‪ .‬پعۿ ة‪١‬گا‪ٚ‬ي ديئ‪ ٟ‬ت‪ٝ ٢‬ـعف ة‪ ٢‬ؼالل ‪ ٢٠‬ڂيا ‪٣‬ئا ۽ پڪا پاڪؽتا‪٠‬ي ‪٣ ٢٠‬ئاۿ‬
‫ت‪١٤١‬ڪعي اؼام ائي‪ ٢٠ ٟ‬ڪي‪ – ٥‬يُ‪١‬ي “ةاديَء دي ‪ٝ‬ىاةٖ اؼام کي‪ ٟ‬ؼياؼيۿ اٗتكاديۿ ۽ ا‪٠‬تٌا‪ٝ‬ي زٖ ‪ ٢٠‬ڇ‪.٥٠‬‬
‫اؼام ڋا ڪي‪ ٥‬د‪0956 ٥‬ع ۾ ‪٠‬اص‪ ٓٛ‬ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬کي ڪاپاري څڋ پٽائڻ الِء هم ي‪٠٥‬ٽ ٺا‪٣‬ي‪ – ٥‬يُ‪١‬ي ‪ٝ‬ـعٗي‬
‫پاڪؽتام دي ‪٣‬ڪ ق‪٥‬ةي دي ‪٘ٝ‬اة‪ٛ‬ي ۾ اؼام ‪ْٝ‬عةي پاڪؽتام دي چئ‪ ٟ‬ق‪٥‬ة‪ ٟ‬د‪ ٥‬گڐي‪ٝ ٙ‬ساذ کڑه‬
‫ڪي‪ .٥‬ا‪ ٥٣‬ؼپ ڪذ‪ ٢٤‬اؼام ‪٠‬يڪ ‪٠‬يتيَء ؼام ڪي‪ .٥٣ ٥‬پع ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬اؼام دي ‪٠‬يڪ ‪٠‬يت تي ؿڪ ڪي‪.٥‬‬
‫ؼ‪١‬طم اديت‪ٟ‬ۿ ؿاَعم ۽ دا‪٠‬ـ‪٥‬رم ص‪٥‬ب ‪ٞٝ‬ڻ ‪ٝ‬چاي‪ .٥‬اؼي‪ٝ ٟ‬چ‪٥‬م ڂا ت‪ ٢‬اؼام ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬ؼام ٔؽادم دهرام ڂ‪٥‬رڈي‬
‫ؼضتي ڪئيۿ د‪ ٟ٤١‬دي ‪٠‬تيذي ۾ ‪٣‬غاري‪ ٟ‬ة‪١‬گا‪ٚ‬ي ‪ٝ‬اردي هيا‪ .‬پع ام ۾ اؼام د‪ ٥‬ڇه‪٥ٝ .٥٣ ٢٠ ٢٣‬ت ۽ ز‪٠‬طگي ت‪٢‬‬
‫اهلل دي هس “‪٣‬ي! ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬کي را‪ ٢٣‬راؼت تي “ڻڻ الِء اؼام ديئ‪ ٟ‬ؼاڻ‪ ٟ‬هڅيڪ ؼضتي ڪئيۿ ‪ ٥٣‬هڅيڪ‬
‫ةاّي ڂي هيا‪٠ .‬يٺ ‪0970‬ع ۾ ‪ٚ‬کي‪ ٟ‬ة‪١‬گا‪ٚ‬ي ‪ٝ‬ارائڻ کام پ‪ِ٥‬ء ‪ ٥٣‬اؼام کام ڋډي څار ڂي هيا‪.‬‬
‫‪٣‬ڪڑي ؼياؼتطام اَالم ڪي‪٣“ ٥‬ي ت‪ ٢‬اٗتطار ۾ اچڻ کام پ‪ِ٥‬ء ؼ‪١‬طس پارٽي ‪ٝ‬ـعٗي پاڪؽتام دي‬
‫َ‪ٛ‬سطگيَء الِء ذ‪ٝ‬ي‪٥‬ار ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬کي ؼضت ؼغائ‪٥‬م ڇي‪١‬طي – ڋا ام د‪ٝ ٥‬ى‪ٛ‬ب “‪٣‬ي ت‪ ٢‬اڳ‪٥‬ڻي ‪ْٝ‬عةي پاڪؽتام ۽‬
‫‪٣‬اڻ‪٥‬ڪي پاڪؽتام دي ‪٣‬ع‪٣‬ڪ ؿ‪٤‬عي کي ؼغا ڇ‪٠‬ي هي‪١‬طي!‬
‫‪ 20‬ؼيپٽ‪ٞ‬تع ‪0977‬ع‬
‫ىٍٍِجّ ڪڄاڙوۿ ڀيٍص ًُ ڀيٍّر ۾!‬
‫ڳائڻۿ هڈائڻۿ ٺي‪١‬گ ڇيڻۿ اي پڻ چڱ‪ ٥‬ڪ‪ٜ‬‬

‫پع اهڪ‪ ٥‬ټي‪ٜ٤ٔ ٥‬ۿ د‪ ٟ٤١‬ؼام ؼع دي ؼ‪١‬ڎ کي‬
‫ؼډيَء ؼ‪١‬ڎ دي ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬کي ڄاڪٽع ؿا‪٣‬ط ‪ٝ‬ؽُ‪٥‬د د‪ ٥‬ؿڪع گظار ڂيڻ گ‪٤‬عدي د‪ ٟ٤١‬کي‪٣ ٟ‬ڪ‬
‫پ‪ٛ‬يٽٕارل تي گڐ ڂيڻ د‪ ٥‬ؼتب ڇ‪ .٥٠‬هر‪٢٠‬ۿ تاريش ۾ ؼ‪١‬ڎي ‪٣‬ڪٽئي دي ٽ‪٥‬پي ال‪٣‬ڻۿ ‪٣‬ڪ ټئي دي ڇاڈ‪٣‬ي‬
‫پٽڻۿ ‪٣‬ڪٽئي دا تعا ڪڏڻ الِء ةط‪٠‬ال “‪٣ .ٟ٣‬ڪ ټئي الِء ‪ ٢٠‬ؼ‪٥٤‬ۿ ‪٣‬ڪ ټئي الِء څڪار ؼ‪١‬طم وتيُت‬
‫د‪ ٥‬زك‪٣“ ٥‬يۿ ‪٥ٝ‬م کي صتع ڪ‪٤٠٥‬ي ت‪ ٢‬اؼام ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬کام ؼ‪٥‬اِء د‪٠‬يا ۾ ټي ڪ‪٤‬ڑي ٗ‪٥‬ل “‪٣‬ي د‪ٟ٤١‬‬
‫پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬صا‪ ٥٠‬پاڻ صعاب ڪي‪٣“ ٥‬ي‪٥ٝ .‬م کي ا‪٣‬ڑي ټي ڪا ٗ‪٥‬ل دڳ د‪٤‬ام ۾ ‪ُ ٢٠‬ؼذ‪٤‬ي ديڪا ‪ٚ‬کي‪ٟ‬‬
‫ذاتي‪ ٟ‬پاتي‪ ٟ‬۽ ٗتي‪ ٟٛ‬۾ ڋڑ هڋڑ ڂي‪٣ ٙ‬ذي‪ٔ“ .‬عيڪا ۾ ‪ٚ‬ڳ‪١‬طڈ ٗتيالئي د‪١‬گي‪٥‬م ذات پات دي ة‪١‬يادم‬
‫تي ‪١ٛ٣‬طي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ٽڑي‪ ٙ‬پکڑي‪ٙ‬ۿ ڋڑ هڋڑۿ هکعي‪ ٙ‬۽ ‪١ٝ‬تـع ؼ‪١‬ڎي ٗ‪٥‬ل کي ‪٣‬ڪ ‪١٣‬ڎۿ ‪٣‬ڪ ‪٘٠‬ىي تي گڐ‬
‫ڪعڻۿ ڄاڪٽع ؿا‪٣‬ط ‪ٝ‬ؽُ‪٥‬د دي ز‪٠‬طگيَء د‪ ٥‬هڇي ۾ هڇه ڪار‪٠‬ا‪٣“ ٥ٝ‬ي‪.‬‬
‫‪ٝ‬اب ‪٥ٝ‬ةالئيغيـ‪Mob Mobilisation ٟ‬ۿ ‪٣‬ذ‪٥‬ل کي ‪ٝ‬تسعڋ ڪعڻۿ يُ‪١‬ي ا‪٠‬ت‪ ٢٣٥‬گعدي‬
‫ؼياؼي ؼائ‪١‬ػ د‪٣ ٥‬ڪ ‪١٣‬ع “‪٣‬ي‪١ٝ .‬تٌ‪ ٟٞ‬دي ّ‪ٕٛ‬ت يا ّ‪ٛ‬ىيَء ؼتب ا‪٠‬ت‪ ٢٣٥‬ڋڑهاڳ ڂي‬
‫‪ Mob-law‬د‪ ٥‬ؼتب ڂي پ‪٠٥‬طه “‪٣‬يۿ د‪ ٟ٤١‬کي َال و‪٥‬ر تي ‪٥ٝ‬ة‪ ٥‬ڪعيؽي ‪ Mobocracy‬ؼڐة‪٥‬‬
‫“‪٣‬ي‪ .‬يُ‪١‬ي ا‪٠‬ت‪ ٢٣٥‬د‪ ٥‬پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬پاڻ ٺ‪٤‬ي پي‪ٗ ٙ‬ا‪٥٠‬م د‪ ٟ٤١‬دي ‪ ٢٠‬ڪا زط ‪٠٥٣‬طي “‪٣‬يۿ ۽ ‪ ٢٠‬ڪا ؼعزط‬
‫‪٠٥٣‬طي “‪٣‬ي‪ .‬ؼ‪١‬ڎي ٽ‪٥‬پي ري‪ٛ‬ي‪٥‬م ڪڏائڻ هارا ڇاچا ص‪٥‬ش ‪٠‬كيب “‪ ٟ٣‬د‪ ٥‬ڪڃي ة‪ ٢‬ا‪٠‬ت‪Mobish ٢٣٥‬‬
‫يُ‪١‬ي پ‪١٤١‬ذيَء تي ‪ٚ ٢٠‬ڃ‪١٣ ٙ٣ُ .٥‬گا‪ ٢٠ ٥ٝ‬ڪي‪ .٥‬ؼډيَء ؼ‪١‬ڎ ۾ ري‪ٛ‬ي‪٥‬م ‪٠‬چڻۿ ڪڐڻۿ ۽ ڳائڻ هڈائڻ‬
‫ؼام صيع ص‪٥‬ةيَء ۾ صت‪ ٜ‬ڂي‪٥‬م‪.‬‬
‫‪٣‬ڪ اصتار ۾ اپي‪ ٙ‬ذريُي ‪٥ٝ‬م ري‪ٛ‬ي‪٥‬م ڪڏائڻ هارم کي َعض ڪي‪ ٥٣ ٥‬ت‪ ٢‬ت٘عيعم دهرام ؼ‪١‬ڎ‬
‫دي اڂ‪ٛ‬ي “ي‪٥َ ٙ‬ال کام هچ‪ ٟ‬هرت‪ ٥‬هڅي ت‪:٢‬‬
‫اځ کام پ‪ِ٥‬ء ؼ‪١‬ڎ ‪ٝ‬ام څاڈي‪ ٙ‬ڪ‪ٛ‬چع صت‪ ٜ‬ڂي‪١‬طه ۽ هري ڪڐ‪ ٟ٣‬څاڈه ‪ٚ ٢٠‬ڳ‪١‬طه‪.‬‬
‫پاڂاريطارم کي پڎره ڪعي ؼ‪١‬طم پاڈ پٽي ڪڏةي‪.‬‬
‫اّ‪٥‬ا ۽ ٿ‪١‬گ هاري ڪ‪ٛ‬چع د‪ ٥‬صات‪ ٥ٞ‬ڂي‪١‬طه‪.‬‬
‫ڪاره ڪاري د‪٤‬ڑي ڪڎي ڪ‪ٛ‬چع کي ‪ٞ٣‬يـ‪ ٢‬الِء دٔ‪ ٟ‬ڪعي ڋڐة‪.٥‬‬
‫ؼ‪١‬ڎ دي ‪١٠‬ڏم ؿ‪٤‬عم ۽ ڳ‪٥‬ٺ‪ ٟ‬۾ ؿ‪٥‬دم ۽ ‪ٔ٥ٚ‬عم صالف ت‪ٌ١‬ي‪٥ٞ‬م ٺا‪٣‬ي ؼ‪١‬طم ‪٘ٝ‬اة‪ ٥ٛ‬ڪت‪.٥‬‬
‫داةع ۽ ًا‪ ٜٚ‬هڇيعمۿ ؼعدارمۿ داگيعدارم ۽ پيعم ۽ ؼ‪١‬طم ڪ‪ٞ‬طارم ۽ ڋاڈت‪ ٟ‬دي ڇاچ ڇ‪ٝ‬ع صالف‬
‫َ‪٥‬رت‪٥‬م ۽ ‪ٝ‬عد ‪ٝ‬يڍيا ؼام ‪ٛٝ‬ي ‪ٝ‬ساذ کڑه ڪ‪١‬طا‪.‬‬
‫هڇيعمۿ ؼعدارمۿ داگيعدارم ۽ پيعم دي ؼعپعؼتيَء ۾ هزـي پ‪ٚ٥‬يػ د‪٣‬ـت ‪ ٢٠‬ڦ‪٤‬الئي‪١‬طيۿ ۽‬
‫ڇه‪٣‬اري‪ ٟ‬دي پـت پ‪١‬ا‪٣‬يۿ ۽ ةيگ‪١‬ا‪ ٢٣‬ڳ‪٥‬ٺاڻ‪ ٟ‬تي ڂاڻ‪ ٟ‬۾ ا‪٠‬ؽا‪٠‬يت کي ؿع‪١ٝ‬طه ڪ‪١‬طڈ تـطد ‪٢٠‬‬
‫ڪ‪١‬طي‪.‬‬
‫ت‪ٌ١‬ي‪٥ٞ‬م ٺا‪٣‬ي ۽ ري‪ٛ‬ي‪٥‬م ڪڏي ة‪١‬ط اؼڪ‪ٝ ٟٚ٥‬ام هڇيعم د‪٥‬م اهواٗ‪٥‬مۿ هاڈا ۽ گطال صت‪ ٜ‬ڪعائي‬
‫اؼڪ‪٥‬ك ک‪٥‬اليا هي‪١‬طا‪.‬‬
‫ري‪ٛ‬ي‪ ٟ‬۾ ؿا‪ ٙٝ‬ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬کام هچ‪ ٟ‬هرت‪ ٥‬هڅي ت‪“ ٥٣ ٢‬ئي‪١‬طن ڪڐ‪ ٟ٣‬ة‪َ ٢‬ياش ۽ ةطڪعدار ز‪ٝ‬ي‪١‬طارمۿ‬
‫ا‪ٝ‬يعمۿ ؼع‪ٝ‬ائيطارم ۽ ؿا‪٥٣‬ڪارم کي ههټ ڇيئي اي‪ ٜ‬پي ايۿ ۽ اي‪ ٜ‬اي‪ ٟ‬اي ڂيڻ ‪ ٢٠‬ڇي‪١‬طا‪.‬‬
‫‪١٠‬ڏي هڇيۿ ‪ٝ‬عد َ‪٥‬رت کام هچ‪ ٟ‬هرت‪ ٥‬هڅي ت‪٣ ٥٣ ٢‬ع ٗي‪ٞ‬ت ۽ ‪٣‬ع ق‪٥‬رت ۾ ‪ ٟ٣٥ٝ‬دي دڈي دي هارج‪ ٟ‬۽‬
‫‪ٝ‬ام ‪ٝ‬ڃا‪٥٣‬م رک‪١‬طا‪ .‬ؼ‪١‬طم َتادتگا‪ ٟ٣‬دي‬ ‫اق‪ٛ‬ي ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬دي زٕاًت ڪ‪١‬طاۿ ۽ ؼ‪١‬طم ُ‬
‫ةيسع‪ٝ‬تي ڂيڻ ‪ ٢٠‬ڇي‪١‬طا‪.‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذي اپي‪٥َ ٙ‬ال تائي‪ ٟ‬پ‪٤‬تيۿ ‪ ٢٠‬پ‪٤‬تي ‪٥ٝ‬م کي صتع ڪ‪٤٠٥‬ي‪ .‬ا‪٠‬ت‪ ٢٣٥‬دي پ‪١٤١‬ذي ڪيٕيت‬
‫يُ‪١‬ي ‪٠٥٣ Mob Mind Set‬طي “‪٣‬ي‪ .‬ا‪٠‬ت‪ ٢٣٥‬دي ؼ‪٥‬ڂ ٽ‪٥‬پيَء تي ‪ٝ‬عڪ‪٥‬ز ‪٣‬ئي‪ .‬ا‪٠‬ت‪ ٢٣٥‬کي ياد “ئي ‪٢٠‬‬
‫ر‪٣‬ي‪ ٥‬ت‪ ٢‬ٽ‪٥‬پيَء کام َالهن ټيا ڪذ‪ ٢٤‬اؿ‪٥‬ز “‪ ٟ٣‬د‪ ٟ‬دي ةاري ۾ ؼ‪٥‬ڂ هيچار رکڻ معهري “‪٣‬ي ۽ ا‪٣‬ي‬
‫اؿ‪٥‬ز ٽ‪٥‬پيَء کام هڅيڪ ا‪ .ٟ٣“ ٜ٣‬د‪٤‬ڑهڪ‪:٢‬‬
‫‪ - 0‬ؿ‪٤‬عي ؼ‪١‬ڎي‪ٟ‬ۿ صاص ڪعي ڳ‪٥‬ٺ‪ ٟ‬کام ڪعاچيَء ۾ اچي “ةاد ڂيڻ هارم پ‪١٤١‬ذ‪ ٟ‬گ‪٤‬عم ۾‬
‫ؼ‪١‬ڎي ڳا‪٤ٚ‬ائڻ ټ‪٤ٚ٥‬ائڻ ۽ ټا رم کي ؼ‪١‬ڎي پڑ‪٣‬ائڻ ڋڐي ڇ‪٣“ ٥٠‬ي‪ .‬ديڪڐ‪ ٟ٣‬ام رهش کي ‪ ٢٠‬رهڪي‪٥‬‬
‫هي‪ ٥‬ت‪ ٢‬اي‪١‬طڈ هي‪ ٟ٤‬پ‪١‬ذ‪٥‬ي‪ ٟ٤‬ؼا‪ ٟٚ‬کام پ‪ِ٥‬ء اه‪٣‬ام کي ؼ‪١‬ڎ دي ؿ‪٤‬عم صاص ڪعي ڪعاچيَء ۾ ڪ‪٥‬‬
‫ؼ‪١‬ڎي ڳا‪٤ٚ‬ائي‪١‬طي ‪ٚ ٢٠‬ڀ‪١‬طه‪ .‬ؼ‪١‬ڎي ټ‪ٚ٥‬ي ٔ٘ه ڳ‪٥‬ٺ‪ ٟ‬تائي‪ٝ ٟ‬سطهد ڂي ر‪٣‬ذي هي‪١‬طي‪.‬‬
‫‪ - 2‬ڪعاچيَء دي ڪذ‪ ٢٤‬تُ‪ٛ‬ي‪ٞ‬ي ادارم ۾ م‪ُٛ‬ي ڪعاچيَء کام ټا‪٣‬ع ڈاهك ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬دي داصال‬
‫تي ة‪١‬طش پي‪٣“ ٙ‬ي‪ .‬ام ٗؽ‪ ٜ‬د‪ ٥‬رهي‪ ٥‬ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬کي ټئي ‪ٞ٠‬تع د‪ ٥‬ؿ‪٤‬عي ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ڻ ةعاةع “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ - 3‬ؼعڪاري ‪٥٠‬ڪعيَء دهرام ةط‪ٚ‬ي‪٥‬م ڂي‪١‬طي‪٥‬م ر‪١٣‬طي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ؼ‪١‬ڎ ۾ ڪعاچيَء کام ټا‪٣‬ع ټئي‬
‫ڪ‪ ٟ٤١‬ؿ‪٤‬ع ۾ ‪٥٠‬ڪعي ڪ‪١‬طڈ کي ةط‪ٚ‬ي ڪعائي ڪعاچيَء ۾ ‪٥٠‬ڪعي ڪعڻ دي ادازت ‪٠‬ا‪٣‬ي‪.‬‬
‫پيپ‪ٛ‬غ پارٽيَء ۾ “ڈيڪاٽ ؼياڻا هيٺ‪ ٟ١٣ .ٟ٣“ ٙ‬ڪ‪ٞ‬اك ڪاريگعيَء ؼام ٽ‪٥‬پي ري‪ٛ‬يغ دي ٗيادت‬
‫ؼ‪١‬ڀا‪ٚ‬ي هرتي‪ .‬ؼ‪١‬ڎ دي ‪٣‬ع ‪١٠‬ڏي هڇي ؿ‪٤‬ع ۾ ٽ‪٥‬پي ري‪ٛ‬يَء دي اڳ‪٥‬اڻيۿ هزيعمۿ اي‪ ٜ‬پي ايغۿ ۽ اي‪ ٜ‬اي‪ ٟ‬ايغ‬
‫ڪئي‪ .‬ا‪٣‬ڑي وعح ‪ ٟ١٣‬قطر “قٓ َ‪ٛ‬ي زرداريَء دي تيغيَء ؼام ڪع‪٠‬طڈ ؼاڊ کي ؼ‪١‬ڀا‪ٚ‬ي هرت‪.٥‬‬
‫‪ ٟ١٣‬اڻچٽي ‪٠٥ٞ٠‬ي اؼٽت‪ٛ‬ـ‪١ٞ‬ٽ کي چتاُء ڇ‪ ٥٠‬ت‪ ٢‬ديڪڐ‪ ٟ٣‬اه‪٣‬ام “قٓ زرداريَء کي پعيغيڍ‪٠‬ٽ‬
‫‪٣‬ائ‪٥‬س ‪ٝ‬ام ڪڏڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ ڪئي ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ؼ‪١‬ڎ اځ ها‪٠‬گع اڂ‪ٛ‬ي پ‪٠٥‬طي‪“ .‬ڈيڪاپ‪ ٟ‬ٽ‪٥‬پي ري‪ٛ‬يَء کي‬
‫‪‛Save Zardari‬زرداري ةچاي‪ ‚٥‬ري‪ٛ‬يَء ۾ تتطي‪ٛ‬ي ڪعي ڋڐي‪.٥‬‬
‫‪0947‬ع کام ؼ‪١‬ڎ ؼ‪ٞ‬اديۿ ج٘أتيۿ ت‪٤‬ظيتيۿ ت‪ٞ‬ط‪٠‬ي ۽ ؼياؼي زهاك ڇٺ‪٣“ ٥‬ي‪ .‬اؼام د‪ ٥‬ا‪٠‬گ ا‪٠‬گ‬
‫چيعي‪ٙ‬ۿ چڃي‪ٙ‬ۿ ۽ ڦٽ ڦعڈي‪ ٟ‬ؼام ٿعي‪٣“ ٙ‬ي‪ .‬ا‪٣‬ڑم ‪٠‬اؼ‪٥‬رم د‪ ٥‬ذڪع ‪٥ٝ‬م ‪ٝ‬ن‪٥ٞ‬م دي ؿعهَات ۾‬
‫ڪعي ڋڐي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬اؼي‪ ٟ‬ڇکاي‪٣“ ٙ‬ي‪٥‬م‪ .‬ڪ‪ ٥‬اؼام تي “ڱع ة‪ ٢‬رکي ت‪ ٢‬اؼام کام “‪٠ ٢٣‬ڪعي ڂي هڅي‪.‬‬
‫ا‪٣‬ڑي ڪيٕيت ۾ ؼ‪٥‬چڻۿ ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ڻ ۽ پعکڻ دي قالزيت ‪٣‬يٺا‪٣‬ي‪ ٟ‬ؼىر تي ‪ٛ٣‬ي هي‪١‬طي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫اڋي پڳ اؼام ؼ‪١‬ڎي‪ ٟ‬دي ؼچاڻپ ‪٠٥٣‬طي ‪٣‬ئي‪ .‬د‪ ٟ٤١‬کي اځ اه‪٣‬ي‪ ٟ‬ؼ‪١‬ڎي ٽ‪٥‬پي ؼڐي‪ ٥‬ڂاۿ ؼا‬
‫ٽ‪٥‬پي ‪ٝ‬ڃي تي رکي ‪ٝ‬ڃام پڳ ټڎةي ‪٣‬ئي‪١٤١ٝ .‬ذيَء ڳا‪ ٢٤ٚ‬تي ؿڪ ؿت‪٣ ٥٤‬ذي‪ ٥‬ت‪٥ٝ ٢‬م کام هڇي َ‪ٞ‬ع‬
‫هارا ڪذ‪ ٢٤‬ڈڻا اڅا کڻ‪ ٟ‬پيا پؽا‪ ٢٣‬پؽڻ ڪارڻ پعي‪َٟ‬ء دي‪ ٟ١٣ .‬کام پڌي ڇؼ‪ .٥‬پاڪؽتام ٺ‪٤‬ڻ کام‬
‫پ‪ِ٥‬ء اؼام دي پڳ ة‪ ٢‬االِء ڪيڐا‪ ٟ٤٠‬هيئي‪١٤١ٝ .‬ذ‪ ٥‬ڪډاڈهۿ ٿي‪١‬ع ‪ ٟ٣‬ٿ‪١‬ڀ‪٥‬ر ۾‪.‬‬
‫‪“ 8‬گؽٽ ‪2119‬ع‬
‫ڏوَُ ڏوُاري ۽ ةي ڏوُي!‬

‫پاڪؽتام ٿ‪ ٙ‬ؼائ‪١‬ػ ۽ ٽي‪١‬ڪاالديَء ۾ تعٗي ‪ ٢٠‬ڪئي ‪٣‬ئيۿ ۽ پاڪؽتام د‪ ٥‬ؿ‪ٞ‬ار ت‪ٞ‬ال‬
‫‪٣‬يٺا‪٣‬ي‪ ٟ‬ؼىر تي ؼائ‪١‬ػ ۽ ٽيڪ‪١‬االديَء ۾ د‪٠‬يا دي ڇُتڑي‪ٛٝ ٙ‬ڪ‪ ٟ‬۾ ڂي‪١‬طه ‪٣‬ذيۿ پع پاڪؽتام‬
‫ؼائ‪١‬ؽي ۽ ٽيڪ‪١‬يڪي وعي٘‪ ٟ‬ؼام ڪي‪ ٙ‬ڪعپـ‪ ٟ‬۾ د‪٠‬يا دي ٽاٽ ‪ٛٝ‬ڪ‪ ٟ‬۾ ؿ‪ٞ‬ار ڂي‪١‬طه “‪٣‬ي‪.‬‬
‫ايڐه ڄگ‪ ٥٤‬د‪ٝ ٥ٛٞ‬ام هر‪ٚ‬ي ‪ٚ‬ک‪١‬طه “‪٣‬يام‪ .‬ڄگ‪ ٥٤‬د‪ ٥ٛٞ‬ؿايط ام ڪعي ‪ٚ‬کذي هي‪٣“ ٥‬ي د‪١٤١ٝ ٥‬ذي‬
‫ؼا‪٥٤ٝ‬م پاڪؽتام دي ټ ا‪٣‬ٺ ؼا‪ ٟٚ‬هاري تاريش “‪٣‬ي‪ .‬ا‪٠‬ؽا‪٠‬ي ؿُ‪٥‬ر دي تاريش ۾ ټا‪٣‬ٺ ؼاك اڊ‬
‫ڋ‪١‬پ ةعاةع ڂي‪١‬طا “‪ٚ .ٟ٣‬کي‪ ٟ‬ؼا‪ ٟٚ‬دي تاريش ۾ ټا‪٣‬ٺ ؼاك ڪا زيحيت ‪ ٢٠‬رک‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬هځ ها‪٠‬گع‬
‫گظري هي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬پعۿ ‪ٛٝ‬ڪ‪ ٟ‬۽ ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬دي َ‪ٞ‬ع ۾ ټا‪٣‬ٺ ؼاك هڇه َعق‪ ٥‬ؿ‪ٞ‬ار ڂي‪١‬طا “‪ .ٟ٣‬د‪ٛٝ ٟ٤١‬ڪ‬
‫ټا‪٣‬ٺ ؼا‪ ٟٚ‬۾ ټ‪٥‬ٽ‪ ٢٠ ٥‬ټاري‪٥‬ۿ ت‪ٛٝ ٟ٤١‬ڪ دي “ئي‪١‬طي ةاةت ٗياس “راي‪٥‬م ڪ‪٣٥‬يڑي ها‪٠‬گع ‪ُٝ‬اؿعي‬
‫‪ٝ‬ڃام ‪٤ٚ‬ي اي‪١‬طي‪٥‬م “‪.ٟ٣‬‬
‫ڪعاچيَء ۾ دتي ڪڃي هي‪١‬طه “‪٣‬يامۿ د‪ ٟ٤١‬ؼام ة‪١ٛٝ ٢‬طه “‪٣‬يامۿ ‪٣‬ڪ ؼ‪٥‬اك ټڎ‪٠‬طه “‪٣‬يامۿ‬
‫‛اپاتسکناکایکےنباگ؟ ‚ ‛پاڪؽتام د‪ ٥‬ڋا ڂي‪١‬طه܁‚‬
‫ؼ‪٥‬ر‪٣‬ي‪ ٟ‬ڄؼ‪ٞ‬تع د‪ ٥‬ڇي‪ ٟ٤١‬ڪ‪ ٟ٤١‬ة‪١‬ي ةـع کي ياد ‪ .٥٣ ٢٠‬ؼ‪٥‬ر‪٣‬ي‪ ٟ‬ڄؼ‪ٞ‬تع د‪ ٥‬ڇي‪“ ٟ٤١‬ي‪٥‬ۿ ‪ٝ‬اٺڑي‬
‫ڪعي گظري هي‪ .٥‬اٺٽي‪ ٢٤‬ؼاك اڳۿ ‪06‬ڄؼ‪ٞ‬تع ‪0970‬ع تي ٗائطاٌَ‪ٝ ٜ‬س‪ٞ‬ط َ‪ٛ‬ي د‪١‬اح د‪ ٥‬ٺا‪٣‬ي‪ٙ‬‬
‫پاڪؽتام ٽٽي پي‪٥ٝ .٥٣ ٥‬ال‪٠‬ا اة‪٥‬ا‪ٚ‬ڪالل “زاد اڳڪڃي ڪئي ‪٣‬ئي ت‪ ٢‬پاڪؽتام ‪ٝ‬ـڪ‪ ٙ‬ؼام‬
‫پ‪١‬ذ‪٥‬ي‪ ٢٤‬ؼاك دٽاَء ڪع ي ؼگ‪١٤‬طه‪٥ٝ .‬ال‪٠‬ا اة‪٥‬ا‪ٚ‬ڪالل “زاد دي اڳڪڃي قسير جاةت ڂي ‪٣‬ئي‪.‬‬
‫پاڪؽتام هد‪٥‬د ۾ اچڻ کام پ‪ِ٥‬ءۿ چ‪٥‬ي‪٤‬ي‪ ٟ‬ؼاك‪0970‬ع ۾ ټ‪ ٢‬اڅ ڂي پي‪ .٥٣ ٥‬پاڪؽتام د‪ ٥‬هڇه اڅۿ‬
‫‪ٝ‬ـعٗي پاڪؽتام ةْاهت کام پ‪ِ٥‬ء ة‪١‬گ‪ ٢ٛ‬ديؾ ڂي پي‪ .٥٣ ٥‬ةاٗي هڅي ةچي‪ْٝ ٥٣ ٥‬عةي پاڪؽتام‪.‬‬
‫ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽي ‪ْٝ‬عةي پاڪؽتام ‪ٝ‬ام ‪ٕٚ‬ي ‛‪ْٝ‬عةي‚ ڪڏي ڋڐي‪ .٥‬ا‪٣‬ڑي وعح ‪ْٝ‬عةي پاڪؽتام ڂي‬
‫پي‪ ٥‬پاڪؽتام‪ .‬ڪ‪ ٟ٤١‬کام َٿ ُ‪ ٙ‬ت‪٣ ٢‬ن‪ ٜ‬ڂئيۿ يا ‪ ٢٠‬ڂئيۿ تاريضي ز٘ي٘ت ِا‪٣‬ا “‪٣‬ي ت‪٥ٝ ٢‬د‪٥‬دن‬
‫پاڪؽتام ‪ٝ‬س‪ٞ‬ط َ‪ٛ‬ي د‪١‬اح هاره پاڪؽتام ‪٠‬ا‪٣‬ي‪٥ٝ .‬د‪٥‬دن پاڪؽتام ذها‪ٕ٘ٚ‬ار َ‪ٛ‬ي ٿٽ‪ ٥‬د‪٥‬‬
‫پاڪؽتام “‪٣‬ي‪٥ٝ .‬د‪٥‬دن پاڪؽتام دي َ‪ٞ‬ع اٺٽي‪ ٢٤‬ؼاك “‪٣‬ي‪0947.‬ع هاره پاڪؽتام د‪ ٟ٤١‬ق‪٥‬رت‬
‫۾ ةاٗي ‪ ٢٠‬ةچي‪٣“ ٥‬يۿ ت‪ ٟ٤١‬پاڪؽتام دي ټا‪٣‬ٺي‪ ٟ‬ؼا‪ٚ‬گع‪٤ٛٝ ٢٣‬ائڻ ةي ‪١ُٝ‬يٰ ڂ‪ٚ ٥‬ڳي‪ .‬ټا‪٣‬ٺي‪ ٟ‬ؼا‪ٚ‬گع‪٢٣‬‬
‫‪٤ٛٝ‬ائڻ د‪ٝ ٥‬ى‪ٛ‬ب “‪٣‬ي ت‪ ٢‬ڄؼ‪ٞ‬تع‪0970‬ع ۾ پاڪؽتام ‪ ٢٠‬ٽٽ‪ٛٝ – ٥٣ ٥‬ڪ د‪ ٥‬هڇه زك‪ٝ ٥‬ـعٗي‬
‫پاڪؽتام ڦعي ة‪١‬گالديؾ ‪ ٢٠‬ڂي پي‪ِ .٥٣ ٥‬ا‪٣‬ا تاريش ؼام هيؽا‪ ٢٣‬گ‪٤‬اتي “‪٣‬ي‪.‬‬
‫‪ 06‬ڄؼ‪ٞ‬تع تي ة‪١‬گ‪ ٢ٛ‬ديؾ ي‪٥‬ل “زادي ‪٤ٛٝ‬اي‪٥٣ ٥‬ۿ د‪ ٟ٤١‬کي ‪ ٟ١٣‬ي‪٥‬ل ‪٠‬ذات د‪٠ ٥‬ا‪ ٥ٚ‬ڇ‪٣“ ٥٠‬ي‪.‬‬
‫ة‪١‬گ‪ ٢ٛ‬ديؾ ٽي‪ٛ‬ي‪٥‬يغم تام ‪ 06‬ڄؼ‪ٞ‬تع تي پاڪؽتام کام ڋ‪٥‬ٽڪاره زاق‪ ٙ‬ڪعڻ الِء ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬دي‬
‫دطهد‪٤‬ط هاري‪٥‬م ڄاڪي‪ٝ٥‬ي‪١‬ٽعي ٔ‪٥ٞٛ‬م ة‪ ٢‬ڇيکاريائ‪٥‬م‪ .‬ڂيڻ ت‪ ٢‬ايئ‪ ٟ‬گ‪٤‬عدي د‪٣ ٥‬ع ؼاك ؼ‪٥‬ر‪٣‬ي‪ٟ‬‬
‫ي‪٥‬ل ‪٠‬طا‪ٝ‬ت ‪٤ٛٝ‬اي‪ ٥‬هڅي‪ .‬۽ زاڪ‪ ٟٞ‬کي اڳ‪٥‬ڻ‪ ٥‬زاڪ‪ ٟٞ‬پارام ت‪٥‬ة‪ ٢٤‬تائب‬ ‫ڄؼ‪ٞ‬تع تي پاڪؽتام ۾ ِ‬
‫ڂيڻ گ‪٤‬عدي د‪ ٟ‬پ‪١٤١‬ذي ؼياؼي چ‪٥‬ر ةازيَء ۽ ڪعپـ‪ ٟ‬ؼام ة‪١‬گا‪ٚ‬ي‪ ٟ‬د‪٠ ٥‬ڪ ۾ دل ڪعي ڋڐي‪.٥٣ ٥‬‬
‫ڪعپـ‪ ٟ‬الِء ؼ‪١‬ڎيَء ۾ ‪ٕٚ‬ي “‪٣‬ي ةطَ‪٥١‬ا‪٠‬يۿ پعۿ ټڎڻ ۾ ‪ٕٚ‬ي ةطَ‪٥١‬ا‪٠‬يَء د‪ ٥‬ا‪٣‬ڑه اجع يا تاجع ‪٠‬ا‪٣‬ي‬
‫د‪٤‬ڑه ‪ٕٚ‬ي ڪعپـ‪ ٟ‬يا ةطڪعداريَء ۾ “‪٣‬ي‪ .‬ٺ‪٤‬ڻ دي پ‪٤‬عي‪ ٟ‬ڇي‪ ٟ٤١‬کام ةطڪعدارم پاڪؽتام ۾ ‪٥ٝ‬ج‬
‫ڪئي “‪٣‬ي‪٣ .‬يُء ڇاچه َذيب ‪ٛٝ‬ڪ “‪٣‬ي د‪ ٟ٤١‬۾ ةطڪعدارۿ زعال ص‪٥‬رۿ چ‪٥‬رۿ ٺڳ ۽ ٗات‪ ٙ‬هي‪١‬طا “‪ٟ٣‬‬
‫چ‪٥‬ټ چڑ‪١٣‬طا‪ .‬پ‪١٤١‬ذا پ‪١٤١‬ذا ڪ‪١‬ؽ‪٥‬رؿي‪ ٜ‬ٺا‪٣‬ي ‪ُٝ‬اؿيۿ ؼياؼتۿ هاپارۿ ‪٠‬اڻيۿ ۽ اٗتطار تي ٗتن‪٥‬‬
‫ڪعي هٺ‪١‬طا “‪ ٥٣ .ٟ٣‬پ‪١٤١‬ذي ڪعپـ‪ ٟ‬۾ ايتعي ٗطر ت‪ ٢‬اَ‪ٛ‬يٰ پائي دا ؼائ‪١‬ؽطام ۽ ٽيڪ‪٥١‬ڪعيٽ‬
‫ڂي پيا “‪ ٟ٣‬د‪ ٥‬ؼ‪١‬طم ڪعپـ‪ ٟ‬جاةت ڪعڻ الِء اؼي‪ ٟ‬ت‪ ٢‬ڋاۿ ڄاڪٽع هاٽؽ‪ ٟ‬۽ ؼ‪١‬طس اؼتاد دهؼت‬
‫ؿعالڋ ‪ٝ٥٣‬غ ة‪ ٢‬ةي‪٥‬س ڂي پ‪٠٥‬طا‪.‬‬
‫پ‪١٤١‬ذي ڪعپـ‪ ٟ‬تي پڑده هد‪٤‬ڻ الِء ‪ ٟ١٣‬ا‪٣‬ڑا ا‪٣‬ڑا ت‪ٗ ٢‬ائطا ۽ ٗا‪٥٠‬م ٺا‪٣‬ي هرتا “‪ ٟ٣‬د‪ ٥‬کي‪ ٟ‬هائک‪٥‬‬
‫ڪعڻ ا‪ٝ‬ڪام کام ټا‪٣‬ع ڂي پي‪٣“ ٥‬ي‪ .‬ت‪ ٟ٤١‬ڪعي ڪذ‪ ٢٤‬ؼ‪٥‬اك اځ تائي‪ ٟ‬د‪٥‬اب کام ‪ٝ‬سعهل ؼ‪٥‬ا‪ٚ‬ي‪٢‬‬
‫‪٠‬ـام ها‪٠‬گع ڪ‪١‬ڎ د‪٤‬ڪائي ةي‪٤‬ي ر‪٣‬يا “‪.ٟ٣‬‬
‫‪١٤١ٝ‬ذيَء ڳا‪ ٢٤ٚ‬کي اداي‪ ٥‬ڋڪي تاڻي “قٓ َ‪ٛ‬ي زرداريَء تائي‪ ٢٠ ٟ‬کڻي هڅذ‪ .٥‬ڳا‪ ٢٤ٚ‬ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ڻ ۽‬
‫ڳا‪ ٢٤ٚ‬دي ت‪ ٢٤‬تائي‪ ٟ‬پ‪٤‬چڻ دي ڪ‪٥‬ؿؾ ڪذ‪“ .٥‬قٓ َ‪ٛ‬ي زرداريَء کام اڳ ة‪ ٢‬صطا دا ‪٠‬يڪ ة‪١‬طا‬
‫قطارت دي ‪١ٝ‬كب تي “يا ‪٣‬ئاۿ ۽ “قٓ َ‪ٛ‬ي زرداريَء کام پ‪ِ٥‬ء ة‪ ٢‬قطارت دي ‪١ٝ‬كب تي اي‪١‬طا‬
‫ر‪١٣‬طا‪“ .‬ئي‪ ٟ‬۾ قطر ؼائي‪َٟ‬ء الِء دطاگا‪ٝ ٢٠‬عاَت‪٥‬م زرداريَء ‪ ٢٠‬هد‪٤‬عاي‪٥‬م “‪ .ٟ٣‬ا‪٣‬ي ‪ٝ‬عاَت‪٥‬م “ئي‪ ٟ‬۾‬
‫اڳيئي ‪٥ٝ‬د‪٥‬د “‪٣ .ٟ٣‬اڻي اچئ‪٥‬م ڂا ا‪ ٟ٤٠‬ؼ‪٥‬ا‪ ٟٚ‬تي د‪ ٟ‬دي ‪٠‬كيب ۾ د‪٥‬اب ‪ٚ‬کي‪٠ ٙ‬ا‪٣‬ي‪.‬‬
‫ؼ‪٥‬اك دي همازت‪“ :‬ئي‪ ٟ‬قطر کي ‪ٝ‬ڪ‪ ٙٞ‬تسٕي ڇ‪٣“ ٥٠‬ي‪ٝ .‬ڃػ ام هٗت تائي‪ ٟ‬ڪيػ ‪٣‬الئي يا‬
‫کيػ َطا‪ٚ‬ت ۾ گ‪٤‬عائي ‪ ٢٠‬ڂ‪ ٥‬ؼگ‪٤‬ذي ديؽتائي‪ ٥٣ ٟ‬قطر د‪١ٝ ٥‬كب ‪ٝ‬اڻي ڂ‪.٥‬‬
‫پ‪٤‬عي‪٥‬م ؼ‪٥‬اك‪ :‬ديڪڐ‪٣ ٟ٣‬ڪ ا‪٣‬ڑه ؿضف قطر ڂي پ‪٥‬يۿ د‪ ٟ٤١‬تي ا‪٠‬يڪ ڪيػ ‪١ٛ٣‬طڈ ‪٣‬ذ‪ٟ‬ۿ‬
‫ت‪ ٢‬ڋا ‪“ ٥٣‬ئي‪١‬ي تسٕي د‪ٔ ٥‬ائطه کڻ‪١‬طي ؿا‪٣‬طي‪ ٟ‬۽ جاةتي‪ ٟ‬دي رڪارڄ ؼام ‪٣‬ځ چعا‪٠‬ط ‪ ٢٠‬ڪ‪١‬طه܁ ام‬
‫الِء “ئي‪ ٟ‬ڪ‪٤‬ڑي م‪ٞ‬ا‪٠‬ت ڇ‪٠‬ي “‪٣‬ي܁‬
‫ټي‪ ٥‬ؼ‪٥‬اك‪:‬ام اؼتُطالك تي ت‪ ٢‬ديؽتائي‪َ ٟ‬طا‪ٚ‬ت د‪ٔ ٥‬يك‪ ٥ٛ‬اچيۿ ‪ٛٝ‬غل ةيڐه‪٣‬ي ؼ‪ٞ‬ذ‪٤‬ت‪٣“ ٥‬يۿ‬
‫هزيع د‪ ٟ‬تي ڪع‪ ٙ١ٝ‬۽ ڪعپـ‪ ٟ‬دا ا‪٠‬يڪ ڪيػ ‪١ٛ٣‬طڈ “‪ٟ٣‬ۿ پ‪١٤١‬ذي ‪١ٝ‬كب تي هيٺا ‪٠٥٣‬طا ت‪ ٢‬ڋا‬
‫پ‪١٤١‬ذ‪ ٥‬اجع رؼ‪٥‬خ ‪٣‬الئيۿ ‪١ٛ٣‬طڈ ڪيؽ‪ ٟ‬تي زاهي ‪ ٢٠‬ڂي‪١‬طا܁ ام دي گار‪٠‬ٽي ڪيع ڇي‪١‬طه܁‬
‫ٽي‪٥‬م ؼ‪٥‬اك‪ :‬د‪ ٟ‬هزيعمۿ اي‪ ٜ‬اي‪ ٟ‬ايغ ۽ اي‪ ٜ‬پي ايغ تي ڪيػ ‪١ٛ٣‬طڈ “‪ ٟ٣‬اُ‪ ٟ٤٠‬کي َال ؼعڪاري‬
‫‪ٝ‬الز‪ ٟٝ‬ها‪٠‬گع َطا‪ٚ‬ت دي ٔيك‪ٛ‬ي اچڻ تائي‪ُٝ ٟ‬ى‪ ٙ‬ڋ‪ ٢٠٥‬ڪذي܁‬
‫چ‪٥‬ڂ‪٥‬م ؼ‪٥‬اك‪َ :‬ال ‪ٝ‬اڻ‪ ٟ٤‬کيۿ د‪ ٟ‬تي ڪيػ ‪١ٛ٣‬طڈ “‪ٟ٣‬ۿ ۽ َطا‪ٚ‬ت دي ٔيك‪ٛ‬ي اچڻ تائي‪١ٝ ٟ‬ىٖ‬
‫‪ٝ‬ىاةٖ ةيڐه‪٣‬ي “‪ٟ٣‬ۿ ت‪ ٟ‬کي هزيعم ها‪٠‬گع ‪٥٠‬ڪعي چاڪعيۿ ۽ ڪارهةار ڪعڻ دي ادازت ڋ‪٢٠٥‬‬
‫“‪٣‬ي܁ َطا‪ٚ‬ت دي ٔيك‪ٛ‬ي اچڻ تائي‪ ٥٣ ٟ‬ديڪڐ‪ ٟ٣‬ةيڐه‪٣‬ي “‪ ٟ٣‬ت‪ ٢‬پ‪ِ٥‬ء ا‪ٝ ٟ٤٠‬ام ا‪٠‬يڪ دي‪ ٟٛ‬۾ ة‪١‬ط‬
‫ڋ‪ٟ٣“ ٥‬܁‬
‫ڪ‪ ٟ٤١‬هټ ا‪ ٟ٤٠‬ؼ‪٥‬ا‪ ٟٚ‬د‪ ٥‬د‪٥‬اب ‪٣‬ذي ت‪‛ ٢‬أيئع‚ کي ‪ٚ‬کي ‪٥ٝ‬ڪ‪ٛ‬ذ‪.٥‬‬
‫‪ 05‬ڄؼ‪ٞ‬تع ‪2119‬ع‬

ادب ۽ سياست - امر جليل

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

ادب ۽ سياست - امر جليل

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

‫ اىص جهيم‬: ‫ادب ۽ ظياظت‬

‫‪ٝ‬سٖ٘ۿ ټ‪ٚ٥‬يَء دي ‪ٝ‬ا‪٣‬عۿ ‪٠‬اه‪ٚ‬ؽٽۿ‬

‫‪ٞٝ‬ڪ‪ ٥٣ ٢٠ ٟ‬ت‪٣ ٢‬يُء ڪتاب اه‪٣‬ام دي ‪٣‬ڃ‪ ٟ‬تائي‪ ٟ‬پ‪٤‬چي ؼگ‪٤‬يۿ‬

‫سنڌ سالمت پاران ‪:‬‬

‫امر جلُل لکٍ ٿٌ‪:‬‬

‫محمد سليمان وساڻ‬

‫‪01‬‬ ‫ا‪ٝ‬ع د‪ٛ‬ي‪ٙ‬‬ ‫ؼت ةطتعي‪ ٟ‬ؼاك‬

‫‪82‬‬ ‫‪٠‬ئ‪٥‬م ‪٠‬ڪ‪٥‬ره “ئي‪ٟ‬‬ ‫‪31‬‬

‫‪039‬‬ ‫ةع‪٠‬اڄؿا دي ت٘عيع‬ ‫‪60‬‬

‫‪212‬‬ ‫ڪ‪٤‬ڑي‪٥‬م ڪ‪٤‬ڑي‪٥‬م ‪ٝ‬ائعهم‬ ‫‪92‬‬

‫ظت ةستصيً ظال‬

‫اؼتسكا‪ٚ‬ي وت٘‪ ٟ‬کام “د‪ ٥‬ڪعائي‪.‬‬

‫ٗ‪٥‬ت‪ ٟ‬دا ڪ‪٥‬ئا ټعم ۾ ‪ٚ‬ڪي پيا ‪٣‬ئا‪.‬‬

‫ٗت‪ ٙ‬ڂي ‪٣‬ئي‪.‬‬

‫هو‪ ٟ‬ٺا‪٣‬ڻ د‪ٝ ٥‬ىا‪ٚ‬ت‪ ٥‬ڪ‪١‬طا ر‪١٣‬طاؼي‪ٟ‬܁‬

‫(تاريش ‪٥ُٛٝ‬ل ‪ ٢٠‬ڂي ڂئي)‬

‫‪ٝ 7‬ئي ‪0972‬ع‬

‫‪ٝ 0 1‬ئي ‪0972‬ع‬

‫‪ٝ 2 4‬ئي ‪0972‬ع‬

‫ظسا ظٍڌ رٍُسي‬

‫‪ٝ 3 1‬ئي ‪0972‬ع‬

‫‪ٝ 3 0‬ئي ‪0972‬ع‬

‫ظزتي ػِادت جي‬

‫ت‪٥‬کي ؼع د‪ ٥‬قطٗ‪ ٥‬ڇي‪١‬طس‚‪.‬‬

‫‪“ 9‬گؽٽ ‪0972‬ع‬

‫‛ؼ‪٥‬ر‪٣‬ي‪ٝ ٢‬عي‪ ٟ‬ؼ‪٥‬ٿ کيۿ ت‪ ٢‬دك دا ه‪ ٜ٣‬هؼارۿ‬

‫ؼائي‪١‬طاد پڌي‪٥‬ۿ ‛‪٣‬ي اي‪٥‬ب صام دا زا‪ٝ‬ي “‪ ٟ٣‬ڋا܁‚‬

‫‪“ 2 1‬گؽٽ ‪0972‬ع‬

‫ُّچي ىٍَِ جي ورظي‬

‫ون يٌّٽ جا روڳ‬

‫‛هم ي‪٠٥‬ٽ ‪ٝ‬ام ڪ‪٤‬ڑا ‪٘٠‬كام ‪٣‬ئا܁‚‬

‫ُيُء ىٍٍِجّ وطً ٌاُي‬

‫چي گيّارا جّ ٻهيسان‬

‫فصػتً کي ىعاف ڪصيّ‬

‫‪ٔ 6‬يتعهري ‪0973‬ع‬

‫ػاگصد ۽ ُڪ ظٍڌي ڪاىّرو‬

‫‪ٔ 0 3‬يتعهري ‪0973‬ع‬

‫اځ پ‪١‬ڎر‪٣‬ي‪ٝ ٟ‬ارڂ ‪0973‬ع د‪ ٥‬ڇي‪٣“ ٟ٤١‬ي‪.‬‬

‫‪ٝ 05‬ارڂ ‪0973‬ع‬

‫ةِاريۿ ةٍگاني ۽ ظٍڌ‬

‫اٌصاف ۾ ديص يعٍي اٌڌيص‬

‫ٌَ کٽٍسڙ ظهعهّ‬

‫ٌئّن ٌڪّرو آئيً‬

‫اچّ اچّ ــ ظٍڌ ۾ وظّ‬

‫دارالئً ۾ ىشُب جّ درم‬

‫ڳانَِ ُڪ جاگيصدار جي‬

‫پاي‪ ٟ‬دي ‪ٝ‬ٺ ٿعي چعچعائيَء کي ڇيئي ڋڐيائي‪.ٟ‬‬

‫ظٍڌ ىهڪ تي الىارو‬

‫‪ٝ 8‬ئي ‪0973‬ع‬

‫اظان جّن عهتّن ۽ عادتّن‬

‫‪ٝ 2 2‬ئي ‪0973‬ع‬

‫ظٍڌ اىً ڪاىيٽي‬

‫زةام هارم ٔؽادم ۾ زص‪ٞ‬ي ڂي‪٣ ٙ‬ڪ ؿضف کي اؼپتاك ۾ “‪٠‬طائ‪٥‬م‪.‬‬

‫‛ة‪ٛ‬ڪ‪ ٙ‬ٺيڪ پي‪ ٥‬چ‪٥‬ي‪.‚ٟ‬‬

‫ظچم ظصىعت جي درگاَُ جّ ڪهيو‬

‫‛اڈي ةاة‪ ٥‬صامۿ هڇه ً‪ ٜٛ‬ڂي هي‪‚.٥‬‬

‫اځ ‪ٝ‬ارڂ دي ‪ 2 0‬تاريش “‪٣‬ي‪.‬‬

‫‪ٝ 2 0‬ارڂ ‪0974‬ع‬

‫ىصڻ کان پِّء‬

‫‪ٝ٥٠ 2‬تع ‪0974‬ع‬

‫ىهڪ ظڄّ پتهڪ جّ آُي‬

‫‪ٝ٥٠ 3 1‬تع ‪0974‬ع‬

‫اظتعيفا ڏةيۿ ٌَ ڏةي‬