Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 1

Anglia 

(anglisht: England, /ˈɪŋɡlənd/) është vendi më i madh dhe më i populluar i Mbretërisë së


Bashkuar.[1][2] Ajo ndan kufijtë tokësorë me Uellsin në perëndim dhe Skocinë në veri. Deti i
Irlandës shtrihet në veriperëndim të Anglisë dhe Deti Keltik në jugperëndim. Anglia ndahet
nga Evropa kontinentale nga Deti i Veriut në lindje dhe Kanali Anglez në jug. Vendi mbulon pesë të
tetat e ishullit të Britanisë së Madhe, i cili shtrihet në Atlantikun e Veriut, dhe përfshin mbi 100 ishuj
më të vegjël, si Ishujt e Scilly dhe Ishulli i Wight.
Zona që tani quhet Angli u banua për herë të parë nga njerëzit modernë gjatë periudhës së Paleolitit
të Sipërm, por merr emrin e saj nga Angles, një nga klanet gjermanike që u vendosën aty në
shekullin e 5-të dhe 6-të. Anglia u bë një shtet i bashkuar në shekullin e 10-të dhe ka pasur një
ndikim të rëndësishëm kulturor dhe juridik në botën e gjerë që nga Epoka e Zbulimeve, e cila filloi
gjatë shekullit të 15-të. Është vendlindja e gjuhës angleze dhe Kishës Anglikane si dhe Ligji
anglez formon bazat e sistemeve juridike të shumë shteteve; Londra ishte qendra e Perandorisë
Britanike dhe vendlindja e Revolucionit industrial.[3] Anglia ishte shteti i parë në botë që u
industrializua.[4] Anglia ishte demokracia e parë parlamentare [5] dhe si pasojë shumë novacione
kushtetuese, ekzekutive dhe juridike me prejardhje angleze janë adoptuar nga shumë vende në
botë.
Kryeqyteti është Londra, e cila ka zonën më të madhe metropolitane në Mbretërinë e Bashkuar.
Popullsia e Anglisë prej 56.3 milionë banorësh përbën 84% të popullsisë së Mbretërisë së Bashkuar,
[6]
 e përqendruar kryesisht rreth Londrës, Juglindjes dhe bashkimeve
në Midlands, Veriperëndimores, Verilindores dhe Yorkshire, të cilat secila u zhvillua si kryesore.
rajonet industriale gjatë shekullit të 19-të.
Mbretëria e Anglisë – e cila pas vitit 1535 përfshinte Uellsin – pushoi së qeni një shtet sovran më
vete më 1 maj 1707, kur Aktet e Bashkimit vunë në fuqi kushtet e rënë dakord në Traktatin e
Bashkimit vitin e kaluar, duke rezultuar në një bashkim politik me Mbretërinë e Skocisë për të
krijuar Mbretërinë e Britanisë së Madhe.[7] Në vitin 1801, Britania e Madhe u bashkua me Mbretërinë
e Irlandës (nëpërmjet një Akti tjetër të Bashkimit) për t'u bërë Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së
Madhe dhe Irlandës. Në vitin 1922 Shteti i Lirë Irlandez u shkëput nga Mbretëria e Bashkuar, duke
çuar në riemërtimin e kësaj të fundit në Mbretërinë e Bashkuar të Britanisë së Madhe dhe Irlandës
së Veriut.

You might also like