Sinematografi

1. Ders: İçindekiler :

-Sinematografi nedir? Kelime anlamı, sinematografi hangi

bileşenlerden oluşur?
- Bakış açısı ve perspektif nedir?
- Filmsel imge nedir?
- Film dilini oluşturan estetik anlayış nasıl oluştu? (Mağara
resimlerinden, Rönesans tablolarına…)
- Gerçeklik/ temsil ilişkisi : Farklı çağlar/kültürler ve bakış açılarına
göre temsil nasıl değişir? (örnek tablo ve fotoğraflar üzerinden
anlatıldı)
• «Hareketli görüntüden istenilen anlamı elde
etmenin koşullarını sağlama etkinliğidir»

• «Kamerayı eline alan herkes sinematografinin

alanındadır»
• Sinematografinin sözcük anlamı hareket
aracılığıyla kaydetmek/yazmaktır.
• Sözcük kinema+graf köklerinin birleşiminden
oluşur.
 Sinematografiyi oluşturan başlıca
bileşenler
• Görsel tasarım
• Kompozisyon
• Objektif
• Montaj
• Devamlılık
• Hareket
• Işıklandırma
• Görüntü denetimi
• Bakış açısı
 Bazı temel noktalar:
• 1) İçerik ve biçim uyumu herhangi bir üretimde
temeldir.
• 2) Kamerayı her kullandığımızda belirli bir bakış
açısını «yeniden üretiriz»
• 3) Kamera açısı, anlattığımız görsel öyküde
durduğumuz noktayı perspektifimizi verir.
• 4) Çekim ölçekleri genellikle şu üç prensipe göre
kullanılır:
Tespit et (nerede?); Göster (Kim?);
Vurgula (Ne?)
 Bakış Açısı
• Kamera= Göz= Anlatıcı
- Anlatıcı göz olaylara içerden mi, dışardan mı
bakıyor?
- Bir anlatıcının varlığı gizlenmiş mi? Yoksa
açık mı?
- Anlatıcının durumu nedir?
a) Her şeyi bilen mi?
b) Bilgisi kurgu ya da gerçek bir karakterin
anlattıklarıyla sınırlı mı?
c) Tarafsız gözlemci durumunda mı?
 Filmsel imge
Bir imge (imaj) gerçek değildir. Gerçekliğin
yeniden üretilmesidir. Kamerayı kullandığımız
anda gerçekliği belirli bir bakış açısına göre
yeniden üretiyoruz. Bu yeniden üretim temsildir
(re-presentation/yeniden sunma).
 Filmsel imge
• Filmsel imge, sinematografik araçlarla -çekim
ölçekleri, kamera hareketleri ve açıları, objektif
çeşitleri, aydınlatma, oyunculuk, dekor,
kostüm, ses, renk, kurgu vb. – bir konunun
(object) yeniden yorumlanmasıdır.
 Film dilini hazırlayan estetik anlayışına kısa bir bakış:
Mağara resimlerinden Rönesans tablolarına; Rönesans
tablolarından Fotoğraf Karelerine Gerçekliğin temsilinde
dönüşüm
Mağara resimleri
Yaralı Bizon Adama Saldırıyor
Eski Mısır Sanatı
Eski Yunan ve Roma Sanatı
 Sanatın konusu ne?
Kimin bakış açısı?
Kimler temsil ediliyor?
Nerede temsil ediliyor?
Gerçekçi mi?/ Biçimci mi?
Giotto- Meryem ve çocuk
 Botiçelli- üç
müneccimin
bebek İsa’ya
tapınması
 Guo- Xi «Erken
Bahar» (1072)
«kıştan hemen sonra ortaya çıkan, manzarayı saran uğurlu bulutlar
yaşam ve yeniden doğuş potansiyelini temsil eder.
Sisin altından görünen ağaçlar toprağın uyanışını ve baharın gelişini
müjdeler. Xi dikey eksenli bir parşomen kullanmıştır. Arka planda kalan
ağaçlar ön plandaki dağların S biçimini destekler. Doğu sanatında
perspektif S biçimindedir. Burada aynı zamanda manzaranın pek çok
yönü bir aradadır. Farklı perspektifler söz konusudur. bir tarafta sazdan
evler, öte yanda baş döndürücü tepeler ya da balıkçılar; su taşıyıcıları,
minik şelaleler…»
Judith ve Holofernes” İncil’de geçen bir temadır.

Bethulia şehri Asur ordusu tarafından kuşatılır.

Bu şehirde yaşayan güzel ve zengin bir dul olan Judith, yanına hizmetçisi Abra’yı
da alarak düşman karargâhına girer ve kışkırtıcı kıyafet ve tavırlarıyla komutan
Holofernes’in dikkatini çekmeyi başarır.

Holofernes, o gece kadını baştan çıkarmak amacıyla bir ziyafet düzenler ve

sonunda içkiden sızıp kalınca, Judith adamın kılıcını alarak başını gövdesinden
ayırır ve kesik başı alıp şehre geri döner.

Ertesi sabah, Asur askerleri generallerinin öldüğünü görünce kuşatmayı kaldırıp

çekilirler.

Böylece şehir kurtulmuş olur ve Judith de kahraman ilan edilir.

Gentileschi- Judith Beheading Holofernes
Caravaggio- Judith Beheading Holofernes
Christofano Allorii- Judith Beheading
Holofernes
Tintoretto- Judith Beheading Holofernes
John Luke- Judith Beheading Holofernes Giuseppe Zanoni- Judith Beheading Holofernes
• Sinematografinin araçları olan ışık, renk, hatta hareket gibi
unsurlar ilk kez Rönesans döneminde (13. yy’dan itibaren,
ağırlıklı olarak 15. ve 16. yy’lar) gerçekçi bir temsil etme
yetkinliğe ulaşmıştır.
• Rönesans döneminde resim dini temalar yanında artık gündelik
yaşamı ve sıradan insanları da konu olarak kabul etmeye
başlamıştır. Bunun nedeni hümanizmin yükselişidir.
• Zengin tüccar sınıfların ortaya çıkmaya başlamasıyla din dışı
görkemli yapılar da söz konusu olmuştur. Zengin sınıf kendisini
resmettirmek istemiştir.
 Holbein- Elçiler
(Bu tabloda Elçilerin meslek ve yaşantı tarzlarına dikkat çekilmektedir. Diğer yandan resmin alt-
ortasındaki anamorfik kafatası biçimi; dünyanın geçiciliğine vurgu yapmaktadır. Bu, ressamın kendi
görüşünü ifade etmek için yaptığı küçük ancak anlamı önemli ölçüde değiştiren bir müdahaledir. )
• Bu dönemde antik dönem eserlerine ve mitlerine dönülmüş
ve eserlerin bir kısmında din dışı figür ve kahramanların
betimlenmesi söz konusu olmuştur, ya da dini figürlerin daha
yetkin ve gerçekçi bir temsili. Örneğin, Giotto Di Bondone,
resme derinlik duygusunu getiren ressamdır. Perspektif
Bondone’den itibaren önem kazanmıştır.
Arnolfini’nin Portresi- Van Eyck- (alan
derinliği;mise en abyme örneği)
Van Eyck – Rolin ve Meryem Ana
 İsus savaşı- Altdorfer
(Büyük İskender’in Pers’lerle yaptığı Doğu ve Batı kapışmalarından birisi)
Caravaggio
 Brueghel- İkarus’un Düşüşü
Brueghel «dünya telaşe»sini dini mitlere ya da soylu figürlere yeğ tutmasıyla farklılaşır.
Brueghel- Düğün
Da Vinci-Şahlanan At ve Kedi eskizleri
(Da Vinci görüldüğü gibi gerçekçi hareketi resme getirmiştir.
 Işığı kaydetmek: Fotoğraf
• 19. yy’da Nicephore Niepce’nin çalışmalarıyla
ilk fotoğrafik görüntü elde edildi (1827).
 Julia Margaret Cameron- Kral Arthur’un Geçişi
Cameron, saf gerçekçiliğe kurgu katmış ve oluşturduğu mizansenlerle mitleri yeniden
canlandırmıştır. Çoğunlukla bir duygunun görsel ifadesi onun resimlerinde mevcuttur.
Julia Margaret Cameron_ «Tükenmiş»
Julia Margaret Cameron «Hüzün»
 Eadweard Muybridge, «Volkan»
Muybridge, hareketli görüntüyü kaydetmeye çalışmasıyla sinemanın öncüleri arasında
sayılmaktadır.
Eadweard Muybridge- Dörtnala At
Etienne- Jules Marey
Etienne- Jules Marey
Etienne- Jules Marey
• Böylece, belirli bir kültürel, estetik ve teknik
birikimin sonucu olarak filmler ortaya çıkmıştır
ve halen de bu mirastan faydalanılmaktadır.