Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

A- Giới thiệu về phép chiếu trục đo:

Hồ sơ bản vẽ Kiến trúc được lập bởi 3 phép chiếu cơ bản: phép chiếu thẳng góc- orthorgrahic projection; phép chiếu trục
đo( đo theo trục) axonometric projection; phép chiếu xuyên tâm- phối cảnh- perspective projection.

Ví dụ:

Phép chiếu thẳng góc sử dụng để thể hiện chính xác các mặt bằng, mặt đứng, mặt cắt.
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

Phép chiếu trục đo -thể hiện cấu trúc không gian 3 chiều, hình thức kiến trúc chuẩn xác
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

Phép chiếu phối cảnh- hình dung không gian như mắt nhìn thực tế

http://www.danburystreetpress.com/ebook/About_the_Book.htm
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

A.1. Khái niệm về phép chiếu trục đo:

- Là một phép chiếu hữu ích để thể hiện và lập hồ sơ bản vẽ kiến trúc cùng mặt bằng, mặt đứng, mặt cắt và phối cảnh

Axonometric projection is a type of orthographic projection used for creating a pictorial drawing of an object, where the
lines of sight are perpendicular to the plane of projection, and the object is rotated around one or more of its axes to
reveal multiple sides - Theo Wikipedia.

Phép chiếu Axonometric- phép chiếu trục đo là một loại phép chiếu chính xác được sử dụng để tạo ra bản vẽ - thể hiện
hình ảnh của một đối tượng, nơi các đường ngắm vuông góc với mặt phẳng chiếu, và đối tượng được xoay quanh một
(hoặc nhiều trục) của nó để thấy được nhiều mặt của đối tượng.

"Axonometry" means "to measure along axes"

"Axonometry" có nghĩa là "để đo dọc theo trục".

* Word Origin and History for axonometric

adj.
1869, from axonometry (1865), from Greek axon (see axis) + metria "measurement" (see -metry).
(https://en.oxforddictionaries.com)
Tiếng Hy Lạp axon- nghĩa là trục, metric=metria- nghĩa là quá trình đo lường
Như vậy axonometric là phương pháp vẽ đo theo trục, xác lập chính xác kích thước đối tượng, các cạnh song song-
không hội tụ về một điểm như phép chiếu phối cảnh.
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

A.2. Phân loại phép chiếu trục đo:

Có 3 dạng chiếu trục đo cơ bản: isometric- ba cạnh đều, dimetric- hai cạnh đều, trimetric- kích thước ba trục khác nhau

Isometric projection: phép chiếu đẳng cự- Từ điển Anh- Việt https://www.rung.vn/dict/en_vn/Isometric

Như vậy Isometric được hiểu là phương pháp vẽ một hình ảnh 3 chiều ( biểu diễn trong bản vẽ 2 chiều) , trong đó các kích
thước theo 3 chiều không gian là giữ nguyên so với hình chiếu phẳng. Hệ tọa độ để chiếu hình vẽ Isometric là hệ tọa độ
đẳng cự, đều, góc giữa các trục tọa độ là bằng nhau.

Thuật ngữ "isometric" xuất phát từ tiếng Hy Lạp có nghĩa là "thước đo bằng nhau", phản ánh rằng tỷ lệ dọc theo mỗi trục
của phép chiếu là giống nhau (không giống như một số dạng chiếu đồ họa khác).

Hai phép chiếu axonometric được dùng nhiều là phép chiếu mặt bằng xoay 30,60 và mặt bằng xoay 45,45 độ. Cách vẽ rất
đơn giản, dễ hình dung không gian, dễ dựng khi sử dụng ngay bản vẽ mặt bằng mặt đứng đã dựng làm chuẩn, dùng giấy
can trong đè lên các bản vẽ thẳng góc để dựng. ( xem phần B. phương pháp vẽ trục đo )

Plan obliques, elevation obliques: hình chiếu, phép chiếu xiên góc từ mặt bằng, mặt đứng. Trong phép chiếu này
mặt bằng, mặt đứng giữ nguyên hình dạng, chiếu xiên trục còn lại để tạo không gian. Góc chiếu xiên đa dạng
nhưng thường gặp nhất là 15, 30, 45, 60, 75 độ. Độ thu hút vào chiều sâu thường lấy 1;3/4;1/2…
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

Ví dụ: một hình vẽ máy ảnh theo phép chiếu isomtric 30/30

Phép chiếu dimetric là phép chiếu axonometric của vật thể xoay nghiêng được chiếu thẳng góc mặt phẳng ảnh , trong đó
hai trong số các trục chính của nó có tỷ lệ bằng nhau, kích thước trên trục thứ ba dài hơn hoặc ngắn hơn hai trục còn lại.
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

(DESIGN DRAWING Second Edition/ Francis D.K. Ching with Steven P. Juroszek)
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

Phép chiếu trimetric là phép chiếu axonometric của vật thể xoay nghiêng chiếu vuông góc tới mặt phẳng ảnh theo cách
tỷ lệ, kích thước trên ba trục có tỷ lệ khác nhau (so với kích thước trên mặt chiếu phẳng )

(DESIGN DRAWING Second Edition/ Francis D.K. Ching with Steven P. Juroszek)

Do trimetric có đặc điểm như trên, các KTS ít sử dụng để thể hiện bản vẽ, các phép chiếu isometric, dimetric,
axonometric có tính ứng dụng cao hơn…
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

Phép chiếu trục đo ( nghiêng góc 30,60 )- axonometric Phép chiếu trục đo ( nghiêng góc 45,45 )- axonometric
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

Ngoài ra ta còn phép chiếu xiên góc từ mặt bằng, hoặc từ mặt đứng để tạo thành hình vẽ- plan obliques, elevation obliques.

Các phép chiếu trục đo, xiên góc từ mặt đứng

Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

Phép chiếu xiên góc từ mặt đứng (DESIGN DRAWING Second Edition/ Francis D.K. Ching with Steven P. Juroszek)
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

Phép chiếu xiên góc từ mặt bằng ( Tadao Ando details 1- A.D.A Edita Tokyo)
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

B- Phương pháp vẽ trục đo:

Các bước xây dựng một bản vẽ trục đo:

1. Vẽ hình chiếu thẳng góc- mặt bằng, mặt đứng, mặt cắt cùng tỷ lệ.

Ví dụ- Mặt bằng, mặt đứng một ngôi nhà đơn giản, kích thước axbxc

Dựng bằng các đường ngang, dọc thẳng, song song bằng thước, ke trên bảng
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018
2. Xác định phương pháp chiếu: Axonometric hay isometric hay oblique ( trục đo, hình chiếu song song hay hình
chiếu xiên từ mặt bằng, mặt đứng?

Vẽ hệ trục tọa độ theo phương pháp chiếu đã chọn.

Hình trái: hệ tọa độ Isometric( song song, các trục Ox, Oy nghiêng 30 độ so với đường cơ sở. Kích thước trên hình chiếu
Isometric giữ nguyên kt thật trên hình phẳng.

Hình phải: hệ tọa độ trục đo 30,60( góc xOy= 90, Ox và Oy nghiêng 30 độ so với đường cơ sở. Kích thước trên hình chiếu
axonometric giữ nguyên kt trên hai trục Ox, Oy, trục Oz kích thước được xác định theo đường gióng nghiêng 30 độ từ kích
thước thật đặt trên đường cơ sở.

3. Dựng hình bằng chì ( mảnh): đưa các hình vẽ vào 3 trục tọa độ ( Ox, Oy, Oz) theo thứ tự, chú ý kích thước của
không gian theo 3 chiều phải theo quy định của phép chiếu lựa chọn.
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018
Trật tự xây dựng hình: bằng nét chì dạm, mảnh trước, tô đậm sau

- Vẽ khối khái quát ( kích thước tổng không gian theo 3 chiếu, các tia song song bằng thước)

- Vẽ các thành phần cơ bản: Nền, thân, mái

- Vẽ các cột, tường kết cấu

- Vẽ các khoảng mở cửa đi cửa sổ

- Vẽ các chi tiết ( nếu có)

- Vẽ chất liệu, bóng của công trình

- Vẽ các thành phần bổ trợ: Cây, người, phương tiện giao thông, nội thất…
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

Dựng chì mảnh-phương pháp chiếu Isometric, các kích thước không gian giữ nguyên.
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

Dựng chì mảnh-phương pháp chiếu axonometric(30,60), các kích thước không gian giữ nguyên trên Ox, Oy, suy biến trên Oz.
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

4. Kiểm tra lại hình dựng chì: xem còn sai sót không so với các mặt chiếu khác

5. Thể hiện hoàn chỉnh, lên đậm nét bằng bút kỹ thuật, technic pen, hoặc bút chì kỹ thuật.

Thể hiện hoàn chỉnh bằng bút kỹ thuật( có thể thêm phần cảnh quan xung quanh)
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

C- Ứng dụng phép chiếu trục đo trong thể hiện bản vẽ Kiến trúc:

C.1: Nghiên cứu, phân tích không gian kiến trúc:

Study, sketch- nghiên cứu, phác thảo có thể sử dụng phép chiếu trục đo và xiên góc để biểu thị hình vẽ. Hoạt
động nghiên cứu có thể diễn ra trong cả đời KTS hoặc trong một thời gian nhất định gắn với một đề tài nghiên cứu
như lịch sử, kiến trúc cổ điển hay tạo hình kiến trúc, hoặc các công trình tiền lệ cho một loại hình kiến trúc cụ thể
ta đang sắp bắt tay vào thiết kế.

Hoạt động nghiên cứu, phân tích đặc biệt quan trọng trong giảng dạy và học tập nghề Kiến trúc, nhất là giai đoạn
cơ bản- năm 1,2. Do đó việc ứng dụng nhuần nhuyễn các phép chiếu vào vẽ nghiên cứu và phân tích là rất cần
thiết, trong đó có phương pháp vẽ trục đo, xiên góc.

Nên vẽ liên tục các hình nghiên cứu, phân tích vào các cuốn sổ tay các khổ- sketchbooks.

Ưu điểm: dễ hình dung, tính chính xác cao, có thể cùng một lúc quan sát các mặt khác nhau của một không gian.
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

Lebbeus Woods’ sketches of “horizon houses”

http://cerreyes-dpr-bcn.tumblr.com/post/284760368/entropy-according-to-balthasar-holz-via-lebbeus

Hình trái: Một hình vẽ nghiên cứu ngôi đền cổ Hy Lạp, trang 22, Analysing Architecture, Simon Unwin
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

Vài trang trong sketchbook Heart, Simon Unwin, vẽ nghiên cứu http://simonunwin.com/notebooks/heart.pdf
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

C.2: Thể hiện ý tưởng bằng Sơ đồ diễn giải- diagrams:

Các diagram nghiên cứu cấu trúc, bóc tách lớp không gian, bóc tách không gian theo tầng( Francis Ching)
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

Introduce/XII, XIII/ ARCHITECTURE Form, Space, & Order, Fourth Edition, Francis D.K. Ching
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

C.3: Thể hiện các bản vẽ minh họa không gian của đồ án:

+ Không gian tổng thể( quy hoạch, kiến trúc…)

Đồ án sinh viên, trục đo tổng thể chì trên giấy can Hình ảnh tổng thể/ Presentation American Architect
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018
+ Không gian mặt ngoài: công trình kiến trúc

Introduce/XIV/ ARCHITECTURE Form, Space, & Order, Fourth Edition, Francis D.K. Ching House X/ Peter Eisenman
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018
+ Không gian nội thất

House I, Peter Eisenman, trục đo thể hiện không gian bên trong Trục đo biểu diễn không gian bên trong
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

Trục đo biểu diễn không gian bên trong

Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

+ Các chi tiết quan trọng của đồ án

Chi tiết nghiên cứu House VI , Perter Eisenman Chi tiết lối vào, Tadao Ando, Trục đo bằng chì than
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018
C.4 : Các bản vẽ đặc biệt: Công nghệ, biện pháp thi công, mặt bằng kết hợp không gian, mặt cắt kết hợp không
gian…

Trục đo tổng thể, biểu diễn dây chuyền công nghệ bên trong nhà xường/ Presentation American Architect
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

Merida Museo Nacional de Arte, Romano by Rafael Moneo Student project Bartlett school of architecture
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

Trục đo tổng thể- dây chuyền Trục đo thể hiện không gian và hệ kết cấu/ Presentation American Architect
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

Hình chiếu từ dưới lên, KTS James Stirling

Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

D- Một số gợi ý và tham khảo:

D.1 Xem thêm các Video hướng dẫn:

Phương pháp vẽ Isometric:

https://www.youtube.com/watch?v=YsUk-SN_Ku0

https://www.youtube.com/watch?v=kYqn4QhUqe4

https://www.youtube.com/watch?v=ZBuhGaGPYfQ

Phương pháp vẽ Axonometric

https://www.youtube.com/watch?v=FWcn1FLVBBs

https://www.youtube.com/watch?v=soyyBechKt8

Diagram and Axonometric:

https://www.youtube.com/watch?v=VFDIg7otgIg

https://www.youtube.com/watch?v=FT2pkASfAcw

D.2 Các phương pháp thể hiện với phép chiếu axonometric:

- Vẽ nét kỹ thuật ( trên giấy trắng, giấy can):

- Vẽ nét đệm màu chì, phấn:

Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018
- Vẽ nét đệm mảng màu nước:

- Vẽ nét kết hợp xử lý máy tính:

Sử dụng giấy can, nét kim kỹ thuật diễn đạt các bản vẽ trục đo- phương pháp thông dụng nhất, hiệu quả cao
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

Sử dụng nét đệm màu chì, màu phấn, chì phấn thể hiện các bản vẽ trục đo trên nền giấy can hoặc croki, làm rõ ý tưởng
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

Chì than kết hợp nét kỹ thuật trên giấy can Nét kỹ thuật kết hợp mảng phẳng màu chì hoặc màu nước
Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

Chì than, màu nước, màu dạ

Hanoi Architectural University

Basic Design + Architectural Presentation Methods

26 November 2018

Thể hiện bản vẽ Isometric bằng máy tính, phương pháp thông dụng, hiệu quả