1.

Omówić trawienie próbek

Trawienie – chemiczne, elektrolityczne, jonowe, termiczne ma na celu wygładzenie
powierzchni zmniejszenia reliefu, usunięcie warstwy odkształconej na metalach (100A) oraz
uwidocznienie granic międzyziarnowych

Podział trawienia ze względu na:

 Na granicach ziaren
 Zabarwienie ziaren
 Figury trawienne

2. Omówić równania stereologiczne

Równanie 1 wynika z zasady Cavalierego-Hacqueta, która mówi że procentowy udział danej

fazy w objętości tworzyw, na płaszczyźnie jego przekroju i na linii pomiarowej
przechodzącej przez tworzywo wyraża się jedną i tą samą wielkością.
3. Omówić sposób pomiaru udziału objętościowego faz
Trzy podstawowe metody wyznaczania udziału objętościowego faz:
 Planimetryczna
 Liniowa
 Punktowa

PLANIMETRYCZNA

Sprowadza się do zmierzenia powierzchni fazy na zgładzie i odniesienie jej do całkowitej

powierzchni analizowanego zgładu.

Sposoby pomiaru powierzchni analizowane fazy:

 Planimetr
 Siatka kwadratowa nacięta w okularze lub siatka na przeźroczystej płytce
 Sposób wagowy
 Sposób fotometryczny

Wady metody:

 Pracochłonność analizy

LINIOWA

Sprowadza się do pomiaru sumy długości odcinków przypadających na danę fazę do

całkowitej długości linii przyłożonej do analizowanego zgładu.

Stosowana jest przy bezpośrednim określeniu faz pod mikroskopem jak i na fotografiach
oraz w automatycznej analizie obrazu.

Wady:

 Pracochłonność

PUNKTOWA

Opiera się o rachunek prawdopodobieństwa – trafienia punktu rzuconego losowo na

powierzchnię zgładu w daną fazę jest równa stosunkowi powierzchni zajmowanej przez tą
fazę dl całej powierzchni zgładu i nie zależy od kształtu oraz rozmieszczenia badanej fazy.

Dwa warianty metody:

 Metoda punktów losowych

 Metoda punktów rozłożonych systematycznie (m.siatkowa) – stosowana z
automatycznej analizie obrazów
4. Wyprowadzić wzór VV=AA

5. Co to jest relief, jak on powstaje

Jest to odbicie topograficzne badanego materiału.

6. Omówić rodzaje błędów popełnianych przy określaniu udziału objętościowego faz

Podstawowe źródła błędów popełnianych przy określeniu udziału objętościowego faz:

 Systematyczne związane z niewłaściwym przygotowaniem próbek

Spowodowany jest relifem jaki powstaje na powierzchni zgładu w przypadku różnych
właściwości mechanicznych poszczególnych faz (ścieralność, zdolności trawiące).
Sposoby zmniejszenia błędu:
- zmniejszenie reliefu poprzez trawienie i polerowania elektroliczne
- dobór odpowiedniego obiektywu o dużym powiększeniu i dużej aparaturze
  Systematyczne związane z małą zdolnością rozdzielczą przyrządów pomiarowych
Sposoby zmniejszenie błędu:
_ obiektyw o dużym powiększeniu czyli o dużej aperturze numerycznej

 Statyczny
Błąd przypadkowy, spowodowany najczęściej niejednorodnością rozkładu faz w
poszczególnych obszarach zgładu.
Na wielkość błędu na wpływ:
- różna liczba punktów pomiarowych
- dokładność przyrządów pomiarowych

7. Dlaczego mierzona porowatość na zgładzie zależy od powiększenia obiektywu

8. Omówić sposoby pomiaru powierzchni właściwej SV (wzory)

9. Co to jest róża przecięć. Co i jak można przy jej pomocy określić
Najbardziej poglądowa charakterystyka orientacji układu linii na płaszczyźnie, z zarazem
bardzo czuły wskaźnik istnienia nawet niewielkiego zorientowania linii – „róża liczby
przecięć” lub „mapka liczby przecięć”
Przedstawia ona zależność między średnią liczbą przecięć na jednostkową długość
siecznych, a kierunkiem siecznych we współrzędnych biegunowych

10. Podać sposób pomiaru ilości ziaren w objętości próbki

11. Podać sposób pomiaru wielkości ziaren metodą odwrotności średnic Sałtykowa
Stosowana dla polidyspersyjnego układu kul przy określeniu NV .
Na określonej powierzchni zgładu mierzymy średnicę wszystkich przekrojów badanych
ziaren. Średnica mierzonego ziarna d jest wartością średnią z wymiarów prostokąta
l+m
opisanego na ziarnie d= . Ze zmierzonych średnic, gdy jest ich znaczna liczba, buduje się
2
szereg rozdzielczy o średnice przekrojów di i Ni .