Natuurfilosofen

Deel 1
Natuurfilosofen
Deel 2
Natuurfilosofen
Deel 3
Socrates, Plato, Aristoteles
Middeleeuwen
Deel 1

Realisme en nominalisme
 Middeleeuwen
Deel 2: Arabische filosofie

Avicenna Averroës Maimonides

Eenvoudige
Ibn Sina man Vooraanstaande
Ibn Rosjd leidende familie Familieben
Mosje vanMaimoen
artsen

locatie: Oezbekistan
Athene / 470 /v.C.
980
locatie: Cordoba
Athene / 427
/ 1126
v.C. locatie: Cordoba
Stagira - Athene
/ 1135 / 322 v.C.

Arts +eigen
Geen natuuronderzoeker
geschriften, geen eigen Alle
8 jaar
vormen
leerlingzijn
vanalSocrates
potentieel Aanhanger
Leraar van Alexander
van Aristoteles
de Grote
ideeën, geen leraar. aanwezig in de materie. Opende school in Athene

God
Verloskunde/vroedkunde
is de onbewogen beweger EenZintuigen
scheppingtonenuit het
ons
niets
eenkan Aristotels
Bij tegenstrijdigheid
is een wetenschapper,
tussen de
mensen helpen
(Aristoteles)
het juiste inzicht verschijningsvorm,niet. niet zoals het redeeen
enman
de schrift,
van degeeft
wereld.
hij de
laten baren echt is. voorrang aan de rede en probeert
De individuele ziel = sterfelijk Geschriften
hij de over:
schriftLogica,
door een
natuur,
Ken uzelf = oproep tot Onsterfelijk
Belangrijkeisdomeinen
de geest van
vanfilo zijn ethiek,
symbolische
metafysica,
verklaring
staat met de
zelfonderzoek werk rede overeen te brengen.
Filosofie
- Methafysica
= zuivere
(ideeënleer)
waarheid Er is maar 1 wereld, die waar we
Het enige dat ik weet, is dat ik Geloof
- Ethiek: (Het
beeldend
goede) inkleden van middenin
-> De rede/filosofie
zitten! hoger dan
niets weet. (je kan niets 100% die
- Staatsleer
waarheid (ideale
en aanpassen
staat) aan theologie!
zeker weten) het zwakke verstand van de mass Denken doen we door begrippen
Tegen Sofistiek te gebruiken.
Ari bekend door Arabische
iemand die weet wat het goede ->
- Maar
Averroës'
toch ideeën
werk wordt
gemeen invloed (12de E)
is zal het goede doen. veroordeeld
- Wantrouwen& verbrand.
tov het weten Denken = denken via conclusies
- Juist handelen = juiste inzicht - Wantrouwen vd deugd via In de stad Toledo werd de
- niet: fout handelen omdat we Accepteren
. traditiedat de Koran waar is Categorieën
Arabische boekenschat
zijn gezichtspunten
bewaard
niet beter weten -> sommige delen zijn van waaruit men een ding kan
aantoonbaar
Allegorie vanonwaarde grot-> tekst = bekijken. van de universiteiten.
Opkomst
Zoektocht naar het juiste! poëtische
Gevangenis waarheid
in de groten=moet
normaal dmv
filosofisch
Schaduwenredeneren
= kennen door zint. Vormen bestaan niet apart
3 zeven van informatie geïnterpreteerd
verlaten vd grot worden
= nadenken -> filo en maar bestaan altijd in de wereld.
- Zeef vd waarheid (is het waar) religie zijn niet onverenigbaar - Wereld = zijn & worden.
- Zeef vh juiste (is het goed) Om je leven beter te maken:

Arabische filosofie in de Middeleeuwen

Profeet Mohammed (571 - 632 Mekka)

Nationale en religieuze eenheid -> veroveringen/onderwerping van stammen

Opm: ze namen deels de cultuur va de overwonnenen over (assimiliatie)

Mengcultuur!
Oude Griekse wetenschap en filo

West Europa leert de filosofie van Aristoteles kennen door Arabische invloed.
 Middeleeuwen
Thomas van
Aquino
Zoon van graaf Landolf van Aquino
locatie: Italië / 1225
Gestudeerd in Parijs en Keulen
De katholieke waarheid moet
zowel aan de gevorderden als aan
de beginnelingen worden
onderricht.
Kenmerken Filo:
- Duidelijke afbakening tussen
geloof en weten
- Weten = objectieve kennis is
mogelijk
- Geloof (bovennatuurlijke waarh.)
Godsbewijzen
- Basis van Aristoteles
- God = onbewogen beweger
Mens en de ziel
Van elkaar gescheiden
Ziel =onsterfelijk+onvernietigbaar
- Geest doet kennis op door
ervaring (empirie)
- Eigenlijke natuur van mens: rede
- Alles tegen de rede = tegen
natuur vd mens
Ethiek
Aristoteles: 4 deugden
Thomas: +3 (geloof hoop liefde)
Nadien 7 hoofdzonden
Doel samenleving
- Bewaren vrede, scheppen van
welvaart en hemelse zaligheid
Deel 3
Roger Bacon
Start van de ommekeer
locatie: Ilchester / 1214
Lange tijd in gevangenis
Filosofie
- Aanval op methode die bijbel als
autoriteit zag.
- Aanval op gemanipuleerde
vertalingen van griekse filosofen
- bron van wetenschap zijn
experimenten
Ommekeer in Europees denken
Willem van
Occam
Doceerde in Oxford en Parijs
locatie: Occam / 1290
Doctor invicibilis
Aan het algemene beantwoordt
geen werkelijkheid.
Nominalist :
Het concrete is de werkelijkheid
1 appe -> begrip fruit
heeft duiding nodig
De concrete dingen maken de
algemene dingen waar in ons
hoofd.
Occams scheermes
Neem nooit meer aan, dan
noodzakelijk is (wetensch.filo)
= symbolisch wegscheren van
overbodigheden
Dogma's vd kerk
Drie-eenheid
menswording van god in Jezus
Ontstaan vd wereld (schepping)
-> Strijdig met het verstand
Verbreking van band tussen filo
en theologie
scheiding die doorloopt doorheen
heel onze westerse cultuur.
Kerk moet afstand doen van
wereldlijke macht
Rennaisance
Deel 1
 Rennaisance
Deel 2

Grotius Thomas Hobbes

Jurist en Theoloog Boek: oa leviathan

locatie: Nederland / 1583 - locatie: Engeland / 1588 -

1645 1679)

Tegenpool van Machiavelli Verregaande politieke

theorie

Volkerenrecht ishet edelste deel van het recht Homo humini lupus est.

start = de natuurtoestand vd mens

Boeken: de vrije zee + over het belang van
vrede en oorlog
Ideeën
- startpunt = wil van god -> mens (= met rede
begaafd + op zoek naar samenleven) -> het
recht (natuurlijk recht uit wil van god)
= absolute vrijheid + gelijkheid
De mens is als wolven voor elkaar
= oorlogstoestand, geen vertrouwen, geweld
= Geen kunst, literatuur, geen maatschappij
Film: lord of the flies

Grotius = voorloper van UVRM De mens wil: veiligheid/vrede/ vertrouwen

+ heeft angst voor de dood

Francis Bacon De rennaisance

Grote invloed owv
wetenschapplijk werk. Wedergeboorte vd mensheid

locatie: Engeland / 1561 - - Meer waardering individu

1626
- Opkomst humanisme
- Ontplooiing moderne wetenschap
Boek: Het nieuwe Atlantis
- Verbreking band geloof en wetschap
Er ontbreekt organisatie id wetenschap en het
doel vd wetenschap is niet omschreven. 5 items uit veranderingsproces:
- Uitvindingen en ontdekkingen
Het doel is:
- Nieuwe natuurwetenschap
Vooruitgang, toepassing en natuurbeheersing
-> juiste methode nodig (wetensch. methode)
- Humanisme
- Reformatie
4 soorten idolen - Nieuwe staatsfilosofie
- Idolen vd stam (neiging wereld logisch gehe.)
- Idolen vd grot ( dwaling aanleg, opvoeding)
- Idolen vd markt (dwaling maatschappij)
- Idolen vh theater (dwaling overgelever. idee)

Terug naar ervaring + ondervr. natuur

Systematisch te werk gaan
Barok
Deel 1
Barok
Deel 2
 De verlichting
Kant Hegel Schopenhauer

Zeer stipte man De wereld als voorstelling Waanzinnige invloed

locatie: Pruisen / 1724 - 1804
Heel veel werken (kritiek vd zuivere
rede)
Moeilijke filosoof wat concepten betr.
locatie: Polen / 1788 - 1860 locatie: Duitsland / 1844 - 1900
locatie: Duitsland / 1770 - 1831
Emperische realiteit -> waarneming Kennis is macht.
Boek: fenomenologie vd geest

De grenzen van het menselijk verstand bepalen. De mens kent geen zon en geen aarde, maar altijd
-> Verbining Rationalisme en empirisme Individuen, volken, tijdperken zijn niet meer dan alleen maar een oog dat de zon ziet, een hand die de
noodzakelijke etappes in het grote wereldhistorische aarde voelt.
Kritiek vd zuivere rede proces...
Hume: A priori / a posteriori Je moet niet achter de voorstelling kijken, je moet
Kant: Onderzoek naar alles wat a priori is Doel: concept bedenken waarme we de jezelf zoeken
-> er zijn synthetische oordelen (a postriori) die a priori werkelijkheid kunnen begrijpen. -> Terug naar het lichaam
zijn) Werkelijkheid = absolute geest Want
- Het lichaam is voorstelling
Welke? Concept = Dialectiek - Ik ervaar dingen vanuit het lichaam.
Tijd & ruimte - These + anthithese -> Synthese
-> behoren niet tot wereld buiten ons maar tot de - vb: beeld over persoon Wat ervaar ik vanuit het lichaam ?
structuur van de geest. -> WIL
Kenmerken
Bv: Kat ligt op de mat - In de synthese worden these en antithese opgeven Conclusie Schopenhauer
A postriori (kat, lig, mat) - Synthese = hogere eenheid De wereld als wil en voorstelling
A priori (er is iets aanwezig op dat tijdstip) - Opeenvolging van synth. - antith -> synthese
Voorbeelden van WIL/streven
Een ding an sich kan je nooit kennen Dialectiek op geest: -Instincten en drieften bij dieren
-> daar heb je zintuigen voor nodig Op zich zijn vd geest -Groeikracht van planten
Mens = wetgever vd natuur, wij kennen wetten toe ad Anders zijn vd geest -Natuur als krachtenspel
natuur, natuur legt ze niet op aan ons. Veruiterlijking tot zichzelf
-> Autonomie! Voorbeeld vd appel
A priori - Wiskunde - Appel komt mij over als voorstelling
Meetkunde = rechte lijn is kortste verbinding tussen 2 Subjectieve geest - Objectieve geest - absolute geest - Appel is daar geraakt als resultaat van een reeks
punten (puur ruimte en tijd denken) willen.
Dialectiek op zijn:
Rekenkunde: rekent = tellen (ovolging in tijd) - Anthithese (niets) Resultaat van dat willen = ellende
- Synthese (worden) - Strijd van natuurkrachten
Zijn en niets gaan over in elkaar door het begrip - strijd van plantensoorten tegen elkaar
Begrip van een voorwerp worden - Strijd bij de dieren
Verrstelling in ruimte en tijd - Mens = hoogtepunt van lijden
Verstandbverbindt empirische info Dialectiek op menselijke geschiedenis:
-> vooruitgang vh bewustzijn van vrijheid Hoe komen we los van die ellende?
- Oordelen via 4 gezichspunten (Hume) Ik kan gaan willen niet te willen
kwantiteit, kwaliteit, realtie tov andere dingen, 1. geschiedenis evolueert via = machine van lijden stopzetten
modaliteit these-antithese-synthese richting een steeds hogere = door onderdrukken van willen
vorm van vrijheid = duidelijke overeenkomst met boeddhisme
Je kan alleen maar iets kennen waar je de zintuigen en 2. meester & slaaf bestendigen/bevestigen elkaar in = filosofie vh pessimisme
het verstand op kan loslaten => verschijnselen hun rol -> opstand heft deze relatie op (hogere
-> God bestaat volgenskKant synthese) Gans in de fles.
MAAR de rede kan er niet over zeggen omdat je dit niet
kan bewijzen

Kritiek vd praktische rede

- De mens is een naar kennis strevend wezen
- de mens is ook een handelend wezen

Autonomie vs heteronomie
Autonoom = als wetten uit jezelf komen
Heteronoom = als ze van buitenaf komen

Maxime en wet
= regel die een enkeling volgt

Categorische imperatief
Imperatief
= gebiedende wijs
-> kant: zo moet je handelen

Hypothetisch vs Categorisch
Hypo =aan voorwaarden geboden
Cate = niet aan voorwaarden, altijd geldened

-> Onvoorwaardelijk gebod

Handel zo dat de maxime van jouw handeling een
algemene wet zou worden.

Behandel de ander zodat hij steeds een doel op zich is

en geen middel.

Kritiek vd oordeelskracht
Rechter in rechtbank
-> Algemene wet/regel toepassen op concreet geval

Oordeelskracht = vrmogen vh verstand waarmee we

rede + moraal verbinden.

Oordeelskracht:
- Oriëntatie ih leven
- Verbinding tussen theorie en praktijk
- Geeft gevoel v eenheid
- Ook intuïtie en genialiteit

IEDEREEN na kant heeft zich met zijn filo beziggehouden

-> MEGA grote invloed