IDENTITEIT EN SAMENLEVING

ANDERE LEVENSBESCHOUWINGEN

1. JODENDOM

Het Jodendom beschrijft een concreet volk, een volk dat op een bepaalde plaats samenleeft. Het is
een samengaan van Hebreeuwse stammen die dezelfde taalkundige oorsprong delen en zich
verzamelen in de regio van Palestina (daarom dat ze dat het beloofde land noemen).

Ze zijn verzamelend rond 1 vadergod, namelijk JHWH. Het is dus een monotheïstische godsdienst.
Deze vadergod heeft een verbond gesloten met Abraham en deze wordt als aartsvader beschouwd.
God sloot een verbond met de Hebreeuwse stammen en zij worden als uitverkoren volk gezien om
Gods wetten te volgen. Niet dat ze beter zijn dan anderen maar uitverkoren zijn om Gods wetten te
volgen.

Symbool van het Jodendom à Davidster

WANNEER BEN JE JOOD

Mensen voelen/zijn Jood omwille van:

• Land (Israël)
• Moeder Jood is
• Geloof
• Geschiedenis à vervolgingen
• Cultuur/oorsprong
• Taal (Hebreeuws)

à Veel verschillende interpretatie mogelijk

 KENMERKEN VAN HET JODENDOM

Het is een monotheïstische godsdienst. Dat wil zeggen dat er wordt geloofd in 1 God. Abraham is de
aartsvader van het Jodendom en de godsdienst grijpt terug op 2 bronnen. De Tenach (oude
testament) en Talmoed.

In het oude testament staat beschreven hoe Mozes uit Egypte vlucht met zijn volk en in het beloofde
land terechtkomt. De optekening van de Tora (wet) en de 10 geboden door Mozes zijn ook een
onderdeel van de Tenach.

De Taalmoed zijn commentaren/interpretaties van de Tora. Toevoegingen en aanpassingen komen

hier aanbod.

De Joden geloven dus in 1 God en deze heeft hemel en aarde geschapen. De Joodse god is
onbenoembaar en onkenbaar. De juiste naam voor god kunnen en mogen we niet weten en dit is uit
eerbied voor God. Ze benoemen hem als JHWH, maar dit is niet de naam voor God zoals Allah dat
bijvoorbeeld bij de moslims is. Het betekend ik ben er/ ik ben getrouw. Er mogen ook geen beelden
van God gemaakt worden.

Het doel in het leven bij het Jodendom is eerbied aan god betuigen door de geboden te volgen. Het
gaat er hierbij niet om, dat alle geboden op zich zinvol zijn, dat doet er niet toe. Maar door je te
houden aan de geboden breng je de link aan God dat je eerbied voor hem biedt en dat je er bent.

JOODSE FILOSOOF MAIMONIDES (12E EEUW)

De Joods filosoof Maimondides heeft een geloofsleer opgesteld

1. God is de enige schepper en leider

2. God is eenheid en onvergankelijk
3. God is onlichamelijk en hij is de eerste en de laatste (hij is er bij de start van de schepping van
hemel en aarde en hij gaat er ook aan het einde zijn)
4. Je mag alleen tot hem bidden en niet tot een ander
5. Mozes is de ware profeet en God heeft aan Mozes de Tora gegeven
6. De Tora is onveranderlijk en afkomstig van God.
7. God kent alle gedachten en handelingen van de mens
8. God beloont en straft de mens
9. Er zal een Messias (gezalfde) komen. (Op dit ogenblik wachten de Joden hier nog op)
10. Er komt een herleving van de doden. Die is er nu nog niet, dit gebeurt enkel wanneer God dit
wil.
 GESCHIEDENIS VAN HET JOODSE VOLK

Het boek Genesis vertelt over de schepping van de mens, de ark van Noah, de toren van Babel …

= staat in het oude testament beschreven

Abraham is de stamvader van het Joods volk en leefde tussen 1900-1500 v.Chr. hij kreeg een opdracht
van God, namelijk ga naar het beloofde land (Van Irak naar Israël). Als tweede opdracht gaf hij dat
Abraham de vader moest worden van vele volkeren. Hij moest dus vele volkeren gaan verzamelen.

Abraham heeft 2 zonen, Ismaël bij Hagar en Isaak bij Sara. Ze worden de woestijn in gestuurd en
krijgen daar Gods hulp. Ze gaan allebei een belangrijke rol spelen. Ismael wordt later de vader van een
groot volk, namelijk de Arabieren die ons tot de Islam gaat brengen. Isaak krijgt later 2 zonen, Jakob en
Esau. Jakob gaat 12 zonen gaat krijgen en één daarvan is Jozef. Hij gaat degene zijn die de Joden gaat
reden van een hongersnood en naar Egypte gaat brengen. In Egypte worden deze Joden als slaven
behandeld en hier duikt het verhaal van Mozes op die de Joden naar het beloofde land gaat brengen.

Abraham is ook in de Koran gekend als Ibrahim.

In Egypte gaat Mozes de uittocht van de Joden die daar als slaven werden behandeld voorzien. Mozes
was iemand die als baby te vondeling werd gelegd en werd door een Egyptische prinses
grootgebracht. Hij is geen Egyptenaar en krijgt de boodschap van God om zijn volk (de Hebreeuwen)
te redden van de slavernij en hen naar het beloofde land te brengen. De Farao is er niet mee akkoord
en hierdoor komen een aantal plagen op de Farao af wat hem laat beslissen om Mozes toch te laten
gaan in de hoop dat er een einde aan de plagen komt.

De Joden trekken zich met Mozes weg, de farao bedenkt zich ineens en gaat achter hen aan met een
leger. Bij de Rode Zee bereikten de faro de Joden en ze raakten in paniek. Mozes riep de hulp van God
en hierdoor gaf God een doorgang door de zee en deze te splijten. De Joden konen over de droge
bodem van de zee naar vrijheid lopen. Toen de Egyptenaren hen achtervolgden, sloot de zee zich
weer. Zo kwamen de farao en zijn leger om het leven.

Na de ontsnapping reisden ze verder door de Sinaïwoestijn en deze tocht duurde 40 jaar. Op de berg
Sinaï krijgt Mozes de 10 geboden van God mee. Zelf heeft Mozes het beloofde land nooit bereikt.
In het beloofde land duiken de eerste koningen op dit zijn Saul, David en Salomo. Nadien komen de
Romeinen aan de macht en worden de Joden onderdrukt. Hun bestuur wordt afgenomen en hun
tempel wordt verwoest. Hiervan bleef maar 1 muur rechtstaan en deze zien we vandaag de dag als de
Klaagmuur bij de Tempelberg in Jeruzalem.

Hierna start de Diaspora. Dit is de verspreiding van de Joden over de hele wereld, maar het verlangen
naar het beloofde land is er nog steeds. Hierdoor komt er een politieke dimensie, het zionisme,
waarbij het streven naar het beloofde land centraal staat.

Na de tweede wereldoorlog (1948) is er onder impuls van de Verenigde Naties een verdedigingsplan
opgesteld voor de nieuw gecreëerd staat Israël en Palestina.

DE 10 GEBODEN
De 10 geboden van Mozes komen uit het boek Exodus.

1. Je zal geen andere goden hebben naast god

2. Je zal geen gesneden beeld maken van god

3. Je zal de naam van god niet zomaar gebruiken/misbruiken

4. Hou de sabat in ere, als rustdag voor god

5. Hou je vader en moeder in ere

6. Je zal niet doden

7. Je zal niet echtbreken/vreemd gaan / onkuis zijn

8. Je zal niet stelen

9. Je zal niet bedriegen (liegen, vals zijn, …)

10. Je zal het bezit van een ander niet begeren

TENACH

In de Tenach zit de Tora, dat is de wet die bestaat uit 610 voorschriften. Hierin zitten 248 geboden en
365 verboden.

Hier staat bijvoorbeeld in:

• Geef 10% van je inkomen aan de armen

• Runderen, schapen en geiten mag je eten
• Varkens, hazen, kamelen, schelpen, schaaldieren, oesters en mosselen zijn verboden (onrein)
• Een dier moet op rituele wijze geslacht worden (1 messteek) en helemaal leegbloeden
• Melk en vleesproducten moeten gescheiden blijven

Dit is als het ware een Kasjroet lijst à een lijst met alles wat koosjer, geoorloofd is.
 FEESTDAGEN

Een dag bij de Joden begint in de avond bij zonsondergang en duurt tot de volgende dag/avond. Dit
komt vanwege de woorden bij de schepping.

à “en het was avond geweest en het was morgen geweest de eerste dag …”

SABBAT
Van vrijdagavond tot zaterdagavond en dit is de rustdag van de Joden. Hierbij mogen ze niet koken,
werken … men gaat de Tora bestuderen en zich verdiepen in het woord van God.

DE SYNAGOGE

Dit betekend letterlijk de plaats van samenkomst en hier gaat men bidden. Het is niet letterlijk bidden
en het opzeggen van het gebed, maar eerder het samenkomen en de Tora en Talmoed bestuderen.

ROSJ HASHANA (NIEUWJAAR)

Valt doorgaans in september omwille van de andere tijdsrekening

JOM KIPPOER (GROTE VERZOENDAG)

Een dag van vasten (niet eten en drinken). Hierbij staat de verzoening met God en zijn wetten
centraal.

CHANOEKA (BEVRIJDINGSFEEST)

Dit valt in december en staat bekend als het lichtfeest. Het is de grote verovering van het licht op de
duisternis.
 PESACH (PAASFEEST)

Dit is de herdenking van de uittocht uit Egypte. Deze uittocht wordt gekenmerkt door speciaal voedsel
ter herinnering.

Men gaat Matzes eten, dit is ongezuurd, niet gerezen brood. Het is opgerezen omdat men in haast is
moeten vertrekken uit Egypte. Het brood had de kans niet om te rijzen.

Er wordt bitter kruid gegeten als herinnering aan de slavernij. Een hardgekookt ei wordt gegeten als
herinnering aan de verwoesting van de tempel. Groenten worden ook gegeten en die stellen de
induiding van de lente voor.

BERIET MILA (BESNIJDENIS)

Een Joodse jongen wordt de 8e dag na de geboorte besneden. Hierbij wordt een deel van de voorhuid
weggesneden. Dit is een symbool van verbond dat Abraham en God met elkaar zijn aangegaan.

BAR/BAT MITSWA

Dit is een overgangsritueel naar de puberteit toe. Dit stelt de volwassenwording voor, vooral ten
opzichte van religieuze taken. Hierbij wordt er uit de Tora voorgelezen.

Bar Mitswa = Jongen (13 jaar)

Bat Mitswa = meisje (12 jaar + 1 dag)

JODEN EN DOOD

Na de dood gaat je ziel naar God. In de Talmoed staat een gedetailleerde beschrijving over wat er
moet gebeuren als er iemand sterft. Het heeft te maken met het wassen, begraven, rouwperiode …

Overleden mannen mogen enkel door mannen gewassen worden, overleden vrouwen enkel de
vrouwen. Eerst doen ze dat met lauw water, dan wordt er koud water gebruikt. De vrouwen worden
begraven in een jurk en de mannen in een broek en hemd.

Beiden dragen een must die het hele hoofd, gezicht en hals bedekt.

De overleden blijft niet allen, er wordt drie dagen bij hen gebleven omdat er nog een verband is
tussen lichaam en ziel.
Na de begrafenis worden de handen ritueel gewassen. Er wordt een maaltijd gegeten als symbool van
nieuw leven en men scheurt een stukje van de kledij als teken van rouw. De rouw duurt 7 dagen en in
deze periode wordt er niet gewerkt, geen bad genomen, niet geschoren, geen make-up gedragen,
geen seksualiteit beoefent …

Als een Jood wordt begraven mag dit strikt genomen niet in een kist en vooral mag het graf nooit
ontruimd worden. Dit is de reden dat in België er hieromtrent soms discussies optreden. Onze
wettelijke bepaling zegt dat een graf ooit wel ontruimd mag worden.

DIVERSITEIT IN HET JODENDOM

Binnen het Jodendom is er heel veel diversiteit. Er zijn mensen die zich Joods voelen omdat ze een
Joods passpoort hebben, anderen omdat ze in Israël wonen …

Amper 20% van de Joden is godsdienstig en 80% van de Joden ziet het geloof als folklore, natiegevoel.

De Chassidische Joden zijn een minderheid en het komt van het woord chassidiem dat toewijding
betekend. Zij zijn de ultraorthodoxe Joden.

HET SALOMONSOORDEEL

Het Bijbelse verhaal van Salomo staat vaak beeld voor het rechtvaardige recht en de rechtvaardige
rechter. In de Bijbel wordt het verhaal verteld van twee prostituees die zich tot Salomo wenden om
een rechtvaardig oordeel te bekomen. De twee woonden in hetzelfde huis en de ene vrouw had een
kind gekregen drie dagen nadat de andere vrouw bevallen was.

De baby’s sliepen in het bed van hun moeder zoals dat in die tijd wel eens meer gebeurde. Op een
nacht had de ene moeder slaap gevat boven op haar kind, waardoor het overleed. Nadat de vrouw dit
had opgemerkt, ruilde ze het dode kind met het kindje van de andere vrouw. Dit was het woord van
de andere vrouw op grond waarvan zij het levende kind opeiste.

De ander vrouw stelde dat dit een valse beschuldiging was en eiste exact hetzelfde, met name het
levende kind. De wijze Salomo werd geconfronteerd met een rechtszaak zonder bewijsmateriaal.
Salomo oordeelde even gruwelijk als logisch en hij beval zijn knecht een zwaard te halen en het kind in
twee te delen. De ene helft voor de ene vrouw en de andere helft voor de andere vrouw.

Hierop viel de eerste vrouw op haar knieën voor de koning en smeekt hem om het kind te sparen en
het dan maar zo nodig toe te wijzen aan de andere vrouw. Ondertussen kijkt de andere vrouw met
gekruiste armen hoe het zwaard wordt geheven om het kind in twee te splitsen. Ze zegt dat als zij het
kind niet krijgt, dat de andere het evenmin hoort te krijgen dus hak het maar door.

Deze onverschilligheid maakt Salomo tot het criterium van zijn rechtspraak om vonnis te verlenen. Hij
zegt dat de vrouw die haar kind desnoods door een andere moeder wil laten opvoeden om te
verhinderen dat het om het leven komt, de ware moeder moet zijn. Daarom zal zij het kind
toegewezen krijgen.

Salomonsoordeel = een wijs oordeel in een moeilijke kwestie.

 2. CHRISTENDOM

Het christendom gaat terug op Jezus Christus die de Messias of gezalfde wordt genoemd. Hij is
opgegroeid als Jood waardoor de Joden denken dat er een Messias of verlosser nog zou komen
binnen het Joden. Jezus wordt niet als de Messias van het Jodendom gezien.

Hij werd op zijn 30e gedoopt in de Jordaan door Johannes de doper en zo start zijn prediking voor
liefde en naastenliefde. De wonderen die hij verricht heeft zoals ziektes genezen en water in wijn
veranderen. Zijn leven eindigt met de nagelling aan het kruis door Romeinse strafhouder Pilatus en
zijn verrijzenis op de derde dag hierna. Dit slaagt terug op het eeuwige leven.

Jezus wordt niet als de Messias gezien bij de Joden omdat Jezus verkondigd dat liefde en naastenliefde
voor iedereen geldt dus niet enkel voor het uitverkoren volk waartoe de Joden denken te behoren.

KENMERKEN VAN HET CHRISTENDOM

God is de mens van schepper en aarde en hij is ook de enige God. Het christendom is dus
monotheïstisch. De mens staat als toppunt bovenaan aan de piramide van de schepping, de mens
heeft een belangrijkere positie binnen het christendom dan de andere diersoorten. De mens maakt
wel fouten en dat reden waarom dat mensen fouten maken wordt uitgelegd door het verhaal van de
erfzonde van Adam en Eva.

Het gevolg van dat verhaal is dat we concluderen dat de mens slecht is van geboorte en moet door
het goede te doen en door te geloven terug in het reine komen met God.

Om in het reine te komen met God moet je regels volgen, namelijk leven volgens de 10 geboden (OT).
Ook moet je Jezus als de Messias zien en zijn boodschap van liefde en naastenliefde overnemen en
toepassen (NT). De misviering dient ervoor om dank te zeggen voor de zaken die Jezus allemaal voor
ons gedaan heeft, zoals zijn opoffering voor de mensheid.

BOODSCHAP VAN JEZUS

De boodschap van Jezus is dat iedereen in de hemel kan geraken. Het maakt niet uit of je
rijk/arm/jood/blind/ziek/… bent. Als je iets fout doet dan is het belangrijk dat je daarvoor berouw
toont en dan kan je genieten van Gods genade. Heb anderen lief zoals je jezelf liefhebt en zorg voor je
medemens.

In de middeleeuwen zijn hier nog een aantal zaken bijgekomen en dat noemt men de 7 werken van
barmhartigheid

1. Hongerigen eten geven

2. Dorstigen te drinken
3. Naakten kleden
4. Vreemdelingen herbergen
5. Zieken bezoeken en helpen
6. Gevangenen bezoeken
7. Doden begraven
 STROMINGEN UIT HET CHRISTENDOM

Voordat de stromingen er waren, had men gewoon volgelingen van Jezus, dat waren Paulus en zijn
apostelen. Zij hebben de basisboodschap uitgedragen.

Hierna is er een eerste onderscheidt gekomen tussen katholieken en orthodoxen in 325 door het
concilie van Nicea. In de 16e eeuw is er een onderscheidt gekomen tussen katholieken, orthodoxen en
protestanten - anglicanen.

KATHOLIEKEN

Katholiek komt van het woord katholikos dat algemeen of universeel betekend. De katholieken zijn
ook de grootste groep.

Wat hen kenmerkt is dat ze een structuur hebben in het geloof en dat er een leider is, de papa sanctus
(heilige vader) of de paus genoemd. De paus wordt gezien als plaatsvervanger van Jezus en dus als
God op aarde.

Onder de paus zit een piramide aan structuur. Onder hem staat de kardinaal, daaronder de bisschop
en daaronder volgen de priesters. De paus heeft dus een hoop autoriteit

De leer bij de katholieken is de leer van de bijbel en concilies. Dat zijn de afspraken die door de paus
gemaakt zijn. Als de paus een concilie uitschrijft waarbij hij zegt dat vrouwen priester mogen worden
dan wordt dat ook geaccepteerd.

Wat speciaal is voor de katholieken is de 3-eenheid of de heilige Drievuldigheid. Dit is God als vader,
God als zoon en God als heilige geest. Het zijn 3 afspiegelingen van 1 begrip, God laat zich op 3
manieren kennen.

ORTHODOXEN

Orthodox komt van begrippen Orthos en Doxa wat recht en leer betekend. Het is dus rechtzinnigheid
in de leer. Dit betekent dat men niet noodzakelijk de leer centraal zet, maar Jezus centraal zet.

Jezus en wat hij gedaan heeft en hoe hij het zag wordt het centrale uitgangspunt. Er is wel een hoofd
van deze gemeenschap/kerk en dat is de patriarch. Zo zijn er verschillende patriarchen die elk in hun
verschillende kerk/land aan het hoofd staat.

De figuren vader, zoon en heilige geest ziet men anders. Men bekijkt het als God die zijn zoon Jezus
stuurt dus God is niet de zoon, maar Jezus. Hier is dus geen heilige drie-eenheid.

Een gehuwde man kan priester worden, maar een ongehuwde man die priester wil worden mag niet
meer huwen. Mensen die niet in de structuur van de kerk zitten (leken) mogen ook een aantal rituelen
uitvoeren zoals brood in wijn dopen.
 PROTESTANTEN – ANGLICANEN

In de 16e eeuw komen de figuren Luther en Calvijn opduiken en zij staan aan de kant van wat men
later de prostestanten gaat noemen. Dit komt van het woord protestari dat publiekelijk verklaren of
getuigen betekend.

De protestanten zetten zich af tegen het kopen van aflaten. Dit kon je kopen om je zonden af te
kopen, dit was bij wijze van spreken je ticket om in de hemel te geraken. Ze zetten zich ook af tegen
de paus in Rome als autoriteit en dus tegen de concilies die door de paus worden uitgevaardigd. Men
gaat dus terug naar de oorsprong en enkel de bijbel accepteren.

Het gevolg hiervan is dat men allerlei zaken terugschroeft die de pausen beslist hebben zoals geen
beelden, geen altaren, geen biecht. Men keert terug naar een sobere kerk. Er gaat ook een andere
structuur opgericht worden, een meer democratische structuur en zo werd de kerkraad gekozen. Ze
haatte de structuur van de katholieken waarbij je met veel geld een hogere positie kon innemen.

In 1950 kon de vrouw ook predikant zijn.

De anglicanen zijn ook een afsplitsing omdat er nieuw gezag werd aanvaard. Dat was niet het gezag
van de paus, maar van Augustinus van Canterbury in 1534.

SPECIFITEIT VAN HET CHRISTENDOM

VERSCHIL TUSSEN KORAN EN BIJBEL

De Koran en de Tenach bij de Joden is letterlijk het woord van God met Mohammed en Mozes als de
boodschapper. Bij het christendom is Jezus niet de boodschapper maar God zelf. De bijbel is niet
letterlijk het woord van God, maar een aantal mensen die dingen hebben opgeschreven.

Moslims willen niet Mohammedanen genoemd worden, christenen willen net wel christenene
genoemd worden.

Dus de bijbel moet je minder letterlijk nemen, de Koran moet je letterlijk geven. Mohammed is de
boodschapper, Jezus is God zelf.

3 POSITIES IN HET CHRISTENDOM

Er zijn drie posities/manieren om naar anderen te kijken.

Exclusivisme

à Niet christenen kunnen niet gered worden. Alleen christenen kunnen aanspraak maken om in de
hemel terecht te komen. Dit heerst vooral in de protestantse kerken
Inclusivisme

à Alle mensen van goede wil worden door Christus gered. Een mens dat het goede doet zonder te
geloven in God kan ook in de hemel terecht komen. Dit is het officieel standpunt van de katholieke
kerk.

Pluralisme

à Alle levensbeschouwingen zijn evenwaardig. Dit is moeilijk omdat je jouw eigen positie snel
voorrang geeft.

POSITIE VAN JOHN HICK

John Hick keert terug naar de gestalt psychologie en dat betekend dat ieder mens een
interpretatiekader heeft. We moeten bewust zijn dat mensen dat interpretatiekader hebben ten
opzichte van God en geloof.

Het gevolg hiervan is dat mensen ervarende wezens zijn die ervaringen interpreteren.

De mythen, teksten en symbolen die we vinden in godsdiensten geven zin aan de werkelijkheid, maar
aangezien dat afhangt van jouw interpretatie van de werkelijkheid heeft de ene godsdienst niet meer
recht dan de andere. Daarom moet je volgens hem pluralistisch zijn qua houding, we moeten dus
evenwaardig zijn. Om te beslissen of een bepaalde godsdienst oké is of niet, is er maar 1 criterium,
namelijk bevordert het de mensheid.

VERSCHIL TUSSEN JEZUS EN CHRISTUS

Je hebt de religie van Jezus en de christelijke religie. In de christelijke religie heeft Jezus een goddelijke
staat gekregen en wordt hij Christus. Bij de religie van Jezus gaat het meer over wat zijn houding,
filosofie en ethiek was.

De figuur Jezus heeft wel echt bestaan. Hij is geboren in 6 V.Chr. in Nazareth uit een Joods
boerengezin en is opgegroeid in Galilea. Hij werkte als timmerman en is gedoopt door Johannes de
Doper in de Jordaan. Hij heeft tussen de leeftijd van 28 en 30 gepredikt en stierf op 6 april op 30jarige
leeftijd aan het kruis.

KARL JASPERS

Karl Jaspers zegt er een verschil is tussen bestaan (existenz) en zijn (transendenz). Bestaan is wat wij
bestaan noemen en zijn is als we er zingeving/betekenis aan geven.

Hij zegt dat als je de overgang wil maken tussen het bestaan en zijn van Jezus, je er iets moet
tussenplaatsen. Wat ertussen geplaatst wordt is de verbinding en dat noemt hij chiffres. Dit zijn
beelden, verhalen, mythen, metaforen … om de verbinding te maken tussen Jezus en Christus. Om de
vergoddelijking van Jezus te maken heeft men een verbinding nodig gehad. Maar die verbinding
opzich is leegte.
De figuur van Jezus is eigenlijk een chiffre, iets dat een verbinding kan maken, iets dat mensen het
goede kan laten doen omwille van wat hij gedaan heeft. Maar Jezus is een instituut geworden,
misbruikt om bepaalde dingen te gaan doen in een godsdienst bijvoorbeeld vervolgingen.

Hij vindt dat Jezus een grote filosoof is die foutief geclaimd is door godsdiensten net zoals Boeddha,
Confucius …

KATHOLIEKE FEESTEN

Zondag = rustdag en dan ga je naar de kerk

Kerstmis = geboorte van Jezus en hierbij is men aansluiting gaan vinden bij het Romeinse lichtfeest en
hebben ze zaken toegevoegd zoals een boom met lichtjes dat oorspronkelijk niets met de geboorte
van Jezus te maken heeft.

Driekoningen = 3 wijzen uit het oosten die het kind Jezus hebben bezocht

Pasen = feest van de herrijzenis van Jezus

Hemelvaart = Jezus die definitief naar de hemel gaat (40 dagen na Pasen)

KATHOLIEKEN EN DE DOOD

Als je bijna komt te sterven gaat er aan ziekenzalving gedaan worden en dat versterkt je geloof, laar
men gelooft dat je verrijst en dat je ziel dus naar de hemel of hel gaat. Men hoopt op eeuwig leven.

Het lichaam wordt met wijwater besprenkelt en wordt vaak in een kist begraven. Tijdens een
afscheidszitting wordt er altijd over het sterven van Jezus christus gelezen. Er is een afscheidswoord
en zegening bij de begraafplaats.
 3. ISLAM

Islam betekend letterlijk overgave aan Allah. Als je de medeklinkers hieruit selecteert krijg je salam en
dat betekend vrede. Vandaar dat moslims elkaar vaak begroeten met salam aleikum en dat betekend
vrede zei met jou.

Mohammed is de profeet van de Islam en die situeren we in 570 v.Chr. Hij was een zoon van een arme
familie en een afstammeling van Ismaël de zoon van Abraham en in de islam wordt hij ook wel Ibrahim
genoemd.

Mohammed is gaan mediteren in een grot op de berg Hira in mekka en heeft daar een visioen
gekregen, een openbaring door Allah tijdens de 9e maand (maand Ramadan) in 610. Hij heeft letterlijk
het woord van God gezien. Deze openbaring werd gebracht door de aartsengel Gabriël, die hem voor
de rest van zijn leven op geregelde tijdstippen boodschappen van God bracht.

MOHAMMED IN MEKKA

In Mekka heerste er het polytheïsme en werd er dus in meerdere goden geloofd. De boodschap die
Mohammed verkondigde was dat er maar 1 god is, namelijk Allah en dat je een plicht hebt ten
opzichte van Allah en de medemensen. Allah heeft een laatste oordeel en dat wil zeggen dat de ware
gelovigen en rechtvaardigen worden beloond en de onrechtvaardigen worden gestraft in het
hiernamaals. In de Koran wordt dit de dag des oordeels genoemd.

De heersende klasse vond dat in Mekka maar niets en kwamen in opstand ten opzichte van
Mohammed en hij was dus niet meer veilig in Mekka en werd met de dood bedreigd. Hierdoor vlucht
Mohammed naar Yathrib in 622 en dit wordt de Hidjra (losmaking) genoemd. Dit is de vlucht van
Mekka naar Yathrib dat bij de komst van de profeet Medina wordt genoemd. Dit betekent de verlichte
stad. Dit is tevens ook de start van de Islamitische jaartelling.

MOHAMMED IN MEDINA

In Medina kreeg Mohammed wel de kans om bepaalde denkbeelden toe te passen op het dagelijks
leven. Het gaat zover dat hij wetten is gaan kunnen uitvaardigen, belastingen heeft kunnen heffen en
een leger heeft kunnen opstellen. Zo heeft hij ook veldslagen kunnen leveren.

De Hidjra heeft voor spanningen gezorgd tussen Mekka en Medina die jarenlang duurde, in 630 komt
hier een einde aan en overwint Mohammed Mekka opnieuw. Hij gaat hier de Kaäba oprichten, het
centrale heiligdom en de gebedsrichting gaat verschuiven van Jeruzalem (tempelberg) naar de Kaäba
in Mekka.

In 632 sterft Mohammed in Mekka door ziekte en wordt daar begraven.

 ISLAM NA MOHAMMED

Mohammed sterft heel plots en heeft daardoor geen opvolger kunnen aanduiden. Redelijk snel na zijn
dood zijn er twee partijen ontstaan

1. Soennieten: Er moet een demicratische verkiezing zijn uit de stam van Mohammed om een
opvolger aan te duiden. De Koran is voor hun de leidraad

2. Sjieten: Er moet een erfopvolging zijn, er moet een erfelijke religieuze leider zijn.

Abu Bakr wordt de eerste opvolger van Mohammed en hij is de vader van zijn derde vrouw Aïsja. Hij
vertrouwde hem doordat hij tijdens zijn ziekte al heel wat taken van hem overnam. Hierna volgt Omar,
de vader van zijn 4e vrouw Hafsa. Vervolgens komt Uthman die met zijn tweede dochter Ruqaya was
getrouwd en tot slot Ali die mijn zijn eerste dochter Fatima was getrouwd.

Ali was van mening dat hij als eerste de opvolging zou moeten krijgen omdat hij een bloedverwant
was van Mohammed en dus zijn schoonzoon. Hij kreeg echter de macht niet omdat Mohammed wist
dat hij deze ging misbruiken en de titel enkel als teken van macht wilde. De Sjiieten zijn dan ook de
aanhangers van Ali. De opvolgers van Mohammed worden de Rashidun (rechtsgeleerden) genoemd.

BRONNEN IN DE ISLAM

Qu’ran (Koran)

Dit is het centrale heilige boek en dit betekend letterlijk reciet wat zeg op betekend. In de Koran staan
een aantal verzen die ze moeten opzeggen. De verzen bevatten de richtlijnen die God voor het leven
gegeven heeft. Mohammed heeft tijdens zijn openbaringen deze verzen letterlijk genoteerd en
daarom wordt de Koran ook wel het woord van God genoemd.

In de Koran staat Ibrahim, Yoesoef, Musa, Isa, Marjam en dit zijn Abraham, Jozef, Mozes, Jezus en
Maria bij de Joden.

Hadith

Dit zijn verhalen van woorden en daden die niet in de Koran zijn opgenomen. Dat zijn uitspraken van
de profeet en anekdotes over zijn leven. Het ging over het juridische aspect, de organisatie van de
cultus (gebed, bedevaart …). Deze zijn vooral nadien verzameld door familieleden van Mohammed.
Het moeilijke aspect hiervan is dat er geen chronologie aanwezig is. er is geen exacte tijdsaanduiding
wanneer hij bepaalde uitspraken heeft gedaan en hierdoor zijn de gebeurtenissen moeilijk te situeren.

De Koran en de Hadith samen vormen de Sjari’a en dat zijn de wetsregels. Het probleem hierbij is dat
de Sjiieten de meeste soennitische hadiths niet volgen waardoor er een andere interpretatie van de
sjari’a is.
 KENMERKEN VAN DE ISLAM

DE 5 ZUILEN

Bij de Islam is heel duidelijk omschreven wat je moet doen om een goede gelovige te zijn en als
moslim hoor je te leven volgens de 5 zuilen.

1. Sjahada of geloofsbelijdenis

Dit betekent dat er maar 1 God is en dat is Allah en Mohammed is zijn profeet. Als je dat uitspreekt en
volgt dan behoor je tot de gemeenschap (oemma). Er is dus een zeer grote eerbied voor Mohammed.

2. Salat of gebed

Het gebed moet vanaf de puberteit 5 keer per dag verricht worden. Eerst moet je een rituele wassing
van je handen, voeten, oren, ogen, mond en hals doen. De richting naar waar je moet bidden is die
van de Kaäba in Mekka en je kan zo goed als overal bidden zolang het een propere plaats is en op een
gebedsmat.

3. Zakat of liefdadigheid

Zakat betekend letterlijk zuivering. Je moet een deel van wat je over hebt van je inkomen geven aan
armen. Dit wordt gedaan om tot een rechtvaardigere verdeling van goederen te komen.

4. Sawm of vasten

Het vasten gebeurt tijdens de maand Ramadan en dat is de 9e maand, de maand waarin Mohammed
zijn openbaring ontving. Hierbij wordt er tussen zonsopgang en zonsondergang gevast en mag er niet
gegeten, gedronken, gerookt of seksualiteit beoefend worden. Na zonsondergang wordt er feestelijk
gegeten in familieverband.

Het vasten is vanaf de puberteit verplicht. Zieken, zwangere vrouwen, tijd van menstruatie, ouderen
en reizigers worden daarvan vrijgesteld of kunnen de Sawm later inhalen

5. Hadj of bedevaart

Minstens 1 keer in je leven moet je op bedevaart naar Mekka zijn geweest, naar de plaats waar
Abraham Ismaël achterliet, de Kaäba.

Je verblijft dan op de vlakte van Arafat en je gaat 7 keer in tegenwijzersin rond de Kaäba lopen in een
wit kleed op blote voeten. Op de A0e dag is er een offerfeest en men gaat de bedevaart eindigen in
Medina bij de grote moskee.

In de Kaäba zit een steen uit het paradijs. Oorspronkelijk was de Kaäba wit, maar deze is door de
zonden van de mens zwart geworden.
 DE SJARI’A (WETSREGELS)

Deze zijn geformuleerd in de eerste eeuwen van de islam en zijn op basis van de Koran en Hadith
opgesteld. Tussen de Soennieten en de Sjiieten zijn er grote verschillen in de Sjari’a omdat de Hadith
anders wordt geïnterpreteerd door beiden.

Bij de islam hoort religie en politiek samen en hiervan is Mohammed de leider.

Wat staat er in de Sjari’a

1. Geboden die verplicht zijn à God straft als je deze niet naleeft
2. Aanbevolen handelingen à niet verplicht, maar beloning als je ze doet (vb. vasten)
3. Moreel neutrale handelingen à geen beloning, geen straf
4. Afkeurend gedrag à beloning als je dit niet doet, geen straf als je het wel doet
5. Verboden handelingen à god straft (vb. varkensvlees eten)

Er zijn dus dingen in de Sjari’a die Haram zijn (verboden) zoals alcohol, varkensvlees, niet ritueel
geslachte dieren. Er zijn dingen die Halal zijn (toegestaan)

JIHAD

Wij denken altijd dat de Jihad heilige oorlog betekend, maar eigenlijk betekent het inspanning. Je kan
dat op verschillende manieren toepassen. Je kan het toepassen als inspanning en ijver voor de zaak
van God (je best doen). Je kan het toepassen als strijd tegen slechte neigingen en strevingen die je
hebt. Je kan het toepassen als militaire verdediging tegen vreemde of ongelovige heersers.

WANNEER BEN JE MOSLIM

Als je geboren wordt zijn de eerste woorden die je worden ingefluisterd dat er een aanbidding van
God en zijn profeet Mohammed moet zijn. Als je de geloofsbelijdenis uitspreekt en de salat verricht,
dan ben je moslim.

Met een niet moslim mag je niet huwen tenzij deze moslim worden. Je kinderen moeten islamitisch
opgevoed worden.
 RELIGIEUZE LEIDERS

Omwille van de vele verschillen in de Islam door onder andere de Soennieten en de Sjiieten, maar er
zijn er nog meer. Zijn er veel verschillende religieuze leiders die een politieke weerslag hebben.

1. Oelama = schriftgeleerde die de Koran uitlegt

2. Ayatollah = iemand die de Sjari’a uitlegt in Sjiitische traditie
3. Imam = voorganger in het gebed en prediker in de moskee
4. Moefti = handhaver van de Sjari’a, iemand die de wet toepast en eventueel straffen uitdeelt

POSITIE VAN GOD

God is almachtig en de schepper van hemel en aarde. Hij heeft alles in de hand, heel de kosmos en
weet wie r naar het paradijs gaat en wie naar de hel. Vandaar dat de moslims de uitspraak insj’allah en
dat betekent zo God het wil. Als God het wil dan zal het gebeuren

FEESTEN

Suikerfeest à einde van de Ramadan

Offerfeest à herinnering aan Abraham die bereid was zijn zoon te offeren voor God. Men gaat dan
ritueel een schaap slachten

ISLAM EN DE DOOD

Bij God begint en eindigt het leven. Na de dood gaat God belonen met het ware leven. Kort na het
overlijden volgt de begrafenis en liefst zo kort mogelijk, vaak de dag erna.

Men gaat de geloofsgetuigenis in het oor van de overledene zeggen en een goede gelovige gaat naar
het paradijs op de dag des oordeels, een slechte naar de hel. De overledene wordt ook ritueel 3 keer
gewassen en de ogen worden gesloten. Ze worden met geparfumeerde balsem ingewreven en de
mannen wassen de mannen en de vrouwen wassen de vrouwen.

Moslims worden het liefst niet in een kist begraven worden, volgens de traditie mag dit officieel niet.
Tegenwoordig zien men dit minder strikt en word je wel in een kist begraven en dan kan je in België
begraven worden.

Het rouwen wordt beperkt tot 3 dagen en de rouwkleding in Marokko is wit. Officieel is er geen
herdenkingsdag of persoonsverering Men gaat niet na bijvoorbeeld een jaar nadat iemand is
gestorven, terug die persoon herdenken en naar dat graf gaan.
 4. BOEDDHISME

De start van het Boeddhisme situeren we in 550 V.Chr. in India.

Siddharta Gautama is opgegroeid in een paleis met erg veel rijkdom, goed onderwijs … op zijn 29e
wordt hij geconfronteerd met ziekte en dood. Hij ziet armoede, hij ziet iemand sterven op straat … hij
komt hierdoor tot het besef dat leven lijden bevat. Niet dat het leven lijden is, maar het wel bevat.

Hij besluit hierdoor om zijn rijk leven in het paleis achter te laten en gaat heel ascetisch leven. Dit wil
zeggen dat hij heel sober en met heel weinig door het leven gaat gaan. Hij gaat veel rondtrekken en
gaan mediteren.

Nadien heeft hij een soort van methode/inzicht ontwikkelt en wordt hij Boeddha (de ontwaakte
genoemd)

KENMERKEN VAN HET BOEDDHISME

Het Boeddhisme is een containerbegrip. Hiermee wordt er bedoeld dat er heel veel tradities,
stromingen, gebruiken … inzitten die in een andere container niet zitten. De reden hierachter is dat
Boeddha nooit heeft gezegd dat het zo is en niet anders. Er is altijd ruimte gelaten om zich aan te
passen. Boeddhisme heeft zich heel hard aangepast aan de lokale cultuur/gebruiken/…

Bijvoorbeeld: In Japan was het concept zen al aanwezig en toen het Boeddhisme Japan had bereikt is
dat het zenboeddhisme geworden. In bepaalde gebieden in China is het gebruikelijk om in mantra’s te
schrijven en de teksten van het Boeddhisme hebben zich daaraan aangepast.

4 EDELE WAARHEDEN

De 4 edele waarden is het eerste inzicht dat Siddharta Gautama heeft opgedaan. Het is een
psychologische houding om met de werkelijkheid (het gedeelte van het lijden) om te gaan.

1. De waarheid van het lijden

Er is lijden aanwezig in het leven. Je ziet dat bij de geboorte, dood, ziekte, liefde, leven … Bij alles
in het leven is er lijden aanwezig, niet alleen lijden, maar er is wel lijden.

2. De waarheid van de oorzaak van het lijden

Volgens Boeddha is de oorzaak van het lijden het feit dat we dingen willen, begeren, gehecht zijn
aan zaken en onwetendheid.
 3. De waarheid van de opheffing van de oorzaak van het lijden

Als we doorzaak kennen, kunnen we deze proberen op te heffen. Volgens Boeddha doe je dat
door innerlijke vrijheid te bekomen. Vrijheid van begeerte, gehechtheid en onwetendheid. Je
moet aan jezelf gaan werken om je vrijer te maken t.o.v. de drie oorzaken.

4. Waarheid van het pas dat leidt naar de opheffing van het lijden

We weten dat we het lijden kunnen opheffen door ons innerlijk vrij te maken en je innerlijk
vrijmaken doe je door de waarheid van het pad te volgen en dat is het 8voudige pad.

8 VOUDIGE PAD

1. Juiste inzicht
2. Juiste besluit
3. Juiste spreken
4. Juiste gedrag
5. Juiste leven
6. Juiste ontspanning
7. Juiste aandacht
8. Juiste concentratie

Er zitten drie categorieën in die het 8-voudige pad samenvatten

Men gaat proberen de geest tot rust te brengen (Samantha) en inzicht krijgen (vipassana)
 LEEFREGELS/ETHIEK

5 voorschriften

1. Niet doden (Ahisma = niet kwetsen)

2. Niet stelen
3. Geen seksueel wangedrag
4. Geen onwaarheid spreken
5. Geen drank of drugs (geen zaken die de geest gaan vertroebelen)

à Dit alles is een bron van lijden

4 nobele deugden

1. Vriendelijkheid
2. Mededogen (meevoelen met mensen/ compassie)
3. Medevreugde
4. Gelijkmoedigheid (probeer niet van diep euforisch naar diepdroevig te gaan)

STROMINGEN

Theravada (klein voertuig)

Het wordt de weg der ouden genoemd en gaat terug naar de oorspronkelijke vorm van Boeddhisme.
Het oorspronkelijke idee was dat je monnik moest worden. Je gaat hier vooral zien dat het eer is om
monnik te worden en dat het dus niet voor iedereen mogelijk is. je moet dus zo goed mogelijk karma
opbouwen voor een volgend leven.

Mahayana (grote voertuig)

Hier wordt er afgestapt van het monnik worden, maar je moet wel de medemens helpen op de weg
naar een beter karma opbouwen want Boeddha heeft ook de mens geholpen. Dit doe je door de
ervaring van het begrip leegte te gaan delen en je eigen ervaring van je Boeddha natuur te gaan
opzoeken doorheen de meditatie.

Vajrayana (diamanten voertuig)

Dit is het Tibetaans Boeddhisme waar de Dalai Lama de frontman van is. Hier wordt er meer gebruik
gemaakt van mantra’s en mandala’s wat verschilt met de andere twee stromingen. Het is een
misvatting dat de Dalai Lama de vertegenwoordiger is van het Boeddhisme. Het is wel één van de
vertegenwoordigers van de Vajrayana of het Tibetaans Boeddhisme.
 HOE WORDT JE BOEDDHIST

Iedereen kan Boeddhist worden door de volgende woorden uit te spreken

1. Ik neem mijn toevlucht tot de Boeddha

2. Ik neem mijn toevlucht t tot de dharma (leer)
3. Ik neem mijn toevlucht tot de sangha (gemeenschap)

BOEDDHISME EN DE DOOD

Ze hangen aan het begrip reïncarnatie doordat ze vinden dat alles tijdelijk en vergankelijk is. Ze vinden
rust in het feit dat het leven tijdelijk is. Dood is voor hun geen eindpunt, maar een stadium in de
wedergeboorte. Sommige versies van het Boeddhisme houden rekening met karma.

In de traditionele interpretatie gaat men voorlezen uit het dodenboek. Dit is een geschrift uit de 9e
eeuw. Volgens hen kunnen de doden nog horen wat er gezegd wordt. De geest doolt 49 dagen rond
en hierna wordt er beslist of de geest verlichting heeft bereikt (nirvana). Indien niet wordt de ziel
wedergeboren.

Ze kiezen vaak voor crematie en de families brengen offers. Het lichaam wordt in foetushouding
gelegd en de as wordt uitgestrooid.

KALAMA SUTTRA

Mensen hebben zich verzameld rond boeddha en leggen hem een probleem voor. Het gaat over het
feit dat er veel verschillende culturen hun eigen waarheid verkondigen en afgeven op de waarheid van
een ander.

Boeddha zegt dat wanneer je voor jezelf weet dat bepaalde dingen onheilzaam zijn moet je ze
opgeven. Als je zelf aanvoelt dat het niet oké is dan moet je het niet doen.

Wanneer je voor jezelf weet dat bepaalde dingen heilzaam zijn dan moet je ze opnemen en je eraan
houden. Als het goed voelt dan moet je het wel doen.

Als je dat toepast zijn er 4 gerustellingen die je kan hebben

1. Als je het goede doet dan ga je in de hemelse wereld terechtkomen

2. Als er geen wereld is na deze wereld dan heb je hier en nu wel het goede gedaan
3. Stel dat jij kwaad doet en dat er jouw slechte dingen overkomen, maar dat jij geen kwade
intentie hebt. Dan is er toch een geruststelling dat jij geen kwade intenties hebt. Stel iemand
doet kwaad ten opzichte van jou en jij kan er niets aandoen, dan overkomt jouw kwaad maar
jij had de intentie niet.
4. Stel dat iemand jouw kwaad doet zonder dat die persoon een slechte intentie had. Dan mag jij
dat ook niet als kwaad zien en ben jij daar zuiver van. Als iemand bijvoorbeeld een
liefdesrelatie afbreekt omdat het niet werkt dan heeft die persoon geen kwade bedoelingen
en mag jij dat niet als kwaad zien.
 5. HINDOEÏSME

Het Hindoeïsme is gesitueerd in India en de naam verwijst naar de rivier de Indus. Het is een
samengaan van vroegere geloven waardoor er geen begindatum, stichter of organisatie is in het
begin.

Doordat het een samengaan is, is er heel veel verschil waardoor het moeilijk is om een
voorgeschreven geloof te gaan benoemen.

Je bent een Hindoe door geboorte. En het symbool voor het Hindoeïsme is om. Dit is het geluid dat
het ontstaan van het heelal gemaakt zou hebben.

In het Hindoeïsme is een koe heilig omdat het vruchtbaarheid en overvloed symboliseert

Hindoeïsme is een term die buitenstaanders gebruiken om Hindoes te benoemen. Zijzelf noemen het
Sanatana Dharma (de eeuwige bestemming)

KENMERKEN VAN HET HINDOEÏSME

1. Animisme = de natuur is bezield en verbonden met elkaar

2. Vuur = zuiverende kracht (als iets afbrandt kunnen er nieuwe dingen groeien)
3. Karma = som van je daden (je daden nu bepalen de kwaliteit van je volgende leven)
4. Reïncarnatie = wedegeboorte van je ziel
5. Nirvana = het niets (staat van verlossing = Moksha)

Er zijn twee grote invloeden. Langs de ene kant het oude, het samengaan van de verschillende geloven
waarin in het animisme en het vuur in naarvoor komen. Langs de andere kant is er een kastensysteem
met karma en sociale orde en dat komt vanuit de Brahmanen en de priesters

BRONNEN

Veda’s: 1500-1800 v.Chr in het sanskriet

Dit zijn oude spreuken, liederen en rituelen die enkel Brahmanen deftig kunnen uitleggen

Oepanisjaden = zij die zitten aan de voeten van de leermeester

Dit zijn teksten waarin opvattingen over karma en reïncarnatie staan. Deze zijn geschreven door
mensen die naar leermeesters hebben geluisterd.

Bhagavadgita = de zang van de verhevene

Dit zijn verhalen over hoe je moet leven (binnen de kaste, je plicht doen, nooit je eigenbelang najagen
…)
 BRAHMAN

Brahman is de Al Ziel. Alles is bezield en de Al Ziel krijgt de

benaming Brahman. Hij wordt ook vaak afgebeeld en door het feit
dat het Boeddhisme een samengang is van allemaal verschillende
vroegere geloven zijn er veel verschillende namen voor de goden
en veel verschillende verschijningsvormen.

Als wat er dus is en wat er bestaat is een aspect van Brahman, ook
wij dus en door meditatie en yoga kunnen wij voeling krijgen met
de Al Ziel, Brahman. In ieder mens zit een deel van Brahman en
dat wordt Atman genoemd.

GEDAANTEN VAN BRAHMAN

Brahman uit zich in verschillende verschijningsvormen. Er zijn dus verschillende goden die je kan
aanbidden in het Hindoeïsme.

BRAHMA

Brahma = de schepper

VISJNOE

Visjnoe = beschermer
 SHIVA

Shiva = vernietiger en herschepper van leven en dood

GANESHA

Ganesha = god die wordt aanbeden om een onderneming tot een goed
eind te brengen

LAKSJMI

Laksjmi = godin van voorspoed en geluk

SARASVATI

Sarasvati = godin van creativiteit, kunst en wetenschap

 DE WEG NAAR VERLOSSING

Er is een cirkelbeweging van leven en dood. Dit wordt de Samsara genoemd. Hier wordt na je dood je
ziel overgedragen en wedergeboren in een ander lichaam. Hoe je overgaat heeft te maken met je
karma. Het uiteindelijke doel is wel te ontsnappen aan de cirkelbeweging en in het moksha terecht te
komen. Dit is het niets.

Hoe je kan ontsnappen aan de cirkelbeweging is door te handelen volgens de voorschriften van je
kaste. Je moet je richten op een bepaalde godheid. Je hoeft niet alle verschillende goden te
aanbidden. Als je bijvoorbeeld een onderneming tot een goed eind wil brengen dan richt je jezelf tot
Ganesha. Ook door studie en meditatie van de Veda’s proberen inzicht te krijgen, helpt je ook om te
ontsnappen aan de cirkelbeweging.

KARMA

De letterlijke betekenis van Karma is handeling en het gaat hier om de intentie van wat je doet. Het
goede werkt het goede uit en het kwade werkt het kwade uit. Dat is de wet van het karma. Als ik met
goede intentie iets doe dan gaat er iets goed gebeuren. Als ik met kwade intentie iets doe dan gaat er
iets slecht gebeuren.

Het gebeuren is altijd in het hierna, na de dood. Bij ons in het westen, interpreteren we karma als iets
wat ook in het nu, in dit leven kan toegepast worden.

KASTENSYSTEEM

Een kastensysteem wil zeggen dat er mensen werden ingedeeld in een bepaalde groep. Deze groep is
bepaald door geboorte. De laagste zijn de paria’s, dat zijn vissers, slagers, landeigenaars en leerlooiers.
Als hoogste heb je de priesters.

Je kan niet ontsnappen uit je kaste, je hoort je goed te gedragen binnen je kaste om na je dood als het
kan in een lichaam terecht te komen dat in een hogere kaste zit. Hoe hoger je in die piramide zit van
kasten, hoe meer regels en voorschriften er zijn die je moet volgen.

Bijvoorbeeld: lagere kasten eten vlees, hogere kasten zijn vegetarisch.

Dit is een traditionele piramide van het kastensysteem.

Dit is afgeschaft in 1950 omdat dit tegen de
gelijkwaardigheid van de mens gaat. In de praktijk is het
wel nog aanwezig.
 NOG ENKELE BELANGRIJKE KENMERKEN

Reinheid vs. hygiëne

Reinheid heeft in het Hindoeïsme te maken met het spiritueel zuiveren en dat doet men door te
baden in de Ganges en vegetarisch te eten. Want bloed, vlees en leer zijn onrein.

4 levensstadia

Niet iedereen doorloopt deze 4 levensstadia, dat hangt van jou af. Er zijn geen leeftijdsgrenzen, geen
periode.

1. Leerling

Leerling wil zeggen dat je opvoeding en opleiding kan genieten en dat je plezier mag maken en
gevoelens mag ervaren van blijdschap, vreugde, verdriet …

2. Gezinsleven (huwelijk)

Hier ga je eerder een sociale rol vervullen en ben je ook al opvoeder van leerlingen. je kan ook je eigen
eigendom verwerven.

3. Verdieping

Als je zegmaar gepensioneerd bent dan ga je jezelf verdiepen door meditatie en studie. Dit is eerder
een terugtrekking uit het maatschappelijke leven.

4. Verlossing

Je gaat je losmaken van de wereld en gaat naar verlossing gaan

FEESTEN

Holifeest (begin van de lente) à bestrooien met kleur en reukstoffen

Divalifeest (oogstfeest) à overal lampjes zetten en het licht overwint de duisternis

 RELIGIEUZE LEIDERS

Het Hindoeïsme heeft veel verschillende stromingen en dat wil zeggen dat er verschillende
leermeesters zijn.

1. Pandit = begeleider van rituelen zowel thuis als in de tempel

2. Guru = leermeester
3. Sadhu = personen die in het 4e stadium zitten en worden vereerd

Ze doen wel allemaal hetzelfde en dat is het toelichten van de Veda’s en rituelen begeleiden.

HINDOEÏSME EN DE DOOD

De Hindoes gaan uit van reïncarnatie en de lichamen worden zo snel mogelijk na de dood gecremeerd.
Liefst een paar uur na het overlijden want dat is eigenlijk een soort van shortcut naar een lichaam in
een hogere kaste. Hoe langer men wacht hoe minder kans men heeft om in een lichaam in een hogere
kaste terecht te komen. Een mannelijk familielid steekt de brandstapel aan.

Traditioneel heeft men 10 tot 13 rouwdagen. Op de 10e rouwdag scheert men zijn haar af en nemen
ze een reinigingsbad en eten ze.
 6. RASTAFARI

De voorloper van de Rastafari is een politieke beweging die ontstaat rond 1927 door Marcus Garvey.
Deze beweging heet de black pride dat het tegengif van racisme moet voorstellen. Het gaat in tegen
de slavernij waar meer dan 90% van de bevolking mee te maken had en het gaat ook in tegen de
kolonial rule, de Britse heerschappij dat er heerste.

Rond 1935 werd deze politieke beweging een politiek-religieuze beweging door Leonard Howell. Hij
was een religieuze prediker die het oude testament naaste de politieke beweging is gaan leggen. Het
wordt ingezet om bepaalde dingen te verkopen zoals vrijheid, het afschaffen van slavernij …

Deze ideeën worden nu ingezet:

• God = jah (van jahwe)

• Idee van terugkeer naar het beloofde land (Zion) è Ethiopië of Afrikaans continent

• Geloof in de terugkeer van God op aarde door een messias (zoals Jezus voor de chr) à
persoon sturen die de onafhankelijkheid gaat bewerkstelligen

• Predikte zwarte superioriteit + haat tegenover blanke onderdrukker

• Tegen het toenmalige Jamaïcaanse bestuur (Britse kolonie)

• Stichter van een gemeenschap (Pinnacle)

• Verwijst vaak naar “stolen identity” (komt ook terug in reggae songs)

In pinnacle had men enkel contact op de moment dat men iets nodig had. Ze waren zo autarkische en
zelfvoorziend mogelijk en erg afgesloten van de wereld. Dit is in 1954 verwpoest door een koloniale
bezetter omdat de geemenschap te groot werd. Je zag een politieke en religieuze
onafhankelijkheidstrijd.
 TIJDLIJN RASTAFARI

• Marcus Garvey ca. 1930: politieke beweging

• Leonard Howel ca. 1935: politiek-religieuze beweging (the first rasta)
• Vernietiging Pinnacle ca. 1954 en toenemde onderdrukking en vervolging van rasta’s
• Kangzaamaan duikt reggea op als subgenre van ska. Soundsystems vervullen de
priesterfunctie in Jamaïca en er is een toenemende verweving van rastafari en reggea music
• Jamaïca wordt onafhenkelijk in 1962
• In 1966 komt de koning van Ethopië Haile Selasi op bezoek en hij wordt als de Messias gezien
en zorgt voor de expansie van de rastafari beweging wereldwijd.
• 1975 is het jaar van Bob Marley zijn internationale doorbraak
• In 1976 is er een burgeroorlog in Jamaïca
• In 1981 overlijdt Bob Marley

REGGAE MUSIC

Reggae Music is ontstaan als een trager en melodischer subgenre van ska. Het heeft meer en
diepgaandere teksten die religieus geïnspireerd zijn.

RELIGIE

Rastology = rastafari interpretatie van de bijbel

Livity = rastafari manier van leven (music, weed en agriculture

Ital = voorschriften (geen vlees, geen alcohol, geen onnatuurlijke producten)

Babylon = naam/symbool voor het zondige westen (landen waar Afrikanen onderdrukt worden)

I and I = eenheid tussen Jah (God) en de mens

Ganja = cannabis, een letterlijke lezing van een passage uit de bijbel zegt dat de mens het kruid mag
gebruiken. Je mag hier niet in overdrijven en daarom wordt het bij reasonings gedaan. hier wordt de
pijp aan elkaar doorgegeven en wordt er gepraat met elkaar ‘filosoferen). Het wordt ook bij Nyabingi
gedaan en dat zijn feestdagen en spiacle gelegenheden.

Dreadlocks = in de bijbel staat dat je de haren niet mag knippen

Red-gold-green = rood staat voor het bloed van de overledenen, het geel staat voor het goud of
rijkdom van Ethiopië en het groene staat voor het vegetatieve rijkdom van Jamaïca (het
zelfvoorziendend)
 RAS TAFARI MAKONNEN

De term Rastafari komt van Heile Selasi na zijn kroning als koning ivan Ethiopië n 1930 wordt hij Ras
Tafari Makonnen genoemd. Hij is een afstammeling van koning Salomo (Jeruzalem) en koning Sheba
(Etheopië).

Vlak na de onafhankelijk ging hij op bezoek in Jamaica. De blanken benaderde hem met respect en
nederigheid en dat was een aanzet. Bovendien startte het met regenen na een lange droogte. Het was
een wonder

BOB MARLEY

Bob Marley is geboren in 1945 in een dorpje Nine Miles. Zijn moeder was 18 jaar en zijn vader een 60-
jarige kapitein in het leger, hij heeft zijn vader nooit erkend. Hij groeit op in een sloppenwijk
(trenchtown) en hij richt een muziekgroep op die protestsongs gaan schrijven. Hij zingt over armoede,
bevrijding van slavernij, gelukkig zijn, opkomen voor jezelf …

In 1976 overleeft hij een aanslag waarbij hij geraakt was in de arm en buik , toch heeft hij opgetreden
en gaf hem een mega status. In 1981 overlijdt hij ten gevolge van huiskanker. Hij weigerde
behandelingen voor zijn ziekte omwille van het pure (zelf voorziend, autarkische).
 7. SEKTEN

WAT

De definitie van een sekte is een poging. Het begrip sekte is afgeleid van het Latijnse woord secta wat
school, leer, partij betekend. Dit is afgeleid naar een groep mensen. Het woord sekte heeft in de
omgangstaal een verband met het woord secare wat scheiden, afscheiden betekend. Vandaag dat een
sekte een afgesloten groep mensen is.

In het begrip sekte zit ook het woord sequi verborgen wat volgen beteken en vandaar dat sektes een
religieuze of spirituele leider volgen.

Definitie = een groep, waarin men door een bepaalde leer of persoon te volgen, zich verwijderd heeft
van de oorspronkelijke religie, leer of maatschappij

KENMERKEN

Inpalmen: de mate waarin men een meer of minder belangrijk deel van zijn leven, denken en
handelen door de sekte laat bepalen.

Groepsvorming: de mate van wederzijdse controle die de groepsleden op elkaar kunnen uitoefenen
(in grote mate mogelijk bij het samen in één huis wonen)

Hiërarchie: de mate van macht die de leidende figuren op de volgelingen kunnen uitoefenen, inclusief
de mogelijkheid tot straffen.

Charismatische leider: de macht kan ook volledig in handen zijn van een figuur die door iedereen als
de "verlichte", of de "messias" wordt beschouwd.

Afzondering van de wereld: de mate waarin de handelingen en gebruiken (bijvoorbeeld voeding,

kledij, arbeid) afwijken van die van de omgeving of van het eigen verleden

(bijv afzondering van familie en vroegere vrienden, werkkring)

Uitverkoren: de leden van de groep kunnen ervan overtuigd zijn dat ze een apart statuut van
"uitverkorenen" hebben

(= onderscheid met andere mensen / niet leden van de sekte)

Geslotenheid voor informatie: de mate waarin het contact met de media en met kritische of
alternatieve informatie wordt verbroken.

Irrationalisme van geloofsovertuigingen: de mate waarin de groepsleden bepaalde overtuigingen

hebben die in strijd zijn met algemeen aanvaarde of wetenschappelijk onderbouwde opvattingen
(bijvoorbeeld complottheorieën, het geloof in buitenaardse wezens, niet werkzame
"geneesmethodes")

Proselytisme: de mate waarin de leden van de groep intense pogingen aanwenden om nieuwe leden
te werven.
Voorbeeld charismatische leider:

James Warren Jones è Jim Jones van de sekte 'The People's Temple’ (VS, opgericht in 1977)

Samen met zijn fanatieke aanhangers opperde hij het idee om met alle bewoners van Jonestown
zelfmoord te plegen.Mensen kregen een gif, anderen werden vermoord (909 mensen in totaal
waarvan 276 kinderen)

TECHNIEKEN

7 veel gebruikte technieken:

1. Gevoeligheid bevorderende acties:

• Slaapdeprivatie

• Dieet

• Hypnosetechnieken

• Felle beelden/geluiden gebruiken

• Veel herhaling

Je wordt simpelweg heel moe gemaakt om je meer beïnvloedbaar te maken.

2. Controle over je sociale omgeving (via beloning en straf)

• Verbreken van contact met familie en vrienden

• Post (bijv brieven) worden gecensureerd

• Geen gsm of andere communicatie met de buitenwereld

• Economisch afhankelijk van de groep (geen geld/bezittingen)

Als je contact hebt met anderen, is dat met gelijkgestemde sekteleden.

3. Communicatie wordt erg streng gecontroleerd.

Een kritisch groepslid wordt door mensen van de groep “bewaakt”.

Taal è weinig diepgang + korte zinnen (gemakkelijk uit te drukken + gemakkelijk te onthouden).

4. Buitenstaanders worden extreem genegeerd. (horen er niet bij)

 5. Men wil je laten twijfelen aan jezelf

Er wordt geprobeerd om je basisbewustzijn, je waarneming van de werkelijkheid, je blik op de wereld,

je emotionele controle en je afweermechanismen te ondermijnen.

Men wil je zelfvertrouwen en perceptievermogen ondermijnen è machteloosheid

Bijv: vaak zeggen dat je iets niet goed doet

of vaak zeggen dat je dat niet juist waargenomen hebt

6. Niet-fysieke straffen

• Intense beledigingen

• Verlies van privileges

• Sociale isolatie (apart eten)

• Dreigende verandering van sociale status binnen de sekte

• Intense schuldgevoelens opwekken

• Angst aanjagen

7. Strenge straffen è wanneer je de gewenste attitude, geloof of gedrag niet toont.

• een scheiding tussen jou en jouw kinderen.

• martelingen

• opsluiting

WANNEER IS DIT GEVAARLIJK

1. Bedrieglijke of misleidende wervingsmethoden

2. Het aanwenden van mentale manipulatie

3. het ontzeggen van passende medische zorg

4. geweld, met name seksueel geweld (ook tov kinderen)

5. de verplichting voor de leden om met hun gezin, hun echtgenot, kinderen, verwanten en
vrienden te breken

6. kinderen kunnen worden ontvoerd of aan hun ouders worden onttrokken

 7. het ontnemen van de vrijheid om de sekte te verlaten

8. buitensporige financiële eisen

9. de onrechtmatige exploitatie van het werk van de leden

10. een compleet breken met de democratische samenleving

11. het aanwenden van onwettige methodes om macht te verwerven

12.

INLEIDINGSRITUEEL

Dit moet je doen om te bewijzen dat je het wel echt waardig bent om tot de sekte toe te treden.

Verschillende vormen:

Examen, doop, ‘gebed’ opzeggen, elkaar omarmen, ritueel dansen, snijrituelen, beproeving

SCIENTOLOGY

1986 Amerikaan L. Ron Hubbard (schrijver van sciencefictionverhalen en –romans)

De Scientologykerk è10 miljoen leden (geen onafhankelijke bron)

Schatting = 500.000 leden (westerse wereld)

De Scientology-filosofie:

We hebben een onsterfelijke geest die een lichaam heeft en

verstand gebruikt en door de materiële wereld ongunstig wordt
beïnvloed

Scientology-technieken è uitwissen van negatieve effecten van deze gedurende vele levens
verzamelde ballast.

Basisprincipe van Scientology: drie bouwstenen (die verbonden zijn)

1. Affiniteit (overeenkomst)

2. werkelijkheid

3. Communicatie (+ ook “begrip” of begrijpen)

Hubbard noemde dit de "ARC-driehoek" (Affinity, Reality, Communication).

Scientology-aanhangers è ARC driehoek opkrikken è doel = om hun leven te verbeteren

1 aspect verbeteren doet de andere 2 ook stijgen.

De centrale methode van Scientology

Auditeren“ è Engels: "auditing" è Latijn audire: luisteren

= één-op-één contact met een "auditor" door scientology opgeleid

• De auditor staat hem/haar bij om zich bewust te worden van de eigen gedachten en om

• het reactieve gedeelte van zijn geest te ontrafelen (emotionele belasting, traumatische
incidenten, eigen ethische overtredingen en slechte besluiten

• Doel = controle over je leven verhogen

Leden è anderen actief aan spreken en bij de kerk betrekken, er is een actieve werving =
"enrollment"

è kerklid zelf hoger komen in de hiërarchie van het systeem

Opm: die cursussen en auditing kosten veel geld

JEHOVA’S GETUIGEN

De Jehova’s getuigen geloven in het letterlijke woord van god, ze lezen de bijbel letterlijk. Ze geloven
dat de mens/wereld zich in een eindfase bevindt en dat God gaat binnenkort ingrijpen

Opm: dopen is pas op volwassen leeftijd (niet als kind)

Hierarchische opbouw van de kerk.

Gesteld Lichaam = hoogste positie è ouderlingen è pioniers è bedienaars è verkondigers

Vrouwen komen er in machtsposities niet aan te pas. De rangorde hangt samen met het aantal uren
deur tot deur passage.

De wachttoren = bekend tijdsschrift dat men tracht te verkopen tijdens rondgang (deur aan deur)

Ze hebben een strenge moraal en geloofsovertuigingen:

• Seksuele handelingen met iemand anders dan de huwelijkspartner zijn een grond voor
disciplinaire maatregelen. Geen kerkelijke feestdagen vieren (heidens) + ook geen andere
feestdagen (moederdag)
• Roken, drugsgebruik en dronkenschap zijn een grondslag voor uitsluiting.
• Op matig gebruik van alcohol, koffie en andere (licht) verslavende middelen staan geen
sancties.
• Jehovah's getuigen weigeren bloedtransfusie.
 MORMONEN

De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen is de officiële naam en werd op 6 april
1830 gesticht door Joseph Smith Jr è The book of Mormon

Hij zag visioenen van God, Jezus en andere hemelse boodschappers (engel Moroni) die hem duidelijk
maakte dat hij de oorspronkelijke kerk opnieuw op aarde moest vestigen.

Ze doen aan een: klassieke lezing van de Bijbel en er is een ongelijke positie man-vrouw

Alle mensen zijn geesteskinderen van God de Vader (Hemelse Vader of Elohim genoemd). Iedereen
wordt ‘broeder’ of ‘zuster’ genoemd.

Er zijn 4 standaardwerken als heilige schriftuur: de Bijbel, het Boek van Mormon, de Leer en
Verbonden en de Parel van Grote Waarde.

Jezus Christus is het toonbeeld van het goede: geloof, hoop, naastenliefde, deugd, kennis, geduld,
nederigheid, gehoorzaamheid en alle andere goede eigenschappen.

èMeer zoals Jezus Christus worden als we die eigenschappen ontwikkelen. Dit doe je door regelmatig
te bidden, ons van onze fouten te bekeren, de schriften te lezen en Jezus beter leren kennen.

AUM/ALEPH

Aum Shinrikyo (nu Aleph) is een Japanse terroristische sekte onder leiding van Asahara Shoko. De
naam is een mengeling van Indische en Japanse termen. Aum komt van het Indische Om en betekend
de kracht van schepping en vernietiging. Shinrikyo is Japans en betekend de leer van de hoogste
waarheid.

In 1995 heeft de leider een aanslag op de metro van Tokyo geplaagd let een zelfgemaakt zenuwgas,
Sarin. Hierbij vielen 12 doden en 5500 gewonden. De leider kreeg een gevangenisstraf.

Aum/Aleph is een eclectische ideologie. Dat wil zeggen dat er elementen van verschillende religies bij
elkaar zijn genomen om zo een eigen religie te vormen.

Zo is Shiva de Hindoeïstische godheid die staat voor vernietiging en herschepping de twee

belangrijkste uitgangspunten in het denken van Aum geworden. De schepping en de vernietiging van
het universum.

Ze streven naar het verkrijgen van de ultieme gemoedstoestand, de zogenaamde verlichting. Dit kan je
krijgen door te luisteren naar redevoeringen die Asahara zelf had uitgezocht uit het Boeddhisme en
hemzelf. En je kan het ook krijgen door yogaoefeningen te doen.

Shukkesha betekend dat je door niets of niemand van je pad gebracht mag worden. Ze volgen een
strenge scheiding ten opzichte van de buitenwereld net als geen contact meer met familie en
vrienden. Ze leven in een afgesloten groep. Als je lid wordt van Aum dan is dat iets voor het leven.
Eens een volgeling, altijd een volgeling.

Volgens de Aum sekte is de wereld slecht en bezorgd deze enkel lijden aan de mens. Je kan hieraan
ontsnappen door yoga en spirituele oefeningen te doen. Zo breng je jezelf naar een hoger stadium van
zijn.
 CHARLES MANSON

Charles Manson is de leider van een bloederige sekte als jongeman in de gevangenis. Hij wilde initieel
zanger worden, maar dat was geen succes.

Hij ging op zoek naar volgers (het liefst jonge vrouwen) en noemde deze The Family’. Hij vertelde ze
dat hij Jezus was en dat hij de toekomst kon zien en hij gaf zijn volgers hallucinogenen en deed terwijl
dat hij ze ook innam.

Deze sekte is niet religieus maar bevat elementen uit satanisme en Scientology.

Hij voorspelde dat er binnenkort in Amerika een race war (oorlog mbt ras) zou losbarsten (‘Helter
Skelter,’ genoemd) en dat African Americans zouden winnen, maar gaan hierna op zoek naar blanke
leiders (tegenstrijdig???)

Zijn volgers moesten zich verstoppen in een bunker en zich opofferen als nieuwe leiders van het volk.
Om de Afro-Amerikanen een handje te helpen lioet hij mensen vermoorden. Zo werden zeven mensen
uiteindelijk vermoord. In 1971 werd hij veroordeeld voor moord, maar hij heeft nooit toeggeven dat
hij zijn volgers gevraagd had om dit te doen.

MOON SEKTE

Sun Myung Moon

1954 è de Verenigingskerk.

Bekend door massahuwelijken (opm: koppels worden door hem

samengesteld)

De volgelingen worden ook wel eens Moonies genoemd.

Op zijn 16e kreeg hij naar eigen zeggen een visioen waarin Jezus hem opriep om zijn onvoltooide werk
voort te zetten. è Hij beschouwt zich dan ook als de nieuwe messias
 8. VLIEGEND SPAGHETTI MONSTER

Het vliegend spaghettimonster is een internetfenomeen vanaf 2005 door Bobby Henderson. Het is
een parodie op intelligent design in biologielessen naast de evolutietheorie.

Intelligent design is een theorie die zegt dat de wereld complex is en moet dus door een schepper
geschapen zijn.

THEOLOGISCH GODSBEWIJS VAN PALEY

Dit is een vergelijking tussen de schepping van de wereld en de horlogemaker. Iemand heeft het
hrologe gemaakt dus iemand moet de wereld gemaakt hebben. Een horloge is complex en de wereld
is complex. De complexitiet is het bewijs dat de wereld door een schepper gemaakt moet zijn.
Intelligent desgin si de dure naam voor dit idee.

8 LIEVER NIETEN

1. Ik heb liever niet dat je doet alsof je heiliger bent dan iemand anders.

2. Ik heb liever niet dat je mijn bestaan gebruikt om mensen te straffen, veroordelen,
onderdrukken.

3. Ik heb liever niet dat je mensen beoordeelt op hoe ze er uit zien, zich kleden, …

4. Ik heb liever niet dat je je gedraagt op een manier die aanstoot kan geven.

5. Ik heb liever niet dat je discussieert met mensen op een lege maag.

6. Ik heb liever niet dat je kerken/moskeeën/tempels voor me bouwt.

7. Ik heb liever niet dat je over me praat tegen anderen

8. Ik heb liever niet dat je seks hebt zonder condoom, tenzij je een kindje wil