Filipino – Baitang 7

Alternative Delivery Mode

Ikatlong Markahan – Modyul 3: Katangian at Elemento ng Akdang Pampanitikan ng Pilipinas
at Elemento at Sosyo-historikal na Konteksto ng Napanood na Dula
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa
anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o
tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring
gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name, tatak o trademark,
palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga
iyon. Pinagsumikap ang matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales.
Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit
maliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.

Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang paraan nang
walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon – Rehiyon 10

Regional Director: Dr. Arturo B. Bayocot, CESO III
Assistant Regional Director: Dr. Victor G. De Gracia Jr., CESO V

Development Team of the Module

Author/s: Ana M. Junio
Merlie Faith J. Jumawan

Reviewers: Susan C. Rosellosa, HT – III Grace O. Gipulao, T – III

Gideon J. Pascubillo, HT – III Noel Jay S. Pahayac
Wilgermina D. Juhaili, HT – I Jovanie A. Tangca-an
Mary Cecille D. Luzano, HT – I Quindie C. Ortega

Illustrator and Layout Artist: Roland Z. Lauron

Management Team
Chairperson: Dr. Arturo B. Bayocot, CESO III
Regional Director
Co-Chairpersons: Dr. Victor G. De Gracia Jr., CESO V
Asst. Regional Director
Edwin R. Maribojoc, EdD, CESO VI
Schools Division Superintendent
Eugene I. Macahis Jr.
Assistant Schools Division Superintendent
Mala Epra B. Magnaong, Chief ES, CLMD
Members: Marie Emerald A. Cabigas, PhD, Regional LRMS
Bienvenido U. Tagolimot, Jr., EPS-ADM
Samuel C. Silacan, EdD, CID Chief
Lorena R. Simbajon, EPS - Filipino
Rone Ray M. Portacion, EdD, EPS – LRMS
Marilyn C. Panuncialman, EdD, PSDS
Maria Cheryl T. Samonte, EdD, Principal III/District In-charge
Agnes P. Gonzales, PDO II
Vilma M. Inso, Librarian II

Inilimbag sa Pilipinas ng
Kagawaran ng Edukasyon – Rehiyon 10
Office Address: Zone 1, DepEd Building, Masterson Avenue, Upper Balulang, Cagayan de Oro City
Contact Number: (088) 880 7072
E-mail Address: region10@deped.gov.ph
 7
Filipino
Ikatlong Markahan – Modyul 3
Katangian at Elemento ng Akdang
Pampanitikan ng Pilipinas; at
Elemento at Sosyo-historikal na
Konteksto ng Napanood na Dula

Ang materyal sa pagtuturong ito ay magkatuwang na inihanda at

sinuri ng mga piling guro, punong guro, at Education Program Supervisor
sa Filipino ng Kagawaran ng Edukasyon – Sangay ng Misamis Occidental.
Hinihikayat ang mga guro at ibang nasa larangan ng edukasyon na mag-
email ng kanilang puna at mungkahi sa Kagawaran ng Edukasyon –
Rehiyon 10 sa region10@deped.gov.ph.
Mahalaga ang inyong mga puna at mungkahi.

Kagawaran ng Edukasyon ● Republika ng Pilipinas

Paunang Salita
Para sa mag-aaral:
Malugod na pagtanggap sa Filipino 7 ng Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul 3 ukol
sa Katangian at Elemento ng Akdang Pampanitikan ng Pilipinas at Elemento at Sosyo-
historikal na Konteksto ng Napanood na Dula.
Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin nitong
matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan. Hangad din
nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto.
Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.

Alamin Sa bahaging ito, malalaman mo ang mga dapat mong

matutuhan sa modyul.

Subukin Sa pagsusulit na ito, makikita natin kung ano na ang

kaalaman mo sa aralin ng modyul. Kung nakuha mo
ang lahat ng tamang sagot (100%), maaari mong
laktawan ang bahaging ito ng modyul.

Balikan Ito ay maikling pagsasanay o balik-aral upang

matulungan kang maiugnay ang kasalukuyang aralin
sa naunang leksyon.

Tuklasin Sa bahaging ito, ang bagong aralin ay ipakikilala sa

iyo sa maraming paraan tulad ng isang kuwento,
awitin, tula, pambukas na suliranin, gawain o isang
sitwasyon.

Suriin Sa seksyong ito, bibigyan ka ng maikling pagtalakay

sa aralin. Layunin nitong matulungan kang
maunawaan ang bagong konsepto at mga kasanayan.

Pagyamanin Binubuo ito ng mga gawaing para sa malayang

pagsasanay upang mapagtibay ang iyong pang-unawa
at mga kasanayan sa paksa. Maaari mong iwasto ang
mga sagot mo sa pagsasanay gamit ang susi sa
pagwawasto sa huling bahagi ng modyul.

Isaisip Naglalaman ito ng mga katanungan o pupunan

ang patlang ng pangungusap o talata upang
maproseso kung anong natutuhan mo mula sa
aralin.

Isagawa Ito ay naglalaman ng gawaing makatutulong sa iyo

upang maisalin ang bagong kaalaman o kasanayan sa
tunay na sitwasyon o realidad ng buhay.
 Tayahin Ito ay gawain na naglalayong matasa o masukat ang
antas ng pagkatuto sa pagkamit ng natutuhang
kompetensi.

Karagdagang Gawain Sa bahaging ito, may ibibigay sa iyong panibagong

gawain upang pagyamanin ang iyong kaalaman o
kasanayan sa natutuhang aralin.

Susi sa Pagwawasto Naglalaman ito ng mga tamang sagot sa lahat ng

mga gawain sa modyul.
Sa katapusan ng modyul na ito, makikita mo rin ang:
Ito ang talaan ng lahat ng pinagkuhanan sa
Sanggunian
paglikha o paglinang ng modyul na ito.
Ang sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito:
1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang marka o
sulat ang anumang bahagi ng modyul. Gumamit ng hiwalay na papel sa pagsagot
sa mga pagsasanay.
2. Huwag kalimutang sagutin ang Subukin bago lumipat sa iba pang gawaing
napapaloob sa modyul.
3. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay.
4. Obserbahan ang katapatan at integridad sa pagsasagawa ng mga gawain at sa
pagwawasto ng mga kasagutan.
5. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang pagsasanay.
6. Pakibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang
sagutin lahat ng pagsasanay.
Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na ito, huwag
mag-aalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy. Maaari ka rin humingi ng
tulong kay nanay o tatay, o sa nakatatanda mong kapatid o sino man sa iyong mga
kasama sa bahay na mas nakatatanda sa iyo. Laging itanim sa iyong isipang hindi ka
nag-iisa.

Umaasa kami, sa pamamagitan ng modyul na ito, makararanas ka ng makahulugang

pagkatuto at makakakuha ka ng malalim na pang-unawa sa kaugnay na mga kompetensi.
Kaya mo ito!

TALAAN NG NILALAMAN
Aralin 1 ---------------- 1
 Alamin ---------------- 1
Subukin ---------------- 2
Balikan ---------------- 3
Tuklasin ---------------- 4
Suriin ---------------- 5
Pagyamanin ---------------- 9
Isaisip ---------------- 9
Isagawa ---------------- 10
Tayahin ---------------- 12
Karagdagang Gawain ---------------- 14

Aralin 2 ---------------- 15
Alamin ---------------- 15
Subukin ---------------- 15
Balikan ---------------- 17
Tuklasin ---------------- 17
Suriin ---------------- 20
Pagyamanin ---------------- 21
Isaisip ---------------- 21
Isagawa ---------------- 22
Tayahin ---------------- 23
Karagdagang Gawain ---------------- 24

Susi sa Pagwawasto ---------------- 25

Sanggunian ---------------- 26
 Aralin Katangian at Elemento ng
1 Akdang Pampanitikan ng Pilipinas

Sa pagtatapos ng araling ito, matututunan mong sumuri sa mga

katangian at elemento ng mito, alamat, kuwentong-bayan, maikling
kuwento mula sa Mindanao, Kabisayaan at Luzon batay sa paksa, mga
tauhan, tagpuan, kaisipan, at mga aspetong pangkultura.
Simulan mo na!

Isa sa mahalagang bahagi ng kulturang Pilipino ay ang pagbabasa ng mga

maikling kuwento, kuwentong-bayan, alamat, at mito. Ito ay bahagi ng ating
panitikang pasalin-dila o lipat-dilang lumaganap bago pa man dumating ang mga
mananakop sa ating bansa.
Kaya sa katapusan ng araling ito, malilinang ang iyong kaisipan sa mga
akdang pampanitikang nagbibigay-aral sa bawat mamamayan.

Layunin
 Nasusuri ang mga katangian at elemento ng mito, alamat, kuwentong-
bayan, maikling kuwento mula sa Mindanao, Kabisayaan, at Luzon batay
sa paksa, mga tauhan, tagpuan, kaisipan, at mga aspetong pangkultura
(halimbawa: heograpiya, uri ng pamumuhay, at iba pa)
(F7PB-IIId-e-15 / F7PB-IIId-e-16)

Sa pagpapatuloy ng modyul na ito, kinakailangang mayroon kang

mahabang pasensiya sa pag-uunawa at pag-aanalisa sa iyong babasahin.
Sundin ang mga panuto o direksyon sa mga gawain. Sagutin nang maayos ang
buong pasulit at gawain.

1
I. Panuto: Basahin at suriin ang mga katanungang nasa ibaba. Isulat ang titik ng
tamang sagot sa sagutang papel.
1. Isang anyo ng panitikang karaniwang tumatalakay tungkol sa mga diyos at
diyosa, bathala, diwata, at mga kakaibang nilalang na may kapangyarihan.
a. Alamat c. Maikling Kuwento
b. Kuwentong-bayan d. Mito
2. Ito ay isang akda tungkol sa paniniwalang litaw na litaw sa isang partikular na
lugar o pangkat.
a. Alamat c. Maikling Kuwento
b. Kuwentong-bayan d. Mito
3. Ito ay isang maikling kathang pampanitikang nagsasalaysay ng pang-araw-
araw na buhay.
a. Alamat c. Maikling Kuwento
b. Kuwentong-bayan d. Mito
4. Isang kuwentong nagsasaad kung saan nagmula ang mga bagay-bagay.
a. Alamat c. Maikling Kuwento
b. Kuwentong-bayan d. Mito
5. Ito ang nagbibigay-buhay sa akdang maaaring maging masama o mabuti.
a. Banghay b. Simula c. Tagpuan d. Tauhan
6. Malalaman dito kung ang kuwento ay naganap ba sa panahon ng tag-ulan, tag-
init, umaga, tanghali at gabi; sa lungsod o lalawigan; sa bundok o sa ilog.
a. Banghay b. Simula c. Tagpuan d. Tauhan
7. Ito ang maayos na pagbabanghay at pagkasusunod-sunod ng mga pangyayari.
a. Banghay b. Simula c. Tagpuan d. Tauhan
8. Tumutukoy ito sa panahon at lugar kung saan naganap ang kuwento.
a. Banghay b. Simula c. Tagpuan d. Tauhan
9. Matutunghayan dito ang pagpapakilala ng tauhan, tagpuan, at suliraning
kakaharapin.
a. Kasukdulan c. Panimulang Pangyayari
b. Pababang Pangyayari d. Resolusyon

2
10. Dito makikita ang pakikipagtunggali ng pangunahing tauhan sa mga suliraning
kaniyang kakaharapin.
a. Panimula c. Panimulang Pangyayari
b. Pababang Pangyayari d. Tunggalian
11. Nakasalalay ang kawilihan ng mga mambabasa sa bahaging ito ng kuwento.
a. Kasukdulan c. Panimulang Pangyayari
b. Pababang Pangyayari d. Tunggalian
12. Ito ang kapana-panabik na bahagi ng kuwento.
a. Pababang Pangyayari c. Resolusyon
b. Panimulang Pangyayari d. Tunggalian
13. Sa bahaging ito, nalulutas ang suliranin at natatamo ng pangunahing tauhan
ang layunin. Ito ang nagbibigay ng daan sa wakas ng kuwento.
a. Pababang Pangyayari c. Resolusyon
b. Panimulang Pangyayari d. Tunggalian
14. Sa bahagi namang ito, nagkakaroon ang kuwento ng isang makabuluhang
wakas na maaaring ang kinahinatnan ay masaya o malungkot.
a. Pababang Pangyayari c. Resolusyon
b. Panimulang Pangyayari d. Tunggalian
15. Unti-unting nabibigyang solusyon ang suliranin sa bahaging ito.
a. Pababang Pangyayari c. Resolusyon
b. Panimulang Pangyayari d. Tunggalian

Gawain 1
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang tanong. Isulat ang sagot sa sagutang
papel.

Bakit mahalagang mapag-aralan at matutunan ang pagsulat ng tulang

panudyo, tugmang de gulong, at palaisipan?
_________________________________________________________
_________________________________________________________

3
 Ang kuwentong-bayan, maikling kuwento, alamat, at mito ay halos
may kaugnayan sa isa’t isa. Halos pareho lamang ang kanilang paksang
karaniwang tumatalakay sa kalikasan, pamahiin, relihiyon, paniniwala, at kultura
ng isang partikular na pangkat o lugar. Bagama’t halos magkatulad ay makikita
pa rin ang natatanging katangian ng bawat pasalindila ng panitikang ito.
Akdang
Kahulugan Katangian
Pampanitikan

Ito ay karaniwang tumatalakay 1. Ang mga tauhan ay mga

sa mga kuwentong may
kinalaman sa mga diyos at
Mito
diyosa, bathala, diwata, at
mga kakaibang nilalang na
may kapangyarihan.
Isa itong kuwentong
nagsasaad kung saan
Alamat
nanggaling o nagmula ang
mga bagay-bagay.
diyos at diyosa, bathala o
diwata.
2. Nababalutan ng hiwaga o
pangyayaring hindi kapani-
paniwala.
3. Naniniwala sa mga ritwal,
kultura, at tradisyon.
1. Kathang isip lamang.
2. Nagsasalaysay sa
pinagmulan ng mga
bagay-bagay.

Ito ay kuwentong nagmula sa
Kuwentong-
bayan isang partikular na bayan.
Isang maikling kathang
nagsasalaysay ng pang-araw-
Maikling
araw na buhay na
Kuwento
kinasasangkutan ng isa o
iilang tauhan lamang.
1. Kuwentong nagmula sa
bawat pook na naglalahad
ng katangi-tanging
salaysay ng kanilang lugar.
2. Masasalamin ang kultura
ng bayang pinagmulan
nito.
1. Nababasa sa iisang upuan
lamang.
2. Binubuo ng iilang tauhan
at tagpuan.

4
 Ang mga akdang tuluyan kagaya ng mito, alamat, kuwentong-bayan, at
maikling kuwento ay binubuo ng mahahalagang elemento. Ito ang mga
sumusunod:
1. Tauhan – Ang nagbibigay-buhay sa akdang maaaring maging masama o
mabuti.
2. Tagpuan – Ang panahon o lugar na kung saan naganap ang mga pangyayari
sa akda. Malalaman dito kung ang kuwento ay naganap ba sa panahon ng
tag-ulan, tag-init, umaga, tanghali at gabi; sa lungsod o lalawigan; sa bundok
o sa ilog.
3. Banghay – Maayos na pagbabanghay at pagkasusunod-sunod ng mga
pangyayari.
Narito ang mga nilalaman ng banghay:
a. Panimulang Pangyayari – Ang kawilihan ng mga mambabasa ay
nakasalalay sa bahaging ito. Dito matutunghayan ang pagpapakilala ng
tauhan at tagpuan.
b. Tunggalian – Dito makikita ang pakikipagtunggali ng pangunahing tauhan
sa mga suliraning kaniyang kakaharapin.
c. Kasukdulan – Ito ang pinakamataas at kapana-panabik na bahagi ng
kuwento. Sa bahaging ito, unti-unting nabibigyang solusyon ang suliranin.
d. Pababang Pangyayari – Sa bahaging ito, nalulutas ang suliranin at
natatamo ng pangunahing tauhan ang layunin. Ito ang nagbibigay ng daan
sa wakas ng kuwento.
e. Resolusyon – Sa bahaging ito, nagkakaroon ang kuwento ng isang
makabuluhang wakas na maaaring ang kinahinatnan ay masaya o
malungkot.

Sa bahaging ito, kailangan mong basahin ang buod ng akdang mula

sa Luzon na pinamagatang “Isang Matandang Kuba sa Gabi ng Cañao.”
Pero bago iyan, kailangan mo munang basahin at unawain ang kahulugan
ng mahihirap na salitang mababasa sa akda.

5
 Talasalitaan:
affong – tirahan ng isang pamilyang Igorot
intugtukon – tanging lupon ng matatalinong matatanda sa bayan
Kabunian – ang bathala ng mga katutubong Igorot
Cañao – isang seremonya ng mga Igorot
pagdaraos – pagdiriwang
masusupling – tutubo
dinulutan – binigyan

Isang Matandang Kuba sa Gabi ng Cañao

ni Simplicio Basa

Dumating ang matandang iyon sa isang pagkakataong hindi inaasahan.

Isa iyong matandang kubang papilay-pilay na lumapit at naupo sa nakatumbang
lusong. Hindi siya gaanong pinansin kung hindi siya nadagil ng mga katutubong
nagkatuwaan sa paghahabol ng isang baboy na iaalay sa kanilang ritwal. Isang
tanging piging iyon upang mag-alay kay Kabunian, ang pinakadakilang bathala.
Sa pagtungo sa kaingin ng isang lalaking si Lifu-o, nakakita siya ng uwak
sa gitna ng daan na isang masamang pangitain. Ipinasya niyang magdaos ng
ritwal kaya ipinatawag niya ang intugtukon at ibig niya itong ganapin sa kanilang
affong. Sa idinaraos na Cañao nakatuon ang pansin ng nakauunawa sa
kahulugan niyon: pagkakasal kaya, pagsilang, pagtatanim, pag-aani kaya,
pakikipagdigmaan, paghinging-biyaya, paghinging-patnubay, pagkamatay kaya
ng isang katutubo?
Ang mga kabataang katutubo ay humahabol sa mga baboy na iaalay sa
kanilang bathala. Sa kanilang paghabol ay napadako sila sa lusong na nandoon
ang matandang kuba. Natumba ang matanda at agad naman itong tinulungan
ng mga kabataang Igorot. May nakita silang kakaiba sa katauhan ng matanda.
Nagsalita iyon.
“Bayaan na niyo ako…” at nagpatuloy ang pagdaraos.
Dinulutan ni Lifu-o ang matanda. Inilagay niya sa isang kiyag ang karne
at ang kanin. Noong nagsalita ang matandang kuba sa isang makapangyarihang
tinig. Tumigil ang Cañao.

6
 “Ang idinaraos ninyong Cañao ay bibiyayaan ng mga anito. Narinig na
iyan ni Kabunian. Ibig kong maghandog sa inyo ng aking alaala.” sabi ng
matanda.
Sa malamig na tinig, sinabi niyang “Takluban ninyo ako sa isang
malaking kawa at ipagpatuloy na ninyo ang Cañao. Huwag ninyong gagalawin
ang pagkakataob sa akin ng kawa.”
Nagsalita pa ang matanda, “Sa ikatlong araw, isang kahoy ang
masusupling. Huwag ninyong gagalawin ang puno. Ang magiging bunga lamang
ang maaari ninyong pitasin…”
Dahan-dahang itinaklob ni Lifu-o ang matanda sa kawa. Sa silangan, ang
liwanag ay pumupusyaw na at ang puno ng pino ay nagkahuhugis na.
Humudyat si Lifu-o. Itataas na ang kawa. Lumapit ang apat na
matitipunong katutubo sa kawa ngunit nagkalamat ang kawa at may napansin
silang umuusbong na isang kakaibang halaman.
Sila ay nananalangin at nag-aawitan sa saliw ng gangsa nang palakas.
Ang mga lalaki’t babae, bata’t matanda ay nasisindak dahil ang umusbong ay
isang gintong halaman.
Ang halamang ginto ay pataas nang pataas at palago nang palago na
nagiging puno na ito. Si Sabsafung na asawa ni Lifu-o at si Napat-a ay kumilos.
Ang mga katutubo ay pumunta sa puno upang pitasin lahat ng ginto. Ang puno
ng ginto ay dinumog. Hawak ang matatalim na bakal, tinaga, tinapyas, at binali-
bali. Sila ay nag-aagawan, nagtutulakan, nagkasasakitan na, nagsisipaan, at
nagkababalian ng buto.
Bago nagawang dumapo ng isang ibon, tila dagundong na ibinuhos ng
ulan, nabuwal ang puno at bumagsak. Umugoy ang mga sanga ng mga kalapit
na puno ng pino. Sa malayo, narinig ang bahaw na huni ng uwak. “Huhukayin
ninyo mula ngayon ang ginto…” Naisip ni Lifu-o ang matandang iyong dumating
sa isang pagkakataong hindi inaasahan, ang matandang kubang papilay-pilay
na lumapit at naupo sa nakatumbang lusong…

Ngayong nabasa mo na ang buod ng akdang “Isang Matandang Kuba sa

Gabi ng Cañao,” palalawakin mo naman ang iyong kaalaman sa pagsusuri sa
mahahalagang detalye sa akda. Kaya, gawin mo na ang kasunod na gawain.

7
Gawain 2
Panuto: Basahin at unawain ang sumusunod na mga tanong. Isulat ang titik ng
tamang sagot sa sagutang papel.
1. Sa anong elemento ng akda napabilang ang pagpapakilala sa mga
pangunahing gumaganap sa akdang “Isang Matandang Kuba sa Gabi ng
Cañao” na sina matandang kuba, Lifu-o, Sabsafung, at Napat-a.
a. Banghay c. Tagpuan
b. Panimula d. Tauhan
2. Isinasaad sa akda na ang lugar kung saan nila ipinagdiriwang ang Cañao ay sa
affong. Sa anong elemento ng kuwento napabilang ang paglalahad sa lugar ng
pangyayari?
a. Banghay c. Tagpuan
b. Panimula d. Tauhan
3. “Dumating ang matandang kuba sa isang pagdiriwang ng Cañao. Habang siya
ay nakaupo sa nakatumbang lusong ay bigla siyang nagsalita at nagbigay ng
mga paalala. Ngunit sa kasamaang palad ay hindi sinunod ng mga tao ang
paalala ng matanda kaya ang gantimpala na kanilang natanggap ay naglaho.
Nagunita ng mga tao na sinayang nila ang biyayang dumating sa isang
pagkakataon.”
a. Banghay c. Tagpuan
b. Panimula d. Tauhan
4. Naniniwala ang mga pamilya ni Lifu-o na sa pamamagitan ng pagdiriwang ng
Cañao ay maaaring maging masagana ang kanilang pamumuhay. Anong
kultura ang masasalamin sa bahaging ito?
a. paniniwala sa mga halaman c. paniniwala sa mga pamahiin
b. paniniwala sa mga hayop d. paniniwala sa mga ritwal
5. Natutunan ng mga tauhan sa kuwento na hindi mabuti ang maging sakim at
makasarili. Batay sa bahagi ng akda, anong katangian mayroon ang mga
tauhan sa kuwento?
a. gahaman c. makabansa
b. makatao d. mapagbigay

8
Gawain 3
Panuto: Kopyahin ang pantulong na grapiko sa ibaba at ibigay ang hinihingi nito.
Isulat ang sagot sa sagutang papel.

Maikling Kuwento

Mga
Alamat Katangian Mito

Kuwentong-bayan

Gawain 4
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang sumusunod na katanungan. Isulat ang
sagot sa sagutang papel.

Ano-ano ang mga elemento at katangian ng mito, alamat, kuwentong-bayan, at

maikling kuwento?
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________

Bakit kailangan mong malaman ang mga katangian at elemento ng mga

akdang pampanitikan?
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________

9
Gawain 5
Panuto: Basahin at suriin ang akdang “Tinampikan” at buoin ang ladder organizer
tungkol sa elemento ng akda na nasa susunod na pahina. Punan ang
bawat bahagi nang nararapat na kasagutan. Isulat ang sagot sa
sagutang papel.

Talasalitaan:
mamalagi – manatili
hinimok – hinikayat
tabiki – dingding o partisyon ng kuwarto
napagtanto – nalaman
nagdalamhati –nalungkot

Tinampikan
Maikling Kuwento mula sa Mindanao

Masama ang panahon, bumabagyo noon at may taggutom sa lupaing iyon.

Naging kaugalian na sa tribo ang pagpayag sa mga bagong kasal na mamalagi
muna sa pamilya ng lalaki hanggang maisilang ang kanilang unang anak.
Subalit dala ng kahirapan ng mga magulang ng lalaki, pagkatapos na
pagkatapos ng seremonya at pagdiriwang ng kanilang kasal, kaagad na hinimok
ng mga magulang nina Maison at Tinampikan na magsimula na ng buhay mag-
asawa nang sila lamang dalawa.
Tatlong araw matapos silang makalipat sa kanilang bagong tahanan ay
nagsimulang umulan. Ang bubungan ay tumulo, kung kaya’t umakyat si Maison
sa tabiki upang tagpian ang tumutulong bahagi ng bubungan. Sa ganitong
kalagayan napagtanto niyang kailangan niya ng tulong ng kaniyang batang
asawa.
“Tinampikan,” ang tawag niya nito, “ituro mo sa akin kung saang panig ng
bubungan ako kinakailangang magtagpi upang hindi tayo mabasa kung muling
umulan.”

10
 Sumang-ayon ang asawang babae ngunit sa halip, nagtuloy siya sa kusina
upang maghanap ng pagkain. Nakakita siya ng isang hinog na saging at nilaga
iyon.
Nagpatuloy ang lalaki sa pagtagpi sa bubungan habang maya’t maya
itinatanong sa asawang babae kung mayroon pang dapat tagpian, ang babae
naman ay patuloy na sumasagot na marami pa dahil nais niyang maluto ang
saging bago bumaba ang asawa mula sa bubungan. Natatakot ang babae na
kung bumaba ang lalaki ay makihati pa ito sa nilagang saging na nais niyang
masolo. Nang maluto na ang saging, binalatan kaagad niya ito at sinimulang
kainin kahit mainit pa. Ngunit may nangyaring aksidente. Ang mainit na saging
ay bumara sa kaniyang lalamunan at nahirapan siyang huminga. Siya ay
gumapang patungo sa buho ng kawayang lalagyan ng tubig upang uminom at
mawala ang bara sa kaniyang lalamunan ngunit ang lalagyan ay wala ng tubig.
Sa kabilang dako, ang lalaki namang nasa itaas ng bubungan ay
nagsimulang magtaka kung bakit hindi na sumasagot ang kaniyang asawa.
Nang siya ay bumaba, nadatnan niyang nakahiga sa tapat ng buho ang
kaniyang asawa at hindi na humihinga.
Nagdalamhati si Maison sa pagkawala ng asawa. Nang makita niya ang
nilagang saging, sinabi niyang “Bakit kailangan mong kainin ang mainit na
nilagang saging? Alam mo namang ipauubaya ko sa iyo iyan sapagkat alam
kong nag-iisa lamang iyan at hindi maatim ng puso kong hatian ka.”

Resolusyon: ____________________________
______________________________________

Pababang Pangyayari: ___________________

______________________________________

Kasukdulan: ____________________________
______________________________________

Tunggalian: ____________________________
______________________________________

Panimulang Pangyayari: __________________

______________________________________

11
I. Panuto: Basahin at unawain ang mga pahayag na nasa kahon. Tukuyin kung
anong katangian ng akda ang isinasaad dito. Isulat ang titik ng sagot sa
sagutang papel.

1.
Ang mga kabataang Igorot ay nag-alay ng baboy kay Kabunian upang
magpasalamat.

a. Paniniwala sa bathala o diyos

b. Naglalahad ng suliranin o gampanin
c. Nagsasalaysay sa pinagmulan ng lugar
d. Nagsasalaysay sa pinagmulan ng bagay

2.
Narinig nila ang huni ng uwak na nagsasabing, “Huhukayin ninyo mula
ngayon ang ginto.”

a. Kapupulutan ng aral
b. Paniniwala sa diyos at diyosa
c. Pinagmulan ng mga bagay-bagay
d. Paniniwala sa mga ritwal, kultura, at tradisyon

3. Naging kaugalian na sa tribo ang pagpayag sa mga bagong kasal na

mamalagi muna sa pamilya ng lalaki hanggang maisilang ang kanilang
unang anak.

a. Kapupulutan ng aral
b. Paniniwala sa diyos at diyosa
c. Pinagmulan ng mga bagay-bagay
d. Paniniwala sa mga ritwal, kultura, at tradisyon

4. Nakita ni Lifu-o ang uwak kaya nagdesisyon siya na magdiwang ng Cañao

upang mawala ang masamang pangitain.

a. Kapupulutan ng aral
b. Paniniwala sa diyos at diyosa
c. Pinagmulan ng mga bagay-bagay
d. Paniniwala sa mga ritwal, kultura, at tradisyon

12
5.
Napagtanto ng mga tauhan sa akdang “Isang Matandang Kuba sa Gabi ng
Cañao” na huwag maging sakim at makasarili.

a. Kapupulutan ng aral
b. Paniniwala sa diyos at diyosa
c. Pinagmulan ng mga bagay-bagay
d. Paniniwala sa mga ritwal, kultura, at tradisyon

II. Panuto: Basahing muli ang akdang “Isang Matandang Kuba sa Gabi ng Cañao”
at “Tinampikan.” Tukuyin kung anong elemento ng akda o bahagi ng
banghay ang isinasaad sa mga pangungusap na nasa ibaba. Piliin sa
kahon ang titik ng tamang sagot at isulat sa sagutang papel.

a. Banghay d. Tauhan g. Pababang Pangyayari

b. Kasukdulan e. Tunggalian h. Panimulang Pangyayari
c. Tagpuan f. Resolusyon

1. Ang lugar na pinagdarausan ng Cañao ay sa affong.

2. May mag-asawang nagngangalang Maison at Tinampikan na naninirahan sa
isang bayan.
3. Ang mainit na saging ay bumara sa lalamunan ni Tinampikan at nahirapan
siyang huminga.
4. Sa malayo, narinig ang bahaw na huni ng uwak at bumulong ang hanging,
“Huhukayin ninyo mula ngayon ang ginto.”
5. Napagtanto ni Maison na ang naging dahilan sa pagkamatay ng kaniyang
asawa ay ang pagkabara ng saging sa lalamunan nito.
6. Bumuhos ang ulan at ang puno ay nabuwal. Bumagsak ang mahiwagang
kahoy. Umugoy ang mga sanga ng mga kalapit na puno ng pino.
7. Ang mga pangunahing tauhan sa akdang “Isang Matandang Kuba sa Gabi ng
Cañao” ay sina Lifu-o, Sabsafung, Napat-a, at ang matandang kuba.
8. Naisip ni Lifu-o na ang matandang kubang papilay-pilay na dumating na
nakaupo sa nakatumbang lusong ay isang pagkakataon na hindi inaasahan.
9. Biglang may isang halamang tumubo na puno ng ginto at dinumog ito ng mga
tao. Sila’y nag-aagawan, nagtutulakan, nagsasakitan, nagsisipaan, at
nagkababalian ng buto habang tinataga, tinatapyas, at binali-bali ang puno.

13
10. Dumating ang matandang kuba sa isang pagdiriwang ng Cañao. Habang siya
ay nakaupo sa nakatumbang lusong ay bigla siyang nagsalita at nagbigay ng
mga paalala. Ngunit sa kasamaang palad ay hindi sinunod ng mga tao ang
paalala ng matanda kaya ang gantimpalang kanilang natanggap ay naglaho.
Nagunita ng mga tao na sinayang nila ang biyayang dumating sa isang
pagkakataon.

Gawain 6
Panuto: Magsaliksik ng isang mito o alamat sa Kabisayaan na uugnay sa iyong
sariling karanasan. Siguraduhing nakapaloob ang mga katangian at
elemento ng mito o alamat. Kopyahin at punan ang bawat bahagi ng
pantulong na grapiko.

Katangian Pamagat Banghay

Paniniwala: Panimulang Pangyayari:

______________________ Tauhan at ______________________
______________________ Tagpuan: ______________________
__________
__________
Tunggalian:
Suliranin ng Tauhan: __________ ______________________
______________________ __________ ______________________
______________________ __________
__________
__________ Kasukdulan:
Aral na Mapupulot: ______________________
__________
______________________ ______________________
__________
______________________
__________
Pababang Pangyayari:
______________________
______________________

Resolusyon:
______________________
______________________
14
 Aralin Elemento at Sosyo-historikal na
2 Konteksto ng Napanood na Dula

Mahilig ka bang manood ng mga teleserye o telenobela? Kung ganoon

man, ano naman ang mga kadalasan mong pinapanood? Alam mo bang
mayroong nakapaloob na elemento at sosyo-historikal na konteksto ang iyong
mga pinapanood na dulang pantelebisyon?
Kaya sa katapusan ng araling ito, malilinang ang iyong isipan sa mga
elemento at sosyo-historikal na konteksto ng napanood na dula.

Layunin
 Nasusuri ang mga elemento at sosyo-historikal na konteksto ng napanood
na dulang pantelebisyon (F7PD-IIIf-g-15)

I. Tama o Mali
Panuto: Isulat ang titik T kung tama ang pahayag at M naman kung mali ang
pahayag. Isulat ang tamang sagot sa sagutang papel.

1. Ang sosyo-historikal ay naglalarawan sa kalikasan ng isang lugar.

2. Sangkap ang tawag sa dapat taglayin ng isang panitikan o akda.
3. ‘Di maaaring balikan ang kasaysayan gamit ang mga palabas sa telebisyon.
4. Ang dulang pantelebisyon ay nakatutulong sa pagbabalik-tanaw sa nakaraan.
5. Dapat tangkilikin ang mga dulang pantelebisyon na may kontekstong sosyo-
historikal.

15
II. Paghahanay
Panuto: Hanapin sa Hanay B ang tumutugon sa mga paksa ng dulang
pantelebisyon na nasa Hanay A. Isulat ang titik ng tamang sagot sa
sagutang papel.

Hanay A Hanay B
1. Ang Probinsiyano a. dakilang pag-ibig
2. Dyesebel b. pagiging malupit na ama
3. Ang Ama c. nagpabago sa pananaw ng mga kababaihan sa lipunan
4. Amaya d. ipinapakita ang totoong paglilingkod ng pangunahing
5. Joaquin Bordado tauhan sa bayan
e. tagapagtanggol ng kapwa gamit ang kakaibang lakas
f. pagmamahal sa bayan

III. Pagpipilian
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang mga pahayag. Isulat ang titik ng sagot
sa sagutang papel.
1. Sa kaniya nakasalalay ang kabuuan ng dulang pantelebisyon. Siya ang
nakaaalam kung paano patatakbuhin ang istorya at pakikilusin ang mga artista.
a. Artista b. Direktor c. Manunulat d. Prodyuser
2. Ito ang pinakakaluluwa ng isang dula.
a. Aktor b. Dayalogo c. Iskrip d. Tema
3. Masasabing mabisa ang isang dulang pantelebisyon kung...
a. malinaw na naipabatid ang mensahe sa mga manonood
b. naantig ang damdamin ng mga manonood
c. maganda ang istorya ng dula
d. natuwa ang mga manonood
4. Maganda ang mga dulang nagtatampok sa magagandang tanawin at kultura ng
ating bansa. Alin sa sumusunod ang may kaugnayan sa pahayag na binanggit?
a. Napupukaw nito ang damdaming makabayan ng manonood.
b. Hindi mauubusan ng paksa ang mga manunulat.
c. Higit itong nauunawaan ng mga manonood.
d. Ibang-iba ang ating kultura.
5. Tawag sa mga binibitawang linya ng mga aktor.
a. Dayalogo b. Iskrip c. Tanghalan d. Tema
16
Gawain 1
Panuto: Sagutin ang sumusunod na mga tanong sa ibaba at isulat ang sagot sa
sagutang papel.

Ano-ano ang mga elemento ng akdang pampanitikan?

_________________________________________________________
_________________________________________________________
Ibigay ang mga katangian ng mga akdang pampanitikan?
_________________________________________________________
_________________________________________________________

Ang dula ay isang uri ng panitikang naglalayong maitanghal sa

entablado. Ang pagpapahalaga sa dula ay matatamo sa pamamagitan ng
panonood dito. Ang mga dula ay maaaring hango sa tunay na buhay o isinulat
bunga ng malaya at malikhaing kaisipan ng manunulat.
Ang dula sa ating bansa ay kasintanda ng kasaysayan ng Pilipinas.
Bahagi na ito ng ating tradisyong nagbibigay ng pagkakikilanlan sa mga Pilipino.
Ngunit iisa ang layunin ng mga mandudula; aliwin ang mga mamamayang
Pilipino, at higit sa lahat, bigyang-buhay ang mga pangyayari sa buhay
Pilipino.
Ang dulang pantelebisyon ay tumutukoy sa mga programang palabas
sa telebisyon o mga produksiyong medya. Inilalarawan nito ang mga damdamin
at pananaw ng mga tao sa partikular na bahagi ng kasaysayan ng isang lugar.
Ang mga teleserye o dulang pantelebisyon ay patuloy na kinikilala,
pinapahalagahan, at tinatangkilik ng ating bansa at sa iba pang panig ng mundo.

17
 Mga Elemento ng Dulang Pantelebisyon

 Karakter/Aktor (Bida/Kontrabida)
 Gumaganap na mga tauhan at nagsasabuhay sa iskrip. Sila ang
bumibigkas ng dayalogo o bumibitaw ng mga linya.
 Dayalogo
 Ang mga binibitiwang linya ng mga aktor na siyang sandata upang
maipakita at maipadama ang mga emosyon.
 Direktor o Taga-direhe
 Siya ang nagpapakahulugan sa isang iskrip.
 Iskrip
 Ang nagsisilbing kaluluwa ng isang dula. Makikita rito ang banghay
sa isang dula.
 Manonood
 Ang nagbibigay ng halaga sa dula.
 Tanghalan
 Tumutukoy ito sa lugar kung saan napagpasyahang itanghal ang
isang dula. Maaaring sa kalsada, isang silid o tahanan.
 Tema
 Ang pinapaksa ng isang dula.

Ano naman ang sosyo-historikal? Ito ay pinagsamang salitang

sosyolohikal at historikal.
 Sosyolohikal
 Mahihinuha sa pananaw o teoryang ito ang kalagayang panlipunan
nang panahong isinulat ang akda. Makikita rito ang kalagayang
panlipunan ng mga tauhan at kung paano ito nakaaapekto sa
kanilang gawi sa daloy ng akda.
 Historikal
 Mahihinuha sa pananaw o teoryang ito ang karanasan ng isang lipi
ng tao na siyang masasalamin sa kasaysayan at bahagi ng kaniyang
pagkahubog. Nais din nitong ipakita na ang kasaysayan ay bahagi ng
buhay ng tao at ng mundo.

18
Narito ang halimbawa ng isang dulang pantelebisyon.

https://www.youtube.com/watch?v=8ZbzMm-7NRI&t=550s
Ang unang episodyo ay nagpapakita ng pang-aapi sa ina ni Amaya.
Ipinakita rito ang kalagayang panlipunan ng kanilang banwa o bayan. Dagdag
pa nito ang pagkaiiba ng estado ng pamumuhay ng alipin at maharlika.

https://www.youtube.com/watch?v=8ZbzMm-7NRI&t=550s
Sa episodyo na ito naman ipinakita ang tunay na ugali ng mga karakter
lalo na si Dian Lamitan, ang step mother o ina-inahan ni Amaya. Isa siya sa mga
kontrabida sa buhay ni Amaya.

https://www.youtube.com/watch?v=8ZbzMm-7NRI&t=550s
Sa episodyo na ito, sinanay si Amaya ng kaniyang amang si Datu Bugna
upang maging isang mahusay na mandirigma at nang hindi na siya maapi
kaninoman.

19
Gawain 2
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang mga katanungan. Piliin ang titik ng
tamang sagot at isulat sa sagutang papel.
1. Batay sa palabas, paano malalaman ang estado ng pamumuhay ng isang tao?
a. kasuotan o pananamit c. nakaatas na tungkulin
b. uri ng pagkain d. uri ng pamumuhay
2. Anong kalagayang panlipunan ang masasalamin sa panahong naisulat ang
akda?
a. ang hindi pantay-pantay na pagtrato sa bawat isa
b. ang pagkakaroon ng isang Rajah bilang pangulo
c. ang pagkakaiba ng estado sa pamumuhay
d. ang pagkakaroon ng anak na lalaki
3. Anong bahagi ng kasaysayan ang binago ng bidang si Amaya?
a. pamumuno ng isang Rajah
b. karapatang mamuno ng isang babae
c. pagiging malupit ng kaniyang ina-inahan
d. pag-aasawa ng lalaking Muslim ng higit sa dalawa
4. Ano ang pinatunayan ng bidang si Amaya sa teleserye?
a. Kaya niyang gawin ang ginagawa ng lalaki.
b. Kaya niyang maging isang mahusay na babaylan.
c. Kaya niyang maging isang mabuting ina at asawa.
d. Kaya niyang magkaroon ng kakaibang kapangyarihan.
5. Ano ang kabuuang mensahe ng teleserye?
a. Dapat isa lamang ang babaeng mamahalin.
b. Dapat hindi maging sakim sa kapangyarihan.
c. Dapat pantay-pantay ang pagtingin sa lahat, mayaman man o mahirap.
d. Dapat magkaroon ng isang anting-anting upang hindi mamatay kailanman.

20
Gawain 3
Panuto: Suriin ang elemento at sosyo-historikal na konteksto ayon sa mga
pangyayaring napanood sa bidyo. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

Mga Pahayag at Pangyayari sa Elemento at Sosyo-historikal na

Teleserye Konteksto
1. Dahil sa kamangha-manghang
nagawa ni Amaya, siya ay tinawag na
pinakamakapangyarihang babae sa
kanilang panahon.

2. Ang estado ng pamumuhay ay

makikilala sa paraan ng kanilang
pananamit.

3. Ang mga babae noon ay sunod-

sunuran lamang sa mga lalaki.

Gawain 4
Panuto: Buoin ang pantulong na grapiko sa ibaba. Punan ng mga elemento ng
dulang pantelebisyon ang mga bilog at isulat sa sagutang papel.

Elemento ng
Dulang
Pantelebisyon

21
Gawain 5
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang mga tanong sa hanay A na may
kaugnayan sa dulang pantelebisyong Amaya at isulat sa hanay B.
Tukuyin naman ang mga elemento at sosyo-historikal na konteksto nito
at isulat sa hanay C. Tandaan na ang mga kasagutan ay makikita sa
loob ng kahon. Gawin ito sa sagutang papel.

• karakter • Mababa ang tingin ng kalalakihan sa mga kababaihan

• sosyo-historikal • Ipinapakita ang kapangyarihang taglay ng mga kababaihan
• tema • “Huwag kang matakot, hindi kita sasaktan Amaya.”
• dayalogo • kaharian
• tanghalan • Bagani

Hanay A Hanay B Hanay C

Elemento at Sosyo-
Tanong Sagot
historikal na Konteksto

1. Sino ang tauhan sa

dula na naglitas kay
Amaya sa gubat?

2. Saan ang tagpuan ng

dula? Angkop ba ang
ginamit na lugar?

3. Anong kalagayang
panlipunan ang
masasalamin sa dula?

4. Isa ito sa mga sinabi

ng tauhang si Bagani.

5. Ano ang paksa ng

kuwento?

22
I. Pagpipilian
Panuto: Piliin ang titik na may pinakaangkop na sagot at isulat sa sagutang papel.
1. Ito ay tumutukoy sa pangkalahatang konsepto ng palabas.
a. Historikal b. Karakter c. Sosyolohikal d. Tema
2. Tawag sa lugar kung saan ginanap ang palabas.
a. Direktor b. Karakter c. Tanghalan d. Tema
3. Ang gumaganap at nagsasabuhay sa iskrip.
a. Direktor b. Karakter c. Tanghalan d. Tema
4. Ang sumusunod ay mga elemento ng dulang pantelebisyon maliban sa isa.
a. Historikal b. Karakter c. Direktor d. Tema
5. Ang pagdidirehe ay paraan o diskarte ng _____________ kung paano
patakbuhin ang kuwento sa telebisyon.
a. Artista b. Bida c. Direktor d. Manonood
6. Isa ito sa elemento ng dulang pantelebisyong nagbibigay ng halaga sa dula.
a. Direktor b. Iskrip c. Karakter d. Manonood
7. Mahalaga ang _____________ dahil walang mangyayaring dula kung wala ito.
a. Artista b. Direktor c. Iskrip d. Manonood
8. Mahihinuha nito ang kalagayang panlipunan noong panahong isinulat ang akda.
a. Historikal b. Humanismo c. Sikolohikal d. Sosyolohikal
9. Sa teleseryeng Amaya, sino ang bidang babaeng may kambal-ahas?
a. Amaya b. Binayaan c. Lamitan d. Marikit
10. Batay sa tradisyon ng mga Muslim, sino ang pipili sa ikalawa at ikatlong
asawa ng rajah?
a. Asawa b. Babaylan c. Mamamayan d. Rajah
11. Paano nagbago ang estado ng mga babae sa kalagayang panlipunan
ngayon?
a. sa pamamagitan ng panliligaw sa mga lalaki
b. sa pamamagitan ng pagtataguyod sa pamilya
c. sa pamamagitan ng pagiging mapagmahal na ina at asawa
d. sa pamamagitan ng pagkakaroon ng mataas na tungkulin sa estado

23
12. Bakit gusto ng rajah ng isang anak na lalaki?
a. dahil ito ang magpaparami ng kaniyang lahi
b. dahil gagawin niya itong tagapagmana sa kaniyang trono
c. dahil gagawin niya itong kawal at isang magaling na mandirigma
d. dahil magkakaroon siya ng malakas, malusog, at mahabang buhay
13. Anong uri ng pagmamahalan ang ipinakita nina Amaya at Bagani sa
teleserye?
a. Huwad b. Misteryoso c. Simple d. Wagas
14. Ito ay tumutukoy sa mga programang palabas sa telebisyon o mga
produksiyong medya at inilalarawan nito ang mga damdamin at pananaw ng
mga tao sa partikular na bahagi ng kasaysayan sa isang lugar.
a. Dulang Pantelebisyon c. Patalastas
b. Kuwentong-bayan d. Epiko
15. Alin sa sumusunod ang layunin ng dulang pantelebisyon?
a. magbigay ng makabuluhang mensahe
b. manghikayat sa manonood na tangkilikin ang produkto
c. maghatid ng balita araw-araw saan mang sulok ng lugar
d. magpasikat at magmayabang sa harap ng publiko at sa lahat ng tao

Gawain 6
Panuto: Magsaliksik ng isang dulang pantelebisyong nagpapakita ng mga
elemento at sosyo-historikal na konteksto. Gawing batayan ang rubrik sa
pagsusuri ng dulang pantelebisyon. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

Nakalaang Natamong
Pamantayan
Puntos Puntos
Malinaw na nailahad ang mensahe ng akda. 5
Lantad ang mga elemento sa pagsusuri. 5
Lantad ang sosyo-historikal na konteksto. 5
Orihinal ang pagsusuring ginawa. 5
Malinis at maayos ang pagkasulat. 5
Kabuoan 25 Puntos

24
ARALIN 1

ARALIN 2

25
AKLAT
o Baisa, Ailene G. et al. Pinagyamang Pluma 7. Phoenix Publishing House Inc,
2014.
o Dela Cruz, Leonora. Gantimpala: Pinagsanib na Wika at Panitikan.
Innovative Education Materials, INC.
o Servillano T. & Marquez Jr. Pintig ng Lahing Pilipino. Teachers Wraparound
Edition. Sibs Publishing House, Inc.
o Project EASE (Effective Alternative Secondary Education) Department of
Education

WEBSITE
o https://www.slideshare.net/dionesioable/modyul-11-pagsulat-ng-isang-suring-
pelikula
o https://prezi.com>dulangpantelebisyon
o rmhalife.wordpress.com
o https://www.tagaloglang.com
o https://en.wikipedia
o https://quizlet.com

YOUTUBE
o https://www.youtube.com/watch?v=8ZbzMm-7NRI&t=550s

26