Lấy tình huống thực tế và chỉ ra các loại sai lệch về niềm tin đã học
- Sai lệch bảo thủ
VD: Hãng điện thoại Nokia từng chiếm lĩnh thị phần rất lớn trong thị trường di động toàn cầu. Nhưng trong 1 thế giới luôn vận động và thay đổi nhanh chóng, các đối thủ liên tục cải tiến và sáng tạo, thì Nokia lại chậm chân, bỏ lỡ cơ hội, chưa tiếp thu được những thông tin mới. - Sai lệch xác nhận VD: Một cặp vợ chồng cãi nhau về vấn đề tiền bạc. Người vợ muốn giữ tiền của cả 2 vợ chồng để tiện sinh hoạt nhưng người chồng thì lại muốn tiền ai nấy giữ - Sai lệch đại diện + Ảo tưởng liên kết VD: Cứ học thật giỏi là ra trường sẽ kiếm được việc. + Phớt lờ xác suất cơ sở VD: Những sinh viên học ngành ngân hàng, có đến 70% là sẽ ra trường làm trong lĩnh vực liên quan Tài chính - Ngân hàng, và 27% sẽ làm kinh doanh, 3% còn lại sẽ làm trái ngành học hoặc thất nghiệp. Trung cũng là sinh viên học ngành ngân hàng, 22 tuổi, chưa có gia đình, mong muốn giàu có, có năng lực làm việc nhóm tốt, khả năng giao tiếp tốt, thích đọc sách về kinh doanh + marketing. Khi đọc vào thông tin của Trung, đa số sẽ chọn Trung sẽ là làm kinh doanh. Và phớt lờ đi xác suất đến 70% là làm trong lĩnh vực Tài chính - Ngân hàng + Hiện tượng vận đỏ VD: Vào dịp tết Nguyên đán vừa rồi, em có ngồi chơi bài, những ngày trước đó em thua nhiều tiền nhưng ngày hôm sau em đánh đâu ăn đó nên em quyết định chơi ván cuối để kết thúc với số tiền đặt lớn gấp đôi và kết quả là em ăn hết số tiền đó. Em dựa vào sự may mắn và khả năng đánh bài của mình và kết quả là thắng lớn + Ngụy biện con bạc VD: Em nhớ hồi tết, rất lâu rồi, em có đi chơi bầu cua. Chơi 1 lúc lâu, em thấy người xóc dĩa ra liên tiếp 2 lần, lần nào cũng 3 BẦU. Có 1 anh kia, ảnh bảo giờ a dám xóc tiếp không, tôi đặt tất cả tiền của tôi vào BẦU. Lúc đó anh xóc dĩa nói rằng anh cứ đặt bình thường. Xong anh kia nói thôi, đặt 100.000đ thôi, cuối cùng xóc ra không có 1 con bầu nào cả. Anh đó đã bị ngụy biện con bạc. Kiểu suy nghĩ của anh là anh thấy ra 3 bầu tận 2 lần, giờ xóc nữa, ít nhất là cũng sẽ ra 1 con. Nhưng thực tế, người xóc rất hay, họ xóc không ra con bầu nào hết. + Dự báo xác suất quá cao VD: Gửi tiền vào Ngân hàng Lehman Brothers gần như chắc chắn là an toàn. Vì kiểu là Ngân hàng rất lớn ở Mỹ, và không 1 ai nghĩ đến rằng sẽ có ngày Lehman Brothers phá sản. Xác suất cho sự chắc chắn của Ngân hàng này là quá lớn, nhưng vẫn có xác suất rất thấp xảy ra Phá sản. - Ảo tưởng kiểm soát VD: Những người gửi tiền tiết kiệm trong ngân hàng SCB vừa rồi. Họ tưởng rằng sản phẩm tiết kiệm linh hoạt đó cũng là tiền gửi tiết kiệm như bao lần khác, mà không biết đã chuyển thành mua trái phiếu - Nhận thức muộn VD: Chúng ta cứ nghĩ là mọi chuyện bình thường, ăn uống sức khỏe mình vẫn bình thường, mình không tập thể dục, không ăn uống khoa học, có bệnh nền nhưng chủ quan không đi khám, đi chữa trị. Rồi khi dịch covid đến, sức đề kháng của bản thân lâu ngày không nuôi dưỡng, thậm chí bị hủy hoại dần dần theo lối sống không lành mạnh… và dẫn đến có rất nhiều người mất đi trong dịch covid. Và khi đó mình nhận thức thì đã muộn