Ekologistyka – przejawy i zastosowania

w przedsiębiostwach

Przemysław Graca

216379

ORCID: 0000-0003-1352-4594

JEL (R48,R14,R11,R42)

Kraków, Styczeń 2023

 1. Wprowadzenie
Motywacja do napisania artykułu pojawia się przede wszystkim jako wymóg stawiany
słuchaczom seminarium logistycznego. Wybór padł na ten temat również ze względów
czasowych oraz osobistych, uznano że temat jest okazją do nauki. Zagadnienie wydaje się
warte przebadania ze względu na szerokość zjawiska, jest wielce prawdopodobne że studenci
logistyki znajdą się zaangażowani właśnie w logistykę odpadów lub pokrewny obszar
działalności. Z punktu widzenia czytelnika wartościowe będzie zgłębienie tematu dla zdania
sobie sprawy z potencjału przedsięwzięcia jak i wyrobienia sobie własnego zdania na temat
efektywności czy też zasadności podjętych działań. Wspomniane zagadnienie jest na tyle
powszechne w przedsiębiorstwach na terenie całej Europy iż większość czytelników zetknęła
się w mniejszym bądź większym stopniu z kwestiami omawianymi w artykule. Jeśli chodzi
zaś o subiektywne odczucie autora sam temat okazał się miejscami ciekawy zwracając uwagę
na istotną choć mało omawianą na zajęciach kwestie odpadów, odświeżające okazało się
zgłębienie tematu w sposób wychodzący poza ramy teoretycznych dywagacji na temat
filozofii oraz inicjatyw krajowych i międzynarodowych czy też prawnych uwarunkowań
tychże.

Pojęcia zawarte w temacie są szerokie i w takim też ujęciu zostaną przedstawiane. Forma i
brzmienie tematu nie zostały w żaden sposób zmodyfikowane, otwarty charakter tematu
nakreślił kierunek badań. Charakter badań jest czysto opisowy autor wybrał metodę desk
research a więc analizę danych zastanych jako wiodącą metodę badań nad tematem. Artykuł
poza celami które sobie stawia będzie starał się opisać i objaśnić pojęcia zawarte w temacie,
nakreśli też ramy i granice w jakich temat zostanie uznany za zgłębiony w zadowalający
sposób bądź wyczerpany.

2. Obszar badań

Kwestie obszaru badań również są pozostawione do określenia i ograniczenia autorowi

artykułu. Uznano za stosowne aby przejawy oraz zastosowania związane z logistyką zostały
zilustrowane na przykładzie przedsiębiorstw z całego świata, nie dokonano podziału
zastosowań podglądem urządzeń, wykorzystanej technologii czy też stosowanej filozofii
zarządzania. Jeśli chodzi zaś o badania związane z realizacją celów oraz weryfikacją hipotez
artykuł autor ograniczy się do rynku europejskiego w szczególności Polski. W przypadku
analizy porównawczej danych czy też prawnych uwarunkowań bądź celów stawianych

2
przedsiębiorstwom to ten obszar oraz normy prawne i realia gospodarcze zostaną brane pod
uwagę.

3. Temat

Tematem artykułu jest Ekologistyka – przejawy i zastosowania w przedsiębiorstwach, Będzie

obejmować też zagadnienia takie jak recykling, unieszkodliwianie odpadów, kwestie
posiadania i własności odpadów i inne istotne prawne rozważania. Tu zatem przybliżone
zostaną pokrewne lub powiązane definicje, recyrkulacja, reverse logistics, zielone łańcuchy
dostaw i inne. Pozostałe elementy tematu obejmują słowa przejawy i zastosowania,
definiowane będą według ogólnodostępnego słownika języka polskiego PWN. Pojęcia są
pozornie tożsame, przejaw to zewnętrzny znak czegoś (Słownik języka polskiego PWN, b. d.-
a, s. przejaw) zaś zastosowanie to użycie czegoś w jakiejś sytuacji. (Słownik języka polskiego

PWN, b. d.-a, s. zastosowanie) Pod hasłem przejaw autor rozumie zatem skutki wykorzystania

ekologistyki, tak pożądane efekty wspominane w definicji a zatem realizacja idei

zrównoważonego rozwoju jak i na przykład pozytywne public relations dla przedsiębiorstwa,
zyski i przychylność społeczna płynące z tego tytułu, temat zakrawać będzie więc również o
rozważania na temat społecznej odpowiedzialności biznesu. Ewentualne niepożądane skutki
społeczne również mogą zostać opisane. Zastosowanie, skoro wiąże się z użyciem, będzie
zatem to zbiór konkretnych działań i rozwiązań i ich implementacja w przedsiębiorstwach.
Przedsiębiorstwo jako pojęcie zawarte w temacie również brane jest pod uwagę szeroko.
Ekologistyka może być składową funkcjonowania przedsiębiorstwa (na przykład
produkcyjnego), związana z prawnymi wymogami mitygowania negatywnego oddziaływania
na środowisko w związku z prowadzoną przez siebie działalnością. Można jednak również
wziąć pod uwagę przedsiębiorstwa dla których ekologistyka jest podstawą działalności.

4. Definicje podstawowych pojęć

Definicja Ekologistyki pochodzi z Ekologistyka / Zbigniew Korzeń. Z 2001 r. i zwraca uwagę

na aspekty związane z recyklingiem, elementy zarządzania, efektywność. Ekologistyka:
„Zintegrowany system który opiera się na koncepcji zarządzania recyrkulacyjnymi
przepływami strumieni materiałów odpadowych w gospodarce oraz przepływami
sprzężonych z nimi informacji” (Korzeń, 2001 s. 17-18).

„Zapewnia gotowość i zdolność efektywnego gromadzenia segregacji przetwarzania oraz

ponownego wykorzystania odpadów […]” (Korzeń, 2001 s. 17-18).

3
„Umożliwia podejmowanie technicznych i organizacyjnych decyzji w kierunku zmniejszenia
(minimalizacji) tych negatywnych skutków oddziaływania na środowisko które towarzyszą
realizacji procesów zaopatrzeniowych, przetwórczych, produkcyjnych, dystrybucyjnych i
serwisowych w logistycznych łańcuchach dostaw” (Korzeń, 2001 s. 17-18). Zastępczym
pojęciem bywa często określenie logistyka zwrotna choć i tutaj widoczne są różnice. Jak w
swoim artykule określa to Klaudia Gwóźdź, Ekologistyka jest działaniem zarządczym,
logistyka zwrotna zaś operacyjnym. (Gwóźdź, 2022, s. 36) Logistyka zwrotna jest to „ogół
procesów zarządzania przepływami odpadów (w tym produktów uszkodzonych) i informacji
(związanych z tymi przepływami), od miejsc ich powstawania (pojawienia się) do miejsca ich
przeznaczenia w celu odzyskania wartości (poprzez naprawę, recykling lub przetworzenie)
lub właściwego ich unieszkodliwienia i długotrwałego składowania w taki sposób, by
przepływy te były efektywne ekonomicznie i minimalizowały negatywny wpływ odpadów na
środowisko naturalne człowieka.”. Przetwarzanie substancji lub materiałów znalezionych w
śmieciach w celu stworzenia nowych towarów o tym samym lub innym przeznaczeniu jest
znane jako recykling i jest jedną z najbardziej gruntownych technik ochrony środowiska.
(Szołtysek, 2009 s. 80) Gospodarka o obiegu zamkniętym to zintegrowane podejście, które
zakłada nie tylko zmniejszenie ilości wytwarzanych odpadów i odpowiednie ich
zagospodarowanie, ale także wydłużenie życia produktów, m.in. poprzez zmianę wzorców
konsumpcji. Gospodarka o obiegu zamkniętym przyczynia się do zrównoważonego rozwoju i
oferuje szereg korzyści. Przede wszystkim jest to model niskoemisyjny i zasobooszczędny,
który zapewnia zmniejszenie zużycia surowców, poprawę ich produktywności, redukcję
emisji CO2 oraz zmniejszenie zużycia energii, a jednocześnie wywołuje inne korzystne efekty
mnożnikowe. Są to m.in. wzrost innowacyjności i konkurencyjności, tworzenie większej
liczby miejsc pracy oraz obniżenie wydatków społecznych. (Jastrzębska, 2017, s. 233 - 234)

Kolejnym pojęciem które pojawia się w definicjach oraz będzie pojawiać się często w
niniejszym artykule jest słowo odpad. Odpad określany jest jako uboczny produkt
działalności, dzięki recyklingowi może stać się ponownie użytecznym dobrem bądź
surowcem (Szołtysek, 2009, s. 11-16) ze względu na ramy jakie autor artykułu narzucił
należy rozróżniać rodzaje odpadów o których będzie mowa. Jest to istotne ponieważ ilekroć
mowa jest o przedsiębiorstwie to właśnie okłady związane z funkcjonowaniem
przedsiębiorstwa będą brane pod uwagę. Nie będą brane pod uwagę odpady które pośrednio
łączą się z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa na przykład komunalne lub medyczne,
przykładowo odpady powstające na stołówce zakładowej choć należą do przedsiębiorstwa nie

4
są przedmiotem niniejszej dysertacji. Wyjątek stanowią te których utylizacja jest
bezpośrednio związana z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa jako jego główna działalność.
Zbigniew korzeń w swojej książce zaznacza iż podsystemy wschodzące w skład systemu
recyrkulacji odpadów ze sobą ściśle zintegrowane jako że każdy rodzaju odpadu, stały ciekły
bądź gazowy, generuje w czasie jego powstawania oraz utylizacji odpad w formie jednego
albo obydwu pozostałych form zanieczyszczeń. Ocena zatem logistycznego systemu
recyrkulacji odpadów musi uwzględniać wszystkie jego podsystemy, nazywa to
„kompleksową oceną jakości”. (Korzeń, 2001 s. 30-31) Innym sposobem na ocene
wydajności systemu ekologistycznego jest benchmarking, polegający na porównywaniu
wyników zakresie osiągania zamierzonych celów z liderami rynkowymi. (Gwóźdź,
2022, s. 38) Zbigniew korzeń swojej pracy proponuje uproszczony wskaźnik sprawności
procesu „k”. Dla gospodarki obiegu zamkniętym w pierwszej kolejności oblicza się parametr
względnej ilości odpadów.

d=O/P

Gdzie d to parametr względu na ilości odpadów. O to ilość odpadów, P oznacza ilość

produktu.

d=1/k

Gdzie

k =P/Z

Z to ilość zasobów zużytych w produkcji

Ostatecznie wzór przyjmuje postać następującą:

1
d=
k

Wnioskuje on iż maksymalizacja współczynnika efektywności musi ciągnąć za sobą

minimalizację współczynnika względnej ilości odpadów. (Korzeń, 2001 s. 112-113).

Odpady to zbiorcze określenie wszystkich produktów ubocznych działalności człowieka,

które są szkodliwe dla środowiska lub nieprzydatne w czasie i miejscu, w którym zostały
wytworzone. Są one zarządzane przez podsystem logistyki wtórnej. Obejmuje on obsługę,
magazynowanie i transport śmieci, a także czynności związane z ich utylizacją. Polski
ustawodawca wymusza na każdym podmiocie produkującym odpad stosowanie takich działań

5
by ograniczyć jego wytwarzanie oraz odpowiednio eliminować go zgodnie z hierarchią
proponowaną w ustawie. Zatem produkcja odpadu być ograniczona, w drugiej kolejności zaś
odpad powinien być przygotowany do ponownego użycia. Jeżeli to jest niemożliwe musi
nastąpić jego recykling bądź inne procesy odzysku. Ostatecznością jest unieszkodliwienie
odpadu. Dokument zaznacza iż odpad powinien być poddany tym działaniom przede
wszystkim w miejscu jego powstania na ile jest to możliwe. Prawo zaznacza również iż
odpowiedzialny za odpad jest jego producent i to on ponosi wszelkie koszty z tym związane.
Ustawa przewiduje również zdanie odpowiedzialności oraz własności odpadu innemu
podmiotowi (Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, 2023)

5. Cel badań
Celem artykułu jest zbadanie realnych skutków zastosowań ekologistyki przez
przedsiębiorstwa, za tym idzie też ocena jakości zastosowań ekologistyki.

Cele szczegółowe:

 Podać przykłady zastosowań logistyki w przedsiębiorstwach, Przedstawić w jaki

sposób przedsiębiorstwa radzą sobie z wdrożeniem ekologistyki.
 Przedstawić rodzaje skutków wdrożenia ekologii styki w poszczególnych przykładach,
Zaprezentować przejawy ekologistyki w przemyśle.
 Przedstawić cele stawiane ekologistyce na bazie wymogów prawnych i porównać je ze
stanem faktycznym na podstawie obrazu nakreślonego przez wynik badań.

Teza: Ekologistyka często realizowana jest na powierzchownym poziomie, rzeczywisty

wpływ wielu podejmowanych działań jest niewspółmierny do tego który jest mu
przypisywany. Działania podejmowane w ramach ekologistyki są w wielu przedsiębiorstwach
nieoptymalne.

Pytania badawcze:

 Czy działania podejmowane przez przedsiębiorstwa przekładają się na istotne zmiany

w gospodarce odpadami?
 Na ile przejawy tych działań stanowią realną zmianę w redukcji
niezagospodarowanych odpadów?
 Jaka jest cena wdrażania zastosowań ekologistyki to jest Jak wygląda bilans rachunku
ekonomicznego?
6
  Jakie są pozytywne oraz negatywne aspekty ekologistyki w kontekście społecznej
odpowiedzialności biznesu?

6. Część badawcza i ogólny opis źródeł

W przewodniku dla studentów pod tytułem Analiza danych zastanych autorzy podkreślają iż
większość Wytworów mogących być źródłami do badań nadaje się do przeprowadzanych
analiz, podkreślają również iż do tej grupy zaliczają się źródła które nie były stworzone z
myślą o jakichkolwiek badaniach. (Makowska, 2013, s. 32-51)

Zmniejszenie strumienia odpadów jest koniecznością dla wielu przedsiębiorstw ze względu

na rosnące koszty gospodarki odpadami. Jedyną opcją, jaką można opracować w produkcji
przemysłowej, jest działanie w zakresie pomiaru mieszania odpadów. Przejawia się to w
zarówno zmianie surowców, jak i przeprojektowaniu całego produktu. Znaczące okazuje się
wzrost świadomości kupujących związany z ochroną środowiska. To on kształtuje popyt i w
dużej mierze przesądza wyborach dokonywanych przez nich. Zjawisko jest na tyle
powszechne i na tyle znaczące iż przejawia się w projektowaniu produktów z myślą o
ekologii i ekologistyce (Gwóźdź, 2022, s. 34) Badania zwracają uwagę na fakt iż polskie
przedsiębiorstwa cechują się pewną opieszałością implementacji proekologicznych rozwiązań
(Gwóźdź, 2022, s. 34) , jednocześnie ich wpływ na środowisko naturalne jest
niewspółmiernie wysoki. (Eurostat, b. d.). Głównymi bodźcami przyspieszającymi te zmiany
zdają się być aktualne przepisy prawa, groźba kar czy też wykluczenia przez klientów lub
odbiorców produktów (Staniszewska, 2022, s. 26) W modelu dojrzałości Ekologistyki byłby
to dopiero drugi etap gdzie świadomość ekologiczna jest niskim priorytetem. Dopiero trzeci
etap charakteryzuje się powołaniem dedykowanych pracowników i budową podsystemu
ekologistycznego przedsiębiorstw, to tu formułowane są konkretne cele środowiskowe. W
ostatnim etapie rozwoju ekologistyki zauważa się wymierne korzyści związane z
dostosowaniem całego łańcucha dostaw. to zaś generuje nie tylko korzyści środowiskowe lecz
również znaczącą redukcję strat przedsiębiorstwa. Podjęcie działań w zakresie ekologistyki
może mieć formę samodzielnego dostosowywania lub w ramach outsourcingu (Gwóźdź,
2022, s. 36) Działania wyszczególnione to: koordynacja outsourcingu w zakresie usuwania
odpadów, realizacja procesów z zakresu utylizacji odpadów, podejmowanie działań
prewencyjnych. (Gwóźdź, 2022, s. 41)

7
Jednym z przykładów przedsiębiorstw zajmującym się Ekologistyką jest SARIA. Jest to firma
zajmująca się utylizowaniem bioodpadów, jej klientami są podmioty takie jak restauracje
stołówki, zakłady, przedszkola. Jest to największe przedsiębiorstwo tego typu w Polsce.
Odpady te SARIA przetwarza wysokiej jakości półprodukty znajdujący zastosowanie w
innych gałęziach gospodarki. poniżej przedstawiał będzie rozmieszczenie zakładów SARIA w
których Utylizacja i przetwórstwo. (Lis, 2015, s. 10-12)

Rys. 1. Lokalizacja zakładów SARIA Polska

Źródło: (Lis, 2015, s. 12)

Jak podaje Szołtysek w Ekologiistyce jest istotne aby dobrać optymalną strukturę
przestrzenną elementów sieci transportowej. Jest to tyle ważne iż czołowymi zasadami
logistyki jako takiej nie zminimalizowanie kosztów oraz efektywne zarządzanie zasobami. Do
wykonania tego zadania niezbędna jest konsolidacja przewozie transportowym, należy
dostosować typ sieci do warunków obecnych w otoczeniu przedsiębiorstwa. Przejawem zatem
ekologistyki będzie takie usytuowanie elementów infrastruktury przedsiębiorstwa które
sprzyjać będzie realizowaniu wspomnianych celów. Zamieszczony obrazek przedstawię jak to
usytuowanie zbiega się z proponowanymi przez Szołtysek typami architektury sieci
transportowej. (Szołtysek, 2009, s. 140)

8
 Rys. 2. Podstawowe typy architektury sieci transportowej
Źródło: (Szołtysek, 2009, s. 140)

W swoim opracowaniu Lis opisuje jak wymogi logistyczne spowodowały iż firma Saria
rozwinęło swoją flotę pojazdów do 200 maszyn wzbogacając ją o samochody specjalnie
przystosowane do zadań związanych z logistyką zwrotną, także cysterny do przewozu
odpadów płynnych, posiadają również całą linię pojemników przystosowanych to różnych
zadań gromadzących różne rodzaje odpadów oraz dostosowanych do pracy synergii z
pojazdami firmy. Pojazdy te tworzone są na zamówienie i mają usprawnić przepływy
odpadowe. (Lis, 2015, s. 13-14) normalizacja tychże stawiany jest jako jeden z elementów
wydajnej ekologistyki (Szołtysek, 2009, s. 94) Sukces firmy SARIA spowodował iż zarząd
podjął decyzje o utworzeniu odrębnej grupy która miałaby gospodarować pozostałe kategorie
odpadów żywnościowych, wymienić można by tu klasy takie jak zużyte lub artykuły będące
już długo po dacie ważności. ReFood bo taka jest nazwa siostrzanego przedsiębiorstwa.
Działania grupy ReFood obejmują m.in. zbieranie odpadów organicznych w miejscach ich
powstawania, czyszczenie określonych pojemników, skrupulatne dokumentowanie
wykonanej pracy, transport oraz utylizację. Logistyka zwrotna umożliwia właściwe
zagospodarowanie odpadów z zakładów żywienia zbiorowego, szpitali, pubów, restauracji
czy supermarketów. Ponieważ praca w systemie generuje synergiczne oddziaływanie,
logistyka jest przedmiotem badań, który opiera swoje działania na podejściu systemowym. Od
doboru odpowiednich pojemników poprzez częstotliwość wywozów podyktowaną zielonymi
informacjami od klientów grupy, ReFood wykorzystuje logistyczny system gospodarki
odpadami zgodny z prawidłami logistyki zwrotnej opisanymi przez Szołtysek. Ten system

9
składa się z podsystemu gromadzenie odpadów następnie pod system wywozu odpadów oraz
podsystem gospodarczego wykorzystania przetwarzania i unieszkodliwiania odpadów.
wszystkie te systemy pod system regulacji czyli zarządzanie przepływami odpadów i
informacji. (Lis, 2015, s. 14-18)

Przykładami przejawów i zastosowań ekologistyki które nakładają się na siebie wraz z

doktryną gospodarki zamkniętym obiegu są działania takie jak wydłużanie życia produktu
regeneracja współdzielenie zapętlenie optymalizacja. (Jastrzębska, 2017, s. 229 - 232) Poniżej
przykłady tychże:

Tabela 1 przykłady zastosowań ekologistyki

Wydłużanie życia  Kare Design – niemiecki producent mebli, oświetlenia i ak-

produktu cesoriów oferuje produkty w większości wykonane z surow-
ców pochodzących z odzysku
 Ekodizajn – polska firma projektująca produkty z
materiałów organicznych, ulegających biodegradacji lub
pochodzących z recyklingu (np. lampy drum z bębnów
pralek) Mangostin – polska firma produkująca pokrowce,
kosmetyczki, portfele z worków po tajskim cemenci
Regeneracja  włoski Novamont produkuje biotworzywa plastikowe i two-
rzywa biodegradowalne z zasobów odnawialnych: kukury-
dzy, słoneczników i ostu
 brytyjska firma energetyczna BioGen wytwarza energię od-
nawialną z odpadów spożywczych, pozyskiwanych z gospo-
darstw domowych, supermarketów, restauracji i hoteli
 polska firma Asante Bamboo Bikes produkuje rowery z
bambusową ramą we współpracy ze spółdzielniami
socjalnymi
Współdzielenie  serwis carpooling dla pracowników ING Banku Śląskiego
 w ramach programu „Oszczędzam. Nie marnuję. Przekazu-
ję” Tesco przekazuje nadwyżki towaru, niesprzedane przed
upływem terminu przydatności do spożycia, Bankowi Żyw-
ności
 współdzielenie przestrzeni biurowej dzięki MyMeetingRo-
oms
Zapętlenie  wykorzystywanie 20-25% granulatu PET z recyklingu do
produkcji 2 rodzajów butelek coca-coli
 w wyniku współpracy Forda i Novelis zamknięto cykl po-
zyskania aluminium, wykorzystywanego w produkcji samo-
chodów
 kanadyjskie filtry powietrza Delta M, produkowane są z ma-
teriałów nadających się do recyklingu w zamkniętym cyklu
– poddawane czyszczeniu mogą być używane wielokrotnie
bez utraty jakości, a za zwrot zużytego produktu klienci
otrzymują rabat

10
 Optymalizacja  realizowany od 2005 r. program Ecomagination General
Electric, kładący nacisk na efektywność energetyczną i
przyjazne środowisku produkty, doprowadził do
zmniejszenia zużycia wody o 42%, a emisji gazów
cieplarnianych o 31%
Źródło: opracowanie na podstawie [Jastrzębska, 2017, s. 229 – 232]

Niemniej ważne jest postrzeganie tych działań tak przez publikę jak i przez same
przedsiębiorstwa. w badaniach ankietowych pytani przyznają iż ekoinnowacje również te w
ramach implementacji ekologistyki przekładają się na wymierne korzyści dla przedsiębiorstw.
największym skutkiem według respondentów jaki te działania wywarły są to, jak można było
się spodziewać, efekty środowiskowe czyli likwidacja zanieczyszczeń. Ankietowani
przyznają iż w dużej mierze technologiczne usprawnień procesów produkcyjnych jest
benefitem przejścia na rozwiązania eko. Podobnie ma się sprawa ze sferą ekonomiczno
finansową, niemniej istotne okazało się według respondentów wizerunkowe oraz polityczna
prawna skutki tych działań. Przejście zatem na rozwiązania ekologistyczne to skuteczny
sposób poprawy public relations. Zaskakujące bo zaledwie 3% respondentów przyznaje iż
poprawa w sferze organizacyjna a więc również sferze logistyki odnotowuje wyraźną
poprawę. (Wysocki, 2018, s. 99-101)

7. Wnioski

Trudno przecenić istotę ekologistyki działaniach prowadzących do ograniczenia wpływu

człowieka na środowisko przy jednoczesnej poprawie wydajnośi prowadzonych przez niego
działań. ilość zastosowań przejawów wraz metod w skutecznie wdrażających ideę
ekologistyki, nie ulega wątpliwości że działania podejmowane na jej rzecz przekładają się na
istotnie zmiany w gospodarce odpadami niezaprzeczalnie są też realną zmianom w redukcji
niezagospodarowanych odpadów. przyznają to sami przedsiębiorcy jak i szersza publika,
wymownym jest też fakt iż przedsiębiorstwa które stawiają na ekologistykę odnoszą sukcesy i
cieszą się pozytywnym public relations. negatywne aspekty ekologistyki są w dużej mierze
przemilczane a zagadnienie ich istotności oraz wpływu na prawdziwość głoszonych tez
wydaje się osobnym tematem pracy badawczej. analiza danych zastanych nie stwierdziła
jednakowoż istotnych przejawów negatywnego oddziaływania idei ekologistyki na rynek.
Badania potwierdzają również to iż istotnie dla przedsiębiorców zwłaszcza w Polsce ekologii
syka jest realizowana na powierzchnię poziomie znajduje się zwykle na bardzo wczesnym
etapie. dla wielu przedsiębiorstw wdrażanie działań proekologicznych jest w dużej mierze
spowodowane regulacjami i prawnymi. Choć zagadnienia ekologiczne pozostawiłem wiele do

11
poprawy na rynku polski znamienny jest wzrost świadomości publicznej, co, w ocenie autora,
stanowi istotną przesłanką następującej poprawie sytuacji w naszym kraju.

12
 Bibliografia

Eurostat. (b. d.). Waste statistics - statistics explained. https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-

explained/index.php?title=Waste_statistics#Total_waste_generation

Gwóźdź, K. (2022). Implementacja ekologistyki w przedsiębiorstwie (Anna. R. Baraniecka &

Jakub. R. Marcinkowski, Red.)
http://dbc.wroc.pl/Content/117984/Gwozdz_Implementacja_ekologistyki_w_przedsiebiorstwi
e.pdf

Jastrzębska, E. (2017). Gospodarka o obiegu zamkniętym–nowa idea czy stare podejście?

Dobre praktyki społecznie odpowiedzialnych przedsiębiorstw. Prace Naukowe Uniwersytetu
Ekonomicznego we Wrocławiu, (491), 220-234.

Korzeń, Z. (2001). Ekologistyka. biblioteka logistyka.

Lis, D. Innowacje gospodarcze a zrównoważony rozwój 1. logistyka zwrotna w zakresie

zagospodarowania odpadów spożywczych na przykładzie firmy SARIA polska. polscy
doktorzy i doktoranci w rozwoju światowej myśli naukowej, Słupsk 2015, s. 10-20.

Makowska, M. (2013). Analiza danych zastanych. Przewodnik dla studentów. Przewodnik dla

studentów. Scholar.

Staniszewska, L. (2022). Kontrole i kary w gospodarce odpadami a gwarancje praw

przedsiębiorcy. Nowa Energia, (1), 24–26.

Szołtysek, J. (2009). Logistyka zwrotna. biblioteka logistyka.

Słownik języka polskiego PWN. (b. d.-a). Wydawnictwo Naukowe

PWN. https://sjp.pwn.pl/slowniki/przejaw.html

Słownik języka polskiego PWN. (b. d.-b). Wydawnictwo Naukowe

PWN. https://sjp.pwn.pl/szukaj/zastosowanie.html

Wysocki J., Działalność proekologiczna dużych przedsiębiorstw produkcyjnych w Polsce - wyniki

badań ankietowych. W: Nowe formy innowacji / red. Poznańska K., Warszawa 2018, s. 82-109

13
Spis Tabel

Tabela 1 przykłady zastosowań ekologistyki str. 10

Spis Rysunków

Rys. 1. Lokalizacja zakładów SARIA Polska str. 8

Rys. 2. Podstawowe typy architektury sieci transportowej str. 9

14