www.facebook.

com/groups/TaiLieuOnThiDaiHoc01

Hình học 12 5
TỌA ĐỘ TRONG KHÔNG GIAN
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
hoctoancapba.com CÁC DẠNG TOÁN
TÓM TẮT LÝ THUYẾT Daïng 1: Chöùng minh A,B,C laø ba ñænh tam giaùc
 

1. AB  ( x B  x A , y B  y A , z B  z A )  A,B,C laø ba ñænh tam giaùc  [ AB, AC ] ≠ 0
1  
 x B  x A  2   y B  y A 2   z B  z A  2  SABC = [AB, AC]

01
2. AB  AB  2
3. a  b  a1  b1 , a 2  b2 , a3  b3 

oc
2.S ABC
 Ñöôøng cao AH =
4. k.a  ka1 , ka2 , ka3 
BC

H
 
 Shbh = [AB, AC]
5. a  a12  a 22  a32

ai
Daïng 2: Tìm D sao cho ABCD laø hình bình haønh

D
 a1  b1  Chöùng minh A,B,C khoâng thaúng haøng


hi
6. a  b  a 2  b2  ABCD laø hbh  AB  DC
a  b

nT
 3 3
Daïng 3: Chöùng minh ABCD laø moät töù dieän:
7. a.b  a1 .b1  a 2 .b2  a3 .b3 

uO
 
 [ AB, AC ]. AD ≠ 0
a1 a 2 a3 1 
8. a // b  a  k .b  a  b  0     Vtd =
 
[AB, AC] . AD
b1 b2 b3 6

ie
9. a  b  a.b  0  a1 .b1  a 2 .b2  a3 .b3  0 Ñöôøng cao AH cuûa töù dieän ABCD

iL
1
 a a3 a3 a1 a1 a 2  V  S BCD . AH  AH  3V
Ta
10. a  b   2 , , 

3 S BCD
 b2 b3 b3 b1 b1 b2   Theå tích hình hoäp :
   
s/

11. a, b, c đồng phẳng  a  b .c  0 V ABCD. A/ B / C / D /  AB; AD . AA /

 
up

12. a, b, c không đồng phẳng  a  b .c  0

Daïng4: Hình chieáu cuûa ñieåm M
13. M chia đoạn AB theo tỉ số k ≠ 1
ro

1. H laø hình chieáu cuûa M treân mp

 x kxB y A kyB z A kzB 
M A , ,   Vieát phöông trình ñöôøng thaúng (d) qua M vaø
/g

 1 k 1 k 1 k 
vuoâng goùc mp : ta coù a d  n 
om

14. M là trung điểm AB

 x  xB y A  y B z A  z B   Toïa ñoä H laø nghieäm cuûa hpt : (d) vaø ()
M A , , 
 2 2 
.c

2 2. H laø hình chieáu cuûa M treân ñöôøng thaúng (d)

15. G là trọng tâm tam giác ABC  Vieát phöông trình mp qua M vaø vuoâng goùc
ok

 x  x B  xC y A  y B  y C z A  z B  z C  vôùi (d): ta coù n  a d

G A , , ,
bo

 3 3 3   Toïa ñoä H laø nghieäm cuûa hpt : (d) vaø ()

16. Véctơ đơn vị : e1  (1,0,0); e2  (0,1,0); e3  (0,0,1)
ce

17. M ( x,0,0)  Ox; N (0, y,0)  Oy; K (0,0, z )  Oz Daïng 5 : Ñieåm ñoái xöùng
18. M ( x, y,0)  Oxy; N (0, y, z )  Oyz; K ( x,0, z )  Oxz 1.Ñieåm M/ ñoái xöùng vôùi M qua mp
.fa

1 1  Tìm hình chieáu H cuûa M treân mp (daïng 4.1)

19. S ABC  AB  AC  a12  a 22  a32  H laø trung ñieåm cuûa MM/
w

2 2
2.Ñieåm M/ ñoái xöùng vôùi M qua ñöôøng thaúng d:
w

1
20. V ABCD  ( AB  AC ).AD
6  Tìm hình chieáu H cuûa M treân (d) ( daïng 4.2)
w

 H laø trung ñieåm cuûa MM/

21. V ABCD. A/ B / C / D /  ( AB  AD).AA /

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

www.facebook.com/groups/TaiLieuOnThiDaiHoc01
 www.facebook.com/groups/TaiLieuOnThiDaiHoc01

Hình học 12 6
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
MẶT PHẲNG CAÙC DAÏNG TOAÙN
TÓM TẮT LÝ THUYẾT Daïng 1: Maët phaúng qua 3 ñieåm A,B,C :
1. Vectô phaùp tuyeán cuûa mp : qua A ( hay B hay C )
   
°

n ≠ 0 laø veùctô phaùp tuyeán cuûa   n   ° Caëp vtcp: AB , AC  

01

2. Caëp veùctô chæ phöông cuûa mp : vtpt n  [ AB , AC ]
   
a // b laø caëp vtcp cuûa   a , b cuøng // 

oc
Daïng 2: Maët phaúng trung tröïc ñoaïn AB :
     
3 Quan heä giöõa vtpt n vaø caëp vtcp a , b : n = [ a , b ] qua M trung ñieå m AB

H
 °  

ai
4. Pt mp qua M(xo ; yo ; zo) coù vtpt n = (A;B;C) 
vtpt n  AB

D
Daïng 3: Maët phaúng  qua M vaø  d (hoaëc AB)

hi
A(x – xo) + B(y – yo ) + C(z – zo ) = 0 qua M
° 

nT
 
 Vì   (d) neân vtpt n  a ....(AB)
d
() : Ax + By + Cz + D = 0 ta coù n = (A; B; C)

uO
5.Phöông trình maët phaúng đi qua A(a,0,0) B(0,b,0) ; Daïng 4: Mp qua M vaø // : Ax + By + Cz + D = 0
x y z qua M
C(0,0,c) :   1

ie
a b c °   
Vì  //  neâ n vtpt n n
 

iL
Chuù yù : Muoán vieát phöông trình maët phaúng caàn:
Daïng 5: Mp chöùa (d) vaø song song (d/)
Ta
1 ñieåm vaø 1 veùctô phaùp tuyeán  Ñieåm M ( choïn ñieåm M treân (d))
6.Phöông trình caùc maët phaúng toïa ñoä  Mp chöùa (d) neân a d  a
s/

(Oyz) : x = 0 ; (Oxz) : y = 0 ; (Oxy) : z = 0 Mp song song (d/) neân a d /  b

up

7. Chuøm maët phaúng : giaû söû 1  2 = d trong ñoù ■ 

Vtpt n  a d , a d / 
ro

(1): A1x + B1y + C1z + D1 = 0

(2): A2x + B2y + C2z + D2 = 0 Daïng 6 Mp qua M,N vaø   :
/g

Pt mp chöùa (d) coù daïng sau vôùi m2+ n2 ≠ 0 :

Mp qua M,N neân MN  a
om

■
m(A1x + B1y + C1z + D1) + n(A2x + B2y + C2z + D2) = 0
8. Vò trí töông ñoái cuûa hai mp (1) vaø (2) : ■ Mp  mp neân n  b
.c

qua M (hay N)
°  caét   A1 : B1 : C1  A2 : B2 : C2
ok

A B C D °   
°  //   1  1  1  1 vtpt n  [ MN , n ]
bo

A2 B2 C2 D2 
A B C D
°    1  1  1  1
ce

Daïng 7 Mp chöùa (d) vaø ñi qua

A2 B2 C2 D2
Mp chöùa d neân a d  a
.fa

■
ª     A1 A2  B1 B2  C1C2  0
9.KC từ M(x0,y0,z0) đến () : Ax + By + Cz + D = 0 Mp ñi qua M  (d ) vaø A neân AM  b
w

qua A
w

Ax o  By o  Cz o  D
d(M, )  ° (Caùch 2: söû duïng chuøm mp)
w

 
A 2  B2  C2 vtpt n  [ a , AM]
  d
n1 . n 2
10.Goùc giữa hai maët phaúng : cos( ,  )   
n1 . n 2
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

www.facebook.com/groups/TaiLieuOnThiDaiHoc01
 www.facebook.com/groups/TaiLieuOnThiDaiHoc01

Hình học 12 7
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ĐƯỜNG THẲNG TRONG KHÔNG GIAN
TÓM TẮT LÝ THUYẾT CAÙC DAÏNG TOAÙN
1.Phöông trình tham soá cuûa ñöôøng thaúng (d) qua Daïng 1: : Ñöôøng thaúng (d) ñi qua A,B

M(xo ;yo ;zo) coù vtcp a = (a1;a2;a3)
quaA

01
(hayB)
x  x o  a 1t (d )
  Vtcp ad  AB
(d) : y  y o  a 2 t ; t  R

oc
z  z  a t Daïng 2: Ñöôøng thaúng (d) qua A vaø song song ()
 o 3
qua A

H
2.Phöông trình chính taéc cuûa (d) (d )  
Vì (d) // () neâ n vtcp a a

ai
Qui öôùc: d 
x  xo y  yo z-z
(d) : Maãu = 0 thì Tö û= 0 Daïng 3: Ñöôøng thaúng (d) qua A vaø vuoâng goùc mp

D
0
 
a a2 a3 qua A

hi
1
(d )  
3.PT toång quaùt cuûa (d) laø giao tuyeán cuûa 2 mp 1 vaø 2 Vì (d)  ( ) neâ n vtcp a n
d

nT

A x  B1 y  C1z  D1  0
(d) :  1 Daïng4: PT d’ hình chieáu cuûa d leân  : d/ =   
A 2 x  B 2 y  C 2 z  D 2  0

uO
 Vieát pt mp chöùa (d) vaø vuoâng goùc mp
 B1 C1 C1 A1 A1 B1 
Veùctô chæ phöông a   , , 
  quaM  (d )

ie
 B2 C2 C2 A2 A2 B2  (  )  (d )  a  a
( )
 
iL

4.Vò trí töông ñoái cuûa 2 ñöôøng thaúng :
d /
ª (d )

(d) qua M coù vtcp a d ; (d’) qua N coù vtcp a d /        n  b (  )
Ta
  n   [a d ; n ]
  
 d cheùo d’  [ a d , a d / ]. MN ≠ 0 (khoâng ñoàng phaúng)
s/

  Daïng 5: Ñöôøng thaúng (d) qua A vaø vuoâng goùc

up

 d,d’ ñoàng phaúng  [ a d , a d / ]. MN = 0 (d1),(d2)

   qua A
 d,d’ caét nhau  [ a d , a d / ]  0 vaø [ a d , a d / ]. MN =0
ro

(d )   
 vtcp a  [ a ,a ]
d1 d2
 d,d’ song song nhau  { a d // a d / vaø M  ( d ) }
/
/g

 Daïng 6: PT d vuoâng goùc chung cuûa d1 vaø d2 :

 d,d’ truøng nhau  { a d // a d / vaø M  ( d / ) }
om

5.Khoaûng caùch :
 
+ Tìm a d = [ a d1, a d2]

Cho (d) qua M coù vtcp a d ; (d’) qua N coù vtcp a d /
.c

+ Mp chöùa d1 , (d) ; mp chöùa d2 , (d)

ok

[a d ; AM ]
Kc từ đieåm ñeán ñường thẳng: d ( A, d )   d=
ad
bo

Daïng 7: PT qua A vaø d caét d1,d2 : d =   

[a d ; a d / ].MN vôùi mp = (A,d1) ; mp = (A,d2)
ce

Kc giöõa 2 ñường thẳng : d (d ; d / ) 

[a d ; a d / ] Daïng 8: PT d //  vaø caét d1,d2 : d = 1  2
vôùi mp1 chöùa d1 //  ; mp2 chöùa d2 // 
.fa

 
6.Goùc : (d) coù vtcp a d ; ’ coù vtcp a d / ; ( ) coù vtpt n
Daïng 9: PT d qua A vaø  d1, caét d2 : d = AB
w


a d .a d /
Goùc giữa 2 ñöôøng thaúng : cos(d,d' )  vôùi mp qua A,  d1 ; B = d2  
w


ad . ad /
Daïng 10: PT d  (P) caét d1, d2 : d =   
w

 
Goùc giữa ñường vaø mặt : sin(d, )  
ad . n
 vôùi mp chöùa d1 ,(P) ; mp chöùa d2 ,  (P)
ad . n

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

www.facebook.com/groups/TaiLieuOnThiDaiHoc01
 www.facebook.com/groups/TaiLieuOnThiDaiHoc01

Hình học 12 8
MẶT CẦU
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
TÓM TẮT LÝ THUYẾT CAÙC DAÏNG TOAÙN
1.Phương trình maët caàu taâm I(a ; b ; c),baùn kính R Daïng 1: Maët caàu taâm I ñi qua A
S(I,R) : x  a  y  b  z  c  R 2 (1)
2 2 2
ª
S(I,R) : x  a  y  b  z  c  R (1)
2 2 2 2

 Theá toïa ñoä A vaøo x,y,z tìm R2

01
S(I,R) : x2  y2  z2  2ax  2by  2cz  d  0 (2)
Daïng 2: Maët caàu ñöôøng kính AB

oc
( vôùi a  b  c  d  0 )
2 2 2
 Taâm I laø trung ñieåm AB
 Vieát phöông trình maët caàu taâm I (1)

H
Taâm I(a ; b ; c) vaø R  a  b  c  d
2 2 2

 Theá toïa ñoä A vaøo x,y,z tìm R2

ai
2.Vò trí töông ñoái cuûa maët phaúng vaø maët caàu
Cho (S) : x  a2  y  b2  z  c2  R2 Daïng 3: Maët caàu taâm I tieáp xuùc mp

D
Pt maë t caà u taâ m I

hi
vaø  : Ax + By + Cz + D = 0
Goïi d = d(I,) : khoûang caùch töø taâm mc(S) A.x  B. y  C . z  D

nT
(S ) I I I
ñeán mp : R  d(I, ) 
A2  B 2  C 2
 d > R : (S)   = 

uO
 d = R :  tieáp xuùc (S) taïi H (H: tieáp ñieåm, : Daïng 4: Maët caàu taâm I vaø tieáp xuùc ()
taâ m I
tieáp dieän)

ie
(S )
*Tìm tieáp ñieåm H (laø hchieáu cuûa taâm I treân mp) R  d(I, )

 Vieát phöông trình ñöôøng thaúng (d) qua I
vaø vuoâng goùc mp : ta coù a d  n 
s/
iL
Daïng 5: Maët caàu ngoaïi tieáp töù dieän ABCD
Ta
Duøng (2) S(I,R) : x2  y2  z2  2ax  2by  2cz  d  0
A,B,C,D  mc(S)  heä pt, giaûi tìm a, b, c, d

 Toïa ñoä H laø nghieäm cuûa hpt : (d) vaø ()

Daïng 6:Maët caàu ñi qua A,B,C vaø taâm I € (α)
up

S(I,R) : x2  y2  z2  2ax  2by  2cz  d  0 (2)

 d < R :  caét (S) theo ñöôøng troøn coù pt
(S) : x  a2  y  b2  z  c2  R2 A,B,C  mc(S): theá toïa toïa A,B,C vaøo (2)
ro

 I(a,b,c) (α): theá a,b,c vaøo pt (α)

 : Ax  By  Cz  D  0
/g

Giaûi heä phöông trình treân tìm a, b, c, d

*Tìm baùn kính r vaø taâm H cuûa ñöôøng troøn:
Daïng 7: Maët phaúng tieáp xuùc maët caàu taïi A
om

+ baùn kính r  R2  d2 ( I ,  )  
+ Tìm taâm H ( laø hchieáu cuûa taâm I treân mp) Tieáp dieän  cuûa mc(S) taïi A :  qua A, vtpt n  IA
.c

Daïng 8: Maët phaúng  tieáp xuùc (S) vaø  

 Vieát phöông trình ñöôøng thaúng (d) qua I
+ Vieát pt mp vuoâng goùc  : n  a   ( A, B, C )
ok

vaø vuoâng goùc mp : ta coù a d  n 

+ Mp : Ax + By + Cz + D = 0
bo

 Toïa ñoä H laø nghieäm cuûa hpt : (d) vaø () + Tìm D töø pt d(I ,  ) = R
3.Giao ñieåm cuûa ñöôøng thaúng vaø maët caàu Daïng 9: Maët phaúng  tieáp xuùc (S) vaø // 2 ñt a,b :
ce

x  x o  a1t   
 n  [ a ,b ]
d : y  y o  a 2 t (1) vaø
.fa

z  z o  a 3 t  pt : Ax  By  Cz  D  0

töø d(I,  )  R  D
(S) : x  a  y  b  z  c  R2 (2)
w

2 2 2

Daïng 10: Mp chöùa  vaø tieáp xuùc mc(S) :

w

+ Thay ptts (1) vaøo pt mc (2), giaûi tìm t,

thuoä c chuø m mp chöù a 
w

+ Thay t vaøo (1) ñöôïc toïa ñoä giao ñieåm 

R  d(I, )  m, n

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

www.facebook.com/groups/TaiLieuOnThiDaiHoc01
 www.facebook.com/groups/TaiLieuOnThiDaiHoc01

Hình học 12 9
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

01
oc
H
ai
D
hi
nT
uO
ie
iL
Ta
s/
up
ro
/g
om
.c
ok
bo
ce
.fa
w
w
w

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

www.facebook.com/groups/TaiLieuOnThiDaiHoc01