Ξ εκίνημα

Δεκαπενθήμερη εφημερίδα για τον επαναστατικό σοσιαλισμό

www.xekinima.org
Διεθνιστική Σοσιαλιστική Οργάνωση, τεύχος 571, 24 Μάρτη - 7 Απρίλη 2023 τιμή 1 €

Τέμπη: ένας
απολογισμός
Τράπεζες – Παράσιτα
του κινήματος

Πάνω από 2,5 εκατομμύρια άνθρωποι

συμμετείχαν έστω και σε μια από τις
κινητοποιήσεις των προηγούμενων
εβδομάδων για το έγκλημα στα Τέ-
μπη, σύμφωνα με το «πολιτικό βαρό-
μετρο» της Public Issue για τον Μάρτη
του 2023. Κορύφωση του κινήματος
ήταν οι εξαιρετικά μαζικές απεργια-
κές κινητοποιήσεις της 8ης Μάρτη,
ενώ η Γενική Απεργία που έγινε στις
16 Μάρτη, αν και είχε και πάλι μεγάλη
συμμετοχή, ήταν περίπου η μισή της Η νέα τραπεζικη κρίση που ξεκίνησε από τις ΗΠΑ απειλεί
προηγούμενης.
με κρίση της πραγματικής οικονομίας με εκατομμύρια
Συνέχεια στη σελ. 3 εργαζομένων διεθνώς να πληρώνουν το κόστος.
Τη στιγμή που γράφεται το άρθρο 3 αμερικανικές τράπεζες έχουν Credit Suisse αφού πρώτα στηρίχτηκε με περίπου 100 δισ. ευρώ,
Γ. Μπίκα: ένα καταρρεύσει (και μία τέταρτη «χαροπαλεύει») και στη συνέχεια απορροφήθηκε από τη UBS (την πρώτη σε μέγεθος ελβετική τρά-
σημαντικό βήμα στον ακολούθησε η ελβετική Credit Suisse. Η τελευταία είναι ένας κο- πεζα). Μπροστά στον γκρεμό, οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ και της
λοσσός του παγκόσμιου τραπεζικού συστήματος, η δεύτερη με- Ελβετίας δεν είχαν άλλη επιλογή από το να παρέμβουν.
αγώνα για δικαίωση! γαλύτερη ελβετική τράπεζα με ιστορία 166 χρόνων.
Σε όλες τις περιπτώσεις οι κυβερνήσεις έτρεξαν να σώσουν την
κατάσταση – στις ΗΠΑ οι καταθέτες διασώθηκαν, στην Ελβετία η Συνέχεια στη σελ. 3

Μετά τα Τέμπη:
Σελ. 5 αλλαγή πολιτικού τοπίου
Το έγκλημα στα Τέμπη έχει δημιουργήσει μια καινούργια, πολύ δια-
φορετική κατάσταση στα πολιτικά πράγματα της χώρας.
Γαλλία: O «Λουδοβίκος»
Ήταν το φυτίλι εκείνο που πυροδότησε την οργή που συσσωρεύο-
Μακρόν κι ένα νταν σταδιακά εδώ και καιρό μέσα στην κοινωνία.
ιστορικό κίνημα Οι πρωτόγνωρες σε μαζικότητα κινητοποιήσεις επί 2 βδομάδες, οι
πρόσφατες δημοσκοπήσεις,[1] το γενικότερο κλίμα στις συνανα-
στροφές της καθημερινότητας, πιστοποιούν –κατά κύριο λόγο– τα
ακόλουθα συμπεράσματα:
• Η ΝΔ βρίσκεται σε πορεία πτώσης των εκλογικών της ποσο-
στών.
• Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κερδίζει από την πτώση της ΝΔ, αντίθετα μένει
στάσιμος ή και με μικρή πτώση των ποσοστών του. Η διαφο-
ρά με τη ΝΔ μειώνεται, βασικά γιατί πέφτει η ΝΔ και όχι γιατί
ανεβαίνει ο ΣΥΡΙΖΑ.
Σελ. 9
Συνέχεια στη σελ. 2
2 Πολιτική
Μετά τα Τέμπη: αλλαγή πολιτικού τοπίου
Τάκης Γιαννόπουλος
Συνέχεια από τη σελ. 1
• Τα δύο μεγαλύτερα κόμματα στις περισσότερες πρό-
σφατες δημοσκοπήσεις και στο σύνολο του εκλογι-
κού σώματος, δεν ξεπερνούν το 50%.
• Το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ μένει και αυτό στάσιμο και συνυ-
πεύθυνο μαζί με τη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ για τα χάλια
του ΟΣΕ και το δυστύχημα στα Τέμπη.
• Η ιδιωτικοποίηση του ΟΣΕ θεωρείται βασική αιτία του
δυστυχήματος, μαζί με τις διαχρονικές ευθύνες όλων
των κυβερνήσεων.
• Ένα σημαντικό ποσοστό της κοινωνίας –πάνω από
30%– βρίσκεται στη ζώνη της αποχής, του άκυρου-
λευκού, των αναποφάσιστων ή της ψήφου σε εξω-
κοινοβουλευτικά κόμματα για τις ερχόμενες εκλογές.
• ΚΚΕ και ΜΕΡΑ 25 εμφανίζουν μικρή άνοδο σε ποσο-
στά, κατά τη γνώμη μας αναντίστοιχη με τις αντικει-
μενικές δυνατότητες της περιόδου.
• Άνοδο εμφανίζουν και τα κόμματα της Ακροδεξιάς,
του Βελόπουλου και των Ναζί του Κασιδιάρη, μάλι-
στα αναλογικά μεγαλύτερη απ’ αυτή των αριστερών
κομμάτων (ΚΚΕ και ΜΕΡΑ).
Ένα σημαντικό στοιχείο της σημερινής κατάστασης είναι η
δυναμική συμμετοχή της νεολαίας στο πολιτικό προσκή-
νιο. Και στις κινητοποιήσεις αλλά και στη μεγαλύτερη κα-
τακρήμνιση του ποσοστού της ΝΔ στις μικρότερες ηλικίες.
Ασφαλώς, όλες οι διεργασίες είναι σε εξέλιξη, το πολιτικό
τοπίο είναι ρευστό και πολλά μπορεί να αλλάξουν μέχρι
τις εκλογές.
Όμως το κίνημα των Τεμπών έχει βάλει τη σφραγίδα του
στις εξελίξεις, ανεξάρτητα από το εκλογικό αποτέλεσμα.
Ακόμα δηλαδή και αν η ΝΔ έρθει πρώτο κόμμα, η τομή
που προκάλεσε στην συνείδηση της κοινωνίας το πρό-
σφατο κίνημα, ιδιαίτερα για το ζήτημα των επιπτώσεων
των ιδιωτικοποιήσεων, ήρθε για να μείνει.
Πολιτικό κενό και συνείδηση
Σήμερα είμαστε σε μια φάση όπου η οργή της κοινωνίας
δεν έχει βρει ακόμα πολιτικό ρυάκι έκφρασης. Δυστυχώς,
η κοινοβουλευτική και εξωκοινοβουλευτική Αριστερά με
τον κατακερματισμό, την πολυδιάσπαση και τις πολιτι-
κές αμφισημίες της δεν πείθουν και δεν εμπνέουν μαζικά,
παρά μόνο ως ψήφος διαμαρτυρίας και μόνο ως ένα βαθ-
μό.
Το κόμμα του Κασιδιάρη εμφανίζει την πιο δυναμική τάση
στον χώρο της ναζιστικής Ακροδεξιάς και πιο πίσω ακο-
λουθούν Βελόπουλος, Τζήμερος μαζί με Κρανιδιώτη, Εμφι-
ετζόγλου μαζί με Μπογδάνο κοκ.
Σε αυτές τις συνθήκες η Αριστερά έχει μια σημαντική ευ-
καιρία. Οι διεργασίες στην συνείδηση της κοινής γνώμης
έχουν κατά βάση αντισυστημικό πρόσημο, αν και θολό.
Είναι μια γενική οργή ενάντια στα τρία μεγαλύτερα κόμ-
ματα (ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ) που έχουν κυβερνήσει και υπο-
γράψει μνημόνια.
Η κοινωνία εδώ και καιρό στέκεται αντίθετη με τις ιδιωτι-
κοποιήσεις όχι μόνο του ΟΣΕ αλλά και της ΔΕΗ, του ΟΤΕ,
της ΕΥΔΑΠ, όπως προκύπτει από σημερινές αλλά και πα-
λαιότερες δημοσκοπήσεις.[2] Και η ιδιωτικοποίηση αποτε-
λεί ιδεολογικό πυλώνα του νεοφιλελευθερισμού και του
καπιταλισμού διεθνώς και στρατηγικό στόχο όλων των
κυβερνήσεων, ιδιαίτερα από την εποχή του Κων/νου Μη-
τσοτάκη και μετέπειτα.
Τα χάλια του ΟΣΕ έβγαλαν στην επιφάνεια τα χάλια και τα
ελλείμματα ασφάλειας των αεροδρομίων, του Μετρό (βλ.
εισβολή θαλασσινού νερού στον σταθμό Μανιάτικα), του
οδικού δικτύου (βλ. ρωγμές στην γέφυρα Σερβίων στην
Κοζάνη), των λεωφορείων, των νοσοκομείων κοκ.
Σήμερα η κοινωνία είναι διατεθειμένη να ακούσει και να
υποστηρίξει την έννοια της εθνικοποίησης, όχι όμως ως
επιστροφή στο παλιό γραφειοκρατικοποιημένο και γεμά-
το ρουσφέτια και αργομισθίες δημόσιο, αλλά στο πραγμα-
τικό περιεχόμενο που πρέπει να έχει. Δηλαδή να συνοδεύ-
εται από τον έλεγχο και τη διαχείριση των εργαζομένων
και της κοινωνίας ώστε να διασφαλίζεται η ασφάλεια, ο
μη κερδοσκοπικός χαρακτήρας και η ποιοτική λειτουρ-
γία. Εθνικοποίηση που πρέπει να γίνει χωρίς αποζημίωση
στους ιδιώτες μεγαλομετόχους που ασέλγησαν πάνω σε
καθετί δημόσιο, κατάκλεψαν την περιουσία του ελληνι-
κού λαού και αδιαφόρησαν για τις συνέπειες των πράξεών
τους.
Καθόλου τυχαία αν κάτι απουσιάζει επιμελώς από την
καθημερινή συζήτηση στα συστημικά ΜΜΕ και την Βουλή
σε σχέση με το έγκλημα των Τεμπών είναι οι ευθύνες της
ιδιωτικοποίησης και της Trenitalia.
Η κατάσταση της Αριστεράς και οι προκλήσεις
Φυσικά στον βαθμό που η Αριστερά συνεχίσει να εμφα-
νίζεται αδύναμη να παρέμβει σοβαρά και αποφασιστικά
στις εξελίξεις, η Ακροδεξιά θα απειλεί να καλύψει αυτή το
κενό και η Ιταλία είναι πολύ κοντά μας για να μας δείξει τι
μπορεί να συμβεί αν δεν κάνουμε αυτά που πρέπει.[3]
Τι σημαίνει αποφασιστική παρέμβαση της Αριστεράς; Η
κατάσταση είναι τέτοια όπου αν υπήρχε μια κινηματική
και εκλογική συνεργασία ανάμεσα στο ΚΚΕ, την εξωκοι-
νοβουλευτική Αριστερά και το ΜΕΡΑ 25, στη βάση ενός
προγράμματος πάλης για τις βασικές αιχμές της περιόδου,
θα μπορούσε να αλλάξει άρδην τα δεδομένα και τους συ-
σχετισμούς. Θα μπορούσε να δώσει πολιτική και εκλογι-
κή διέξοδο σε εκατομμύρια εργαζόμενους, οξυγόνο στο
εργατικό και λαϊκό κίνημα και να προκαλέσει τεκτονικές
αλλαγές στον πολιτικό χάρτη.
Στις 8 Μάρτη το κίνημα μπόρεσε να κάνει την πιο μαζική
γενική απεργία μετά το 2012, χωρίς την ξεπουλημένη ΓΣΕΕ.
[4] Αυτό έγινε δυνατό γιατί όλες οι δυνάμεις της Αριστε-
τεύχος 571, 24 Μάρτη - 7 Απρίλη 2023
Ξεκίνημα
ράς, ξεκινώντας από το ΚΚΕ, μαζί με μια σειρά εργατικές
ομοσπονδίες και πρωτοβάθμια σωματεία δούλεψαν (αν
και χωρίς κεντρικό συντονισμό) με τον ίδιο στόχο και
προς την ίδια κατεύθυνση, δίνοντας διέξοδο στην οργή
που έχει συσσωρευτεί στην βάση της κοινωνίας.
Εκείνες τις ημέρες η Ακροδεξιά ήταν εξαφανισμένη. 40
οπαδοί του Κασιδιάρη που δοκίμασαν να εμφανιστούν
στις παρυφές μιας συγκέντρωσης στις 3 Μάρτη εξαφανί-
στηκαν με πλάγια πηδηματάκια μόλις πλησίαζε η πορεία
των οργανώσεων της Αριστεράς στο Σύνταγμα.
Τα διλήμματα και οι προκλήσεις είναι μπροστά μας.
Όποια κυβέρνηση και αν προκύψει μετά τις εκλογές θα
είναι κυβέρνηση κρίσης και πολιτικής αστάθειας. Οι πιο
συνεπείς, κοινωνικά γειωμένες, ενωτικές δυνάμεις της
Αριστεράς, που θέλουν να ανατρέψουν και όχι να νουθε-
τήσουν αυτό το σάπιο σύστημα, πρέπει να βρουν κοινό
βηματισμό και πολιτική έκφραση.
______________________
[1] in.gr: Δημοσκόπηση: Στις 5,8 μονάδες η διαφορά ΝΔ με ΣΥΡΙΖΑ – Κόλα-
φος για τα κόμματα οι απαντήσεις των πολιτών & katiousa.gr: Βαρόμε-
τρο της Public Issue για το έγκλημα στα Τέμπη: Τα στοιχεία εξηγούν γιατί
αυτή η έρευνα δεν έχει πάρει δημοσιότητα…
[2] xekinima.org: Ιδιωτικοποιήσεις: Μια έρευνα χαστούκι στον νεοφιλε-
λευθερισμό!
[3] xekinima.org: Ιταλία: Η κυβέρνηση Μελόνι δείχνει τα δόντια της
[4] xekinima.org: 8 Μάρτη 2023: Μια ιστορική μέρα που πρέπει να έχει
συνέχεια!
το «Ξ» στο διαδίκτυο
Συμφωνείτε με τις ιδέες του «Ξ»; Θέλετε να είστε σε επα-
φή με τα κείμενα και τις δραστηριότητες μας; Θα σας ενδι-
έφερε να τις μοιραστείτε και με άλλους; Επισκεφτείτε την
σελίδα μας στο ίντερνετ
www.xekinima.org
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με τις εξελίξεις στο
εργατικό κίνημα και την Αριστερά στην Ελλάδα και διε-
θνώς. «Μοιραστείτε» όποιο άρθρο σας ενδιαφέρει
πατώντας το κουμπί «share» στο τέλος κάθε άρθρου.
για να λαμβάνετε το newsletter μας
στείλτε κενό e-mail στο
contact@xekinima.org
για να ενημερώνεστε για κάθε νέα ανάρτηση που κάνου-
με – δυναμώστε περισσότερο την φωνή μας καλώντας και
τους φίλους σας να κάνουν το ίδιο!
ακολουθήστε μας σε facebook και twitter
/χekinima/ @Xekinima
Ξεκίνημα
τεύχος 571, 24 Μάρτη - 7 Απρίλη 2023
Τράπεζες – Παράσιτα
Της Σύνταξης του «Ξ»
Συνέχεια από τη σελ. 1
Αν άφηναν τις τράπεζες αυτές απλά να
κλείσουν με τους καταθέτες να επωμίζο-
νται το κόστος, θα πηγαίναμε κατευθείαν
σε ότι έγινε στη δεκαετία του 1930: μαζική
οικονομική κατάρρευση, μαζικά κλεισίμα-
τα επιχειρήσεων, μαζική ανεργία, κοινωνι-
κή και πολιτική αναταραχή χωρίς προηγού-
μενο στην πρόσφατη ιστορία.
Έτσι ξαφνικά οι τραπεζίτες-λάτρεις της
ελευθερίας των αγορών, οι φανατικοί
εχθροί της κρατικής παρέμβασης, «προσκυ-
νούν» και «δοξάζουν» το κράτος. Πρόκειται
όμως για κυνικούς υποκριτές: οι δικές τους
επιλογές και πολιτικές προκαλούν, ξανά,
μια νέα κρίση. Αυτές οι πολιτικές τους, τους
αποφέρουν ασύλληπτα κέρδη. Όταν επι-
φέρουν όμως την κατάρρευση, το κόστος
το πληρώνουν οι οικονομίες και τα λαϊκά
στρώματα.
Το πραγματικό ερώτημα
Το ερώτημα που θέτουν οι απολογητές
του συστήματος είναι «τι μπορούμε να
κάνουμε για να αποφεύγουμε τους κινδύ-
νους των τραπεζικών καταρρεύσεων» στο
μέλλον και γενικά.
Το πραγματικό ερώτημα όμως είναι άλλο:
γιατί οι τράπεζες με την τερατώδη εξουσία
την οποία κατέχουν –που τους επιτρέπει
να βυθίζουν ολόκληρες οικονομίες συμπε-
ριλαμβανομένης της διεθνούς σε κρίση και
καταστροφή– ανήκουν στο ιδιωτικό κεφά-
λαιο; Γιατί δεν ανήκουν στην κοινωνία, έτσι
ώστε να λειτουργούν για την εξυπηρέτηση
των οικονομικών αναγκών της κοινωνίας
αντί να κερδοσκοπούν προς όφελος του
μεγάλου κεφαλαίου;
Αυτός ακριβώς ο κερδοσκοπικός χαρα-
κτήρας βρίσκεται πίσω από κάθε μεγάλη
τραπεζική κρίση, είτε ήταν αυτή του 1929,
είτε η πιο πρόσφατη του 2007-8-9.
Το χρέος
Η προηγούμενη μεγάλη διεθνής τραπεζική
κρίση συνέβη το 2007-8-9. Στην Ελλά-
δα πήραμε μια πολύ καλή γεύση του τι
σημαίνει κρίση, όταν το κόστος διάσωσης
των τραπεζών (περίπου 250 δισ. ευρώ)
μετατράπηκε σε δημόσιο χρέος το οποίο
κλήθηκε να πληρώσει με αιματηρές συνέ-
πειες ο ελληνικός λαός.
Οι μηχανισμοί σήμερα είναι διαφορετικοί
από τότε, αλλά η ουσία είναι παρόμοια. Οι
πολιτικές που ακολουθήθηκαν από την
προηγούμενη κρίση μέχρι σήμερα, οδήγη-
σαν στο μεγαλύτερο παγκόσμιο χρέος που
έχει υπάρξει ποτέ – στα 300 τρισεκατομμύ-
ρια (300 χιλιάδες δισεκατομμύρια) δολάρια
που αντιστοιχεί στο 349% του παγκόσμιου
ΑΕΠ (σύμφωνα με την S&P Global Ratings
και το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστι-
τούτο, IIF).
Ο πληθωρισμός
Αυτό το χρέος αποτελεί το υπόβαθρο
πάνω στο οποίο μια σειρά παράγοντες
(το άνοιγμα των οικονομιών μετά τα
λοκ-ντάουν της πανδημίας, η ενεργειακή
κρίση του 2021, οι συνέπειες του πολέμου
στην Ουκρανία, ο γεωπολιτικός ανταγωνι-
σμός ΗΠΑ και Κίνας, κλπ) οδήγησαν στην
επανεμφάνιση του πληθωρισμού μετά
από 4 δεκαετίες, και μάλιστα σε συνθήκες
στασιμότητας στις μεγάλες οικονομίες του
πλανήτη.
Για να αντιμετωπίσουν τον πληθωρισμό οι
«ανεπτυγμένες» χώρες αντέστρεψαν την
πολιτική των μηδενικών επιτοκίων της
προηγούμενης δεκαετίας και προχωρούν
σε συνεχείς αυξήσεις που κυμαίνονται στο
5% στις ΗΠΑ, και από κοντά η Ευρώπη.
Την ίδια στιγμή εφαρμόζουν πολιτικές
συρρίκνωσης του εργατικού εισοδήματος
(αρνούνται να δώσουν αυξήσεις στο ύψος
του πληθωρισμού) και που οδηγούν σε αύ-
ξηση της ανεργίας έτσι ώστε να μειώσουν
τη ζήτηση για να επιταχύνουν τη πτώση
των τιμών.
Ωρολογιακή βόμβα
Μόνο που η αύξηση των επιτοκίων πυρο-
δοτεί την ωρολογιακή βόμβα της υπερχρέ-
ωσης.
Οι υπερχρεωμένοι δανειολήπτες, που είχαν
πάρει δάνεια όταν τα επιτόκια ήταν κοντά
στο μηδέν, δεν μπορούν πια να αποπληρώ-
σουν τα χρέη τους. Αυτό ισχύει και για τα
εργατικά νοικοκυριά που θα χάσουν σπίτια
και άλλα περιουσιακά στοιχεία· ισχύει και
για επιχειρήσεις που θα καταρρεύσουν, θα
κλείσουν και θα απολύσουν κόσμο· ισχύει
και για τράπεζες που θα έχουν απώλειες
αφού οι δανειολήπτες δεν θα μπορούν να
πληρώνουν τις δόσεις τους· ισχύει και για
χώρες που είναι υπερχρεωμένες και θα
αναγκαστούν να κηρύξουν χρεοκοπία.
Σε όλες τις περιπτώσεις το κόστος θα το
πληρώσουν τα λαϊκά στρώματα.
Η ασύλληπτη καταστροφική δύναμη των
τραπεζιτών
Την οικονομική ζωή κάθε χώρας, την ίδια
την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας την
ελέγχει το μεγάλο τραπεζικό κεφάλαιο –
δηλαδή ιδιώτες καπιταλιστές με μοναδικό
κριτήριο των επιλογών τους τη μεγιστοποί-
ηση του κέρδους τους. Τα κερδοσκοπικά
τους παιγνίδια, ο ατελείωτος τζόγος τους,
είναι παιγνίδια με τις ζωές εκατομμυρίων
ανθρώπων. Και όμως, τα κάνουν εκ του
ασφαλούς: όταν τα «παιγνίδια» τους προ-
καλέσουν την καταστροφή, τότε θα έρθει
ο «προαιώνιος» εχθρός τους, το κράτος, και
θα τους διασώσει, στο όνομα του καλού
της κοινωνίας, φορτώνοντας το κόστος
στα λαϊκά στρώματα.
Οι τράπεζες στην κοινωνία, όχι στους
κερδοσκόπους
Το τραπεζικό σύστημα πρέπει να είναι
δημόσιο, να ανήκει στην κοινωνία, να
λειτουργεί με πλήρη διαφάνεια, κάτω
από συνθήκες κοινωνικού και εργατικού
ελέγχου και διαχείρισης. Η λειτουργία του
πρέπει να έχει αποκλειστικό γνώμονα την
εξυπηρέτηση των οικονομικών αναγκών
της κοινωνίας και όχι το κέρδος. Δουλειά
του πρέπει να είναι να χρηματοδοτεί τις
επενδυτικές/αναπτυξιακές ανάγκες της
οικονομίας και να παρέχει χαμηλότοκα
δάνεια σε καταναλωτές και μικρο-επι-
χειρηματίες. Μόνο έτσι θα καταργηθεί ο
παρασιτικός-καταστροφικός ρόλος που
αυτή τη στιγμή επιτελούν οι τράπεζες στα
χέρια των ιδιωτών.
Η Αριστερά έχει υποχρέωση να έχει ψηλά
στο πρόγραμμά της τη θέση της επαν-εθνι-
κοποίησης του τραπεζικού συστήματος, σε
συνθήκες εργατικού και κοινωνικού ελέγ-
χου και διαχείρισης. Όποιο κόμμα μιλά στο
όνομα της Αριστεράς, αλλά δεν προβάλλει
την εθνικοποίηση των τραπεζών, απλά
δεν είναι Αριστερά.
Τέμπη: ένας απολογισμός
του κινήματος
Της Σύνταξης του «Ξ»
Συνέχεια από τη σελ. 1
Η οργή ξεχείλισε
Η κυβέρνηση από την πρώτη στιγμή προ-
σπάθησε να κρύψει τις ευθύνες της για το
έγκλημα και να κατευνάσει την οργή. Την
ίδια στιγμή προσπάθησε να μετατρέψει
τον σταθμάρχη Λάρισας που είχε βάρδια
εκείνο το βράδυ σε εξιλαστήριο θύμα. Σε
αυτό συνεπικουρούν όλα τα καθεστωτι-
κά ΜΜΕ.
Όσο και να προσπαθούν όμως η αλήθεια
δεν κρύβεται και η οργή ξεχειλίζει.
Οι εργαζόμενοι στα τρένα κατάγγελλαν
εδώ και δυο δεκαετίες τις περικοπές στη
χρηματοδότηση αλλά και τις αναθέσεις
έργων σε εργολάβους που είχαν κριτήριο
τη μίζα και όχι την σωστή λειτουργία του
σιδηρόδρομου. Εξηγούσαν ότι ένα σοβα-
ρό ατύχημα ήταν θέμα χρόνου γιατί είχαν
δημιουργηθεί σοβαρά προβλήματα στις
υποδομές, ενώ δεν είχαν τοποθετηθεί βα-
σικά ηλεκτρονικά συστήματα ασφαλείας
(παρότι είχαν πληρωθεί).
Οι κυβερνήσεις όλων των τελευταίων χρό-
νων αρνούνταν να κάνουν προσλήψεις,
ενώ ταυτόχρονα έδιωχναν με υποχρεω-
τικές μετατάξεις έμπειρο προσωπικό από
τον ΟΣΕ γιατί ήταν δήθεν πλεονάζον. Ο
σιδηρόδρομος λειτουργούσε με λιγότερο
από το μισό προσωπικό που ήταν απαραί-
τητο!
Όλοι στη διοίκηση του ΟΣΕ, της Hellenic
Train, και φυσικά όλα τα στελέχη και όλες
οι ηγεσίες του Υπουργείου Μεταφορών
γνώριζαν! Όχι μόνο δεν έκαναν τίποτα,
αλλά συνέχιζαν τις περικοπές. Κόβανε
από την ασφάλειά μας για να τσεπώνουν
κέρδη οι ιδιώτες που πήραν τον ΟΣΕ, οι
εργολάβοι στους οποίους ανέθεταν έργα,
και φυσικά οι ίδιοι, καθώς οι «εξυπηρετή-
σεις» αμείβονται αδρά.
Τα κινήματα χρειάζονται
μαχητικούς στόχους και προοπτική
Πλατιά κοινωνικά στρώματα έβγαλαν συ-
μπεράσματα για τον εγκληματικό ρόλο
των ιδιωτικοποιήσεων και τη σημασία της
ανάγκης για εθνικοποιημένες υπηρεσίες,
όπου να παίζει ρόλο η γνώμη των εργα-
ζομένων και να λειτουργούν με βάση την
ασφάλεια και την ποιότητα των μετακινή-
σεων για τις ανάγκες της κοινωνίας και όχι
τα κέρδη των καπιταλιστών.
Στις σημερινές συνθήκες θα έπρεπε να
μπει μπροστά μαχητικά το αίτημα για
επαν-εθνικοποίηση των τρένων σε έναν
ενιαίο ΟΣΕ, κάτω από τον δημοκρατικό
έλεγχο των εργαζομένων και της κοινωνί-
ας, χωρίς αποζημίωση των εταιρειών που
τον εκμεταλλεύονται σήμερα.
Όμως τα επίσημα συνδικάτα δεν υιοθέτη-
σαν το σύνθημα αυτό. Ακόμα και το ΚΚΕ
Πολιτική 3
αρνήθηκε να υιοθετήσει αυτό το αίτημα
και να το κάνει προμετωπίδα του αγώνα.
Σαν αποτέλεσμα η γενική διάθεση που
υπήρχε –και εξακολουθεί να υπάρχει–
στην κοινωνία για την ανάγκη ο σιδηρό-
δρομος να ανήκει στο δημόσιο και όχι
στους κερδοσκόπους του ιδιωτικού το-
μέα δεν μπόρεσε να πάρει συγκεκριμένη
έκφραση ούτε δυναμική.
Παράλληλα, ένα τέτοιο αίτημα θα έπρεπε
να πλαισιωθεί από ένα αγωνιστικό πλάνο
δράσεων και κινητοποιήσεων – όχι απλά
κάποιες απομονωμένες απεργίες και μετά
«κλείσιμο».
Οι απεργίες των σιδηροδρομικών χρειάζο-
νταν ενίσχυση και από τον υπόλοιπο κλά-
δο των μαζικών επιβατικών μεταφορών,
ώστε να μην ξεκινήσει κανένα τρένο πριν
να λυθούν τα πολύ σοβαρά προβλήματα
ασφαλείας. Άλλωστε οι εργαζόμενοι σε
όλα τα μέσα (αεροπλάνα, πλοία, λεωφο-
ρεία) καταγγέλλουν αντίστοιχα προβλή-
ματα. Απαιτούνταν συντονισμός και κοι-
νός αγωνιστικός βηματισμός.
Έναν τέτοιο αγώνα θα μπορούσε να τον
στηρίξει το σύνολο του εργατικού κινήμα-
τος. Διεκδικώντας να ικανοποιηθούν όλα
τα αιτήματα των εργαζομένων για ασφά-
λεια στις μαζικές επιβατικές μεταφορές
αλλά και να επιστρέψει στο Δημόσιο το
σύνολο του σιδηροδρόμου.
Μετά την πρωτοφανή συμμετοχή στην
απεργία της 8ης Μάρτη θα έπρεπε το κί-
νημα να βγει επιθετικά απέναντι στην
κυβέρνηση, προειδοποιώντας την με κλι-
μακούμενες και επαναλαμβανόμενες γενι-
κές απεργίες ότι δεν θα σταματήσει αν δεν
παρθεί πίσω ο ΟΣΕ.
Οι ηγεσίες των ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ δεν είχαν κα-
μιά διάθεση να πάρουν κάποια τέτοια
πρωτοβουλία. Αλλά και η ηγεσία του ΚΚΕ,
παρότι είχε τις δυνάμεις, έδειξε ότι δεν
ήταν διατεθειμένη να λειτουργήσει κατα-
λυτικά για να αναγκάσει τα επίσημα συν-
δικάτα να κινηθούν σ’ αυτή την κατεύθυν-
ση. Η εξωκοινοβουλευτική Αριστερά από
την άλλη δεν είχε την κρίσιμη μάζα για να
δρομολογήσει τέτοιες διεργασίες στο μα-
ζικό κίνημα και την κοινωνία.
Το κίνημα των Τεμπών μπορεί να «έκλει-
σε», ωστόσο άνοιξε μια ρωγμή στη συνεί-
δηση – απέδειξε αφ’ ενός ότι ο κόσμος δεν
παρακολουθεί «απαθής» τις εξελίξεις απ’
το σπίτι του και αφετέρου ότι οι εργαζό-
μενοι είναι διατεθειμένοι να κατέβουν
μαζικά στον δρόμο και να παλέψουν για
μαχητικές διεκδικήσεις. Το μόνο εμπόδιο
ήταν για ακόμα μια φορά οι ηγεσίες του
κινήματος. Κι από αυτό, προκύπτει το κα-
θήκον του να χτιστεί μια νέα, εναλλακτι-
κή, μαζική αντικαπιταλιστική Αριστερά,
για να δίνει ώθηση και προοπτική στους
αγώνες.
4 Εργαζόμενοι
Κινητοποιήσεις μελισσοκόμων για τα
προβλήματά τους – Συνέντευξη με την
Αλ. Σωτηράκη
Η ενεργειακή κρίση και η ακρίβεια έχουν χτυπήσει όλους τους εργαζόμε-
νους και την κοινωνία, ένα κομμάτι της οποίας είναι και οι μελισσοκόμοι.
Το κόστος παραγωγής έχει εκτιναχθεί, κατά βάση λόγω της αύξησης της
τιμής των καυσίμων που απαιτούνται για τη μετακίνηση των μελισσιών,
αλλά και λοιπών υλικών όπως τα δοχεία συσκευασίας κλπ. Σε συνδυα-
σμό με τις εξευτελιστικά χαμηλές τιμές που διαμορφώνονται απ’ τους
μεγαλέμπορους της βιομηχανίας του μελιού, ένα σημαντικό κομμάτι του
εισοδήματός των μικρών μελισσοκόμων έχει εξανεμιστεί αναγκάζοντάς
τους να προχωρήσουν σε κινητοποιήσεις σε αρκετές περιοχές.
Το οικονομικό βέβαια δεν είναι το μοναδικό ζήτημα που έβγαλε τους
μελισσοκόμους στον δρόμο. Οι παράνομες «ελληνοποιήσεις» μελιού απ’
τους μεγαλέμπορους, η πρόσβαση στα δάση, το «σήμα» και η ελεύθε-
ρη πώληση των προϊόντων τους είναι μερικά από αυτά, για τα οποία
μιλήσαμε με τη σ. Αλεξάνδρα Σωτηράκη, που πρόσφατα εκλέχθηκε ως
Γραμματέας στο Διοικητικό Συμβούλιο του Μελισσοκομικού Συλλόγου Ν.
Θεσσαλονίκης (ΜΣΝΘ).
Το πρόβλημα της «ελληνοποίησης μελιού»
Όπως εξηγεί η Αλ. Σωτηράκη, το πρόβλημα δεν είναι «πατριωτι-
κού χαρακτήρα» λόγω προέλευσης, αλλά ποιοτικό που τελικά
καταλήγει παραπλανητικό για τους καταναλωτές, με σκοπό την
κερδοφορία των μεγαλεμπόρων:
«Πρόκειται για εισαγωγή “μελιού” για παράδειγμα από Κίνα.
Στην πραγματικότητα είναι σιρόπια αμφιβόλου προελεύσεως
και ποιότητας, τα οποία εισάγονται στην Ελλάδα χωρίς ελέγ-
χους και στη συνέχεια “βαφτίζονται” ελληνικά, προσθέτοντας
μια μικρή ποσότητα Ελληνικού μελιού. Σύμφωνα με τον κ. Αν-
δρέα Θρασυβούλου, ομ. καθηγητή μελισσοκομίας ΑΠΘ, για έναν
τόνο κινέζικου “μελιού”αρκούν μόλις 2 κιλά ελληνικού μελιού
για να “βαφτιστεί” ελληνικό και να πουληθεί στο ράφι ως ελλη-
νικό μέλι.»
Και συνεχίζει:
«Πολλές φορές οι προσμίξεις που γίνονται είναι χημικές, δεν είναι
δηλαδή καν μέλι από κάποια άλλη χώρα, αλλά ένα ζαχαρόνερο
στο οποίο προστίθεται μια μικρή ποσότητα μελιού και “βαφτί-
ζεται”η πρόσμιξη αυτή ως μέλι. Κάποια από αυτά τα προϊόντα
ο ΕΦΕΤ τα ανακαλεί κατά καιρούς. Τα πρόστιμα που βγαίνουν
βέβαια είναι αστεία, μπροστά στα κέρδη που αποκομίζουν. Από
αυτό φυσικά επωφελούνται οι μεγαλέμποροι. Κανένας μικρός
μελισσοκόμος παραγωγός δεν κάνει προσμίξεις –χρειάζονται
ειδικά εργαστήρια και τεράστια βαρέλια που οι παραγωγοί δεν
έχουν– αυτή είναι δουλειά των μεγαλεμπόρων.»
Οι «ελληνοποιήσεις» γίνονται χωρίς ποιοτικά όρια, αρκεί να βρε-
θεί έστω και μια ελάχιστη ποσότητα γυρεόκοκκων (γύρης) που
υπάρχουν στο ελληνικό μέλι. Οπότε αυτό για το οποίο παλεύουν
οι μελισσοκόμοι είναι να θεσπιστεί ένα κατώτατο όριο στις ανα-
λύσεις σε αντίθεση με το εντελώς παράλογο ανώτατο όριο που
ισχύει μέχρι σήμερα (αν ξεπερνιέται, θα πρέπει να φλιτραριστεί
για να «πέσει», γεγονός που δεν προσδίδει τίποτα θετικό στην
ποιότητα).
«Οι γυρεόκοκκοι μπορούν να προσδιορίσουν τη βοτανική προ-
έλευση του μελιού – το κινέζικο δεν έχει γυρεόκοκκους, είναι
υπερφιλτραρισμένο και γι’ αυτό δεν έχει και καμία θρεπτική
αξία ακόμα κι αν πούμε ότι είναι “μέλι”. Γι’ αυτό προστίθεται
μια μικρή ποσότητα ελληνικού που περιέχει γυρεόκοκκους και
άρα μπορεί να πάρει το “σήμα” του ελληνικού μελιού. Θεσπί-
ζοντας το κατώτατο όριο γυρεόκοκκων, διασφαλίζουμε ότι
για να ελληνοποιηθεί ένα εισαγόμενο μέλι θα χρειάζονται πολύ
μεγάλες ποσότητες ελληνικού μελιού κι αυτό θα το καταστήσει
ασύμφορο προς τους εμπόρους. Οι προτάσεις αυτές έχουν κα-
τατεθεί στο υπουργείο από τον ΜΣΝΘ και σε συνεργασία με το
τμήμα Μελισσοκομίας του ΑΠΘ.»
Αυτοί που πραγματικά παράγουν μέλι στην Ελλάδα δεν
δικαιούνται το «ελληνικό σήμα»!
«Τα ελληνικά μέλια στο εξωτερικό βραβεύονται κάθε χρόνο.
Λόγω της πολύ πλούσιας ελληνικής βιοποικιλότητας, όποιος με-
λισσοκόμος και να πάει το μέλι του στο εξωτερικό, βραβεύεται.
» Οι παραγωγοί δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν το ελληνικό
σήμα. Έτσι όπως έχει γίνει το νομοθετικό πλαίσιο, πρακτικά οι
μελισσοκόμοι αποκλείονται με αποτέλεσμα μόνο οι μεγαλέμπο-
ροι (που έχουν συσκευαστήρια-τυποποιητήρια) να μπορούν να
πάρουν το σήμα, ακόμα και για μέλια τα οποία δεν είναι “ελληνι-
κά” αλλά έχουν “ελληνοποιηθεί”».
Για το δικαίωμα της πρόσβασης στα δάση
Ένα άλλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι μελισσοκόμοι έχει
να κάνει μετην πρόσβασή τους το καλοκαίρι στα δάση, για να
τοποθετήσουν τα μελίσσια τους.
«Εμείς διεκδικούμε να έχουμε πρόσβαση στις δασικές εκτάσεις
και τους παράδρομους. Η δικαιολογία που προβάλουν τοπι-
κές αρχές και πυροσβεστική είναι ο κίνδυνος πυρκαγιών. Εμείς
όμως ως μελισσοκόμοι είμαστε οι πρώτοι που νοιαζόμαστε για
τα δάση γιατί εκεί είναι η δουλειά μας, το “γραφείο” μας, το ζωι-
κό μας κεφάλαιο και ασφαλώς θέλουμε να τα προστατέψουμε.
Ζούμε από τα δάση και δουλεύουμε μέσα σε αυτά.
»Μια πρόταση που συζητήθηκε στο ΔΣ του Μελισσοκομικού
Συλλόγου Ν. Θεσσαλονίκης, είναι να περάσουμε όσα μέλη το επι-
θυμούν από εκπαίδευση εθελοντών πυροσβεστών. Δεν πιστεύω
να υπάρχει μελισσοκόμος που δεν θα το ήθελε. Είμαστε οι πρώ-
τοι που θέλουμε να τρέξουμε να σώσουμετα δάση σε περίπτωση
πυρκαγιάς».
Το ζήτημα της ελεύθερης διακίνησης προϊόντων
«Ζητούμε να γίνουν συγκεκριμένες αλλαγές στον Νόμο 852/2004
για να μπορούν και οι μικροί παραγωγοί να πουλούν την παρα-
γωγή τους και εκτός του νομού της έδρα τους. Σήμερα μόνο οι
μεγαλέμποροι μπορούν να πουλήσουν μέλι σε όλη τη χώρα και
βέβαια να το εξάγουν και στο εξωτερικό, αποκομίζοντας τε-
ράστια κέρδη. Στους μελισσοκόμους απαγορεύεται και αυτό,
εκτός κι αν έχουν δικό τους συσκευαστήριο- τυποποιητήριο ή
πληρώσουν για να το συσκευάσουν σε κάποιον άλλο γεγονός
που αυξάνει την τιμή στον τελικό καταναλωτή. Επιπλέον, οι
ντόπιοι πληθυσμοί έχουν δυσκολότερα πρόσβαση σε μέλι άλ-
λων περιοχών της χώρας. Για παράδειγμα, δεν μπορούμε να
βρούμε σε κάποιο ράφι στην Θεσσαλονίκη μέλι από παραγωγό
της Καλαμάτας, εκτός κι αν έχει πληρώσει για να το τυποποιή-
σει, οπότε το μεγάλο πρόβλημα για αρκετούς από τους μικρούς
παραγωγούς είναι ότι εξαρτώνται οικονομικά απ’ τους μεγαλέ-
μπορους.»
Οι κινητοποιήσεις θα έχουν συνέχεια!
Από τις αρχές του χρόνου οι μελισσοκόμοι βρίσκονται σε ανα-
βρασμό, αναζητώντας λύσεις στα παραπάνω προβλήματα της
εργασίας τους. Παρ’ ότι έχουν στείλει επιστολές και εξώδικα στο
αρμόδιο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, δεν εί-
χαν καμία απάντηση.
Την Πέμπτη 23 Φλεβάρη οργανώθηκαν κινητοποιήσεις με τη
μορφή μηχανοκίνητων πορειών σε αρκετές περιοχές της χώρας.
Στη Θεσσαλονίκη οι μελισσοκόμοι συγκεντρώθηκαν στα διόδια
Μαλγάρων, σε μια κινητοποίηση που είχε πολύ μεγάλη συμμετο-
χή. Όπως σημείωσε η Αλεξάνδρα, πάνω από 200 μελισσοκόμοι
πήραν μέρος με τα φορτηγά και τα ΙΧ τους, ένας αριθμός που εί-
ναι αρκετά σημαντικός για την περιοχή μας.
Επόμενη μεγάλη κινητοποίηση πανελλαδικού χαρακτήρα με
συγκεντρώσεις και πορείες σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη είχε προ-
γραμματιστεί για την 1η Μάρτη, που ωστόσο αναβλήθηκε λόγω
του δυστυχήματος στα Τέμπη. Με τη «σεζόν» να έχει ήδη ξεκινή-
σει, η αμέσως επόμενη περίοδος θα βρει τους μελισσοκόμους να
εργάζονται μετακινώντας τα μελίσσια τους από δάσος σε δάσος.
Τα προβλήματα όμως παραμένουν και δεν υπάρχει κάποια έν-
δειξη ότι η κατάσταση αναμένεται να βελτιωθεί. Γι’ αυτό, όπως
τονίζει η Αλεξάνδρα Σωτηράκη, είναι απαραίτητο μετά το τέλος
της σεζόν να συνεχιστούν οι δυναμικές κινητοποιήσεις, στις οποί-
ες ζητούν τη στήριξη όλων των εργαζομένων και της κοινωνίας
στα δίκαια αιτήματά τους, ενάντια στα συμφέροντα των κερδο-
σκόπων μεγαλεμπόρων.
Ξεκίνημα
τεύχος 571, 24 Μάρτη - 7 Απρίλη 2023
Απολύσεις και
απλήρωτη
εργασία:
η εργοδοτική
αυθαιρεσία
συνεχίζεται
Από τη Θράκη μέχρι τη Θήβα, όπως βέβαια και
στην υπόλοιπη χώρα, η εργοδοτική αυθαιρεσία
δεν φαίνεται να έχει τέλος.
Το εργοστάσιο της Tupperware στη Θήβα, κλεί-
νει μετά από πολλές δεκαετίες λόγω υψηλού
εργατικού κόστους! Συγκεκριμένα, το εργο-
στάσιο που λειτουργεί από το 1967 και ήταν το
μοναδικό της εταιρείας που λειτουργούσε στην
Ελλάδα, κλείνει αφήνοντας άνεργους 150 εργα-
ζόμενους, σε μια εποχή γενικευμένης εργασια-
κής ανασφάλειας, ανεργίας και δυσβάσταχτου
κόστους ζωής.[1] Την ίδια ώρα η Tupperware δεν
φαίνεται να αντιμετωπίζει κάποιο σοβαρό οικο-
νομικό πρόβλημα. Κάθε άλλο: μέσα στο 2022 ο
κύκλος εργασιών της επεκτάθηκε κατά 11%, ενώ
τα καθαρά της κέρδη τριπλασιάστηκαν αγγίζο-
ντας το 1,3 εκατ. ευρώ. Για μια τέτοια επιχείρηση
όμως (όπως και για κάθε μεγάλη ιδιωτική εται-
ρεία) οι εργαζόμενοι αντιμετωπίζονται σαν κό-
στος, παρά το γεγονός ότι είναι αυτοί οι ίδιοι που
παράγουν τα κέρδη των εργοδοτών!
Αρκετά βορειότερα, στο καζίνο της Θράκης, οι
εκατό εργαζόμενοι της επιχείρησης είναι εδώ
και μήνες απλήρωτοι. [2]Παράλληλα, τους τε-
λευταίους μήνες εμφανίζονται ανασφάλιστοι,
παρότι έχουν δουλέψει κανονικά όλη την περα-
σμένη χρονιά, κάτι που σημαίνει ότι ο εργοδότης
δεν έχει καταβάλει τις ασφαλιστικές εισφορές
που όφειλε. Σύμφωνα δε με τους υπολογισμούς
των εργαζομένων του καζίνο (με βάση την ανα-
κοίνωση του ιδιοκτήτη του σχετικά με τα ποσά
που έχει καταβάλει ως φόρους τα τελευταία
χρόνια) τα μικτά του κέρδη για το ίδιο διάστη-
μα ανέρχονται σε περίπου 300 εκατ. ευρώ! Από
αυτό το αδιανόητο για έναν μέσο εργαζόμενο
ποσό, η εργοδοσία δεν θεώρησε σκόπιμο να
αφαιρέσει ένα μικρό ποσοστό προκειμένου να
πληρώσει μισθούς και ασφαλιστικές εισφορές!
Η απληστία των μεγάλων εργοδοτών δεν έχει
όρια! Μόνο οι συντονισμένοι αγώνες των ίδιων
των εργαζομένων μπορούν να εξασφαλίσουν
ακόμη και τα πιο στοιχειώδη δικαιώματά τους.
______________________
[1] gargalianoionline.gr: Κλείνει το εργοστάσιο της Tup-
perware στη Θήβα – 150 εργαζόμενοι στον δρόμο
[2] capital.gr: Εργαζόμενοι καζίνο Θράκης κατά του Ομί-
λου Πηλαδάκη
Ξεκίνημα
τεύχος 571, 24 Μάρτη - 7 Απρίλη 2023
Γεωργία Μπίκα: ένα
σημαντικό βήμα στον αγώνα
για δικαίωση!
Από το site του «Ξ»
Τις τελευταίες μέρες, μια δικαστική απόφαση προκάλεσε
αίσθημα δικαίωσης σε μεγάλα στρώματα της κοινωνίας.
Πρόκειται για την προσφυγή της Γεωργίας Μπίκα στο Ευ-
ρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, σε σχέση
με τον τρόπο που χειρίστηκε η ελληνική δικαιοσύνη την
υπόθεση ομαδικού βιασμού της. Το Δικαστήριο αποδέχτη-
κε πως υπάρχει νομικό ζήτημα και ισχυρή και επαρκής αι-
τιολόγηση εκ μέρους της Γεωργίας Μπίκα για παραλείψεις
και αστοχίες στην υπόθεσή της, από την ελληνική δικαιο-
σύνη.
Το σύστημα σιωπά και συγκαλύπτει
Το 2022 ξεκινούσε με ένα περιστατικό βγαλμένο από τα θε-
μέλια του καπιταλιστικού συστήματος. Μια νέα γυναίκα, η
Γεωργία Μπίκα, έπεφτε θύμα ομαδικού βιασμού σε σουίτα
ξενοδοχείου από γόνους πλούσιων οικογενειών, ανάμεσά
τους οι γιοι του βασικού μετόχου της Coca Cola στην Ελλά-
δα.
Η πρώτη αντίδραση της αστυνομίας, των αστυνομικών και
δικαστικών αρχών και των ΜΜΕ ήταν να κάνουν σαν να
μην έχει συμβεί τίποτα και να δυσκολέψουν τη ζωή της Γε-
ωργίας, να την αποθαρρύνουν και να την αναγκάσουν να
παραιτηθεί από την καταγγελία.
Την υποχρέωσαν να περιμένει τρεις μέρες μέχρι να εξετα-
στεί από ιατροδικαστή. Η αστυνομία της πήρε δείγμα ού-
ρων 18 ώρες μετά τον βιασμό της. Και αυτό ενώ υπάρχουν
ουσίες που χρησιμοποιούνται σαν «χάπι του βιασμού» που
δεν ανιχνεύονται μετά από 12 ώρες που έχουν εισέλθει
στον οργανισμό. Δείγμα αίματος δεν της πήραν ποτέ και
χρειάστηκε να περάσουν 14 μέρες για να ασχοληθεί με την
υπόθεση ανακριτής και εισαγγελέας.
Και στη συνέχεια, το σύστημα επιτίθεται
Όταν πια τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης «ουρλιάζανε» για
τον ομαδικό βιασμό της Γεωργίας, τα ΜΜΕ δεν είχαν άλλη
επιλογή παρά να αναφερθούν στην καταγγελία της. Και
τότε ξεκίνησε ο πόλεμος λάσπης εναντίον της.
Εξάλλου δεν το έκαναν πρώτη φορά. Όλοι οι κρατικοί θε-
σμοί είναι γαλουχημένοι μέσα στην πατριαρχική και σεξι-
στική κοινωνία που κατηγορεί τις γυναίκες για τη βία που
τους ασκείται.
Στην περίπτωση της Γεωργίας όμως, ξεπέρασαν τους εαυ-
τούς τους, με σχόλια όπως
Κύπρος: Καμία άλλη δολοφονημένη!
Ανακοίνωση των Μαχητικών και Ελεύθερων/ Özgür ve Asi για την
γυναικοκτονία στην Πέτρα του Ρωμιού.
11 του Μάρτη, το σώμα της Lesia Bykova, 28 ετών, από την
Ουκρανία βρέθηκε νεκρό στην Πέτρα του Ρωμιού. Ο κατηγο-
ρούμενος σύντροφος της ισχυρίστηκε ότι η κοπέλα «έπεσε
κατά λάθος από τον γκρεμό» και πως δεν την έριξε. Συγκε-
κριμένα, ανέφερε ότι εκείνη θέλησε να τραβήξει μια selfie με
αποτέλεσμα να χάσει την ισορροπία της.
Νόμιζε ότι επειδή ήταν από την Ουκρανία, η αστυνομία δεν
θα διερευνήσει όπως έπρεπε την υπόθεση. Έτσι έχει κάνει
εξάλλου για τόσες άλλες γυναικοκτονίες.
Η ιατροδικαστική εξέταση όμως έδειξε ότι πριν να σκηνοθε-
τήσει την πτώση της, την είχε βιάσει και στραγγαλίσει!
Είναι καθαρό ότι πρόκειται για άλλη μια γυναικοκτονία. Άλλη
μια γυναίκα έχασε τη ζωή της από έναν άντρα που το πατρι-
αρχικό κατεστημένο του έχει μάθει ότι μπορεί να το κάνει
και να ξεφύγει!
Η γυναικοκτονία αυτή έγινε λιγότερο από μια βδομάδα μετά
την 8η Μάρτη – Παγκόσμια Μέρα της Γυναίκας. Μια μέρα
που κάθε χρόνο αμφισβητείται από πολλούς γιατί χρειάζε-
ται να διαδηλώσουμε και να συνεχίσουμε τον αγώνα για τα
«Τι ανάγκη έχουν τρία όμορφα παιδιά να ναρκώσουν μια
κοπέλα;».
Αναπαράγοντας κάθε στρεβλή και κακοποιητική αντίλη-
ψη υπάρχει για τα θύματα βιασμού, χωρίς ίχνος ντροπής ή
αντίληψης της ζημιάς που προκαλούν.
Το κίνημα αντεπιτίθεται
Το φεμινιστικό κίνημα εκείνων των ημερών, έδωσε την
απαραίτητη στήριξη στη Γεωργία, ώστε να μην καμφθεί
κάτω από τις πιέσεις του συστήματος.
Η Γεωργία δεν ήταν «ακόμα ένα θύμα» που κατήγγειλε
«ακόμα έναν βιασμό», αλλά μια νέα εργαζόμενη γυναίκα
που τα έβαζε με θηρία: με πλουσιόπαιδα που η ζωή τους
έχει διδάξει ότι μπορούν να έχουν ό,τι θέλουν χωρίς κόπο
και χωρίς συνέπειες.
Τις ημέρες αφού η υπόθεση βιασμού της έγινε γνωστή,
είδαμε εξαιρετικά μαζικές και με παλμό διαδηλώσεις σε
πολλές πόλεις της χώρας. Στην Αθήνα μάλιστα πραγματο-
ποιήθηκε η μεγαλύτερη φεμινιστική διαδήλωση όλων των
τελευταίων χρόνων! Γυναίκες και άντρες, νέες/οι αλλά και
μεγαλύτερης ηλικίας, βγήκαν στους δρόμους ενάντια στη
βία κατά των γυναικών, ενάντια στη συγκάλυψη και σε αλ-
ληλεγγύη με τη Γεωργία, μια πολύ γενναία γυναίκα.
Τα ψέματα κερδίζουν έδαφος
Το κλίμα άλλαξε όμως όταν βγήκαν τα αποτελέσματα των
τοξικολογικών εξετάσεων, που δεν εντόπισαν καμία ναρ-
κωτική ουσία.
ΜΜΕ και «καλοθελητές» έσπευσαν να κουνήσουν το δά-
χτυλο και να αποκαλέσουν πλέον πολύ πιο καθαρά τη Γε-
ωργία «ψεύτρα». Φυσικά πουθενά δεν ανέφεραν όλες τις
παρατυπίες από την πλευρά της αστυνομίας που οδήγη-
σαν σε «καθαρές» τοξικολογικές εξετάσεις.
Το σύστημα είχε πετύχει αυτό που προσπαθούσε επί εβδο-
μάδες: είχε σπείρει την αμφιβολία σε μεγάλο κομμάτι της
κοινωνίας για το αν η Γεωργία λέει την αλήθεια. Μεγαλώ-
νοντας σε μια κοινωνία που μαθαίνει να αμφισβητεί τις
γυναίκες όταν καταγγέλλουν τον βιασμό τους, οι σπόροι
αμφιβολίας βρήκαν εύφορο έδαφος για να «μπολιάσουν».
Η δικαιοσύνη είναι γυμνή
Σε αυτό το κλίμα, οι δικαστικές αρχές παρέλαβαν τη σκυ-
τάλη και συνέχισαν τη «διάσωση» των πλουσιόπαιδων. Αρ-
δικαιώματα των γυναικών.
Η απάντηση είναι για να δώσουμε ένα οριστικό τέλος στην
έμφυλη βία και τις γυναικοκτονίες!
Για να ξεμπερδέψουμε μια και καλή με την πατριαρχία και
τον σεξισμό!
Μια μέρα βέβαια δεν είναι ποτέ αρκετή. Για να γίνει αυτό,
χρειάζεται να χτίσουμε ένα μαζικό, δημοκρατικά οργανω-
μένο φεμινιστικό κίνημα που να φωνάξει δυνατά «Ως εδώ!»
με τη βία κατά των γυναικών, τις διακρίσεις και τις ανισότη-
τες! Να απαιτήσουμε περισσότερες υποστηρικτικές δομές
και υπηρεσίες για τα θύματα έμφυλης βίας, την τιμωρία των
αστυνομικών που αδιαφορούν για τα θύματα όταν αυτά κα-
ταγγέλλουν τη βία που υφίστανται, και αυστηρή τιμωρία για
τους δράστες!
Παράλληλα, να αγωνιστούμε ενάντια στο σύστημα που γεν-
νά και αναπαράγει τον σεξισμό, που προβάλει την πατριαρχι-
κή δομή της κοινωνίας σαν «μονόδρομο», που βασίζεται στις
ανισότητες και την καταπίεση για να επιβιώνει στις πλάτες
μας.
Σεξισμός 5
χικά η πρόταση του ανακριτή απέρριπτε την καταγγελία
για ομαδικό βιασμό, παραπέμποντας μόλις έναν κατηγο-
ρούμενο. Στη συνέχεια η εισαγγελέας πρότεινε την μη πα-
ραπομπή του σε δίκη καθώς δεν στοιχειοθετείται βιασμός
και ό,τι συνέβη, συνέβη με τη συναίνεση της Γεωργίας.
Η πρόταση αυτή βασίστηκε τόσο στις παραπάνω παρατυ-
πίες, όσο και σε άλλες αλλά και σε προσωπικές εκτιμήσεις
της εισαγγελέα. Δεν μπορούσαν για παράδειγμα οι μώλω-
πες στα πόδια της Γεωργίας να προέρχονται από βιασμό,
αφού η ίδια καταγγέλλει πως ήταν αναίσθητη και άρα δεν
θα χρειαζόταν να της ασκηθεί βία.
Απέκλεισε επίσης τον ισχυρισμό της Γεωργίας πως ήταν
ναρκωμένη, γιατί αν είχαν βάλει κάτι στο ποτό της, θα
έπρεπε να το έχουν κάνει και σε άλλη κοπέλα, αλλά δεν
υπήρξε άλλη καταγγελία!
Η πρόταση αυτή έγινε δεκτή από το Συμβούλιο Πλημμε-
λειοδικών Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια και από τον
Άρειο Πάγο που προσέφυγε η Γεωργία. Η δικαιοσύνη έδειξε
απροκάλυπτα ποιους υπηρετεί και προστατεύει!
Αναπνοή για τη Γεωργία, αναπνοή για το κίνημα
«Αδικήθηκα πάρα πολύ, νιώθω πως πήρα μια αναπνοή»
Δήλωσε η Γεωργία για την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δι-
καστηρίου. Σύμφωνα μάλιστα με τον δικηγόρο της, το
Ευρωπαϊκό Δικαστήριο πρότεινε διακανονισμό ανάμεσα
στη Γεωργία Μπίκα και την ελληνική κυβέρνηση, κάτι που
η Γεωργία δεν θα κάνει δεκτό. Το επόμενο βήμα είναι η
δίκη, κάτι που η Γεωργία επιθυμεί ώστε να καταφέρει την
πλήρη δικαίωση, κάτι που η δικαιοσύνη εδώ της αρνήθηκε
πεισματικά και προκλητικά.
Μαζί με τη Γεωργία, χιλιάδες γυναίκες και άντρες ένιωσαν
την αδικία της ελληνικής δικαιοσύνης και πήραν μαζί της
μια αναπνοή.
Ο αγώνας για τη δικαίωση της Γεωργίας ξεκίνησε στις αρ-
χές του 2022 και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Είναι ένας
αγώνας που αν βγει νικηφόρος, θα δώσει πολλές «αναπνο-
ές» στα θύματα έμφυλης βίας και βιασμών, σε όσες/ους έρ-
χονται αντιμέτωποι με σεξιστικές αντιλήψεις αλλά και σε
όλες και όλους που αγωνίζονται ενάντια σε ένα σύστημα
που προστατεύει πλουσιόπαιδα και εκμεταλλεύεται τους
ανθρώπους της εργασίας.
6 Διεθνή
15 Μάρτη, Ηνωμένο Βασίλειο:
το πρώτο βήμα της επόμενης
φάσης συντονισμένων απεργιών
Διασκευή άρθρου του σ. Νάιτζελ Σμιθ από το
Internationalist Standpoint
Η 15η Μαρτίου σηματοδότησε την αρχή της επόμε-
νης φάσης των συντονισμένων απεργιών σε όλο το
Ηνωμένο Βασίλειο, με το NEU (το μεγαλύτερο συνδι-
κάτο εκπαιδευτικών), το UCU (σωματείο λεκτόρων)
και το PCS (δημόσιοι υπάλληλοι) να πραγματοποι-
ούν στάσεις εργασίας σε εθνικό επίπεδο. Πραγματο-
ποιήθηκε επίσης απεργία από τα συνδικάτα ASLEF
και RMT (μηχανοδηγοί), στο μετρό του Λονδίνου.
Διαπραγματεύσεις
Είχε προηγηθεί διαπραγμάτευση για τους μισθούς
ανάμεσα στο FBU (συνδικάτο των πυροσβεστών)
και τους εργοδότες, με τους τελευταίους να αποδέ-
χονται τη βελτιωμένη μισθολογική πρόταση που
έκανε το FBU για 7% + 5% αυξήσεις για δύο χρόνια. Η
συμφωνία αυτή επιτεύχθηκε μέσω συλλογικών δι-
απραγματεύσεων και έγινε αποδεκτή από τα μέλη
του συνδικάτου με συντριπτική πλειοψηφία.
Τα περισσότερα από τα συνδικάτα του NHS (του
Εθνικού Συστήματος Υγείας) βρίσκονται σε διαδικα-
σία διαπραγμάτευσης για αυξήσεις στους μισθούς.
Οι εκπρόσωποι των συνδικάτων των νοσηλευτών/
τριών ανέστειλαν τις απεργιακές κινητοποιήσεις
τους προκειμένου να ξεκινήσουν αυτές τις δια-
πραγματεύσεις, κάτι που στην ουσία ισοδυναμεί με
αποδοχή της πρώτης προσφοράς που τους έγινε. Η
προσφορά αυτή φαίνεται να περιλαμβάνει εφάπαξ
ποσό περίπου 4,5% για όλους τους εργαζόμενους και
αύξηση 5% για το επόμενο έτος. Αν και η προσφορά
του εφάπαξ ποσού δείχνει δελεαστική, η απόφαση
για αποδοχή ή άρνηση της προσφοράς θα παρθεί
τελικά από τους εργαζόμενους.
Σε κάθε περίπτωση, σε αυτή τη διαδικασία οι εκπρό-
σωποι των συνδικάτων δεν φαίνεται να κατανοούν
τις βασικές αρχές της διαπραγμάτευσης και εμφανί-
ζονται ευγνώμονες που η κυβέρνηση ήταν πρόθυμη
να τους μιλήσει. Λειτουργούν περισσότερο ως διαι-
τητές μεταξύ των εργοδοτών και των μελών τους,
παρά ως πλήρως αφοσιωμένοι υποστηρικτές των
δικαιωμάτων των εργαζομένων που εκπροσωπούν.
Από την 15η Μάρτη στο αίτημα για Γενική Απεργία
Στις 15 Μάρτη πραγματοποιήθηκε μια μεγάλη δι-
αδήλωση με επικεφαλής το NEU (συνδικάτο των
εκπαιδευτικών) στο Λονδίνο, αλλά και μικρότερες
συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις σε όλο το Ηνωμένο
Βασίλειο. Οι διαδηλώσεις και οι απεργίες συνέπεσαν
με την ημέρα ανακοίνωσης του προϋπολογισμού
από την κυβέρνηση και ως εκ τούτου είχαν έντονο
συμβολισμό, ιδιαίτερα καθώς την ίδια ώρα περνάνε
από το κοινοβούλιο σκληρά αντεργατικά μέτρα.
Στο μεταξύ η TUC (η μεγαλύτερη εργατική Συνομο-
σπονδία) δείχνει να κάνει διαρκώς πίσω, ενώ είναι
χαρακτηριστικό ότι δεν καλούσε στις κινητοποιή-
σεις της 15ης Μαρτίου, σε αντίθεση με εκείνες της
1ης Φεβρουαρίου. Αυτό παρά το γεγονός ότι οι ερ-
γαζόμενοι σε όλη τη χώρα δείχνουν ότι είναι έτοιμοι
να ψηφίσουν για απεργιακές κινητοποιήσεις και να
μπουν σε αγώνες διαρκείας, που σε ορισμένες περι-
πτώσεις μπορεί να διαρκούν ακόμη και για αρκετούς
μήνες.
Οι εργαζόμενοι στα γραφεία διαβατηρίων ψήφισαν
για απεργίες πέντε εβδομάδων και η Εθνική Ένωση
Δημοσιογράφων ψήφισε για απεργιακές κινητο-
ποιήσεις σχετικά με αλλαγές που προωθούνται στα
τοπικά ραδιόφωνα. Η συμμετοχή στις διάφορες
απεργιακές δράσεις είναι ενθαρρυντική, αλλά είναι
προφανές ότι αυτό που λείπει είναι η ουσιαστική
ώθηση των κινητοποιήσεων από την πλευρά των
συνδικαλιστικών ηγεσιών και της TUC. Την ίδια ώρα
που οι εργαζόμενοι της βάσης των συνδικάτων
απευθύνουν εκκλήσεις για γενική απεργία, οι εκκλή-
σεις αυτές φαίνεται να πέφτουν στο κενό.
Προκλητικοί εκπρόσωποι της ελίτ
Πολλοί εργαζόμενοι βρίσκονται σε οριακό σημείο.
Στις συζητήσεις που γίνονται στις απεργιακές φρου-
ρές σε μια σειρά χώρους εργασίας, ακούγονται ιστο-
ρίες για ανθρώπους που εξαρτώνται από συσσίτια
και δεν μπορούν να θερμάνουν επαρκώς τα σπίτια
τους. Οι μισθοί έχουν ουσιαστικά μειωθεί σε ολό-
κληρο τον δημόσιο τομέα και την ίδια ώρα υπάρχει
η κατανόηση ότι τα κέρδη των υπερπλούσιων αυξά-
νονται.
Οι εισαγωγές σαμπάνιας στο Ηνωμένο Βασίλειο βρί-
σκονται σε επίπεδα ρεκόρ και η ελίτ του Λονδίνου
μιλάει για την επιστροφή της «άγριας δεκαετίας του
’20» (roaring 20s). Πρόκειται για έναν όρο που χρησι-
μοποιήθηκε για να περιγράψει την υπερβολική κα-
τανάλωση από τους υπερπλούσιους μετά τον Πρώ-
το Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ταυτόχρονα, οι εργαζόμενοι αντιμετωπίζονται με
περιφρόνηση από τους υπουργούς της κυβέρνη-
σης. Μια ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ δύο πρώην
υπουργών της κυβέρνησης είναι αποκαλυπτική:
«Τι, ένα μάτσο εντελώς μαλάκες είναι οι συνδικαλιστές
εκπαιδευτικοί μας»,
δηλώνει ο Matt Hancock.
«Το ξέρω, πραγματικά, απλά μισούν τη δουλειά»,
απαντά ο Gavin Williamson, πρώην υπουργός Παιδεί-
ας.
Η υπόλοιπη κοινωνία δεν έχει την ίδια άποψη. Κάθε
γονιός ή μαθητής ξέρει ότι οι εκπαιδευτικοί κάνουν
τη δουλειά τους με αυτοθυσία. Είναι συνηθισμένες
οι ιστορίες εκπαιδευτικών που αγοράζουν από την
τσέπη τους στοιχειώδη εξοπλισμό, ώστε να μπο-
ρούν να κάνουν ουσιαστικό μάθημα.
Ανάγκη για αποφασισμένες ηγεσίες και κλιμάκω-
ση
Αυτό που χρειάζεται το εργατικό κίνημα σήμε-
ρα είναι μια τολμηρή ηγεσία που να οδηγήσει τον
αγώνα σε κλιμάκωση. Παρά όμως την ουσιαστική
ανυπαρξία των σημερινών ηγεσιών, η βάση των ερ-
γαζομένων σε μια σειρά χώρους δείχνει αγωνιστική
διάθεση και μπορεί να εναντιωθεί στις χλιαρές δια-
πραγματεύσεις των συνδικάτων. Είναι ζωτικής ση-
μασίας οι εργαζόμενοι να αντλήσουν τα απαραίτητα
συμπεράσματα από προηγούμενους αγώνες και να
συντονίσουν πιο στενά τη δράση τους, απαντώντας
με πείσμα στην κυβέρνηση που εκπροσωπεί μόνο
τους πλούσιους και τους μεγαλοεπιχειρηματίες που
την στηρίζουν.
Ξεκίνημα
τεύχος 571, 24 Μάρτη - 7 Απρίλη 2023
Νιγηρία: σύγκρουση
τρένου με λεωφορείο,
6 άνθρωποι νεκροί!
Δημοσιεύουμε αποσπάσματα (για λόγους χώρου) της ανακοίνωσης του
Επαναστατικού Σοσιαλιστικού Κινήματος (RSM) στη Νιγηρία σχετικά με
την πρόσφατη σύγκρουση λεωφορείου και τρένου στο Λάγος. Διαβάστε
ολόκληρη την ανακοίνωση στο: internationaliststandpoint.org: Nigeria: Lagos
train crash- blame the poor transport facilities for avoidable loss of life
Το Επαναστατικό Σοσιαλιστικό Κίνημα (RSM) συμπαραστέκε-
ται στις οικογένειες και τους φίλους των θυμάτων της φρικτής
σύγκρουσης τρένου και λεωφορείου που συνέβη την Πέμπτη 9
Μαρτίου 2023, το οποίο είχε σαν αποτέλεσμα 6 άτομα να χάσουν
τη ζωή τους και 53 άνθρωποι να νοσηλευθούν λόγω των σοβα-
ρών τραυμάτων τους.
Αυτό το συμβάν θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί εάν υπήρχε
καλή διαχείριση και οργάνωση στη συγκεκριμένη διασταύρωση.
Σε έναν τόσο σημαντικό κόμβο και σε μια ανεπτυγμένη μεγαλού-
πολη όπως το Λάγος, θα έπρεπε να υπάρχει αερογέφυρα που να
επιτρέπει την ταυτόχρονη διέλευση οχημάτων και τρένων χωρίς
να αλληλεπιδρούν. Μέχρι να υλοποιηθεί αυτό το έργο, θα πρέπει
να τοποθετηθούν υπεύθυνοι ασφαλείας/κυκλοφορίας σε τέτοιες
διασταυρώσεις για να κατευθύνουν και να ρυθμίζουν τη διέλευση
των τρένων και των οχημάτων. Είναι τραγικό το ότι οι επιβάτες
βρίσκονται αντιμέτωποι με την απειλή να επαναληφθεί κάποιο
λάθος στο σύστημα μεταφορών του Λάγος. Ειδικά καθώς υπάρ-
χουν πολλές ακόμη αφύλαχτες διασταυρώσεις σε ολόκληρη την
περιφέρεια.
Απαιτούμε λοιπόν, την αναδιοργάνωση των δρομολογίων των
τρένων και των λεωφορείων, ώστε να αποφευχθεί μια νέα σύ-
γκρουση στο μέλλον. Απαιτούμε επίσης μια συνολική αναμόρ-
φωση του συστήματος μεταφορών στην περιφέρεια, ώστε οι
επιβάτες να μπορούν να ταξιδέψουν στους διάφορους προορι-
σμούς τους με λίγη ή καθόλου ταλαιπωρία. Αν είχαν ληφθεί τα
κατάλληλα μέτρα από την πρώτη στιγμή, ο οδηγός του λεωφο-
ρείου δεν θα είχε καταλήξει στις ράγες του τρένου. Εάν το Λάγος
αποκτήσει ένα επαρκές οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο με κα-
λές συνδέσεις, θα μειωθούν τα διάφορα προβλήματα των μετα-
φορών, όπως και το υψηλό κόστος μεταφοράς.
Ενώ ο κυβερνήτης της περιφέρειας πήρε κάποια μέτρα μετά το
δυστύχημα, ανάμεσα σε αυτά υπάρχουν και πολιτικά παιχνίδια,
ειδικά σε μια περίοδο που επιδιώκει την επανεκλογή του. Οι απο-
ζημιώσεις πρέπει να είναι επαρκείς και καθορισμένες με σαφή-
νεια. Στις οικογένειες των θυμάτων θα πρέπει να δοθούν υποτρο-
φίες και ισόβια επιδόματα. Επίσης, στους τραυματίες θα πρέπει
να παρέχεται περαιτέρω ιατρική περίθαλψη ακόμη και μετά τη
ίασή τους.
Η αλληλεγγύη και μόνο δεν αρκεί για να παρηγορήσει τις οικογέ-
νειες και τους φίλους των θυμάτων. Αυτό που χρειάζεται είναι
ένα δημόσιο, ασφαλές και επαρκές σύστημα μεταφορών που θα
λειτουργεί δωρεάν για τους επιβάτες. Για να το πετύχουμε αυτό
πρέπει να πάρουμε τα χρήματα από τους καπιταλιστές και την
πλούσια ελίτ, που ζουν σε ακραίο πλούτο και να τα επενδύσουμε
στις δημόσιες μεταφορές. Θα πρέπει να γίνουν μαζικές επενδύ-
σεις για τη δημιουργία ενός επαρκούς σιδηροδρομικού δικτύου
που θα καλύπτει όλες τις περιοχές της χώρας, τόσο μέσα στις πό-
λεις όσο και έξω από αυτές.
Αυτή η αλλαγή πολιτικής μπορεί επίσης να έχει πολύ σημαντικό
αντίκτυπο στο περιβάλλον (με λιγότερες εκπομπές ρύπων) και
να εξοικονομήσει χρόνο, ενέργεια και χρήματα από τους απλούς
ανθρώπους της εργατικής τάξης, οι οποίοι δεν θα χρειάζεται να
περνούν ώρες ολόκληρες σε μποτιλιαρίσματα. Για να λειτουργή-
σει σωστά ένας εθνικοποιημένος τομέας μεταφορών, πρέπει να
λειτουργεί υπό τον δημοκρατικό έλεγχο και τη διαχείριση των
εργαζομένων και της κοινωνίας. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να
αποφύγουμε τη διαφθορά και τα ανεπαρκή μέτρα ασφαλείας.
Τα συνδικάτα στην περιφέρεια του Λάγος πρέπει να παλέψουν
για ένα τέτοιο σύστημα μεταφορών, ώστε να μην ξανασυμβούν
φρικτά δυστυχήματα όπως το τελευταίο.
Ξεκίνημα
τεύχος 571, 24 Μάρτη - 7 Απρίλη 2023 Διεθνή 7

Βρετανία: μαζική αλληλεγγύη στον Λίνεκερ

Το BBC αναγκάζεται σε υποχώρηση

Γιώργος Λυγουριώτης

Η πρόσφατη διαμάχη ανάμεσα στο BBC και στον Γκάρι Λί-
νεκερ*, πρώην κορυφαίο ποδοσφαιριστή και νυν βασικό
τηλεοπτικό παρουσιαστή της πιο δημοφιλούς αθλητικής
εκπομπής της Βρετανίας, πήρε μεγάλες πολιτικές προε-
κτάσεις στη χώρα.
Η διαμάχη αυτή ξέσπασε με αφορμή tweets που ανέβασε
ο Λίνεκερ στον προσωπικό του λογαριασμό. Σε αυτά σχο-
λίαζε την αντιπροσφυγική πολιτική της βρετανικής κυβέρ-
νησης, το γεγονός ότι η Βρετανία δέχεται αναλογικά πολύ
λιγότερους πρόσφυγες σε σχέση με άλλες χώρες της Ευ-
ρώπης και το ότι πρόκειται για μια απάνθρωπη πολιτική,
που συνοδεύεται από μια φρασεολογία ανάλογη με αυτή
που χρησιμοποιούσαν οι Ναζί τη δεκαετία του ’30.
Αμέσως μετά τις αναρτήσεις του Λίνεκερ, μια σειρά (δεξι-
ών) υπουργών αντέδρασαν με αποτέλεσμα το BBC να τον
απομακρύνει από τη θέση του. Η πρόφαση που χρησιμο-
ποίησε το BBC για την απομάκρυνσή του ήταν ότι παραβί-
ασε την πολιτική για τη χρήση των social media που πρέ-
πει να ακολουθούν οι παρουσιαστές του μέσου, παρ’ ότι
το σχόλιο δεν έγινε εν ώρα εκπομπής.
Αυτή η κίνηση όμως, πυροδότησε ένα τεράστιο κύμα αλ-
ληλεγγύης στο πρόσωπο του Λίνεκερ.
Στάθηκαν στο πλευρό του πολλοί παρουσιαστές του BBC
ανακοινώνοντας ότι θα απέχουν από τις εκπομπές, η Ένω-
ση Ποδοσφαιριστών έδωσε άδεια στους παίκτες που κα-
λύπτει να μην κάνουν δηλώσεις στους εκπροσώπους του
BBC ως ένδειξη αλληλεγγύης στον Λίνεκερ και ο κόσμος
στα social media απείλησε με μποϊκοτάζ στο κανάλι. Γενι-
κά, το θέμα έγινε «πρωτοσέλιδο» προκαλώντας πολιτική
αναστάτωση, ασκώντας τεράστια πίεση στο BBC και κα-
τηγορώντας το για «φίμωση της ελευθερίας του λόγου».
Μετά από τη γενική κατακραυγή, η διοίκηση του BBC ανα-
γκάστηκε να αναδιπλωθεί και ανακοίνωσε ότι ο Λίνεκερ
θα επιστρέψει άμεσα στον «αέρα».
Το αντιμεταναστευτικό νομοσχέδιο
Η ουσία όμως αυτής την αντιπαράθεσης βρίσκεται γύρω
από το νομοσχέδιο για την παράνομη μετανάστευση που
προωθεί η βρετανική κυβέρνηση.[1] Πρόκειται για ένα νο-
μοσχέδιο που στοχεύει στο να εμποδίσει όσους φτάνουν
στη χώρα από τη Γαλλία, μέσω του Στενού της Μάγχης
και τους πρόσφυγες που προωθεί η βρετανική κυβέρνη-
ση και ταυτόχρονα καταπατά τα ανθρώπινα δικαιώματα,
καθώς θα διευκολύνει την κράτηση και την απέλαση των
αιτούντων ασύλου.
Ήδη η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες ζή-
τησε την αναθεώρηση του νομοσχεδίου τονίζοντας ότι:
«Ο νόμος, εφόσον εγκριθεί, θα ισοδυναμεί με το τέλος του
δικαιώματος στο άσυλο, στερώντας από εκείνους που
φτάνουν παράτυπα στο Ηνωμένο Βασίλειο το δικαίωμα
να αναζητήσουν την προστασία που χορηγείται σε έναν
πρόσφυγα, όσο επείγον και αν είναι το αίτημά τους».
Στην ίδια κατεύθυνση είναι και η συμφωνία που έγινε ανά-
μεσα στην Βρετανία και τη Γαλλία για την ενίσχυση των
περιπολιών κι ελέγχων στη Μάγχη από την πλευρά της
Γαλλίας.[2]
Με βάση τη συμφωνία, η Βρετανία θα δώσει περίπου 480
εκατομμύρια λίρες (548 εκ. ευρώ) για την κάλυψη αυτών
των εξόδων, ενώ παράλληλα θα συγχρηματοδοτήσει τη
δημιουργία νέων κέντρων κράτησης και την εγκατάστα-
ση συστημάτων επιτήρησης που θα τοποθετηθούν στην
Γαλλία για να περιοριστούν οι μετακινήσεις των μετανα-
στών που περνάνε από τις γαλλικές στις αγγλικές ακτές.
Ακροδεξιές απειλές
Το νομοσχέδιο αυτό έρχεται εν μέσω ακροδεξιών διαδη-
λώσεων που πραγματοποιήθηκαν το προηγούμενο δι-
άστημα έξω από ξενοδοχεία που φιλοξενούν αιτούντες
άσυλο.
Στις 10 Φλεβάρη, η ακροδεξιά ομάδα Πατριωτική Εναλλα-
κτική (Patriotic Alternative) εξαπέλυσε επίθεση έξω από το
ξενοδοχείο Suites Hotel στο Νόουσλι (μια περιοχή κοντά
στο Λίβερπουλ) στο οποίο φιλοξενούνται αιτούντες ασύ-
λο.
Αυτές οι ακροδεξιές διαδηλώσεις είναι μέρος μιας ευρύτε-
ρης εκστρατείας ρατσιστικού μίσους που αναπτύσσεται
σε όλη την Βρετανία, υποστηρίζοντας ότι οι πρόσφυγες
που μένουν στο ξενοδοχείο αποτελούν απειλή για την
ασφάλεια της τοπικής κοινωνίας.
Αν και οι επιθέσεις καταδικάστηκαν από τα κόμματα του
βρετανικού κατεστημένου, πρέπει να τονιστεί η υποκρι-
τική στάση που κρατάνε. Και μάλιστα μια ρητορική και
πολιτικές που προέρχονται από μια κυβέρνηση με πρωθυ-
πουργό τον Ρίσι Σούνακ, ο οποίος έχει ινδική καταγωγή.
Γεγονός που επιβεβαιώνει ότι το ζήτημα της «ταυτότητας»
(δηλαδή το αν κάποιος/α έχει μεταναστευτικό παρελθόν)
είναι πάντα δευτερεύον – το κεντρικό είναι η ταξική θέση,
και τα συμφέροντα που εξυπηρετούνται.
Στην ουσία είναι η ξενοφοβική ρητορική της κυβέρνησης
που ενθαρρύνει τις ακροδεξιές επιθέσεις. Χαρακτηριστικό
παράδειγμα είναι η υπουργός Εσωτερικών, Σουέλα Μπρέ-
ιβερμαν, που βάζει στο στόχαστρο τους μετανάστες που
φιλοξενούνται σε ξενοδοχεία αναφέροντας επανειλημμέ-
να το κόστος της στέγασης αλλά και τις προσπάθειες που
κάνει η κυβέρνηση μέσα από το νέο αντιμεταναστευτικό
νομοσχέδιο για να τερματίσει τη «φάρσα της φιλοξενίας
μεταναστών σε ξενοδοχεία».[3]
Αυτό που προσπαθεί να κάνει το κόμμα των Συντηρητι-
κών είναι να φορτώσει στους μετανάστες τα προβλήμα-
τα της έλλειψης στέγης και των υποχρηματοδοτούμενων
δημόσιων υπηρεσιών, που έχουν δημιουργήσει οι ίδιοι με
τις πολιτικές τους, διχάζοντας έτσι τη βρετανική εργατική
τάξη.
Μαζικά, διεθνιστικά, αντιρατσιστικά κινήματα
Απέναντι σε αυτή την απειλή, οι εργαζόμενοι, η νεολαία,
το αντιρατσιστικό κίνημα, τα εργατικά σωματεία και οι
δυνάμεις της Αριστεράς στην Βρετανία και σε όλη την Ευ-
ρώπη, μαζί με τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, χρει-
άζεται να παλέψουν από κοινού. Με στόχο να μπει ένα
φρένο στις πολιτικές των κομμάτων του κατεστημένου,
που από τη μια βάζουν στο στόχαστρο ακόμα και τα θεμε-
λιώδη ανθρώπινα δικαιώματα των προσφύγων, και από
την άλλη οδηγούν στη φτώχεια και την εξαθλίωση ολοένα
και μεγαλύτερα τμήματα της κοινωνίας.
* Ο Γκάρι Λίνεκερ θεωρείται ένας από τους καλύτερους Άγ-
γλους ποδοσφαιριστές όλων των εποχών (επιθετικός).
______________________
[1] gov.uk: Ground-breaking new laws to stop the boats
[2] capital.gr: Γαλλία - Βρετανία σύναψαν συμφωνία για τους μετανάστες
[3] yahoo.com: Suella Braverman vows to stop migrant Channel crossings
with new laws

προκειμένου να ζητήσουν άσυλο.

Σύμφωνα με το νομοσχέδιο οι αρχές θα έχουν το δικαίωμα
να κρατούν για 28 ημέρες όποιους μετανάστες συλλαμβά- Δεκαπενθήμερη εφημερίδα - ΞΕΚΙΝΗΜΑ
νουν, χωρίς δικαστική συναίνεση. Ταυτόχρονα, το υπουρ-
e-mail: contact@xekinima.org website: www.xekinima.org
γείο Εσωτερικών θα έχει τη δυνατότητα να τους απελάσει
Εκδίδεται από την αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία “Ξεκίνημα”
άμεσα, είτε στην τελευταία χώρα από την οποία έφτασαν
Υπεύθυνος Τυπογραφείου: Κ. Φερέτος και υιοί, Δερβενίων 30, Τ.Κ. 10681, κωδικός: 3383
στη Βρετανία, είτε σε Τρίτη χώρα, ενώ το αίτημα τους για
Γραφεία Αθήνας: Αριστοτέλους 36, Αθήνα – Πλατεία Βάθης, Τ.Κ.10433 - τηλ. 210-2283018-9
παραμονή στη Βρετανία θα εξετάζεται αφού έχουν φύγει
Γραφεία Θεσσαλονίκης: Κατούνη 25, Τ.Κ. 54630 - τηλ. 2310 540432
από τη χώρα. Μάλιστα, σε όσους απορριφθεί το αίτημα
ασύλου, θα τους επιβάλλεται ισόβια απαγόρευση εισόδου Γίνε συνδρομητής/τρια στο «Ξεκίνημα»
στο Ηνωμένο Βασίλειο. Αν οι ιδέες του «Ξ» σε ενδιαφέρουν μη διστάσεις να γίνεις συνδρομητής/τρια στην εφημερίδα μας,
Πρόκειται για ένα νομοσχέδιο που ενισχύει τη ρητορική τηλεφωνώντας στα παραπάνω τηλέφωνα ή στέλνοντας e-mail.
του «εχθρικού περιβάλλοντος» ενάντια στους μετανάστες
8 Διεθνή
Ιράν: καταπίεση, βασανιστήρια και παιδιά που φοβούνται να
πάνε στο σχολείο
Ηλέκτρα Κλείτσα
Οι βασικές ειδήσεις από το Ιράν που κυκλοφορούν το τελευ-
ταίο διάστημα στα διεθνή μέσα ενημέρωσης προέρχονται
δευτερευόντως από το εσωτερικό και κυρίως από το πεδίο
των διεθνών σχέσεων. Εδώ και λίγες εβδομάδες, το Ιράν βλέ-
πει τη θέση του στη συμμαχία των δυνάμεων γύρω από την
Κίνα και τη Ρωσία να ενισχύεται. Με πρωτοβουλία της Κίνας,
φαίνεται να αποκαθιστά τις διπλωματικές του σχέσεις με τη
Σαουδική Αραβία, που αν και στο παρελθόν υπήρξε στενός
σύμμαχος των ΗΠΑ στην περιοχή, κινείται πλέον στο «αντι-
δυτικό» μπλοκ.[1] Συνολικά, η επιρροή της Κίνας στη Μέση
Ανατολή δείχνει να ενισχύεται ενώ το καθεστώς του Ιράν
προσπαθεί να παίξει μεγαλύτερο ρόλο στη νέα κατάσταση
που διαμορφώνεται στην περιοχή.
Στο μεταξύ όμως στο εσωτερικό της χώρας, η καταστολή, η
ακραία καταπίεση, αλλά και οι αντιστάσεις από την πλευρά
της κοινωνίας συνεχίζονται.
Μαζικές δηλητηριάσεις μαθητριών
Ένα νέο κύμα κινητοποιήσεων στο Ιράν, που βέβαια δεν εί-
ναι άσχετο με τους λόγους που έβγαλαν στον δρόμο πλατιά
στρώματα της κοινωνίας τους προηγούμενους μήνες ενά-
ντια στο αυταρχικό θεοκρατικό καθεστώς, έχει πυροδοτηθεί
από τα μαζικά περιστατικά δηλητηριάσεων μαθητριών στα
σχολεία τους.
Σημαντική μερίδα του κόσμου θεωρεί το καθεστώς υπεύθυ-
νο για τα εκατοντάδες περιστατικά δηλητηριάσεων παιδιών
την ώρα που κάνουν μάθημα, με σχεδόν αποκλειστικό στό-
χο τα σχολεία για κορίτσια.
Στις διαδηλώσεις που πολιορκούν το Υπουργείο παιδείας και
άλλα κυβερνητικά κτίρια, ακούγονται συνθήματα όπως «Θά-
νατο στο καθεστώς που δολοφονεί παιδιά» και «προστατέψτε
τα σχολεία μας». [2]
Την ίδια ώρα, οι επιθέσεις ενάντια σε σχολεία στα οποία φοι-
τούν κορίτσια, με τις οποίες οι μαθήτριες δηλητηριάζονται με
άγνωστα μέχρι στιγμής τοξικά αέρια συνεχίζονται εδώ και
μήνες, με εκατοντάδες περιστατικά τα οποία η κυβέρνηση
ισχυρίζεται ότι διερευνά, χωρίς ωστόσο να πείθει κανέναν,[3]
πολύ περισσότερο τους γονείς των παιδιών. Αντίθετα, παρά
τις δεκάδες συλλήψεις υπόπτων, πολλοί θεωρούν ότι το κα-
θεστώς έχει ουσιαστικά οπλίσει το χέρι των δραστών, εντεί-
νοντας την προσπάθειά του να τρομοκρατήσει τη νεολαία
και ιδιαίτερα τα κορίτσια και τις νέες γυναίκες που αποτέλε-
Ιράν: Η Σεπιντέχ Γκολιάν αφέθηκε ελεύθερη και στη συνέχεια
συνελήφθη εκ νέου!
Αναδημοσίευση της ανακοίνωσης της καμπάνιας υποστήριξης των αγωνιζόμενων εργατών του Ιράν Shahrokh Zamani Action Campaign. Η
καμπάνια πήρε το όνομα της από τον αγωνιστή Shahrokh Zamani που πέθανε το 2015 λόγω των συνεπειών των απεργιών πείνας που είχε κάνει
για την αποφυλάκιση του. Η καμπάνια προσπαθεί να διακινήσει πληροφορίες και να οργανώσει εκστρατείες αλληλεγγύης προς τους καταπιε-
σμένους του καπιταλιστικού-θεοκρατικού καθεστώτος του Ιραν.
Στις 15 Μαρτίου, αμέσως μετά την αποφυλάκισή της από τη
φυλακή Evin, η Σεπιντέχ Γκολιάν φώναξε «Χαμενεΐ, τύραν-
νε, θα σε θάψουμε» καθώς συναντούσε την οικογένειά της.
Λίγες ώρες αργότερα, ενώ ταξίδευε προς το σπίτι της στο
Dezful, συνελήφθη εκ νέου από τις δυνάμεις ασφαλείας του
ιρανικού καθεστώτος.
Έκτοτε δεν υπάρχουν αξιόπιστες και λεπτομερείς πληροφο-
ρίες σχετικά με την τοποθεσία και την κατάσταση της Σεπι-
ντέχ. Σύμφωνα με τις περισσότερες πηγές, στις 19 Μαρτίου η
Σεπιντέχ μεταφέρθηκε από τη φυλακή Εβίν - που διοικείται
από το Υπουργείο Αντικατασκοπείας του καθεστώτος – στη
γυναικεία φυλακή πολιτικών κρατουμένων. Δεν υπάρχουν
ακόμη πληροφορίες σχετικά με τις νέες κατασκευασμένες
σαν την πρώτη γραμμή του κινήματος που ακολούθησε τον
θάνατο της Μάσα Αμίνι από τα χέρια της θρησκευτικής αστυ-
νομίας τον περασμένο Σεπτέμβρη. [4]
Βασανισμοί και άθλιες συνθήκες κράτησης
Στο μεταξύ η σκληρή καταστολή ενάντια σε ανθρώπους που
έχουν συμμετάσχει στο κίνημα συνεχίζεται.
Πρόσφατη έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας αναφέρεται
σε βασανιστήρια που περιλαμβάνουν ηλεκτροσόκ, χρήση
όπλων αναισθητοποίησης και βιασμούς ή άλλη σεξουαλική
κακοποίηση εναντίον ανηλίκων, ακόμη και δωδεκάχρονων
παιδιών που έχουν συλληφθεί τους τελευταίους μήνες για τη
συμμετοχή τους στο κίνημα. [5]
Σε έρευνα του CNN περιγράφεται η κατάσταση που επικρα-
τεί σε δεκάδες μυστικά κέντρα κράτησης σε ολόκληρη τη
χώρα, από κρυφές εγκαταστάσεις σε στρατιωτικά κτίρια, μέ-
χρι αποθήκες και υπόγεια τζαμιών. Άνθρωποι που κατάφε-
ραν να βγουν ζωντανοί από αυτές τις φυλακές περιγράφουν
κάθε είδους βασανιστήρια, εξηγώντας ότι αν βρεθείς σε ένα
τέτοιο κέντρο κράτησης μπορεί να σου συμβεί οτιδήποτε,
ιδιαίτερα καθώς κανείς δεν ξέρει που βρίσκεσαι.[6]
Ούτε στιγμή χαλάρωσης
Ακόμη και οι ελάχιστες ευχάριστες εξελίξεις δεν μπορούν να
θεωρούνται δεδομένες. Την Πέμπτη 16/3, η δημοσιογράφος
και ακτιβίστρια Σεπιντέχ Γκολιάν (Sepideh Gholian) αφέθηκε
ελεύθερη μετά από τέσσερα χρόνια παραμονής στη φυλα-
κή. [7] Βγήκε στο προαύλιο φωνάζοντας συνθήματα ενάντια
στο καθεστώς και χωρίς μαντίλα και συνελήφθη ξανά λίγες
ώρες αργότερα, μαζί με μέλη της οικογένειάς της που προ-
σπάθησαν να βιντεοσκοπήσουν το περιστατικό.
Πριν από μερικούς μήνες το καθεστώς άφησε να εννοηθεί
ότι είναι έτοιμο να χαλαρώσει τη σκληρή του στάση σε σχέ-
ση με το κίνημα ενάντια στη μαντίλα, ενώ στον διεθνή τύπο
κυκλοφόρησαν ακόμη και δημοσιεύματα σχετικά με την
«κατάργηση της θρησκευτικής αστυνομίας» στο Ιράν.
Όπως αποδείχτηκε τίποτα από τα παραπάνω δεν ανταπο-
κρινόταν στην πραγματικότητα, καθώς ο ενδυματολογικός
κώδικας για τις γυναίκες στο Ιράν εξακολουθεί να ισχύει και ο
αυστηρός έλεγχος σχετικά με την αμφίεσή τους συνεχίζεται
από τους ίδιους μηχανισμούς καταστολής.
κατηγορίες κατά της Σεπιντέχ.
Η Σεπιντέχ Γκολιάν είναι φοιτήτρια, ακτιβίστρια για τα κοι-
νωνικά δικαιώματα και δημοσιογράφος που έχει ήδη εκτίσει
τέσσερα χρόνια και επτά μήνες σε διάφορες φυλακές του
ιρανικού καθεστώτος.
Η Σεπιντέχ συνελήφθη στις 18 Νοεμβρίου 2018, ενώ υποστή-
ριζε και έκανε ρεπορτάζ για την απεργία των εργαζομένων
στα ζαχαροκάλαμα στο Κουζεστάν. Κατά τη διάρκεια της
παράνομης κράτησής της, η Σεπιντέχ Γκολιάν ξυλοκοπήθηκε
και βασανίστηκε μέσα στα μπουντρούμια του ιρανικού κα-
θεστώτος. Όταν κόλλησε Covid, οι αρχές της φυλακής αρνή-
θηκαν να την απελευθερώσουν και αγνόησαν επανειλημμέ-
Ξεκίνημα
τεύχος 571, 24 Μάρτη - 7 Απρίλη 2023
Έτσι είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς δηλώσεις Ιρανών αξιω-
ματούχων σύμφωνα με τις οποίες συνολικά 82.000 κρατού-
μενοι εκ των οποίων 22.000 άνθρωποι που συνελήφθησαν
για τη συμμετοχή τους στις διαδηλώσεις έχουν «πάρει χάρη»
από το καθεστώς.Ιδιαίτερα όταν δεν αναφέρεται καμία άλλη
πληροφορία, ούτε σε σχέση με τον χρόνο κατά τον οποίο
έγιναν οι συλλήψεις, ούτε σε σχέση με το αν απαγγέλθηκαν
κατηγορίες, ούτε βέβαια και σχετικά με τον συνολικό αριθ-
μό των ανθρώπων που έχουν συλληφθεί τους τελευταίους
μήνες για τη συμμετοχή τους στις διαδηλώσεις, ή για άλλους
λόγους που σχετίζονται με το κίνημα.[8] Το γεγονός πάντως
ότι το καθεστώς μιλάει με τόση άνεση για 22.000 κρατούμε-
νους/ες στους οποίους «δόθηκε χάρη» είναι αρκετό για να
φανταστεί κανείς ότι ο συνολικός αριθμός των συλλήψεων
είναι πολλαπλάσιος.
Το κίνημα παραμένει ζωντανό
Μετά από μήνες κινητοποιήσεων και σκληρής καταστολής,
το κίνημα στο Ιράν παρουσιάζει σαφή σημάδια κόπωσης,
αλλά παραμένει ζωντανό. Εκτός από τις μαζικές διαδηλώ-
σεις, τους τελευταίους μήνες έχουν διοργανωθεί απεργιακές
δράσεις σε μια σειρά εργασιακούς χώρους, σχεδόν σε συν-
θήκες παρανομίας, δηλαδή εξαιρετικά δύσκολες τόσο για
συνδικαλισμό, όσο και για οποιαδήποτε πολιτική/κοινωνική
δραστηριότητα.
Αλλά αυτός είναι και ο μόνος δρόμος για να συνεχίσει το κί-
νημα στο Ιράν. Η διεθνής αλληλεγγύη μπορεί να παίξει σημα-
ντικό ρόλο στη συνέχιση των κινητοποιήσεων αλλά και στο
ηθικό του κινήματος, που επιμένει παρά την ακραία καταπί-
εση και καταστολή!
______________________
[1] aljazeera.com: Iran and Saudi Arabia agree to restore relations
[2] nytimes.com: Outraged Over Illnesses Among Schoolgirls, Iranians
Return to Streets
[3] cnn.com: Medics, teachers, parents accuse Iran government of silencing
victims of suspected poisoning attacks
[4] cnn.com: ran arrests more than 100 people over suspected poisonings
of schoolgirls
[5] cnn.com: Child detainees in Iran subjected to flogging, electric shocks
and sexual violence, says Amnesty
[6] cnn.com: How Iran used a network of secret torture centers to crush
an uprising
[7] youtube.com: Iranian journalist jailed: Sepideh Gholian reported on
unrest | DW News
[8] reuters.com: Iran pardons 22,000 people who took part in protests
να τα αιτήματα της οικογένειάς της για επίσκεψη.
Η εκστρατεία δράσης Shahrokh Zamani καταδικάζει έντονα
την εκ νέου σύλληψη και τη συνεχιζόμενη κράτηση της Σεπι-
ντέχ Γκολιάν και ζητά την άμεση και άνευ όρων απελευθέρω-
σή της. Καλούμε όλους τους συνδικαλιστές, τους σοσιαλιστές
και άλλους πολιτικούς ακτιβιστές να μας βοηθήσουν στην
υπεράσπιση των δικαιωμάτων όλων των εργαζομένων, των
πολιτικών κρατουμένων και των ακτιβιστών για τα κοινωνι-
κά δικαιώματα στο Ιράν.
Ελευθερώστε τη Σεπιντέχ Γκολιάν τώρα!
Εκστρατεία δράσης Shahrokh Zamani
20 Μαρτίου 2023
Ξεκίνημα
τεύχος 571, 24 Μάρτη - 7 Απρίλη 2023
Γαλλία: O «Λουδοβίκος» Μακρόν κι ένα ιστορικό κίνημα
Μαρίνα Κονταρά, Βρυξέλλες
Δεν είναι η πρώτη φορά που η Γαλλία ζει μια εντυπωσια-
κή κοινωνική αναταραχή. Η ιστορία της χώρας είναι πολύ
πλούσια σε κοινωνικά κινήματα, μερικά από αυτά μά-
λιστα ήταν ιστορικά. Την στιγμή που γράφεται αυτό το
άρθρο οι Γάλλοι εργαζόμενοι συνεχίζουν να βρίσκονται
σε κινητοποιήσεις και διαδοχικές απεργίες εδώ και δύο
μήνες,[1] ενάντια στην απορρύθμιση του συνταξιοδοτι-
κού συστήματος που προωθεί η κυβέρνηση. Η Πέμπτη 23
Μάρτη είναι ημέρα γενικής απεργίας σε μια πολύ κρίσιμη
καμπή, καθώς έχει προηγηθεί την Τετάρτη 22 Μάρτη το
διάγγελμα Μακρόν ότι δεν κάνει πίσω, αλλά και η οριακή
απόρριψη με μόλις 9 ψήφους διαφορά των προτάσεων
μομφής κατά της κυβέρνησης του την Δευτέρα 20 Μάρτη.
Οι τελευταίες εξελίξεις και το κίνημα
Eίχε προηγηθεί η 15η Μαρτίου που σηματοδότησε την ένα-
τη ημέρα πανεθνικής απεργίας και μεγάλων διαδηλώσεων
από τα μέσα Γενάρη. Η συμμετοχή στην απεργία των ερ-
γαζομένων στις δημόσιες υπηρεσίες, στον τομέα της κα-
θαριότητας, στην ενέργεια και στις μεταφορές άγγιζε ήδη
πολύ υψηλά ποσοστά, ενώ σε σχολεία και πανεπιστήμια
μπλοκαρίστηκαν μαθήματα και έγιναν καταλήψεις και εκα-
τομμύρια άνθρωποι έβγαιναν στους δρόμους σχεδόν κάθε
μέρα. Οι εργαζόμενοι στα διυλιστήρια απείλησαν να κό-
ψουν το φυσικό αέριο σε κομβικής σημασίας βιομηχανίες.
Η έκταση του κινήματος και ο αντίκτυπος του ήταν τέ-
τοιος, που ο Ε. Μακρόν και η κυβέρνηση της Ε. Μπορν,
κατέφυγαν στην ενεργοποίηση του άρθρου 49.3 του Συ-
ντάγματος, με στόχο να περάσει το νομοσχέδιο χωρίς κοι-
νοβουλευτική ψηφοφορία, αφού υπήρχαν μηνύματα για
μεγάλες διαρροές ψήφων από το Ρεπουμπλικάνικο Κόμ-
μα του Ν. Σαρκοζι, που παίζει πια ρυθμιστικό ρόλο στην
Βουλή. Σίγουρα ο Μακρόν θεωρεί το νόμο αυτό ορόσημο
για την υστεροφημία του- ούτως ή άλλως δεν θα είναι υπο-
ψήφιος στις επόμενες προεδρικές εκλογές. Αλλά κυρίως
πρόκειται για ένα κρίσιμο στοίχημα για τον γαλλικό καπι-
ταλισμό που μετράει την ανταγωνιστικότητα του πάνω
στα συντρίμμια των εργατικών δικαιωμάτων και θέλει η
χώρα να σταματήσει να έχει τη χαμηλότερη ηλικία συντα-
ξιοδότησης σε ολόκληρη την Ε.Ε.[2]
Η οριακή νίκη του Μακρόν και της κυβέρνησης του στην
συζήτηση για την ψήφο εμπιστοσύνης ήταν μια αποφα-
σιστική στιγμή για το κίνημα. Αμέσως μετά την ψηφο-
φορία, διαδηλώσεις ξέσπασαν σχεδόν παντού στη χώρα:
στη Σαιντ Ετιέν, στο Στρασβούργο, στην Aμιένς, στο Καεν,
στην Τουλούζη και φυσικά στις μεγάλες πόλεις: Παρίσι,
Λυών, Μασσαλία.[3] Έγιναν επίσης εκατοντάδες συλλή-
ψεις διαδηλωτών, αλλά αυτό δεν πτόησε το κίνημα. Πε-
ρίπου 1.500 διαδηλώσεις και δράσεις οργανώθηκαν ξανά
τις επόμενες δύο ημέρες σε διάφορες πόλεις, ακόμα περισ-
σότερα σχολεία και πανεπιστήμια καταλήφθηκαν, τόνοι
σκουπιδιών συσσωρεύτηκαν στους δρόμους των μεγά-
λων πόλεων, έγιναν αποκλεισμοί σε εργοστάσια ενέργει-
ας και σε κεντρικούς οδικούς κόμβους.[4]
Ο Μακρόν μπορεί να χαίρεται για την επιβολή του συντα-
ξιοδοτικού νόμου και γιατί η κυβέρνησή γλίτωσε την ανα-
τροπή, αλλά η δημοφιλία του πέφτει δραματικά και έχει
χάσει κατά πολύ τη νομιμοποίησή του. Ένας συνδικαλι-
στής της CGT δήλωσε στον Guardian:
«Πρόκειται για άρνηση της δημοκρατίας. Ο Μακρόν θεω-
ρεί τον εαυτό του κάτι σαν βασιλιά, σαν το Δία που στέ-
κεται ψηλά και μας κοιτάζει. Πρέπει να αντέξουμε μέχρι
να μας ακούσει».[5]
Ενώ σύμφωνα με ένα δημοτικό εργαζόμενο από το Ivry:
«Το πράγμα πάει πολύ πέρα από τις συντάξεις, αφορά το
πολιτικό μας σύστημα. Πρέπει να ξαναδούμε τις εκτελε-
στικές εξουσίες που έχει ο πρόεδρος. Εδώ πρόκειται για
την τύχη ολόκληρου του μεταπολεμικού συστήματος
κοινωνικής προστασίας της Γαλλίας. Πρόκειται για τη
διατήρηση του κοινωνικού μας κράτους, που ο Μακρόν
προσπαθεί να διαλύσει- από τα επιδόματα στέγασης μέ-
χρι το σύστημα ανεργίας. Οι Γάλλοι είναι καλά ενημερω-
μένοι και πολιτικοποιημένοι, δεν θα το αφήσουν αυτό να
περάσει».
Εύλογα είναι τα ερωτήματα διεθνών αναλυτών για το
πως θα κυβερνήσει την επόμενη μέρα ο Μακρόν με βάση
αυτά τα δεδομένα.[6] Ιδιαίτερα καθώς το Ρεπουμπλικάνι-
κο κόμμα του Νικολά Σαρκοζί αντιμετωπίζει εσωτερική
κρίση, μια και ένα τμήμα της νεολαίας του αποφάσισε να
αποχωρήσει από το κόμμα, επειδή θεωρεί ότι αυτό δεν
ανταποκρίθηκε στις απαιτήσεις του μεγαλύτερου μέρους
του γαλλικού λαού και στήριξε την κυβέρνηση Μακρόν
κατά την ψήφο εμπιστοσύνης.[7]
Τα συνδικάτα
Ο ενωτικός διασυνδικαλιστικός συντονισμός των οκτώ
μεγαλύτερων συνομοσπονδιών της Γαλλίας, που κάλεσε
όλες τις μέχρι σήμερα κινητοποιήσεις, έπαιξε θετικό ρόλο
στο ηθικό του κινήματος.
Ωστόσο το πιο αξιοθαύμαστο και εμπνευστικό είναι το
γεγονός ότι οι Γάλλοι εργαζόμενοι επιμένουν να μην υπο-
χωρούν στις αποφάσεις της κυβέρνησης. Αντίθετα, οι
μανούβρες του Ε. Μακρόν τους θύμωσαν περισσότερο.
Τα ποσοστά συμμετοχής στην απεργία και στις διαδηλώ-
σεις, που είχαν μια σχετική μείωση γύρω στις 10 Μαρτίου,
αυξήθηκαν και πάλι όταν έγινε γνωστό ότι η κυβέρνηση
Διεθνή 9
σκόπευε να κάνει χρήση του άρθρου 49.3 και φαινόταν να
υπάρχει γενικός ενθουσιασμός ενόψει της γενικής απεργί-
ας στις 23 Μαρτίου. Αυτή η διάθεση έσπρωξε ως εδώ και
τις ηγεσίες των συνδικάτων. Αλλά αυτό δεν είναι αρκετό.
Το κίνημα χρειαζόταν και συνεχίζει να χρειάζεται ένα καλά
επεξεργασμένο σχέδιο, αλλά οι συνδικαλιστικές ηγεσίες
του μοιάζουν να βρίσκονται πίσω απ’ αυτή την ανάγκη.
Ενδεικτικές είναι οι δηλώσεις του Λ. Μπερζέρ γενικού
γραμματέα της CFDT και του Φ. Μαρτίνεζ, γενικού γραμ-
ματέα της CGT (συνδεδεμένης με το Κ.Κ.Γαλλίας) που προ-
σπαθούν να στρέψουν την προσοχή προς τη διενέργεια
ενός δημοψηφίσματος για το συνταξιοδοτικό :
«Αφού είναι τόσο σίγουρος για τον εαυτό του, ο Πρόε-
δρος της Δημοκρατίας δεν έχει παρά να συμβουλευτεί το
λαό. Να δούμε τι θα απαντήσει ο λαός!»[8]
Όμως το καλύτερο δημοψήφισμα είναι αυτό που διεξάγε-
ται δύο μήνες τώρα στους γαλλικούς δρόμους.
Και τώρα τι;
Η γενική απεργία στις 23 Μαρτίου είναι μια κρίσιμη στιγμή.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η αστυνομική καταστολή θα εί-
ναι ακόμη πιο βάναυση από όσο μέχρι τώρα. Ταυτόχρονα,
μπορεί να υπάρξουν σημάδια κόπωσης από τους εργαζό-
μενους που κινητοποιούνται δύο μήνες τώρα.
Πολλοί αγωνιστές διεθνώς αδημονούν για το ποιά θα είναι
η τελική έκβαση της μάχης, ιδιαίτερα καθώς οι εργαζόμε-
νοι σε όλη την Ευρώπη είναι αντιμέτωποι με τις ίδιες επι-
θέσεις. Η αλήθεια είναι ότι αν αντί των εννιά ημερών σπα-
στών πανεθνικών απεργιών/διαδηλώσεων, η ηγεσία των
συνδικάτων είχε ένα σχέδιο δράσης με κλιμάκωση από
την πρώτη 24ωρη γενική απεργία του Γενάρη, σε 48ωρη
και μετά σε 72ωρη και μετά για όσο χρειαζόταν, με ταυ-
τόχρονο κάλεσμα για κλείσιμο όλης της εκπαίδευσης, θα
μπορούσαν να έχουν τεθεί οι βάσεις για την υποχώρηση
της κυβέρνησης και του «Λουδοβίκου Μακρόν».
______________________
[1] xekinima.org: Γαλλία: Καλή χρονιά με Γενική Απεργία για το συνταξι-
οδοτικό!
[2] lecho.be: Tout comprendre à la mobilisation contre la réforme des
retraites en France
[3] francetvinfo.fr: Réforme des retraites : 142 interpellations à Paris, des
rassemblements partout en France après le rejet des motions de censure
[4] francetvinfo.fr: Mobilisation contre la réforme des retraites : plusieurs
opérations partout en France
[5] theguardian.com: Anger is growing’: protests and strikes spread across
France over pensions reform
[6] rtbf.be: Réforme des retraites en France : des mobilisations prévues ce
week-end à l’appel des syndicats
[7] francetvinfo.fr: Réforme des retraites : 142 interpellations à Paris, des
rassemblements partout en France après le rejet des motions de censure
[8] 7sur7.be: La mobilisation contre la réforme contestée des retraites en
France est en baisse
10 Οικονομία
Η χρεοκοπία της Silicon Valley Bank: προάγγελος της
κατάρρευσης του τραπεζικού τομέα;
Νίκος Αναστασιάδης
Η χρεοκοπία της Silicon Valley Bank (SVB) στις ΗΠΑ προκά-
λεσε κύματα σοκ στις αγορές, τις κυβερνήσεις και άλλους
θεσμούς του καπιταλιστικού συστήματος. Οι οικονομικοί
αναλυτές προσπαθούν να καταλάβουν τις ομοιότητες και
τις διαφορές από τη χρηματοπιστωτική κρίση του ’07-’08-
’09, να μετρήσουν τους κινδύνους της μετάδοσης και να
βρουν τον τρόπο με τον οποίο οι κυβερνήσεις και οι Κε-
ντρικές Τράπεζες θα αντιμετωπίσουν παρόμοιες κρίσεις.
Ας δούμε τι ακριβώς συνέβη και πώς μπορεί αυτό το γεγο-
νός να επηρεάσει την παγκόσμια οικονομία.
Τα γεγονότα
Υπάρχει καλύτερη στιγμή για να σκεφτεί κανείς να ιδρύσει
μια τράπεζα από ένα παιχνίδι πόκερ; Η SVB στην επίσημη
ιστοσελίδα της κοινοποιεί αυτό το ερώτημα με περηφά-
νεια![1] Πιθανότατα φαντάζονται τους εαυτούς τους να
παίζουν ένα παιχνίδι πόκερ στο οποίο η τράπεζα κερδίζει
πάντα…
Η SVB ήταν μία από τις 20 μεγαλύτερες τράπεζες στις ΗΠΑ
(η 16η μεγαλύτερη) με ενεργητικό άνω των 200 δισ. δολα-
ρίων (188 δισ. ευρώ). Η κατάρρευσή της ήταν η μεγαλύ-
τερη χρεοκοπία τράπεζας μετά την κρίση του 2008 και η
δεύτερη μεγαλύτερη στην ιστορία των ΗΠΑ.
Υπήρχαν δύο παράγοντες που οδήγησαν σε αυτή τη χρε-
οκοπία.
Ο πρώτος είναι ότι η SVB είχε μεγάλη εμπλοκή στον κλάδο
της τεχνολογίας. Ο τομέας της τεχνολογίας γνώρισε τερά-
στια άνοδο τις τελευταίες δεκαετίες – ειδικά κατά τη διάρ-
κεια της πανδημίας είδε τα έσοδά του να εκτοξεύονται στα
ύψη, εκμεταλλευόμενη τη νέα κατάσταση με τα λοκντά-
ουν. Όταν οι οικονομίες άνοιξαν και πάλι και τα πράγματα
επανήλθαν σταδιακά σε σχετικά φυσιολογικά επίπεδα, οι
εταιρείες τεχνολογίας βρέθηκαν να έχουν μειωμένα έσο-
δα (συγκριτικά με πριν) και χρειάζονταν χρήματα. Αυτό
οδήγησε σε συρρίκνωση των ταμειακών διαθεσίμων της
SVB και αύξησε τις απαιτήσεις για ρευστότητα.
Το δεύτερο, σε συνδυασμό φυσικά με το πρώτο, ήταν οι
αυξήσεις των επιτοκίων της Ομοσπονδιακής Τράπεζας
των ΗΠΑ, της FED. Οι τράπεζες δεν θέλουν να κρατούν
χρήματα στα ταμεία τους. Τα χρήματα που παίρνουν
από τις καταθέσεις των πελατών τους επενδύονται σε
ομόλογα και μετοχές, ώστε να αποδίδουν κέρδη για τους
τραπεζίτες. Πολλές τράπεζες, ανάμεσά τους και η SVB,
έχουν επενδύσει σε μεγάλο βαθμό σε κρατικά ομόλογα,
τα οποία μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν ασφαλής επένδυ-
ση. Όταν τα επιτόκια ήταν λίγο-πολύ σταθερά και κοντά
στο μηδέν, τα κρατικά ομόλογα μπορούσαν να διαπραγ-
ματεύονται (να αγοράζονται και να πωλούνται) ακόμη και
πριν από τη λήξη τους κοντά στην ονομαστική τους αξία.
Έτσι, οι τράπεζες που είχαν ομόλογα στα χαρτοφυλάκιά
τους, όταν χρειάζονταν μετρητά, μπορούσαν να τα ρευ-
στοποιήσουν χωρίς σημαντικές απώλειες. Οι επενδύσεις
σε κρατικά ομόλογα λειτουργούσαν ως ένας τρόπος να
συσσωρεύουν χρήματα και ταυτόχρονα να έχουν τη δυ-
νατότητα να τα μετατρέπουν ξανά σε μετρητά όποτε τα
χρειάζονταν. Αυτό άλλαξε με τις επιθετικές αυξήσεις των
επιτοκίων της FED. Όταν εκδίδονται νέα ομόλογα με απο-
δόσεις κοντά στο επιτόκιο της FED (π.χ. γύρω στο 3%-4%
ανάλογα με την ημερομηνία λήξης τους), κανείς στην αγο-
ρά δεν θέλει να αγοράσει άλλα ομόλογα που έχουν απο-
δόσεις μικρότερες του 1%. Αυτό σήμαινε ότι η SVB, έχοντας
ανάγκη ρευστότητας, αναγκάστηκε να αναλάβει ζημίες
(να πουλήσει ομόλογα κάτω από την ονομαστική τους
αξία) προκειμένου να απαλλαγεί από τα ομόλογα που είχε
στα χέρια της.
Οι πληροφορίες σχετικά με τα προβλήματα ρευστότητας
της SVB διαδόθηκαν πολύ γρήγορα στο Twitter και αλ-
λού, κάτι που οδήγησε σε ένα κλασικό «bank run» (μαζική
ανάληψη μετρητών από τις τράπεζες), μόνο που αυτή τη
φορά ήταν διαδικτυακό.
Εταιρείες και ιδιώτες ζήτησαν, μαζικά, να μεταφέρουν τα
χρήματά τους σε μεγαλύτερες τράπεζες. Αυτό οδήγησε
στην κατάρρευση της SVB, καθώς όλες οι τράπεζες διατη-
ρούν μόνο ένα μικρό μέρος των χρημάτων των πελατών
τους σε μετρητά και επενδύουν όλα τα υπόλοιπα προκει-
μένου να αποκομίσουν κέρδη.
Οι αγορές και οι επιχειρήσεις σε αυτό το σημείο πανικο-
βλήθηκαν, καθώς υπήρχαν φόβοι ότι θα έχαναν τα ταμει-
ακά τους αποθέματα, γεγονός που θα είχε στη συνέχεια
επιπτώσεις σε ολόκληρη τη βιομηχανία εταιρειών τεχνο-
λογίας με αθετήσεις πληρωμών και κλεισίματα. Σχεδόν
οι μισές από τις αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας και
βιοεπιστημών που χρηματοδοτούνταν με επιχειρηματικά
κεφάλαια είχαν ως τράπεζα την SVB.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ παρενέβη και ανέλαβε στην πραγ-
ματικότητα την SVB, θέτοντάς την υπό την εποπτεία
της Ομοσπονδιακής Εταιρείας Ασφάλισης Καταθέσεων
(FDIC). Η FDIC είναι μια κυβερνητική εταιρεία που παρέχει
ασφάλιση καταθέσεων στις τράπεζες. Εγγυήθηκε να απο-
ζημιώσει όλους τους πελάτες της SVB, ακόμη και αν οι κα-
Ξεκίνημα
τεύχος 571, 24 Μάρτη - 7 Απρίλη 2023
ταθέσεις τους ξεπερνούσαν το όριο των 250.000 δολαρί-
ων, το οποίο είναι εγγυημένο για όλους τους ιδιώτες. Στην
πραγματικότητα, πάνω από το 90% των πελατών της SVB
δεν ήταν ιδιώτες, αλλά εταιρείες, που είχαν σημαντικά με-
γαλύτερες καταθέσεις από το όριο των 250.000 δολαρίων.
Μία διάσωση κατ’ όνομα
Ξανά και ξανά, βλέπουμε ότι οι τράπεζες και οι μεγάλοι
καπιταλιστές καταφεύγουν στο κράτος για να τους σώσει
από τις δυνάμεις της αγοράς που με τόσο πάθος επαινούν.
Όταν τα κέρδη τους αυξάνονται, δεν θέλουν ούτε καν να
ακούσουν για κρατική παρέμβαση στις επιχειρήσεις τους.
Αλλά όταν ακολουθούν απώλειες, φωνάζουν «σας παρα-
καλούμε σώστε μας»!
Την Κυριακή 12 Μαρτίου, πέντε χιλιάδες (5.000) διευθύνο-
ντες σύμβουλοι υπέγραψαν μια έκκληση προς την κυβέρ-
νηση των ΗΠΑ να παρέμβει και να σώσει την SVB. Στην
πραγματικότητα, οι περισσότεροι αναλυτές του συστήμα-
τος, κεϋνσιανοί ή νεοφιλελεύθεροι, ζητούσαν εναγωνίως
κρατική παρέμβαση το συντομότερο δυνατό.
Και αυτό πράγματι συνέβη, καθώς τόσο οι ασφαλισμέ-
νες όσο και οι ανασφάλιστες καταθέσεις πρόκειται να
επιστραφούν. Στο εσωτερικό των στρατηγείων του συ-
στήματος υπάρχει η σύμπνοια ότι πρέπει να υπάρξει πα-
ρέμβαση του κράτους και να γίνει ό,τι χρειάζεται για να
αποφευχθούν οι μεγάλες χρεοκοπίες, προκειμένου να
μην επαναληφθεί το λάθος που έκαναν στο κραχ του ’29
και στην αρχική φάση της κρίσης του ’08-’09.
Αυτό που προκαλεί εντύπωση και οργή στα πλατιά στρώ-
ματα είναι ότι οι τράπεζες παίρνουν βοήθεια όταν χρεο-
κοπούν, αλλά όταν τα νοικοκυριά της εργατικής τάξης
αντιμετωπίζουν οικονομική κατάρρευση, κανείς δεν δίνει
δεκάρα γι’ αυτό. Όταν καταστρέφονται δημόσιες υπηρε-
σίες και υποδομές, όταν οι παραγωγικές μονάδες μεταφέ-
ρονται σε άλλες χώρες, όταν η αύξηση του κόστους ζωής
και ο πληθωρισμός καταστρέφουν τις ζωές εκατομμυρί-
ων ανθρώπων, όταν ολόκληρες περιοχές του κόσμου εί-
ναι αντιμέτωπες με την πείνα, τότε οι καπιταλιστές λένε
«δεν υπάρχουν λεφτόδεντρα». Λοιπόν, φαίνεται ότι για
τις τράπεζες υπάρχουν μερικά.
Η αμερικανική κυβέρνηση και τα κυρίαρχα μέσα μαζικής
ενημέρωσης είναι επίσης πολύ προσεκτικοί στο να μην
χρησιμοποιήσουν τη λέξη «διάσωση». Ο Μπάιντεν, η Γέλεν
(Υπουργός Οικονομικών) και ο Πάουελ (Πρόεδρος FED)
επιμένουν ότι δεν πρόκειται για διάσωση, παρόλο που
Ξεκίνημα
τεύχος 571, 24 Μάρτη - 7 Απρίλη 2023
μοιάζει πολύ με διάσωση. Ο λόγος για τη στάση αυτή είναι
ότι οι διασώσεις τραπεζών κατά τη διάρκεια της Μεγάλης
Ύφεσης του 2008-9 ήταν πολύ αντιδημοφιλείς και δικαίως
θεωρήθηκαν από τον λαό ως επιβράβευση όσων ευθύνο-
νται για την κρίση.
Αλλά, όπως το έθεσε ο Amiyatosh Purnanandam, ένας οι-
κονομολόγος στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν που μελε-
τά τις διασώσεις τραπεζών,
«Αν μοιάζει με πάπια, τότε μάλλον είναι πάπια. Αυτό είναι
ένα κανονικό σχέδιο διάσωσης, απλά και καθαρά».[2]
Οι υποστηρικτές της «μη διάσωσης» λένε ότι η FDIC, παρό-
λο που είναι κρατικός οργανισμός, δεν χρησιμοποιεί δημό-
σιο χρήμα αλλά τα ασφάλιστρα των τραπεζών-μελών της.
Ωστόσο, όπως επισημαίνουν ορισμένοι αναλυτές, οι τρά-
πεζες θα μετακυλήσουν το κόστος στους πελάτες τους.
Και πάλι, οι εργαζόμενοι και οι φτωχοί θα πληρώσουν το
τίμημα για τη διάσωση των πλουσίων.
Επιτήρηση;
Τα τραπεζικά ατυχήματα και οι χρεοκοπίες δεν είναι κάτι
καινούργιο για τον καπιταλισμό, ιδίως στις ΗΠΑ. Κάθε
φορά που το σύστημά τους αποτυγχάνει, ξεκινάει μια συ-
ζήτηση για το «πώς θα αποφύγουμε να ξανασυμβεί κάτι
τέτοιο». Ο Μπάιντεν, στην ομιλία του σχετικά με την κα-
τάρρευση της SVB, είπε:
«Είμαι σταθερά προσηλωμένος στο να καταστήσω τους
υπεύθυνους για αυτό το χάος πλήρως υπόλογους και να
συνεχίσουμε τις προσπάθειές μας για την ενίσχυση της
εποπτείας και της ρύθμισης των μεγαλύτερων τραπεζών,
ώστε να μην βρεθούμε ξανά σε αυτή τη θέση».
Το απόλυτο χάος στο οποίο περιήλθε το χρηματοπιστωτι-
κό και τραπεζικό σύστημα στις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του
κραχ του 1929, οδήγησε τελικά σε κάποια ρύθμιση του
τραπεζικού τομέα που έμοιαζε με ζούγκλα, μέχρι τότε.
Ο νόμος Glass-Steagall,[3] που υπέγραψε ο Φράνκλιν Ρού-
σβελτ στο πλαίσιο των πολιτικών του New Deal, διαχώρι-
σε την επενδυτική τραπεζική από τις τράπεζες λιανικής,
προκειμένου να ελέγξει τις άγριες κερδοσκοπικές δραστη-
ριότητες των τραπεζιτών. Αυτό φυσικά δεν σήμαινε ότι οι
τράπεζες σταμάτησαν να τζογάρουν. Αλλά αναγκάστη-
καν να ανεχθούν ορισμένους περιορισμούς.
Οι τραπεζίτες πέτυχαν να καταργήσουν τελικά αυτόν τον
νόμο το 1999, επί κυβέρνησης Κλίντον.
Ο Κλίντον υπέγραψε έναν νέο νόμο που αντικατέστησε
τον νόμο Glass-Steagall, ο οποίος ανέφερε ότι:
«Η άρση των φραγμών στον ανταγωνισμό θα ενισχύσει
τη σταθερότητα του συστήματος χρηματοπιστωτικών
υπηρεσιών μας».
Από τη στιγμή αυτής της δήλωσης, χρειάστηκε λιγότερο
από μια δεκαετία, κατά τη διάρκεια της οποίας ο τζόγος
στα χρηματιστήρια έγινε ακόμη πιο έντονος, για να οδηγη-
θεί η παγκόσμια οικονομία στην κρίση του ’08-’09.
Στη συνέχεια, ο Ομπάμα επέβαλε τον νόμο Dodd-Frank για
τη μεταρρύθμιση της Wall Street και την προστασία των
καταναλωτών το 2010, ως έναν τρόπο να περιοριστούν
ορισμένες από τις «υπερβολές» των αρπακτικών των
τραπεζών. Αλλά και πάλι, μετά από λίγα χρόνια, ο Τραμπ
πήρε πίσω ορισμένα από τα μέτρα που εφαρμόστηκαν
στο πλαίσιο αυτού του νόμου. Ένα αξιοσημείωτο παρά-
δειγμα είναι ότι στον αρχικό νόμο Dodd-Frank, οι τράπεζες
με ενεργητικό άνω των 50 δισ. δολαρίων υποχρεώθηκαν
να κάνουν τακτικά τεστ αντοχής (stress tests) και να παίρ-
νουν και άλλα μέτρα ασφαλείας. Ο Τραμπ αύξησε αυτό
το όριο στα 250 δισ. δολάρια. Προηγουμένως, ο διευθύ-
νων σύμβουλος της SVB Γκρεγκ Μπέκερ, μαζί με άλλους
διευθύνοντες συμβούλους (CEOs), άσκησε πιέσεις στην
κυβέρνηση Τραμπ να χαλαρώσει τους περιορισμούς που
είχε θέσει ο Ομπάμα, με αποτέλεσμα η SVB (με ενεργητικό
λίγο πάνω από τα 200 δισ. δολάρια) και άλλες τράπεζες να
εξαιρεθούν από αυτά τα τεστ…
Έτσι, το ερώτημα δεν είναι αν μπορούν να υπάρξουν ρυθ-
μιστικά μέτρα. Το ζήτημα είναι ότι οι τραπεζίτες βρίσκουν
πάντα τρόπους να τα ξεπερνούν, μέχρι να καταφέρουν
πραγματικά να τα καταργήσουν. Είναι η λογική του καπι-
ταλισμού, η επείγουσα και συνεχής ώθηση προς όλο και
περισσότερα κέρδη, που καταστρέφει κάθε προσπάθεια
να μπει φρένο στην «αλόγιστη κερδοσκοπία».
«Έτσι λειτουργεί ο καπιταλισμός»
Μαζί με την κατάρρευση της SVB, είχαμε τη χρεοκοπία
δύο άλλων αμερικανικών τραπεζών, της Signature και της
Silvergate. Ακόμα, βρίσκεται σε εξέλιξη η κρίση της Credit
Suisse, μιας από τις μεγαλύτερες τράπεζες της Ελβετίας
και του κόσμου.
Την ώρα που γράφεται αυτό το άρθρο, η Εθνική Τράπεζα
της Ελβετίας ανακοίνωσε ότι θα ενισχύσει με 50 δισ. δολά-
ρια στην Credit Suisse προκειμένου να σταματήσει την επι-
κείμενη χρεοκοπία. Η Credit Suisse είναι βυθισμένη σε διά-
φορα σκάνδαλα και αυτό, σε συνδυασμό με την ακραία
«νευρικότητα» των αγορών την έχει βάλει στο μάτι του
κυκλώνα. Μένει να δούμε αν η παρέμβαση της Εθνικής
Τράπεζας της Ελβετίας θα είναι αρκετή για να βάλει φρένο
σε αυτή την ελεύθερη πτώση. Σε κάθε περίπτωση, η τρα-
πεζική κρίση είναι δεδομένο ότι θα εξελιχθεί με τον ένα ή
τον άλλο τρόπο τους επόμενους μήνες.
Αυτές οι χρεοκοπίες ή τα προβλήματα διαφόρων τραπε-
ζών δεν συνδέονται άμεσα μεταξύ τους, όπως συνέβαινε
στην κρίση του ’08-’09. Έχουν όμως έναν κοινό παρονο-
μαστή. Είναι το αλλαγμένο τοπίο των υψηλών επιτοκί-
ων που συμπιέζει τα κέρδη και πιέζει τις υπερχρεωμένες
τράπεζες, τις εταιρείες και τα κυρίαρχα κράτη. Η ευρύτερη
εικόνα είναι ότι η εποχή του «φθηνού χρήματος» έχει τε-
λειώσει προς το παρόν. Η εποχή κατά την οποία οι τρά-
πεζες μπορούσαν να παίρνουν επανειλημμένα και εύκολα
νέα δάνεια για να χρηματοδοτούν τα παλιά έχει τελειώσει.
Όσοι έχουν υψηλά χρέη και μειωμένα έσοδα θα αντιμετω-
πίζουν την προοπτική της χρεοκοπίας. Οι κυβερνήσεις και
οι κεντρικές τράπεζες, στην προσπάθειά τους να περιορί-
σουν τον πληθωρισμό, προκαλούν τριγμούς στην οικονο-
μία, με τη μορφή απολύσεων και κλεισίματος επιχειρήσε-
ων από τη μία πλευρά και χρεοκοπίας από την άλλη.
Οικονομία 11
Σύμφωνα με τον τρόπο λειτουργίας του καπιταλισμού, ο
πληθωρισμός θα μειωθεί μόνο με τη δημιουργία ύφεσης,
δηλαδή, ωθώντας τις επιχειρήσεις να καταρρεύσουν και
είτε να κλείσουν είτε να προχωρήσουν σε απολύσεις, να
αυξήσουν την ανεργία και να μειώσουν τους πραγματι-
κούς μισθούς.
Η μόνη απάντηση σε αυτό είναι να περάσουν οι τραπεζι-
κοί και χρηματοπιστωτικοί τομείς σε δημόσια ιδιοκτησία,
δηλαδή να εθνικοποιηθούν, χωρίς αποζημίωση των με-
γαλομετόχων τους, υπό τον δημοκρατικό έλεγχο και τη
διαχείριση της κοινωνίας – από τους ίδιους τους εργαζόμε-
νους στις τράπεζες μαζί με εκπροσώπους άλλων τμημά-
των της εργατικής τάξης και των κοινωνικών κινημάτων.
Οι τράπεζες έχουν τόσο μεγάλη δύναμη πάνω στην οικο-
νομία, που αυτή δεν πρέπει να αφήνεται σε μια χούφτα
ατόμων που ενδιαφέρονται μόνο για τα κέρδη και τον
πλούτο τους.
Ο τεράστιος πλούτος των τραπεζών και των χρηματοπι-
στωτικών ιδρυμάτων θα πρέπει να τεθεί στην υπηρεσία
της εργατικής τάξης, των φτωχών και των καταπιεσμέ-
νων.
Ο Ρέι Ντάλιο, ιδρυτής της Bridgewater Associates δήλωσε:
«Με βάση την κατανόησή μου για αυτή τη δυναμική και
για το τι συμβαίνει τώρα, αυτή η χρεοκοπία της τράπεζας
είναι ένα “καναρίνι στο ανθρακωρυχείο”*, ένα δυναμικό
πρώιμο σημάδι που θα έχει αντίκτυπο στον κόσμο των
επιχειρήσεων και πολύ πέρα από αυτόν».
Η SVB μπορεί να μην είναι μια «συστημική τράπεζα» για να
συμπαρασύρει μαζί της όλο τον τραπεζικό τομέα. Αλλά
σίγουρα έβαλε τις χρεοκοπίες τραπεζών ξανά στην ημε-
ρήσια διάταξη. Οι εργαζόμενοι και οι απλοί άνθρωποι θα
είναι και πάλι αυτοί που θα πληρώσουν για τις αποτυχίες
του συστήματος, αργά ή γρήγορα. «Έτσι λειτουργεί ο καπι-
ταλισμός» σύμφωνα με τα λόγια του Μπάιντεν. Πράγματι,
και ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο, πρέπει να καταβάλουμε
όλες μας τις προσπάθειες για την ανατροπή του.
ΥΓ: Μιλώντας για το πώς ο ιδιωτικός τομέας και οι δυνά-
μεις της αγοράς είναι αμοιβαία επωφελείς για όλους, απλά
να σημειωθεί ότι ο διευθύνων σύμβουλος της SVB πού-
λησε μετοχές της εταιρείας του αξίας 3,6 εκατομμυρίων
δολαρίων,[4] λίγες ημέρες πριν από την πτώχευση της
τράπεζας…
* Τα καναρίνια χρησιμοποιούνταν στις στοές των ορυχείων
για να προειδοποιήσουν τους ανθρακωρύχους όποτε υπήρχε
διαρροή τοξικών αερίων – η έκφραση χρησιμοποιείται στα
οικονομικά για να παρομοιάσει μια ανάλογη κατάσταση
______________________
[1] svb.com: SILICON VALLEY BANK CELEBRATES 20 YEARS OF DEDICATION
TO ENTREPRENEURS
[2] npr.org: The White House is avoiding one word when it comes to Silicon
Valley Bank: bailout
[3] wikipedia.org: Glass–Steagall legislation
[4] naftemporiki.gr: SVB: Ο CEO…πήδηξε πρώτος από το τρένο
12 Αφιέρωμα
20 χρόνια από τον πόλεμο στο Ιράκ:
ποιος βγήκε κερδισμένος;
Κατερίνα Κλείτσα
Έχουν περάσει 20 χρόνια από το πρωινό της 20ης Μαρτίου
του 2003, όταν το τελεσίγραφο των ΗΠΑ προς τον Σαντάμ
Χουσεΐν που τον καλούσε να παραιτηθεί (ένα όρο που ήταν
δεδομένο πως δεν θα μπορούσε να αποδεχθεί ο Ιρακινός δι-
κτάτορας) εξέπνευσε και ο πόλεμος στο Ιράκ ξεκινούσε, με
τις ΗΠΑ και τη Βρετανία να επιτίθενται σε έναν ήδη βασανι-
σμένο λαό, καταδικάζοντάς τον σε πόνο, προσφυγιά και θά-
νατο για όλα τα επόμενα χρόνια.
«Όποιος δεν είναι μαζί μας είναι με την τρομοκρατία»
Λίγες ημέρες μετά το χτύπημα των δίδυμων πύργων στις
11 Σεπτέμβρη του 2001, ο τότε Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζορτζ
Μπους ανήγγειλε την έναρξη του «πολέμου κατά της τρομο-
κρατίας», βάζοντας θεωρητικά στο στόχαστρο τις εξτρεμι-
στικές ομάδες όπως η Αλ Κάιντα.
Σύντομα μετά οι ΗΠΑ με τους συμμάχους τους θα εισβάλα-
νε στο Ιράκ, στο όνομα της «δημοκρατίας», της «ειρήνης» και
της «ελευθερίας». Η εκστρατεία τους ενάντια στον Σαντάμ
Χουσεΐν είχε σαν κεντρικά επιχειρήματα την υπόθαλψη της
τρομοκρατίας από μέρους του και την κατοχή όπλων μαζι-
κής καταστροφής (βιολογικών και πυρηνικών) που υποτίθε-
ται πως υπήρχαν στη χώρα.
Σε μια περίοδο που η «αυτοκρατορία» των ΗΠΑ ήταν ακό-
μα εξαιρετικά ισχυρή, ο Μπους είχε την αυτοπεποίθηση να
δηλώνει απειλητικά πως οι κυβερνήσεις σε όλο τον πλανήτη
έχουν μόνο δύο επιλογές: είτε να σταθούν στο πλευρό των
ΗΠΑ και να μην φέρουν αντιρρήσεις για την εισβολή στο
Ιράκ, είτε να βρεθούν απέναντί τους.
Τον Μάρτη που ξεκινάει η εισβολή, τον στρατό των ΗΠΑ ενι-
σχύουν στρατιωτικές δυνάμεις της Βρετανίας, ενώ κάποιες
χώρες διευκολύνουν τις στρατιωτικές επεμβάσεις, όπως η
Ελλάδα παραχωρώντας τη βάση στη Σούδα, με δεκάδες ακό-
μα χώρες να δηλώνουν σύμμαχοι των ΗΠΑ.
«Σοκ και Δέος»
Στόχος των ΗΠΑ ήταν μια γρήγορη επιχείρηση, με την ονομα-
σία «Σοκ και Δέος», που θα ανάγκαζε τις ιρακινές δυνάμεις να
παραδοθούν άμεσα στις αμερικάνικες. Τα πράγματα όμως
δεν εξελίχτηκαν μ’ αυτό τον τρόπο. Μπορεί ο Σαντάμ Χου-
σεΐν να ανατράπηκε σε λιγότερο από έναν μήνα μετά την ει-
σβολή στο Ιράκ, αλλά στην πραγματικότητα άνοιξε μια επο-
χή εμφύλιου πολέμου και συγκρούσεων που οδήγησαν στη
δημιουργία του Ισλαμικού Κράτους που κατάλαβε τεράστιες
εκτάσεις στο Ιράκ και τη Συρία διαλύοντας κυριολεκτικά τις
χώρες της περιοχής και προκαλώντας μια αιματοχυσία χωρίς
προηγούμενο.
Κατ’ αρχήν τα όπλα μαζικής καταστροφής που υποτίθεται
πως είχε στην κατοχή του ο Σαντάμ Χουσεΐν δεν βρέθηκαν
ποτέ. Με την ουρά στα σκέλια αναγκάστηκαν να το παρα-
δεχτούν οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ και της Βρετανίας, αλλά,
βέβαια, δεν λογοδότησαν ποτέ για τα εγκλήματα τους! Ούτε
βρέθηκε κάποιο «διεθνές δικαστήριο» να ζητήσει εξηγήσεις
για τη γενοκτονία!
Και φυσικά, ο πόλεμος δεν έφερε ειρήνη, όπως δεν έφερε
ποτέ κανένας πόλεμος που εξαπολύουν ιμπεριαλιστικές δυ-
νάμεις.
Αντίθετα και παρά το γεγονός ότι στις 9 Απρίλη του 2003 ο
Μπους πανηγύριζε την πτώση του καθεστώτος του Σαντάμ
και την παράδοση της Βαγδάτης, ο αμερικάνικος στρατός
βρέθηκε «εγκλωβισμένος» στο Ιράκ για τα επόμενα χρόνια
και μέχρι και σήμερα.
Ο απολογισμός του σχεδίου «Σοκ και Δέος» των ΗΠΑ αγγί-
ζει σε κόστος τα 1,7 τρισ. δολάρια! Ακόμα πιο τραγικός είναι
ο απολογισμός των χαμένων ανθρώπινων ζωών. Μέχρι το
2012 οι νεκροί Ιρακινοί υπολογίζεται πως φτάνουν μέχρι και
1.455.590 από μάχες, εκρήξεις και ό,τι άλλο συνεπάγεται ένας
πόλεμος. Ακόμα περισσότεροι είναι ασφαλώς οι τραυματίες
και οι πρόσφυγες εντός ή εκτός της χώρας.
Από τη μεριά των Αμερικανών, οι νεκροί είναι 4.800 στρατιώ-
τες. Οι τραυματίες προφανώς είναι πολλαπλάσιοι, ενώ είναι
εξαιρετικά απίθανο για όποιους/ες έζησαν από κοντά τον πό-
λεμο να μην έχουν τραυματιστεί ψυχικά εφ’ όρου ζωής.
Το χάος που άφησαν πίσω
Αν και τυπικά ο πόλεμος έχει τελειώσει, για την κοινωνία του
Ιράκ τα τελευταία 20 χρόνια έχουν σημαδευτεί από εκατόμ-
βες νεκρών, κατεστραμμένες υποδομές, φτώχεια, έλλειψη
πρόσβασης σε βασικά αγαθά όπως το πόσιμο νερό.
Ήταν η εισβολή των ΗΠΑ το 2003 και οι συνέπειές της που
έδωσαν την ευκαιρία σε ομάδες φανατικών ισλαμιστών να
μαζικοποιηθούν, όπως το Ισλαμικό Κράτος (ISIS). Ήταν όμως
και οι ίδιες οι ΗΠΑ που ενθάρρυναν την ανάπτυξη του ISIS,
όπως είναι πια γνωστό από πάρα πολλές πηγές, ανάμεσά
τους και απόρρητο έγγραφο της Υπηρεσίας Αντικατασκοπεί-
ας των ΗΠΑ από τον Αύγουστο του 2012, όπου αναφέρεται
πως
«οι ΗΠΑ έβλεπαν με πολύ θετικό μάτι την προοπτική ενός
“Σαλαφιστικού Πριγκηπάτου” στην ανατολική Συρία και
ενός Ισλαμικού Κράτους στη Συρία και το Ιράκ, που θα ελεγ-
χόταν από την Αλ Κάιντα».
Το Ισλαμικό Κράτος δημιουργήθηκε τα χρόνια του πολέμου
και μαζικοποιήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 2010. Σύντο-
μα κατέλαβε περιοχές του Ιράκ και της Συρίας, κήρυξε μονο-
μερώς την ίδρυση χαλιφάτου και επέβαλε ένα βάρβαρο και
διδακτορικό καθεστώς. Τα επόμενα χρόνια, ο ISIS προσπαθεί
να μεγαλώσει την επικράτεια του ενώ παράλληλα πραγμα-
τοποιούνται πολεμικές συγκρούσεις με στρατιωτικές δυνά-
μεις των ΗΠΑ αλλά και συριακές και ιρακινές δυνάμεις.
Αυτές οι συνθήκες έχουν οδηγήσει εκατομμύρια Ιρακινούς
στην προσφυγιά, στη φτώχεια και τις αρρώστιες, τόσο στο
εσωτερικό της χώρας όσο και στο εξωτερικό. Οι ίδιες δυνά-
μεις που προκάλεσαν το χάος και την καταστροφή σε εκα-
τομμύρια ανθρώπους, σήμερα τους πνίγουν στη Μεσόγειο
και τους κλείνουν σε σύγχρονα «στρατόπεδα συγκέντρω-
σης», αρνούμενες να τους αναγνωρίσουν ως πρόσφυγες. Η
πρόσφατη ιστορία του Ιράκ είναι η αποκρυστάλλωση της
βαρβαρότητας του καπιταλιστικού συστήματος που δεν
διστάζει να σκοτώσει, να βασανίσει και να «τιμωρήσει» ολό-
κληρους λαούς στο όνομα του κέρδους.
Όχι πόλεμο για το πετρέλαιο
Ο πόλεμος στο Ιράκ, υπήρξε παράλληλα και η αφορμή για
εκατομμύρια ανθρώπους διεθνώς να βγουν στους δρόμους,
πολλοί για πρώτη φορά, και να αναζητήσουν τρόπους πά-
λης ενάντια στον ιμπεριαλισμό και τον πόλεμο. Για πολλούς
η συνείδηση προχώρησε παραπέρα αναζητώντας μεθόδους
πάλης συνολικά ενάντια στο καπιταλιστικό σύστημα. Σε μια
περίοδο που το κίνημα ενάντια στην παγκοσμιοποίηση ήταν
σε άνοδο, ο πόλεμος στο Ιράκ ήταν ακόμα μια απόδειξη για
τον τρόπο που λειτουργεί ο καπιταλισμός.
Έτσι, εκατομμύρια ανθρώπων σε όλον τον πλανήτη βγήκαν
στους δρόμους ενάντια στον πόλεμο στο Ιράκ. Αν και υπήρ-
χαν διαμαρτυρίες και τις μέρες που προηγήθηκαν, η επίσημη
έναρξη του πολέμου ήταν και η έναρξη ενός μαζικού παγκό-
τεύχος 571, 24 Μάρτη - 7 Απρίλη 2023
Ξεκίνημα
σμιου κινήματος αλληλεγγύης προς τον λαό του Ιράκ και κα-
τακραυγής ενάντια στο πόλεμο που δεν γινόταν σαφώς για
την ειρήνη, αλλά για το κύρος των Ιμπεριαλιστών, τα κέρδη
των επιχειρήσεών τους και το πετρέλαιο.
Ποιος κέρδισε από τον πόλεμο
Δεν ήταν μόνο το πετρέλαιο που οδήγησε τις ΗΠΑ και τους
συμμάχους της στην εισβολή στο Ιράκ. Ήταν και η συνολική
επιδίωξη τωνΗΠΑ να παραμείνουν οι «ρυθμιστές» της Μέσης
Ανατολής και το να διατηρήσουν το κύρος και την εξουσία
τους που είχαν πληγεί μετά το τρομοκρατικό χτύπημα των
Δίδυμων Πύργων στις 11 Σεπτέμβρη του 2001.
Στις 17 Γενάρη του 2019, με μια έκθεσή του το Πεντάγωνο,
παραδέχτηκε και επίσημα τη γεωστρατηγική ήττα των ΗΠΑ
στο πόλεμο στο Ιράκ, αφού κατέληξε στο συμπέρασμα ότι
το ισλαμιστικό-σιιτικό κράτος του Ιράν, από τους μεγαλύτε-
ρους εχθρούς των ΗΠΑ, είναι ο μοναδικός νικητής του πολέ-
μου.
Αυτό όμως δεν ισχύει αφού πέρα από το Ιράν, υπήρξαν και
άλλοι που ωφελήθηκαν από τον πόλεμο. Από τα 1,7 τρισ.
δολάρια που κόστισε στους Αμερικανούς πολίτες ο πόλεμος
στο Ιράκ, 138 δισεκατομμύρια δολάρια πήγαν σε αμερικανι-
κές και δυτικές ιδιωτικές εταιρείες που είχαν αναλάβει τη σί-
τιση του στρατού καθώς και σε κατασκευαστικές εταιρείες
που ανέλαβαν την «ανοικοδόμηση» μετά τις πολεμικές συ-
γκρούσεις. Και φυσικά αμερικάνικες εταιρείες όπως η Exxon
Mobil και η Halliburton, εξασφάλισαν τα απαραίτητα συμβό-
λαια για να βάλουν χέρι στο πετρέλαιο της χώρας.
Κανένας ιμπεριαλιστικός πόλεμος
δεν έγινε ποτέ για την ειρήνη
Διαχρονικά στους επεκτατικούς πολέμους, οι κυβερνήσεις
προσπαθούν να μας πείσουν πως όπως στα παραμύθια, έτσι
και στην πραγματική ζωή υπάρχουν οι «καλοί» και οι «κακοί»
και πως είναι καθήκον μας να διαλέξουμε στρατόπεδο.
Το βλέπουμε καθαρά εδώ και έναν χρόνο, με την εισβολή της
Ρωσίας στην Ουκρανία, όπου οι μεγάλες δυνάμεις συγκρού-
ονται για τα συμφέροντά τους και υποχρεώνουν τους λαούς
να πληρώσουν με τις ζωές τους για τους δικούς τους ανταγω-
νισμούς.
Η αιματοβαμμένη ιστορία των ταξικών κοινωνιών όμως, έχει
αποδείξει ότι οι άνθρωποι της εργασίας, οι φτωχοί, οι άνθρω-
ποι ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, δεν έχουμε να κερδίσου-
με τίποτα από τους πολέμους που κάνουν οι καπιταλιστικές
κυβερνήσεις. Αρκεί να δούμε ποιοι είναι οι μονίμως κερδισμέ-
νοι των ιμπεριαλιστικών πολέμων: το ιδιωτικό κεφάλαιο και
οι μεγάλες επιχειρήσεις.
Ο μόνος «πόλεμος» που αξίζει να εμπλακούν οι εργαζόμενοι,
οι άνεργοι και οι φτωχοί, είναι ο αγώνας ενάντια στο καπιτα-
λιστικό σύστημα που πλουτίζει από τη φτώχεια, τη δυστυχία
και τους νεκρούς μας.
___________________________
Πηγές:
protagon.gr: Το Ιράκ ήταν νέο Βιετνάμ, ομολογεί το Πεντάγωνο Πηγή:
Protagon.gr
theguardian.com: Now the truth emerges: how the US fuelled the rise of Isis in
Syria and Iraq
toperiodiko.gr: Ιράκ (2003 – 2015): Δώδεκα χρόνια «Σοκ και Δέος»
xekinima.org: Ιράκ: έντεκα χρόνια μετά την «απελευθέρωση»…
iraqbodycount.org: On the 18th anniversary, Iraq’s state of war
tvxs.gr: «Σοκ και Δέος»: Το ματωμένο φιάσκο των ΗΠΑ στο Ιράκ
pewresearch.org: A Look Back at How Fear and False Beliefs Bolstered U.S.
Public Support for War in Iraq
xekinima.org: Ποιος δημιούργησε τελικά το ISIS – και πώς θα αντιμετωπιστεί;
Ξεκίνημα
τεύχος 571, 24 Μάρτη - 7 Απρίλη 2023
31 Μάρτη 1872 γεννήθηκε η Α. Κολλοντάι: η «νέα
γυναίκα» - το όραμα της σεξουαλικής απελευθέρωσης
Νατάσσα Αργυράκη
«Ήταν σε μια συγκέντρωση, λίγο πριν από κείνο τον αξέ-
χαστο Οκτώβρη. Τι εμπνευσμένες μέρες και κείνες! Ήταν
μόνο μια χούφτα μπολσεβίκοι, αλλά σε αντιστάθμισμα εί-
χαν δουλέψει δυο φορές πιο σκληρά. Οι μενσεβίκοι και οι
σοσιαλεπαναστάτες διασπαστές έλεγχαν εκείνη την εποχή
την κατάσταση, καταδιώκοντας τους μπολσεβίκους, ως
και ξυλοφορτώνοντάς τους, λέγοντας πως ήταν “Γερμανοί
κατάσκοποι” ή “προδότες της πατρίδας τους”! Όμως οι
μπολσεβίκοι όλο και μεγάλωναν κάθε μέρα σε αριθμό.
»Κανείς δεν ήξερε τι ακριβώς θα συνέβαινε μετά, αλλά οι
μπολσεβίκοι για ένα πράγμα ήταν αποφασισμένοι – να πε-
τύχουν την ειρήνη και να απομακρύνουν τους “προδότες
πατριώτες” που ήθελαν να συνεχίσουν τον πόλεμο…Τολ-
μηροί και αδιάλλακτοι, με μάτια να λάμπουν από μια απο-
φασιστικότητα που δεν είχε ανάγκη από λόγια: μπορεί να
πεθάνουμε, έλεγαν, αλλά δεν θα ενδώσουμε ποτέ! Κανείς
δε σκεφτόταν τον εαυτό του – κείνη η εποχή δεν ήταν για
προσωπικά προβλήματα!» (από το βιβλίο Ο έρωτας των ερ-
γατριών μελισσών, εκδ. Ελεύθερος Τύπος)
Μια σπουδαία επαναστάτρια
Στις 31 Μαρτίου του 1872 ήρθε στη ζωή μια σπουδαία φεμι-
νίστρια επαναστάτρια, η Αλεξάνδρα Κολλοντάι. Είναι ίσως
η πιο γνωστή γυναίκα μεταξύ των Ρώσων επαναστατών, η
πρώτη γυναίκα που εκλέχτηκε ως πλήρες μέλος της κεντρι-
κής επιτροπής των μπολσεβίκων και η πρώτη γυναίκα που
εκλέχτηκε κομισάριος (υπουργός) μετά την επανάσταση του
Οκτώβρη του 1917.
Εξέφρασε, μεταξύ άλλων, ριζοσπαστικές ιδέες σχετικά με
την οικογένεια, το ρόλο της γυναίκας στην επανάσταση και
το χτίσιμο του σοσιαλισμού στην επαναστατημένη Ρωσία.
Στην πορεία της ζωής της, έσπασε τους δεσμούς της τόσο με
το οικογενειακό παρελθόν της, καθώς προερχόταν από μια
φιλελεύθερη αριστοκρατική οικογένεια, όσο και με τα κοινω-
νικά στερεότυπα που συνδέονταν με το ρόλο των γυναικών
στην καπιταλιστική κοινωνία. Δεν μπορούσε να μείνει ικα-
νοποιημένη μόνο με το να είναι σύζυγος ή μητέρα και όπως
έγραψε στο δεύτερο σύζυγό της Dybenko «Δεν είμαι η σύζυγος
για σένα, γιατί είμαι πρώτα άνθρωπος και μετά γυναίκα… και
αυτό είναι όλο».
Το «γραφείο γυναικών»
Αρχικά ήταν μέλος των μενσεβίκων, αλλά μετά το 1914 προ-
σχώρησε στους μπολσεβίκους και μετά την Οκτωβριανή
Επανάσταση του 1917, έγινε Λαϊκή Κομισάριος για την Κοι-
νωνική Πρόνοια. Έγινε επίσης γνωστή για την ίδρυση του
Ζενοτντέλ ή «Γραφείου Γυναικών» μαζί με την Ινέσσα Αρμάν
το 1919. Η οργάνωση αυτή δούλευε για τη βελτίωση των συν-
θηκών της ζωής των γυναικών στη Σοβιετική Ένωση, για την
καταπολέμηση του αναλφαβητισμού και την εκπαίδευση
των γυναικών, για τους νέους νόμους περί γάμου, εκπαίδευ-
σης και εργασίας που τέθηκαν σε εφαρμογή από την επανά-
σταση.
Η τοποθέτησή της στην ηγεσία της πρεσβείας της Νορβηγίας
από τον Στάλιν, ήταν στην πραγματικότητα εξορία. Έτσι , η
Κολλοντάι ήταν μία από τους πολύ λίγους «παλιούς μπολσε-
βίκους» που απέφυγαν το θάνατο στη διάρκεια των Μεγά-
λων Εκκαθαρίσεων της δεκαετίας του ’30, παρά την κριτική
που έκανε στο γραφειοκρατικό, σταλινικό καθεστώς.
Το σταλινικό καθεστώς διαστρέβλωσε πολλές από τις ιδέες
της που έρχονταν σε αντίθεση με το στόχο της γραφειοκρα-
τίας: να καταστείλει την κριτική σκέψη και να διαμορφώσει
με τέτοιο τρόπο τη μεμονωμένη οικογενειακή μονάδα, ώστε
να διατηρήσει την πειθαρχία και τη σταθερότητα που χρεια-
ζόταν.
Αστικός φεμινισμός
Η Κολλοντάι αναγνώρισε πολύ νωρίς τους κινδύνους που
έθετε για το μαρξισμό ο αστικός φεμινισμός, που καθόριζε
τη χειραφέτηση των γυναικών μόνο σε σχέση με τα νομικά
και τα πολιτικά τους δικαιώματα, αγνοώντας τα κοινωνικά
και οικονομικά δικαιώματα. Ο αστικός φεμινισμός μπορού-
σε να αποπροσανατολίσει τις γυναίκες της εργατικής τάξης
πάνω στη γενική ιδέα της «αδελφοσύνης» των γυναικών,
αφήνοντας απ’έξω την ταξική προσέγγιση και η Κολλοντάι
του άσκησε δριμεία κριτική.
Οι μαρξιστές της εποχής από την άλλη, δεν φαίνονταν να δί-
νουν την ανάλογη προσοχή στα ζητήματα των γυναικών. Η
Κολλοντάι έγραφε:
«Οι εργαζόμενες γυναίκες άρχισαν να αισθάνονται την
κατώτερη πολιτική τους θέση από την άποψη του φύλου
τους αλλά δεν είναι ακόμα σε θέση να το συνδέσουν με τον
γενικό αγώνα της τάξης τους. Δεν έχουν βρει ακόμη το μο-
νοπάτι που θα τις οδηγήσει στην απελευθέρωσή τους και
εξακολουθούν να προσκολλώνται στις φούστες των αστών
φεμινιστριών. Και οι αστές φεμινίστριες προσπαθούν να εκ-
μεταλλευτούν κάθε επαφή με τις εργαζόμενες γυναίκες και
να τις κερδίσουν στο πλευρό τους»
(από το άρθρο «Για μια ιστορία του κινήματος των εργα-
ζόμενων γυναικών»).
Σοσιαλισμός και οικογένεια
Στα πολλά της γραπτά, η Κολλοντάι εμβαθύνει και διευρύ-
νει τις μαρξιστικές ιδέες σχετικά με την καταπίεση των γυ-
ναικών, την οικογένεια και τις διαπροσωπικές σχέσεις. Με
την ανατροπή του καπιταλισμού και της φεουδαρχίας στη
Ρωσία, αυτά τα ζητήματα δεν ήταν πλέον θεωρητικά αλλά
απαιτούσαν συγκεκριμένες απαντήσεις από τη νέα σοβιετι-
κή κυβέρνηση.
Υποστήριξε πως για την ουσιαστική απελευθέρωση των γυ-
ναικών, έπρεπε οι ίδιες να απελευθερωθούν από τους περι-
ορισμούς της οικογένειας ως θεσμού της ταξικής κοινωνίας.
Ήδη στην «Καταγωγή της Οικογένειας, της Ατομικής Ιδιοκτησί-
ας και του Κράτους», ο Φρίντριχ Ένγκελς επεσήμανε πρώιμες,
προ-ταξικές κοινωνίες στις οποίες δεν υπήρχε συστηματική
καταπίεση εις βάρος των γυναικών και η βασική κοινωνική
μονάδα δεν ήταν η οικογένεια αλλά η κοινότητα. Οι κοινω-
νικές συνθήκες διαμορφώθηκαν καθώς η οικονομική βάση
της κοινωνίας άλλαξε και καθιερώθηκε η ατομική ιδιοκτη-
σία, μέσω μιας πολύπλοκης και αλληλένδετης διαδικασίας.
Γυναίκα και εργασία
Η Κολλοντάι ανέλυσε επίσης το πώς η καπιταλιστική ανά-
πτυξη αύξησε τον αριθμό των εργαζόμενων γυναικών που
συμμετείχαν στην παραγωγή, εξασθενίζοντας με αυτό τον
τρόπο την οικονομική τους εξάρτηση από τους άντρες. Αυτό
είχε θετικό αντίκτυπο στην αντίληψη των εργαζόμενων γυ-
ναικών που πλέον έβλεπαν πως έχουν δύναμη και πρέπει να
την εκμεταλλευτούν παλεύοντας συλλογικά.
«Η εργασία οδηγεί τις γυναίκες μέσα από έναν ευθύ δρόμο
στην οικονομική ανεξαρτησία, αλλά την ίδια στιγμή οι τρέ-
χουσες καπιταλιστικές σχέσεις καθιστούν τις συνθήκες ερ-
Αφιέρωμα 13
γασίας τους απαράδεκτες και καταστροφικές. Αυτές οι συν-
θήκες βυθίζουν τις γυναίκες στην πιο απόλυτη φτώχεια…
Με όλες τις φρικαλεότητες της καπιταλιστικής εκμετάλλευ-
σης, οι γυναίκες ζουν καθημερινά σε συνεχή ταλαιπωρία που
δημιουργούν οι παραγωγικές συνθήκες που καταστρέφουν
την ίδια την υγεία και τη ζωή».
(«Το γυναικείο ζήτημα από την πρωτόγονη κοινωνία στη
σύγχρονη εποχή»)
«Μια επανάσταση στην ανθρώπινη ψυχή»
Σε πολλά από τα γραπτά της, διερεύνησε τη σχέση μεταξύ
κοινωνικής αλλαγής και προσωπικών σχέσεων. Ένα από
τα συνθήματα του γυναικείου κινήματος της δεκαετίας του
‘70 ήταν ότι «το προσωπικό είναι πολιτικό», μια ιδέα που είχε
απασχολήσει την Κολλοντάι ήδη στις αρχές του 20ου αιώνα.
Αναγνώρισε πως οι προσωπικές σχέσεις διαμορφώνονται
από τις οικονομικές και κοινωνικές δομές και πως η κοινωνι-
κή ανισότητα αντικατοπτρίζεται στις σεξουαλικές σχέσεις. Οι
γυναίκες στον καπιταλισμό έμαθαν ότι η ζωή τους εξαρτιό-
ταν από το ρόλο τους σαν μητέρες και σύζυγοι και όφειλαν
να είναι υποτακτικές και υποδεέστερες. Οι άντρες από την
άλλη, έμαθαν να πιστεύουν πως ο ρόλος τους είναι να κυρι-
αρχούν και να ελέγχουν τις γυναίκες.
Αυτές οι συμπεριφορές με τη σειρά τους επηρέασαν και τις
σεξουαλικές σχέσεις. Η Κολλοντάι ανέφερε τις δικές της
εμπειρίες για να αναπτύξει τις ιδέες της.
«Ξανά και ξανά, ο άντρας προσπαθεί πάντα να επιβάλει
το εγώ του πάνω μας και να μας προσαρμόσει πλήρως στο
σκοπό του»
έγραψε στην αυτοβιογραφία της. Σε κάθε σχέση της αγωνί-
στηκε να διατηρήσει τη δική της ατομικότητα και ανεξαρτη-
σία και αυτό αντικατοπτρίζεται στα γραπτά της, συμπεριλαμ-
βανομένων και των μυθιστορημάτων της. Ήταν σημαντικό
για εκείνη οι άνδρες να ενδιαφέρονται για τις γυναίκες ως
πνευματικά ίσες και όχι μόνο ως σεξουαλικά αντικείμενα.
Η «νέα γυναίκα»
Οι επικριτές της Κολλοντάι την κατηγόρησαν ότι υποστηρί-
ζει το χάος και την αταξία στις προσωπικές και οικογενειακές
σχέσεις. Στην πραγματικότητα ήταν επικριτική με τις φευ-
γαλέες, επιφανειακές και κάποιες φορές βίαιες σχέσεις στις
οποίες πολλοί κατέφυγαν κατά τη διάρκεια του εμφυλίου
πολέμου. Υποστήριξε ότι θα εμφανιζόταν μια «νέα ηθική»
στη διαδικασία οικοδόμησης της νέας κοινωνίας. Οι σχέσεις
δεν θα ήταν απαραιτήτως μονογαμικές ή μακροχρόνιες. Οι
άντρες και οι γυναίκες (δεν έκανε καμία αναφορά στις σχέ-
σεις μεταξύ ανθρώπων του ίδιου φύλου) θα παρέμεναν μαζί
όσο διαρκούσε η αγάπη και θα χώριζαν όταν τελείωνε. Δεδο-
μένου ότι οι γυναίκες δεν θα ήταν οικονομικά εξαρτημένες
από τους άνδρες και τα παιδιά θα ήταν ευθύνη της κοινωνίας
στο σύνολό της, δεν θα υπήρχαν οι επιπλοκές που εμφανί-
ζονται όταν οι σχέσεις καταρρέουν στα πλαίσια του καπιτα-
λισμού.
Οι ιδέες της Κολλοντάι, ειδικά αυτές που αφορούν τις προσω-
πικές σχέσεις και τη σεξουαλικότητα, έχουν διαστρεβλωθεί
πολύ συχνά, ή παρουσιάζονται σαν απλουστεύσεις χωρίς
ουσία. Αλλά τα ζητήματα που την απασχόλησαν στα πολυά-
ριθμα γραπτά της και στην πολιτική της δραστηριότητα είναι
ακόμα επίκαιρα και κάνουν τη μελέτη της ζωής και των ιδεών
της πολύ χρήσιμη για όσους/ες αγωνιζόμαστε για την αλλαγή
της κοινωνίας και για την απελευθέρωση των γυναικών.
14 Από τη δράση μας
5ο Art Against Fascism:
Παρασκευή 28/4 στο WE στη Θεσ/νίκη
Ποιος είναι ο στόχος μας;
Στόχος του φεστιβάλ είναι να δώσει βήμα σε όσο το δυνατόν
περισσότερους/ες μαθητές/τριες, νέους και νέες που βλέπουν
την τέχνη σαν όπλο ενάντια στον φασισμό, τον ρατσισμό, τον
σεξισμό και την ομοφοβία. Ονειρευόμαστε και παλεύουμε για
έναν άλλο κόσμο.
Ο φασισμός το δολοφονικό χέρι του συστήματος
Οι νεοναζί της Χρυσής Αυγής, του Κασιδιάρη, ο Ιερός Λόχος , η
ΣΑΡΙΣΑ, όποια μάσκα κι αν φορέσουν, αποτελούν θανάσιμη
απειλή για τις ζωές μας. Μιλούν στο όνομα της πατρίδας αλλά
χαιρετάνε ναζιστικά και η ιδεολογία τους είναι ο εθνικοσοσι-
αλισμός του Χίτλερ. Όσο κι αν θέλουν να το παίζουν «αντισυ-
στημικοί», εξυπηρετούν πάντα τα συμφέροντα των καπιταλι-
στών. Όταν ήταν στη βουλή υπερψήφιζαν όλα τα νομοσχέδια
που αφορούσαν τα κέρδη και τα συμφέροντα των πλουσίων
σε βάρος μας. Εκτός βουλής εξαπέλυαν και συνεχίζουν μέχρι
και σήμερα να εξαπολύουν δολοφονικές επιθέσεις σε μετανά-
στες/τριες. ΛΟΑΤΚΙΑ, εργαζομένους/ες, νέους/ες που διεκδικούν
κι αντιδρούν ενάντια στο σύστημα.
Στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές η Χρυσή αυγή έμεινε εκτός
Βουλής – μία πολύ σημαντική εξέλιξη για το αντιφασιστικό κί-
νημα, που ήρθε μέσα από τους αγώνες μας. Το αντιφασιστικό
κίνημα ήταν αυτό που μέσα από την οργανωμένη δράση του,
τους έστειλε στη φυλακή και όχι όπως θέλουν με το ζόρι να μας
πείσουν, η κυβέρνηση και τα υπόλοιπα συστημικά κόμματα
που πάνω από 20 χρόνια τους ανέχονταν και τους εξέτρεφαν.
Η Ακροδεξιά και ο φασισμός είναι το μακρύ χέρι του συστή-
ματος και παρότι τώρα φαινομενικά τους κυνηγούν, όταν θα
χρειαστεί να ξανάχτυπήσουν τους αγώνες μας θα τους νεκρα-
ναστήσουν.
Καμιά ελευθερία στους εχθρούς της ελευθερίας!
Καμία δημοκρατία για τους εχθρούς της δημοκρατίας!
Πριν από λίγες μέρες ψηφίστηκε νόμος που απαγορεύει στο
κόμμα του Κασιδιάρη να κατέβει στις επόμενες εκλογές. Προ-
φανώς και δεν έχουμε καμία αυταπάτη ότι η Νέα Δημοκρατία
και το ΠΑΣΟΚ που το υπερψήφισαν νοιάζονται για την πάλη
ενάντια στον φασισμό και τον ναζισμό. Ο χρόνος που επέλε-
ξαν να το κάνουν, δηλαδή λίγο πριν τις εκλογές, δείχνει καθαρά
ότι οι προθέσεις τους είναι ψηφοθηρικές. Παρόλα αυτά όμως,
το αντιφασιστικό κίνημα και η Αριστερά δεν πρέπει να έχουν
κάποιου είδους ηθική προσέγγιση στο ζήτημα. Εάν στην επό-
30/3: Συγκέντρωση αλληλεγγύης στον
διωκόμενο συνδικαλιστή Δ. Χρηστόπουλο,
9πμ, Ευελπίδων
Την Πέμπτη 30 Μάρτη, στις 9.00 π.μ., το «Ξεκίνημα» καλεί σε
συγκέντρωση αλληλεγγύης στον διωκόμενο συνδικαλιστή και
πρόεδρο του Σωματείου Εργαζομένων της Φιλαρμονικής του
Δήμου Αθήνας, Διονύση Χρηστόπουλο στα δικαστήρια της Ευ-
ελπίδων (κτίριο 8, αίθουσα 2).
Ο Διονύσης Χρηστόπουλος, πρόεδρος του σωματείου εργαζο-
μένων στη Φιλαρμονική του Δήμου Αθήνας και πρώην εκπρό-
σωπος των εργαζομένων στον Οργανισμό Πολιτισμού Αθλητι-
σμού και Νεολαίας Δήμου Αθήνας – ΟΠΑΝΔΑ, κατηγορείται για
συκοφαντική δυσφήμιση κατ’ εξακολούθηση, κατόπιν μήνυ-
σης από τον διευθυντικό μηχανισμό της ΔΑΚΕ στον ΟΠΑΝΔΑ.
Ο Δ. Χρηστόπουλος δημοσιοποίησε συγκεκριμένες καταγγελί-
ες για παρατυπίες στις εκλογές για την ανάδειξη εκπροσώπου
εργαζομένων στο ΔΣ του ΟΠΑΝΔΑ που έγιναν τον Μάρτιο του
2017. Σε αυτές τις εκλογές ο Δ. Χρηστόπουλος ήταν υποψήφι-
ος ενώ οι παρατυπίες που καταγγέλθηκαν από εργαζόμενους
συνεπαγόταν νόθευση του αποτελέσματος των εκλογών. Το
ίδιο το αποτέλεσμα ήταν εντελώς οριακό, με μόλις 1 ψήφο δι-
αφορά. Σύμφωνα με το πρακτικό που συντάχτηκε, ο Διονύσης
Χρηστόπολος πήρε 301 ψήφους και ο Α. Στεφανόπουλος 302!
Το ζήτημα θα μπορούσε να είχε λήξει με έλεγχο και επανακα-
ταμέτρηση των ψηφοδελτίων, όπως είχε ζητηθεί από τον Διο-
νύση Χρηστόπουλο αλλά και από τον τότε πρόεδρο του ΟΠΑΝ-
ΔΑ, Κ. Μπιτζάνη. Ωστόσο η εφορευτική επιτροπή αρνήθηκε (με
Ξεκίνημα
τεύχος 571, 24 Μάρτη - 7 Απρίλη 2023
Κυριακή 26/3,
Ιερισσός:
Συγκέντρωση
ενάντια στη
μεταλλευτική
δραστηριότητα
μενη 4ετία δεν υπάρχει κάποιο νεοναζιστικό κόμμα στο κοινο-
βούλιο θα είναι θετικό για τους αγώνες μας. Εννοείται όμως, ότι
δεν πρέπει να υπάρξει λόγω αυτού κανένας εφησυχασμός! Η
νεοναζιστική ιδεολογία που είναι συνυφασμένη με τα τάγμα-
τα εφόδου, τις επιθέσεις σε αριστερούς, αντιφασίστες, Λοατκι,
Ρομά, κ.α., που αποδεδειγμένα πλέον έχει στην πλάτη της δυο
δολοφονίες, αυτές του Παύλου Φύσσα και του Σαχζάτ Λουκ-
μάν, δεν θα επιτρέψουμε να έχει θέση στη Βουλή άλλα ούτε και
δημόσιο λόγο.
Πρέπει να φωνάξουμε NO PASARAN
Αυτό που σταμάτησε την άνοδο των φασιστών όλα τα προη-
γούμενα χρόνια ήταν το μαζικό αντιφασιστικό κίνημα, με τις
αντιφασιστικές επιτροπές σε σχολεία και γειτονιές, εκστρατεί-
ες, μαζικές πορείες κ.α.
Η απειλή της ανόδου των φασιστών είναι υπαρκτή και δεν πρέ-
πει να επαναπαυτούμε! Συγκέντρωση διαμαρτυρίας ενάντια στη
Για να μην θρηνήσουμε ξανά κανέναν άλλο Παύλο Φύσσα και μεταλλευτική δραστηριότητα.
Σαχζάτ Λουκμάν, χρειάζεται να οργανωθούμε σε κάθε σχο- Κυριακή 26/3 ώρα 11:00 κόμβος
λείο, σε κάθε γειτονία. Ενώνουμε κι εμείς τη φωνή μας ενάντια μεγάλη Παναγιάς
στους ναζί, συμμετέχουμε στο ART AGAINST FASCISM και δυνα-
Προσυγκέντρωση 10:00 στα φανάρια Ιερισσού
μώνουμε τις αντιφασιστικές κινητοποιήσεις και δράσεις.
Να είμαστε όλοι και όλες!
Όπως ο φασισμός σκοτώνει τη φαντασία, έτσι η τέχνη την γεν-
νά
Δήλωσε συμμετοχή:
• τηλέφωνο: 6987000863
• facebook: Art against fascism
• Instagram: art_against_fascism
Κυριακή 26/3:
Συνέλευση των
Μαχητικών &
Ελεύθερων Βόλου
απόφαση που πήρε κατά πλειοψηφία) και ο Θ. Καράμπαμπας
που λειτουργούσε άτυπα ως πρόεδρός της προχώρησε σε μή-
νυση στον Δ. Χρηστόπουλο.
Ο μηνυτής, Θ. Καράμπαμπας, είναι Διευθυντής Επιχειρησια-
κού Σχεδιασμού του ΟΠΑΝΔΑ και έχει διατελέσει Δημοτικός
Σύμβουλος στο Δήμο Δάφνης – Υμηττού με την παράταξη που
στήριξε η ΝΔ. Μάρτυρες στη μήνυσή του είναι ο Διευθυντής Δι-
οικητικού του ΟΠΑΝΔΑ και 2 ακόμα μέλη της ΔΑΚΕ.
Πρόκειται για μια χτυπητή περίπτωση συνδικαλιστικής και
πολιτικής δίωξης. Ο πυρήνας του διευθυντικού μηχανισμού
του ΟΠΑΝΔΑ και μέλη της ΔΑΚΕ και της ΝΔ, διώκουν έναν ερ-
γαζόμενο με μακρόχρονη μαχητική συνδικαλιστική δράση και
εκπροσώπηση στο Δήμο Αθήνας. Έναν εργαζόμενο που πρω-
τοστατεί και παρακινεί τους/τις συναδέλφους/ισσες του να πα-
λεύουν τα αντεργατικά μέτρα και τις περικοπές με μαχητικές
κινητοποιήσεις, πολλές από τις οποίες έχουν μάλιστα στεφτεί
με επιτυχία, ανατρέποντας τα σχέδια της Διοίκησης.
Οι σχεδιασμοί για εκδίωξη του Δ. Χρηστόπουλου από τον
ΟΠΑΝΔΑ, οικονομική εξόντωσή του και τρομοκράτηση των
εργαζομένων του Δήμου Αθήνας δεν θα περάσουν! Συνέλευση - Κυριακή 26/3
Αγωνιζόμαστε για την αθώωση του Δ. Χρηστόπουλου και στε- 6:30μμ – Θόλος Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
κόμαστε αλληλέγγυες/οι στους αγώνες όλων των εργαζομέ-
Απολογισμός της 8ης Μάρτη
νων.
και προγραμματισμός της δράσης μας
Ξεκίνημα
τεύχος 571, 24 Μάρτη - 7 Απρίλη 2023 Από τη δράση μας 15

Επικοινωνήστε Στο εδώλιο του κατηγορουμένου ο πρόεδρος

μαζί μας του Δημοτικού Συμβουλίου Βόλου Γ. Μουλάς
Συσκέψεις τοπικών
οργανώσεων του “Ξ”

Αθήνα
• Αγ. Παρασκευή
(6932575182) Ανακοίνωση από το Ξεκίνημα Βόλου

• Αμπελόκηποι Στο εδώλιο του κατηγορουμένου θα καθίσει τη Δευτέρα 3 Απριλί-
(6942945765) ου 2023 ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Βόλου και στενός
συνεργάτης του Α. Μπέου, Γ. Μουλάς για τις κατηγορίες της ψευ-
• Δυτ. Αθήνα δούς καταμήνυσης, της ψευδομαρτυρίας και της συκοφαντικής
δυσφήμησης εναντίον του πρώην δημοτικού συμβούλου, συντρό-
(6974496833)
φου Νίκου Κανελλή.
• Ζωγράφου Η υπόθεση αφορά το τόσο επίκαιρο θέμα της ιδιωτικοποίησης
του νερού την οποία εδώ και χρόνια επιδιώκει η Δημοτική Αρχή
(6978942123)
Βόλου, σε πλήρη σύμπνοια με την πολιτική της κυβέρνησης της
ΝΔ. Κομβικό σημείο στην χρόνια προσπάθεια να παραδοθεί το
• Ν.Ιωνία νερό σε ιδιωτικά συμφέροντα ήταν η αποτυχημένη απόπειρα της
(6983623499) Δημοτικής Αρχής να κλείσει την ΔΕΥΑΜΒ τον Αύγουστο του 2018.
Η πρόταση της Δημοτικής Αρχής να κλείσει την νευραλγική δημο-
• Πατήσια τική επιχείρηση και η απαράδεκτη διαδικασία με την οποία προ-
(6947388847) σπάθησε να το πετύχει, προκάλεσαν την καθολική αντίθεση του
Συλλόγου των Εργαζομένων της ΔΕΥΑΜΒ, της Πανελλήνιας Ομο-
• Πειραιάς σπονδίας Εργαζομένων ΔΕΥΑ και των κινηματικών συλλογικοτή-
(6984171714) των της περιοχής.
Χωρίς να μπορεί να αντιμετωπίσει την απόρριψη των εργαζομέ-
• Πετράλωνα νων και της τοπικής κοινωνίας στα σχέδια για κλείσιμο της ΔΕΥ-
(6945377618) ΑΜΒ, η Δημοτική Αρχή προσέφυγε στην πάγια τακτική της: δημι-
ουργία έντασης και σπίλωση με ανυπόστατες κατηγορίες όσων
αντιτίθενται στην πολιτική της.
• Συσκέψεις μαθητών/φοιτητών
(6947916994) Το σχέδιο αυτό τέθηκε σε εφαρμογή στην επίμαχη συνεδρίαση
του Δημοτικού Συμβουλίου τη Δευτέρα 27 Αυγούστου του 2018,
στην οποία η Δημοτική Αρχή πρότεινε την λύση και εκκαθάριση
της ΔΕΥΑΜΒ.
Θεσσαλονίκη Η εξύβριση των πολιτών που παρακολουθούσαν επί δυο ώρες τη
• Δυτικές συνοικίες συνεδρίαση από τον Δήμαρχο Α. Μπέο ως «κοπρίτες», η άρνηση
του προέδρου του ΔΣ Γ. Μουλά να δώσει το λόγο στους εκπρο-
(6973253558)
σώπους των πολιτών, η παρουσία αστυνομικής δύναμης εντός
και εκτός Δημαρχείου και η προκλητική παρουσία των ίδιων προ-
• Κέντρο σώπων που είχαν βιαιοπραγήσει εναντίον πολιτών στη συνεδρί-
(6932714175) αση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΔΕΥΑΜΒ λίγες ημέρες πριν
(24/8/2018) είχαν ως αποτέλεσμα την επεισοδιακή διακοπή της
• Νεολαία συνεδρίασης.
(6987000863)
Το γεγονός αυτό προσπάθησε να το αξιοποιήσει οΓ. Μουλάς κατα-
θέτοντας μήνυση εναντίον του τότε δημοτικού συμβούλου Νίκου
• Τούμπα Κανελλή, με την κατηγορία της «διατάραξης της συνεδρίασης του
(6971894851)
δημοτικού συμβουλίου».
Η ψευδής μήνυση είχε ως στόχο να πλήξει την προσωπικότητα
και την υπόληψη του Νίκου Κανελλή καθώς συνέπεια της μήνυ-
σης ήταν η πρωτοφανής σύλληψη συντρόφου την επόμενη μέρα
(28/8/2018) κατά τη διάρκεια της εξ` αναβολής συνεδρίασης του
Δημοτικού Συμβουλίου.
Οι μηνύσεις εναντίον Δημοτικών Συμβούλων της αντιπολίτευσης
και ενεργών πολιτών με σκοπό την οικονομική και ψυχική τους
εξόντωση και εν τέλει την φίμωση κάθε διαφορετικής φωνής
αποτελεί πάγια πρακτική της Δημοτικής Αρχής Βόλου.
Σε μια άλλη δικαστική υπόθεση, 20 τέως και νυν δημοτικοί σύμ-
βουλοι της παράταξης του Α. Μπέου έκαναν μήνυση εναντίον του
Θ. Κλημόπουλου και του Α. Φραγκουδάκη επειδή τον Φεβρουάριο
του 2017 συμμετείχαν μαζί με εκατοντάδες ακόμη πολίτες σε συ-
νεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου όπου συζητούνταν η παρα-
χώρηση τουΒιολογικού Καθαρισμού τηςΔΕΥΑΜΒ σε ιδιωτική εται-
ρία. Όμως, οι περισσότεροι από τους 20 μηνυτές της παράταξης
Μπέου δεν παρουσιάστηκαν στο δικαστήριο σε δυο συνεδριάσεις
και για αυτό καταδικάστηκαν σε χρηματικό πρόστιμο 200 ευρώ
έκαστος και σε ποινή φυλάκισης 4 μηνών με αναστολή!
Συνολικά είναι δεκάδες οι μηνύσεις που έχουν κάνει τα στελέχη
της παράταξης του κ. Μπέου και ο ίδιος προσωπικά ενάντια σε δη-
μοτικούς συμβούλους της αντιπολίτευσης, ενεργούς πολίτες ακό-
μη και δημοσιογράφους που τόλμησαν να ασκήσουν κριτική στις
πράξεις τηςΔημοτικής Αρχής. Ενώ, αμέτρητες είναι και οι επιθέσεις
που έχει εξαπολύσει η ίδια δημοτική αρχή στις συνεδριάσεις του
Δημοτικού Συμβουλίου ενάντια στην αντιπολίτευση.
Ο ίδιος ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Γ. Μουλάς έχει
άλλωστε καταδικαστεί από το Εφετείο Λάρισας για εξύβριση και
συκοφαντική δυσφήμιση της Ν. Οικονόμου, τέως δημοτικής συμ-
βούλου της αντιπολίτευσης.
Θεωρούμε χρέος μας να υπερασπιστούμε τον δημόσιο χαρακτή-
ρα του νερού αλλά και το δικαίωμα στο καθαρό περιβάλλον. Θε-
ωρούμε επίσης χρέος μας να υπερασπιστούμε τα δημοκρατικά
δικαιώματα όλων των πολιτών απέναντι σε μια δημοτική αρχή
που επιδιώκει την φίμωση κάθε φωνής αντίστασης μέσα από μια
«βιομηχανία» μηνύσεων» στηρίζουμε την προσφυγή του σ. Νίκου
κατά του Γ. Μουλά και καλούμε σε μαζική παρουσία στα Δικαστή-
ρια του Βόλου τη Δευτέρα 3 Απριλίου, στις 9:00πμ.

• 5ο διαμέρισμα
(6944421153) Θεσ/νίκη: 18ο Παζάρι Μεταχειρισμένων
Βόλος
στο ΤΑΚΙΜ - Ανοιξιάτικη edition
• Εργαζόμενοι Στις 6-8 Απρίλη, ανοίγουμε και πάλι τις πόρτες μας για το 18ο σε σει- Όλα τα έσοδα θα πάνε στον χώρο Τακίμ και στα έξοδα λειτουργίας
(6973322182) ρά παζάρι μεταχειρισμένων! του.
• Σύσκεψη φοιτητών Αν -παραδόξως- δεν ξέρεις ακόμα πως λειτουργεί, δες τα παρακά- Για να μην χάσεις την ευκαιρία για φτηνά (κυρίως 1-3-5 ευρώ) και
(6987791226) τω εύκολα βήματα: καλής ποιότητας ψώνια και δώρα (πλησιάζει και το Πάσχα, μην
• Από σήμερα και καθ’ όλη τη διάρκεια του παζαριού (αλλά και ξεχνιόμαστε), σημείωσε τις ημερομηνίες:
• Μυτιλήνη όλη τη χρονιά), συγκεντρώνουμε στον χώρο του Τακίμ τα πα- Πέμπτη 6/4
(6986940109) λιά -αλλά σε καλή κατάσταση- αντικείμενα που δεν χρειάζε- Παρασκευή 7/4 και
• Πάτρα σαι πια και θέλεις να μας τα χαρίσεις. Σάββατο 8/4
(6987125789) • Τα αντικείμενα μπορεί να είναι ρούχα, βιβλία, κοσμήματα και Από τις 17:00 - 22:00
• Κέρκυρα διάφορα διακοσμητικά και μπιχλιμπίδια. Στον χώρο θα λειτουργεί μπαρ για καφέ, τσάι, ποτά και σνακ,
(6986202920) • Εμείς τα τακτοποιούμε, τα «κοστολογούμε» και ετοιμάζουμε ώστε να ξαποστάσουμε από τα ψώνια.
το Τακίμ για το Παζάρι.
• Κεφαλονιά
(6945104001) Τις ημέρες του Παζαριού, το Τακίμ ανοίγει τις πόρτες του και υπο-
δέχεται όλους/ες όσους θέλουν να αγοράσουν δωράκια για τους
• Κως
ίδιους και τους δικούς τους σε πολύ καλές τιμές!
(6981030493)
Όποιος και όποια έχει αντικείμενα που θέλει να μας δώσει ή θέλει
• Λαμία
περισσότερες πληροφορίες για το Παζάρι, μπορεί να περάσει από
(6980097857) το Τακίμ (πρωί 10:00-14:00, απόγευμα μετά από συνεννόηση) είτε
• Ιωάννινα να επικοινωνήσει μαζί μας στο τηλέφωνο 6973253558 για να κανο-
(6983784946) νίσουμε πώς θα τα παραλάβουμε!
Ξ εκίνημα
Δεκαπενθήμερη εφημερίδα για τον επαναστατικό σοσιαλισμό
Διεθνιστική Σοσιαλιστική Οργάνωση, τεύχος 571, 24 Μάρτη - 7 Απρίλη 2023 τιμή 1 €
Κάτω τα χέρια από το νερό!
Αγώνας για να παραμείνει δημόσιο αγαθό!
Την Τρίτη 22 Μάρτη ήταν η Παγκόσμια Μέρα Νερού. Μια
μέρα μόλις πριν, τη Δευτέρα 21 Μάρτη, η αδίστακτη κυβέρνη-
ση Μητσοτάκη την «γιόρτασε» υπερψηφίζοντας το πολυ-νο-
μοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που
ανάμεσα στα άλλα στρώνει τον δρόμο για την ιδιωτικοποίη-
ση του νερού.
Δεν την πτόησε η κατακραυγή της κοινωνίας για το έγκλημα
στα Τέμπη. Ούτε η έκθεση 64 σελίδων του επιστημονικού
συμβουλίου της Βουλής που υπογραμμίζει ότι το νερό δεν
είναι εµπορικό προϊόν και πως η ύδρευση συνιστά υπηρεσία
κοινής ωφέλειας. Ούτε η ρητή εντολή της Επιτροπής Συμμόρ-
φωσης του Συμβουλίου της Επικρατείας, που έχει ήδη κρίνει
πως ήταν αντισυνταγματική η μεταβίβαση των μετοχών
ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ από το Δημόσιο στο Υπερταμείο επί κυβέρ-
νησης ΣΥΡΙΖΑ, κι απαιτεί μέσα σε ένα εξάμηνο το υπουργείο
Οικονομικών να τις επιστρέψει πάλι στο Δημόσιο.
Με βάση τον νόμο Σκρέκα, η ευθύνη για τη διαχείριση και την
προστασία των υδάτινων πόρων φεύγει από τους Δήμους
και την Εθνική Επιτροπή Υδάτων (η οποία καταργείται). Πλέ-
ον αρμόδια υπηρεσία για το νερό θα είναι η «Ρυθμιστική Αρχή
Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων» (μετεξέλιξη της Ρυθμι-
στικής Αρχής Ενέργειας – ΡΑΕ).
Όπως σωστά σημειώνουν οι εκπρόσωποι των εργαζομέ-
νων της ΕΥΔΑΠ, το πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ότι όπου
υπάρχει «Ρυθμιστική Αρχή», αυτή συγκροτείται για την πα-
ρακολούθηση μιας υπηρεσίας που εμπλέκονται (και) ιδιώ-
τες. Αυτό συνέβη για παράδειγμα με τις Τηλεπικοινωνίες, την
Ενέργεια, αλλά και τα τρένα, όπου το 2010 δημιουργήθηκε η
«Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων», όταν ήδη είχε τεμαχιστεί
ο ΟΣΕ και προετοιμάζονταν η ιδιωτικοποίηση τμημάτων του
(πράγμα που συνέβη μερικά χρόνια αργότερα).
Σε όλο τον κόσμο αντιστρέφονται
οι ιδιωτικοποιήσεις νερού, η ΝΔ επιμένει
Παρόλες τις κούφιες διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης περί του
αντιθέτου, πρόκειται για ένα ακόμη βήμα στην κατεύθυνση
του ξεπουλήματος του νερού και των υπηρεσιών ύδρευσης,
που εδώ και χρόνια αποτελεί στόχο των μνημονιακών κυ-
βερνήσεων.
Το σχέδιό τους να ξεπουλήσουν τα πάντα δεν υπολογίζει
καταστροφές, θανάτους, κινδύνους για το περιβάλλον, ούτε
βέβαια το δυσβάσταχτο κόστος που αναγκάζονται να πλη-
ρώσουν οι εργαζόμενοι και τα φτωχά λαϊκά στρώματα κάθε
φορά που κάποια υπηρεσία κοινής ωφέλειας πέφτει στα χέ-
ρια κάποιου ιδιώτη «επενδυτή».
Αυτό το ξεπούλημα οδηγεί πάντα σε εκτίναξη των τιμών και
σοβαρές εκπτώσεις στην ασφάλεια και την ποιότητα των
παρεχόμενων υπηρεσιών. Αυτό ισχύει από τις συγκοινωνίες
και τις μεταφορές μέχρι τις τηλεπικοινωνίες, τις υπηρεσίες
Υγείας, Παιδείας, Ύδρευσης, κλπ.
Στην περίπτωση του νερού, περικοπές στην ασφάλεια μπο-
ρούν να οδηγήσουν σε σοβαρότατους κινδύνους για τη δη-
μόσια υγεία και το περιβάλλον.
Μέσα στις τελευταίες δεκαετίες, οι δήμοι σε τουλάχιστον 180
πόλεις στον κόσμο αναγκάστηκαν να πάρουν πίσω τις υπη-
ρεσίες ύδρευσης από τις ιδιωτικές εταιρείες που τις εκμεταλ-
λεύονταν εξαιτίας σκανδάλων κακοδιαχείρισης, εκτίναξης
www.xekinima.org
των τιμών, πλημμελούς συντήρησης του δικτύου και ανε-
παρκών επενδύσεων στις υποδομές.
Ανάμεσά τους το Παρίσι, το Βερολίνο, το Μπουένος Άιρες,
το Γιοχάνεσμπουργκ κ.α. Κι όμως, η κυβέρνηση Μητσοτάκη
επιμένει: πρέπει να ξεπουληθεί ό,τι υπάρχει, παρότι η παγκό-
σμια εμπειρία της ιδιωτικοποίησης του νερού δείχνει στην
αντίθετη κατεύθυνση.
Αγώνας για ένα δημόσιο αγαθό
Απέναντι σε αυτή την αδίστακτη, εγκληματική κυβέρνηση, οι
εργαζόμενοι και η νεολαία, τα σωματεία των εργαζομένων
στις υπηρεσίες ύδρευσης αλλά και το εργατικό κίνημα συνο-
λικά, πρέπει να διεκδικήσουμε:
• Να μην περάσουν τα σχέδια για ιδιωτικοποίηση των
εταιρειών ύδρευσης και των υδάτινων πόρων της χώ-
ρας! Το νερό είναι δημόσιο αγαθό, δεν είναι εμπόρευμα!
• Να σταματήσουν οι διακοπές νερού στα σπίτια των
φτωχών για χρέη μερικών δεκάδων, ή εκατοντάδων
ευρώ!
• Να γίνουν μαζικές δημόσιες επενδύσεις στη συντήρηση
και την ανανέωση του δικτύου ύδρευσης, όπως και στη
μελέτη και την προστασία των υδάτινων πόρων (λίμνες,
ποτάμια, υπόγειες αποθήκες νερού) από κάθε είδους
επέμβαση στο φυσικό περιβάλλον που τους απειλεί.
• Το σύνολο των υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας που έχει
παραχωρηθεί σε ιδιώτες να επιστρέψει στο δημόσιο
χωρίς αποζημίωση στους μεγαλομετόχους, με εργατικό
και κοινωνικό έλεγχο και διαχείριση, ώστε να λειτουργεί
πραγματικά προς όφελος της κοινωνίας!