‫تصمیم گیری‬

‫تصمیم گیری مترادف مدیریت است‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫تصمیم گیری جز اصلی مدیریت است‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫فراگرد شناسایی مسائل ‪ .‬تعریف و اولویت بندی آنها را مسئله یابی می نامند‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫فراگرد مسئله یابی به دو روش صورت میگیرد‪ : 1 .‬رسمی ‪ :2‬غیررسمی‬ ‫‪‬‬
‫در مسئله یابی رسمی ازیک رویه مستقیم و سه رویه غیرمستقیم است استفاده میشود‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫رویه مستقیم ‪ :‬در رویه مستقیم مدیر خودش از بروزاتفاقات به وجود مسئله پی میبرد‪(.‬تشخیص‬ ‫‪‬‬
‫دهنده مسئله مدیر است)‪.‬‬
‫فراگرد مسئله یابی غیررسمی از بینش شخصی افراد ناشی میشود‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫فراگرد حل مسئله‪ :‬به فعالیت های گسترده که به منظوریافتن و اجرای راه حل برای اصالح یک‬ ‫‪‬‬
‫وضعیت نامطلوب انجام میشود‪.‬‬
‫تصمیم گیری‪ :‬فراگردی است که ازطریق آن راه حل مسئله معینی انتخاب می گردد‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫براگرد انتخاب ‪ :‬مجموعه فعالیت های است که به گزینش یک راهکاراز مجموع راهکارهای‬ ‫‪‬‬
‫بدیل منجرمیشود‪.‬‬
‫انواع تصمیم گیری های سازمانی‪ – 1 :‬تصمیم گیری معمول( برنامه ریزی شده) ‪ -2‬تصمیم گیری‬
‫غیرمعمول( برنامه ریزی نشده)‪.‬‬
‫‪ :1‬تصمیم گیری معمول( برنامه ریزی شده)‪ :‬تصمیم های هستند که بر حسب عادت ‪ .‬قوانین یا رویه‬
‫های موجود اخذ میگردد‪.‬‬
‫تصمیم های برنامه ریزی شده آزادی عمل مدیران را محدود می سازد‪.‬‬
‫تصمیم های برنامه ریزی شده بخشی مهمی از وقت مدیران را آزاد می کند‪.‬‬
‫‪ :2‬تصمیم گیری غیرمعمول ( برنامه ریزی نشده)‪ :‬تصمیم های است که در مورد مسائل غیر معمول و‬
‫منحصربه فرد اتخاذ میشوند‪.‬تصمیم های برنامه ریزی نشده به سطوع باالی مدیریت اهمیت بیشتری‬
‫دارد‪.‬‬
‫موقعیتهای تصمیم گیری‬
‫‪ :1‬موقعیت اطمنان ‪ :‬در موقفیت اطمنان میتوانیم آینده را پیش بینی کنیم‪ .‬چون اطالعات دقیق صحیح‬
‫کافی و قابل اعتماد اند‪(.‬میزان اطالعات ازمیزان ابهام مات بیشتراست)‪.‬‬
‫‪ : 2‬موقعیت مخاطره ‪ :‬اطالعات کامل موجود نیست ‪ .‬قابلیت پیش بینی کمتراست‪(.‬میزان اطالعات و‬
‫میزان ابهام مات تقریبا یکسان است)‪.‬‬
‫‪ :3‬موقعیت عدم اطمنان‪ :‬اطالعات بسیارناچیزاست‪(.‬میزان اطالعات او از میزان ابهامات کمتراست)‪.‬‬
‫‪ ‬بحران عبارت از پیش آمدن حاد ثه ای ناگهانی است ‪ .‬مانند آتش سوزی‪ .‬ورشستگی به تصمیم‬
‫گیری فوری نیاز دارد‪.‬‬
 ‫فرصت عبارت از موقعیتی است که امکان فراتر رفتن از اهداف تعیین شده را میسرمیکند‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫رمزاصلی موفقیت مدیران وسازمانها کشف فرصت ها است‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫با حل مسئله وضعیت به حالت عادی برمیگردد‪ .‬اما با استفاده از فرصت نتایج سودمند حاصل‬ ‫‪‬‬
‫میشود‪.‬‬
‫بهره گیری ازفرصت هامتضمن متمرکزکردن منابع و تالش ها برای انجام کارهای مقتضی است‬ ‫‪‬‬
‫صالحیت عبارت از داشتن توان علمی و قانونی برای اتخاذ یک تصمیم خاص است‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫مسئله عبارت از چیزی است که ازتوان سازمان برای رسیدن به هدف می کاهد‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫وضعیتی که سازمان را ازکسب اهدافش باز می دارد ‪ .‬مسئله است‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫ارزیابی تصمیم باید به زمان اتخاظ آن صورت گیرد‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫سیرازابهام به داده های اطالعاتی را مسئله گویند‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫هرعامل که مانع رسیدن به هدف باشد‪ .‬مسئله است‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫موانع حل مسئله یا موانع در مسیراخذ تصمیم های مهم‪.‬‬
‫‪ :1‬اجتناب آرام‬
‫‪ :2‬تغیرآرام‬
‫‪ :3‬اجتناب دفاعی‬
‫‪ :4‬ترس(هراس)‬
‫روش ها و فنون تصمیم گیری‬
‫‪ :1‬تفکرخالق‬
‫‪ :2‬تحقیق در عملیات‬
‫‪ :3‬به کارگیری استراتیژی ها و مفاهیم زیربنایی‪.‬‬
‫فراگرد منطقی حل مسئله(مراحل تصمیم گیری) ‪ :‬ازچهار مرحله تشکیل شده است‪.‬‬
‫‪ :1‬شناسایی وضعیت‬
‫‪ :2‬راه حل یابی‬
‫‪ :3‬ارزیابی و انتخاب‬
‫‪ :4‬اجرا و پیگیری‬
‫‪ ‬مدیران بیشتروقت خود را با حل مسئله اختصاص میدهد‪.‬‬
‫‪ ‬اعتبار یک تصمیم یا راه حل وابسته به قابل اجرا بودن آن است‪.‬‬
‫‪ ‬به موانع حل مسئله (ترس)مدیر ازاصالح تدریجی استفاده میکند‪.‬‬
 ‫برنامه ریزی(پالن گذاری)‬
‫برنامه ریزی عبارت از تعین هدف کوتاه و پیش بینی راه رسیدن به آن است‪.‬‬
‫برنامه ریزی عبارت از تصمیم گیری درمورد اینکه چه کار های باید انجام گیرد‪.‬‬
‫اثربخشی (تحقق اهداف و انجام کارهای درست)‪.‬کارایی (درست انجام داده کار ها)‪.‬‬
‫اهداف برنامه ریزی‪.‬‬
‫افزایش احتمال رسیدن به هدف‬ ‫‪.1‬‬
‫افزایش منفعت اقتصادی‬ ‫‪.2‬‬
‫متمرکزشدن‬ ‫‪.3‬‬
‫مهیا ساختن ابزار برای کنترول‬ ‫‪.4‬‬
‫برنامه ریزی نسبت به سایر وظایف مدیریت اولویت دارد‪.‬‬
‫برنامه ریزی با کنترول رابطه نزدیک دارد‪.‬‬
‫وظایف مدیران‬
‫برنامه ریزی‬ ‫‪.1‬‬
‫سازماندهی‬ ‫‪.2‬‬
‫بسج منابع‬ ‫‪.3‬‬
‫هدایت و سرپرستی‬ ‫‪.4‬‬
‫کنترول‬ ‫‪.5‬‬
‫انواع برنامه ریزی (پالن گذاری)‬
‫‪ .1‬برنامه ریزی راهبردی(استراتیژیک)‬
‫‪ .2‬برنامه ریزی عملیاتی(اجرایی)‬
‫‪ .3‬برنامه ریزی تخصصی‪.‬‬
‫پالن گذاری استرا تیژیک با دوراندیشی و درجریان پروسه منظم صورت میگیرد‪.‬‬
‫تعریف پالن (برنامه) ‪/‬‬
‫پالن عبارت از طرح قبلی پیش بینی شده بخاطررسیدن به هدف به شکل منظم و سیستماتیک‬
‫پالن از لحاظ زمان به سه دسته دسته تقسیم شده‬
‫‪ :2‬میان مدت ‪ :3‬کوتاه مدت‬ ‫‪ :1‬دراز مدت‬
‫رهیافت های گوناگون به برنامه ریزی‬
‫‪ .1‬برنامه ریزی از داخل به خارج و برنامه ر یزی ازخارج به داخل‬
 ‫برنامه ریزی ازباال به پایین و برنامه ریزی پایین به باال‬ ‫‪.2‬‬
‫برنامه ریزی برمبنای هدف‬ ‫‪.3‬‬
‫برنامه ریزی برم بنای اثتثنا‬ ‫‪.4‬‬
‫برنامه ریزی اضطرای‬ ‫‪.5‬‬
‫برنامه ریزی اقتضایی‬ ‫‪.6‬‬
‫برنامه ریزی ازداخل به خارج‬
‫برای بهترانجام شدن کارهای جاری صورت میگیرد‪.‬هدف آن یافتن بهترین شیوه انجام کاراست‪.‬‬
‫برنامه ریزی از خارج به داخل‬
‫یافتن فرصت های محیطی و استفاده بهینه از آن هاست‪.‬‬
‫برنامه ریزی ازخارج به داخل هنگامی مفید است که سازمان بخواهد کاری منحصر به فرد انجام دهد‪.‬‬
‫برنامه ریزی از باال به پایین‬
‫ابتدا مدیرعالی هدف های کالن را تعین میکند‪.‬مدیران سطوح دیگردرچهار چوب هدف های کالن برنامه‬
‫های خود را تدوین میکند‪.‬‬
‫برنامه ریزی ازپایین به باال‬
‫با تدوین برنامه هایی شروع میشود که در سطوح عملیاتی شکل میگیرد‪.‬‬
‫انواع و سلسله مراتب برنامه ها‬
‫برنامه ها به صورت عموم به دو دسته عمده تقسیم کرد‪.‬‬
‫راهبردی‬ ‫‪.1‬‬
‫عملیاتی‬ ‫‪.2‬‬
‫برنامه های راهبردی ‪ :‬برای کسب اهداف جامع سازمان طراحی می شوند‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫راهبرد ها (استراتیژی)‪ :‬عبارت از برنامه جامع واحد و کاملی اند که برای تحقق اهداف اساسی‬ ‫‪‬‬
‫سازمان طراحی میگردد‪.‬‬
‫برنامه عملیاتی و تکتیکی ‪ :‬اجرای برنامه های های استراتژیک و راهبردی را نشان میدهد ‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫این برنامه مشتمل به تصمیم های کوتاه مدت اند که برای استفاده بهینه ازمنابع موجود به زمان‬
‫معین اتخاظ میگ ردد‪.‬‬
‫برنامه عملیاتی به دو دسته تقسیم میشود‬
‫‪ ‬برنامه یک بارمصرف ‪ :‬برای کسب اهداف خاص استفاده میگردد‪.‬‬
‫‪ ‬برنامه دایمی ‪ :‬برای ادا‬
‫‪ ‬ره کردن وضع موجود و وضعیت های قابل پیش بینی استفاده میگردد‪.‬‬
 ‫خط مشی ها‬
‫خط مشی مشخص کننده محدوده ای است که تصمیم های اتی در داخل ان اتخاظ گردد‬
‫انواع خط مشی‬
‫‪ .1‬خط مشی های اساسی‬
‫‪ .2‬خط مشیهای کلی‬
‫‪ .3‬خط مشی های خرد‬
‫رویه ها‬
‫رویه ها تعین کننده شیوه عمل در سطوح مختلف سازمان اند‪.‬‬
 ‫ارتباطات‬
‫‪ ‬ارتباطات عبارت از انتقال اطالعات از فرستده به گیرنده است‪ .‬برای هردو قابل فهم باشد‪.‬‬
‫‪ ‬عناصراصلی ارتباطات ‪ :1‬فرستنده ‪ :2‬پیام ‪ :3‬گیرنده‬
‫ارتباطات ازحیث عکس العمل دریافت کننده به دو نوع است‬
‫‪ :2‬ارتباطات دو جانبه‬ ‫‪ :1‬ارتباطات یک جانبه‬
‫‪ :1‬اگردریافت کننده پیام عکس العمل نشان ندهد ارتباطات یک جانبه است‪.‬‬
‫‪ :3‬دریافت کننده پیام عکس العمل نشان دهد ارتباطات دوجانبه است‪.‬‬
‫ارتباطات یک جانبه سریع ترانجام میشود‬ ‫‪‬‬
‫ارسال پیام در ارتباطات یک جانبه آسان تراست‬ ‫‪‬‬
‫دقت ارتباطات یک جانبه کم تراست‬ ‫‪‬‬
‫دقت در ارتباطات دو جانبه بیشتراست‬ ‫‪‬‬
‫درارتباطات یک جانبه فرستنده میتواند اشتباهات خود را مخفی کند‬ ‫‪‬‬
‫هنگامی که امور برنامه ریزی شده باشد از ارتباطات یک جانبه استفاده شود‬ ‫‪‬‬
‫هنگامی که اموربرنامه ریزی نشده باشد از ارتباطات دو جانبه استفاده شود‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫انواع مسیرهای ارتباطی (سلسله مراتب سازمانی)‬
‫‪ :3‬مورب‬ ‫‪ :2‬عمودی‬ ‫‪ :1‬افقی‬
‫‪ :1‬ارتباطات افقی معموال از طریق رویه ها و روش های انجام کاردرمیان اعضای واحد ها و کروه های‬
‫کاری متعددی انجام میشود‪.‬این نوع ارتباطات موجب بهبود روحیه اعضای سازمان میگردد‪.‬‬
‫‪ :2‬ارتباطات عمودی‪ :‬به دو نوع است‬
‫‪ .1‬ازباال به پایین‬
‫‪ .2‬از پایین به باال‬
‫‪ :3‬ارمورب ‪ :‬در ارتباطات مورب از دو سطح جداگانه و دو حوزه کاری متفاوت باهم تبادل پیام میکند‪.‬‬
‫‪ .1‬در ارتباطات مورب به منظورافزایش هماهگنی وانسجام فعالیت های واحد های سازمانی استفاده‬
‫میشود‪.‬‬
‫ارتباطات در سطح سازمان‬
‫شبکه های ارتباطی سازمانی از لحاظ شکل ساختار و عملکرد به دو نوع تقسیم میشود‪.‬‬
‫‪ :1‬شبکه های غیررسمی ‪ :‬سیستم های که در اثرتعامل افراد شکل میگیرد‪.‬‬
‫‪ :2‬شبکه های غیررسمی ‪ :‬سیستم های که در اثرفراگرد های رسمی سازمان به وجود می آید‪.‬‬
 ‫‪ ‬ارتباطات هنگامی اثربخش خواهد که هردو پیام را به طریق تعبیرو تفسیرکند‬
‫‪ ‬ارتباطات هنگامی کارا خواهد بود که پیام در کوتاه ترین زمان و با کمترین هزینه برسد‪.‬‬
‫‪ ‬الزام به کارایی ارتباطات موجب کاهش اثربخشی پیام میگردد‪.‬‬
‫سبک های ارتباطات‬
‫سبک ترغیبی‪ :‬برای تغیرنگرشها و افکارعمومی جامعه نسبت به سازمان استفاده میشود‬ ‫‪.1‬‬
‫سبک حمایتی‪ :‬برای ایجاد شناخت و برقراری تفاهم وسازگاری میان افراد استفاده میشود‬ ‫‪.2‬‬
‫سبک دستوری ‪ :‬برای آموزش افراد و ابالغ دستورالعمل ها استفاده میشود‬ ‫‪.3‬‬
‫سبک تفویضی ‪ :‬برای رشد افراد و افزایش صرفه جویی در وقت مدیران استفاده میشود‪.‬‬ ‫‪.4‬‬