Hướng dẫn học sinh làm đề cương cuối kì 1

1. Từ những thành tựu văn minh Tây Âu thời kì Phục hưng, hãy đánh giá ý nghĩa của những
thành tựu đó đối với lịch sử nhân loại.
a. Thành tựu:
* Văn học:
- Phát triển đến đỉnh cao, với sự nở rộ của các tài năng.
- Thể loại phong phú: thơ, tiểu thuyết, kịch.
- Các nhà văn, nhà thơ tiêu biểu: Đan-tê “Thần khúc”, Xéc-van-téc “ Đôn-ki-hô-tê”, Sếch-xpia
“Ham-lét, Rô-me-ô và Giu-li-ét”
* Hội hoạ-kiến trúc-điêu khắc:
- Chú trọng yếu tố hình học, tính đối xứng, tỉ lệ.
- Đạt đến đỉnh cao với tên tuổi của nhiều danh hoạ và nhà điêu khắc: Lê-ô-na đơ Vanh-xi “Bữa tiệc
cuối cùng, Nàng Mô-na Li-sa”, Mi-ken-lăng-giơ “Tượng Đức mẹ sầu bi”, Ra-pha-en “Đức mẹ Sít-
tin”.
* Khoa học-kĩ thuật:
- Đạt nhiều thành tựu, có ý nghĩa quan trọng.
- Lĩnh vực nổi bật nhất là Thiên văn học với sự xuất hiện của nhiều nhà khoa vĩ đại” Cô-péc-ních
(thuyết Nhật tâm); Bru-nô (Chứng minh Mặt Trời chỉ là trung tâm của Thái dương hệ và tồn tại
trong vũ trụ vô tận); Ga-li-lê (chế tạo ra kính thiên văn)…
* Tư tưởng:
- Khoa học-kĩ thuật thời Phục hưng tạo tiền đề cho sự phát triển của tư tưởng, đặc biệt là Triết học
duy vật.
- Học giả tiêu biểu: Bê-cơn, Đề-các-tơ…
Nội dung:
+ Lên án gay gắt Giáo hội Cơ Đốc giáo và chĩa mũi nhọn vào chế độ phong kiến thối nát đương
thời.
+ Đề cao giá trị con người, tự do cá nhân và tinh thần dân tộc.
Ý nghĩa:
+ Là cuộc đấu tranh công khai đầu tiên trên lĩnh vực văn hoá, tư tưởng của giai cấp chống lại chế độ
phong kiến lỗi thời.
+ Mở đường cho văn minh Tây Âu phát triển trong những thế kỉ tiếp theo.
Câu 2. Thường ngày, em sử dụng những thiết bị nào dùng đến nguồn điện? Hãy viết một đoạn
văn ngắn chia sẻ suy nghĩ của em về giả thiết: Nếu các nhà khoa học-kĩ thuật chưa phát minh ra
điện và các thiết bị tiêu thụ điện năng thì cuộc sống chúng ta sẽ ra sao?
TL:
- Nếu các nhà khoa học, kĩ thuật chưa phát minh ra điện và các thiết bị tiêu thụ điện năng thì cuộc
sóng chúng ta sẽ gặp rất nhiều khó khăn, vì:
+ Thiếu năng lượng, việc phát sáng cho gia đình và cộng đồng sẽ rất khó khăn, hay các hoạt động
bằng máy móc sẽ không thể hoạt động.
+ Thực tế đến nay, việc thay thế hoàn toàn năng lượng điện bằng các nguồn năng lượng khác là
chưa khả thi.
+ Các nguồn năng lượng tự nhiên như dầu mỏ, than đá,…sẽ được khai thác và sử dụng nhiều hơn
nếu điện chưa được phát minh. Điều này sẽ làm suy giảm và cạn kiệt dần nguồn tài nguyên thiên
nhiên.
+ Khi tài nguyên khan hiếm, vấn đề tranh chấp tài nguyên sẽ dẫn đến chiến tranh, ô nhiễm môi
trường do khí thải,…
Câu 3. Trình bày những thành tựu cơ bản của cách mạng công nghiệp lần thứ nhất.
Câu 4. Phát minh quan trọng trong Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất.
- Phát minh ra máy hơi nước của Giêm Oát, vì:
+ Máy hơi nước đã tạo ra nguồn động lực mới, làm giảm sức lao động chân tay của con người.
+ Khắc phục được cả nhược điểm của các máy móc trước đây.
+ Lao động bằng thủ công dần thay thế bằng máy móc, khởi đầu quá trình công nghiệp hoá ở Anh
và châu Âu.
+ Làm cho năng suất lao động tăng, thay đổi bộ mặt kinh tế của nước Anh và châu Âu.
+ Dẫn đến sự ra đời của các ngành công nghiệp mới.
Câu 5. Vì sao máy hơi nước ra đời đã mở ra kì nguyên sản xuất cơ khí, cơ giới hoá?
- Vì:
+ Tốc độ sản xuất và năng suất lao động tăng lên rõ rệt.
+ Tạo ra nguồn động lực mới, làm giảm sức lao động bằng cơ bắp của con người.
+ Lao động bằng tay dần được thay thế bằng máy móc, khởi đầu quá trình công nghiệp hoá ở Anh.
+ Sự xuất hiện của máy hơi nước thúc đẩy ngành chế tạo máy và giao thông vận tải.
Câu 6. Giới thiệu về một thành tựu cách mạng công nghiệp lần thứ nhất.
- Ví dụ: Đầu máy xe lửa chạy bằng hơi nước hoặc là máy hơi nước của Giêm -Oát…..
Câu 7. Từ những thành tựu văn hoá rực rỡ của nền văn minh Hi Lạp-La Mã cổ đại, hãy đánh
giá ý nghĩa của những thành tựu đó đối với lịch sử nhân loại.
- Cư dân Hi Lạp-La Mã cổ đại đã sáng tạo ra một nền văn minh rực rỡ, trên nhiều lĩnh vực, đó là
những cống hiến lớn lao đóng góp vào sự phát triển của loài người.
* Chữ viết:
- Người Hi Lạp cổ đại sáng tạo ra hệ chữ cái gổm 24 chữ cái.
- Người La Mã đã dựa trên cơ sở chữ viết của người Hi Lạp để xây dựng một loại chữ được gọi là
chữ La-tinh =>là loại chữ được sử dụng phổ biến nhất thế giới.
* Văn học:
- Nguồn cảm hứng và đề tài phong phú bắt nguồn từ thần thoại. Đặt nền móng là 2 bộ sử thi I-li-át
và Ô-đi-xê của Hô-me
- Thơ, văn xuôi và kịch cũng phát triển.
=> Nền văn học đồ sộ của Hi Lạp-La Mã cổ đại đã đặt nền móng cho văn học phương Tây.
* Kiến trúc, điêu khắc, hội hoạ: Đạt được những thành tựu rực rỡ và ảnh hưởng sâu sắc tới nghệ
thuật phương Tây sau này: đền Pác-tê-nông, đền thờ thần Dớt, tượng nữ thần A-tê-na, Tượng lực sĩ
ném đĩa.
* KH-KT: người Hi Lạp-La Mã cổ đại đã có những cống hiến vĩ đại về: Thiên văn, cách tính lịch,
Toán học, Vật lí học, Y học, Sử học.
=> Có ý nghĩa to lớn, đặt nền tảng cho sự phát triển mạnh mẽ của các ngành khoa học, kĩ thuật của
thế giới sau đó.
* Tư tưởng-tôn giáo:
- Hi Lạp-La Mã cổ đại là quê hương của triết học phương Tây, với nhiều nhà triết học nổi tiếng: Ta-
lét, Hê-ra-clit, Đê-mô-crit, Pla-tôn, Pi-ta-go.
- Người Hi Lạp và La Mã cổ đại thờ đa thần. Cơ Đốc giáo được hình thành vào thế kỉ I ở phần lãnh
thổ phía Đông đế quốc La Mã.
* Thể thao: Thể thao có ý nghĩa và vai trò quan trọng trong đời sống lễ hội và văn hoá Hi Lạp-La
Mã cổ đại là cơ sở nền tảng thể thao của nhân loại ngày nay.