Debatteren voor dummies

Allereerst moet er een onderscheid worden gemaakt tussen debatteren en discussiëren. Het
laatste doet u dagelijks, aan tafel thuis of in de kroeg. Discussiëren gebeurt spontaan, terwijl
een debat formeler is. Dat u wellicht in een dagelijkse discussie vaak het hoogste woord hebt,
maakt u niet per definitie een goede debater. Het grootste verschil hierin is dat u in een
discussie bezig bent uw tegenpartij te overtuigen en dat u in een debat voornamelijk bezig
bent een derde partij, het publiek, te doen geloven dat u gelijk heeft.

Debatteren is een nuttige en misschien wel essentiële vaardigheid om te bezitten. Net als elke
andere vaardigheid is hierbij oefening van het grootste belang. Zoals Rome niet in een dag is
gebouwd, heeft u ook het debatteren niet na uw eerste debat onder de knie. Toch kan het
zomaar voorkomen dat u, zonder dat u het debatteren echt beheerst, een debat zult moeten
voeren. Om u hierbij toch de nodige handvatten te reiken, zal in dit stuk beknopt uiteen
worden gezet hoe het beste uw standpunt onderbouwt met behulp van argumenten. Maar eerst
volgt een korte introductie, want wat is nu het nut van een goed debat?

Debatteren dwingt u, als deelnemer, om een standpunt in te nemen waar u niet per definitie
achterstaat en dit standpunt zo goed mogelijk te onderbouwen. Het is natuurlijk makkelijker
een standpunt te verdedigen dat u onderschrijft, maar u bent pas echt een goede debater als u
ook standpunten kunt verdedigen waar u niet achter staat en standpunten of argumenten kunt
ontkrachten waar u het wél mee eens bent. Het debat dwingt u na te denken over de voor- en
tegenargumenten die bij een standpunt ter sprake kunnen komen. Het debat helpt u om
vaardigheden te vergaren die u in het dagelijks leven goed kunt gebruiken, tevens verzamelt
u, door over een variëteit van onderwerpen na te denken, kennis op meerdere vlakken.

Een debat vergt voorbereiding, u dient zich voldoende in te lezen zodat u weet waar u het
over heeft. Adequate kennis van het te bespreken onderwerp is van groot belang. Verder is het
belangrijk dat u uw argumenten goed doordacht heeft en deze goed onderbouwt. Het maken
van schema’s of aantekeningen kan hierbij behulpzaam zijn, zodat uw gedachten en uw
verhaal logisch en goed te volgen zijn. Op papier een goed argument hebben is natuurlijk van
belang, maar ook met zwakke argumenten kunt u een debat winnen.

U komt tot een goed onderbouwd standpunt door meermaals de waarom-vraag te stellen.
Deze methode dwingt u goed na te denken over de kracht van uw standpunt. U stelt iets, maar
waarom is dit zo? Als u deze vraag meerdere malen aan uzelf stelt tijdens de voorbereiding
komt u sneller tot goede argumenten die moeilijk door de wederpartij ontkracht kunnen
worden. Door middel van deze methode heeft u een sterker verhaal. U komt namelijk over
alsof u overal aan gedacht heeft, wat tot moedeloosheid bij de wederpartij kan leiden. Op deze
manier dekt u zich van tevoren al in tegen mogelijke tegenargumenten die uw verhaal kunnen
ontkrachten. Van belang is dat u uw verhaal structureert, debaters gebruiken hiervoor de
SEXI-methode. Hierbij staat de S voor State, u benoemt waar u het over wilt hebben. EX staat
voor EXplain, hier beantwoordt u de vraag wat er nu eigenlijk aan de hand is. Tenslotte
Illustreert u uw standpunt met behulp van onderbouwing. Dit kunt u doen door middel van
o.a. feiten, voorbeelden en vergelijkingen. U beantwoordt in wezen de vraag waar het uit
blijkt dat uw standpunt klopt. Hierbij moet in acht genomen worden dat u niet te zwaar leunt
op feiten. Het doel is niet gelijk hebben, maar gelijk krijgen. Bovendien kunnen feiten droog
zijn, waardoor ze minder goed blijven hangen. Probeer uw publiek echt te overtuigen,
hiervoor is niet vereist dat u feitelijk het sterkst in uw schoenen staat, overredingskracht is
ook een wapen. Neem deze tips in acht, opdat u bij een volgend debat sterker in uw schoenen
staat.