Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 17

Klucz odpowiedzi III.

Europa i świat w drugiej połowie XIX wieku Liczba punktów 156


Grupa A

1 B Autor: Nowa Era


(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
2 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. P

2. F

3. P
Komentarz: 1 pkt – za wszystkie poprawne odpowiedzi
3 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. P

2. F

3. F
Komentarz: 1 pkt – za trzy poprawne odpowiedzi
4 B, D Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
5 dążenie Rosji do przejęcia całkowitej kontroli nad Morzem Czarnym, wspieranie Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
narodów bałkańskich przez Rosję i popieranie idei panslawizmu, dążenie Rosji do objęcia
swoim protektoratem wyznawców prawosławia w imperium osmańskim [konflikt
interesów polityczno-ekonomicznych Rosji i Turcji w rejonie Morza Czarnego, dążenie
Rosji do zlikwidowania państwa osmańskiego, żądanie Rosji wyłącznego prawa do
opieki nad świętymi miejscami chrześcijan w Palestynie]
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
6 Risorgimento to ruch polityczny, który rozwijał się w drugiej połowie XIX w. we Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Włoszech, po Wiośnie Ludów i wojnie krymskiej. Jego celem stało się obudzenie
włoskiej świadomości narodowej i dążenie do utworzenia niepodległego i zjednoczonego
państwa.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
7 W czasie wojny Włoch z Austrią w 1859 r. doszło do krwawych starć, szczególnie w Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
bitwie pod Solferino. Naoczny świadek tej bitwy Jean Henri Dunant, który przypadkowo
znalazł się na pobojowisku, opisał zniszczenia i cierpienia żołnierzy w swojej książce. Ta
publikacja zdobyła olbrzymi rozgłos i przyczyniła się do uchwalenia w 1864 r.
pierwszego międzynarodowego porozumienia dotyczącego prowadzenia wojen
nazwanego pierwszą konwencją genewską. Personel medyczny i cywile niosący pomoc
rannym nie mieli być atakowani, a żołnierzy miano opatrywać bez względu na
narodowość.
Komentarz: 1 pkt – za wyjaśnienie okoliczności 1 pkt - za wyjaśnienie czego
dotyczyła/czym się zajmowała
8 Karykatura dotyczy wojny krymskiej. Symbolizuje kompromitację niepokonanej Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
militarnie od dziesięcioleci Rosji, która okazała się bezsilna wobec mniej licznych, lecz
nowoczesnych wojsk państw zachodnioeuropejskich.
Komentarz: 1 pkt – za podanie poprawnej nazwy 1 pkt - za poprawne objaśnienie
symboliki

strona 1 z 17
9 Giuseppe Garibaldi był włoskim rewolucjonistą i działaczem w organizacji Młode Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Włochy, który działał na rzecz zjednoczenia i niepodległości Włoch. Znacząco przyczynił
się do obalenia monarchii w Królestwie Obojga Sycylii. Był organizatorem tzw. marszu
„tysiąca czerwonych koszul”.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
10 1860 r. – C, 1861 r. – A, 1866 r. – D, 1870 r. – B Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawne przyporządkowanie wydarzeń historycznych
11 Idea panslawizmu zakładała, że wszyscy Słowianie, w tym Słowianie południowi, Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
powinni zjednoczyć się pod protektoratem cara Rosji Mikołaja I. Stała się jedną z
przyczyn wybuchu wojny krymskiej.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
12 Idea Wielkich Niemiec opierała się na zjednoczeniu wszystkich państw niemieckich, w Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
tym także Prus, pod panowaniem Habsburgów. Tę koncepcję popierała Austria.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
13 2 – bitwa pod Sadową Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
4 – wybuch wojny francusko-pruskiej
1 – wojna Prus z Danią
5 – powstanie II Rzeszy Niemieckiej
3 – utworzenie Związku Północnoniemieckiego
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
14 Otto von Bismarck był kanclerzem Prus, który doprowadził do zjednoczenia Niemiec po Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
zwycięskich wojnach z Danią, Austrią i Francją. Został kanclerzem II Rzeszy
Niemieckiej, pozyskał kolonie w Afryce oraz umocnił międzynarodową pozycję Niemiec.
W polityce wewnętrznej popierał politykę germanizacyjną wobec Polaków. Z powodu
bezwzględności i konsekwencji nazywano go „żelaznym kanclerzem”.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
15 a) Otto von Bismarck Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
b) Przykładowa odpowiedź:
Sformułowanie „żelazem i krwią” oznaczało opowiedzenie się za polityką prowadzoną za
pomocą wojny. Przykładem mogą był konflikty Prus z Austrią lub Francją.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
16 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
17 C, B Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
18 1C, 2A, 3A Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
19 Francja była przeciwna objęciu tronu Hiszpanii przez Leopolda Hohenzollerna. W 1870 r. Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
francuski ambasador przekazał królowi Prus przebywającemu w Ems notę w tej sprawie
od Napoleona III. Francuski cesarz zażądał od Wilhelma I, aby odmówił poparcia
kandydatowi do hiszpańskiej korony. Wilhelm I powiadomił Bismarcka o tym i o swojej
odpowiedzi w depeszy, a kanclerz opublikował w prasie skrót tej poufnej wiadomości tak,
aby została odebrana jako obraźliwa i sprowokowała Francję do wypowiedzenia Prusom
wojny. W wyniku tej manipulacji rozpoczęła się wojna francusko-pruska.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
20 Politycznym celem kanclerza Otto von Bismarcka było zjednoczenie Niemiec pod Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
kierunkiem Prus. Aby do tego doprowadzić, nie wahał się wykorzystywać siły militarnej.
Prusy zbudowały świetnie wyszkoloną, zdyscyplinowaną i dowodzoną armię i to za jej
pomocą „krwią i żelazem” jednoczyły kraje niemieckie w jedno państwo.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
21 1, 4, 2, 3 Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
strona 2 z 17
22 3, 4, 2, 1 Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
23 Austro-Węgry powstały w 1867 r. W ramach monarchii habsburskiej utworzono Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Królestwo Węgierskie, a jego królem został cesarz austriacki. Armia, polityka
zagraniczna i skarb państwa pozostały wspólne, a inne główne instytucje i dziedziny stały
się odrębne.
Komentarz: 1 pkt – za poprawna datę powstania 1 pkt - za poprawną charakterystykę
zasad ustrojowych
24 Wilhelm I Hohenzollern – B, Louis Adolphe Thiers – C, Otto von Bismarck – A Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za co najmniej dwa poprawnie przyporządkowane postacie
historyczne
25 Prusy i Austria należały do Związku Niemieckiego stanowiącego konfederację, w której Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
skład wchodziły państwa niemieckie i monarchia habsburska. Na jego czele stała Austria,
ale Prusy dążyły do przejęcia kierownictwa. Po wojnie prusko-austriackiej cesarz
Franciszek Józef I zgodził się na likwidację Związku Niemieckiego. Pozwoliło to
Bismarckowi utworzyć Związek Północnoniemiecki pod przewodnictwem Prus i wejść w
ścisłą współpracę wojskową i gospodarczą poprzez unię celną z katolickimi krajami
południa Niemiec.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
26 a) Otto von Bismarck nie kierował się zasadami liberalizmu, ale nie zabraniał ich Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
południowym państwom niemieckim. Odrzucał metody niewymagające działań
wojennych i opierające się na dyskusjach społecznych i plebiscytach. Chciał doprowadzić
do zjednoczenia Niemiec pod przewodnictwem Prus za pomocą siły, czyli „żelazem i
krwią”.
b) Wiosna Ludów
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
27 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. P

2. F

3. P
Komentarz: 1 pkt – za wszystkie poprawne odpowiedzi
28 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. P

2. F

3. P
Komentarz: 1 pkt – za wszystkie poprawne odpowiedzi
29 5 – kapitulacja sił Konfederacji Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
1 – wybór Abrahama Lincolna na prezydenta Stanów Zjednoczonych
4 – bitwa pod Gettysburgiem
2 – secesja Karoliny Południowej
3 – powstanie Skonfederowanych Stanów Ameryki
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
30 Przykładowe odpowiedzi: nędza, bezrobocie, brak ziemi pod uprawę, szansa awansu Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
społecznego, liczne swobody (prześladowania polityczne, narodowościowe, religijne w
Europie), rozległe tereny osadnicze
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
31 B, C, E, G, I, L Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za podkreślenie trzech poprawnych odpowiedzi

strona 3 z 17
32 1. wybranie Abrahama Lincolna na prezydenta Stanów Zjednoczonych Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
4. bitwa pod Gettysburgiem
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
33 Właściwe wstawienie liter w puste pola na mapie. Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każde poprawne dopasowanie
34 Harriet Beecher-Stowe była nauczycielką, pisarką i działaczką społeczną na rzecz Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
abolicjonizmu i praw kobiet. Jest autorką książki „Chata wuja Toma”, która była najlepiej
sprzedającą się publikacją w XIX w. na drugim miejscu po Biblii. Jej ogromny rozgłos
wykorzystali abolicjoniści do otwartego i zdecydowanego działania przeciwko
niewolnictwu.
Komentarz: 1 pkt - za każdą poprawną odpowiedź
35 W 1823 r. prezydent USA James Monroe przedstawił w Kongresie tezy nazwane od jego Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
nazwiska doktryną Monroego. Opierała się ona na zasadzie nieingerowania USA w
sprawy europejskie, co miało powstrzymać kraje Europy od interwencji w tej części
świata i przed rywalizacją w strefie amerykańskich wpływów. Polityka izolacjonizmu
miała na celu wyeliminowanie europejskiej, szczególnie brytyjskiej konkurencji w
regionie.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
36 Przykładowe odpowiedzi: duże różnice w rozwoju gospodarczym między przemysłową Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Północą i rolniczym Południem, odmienny stosunek do niewolnictwa na Północy dążącej
do jego zniesienia i na Południu, chcącym je zachować, zróżnicowane poglądy polityczne
dominujących na Północy republikanów, a na Południu demokratów, luźne więzy
pomiędzy poszczególnymi stanami spowodowane federacyjnym charakterem i
nieustannym rozwojem terytorialnym, różnice w mentalności ludności Północy i Południa
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
37 Abraham Lincoln w 1860 r. został wybrany prezydentem USA z ramienia Partii Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Republikańskiej. Ponieważ był abolicjonistą i wyraźnie opowiadał się za zniesieniem
niewolnictwa w całym kraju, doprowadziło to do wybuchu wojny secesyjnej. W 1863 r.
ogłosił zniesienie niewolnictwa, a rok później ponownie wybrano go na urząd prezydenta.
Nie dopuścił do podziału państwa na dwie części. W kilka dni po kapitulacji Południa
został zastrzelony przez fanatycznego zwolennika konfederatów.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
38 A, D, F, H Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za wszystkie poprawne odpowiedzi
39 Republikanie reprezentowali przede wszystkim interesy przemysłowo-handlowych Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
środowisk Północy i byli zwolennikami silnej władzy centralnej.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
40 Imigranci z Europy reprezentowali różne narodowości, religie, obyczaje i poglądy Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
polityczne. Bardzo szybko integrowali się, tworząc nowe, wielokulturowe społeczeństwo,
które charakteryzowało się dużą otwartością. Ceniono w nim pracowitość i
przedsiębiorczość.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
41 A, B Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
42 Przykładowe odpowiedzi: potrzeba zdobywania nowych ziem, bogactw naturalnych i Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
rynku zbytu dla towarów; dążenie do opanowania szlaków handlowych; konieczność
pozyskiwania taniej siły roboczej, polityka kolonialna kompanii handlowych, plantatorów
i przemysłowców; konieczność zdobycia dochodów dla metropolii, prowadzących
rywalizację dla Europy
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź

strona 4 z 17
43 przyczyny ekonomiczne: potrzeba zdobywania nowych ziem, bogactw naturalnych i Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
rynku zbytu dla towarów; konieczność pozyskiwania taniej siły roboczej [dążenie do
opanowania szlaków handlowych; polityka kolonialna kompanii handlowych,
plantatorów i przemysłowców; konieczność zdobycia dochodów dla metropolii
prowadzących rywalizację]
przyczyny kulturowo-społeczne: idea misji cywilizacyjnej białego człowieka, która za cel
stawiała podbój nowych ziem w Afryce i Azji oraz zaprowadzenie tam europejskich norm
społecznych; przeświadczenie o wyższości cywilizacyjnej mieszkańców Europy nad
ludnością pozostałych kontynentów, umacniane przez teorie rasistowskie [dążenie do
zorganizowania krajów kolonialnych na wzór Europy bez uwzględniania przy
wyznaczaniu granic tradycyjnych podziałów i granic społecznych]
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
44 Francja, Wielka Brytania, Niemcy, Belgia, Portugalia, Hiszpania i Włochy; największe Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
kolonie – Francja i Wielka Brytania
Komentarz: 1 pkt – za wymimenienie czterech krajów 1 pkt - za wskazanie dwóch
państw, które zajęły największe obszary
45 Burowie byli potomkami holenderskich osadników zamieszkującymi południową Afrykę. Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Zajmowali ziemię po krwawych walkach z plemionami Bantu, szczególnie z Zulusami, a
w drugiej połowie XIX w. rywalizowali tam z Wielką Brytanią. Utworzyli własne
państwa: Transwal i Oranię, w których odkryto diamenty i złoto. Stoczyli dwie wojny
burskie z Brytyjczykami o te tereny (lata 1880–1881, 1899–1902). Drugą z nich
przegrali.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
46 Powstanie sipajów B, Wojny opiumowe A, Powstanie Mahdiego C Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawny skutek
47 powstanie Sipajów – B, I wojna opiumowa – A lub C, powstanie bokserów – A lub C, Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
powstanie Dipo Negoro – D
Komentarz: 1 pkt – za poprawne przyporządkowanie dwóch konfliktów
48 powstanie sipajów – C, I wojna opiumowa – D, powstanie bokserów – A, powstanie Dipo Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Negoro – B
Komentarz: 1 pkt – za poprawne przyporządkowanie dwóch przyczyn
49 1. otwarcie Japonii Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
4. II wojna burska
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
50 Przykładowe wyjaśnienie: Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Wojska brytyjskie bezwzględnie stosowały metodę odpowiedzialności zbiorowej za
działania zbrojne Burów. W razie ich ataków skutki odwetu miała ponosić również
ludność cywilna. Dążono w ten sposób do odcięcia oddziałów Burów od wsparcia ze
strony osadników.
Komentarz: 1 pkt – za poprawne wyjaśnienie
51 metropolia – najczęściej europejskie państwo, macierzysty kraj dla uzależnionych od niej Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
posiadłości kolonialnych, np. Wielka Brytania, Francja czy Niemcy.
kolonia – obszar całkowicie podporządkowany określonemu państwu europejskiemu, np.
większość Afryki, część Azji.
protektorat – kraj podporządkowany krajowi europejskiemu, ale posiadający lokalne
władze pozostające pod ścisłą kontrolą metropolii, np. Egipt.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź

strona 5 z 17
52 Lp Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
1. P

2. P

3. F
Komentarz: 1 pkt – za wszystkie poprawne odpowiedzi
53 Niemcy po zjednoczeniu zdobywały coraz mocniejszą pozycję międzynarodową. Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Uzyskały również pierwszą kolonię w Afryce, czyli Namibię, i chciały pozyskać więcej
posiadłości kolonialnych. Na zorganizowanej w latach 1884–1885 konferencji berlińskiej
dokonano podziału Afryki na podstawie europejskiego systemu równowagi. Granice
pomiędzy imperiami kolonialnymi wytyczono za pomocą linii prostych, zazwyczaj
niepokrywającymi się z granicami naturalnymi i etnicznymi, ale i tak okazały się trwałe.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
54 Od wieków cesarstwo chińskie prowadziło politykę izolacji, którą zakończyła przegrana Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
w I wojnie opiumowej. Wojnę spowodowały działania kupców brytyjskich, którzy
rozliczali się z Chińczykami nie za pomocą srebra, lecz silnie uzależniającego narkotyku
– opium. W 1839 r. chińskie władze nakazały zniszczyć ładunek opium w porcie w
Kantonie. Wojna, która wówczas wybuchła, zakończyła się w 1841 r. Chinom udało się
zachować jedność państwa, ale musiały otworzyć się na europejski handel, wpływy
polityczne i chrystianizację. Zostały zmuszone do otwarcia portów i odstąpienia
Brytyjczykom Hongkongu. Prawo korzystania z chińskich portów uzyskały również
Francja i Stany Zjednoczone.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
55 Wielka Brytania, Indochiny, Wietnam, Związek Indochiński, Holandii, Rosja, Japonią Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za co najmniej cztery poprawnie uzupełnione pola
56 źródło surowców, miejsce taniej siły roboczej, eksterminacja grup ludności [zanikanie Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
lokalnych kultur i tradycyjnych wierzeń, rynek zbytu dla towarów produkowanych w
metropolii, tworzenie w posiadłościach kolonialnych kolonii karnych i miejsc zsyłania
przestępców]
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
57 Autor chciałby, aby Wielka Brytania była potęgą pod względem politycznym, naukowym Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
i kulturowym, krzewiącą swój system wartości na całym świecie. Uważa, że powinna
zdobyć jak najwięcej kolonii na różnych kontynentach, na najbardziej urodzajnych
ziemiach i wysyłać do nich najbardziej przedsiębiorczych ludzi. Pochodzący z Wielkiej
Brytanii mieszkańcy kolonii powinni cały czas pamiętać o dobru swojego kraju i
umacniać jego potęgę na lądzie i morzu.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
58 kastowy, powstania sipajów, żołnierzy, Hawaje, Puerto Rico, Filipiny, Kuba Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt - za co najmniej cztery poprawnie uzupełnione pola
59 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
60 A. anarchizm, B. chrześcijańska demokracja [chadecja] Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną nazwę
61 Przykładowe odpowiedzi: przekształcanie się społeczeństwa feudalnego w nowoczesne Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
społeczeństwo industrialne, wzrost aktywności politycznej różnych grup społecznych
(szczególnie robotników, inteligencji i burżuazji), rozszerzanie praw obywatelskich, np.
praw wyborczych, znoszenie cenzusu majątkowego na rzecz wyborów powszechnych,
rozwój prasy i agencji informacyjnych i dzięki temu dostęp dla szerokich mas do
informacji i opinii
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź

strona 6 z 17
62 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
63 A. Wielka Brytania, B. Stany Zjednoczone, C. Francja Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
64 Nacjonalizm był ideologią, zgodnie z którą każdy naród powinien tworzyć odrębne Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
państwo. Z czasem przybierał coraz ostrzejszą formę. Jego zwolennicy przenosili zasadę
rywalizacji, na której opierała się teoria darwinizmu, na kwestie narodowe i zaczęli
ustalać hierarchię narodów, starając się udowodnić, że jedne są jakoby lepsze od innych.
Doprowadziło to do powstania rasizmu i antysemityzmu, ponieważ nacjonaliści byli
wrogo nastawieni do mniejszości.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
65 Emancypantki walczyły o dostęp kobiet do edukacji, zmiany w prawie rodzinnym, Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
równouprawnienie ekonomiczne i prawa wyborcze dla kobiet. Sufrażystki również, ale
szczególnie skupiały się na walce o prawa wyborcze dla kobiet.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
66 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt - za poprawną odpowiedź
67 Przykładowe odpowiedzi: dostęp do wykształcenia, szczególnie wyższego; zmiany w Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
prawie rodzinnym (np. w dziedziczeniu), równouprawnienie ekonomiczne, prawa
wyborcze dla kobiet
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
68 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. P

2. F

3. P
Komentarz: 1 pkt – za wszystkie poprawne odpowiedzi
69 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. P

2. F
3. P
Komentarz: 1 pkt – za wszystkie poprawne odpowiedzi
70 Karola Marksa, kapitalizm, rewolucji robotniczej, socjalistyczna/socjaldemokratyczna, Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
socjaldemokratyczne, I Międzynarodówki, socjaldemokraci, robotników,
kapitalistycznego, rewizjonizmem, reformizmem, II Międzynarodówce
Komentarz: 1 pkt – za trzy poprawne odpowiedzi
71 Scjentyzm zakładał naukowe poznanie rzeczywistości i odrzucał emocjonalne, Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
irracjonalne podejście do nieznanych zjawisk charakterystyczne dla romantyzmu.
Uznawał metody naukowe za jedyne narzędzia służące do badania świata. Zgodnie z nim,
tak jak w empiryzmie, uważano, że nauka opiera się na doświadczeniu.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
72 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
73 muzyka – D, literatura – A, C, rzeźba – F, malarstwo – B, E Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za dwie poprawnie uzupełnione dziedziny
74 muzyka – D, literatura – A, C, rzeźba – F, malarstwo – B, E Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za dwie poprawnie uzupełnione dziedziny

strona 7 z 17
75 A. secesja, Gustaw Klimt, B. Styl w malarstwie, w którym starano się uchwycić chwilę i Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
ulotne wrażenie. Malowano w nim głównie pejzaże i sceny z życia miejskiego
przedstawione za pomocą refleksów światła i czystych barw., C. Styl w malarstwie
opierający się na przedstawianiu malowanych obiektów jako brył., Georges Braque/Pablo
Picasso
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
76 Przykładowe odpowiedzi: powstanie dużych skupisk ludzkich w wyniku urbanizacji; Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
wystąpienie zjawiska czasu wolnego; rozwój technologii służących do komunikowania
się, czyli środków masowego przekazu, np. prasy i transportu; wzrost dochodu niższych
warstw społecznych [demokratyzacja życia publicznego]
Komentarz: 1 pkt – za wymienie dwóch skutków
77 powstanie skautingu, powstanie powieści realistycznej, secesja, magazyny ilustrowane, Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
włączenie gimnastyki do programów szkolnych, powstanie agencji informacyjnych,
upowszechnienie się kina
Komentarz: 1 pkt – za zaznaczenie co najmniej połowy poprawnych odpowiedzi
78 Baron Pierre de Coubertin był zafascynowany ideą olimpizmu i w 1896 r. zorganizował Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
pierwsze nowożytne igrzyska olimpijskie w Atenach. Popierał i popularyzował sport
amatorski oraz doprowadził do regularnej organizacji olimpiad dla sportowców z państw
z całego świata.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
79 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. P

2. P
Komentarz: 1 pkt – za poprawne dwie odpowiedzi
80 2 nadanie Konstytucji Rzeczypospolitej Krakowskiej Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
1 ufundowanie Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie
4 wybuch wojny polsko-rosyjskiej podczas powstania listopadowego
7 zawarcie ugody w Jarosławcu
5 powstanie Towarzystwa Demokratycznego Polskiego
6 wcielenie Wolnego Miasta Krakowa do Austrii
3 założenie Banku Polskiego w Królestwie Polskim
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
81 B, C, E, G Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
82 Przykładowa odpowiedź: Maria Skłodowska-Curie osiągnęła sukces naukowy, a Camille Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Claudel i Berthe Morisot były uznanymi artystkami. Osiągnięcia te wynikały z rozwoju
ruchu emancypacyjnego, ponieważ zmierzał on do równouprawnienia kobiet w życiu
społecznym, w tym zapewnienia im dostępu do wykształcenia, zwłaszcza wyższego.
Natomiast ruch sufrażystek zmierzał do nadania kobietom praw wyborczych.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
83 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
84 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. P
2. F
3. F
Komentarz: 1 pkt – za trzy poprawne odpowiedzi
85 A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt - za poprawną odpowiedź
strona 8 z 17
86 B, D, F Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt - za zaznaczenie wszystkich poprawnych odpowiedzi
Grupa B Liczba punktów 156

1 B Autor: Nowa Era


(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
2 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. P

2. F

3. P
Komentarz: 1 pkt – za wszystkie poprawne odpowiedzi
3 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. P

2. P

3. F
Komentarz: 1 pkt – za trzy poprawne odpowiedzi
4 D, B Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
5 ustanowienie Morza Czarnego obszarem zdemilitaryzowanym, na którym nie mogły Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
przebywać okręty wojenne, uzyskanie szerokiej autonomii przez Serbię, Mołdawię i
Wołoszczyznę w ramach imperium osmańskiego, umocnienie pozycji Wielkiej Brytanii i
Francji w rejonie Morza Czarnego [uchronienie państwa osmańskiego przed upadkiem w
wyniku zwycięstwa wojsk obozu antyrosyjskiego, pierwsze zachwianie spójnym dotąd
Świętym Przymierzem, osłabienie Rosji i uwidocznienie jej zacofania, złagodzenie
polityki wewnętrznej i przeprowadzenie reform przez cara Aleksandra II]
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
6 Marsz „tysiąca czerwonych koszul” stał się symbolem walki o narodowe cele Włoch. Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Aby pomóc Włochom z południa podczas powstania w Królestwie Obojga Sycylii,
Giuseppe Garibaldi zorganizował wyprawę zbrojną nazwaną od koloru koszul jej
uczestników marszem „tysiąca czerwonych koszul”.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
7 W czasie wojny Włoch z Austrią w 1859 r. doszło do krwawych starć, szczególnie w Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
bitwie pod Solferino. Naoczny świadek tej bitwy Jean Henri Dunant, który przypadkowo
znalazł się na pobojowisku, opisał zniszczenia i cierpienia żołnierzy w swojej książce. Ta
publikacja zdobyła olbrzymi rozgłos i przyczyniła się do powstania w 1864 r. organizacji
Czerwonego Krzyża. Była to pierwsza pozarządowa organizacja międzynarodowa, która
pomagała rannym ofiarom konfliktów zbrojnych na całym świecie. Służby medyczne i
szpitale zalecano oznaczać jej symbolem czerwonego krzyża.
Komentarz: 1 pkt – za wyjaśnienie okoliczności 1 pkt - za wyjaśnienie czego
dotyczyła/czym się zajmowała
8 Karykatura dotyczy wojny krymskiej. Symbolizuje kompromitację niepokonanej Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
militarnie od dziesięcioleci Rosji, która okazała się bezsilna wobec mniej licznych, lecz
nowoczesnych wojsk państw zachodnioeuropejskich.
Komentarz: 1 pkt – za podanie poprawnej nazwy 1 pkt - za poprawne objaśnienie
symboliki

strona 9 z 17
9 Był włoskim politykiem, premierem rządu Królestwa Sardynii. Wydawał dziennik Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
prasowy „Il Risorgimento”. Działał na rzecz wprowadzenia monarchii konstytucyjnej i
zjednoczenia Włoch. Dzięki jego zdolnościom dyplomatycznym i politycznym doszło do
powstania Królestwa Włoch.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
10 1860 r. – D, 1861 r. – B, 1866 r. – A, 1870 r. – C Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawne przyporządkowanie wydarzeń historycznych
11 Klęska Rosji w wojnie krymskiej uwidoczniła jej zacofanie i zmusiła cara Aleksandra II Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
do liberalizacji polityki wewnętrznej i przeprowadzenia reform państwa. Okres tych
reform nazwano odwilżą lub wiosną posewastopolską.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
12 Idea Małych Niemiec opierała się na zjednoczeniu państw niemieckich z pominięciem Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Austrii, pod przewodnictwem Prus. Austria tylko w niewielkim stopniu składała się z
ziem niemieckich.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
13 2 – bitwa pod Sadową Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
1 – wojna Prus z Danią
5 – powstanie II Rzeszy Niemieckiej
4 – wybuch wojny francusko-pruskiej
3 – utworzenie Związku Północnoniemieckiego
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
14 Otto von Bismarck był kanclerzem Prus, który doprowadził do zjednoczenia Niemiec po Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
zwycięskich wojnach z Danią, Austrią i Francją. Został kanclerzem II Rzeszy
Niemieckiej, pozyskał kolonie w Afryce oraz umocnił międzynarodową pozycję Niemiec.
W polityce wewnętrznej popierał politykę germanizacyjną wobec Polaków. Z powodu
bezwzględności i konsekwencji nazywano go „żelaznym kanclerzem”.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
15 a) Otto von Bismarck Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
b) Przykładowa odpowiedź:
Sformułowanie „żelazem i krwią” oznaczało opowiedzenie się za polityką prowadzoną za
pomocą wojny. Przykładem mogą był konflikty Prus z Austrią lub Francją.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
16 A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
17 A, B Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
18 1C, 2B, 3C Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
19 Niemiecki Związek Celny utworzono z inicjatywy i pod przewodnictwem Prus. Weszło Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
do niego osiemnaście państw niemieckich. Dzięki niemu zlikwidowano bariery celne
dzielące te kraje, co przyczyniło się do rozwoju handlu i utworzenia ogólnoniemieckiego
rynku wewnętrznego. Integracja gospodarcza umacniała więzy pomiędzy państwami
niemieckimi i stanowiła podwaliny pod zjednoczenie polityczne. Ponieważ związkiem
kierowały Prusy, przygotowywały grunt do powstania w przyszłości jednolitego
organizmu państwowego, w którym obejmą władzę.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
20 Politycznym celem kanclerza Otto von Bismarcka było zjednoczenie Niemiec pod Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
kierunkiem Prus. Aby do tego doprowadzić, nie wahał się wykorzystywać siły militarnej.
Prusy zbudowały świetnie wyszkoloną, zdyscyplinowaną i dowodzoną armię i to za jej
pomocą „krwią i żelazem” jednoczyły kraje niemieckie w jedno państwo.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź

strona 10 z 17
21 3, 2, 1, 4 Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
22 2, 4, 3, 1 Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
23 II Rzesza, czyli Cesarstwo Niemieckie, powstała w 1871 r. Stanowiła federację Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
autonomicznych dwudziestu dwóch państw, które zachowały pewną autonomię, wolnych
miast oraz przyłączonych w wyniku wojny Alzacji i Lotaryngii.
Komentarz: 1 pkt – za poprawna datę powstania 1 pkt - za poprawną charakterystykę
zasad ustrojowych
24 Franciszek Józef I – B, Napoleon III Bonaparte – C, Helmuth von Moltke – A Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za co najmniej dwa poprawnie przyporządkowane postacie
historyczne
25 Po likwidacji Związku Niemieckiego i utworzeniu przez Ottona von Bismarcka Związku Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Północnoniemieckiego katolickie kraje południa Niemiec pozostawały poza nim, ale w
unii celnej polegającej na ścisłej współpracy wojskowej i gospodarczej. Zmiany w
Niemczech i wzrost potęgi Prus z niepokojem obserwowała Francja, która nie chciała
utracić wpływów w krajach południowoniemieckich. Cesarz Napoleon III widział się w
roli protektora tych katolickich państw. Dokończenie procesu zjednoczenia Niemiec przez
Prusy mogło się odbyć dopiero po pokonaniu Francji.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
26 a) Na mocy pokoju w Pradze cesarz Austrii zgodził się na rozwiązanie Związku Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Niemieckiego, na którego czele stała Austria. Likwidacja tej konfederacji umożliwiła
Ottonowi von Bismarckowi przeprowadzenie pierwszego etapu zjednoczenia Niemiec.
Doprowadził on do powstania Związku Północnoniemieckiego, poza którym zostały
katolickie kraje z południa Niemiec, ale związane z nim unią celną (ścisłą współpracą
wojskową i gospodarczą).
b) wojna Prus z Austrią
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
27 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. P

2. F
3. P
Komentarz: 1 pkt – za wszystkie poprawne odpowiedzi
28 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. P
2. F
3. P
Komentarz: 1 pkt – za wszystkie poprawne odpowiedzi
29 4 – bitwa pod Gettysburgiem Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
5 – kapitulacja sił Konfederacji
2 – secesja Karoliny Południowej
3 – powstanie Skonfederowanych Stanów Ameryki
1 – wybór Abrahama Lincolna na prezydenta Stanów Zjednoczonych
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź

strona 11 z 17
30 Przykładowe odpowiedzi: szybko rozwijający się przemysł na Północy i rolnictwo jako Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
podstawa gospodarki na Południu, robotnicy o wolnym statusie główną siłą roboczą na
Północy i niewolnicy siłą pracowniczą na Południu, urbanizacja Północy i mało ośrodków
miejskich na Południu, dążenie do zniesienia niewolnictwa i abolicjonizm na Północy
oraz działania za utrzymaniem niewolnictwa na Południu, wybór na prezydenta
Abrahama Lincolna pochodzącego z Północy i sprzeciw wobec republikańskiego
prezydenta na Południu
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
31 A, D, F, H, J, K Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za podkreślenie trzech poprawnych odpowiedzi
32 1. atak wojsk konfederatów na Fort Sumter Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
4. kapitulacja wojsk Konfederacji w Wirginii
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
33 Właściwe wstawienie liter w puste pola na mapie. Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każde poprawne dopasowanie
34 Harriet Beecher-Stowe była nauczycielką, pisarką i działaczką społeczną na rzecz Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
abolicjonizmu i praw kobiet. Jest autorką książki „Chata wuja Toma”, która była najlepiej
sprzedającą się publikacją w XIX w. na drugim miejscu po Biblii. Jej ogromny rozgłos
wykorzystali abolicjoniści do otwartego i zdecydowanego działania przeciwko
niewolnictwu.
Komentarz: 1 pkt - za każdą poprawną odpowiedź
35 Abolicjonizm był ruchem na rzecz zniesienia niewolnictwa powstałym w XVIII w. w Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
środowisku protestanckich kwakrów. Jego zwolennicy uważali, że niewolnictwo jest
sprzeczne z chrześcijaństwem i niegodne człowieka. Domagali się zniesienia
niewolnictwa we wszystkich stanach i organizowali pomoc dla niewolników zbiegłych z
niewoli. Symbolem ruchu stał się John Brown, który za próbę wzniecenia powstania
niewolników na Południu został skazany na śmierć.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
36 Przkładowe odpowiedzi: zniesienie niewolnictwa i nadanie praw politycznych i wolności Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
obywatelskich byłym niewolnikom, ogromne straty w ludziach z powodu walk, chorób i
głodu, zniszczenie miasteczek i wsi w środkowej i wschodniej części kraju,
usankcjonowanie konstytucyjnie zachowania jedności państwa, rozwój miast i klasy
średniej, szybko postępująca industrializacja i rozwój rolnictwa
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
37 Abraham Lincoln w 1860 r. został wybrany prezydentem USA z ramienia Partii Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Republikańskiej. Ponieważ był abolicjonistą i wyraźnie opowiadał się za zniesieniem
niewolnictwa w całym kraju, doprowadziło to do wybuchu wojny secesyjnej. W 1863 r.
ogłosił zniesienie niewolnictwa, a rok później ponownie wybrano go na urząd prezydenta.
Nie dopuścił do podziału państwa na dwie części. W kilka dni po kapitulacji Południa
został zastrzelony przez fanatycznego zwolennika konfederatów.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
38 B, F, G, H Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za wszystkie poprawne odpowiedzi
39 Demokraci reprezentowali przede wszystkim interesy bogatych plantatorów z Południa i Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
byli zwolennikami jak największej niezależności stanów i władz stanowych.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź

strona 12 z 17
40 Rozwój amerykańskiego osadnictwa przesuwającego się na zachód powodował konflikty Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
z rdzenną ludnością. Plemiona indiańskie nie były w stanie przeciwstawić się ekspansji
białego człowieka. Nie posiadały pełni praw obywatelskich, bezwzględnie wypierano je z
ich ziem, często eksterminowano lub umieszczano w rezerwatach. Szerzyły się wśród
nich alkoholizm i choroby zakaźne.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
41 C, D Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
42 Przykładowe odpowiedzi: dążenie do podbudowania pozycji państwa na arenie Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
międzynarodowej; wzmacnianie potęgi militarnej państw europejskich m.in. poprzez
organizowanie wojsk kolonialnych rekrutowanych spośród ludności tubylczej;
kontrolowanie strategicznych obszarów świata i szlaków komunikacyjnych, wzmacnianie
prestiżu władzy w oczach własnego społeczeństwa
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
43 dążenie do podbudowania pozycji państwa na arenie międzynarodowej; kontrolowanie Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
strategicznych obszarów świata i szlaków komunikacyjnych [wzmacnianie potęgi
militarnej państw europejskich m.in. poprzez organizowanie wojsk kolonialnych
rekrutowanych spośród ludności tubylczej; wzmacnianie prestiżu władzy w oczach
własnego społeczeństwa]
przyczyny kulturowo-społeczne: idea misji cywilizacyjnej białego człowieka, która za cel
stawiała podbój nowych ziem w Afryce i Azji oraz zaprowadzenie tam europejskich norm
społecznych; przeświadczenie o wyższości cywilizacyjnej mieszkańców Europy nad
ludnością pozostałych kontynentów, umacniane przez teorie rasistowskie [dążenie do
zorganizowania krajów kolonialnych na wzór Europy bez uwzględniania przy
wyznaczaniu granic tradycyjnych podziałów i granic społecznych]
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
44 Rosja, Wielka Brytania, Francja, Holandia, Stany Zjednoczone; największe kolonie – Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Rosja i Wielka Brytania; kraje, które nie zostały skolonizowane – Chiny i Japonia
Komentarz: 1 pkt – za wymimenienie czterech krajów 1 pkt - za wskazanie dwóch
państw, które zajęły największe obszary
45 Cecile Rhodes był brytyjskim przedsiębiorcą i kolonizatorem Afryki. Założył Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
przedsiębiorstwo zajmujące się eksploatacją diamentów na południu Afryki, a następnie
zorganizował tam Brytyjską Kompanię Południowoafrykańską, która działała jak
państwo. Miała własną armię, policję i sądy. W 1890 r. został premierem Kolonii
Przylądkowej, czyli obszaru, który opanował dzięki ekspansywnej polityce i nazwanej od
jego imienia Rodezją. Stał się symbolem brytyjskiej polityki kolonialnej.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
46 Powstanie sipajów B, Wojny opiumowe D, Powstanie Mahdiego A Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawny skutek
47 ruch czarnych flag – D, I wojna opiumowa – A lub C, powstanie tajpingów – A lub C, Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
powstanie Mahdiego – B
Komentarz: 1 pkt – za poprawne przyporządkowanie dwóch konfliktów
48 ruch czarnych flag – B, I wojna opiumowa – D, powstanie tajpingów – A, powstanie Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Mahdiego – C
Komentarz: 1 pkt – za poprawne przyporządkowanie dwóch przyczyn
49 1. początek reformy Meiji w Japonii Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
4. wojna japońsko-rosyjska
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź

strona 13 z 17
50 Przykładowe wyjaśnienie: Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Wojska brytyjskie bezwzględnie stosowały metodę odpowiedzialności zbiorowej za
działania zbrojne Burów. W razie ich ataków skutki odwetu miała ponosić również
ludność cywilna. Dążono w ten sposób do odcięcia oddziałów Burów od wsparcia ze
strony osadników.
Komentarz: 1 pkt – za poprawne wyjaśnienie
51 kolonializm – system podporządkowania krajów o niższym poziomie rozwoju przez Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
potężne państwa europejskie, który w drugiej połowie XIX w. objął cały świat.
półkolonia – gospodarczo uzależnione od metropolii, ale formalnie niepodległe państwo,
np. Chiny, Persja.
dominium – kolonia, która uzyskała autonomię i częściowo uniezależniła się od
metropolii, przekształcając się w dominium, np. Kanada, Australia, Nowa Zelandia i Unia
Południowej Afryki.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
52 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. P

2. P
3. F
Komentarz: 1 pkt – za wszystkie poprawne odpowiedzi
53 W formalnie niezależnym Wolnym Państwie Konga w Afryce Środkowej, oddanym przez Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
króla Belgii w zarząd spółkom handlowym, Belgowie eksploatowali rdzenną ludność
jako niewolników. Rodziny mężczyzn pracujących przy zbiorze kauczuku były więzione i
traktowane jak zakładnicy, co doprowadziło do śmierci kilku milionów Kongijczyków. W
Namibii niemieccy kolonizatorzy wymordowali ok. 100 tys. tamtejszych mieszkańców z
zemsty za próbę oporu wobec ich ekspansji. Ci, którym udało się uciec, zmarli z głodu i
pragnienia na pustyni Kalahari.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
54 Od XVII w. Cesarstwo Japonii pozostawało w całkowitej izolacji od świata. Władza Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
cesarska była niewielka, faktycznie rządził najwyższy urzędnik – szogun. Od początku
XIX w. do Japonii docierali coraz częściej Europejczycy i Amerykanie, zainteresowani
otwarciem jej granic. W 1853 r. przybyła amerykańska eskadra okrętów i w imieniu
prezydenta USA zażądała otwarcia japońskich portów. Japończycy, zdając sobie sprawę
ze swojej słabości, w 1854 r. zawarli z Amerykanami układ, na mocy którego udostępnili
dwa porty. Otwarcie Japonii przyniosły reformy wewnętrzne w tym kraju. Pozbawiono
władzy szoguna. Rządy zaczął sprawować młody cesarz, który wprowadził reformy Meiji
mające na celu modernizację państwa na wzór europejski.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
55 Wielka Brytania, Indochiny, Wietnam, Związek Indochiński, Holandii, Rosja, Japonią Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za co najmniej cztery poprawnie uzupełnione pola
56 spopularyzowanie osiągnięć cywilizacji europejskiej, poprawa stanu zdrowia i jakości Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
życia dzięki wprowadzeniu lekarstw i szczepionek, wprowadzenie systemu szkolnego z
metropolii pozwalającego zdobyć podstawowe wykształcenie
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
57 Autor chciałby, aby Wielka Brytania była potęgą pod względem politycznym, naukowym Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
i kulturowym, krzewiącą swój system wartości na całym świecie. Uważa, że powinna
zdobyć jak najwięcej kolonii na różnych kontynentach, na najbardziej urodzajnych
ziemiach i wysyłać do nich najbardziej przedsiębiorczych ludzi. Pochodzący z Wielkiej
Brytanii mieszkańcy kolonii powinni cały czas pamiętać o dobru swojego kraju i
umacniać jego potęgę na lądzie i morzu.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź

strona 14 z 17
58 kastowy, powstania sipajów, żołnierzy, Hawaje, Puerto Rico, Filipiny, Kuba Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt - za co najmniej cztery poprawnie uzupełnione pola
59 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
60 A. socjaldemokracja, B. syjonizm Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną nazwę
61 Przykładowe odpowiedzi: przekształcanie się społeczeństwa feudalnego w nowoczesne Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
społeczeństwo industrialne, wzrost aktywności politycznej różnych grup społecznych
(szczególnie robotników, inteligencji i burżuazji), rozszerzanie praw obywatelskich, np.
praw wyborczych, znoszenie cenzusu majątkowego na rzecz wyborów powszechnych,
rozwój prasy i agencji informacyjnych i dzięki temu dostęp dla szerokich mas do
informacji i opinii
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
62 A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
63 A. Francja, B. Stany Zjednoczone, C. Wielka Brytania Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
64 Skrótem „chadecja” określano chrześcijańską demokrację, czyli nurt, który opierał się na Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
społecznej nauce Kościoła zainicjowanej przez papieża Leona XIII. W encyklice Rerum
novarum papież krytykował idee komunistyczne i liberalne oraz głosił potrzebę
solidaryzmu społecznego, współdziałania różnych grup społecznych dla wspólnego dobra
i poszanowania godności ludzkiej.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
65 Emancypantki walczyły o dostęp kobiet do edukacji, zmiany w prawie rodzinnym, Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
równouprawnienie ekonomiczne i prawa wyborcze dla kobiet. Feministki dążyły do
równouprawnienia kobiet w życiu społecznym i politycznym, w którym kobiety miały
prawa wywalczone przez emancypantki.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
66 A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt - za poprawną odpowiedź
67 Przykładowe odpowiedzi: dostęp do wykształcenia, szczególnie wyższego; zmiany w Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
prawie rodzinnym (np. w dziedziczeniu), równouprawnienie ekonomiczne, prawa
wyborcze dla kobiet
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
68 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. P
2. F
3. P
Komentarz: 1 pkt – za wszystkie poprawne odpowiedzi
69 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. P
2. F
3. P
Komentarz: 1 pkt – za wszystkie poprawne odpowiedzi
70 strajków/protestów, Niemczech, Rosji, Karola Marksa, kapitalizm, robotnicy, prywatna, I Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
Międzynarodówką, Eduard Bernstein, walka zbrojna, komunizm, socjaldemokracja
Komentarz: 1 pkt – za trzy poprawne odpowiedzi

strona 15 z 17
71 Twórcą filozofii pozytywizmu był filozof i socjolog Auguste Comte, który uważał, że Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
filozofia i socjologia powinny badać rzeczy dostępne rozumowi i oparte na faktach. Duży
wpływ na rozwój pozytywizmu wywarły osiągnięcia w dziedzinie nauk przyrodniczych, a
pozytywizm podważał hasła romantyzmu.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
72 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
73 muzyka – E, literatura – A, D, rzeźba – C, malarstwo – B, F Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za dwie poprawnie uzupełnione dziedziny
74 muzyka – E, literatura – A, D, rzeźba – C, malarstwo – B, F Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za dwie poprawnie uzupełnione dziedziny
75 A. Styl w sztuce nawiązujący w formie do malarstwa realistycznego, skupiający się Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
jednak na obrazowaniu idei i emocji., Fernand Khnopff/Gustave Moreau/Jacek
Malczewski, B. postimpresjonizm, Paul Gauguin/Paul Cézanne/Vincent van Gogh, C.
Styl w architekturze nawiązujący do stylistyki historycznej minionych epok, odwołujący
się do średniowiecza poprzez styl neoromański i neogotycki oraz odwołania do
renesansu, klasycyzmu i elementów architektury orientalnej.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
76 Przykładowe odpowiedzi: stopniowe likwidowanie analfabetyzmu, rozwój Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
kinematografii/zrewolucjonizowanie rozrywki przez kino, wzrost popularności prasy jako
głównego źródła informacji, upowszechnienie kultury fizycznej, turystyki i sportu
[rozwój masowych ruchów politycznych, budowanie szerszych więzi społecznych,
kształtowanie gustów odbiorców różnych produktów na masową skalę, pojawienie się
reklam]
Komentarz: 1 pkt – za wymienie dwóch skutków
77 historyzm, powstanie powieści naturalistycznej, komiksy, zorganizowanie nowożytnych Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
igrzysk olimpijskich, zatrudnianie dzieci jako gazeciarzy, powstanie harcerstwa,
pojawienie się reklam w prasie i na plakatach
Komentarz: 1 pkt – za zaznaczenie co najmniej połowy poprawnych odpowiedzi
78 Robert Baden-Powell w 1907 r. zapoczątkował ruch skautowy, czyli skauting. Był to Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
nowy system wychowania dziewcząt i chłopców mający na celu rozwój sprawnościowy
w duchu patriotyzmu i poszanowania natury.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
79 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. P
2. P
Komentarz: 1 pkt – za poprawne dwie odpowiedzi
80 1 ufundowanie Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
4 wybuch wojny polsko-rosyjskiej podczas powstania listopadowego
7 zawarcie ugody w Jarosławcu
5 powstanie Towarzystwa Demokratycznego Polskiego
6 wcielenie Wolnego Miasta Krakowa do Austrii
3 założenie Banku Polskiego w Królestwie Polskim
2 nadanie Konstytucji Rzeczypospolitej Krakowskiej
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
81 A, C, E, G Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź

strona 16 z 17
82 Przykładowa odpowiedź: Maria Skłodowska-Curie osiągnęła sukces naukowy, a Camille Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Claudel i Berthe Morisot były uznanymi artystkami. Osiągnięcia te wynikały z rozwoju
ruchu emancypacyjnego, ponieważ zmierzał on do równouprawnienia kobiet w życiu
społecznym, w tym zapewnienia im dostępu do wykształcenia, zwłaszcza wyższego.
Natomiast ruch sufrażystek zmierzał do nadania kobietom praw wyborczych.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
83 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
84 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. F
2. P

3. F
Komentarz: 1 pkt – za trzy poprawne odpowiedzi
85 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt - za poprawną odpowiedź
86 C, D, F Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt - za zaznaczenie wszystkich poprawnych odpowiedzi

strona 17 z 17

You might also like