Proje Ana Alanı : Biyoloji

Proje Tematik Alanı : Biyoçeşitlilik

Proje Adı (Başlığı) : KENEVİRİN KULLANIM ALANLARI VE YAPISI

Özet
Kenevir diğer adıyla Kendirin anavatanı Orta Asya olmasına rağmen günümüzde ılıman ve
tropik bölgelerin çoğunda yetişir. Yetiştirilen en eski bitkiler arasında yerini almıştır .Kenevirin
endüstri için Türkiye'de yetiştirildiği yerler Yozgat, Kastamonu, Samsun, Kocaeli, Adana,
Amasya, Kayseri, Sivas, İzmir ve Kütahya'dır. Cins farklı fiziksel ve kimyasal özelliklere sahip
Cannabis indica, Cannabis sativa ve Cannabis ruderalis olmak üzere üç türe ayrılır. Tarihte ilk
kullanıma başlandığından beri kullanım alanları birçok çeşitliliğe uğramıştır. Fiziksel özellikleri
sebebiyle tohumundan, liflerinden; tekstil, endüstri, inşaat, sağlık, keyif verici madde gibi
alanlarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Günümüzde kenevirin endüstriyel olarak yetiştirilmesi
dünyanın çoğu ülkesinde yasaldır. Buna rağmen keyif verici ve eğlence amacıyla kenevirden
üretilmiş olan esrarın kullanımı çoğu ülkede yasadışı kalmaya devam etmektedir.

Anahtar kelimeler: Kenevir, kullanım alanı, keyif verici madde, sağlık.

Amaç
Türkiye’de kenevir üretimine verilen önemin artması ve ilimiz Rize de kurulması planlanan
Kenevir fabrikası sebebiyle kenevirin kullanım alanları ve kullanım alanlarının arttırılmasına
yönelik olarak araştırma yapılması. Kenevirin gündelik hayatta kullanımını açıklamak ve kullanım
alanlarını belirlemek. Bu araştırmadan hareketle kenevir hakkında genel bilgiye sahip olmak.

Giriş
Kenevir veya kendir (Cannabis), Cannabaceae familyasına ait tek yıllık, çift çenekli ve otsu
bir bitki cinsidir. Bitki cinsi eşeylidir ve bitkiler erkek ve dişi olmak üzere ikiye ayrılır. İnsanlar
tarafından binlerce yıldır liflerinden, fizyolojik ve psikolojik etkilerinden, besin ve yağ üretiminde
ise tohumlarından yararlanılan kenevirin anavatanı Orta Asya'dır. İnsanlık tarihinde ilk kültürü
yapılan bitkilerden biridir. Tarihte kullanılmaya başlandığı zamandan itibaren kullanımı çok farklı
alanlara taşınmıştır. Tekstil (iplik, kumaş, çadır bezi, kalın sicim, halat yapımı, Rize bezi gibi
özgün dokuma tekniklerinde geleneksel kullanımda), kâğıt, inşaat, uzay sanayii ve otomotiv
sektörleri, biyobozunur plastik üretimi, kozmetik, ilaç ve gıda desteği üretiminde kullanılır.
Tohumları doğrudan kuşyemi olarak veya insan beslenmesinde, elde edilen yağı ise yine kümes
hayvanlarının ve besinsel değeri sebebiyle insan beslenmesinde, ayrıca sabun yapımında,
aydınlanmada ve cila, muşamba, tual boyası yapımında yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.
 Yöntem
1-Keverin İçeriği ve Yapısı:
Kenevir bitkisinin bir türünün içeriğinde bulunan tetrahydrocannabinol (THC) maddesi
uyuşturucu etkisi yapar. Dişi Hint keneviri içeriğinde yüzde 5 ila yüzde 20 aralığında THC
bulunurken, endüstriyel amaçlı yetişen kenevir türlerinde bu oran binde 3’ün altındadır. Tohumları
dünyadaki en yüksek protein kaynaklarından biri olan, yüksek miktarda Omega 3-6 ve 9 yağ
asitlerini içeren kenevir tam bir kötü kolesterol savaşçısıdır. Karbon negatif bir bitki de olan
kenevir istatistiklere göre bir hektarlık dönümüyle hasat dönemi boyunca 22 ton karbondioksiti
atmosferden çekiyor. Tohumu A, B1, B2, B3, B6, C, E vitaminleri ve folik asit (B9) bakımından
zengindir. Kalsiyum, demir, magnezyum, manganez, fosfor, potasyum, sodyum ve çinko
minerallerini içerir. Protein bakımından oldukça zengindir. İnsan vücudunun işleyişi için oldukça
önemli olan aminoasitleri içerir. Günde 3 yemek kaşığı kenevir tohumu tüketmek, bir kişinin
günlük protein ihtiyacının üçte birini karşılar. Özellikle vegan ve vejetaryen beslenenler için ideal
bir besindir. GLA (gama linolenik asit) adı verilen bir yağ asidi de içeren kenevir tohumu, bu
özelliği sayesinde vücuttaki hormon dengesini sağlamaya yardımcı olur. Omega yağ asitleri
bakımından oldukça zengindir, bu sayede beyin sağlığını destekler. Kolesterolü düşürmeye
yardımcı olarak kalp-damar sağlığını da korur. Saç ve cilt sağlığı için faydalıdır. Düzenli olarak
tüketildiğinde saçların ve cildin daha parlak, canlı görünmesine yardımcı olur. Adet döneminde
yaşanabilen çeşitli sorunları önlemeye yardımcı olur. İçerdiği gama linolenik asit, hormon
dengesini desteklerken, hormonal sorunlara bağlı yaşanan adet öncesi sendromu, aşırı ağrılı adet
gibi sorunları önler. Kenevir tohumu, oldukça iyi bir lif kaynağıdır. Bağırsakların işleyişini
kolaylaştıran içeriği sayesinde sindirim sistemini düzenler, ishal ve kabızlık gibi sorunların
önlenmesine yardımcı olur. İçerdiği yüksek oranda magnezyum sayesinde uyku sorunları için de
oldukça faydalıdır. Melatonin eksikliğinden kaynaklanan uykusuzluk gibi problemleri azaltmaya
yardımcı olur, melatonin hormonu salınımını kolaylaştırır. Kemikleri güçlendirir. İçerdiği
vitaminler ve özellikle demir sayesinde, kansızlık ve kansızlığa bağlı yaşanabilen yorgunluk, baş
ağrısı, halsizlik gibi şikayetlerin önlenmesine yardımcı olur.

2-Kenevirin kullanım alanları:

Kenevir birçok alanda kullanabilen ve ekonomik üstünlüğe sahip bir bitkidir. Çatı ve duvar
yapımında kenevir liflerinin ağırlık dayanıklılık vb. kriterleri göz önüne alındığında oldukça
avantajlı olduğu görülmüştür. Ligmoselulozik lifleri sayesinde antibakteriyel özelliğe sahiptir ve
cerrahi ekipman üretiminde kullanılabilmektedir. Günümüzde kağıt üretimi ağaçlar üzerinden
karşılanmaktadır ama kenevire baktığımız zaman selüloz oranı olarak ağaçtan daha fazladır bu da
keneviri kağıt üretiminde tercih edilecek seçenekler arasına koymaktadır. Kenevir lifinin çeşitli
kaynaklardan bakıldığında 50000'e yakın üründe kullanıldığı tespit edilmiştir.
Kenevir özellikle tekstil alanında da geniş kullanıma sahip bir bitkidir ve gelişen çevre bilinci
sebebiyle kenevirden üretilen tekstil ürünlerine talep artmıştır. Kenevirden biyoyakıt yapımı ve
1940li yıllarda Henry Ford tarafından araba malzemesi üretiminde kullanılmıştır üretiminde
kullanıldığı da görülmüştür. İnsanlar tarafından besin ve yağ üretiminde ise tohumlarından
yararlanılanılır.
 a. İnşaat sektörü: Çevre dostu bina üretiminde; tuğla, yalıtım malzemesi vb. alanlarda
kenevirden elde edilen ürünlerin üretiminde kullanılmaktadır. Bu alanda Avusturalya ve Fransa
başı çekmektedir.
b. Biyopolimer sektörü: Günümüzden yaklaşık 70-80 yıl kadar önce kenevir lif ve
saplarından biyopolimer üretilmiş ve araba kaportasında kullanılmıştır. Petrolden elde edilen
polimerlerin daha ucuz olmasından dolayı biyopolimerler daha geri planda kaldıysa da petrol
türevi polimerlerin ve plastiklerin doğadaki parçalanma sürelerinin çok uzun olması ve çevre
kirliliğine neden olmasıyla son yıllarda biyopolimerler yeniden gündeme gelmiştir
c. Sağlık sektörü: İlk yıllarda Hindistan ve Tibet’te çiçeklerinin ve reçinesinin meditasyonda
ve çeşitli dinsel ritüellerde kullanıldığı bilinmektedir. Tıbbi amaçlarla kenevir kullanımının önce
Arabistan, sonrasında da tüm Ortadoğu’ya yayılması dokuzuncu yüzyıla tekabül etmektedir. Bu
gelişmelerden sonra günümzde birçok ilaç malzemesinin içeriğinde yer almıştır.

Proje İş-Zaman Çizelgesi

AYLAR

İşin Tanımı Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Ocak

Literatür × × × ×
Taraması

Arazi ×
Çalışması

Verilerin
× ×
Toplanması
ve Analizi

Proje ×
Raporu
Yazımı

Bulgular
Kenevirin içinde bulunan THC maddesi uyuşturucu etki yapmaktadır. Buna rağmen Kenevir
yasal bir şekilde kullanılıp halka hizmet dahilinde sunulursa birçok olumlu sonuçları vardır.

Sonuç ve Tartışma
Sonuç olarak kenevirin kullanım alanları ve yapısı hakkında genel bir bilgi sahibi olunabilir.
Ve ileriye yönelik kenevir hakkında projeler ve fikirler sunulabilir.
 Öneriler
Kenevir düzgün bir şekilde yetiştirilip kullanılırsa ülke ekonomisine büyük katkı sağlayabilir.
Bu yüzden kenevirin kullanım alanları ve yetiştirilmesi yasal denetleme şartıyla
yaygınlaştırılmalıdır.

Kaynaklar
https://tr.wikipedia.org/wiki/Kenevir
https://kitaplar.ankara.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12575/71141/5e399b510d03c.p
df?sequence=1&isAllowed=y
Information paper on industrial hemp (industrial cannabis)"
Online Etymology Dictionary"
https://www.google.com/amp/s/www.ensonhaber.com/amp/saglik/kenevir-nedir-ne-ise-
yarar-kenevir-tohumunun-faydalari
https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/956698
https://www.turktob.org.tr/dergi/makaleler/dergi28/23-28.pdf