Powiatowy Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli

i Doradztwa Metodycznego w Pabianicach

Pabianice 95-200, ul. Kazimierza 8, tel. (42) 215-42-42, fax: (42) 215-04-31,
e-mail: podn@podn-pabianice.pl, www.podn-pabianice.pl

mgr Zofia Szmidt Pabianice, dn. 3.02.2012 r.

nauczyciel – konsultant i doradca
metodyczny w PODN i DM
w Pabianicach

Opinia
o Programie nauczania geografii
w zakresie podstawowym
dla szkół ponadgimnazjalnych – Oblicza geografii
autorstwa Ewy Marii Tuz,
rekomendowanym przez wydawnictwo Nowa Era

Przedłożony do zaopiniowania program nauczania geografii w zakresie podstawowym autorstwa

Ewy Marii Tuz, jest przeznaczony dla szkół ponadgimnazjalnych.
Program poprzedzony jest obszernym wstępem w którym autorka omawia założenia koncepcyjne
i nowatorskie podejście do opracowania programu, szczególny nacisk kładąc na:
 nadrzędną rolę efektów kształcenia w nauczaniu,
 kształcenie umiejętności selekcji docierającej informacji oraz wykorzystanie technologii,
 wykształcenie u uczniów umiejętności dostrzegania związków między ideami oraz zdolności
zastosowania wiedzy w praktyce (zamiast „know-how” – „know-where”),
 rozwijanie aktywnego, samodzielnego i kreatywnego myślenia.
Program jest podzielony na siedem rozdziałów, z których ostatni prezentuje bogaty zestaw propozycji
literatury dla nauczycieli.
Rozdział I zawiera omówienie ogólnych celów kształcenia i wychowania, na których jako
nadrzędnych (skupionych w trzech obszarach, tj. wiedzy i rozumienia, umiejętności oraz postaw
i wartości) oparto całość programu.
Rozdział II prezentuje opis ogólnych osiągnięć ucznia, napisanych językiem wymagań ucznia
w trakcie kształcenia na IV etapie edukacyjnym.
Rozdział III to tabelaryczne przedstawienie szczegółowych celów edukacyjnych oraz osiągnięć
ucznia, czyli efektów w postaci wymagań edukacyjnych. Zostały one przedstawione zgodnie z zasadami
teorii poznania, w celu wytworzenia u uczniów strukturalnego systemu wiedzy i umiejętności, w formie
kształcenia czynnościowego.
 Rozdział IV stanowi materiał nauczania, również przedstawiony w formie tabelarycznej, gdzie
treści nauczania zostały sformułowane jako wymagania szczegółowe z podstawy programowej.
Kolejny rozdział (V) prezentuje procedury osiągania celów kształcenia i wychowania,
w odniesieniu do pracy na lekcjach, podczas zajęć pozalekcyjnych i do nauki indywidualnej. Podkreślono
tu, iż realizacji procedur służą m.in.: liczba godzin przeznaczona na edukację geograficzną (minimum
godzina tygodniowo), różne rodzaje i typy lekcji oraz strategie dydaktyczne z wykorzystaniem
różnorodnych metod, form pracy z uczniem oraz środków dydaktycznych.
Rozdział VI to szczegółowe omówienie propozycji form i metod kontroli, oceny oraz pomiaru
osiągnięć ucznia, dzięki którym nauczyciel i szkoła otrzymują informacje o poziomie osiągnięcia celów
edukacyjnych, stopniu ich realizacji a także motywowaniu uczniów do poszerzania wiedzy i umiejętności.
Autorka przewiduje możliwość pełnej realizacji programu nawet przy minimalnej liczbie godzin,
wynikającej z ramowego planu nauczania, natomiast czytelna konstrukcja programu ułatwi osiągnięcie
efektów wynikających z podstawy programowej.
Uważam, że program dobrze wpisuje się w założenia reformy programowej, bowiem zapewnia
ciągłość procesu edukacyjnego i interakcję między treściami kształcenia geografii w gimnazjum i szkole
ponadgimnazjalnej; umożliwia dostosowanie wyboru i układu tematów do potrzeb i zdolności uczniów.
Reasumując stwierdzam, że program nauczania geografii w zakresie podstawowym dla szkoły
ponadgimnazjalnej autorstwa Ewy Marii Tuz, zgłoszony przez wydawnictwo Nowa Era, jest poprawny
pod względem merytorycznym i dydaktycznym oraz zgodny z obowiązującą Podstawą programową
kształcenia ogólnego z dnia 23 grudnia 2008 roku wraz z wytycznymi zawartymi w Rozporządzeniu MEN
w sprawie dopuszczania do użytku szkolnego programów wychowania przedszkolnego i programów
nauczania oraz podręczników z dnia 8 czerwca 2009 r.; może stanowić wartościową propozycję
metodyczną dla nauczycieli geografii szkół ponadgimnazjalnych.

Zofia Szmidt
nauczyciel konsultant ds. geografii i przyrody
p.o. dyrektora PODNiDM w Pabianicach