Professional Documents
Culture Documents
PHD Vru
PHD Vru
PHD Vru
دانشگاه وليعصر(عج)
مديريت تحصيالت تكميلي
آييننامهي آموزشي
دورهي دكتري ()Ph.D
اسفند 1390
2
مقدمه:
رشد پر شتاب علم و فناوري و تحوالت عظيم اجتماعي و اقتصادي به خصوص اهداف برنامه هاي توسعه و سند چشم انداز بيست ساله جمهوري اسالمي
ايران ،شرايطي را براي دانشگاه ها و مراکز تحقيقاتي پديده آورده است که وزارت علوم ،تحقيقات و فناوري براي ايجاد تحول راهبردي در علم و
فناوري و توجه بيشتر به پژوهش ،تربيت نيروهاي متعهد ،متخصص و ماهر را از طريق تنوع در شيوه پذيرش دانشجو در دوره دکتري ،را در صدر
اولويت هاي کاري خود قرارداده است.
براي نيل به اهداف پيش روي ،بر اساس ضوابط كلّي آييننامهي دورهي دكتري ( )Ph.Dتماموقت در نظام آموزشي عالي كشور و با توجّ ه به سياست
وزارت علوم ،تحقيقات و فنّاوري در تفويض اختيار به دانشگاهها و موسسههاي آموزش عالي و پژوهشي و با عنايت به آييننامهي دكتري ()Ph.D
مصوب شوراي عالي برنامهريزي وزارت مورخ ،17/09/89با شماره 21/57209آخرين آيين نامه آموزشي دوره دکتري ،مورد تجديد نظر قرار
گرفت و در ﻧﻬايت ،پس از جمع آوري نظريه هاي کارشناسي و بررسي در جلسات مختلف کار گروه آموزشي ،آيين نامه جديد دورهي دكتري ()Ph.D
دانشگاه وليعصر(عج) رفسنجان تدوين شد .الزم به تأکيد است که برگزاري هر يك از شيوه ها( ،دو شيوه "پژوهشي " و " آموزشي -پژوهشي") صرفا
" با مجوز شوراي گسترش آموزش عالي مجاز خواهد بود .البته در شيوه پژوهش محور ،طرح هاي پژوهشي ،پس از تصويب در کميته هاي تخصصي
و تعيين کارفرماي مشخص و پيش بيني اعتبارات آن که بايد از اعتبارات خارج از مؤسسه تأمين شده باشد ،اجرا خواهد شد.
اول :كليّات
فصل ّ
مادهي -1براي رعايت اختصار ،واژههاي زير در اين آييننامه به كار ميرود:
وزارت :منظور وزارت علوم ،تحقيقات و فنّاوري است.
دورهيدكتري :منظور دورهي دكترايتخصصي( )Ph.Dاست.
دانشگاه :منظور دانشگاه وليعصر(عج) رفسنجان و مراكز وابسته به آن ميباشد.
گروه :منظور كوچكترين واحد سازماني آموزشي و يا پژوهشي دانشگاه است.
آييننامه :منظور آييننامهي دورهيدكتري است.
طرح پژوهشي تقاضا? محور :طرح پژوهشي ،داراي کارفرماي مشخص است که برابر قرارداد ،اجراي آن به مؤسسه واگذار و اعتبارات کامل
پروژه به همراه هزينه هاي نظارت بر آن توسط کارفرما تأمين و نتيجه کار نيز تحويل گرفته مي شود.
کميته راهبري :منظور کميته اي است که هدايت رساله دانشجو را بر عهده دارد .در شيوه آموزشي -پژوهشي ،استاد راهنما و دو نفر عضو هيات
علمي با انتخاب شوراي تحصيالت تكميلي گروه و در شيوه پژوهشي استاد را هنما ،مدير گروه ،معاون پژوهشي و کارفرما اعضاي اين کميته را
تشكيل مي دهند.
هيات داوران :منظور هيأتي است که ارزيابي ﻧﻬايي رساله دانشجو در دوره دکتري را بر عهده دارد.
شورا :منظور شوراي تحصيالت تكميلي يا شوراي آموزشي دانشگاه در شيوه آموزشي -پژوهشي و بر حسب مورد شوراي پژوهشي مؤسسه در
شيوه پژوهشي است.
نمایه شده معتبر :مشتمل است بر نمایه ارائه شده توسط پایگاه استنادی علوم جهان اسالم ( )ISCو نمایه های معتبر بین المللی آن به تائید هیات
ممیزه رسیده باشد.
مقاله مستقل :مقاله ای که یکی از شرایط ذیل را دارا باشد
.1متقاضی به تنهایی آن را تالیف نموده باشد
.2متقاضی با عنوان نفر اول در مشارکت با سایر اعضای هیات علمی مبتنی بر طرح تحقیقاتی مصوب تهیه و در مجالت علمی پژوهشی
معتبر منتشر نماید.
.3از پایان نامه یا رساله دانشجویی بوده و متقاضی استاد راهنمای اول باشد..
مادهي -2دورهيدكتري باالترين دورهي تحصيلي آموزش عالي است كه به اعطاي مدرك تحصيلي ميانجامد و رسالت آن تربيت افرادي است كه با
نوآوري در زمينههاي مختلف علوم ،و فنّاوري در رفع نيازهاي كشور و گسترش مرزهاي دانش مؤثر باشند.
تبصره :١مؤسسه هاي پژوهشي با داشتن برنامه پنج ساله مصوب هيأت امناء و زيرساخت هاي الزم و تبديل پژوهش هاي مورد نياز دستگاهها ي
متقاضي به پروژه هاي پژوهشي مي توانند دوره دکتري پژوهشي را اجرا کنند و دانشگا ه ها نيز به ازاي هر ۵نفر دانشجوي دکتراي آموزشي -
پژوهشي مي توانند يك نفر دانشجوي دکتري به شيوه پژوهش محور جذب کنند مشروط بر اينكه استاد راهنما طرح پژوهشي تقاضا محور داشته باشد.
تبصره الحاقی : 2ارائه گواهي قبولي در آزمون زبان خارجي قبل از برگزاری ارزیابی جامع به شرح ذيل ضروري است (مدت اعتبار نمره هر آزمون
تا 2سال از تاریخ برگزاری آزمون است).
الف :كسب حداقل 460امتياز از امتحان TOLIMO
ب :كسب حداقل 5امتياز از امتحان IELTS
پ :كسب حداقل 500امتياز از امتحان TOFEL
ت-كسب حداقل 50امتياز از امتحان MCHE
تبصره الحاقی : 3در خصوص نحوه احراز توانایی در زبان خارجی رشته های مرتبط با زبان انگلیسی متعاقبا" ،پس از نوگشایی اینگونه رشته ها
دردانشگاه ،تصمیم گیری خواهد شد.
فصل سوم -استاد راهنما
ماده - ۴ظرفيت پذيرش دانشجو با توجه به تعداد استاد راهنما كه حداقل در مرتبه استادياري با حداقل دو سال سابقه تدريس در دوره هاي تحصيالت
تكميلي و راهنمايي دو پايان نامه کارشناسي ارشد باشد ،تعيين مي شود و مسئوليت راهنمايي هر دانشجو از ابتدا بر عهده استاد راهنماست كه به
درخواست دانشجو و موافقت عضو هيأت علمي و تأييد گروه ذيربط تعيين مي شود.
تبصره الحاقی? : 4شرایط پذیرش دانشجوی دکتری برای اساتید راهنما در بدو ورود و اولین بار به شرح زیر می باشد
الف :افرادی که برای اولین مرتبه متقاضی راهنمایی دکتری می باشند بایستی حداقل 2سال در دوره های تحصیالت تکمیلی فعالیت تمام وقت نموده باشند
ب :حداقل دو پایان نامه کارشناسی ارشد به عنوان استاد راهنمای اول راهنمایی کرده باشند
ج :حداقل پنج امتیاز پژوهشی از مقاالت نمایه شده معتبر (غیر مستخرج از رساله دکتری) بر اساس آیین نامه ارتقا کسب کرده باشد که حداقل دارای یک
مقاله مستقل بعد از دانش آموختگی دکتری باشد.
د :اعضای هیات علمی در مرتبه استاد یاری می توانند حداکثر راهنمایی رساله 2دانشجو در دوره دکتری که یکی از آنها در مرحله آموزشی و دیگری
در مرحله پژوهشی ( 1و ) 1باشد به عهده بگیرد .این تعداد برای اعضای هیات علمی در مرتبه دانشیاری 2و 2و در مرتبه استادی 3و 3می باشد.
ه :چنانچه عضو هیات علمی در دو سال منتهی به زمان اعالم ظرفیت دانشجو حداقل 10امتیاز از مقاالت نمایه شده معتبر مازاد از پنج امتیاز بند ج
کسب نماید ،می تواند یک نفر بر ظرفیت مزبور اضافه شود.
و :در گرایش هایی که تعداد اعضای هیات علمی واجد شرایط کم می باشد با تائید شورای تحصیالت تکمیلی گروه و دانشکده اجازه داده میشود که
اعضای هیات علمی در مرتبه استادیاری ،راهنمایی دو ( ) 2دانشجوی دکتری در مرحله آموزشی به عهده گیرند مشروط بر اینکه مجموع دانشجویان
تحت راهنمایی متقاضی در مرحله آموزشی بیشتر از 2نفر نشود.
تبصره الحاقی : 5كليهي گروههاي آموزشي ،هم زمان با اعالم ظرفيت براي پذيرش دانشجو ،زمينههاي پژوهشي هر يك از اعضاي هيأت علمي فعّال در
دورهي تحصيالت تكميلي گروه را كه متقاضي پذيرش دانشجو ميباشند مشخص و به مديريت تحصيالت تكميلي دانشگاه اعالم مينمايد که بایستی شرایط
احراز بندهای"ج"" ،د"" ،ه"و "و" را در زمان اعالم ظرفیت پذیرش و شرایط " الف" و "ب" را در زمان ثبت نام دانشجو کسب کرده باشد.
تبصره الحاقی? : 6سوابق اعضاي هيات علمي كه به دانشگاه منتقل شده اند بايد مورد محاسبه قرار گيرد.
تبصره :٣شرايط تعيين استاد راهنما در شيوه پژوهشي به جاي دو سال سابقه تدريس ،به پايان رساندن دو طرح پژوهشي به عنوان مجري طرح مي باشد
كه حداقل يك طرح بايد پژوهش تقاضا محور خاتمه يا فته و يا در دست اقدام باشد.
تبصره :۴در صورت نياز ،به پيشنهاد استاد راهنما و تأييد شوراي تحصيالت تكميلي گروه ،مسئوليت راهنمايي رساله دانشجو را دو استاد راهنما به
طور مشترك عهده دار مي شوند.
تبصره الحاقی? : 7استاد راهنماي اول که باید از اعضای هیات علمی دانشگاه باشد ٬مسئوليّت كامل پاياننامه را به عهده دارد و درصد اشتراك توسط
استاد راهنمای اول مشخص ميشود و درصد مسئولیت راهنمای اول نباید از 60درصد کمتر باشد.
تبصره :۵در صورت نياز ،به پيشنهاد استاد راهنما مي توان يك يا دواستاد مشاور براي هدايت دانشجو تعيين کرد.
تبصره الحاقی? :8در صورت نیاز ،انتخاب بیش از دو استاد مشاور بالمانع است.
تبصره الحاقی? :9براي مشاوره رساله دكتري ،به جز داشتن مدرك دكتري يا استادياري قيد ديگري وجود ندارد.
تبصره :۶در شرايط خاص و به تشخيص شوراي تحصيالت تكميلي گروه ،انتخاب استاد راهنماي دوم و مشاور از بين متخصصان( با مدرك دكتري )
خارج از دانشگاه نيز بالمانع است.
مقررات آموزشي ّ فصل چهارم-
ماده - ۵مجموع واحدهاي دوره دكتري ٣۶واحد است كه در شيوه آموزشي –پژوهشي ١٢تا ١٨واحد آن واحدهاي درسي و ١٨تا ٢۴واحد آن رساله
است و در شيوه پژوهشي نيز ٣تا ٨واحد آن واحدهاي درسي مرتبط با موضوع رساله دانشجو و ٢٨تا ٣٣واحد آن رساله است كه در برنامه درسي
مصوب هر رشته با نظر استاد راهنما تعيين مي شود.
تبصره الحاقی? :10ثبتنام پذيرفته شده در اوّ لين نيمسال بعد از كسب شرايط عمومي و علمي ،اجباري بوده و افراد پس از ثبتنام دانشجوي دكتري شناخته
ميشوند
تبصره الحاقی? :11تحصيل در دورهي دكتري به صورت تمام وقت بوده و ارائهي حكم مأموريت به تحصيل تمام وقت و يا مرخصي براي دانشجويان
شاغل ،الزامي است و مسئولیت حضور دانشجو در دانشگاه به عهده استاد راهنما می باشد.
تبصره الحاقی? :12عدم مراجعه دانشجوبرای انتخاب واحد در هر نيمسال و در زمان مقرر به منزلهي انصراف از ادامه تحصيل ميباشد.
تبصره الحاقی? :13براي تدريس دروس در دوره دكتري ،عضو هيات علمي بايد سابقه چهار نيمسال تدريس داشته باشدكه حداقل دو نيمسال آن در دوره
کارشناسي ارشد باشد .اگر مقطع کارشناسي ياکارشناسي ارشد رشته اي خاص در دانشگاه وجود نداشته باشد ،تصميم گيري در مورد اين تبصره با
شوراي تحصيالت تكميلي دانشگاه و در چارچوب مقررات است.
تبصره :٧تعيين حداقل و حداكثر واحدهاي درسي در شيوه پژوهشي در هر زماني از دوره تحصيلي با تشخيص و نظر استاد راهنما و تأييد شورا ي
تحصيالت تكميلي گروه صورت مي پذيرد.
تبصره الحاقی? :14در دوره دکتری حذف و اضافه و حذف اضطراری (حذف تکدرس) صورت نمیگیرد.
تبصره :٨واحدهاي درسي به منظور تسلط بر مفاهيم نوين هر رشته و تقويت توان علمي دانشجو براي اجراي فعاليتهاي پژوهشي با نظر استاد راهنما و
تأييد شوراي تحصيالت تكميلي گروه و براساس برنامه درسي مصوب هر رشته انتخاب مي شود.
تبصره الحاقی? :15تصمیم گیری راجع به اخذ تعداد واحدهای درسی و رساله دانشجویان دکتری بر عهده گروه آموزشی مربوطه می باشد که بایستی در
مورد تمامی دانشجویان آن گروه بصورت یکسان عمل نمایند.
تبصره الحاقی :16دانشجوي دورهي دكتري مجاز است در هر نيمسال تحصيلي بين 3تا 10واحد تحصيلي اخذ نمايد .اخذ واحدهاي پاياننامه منوط به
موفقيت در ارزيابي جامع است .به هر صورت دانشجو مؤظف است تا پايان دورهي چهارساله كليهي واحدهاي درسي و رساله را اخذ نموده باشد.
تبصره الحاقی :17دانشجوي دورهي دكتري ميتواند حداكثر دو درس خود را با موافقت استاد راهنما و تأييد كميتهي تحصيالت تكميلي گروه در يكي از
دانشگاههاي معتبركشور به صورت مهمان تك درس بگذراند.
4
تبصره : ١٢ميانگين نمرات دانشجو در شيوه آموزشي -پژو هشي در ارزيابي جامع نبايد کمتر از ١۶باشد .دانشجويي که ميانگين ارزيابي جامع وي
کمتراز ١۶باشد ،تنها يك بار ديگرمي تواند در ارزيابي جامع شركت کند.
تبصره الحاقی? :42درصورت عدم قبولي دانشجو در اولين ارزيابي جامع ،وي بايد حداکثر تا پايان نيمسال بعد در ارزيابي کامل جامع دوم شركت کند و
در صورت قبولي ،دوره را ادامه دهد در غير اين صورت از ادامه دوره دكتري محروم خواهد شد.
تبصره : ١٣ميزان پيشرفت فعاليت هاي پژوهشي دانشجو در شيوه پژوهشي به صورت "قابل قبول " و "غير قابل قبول " سنجيده می شود .در صورت
احراز درجه "قابل قبول " از سوي کميته راهبري ،دانشجو مي تواند به فعاليت هاي پژوهشي خود ادامه دهد.
تبصره : ١۴چنانچه ميزان پيشرفت فعاليت هاي پژوهشي دانشجو در شيوه پژوهشي از سوي کميته راهبري "غير قابل قبول " سنجيده شود ،تنها يك
نيمسال به وي فرصت داده خواهد شد تا روند فعاليت هاي پژوهشي خود را به سطح"قابل قبول " ارتقاء دهد .در غير اين صورت ،از ادامه تحصيل
محروم خواهد شد.
تبصره الحاقی? :52چاپ رساله هاي دكتري بالمانع است .ا ما ضروري است طبق ضوابط مصوب كميته انتشارات دانشگاه عمل شود و نويسنده(ها) در
مقدمه ذكر نمايند كه اين اثر مستخرج از رساله دكتري در دانشگاه مي باشد .ضمنا" اسامي اساتيد راهنما و مشاور نيز در مقدمه ذكر گردد.
ماده - ١١مدت مجاز تحصيل در دوره دكتري در شيوه آموزشي ،پژوهشي حداقل سه سال و نيم و حداكثر چهار سال و نيم و در شيوه پژوهشي حداقل ٣
سال و حداكثر ۴سال است و در صورت ضرورت به پيشنهاد استاد راهنما و تأييد شوراي تحصيالت تكميلي گروه ذيربط ،در هر دو شيوه مي توان
حداكثر تا يك نيمسال تحصيلي به اين مدت افزود.
تبصره الحاقی? :53در مواردي كه دانشجوي دکتري نياز به تمديد سنوات مازاد بر ده نیمسال دارد ،بايد درخواست خود را حداقل يك ماه قبل از پايان
نيمسال مجاز به گروه آموزشی مربوط تحويل دهد .انتخاب واحد رساله وي منوط به تأييد تمديد سنوات در شوراي تحصيالت تكميلي و كميسيون بررسي
موارد خاص دانشگاه خواهد بود.
تبصره : ٢٠در صورتي كه دانشجو بنا به عللي خارج از اختيار خود و يا بروز مشكالت غيرقابل پيش بيني ،در حداكثر مدت مجاز موفق به اتمام
تحصيل نشود ،به پيشنهاد استاد راهنماي دانشجو و تأييد شوراي تحصيالت تكميلي گروه ،كميسيون بررسي موارد خاص بر حسب مورد با حضور استا د
راهنما ،وضعيت دانشجو را بررسي مي كند و متناسب با فعاليت هاي كمي وكيفي و علمي دانشجو ،در مورد مدت و نحوه ادامه تحصيل يا اخراج او
تصميم گيري خواهد كرد .براين اساس ،مدت مذكور جزو حداكثر مجاز مدت تحصيل دانشجو محسوب مي شود.
تبصره الحاقی :54دانشجو ميتواند حداكثر در دو نيمسال تحصيلي از مرخصي تحصيلي استفاده نمايد.
تبصره الحاقی? :55عدم ثبت نام يا ثبت رسا له در زمان مقرر ،به منزله انصراف دانشجو از تحصيل تلقي مي شود .در موارد استثنائي كه دانشجو عذر
موجه داشته باشد مي تواند ،با موافقت شوراي تحصيالت تكميلي دانشگاه و تائيد كميسيون موارد خاص دانشگاه و با توجه به حداكثر مدت مجاز تحصيل،
حداكثر تا دونيمسال از مرخصي تحصيلي استفاده كند.
تبصره الحاقی? :56مرخصی تحصیلی در اولین نیمسال ورود به دانشگاه مجاز نیست.
تبصره الحاقی? :57برخورداری دانشجو از تسهیالت رفاهی از جمله خوابگاه دانشجویی فقط در مدت مجاز تحصیل (ده نیمسال) امکان پذیر است.
تبصره الحاقی? :58دانشجو موظف است پس از اخذ رساله در هر نيمسال واحد رساله را انتخاب نمايد.
مادهي -12در موارد زير دانشجو از ادامه تحصيل در دورهي دكتري محروم ميشود:
الف -ميانگين كل نمرههاي درسهايي كه دانشجو گذرانده است( با رعايت تبصره )٩كمتر از 16شود؛.
ب -صالحيت علمي دانشجو براي استمرار فعاليّت پژوهشي پس از دو بار ارزيابي جامع (با رعايت تبصره )14احراز نشود؛.
پ -رسالهي دانشجو (با رعايت تبصرهي )18و دفاع مجدد "غير قابل قبول" ارزيابي شود؛.
ت -مدت مجاز تحصيل دانشجو (با رعايت تبصرهي )20به پايان بر.سد.
تبصره : ٢١در صورت محروم شدن يا انصراف دانشجو از ادامه تحصيل در دورهي دكتري ٬دانشگاه مجاز است با رعايت ضوابط و مقررات مربوط٬
صرفا گواهينامهاي را بر اساس كارنامهي تحصيلي دانشجو صادر كند و در اختيار وي قرار دهد.
ماده - ١٣اين آيين نامه در برگيرنده اصول كلي و ضوابط اصلي دوره دكتري است و مؤسسه موظف است ،شيوه نامه هاي اجرايي را به گونه اي تدوين
كند كه ضمن تحقق اصول كلي آيين نامه ،شروطي مغاير با آيين نامه براي دانش آموختگان ايجاد نشود.
تبصره : ٢٢تفسير مواد اين آيين نامه بر عهده معاونت آموزشي دانشگاه است و در موارد مربوط به ارزيابي رساله و قابليت هاي پژوهشي با هماهنگي
معاونت پژوهشي است.
ماده " - ١۴وزارت " و مؤسسه به تناسب وظايف خود ،شيوه نامه هاي نظارت بر اجراي دوره دكتري را تنظيم و بر نحوه اجراي اين آيين نامه و شيوه
نامه هاي اجراي آن نظارت مي كنند.
تبصره الحاقی? :59مديران محترم گروههاي آموزشي و معاونين محترم (آموزشي) دانشكده ها مسؤول نظارت بر حسن اجراي مقررات اين آيين نامه و
تبصره های الحاقی آن ميباشند .هرگونه حذف ،اضافه يا تغيير در مفاد اين آيين نامه و تبصره های الحاقی آن در شوراي تحصيالت تكميلي گروههاي
آموزشي ،بايد قبل از اجرا به تأييد شوراي آموزشي يا تحصيالت تكميلي دانشكده مربوط و سپس شوراي تحصيالت تكميلي دانشگاه برسد.
ماده - ١۵اين آيين نامه مشتمل بر يك مقدمه ١۵ ،ماده و ٢٢تبصره بر اساس آئین نامه مصوب در جلسه ٧٧۵مورخ 08/08/1389شوراي برنامه
ريزي آموزش عالي و 59تبصره الحاقی تدوین و در جلسه 16/10/1391شورای دانشگاه به تصويب شورای دانشگاه رسید و براي دانشجوياني كه از
نیم سال اول سال تحصيلي 1390 -91و پس از آن در دوره دكتري پذيرفته مي شوند به مدت سه سال الزم االجراء است و از تاريخ اجراء كليه بخشنامه
ها و آيين نامه هاي مغاير با اين آيين نامه لغو مي شود.