ANG EBOLUYSON NG

ALPABETONG FILIPINO
 ANO ANG
EBOLUYSON NG
ALPABETONG
FILIPINO?
ANO ANG EBOLUYSON NG ALPABETONG FILIPINO?
ALIBATA SIBALARYO
 Ayon kay Padre Pedro Chirino
(nasa Gonzales, Marin at Rubin,
1982) may sariling wika ang
Pilipinas nang sakupin ito ng mga
Kastila.
 Ang Alibata Silabaryo ay binubuo
ng tatlong patinig at 14 na katinig
na binibigkas nang may tunog
na/a/ sa hulihan.
ALIBATA SIBALARYO
 Ayon kay Padre Pedro Chirino
(nasa Gonzales, Marin at Rubin,
1982) may sariling wika ang
Pilipinas nang sakupin ito ng mga
Kastila.
 Ang Alibata Silabaryo ay binubuo
ng tatlong patinig at 14 na katinig
na binibigkas nang may tunog
na/a/ sa hulihan.
ABECEDARIO
ABECEDARIO
ABAKADANG TAGALOG
 Binubuo ng labinlimang katinig at
limang patinig ng may tunog a /a/ sa
dulo.
ABAKADANG TAGALOG
 Binubuo ng labinlimang katinig at
limang patinig ng may tunog a /a/ sa
dulo.
MAKABAGONG ALPABETO
 Hango sa alpabetong amerikano.

 Inumungkahi ito Dr. Ernesto

Constantino ng U.P Diliman na
gawing 28 na lamang ang mga
letrang bubuo sa alfabeto noong
1983.
MAKABAGONG ALPABETO
 Hango sa alpabetong amerikano.

 Inumungkahi ito Dr. Ernesto

Constantino ng U.P Diliman na
gawing 28 na lamang ang mga
letrang bubuo sa alfabeto noong
1983.
 PUNTO NG
ARTIKULASYON
 Ito ay tumutukoy sa
kung anong bahagi ng
ating bibig naisasagawa
ang pagbigkas ng
ponema
 5 Punto ng Artikulasyon

1. PANLABI 2. PANGNGIPIN 3. PANGGILAGID 4. VERLAR 5. GLOTTAL

PANLABI
Ang ibabang labi ay
dumidikit sa loob ng
mga ngipin.
Halimbawa
p, m, b
PANGNGIPIN
Ang dulong dila ay
dumidukit sa loob ng
mga ngipin.
Halimbawa

t, d, n
PANGGILAGID
Ang ibabaw ng dila ay
lumalapit o dumidikit
sa punong gilagid.

Halimbawa
s, r
VELAR
Ang ibabaw ng punong
dila ay dumidikit sa
velum o malambot na
bahagi ng ngalangala.
Halimbawa

k, g, n,
GLOTTAL
Ang babagtingang tinig ay
naglalapit at hinaharang o
inaabala ang presyon ng
paglabas sa hininga upang
lumikha ng paimpit o
pasutsot na tunog.
Halimbawa

h
 PARAAN NG
ARTIKULASYON
 Inilalarawan at pinapakita kung
papaaong ang mga sangkap sa
pagsasalta ay gumagana at kung
papaanong ang ating hininga ay
lumalabas sa bibig o sa ilong sa
pagbigkas ng alinman sa mga
ponemang katinig.
PUNTO AT PARAAN NG
ARTUKULASYON
 6 Paraan ng Artikulasyon

1. PASARA 2. PAILONG 3. PASUTSOT 4. PAGILID 5. PAKATAL 6.

MALAPATINIG
PASARA
Ang daanan ng
hangin ay harang na
haring.
Halimbawa

/p, t, k’, b, d, g/
PAILONG
Ang hangin nanahaharang
dahil sa pagtikom ng labi,
pagtukod ng dulong dila sa
itaas ng mga ngipin o
kaya’y dahil sa pagbaba ng
velum ay hindi sa bibig
kundi sa ilong lumalabas.
Halimbawa
/m, n/
PASUTSOT
Ang hanging lumalabas
ay nagdaraan sa makipot
sa pagitan ng dila at
ngalangala o kaya’y mga
babagtingang patinig..

Halimbawa

/s, h/
PAGILID
Ang hangin ay
lumalabas sa mga gilid
ng dila sapagkat ang
dulong dila ay
nakadikit sa punong
galagid.
Halimbawa
/I/
PAKATAL
Ang hangin ay ilang ulit na
hinaharang at
pinababayaang lumabas sa
pamamagitan ng ilang
beses na pagpalag ng
dulong nakaarkong dila.

Halimbawa
/r/
MALAPATINIG
Dito’y nagkakaroon ng
galaw mula sa isang
pusisyon ng labi o dila
patungo sa ibang
pusisyon
Halimbawa
/y, w.
MORPEMANG
WIKANG
FILIPINO
 MORPEMA
ito ay pinaka maliit
na yunit ng salita na
nagtataglay ng
kahulugan.
 MAY TATLONG ANYO ANG
MORPEMA NG WIKANG FILIPINO
MORPEMANG SALITANG-
UGAT
MORPEMANG PANLAPI
MORPEMANG BINUBUO
NG ISANG PONEMA
MORPEMANG SALITANG-
UGAT
 maituturing na malayang
morpema, binubuo ito ng mga
morpemang may taglay na
kahulugan, walang kasamang
panlapi.
MORPEMANG PANLAPI
 ito ay kinakabit sa salitang
ugat na may kahulugang
taglay at matatawag itong di
malayang morpema.
MORPEMANG BINUBUO
NG ISANG PONEMA
 ang morpemang ponema
ay binubuo ng /o/ at /a/ na
may kahulugang taglay na
nagpapakita ng kasarian.
 MARAMING
SALAMAT PO