PAGGAMIT NG IBA'T IBANG SISTEMA NG DOKUMENTASYON

Dokumentasyon-ito ay ang maingat na pagkilala sa mga hiram na ideya sa pamamagitan ng talababa o

mga tala, talang parentetikal, bibliograpiya at listahan ng mga sanggunian.

Gamit ng Dokumentasyon

 Pagkilala sa pinagkunan ng datos o impormasyon

 Paglalatag ng katotohanan ng ebidensya.
 Pagbibigay ng cross-reference sa loob ng papel
 Pagpapalawig ng ideya

Content Notes -talang pangnilalaman

Informational notes - talang impormasyonal

Sistema ng Dokumentasyon

Talababa- bibliograpiya

Parentetikal- sanggunian

A. TALABABA-BIBLIOGRAPIYA

Footnote-bibliography

Isinasagawa sa pagbanggit ng impormasyong bibliograpikal sa talababa at bibliograpiya.

Pormat ng Talababa

 Paglalagay ng Superscript Pagnunumero ng Tala

 Pagbabantas
 Indensyon

Halimbawa:

Pinakamalaking kontribusyon natin bilang guro natin ang bigyan ang kabataan ng kakayahang maging
panghabam buhay na mag-aaral, pagkat masasabing nagtagumay tayo kung kaya na nilang humaharap
ng solusyon sa mga suliranin, umaangkop sa mga pagbabago at tumuklas ng baging katotohanan. Bukod
pa rito, sa isang artikulong sinulat ni Freedman ay sinabi niyang, ang guro ay di dapat na umaasa sa
iisang karanasan na mag-aakay sa mga mag-aaral sa iisang landas ng paglaki.
___________________________ Paraluman R. Giron. Wikang Filipino: Mga Isyu at Hamon ng
Pagbabago, Istratehiya sa Paglinang ng Pag-unawa sa Binasa (Papel na inilahad sa ika-29 ng Pambansang
Gawaing Kapulungan sa Filipino ng Pambansang Samahan ng mga Tagamasid-Tagapagtaguyod ng
Filipino (PASATAF), Teacherss Camp, Baguio City, April 17, 2001). Morris Freedman, Need For Full-Time
Audio Visual Specialists in Every School. Audio Visual Instruction. XII:10 (December, 1997),1990.

Unang Pagbanggit sa mga Sanggunian

 Kumpletong pangalan ng awtor o mga awtor

 Pamagat ng aklat
 Editor o tagasalin
 Edisyon
 Bilang ng tomo
 Lungsod o bansa ng publikasyon
 Tagapaglimbag
 Petsa ng publikasyon
 Bilang ng tiyak na tomo na ginamit

Halimbawa:

Antonio, Lilia at Ligaya Tiamson-Rubin. 2003. Sikolohiya ng Wikang Filipino. Lungsod Quezon: C & E
Publishing Inc., p. 73.

Muling Pagbanggit sa Sanggunian

Huling pangalan ng awtor at pahina

Antonio, Lilia at Ligaya Tiamson-Rubin. 2003. Sikolohiya ng Wikang Filipino. Lungsod Quezon: C & E
Publishing Inc., p. 73. Antonio at Rubin, P. 73-74.

Huling pangalan ng awtor, pinaikling pamagat at pahina

Antonio, Lilia at Ligaya Tiamson-Rubin. 2003. Sikolohiya ng Wikang Filipino. Lungsod Quezon: C & E
Publishing Inc., p. 73. Antonio at Rubin, Sikolohiya. P. 73-74.

Pagdadaglat na Latin

Ibid-Ginagamit ito sa magkasunod na banggit ng iisang sanggunian.

Halimbawa:

Antonio, Lilia at Ligaya Tiamson- Rubin. 2003. Sikolohiya ng Wikang Filipino. Lungsod Quezon: C & E
Publishing Inc., p. 73. Ibid. Ibid, 90.
Op. cit. - Ginagamit kung banggitin muli ang isang sanggunian at nasa ibang pahina ang hinalaw na idea.
Halimbawa:

Antonio, Lilia at Ligaya Tiamson-Rubin. 2003. Sikolohiya ng Wikang Filipino. Lungsod Quezon: C & E
Publishing Inc., p. 73. Magallona, Ma. Lucia Mirasol. 2004. Manual Para sa mga CBR Worker at Caregiver.
Lungsod Quezon: C & E

Loc. cit. - Ginagamit ito kung babanggiting muli ang isang sanggunian at pahina

Halimbawa:

Antonio, Lilia at Ligaya Tiamson-Rubin. 2003. Sikolohiya ng Wikang Filipino. Lungsod Quezon: C & E
Publishing Inc., p. 73. Magallona, Ma. Lucia Mirasol. 2004. Manual Para sa mga CBR Worker at Caregiver.
Lungsod Quezon: C & E Publishing, Inc. p. 79- 80. Alonzo, Rosario. 2005. Raya II. Lungsod Quezon: C & E
Publishing, Inc. p. 123.

Mula Talababa Tungo sa Mga Tala

Ang mga talababa ay maaring hindi na ilagay sa ibabang bahagi ng bawat pahina at sa halip ay pagsama-
samahin sa katapusan ng papel na tinatawag na mga tala (endnotes).

Ginagawa ito kapag nahihirapang pagtapatin ang superscript sa loob ng teksto at mga tala sa mismong
pahinang kinalalagyan ng superscript.

Dyornal o Magasin

B. PARENTETIKAL- SANGGUNIAN

Isinasagawa ito sa pamamagitan ng paglalagay ng mga impormasyong bibliograpikal sa loob g

parenthesis na nasa teksto mismo. Kakambal nito ang isang alfabetisadong listahan ng sanggunian sa
katapusan ng papel.

Pormat ng Talang Parentetikal

 Pahina na lamang ang banggitin kung nabanggit na ang awtor sa mismong teksto.
 Kung higit sa isa ngunit hindi lalagpas sa tatlo ang awtor banggitin ang pangalan ng lahat ng
awtor.
 Kung may apat o higit pang awtor, banggitin na lamang ang apelyido ng unang awtor at sundan
ng et. al. at pahina.
 Kung may babanggiting dalawa o higit pang wator na pareho ang huling panagalan.
 Kung pamagat lamang ang naibigay, banggitin ang pinaikling bersyon ng pamagat at sundan ng
pahina.
  Kung ang babanggitin ay bahagi ng akdang may higit sa isang tomo, banggitin ang tomo:
(tutuldok ang maghihiwalay sa bilang ng tomo at pahina).
 Kung may babanggiting dalawa o higit pang akda ng iisang awtor,banggitin na lamang ang akda.
Paikliin kung kailangan.

Posisyon at Pagbabantas

 Inilalagay ang talang parentetikal pagkatapos ng salita o ideyang hinalaw.

 Ipinoposisyon ito bago ang iba pang bantas tulad ng tuldok, Tandang pananong, kuwit, kolon at
semi-kolon. Kung babanggitin ang talang parentetikal pagkatapos ng isang maikling tuwirang sipi
na gagamitan ng panipi.
 Sa mahabang tuwirang sipi naman, ang talang parentetikal ay inilalagay pagkatapos ng tuldok sa
tuwirang sipi. Dalawang espasyo ang naghihiwalay sa talang parentetikal at sa tuldok at hindi na
nilalagayan ng anumang bantas pagkatapos nito.