Politechnika Lubelska: Wydział Elektrotechniki I Informatyki

POLITECHNIKA LUBELSKA
Wydział Elektrotechniki i Informatyki

Kierunek Inżynieria Biomedyczna
PROJEKT INŻYNIERSKI I
Wpływ ruchu na wyniki badań EKG, EMG oraz EEG
Dyplomanci: Promotor:
Chruścicka Magdalena prof dr hab. inż. Hotra Oleksandra
Hilmantel Agata
Kędzierski Mateusz
nr albumu:
093435
093444
093449
Lublin 2022
1
SPIS TREŚCI
1. Cel pracy ………………………………………………………………… 3
2. Badania EKG
2.1 Elektrokardiografia………………………………………………...... 3
2.2 Możliwości układów Bitalino i programu OpenSignals……………… 4
2.3 Wpływ ruchu na wyniki badań EKG…………………………………. 5
2.4 Metodyka badań…………………………………………………….... 7
2.5 Badania i analiza wyników…………………………………………... 8
2.6 Wnioski ……………………………………………………………… 15
3. Badania EMG
3.1 Elektromiogtrafia................................................................................. 16
3.2 Możliwości układów Bitalino i programu OpenSignals…………….. 17
3.3 Wpływ ruchu na wyniki badań EMG………………………………... 18
3.4 Metodyka badań…………………………………………………….... 18
3.5 Wyniki pomiarów……………………………………………………. 19
3.6 Wnioski ……………………………………………………………… 24
4. Badania EEG
4.1 Encefalografia ...................................................................................... 25
4.2 Możliwości układów Bitalino i programu OpenSignals……………… 26
4.3 Wpływ ruchu na wyniki badań EEG…………………………………. 27
4.4 Metodyka badań…………………………………………………….... 28
4.5 Wyniki pomiarów …………………………………………………… 29
4.6 Wnioski………………………………………………………………. 34
5. Podsumowanie…………………………………………………………… 34
Literatura ……………………………………………………………….......... 35
2
1. Cel pracy
Celem naszej pracy jest przeprowadzenie doświadczeń, zebranie danych teoretycznych na temat
trzech powszechnie stosowanych badań diagnostycznych: EKG, EMG i EEG, oraz analiza pomiarów.
Badaliśmy wpływ ruchu na przejrzystość graficznego zapisu danych. Wyniki naszych pomiarów, mogą
być wykorzystane w laboratoriach, jako przedstawienie tego na co trzeba zwracać uwagę, aby poprawnie
odczytać każdy z zapisów.
Każde z powyżej wymienionych badań poddaliśmy próbom spoczynkowym i ruchomym aby móc
zarejestrować różnice w graficznym zapisie czynności elektrycznej badanej części ciała. Następnie nasze
wyniki w postaci wykresów przeanalizowaliśmy porównując je między sobą. W każdej próbie okazało
się, że aktywność ruchowa tworzy artefakty, które zmieniają i wręcz mogą prowadzić do niezrozumienia
zapisu badania.
Nasze doświadczenie przeprowadzaliśmy za pomocą układów Bitalino. Jest to przystępna cenowo
płytka, do której zrobiono i zaprogramowano bloki sprzętowe z czujkami EKG, EMG, EEG, EAD.
Zostało to przeznaczone do edukacji, i nadaje się idealnie do środowisk laboratoryjnych i klasowych.
Pozwala uczniom i studentom na poznanie czterech podstawowych badań diagnostycznych.
Analizie poddawaliśmy:
• Wpływ ruchu jednej i dwóch rąk na odczyt badania EKG
• Wpływ ruchu mięśni jednego przedramienia na odczyt badania EMG
• Wpływ ruchu żuchwy na odczyt badania EEG
Zakres naszej pracy obejmuje:

• Przegląd literatury związanej z tematyką badań z głównym uwzględnieniem zależności ruchu od
badań EKG, EMG, EEG
• Wykonanie badań EKG, EMG, EEG w odpowiednich warunkach
• Analiza wyników pomiarów
Wysnucie wniosków na podstawie analizy pomiarów
2. Badania EKG
2.1 Elektrokardiografia
Elektrokardiografia jest to nieinwazyjne i bezbolesne badanie, które rejestruje prądy
czynnościowe mięśnia sercowego pod wpływem wytwarzanego prądu elektrycznego. Badanie
przeprowadza się podłączając elektrody na klatce piersiowej i kończynach pacjenta [26],[10].
Odprowadzenie kończynowe elektrod dzielą się na :

• dwubiegunowe – pomiar różnicy potencjałów między dwoma punktami pomiarowymi
(jednobiegunowymi)
• jednobiegunowe – Jest to pomiar różnicy potencjałów między punktem pomiarowym a
punktem odniesienia [26].
Standardowe EKG wykonuje się przy pomocy 12 odprowadzeń:
 3 dwubiegunowe kończynowe Einthovena (I, II, III),
 3 jednobiegunowe kończynowe wzmocnione Goldbergera (aVR, aVL, aVF),
 6 jednobiegunowych przedsercowych Wilsona (V1, V2, V3, V4, V5, V6) [26].
Pacjent przed przystąpieniem do badania powinien leżeć i być odkrytym od pasa w górę. Osoba
wykonująca badanie odtłuszcza skórę pacjenta w miejscu naklejenia elektrod – stosuje się w tym
celu benzynę apteczną lub alkohol. Do klatki piersiowej pacjenta przyklejanych są elektrody, na
kończynach montowane są elektrody przypominające spinacze. Elektrokardiograf odbiera sygnały
przez ok. 5–10 minut.
3
Rys 2.1. Rycina przedstawiająca fragment zapisu EKG [10].
Różne elementy zespołu QRS nazwano arbitralne. Załamek P odpowiada depolaryzacji
przedsionka. Q jest początkowym wychyleniem ujemnym, a R jest pierwszym wychyleniem dodatnim.
S jest pierwszym wychyleniem ujemnym po R, natomiast załamek T jest spowodowany repolaryzacją
komór.
Cały zespół QRS odpowiada procesowi depolaryzacji komór. Załamki Q, R, S i T tworzą razem zespół
komorowy, gdzie zespół QRS stanowi początkową, a zespół ST-T końcową część zespołu
komorowego.
Wskazaniami do odbycia badania EKG są najczęściej:

• ból w klatce piersiowej, ból przy oddychaniu,
• kołatanie serca lub nierówna praca serca,
• omdlenia, zasłabnięcia,
• nieuzasadniona utrata przytomności,
• szybkie męczenie się, powiązane z bólami serca,
• zawroty głowy,
• nadciśnienie tętnicze,
• u osób z rozrusznikiem serca, arytmią,
• inne odczuwalne dysfunkcje związane z pracą serca[27].
Warto dodać, że regularne wykonywanie badania EKG (co 1-3 lata) zalecane jest u osób zdrowych
po 40 r.ż. w celu diagnostyki pracy serca [27].
Pacjent przed przystąpieniem do badania powinien leżeć i być odkrytym od pasa w górę. Osoba
wykonująca badanie odtłuszcza skórę pacjenta w miejscu naklejenia elektrod – stosuje się w tym celu
benzynę apteczną lub alkohol. Do klatki piersiowej pacjenta przyklejanych są elektrody, na
kończynach montowane są elektrody przypominające spinacze. Elektrokardiograf odbiera sygnały
przez ok. 5–10 minut.
Zakłócenia podczas pomiaru biopotencjałów - elektrochemiczne efekty kontaktowe
(przewodnictwo jonowe w płynach fizjologicznych i organizmie + przewodnictwo elektronowe w
metalowych elementach elektronicznych urządzeń pomiarowych).
Zmienne w czasie, zależą od wilgotności, temperatury i inn. udoskonalenie elektrod na podstawie
różnych modeli elektrycznych kontaktu elektroda-skóra. Inne biopotencjały (fizjologiczne), - szumy i
zakłócenia spowodowane metodami pomiarowymi, aparaturą (techniczne).
Problemy, występujące przy dokładnej analizie wyników:
1) Odtworzenie pracy badanego źródła napięcia, ukrytego wewnątrz organizmu, na podstawie
przebiegów napięciowych na powierzchni skóry,
2) Mnogość źródeł i ich różnorodność.
Rozwiązanie problemów (otrzymywanie wartości uśrednionej potencjałów, od wielu źródeł
wewnętrznych) - wykonanie jednoczesnej rejestracji napięć w wielu miejscach wokół ich źródła.
Problemy w układach pomiarowych dotyczą:
 elektrod pomiarowych (powinny odtwarzać potencjały czynnościowe),
 rozmieszczenia elektrod w pobliżu mierzonych źródeł bioelektrycznych,
układów wzmacniających i filtrujących (powinny usuwać zewnętrzne zakłócenia).
4
2.2 Możliwości układów Bitalino i programu OpenSignals
Bitalino jest zestawem startowym umożliwiającym zbieranie danych biomedycznych. Dzięki
temu użytkownik może stworzyć projekt przy użyciu fizjologicznych sensorów i innych narzędzi.
Płytka składa się z kilku bloków połączonych ze sobą w taki sposób, iż po sprawdzeniu działania
naszego projektu, każdy blok można w prosty sposób odłamać i umiejscowić w dowolnym dla nas
miejscu.[13]
Posiadając zainstalowany program OpenSignals oraz układ do pomiarów, możemy
przeprowadzić badanie EKG. OpenSignals jest programem który możliwy do zainstalowania na
oprogramowaniu Windows, macOS i Linux. Włączając układ Bitalino mamy możliwość połączenia z
programem. Po konfiguracji można przystąpić do badań [13].
Wybieramy sobie sposób podłączenia diod, zgodnie z przyjętymi zasadami, i łącząc się przez
Bluetooth z pobranym programem na komputerze możemy przeprowadzić badanie [13].
Rys 2.2. Przykładowy prawidłowy pomiar EKG w programie OpenSignals [13].

2.3 Wpływ ruchu na wyniki badań EKG
Artefakty elektrokardiograficzne definiuje się jako zmiany elektrokardiograficzne, niezwiązane z
czynnością elektryczną serca. W wyniku artefaktów elementy elektrokardiogramu (EKG), takie jak linia
podstawowa i fale, mogą być zniekształcone. Artefakty ruchowe powstają w wyniku potrząsania
rytmicznym ruchem. Przykłady artefaktów ruchu obejmują drżenie bez wyraźnej przyczyny, chorobę
Parkinsona, drżenie móżdżku lub drżenie znamionowe, lęk, nadczynność tarczycy, stwardnienie rozsiane
oraz leki, takie jak amfetamina, ksantyny, lit, benzodiazepiny lub dreszcze (z powodu hipotermii, gorączki
drżenie), resuscytacja krążeniowo-oddechowa poprzez ucisk klatki piersiowej (drgania o dużej
amplitudzie) oraz pacjenci, którzy poruszają kończynami podczas badania, powodując nagłe
nieprawidłowości w linii podstawowej EKG, które mogą przypominać przedwczesne skurcze lub zakłócać
kształt fali EKG lub inne nadkomorowe i komorowe zaburzenia rytmu. Kiedy mięśnie szkieletowe drżą,
EKG jest „bombardowane” przez pozornie losową aktywność elektryczną [12],[25].
Rys 2.3. Badanie EKG osoby cierpiącej na chorobę Parkinsona [12],[25].
5
Drżenie parkinsonowskie:
• Nieregularna linia podstawowa w tym EKG daje wrażenie migotania przedsionków
• Powolny regularny rytm sugeruje nawet możliwość migotania przedsionków z całkowitym blokiem
serca i rytmem ucieczki połączenia
• Jednak przy bliższym przyjrzeniu widać fale P w V3 (zakreślone)
• Ten pacjent miał bradykardię zatokową i drżenie spoczynkowe z powodu choroby Parkinsona
[12],[25]
Rys 2.4. Badanie EKG podczas resuscytacji krążeniowo-oddechowej [12],[25].

Uciskanie klatki piersiowej podczas RKO:
• Oscylacje o wysokiej amplitudzie na początku paska rytmu są wytwarzane przez artefakty ruchu
spowodowane uciśnięciami klatki piersiowej podczas resuscytacji krążeniowo-oddechowej
• Druga połowa paska rytmu pokazuje migotanie komór – prawdopodobnie w tym momencie zespół
resuscytacyjny przerwał resuscytację krążeniowo-oddechową, aby ponownie ocenić rytm [5].
Rys 2.5. Zawał mięśnia sercowego dolnego znika na ruchomych przewodach kończyn od nóg do tułowia [5]
Rys 2.6. Zawał mięśnia sercowego bocznego pojawia się na poruszających się przewodach kończyn od nóg
do tułowia [5].
6
2.4 Metodyka badań
Badanie przeprowadziliśmy na dwóch kobietach i jednym mężczyźnie, bez zdiagnozowanych chorób
serca. Diody przyczepiliśmy na wstępnie oczyszczoną skórę na obu rękach w okolicach nadgarstków
i w okolicy lewego wcięcia w talii. Badanie było przeprowadzone w warunkach normalnych. Każda
osoba powtarzała taki sam zakres wykonywanych ruchów. Wykonaliśmy jedną próbę spoczynkową, a
po niej trzy różne ruchy części przedramieniowej jednej i dwóch rąk. Osoby badane w trakcie
przeprowadzania doświadczenia były w pełni zdrowe.
Rys 2.7. Rozmieszczenie elektrod podczas przeprowadzanych przez nas badań.
7
2.5 Wyniki pomiarów
1) EKG spoczynkowe
900
Napięcie mięśnia sercowego [μV]
800
700
600
500
400
300
200
Czas [s]
Rys 2.8. Wykres przedstawiający EKG spoczynkowe Pacjent 1
900
800
700
600
500
400
300
200
Czas [s]
900
800
700
600
500
400
300
200
Czas [s]

Wynik EKG spoczynkowego oscyluje w zakresie między 400 μV a 800 μV. Amplituda jest stała a
lekkie szumy spowodowane są przypadkowym poruszeniem ramienia.
8
2) EKG przy ruchu rotacyjnym prawą ręką
900
Napięcie mięśnia sercowego [μV] 800
700
600
500
400
300
200
100
Czas [s]
Rys 2.11. Wykres przedstawiający EKG przy ruchu rotacyjnym prawą ręką Pacjent 1
900
800
700
600
500
400
300
200
100
Czas [s]
900
800
700
600
500
400
300
200
100
Czas [s]
Pierwszy eksperyment polegał na wykonywaniu ruchu rotacyjnego części przedramieniowej ręki.
Wynik nadal oscyluje w zakresie 400 μV a 800 μV, jednak widoczna jest zmiana w okolicach
załamku T w porównaniu do EKG spoczynkowego.
9
3) EKG przy ruchu rotacyjnym oburącz
900
700
600
500
400
300
200
Czas [s]
Rys 2.14. Wykres przedstawiający EKG przy ruchu rotacyjnym oburącz Pacjent 1
900
800
700
600
500
400
300
200
Czas [s]
900
800
700
600
500
400
300
200
Czas [s]
Eksperyment polegał na wykonywaniu ruchu rotacyjnego części przedramieniowej ręki. Wynik
nadal oscyluje w zakresie 300 μV a 900 μV, jednak widoczna jest zmiana w okolicach załamku T w
porównaniu do EKG spoczynkowego.
10
4) EKG przy ruchu odwodzenia i przywodzenia prawą ręką
900
700
600
500
400
300
200
Czas [s]
Rys 2.17. Wykres przedstawiający EKG przy ruchu odwodzenia i przywodzenia prawą ręką Pacjent 1
900
800
700
600
500
400
300
200
Czas [s]
900
800
700
600
500
400
300
200
Czas [s]
Następną częścią eksperymentu było wykonywanie ruchu przywodzącego i odwodzącego części
przedramieniowej. W przypadku poruszania jedną ręką wynik EKG oscylował w zakresie 300 μV a
900 μV. Wykres mimo zwiększonej amplitudy przypominał EKG spoczynkowe z lekkim szumem na
załamku T.
11
5) EKG przy ruchu odwodzenia i przywodzenia oburącz
1000

800
700
600
500
400
300
200
100
0
Czas [s]
Rys 2.20. Wykres przedstawiający EKG przy ruchu odwodzenia i przywodzenia oburącz Pacjent 1
1000
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
Czas [s]
1000
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
Czas [s]
Koleją częścią eksperymentu było wykonywanie ruchu przywodzącego i odwodzącego części
przedramieniowej. W przypadku poruszania oburącz, wynik nie przypominał badania EKG.
Widoczny był tylko załamek R, reszta punktów zmieniła się w szum.
12
6) EKG przy rotacji zewnętrznej i wewnętrznej stawu ramiennego prawą ręką w płaszczyźnie
poprzecznej
1100
900
800
700
600
500
400
300
200
100
Czas [s]
Rys 2.23. Wykres przedstawiający EKG przy rotacji zewnętrznej i wewnętrznej stawu ramiennego prawą
ręką w płaszczyźnie poprzecznej Pacjent 1
1100
900
700
500
300
100
Czas [s]
1100
1000
900
800
700
600
500
400
300
200
100
Czas [s]
W trakcie ruchu rotacyjnego w stawie ramiennym prawą ręka w płaszczyźnie poprzecznej
widoczne były załamki R, zauważalny szum w innych miejscach oraz niepowtarzające się zakresy
amplitudy.
13
7) EKG przy rotacji zewnętrznej i wewnętrznej stawu ramiennego oburącz w płaszczyźnie
poprzecznej
1200
1000
800
600
400
200
0
Czas [s]
Rys 2.26. Wykres przedstawiający EKG przy rotacji zewnętrznej i wewnętrznej stawu ramiennego oburącz
w płaszczyźnie poprzecznej Pacjent 1
1200
1000
800
600
400
200
0
Czas [s]
1200
1000
800
600
400
200
0
Czas [s]
W trakcie ruchu rotacyjnego w stawie ramiennym oburącz w płaszczyźnie poprzecznej
widoczne były załamki R, zauważalny szum w innych miejscach oraz niepowtarzające się zakresy
amplitudy.
14
2.6 Wnioski do części EKG
Badanie EKG jest podstawową formą diagnostyki chorób serca. W krótkim czasie i przejrzystej formie
możemy zaobserwować aktywność pracy serca pacjentów. Dodatkową zaletą jest fakt, że badanie jest
całkowicie bezbolesne i nieinwazyjne. Niestety jedną z głównych wad badania jest fakt, pojawiania się
tzw. artefaktów elektrokardiograficznych które trzeba umieć zinterpretować aby postawić prawidłową
diagnozę. Artefakty zniekształcają wygląd fal EKG i powstają w wyniku potrząsania rytmicznym
ruchem ciała pacjenta.
W naszym badaniu przeprowadziliśmy próbę na trzech osobach, które wykonały próbę prawidłowego-
spoczynkowego badania EKG, oraz próby rytmicznych ruchów jednej lub dwóch rąk w różnych
płaszczyznach. W każdym badaniu wyraźnie widać regularne zespoły QRS, świadczące o prawidłowej
pracy serca. W dwóch badaniach spoczynkowych nastąpiło poruszenie pacjenta badanego, więc widać
moment nieregularnego kształtu tych zespołów. W badaniach ruchomych natomiast widać, że nie
wszystkie części obrazowania EKG są do siebie podobne. Miejscami to załamek Q jest większy niż
standardowo, w pewnych miejscach załamek R ma większą wartość niż pozostałe. Zależność wynika z
aktualnie wykonywanego ruchu względem rytmu pracy serca. Dla przykładu - przy obrazowaniu
pacjenta nr 2 przy ruchu rotacyjnym prawej ręki 5 zespół QRS ma wyraźny spadek wartości załamka S.
Dokładnie w tym momencie osoba badana wykonywała ruch rotacyjny ręki nadgarstkiem skierowanym
w kierunku podłogi. Dodatkowo wielokrotnie na badaniach widać przebiegi zawierające duże szumy,
które mogą być spowodowane nieregularną pracą rąk.
15
3. Badania EMG
3.1 Elektromiografia
Badanie elektromiograficzne jest to badanie umożliwiające rejestrację czynności bioelektrycznej
mięśni oraz wykrycie ich ewentualnych zaburzeń. Badanie elektromiograficzne wykonuje się za pomocą
elektrod naskórnych lub igłowych wprowadzanych bezpośrednio do mięśnia.
Powierzchniowy sygnał elektromiograficzny (sEMG) pochodzący z mięśnia jest nieuchronnie

zanieczyszczony różnymi sygnałami szumowymi lub artefaktami, które powstają na styku skóra-
elektroda. Nowoczesna technologia jest zasadniczo odporna na niektóre z tych dźwięków, ale nie na
szumy linii bazowej i artefakty związane z ruchem. Te źródła hałasu mają widma częstotliwości, które
zanieczyszczają niskoczęstotliwościową część widma częstotliwości sEMG. Istnieje wiele czynników,
które należy wziąć pod uwagę podczas określania odpowiednich specyfikacji filtru w celu usunięcia tych
artefaktów; obejmują one badany mięsień i rodzaj skurczu, konfigurację czujnika i określenie źródła
szumu. Analiza ustaliła związek między szybkościami tłumienia artefaktu ruchu a sygnałem sEMG w
funkcji pasma przepustowego filtra. Wyniki tego badania mają znaczenie dla zastosowań
biomechanicznych i klinicznych, w których pomiary dynamiki i kinematyki ciała mogą obejmować
źródła artefaktów.
Podczas badania EMG analizowana jest aktywność bioelektryczna mięśni, jeżeli ta aktywność będzie
zwiększona, może to oznaczać zaburzenia mięśni, zaburzenia nerwów połączonych z mięśniami lub
zapalenie spowodowane urazem [21].
Rys 3.1. Przykładowy sygnał badania EMG dla pacjentów z Neuropatią oraz Miopatią [6].
W przypadku gdy czynność bioelektryczna mięśnia wykracza po za normy, może to zwiastować

przepuklinę dysku lub zaburzenia układu nerwowego takie jak zespół cieśni nadgarstka lub
stwardnienie zanikowe boczne [21].
Rys 3.2. Przykładowy sygnał badania EMG dla pacjenta z ALS(Stwardnienie zanikowe boczne) [6]
16
Wskazaniami do odbycia badania EMG są najczęściej:
• osłabienie mięśnia lub grupy mięśni
• różnicowanie przyczyny bólów nerwowych
• zespoły uciskowe
• urazy zwyrodnieniowe kręgosłupa
• rwa barkowa i kulszowa
• zespoły korzeniowo-szyjne
• deskopatie
• urazy rdzenia kręgowego
• urazy nerwów i splotów nerwowych
• zaburzenia transmisji nerwowo-mięśniowej
• choroby mięśni
Przed badaniem można spożywać normalnie posiłki, leki powinno się przyjmować według wskazań.
Należy poinformować lekarza o przyjmowaniu leków przeciwkrzepliwych takich
jak: acenokumarol, warfaryna, heparyna, aspiryna lub jeśli łatwo tworzą się siniaki.
Na pełne EMG składa się kilka procedur: badanie przewodnictwa w nerwach obwodowych, badanie
mięśni, badanie transmisji nerwowo-mięśniowej i badanie nadpobudliwości nerwowo-mięśniowej. W
tym celu wykorzystujemy nowoczesną aparaturę diagnostyczną, która doprowadza do mięśnia bodziec
elektryczny oraz rejestruje jego czynność.
Wyróżnia się dwa rodzaje elektromiografii: badanie elementarne i globalne. [27]

W elektromiografii elementarnej ocenia się pojedynczą jednostkę ruchową, czyli wszystkie mięśnie
unerwiane przez dany nerw. W elektromiografii globalnej ocenia się wszystkie grupy mięśniowe
kończyny. W elektromiografii elementarnej stymuluje się wybrany nerw za pomocą elektrody igłowej,
którą wprowadza się przez skórę w okolicę nerwu.[27]
Natomiast w elektromiografii globalnej stosuje się elektrody przyczepiane do powierzchni skóry.
W obu badaniach stymuluje się nerwy, co pacjent odczuwa jako rytmiczne skurcze mięśni.
Elektromiografię elementarną wykonuje się za pomocą elektrody igłowej, którą wprowadza się
prostopadle do powierzchni skóry, głęboko, aż do brzuśca badanego mięśnia. Kolejne wkłucia elektrody
wykonuje się co 2 cm od początkowego. Następnie wykonuje się stymulację mięśnia i zapis w trakcie
minimalnego i maksymalnego skurczu.[27]
Czynniki wpływające na sygnał EMG dzieli się na trzy podstawowe kategorie:

1) Czynniki sprawcze – czynniki te mają bezpośredni wpływ na sygnał, czynniki te możemy
podzielić na zewnętrzne i nieodłączne.
2) Czynniki pośrednie – czynniki te to zjawiska fizyczne i fizjologiczne. Przyczynami tego mogą
być np.: szybkość przewodzenia potencjału czynnościowego, który rozchodzi się wzdłuż błony
włókien mięśniowych.
3) Deterministyczne czynniki – jest to liczba aktywnych jednostek ruchowych, szybkość wypaleń
mechanicznych i oddziaływania mechanicznego między włóknami mięśniowymi mają
bezpośredni wpływ na informacje zawarte w sygnale EMG i zarejestrowanej siły.
Aktywacja mięśni jest wyzwalana przez sygnały bioelektryczne o bardzo małej amplitudzie wysłane
z neuronów kontroli motorycznej na naszym mózg do włókien mięśniowych. Elektromiografia (EMG)
umożliwia tłumaczenie tych sygnałów elektrycznych na wartości liczbowe, umożliwiające ich użycie w
szerokiej gamie zastosowań. Nasz czujnik jest specjalnie zaprojektowany do powierzchniowego EMG,
oraz działa zarówno z wstępnie zżelowanymi, jak i większością typów suchych elektrod. Konfiguracja
bipolarna jest idealna do akwizycji danych o niskim poziomie szumów zaś surowe dane wyjściowe
umożliwiają jego wykorzystanie do interakcji człowiek-komputer. Jest to rozwiązanie do
biomedycznych projektów [13].
17
Program OpenSignals oraz układ Bitalino pozwalają nam na przejrzyste i łatwe przeprowadzenie
badania EMG. OpenSignals jest możliwy do zainstalowania w oprogramowaniu Windows, macOS i
Linux [13].
Rys 3.3. Przykładowy przebieg badania EMG w programie OpenSignals z użyciem układu Bitalino
[13].
3.3 Wpływ ruchu na wyniki badań EMG

Grupa badaczy przeprowadziła badanie, którego celem było porównanie wyników badania EMG dla
stawu barkowego w tej samej pozycji dla kilku różnych kierunków ruchu. Wykonali badania unoszenia
i depresji barku w płaszczyźnie 0°-120°, przywodzenia i odwodzenia barku w poziomie w płaszczyznach
-15°-105°. Dodatkowo później przeprowadzano badanie nosząc ramiona do 90° w płaszczyznach 0°,
30°, 60° i finalnie 90°. Wyniki badań pokazały, że podczas podnoszenia i odwodzenia poziomego
mięsień nadgrzbietowy wykazał znacznie wyższą aktywność niż podczas depresji i przywodzenia
poziomego. Podczas podnoszenia mięsień podgrzbietowy wykazał większą aktywność niż podczas
depresji i poziomego przywodzenia w pozycji 90°. Konkluzją okazało się, że podczas różnych ruchów
inne partie mięśni zmieniają swoją aktywność. Zależy to od ich antagonistycznego działania i pełnionej
funkcji.
Kolejne badania pokazywały związek pomiędzy prędkością i amplitudą ruchu w zgięciach nadgarstka.
Grupa ludzi przeprowadziła trzy różne próby. Pierwsza polegała na zmianie zakresu prędkości ruchu
zgięcia przy stałej amplitudzie. Druga próba polegała na zmianie amplitudy przy stałym obciążeniu.
Ostatnia łączyła w sobie zgięcie nadgarstka ze stałą prędkością i amplitudą. Najwolniejsze ruchy były
związane z przedłużonym wzrostem aktywności EMG z mięśnia agonistycznego oraz z niewielką lub
brakiem aktywności mięśnia antagonistycznego. Wzrost prędkości powodował powstawanie
charakterystycznego „trójfazowego” wzorca związanego z szybkimi ruchami dobrowolnymi. Zmiany
amplitudy i prędkości powodowały różnice we wzorcach ruchu. Te systematyczne zmiany wzorców
EMG stanowią pośrednią metodę pozyskiwania informacji dotyczących kinematyki ruchów
generowanych przez organizm człowieka.
3.4 Metodyka badań
Badanie EMG przeprowadzane było na dwóch kobietach i jednym mężczyźnie, bez
zdiagnozowanych chorób układu ruchu i układu nerwowego. Elektrody przytwierdzane były w
miejscu mięśnia ramienno-promieniowego oraz na łokciu (Rys. 3.4). Badanie przeprowadzane było w
warunkach normalnych. Każda osoba biorąca udział w badaniu wykonywała taki sam zakres ruchów.
Wykonana została jedna próba spoczynkowa, a następnie 4 próby ruchu częścią przedramieniową.
Osoby biorące udział w badaniu były w pełni zdrowe.
Rys 3.4. Rozmieszczenie elektrod podczas przeprowadzanych przez nas badań
18
1) EMG spoczynkowe
1000
900
800
Napięcie mięśni [μV]
700
600
500
400
300
200
100
0
Czas [s]
Rys 3.5. Wykres przedstawiający EMG spoczynkowe Pacjent 1
1000
800
600
400
200
0
Czas [s]
1000
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
Czas [s]

Napięcie spoczynkowe mięśni wynosi około 500 μV. Widać to na trzech pierwszych wykresach
gdzie napięcie nie zmienia się w funkcji czasu. Amplituda jest stała i oscyluje przy 500 μV.
19
2) EMG przy ruchu rotacyjnym prawą ręką
1000
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
Czas [s]
Rys 3.8. Wykres przedstawiający EMG przy ruchu rotacyjnym prawą ręką Pacjent 1
1000
800
600
400
200
0
Czas [s]
1000
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
Czas [s]
Pierwszy eksperyment polegał na ruchu rotacyjnym części przedramieniowej ręki. W momencie
wykonywania ruchu prawą ręką następuje napięcie mięśnia więc wartość na wykresie rośnie, a w fazach
spoczynkowych wartość wraca ponownie do ok 500 μV.
20
3) EMG przy ruchu odwodzenia i przywodzenia prawą ręką
1000
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
Czas [s]
Rys 3.11. Wykres przedstawiający EMG przy ruchu odwodzenia i przywodzenia prawą ręką Pacjent 1
1000
800
600
400
200
0
Czas [s]
1000
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
Czas [s]
Następne ruchy to przywiedzenie i odwiedzenie części przedramieniowej. Kobiety wykonując to
ćwiczenie nie napinały aż tak mięśni, dlatego wartość wynosi ok 600 μV. Mężczyzna wykonując ten sam
ruch znacznie przyłożył się do niego dlatego napięcie wynosi ponad 700 μV.
21
4) EMG przy rotacji zewnętrznej i wewnętrznej stawu ramiennego prawą ręką w płaszczyźnie
poprzecznej
1000
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
Czas [s]
Rys 3.14. Wykres przedstawiający EMG przy rotacji zewnętrznej i wewnętrznej stawu ramiennego prawą
1000
800
600
400
200
0
Czas [s]
1000
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0 Czas [s]
Podobnie sytuacja wygląda w ruchu rotacyjnym w stawie ramiennym w płaszczyźnie poprzecznej.
Widać wyraźnie miejsca napięcia mięśni i ich rozluźnienia. Znowu wykresy damskie i męskie różnią się
siłą przyłożoną do wykonanego ruchu.
22
5) EMG przy zaciśniętej pięści prawej ręki
1200
1000
800
600
400
200
0
Czas [s]
Rys 3.17. Wykres przedstawiający EMG przy zaciśnięciu pięści Pacjent 1
1200
1000
800
600
400
200
0
Czas [s]
1200
1000
800
600
400
200
0
Czas [s]

Ostatnie trzy wykresy prezentują stałe napięcie mięśni przedramienia. U kobiet wynosi ona ok 900
μV, u mężczyzny ponad 1000 μV. Wykres prezentuje stałe napięcie, nie zmienia się ono znacznie w
funkcji czasu.
23
3.6 Wnioski do części EMG
Badanie EMG służy do wykrywania chorób takich jak zespół cieśni nadgarstka, stwardnienia
zanikowego bocznego, uszkodzeń nerwu strzałkowego i wielu innych. Pozwala ono określić przewodnictwo
nerwowe oraz stan mięśni. W prawidłowym spoczynkowym badaniu amplituda nie powinna się zmieniać w
funkcji czasu. W naszych przeprowadzonych pomiarach wyraźnie widać, że amplituda oscyluje wokół
500 μV. W miejscach kiedy jest delikatna zmiana, głównie wzrost tej amplitudy badana osoba zruszyła się
przez co pomiar jest miejscami niedokładny. Pozostałe próby obejmowały regularne ruchy części
przedramieniowej ręki w różnych płaszczyznach. Z zapisu widać, że w momencie napięcia mięśnia i
wykonywania ruchu następuje wzrost amplitudy. Po powrocie do pozycji wyjściowej amplituda wraca do
normy. W ostatniej próbie przeprowadzaliśmy badanie stałego napięcia mięśni przedramienia. Widać, że
przez cały czas badania amplituda jest znacznie większa niż w poprzednich badaniach, natomiast jest ona
również stała co świadczy o równym napięciu mięśniowym.
24
4 Badania EEG
4.1 Elektroencefalografia
Elektroencefalogram, jest nieinwazyjnym badaniem zapisującym czynność elektryczną mózgu.
Efektem badania jest suma prądów postsynaptycznych w komórkach mózgowych. Zapis wyników jest
możliwy dzięki odpowiedniej lokalizacji elektrod pomiarowych i technikom wzmacniania sygnału [8].
Badanie EEG przeprowadza się w układach:

-Dwie elektrody na części potylicznej i jedna elektroda za lewym uchem [14].
Rys 4.1. Pierwszy układ elektrod w badaniu EEG [5].

-Dwie elektrody na części ciemieniowej i jedna elektroda za lewym uchem [14].
Rys 4.2. Drugi układ elektrod w badaniu EEG [14].

-Dwie elektrody na części czołowej i jedna elektroda za lewym uchem [14].
Fale mózgowe występują w częstotliwości od 1 do 100 Hz, oraz amplitudzie od 5 do
kilkuset µV. W przypadku uszkodzenia czynności nerwowych mózgu wyniki badania EEG będą
miały opóźniony bądź przyśpieszony przepływ, różniącą się amplitudę, a także inny kształt [9].
Rys 4.3. Jedna sekunda zapisu EEG zdrowego człowieka w fazie czuwania [9].
W zależności od wykonywanej czynności oraz badanej struktury mózgu wyróżnia się fale mózgowe:
• Fale Alfa
• Fale Beta
• Fale Gamma
• Fale Delta
• Fale Theta [9]
25
Wskazaniami do badania EEG są najczęściej:
- zaburzenia snu
- diagnostyka epilepsji
-próba oceny w jakim stanie jest mózg po zatruciu środkami neurotoksycznymi.
- urazy głowy
- diagnostyka omdleń
- diagnostyka zasłabnięć
- zaburzenia wzroku czy słuchu [2]
Źródłem sygnału jest aktywność grup neuronów działających synchronicznie. W wyniku pobudzenia
dendrytów następuję depolaryzacja błony komórkowej dendrytów, które stają się elektro-dodatnie. W
efekcie czynność elektryczna mózgu może być rejestrowana na powierzchni głowy [8].
Pacjent w pozycji leżącej ma nakładany specjalistyczny żel, który ułatwia przekazywanie sygnału w
kierunku elektrod. W czasie badania pacjent wykonuje próby z zamykaniem i otwieraniem oczu,
fotostymulacją i hiperwentylacją [2].
Czynnikami które mogą wpływać na wynik badań są:

• Ruch gałek ocznych
• Ruch żuchwy
• Ruch elektrod
• Bioelektryczna aktywność skóry
• Zakłócenia w trakcie wzmacniania sygnału
• Różnice impedancji elektrod
• Aktywność mózgu

Czujnik EEG układów Bitalino został specjalnie zaprojektowany w sposób klasyczny i prosty. Dzięki
niemu pomiar nie wymaga posiadania czapki, która ogranicza liczbę kanałów potrzebnych. Konfiguracja
bipolarna, z dwoma elektrodami pomiarowymi wykrywają potencjały elektryczne w określonym obszarze
skóry głowy w stosunku do elektrody odniesienia. Otrzymany sygnał jest wzmocniony, a różnica między
tymi dwoma tropami wyeliminowanie powszechnych niechcianych sygnałów. Jego dogodna forma
umożliwia dyskretne umieszczenie w regionach takich jak czoło, potylica i inne [13].
Rys 4.4. Przykładowe rozmieszczenie elektrod przy badaniu EEG [13].
26
4.3 Wpływ ruchu na wyniki badań EEG
Problem nieodłącznie związany z zapisem EEG jest zakłócenie wynikające z szumu i artefaktów
ruchowych. Jedna z grup badawczych próbowała określić charakterystykę tych artefaktów, generując je
w kontrolowanym środowisku. Badania te miały określić możliwości badania usznego-EEG. Wpływ
artefaktów określano ilościowo pod względem pogorszenia stosunku sygnału do szumy słuchowej
odpowiedzi. Artefakty związane ze skurczami mięśni żuchwy były obecne na całej skórze głowy i w uchu,
z największym pogorszeniem stosunku sygnału do szumu. Pogorszenie tego stosunku w przypadku
artefaktów szczęki było ogólnie wyższe i bardziej zauważalne w przypadku obserwacji ucha [7].
Poniższe wyniki przedstawiają zebrane pomiary kiedy szczęka jest rozluźniona, zaciśnięta i kiedy
pacjent mrugał oczami. Pierwszy rząd na rysunku pokazuje zapisy z pary elektrod ELE-ELB, drugi i trzeci
rząd to zapisy odpowiednio z par elektrod TP9-Cz i F7-Cz. Wykresy pokazują o około 20 dB niższą
amplitudę dla EEG ucha w porównaniu z EEG skóry głowy, ale proporcjonalnie porównywalny wzrost
poziomu hałasu od stanu rozluźnienia do stanu zaciskania szczęki. Mruganie oczami jest wyraźnie
widoczne w zapisach z elektrod skóry głowy i nie jest od razu widoczne w zapisie ucha-EEG [7].
Rys 4.5. Przykładowe obrazowanie przy badaniu EEG zależnie od rozmieszczenia elektrod i
wykonywanego ruchu [7].
Inna grupa badawcza przeprowadzała badanie naturalnego wpływu ruchu na sygnał EEG u
niemowlęcia. Przeanalizowano pięć typów ruchów niemowlęcia: ruchy żuchwy oraz ruchy kończyn ręki,
ramienia, stopy i nogi. Przy użyciu analizy permutacji opartej na klastrach wykryto istotne zniekształcenia
sygnału EEG związane z ruchem. Analiza ta wykazała, że w stosunku do stanu spoczynku ruchy żuchwy
i ramion niemowląt powodowały znaczny wzrost mocy beta (~15 Hz), szczególnie w miejscach
peryferyjnych. Ruchy żuchwy wywoływały bardziej umiejscowione z przodu efekty niż ruchy ramion,
które były najbardziej widoczne w tylnej części ciemieniowej i potylicznej [9].
Ruch żuchwy powoduje znaczne zniekształcenie sygnałów EEG ze względu na potencjały miogenne
twarzy pochodzące ze skurczów mięśni czołowych i skroniowych podczas napinania lub zaciskania szczęk
[17].
27
4.4 Metodyka EEG
Badanie EEG przeprowadzane było na dwóch kobietach i jednym mężczyźnie, bez
zdiagnozowanych chorób układu nerwowego. Elektrody przytwierdzane były w miejscu płatu
czołowego oraz za lewym uchem (w okolicy płatu skroniowego)(Rys.4.6 ). Badanie przeprowadzane
było w warunkach normalnych. Każda osoba biorąca udział w badaniu wykonywała taki sam zakres
ruchów. Wykonana została jedna próba spoczynkowa, a następnie 4 próby ruchu mięśniami twarzy.
Osoby biorące udział w badaniu były w pełni zdrowe.
Rys 4.6. Rozmieszczenie elektrod w badaniu EEG
28
1) EEG spoczynkowe
1200
1000
Napięcie fal mózgowych [μV]
800
600
400
200
0
Czas [s]
Rys 4.7. Wykres przedstawiający EEG spoczynkowe Pacjent 1
1200
1000
800
600
400
200
0
Czas [s]
1200
1000
800
600
400
200
0
Czas [s]

W badaniu brało udział trzech pacjentów, kolejno: dwie kobiety i mężczyzna. Wynik EEG
spoczynkowego oscyluje w zakresie między 0 μV a 1000/1100 μV.
29
2) EEG przy zaciskaniu i rozluźnianiu mięśni żuchwy
1200

1000
800
600
400
200
0
Czas [s]
Rys 4.10. Wykres przedstawiający EEG przy zaciskaniu i rozluźnianiu mięśni żuchwy Pacjent 1
1200
1000
800
600
400
200
0
Czas [s]
1200
1000
800
600
400
200
0
Czas [s]
Pierwszy eksperyment polegał na zaciskaniu i rozluźnianiu mięśni żuchwy. Wynik oscyluje w
zakresie między 0 μV a 1000/1100 μV , jednak widoczne jest zwiększenie amplitudy w momencie
wykonywania zacisku, natomiast częstotliwość wracała do normy w momencie rozluźniania mięśni.
30
3) EEG przy ruchu żuchwy na boki
1200

1000
800
600
400
200
0
Czas [s]
Rys 4.13. Wykres przedstawiający EEG przy ruchu żuchwy na boki Pacjent 1
1200
1000
800
600
400
200
0
Czas [s]
1200
1000
Napię fal mózgowych [μV]
800
600
400
200
0
Czas [s]
Następną częścią eksperymentu było wykonywanie ruchu żuchwy na boki. Tu również zakres
wyników pozostał bez zmian, natomiast zmiany widać biorąc pod uwagę amplitudę wyników badań.
31
4) EEG przy ruchu żuchwy do góry i do dołu
1200

1000
800
600
400
200
0
Czas [s]
Rys 4.16. Wykres przedstawiający EEG przy ruchu żuchwy do góry i do dołu Pacjent 1
1200
1000
800
600
400
200
0
Czas [s]
1200
1000
800
600
400
200
0
Czas [s]
Kolejny eksperyment polegał na poruszaniu żuchwy do góry i do dołu. Tu także zakres wyników pozostał
bez zmian, natomiast zmiany widać biorąc pod uwagę amplitudę wyników badań.
32
5) EEG w trakcie żucia
1200
1000
800
600
400
200
0
Czas [s]
Rys 4.19. Wykres przedstawiający EEG w trakcie żucia Pacjent 1
1200
1000
Napięcie fal mózgowych[μV]
800
600
400
200
0
Czas [s]
1200
1000
800
600
400
200
0
Czas [s]

Ostatni eksperyment polegał na poruszaniu żuchwy tak jak w trakcie żucia posiłku. Tu także zakres
wyników pozostał bez zmian, natomiast zmiany widać biorąc pod uwagę amplitudę wyników badań.
33
4.6 Wnioski
Badanie EEG jest jednym z podstawowych badań, które wspomagają diagnozę neurologiczną. Jednak
ze względu na wiele możliwych zakłóceń, jest niezwykle trudne do odczytania. Istnieje wiele możliwych
artefaktów, które niezauważone zmieniają sens odczytu. Przykładami takich zakłóceń są: ruszanie gałkami
ocznymi, ruszanie szczęką, zasypianie, mruganie, kichanie. Każda czynność wykonywana w trakcie
badania może zakłócić odczyt EEG.
W naszych doświadczeniach badaliśmy jak ruch żuchwy wpływa na odczyt. Każda z trzech badanych
osób podczas doświadczenia miała z zamkniętymi oczami wykonywać ruchy takie jak: otwieranie i
zamykanie buzi, ruszanie szczęką w poziomie, zaciskanie mięśni żuchwy. Na wykresach widać, że z
każdym ruchem sygnał jest zaszumiony i zmienia swoje amplitudy. Przy stałym zacisku mięśni szczęki
widać, że amplituda sygnału wzrasta, co też wpływa negatywnie na odczyt badania.
Aby poprawnie odczytać zapis EEG, potrzeba wieloletniej praktyki, aby móc zauważyć wszystkie
artefakty, które zakłócają pomiar. Odczyt nie jest łatwy do interpretacji, dlatego często dopisuje się inne
badania pomagające w rozpoznaniu poprawnej diagnozy.
5 Podsumowanie
Nasz projekt miał na celu pokazanie różnic w zapisach badań EKG, EMG, EEG spoczynkowych w
porównaniu do badań z wykonaniem różnych aktywności ruchowych. Przy każdym doświadczeniu
badaliśmy różną aktywność. Przy EKG sprawdzaliśmy czy ruch jednej i dwóch rąk wpływa na
przejrzystość zapisu graficznego. Ponieważ nasza aktywność fizyczna nie była wymagająca, różnice nie
są wyraźnie widoczne. Podczas badania EMG pokazywaliśmy jak zmienia się zapis w zależności od
wykonywanego ruchu i napięcia mięśniowego. Tutaj mając w grupie badanych dwie kobiety i jednego
mężczyznę mieliśmy możliwość pokazania różnic w napięciu mięśniowym, wynikającym z dymorfizmu
płciowego. Badanie EEG jest z natury trudne do odczytu, dlatego w naszym projekcie uwzględniliśmy jak
każdy ruch żuchwy zaburza jego zapis graficzny. Jest to jeden z podstawowych artefaktów, który zaburza
przejrzystość odczytu i może prowadzić do złych interpretacji.
Do projektu użyliśmy układów Bitlolino. Okazały się proste do użycia w celach naukowych. Bez
problemu łączyliśmy układy z programem OpenSignals, który umożliwiał nam zapis każdego badania.
Program do obsługi był bardzo intuicyjny i miał przejrzysty interface. Jest to dobre rozwiązanie do
zastosowania w celach edukacyjnych. Uczniowie i/lub studenci w prosty sposób mogą poznać się z
podstawowymi badaniami diagnostycznymi i sprawdzać jak powinny wyglądać ich prawidłowe zapisy
graficzne.
34
LITERATURA
[1]Aleksandrow D., Wysznacka – Aleksandrow W., Czaplicki S. „Diagnostyka elektrokardiograficzna”
Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich Warszawa 1978
[2]Demo Y. M. , Gonzalez Otarula K.A. , Bachman E. M. , Schuele S. U. "Indications and yield of amulatory
EEG recordings" Epileptic Disord 2021; 23(1), 94-103
[3]Hampton J.R. ”EKG łatwiej” Clyancourt Corporation Meducation Publishing, Nottingham UK 1994
[4]Ibron G., Wieczorek Z., „Przewodnik do ćwiczeń laboratoryjnych z biofizyki dla Wydziału Nauk
Medycznych” Wyd. Uniwersytetu Warnińsko - Mazurskiego, Olsztyn 2011
[5]Jowett N. I., Turner A. M., Cole A., Jones P. A. „Modified electrode placement must be recorded when
performing 12-lead electrocardiograms” Postgrad Med J , 2005, 81(952), 122-125
[6]Kanwade A., Bairagi V. „Feature extraction of EMG signals in time and frequency domain for myopathy,
neuropathy and healthy muscle” Department of Electronics and Telecomunication Engineering, AISSMS-
Institue of Information Technology, S. P. Pune University, Pune 2016
[7]Kappel S.L., corresponding author David Looney Danilo P. Mandic, and Preben Kidmose ”Physiological
artifacts in scalp EEG and ear EEG” Biomed Eng Online. 2017, (16), 103
[8]Klekowicz H. „Opis i indentyfikacja struktur przejściowych w sygnale EEG” Instytut Fizyki
Doświadczalnej Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2008
[9]Lester S., Noreika V., Nazli Yilmaz M., Wass S. and Leong V. “Toward the Understanding of
Topographical and Spectral Signatures of Infant Movement Artifacts in Naturalistic EEG Stanimira
Georgieva” Neurosci,2020, (14),( 352)
[10]Mustard B.E., Lee R.G. „Relationship between EMG patterns and kinematic properties for flexion
movements at the human wrist” Exp Brain Research, 1987, (66), 247-256
[11]Pawar T.,Anantakrishnan N. S., Chaudhuri S., Duttagupta S.P., „Impact Analysis of Body Movement in
Ambulatory ECG” 2007 29th Annual International Conference of the IEEE Engineering in Medicine and
Biology Society (5453-5456)
[12]Pérez‐Riera A. R. „Main artifacts in electricardiography”, Ann Noninvasive Electrocardiol. 2018
[13]PLUX Wireless Biosignals S.A „bitalino-revolution-user-manual”
[14]PLUX-Wireless Biosignals, “S.A Electroencephalography (EEG) Sensor Data Sheet” Lisboa 2018
[15]Rola R. „Badania neurograficzne i elektromiograficzne w praktyce klinicznej” - I Klinika Neurologiczna,
Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa 2012
[16]Serej M., Skublewska – Paszkowska M.; „Metody obróbki danych EMG” Wyd. Politechniki Lubelskiej,
Lublin 2016
[17]Sweeney K. T., Ward T. E., and McLoone, S. F. “Artifact removal in physiological signals—Practices
and possibilities.”, IEEE Transactions on Information Technology in Biomedicine, 2012, (16), 488–500
[18]EKG - wskazania, przebieg badania, co wykrywa, zalety i wady | WP abcZdrowie,, P. Jakubasik, dostęp:
08.03.222
[19]https://fimedica.pl/badanie-emg-na-czym-polega-i-kiedy-warto-je-wykonac, dostęp: 22.03.2022
[20]https://rexmedica.pl/badania/emg/, dostęp: 22.03.2022
[21]https://www.healthline.com/health/electromyography#results, dostęp: 22.03.2022
[22]https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/140530,elektromiografia,K.Herman, dostęp 22.03.2022
[23]https://www.researchgate.net/figure/EMG-data-pattern-of-a-normal-person-and-the-ALS-
patient_fig7_275201881, S.A. Fattah, dostęp 22.03.2022
[24]www.gemini.pl/poradnik/zdrowie/badanie-ekg-jak-sie-przygotowac/ , P. Królikiewicz-Kurek, dostęp:
08.03.2022
[25]https://litfl.com/ecg-motion-artefacts-ecg-
library/?fbclid=IwAR3yjZKHBYMxMYL0_XlhkCbmIs2kH_fCCR4pbqK7A9u80oCmyvt43EZl6cQ, E.
Burns, R. Buttner, dostęp: 08.03.2022
[26]www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/152094,elektrokardiografia-ekg, P. Brożek, dostęp: 08.03.2022
[27]www.tt-medical.pl, dostęp: 29.03.2022
35

Politechnika Lubelska: Wydział Elektrotechniki I Informatyki

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Politechnika Lubelska: Wydział Elektrotechniki I Informatyki

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

POLITECHNIKA LUBELSKA

Wydział Elektrotechniki i Informatyki

Wpływ ruchu na wyniki badań EKG, EMG oraz EEG

Zakres naszej pracy obejmuje:

Odprowadzenie kończynowe elektrod dzielą się na :

Wskazaniami do odbycia badania EKG są najczęściej:

Rys 2.2. Przykładowy prawidłowy pomiar EKG w programie OpenSignals [13].

Rys 2.3. Badanie EKG osoby cierpiącej na chorobę Parkinsona [12],[25].

Rys 2.4. Badanie EKG podczas resuscytacji krążeniowo-oddechowej [12],[25].

Rys 2.7. Rozmieszczenie elektrod podczas przeprowadzanych przez nas badań.

Rys 2.8. Wykres przedstawiający EKG spoczynkowe Pacjent 1

Rys 2.9. Wykres przedstawiający EKG spoczynkowe Pacjent 2

Rys 2.10. Wykres przedstawiający EKG spoczynkowe Pacjent 3

Napięcie mięśnia sercowego [μV] 800

Napięcie mięśnia sercowego [μV] 800

Napięcie mięśnia sercowego [μV] 800

Napięcie mięśnia sercowego [μV] 900

Powierzchniowy sygnał elektromiograficzny (sEMG) pochodzący z mięśnia jest nieuchronnie

W przypadku gdy czynność bioelektryczna mięśnia wykracza po za normy, może to zwiastować

Wyróżnia się dwa rodzaje elektromiografii: badanie elementarne i globalne. [27]

Czynniki wpływające na sygnał EMG dzieli się na trzy podstawowe kategorie:

3.3 Wpływ ruchu na wyniki badań EMG

Rys 3.4. Rozmieszczenie elektrod podczas przeprowadzanych przez nas badań

Rys 3.5. Wykres przedstawiający EMG spoczynkowe Pacjent 1

Rys 3.6. Wykres przedstawiający EMG spoczynkowe Pacjent 2

Rys 3.7. Wykres przedstawiający EMG spoczynkowe Pacjent 3

Rys 3.17. Wykres przedstawiający EMG przy zaciśnięciu pięści Pacjent 1

Rys 3.18. Wykres przedstawiający EMG przy zaciśnięciu pięści Pacjent 2

Rys 3.19. Wykres przedstawiający EMG przy zaciśnięciu pięści Pacjent 3

Badanie EEG przeprowadza się w układach:

Rys 4.1. Pierwszy układ elektrod w badaniu EEG [5].

Rys 4.2. Drugi układ elektrod w badaniu EEG [14].

Czynnikami które mogą wpływać na wynik badań są:

4.2 Możliwości układów Bitalino i programu OpenSignals

Rys 4.4. Przykładowe rozmieszczenie elektrod przy badaniu EEG [13].

Rys 4.6. Rozmieszczenie elektrod w badaniu EEG

Rys 4.7. Wykres przedstawiający EEG spoczynkowe Pacjent 1

Rys 4.8. Wykres przedstawiający EEG spoczynkowe Pacjent 2

Rys 4.9. Wykres przedstawiający EEG spoczynkowe Pacjent 3

Napięcie fal mózgowych [μV]

Napięcie fal mózgowych [μV]

Napięcie fal mózgowych [μV]

Rys 4.19. Wykres przedstawiający EEG w trakcie żucia Pacjent 1

Rys 4.20. Wykres przedstawiający EEG w trakcie żucia Pacjent 2

Rys 4.21. Wykres przedstawiający EEG w trakcie żucia Pacjent 3

You might also like