Hoorcollege 2

1e legaliteitsbeginsel: elk overheidsoptreden dat inbreuk maakt op de rechten en vrijheden

van burgers moet berusten op een wettelijke grondslag (wet in formele zin of Gw) en worden
uitgeoefend binnen de grenzen van het recht. Niet alleen formeel (procedures volgen) maar
ook inhoudelijk. Optreden moet evenredig zijn met het doel dat je nastreeft.
Openbaar lichaam: publiekrechtelijke gemeenschap van organen (ambten, regering, staten
generaal, koning bijv.) die onderling in een wettelijk geregelde relatie staan en van een
bestuurde bevolking die tegelijk invloed kan uitoefenen op deze organen.
Openbaar lichaam is een rechtspersoon, krachtens publiekrecht. Dan kan je geld uitgeven,
krijgen, schulden maken.
- De Nederlandse openbare lichamen: het rijk, de provincies, gemeenten, Caribische
openbare lichamen, waterschappen, en andere openbare lichamen (H7 Gw)
- Andere openbare lichamen voor beroep en bedrijf, bijv. sociaaleconomische raad,
Nederlandse Orde van Advocaten.
Openbare lichamen bestaan uit organen (ambten). Het zijn de ambten die het echte werk
doen.
Vormen van regelgeving:
A. 3 Materiële/ inhoudelijke kenmerken.
- Is een overheidsbesluit algemeen of individueel?
- Is het abstract of concreet?
- Wet in materiële zin = AVV= algemeen bindende regel = wettelijk voorschrift..
- (1) Algemeen wat betreft kring van personen. Niet tot één individu. Wel tot één
individu= beschikking
- (2) Abstract: wat betreft gevallen of situaties (herhaalde toepasbaarheid).
- (3)Externe werking: de norm moet invloed hebben buiten het bestuur. Niet
betrekking op het bestuur. Geldt naar buiten toe vanuit de overheid.
- Die norm moet dan door een instantie met rechtsgeldige regelgevende bevoegdheid
zijn uitgevaardigd. Het moet altijd herleidbaar zijn naar de formele wet.
- Beleidsregels is geen AVV, abstract maar niet algemeen bindend/ niet o.g.v.
regelgevende bevoegdheid (binden enkel bestuursorgaan). Die binden de burger
niet.
2 soorten besluiten:
Besluiten van algemene strekking: AVV’s, beleidsregels (overheid bindt alleen
zichzelf).
Besluiten van niet algemene strekking: beschikkingen

B. Formele kenmerken:
- Wijze van totstandkoming: welk orgaan heeft besluiten genomen en volgens welke
procedure?
- 1. Wet in formele zin: wet die tot stand komt door samenwerking tussen regering en
Staten Generaal.
- 2. AMvB: regering, ministerraad -> AARvS (Raad van State) -> Stb (groot koninklijk
besluit). Raamwet/ kaderwet: een wet die algemene principes bevat en die zegt dat
de regering bevoegd is om bepaalde beslissingen te nemen via de AMvB.
- 3. Klein Koninklijk besluit. Regering. Andere procedure, geen advies van AARvS.
- 4. Ministeriële regeling: minister
- 5. Provinciale of gemeentelijke verordening: provinciale staten of gemeenteraad.
Mandaat: machtiging aan iemand, om in jouw verantwoordelijkheid beslissingen te nemen.
Het is jouw naam en verantwoordelijk, jouw bevoegdheid.
Attributie; het creëren en toedelen van een nieuwe regelgevende bevoegdheid (belangrijk
voor tentamen). Dat kan alleen door grondwetgever of wetgever in formele zin.
Mag je die bevoegdheid doorgeven? Delegatie -> het overdagen van een bestaande
bevoegdheid. Schema is cruciaal voor tentamen!
Subdelelegatie -> het overdragen van een reeds
overgedragen bevoegdheid. Nog een keer
overdragen.

Gelede normstelling en normenhiërarchie: normen

op verschillende niveaus.
- Ononderbroken keten
van attributie en
(sub)delegatie. Alles
moet terug te vinden
zijn in de grondwet of
de wet in de formele
zin.
- Lagere norm in overeenstemming met hogere norm. Als een lagere norm niet in
overeenstemming is met een hogere, dan is die niet bindend.
Helemaal bovenaan: EU-recht en internationaal recht met rechtstreekse werking.
Het Statuut (staat in principe boden de grondwet)
De grondwet
De wetten in de formele zin van het woord
Algemene maatregelen van bestuur
Klein koninklijk besluit
Ministeriële regeling
Provinciale verordening
Gemeentelijke verordening
Helemaal onderaan: Beschikking