Leksionet 10 11 12 6141

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 47

LEKSION NR.

10

TEMA: AUTOIMUNITETI DHE SËMUNDJET AUTOIMUNE. VEÇORITË KRYESORE TË


SËMUNDJEVE AUTOIMUNE. DIABETI INSULINIVARTËS, HIPERTIREOZA TOKSIKE
AKUTE, MYASTENIA GRAVIS, LUPUSI ERITEMATOZ, ARTRITI REUMATOID,
SËMUNDJET DEGJENERATIVE TË SISTEMIT NERVOR
 Dëmtimi i mekanizmit të njohjes së vetes nga jo-vetja qëndron në themel të patollogjive
autoimune!!
 Si pasojë kemi prodhim të autoantitupave dhe limfociteve T autoreaktive!!
 Një nga shembujt më të hershëm në të cilën takohet prodhimi i autoantitrupave i shoqëruar me
sëmundje në një organ të dhënë është tiroiditi Hashimoto.
 Tiroiditi është një sëmundje e tiroides që takohet më shpesh në gratë e moshës së mesme dhe
shpesh çon në strumë dhe hipotiroidizëm.
 Serumi i pacientëve me tiroidit Hashimoto zakonisht përmban antitrupa ndaj tireoglobulinës!!
Shumë pacientë gjithashtu mund të kenë antitrupa ndaj antigjenëve citoplazmatike, ose
mikrozomale.
Spektri i sëmundjeve Autoimune
 Përgjigjet autoimune janë përgjigjet e një individi ndaj antigjeneve indore të vetë
organizmit!!
 Kanë prevalencë të lartë në gjithë botën, përfshirë dhe vendin tonë.
 Klasifikohen në sëmundje organspecifike dhe sistemike!!
 Antirupat e shoqëruar me tiroiditin Hashimoto dhe miksedemën parësore reagojnë vetëm
me tiroiden. Kështu që dëmtimi pasues rezultues është shumë i lokalizuar. Në të kundërt ,
serumi i pacientëve me lupus eritematoz të diseminuar (LED) reagon gati me të gjitha
indet e trupit.
 Këto dy sëmundje paraqesin ekstremet e spektrit të autoimunitetit (shiko figurën më
poshtë).
Një person mund të ketë më shumë se një sëmundje autoimune!!
Komplekset imune kanë rol patogjenik në autoimunitetin sistemik:
Në rastin e LED komplekset imune depozitohen në veshka, lëkurë, artikulacione dhe në pleksin
korioid të pacientëve. Ky është shembull i tipit III të hipersensitivitetit.
Etiologjia
 Një defekt i mekanizmave që qëndrojnë në bazë të vetë-njohjes (auto-tolerancë) mund të çojë në
përgjigje autoimune.
 Përgjigjet autoimune mund të ndërmjetësohen nga faktorë humorale (antitrupa qarkulluese,
komplekse imune) ose faktorë qelizore (hipersensibilitet i vonuar i ndërmjetësuar nga limfocitet)!!
 Shumica e sëmundjeve autoimune kanë autoantitrupa shoqëruese. Megjithatë autoantitrupat
vetëm mund të ndikojnë në dëmtimin e bërë në një organ. Kjo mund të ketë vetëm interes
diagnostik, por jo etiologjik!!
 Disa sëmundje autoimune (dermatomioziti, tiroiditi Hashimoto, diabeti i sheqerit) janë sëmundje
mikste me komponentë humorale dhe qelizore nga limfocitet T.
Mekanizmat e mundshëm të autoimunitetit
 Proçeset bazë më shumë përfshijnë rekrutimin e limfociteve T ndihmëse që
kooperojnë me prekursorët e limfociteve T ose B për të induktuar një përgjigje
imune vetë-dëmtuese.
 Hiperreaktiviteti i limfociteve T mund të induktohet nga forma të alteruara të
autoantigjeneve, nga antigjene që japin reaksion të kryqëzuar me epitope të
ngjashme, imitimi molekular në të cilin autoantigjenet dhe materiale të huaja si
viruse ose baktere kanë epitope të njëjtë.
Auto-reaktiviteti i qelizave T dhe B persiston edhe në subjektet normale
Pavarësisht nga mekanizmat komplekse të seleksionimit që veprojnë për të
siguruar autotolerancën gjatë zhvillimit të limfociteve, trupi ynë përmban një
numër të madh limfocitesh potencialisht autoreaktive.
Faktorët gjenetikë
 Ka një incidencë familjare të padiskutueshme të sëmundjeve autoimune.
Faktori gjenetik akuzohet më tepër se ai mjedisor.
 Autoimuniteti brenda familjes shpesh shfaq një bias në drejtim të
antitrupave organspecifike. Po ashtu një predispozitë për të zhvilluar
antitrupa organspecifike është e qartë se kontrollohet nga faktorë gjenetikë
të tjerë që tentojnë të selektojnë organin më të prekur.
 Disa haplotipe favorizojnë për sëmundje të veçanta autoimune!!
 Shihet se artriti reumatoid nuk shoqërohet me haplotipet HLA-A dhe B, por
shoqërohet me një sekuencë nukleotidike që është e zakonshme për DR1
dhe nëntipet e DR4.
Patogjeneza
Kur autoantitrupat gjenden të shoqëruar me një sëmundje të veçantë ka 3
mundësi:
1.Autoimuniteti është përgjegjës për lezionet e shkaktuara
2. Ka një proçes sëmundjeje, nëpërmjet të cilit shkaktohen dëmtimet indore, që
çojnë në formimin e autoantitrupave
3. Ka një faktor që shkakton si lezionin ashtu edhe autoimunitetin.
P.sh.: autoantitrupat kardiake mund të zhvillohen pas infarktit të miokardit.
Megjithatë autoantitrupat rrallë çlirohen nga çlirimi i autoantigjeneve nga
traumat e lehta. Në shumicën e sëmundjeve të shoqëruara me autoimunitet, të
dhënat mbështesin mundësinë e parë që proçesi autoimun indukton lezionin!!
Diagnoza
Shenjat e përgjithshme të sëmundjeve autoimune që mund të kenë rëndësi janë:
1.Rritja e nivelit të gamaglobulinave
2. Prania e tipave të ndryshëm të autoantitrupave
3. Ulja e nivelit të komplementit
4. Prania e komplekseve imune qarkulluese
5. Ulja e nivelit të limfociteve T-frenuese
6. Prania e lezioneve tipike si: lezione granulomatoze që janë rezultat i depozitimit
të komplekseve imune
Sëmundjet autoimune kryesore
Artriti Reumatoid
Është një sëmundje kronike inflamatore e artikulacioneve me prekje edhe
sistemike. Një agjent etiologjik i panjohur nxit një përgjigje imune jo-specifike.
Tipik është një lezion inflamator artikular që fillon në membranën synoviale i cili
mund të përparojë dhe të dëmtojë kërcin dhe kockën fqinje duke çuar në
deformim të artikulacionit. Gjithashtu pacientët kanë edhe simptoma të
përgjithshme si: rënie në peshë, dobësi e përgjithshme, ethe, dobësi trupore.
Elektroforeza e proteinave evidenton hipergamaglobulinemi dhe
hipoalbuminemi.
Veçoritë imunologjike:
1.Faktori reumatoid, është një imunoglobulinë (kryesisht IgM) e prodhuar nga
plazmocitet në membranën synoviale. Është prezent në serumin e mbi 90% të pacientëve.
Faktori reumatoid ka specificitet për fragmentin Fc të IgG.
2. Komplekset imune
Lëngu sinovial i pacientëve me artrit reumatoid përmban komplekse imune që përbëhen
nga faktori reumatoid, IgG dhe komplement.
3. Antitrupat antinukleare
Takohen në disa pacientë me artrit reumatoid
Lupusi eritematoz i diseminuar
Është një sëmundje inflamatore kronike multiorganore që prek kryesisht gratë e reja.
Simptomat e përgjithshme janë: dobësi trupore, ethe, rënie në peshë.
Preken shumë inde përfshirë lëkura, mukozat, veshkat, truri dhe sistemi
kardiovaskular.
Veçoritë imunologjike:
1.Fenomeni i qelizave të Lupusit Eritematoz (LE)
Kur gjaku periferik i një pacienti me LED inkubohet për 30-60 minuta në 37⁰C,
limfocitet çahen dhe nxjerin materialin e tyre bërthamor jashtë. Ky material
bërthamor opsonizohet nga antitrupat anti ADN dhe komplementi. Më pas këto
komplekse fagocitohen nga neutrofilet (këto quhen qeliza LE).
2. Antitrupat antinukleare
Antitrupat anti-ADN janë ose IgG ose IgM.
3. Antitrupa të tjerë
Janë antitrupa anti ARN, anti-eritrocitar, anti-trombocitar, anti-
mitokondriale, anti-ribozome, anti-lizozome etj. Disa pacientë
mund të jenë pozitiv edhe testin për faktorin reumatoid.
4. Aspekte gjenetike
Fenomeni i prodhimit të autoantitrupave është pjesërisht
gjenetikisht i përcaktuar
5. Ndryshime në serum
Takohen në shumicën e pacientëve. Kryesisht
hipergamaglobulinemi dhe reduktim i nivelit të komplementit
(kryesisht C3 dhe C4, për shkak të konsumimit të komplementit
nga formimi i komplekseve imune).
Miastenia gravis
Është një sëmundje kronike që shkaktohet nga pamundësia e
transmetimit neuromuskulor. Sëmundja karakterizohetz nga dobësi
muskulore, veçanërisht të syve, faringut, laringut, muskujve të skeletit.
Dobësia muskulore dhe disfunksioni neuromuskulor janë rezultat i
mungesës së receptorëve për acetilkolinën në junksionin neuromuskulor.
Veçoritë imunologjike:
-(80-90)% e pacientëve kanë antitrupa anti receptor të acetilkolinës
(kryesisht IgG3). Antitrupi që lidh receptorin e acetilkolinës në junksionin
neuromuskulor shkakton endocitozën e receptorit.
Skleroza multiple
 Është sëmundje neuromuskulare me periudha acarimi dhe qetësimi.
Karakterizohet nga dobësia motore, ataksia, dëmtime të të parit,
disfunksion të fshikës së urinës, parestezi dhe çrregullime mendore.
 Si pasojë e lezioneve inflamatore që janë të kufizuara në SNQ (sistemin
nervor qendror), kemi infiltrate mononukleare dhe demielinizim.
 Si shkak i mundshëm mendohet një faktor infektiv.
 Veçoritë imunologjike:
 Shumica e pacientëve kanë nivele të larta të IgG në lëngun cerebrospinal.
 Pacientët kanë prirje të kenë nivele të ulta të limfociteve T qarkulluese dhe
rritje të nivelit të limfociteve B.
 Ka të dhëna për një predispozitë gjenetike të kësaj sëmundjeje.
Tirotoksikoza
Ka një numër sëmundjesh në të cilat autoantitrupat ndaj receptoreve
hormonale imitojnë funksionin e hormoneve normale të përqëndruar dhe
shkaktojnë sëmundje.
Tirotoksikoza ka qenë sëmundja e parë në të cilën janë parë antitrupat
antireceptorë.
Veçoritë imunologjike:
Shtimi i numrit të limfociteve B korelon me ashpërsinë e sëmundjes
Pacientët kanë ulje të përqëndrimit të limfociteve T në qarkullim
Këta pacientë kanë në serumin e tyre antitrupa antireceptore të
tirotropinës
Diabeti i sheqerit insulinovartës (tipi I i diabetit, diabeti juvenil)
Shkaktohet nga destruktimi imunologjik i qelizave B insulinoprodhuese të ishujve të
Langerhansit ne pankreas.
Karakterizohet nga pamundësia për të sintetizuar insulinë, çka e bën individin të ndjeshëm
ndaj nivelit të sheqerit në gjak.
Pacientët me diabet tip I janë refraktarë ndaj kontrollit dietetikdhe medikamenteve
hipoglicemiante. Kërkojnë përdorimin e insulinës.
Veçoritë imunologjike:
Individët e prekur me diabet tip I prodhojnë antitrupa ndaj insulinës dhe përbërësve
citoplazmatike të qelizave Beta.
LEKSION NR. 11

TEMA: GRUPET E GJAKUT ABO, ANTIGJENET, GJENOTIPI, MËNYRA E SHPREHJES SË ANTIGJENEVE DHE PASOJAT
E SAJ. ANTITRUPAT E ABO, KARAKTERISTIKAT UNIKE TË TYRE DHE PASOJAT E TYRE. RËNDËSIA KLINIKE E
SISTEMIT ABO NË TRANSFUZIONE DHE SHTATZANI
Hyrje
Grupet e gjakut sipas sistemit ABO janë zbuluar mbi 100 vite më parë.
Përveç specifikave mjekësore, grupet e gjakut përdoren edhe nga gjykatat për të
përcaktuar atësinë ose mëmësinë; nga policia në hetimet dhe kërkimet
kriminalistike; nga antropologjistët në studimin e popullatave të ndryshme.
Grupet e gjakut ABO
Antigjenet e grupeve të gjakut kodohen nga një lokus gjenetik, i cili ka tre forma
alelesh – A, B, dhe O.
Një fëmijë trashëgon vetëm njërin nga alelet nga prindërit, duke gjeneruar kështu
gjashtë mundësi të ndryshme gjenotipesh dhe katër fenotipe të ndryshme (grupe
gjaku).
Fenotipet ABO
Katër fenotipet bazë janë 0, A, B dhe AB!!
Sistemi imun formon antitrupa ndaj atyre antigjeneve që nuk gjenden në sipërfaqe të eritrociteve
të tij.
Kështu, individët e grupit A kanë në serumin e tyre antitrupa anti-B; ndërsa individët e grupit B
kanë në serumin e tyre anti-A.
Individët e grupit të gjakut 0 kanë në serumin e tyre anti-A dhe anti-B.
Individët e grupit të gjakut AB nuk kanë nuk kanë në serumin e tyre as anti-A dhe as anti-B.
Antitrupat e sistemit ABO në serum formohen në mënyrë natyrale. Prodhimi i tyre stimulohet kur
sistemi imun ndeshet me antigjenet mungues të grupeve të gjakut ABO të ndodhur në ushqime
ose në mikroorganizma. Kjo ndodh që në moshë shumë të vogël.
Antigjenet ABO nuk gjenden vetëm në eritrocite
 Megjithëse antigjenët e grupeve ABO shihen si antigjene të eritrociteve, ato
gjënden gjithashtu edhe në shumë inde të tjera si, në shumicën e qelizave
epiteliale dhe endoteliale.
 Çdo eritrocit human ka në sipërfaqe rreth 2 milionë antigjenë.
 Qelizat e tjera të gjakut si Limfocitet T, limfocitet B dhe trombocitet kanë në
sipërfaqen e tyre antigjene ABO të absorbuar nga plazma.
Rëndësia klinike e antitrupave të ABO
Antitrupat e ABO kanë rëndësi klinike për dy arsye:
1.Janë antitrupa natyral dhe gjenden në të gjithë popullatën
2. Janë shumë reaktivë
2. Sëmundja hemolitike e të porsalindurit (SHP)
 Në shumicën e rasteve kur kemi SHP të shkaktuar nga mospajtueshmëria feto-amtare
nga ABO nuk ka nevojë për trajtim.
 Rastet që kërkojnë ndërrimin e gjakut nuk janë të shpeshta.
 SHP ndodh në mënyrë ekskluzive në fëmijët me grup gjaku A ose B që janë lindur nga
nëna me grup gjaku 0. Kjo ndodh sepse anti-A dhe anti-B në nënat me grup gjaku 0
tentojnë të jenë të tipit IgG ndaj dhe mund të kalojnë placentën. Ndërsa anti-A dhe
anti-B që ndodhen në individët me grup gjaku B dhe A tentojnë të jenë IgM.
LEKSION NR. 11
TEMA: ANTIGJENËT E GRUPEVE TË GJAKUT. GRUPET, KOLEKSIONET DHE SERITË.
TRANSFUZIONI I GJAKUT DHE SISTEMI IMUN. REAKSIONET ME NATYRË JOIMUNE.
REAKSIONET IMUNE TË TRANSFUZIONIT, KLASIFIKIMI, RËNDËSIA KLINIKE,
TRAJTIMI DHE PARANDALIMI I TYRE
Hyrje
Në membranën e eritrociteve ndodhen me miliona antigjenë që tolerohen nga
sistemi imunitar i organizmit. Pra kemi të bëjmë me "autoantigjenët", antigjenë që
ndodhen në qelizat e vetë organizmit.
Megjithatë, kur pacientët marrin gjak nëpërmjet hemotransfuzionit, sistemi imun i
tyre do sulmojë çdo eritrocit të dhuruesit që përmbajnë antigjenë që ndryshojnë nga
antigjenët e vetes "autoantigjenët".
Prandaj duhet të sigurohemi që antigjenët e eritrociteve që do dhurohen të përkojnë
me ato të marrësit!!
Antigjenët e eritrociteve mund të jenë karbohidrate ose proteina!!
Antigjenët që përcaktojnë grupin sipas sistemit ABO janë karbohidrate!!
Antigjenët e grupeve sipas sistemit Rhezus janë proteina!!
Antigjenet e eritrociteve përcaktojnë grupin e gjakut:
Dy sistemet e grupeve të gjakut kryesore janë ai ABO (me grupet, A,B, AB dhe 0) dhe ai
Rhezus (me RhD-pozitiv dhe RhD-negativ).
Grupet e gjakut janë të shpërndara jo njësoj në të gjithë botën!
Grupi i gjakut 0 (dhurues universal) ndodhet kryesisht në Amerikën Qendrore dhe Jugore
Grupi i gjakut A haset kryesisht në Europën Qendrore dhe Lindore
Grupi i gjakut B haset kryesisht në Azi
Grupi i gjakut AB (marrës universal) haset kryesisht në Japoni, Kinë, Kore

Njihen 22 sisteme grupesh gjaku, duke përfshirë këtu ABO, Rh dhe grupet Kell të cilët
kanë antigjenë që mund të provokojnë reaksioni transfuzioni të rënda.
Çdo antigjeni të grupeve të gjakut i është caktuar një
numër me 6 shifra, nga Shoqata Ndërkombëtare e
Transfuzionit të Gjakut.
Tre shifrat e para përfaqësojnë sistemin e grupeve të
gjakut (p.sh, ABO ka 001, Rh ka 004) dhe tre shifrat e
dyta përfaqësojnë antigjenin sipas radhës së zbulimit.
Koleksionet
Një koleksion përmban antigjene që kanë lidhje me njëri-tjetrin në ndonjë mënyrë
p.sh., gjenetikisht ose nga vetitë biokimike, por që gjithsesi nuk i plotësojnë kriteret
për të formuar një grup gjaku.
Ekzistojnë 6 koleksione antigjenesh.
Seritë
Antigjenet e eritrociteve që nuk i përkasin asnjë grupi apo koleksioni gjaku futen në
një nga dy seritë:
1.Në serinë 700, nëse janë të rrallë (frekuenca më e vogël se 1%)
2. Në serinë 901, nëse janë me frekuencë të lartë
Transfuzionet e gjakut dhe sistemi imun
Shumë efekte anësore të transfuzionit të gjakut vijnë nga aktivizimi i sistemit imun të
marrësit.
Kjo përgjigje imune kalon në tre stade:
1.Zbulimi i substancës së huaj, antigjenit
2. Përpunimi dhe paraqitja e antigjenit Limfociteve
3. Realizimi i një përgjigjeje imune efektore
Zbulimi i substancës së huaj
Eritrociti i një personi mund të hyjë në qarkullimin e një personi tjetër me dy mënyra: nga
transfuzioni i gjakut ose proçesi i lindjes. Eritrocitet do të njihen si të huaja nëse në sipërfaqe
kanë antigjene që nuk ndodhen në eritrocitet e marrësit.
Përpunimi i antigjneve
Përpunimi i antigjeneve nga makrofagët pasohet nga paraqitja e tij limfociteve T CD4+,
aktivizimi i Limfociteve B, formimi i plazmociteve të cilat prodhojnë antitrupat kundër
antigjeneve, gjithashtu kemi formimin e Limfociteve T të kujtesës.
Përgjigja imune

Nëse kontakti me antigjenin është për herë të parë


ndodh përgjigja imune primare (dominim të IgM)!!

Nëse kontakti me antigjenin është i përsëritur ndodh


përgjigja imune sekondare (dominim të IgG), e cila
zhvillohet më shpejt dhe ka intensitet më të lartë.
Përcaktimi i grupit të gjakut dhe i përputhshmërisë së
kryqëzuar
Në mënyrë që të parandalohen reaksionet gjatë transfuzionit të
gjakut, eritrocitet e dhuruesit nuk duhet të kenë antigjenët
ABO dhe Rh që nuk i kanë edhe eritrocitet e marrësit!!
Pacientët me grup gjaku A nuk e kanë antigjenin B në
sipërfaqen e eritrocitit!!
Pacientët me grup gjaku B nuk e kanë antigjenin A në
sipërfaqen e eritrocitit!!
Pacientët me grup gjaku AB i kanë të dy antigjenët në
sipërfaqen e eritrocitit, prandaj janë marrës universale!!
Pacientët me grup gjaku 0 nuk kanë asnjë nga antigjenët e
grupit ABO në sipërfaqen e eritrocitit, prandaj janë dhurues
universale!!
 Përpara se të bëhet një transfuzion gjaku, bëhen dy teste (analiza) që njihen si
përcaktimi i grupit dhe përputhshmëria e kryqëzuar!!
 I pari është përcaktimi i grupit të gjakut të marrësit sipas sistemeve ABO dhe RhD.
 Edhe pas përshtatjes së grupit të gjakut sipas sistemit ABO dhe RhD, transfuzioni
mund të jetë i pasigurtë pasi mund të ekzistojnë antigjene të tjera që nuk
përcaktohen në rutinë dhe që mund të shkaktojnë probleme nëse në serumin e
marrësit gjenden antitrupa ndaj tyre!!
 Kjo është arsyeja përse duhet bërë edhe testi i pajtueshmërisë së kryqëzuar, pasi
në këtë mënyrë mund të shohim nëse eritrocitet e dhënësit përputhen me serumin
e marrësit.
 Për kryerjen e përputhshmërisë së kryqëzuar një sasi e vogël e serumit të marrësit
përzihet me një sasi të vogël të eritrociteve të dhënësit. Përzierja ekzaminohet më
pas në mikroskop. Nëse ndodh hemaglutinimi atëherë eritrocitet e përdorura nuk
janë të përshtatshme për tia dhënë pacientit që i provuam serumin.
Reaksionet e transfuzionit të ndërmjetësuara nga sistemi imun

1.Reaksionet nga papajtueshmëria e eritrociteve:

Reaksioni hemolitik akut:

 Ndodh brenda 24 orëve dhe në shumicën e rasteve gjatë kohës së hemotransfuzionit.

 Pacienti mund të ketë ndjenjën e një shqetësimi të menjëhershëm, si djedie në vendin e injektimit, ethe,
dobësi trupore, dhimbje trupore.

 Ashpërsia e simptomave varet nga: 1. Sa i papajtueshëm është gjaku që transfuzionohet, sasia e tij dhe
numri i antigjeneve për eritrocit, 2. Natyra e antigjenit, 3. Natyra e antitrupit.

 Në hemolizën intravaskulare ndodh shkatërrimi i eritrociteve të dhuruesit nga antitrupat e marrësit


brenda enëve të gjakut. Shkaku më i shpeshtë është papajtueshmëria sipas sistemit ABO.

 Gjatë hemolizës ekstravaskulare ndodh shkatërrimi i eritrociteve të dhuruesit nga makrofagët e shpretkës
dhe mëlçisë. Ky proçes ndodh brenda këtyre organeve.

Reaksionet hemolotike të vonuara:

 Reaksionet hemolitike të vonuara nga hemotransfuzioni mund të ndodhin që pas një dite deri në 14 ditë
nga kryerja e transfuzionit. Hemoliza është e vonuar pasi fillimisht përqëndrimi i antitrupave përkatës
është i vogël.
2. Reaksionet nga papajtueshmëria e leukociteve

-Reaksioni më i zakonshëm është një ethe (temperatura e tyre mund të ngrihet me 1⁰C), pa
shenja hemolize. Shkaku mendohet të jetë antitrupat e paraformuar të pacientit që lidhen me
antigjenët e KMPI-së së leukociteve të dhuruesit.

Rreziku për një reaksion të tillë largohet pë të bëhet pastrimi i gjakut nga leukocitet perpara se
gjaku të futet për ruajtje.

-Edema e mushkërisë nga transfuzioni

Është një reaksion i rrallë dhe ndonjëherë fatal. Supozohet si shkak antitrupat e marrësit ndaj
leukociteve të dhuruesit, fiksimi i këtyre komplekseve në endotelin e enëve të gjakut pulmonare
dhe më pas lëshimi i mediatoreve të inflamacionit të cilët rrisin përshkueshmërinë kapilare
shkaktojnë grumbullimin e likideve në indin pulmonar.

-Sëmundja e graftit ndaj pritësit

Ndodh kur qelizat e transfuzionuara (grafti) sulmojnë qelizat e pacientit. Kjo dukuri është
më e shpeshtë në pacientët me dëmtime të sistemi imunitar. Ky reaksion duket qartë një javë pas
transfuzionit, dhe manifestohet klinikisht me ethe, lezione karakteristike në lëkurë dhe diarre.
3. Papajtueshmëria e trombociteve
-Purpura e pas transfuzionit përcaktohet si një pakësim i
trombociteve (trombocitopeni) që ndodh 5 deri në 10 ditë pas një
transfuzioni trombocitesh.

Ndodh për shkak të antitrupave të marrësit ndaj trombociteve të


dhuruesit. Pacienti ka një rrezik të rritur për hemoragji, dhe kur kjo
ndodh në lëkurë kemi formimin e një ngjyrimi të purpurt.
4.Reaksionet alergjike gjatë transfuzionit
Ndodh kryesisht në pacientët qe kanë dhe patologji të tjera alergjike. Klinikisht
manifestohen me formimin e urtikarieve në lëkurë dhe pacienti ankon prurit të
shprehur.
Ndërmjetësohet nga antitrupat IgE të paraformuara e të fiksuara në mastocite e
bazofile.
Në raste të rralla mund të ndodhë dhe anafilaksia, i cili është një reaksion alergjik që
mund të rrezikojë jetën e pacientit.
Ndodh kryesisht në pacientët që kanë defiçit të IgA, dhe supozohet që IgAnë gjakun e
dhënësit mund të japin një reaksion të tillë.
5. Reaksionet e transfuzionit me natyrë joimune
-Hipotermia e shkaktuar nga gjaku që nuk është ngrohur mjaftueshëm
-Çrregullime metabolike, psh kur eritrocitet e vjetëruara çlirojnë kalium, dhe
transfuzioni i një gjaku të tillë mund të japë hiperkalemi duke rritur riskun e
aritmive kardiake.
- Transmetimi i sëmundjeve infektive, edhe pse rrisku është minimizuar, ai ekziston
sërish.
Për ta eleminuar këtë faktor risku dhuruesit e gjakut ekzaminohen për sëmundje
infektive, po ashtu edhe gjaku i mbledhur duhet të testohet për agjentë të tillë
infeksiozë si: HIV, virusi i hepatitit B, virusi i hepatitit C, sifilizi etj

You might also like