Machine Translated by Google

•TEHLİKELİ MADDELER ve

• TAŞIMA
Machine Translated by Google

Giriş
Tehlikeli maddelerin hava yolu ile taşınmasında normal gönderiler için
izlenen sürece göre farklılıklar bulunmaktadır .
Bunun en önemli nedeni ise taşıdıkları riskler nedeniyle bu maddelerin
güvenli bir şekilde taşınmasını sağlamaktır .
Çünkü tehlikeli maddelerin taşınması sırasında insan, çevre ve uçuş
emniyeti açısından yeni riskler ortaya çıkmaktadır.
Bu riskleri en aza indirmek için havacılık otoriteleri tarafından
düzenlemeler yapılmıştır .
Belirlenecek yönetmeliklerin amacı, tehlikeli maddelerin hava yolu
ile taşınması için uyulması gereken kuralları belirlemek ve güvenli bir
şekilde taşınmasını sağlamaktır.
Machine Translated by Google

Tehlikeli Madde Kavramları ve Mevzuat •

Tehlikeli madde kavramı en genel anlamıyla bazı kimyasal, fiziksel
ve biyolojik özellikleri nedeniyle canlı ve cansız varlıklar ile çevre
için risk oluşturan madde ve nesneler olarak tanımlanmaktadır.

• Havacılıkta tehlikeli madde kavramı, taşıma sırasında sağlığa,

emniyete, diğer varlıklara ve çevreye zarar verme riski taşıyan
madde veya nesneler olarak ifade edilmektedir.
Machine Translated by Google

Aslında günlük hayatımızda kullandığımız temel şeyler hava taşımacılığı

sırasında da risk oluşturabilmektedir. Çakmaklar, klipsler, saç spreyleri,
deodorantlar, lityum piller gibi maddeler bu duruma örnektir.

Tehlikeli maddelerin hava yolu ile taşınmasında uygulanan kuralların temel

amacı, tehlikeli maddelerin güvenli bir şekilde taşınmasını sağlamaktır .

Havacılık faaliyetlerinin çoğunda olduğu gibi tehlikeli madde taşımacılığında

da riskler bulunmaktadır. Önemli olan, havacılık faaliyetlerinin işletilmesi
sırasında mevcut riskleri yönetmek ve riskleri kabul edilebilir bir seviyede
tutmaktır .
Machine Translated by Google

• BM Tehlikeli Maddelerin Taşınmasına İlişkin Uzmanlar Alt Komitesi ( SCoETDG) ve

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (IAEA) kurumları, tehlikeli maddelerin hava
yoluyla taşınmasına ilişkin düzenlemelerin oluşturulmasında belirleyici
konumdadır .
• Ön ödemesi SCoETDG tarafından yapılan düzenlemeler, radyoaktif malzemeleri
kapsamaz. Radyoaktif maddelerle ilgili düzenlemeler, IAEA yönetmeliklerinde yer
almaktadır.
Machine Translated by Google

• Bu kurumlar tarafından yapılan çalışmalar sonucunda hazırlanan

yönetmelikler ile tüm ulaşım alanlarında ve dolayısıyla hava taşımacılığında
kurallar belirlenmektedir. • Havacılıkla ilgili düzenlemeler, Birleşmiş
Milletler'e bağlı Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) tarafından
yapılmaktadır.

• ICAO tarafından oluşturulan tehlikeli madde yönetmeliği, üye ülkeler için

yaptırımlar içermektedir.
• ICAO Annex 18 ve ( Tehlikeli Malların Hava Yoluyla Güvenli Taşınması İçin Teknik
Talimatlar, ICAO-TI) belgelerinde ilgili düzenlemeler yer almaktadır.
Machine Translated by Google

• Tehlikeli Madde Mevzuatı Bilgi Akışı

BM Tehlikeli Maddelerin Taşınmasına İlişkin Uzmanlar Alt Komitesi,

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu, IAEA
SCoETDG

Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü, ICAO

Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği

IATA
Machine Translated by Google
Kurallar, Talimatlar ve Belgeler
Enstitü
BM Uzmanlar Alt Komitesi
Tehlikeli Madde Taşımacılığı,
SCoETDG
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı,
IAEA
Uluslararası Sivil Havacılık
Organizasyon, ICAO
Uluslararası Hava Taşımacılığı
Dernek (IATA)
Belgeler
Tehlikeli Maddelerin taşınması ile ilgili BM
tavsiyeleri.
Tehlikeli maddelerin güvenli bir şekilde taşınmasına
ilişkin düzenlemeler
Ek-18 (Ek-18) ve
Güvenli Taşıma için Teknik Talimatlar
Hava Yoluyla Tehlikeli Maddeler, ICAO-TITehlikeli
Tehlikeli Madde Kuralları
(IATA-DGR)
Machine Translated by Google

• Tehlikeli Maddelerin Taşınmasında Taraflar ve Sorumluluklar

Mal
• Tehlikeli Maddelerin taşınmasında iki kısım vardır.
• Gönderen

• Taşıyıcı

• Gönderici, tehlikeli maddeyi tanımlayan, işaretleyen, etiketleyen ve

ilgili belgeleri hazırlar ve taşıyıcıya teslim eder.
• Taşıyıcı ise tehlikeli maddeyi teslim alan, gerekli elleçleme işlemlerini yapan ve
taşımayı gerçekleştiren hava kargo veya hava yolu şirketidir.
Machine Translated by Google

Göndericinin Sorumlulukları •
Konu ve Menşe, varış yeri ile ilgili kurallara uyulmasını sağlamalıdır.
ve transit ülkelere uyulur.
• Tehlikeli maddelerin taşınmasının yasaklanmadığından emin
olun • Tehlikeli maddeyi doğru bir şekilde sınıflandırmalı ve
tanımlamalıdır. • Tehlikeli maddenin ambalajında uygun ambalaj tipini
kullanmalı ve miktar limitlerine uymalıdır.
• Paketlerin uygun şekilde işaretlendiğinden ve
etiketlendiğinden emin olun. • IATA-DGR'de aksi belirtilmedikçe tehlikeli
maddeler konsolide ambalaja konulmaz. Paket grupları (overpack) ve yük
birimleri (Unit Load Devices-ULD) hazırlanırken bunlara dikkat edilmelidir.
Machine Translated by Google

• Tehlikeli maddelerin sadece kargo ile taşınması gerekip gerekmediğine dikkat edin.
uçak.

• İçerisinde gizli tehlikeli maddelerin bulunmadığından emin olunmalıdır.

gönderiler.

• Gönderici, beyan formunu eksiksiz ve doğru olarak hazırlamalıdır. Gönderici beyan formu ve varsa
gerekli diğer belgeler gönderici tarafından en az 3 ay süreyle saklanmalıdır.
Machine Translated by Google

• Taşıyıcının Sorumlulukları: •
Tehlikeli maddelerin kabulü, depolanması, yüklenmesi, muayenesi , gerekli bilgilerin
eksiksiz ve doğru olarak sağlanması, raporlanması, kayıtlarının tutulması ve ilgili
çalışanlara eğitim verilmesinin sağlanması taşıyıcının sorumluluklarıdır.

• Taşıyıcı tehlikeli madde kayıtlarını uçuştan sonra en az 3 ay süreyle saklamalıdır .

Ayrıca yolcu ve yük kabul alanlarında taşıyıcı ve yetkili alt kuruluşları tarafından hem
yolcular hem de çalışanlar için gerekli uyarı ve bilgiler bulundurulmalıdır .

• Taşıyıcı, tehlikeli mal paketlerinde sızıntı ve hasar olup olmadığını kontrol etmelidir
Kabulden yüklemeye kadar olan süreçte.
Machine Translated by Google

• Konsolide Kargo: Farklı kişilere ait, farklı sınıflarda yer alan ve tek bir pakette
birleştirilmiş kargolardır.
• Gizlenmiş Tehlikeli Madde: Normal durumda bir tehlike olmamasına rağmen
araştırıldığında bünyelerinde tehlikeli madde bulundururlar.
Machine Translated by Google

• Tehlikeli Madde Güvenliği

Tehlikeli madde taşımacılığında yer alan gönderici, hava taşıyıcıları ve diğer tüm
çalışanlar tehlikeli maddelerin güvenli bir şekilde taşınmasından sorumludur.
Belirtilen kişilerin eğitim almaları için gerekenler.
Belirtilen kişilerin alması gerekir
Eğitim.
Tehlikeli maddelerin taşınması sırasında ise
malzemeler daha fazla dikkat ve özen gerektirmektedir.
Machine Translated by Google

TEHLİKELİ MADDE LİMİTLERİ

Bazı tehlikeli maddelerin taşınması kesinlikle yasaktır.

Tehlikeli maddelerin kargo veya yolcu uçaklarında taşınması belirli limitler dahilinde
mümkündür.

Bu nedenle, tehlikeli madde limitlerine ve diğer kısıtlamalara göre ,

, IATA DGR kitabı.

Bu sınırlamalara göre tehlikeli maddeler belirli gruplara ayrılmaktadır.

Machine Translated by Google

Hava Yoluyla Taşınacak Kesinlikle Yasak Maddeler Patlama,

tehlikeli reaksiyon yapma, zehirli olma, aşındırıcı ve duman
çıkarma gibi durumlara neden olan ve uçuş emniyetini tehlikeye
sokan maddelerdir. Hiç uçakla taşınmadılar ve “yasak” tabiri
konuldu.
Machine Translated by Google

Gizli Tehlikeli Maddeler

Daha önce de bahsedildiği
gibi; Yükün içinde veya yolcunun yanında bulunan ve tehlikeli madde tanımına giren
maddeleri içeren maddelerdir.
Tehlikeli madde riskini en aza indirmeye çalışan çalışanların eğitimi ve farkındalığı .
Bu tür malzemelerin listesi IATA-DGR'de yer almaktadır.
Yolcu bagajları, Şirket Malzemeleri, kryojenik sıvılar (gazların soğutularak
sıvılaştırılması) bu sınıftadır.
Machine Translated by Google

Yolcu ve Ekiple Birlikte Taşınabilecek Tehlikeli Maddeler Genel olarak check-

in sırasında ve/veya kabin bagajlarında ve/veya yolcu ve ekip personeli üzerinde tehlikeli
maddeler taşınamaz.

Özellikle radyoaktif maddeler istisnai miktarlarda olsa bile yolcu ve mürettebat hiçbir koşulda
yanlarında taşınamaz. Ancak bazı eşyaların yolcular ve uçuş ekibi ile birlikte belirli limitler ve

koşullar dahilinde taşınması mümkündür ve bu eşyalar IATA DGR kitabında açıkça belirtilmiştir .

2,5 kg'ı geçmeyen kuru buz, alkol derecesi %70 veya daha az olan alkollü içecekler, aerosoller
vb. maddeler bu bölüme girer.

IATA-DGR kitabında yer alan tabloda yer alan tehlikeli maddelerin taşınabilirliği aşağıdaki
durumlara göre değişmektedir:
Machine Translated by Google

• Kabin bagajı veya kabin bagajı olarak taşıma •

Kayıtlı bagaj veya kayıtlı bagaj olarak taşıma • Kişinin
üzerinde olma durumu
Bu tanımda yer alan tehlikeli yüklerin her biri için taşıyıcı onayı alınması gerekliliğine
ve sorumlu kaptana bilgi verilmesi gerekliliğine dikkat edilmelidir .
Machine Translated by Google

Posta Yoluyla Taşınabilen Tehlikeli Maddeler • Uluslararası

Posta Birliği Sözleşmesi , bazı maddeler dışında tehlikeli maddelerin posta ile taşınmasını
yasaklamaktadır. • IATA-DGR KİTABI'nda yasaklı maddeler dışındaki maddeler yer

almaktadır.
Machine Translated by Google

Taşıyıcı Mülkiyetindeki Tehlikeli Maddeler Bu

bölüm kapsamındaki tehlikeli maddelerin taşınmasında IATA-DGR'deki kurallar
uygulanmaz. Bu malzemelerin ayrıntılı listesi IATA-DGR'de sınırlıdır.

Uçak Ekipmanları
Tüketici malzemeleri

Kuru

Buz Bataryalı elektronik ekipmanlar (Elektronik Uçuş Çantası, Kabin İçi

Eğlence ekipmanları, kredi kartı okuyucuları.. Uçağın yedek parçaları)
Machine Translated by Google

İstisna Miktarlar ( İstisna Miktardaki Tehlikeli Maddeler)

Bu durumda, çok küçük miktarlarda bazı tehlikeli maddeler, etiketleme, işaretleme ve belgeleme
gerekliliklerini ortaya çıkarmadan taşınabilir İstisnai miktardaki tehlikeli maddeler için Gönderici

beyan formu hazırlanmamıştır.

AWB'de tehlikeli madde tanımının tek istisna miktarı dışında paket sayısı belirtilir.

İstisnai miktarlardaki tehlikeli maddelerin paketlenmesi ile ilgili olarak IATA-DGR kitabındaki
paketleme kurallarına uyulmalıdır.
Machine Translated by Google

Tehlikeli maddelerin taşınması sırasında limitler dahilinde istisnai miktarlarda,

limitler dahilinde ve gerekirse iç ve dış kaplar kullanılarak paketleme yapılmalıdır .

İstisnai derecede tehlikeli olan ambalajlarda, sadece aşağıdaki Tablo 7.8'de bu durumu gösteren
işaretin kullanılması yeterlidir.
Machine Translated by Google

• Sınırlı Miktar-Sınırlandırılmıs Miktardaki Tehlikeli Maddeler • Tehlikeli

maddelerin güvenli bir şekilde taşınması için kullanılan ambalajlar, özel olarak üretilip
belirli testlerden geçmiş veya belirli şartları yerine getirmiş olma özelliğine sahiptir.
• Birleşmiş Milletler (BM) tavsiyeleri doğrultusunda performans testlerine tabi tutulan
veya belirli şartları sağlayan bu paketlere UN tipi paketler de denir.

• Ancak bazı tehlikeli maddeler , IATA-DGR'de belirtilen UN tipi ambalajların

kullanılmasını gerektirmez .
Machine Translated by Google

• Ancak, tehlikeli maddeler yine de kaliteli iç ve dış ambalaj kullanılarak paketlenmelidir.

IATA-DGR'deki paketleme kuralları dahilinde dış kaplar.
• Sınırlı miktarda tehlikeli madde içeren ambalajların üzerine "Y" harfi ile etiketleme
yapılmalıdır.
• Taşımaya hazır tehlikeli maddenin sınırlı miktarı,
Her koşulda 30 kg.
• Sınırlı miktardaki tehlikeli maddeler için gönderen beyan formu düzenlenmelidir. •
Paket işaretlemesi Tablo 7.8'de verilmiştir.
Machine Translated by Google

TEHLİKELİ MADDELERİN SINIFLANDIRILMASI

Tehlikeli maddelerin sınıflandırılması için, Kimyasalların Sınıflandırılması ve Etiketlenmesi

için Küresel Uyumlaştırılmış Sistem (GHS) kullanılmaktadır.
GHS'de 9 tehlike sınıfı belirlenmiştir.

Tehlikeli maddeler içerdikleri tehlike sınıfı içinde tanımlanır. Tehlikeli bir madde birden fazla tehlike sınıfı
içerebilir.
Machine Translated by Google

BM, tehlikeli madde sınıflarını dikkate alarak, taşıdıkları tehlike derecesine göre
ambalaj grupları için bir ayırma standardı belirlemiştir.
Ambalaj grupları ve tehlike seviyeleri aşağıdaki
gibidir: • Ambalaj Grubu I: Yüksek Seviye Tehlike •
Ambalaj Grubu II: Orta Seviye Tehlike • Ambalaj
Grubu III: Düşük Seviye Tehlike Diğer taşıma
şekillerinde olduğu gibi tehlikeli maddelerin taşınmasında da GHS sınıflandırması
kullanılmaktadır. hava yolu ile eşya alınır ve bu yönde kurallar uygulanır.
Machine Translated by Google

Tehlikeli Madde sınıfları;

1. Sınıf: Patlayıcılar
Sınıf 2 : Gazlar

Sınıf 3: Yanıcı sıvılar

Sınıf 4 Yanıcı katılar

Sınıf 5: Yanıcı katılar

Sınıf 6 Oksitleyici maddeler ve Organik Peroksitler

Sınıf 7 Zehirli ve Bulaşan Maddeler

Sınıf 7 Radyoaktif Malzemeler

Sınıf 8 Aşındırıcı Malzemeler

9. Sınıf Çeşitli Malzemeler

Machine Translated by Google

• Tablodaki Tehlikeli Madde sınıfları ve etiketleri

•
Machine Translated by Google
Machine Translated by Google
Machine Translated by Google
Machine Translated by Google
Machine Translated by Google

• Hava Konşimentosu (AWB): (Hava konşimentosu ya da inanıyorum tasıma

senedi) • Hava yolu veya hava kargo işletmecileri tarafından düzenlenen ve bunu gösteren belgedir.
mallar nakliye için alındı.
• Havayolu ya da hava kargo işletmelerince düzenlenen ve değişkenleri taşınmak üzere
teslim alındığını gösteren belgedir.
• Bu belge bir nakliye komisyoncusu tarafından düzenlenirse, bir Ev Havayolu Taşıma
Senedi oluşturulur .
Machine Translated by Google

RADYOAKTİF MALZEMELER

Kendiliğinden ve sürekli olarak radyasyon yayan maddelere radyoaktif maddeler denir.

Bu maddelerin yaydığı radyasyon görülemez, duyulamaz, dokunulamaz, koklanamaz ve tadılamaz.

Hiçbir duyu organı tarafından algılanamayan bu durum, sadece bu amaçla kullanılabilen özel üretilmiş
cihazlar ile tespit edilebilmektedir . Radyasyonun ölçümü Geiger-Müller Sayacı adı verilen bir cihaz ile

yapılabilmektedir.
Machine Translated by Google

Radyoaktif maddelerin atom çekirdekleri, parçacıklar ya da elektromanyetik

radyasyon yayarak , kendiliğinden parçalanırlar ve buna radyoaktivite denir.
Radyoaktif maddelerin aktiviteleri için standart ölçü birimi Becquerel'dir (Bq).

Belirli maddelerin belirli izotopları radyoaktiftir ve bu izotoplara radyoizotoplar veya

radyonüklidler denir.
Radyoaktif maddelerin aktivitelerinin yarıya indiği süreye radyoaktivite yarı ömrü
denir .
Machine Translated by Google

• Radyoaktivite bir enerji türüdür ve bu enerji radyasyonla aktarılır. Farklı radyoaktivite

değerlerine sahip maddelerin enerji emisyonları da farklıdır.

• Alfa, beta, gama, nötron ve x-ışını radyasyonlarının emisyonu radyasyon olarak ifade
edilir ve farklı enerji seviyelerine ve farklı özelliklere sahiptir.
• Her radyoaktif maddenin aktivitesine göre özellikleri değişir ve
buna göre uygun önlemler alınmalıdır.
• Günlük hayatımızda sürekli olarak doğada var olan radyasyona maruz kalırız.
Machine Translated by Google

• Ancak belirli bir seviyenin altındaki radyasyonun canlı doku üzerindeki etkileri azaltılabilir.
tolere edildi.

• İnsan vücudunun kendini yenilemesi sayesinde çok az miktarda radyasyonun zararlı etkileri ortadan
kalkar.

• Radyasyon miktarı fazla olduğunda canlılarda kalıcı hasarlara neden olabilir.

Dokular.

• Diğer bir deyişle belli bir seviyenin üzerindeki radyasyonun insana zarar verdiği bilinmektedir.
gövde.

• Bu özellikle endüstriyel amaçlar için kullanılan radyoaktif maddeler için geçerlidir.

Machine Translated by Google

• Radyoaktif maddelerin taşınmasında uygulanan düzenlemeler temel olarak

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun (IAEA) düzenlemelerine dayanmaktadır.
Ayrıca BM düzenlemeleri de dikkate alınmaktadır. • IAEA düzenlemeleri
doğrultusunda, radyoaktif maddelerin hava yoluyla taşınmasına ilişkin ayrıntılı
düzenlemeler ICAO-TI ve IATA-DGR'de yer almaktadır.
• IATA-DGR Kitabı, radyoaktif maddelerin taşınması için en önemli referanstır.
diğer tehlikeli maddelerin taşınmasında olduğu gibi hava yolu ile malzemeler.
Machine Translated by Google

• Radyasyondan Korunma Programı

• Radyoaktif maddelerin hava yoluyla taşınması radyasyona maruz bırakılmalıdır.
koruma programı
• Radyasyondan korunma programı, radyoaktif maddelerin taşınmasında görev alan
çalışanlar üzerindeki radyasyon dozlarını ve etkilerini minimumda tutmak için
uygulanan bir dizi sistematik düzenlemedir.

• Bu program kapsamında çalışanların maruz kalma olasılığı

radyasyon ve maruz kalınan radyasyonun büyüklüğü birlikte değerlendirilmelidir.

• Radyasyonun çalışanlar üzerindeki etkilerini minimumda tutmak için çalışanların

kendileri ve bağlı oldukları işletmeler tarafından radyasyondan korunma programı
uygulanmalıdır .
Machine Translated by Google

Çalışanların maruz kaldığı radyasyonun etkisini ölçmek için radyasyon doz eşdeğer
değerini gösteren ölçü birimi Severt (Sv)'dir.

Radyasyondan korunma programında etkin dozun izlenmesi aşağıdaki şekillerde

gerçekleştirilir. • Yılda 1 mSv – 6 mSv (milisievert) arasında radyasyona maruz kalma
bekleniyorsa, programda iş izlemesi veya bireysel izleme uygulanmalıdır.

•Yılda 6 mSv'den fazla radyasyona maruz kalma bekleniyorsa, bireysel izleme

uygulanmalıdır.
Machine Translated by Google

Radyasyon izleme programı kayıtları ilgili taraflarca saklanmalıdır.

Radyasyon yönünde maruz kalınan doz limitlerine uyulmalı ve maruz kalınacak dozlar
düzenlenmelidir. is Çalışanlar radyasyona maruz kalmayı sınırlamak için eğitilmelidir .

• Radyoaktif Maddelerin Kısıtlamaları

• Radyoaktif maddeler bulundukları formlara göre 6 sınıfa ayrılırlar.

ve sahip oldukları özellikler.

• 1. Özel Form (Özel Form) •

Dağılmayan, katı veya özel formda radyoaktif maddelerdir.
kapsül.
Machine Translated by Google

2. Düşük Spesifik Aktivite, LSA (Düşük Özgül Aktiviteli Madde )

Bunlar, doğası gereği sınırlı spesifik aktiviteye sahip radyoaktif maddeler veya limitlerin
geçerli olduğu tahmin edilen ortalama spesifik aktivite radyoaktif maddelerdir.
LSA malzemeleri 3 gruba ayrılır;
LSA-I
LSA-II
LSA-III
Machine Translated by Google

3. Yüzeyi Kirlenmiş Nesne, SCO-Yüzeyine Radyasyon Bulasmıs Maddeler)

Kendi başlarına radyoaktif olmayan ancak yüzeylerinde radyoaktif madde bulunan katı
maddeler.

SCO iki gruba ayrıldı:

• SCO-I
• SCO-II
4. Bölünebilir Malzeme- Bölünebilir Madde

Kolay parçalanma özelliğine sahip radyoaktif maddelerdir.

Uranyum-233, Uranyum-235, Plütonyum-239 ve Plütonyum-241 bölünebilir malzemelerdir.
Machine Translated by Google

5. Düşük Dağılma Özelliği Düşüş Maddeler

Toz halinde olmayan, katı halde veya özel bir kapsül içinde sınırlı dağılabilirliğe sahip
maddelerdir.
6. (Diğer Form-Diger Form)
Özel Form tanımında tanımlanan özellikleri taşımayan radyoaktif maddelerdir .
Machine Translated by Google

• TEHLİKELİ MADDELERİN ELLEÇLENME SÜRECİ Elleçleme süreci, tehlikeli madde sevkiyatının

taşıyıcı tarafından kabulü, depolanması, yüklenmesi ve boşaltılması adımlarını içerir.

• Ayrıca taşınacak tehlikeli maddeler ile ilgili gerekli bildirimlerin yapılması ve herhangi bir tehlikeli
madde olayı veya kazası durumunda yapılması gereken raporlama işlemleri de elleçleme
sürecine dahil edilir.

• Bahsi geçen tüm işlemler taşıyıcının sorumluluğundadır.

Machine Translated by Google

• Tehlikeli maddelerin taşınmasında görev alan ve taşıyıcının sorumluluğunda

olan tüm çalışanların eğitiminden de taşıyıcı sorumludur. • Verilen eğitimler en
geç 24 ay içerisinde yenilenmelidir. Eğitimi geçerli olmayan personel .

• Eğitimi geçerli olmayan personelin bu süreçte yer alması tehlikeli maddelerin

güvenli bir şekilde taşınması sürecini riske atacaktır. • Bu nedenle konu ile ilgili
eğitimi olmayan personel
geçerli sürece dahil edilmemelidir.
• Tehlikeli maddelerin güvenliği konusunda hem gönderenin hem de taşıyıcının
sorumlulukları vardır .
Machine Translated by Google

Tehlikeli maddelerin elleçlenmesi süreci aşağıdaki adımlardan oluşmaktadır:

• Tehlikeli maddelerin kabulü • Tehlikeli maddelerin depolanması • DG'nin
uçağa yüklenmesi • DG'nin denetlenmesi • DG'nin ilgili taraflara bildirilmesi •
Taşıyıcının Sorumluluğunun Raporlanması.
Machine Translated by Google

Tehlikeli madde sevkiyatının,

taşıyıcının kargo kabul personeli tarafından teslim alınması işlemidir.

Tehlikeli maddelerin tespiti ve tespiti doğrultusunda ilgili personel gerekli

eğitimleri almış olmalıdır.
Ayrıca tehlikeli maddelerin paketlenmesi, işaretlenmesi ve etiketlenmesi gibi adımlara
ilişkin kuralları içeren dokümanların da taşıyıcı tarafından bu işle ilgili görevlilere
sağlanması gerekmektedir.

Paketleme, işaretleme ve etiketleme sorumluluğu gönderene aittir.

Ancak kargoyu teslim alan kargo personelinin de bu adımlar hakkında
bilgi sahibi olması gerekmektedir.
Taşıyıcının kargo kabul personeli, gizlenmiş tehlikeli maddelere ve diğer beyan edilmemiş
tehlikeli maddelere karşı dikkatli olmalıdır .
Machine Translated by Google

• Tehlikeli Maddelerin
Depolanması • Kabul edilen tehlikeli madde paketlerinin yüklemesine kadar geçen
süre boyunca depolanması taşıyıcıya aittir.
• Bazı tehlikeli durumlar için dikkate alınması gereken özel koşullar vardır.
Depolama sürecindeki maddeler.
• Onlar;
Machine Translated by Google

• Radyoaktif Maddelerin Saklanması

• Radyoaktif maddeler depolanırken , insanların radyasyondan etkilenmemesi için yeterli
mesafeler bırakılmasına özen gösterilmelidir .
• Depolama alanı yakınında çalışan işçilerin zarar görmemesi için depolama yapılmalıdır.
yılda 5 mSv'den fazla radyasyondan etkilenir.
• Depolama alanının yakınındaki halk etkileniyorsa Depolama , bu kişilerin radyasyondan
daha fazla etkilenmeyecekleri şekilde yapılmalıdır.
Yılda 1 mSv.
Machine Translated by Google

• Kategori-II ve Kategori-III radyoaktif madde paketlerinin geçici depolanması

sırasında, paketler ile diğer kişiler arasında minimum ayırma mesafeleri
korunmalıdır .
• Parçalanabilir malzemelerin depolanmasında paketin, paket grubunun
(overpack) veya konteynerin kritik güvenlik indeksi (CSI) 50'yi geçmemelidir.
Bu tür direkler arasında en az 6m mesafe bırakılmalıdır.
Machine Translated by Google

Depolama ve Organik Perovskitlerin ve Kendiliğinden Tepkimeye Giren Maddelerin

Depolanması • Bu tür tehlikeli maddeler doğrudan güneş ışığından ve diğer ısı
kaynaklarından uzakta depolanmalıdır .

• Ayrıca mahalde gerekli havalandırmanın sağlanması sağlanır.

depolama alanı
• Yukarıda belirtilen özel durumlar dışında, önlemler alınmalıdır.
diğer tehlikeli maddelerin depolanması sırasında paketlerin hasar görmesini veya
akmasını önleyin .

• Ayrıca tehlikeli maddelerin güvenliği için gerekli önlemler alınmalıdır.

maddeler.
Machine Translated by Google

• Uçağa Tehlikeli Madde Yükleme •

Yolcu ve mürettebatla birlikte taşınabilecek tehlikeli maddeler, taşıyıcının
elinde bulunan tehlikeli maddeler ve istisnai miktardaki radyoaktif
maddeler hariç , yolcu ve pilot kabininde tehlikeli madde taşınamaz. •
Uçakta tehlikeli maddelerin taşınabileceği kargo bölmeleri, Sınıf B veya
C gerekliliklerini karşılamalıdır.

• Bu gereklilikler, kargo bölümünün dedektörler ve yangın söndürme

sistemleri gibi özelliklere sahip olması şeklindedir. Ayrıca yolcu
uçaklarında “Yalnızca Kargo Uçağı” etiketi bulunan tehlikeli madde
paketleri taşınamaz.
Machine Translated by Google

• Tehlikeli bilgiler uçağa yüklenirken dikkat edilmesi gereken bir diger

nokta da sıvı
• tehlikeli madde ambalajlarıdır. Bu paketler üzerinde paketin yönünü şekillendirir
elleçleme etiketler bulunur ve etiketin belirttiğigi yön yürütürken paketler dik
olarak yüklenmelidir. • Üzerinde “Yalnızca Kargo Uçağı” etiketi bulunan
tehlikeli madde kapları C sınıfı gerekliliklerini kargo kompartımanında
taşımalıdır. Acil bir durumda kargo uçağı ekibinin

• Tehlikeli madde paketlerine erisebilmesi mümkün olacak sekilde yukleme yapilmalidir.

• İlgili paketlerin etiketlerinin tamamı kargo uçağı ekibi tarafından görülebilir

olmalı.
Machine Translated by Google

• Fissle eşyalar için kritik emniyet indisine göre hareket edilmektedir ve diger radyoaktif
cihazlara göre yolcuları bulunmaktadır. Bu durumun baslıca • Nedeni bölünebilir
cihazlardan daha yüksek risk taşıyor. yolcu emniyet indisi (CSI) • 50'ye kadar olan
bölünebilir maddeler ve kargo uçakları ile sadece kargo uçaklarında, • büyük ve küçük
kargo konteynerleri içinde tasınabilmektedir. Kritik emniyet indisi 50'den 100'e kadar olan
bölünebilir ise kargo uçaklarında ve büyük kargo eşyalar • konteyneri içinde
taşınabilmektedir. 50-100 arası kritik emniyet indisine sahip bölünebilir • madde tasımaları
özel kullanımlar için yapılmaktadır. Ayrıca özel kullanımlar dısında bölünebilir • iletişim
araçları taşıma indisleri (TI) 50'yi, özel kullanımlarda 100'ü geçmemelidir.
Machine Translated by Google

• Organik perokstlerin ve kendiliginden tepkimeye giren tüketicilerde

oldugu gibi uçaga kullanma sirasinda da gunes isigina ve isiya
maruz kalmalari engellenmeli, yeterli havalandirma saglanmalidir.
Machine Translated by Google

• Tehlikeli Maddeler ile İlgili Taraflara Gerekli Bilgilendirmelerin Yapılması • Sorumlu Kaptana Bilgi
Verilmesi • Tasıyıcı, tasınan tehlikeli maddeler ile ilgili olarak sorumlu kaptana bilgi vermelidir. Bu
bilgilendirme NOTOC (Kaptana Özel Yük Bildirimi) formülü ile kaptana iletilir. • NOTOC'da yer alması
gereken bilgileri içerir: • • Tehlikeli bilgilerin yüklendiği nokta • • Tehlikeli çıldırtıcı uçaktan
boşaltılacağı nokta • • Konşimento (AWB) numarası • • Uygun gönderi adı (PSN)

••
Machine Translated by Google

• Tehlike sınıfı ve bölüm kodu

• • UN/ID numarası
• • Yan risk sınıfı ve bölüm kodu
• • Paket sayısı ve paket başına miktarlar
• • Radyoaktif maddeler için kategori ve taşıma indisi
• • Varsa paketleme grubu • • Kargo IMP kodu • • Acil
durum rehberi kodu (ERG) • • Tehlikeli çıldırtıcı kargo
paketinda teslimatın zorunlu olup olmadığı
Machine Translated by Google

• Kargo IMP kodu: Hava kargo tasımacılıgında bölümleri

arasındadır • kritik kargo operasyon bilgi verisinde kullanılan
standart • üçlü kodlardır. Üçlü kısaltmalardan tehlikeli madde ile ilgili
olanların • birkaçı ICE-Kuru buz, RCMAsındırıcılar, ROX-Okstleyclerdr. •
Bu kodların tamamı IATA'nın Cargo-IMP el ktabında yer almaktadır.
Machine Translated by Google

• Uçustaki Acil Durumda Pilotun Bilgi Vermesi •

Eger uçus sirasinda tehlikeli maddeler ile ilgili herhang bir acil durum ortaya çikarsa
sorumlu
• kaptan ilgili hava trafik servis birimini ilgili yapılara iletilmek üzere bilgilendirmelidir.
Bilgilendirme sırasında mümkünse sorumlu pilot tarafından asagıdak bilgileri
saglanmalıdır: • • UN/ID numarası • • Uygun gönderi adı (PSN) • • Tehlikeli
madde sınıfı ve bölüm kodu

• • Varsa çıldırtıcı yan risk sınıfı ve kodu • • Tehlikeli

madde miktarı
• • Tehlikeli çıldırdığı yüklendiği nokta •
• NOTOC kopyalarına ulaşılabilecek telefon numarası
Machine Translated by Google

• Taşıyıcı Çalısanlarının Bilgilendirilmesi •

Tehlikeli bilgilerin tasınması süreci ile ilgili sorumlulukların yerine
getirilmesi amacıyla tasıyıcı sürecinde yer alan çalısanlarını
bilgilendirmelidir. Özellikle operasyonda görev alan personele ve uçus
ekibine tasinan tehlikeli madde ile ilgili detayli bilgi saglanmalidir.
Bunun yanı sıra yer hzmetlerinde görev alan personel basta olmak
üzere diğer ilgli personel de tasınan tehlikeli madde ile ilgili olarak
bilgilendirilmelidir.
Machine Translated by Google

• Yolcuların Bilgilendirilmesi •
Emniyetli bir yazının uçusun saglanması
amaç tasıyıcı yolcuları tehlikeli maddeler
• hakkında bilgilendirmelidir. yolcuların
Bilgilendirilmesindeki amaç tasinması yasak
• olan tehlikeli bilgilerin korunması olmadan
uçağa sokulmasını önlemektir. Bu amaçlanan
ayrıntılarda belirtilen noktalarda yolculara
bilgi veren unsurlar bulundurulmalıdır:

• • Bilet satış alanları •

• Check-in alanı
• • Konaklama alanı
Machine Translated by Google

• Kargo Kabul Alanındak Bilgilendirme

• Taşıyıcı ya da tasıyıcı tarafından yetkilendirilen yer hizmetleri acentesi
kargo kabul alanında tehlikel maddeler hakkında gerekli
bilgilendirmeleri yapmalıdırlar. burada yapılan
• bilgilendirmedeki amaçlı hava yolu ile tasınması yasak olan tehlikeli
cihazları uçağa kabulünü engellemektir. Yapılan bilgilendirmeler
görsel unsurlarıyla desteklenerek istihdam konusu ile ilgili hata
yapmalarını önleyici nitelikte olmalıdır.
Machine Translated by Google

• Radyoaktif Maddelerin Uçağa Yüklenmesi

• Radyoaktif maddeler uçağa yüklenirken taşıma insilerine (TI) göre
aralarında gerekli ayrım yapılmalıdır. Bunun en önemli nedeni
radyoaktif madde paketlerinin bir aradayken yaydıkları radyasyonun
birlikte daha etkili olmasıdır. Bu durum da çevredeki • canlılara zarar
verme riskini artıracaktır. Radyoaktif ortamlarda uçağa kullanım
sırasında dikkat edilmesi gereken ayrım gereklilikleri IATA-DGR özet
olarak belirtilmektedr.