Öğretim İlke ve Yöntemleri

Ceren Akkaya 2021219004 İlköğretim Matematik Öğretmenliği 2-A

DERS PLANI
Bölüm I :
Dersin Adı MATEMATİK
Sınıf 8/C
Süre 5 ders saati (200 dakika)
Konu Üçgenler:
Üçgende Kenarortay, Açıortay ve Yükseklik
Üçgenlerin Kenarları Arasındaki İlişkiler
Üçgenin Açı ve Kenarları Arasındaki İlişkiler
Pisagor Bağıntısı
Ünite Adı 6. Ünite GEOMETRİ VE ÖLÇME

Bölüm II :
Öğrenci M.8.3.1.1. Üçgende kenarortay, açıortay ve yüksekliği inşa
Kazanımları/Hedef eder.
ve Davranışlar M.8.3.1.2. Üçgenin iki kenar uzunluğunun toplamı veya farkı
ile üçüncü kenarının uzunluğunu ilişkilendirir.
M.8.3.1.3. Üçgenin kenar uzunlukları ile bu kenarların
karşısındaki açıların ölçülerini ilişkilendirir.
M.8.3.1.4. Yeterli sayıda elemanının ölçüleri verilen bir
üçgeni çizer.
M.8.3.1.5. Pisagor bağıntısını oluşturur, ilgili problemleri
çözer
Ünite Kavramları ve Kenar, Açı, Kenarortay, Açıortay, Yükseklik, Pisagor
Sembolleri/Davranı Bağıntısı, Hipotenüs, <, >
ş Örüntüsü
Öğrenme-Öğretme Sunuş Yoluyla Öğretim Yöntemi, Buluş Yoluyla Öğretim
Yöntem ve Yöntemi, Deneysel Etkinliklerle Öğretim Yöntemi, Tartışma,
Teknikleri Soru-Cevap

Kullanılan Eğitim
Teknolojileri Araç, 8. Sınıf MEB Yayınları Matematik Ders Kitabı, Akıllı tahta,
Gereçler ve Beyaz tahta, tahta kalemi, cetvel, açıölçer, makas, el işi
Kaynakça kağıdı, kalem.
 Öğretmen
 Öğrenci

Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri

Dikkati Çekme

Öğretmen sınıfa gelip akıllı

tahtadan yukarıdaki görseli
açar. Öğrencilere ‘’resimde hangi geometrik şekilleri
görüyorsunuz diye sorar?’’ ve öğrencilerin üçgen cevabını
vermesini bekler. Daha sonra öğrencilere ‘’bugün dersi kim
dikkatli dinleyip derse en çok aktif katılımı sağlarsa o kişiyi
bir haftalık matematik başkanı seçeceğiz.’’ Diyerek
dikkatlerini çekmeye çalışır. Daha sonra herkese üçgen
şeklinde rozetler dağıtarak hem motive olmalarını hem de
derse ilgi duymalarını sağlar.

Öğrencilere ‘’ Günlük hayatta üçgenleri nerelerde

Güdeleme kullanıyoruz?’’ Sorusunu yöneltir ve
 Öğrencilerin verdikleri cevaplara ek olarak tahtadan örnekler
açarak görsel olarak görmelerini sağlar. Günlük hayatta
üçgenlere rastladığımızı ve ihtiyaç duyduğumuzun üstünde
durur ve öğrencilerin ilgi duymasını sağlar. Görseller
üzerinden ‘’üçgen çizmek için kurallara ihtiyacımız var mı?’’
diye sorar. Öğrencilerden cevaplarını alır ve farklı
görünümde olan üçgenler gösterir.

Önceki yıllarda üçgende kenar, köşe, açı sayısı, açıların

Gözden Geçirme toplamı, üçgen çeşitleri ve alan konuları işlenilmişti. Bu
bilgiler göz önünde bulundurularak Şimdi derste üçgenlerde
kenarortayı, açıortayı, yüksekliği göstermek, açı ve kenarları
ilişkilendirerek kurallara göre üçgen çizmek konusu işlenir.
Pisagor bağıntısı öğretilecek.

Üçgende kenarortayı, açıortayı ve yüksekliği gösterebilecek.

Hedef Davranış
Üçgenin kenarları ve açıları arasındaki bağlantıyı
ilişkilendirebilecek.
Yeterli sayıda elemanı verilen üçgeni çizebilecek.
Pisagor bağıntısını oluşturabilecek.
Derse Geçiş
(Konunun İşlenişi) 1. Ders: Üçgende kenarortayı, açıortayı ve yüksekliği
gösterme

 Öğretmen ilk önce üçgende köşe, açı, kenar

kavramlarının tanımını yapar. Konuyu anlatmak için ders
kitabından yararlanır. Öğretmen kenarortayı göstermek için
sınıfa getirilen el işi kağıdına bir üçgen çizer ve makasla
keser. Köşeler isimlendirir. Öğretmen öğrencilerinde
yapmasını isteyerek A köşesi sabit kalacak şekilde B ve C
köşesini üst üste getirir ve kıvrılan kısmı katlar.

Üçgeni açıp kat izinin BC doğru suyla kesiştiği noktayı

işaretler. Noktanın B ve C köşesine eşit uzaklıkta olduğunu
cetvel yardımıyla ölçerek tespit eder. Daha sonra A
köşesinden, çizilen noktaya cetvel yardımıyla doğru çizer.
Ardından tanımı verir. ‘’ B ve C köşesine eşit uzaklıkta ve
BC doğrusu üzerinde olan noktaya A köşesinden çizilen
doğruya kenarortay denir.’’

 Öğretmen
açıortayı
göstermek için tekrar üçgen
çizip keser. Köşeleri isimlendirir. AB kenarını AC kenarının
üzerine katlar ve kat izini çizer. Çizdiği kat izi A köşesini iki
ayrı açıya böler. Açılar açıölçerle ölçülerek eşit olduğu
görülür ve tanımı verir. ‘’Bir doğru bir açıyı eşit iki açıya
bölüyorsa bu doğruya açıortay denir.’’

Öğretmen yüksekliği göstermek için tekrar

üçgen çizip, kesip, isimlendirir. K köşesinden LM kenarı
çakışacak şekilde katlanır. Kat izi çizilir, açıölçerle ölçüldüğü
zaman 90 derece olduğu görülür. Tanımı verir. ‘’Bir köşeden
bu köşenin olmadığı kenara çizilen doğrunun açısı 90
dereceyi gösteriyorsa bu doğruya yükseklik denir.’’

2. Ders: Üçgenin iki kenar uzunluğunun toplamı veya

farkı ile üçüncü kenarının uzunluğunu
 ilişkilendirme

 Öğretmen tahtaya üçgen çizer. Köşelerini

isimlendirir ve kenar uzunluklarına harf verir. Ardından
kenarları arasındaki bağıntıyı yazar.

Köşeleri: A, B ve C
Kenarları: [AB], [BC] ve [AC].
Kenar uzunlukları: a, b ve c
a+ b > c > |a−b|
a + c > b > |a−c|
b + c > a > |b−c| 
Öğretmen tahtaya bir örnek yazar ve öğrencilerle birlikte bu
örnek üzerinden kuralı yazıp doğruluğunu kontrol eder.
Örnek:
4+3 > 6 > 4-3
6+3 > 4 > 6-3
6+4 > 3 > 6-4

Eşitliklerin doğru olduğunu gösterir ve birkaç örnek daha

çözer.

3. Ders: Üçgenin kenar uzunlukları ile bu kenarların

 karşısındaki açıların ölçülerini ilişkilendirir.
 Öğretmen tahtaya üçgen çizer. Köşeleri
isimlendirir ve kenar uzunluklarını harflendirir. Ardından
açılar arasındaki bağıntıyı kenar uzunluklarına göre yazar.

s(A) > s(B)> s(C) ise a > b > c olur.

Öğretmen ‘’Bir üçgende küçük açı karşısında kısa kenar,
büyük açı karşısında uzun kenar vardır.’’ Der ve örnek yazar.

Örnek:

A = 180 – (105 + 30) = 45

s(A) = 45, s(B) = 105, s(C) = 30
ise AC > BC > AB dir.

Birkaç örnek daha çözerek konuyu pekiştirir.

4. Ders: Yeterli sayıda elemanının ölçüleri verilen bir

üçgeni çizmek
 Öğretmen ‘’hangi elemanlar bilinirse üçgen
çizilebilir diye sorar.’’ Öğrencilerden cevaplar alınır. Daha
sonra öğretmen tahtaya aşağıdaki maddeleri yazar:
1. Üç kenar uzunluğu bilinmelidir.( Kenar-Kenar-Kenar)
2. İki kenar uzunluğu ile bu kenar arasındaki açının ölçüsü
bilinmelidir.( Kenar-Açı-Kenar)
3. Bir kenarının uzunluğu ile iki açısının ölçüsü
bilinmelidir.( Açı-Kenar-Açı)
Bu maddelerin her biri için üçgenleri çizerek öğrencilerin
görmesini sağlar.
1.(K-K-K) ÖRNEK: Kenar uzunlukları 10
cm, 5 cm ve 6 cm olan DEF üçgeni çizelim.
Cetvel yardımıyla kenar uzunluklarına göre
doğruları kesiştirerek üçgen çizmiş olur.

2.(K-A-K) ÖRNEK: |AB| = 6 cm , |AC| = 7

cm ve m(BAC)=50° olan bir
ABC üçgeni çizelim. İki kenarı ve bu iki
kenar arasındaki açıyı biliyorsa cetvel ve
açıölçer kullanarak doğruları birleştirip
üçgen çizer.

3.(A-K-A) ÖRNEK: |PR| = 8 cm, m(PRS) = 45° ve m(RPS)

= 55° olan bir PRS üçgeni çizelim.
İki açısı ve bu açılar arasındaki kenarı
biliyorsa cetvel ve açıölçer yardımıyla
doğruları çizerek üçgen çizer.

Öğretmen daha çok örnek çözerek öğrencilerin

pekiştirmesini sağlar.
5. Ders: Pisagor Bağıntısını oluşturma

 Öğretmen öğrencilere Pisagor bağıntısının ne

olabileceğini sorar. Öğrencilerden cevaplar alınır ama doğru
cevap söylenmez. Tahtadan Pisagor bağıntısının günlük
 hayattaki kullanım alanlarını gösterir ve Pisagor’un bir bilim
insanı olduğunu söyleyip kısaca hayatından bahsederek
öğrencilerin ilgisini çekmeye çalışır.
Daha sonra tahtaya dik üçgen çizer köşeleri ve kenar
uzunluklarını harflendirir. Tanımı verir. ‘’ Dik açının
karşısındaki kenara hipotenüs ve diğer iki kenara dik kenar
denir.’’

Öğretmen ‘’Bir dik üçgende, dik kenarların uzunluklarının

kareleri toplamı hipotenüs uzunluğunun karesine eşittir. ‘’
bilgisini verir ve bağıntıyı yazar.

c 2=a2+ b2

Örnek:
Öğrencilerle birlikte üçgenler çizerek bu bağıntıya göre
kenarlarını bulmaya çalışır.
2 2 2
5 +8 =x
25+64 = x2

89 = x 2 √ 89 = x sonucuna ulaşır

Daha çok örnekler çözerek

öğrencilerin pekiştirilmesi sağlanır.

Bireysel Öğrenme
Etkinlikleri o Ödev-1: Üçgen çizip kenar uzunluklarını yazar ve bu
( Ödev, Deney, kenarlar arasındaki bağlantıyı kurmalarını ödev olarak
Problem Çözme vb.) yapmalarını ister
o Ödev-2 : 2 problem yazar ve bu problemlerde Pisagor
teoremini uygulayarak çözüme ulaşmalarını ister.
Ödev-1: Aşağıdaki üçgenlerin 2 kenar uzunluğunun
toplamının ve farkının 3. kenarla ilişkisini kurunuz.
 Ödev-2:
PROBLEM-1
uzunluğu 25 m olan bir direk, yıldırım
düşmesi nedeniyle şekildeki gibi
kırılıyor. Son durumda direğin uç
noktası direkten ne kadar uzakta olur?

PROBLEM-2
Yere dik olan duvara bir merdiven
resimdeki gibi iki farklı şekilde
yaslanıyor. Merdivenin alt ucu ile duvar
arasındaki mesafe 4 m iken üst ucu
yerden 2–√2m yukarıda olduğuna göre,
alt ucu ile duvar arasındaki mesafe 3 m
iken üst ucunun yerden yüksekliği kaç
metre olur?
Grupla Öğrenme Ödev-3: Arkadaşlarınızla 2 kişilik grup kurun. Birlikte bu
Etkinlikleri üçgenlerin kenarortayını, açıortayını ve yüksekliğini gösterip
(Proje, gezi, gözlem gözlemleyin.
vb.)

Özet  B ve C köşesine eşit uzaklıkta ve BC doğrusu üzerinde

olan noktaya A köşesinden çizilen doğruya kenarortay
denir. Bir doğru bir açıyı eşit iki açıya bölüyorsa bu doğruya
 açıortay denir. Bir köşeden bu köşenin olmadığı kenara
çizilen doğrunun açısı 90 dereceyi gösteriyorsa bu doğruya
yükseklik denir.
 Kenar uzunlukları: a, b ve c
a + b > c > |a−b|
a + c > b > |a−c|
b + c > a > |b−c| 
 s(A) > s(B)> s(C) ise a > b > c olur.
Bir üçgende küçük açı karşısında kısa kenar, büyük açı
karşısında uzun kenar vardır.
 Üçgen çizebilmek için,
 Üç kenar uzunluğu bilinmelidir.( Kenar-Kenar-Kenar)
İki kenar uzunluğu ile bu kenar arasındaki açının ölçüsü
bilinmelidir.( Kenar-Açı-Kenar)
Bir kenarının uzunluğu ile iki açısının ölçüsü bilinmelidir.
( Açı-Kenar-Açı)
Dik üçgende dik açının karşısındaki kenara hipotenüs ve
diğer iki kenara dik kenar denir. a ve b dik kenarlar c
hipotenüs olmak üzere c 2=a2+ b2 dir.

Bölüm III :
Ölçme-
Değerlendirme Ölçme-Değerlendirme bölümüne geçmeden önce öğrencilere
: Bireysel ‘’bugün ne öğrendik çocuklar?’’ sorusunu yöneltir.
Öğrenme
etkinliklerine Öğrencilerden cevaplar alınarak doğruluğu kontrol edilir. Eğer
yönelik Ölçme- doğruysa konu anlaşılmıştır. Eğer yanlışsa konu anlaşılmamış ya
Değerlendirme da eksik bilgiler vardır. Öğrencilere verilen etkinliklerin ve
, Grupla ödevlerin ne durumda olduğu aşama aşama incelenir ve hangi
öğrenme noktada eksik oldukları bulunup konu tekrarlanır, eksiklik
etkinliklerine giderilir.
yönelik Ölçme-
Değerlendirme Öğrenme güçlüğü olan öğrenciler için daha fazla görseller,
, Öğrenme boyamalar ve psikomotor beceri gerektiren etkinliklerle konu
güçlüğü olan pekiştirilmeye çalışılır. Verilen etkinliklerin doğruluğu kontrol
öğrenciler ve edilip dönüt verilir.
ileri düzeyde
öğrenme İleri düzeyde öğrenme hızında olan öğrenciler için konu daha çok
hızında olan örnekler üzerinden işlenmelidir. Örnekler incelenip dönüt
öğrenciler için verilmelidir.
ek Ölçme- Tüm bunların sonunda değerlendirme yapılarak istenilen hedefin
Değerlendirme öğrencilere kazandırılıp kazandırılmadığı kontrol edilir.
Etkinlikleri
Dersin Diğer Resim dersiyle ilişkilidir. Resim yaparken farklı türden üçgenler
Derslerle kullanımı konunun pekiştirilmesine kolaylık sağlar.
İlişkisi

Bölüm IV :
Planın Uygulanmasına Verilen bölümlerdeki adımlar doğru bir
İlişkin Açıklamalar şekilde uygulandığı zaman istenilen
hedef öğrencilere kazandırılacaktır.

Dersin Öğretmeni: Ceren Akkaya Okul Müdürü

İmza İmza