Ispitni katalog za zdravstvenu njegu 1

2019/20. Godina
SADRŽAJ:
1.UVOD...................................................................................................................................................3
2.Poglavlje I............................................................................................................................................4
2.1.Zdravstvena zaštita.......................................................................................................................4
3.Poglavlje II...........................................................................................................................................9
3.1.Zdravstveni radnici.......................................................................................................................9
4.Poglavlje III........................................................................................................................................13
4.1.Bolnica, bolesnički odjel.............................................................................................................13
5.Poglavlje IV........................................................................................................................................14
5.1.Organizacija rada zdravstvene njege..........................................................................................14
Nosioci zdravstvene njege................................................................................................................14
Organizacioni modeli........................................................................................................................14
6.Poglavlje V.........................................................................................................................................25
6.1.Komplikacije dugotrajnog ležanja...............................................................................................25
7.Poglavlje VI........................................................................................................................................35
7.1.Nastanak i sprečavanje infekcija.................................................................................................35
8.Poglavlje VII.......................................................................................................................................50
8.1.Previjanje....................................................................................................................................50

2
UVOD

Katalog pitanja iz zdravstvene njege nastao je iz praktične potrebe, prvenstveno kao vodič
nastavnicima u procesu pripremanja učenika srednjih škola TK za takmičenje ali može
po služiti i u redovnoj nastavi.
Ispitni katalog usklađen je sa odabranim nastavnim planom i programom za Zdravstvenu
njegu 1. Katalogom se jasno određuje šta se od kandidata očekuje na ispitu.
Napomena: Sva pitanja nose od jedan do pet bodova, pitanja sa više tačnih odgovora bod
dijele na osnovu tačno datih odgovora.
Autori:
Stjepić Đuka, Sušić Nisada, Mujčinović Fatima, Jusufović Hajra, Husić Edina, Hasić Marijana,
Džibrić Amela, Smajić Rusmira, Alibašić Aida, Havušić Osman, Huremović Zifa,
Smajić Arnela, Šakušić Mejra

3
Zdravstvena zaštita

4
1. Zdravstvena zaštita je skup mjera koje obuhvata ju: (bod 1)

a) Unapređenje ljudskih odnosa

b) Smanjenje siromaštva
c) Rad na čuvanju i poboljšanju zdravlja ljudi
d) Rad na čuvanju i poboljšanju zdravlja mladih

2. Šta podrazumijeva pojam zdravstvena zaštita? (bod 3)

*Zaokruži tačan odgovor.
a) Zdravstvena zaštita je skup mjera, aktivnosti i postupaka na
unapređenju prava na život, čuvanju i poboljšanju zdravlja ljudi.
b) Zdravstvena zaštita podrazumijeva sve ono što pomaže građanima u državi.
c) Zdravstvena zaštita je štićenje zdravlja

3. Zdravstvena zaštita radnika se obavlja na: (bod 1)

a) Primarnom i sekundarnom nivou

b) Samo primarnom
c) Primarnom, sekundarnom i tercijarnom

4. Dopuni tačan odgovor: (bod 1)

Ambulante pripadaju primarnom nivou zdravstvene zaštite.

5. Zdravstvenu djelatnost na tercijarnom nivou obavlja: ( bod 1)

a. apoteka
b. dom zdravlja
c. kliničko-bolnički centar
d. opšta bolnica
e. specijalna bolnica

6. Izvođenje nastave za ljekare svih profila i zdravstvene radnike različitog nivoa

obrazovanja obavlja se samo na tercijarnom nivou zdravstvene zaštite . ( bod 1)

a) Tačno
b) Netačno

5
7. Koja od sljedećih mjera predstavljaju mjeru zdravstvene zaštite ( bod 5)
*Zaokruži tačan odgovor, jedan ili više:

a) Zaštita od ekoloških činilaca štetnih po zdravlje, kao uključivanje svih mjera za

čuvanje, unapređenje, poboljšanje zdravstvenih uslova životne, radne sredine i
higijenskih uslova za život i rad čovjeka.
b) Mjere protiv pušenja, alkoholizma i narkomanije
c) Prevencija na suzbijanju karantenskih zaraznih bolesti.
d) Liječenje i rehabilitacija oboljelih, tjelesno i duševno oštećenih i povrijeđenih
osoba.
e) Pregled umrlih.

8. Koja su načela zdravstvene zaštite? ( bod 5)

a) načelo pristupačnosti zdravstvene zaštite
b) načelo pravilnosti
c) načelo solidarnosti
d) načelo sveobuhvatnosti
e) načelo kontinuiranosti
f) načelo specijalizovanog pristupa
g) načelo stalnog unapređenja kvalitete zdravstvene zaštite
h) načelo efikasnosti

9. Šta podrazumijeva načelo kontinuiranosti zdravstvene zaštite? ( bod 1)

*Zaokruži tačan odgovor.
a. Da pruža neprekidnu zdravstvenu zaštitu građanima u svakoj životnoj dobi.
b. Da svi nivoi zdravstvene zaštite rade 24h dnevno.
c. Da se kontinuirano ostvaruju najbolji mogući rezultati u odnosu na raspoložive
resurse u zdravstvu.

10. Dopuni definiciju:( bod 2)

Dom zdravlja je ustanova koja organizuje zdravstvenu zaštitu na području za koje je

osnovan.

11. Šta je Lječilište? ( bod 3)

Lječilište je poseban oblik zdravstvenog rada gdje se prirodnim ljekovitim

izvorima(voda,blato,pijesak,more) i dostignućima rehabilitacijske struke provodi
preventivna zdravstvena zaštita,specijalističko-konsultativna i bolnička rehabilitacija.)

6
12. Navedeni su zadaci Zavoda za transfuzijsku medicinu FBIH, zadatak je da zaokružite
uljeza: (bod 3)
a) a) Prikuplja krv
b) Čuva i distribuira krvne komponente
c) Osigurava stanovništvu, zdravstvenim i drugim ustanovama lijekove
d) proizvedene od krvi
e) Obavlja postupak transfuzije krvi pacijentima
f) Koordinira i nadzire rad u zdravstvenim ustanovama iz ove oblasti

13. Zaokruži šta ne pripada nizu: ( bod 2)

a) Klinika
b) Klinička bolnica
c) Bolnička klinika
d) Klinički bolnički centar
e) Bolnički centar
f) Klinički centar

14. Bolnica je stacionarna zdravstvena ustanova u kojoj se bolesnici zadržavaju na: (bod 1)
a) Ispitivanju ,liječenju i njezi
b) Dijagnostici, terapiji i operaciji
c) Ispitivanju, liječenju i rehabilitaciji

15. Klinički centar je zdravstvena ustanova u kojoj: ( bod 2)

a) Sve specijalnosti nose naziv klinike i gdje se pacijenti liječe i vrše transplantacije
b) Pacijenti leže, primaju krv i vrše dijagnostičke pretrage
c) Sve specijalnosti nose naziv klinike i u kojem se izvodi nastava u
potpunosti, kao i naučno-istraživački rad
d) Preovladava paviljonski tip zgrada, gdje je u svakom paviljonu smještena po jedna
klinika u kojoj pacijenti leže

16. Šta je apoteka? (bod 2)

Apoteka je zdravstvena ustanova koja osigurava snabdijevanje lijekovima i drugim
materijalom stanovništva, zdravstvenih ustanova i zdravstvenih radnika koji
obavljaju privatnu praksu.

7
17. Dopuni: (bod 3)
Ustanove koje spadaju u primarni nivo zdravstvene zaštite su:
a)Dom Zdravlja
a)Porodična ambulanta
c) apoteka.

18. Poliklinika, bolnica i lječilište pripadaju kojem nivou zdravstvene zaštite? (bod 1)
*Zaokruži tačan odgovor.
a) Primarnom;
b) Sekundarnom;
c) Tercijarnom;
d) Nijednom od navedenih.

19. Specijalističko-konsultativni rad obuhvata : ( bod 1)

a) Međusobne konsultacije zdravstvenih radnika o određenoj bolesti

b) Konsultacije na relaciji ljekar specijalista-pacijent
c) Specijalni pregledi pacijenata po sistemima
d) Specijalne konsultacije na relaciji ljekar specijalista-medicinska sestra

20. Koja je razlika između kliničke bolnice i kliničkog centra? (bod 3)

*Zaokruži tačan odgovor.
a) Klinička bolnica je samo dio zdravstvene ustanove, a klinički centar je zdravstvena
ustanova.
b) Klinička bolnica je zdravstvena ustanova u kojoj najmanje dva
područja nose naziv klinika, a klinički centar je zdravstvena ustanova u kojoj
sve specijalnosti nose naziv klinike.
c) U kliničkoj bolnici se izvodi manje od pola nastavnog, fakultetskog programa dok se u
kliničkom centru nastava izvodi u potpunosti.

21. Dopuni:( bod 4)

Zavod je specijalizovana zdravstvena ustanova u kojoj se obavlja
specijalističko konsultativna zdravstvena zaštita, uz poseban rad medicinske
tehnologije kao i određena medicinska ispitivanja.

8
22. Imunizacija predstavlja: (bod 1)
a) Poboljšanje imuniteta kod djece
b) Obaveznu vakcinaciju djece
c) Sprečavanje zaraznih bolesti

23. Federalno zdravstveno vijeće Ministarstva zdravstva je zakonodavno tijelo koje ima
koliko članova? ( bod 2)
*Zaokruži tačan odgovor.
a) 15;
b) 17;
c) 11.

9
Zdravstveni radnici

10
24. Ko su zdravstveni radnici?( bod 2)
*Zaokruži tačan odgovor.
a) Zdravstveni radnici su lica koja imaju obrazovanje zdravstvenog
usmjerenja i pružaju zdravstvenu zaštitu stanovništvu uz poštovanje moralnih i
etičkih načela zdravstvene struke.
b) Zdravstveni radnici su doktori.
c) Zdravstveni radnici su svi koji rade u bolnici.

25. Dopuni:
Zdravstveni radnici imaju završen fakultet, višu ili srednju školu: (bod 3)
a) medicine
b) farmacije
c) stomatologije.

26. Nabroj 5 zdravstvenih radnika. (svaki zdravstveni radnik nosi 1 bod maksimalno 5
bodova)
Mogući odgovori:
1. Doktor medicine;
2. Stomatolog;
3. Diplomirana medicinska sestra;
4. Diplomirani fizioterapeut;
6. Sanitarni inženjer;
7. Inženjer medicinske radiologije;
8. Medicinska sestra-tehničar (različitih usmjerenja).

27. Koju boju uniforme nose zaposleni u zdravstvenim ustanovama? –Dopuni odgovor
(bod 3)
a) Ljekar;- BIJELU
b) Zdravstveni saradnik;-BIJELA UNIFORMA SA ZELENOM OZNAKOM
c) Radnik u stanici kisika- UNIFORMA CRVENE BOJE

28. Zaokruži tačan odgovor: ( bod 2)

a) Zdravstveni saradnici su radnici koji su završili obrazovanje
zdravstvenog usmjerenja i rade kao ispomoć glavnom osoblju u ustanovi
b) Zdravstveni saradnici su radnici koji nisu završili obrazovanje
zdravstvenog usmjerenja a rade u zdravstvenim ustanovama
c) Zdravstveni saradnici su radnici koji su završili obrazovanje
zdravstvenih usmjerenja a daju konsultacije pacijentima van zdravstvene ustanove

29. Dopuni:( bod 1)

Zdravstveni radnici su obavezni nakon završenog obrazovanja obaviti
pripravnički staž.

11
30. Zaokruži zdravstvene radnike: (bod 2)
a. anestetičar
b. hirurg
c. logoped
d. psiholog

31. Zaokruži zdravstvene saradnike: (bod 2)

a) sanitarni inženjer
b) socijalni radnik
c) babica
d) logoped

32. Ko su zdravstveni saradnici?( bod3)

Zdravstveni saradnici su radnici koji nisu završili obrazovanje zdravstvenog
usmjerenja, a rade u zdravstvenim ustanovama i sudjeluju u dijelu zdravstvene
zaštite.

33. Koja od sljedećih navedenih grupa predstavlja zdravstvene saradnike u bolnicama?

(bod 2)
*Zaokruži tačan odgovor.
a) Doktor medicine, medicinska sestra - tehničar, laborant.
b) Psiholozi, pedagozi, pravnici.
c) Tehnolog, biolog, defektolog.

34. Šta su zdravstveni radnici sa završenim fakultetom zdravstvenog usmjerenja ili

srednjom školom zdravstvenog usmjerenja obavezni obaviti? ( bod1)
*Zaokruži tačan odgovor.
a) Zaposliti se;
b) Odraditi pripravnički staž;
c) Dobiti diplomu.

35. Dopuni: ( bod 2)

Pripravnički staž je organizovani oblik stručnog osposobljavanja zdravstvenih
radnika za samostalan rad koji se obavlja pod nadzorom.

12
36. Sve zemlje članice EU prihvatile su i ujednačile nivo obrazovanja medicinskih sestra
koji je podijeljen na tri razine (Navedi ih.) (bod 3)

1. Medicinska sestra opće njege (RN)

2. Medicinska sestra specijalist(SN)
3. Visoko obrazovana medicinska sestra (AN)

37. Koji su nivoi obrazovanja medicinske sestre? ( bod 3)

a) Medicinska sestra srednja stručna sprema

b) Medicinska sestra viša stručna sprema
c) Medicinska sestra visoka stručna sprema

38. Navedi bar 5 stavki poslova i zadataka sestre sa srednjom stručnom spremom? ( bod 5)
Mogući odgovori:
a) održavanje osobne higijene bolesnika
b) promatranje bolesnika
c) dijeljenje hrane i hranjenje nepokretnih bolesnika
d) izvođenje medicinsko-tehničkih zahvata
e) pripremanje instrumenata, aparata i dokumentacije za medicinsko-tehničke
zahvate koje izvodi liječnik
f) pripremanje za transfuziju krvi
g) sterilizacija
h) podjela terapije
i) brigu o priboru za njegu bolesnika i za medicinsko-tehničke zahvate

39. Dopuni: (bod 3)

Sobna sestra mora imati završenu a) srednju školu,
b) pripravnički staž i položen c) stručni ispit.

40. Medicinska sestra zauzima određeno radno mjesto u bolnici ? (bod 3)

a) Medicinska sestra sa srednjom stručnom spremom
b) Ljekar
c) Spremačica
d) Medicinska sestra sa visokom stručnom spremom
e) Socijalni radnik
f) Medicinska sestra sa višom stručnom spremom

41. Koji su poslovi koje obavlja medicinska sestra? (bod 5)

a) Vrši zdravstvenu njegu
b) Zdravstveno vaspitanje zdravih i bolesnih ljudi
c) Organizacija sestrinske službe na svim nivoima zdravstvene zaštite

13
 d) Edukacija vlastitog osoblja
e) Obavljanje nastave u medicinskim školama
f) Istraživana i menadžment u domenu sestrinstva

42. Koje kvalitete moraju posjedovati medicinske sestre na visokim funkcijama da bi

kvalitetno obavljale svoj posao? (bod 5)
Sestre moraju posjedovati odgovarajuću
a) školsku spremu
b) radno iskustvo
c) organizacione sposobnosti
d) razvijenu moć komunikacije
e) biti odgovorna osoba i imati druge pozitivne osobine potrebne zdravstvenom
radniku

43. Dopuni: (bod 5)

Odlike odjeće zdravstvenih radnika i saradnika koji rade u zdravstvenim ustanovama
zdravstvene zaštite su: a)obavezna, b)zaštitna, c)jedno obrazna, d)udobna, e)čista.

44. Koja je uloga odjeće zdravstvenog radnika? ( bod 3)

Uloga odjeće zdravstvenog radnika je da spriječi prenos infekcije sa bolesnika na
radnika i sa radnika na bolesnika, da se može raspoznati profil i stručna sprema
radnika po hijerarhiji i radno mjesto koje obavlja.

45. Koja su moralno-etička načela koje sestra mora poštovati u radu oko bolesnika?( bod 2)
a) Poštovati bolesnika i njegovu porodicu, družiti se sa bolesnikom u cilju bolje
komunikacije
b) Ostvariti profesionalan odnos sa bolesnikom i njegovom porodicom, poštovati
bolesnikovu ličnost i čuvati profesionalnu tajnu
c) Ostvariti korektan odnos sa bolesnikom, razgovarati u bolesničkoj sobi o njegovim
ličnim problemima i pokušati pomoći oko njihovog rješavanja
d) Čuvati profesionalnu tajnu i ne galamiti na bolesnika

14
Bolnica, bolesnički odjel

15
46. Bolnica je stacionarna zdravstvena ustanova u kojoj se bolesnici zadržavaju na: (bod 1)
a) Ispitivanju ,liječenju i njezi
b) Dijagnostici, terapiji i operaciji
c) Ispitivanju, liječenju i rehabilitaciji

47. Bolesnička soba treba da je: (bod 1)

a) provjetrena
b) osvijetljena
c) bezbjedna i bez buke
d) čista i uredna
e) sve navedeno

48. Statički dio bolnice je dobio naziv : (bod 1)

a) Jer se u njemu vrši statistika i obrada podataka o pacijentu
b) Jer u njemu leže bolesnici gdje im se sprovodi njega i liječenje
c) Jer u njemu stalno stoje bolesnici i čekaju na pregled
d) Jer taj dio služi kao stacionar za stare i iznemogle osobe

49. Dinamički dio bolnice je onaj dio gdje: (bod 1)

a) Je smješten prijemni blok, gdje dosta ljudi cirkuliše u toku radnog vremena
b) Su smještene prostorije za dijagnostiku, gdje se izdaju nalazi, i sestre dovoze
pacijente na pretrage
c) Je smješten polikliničko-konzilijarni dio, prijemni blok, razne ambulante i
prostorije za dijagnostiku
d) Je smješten polikliničko-konzilijarni dio, ambulante i prostorije za otpust bolesnika

50. Objasni pojam REHABILITACIJE? (bod 3)

Rehabilitacija je proces krajnje mogućeg osposobljavanja osobe sa nesposobnošću
kroz razvijanje njegovih fizičkih mentalnih i socijalnih mogućosti.

16
Organizacija rada zdravstvene njege
Nosioci zdravstvene njege
Organizacioni modeli

17
51. Nosioci zdravstvene njege su sestre koje u bolnici zauzimaju određeno radno mjesto
prema: (bod 4)
a) Školskoj spremi
b) Visini plate
c) Radnom iskustvu
d) Rase
e) Organizacijskim sposobnostima
f) Drugim pozitivnim osobinama potrebnim zdravstvenom radniku

52. Dopuni: ( bod 5)

Nosioci zdravstvene njege u bolnicama su a)medicinske sestre koje u bolnici zauzimaju
određena radna mjesta, tj. Organizacija njihove službe je sistematizirana kao: b)glavna
sestra bolnice, c)glavna sestra odjela, d)glavna sestra odsjeka i e)sobna sestra.

53. Ko su nosioci zdravstvene njege u bolnicama i prema čemu zauzimaju određena radna
mjesta?( bod 4)
Nosioci zdravstvene njege u bolnicama su med. sestre koje u bolnici
zauzimaju određena radna mjesta prema :
- školskoj spremi
- radnom iskustvu
- organizacijskim sposobnostima i
-drugim pozitivnim osobinama potrebnim zdravstvenom radniku.

54. Nosioci zdravstvene njege su medicinske sestre, koje u bolnici zauzimaju

određena mjesta prema čemu? (bod 4)
Tačan odgovor:
-školskoj spremi
- radnom iskustvu
-organizacijskim sposobnostima i
-drugim pozitivnim osobinama potrebnim zdravstvenom radniku.

55. Organizacija sestrinske službe u bolnici sistematizirana je? (bod 4)

a) Glavna sestra bolnice

b) Glavna sestra odjela
c) Glavna sestra odsjeka
d) Sobna sestra

18
56. Ko učestvuje u organizaciji rada sestrinske službe u bolnici? *Zaokruži sve tačne
odgovore. (bod 3)
a) glavna sestra bolnice
b) doktor
c) glavna sestra odjela
d) glavna sestra polu-odjela
e) vođa smjene

57. Zaokruži sve poslove koji ulaze u djelokrug rada glavne medicinske sestre bolnice:
(bod4)
a) Organizacija rada medicinskih sestara;
b) Izvođenje medicinsko - tehničkih radnji;
c) Nadzire rad svih sestara u bolnici;
d) Organizuje pripravnički staž za medicinske sestre;
e) Dijeli hranu i hrani nepokretne bolesnike;
f) Učestvuje u organizaciji vježbi i stručne prakse učenika;

58. Zaokruži sve što radi glavna sestra bolnice.( bod 5)

a) organizuje rad medicinskih sestara
b) planira nabavku opreme za zdravstvenu njegu
c) dijeli terapiju
d) organizira pripravnički staž za medicinske sestre
e) nadzire rad med. sestara
f) hrani pacijente
g) prenosi svoje znanje i iskustvo sestrama..

59. Djelokrug rada glavne sestre bolnice? (bod 5)

a) organizuje rad medicinskih sestara
b) hranjenje nepokretnih bolesnika
c) sterilizacija
d) planira nabavku opreme za zdravstvenu njegu
e) usklađuje rad medicinskih sestara, pojedinih bolničkih odjela i nadzire taj rad
f) organizira pripravnički staž za medicinske sestre
g) podjela terapije
h) izrađuje plan osposobljavanja novo primljenih sestara
brine o usavršavanju medicinskih sestara
i) sarađuje s upravom medicinske škole i sudjeluje u organizaciji vježbi i stručne
prakse učenika

19
60. Nabroji bar 5 zadataka glavne sestre odjela? (bod 5)
Mogući odgovori:
a) planira i organizira zdravstvenu njegu
b) održava stručne sastanke sa odjelnim sestrama
c) vodi brigu o prehrani
d) uvodi u rad novo pripremljene sestre
e) nabavlja materijal za njegu
f) sastavlja raspored godišnjih odmora
g) sve od navedenog
h) ništa od navedenog

61. Kome je glavna sestra odjela odgovorna za svoj rad? (bod 1)

*Zaokruži tačan odgovor.
a) Sobnoj sestri
b) Glavnoj sestri bolnice
c) Doktoru

62. Koji su zadaci sobne sestre? (bod 5)

-održavanje higijene bolesnika
-posmatranje bolesnika
-dijeljenje hrane i hranjenje nepokretnih bolesnika
-izvođenje medicinsko tehničkih radnji
-podjela terapije
-briga o priboru za njegu bolesnika i za med. tehničke radnje
-briga za okoliš
-sudjelovanje u zdravstvenom vaspitanju
-prepoznavanje urgentnih stanja i pružanje prve pomoći..
Zaokruži tačan odgovor:
a) ništa od nabrojanog;
b) sve nabrojano
c) djelimično od nabrojano

63. Dopuni: (bod 2)

Sobna sestra je za svoj rad odgovorna
a)glavnoj sestri polu odjela i b)glavnoj sestri odjela.

20
64. Nabroj bar 5 zadataka sobne sestre. (bod 5)
Mogući odgovori:
1. Održavanje lične higijene bolesnika;
2. Posmatranje bolesnika;
3. Dijeljenje hrane i hranjenje ne pokretnog bolesnika;
4. Izvođenje medicinsko - tehničkih radnji;
5. Pripremanje instrumenata;
6. Sterilizacija;
7. Podjela terapije;
8. Učestvuje u zdravstvenom odgoju i prosvjećivanju bolesnika;
9. Brine za okolinu bolesnika;
10. Priprema transfuziju krvi

65. Navedi modele organizacije zdravstvene njege ? (bod 3)

1. Funkcionalni model
2. Primarni model - prema bolesniku
3. Timski model

66. Po čemu se razlikuju modeli organizacije zdravstvene njege ? (bod 3)

a) Obrazovna struktura sestara
b) Broj uposlenika
c) Hijerarhijska struktura
d) Načela pružanja zdravstvene njege

67. Modeli organizacije zdravstvene njege razlikuju se s obzirom na: (bod 3)

a) Obrazovnu strukturu sestara, sposobnost komunikacije, moralne i etičke
vrijednosti
b) Obrazovnu strukturu sestara, manuelnih vještina i ljubaznosti
c) Obrazovnu strukturu sestara, hijerarhijsku strukturu i načela pružanja
zdravstvene njege

68. Spoj organizacionih modela zdravstvene njege sa osnovom prema kojoj su pravljeni:
(bod 3)
a) Funkcionalni model;
b) Timski model;
c) Primarni model.
1) Model prema bolesniku;
2) Model raspoređen po timovima;
3) Model prema zadatku.

Tačan odgovor:
a) - 3;
b) - 2;
c) - 1.

21
69. Kada se primjenjuje funkcionalni model zdravstvene njege? (bod 1)
a) kada u obrazovnoj strukturi osoblja prevladava osoblje nižim stepenom
obrazovanja (medicinske sestre sa srednjom stručnom spremom)
b) kada u obrazovnoj strukturi osoblja prevladava osoblje višim stepenom
obrazovanja (medicinske sestre sa višom spremom)

70. Najčešći model organizacije u našim stacionarnim zdravstvenim ustanovama je

( bod 1)
(Zaokruži tačan odgovor)
a) funkcionalni model
b) primarni model
c) timski model

71. Prepoznaj model organizacije zdravstvene njege ? ( bod 2)

a) Niži stepen obrazovanja
b) Mali broj viših medicinskih sestara
c) Svaka sestra obavlja svoj zadatak na odjelu
d) Glavna sestra odjela planira zdravstvenu njegu

Odgovor: Funkcionalni model organizacije zdravstvene njege

72. Koji su zadaci glavne sestre odjela u funkcionalnom modelu organizacije zdravstvene
njege ? (bod 5)
a) Rukovodi osobljem za zdravstvenu njegu
b) Organizuje rad na odjelu
c) Planira rad osoblja
d) Određuje i zadužuje osoblje za obavljanje zadataka u skladu sa njihovim
obrazovanjem i sposobnostima
e) Nadzire rad osoblja za njegu i usklađuje njihov rad sa ostalim radnicima

73. Dopuni: (bod 2)

Nedostatak funkcionalnog modela je nedostatak medicinskih sestara sa višom
stručnom spremom.

22
74. Navedi bar četiri zadatka sestre u primarnom modelu ? (bod 4)
1. Utvrđuje potrebe za zdravstvenom njegom sa bolesnikom
2. Planira zdravstvenu njegu na osnovu utvrđenih potreba
3. Provodi zdravstvenu njegu prema planu
4. Vrednuje uspješnost zdravstvene njege
5. Prati zdravstveno stanje i ponašanje bolesnika
6. Uključuje pri planiranju i provođenju zdravstvene njege porodicu bolesnika
7. Učestvuje u planiranju i provođenju dijagnostičkih i terapijskih
postupaka
8. Koordinira cjelokupnu aktivnost u zbrinjavanju bolesnika

75. Šta su prednosti primarnoga modela? (bod1)

a)kontinuirano provođenje zdravstvene prema potrebama bolesnika
b) rad u timu
c) poštovanje bolesnikove osobnosti.

76. Zaokruži tačne odgovore zadataka medicinske sestre u primarnom modelu. ( bod 5)
Mogući tačni ili netačni odgovori su:
a) Utvrđuje potrebe za zdravstvenom njegom zajedno sa bolesnikom
b) Provodi zdravstvenu njegu prema planu
c) Vrednuje uspješnost zdravstvene njege
d) Planira zdravstvenu njegu na osnovu utvrđenih potreba
e) prati zdravstveno stanje i ponašanje bolesnika
f) uključuje porodicu bolesnika pri planiranju i provođenju zdravstvene njege
g) sudjeluje u planiranju i provođenju dijagnostičkih i terapijskih postupaka
h) koordinira cjelokupnu aktivnost u zbrinjavanju
bolesnika
i) svi odgovori su tačni
j) nijedan odgovor nije tačan

77. Dopuni: ( bod 3)

Prednosti primarnog modela su: kontinuirano provođenje a)zdravstvene njege , prema
potrebama određenog b)bolesnika i poštovanje njegove c) privatnosti.

78. Dopuni: (bod 3)

Prema timskom modelu zdravstvenu njegu za određeni broj bolesnika provodi a)tim.
Tim vodi b)medicinska sestra sa visokom ili višom stručnom spremom i u
timu osim nje sudjeluju c)2 do 3 sobne sestre.

23
79. Dopuni (bod 1)
Tim u timskom modelu vodi a) visoka ili viša medicinska sestra
medicinska sestra.

80. Dopuni: (bod 1)

Za a)planiranje zdravstvene njege u timskom modelu odgovoran je b)vođa tima.

81. Šta vođa tima uzima u obzir pri organiziranju tima? (bod 2)
Pri organiziranju rada u timu vođa tima uzima u obzir lične sposobnosti svakog
pojedinačnog člana.

82. Šta je progresivna njega? (bod 2)

Progresivna njega znači maksimalno prilagođavanje zdravstvene njege potrebama
bolesnika.

83. Šta podrazumijeva Progresivna njega ? (bod 3)

a) Svrstavanje bolesnika u skupine

b) Upotrebu određene medicinsko-tehničke i druge opreme
c) Rad stručnog kadra s odgovarajućom spremom i radnim iskustvom

84. Vrste progresivne njege bolesnika ? (bod 3)

a) I stepen – Intenzivna njega
b) II stepen – Polu intenzivna
c) III stepen- Minimalna njega

85. Nabroj sve vrste njege u bolnici (bod 5)

a) Specijalna / strogo intenzivna njega;
b) Intenzivna njega;
c) Polu intenzivna njega;
d) Minimalna njega;
e) Samo-njega.

24
86. Prepoznaj stepen progresivne njege ( bod 2)
a) bolesnici kojima su potrebni intenzivni medicinski postupci u posebnim bolničkim
jedinicama
b) bolesnik bez svijesti
c) bolesnik koji krvari
d) bolesnici kojima je potrebna kontrola nad vitalnim funkcijama svaka 2 sata
e) bolesnici u kojih se provodi intenzivna terapija trajno više puta na dan

Odgovor Intenzivna njega.

87. Prepoznaj stepen progresivne njege ? ( bod 2)

a)Bolesnik je nepokretan
b) Bolesnik je dezorijentiran
c) Bolesnici kojima je potrebna kontrola nad vitalnim funkcijama u razmacima od četiri
sata
d) Bolesnici s krvarenjem koje je pod kontrolom
e) Bolesnici pod terapijom kisikom
f) Bolesnici koji se hrane u bolesničkom krevetu
g) Bolesnici kojima se lična higijena provodi u krevetu

Odgovor : Polu intenzivna njega bolesnika

88. Prepoznati stepen progresivne njege? ( bod 2)

a) bolesnik je ograničeno ili neograničeno pokretan
b) bolesnik je pri svijesti
c) bolesnik čije se vitalne funkcije mjere 2 puta dnevno
d) bolesnik ne krvari i orijentisan je
e) bolesnik ne povraća i samostalno se hrani
f) bolesnik sam obavlja ličnu higijenu i fiziološke potrebe

Odgovor: Minimalna njega.

89. Koje su dužnosti sestre na intenzivnoj njezi? (bod 5)

a) Prati vitalne funkcije bolesnika i bilježi u temperaturnu listu
b) Sprovodi ličnu higijenu bolesnika
c) Sprečava komplikacije dugotrajnog ležanja
d) Sprovodi ishranu bolesnika
e) Sprovodi kontinuiranu terapiju
f) Uzima dijagnostički materijal i nosi u laboratoriju
g) Sarađuje sa ostalim osobljem

25
90. Zaokruži sve kriterije i pokazatelje koji upućuju da je bolesniku potrebna intenzivna
njega: (bod 5)
a) bolesnik je ograničeno ili neograničeno pokretan;
b) bolesnik ne povraća;
c) bolesnik je orijentisan;
d) bolesnik koji se hrani u bolesničkom krevetu;
e) bolesnici s krvarenjem koje je pod kontrolom;
f) sve od navedenog;
g) ništa od navedenog.

91. Koje su vrste primopredaje službe ? ( bod 2)

a) Pismena
b) Usmena

92. Definiši primopredaju službe ( bod 3)

Primopredaju službe (prijenos bitnih informacija o bolesniku) sestre moraju provoditi
pismeno i usmeno. Pisana primopredaja je obavezna i radi se na osnovu medicinske
dokumentacije. Usmena primopredaja provodi se uz bolesnički krevet i dopuna je
pismenoj primopredaji.

93. Primopredaja službe se vrši: (bod 3)

a) usmeno i pismeno;
b) preko temperaturne liste;
c) preko doktora;
d) uz bolesnički krevet;
e) u sobi za sestre;
f) sve od navedenog;
g) ništa od navedenog.

94. Koji su zadaci sestre prije ljekarske vizite? (bod 5)

a) Izmjeriti temperaturu, puls i krvni pritisak i ubilježiti na temperaturnu listu

b) Izmjeriti diurezu i ubilježiti na temperaturnu listu
c) Ubilježiti stolicu, povraćanje... i ubilježiti na temperaturnu listu
d) Obaviti jutarnju njegu bolesnika (pranje, kupanje, namještanje kreveta)
e) Uzeti dijagnostički materijal (krv, urin ispljuvak) za laboratorijske
pretrage i otpremiti u laboratoriju
f) Podijeliti bolesnicima hranu, nahraniti nemoćne bolesnike (kada se
vizita obavlja kasnije)
g) Obavijestiti ljekara o promjenama kod bolesnika (izgled, stanje
ponašanja) koje je uočila tokom provođenja zdravstvene njege
h) Pripremiti historije bolesti

26
 i) Pripremiti pribor za pregled bolesnika tokom vizite (toplomjer, slušalice,
posudu sa špatulama za pregled ždrijela, posudu za nečiste špatule, platnena
centimetarska traka, svjetiljku, jednokratne ili sterilne rukavice)

95. Dopuni: (bod 3)

Ljekarskoj viziti moraju prisustvovati a) ljekar, b) sve sestre koje provode
zdravstvenu njegu tog bolesnika i c) glavna sestra.

96. Koji su zadaci sestre pri pregledu bolesnika za pregled usne šupljine? (bod 2)
Uputimo bolesnika da glavu okrene prema svjetlu. Ljekaru dodajemo špatulu a
poslije pregleda je odlažemo u posudu za nečisto.

97. Koji su zadaci sestre u pripremi bolesnika za pregled srca?(bod 3)

Za pregled srca skidamo ili raskopčavamo bolesniku gornji dio odjeće. Bolesnik leži
na leđima sa rukama spuštenim pored tijela. Sestra stoji nasuprot ljekaru i upućuje
bolesnika gdje da okrene glavu ili mu je sama okrene (suprotno od ljekara, da mu ne
bi disao u lice u toku pregleda)

98. Koji su zadaci sestre u pripremi za pregled abdomena?( bod 3)

Za pregled abdomena pacijent se uputi da zauzme ležeći položaj sa rukama
ispruženim niz tijelo, nogama lagano savijenim u koljenima, uz otkriven trbuh i glavu
okrenutu na suprotnu stranu.

99. Koji su zadaci sestre u pripremi pacijenta za pregled operacijske rane? (bod 3)
Za pregled operacijske ili druge rane potrebno je pripremiti kolica sa priborom za
previjanje, odviti ranu, asistirati ljekaru prilikom obrade rane a zatim ranu zaviti.

100. Koji su zadaci sestre u prijemnoj ambulanti? ( bod 5)

a) Medicinska sestra u prijemnoj ambulanti utvrđuje identitet bolesnika i

ispravnost medicinske dokumentacije
b) Upisuje bolesnika u ambulantnu knjigu
c) Pomaže mu pri skidanju odjeće i obuće
d) Smješta ga na stol za obavljanje pregleda
e) Mjeri mu vitalne funkcije
f) Asistira ljekaru prilikom pregleda
g) Uzima materijal za pretragu i
h) Daje terapiju

27
101. Dužnosti sestre pri obavljanju prijema bolesnika koji je u životnoj opasnosti: (bod 5)
a) Hitno iz prijemne ambulante prenijeti bolesnika na bolesnički odjel, okupati
bolesnika, izmjeriti vitalne funkcije i odvesti u operacionu salu
b) Hitno iz prijemne ambulante prenijeti bolesnika na bolesnički odjel, izmjeriti
vitalne funkcije, uzeti materijal za pretrage, dati ordiniranu terapiju i pripremiti
za zahvate
c) Hitno iz prijemne ambulante prenijeti bolesnika na bolesnički odjel, upoznati ga
sa ostalim bolesnicima u sobi, dati ordiniranu terapiju i upoznati

102. Koji su zadaci sestre nakon prijema bolesnika? ( bod 5)

a) Obavijestiti ljekara o prijemu bolesnika
b) Uspostaviti liste medicinske dokumentacije uz krevet
c) bolesnika(temperaturna lista, lista primijenjene terapije, lista pretraga i sl.)
d) Utvrditi način ishrane bolesniku (dijeta, vjerska ograničenja, nepodnošenje,
navike, pomoć pri uzimanju hrane i sl.)
e) Izmjeriti bolesnikovu visinu i težinu i upisati ih u temperaturnu listu
f) Provjeriti pokretnost bolesnika
g) Provjeriti orijentiranost bolesnika, stanje svijesti
h) U slučaju hitnosti pripremiti bolesnika za pregled, pretrage i zahvate i primijeniti
propisanu terapiju
i) Glavna medicinska sestra odjela uzima sestrinsku anamnezu i pregled bolesnika,
uspostavlja sestrinsku dijagnozu plan i program zdravstvene njege te listu
dokumentacije zdravstvene njege

103. Dopuni (bod 2)

Kod otpusta pacijenta iz bolnice na osnovu medicinske dokumentacije ljekar piše
otpusno pismo i otpusnicu

104. Otpusno pismo se piše u tri primjerka (bod 3)

a) Jedan ide bolesniku, drugi se upućuje primarnoj zdravstvenoj zaštiti poštom i
treći ulaže u istoriju bolesti
b) Jedan ide bolesniku, drugi njegovom ljekaru opšte prakse poštom i treći se ulaže
u zdravstveni karton u porodičnoj medicini
c) Jedan ide bolesniku, drugi u dom zdravlja i treći u ambulantu

105. Opiši prijem bolesnika koji je u životnoj opasnosti. (bod 5)

Bolesnik koji je u životnoj opasnosti hitno se iz prijemne ambulante prenosi na
bolnički odjel i smješta u bolnički krevet. Bolesniku skidamo odjeću i obuću,
mjerimo
vitalne funkcije, uzimamo materijal za pretrage, dajemo ordiniranu terapiju,
pripremamo za zahvate... Kada je bolesnik izvan životne opasnosti pristupa se
provođenju lične higijene i uzimanju podataka.

28
Komplikacije dugotrajnog ležanja

29
106. Koji je niz tačan: (bod 1)
a) Dekubitus, tromboza, respiratorne komplikacije, kontrakture, nesvjestica
b) Dekubitus, skleroza, tromboza, respiratorne komplikacije, nesvjestica
c) Dekubitus, skolioza, respiratorne komplikacije, nesvjestica, konture

107. Zašto se javljaju komplikacije dugotrajnog ležanja? (bod 2)

Komplikacije dugotrajnog ležanja nastaju zbog smanjene pokretljivosti, koja dovodi
do usporene cirkulacije i smanjene ventilacije pluća .

108. Smanjena pokretljivost dovodi do: (bod 1)

a) usporene cirkulacije
b) smanjene ventilacije pluća
c) sve navedeno je točno

109. Komplikacije od dugotrajnog ležanja nastaju zbog: (bod 1)

a) smanjene pokretljivosti
b) usporene cirkulacije
c) smanjene ventilacije pluća

110. Dekubitus je: (bod 1)

a) patološka promjena na leđima, gluteus-ima i petama
b) ograničeno oštećenje kože i/ili potkožnog tkiva nastalo uslijed dugotrajnog
pritiska
c) iritacija i crvenilo kože zbog inkontinencije

111. Definicija dekubitusa glasi ? (bod 2)

Dekubitus je ograničeno oštećenje kože i/ili potkožnog tkiva uslijed dugotrajnog
pritiska.

112. Dekubitus može dovesti bolesnika u opasnost: ( bod 1)

a) jer je lokalno žarište koje može uzrokovati sepsu
b) vlaženjem rane gube se proteini
c) obje tvrdnje su tačne

113. Dopuni rečenicu( bod 2)

Faktori koji utiču na nastanak dekubitusa dijele se na endogeni ili unutrašnji i egzogeni
ili spoljašnji.

30
114. Endogeni čimbenici koji uzrokuju dekubitus jesu: ( bod 1)
a) sredstva za imobilizaciju
b) bolesti metabolizma i prehrane
c) nečista i vlažna koža (znoj, mokraća, stolica)

115. Egzogeni čimbenici koji uzrokuju dekubitus jesu: (bod 1)

a) bolesti cirkulacije
b) bolesti metabolizma
c) sredstva za imobilizaciju

116. Označi predilekciona mjesta za nastanak dekubitusa

( označenih 6 polja nosi 1 bod,maksimalno 5 bodova)

31
117. Egzogeni faktori koji pogoduju na nastanak dekubitusa su: ( bod 1)
a) Nabori ličnog i posteljnog rublja, nečista i vlažna koža, sredstva za
modelizaciju
b) Nabori ličnog rublja, nečista koža, temperatura zraka u bolesničkoj sobi
c) Nabori ličnog rublja, neudoban krevet, nečista i vlažna koža, sredstva za
imobilizaciju
d) Nabori ličnog rublja, neudoban krevet, masna koža, sredstva za
imobilizaciju

118. Najbolji postupak za sprečavanje dekubitusa je: (bod 1)

a) održavanje osobne higijene bolesnika
b) što ranije ustajanje iz kreveta
c) mijenjane položaja bolesnika u krevetu

119. U svrhu sprečavanja dekubitusa medicinska sestra treba: (bod 1)

a) održavati osobnu higijenu bolesnika
b) mijenjati položaj bolesnika u krevetu
c) sve navedeno

120. U cilju profilakse dekubitusa bolesnik treba da mijenja položaj u postelji: (bod 1)
a) svaki drugi dan
b) dva puta dnevno
c) jednom dnevno

32
 d) na svaka 2 sata
e) po preporuci ljekara

121. Vlaga u postelji koja nastaje od tjelesnih izlučevina (npr. mokraće, znoja, vlage od
raznih obloga, krvi, gnoja ili crijevnog sadržaja) kao faktor koji može da dovede do
stvaranja dekubitusa spada u: (bod 1)
a) mješovite faktore koji dovode do stvaranja dekubitusa
b) endogene faktore koji dovode do stvaranja dekubitusa
c) egzogene faktore koji dovode do stvaranja dekubitusa
d) primarne faktore koji dovode do stvaranja dekubitusa
e) sekundarne faktore koji dovode do stvaranja dekubitusa

122. Prvi znak dekubitusa je: (bod 1)

a) crvenilo kože koje prelazi u cijanozu, uz pojavu mjehura i oštećenje kože
b) crvenilo kože koje na pritisak pobijeli
c) smeđa boja kože, a ako postoji rana, njezina je okolina hiper pigmentirana, a u
njoj se vidi nekrotično tkivo

123. Drugi stupanj dekubitusa može se prepoznati prema: (bod 1)

a) crvenilu kože koje prelazi u cijanozu, uz pojavu mjehura i oštećenje kože
b) crvenilu kože koje na pritisak pobijeli
c) smeđoj boji kože, a ako postoji rana, njezina je okolina hiper pigmentirana, a u
njoj se vidi nekrotično tkivo

124. Treći stupanj dekubitusa može se prepoznati prema: ( bod 1)

a) crvenilu kože koje prelazi u cijanozu, uz pojavu mjehura i oštećenje kože
b) smeđoj boji kože, a ako postoji rana, njezina je okolina hiper pigmentirana, a u
njoj se vidi nekrotično tkivo
c) crvenilu kože koje na pritisak pobijeli

125. Dopuni: ( bod 2)

Nekrotično tkivo je odumrlo tkivo koje je tamne bole, neprijatnog mirisa i bez
cirkulacije i opskrbe hranljivim materijama.

126. Prepoznaj stepen dekubitusa: ( bod 4)

33
Tačan odgovor: II stepen, III stepen, IV stepen i I stepen
127. Zadaci sestre u sprečavanju dekubitusa su: ( bod 2)
a) uočiti na vrijeme početne znakove dekubitusa
b) poduzeti odgovarajuće postupke
c) poznavati faktore koji uzrokuju nastanak dekubitusa
d) planirati i provoditi mjere sprečavanja dekubitusa

128. Prvi stepen dekubitusa pri pritisku (Zaokruži tačan odgovor bod 1)
a) pobijeli
b) ne pobijeli
c) ništa se ne dešava
d) poplavi

129. Navedi bar tri načina na koje medicinska sestra sprječava nastanak dekubitusa!
(bod 3)
Mogući odgovori:
-održavati ličnu higijenu bolesnika
-promatrati mjesta sklona dekubitusu
-mijenjati položaj bolesnika u krevetu
-primijeniti anti dekubitusna pomagala
-provoditi pravilnu ishranu i nadoknadu tečnosti
-podučiti bolesnika i porodicu o mjerama za sprečavanje dekubitusa

130. Zaokruži anti dekubitusna pomagala (bod 2)

34
 Tačan odgovor: 2 i 3

131. Tromboza je? ( bod 2)

Tromboza je za životno intravaskularno zgrušavanje krvi i vezivanje ugruška za zid
krvnog suda.

132. Trombozu vena uzrokuje: (bod 1)

a) usporena cirkulacija u bolesnika čija osnovna bolest zahtjeva dugotrajno ležanje
b) stanja povećane koagulabilnosti krvi
c) sve je navedeno tačno

133. Ugrušak nastaje od: (bod 1)

a) Eritrocita, trombocita i elastina
b) Trombocita, fibrina i eritrocita
c) Trombocita, leukocita i proteina
d) Fibrina, elastina i trombocita

134. Pacijenti koji imaju trombozu moraju: (bod bod 2)

a) Ležati na leđima sa podignutim nogama
b) Zdravo se hraniti
c) Što više se kretati

135. Ako pacijent ima trombozu on mora (Zaokruži tačan odgovor bod 1)

35
 a) strogo mirovati
b)više da se kreće
c) pacijent koji ima trombozu je u komi i ne može raditi nikakve aktivnosti.

136. Lična higijena bolesnika koji ima trombozu održava se (zaokruži bod 1 )
a) medicinska sestra održava ličnu higijenu bolesnika u krevetu
b) bolesnik sam održava ličnu higijenu
c) medicinska sestra održava ličnu higijenu bolesnika u sobi za održavanje lične
higijene

137. Mjere za sprečavanja flebotromboze, tromboflebitisa jesu: (bod 1)

a) pasivne i aktivne vježbe donjih ekstremiteta
b) pravilan položaj i česte promjene položaja u krevetu
c) sve navedeno je točno

138. Flebotromboza nastaje zbog: (bod 1)

a) upale stijenki vena donjih ekstremiteta
b) nakupljanja eritrocita, fibrina i trombocita
c) dugog ležanja u krevetu
139. Dopuni: (bod 1)
a)Pravilan položaj bolesnika u krevetu i redovna promjena b)položaja pridonose
održavanju cirkulacije i na taj način pomažu u sprečavanju c)nastanka tromboze

140. Respiratorne komplikacije posljedica su: (bod 1)

a) upale pluća
b) smanjene ventilacije pluća
c) atelektaze plućnog tkiva

141. Respiratorne komplikacije su komplikacije uslijed: (bod 1)

(Zaokruži tačan odgovor)
a) Dugotrajnog hodanja
b) Dugotrajnog trčanja
c) Kratkotrajnog ležanja
d) Ništa od navedenog
e) Sve od navedenog

142. Dopuni: (bod 2)

Optimalni mikroklimatski uslovi a)temperature i b)vlažnost zraka su faktori u
sprečavanju respiratornih komplikacija.

36
143. Pri sprečavanju respiratornih komplikacija medicinske sestre imaju određene
zadatke. Zaokruži sve što podrazumijevaju ti zadaci medicinske sestre. (bod 3)
a) posmatranje respiratorne komplikacije
b) planirati i provoditi mjere sprečavanja
c) mijenjati položaj bolesnika svaka 2h
d) planirati i provoditi odgovarajuće postupke u njezi i liječenju
bolesnika

144. Dopuni rečenicu (bod 3)

Vježbe disanja mogu biti aktivne, aktivno potpomognute i pasivne.

145. Kontraktura je neograničena pokretljivost zgloba u svim ili samo nekim pravcima.
(bod 1)
a) Tačno
b) Netačno

146. Kontrakture nastaju uslijed: (bod 1)

a) Anomalija kosti i zglobova, napornog fizičkog rada, teških opekotina
b) Nakon gnojnih upala i ozljeda, preloma kostiju, jakih kontrakcija mišića
c) Skvrčavanje ožiljaka poslije velikih ozljeda i dubokih opekotina u predjelu
zglobova, poslije bolesti i povreda mišića, psihičkih poremećaja

147. Dopuni: (bod 3)

Ograničena pokretljivost zgloba u svim ili samo nekim pravcima predstavlja
a)posljedice dugotrajnog ležajna. Naziva se b)kontraktura i može biti c)urođena ili
stečena

148. Dopuni:( bod 3)

Kratkotrajni gubitak svijesti ili a)nesvjestica, najčešće se javlja zbog b)hipoksije ili
c)naglog ustajanja iz ležećeg položaja.

149. Koji su zadaci sestre ukoliko dođe do nesvjestice kod bolesnika? ( bod 2)
Položiti bolesnika u horizontalan položaj sa podignutim ekstremitetima .

150. Koji su još nazivi za nesvjesticu ? (bod 1)

- Sinkopa i Kolaps

37
151. Da li su svi ovi zadaci koje sestra treba obavljati pri nesvjestici? (bod 4)
Pored zadatka napišite DA ili NE.
a) Spriječiti tu pojavu, upozoravajući bolesnika na potrebu postupnog
ustajanja ili pomoći mu pri ustajanju iz kreveta;
b) provoditi aktivne i pasivne vježbe ekstremiteta;
c) masirati crvenilo pod pritiskom;
d) redovno mijenjati položaj u krevetu;
e) vježbati pokrete u zglobu;
f) previti ranu;
g) provoditi vježbe dubokog disanja;

Tačan odgovor:
a) DA
b) DA
c) NE
d) DA
e) NE
f) NE
g) DA

152. Spoji šta se od navedenog sprovodi kod koje komplikacije: ( bod 5)

a) Vježbe disanja A
b) Prestanak pušenja A
c) Redovno održavanje lične higijene A
d) Što ranije ustajanje iz kreveta A i B
e) Pravilan položaj u krevetu A i B
A-respiratorne komplikacije
B-tromboza i tromboflebitis

38
Nastanak i sprečavanje infekcija

39
153. Definišite infekciju! (bod 3)
Infekcija (lat.inficere-zaraziti) je biološki proces koji nastaje ulaskom i
razmnožavanjem patogenih mikroorganizama u tijelo domaćina pri čemu
dolazi do lokalne ili opšte reakcije .

154. Izvor infekcije mogu biti? (bod 5)

a) Zaražen ili bolestan čovjek

b) Zaražena ili bolesna životinja
c) Voda
d) Zemlja
e) Biljke

155. Putevi prenošenja mogu biti? (bod 5)

a) Direktno prenošenje prljavim rukama, sluznicom
b) Zrakom
c) Vodom
d) Hranom
e) Zemljom
f) Krvlju
g) Insektima
h) Indirektno (preko rublja, pribora za jelo, šprice, igle)

156. Ulazno mjesto za infekciju može biti? (bod 4)

a) Respiratorni sistem
b) Digestivni sistem
c) Koža i vidljiva sluzokoža
d) Spolni organi

40
157. (Bod 5)

158. Definišite pojam VIRULENCIJA! (bod 1)

Virulencija je sposobnost mikroorganizma da izazove bolest.

159. Definišite pojam DISPOZICIJA! (bod 1)

Dispozicija je sklonost čovjeka ka određenoj bolesti.

160. Koje su glavne kategorije mikroorganizama koji uzrokuju infekciju? (bod1)

a) Bakterije, virusi i gljivice
b) Virusi, protozoe, rikecije i paraziti
c) Gljivice, bakterije, virusi, rikecije, protozoe
d) Gljivice, bakterije, mikroorganizmi, rikecije, paraziti

41
161. Da bi došlo do infekcije potrebni su sledeći uslovi: (bod 1)
a) Izvor infekcije, ulazna vrata i dispozicija
b) Putevi prenošenja i patogenost i virulencija
c) Sve tvrdnje su tačne
162. Sklonost obolijevanju organizma za određenu bolest ili deficitarnost imuniteta
naziva se: ( bod 1)
a) Patogenost
b) Dispozicija
c) Virulencija
d) Opstipacija

163. Urođenu ili stečenu sposobnost zaštite od infekcije i bolesti nazivamo (bod 1)
a) Otpornost ili virulencija
b) Otpornost ili dispozicija
c) Otpornost ili rezistencija
d) Otpornost ili rezidencija

164. Kojim se metodama borimo protiv infekcije: (bod 1)

a) Antisepsom
b) Sterilizacijom
c) Dezinfekcijom
d) Asepsom
e) Samo pod a i b
f) Samo pod d
g) Samo pod b i c
h) Svim navedenim

165. U cilju sprečavanja infekcije na odjelima dezinfekcija se sprovodi na : (bod 1)

a) Na koži medicinskih radnika i bolesnika
b) Odjeći i obući zdravstvenih radnika i posjete
c) Na svemu navedenom

166. Dopuni. (bod 5)

Koji mikroorganizmi izazivaju infekciju?

Mikroorganizmi koji izazovu infekciju su: a)bakterije, b)virusi, c)gljivice,
d)rikecije i e) protozoe

167. Šta je to ulazno mjesto (bod 1)

a) Ulazno mjesto je mjesto gdje nastane infekcija.
b) Ulazno mjesto je mjesto prodora mikroorganizama u organizam
c) Ulazno mjesto je mjesto gdje mikroorganizmi izazovu neku reakciju.

42
168. Vogralikov lanac ili faktori koji su potrebni za nastanak infekcije su a, b,
c zaokruži tačan odgovor: (bod 3)
a) Putevi prenošenja
Dispozicija
Virulencija
Patogenost
Ulazna vrata

b) Izvor infekcije
Ulazna vrata
Rezistencija
Patogenost
Dispozicija

c) Izvor infekcije
Putevi prenošenja
Ulazna vrata
Virulencija
Dispozicija

169. Za pojavu infekcije važno je pet čimbenika koji tvore lanac. Kako se on
zove: (bod 1)
a) Vormihov lanac
b) Vogralikov lanac
c) Vinterov lanac

170. Izvor zaraze može biti: (bod 1)

a) probavni trakt
b) kontaminirano tlo
c) koža

171. Patogene bakterije pri ulasku u organizam izazivaju patološke procese

na način da izlučuju: (bod 1)
a) Enzime
b) Elektrolite
c) Sluz
d) Toksine

43
172. Sposobnost mikroorganizama da izazovu bolest zove se: (bod 1)
a) inkubacija
b) virulencija
c) rezistencija

173. Prirođena ili stečena sposobnost zaštite od infekcije i bolesti zove se

(bod 1)
a) inkubacija
b) virulencija
c) rezistencija

174. Antisepsa je: (bod 1)

a) skup mjera i postupaka kojima se uništavaju glodari
b) skup mjera i postupaka kojima se otklanjaju mikroorganizmi sa
bolesnika i njegove okoline
c) skup mjera i postupaka kojima se uništavaju insekti
d) skup mjera i postupaka kojima se uništavaju ptice
e) skup mjera i postupaka kojima se sprječava uništavanje životne sredine

175. Šta je antisepsa? (bod 2)

a) Antisepsa je odsustvo mikroorganizama.
b) Antisepsa je postupak koji uništava gljivice.
c) Antisepsa je postupak koji ima za cilj suzbijanje infekcije i uništenje
mikroorganizama.

176. Antisepsa u prevodu znači: (bod 1)

a) Borba protiv zaraznih bolesti
b) Borba protiv dezinfekcije
c) Borba protiv asepse
d) Borba protiv sepse

177. Koji engleski hirurg je uveo antisepsu u hirurgiju? (bod 2)

To je bio Joseph Lister.

178. Luis Pasteur je začetnik antiseptičke metode u hirurgiji koju je

primijenio 1865. uvođenjem fenola kao sredstva za dezinfekciju rane (bod 2)

44
179. Obavezno pranje ruku osoblja u bolnicama uveo je: (bod 1)
a) Louis Pasteur
b) Joseph Lister
c) Ignaz Philipp Semmelweis

180. Način rada koji u medicini, osobito u kirurgiji i liječenju rana, isključuje
svaku mogućnost vanjske kontaminacije radnog polja i svega što se pri radu
upotrebljava naziva se: (bod 1)
a) asepsa
b) sepsa
c) septikemija

181. Inhibitorno djelovanje dezinficijensa podrazumijeva: (bod 1)

a) Sprečavanje rasta i razvoja bakterija i virusa
b) Kočenje i usporavanje rasta i razvoja mikroorganizama
c) Uništavanje ili ubijanje bakterija, virusa i gljivica

182. Šta je dezinficijens? (bod 1)

a) Dezinficijens je hemijsko sredstvo kojim se uklanjaju gljivice i bakterije.
b) Dezinficijens je hemijsko sredstvo kojim se obavlja plazma sterilizacija.
c) Dezinficijens je hemijsko sredstvo kojim se obavlja dezinfekcija.

183. Bakteriostatično djelovanje dezinficijensa podrazumijeva: ( bod 1)

a) Sprečavanje rasta i razvoja bakterija
b) Kočenje i usporavanje rasta i razvoja mikroorganizama
c) Uništavanje ili ubijanje bakterija, virusa i gljivica

184. Baktericidno djelovanje dezinficijensa podrazumijeva: (bod 1)

a) Sprečavanje rasta i razvoja bakterija i virusa
b) Kočenje i usporavanje rasta i razvoja mikroorganizama
c) Uništavanje ili ubijanje bakterija

45
185. Objasni značenje pojmova: (bod 4)
a) Baktericidno- djelovanje ima za cilj da ubije mikroorganizme
b) Bakteriostatski- djelovanje podrazumijeva da zaustavi dalji rast i
razmnožavanje mikroorganizama

186. Zaokruži metode dezinfekcije:( bod 4)

a) Hemijska
b) Mehanička
c) Mikrobiološka
d) Termička
e) Prirodna
f) Toplotna

187. Prirodne metode dezinfekcije su: (bod 1)

a) Filtracija
b) Sunčeva svjetlost
c) Taloženje
d) Sve navedeno

188. Prirodna metoda dezinfekcije je: ( bod 1)

a) pranje
b) taloženje
c) čišćenje

189. U prirodnu metodu dezinfekcije spada: (bod 1)

a) Filtracija, četkanje, spaljivanje
b) Ventilacija, struganje, sušenje
c) Sunčeva svjetlost, taloženje, filtracija
d) Ribanje, spaljivanje, sunčeva svjetlost

190. Mehanička metoda dezinfekcije je: (bod 1)

a) pranje
b) taloženje

46
 c) filtracija

191. Termička metoda dezinfekcije je: ( bod 1)

a) sunčeva svjetlost
b) spaljivanje
c) ventilacija

192. Anorgansko dezinfekcijsko sredstvo je: (bod 1)

a) lužina
b) formaldehid
c) alkoholi

193. Borna kiselina 3% kao antiseptik se koristi za: ( bod 1)

a) Samo za ispiranje „prljavih rana“
b) Za obloge
c) Kapi za oči
d) Ispiranje mokraćnog mjehura
e) Sve navedeno

194. U oksidativna dezinfekciona sredstva ubrajamo: ( bod 1)

a) Oksigen, hidrogen
b) Kalijev permanganat, hidrogen
c) Sumpor i oksigen

195. Hemijska sredstva za dezinfekciju su: ( bod 1)

a) hidrogen i rivanol
b) elektromagnetno zračenje
c) plamen i topla voda
d) vazduh i toplota
e) UV i IR zračenje

196. Organsko dezinfekcijsko sredstvo je: (bod 1)

a) lužina
b) formaldehid
c) Kalijev permanganat

197. Idealno dezinfekciono sredstvo treba da ima sledeće osobine (bod 2)

47
 (zaokruži sta je netačno):
a) Da djeluje u malim količinama
b) Da je skupo
c) Da nije otrovno
d) Da ne nadražuje kožu
e) Da ima ugodan miris
f) Da djeluje samo bakteriostatski

198. Faktori koji utiču na uspješnost dezinfekcije su: ( bod 1)

a) Vrsta mikroorganizama
b) Sredina u kojoj djeluje
c) Temperatura sredine
d) Vrijeme djelovanja
e) Koncentracija dezinfekcionog sredstva
f) Sve navedeno

199. Koja je definicija sterilizacije? (bod 5)

Sterilizacija je postupak kojim se potpuno uništavaju svi mikroorganizmi i
njihove spore sa predmeta, materijala i instrumenata koji dolaze u dodir sa
ranom.

200. Šta je sterilizacija?( bod 3)

a) Sterilizacija je uništenje bakterija.
b) Sterilizacija je postupak kojim se potpuno uništavaju mikroorganizmi sa
predmeta koji dolaze u dodir sa ranom.
c) Sterilizacija je postupak kojim se potpuno uništavaju mikroorganizmi sa
predmeta koji dolaze u dodir sa pacijentom.

201. Sterilizacija toplotom zavisi od: (bod1)

a) Vrste toplote
b) Visine temperature
c) Dužini trajanja sterilizacije
d) Sposobnosti penetracije sterilizirajućeg sredstva
e) Otpornost mikroorganizama
f) Pod a, b i e
g) Pod b, c i d
h) Sve navedeno

202. Sterilizacija suhom toplotom se provodi u: (bod 1)

48
 a) Autoklavu
b) Ekspres-autoklavu
c) Suhom sterilizatoru
d) Suhom autoklavu

203. Sterilizacija suhom toplotom odvija se u: (bod 1)

a) Sterilizatoru
b) Autoklav
c) Formaldehidu
d) Etilen oksidu

204. U suhom sterilizatoru se sterilizuju predmeti koji podnose visoku

temperaturu a to su: (bod 1)
a) Metalni predmeti i praškovi
b) Stakleni predmeti i doboši
c) Metalni i stakleni predmeti

205. Priprema instrumenata za sterilizaciju obuhvata sledeće radnje: (bod 3)

a) Mehaničko pranje
b) Dezinfekcija
c) Pakovanje u setove Transport do jedinice za sterilizaciju

206. Predmete za sterilizaciju možemo pakovati u : (bod 1)

a) Doboše
b) Kutije (za sterilizaciju)
c) Oboje
d) Nijedno

207. Vlažnom toplotom sterilizujemo: (bod 1)

a) Tekstil, metalne predmete i staklene predmete, gumene predmete
b) Metalne predmete, zavojni materijal i praškove
c) Samo metalne predmete i tekstil

208. Zaokruži. Metode kontrole sterilizacije su (bod 3)

a) hemijska

49
 b) toplotna
c) ionizirajućim zrakama
d) tehnička
e) mikrobiološka

209. Hemijski indikatori za kontrolu sterilizacije se postavlja : (bod 1)

a) Pri svakoj drugoj sterilizaciji
b) Jedanput mjesečno
c) Pri svakoj sterilizaciji
d) Kad sestra misli da treba

210. Dopuni: (bod 4)

Nakon obavljene sterilizacije za mikrobiološku kontrolu u mikrobiološku
laboratoriju se šalje paketić sa mikrobiološkim materijalom i uzorci sterilnog
materijal.

211. Spoji materijal za sterilizaciju sa odgovarajućim aparatom u kome se

sterilizuje: (bod 5)
a) Zavojni materijal 1
b) Stakleni predmeti 1 i 2
c) Gumeni predmeti 2
d) Hirurški instrumenti 1i 2
e) Posteljno rublje 1
f) Ulja i prašci 1

212. Sterilizacija etilen oksidom provodi se pri temperaturi od: (bod 1)

a) 120 - 128˚C
b) 54 – 55˚C
c) 180˚C

213. Dopuni: (bod 1)

50
 U tvornicama koje proizvode pribori i medicinske instrumente za jednokratnu
upotrebu široku upotrebu ima sterilizacija ionizirajućim zrakama.

214. Navedi obilježja plazma sterilizacijskog sistema: (bod 5)

a) Brzi ciklus- vrijeme obrtaja materijala kao kod parne sterilizacije 45-55
min.
b) Ekološki-ne zagađuje okoliš
c) Niska temperatura- ispod 50 stepeni celzijusa
d) Podnošljivost materijala- većina materijala osim tkanina, celuloze,
otopina
e) Jednostavnost- za instalaciju zahtijeva samo izvor električne energije
f) Nije opasan za osoblje
g) Ima razrađenu metodu praćenja kvalitete

215. Zaokruži materijal koji se može sterilizirati plazma sterilizacijom (bod 4)

a) Kamera( elektronski vodiči )

b) Električni vodiči
c) Optika ( sustav leća )
d) Metalni instrumenti
e) materijali koji sadrže celulozu (papir i tekstil, steriliziramo ih parom)
f) Šuplji predmeti slijepog završetka

216. Šta je intra-hospitalna infekcija? (bod 2)

Tačan odgovor:
Intra-hospitalna infekcija je svaka infekcija nastala u zdravstvenoj ustanovi
stacionarnog tipa.

217. Zaokruži. Intra-hospitalna infekcija je infekcija nastala..( bod 2)

a) U bolnici
b) Izvan bolnice nakon boravka u bolnici
c) Kod kuće bez kontakta sa zdravstvenim ustanovama

218. Intra-hospitalnu infekciju uzrokuju: ( bod 3)

a) Nepravilna dezinfekcija i sterilizacija

51
 b) Premala upotreba antibiotika
c) Upotreba aparata koji nisu dezinfikovani
d) Sklonost ka nekom oboljenju
e) Poznavanje dezinfekcije i sterilizacije
f) Prevelika upotreba antibiotika
g) Zanemarivanje dezinfekcije i sterilizacije
h) Neracionalna upotreba antibiotika
i) Upotreba aparata koji se teže steriliziraju

219. Uzroci nastanka intra-hospitalnih infekcija na odjeljenju su: ( bod 1)

a) Neprovođenje adekvatno mjera dezinfekcije i sterilizacije
b) Nekontrolisana upotreba antibiotika
c) Neprovođenje odgovarajuće organizacije rada
d) Sve navedeno

220. Intra-hospitalnu infekciju uzrokuju sledeći faktori: (bod 3)

a) Neprovođenje odgovarajuće organizacije rada
b) Zanemarivanje mjera dezinfekcije i sterilizacije
c) Ne racionalna upotreba antibiotika

221. Osnovna mjera u sprečavanju intra-hospitalnih infekcija je: (bod 1)

a) Higijena odjeće
b) Higijena ruku
c) Higijena prostorije

222. Dopuni (bod 1)

Jedna od osnovnih mjera u sprečavanju intra-hospitalnih infekcija je
pranje ruku zdravstvenih radnika.

223. Jedna od osnovnih mjera u sprečavanju intra-hospitalnih infekcija je:

(bod 1)
a) pravilna uporaba zaštitne odjeće i obuće
b) pravilno rukovanje sterilnim materijalom i lijekovima
c) pranje ruku

224. Šta je cilj pranja ruku? (bod 5)

Tačan odgovor:
Cilj pranja ruku je smanjiti, ukloniti, uništiti bakterije koje se nalaze na koži

52
 ruku i time bolesnike i drugo medicinsko osoblje zaštititi od infekcije.

225. Antiseptičnim pranjem ruku: (bod 1)

a) uklanjaju se tranzitni mikroorganizmi
b) uklanja se i uništava većina mikroorganizama
c) uklanjaju se mikroorganizmi iz okoline

226. Osnovna mjera za sprečavanje intra-hospitalnih infekcija je sprečavanje

izvora zaraze u stacionarnim zdravstvenim ustanovama. (bod 1)

227. Zaokruži. Intra-hospitalne infekcije najčešće se pojavljuju na? (bod 4)

a) Zaraznom
b) Internom
c) Hirurškom
d) Urgentnom
e) Mikrobiološkom
f) Ginekologiji
g) Pedijatriji

228. Ako se zdravstveni radnici pridržavaju mjera lične zaštite osim sebe
koga još štiti? ( bod 2)
a) Tačan odgovor:
b) Svoje saradnike i bolesnike.

229. Navesti mjere zaštite kojih se zdravstveni radnici u svom radu moraju
pridržavati da ne bi došlo do intra-hospitalnih infekcija (bod 5)
a) Pravilna upotreba zaštitne odjeće i obuće
b) Pravilna upotreba maski, rukavica
c) Pravilno pranje ruku
d) Pravilno rukovanje sterilnim materijalom i lijekovima
e) Ulaziti kroz aseptični propusnik
f) Zabrana kretanja sa odjela na odjel

53
230. Brza dezinfekcija ruku se sprovodi 96% alkoholom i to: (bod 1)
a) dva puta po dva minuta
b) dva puta po tri minuta
c) tri puta po dva minuta

231. Kako se može iznijeti infekcija sa zaraznih odjeljenja? (bod 1)

a) nečistim rubljem i priborom
b) otvaranjem vrata
c) kroz zidove.

232. Održavanjem čistoće tijela pomažemo: (bod 1)

a) pravilnom funkcioniranju kože i vidljivih sluznica
b) prevenciji komplikacija kroničnih bolesti
c) održavanju funkcije boli i topline

54
Previjanje

55
233. Rana je svaki prekid kontinuiteta kože. (bod 1)
a) Tačno
b) Netačno
c) Rana predstavlja porezotinu nastalu od oštrog predmeta.

234. Psihološka priprema bolesnika znači? (bod 1)

a) Pripremanje bolesnika na bol
b) Odvraćanje misli od bolesti
c) Pomoći mu da prevlada strah od previjanja

235. Za previjanje je potrebno- zaokruži (bod 1)

a) zavoji, konac, kanta za otpad
b) sterilne rukavice i zavojni materijal, sterilni instrumenti, kanta
c) bubrežnjak, sterilne rukavice i zavojni materijal i sterilni
instrumenti

236. Osnovni hirurški materijali za previjanje su: (bod 1)

a) Skalpel, igla, zavoj, rukavice, konac
b) Gaza, pean, vata, igla, pinceta
c) Pean, skalpel, igla, konac, iglo držač
d) Makaze, zavoji, iglo držač, gaza

237. Šta je to pean? (bod 1)

a) Instrument za držanje igle
b) Sterilne makaze
c) Sterilan hirurški instrument

56
 238. Napiši nazive predmeta (bod 4)

239. Napiši nazive ovih instrumenata. (bod 4)

57
240. Kad je rana inficirana previjamo je sa: (bod 1)
a) Sterilnim rukavicama
b) Nesterilnim rukavicama
c) Može i bez rukavica

241. U slučaju desterilizacije korcangle sestra će: (bod 1)

a) nastaviti sa radom
b) tražiti novu korcanglu sa drugog odjeljenja
c) obući sterilne rukavice
d) prekinuti previjanje

242. Dopuni. (bod 2)

Zavoji su materijali u obliku traka.
Koriste se za pričvršćivanje određenog dijela tijela.

243. Dopuni. (bod 4)

Zavoji mogu biti: a)zaštitni (štiti ranu), b)kod prve pomoći(fiksiraju pojedini dio tijela),
c)elastični (služe kod tromboze), d)prvi zavoj (koristi se kod prve pomoći).

244. Za Hipokratovu kapu upotrebljava se zavoj sa: (bod 1)

a) Jednom glavom
b) Ne treba zavoj
c) Dvije glave

245. Kod previjanja ekstremiteta vodimo računa o tome? (bod 1)

a) Da vrhovi prstiju moraju biti vidljivi
b) Da moramo dosta stegnuti
c) Da koristimo neelastičan zavoj

58
246. Trougla marama koristi se: (bod 1)
a) Kod previjanja u bolnici
b) Kod prve pomoći
c) U svim slučajevima

247. Nakon završetka previjanja zadaća medicinske sestre je da izvrši: (bod 2)

a) Zbrinjavanje pacijenta
b) Raspremanje pribora

248. Navesti razlike u previjanju inficirane i neinficirane rane (bod 2)

Razlika je jedino u primjeni dezinfekcionog sredstva HIDROGENA kod
previjanja inficirane rane.

59