T.C.

KİTAPÇIK TÜRÜ
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI
EĞİTİM TEKNOLOJİLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
Ölçme Değerlendirme ve Açıköğretim Kurumları Daire Başkanlığı A
SAĞLIK BAKANLIĞI PERSONEL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
PERSONELİNİN UNVAN DEĞİŞİKLİĞİ SINAVI
1. GRUP: BİYOLOG
5 ARALIK 2009 Saat:10.00

Adayın Adı ve Soyadı :

Aday Numarası (T.C. Kimlik No) :

DİKKAT: 1. Soru kitapçıklarını kontrol ederek, baskı hatası olan kitapçığın değiştirilmesi için salon
sorumlularına başvurunuz.
2. Soru kitapçığındaki açıklamaları okuyunuz.
3. Sınavda hesap makinesi, cep telefonu ve çağrı cihazı kullanılması yasaktır.

CEVAP KÂĞIDI İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR

1. Cevap kâğıdı üzerine yazacağınız yazı ve yapacağınız işaretlemelerde kurşun kalemden başka kalem
kullanmayınız.
2. Size verilen cevap kâğıdında yazılı olan bilgilerin size ait olup olmadığını kontrol ediniz ve kitapçık
türünü mutlaka işaretleyiniz.
3. Cevaplarınızı cevap kâğıdına aşağıdaki örnekte olduğu gibi yuvarlağı, dışına taşırmadan işaretleyiniz.
Yanlış karalamalarınızı düzeltirken yuvarlağın içini temizce siliniz.

ÖRNEK KODLAMA:
A B C D

SORU KİTAPÇIĞI İLE İLGİLİ AÇIKLAMA

1. Soru kitapçığında 50 soru bulunmaktadır. Kitapçık için verilen cevaplama süresi 75 dakikadır.
2. Her sorunun dört seçeneği vardır. Dört seçenekten sadece bir tanesi doğru cevaptır.
3. Cevaplarınız puanlanırken her doğru cevaba puan verilecek, yanlış cevaplarınız dikkate alınmayacaktır.
4. Size ayrı bir karalama kâğıdı verilmeyecektir. Soru kitapçığınızın içindeki boş alanları karalama yapmak için
kullanabilirsiniz.

Soracağınız bir şey var mı? Varsa, şimdi sorunuz; sınav başladıktan sonra sorularınıza cevap verilmeyecektir.
Hazır mısınız? Sınav, okulun bütün salonlarında aynı anda başlayacağı için başlama zilini beraberce bekleyelim.
Hepinize başarılar dileriz.
(Salon başkanı başlama ve bitiş saatini tahtaya yazacaktır.)

Bu kitapçığın her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, kitapçığın tamamının veya bir kısmının
Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğünün yazılı izni olmadan kopya edilmesi,
fotoğraflarının çekilmesi, bilgisayar ortamına alınması, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayımlanması
veya başka bir amaçla kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar, doğabilecek cezai sorumluluğu ve
kitapçığın hazırlanmasındaki mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.

BAŞLAYINIZ DENİLMEDEN SORU KİTAPÇIĞINI AÇMAYINIZ.

 BİYOLOG A
1. Enzimler aracılığıyla yürütülen reaksiyonlarda 7. Atom numarası aynı fakat atom ağırlığı farklı
enzim molekülleri, aşağıdakilerden hangisinin olan atomlara ne ad verilir?
dışındaki özelliklere sahiptir?
A) İzotop B) Proton
A) Reaksiyon hızını arttırırlar. C) Nötron D) Electron
B) Substrat dışındaki moleküllere bağlanırlar.
C) Kimyasal reaksiyonların dengesini değiştirirler. 8. Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
D) Reaksiyon için gerekli aktivasyon enerjisini
düşürürler. A) Selülüz bir polisakkarittir.
B) Glikojen, triaçil gliserol olarak da adlandırılır.
2. Orak hücre hastalığına neden olan değişim C) Polimerler, hidroliz adı verilen bir süreç ile
aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? monomerlerine ayrılır.
D) Polimerlerin yapı taşı olarak görev yapan
A) 3. aminoasit lösinin histidine dönüşümü moleküllere monomer denir.
B) 6. aminoasit glutaminin valine dönüşümü
C) 5. aminoasit glisinin glutamine dönüş 9. Aşağıdaki organellerden hangisi protein-
D) 4. aminoasit treoninin valine dönüşümü fosfolipid membrana, enerji dönüşüm enzim-
lerine ve bakterilerde bulunanlara benzeyen
3. Bitkiler için çok önemli bir besin olan çinko, ribozomlara sahiptir?
aşağıdakilerden hangisi ile ilişkilidir?
A) Lizozom
A) Proteinlerin primer yapısı B) Peroksizom
B) Nükleik asitler C) Mitokondri
C) İyonik denge D) Düz endoplazmik retikulum
D) Enzimler
10. Glukozun oksidasyonunda aşağıdaki metabo-
4. Şeker ve CO2 bulunan gazlı içeceklerde, aşağı- lik ürünlerden hangisinin oluşması sırasında
dakilerden hangisi çözünendir? en çok ATP molekülü elde edilir?

A) Sadece su A) CH3COCOOH B) CO2 + N2 + H2O

B) Sadece CO2 C) CO2 + H2S D) CO2 + H2O
C) Sadece şeker
D) Hem şeker hem CO2 11. Aşağıdakilerden hangisi, bir proplastitin bir
kloroplast hâline olgunlaşması sırasında ger-
5. Sofra tuzunda bulunan elementler aşağıdaki- çekleşmez?
lerden hangisi ile bir birine bağlıdır?
A) Hacimde artış
A) İyonik bağ B) Grana sayısında artış
B) Çift kovalent bağ C) Klorofilin ağarması
C) Polar kovalent bağ D) Tilakoitlerin gelişmesi
D) Polar olmayan kovalent bağ
12. Aşağıdakilerden hangisi C3 ve C4 bitkilerinin
6. Biyolojide molekülün biçimi çok önemlidir, özelliklerinden değildir?
çünkü …………………
Boşluğa gelebilecek en uygun ifade aşağıda- A) Fasülye C4 bitkisine, mısır C3 bitkisine örnek
kilerden hangisidir? teşkil eder.
B) C4 yapraklarının demet kını hücrelerinde
A) her bir molekül, belli atomlardan oluşmaktadır. kloroplast bulunur.
B) her molekül kendine özgü büyüklük ve biçime C) C3 yapraklarının demet kını hücrelerinde klo-
sahiptir. roplast bulunmaz.
C) moleküllerin birbirini tanıması ve tepki vermesi D) C4 yaprağında mezofil hücreleri, genellikle
onların biçimleri tarafından belirlenir. demet kını etrafında bir halka oluşturur.
D) bir molekülün özgül şekli onun hücre içindeki
işlevi için çok önemlidir.

2
 BİYOLOG A
13. Yeni sentezlenmiş bir histon, aşağıdaki yollar- 18. Aşağıdakilerden hangisine ait üyeler kendi
dan hangisini takip eder? ATP’lerini sentezleyemezler?

A) Granüllü endoplazmik retikulum → golgi aygıtı A) Virüs B) Liken

→ salgı vezikülü
B) Granüllü endoplazmik retikulum → golgi aygıtı
→ çekirdek
C) Granüllü endoplazmik retikulum → düz endop-
lazmik retikulum → çekirdek
D) Sitoplazma → çekirdek
14. İnterfaz esnasında kromozomlar gözlenemez-
ler. Bunun sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Çekirdek zarına bağlanırlar.
B) Kondanse olur ve küçük halkasal yapılar
oluştururlar.
C) Replikasyon ve transkripsiyon işlemleri için
gevşemiş yapıdadırlar.
D) Endoplazmik retikulumu oluşturmak üzere
sitoplazmanın içine uzanırlar.
15. Krebs çemberi nerede gerçekleşir?
A) Matrikste
B) Stromada
C) Sitoplazmada
D) Krista zarı ve mitokondri zarı arasında
16. Aşağıdakilerden hangisi, hücre solunumu
sırasında elektronların hareketini doğru gös-
terir?
A) Besin → elektron taşıma zinciri → NADH →
oksijen
B) Besin → NADH → elektron taşıma zinciri →
oksijen
C) Besin → NADPH → elektron taşıma zinciri →
oksijen
D) Besin → elektron taşıma zinciri→ NADPH →
oksijen
17. Hücre solunumu ile ilgili aşağıdakilerden han-
gisi doğrudur?
A) Ökaryotik hücrelerde glikoliz, mitokondride
cereyan eder.
B) Krebs döngüsü enzimleri mitokondri dışında
yer alır.
C) Glikoliz sırasında her glukoz molekülü iki mo-
lekül piruvata yıkılır.
D) Glikoliz ve Krebs döngüsündeki moleküllerden
gelen elektronlar, NADPH tarafından elektron
taşıma zincirine aktarılır.
C) Diyatoma D) Bakteri
19. E. coli hücrelerinden ekstrakte edilen DNA
analiz edilmiş ve % 24’ünün sitozin olduğu
belirlenmiştir. Adeninin yüzdesi nedir?
A) 13 B) 19 C) 26 D) 38
20. Meyve sineği gibi diploit bir organizmada,
mutasyonla ilgili aşağıdakilerden hangisinin
doğruluğu en azdır?
A) Bazı mutasyonlar, çok sayıda genin aktivitesi-
ni etkileyebilir.
B) Çoğu somatik mutasyonlar, belirgin şekilde
organizmanın fenotipini etkiler.
C) X-ışınları mutasyon oluşturur.
D) Bazı mutasyonlar letal etki gösterir.
21. Risin geninin cDNA fragmenti 5.7 kilobazdır.
Eğer tüm fragment risin polipeptidi için kod-
lama yaparsa, polipeptitteki aminoasit sayısı
yaklaşık olarak ne olurdu?
A) 1 900 B) 2 500
C) 5 700 D) 17 1000
22. Aşağıdaki hücresel olaylardan hangisinde
aktin filamentleri rol oynamaz?
A) Sitokinez
B) Amöboit hareket
C) Sitoplazmik akışkanlık
D) Bakteride flagellar hareket
23. Ökaryotik mesajcı RNA’nın sentezi ve işlenme-
sinde aşağıdakilerden hangisi rol oynamaz?
A) Ekzonların birleşmesi
B) 3’ ucuna poliuridin eklenmesi
C) 5’ ucuna metilguanosin eklenmesi
D) Kısa bir RNA-DNA dubleksinin oluşması
24. E. coli de, allolaktoz, aşağıdakilerden hangisi-
ne bağlanınca laktoz operonu uyarılır?
A) Operatör B) Promotor
C) Repressör D) Galaktosidaz

3
 BİYOLOG A
25. İnsan DNA’sının en az %30’u oldukça kısa 31. Aşağıdakilerden hangisi allopatrik türleşme-
nükleotit sekanslarının çok sayıdaki kopyala- nin özelliklerindendir?
rından oluşmaktadır. Bu repetetif DNA ile ilgili
aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) Coğrafik izolasyon
B) Büyük populasyonlar
A) Repetetif DNA genelde enzimler ve diğer pro- C) Eşeysiz çoğalan populasyonlar
tein molekülleri için kodlama yapar. D) Allellerin adaptasyonu ile izolasyon
B) Tekrarlayan dizilerin çoğu gözlenebilen feno-
tiplerle ilişkilidir. 32. İzole bir populasyonda yeni aleller, aşağıdaki-
C) Repetetif DNA’nın büyük bir bölümü mesajcı lerden hangisinin sonucunda oluşur?
RNA’ya transkript edilir.
D) Çok tekrarlayan diziler DNA hibridizasyon A) Mutasyon
çalışmalarında hızlıca reassosiye olurlar. B) Genetic drift
C) Doğal seleksiyon
26. Aşağıdakilerden hangisi sporangiumdaki ma- D) Rastgele olmayan çiftleşme
yotik bölünme sonucu oluşur?
33. Vasküler bitkilerde DNA aşağıdakilerden han-
A) Spor B) Zigot gilerinde bulunur?
C) Sporofit D) Gametofit
I- Nukleus
II- Kloroplast
27. Evrimsel süreçte bir birinden ayrılan organiz- III- Mitokondri
malarda, sitokrom c proteinin primer yapısı
karşılaştırılırsa, aşağıdakilerden hangisi
A) I - II B) II - III
gözlenir?
C) I - III D) I - II - III

A) Primer yapılarda farklılık yoktur.

34. Floemden dışarıya transport edildiğinde, suk-
B) Proteinler farklı fonksiyonlar yürütürler.
roz, kök uçlarındaki hangi organel ile nişasta-
C) Moleküllerin üçüncül yapısı oldukça farklıdır.
ya çevrilmektedir?
D) İki protein arasında sekans dizilerinde oldukça
benzerlik vardır.
A) Vakuoller B) Plastitler
C) Mitokondri D) Lizozomlar
28. Eğer A ve a allelleri Hardy-Weinberg beklen-
tisine uyuyorsa ve eğer a’nın frekansı 0.3 ise,
aşağıdakilerden hangisi populasyonda en 35. Mısır bitkisinde transpirasyonun fotosenteze
yaygın genotiptir? oranı nedir?

A) a B) Aa C) A D) AA
29. Genetik drift fenomeni hangi tür populasyon-
larda ortaya çıkar?
A) Allopatrik populasyonlarda
B) Geniş ve panmiktik populasyonlarda
C) Gen akışına uğrayan populasyonlarda
D) Küçük ve kendi içinde çiftleşen populasyon-
larda
30. Aşağıdaki karasal gruplardan hangisine ait
üyelerin vücut örtüsü en fazla su geçirgenliği-
ne sahiptir?
A) Kuşlar B) Amphibialar
C) Böcekler D) Reptiller
A) 300:1 B) 400:1
C) 500:1 D) 600:1
36. Bazı bitkilerin floeminde, arkadaş hücreleri
maddelerin kalbur borusuna girişi ve bura-
dan çıkışı için metabolik enerji temin eder.
Aşağıdakilerden hangisi bu görüşe en uygun
olanıdır?
A) Kalbur borusu üyelerinde çok sayıda rRNA
vardır.
B) Düşük sıcaklıklarda translokasyon düzeyi
yüksektir.
C) Arkadaş hücrelerinde çok sayıda mitokondri
vardır.
D) Arkadaş hücrelerinde düşük respirasyon oranı
düşüktür.

4
 BİYOLOG
37. Angiospermlerde, aşağıdaki hücre veya doku-
lardan hangisi özellikle köklerde mevcut iken,
gövdede bulunmaz?
A) Epidermis ve mantar
B) Perisikl ve endodermis
C) Stoma ve arkadaş hücreleri
D) Damar elementleri ve trakeidler
38. Aşağıdakilerden hangisi yaprakların yüzeyin-
de su-geçirmez bir tabaka oluşturur?
A) Kitin B) Sekretin
C) Kütiküla D) Gibberellin
39. Karnivorluk adaptasyonu, bitkilerde aşağıda-
kilerden hangisinin eksik olduğu ortamlarda
görülür?
A) Su B) Azot
C) Oksijen D) Potasyum
40. Aşağıdaki erkek hücrelerinden hangisindeki
kromozomlar bir birinin homoloğu değildir?
A) Lökosit B) Eritrosit
C) Kondrosit D) Spermatozoa
41. Aşağıdakilerden hangisi omurgalıların düz
kaslarında bulunmaz?
A) Kalın filamentler B) Tropomiyosin
C) Sarkomer D) İnce filamentler
42. Aşağıdakilerden hangisi omurgalı yumurtası-
nın erkek gamet ile birleşmesine cevap olarak
meydana gelmez?
A) Mitoz geçirme yeteneğinin kaybı
B) Mayoz bölünmenin tamamlanması
C) Metabolik mekanizmanın aktivasyonu
D) Erkek ve dişi pronukleusların birleşmesi
43. Aşağıdaki enzim tiplerinden hangisi, hücre
içi bir metabolit yoluyla geri bildirimi direkt
engeller?
A) Lizozomlarda bulunan enzimler
B) Hücre dışı matrikste bulunan enzimler
C) Bir katabolik yolda son basamağı katalizleyen
enzimler
D) Biyosentetik bir yolda ilk basamağı katalizle-
yen enzimler
5
A
44. Presinaptik nöronların membranlarından kal-
siyum akışının artması, sinaptik transmisyon-
da aşağıdakilerden hangisini etkiler?
A) Nörotransmitter miktarında artış
B) Nörotransmitter miktarında azalma
C) Voltaja bağlı potasyum akışında azalma
D) Asetilkolin geçişi sağlayan kanalların kapan-
ması
45. Yetişkin memelilerde, T lenfositlerinin fark-
lılaşmalarının son safhasını tamamladıkları
primer bölge neresidir?
A) Dalak B) Timus
C) Kemik iliği D) Fabricius’ta bursa
46. Hayvanlarda, vücut büyüklüğü ile metabolik
hız arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisin-
de doğru verilmemiştir?
A) Büyük hayvanın kalp atım sayısı daha azdır.
B) Küçük hayvanda solunum, büyük hayvana
göre daha hızlıdır.
C) Büyük hayvanın, her birim vücut kütlesi için
daha fazla yemesi gerekir.
D) Gram vücut ağırlığı başına gereken enerji
miktarı, vücut büyüklüğü ile ters orantılıdır.
47. Aşağıdakilerden hangisi öğrenilmiş davranış
değildir?
A) İçgüdü
B) Alışkanlık
C) Şartlanma
D) Asosyasyon (iş birliği)
48. Öğrenme ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
yanlıştır?
A) Beyaz başlı serçeler duyarlı dönemde kendi
türlerinin seslerini dinler, genç dönemde ötüş
öncesi sesler çıkarırlar, ergin dönemde türe
özgü ötüş biçimini geliştirirler.
B) Kuluçka makinesinde yumurtadan çıktıkla-
rında ilk bir kaç saatlerini, anneleri yerine
bir insanla geçiren gri bacaklı kazlar, erişkin
hâle geldiklerinde de insanlarla kalmayı tercih
etmişlerdir.
C) Bir deniz anasına hafif bir şekilde dokunuldu-
ğunda önce buna tepki verir, aynı uyarı sürekli
tekrarlanırsa bir süre sonra alışır ve cevap
vermez.
D) Canlılar oyun yoluyla davranış öğrenemezler.
 BİYOLOG A
49. Somonlar nehirlerin en yüksek noktalarında
binlerce yumurta bırakırlar. Yaşayan bir kaç
yumurtadan çıkan yavrular, aşağıya okyanus-
lara doğru yüzerler, burada olgunlaşmak için
uzun yıllar geçirirler. Sonra doğdukları nehir-
lere yumurta bırakmak veya yumurtaları döl-
lemek için geri dönerler ve daha sonra ölürler.
Bu üreme stratejisi aşağıdakilerden hangisi
ile tanımlanır?

A) İteroparity
B) Semelparity
C) Lojistik çoğalma
D) Üssel üreme modeli

50. Aşağıdakilerden hangisi biyoremediasyonu

tanımlar?

A) Endemik türlerin korunması

B) Habitatın insan eliyle değişikliğe uğratılması
C) Yeryüzündeki kaynakların en iyi şekilde kulla-
nılması
D) Ekosistemdeki toksik maddelerin prokaryorlar,
mantarlar ya da bitkiler tarafından temizlen-
mesi

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.

6
 CEVAP ANAHTARI A
1. b 26. a
2. b 27. d
3. d 28. c
4. d 29. d
5. a 30. b
6. c 31. a
7. a 32. a
8. b 33. d
9. c 34. b
10. d 35. a
11. c 36. c
12. a 37. b
13. d 38. c
14. c 39. b
15. a 40. d
16. b 41. c
17. c 42. a
18. a 43. d
19. c 44. a
20. b 45. b
21. a 46. c
22. d 47. a
23. b 48. d
24. c 49. b
25. d 50. d