Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 17

Mga Hulwaran ng

Tekstong Ekspositori

PANGKAT 6
MGA NILALAMAN
Depinisyon
Pagiisa-isa o Enumerasyon
Pagsusunod-sunod o Order
Paghahambing at Pagkokontrast
Problema at Solusyon
Sanhi at Bunga
DEPINISYON
Layunin ng tekstong depinisyon ang
magbigay ng kahulugan ang iba’t ibang
termino.

Ang isang depinisyon ay karaniwang nagtataglay


ng tatlong bahagi:
1). Ang termino o salitang binibigyang-kahulugan.
2). Ang uri, class o specie kung saan kabilang o nauuri ang
terminong binibigyang- kahulugan.
3). Ang natatanging katangian nito (distinguishing characteristics)
o kung paano ito naiba sa mga kauri.
Sa pagbibigay-kahulugan may tatlong paraan na
maaaring gamitin ang isang manunulat:

1). Paggamit ng sinonim o mga salitang katulad ang kahulugan o


kaisipan
2). Intensib na pagbibigay-kahulugan
3). Ekstensib na pagbibigay-kahulugan
Maaari ring mapansin sa isang teksto ang:

a. Dimensyong Konotasyon - ang di-tuwirang kahulugan o


matalinhagang kahulugan

b. Dimensyong Denotasyon - karaniwang kahulugan o


kahulugang mula sa diksyunaryo

ENUMERASYON

isang uri ng kohesyon na nagpapakita


pagkakasunod sunod ng mga detalye.
ng

Sa organisasyong ito, iniisa-isa ang mga konsepto


upang mailahad ang kaibahan ng mga ito.

Ayon kay Bernales, ang enumerasyon o


pag-iisa-isa ay nahahati sa dalawang uri;
Simpleng pag-iisa-isa
Komplikadong pag-iisa-isa
Simpleng pag-iisa-isa

ay ang pagtalakay sa pangunahing paksa at pagbanggit ng mga kaugnay at


mahahalagang salita.

Halimbawa:
TUBERKULOSIS
Ang tuberculosis ay sakit dulot ng
Mga Pangangailangan sa
microbyong Mycbacterium tuberculosis
Mabisang Pagsasalita:
May karaniwang sintomas ang TB: 1. Magkaroon na sapat na kaalaman sa
Lagnat na kadalasang naramdaman kung paksa.
tanghali 2. Magkaroon na sapat na kasayanan
Pag-ubo na tumatagal ng dalawang (2) linggo sa pagsasalita.
o higit pa 3. Magkaroon ng tiwala sa sarili.
Pambihirang pagpapawis lalo na kung gabi
Minsan may pag-ubo na may kasamang dugo
Walang ganang kumain o pangangayayat
Komplikadong pag-iisa-isa
ito ay pagtalakay sa mga kaisipan at mga paksa sa pamamaraang patalata.

Computer Networking
ay interkoneksyon ng mga kompyuter na ginagamit ng mga tao sa
iisang lugar. Kalimitang ginagamit ang ganitong sistemang mga
kumpayan upang mapadali ang ugnayan o kormunikasyon.

Resource Sharing
Ang pinakauna sa lahat ng layunin ng networking ay ang pagkakaroon
ng access o pagkakataon na mabasa o makita ng bawat indibidwal ang
iba't ibang impormasyong abeylabol sa network.

High Reliability
Ang ikalawang layunin ng networking ay ang pagkakaroon ng high
reliability o ang pagkakaroon ng tumpak o wastong impormasyon.
PAGSUSUNOD-SUNOD O ORDER
SIKWENSYAL
Ang batayan ng order ay ang
panahon o pagkakasunod-sunod na
pagkakaganap ng mga pangyayari.

Sikwensyal ang isang teksto kung ito


ay kinapapalooban ng serye ng
pangyayaring magkakaugnay sa isat
isa na humahantong sa isang
pangyayari na siyang pinakapaksa
ng teksto.
KRONOLOHIKAL
Ang paksa ay tao o kung ano pa
mang mga bagay na inilalahad sa
isang paraan batay sa isang tiyak
na baryabol tulad ng edad,
distansya, tindi, halaga, lokasyon,
posisyon, bilang, dami at iba pa.
PROSIDYURAL
Isang uri ng teksto tungkol
sa serye ng mga gawain
upang matamo ang
inaasahang hangganan o
resulta.
PAGHAHAMBING AT
PAGKOKONTRAST

Ito ay ang tekstong nagbibigay-diin sa pagkakaiba at


pagkakatulad sa dalawa o higit pang tao, bagay, kaisipan o
ideya.

Madalas ginagamitan ng mga panandang na: kasing, tulad ng,


gaya ng, sa ganoon, ganito, pero, ngunit,subalit, atbp.
Paghahambing
Ipinapaliwanag ng manunulat ang
pagkakatulad sa pagitan ng dalawa o higit
pang mga ideya, tao, lugar, pangyayari, at
iba pa.

Pagkokontrast
Ipinapaliwanag naman ang pagkakaiba sa
katotohanan, ang paghahambing at
pagkokontrast ay makikita bilang
pundasyon ng pag-unawa, pagkatuto, at
pagpapasya.
PROBLEMA AT SOLUSYON
Ginagamit ang hulwarang ito sa paglalahad
ng isang suliranin at magbibigay ng isa o
higit pang lunas sa nasabing suliranin.
(Bernales, et al. (2007)

Halimbawa:
Suliranin: Ayon sa PAG-ASA, madalas tayo
binibisita ng bagyo dahil sa heograpikong lokasyon
ng Pilipinas. Tayo rin ay nabibilang sa typhoon belt
ng bahaging kanlurang pasipiko, dahilan kung bakit
hindi naiiwasan at napipigilan ang pagdating ng
mga natural na kalamidad sa bansa. Subalit maari
naman natin mapigilan ang problemang dulot ng
pagbaha at landslide.
Solusyon:
Mula sa UP Study on Logging Ban,
Bared:

1. Sustainable Forest Management


(SFM)
2. Mas malaking pamumuhunan sa
mga plantasyon at mga industriya
ng kahoy
3. Proteksyon sa mga watershed
SANHI AT BUNGA
Kadalasang ginagamit sa pag-aanalisa ng mga paksa dahil malinaw
na naipapahayag ang mga pinagmulan ng mga pangyayari at mga
maaring maibunga o ibinunga nito

Halimbawa:
Sa pag-aaral nina Holmes at Rahe, may limang
pangunahing dahilan ang stress na karaniwang
nararanasan ng mga indibiduwal:
1. Problemang pinansyal
2. Problema sa lugar na pinagtatrabahuan
3. Personal na mga relasyon
4. Kalusugan
5. Irritants
Salamat sa
Pakikinig!

You might also like