Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 16

TYT TÜRKÇE

MİNİ YAZIM KILAVUZU

vuzu Esas
Kıla Al
m
ınm
azı
TDK Y

ışl�r.

EMRE İNATÇI - SERHAT YILDIZ DERSİA YAYINLARI


1
YAZIM KURALLARI

Ek eylem -i sesi düşmemişse bitişik yazılmaz.


A “da/de”nin Yazılışı 2
Uyuduğu oda çok sıcakimiş. (yazım yanlışı)
Aklımdan geçenler bunlar değilidi. (yazım yanlışı)
1 Bulunma hâl eki “-de” bitişik yazılır. Bağlaç olan “de” ayrı yazılır.



İki saat yolda bekledik.
Bu kitapta sade bir dil kullanılmış.
E Yön Bildiren Sözcüklerin Yazılışı
Bizim düğünde dans etti.

Yön adları (doğu, batı, güney, kuzey, orta...) özel isimden önce büyük,
Benim de kalbim var, ben de insanım.
1 özel isimden sonra küçük harfle başlar.
Komşumun oğlu da geldi.

Bu mevsimde Doğu Anadolu çok yağış alır.


2 Bağlaç olan “de” vurgulu söylenir, cümleden çıkarıldığında cümle
Bizler bu topraklara Orta Asya’dan gelmişiz.
okunabilir. Bulunma hâl eki “-de” çıkarıldığında cümle okunamaz hale
Bu yaz Uzak Doğu’dan yeni ürünler gelecek.
gelir.
Bölgenin bölümlerinden biri de Yukarı Murat-Van Bölümü'dür.
Maçta kırmızı kart çıktı. (ek)
Tuna’da çok güzel kitaplar var. (ek) Bu kış Anadolu’nun kuzeyi çok yağış aldı.
Ne yaptın da onu kızdırdın? (bağlaç) Pandemide İzmir’in güneyine büyük ilgi oldu.

Bu kış İzmir de soğukmuş. (bağlaç)
Yön adları, ad aktarması biçiminde kullanılırsa büyük harfle başlar.
3 Bulunma hâl eki “-de”, “-da, -te, -ta” olabilir. Bağlaç olan “de” 'da' 2
olabilir ama asla “te, ta” olmaz. Bilim ve teknolojide Batı standardını yakalamalıyız.
Bu yıl okullar Doğu’da geç açıldı.
Dersini almış ta ediyor ezber. (yazım yanlışı)
Ara yön belirten sözcükler bitişik yazılır.
3
B “ki /-ki”nin Yazılışı Köyümüz Ankara’nın güneybatısında bulunuyor.
Rüzgâr kuzeydoğudan orta şiddette esiyor.

Bağlaç olan “ki” ayrı yazılır ve vurgulu söylenir. Ek olan “-ki”ler Yön sözcükleri ile kullanılan iç, uzak, orta gibi kelimeler ayrı yazılır.
1 4
bitişik yazılır.
İç Batı Ege, Orta Doğu, Uzak Doğu
Desem ki vakitlerden bir nisan akşamıdır.
Duydum ki unutmuşsun gözlerimin rengini.

Sendeki bu yürek kimsede yok.


Balkondaki çiçekler solmuş.
F Tarihlerin Yazılışı
Senin araban küçük, benimkini al.

1 Belli bir tarih bildiren (rakama bağlı) gün ve ay adları büyük harfle başlar.
2 Bitişik yazılan -ki eklerinden “-im, -in"den sonra geleni zamir olan -ki
(bizimki, sevgininki vb.); -de hâl ekinden sonra gelen ya da sözcüğün 29 Ekim’de havai fişekler atıldı.
yalın hâline ekleneni sıfat yapan -ki'dir (akşamki, evdeki vb.). Sıfat yapan Kardeşim 10 Ağustos 2004’te doğdu.
-ki yapım eki, zamir olan -ki çekim ekidir. 2022’nin son Cuma günü toplantımız var.

Bağlaç olan 'ki'nin biçim ve anlamca kalıplaşmış olarak bitişik yazıldığı Onunla geçtiğimiz nisan ayında karşılaştık.
3 Okullar tüm dünyada genelde pazar günü tatildir.
sözcükler de vardır. (SİMBOHÇaM)

Sanki, oysaki, mademki, belki, halbuki, çünkü, meğerki, illaki 2 Tarihler rakamla şu biçimlerde yazılabilir:

C “mi”nin Yazılışı
10 Haziran 2023 15.10.2022 19/05/1919

Yüzyıl sözcüğünün kısaltmasından sonra nokta konur, kısaltmaya ek


3 getirilirken kesme kullanılmaz.
1 Soru edatı “mi” daima ayrı yazılır, sonra gelen ekler “mi"ye bitiştirilir.
yy.dan yy'dan
Soruları ben mi çözeceğim?
Tedbirler yeterli miydi?
Gidenlerin ardından baka mı kaldınız?
Soru eki mi ile daralmış -me, -ma ekini karıştırmamak gerekir.
G Sayıların Yazılışı
2
Bu çocuk beni neden dinle miyor? (yazım yanlışı)
1 Sayılar yazıyla yazıldığında her basamağı ayrı yazılır.
Bu çocuk beni neden dinlemiyor? (doğru)
Aşı için otuz beş gün sonraya randevu aldım.
Sınava üç yüz on gün var.
D Ek Eylemin Yazılışı
2 Parasal işlemlerde (çek, senet, fatura, ekstre...) sayılar bitişik yazılır.

3,250,000 (üçmilyonikiyüzellibin)…
Ek eylem (idi, imiş, ise) ayrı da bitişik de yazılabilir.
1
Bu o dönem çok ilgi görmüş bir şiirdi. Saat, para tutarı, ölçü, istatistikî veriler rakamla yazılır. Saatlere ek
Bu o dönem çok ilgi görmüş bir şiir idi.
3 gelirken sıfırlar okunmaz.
Köyünüz çok güzelmiş.
15.30’da, 13.00’te, 20 kilogram,
Köyünüz çok güzel imiş.
650 kilometre, 570 lira, 4 metre
2
4 Yüzde ve binde işaretleri ile sayı arasında boşluk bırakılmaz.
I İkileme ve Pekiştirmelerin Yazılışı
%25, %50, %18…

5 Üleştirme sayıları mutlaka yazıyla yazılır. 1 İkilemeler ayrı, pekiştirmeler bitişik yazılır. İkilemelerin arasına noktalama
işareti konmaz.
İkişer, dörder, altışar, onar, yüzer… PEKİŞTİRME
İKİLEME
6 Sıra sayıları yazıyla veya rakamla yazılabilir. pırıl pırıl bambaşka tertemiz
dalgın dalgın tek tek yamyassı karmakarışık
15., XX.; 15’inci, 20’nci, 19’uncu… art arda karşı karşıya çarçabuk darmadağınık
az çok daldan dala sapasağlam sırılsıklam
7 Sayı ile kurulan şans oyunları bitişik yazılır. ileri geri el ele yapayalnız darmaduman
yavaş yavaş tiril tiril gepegenç paramparça
ellibir, yüzbir, altmışaltı... boy bos bata çıka upuzun çırılçıplak
bir bir ... simsiyah ...
8 Çok anlamı taşıyan binbir sözcüğü bitişik yazılır.

"binbir dert"
2 Anlam kaymasına uğramış ikilemeler bitişik yazılır.
9 Milenyum anlamındaki “binyıl” sözcüğü bitişik yazılır.
zıpzıp (oyuncak), gırgır (el süpürgesi), çıtçıt (düğme),
cırtcırt (ayakkabı bağı), çatapat (maytap)
10 Saat ve dakika metin içinde yazıyla yazılabilir.
3 Biçim olarak ikilemeye benzese de birdenbire, gitgide, altüst, suspus,
birebir (etkili) sözcükleri bitişik yazılır.

H Kısaltmalar ve Kısaltmalara Gelen Ekler


İ Belgisiz Sıfat ve Zamirlerin Yazılışı
Büyük harfle yapılan ancak hecelenemeyen özel isim kısaltmalarında,
1 kısaltmanın son harfine; sözcük gibi hecelenebilen özel isim Belgisiz sıfat ve zamirler geleneksel olarak bitişik yazılır.
kısaltmalarında, kısaltmanın son hecesine uygun ekler getirilir. 1
biraz birçok birçoğu birkaç
ÖSYM'nin MEB'e birkaçı birtakım herhangi hiçbir
DTCF'den TÖMER'in hiçbiri herhâlde…
ABD'ye ASELSAN'dan
Her, en, pek, şey sözcükleri beraberindeki sözcüklerden (herhâlde,
2 Büyük harfle yapılan cins isim kısaltmarına özel isimler gibi ek getirilir. 2 herhangi, pekala, pekiyi sözcükleri hariç) ayrı yazılır.
TV'den CD'ye her an her şey her yer bir şey
en az pek çok en çok ...
3 “K” ile biten kısaltmalara “ka” şeklinde seslendirilerek ek getirilemez.
“Herhangi bir” sözcüğünde “bir” ayrı yazılır.
TDK'nin TDK'nın SGK'ye SGK'ya 3
Türkiye Cumhuriyeti ve Türkçe sözcükleri dışında büyük harfle yapılan
4 Birtakım sözcüğü bazı anlamında kullanılırsa bitişik, sayı bildirirse ayrı
kısaltmalarda nokta kullanılmaz. 4 yazılır.
T.C. T.
Bu yıl ekonomik olarak birtakım zorluklar yaşadık.
Tek sözcükten oluşan unvan, rütbe, dil, semt bildiren kısaltmalarda ilk Annesi ona çeyizi için bir takım porselen aldı.
5 harf büyük yazılır.

Dr. (Doktor), Prof. (Profesör), Av. (Avukat)


İng. (İngilizce), Birlik Mah. (Birlik Mahallesi) J Eylemlerin Yazımı
Sözcüğün ilk iki ya da üç harfi ile yapılan cins isim kısaltmalarında,
6 kısaltmanın ilk harfi küçük yazılır ve sonuna nokta konur. Kalıplaşmış (anlamca kaynaşmış) birleşik eylemler (deyimler) ayrı yazılır.
1
çev. (çeviren) ed. (edebiyat) haz. (hazırlayan) ahı tutmak içi yanmak abayı yakmak
mat. (matematik) ör. (örnek) canından bezmek aklını çelmek
Ölçü birimlerinin uluslararası kısaltmaları kullanılır. Bunların sonuna
7 ***başvurmak, varsaymak, vazgeçmek, alıkoymak, öngörmek, elvermek
nokta konmaz. eylemleri bitişik yazılır.
mm (milimetre) cm (santimetre) m (metre)
kg (kilogram) g (gram) l (litre) Yardımcı fiile kurulan birleşik eylemlerde (etmek, olmak, eylemek, edilmek,
2 kılmak, buyurmak) ünlü düşmesi ya da ünsüz türemesi varsa eylem bitişik,
Küçük harfle yapılan kısaltmalara getirilen eklerde sözcüğün okunuşu yoksa ayrı yazılır.
8
esas alınır. reddetmek kaybolmak
rica etmek var olmak
seyretmek sabreylemek
kg’dan (kilogramdan) mat.ten (matematikten) arz etmek kabul etmek
kr.un (kuruşun) fiz.ten (fizikten) zannetmek affetmek
kul olmak terk etmek
hissetmek atfetmek
icat etmek yâd etmek
9 Sonunda nokta bulunan kısaltmalara ek getirilirken kesme kullanılmaz.
mahcup etmek fark etmek
defnetmek azletmek
...
kr.un kr'un ...

10 Kısaltmalara ek getirilirken ses bilgisi kurallarına uyulur. *** menetmek, cemetmek, darbetmek, hamdetmek, dercetmek, defetmek,
mahvetmek, bahşetmek, menolunmak, katetmek, addetmek gibi sözcükler
TÜPRAŞ'tan BOTAŞ'ta
bitişik yazılır.

3
3 Özel (kurallı) birleşik eylemler bitişik yazılır. 3 Hayvanlara verilen özel adlar büyük harfle başlar.

gelebilmek düşeyazmak gidedurmak Boncuk, Maviş, Limon, Karabaş, Pamuk, Şampiyon…


bekleyivermek bakakalmak yapılagelmek
4 Dil, ırk, din, mezhep, boy, soy, oymak, sülale adları büyük harfle başlar.
4 Özel birleşik eylem sayılan isteklenme eylemi ayrı yazılır.
Türkçe, Arapça, Korece, Çince, İngilizce...

göresi gelmek Türk, Rus, Alman, Japon, Kazak, Kırgız...
Müslümanlık, Hristiyanlık, Musevilik, Şamanizm, Maniheizm...
Müslüman, Hristiyan, Musevi, Budist...

K Satır Sonuna Sığmayan Kelimelerin Yazımı



Hanefi, Katolik, Ortodoks, Alevilik, Şafiilik…
Oğuz, Kayı, Tatar; Karamanoğulları, Bayat, Lezgi, Kökler...

Devlet ve ülke adları, gök cisimlerinin ve gezegenlerin adları, yer adları (kıta,
5 bölge, il, ilçe, semt, köy), coğrafya adları (dağ, ova, nehir, göl...) büyük harfle
1 Satır sonuna sığmayan kelimeler heceden bölünür.
başlar.
………........ka-
vuştular. Türkiye Cumhuriyeti, Çekya, Mısır, Amerika Birleşik Devletleri,
Azerbaycan, Birleşik Krallık, Yunanistan…
2 İlk heceden sonraki heceler ünsüzle başlar. Bitişik yazılan sözcüklerde de Mars, Dünya, Merkür, Satürn; Halley, Büyükayı, Ay…
bu kurala uyulur. Avrupa, Afrika; Güneydoğu Anadolu, İç Anadolu; Ankara,
Eskişehir, Paris; Çankaya, Kadıköy, Kuşadası, Sürmene;
.....................il- .....................ilk- Kızılay, Taksim; Tulumtaş, Şirince…
kokul okul
Tuna Nehri, Van Gölü, Muş Ovası, Ilgaz Dağı, Ege Denizi,
3 Ayırmada satır sonunda ve başında tek harf bırakılmaz. Süveyş Kanalı, Zigana Geçidi, Avrupa Yakası, Belgrat Ormanı,
Kapıdağ Yarımadası, İstanbul Boğazı, Bartın Çayı, Hirfanlı
…………..acık- …………...a-
Barajı, Kandilli Burnu, Edremit Körfezi, Ayder Yaylası…
tı cıktı

***Özel ada dahil olmayan kıta, il, ilçe, köy adları küçük; bölge, bölüm, yaka
…………müda- ……müdafa-
sözcükleri büyük harfle başlar.
faa a
Asya kıtası, Mardin ili, Dinar ilçesi, Evci beldesi, Sivrialan köyü...
Kesme işareti satır sonuna geldiğinde yalnızca kesme işareti kullanılır,
4 Avrupa Yakası, Ege Bölgesi, Ergene Bölümü...
ayrıca kısa çizgi kullanılmaz.
***Gök cismini ifade etmeyen sözcükler küçük yazılır.
…Ankara’ ...Ankara'- ...Ankara-
nın da nın Sen benim dünyamı zenginleştirdin.
Birazdan içeriye güneş girer.

Mahalle, meydan, bulvar, cadde, sokak adlarının her sözcüğü büyük harfle
6
L Ses Bilgisi başlar.

Şenlik Mahallesi, Bahçelievler Mahallesi; Zafer Meydanı,


Taksim Meydanı; Atatürk Bulvarı, Cumhuriyet Bulvarı;
1 Ses bilgisi ile ilgili kurallardan herhangi birinin ihlali yazım yanlışıdır. Nene Hatun Caddesi, Tunalı Hilmi Caddesi, 8. Cadde;
Güniz Sokak, 26. Sokak, İnkılap Sokağı…
başlayan başlıyan
aslını asılını ***Kişi adlarından oluşmuş mahalle, bulvar, cadde, sokak, ilçe, köy vb. yer ve
1974’te 1974’de kuruluş adlarında, sondaki unvanlar hariç şahıs adları ayrı yazılır.
ahlakı ahlağı
hukukun hukuğun Nene Hatun Caddesi Neşet Ertaş Meydanı
sabretmek sabır etmek Fevzi Çakmak Sokağı Sütçü İmam Üniversitesi
saklambaç saklanbaç Kazım Karabekir Caddesi Koca Mustafapaşa
yalnız yanlız
***Yer adlarında isimden sonra gelen unvanlar isme bitiştirilir. İsimden önce
gelen unvanlar, genellikle ayrı yazılır.

M Büyük Harflerin Kullanıldığı Yerler Necatibey Caddesi Gaziosmanpaşa Mahallesi


Saimekadın Mahallesi Tanburi Cemilbey Sokağı
Fenerbahçeli Lefter Sokağı Köprülü Fazılpaşa Sokağı
1 Özel adlar ve bu adlara bağlı unvanlar, saygı sözcükleri ve lakaplar büyük
harfle başlar. Anıt, yapı, yapıt, gazete, dergi adları büyük harfle başlar.
7
Attila İlhan Kemal Sunal Çanakkale Şehitler Anıtı, Orhun Abideleri, Özgürlük Heykeli,
Gazi Mustafa Kemal Atatürk Kaymakam Tuna Bey Dolmabahçe Sarayı, Çankaya Köşkü, Çengel Han, Alanya Kalesi,
Zübeyde Hanım Genç Osman Osman Gazi Köprüsü, Kız Kulesi,
Mimar Sinan Deli Petro
Sayın Prof. Dr. Muharrem Ergin Ali Rıza Efendi Nutuk, Şu Çılgın Türkler, Masumiyet Müzesi, Sinekli Bakkal,
Mareşal Fevzi Çakmak Kel Ali Onuncu Yıl Marşı, Mona Lisa tablosu...
Türk Dili, Türk Yurdu, Varlık;
2 Unvan olarak kullanılan akrabalık adları büyük harfle başlar. Resmî Gazete, Hürriyet, Cumhuriyet …

Baba Hakkı, Müslüm Baba, Güzin Abla, Nene Hatun, Şerife ***Özel ada dahil olmayan gazete, dergi, tablo sözcükleri küçük harfle
Bacı, Arap Dede... yazılır.

Milliyet gazetesi, Muhit dergisi, Çığlık tablosu...
***Gerçek akrabalık bildiren sözcükler küçük harfle yazılır.

8 Kurum, kuruluş ve kurul adlarının bütün sözcükleri büyük harfle başlar.


Bu bayram Birsel ablamı ziyaret ettim.
Yarın Nihat amcama uğrayacağım. Ankara Üniversitesi, Kızılay Derneği, Çocuk Esirgeme Kurumu,
Haftaya teyzem pasaport başvurusu yapacakmış. Ankara Şehir Hastanesi, Galatasaray Lisesi, Şen Kardeşler
Manavı, Millî Kütüphane, Talim Terbiye Kurulu...

4
İçinde baş, oğlu, kızı geçen birleşik sözcükler:
***Özel isimlerin içinde yer alan bağlaçlar (tüm harfler büyük
yazılmadıysa) küçük harfle başlar. başyazar, başhekim, demirbaş, yılbaşı, başyapıt, başkomutan,
başöğretmen...
Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Suç ve Ceza eloğlu, elkızı, insanoğlu, ademoğlu, kişioğlu, çapanoğlu,
VATAN YAHUT SİLİSTRE Osmanoğulları...

Ulusal, resmî ve dinî bayramlar, anma, kutlama günleri, yasa ve ***Gerçek akrabalık bildiren, teyze oğlu, hala oğlu, dayı kızı, amca oğlu
9 yönetmelik adları büyük harfle başlar.
gibi sözcükler ayrı yazılır.
Cumhuriyet Bayramı, Ramazan Bayramı, Miraç Kandili, Kurban
Bayramı, Nevruz Bayramı, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü, Ev sözcüğü ile kurulan ve evi ifade etmeyen birleşik
Sevgililer Günü, Anneler Günü, Öğretmenler Günü, 14 Mart Tıp sözcükler:
Bayramı, Hıdırellez... düğünevi, yayınevi, çayevi, huzurevi, öğretmenevi, polisevi,
Türk Ceza Kanunu, Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği... oğlanevi, kızevi...

10 Tarihi olay, çağ ve dönem adları büyük harfle başlar. ***Gerçek evi ifade eden sözcükler ayrı yazılır.

Dağ evi, bağ evi, orman evi, yazlık ev, yayla evi, köy evi...
Kurtuluş Savaşı, Millî Mücadele, Mohaç Meydan Muharebesi...
Tanzimat Dönemi, Millî Edebiyat Dönemi, Cahiliye Dönemi, Alt, üst ve üzeri sözcüklerinin yazımı:
İlk Çağ, Lale Devri, Buzul Çağı… Somut olarak yer bildirmeyen alt, üst ve üzeri sözcüklerinin
sona getirilmesiyle kurulan birleşik sözcükler bitişik yazılır.

11 Özel adlardan türetilen sözcükler büyük harfle başlar.
ayakaltı, bilinçaltı, gözaltı, şuuraltı, suçüstü, ayaküstü,
Türkçe, Türkçülük, Araplaşmak, Avrupalı, Eskişehirli, Asyalılık, bayramüstü, gerçeküstü, yüzüstü, akşamüstü, olağanüstü,
Atatürkçülük, Afrikalılar… akşamüzeri, öğleüzeri, ayaküzeri…

Özel adlarla kurulan tür adlarında özel isim büyük, tür adı küçük yazılır. *** Somut olarak yer bildiren alt, üst ve üzeri sözcükleri ayrı yazılır:
12
Ankara keçisi Amasya elması yer altı (yüzey), dil altı (tablet), diz üstü (etek), üst geçit,
Adana kebabı Van kedisi üst kat, göz altı (torba), böbrek üstü (bezi)...
Bafra pidesi Kangal köpeği
Anamur muzu Brüksel lahanası Arapça ve Farsça tamlamalar bitişik yazılır:

Pekin ördeği
Servetifünun, lebiderya, gayrımenkul, zaatıali, sıratımüstakim,
Misakımilli, Tevhiditedrisat, Kuvayımilliye...

N Bitişik Yazılan Birleşik Kelimeler



Birden çok sözcükten oluşan yer adları bitişik yazılır.

Afyonkarahisar, Kırıkkale, Gümüşhane, Beşiktaş, Doğanyurt,


Anlam kayması, tür kayması, ses olayı ve geleneksellik Yenimahalle, Çatalzeytin, Çamlıdere; Karadeniz, Akdeniz...
birleşik kelimeleri bitişik yazdırır.
Sever, perver, perest, zâde ve zede sözcükleri ile kurulan
1 Anlam Kayması Yoluyla Oluşan: sıfatlar:
Birleşik ismi oluşturan sözcüklerden ikincisi veya her ikisi, birleşme
Hayırsever, hayvansever, sanatsever, yardımsever
sırasında anlam değişmesine uğradığında bu tür birleşik sözcükler bitişik
misafirperver, vatanperver, menfaatperver...
yazılır.
putperest, hayalperest, maceraperest...
Bitki adları: kuzugöbeği, akşamsefası, akçaağaç, afetzede, depremzede, kazazede...
devetabanı, kuşburnu, keçiboynuzu, katırtırnağı, hanımeli, beyzade, paşazade, haramzade, asilzade...

ayşekadın, adamotu, camgüzeli… Öte ile biten birleşik sözcükler bitişik yazılır:

Yemek adları : kedidili, kadınbudu, tavukgöğsü, kuşlokumu, Morötesi, fizikötesi, kızılötesi, günöte...
vezirparmağı, alinazik…

Renk sözcüğü içermeyen renk adları : devetüyü, balköpüğü 2 Tür Kayması Yoluyla Oluşan:
gülkurusu, fildişi, kavuniçi, vişneçürüğü, narçiçeği, tavşankanı,
Birleşik sözcüğü meydana getiren sözcüklerden birinin veya her ikisinin
camgöbeği, yavruağzı…
türünün kaymasıyla oluşan sözcükler, bitişik yazılır.
***İçinde renk adı geçen renk isimleri ayrı yazılır: ***Fiil ya da fiilimsilerin birleşerek ad soylu sözcükler oluşturmasına tür

kayması denir.
Çingene pembesi, petrol mavisi, limon sarısı, kar beyazı,
katran karası... çekyat, çobançökerten, akarsu, kapkaç, hünkarbeğendi,
imambayıldı, vurkaç, verkaç, atardamar, toplardamar,
***Renklerle ilgili olan ve ton bildiren sözcükler ayrı yazılır:
uçaksavar, örtbas, akımölçer, dedikodu, şıpsevdi,
kirli sarı, açık mavi, koyu yeşil, kırık beyaz... biçerdöver, vurdumduymaz, ateşkes, gecekondu, yapboz,
uyurgezer, albeni…
Renkle kurulan hayvan, bitki türleri ve hastalık adları:
cankurtaran, çöpçatan, dalgakıran, gökdelen, yelkesen,
karatavuk, karafatma, sarıkanat, bozayı, karabatak, barışsever, yurtsever, basınçölçer, değerbilmez, etyemez,
karadul, alageyik, beyazsinek, karasinek, alabalık,… hacıyatmaz, varyemez, kuşkonmaz, çokbilmiş, güngörmüş…
sarıçiçek, yeşilbiber, kırmızıbiber, yeşilzeytin, karadut, çalçene, dönbaba, veryansın, sallabaş, sıkboğaz...

karayemiş, kırmızıturp...
3 Ses Olayı:
albastı, mavihastalık, karahumma, kızılyörük, maviküf…
Ses düşmesine veya ses türemesine uğrayan birleşik kelimeler
Hastalık adları: itdirseği, kuşpalazı, tavukkarası, kabakulak,
bitişik yazılır.
suçiçeği...
nasıl, niçin, kahvaltı, sütlaç, pazartesi, birbiri, kaynata,
Araç adları: deveboynu, kargaburnu, kedigözü, balıkgözü...
kaynana, emretmek, devretmek, bahsetmek, kahrolmak,
Hayvan adları: danaburnu, kırkayak, yalıçapkını, denizanası, kaybolmak, hapsolmak… (ses düşmesi)

denizatı, peygamberdevesi...
affetmek, reddetmek, hallolmak, zannetme, hazzetme,
hissetmek… (ses türemesi)
5
4 Geleneksel Olarak Bitişik Yazılanlar: 9 Organ veya organ yerine geçen sözlerden biriyle kurulan birleşik sözcükler
ayrı yazılır.
Bitişik olarak tescil ettirilmiş olan kuruluş adları ile eskiden beri kalıplaşmış
olan kimi sözcükler bitişik yazılır. serçe parmak patlak göz azı diş
karga burun süt dişi ekşi surat
İçişleri, dışişleri, genelkurmay, yükseköğretim, açıköğretim, kepçe kulak köpek dişi safra kesesi...
ilkokul, ortaokul, anayasa, anapara, yılbaşı, anneanne, yüzyıl,
büyükbaba, delikanlı, yeryüzü, hanımefendi, dışbükey, hiçbir, 10 Benzetme yoluyla insanın bir niteliğini anlatan bitki, hayvan ve nesne
havaalanı, halkoyu, güvenoyu, birçok, birkaç, kayınvalide, adlarıyla kurulan deyim özellikli birleşik sözcükler ayrı yazılır.
kayınbirader, kayınbaba, milletlerarası, lisansüstü, öngörü,
ortaöğretim, ilköğretim, sütanne, sütnine, sıkıyönetim, yarıyıl, çetin ceviz eski toprak demir yumruk
tümdengelim, tümevarım, varoluşçuluk, tıpkıbasım... sağmal inek sarı çıyan çöpsüz üzüm
yaşlı kurt...

11 Zamanla ilgili bazı birleşik sözcükler ayrı yazılır.
O Ayrı Yazılan Birleşik Kelimeler
gece yarısı, gün ortası, gün dönümü, bağ bozumu, hafta sonu,
hafta başı...
Birleşme sırasında sözcüklerden hiçbiri veya ikinci kelimesi anlam
1 değişikliğine uğramıyorsa sözcük ayrı yazılır. Sıfat fiil ekleriyle kurulan, sıfat tamlaması yapısındaki birleşik sözcükler
12
ayrı yazılır.
köpek balığı, ton balığı, kılıç balığı, dil balığı, at sineği,
çalı kuşu, deve kuşu, ardıç kuşu, ateş böceği, cırcır böceği, çalar saat döner sermaye koşar adım
uçuç böceği, dağ keçisi, bal arısı, Ankara keçisi… yazar kasa güler yüz çıkmaz sokak
çıkar yol bakar kör yakan top
çörek otu, ayrık otu, pisipisi otu, dulavrat otu, ipek çiçeği, döner kapı...
yıldız çiçeği, meyan kökü, yer elması, dağ armudu, kuş üzümü,
şeker pancarı, can eriği, çam fıstığı, Antep fıstığı, soya fasulyesi, ***“akarsu ve bilirkişi” sözcükleri yukarıdaki örneklere yapısal olarak
kayısı kurusu, kuru fasulye, kuru üzüm… benzemesine rağmen bitişik yazılır.

*** Gelenekselleşmiş olarak “dereotu, semizotu, suçiçeği, narçiçeği” 13 “İç, dış, sıra” sözcükleriyle oluşturulan birleşik kelime ve terimler ayrı
bitişik yazılır. yazılır.

ahlak dışı, çağ dışı, sıra dışı, çevrim içi, ceviz içi, hafta içi,
2 Yol ve ulaşımla ilgili birleşik kelimeler ayrı yazılır.
yurt içi, peşi sıra, aklı sıra, yanı sıra, yasa dışı, çağ dışı, din
demir yolu kara yolu keçi yolu dışı, içe dönük, dışa dönük, iç savaş, dış borç...
hava yolu deniz yolu çevre yolu
“Ön, ana, art, alt, yan” sözcüklerinin başa getirilmesiyle oluşturulan
köprü yol Arnavut kaldırımı... 14 birleşik kelime ve terimler ayrı yazılır.
*** “otoyol” sözcüğü bitişik yazılır.
ön söz, ön yargı, ön ad, ön kayıt...
Nesne, eşya ve alet adlarından biriyle kurulan birleşik sözcükler ayrı ana dil, ana dal, ana fikir, ana vatan, ana yol, ana yurt...
3 art niyet, art bölge...
yazılır.
alt komisyon, alt yazı, alt birim
alçı taşı, çakmak taşı, lüle taşı, damla taş, dikili taş, Oltu taşı, yan cümle, yan etki, yan dal
arap sabunu, el sabunu, müzik odası, kol saati, yemek masası,
cep defteri, okuma kitabı, toplu iğne, dolma kalem, tuz ruhu, ***“Ancak önayak, öngörü, önsezi, anayasa, anapara, anaokulu, altyapı,
dönme dolap, tüp geçit, üst geçit, afyon ruhu, nane ruhu... yankesici” sözcükleri bitişik yazılır.

4 Durum, olgu ve olay bildiren sözlerden biriyle kurulan birleşik kelimeler


ayrı yazılır.

açık oturum Ay tutulması açık öğretim


güç birliği iş birliği yer çekimi
baş belası ses uyumu iş bölümü dil birliği...

Bilim ve bilgi sözcükleriyle kurulan birleşik sözcükler ayrı yazılır.


5
dil bilgisi dil bilimi ruh bilimi
halk bilimi anlam bilimi gök bilimi
ses bilgisi toplum bilimi...

6 Yuvar ve küre sözleriyle kurulan birleşik sözcükler ayrı yazılır.

göz yuvarı su küre yer yuvarı


hava küre yarı küre yarım küre

***yerküre, alyuvar, akyuvar sözcükleri bitişik yazılır.

7 Yiyecek ve içecek adlarından biriyle kurulan birleşik sözcükler ayrı yazılır.

talaş böreği ay çöreği kesme şeker


sivri biber arpa suyu çiğ köfte
maden suyu lop yumurta dolma biber
içli köfte kuru yemiş Adana kebabı
kuyruk yağı badem şekeri süzme yoğurt
ezogelin çorbası...

8 Gök cisimleri ayrı yazılır.

Çoban Yıldızı, Kutup Yıldızı, Kervan Yıldızı, kuyruklu yıldız,


gök taşı, meteor taşı, hava taşı…
6
NOKTALAMA İŞARETLERİ

A NOKTA(.)
Ünlem işareti sona konmuş cümlelerde ünlem görevli sözcükten sonra
10 konur.
1 Tamamlanmış cümleler ve kısaltmaların sonuna konur. ör: Tüh, bu fırsatı da kaçırdık!
ör: Sözün anlamı biçiminden önemlidir. Dikkat, az ilerde keskin bir viraj var!
Onun bu duruma sevineceğini biliyordum.
ör: İng. (İngilizce), haz. (hazırlayan),
Doç. (doçent), Dr. (doktor), Cad.( cadde), Uzm. (uzman), Dikkat: Virgül konmaz!
vb. (ve benzeri)… **Bağlaçlardan önce ve sonra,
2 Sıra bildiren sayılardan sonra konur. Ne kızı verir, ne dünürü küstürür. (Y)
ör: 21. yüzyıl, 9. sınıf, 2. kat, IV. Murat… Bunca yıl beklemiş yine de, umduğunu alamamıştı. (Y)
O gün giydiği lacivert ceketle, dokulu, beyaz gömlek büyük bir uyum
3 Bir yazıda konunun maddelerini gösteren rakam veya harflerden sonra
içindeydi. (Y)
konur.
ör: A. a. 1. **Zarf fiillerden sonra,
B. b. 2. Eğitimdeki sorunları anlayıp, bunlara çözüm bulmaya çalıştık. (Y)
4 Tarihlerin yazımında gün, ay ve yılı gösteren sayıları ayırmak için konur. İnsanların her şeyi hızla tükettiğini fark edince, hobilere ve zevklere
kuşkuyla bakmaya başladım. (Y)
ör: 30.8.2021 10.11.1938 10.X.2022
14.02.2022 29.5.1453 *Zarf fiil grupları peş peşe gelirse virgül ile (eş görevli sözcük
kuralından dolayı) ayrılır.
5 Saat ve dakika belirten sayıları ayırmak için konur.
İyi bir çalışma planı yaparak, öğretmenleri dikkatle dinleyerek, her gün
ör: Tören 09.05’te başladı. belli sayıda soru çözerek başarıyı yakalayabilirsiniz. (D)
Maç 21.30’da bitti.
**“-ınca / -ince” anlamına gelen “mı / mi” ekinden sonra,
6 Matematikte çarpma işareti yerine kullanılır.
ör: 25.4=100 Buranın çobanları bahar geldi mi, sürülerini yaylalara çıkarır. (Y)
13.5=65
**Şart ekinden sonra,
Konut satışları düşerse, bundan pek çok sektör etkilenir. (Y)
B VİRGÜL (,) **İkilemelerin arasında,
Bu uğurda pek çok mazlum halkla omuz, omuza savaştık. (Y)

1 Birbiri ardına sıralanan eş görevli sözcük ve sözcük öbeklerinin arasına **Tamlamalarda; tamlayan ve tamlananın, sıfat ve ismin arasında,
konur.
ör: Öğretmenler, veliler, öğrenciler ve protokoldekiler Çocuklar okulun, arka bahçesinde oyun oynuyorlardı. (Y)
bahçede toplanmıştı.
Sarı, pullu, yazmasıyla genç bir kız; evin önündeki ocağı yakmaya
Sıcak havalardan, yüksek nemden, şehrin gürültüsünden çalışıyordu. (Y)
kaçıp yaylanın sessizliğine sığındık.
Yaz aylarında tarlaya gitmek, bahçelerde gezmek,
gökyüzünü seyretmek çocukluğumun
vazgeçilmezlerindendi.
Uzun cümlelerde yüklemden uzak düşmüş özneyi belirtmek için
C NOKTALI VİRGÜL (;)
2 kullanılır.
ör: Şoför, pandemi döneminde yolcuları maske konusunda Cümle içinde virgüllerle ayrılmış tür veya takımları birbirinden ayırmak için
sık sık uyardı. 1 konur.
3 Ara söz veya ara cümleleri ayırmak için ara sözlerin ve ara cümlelerin ör: Yemeklerden sarma, mantı ve köfteyi; meyvelerden kiraz,
başına ve sonuna konur. kayısı ve kavunu severim.
ör: Hayalini kurduğu okulu, ODTÜ’yü, kazanınca çok mutlu Bir tarafta masa, sandalye ve koltuklar; diğer tarafta
oldu. televizyon, bilgisayar ve radyo; başka bir tarafta da
Salonda sessizlik hakim olunca, sanırım bu onu şaşırttı, perde ve sehpa duruyordu.
telefonla ilgilenmeyi bırakıp kalabalığa baktı. Ögeleri arasında virgül bulunan sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için
2 kullanılır.
4 Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için kullanılır.
ör: Sınıfın yazılılarını dikkatle okumuş, yazım yanlışlarının altını ör: At ölür, meydan kalır; yiğit ölür, şan kalır.
kırmızı kalemle çizmişti. Dersler bitmiş; öğretmenler, öğrenciler ve okul çalışanları
Küçükken bir şehri güzelleştiren şey ışıklar sanırdım, okuldan ayrılmıştı.
büyüdükçe ışıklar yerini insanlara bıraktı. 3 Özneyi vurgulamada virgülün yetersiz kaldığı durumlarda konur.
5 Tırnak işareti içine alınmayan alıntı cümlelerinden sonra konur. ör: Tuna; Melih, Sefa, Mert ve Metin ile dost sayılır.
ör: Sana söyleyecek sözüm yok, dedi babası. Küçük; güzel evin kapısından koşarak içeri girdi.
Kendimi bulunmaz Hint kumaşı sanmıştım, demişti o şair.
6 Hitap için kullanılan sözcüklerden sonra kullanılır.
ör: Sayın Müdürüm, Dikkat:
**Bağlı cümlede bağlaçtan önce noktalı virgül kullanılmaz.
Efendiler, yarın Cumhuriyet’i ilan edeceğiz.
Yıllar saçlarını ağartmıştı; ama bedeni ve zihni hala dipdiriydi. (Y)
7 Özne olarak kullanıldıklarında “bu, şu, o” zamirlerinden sonra konur.
ör: O, tüm zamanların en iyi basketbolcusu. **Noktalı virgül kullanım bakımından virgül özellikleri gösterir, bu
sebeple açıklama ve örneklerden önce asla kullanılmaz. Açıklama
Bu, şimdiye kadar okuduğum en iyi kitap.
ve örneklerden önce sadece iki nokta kullanılır.
8 Anlam karışıklığına sebep olmamak için özneden sonra kullanılır. Karadeniz’de en çok yetiştirilen ürünler şunlardır; mısır, fındık, çay… (Y)
ör: Toprak, yolun iki tarafına da dökülmüştü. Karadeniz’de en çok yetiştirilen ürünler şunlardır: mısır, fındık, çay… (D)

İhtiyar, arabasını iyi fiyata sattı.


**Noktalı virgülden sonra (özel ad yoksa) küçük harfle başlanır.
9 “Evet, hayır, elbette, tabii” gibi kabul, red, teşvik bildiren cümlelerden
sonra konur. **Bir cümlede en az bir virgül varsa o cümlede noktalı virgül
kullanılabilir.
ör: Pekala, artık yeni projeyi dinleyebiliriz.
Tamam, bu yıl yeni çalışma yöntemlerini araştıralım.
7
D İKİ NOKTA (:)

Kendisinden sonra açıklama yapılacak ya da örnek verilecek cümlenin Dikkat:


1 sonuna konur. **Sıralı soru cümlelerinde soru işareti en sona konabilir.
ör: Fiilimsiler üç gruba ayrılır: isim fiil, zarf fiil, sıfat fiil. O mu sana gelecek, sen mi ona gideceksin, dernekte mi buluşacaksınız?
Garipçilerin en büyük iddiası şuydu: Şiir şairanelikten O mu sana gelecek? Sen mi ona gideceksin? Dernekte mi buluşacaksınız?
kurtarılmalıdır.
**Cümle soru cümlesi değilse içinde soru sözcüğü bulunsa bile
2 Edebî eserlerde konuşma bölümünden önceki ifadenin sonuna konur.
cümlenin sonuna nokta konur.
ör: Buğdayla arpadan başka ne biter bu topraklarda?
Ziraatçı sayar: Niye bana kızdığını bir türlü anlayamadım.
— Yulaf, pancar, zerzevat, tütün… (Falih Rıfkı Atay)

3 Bir cümleden sonra alıntı bir cümle veya söz gelirse onun öncesinde
kullanılır.

4
ör: Gardiyan heyecanla bağırdı: “Gözün aydın, mektubun var.”
Matematikte “bölme işareti” (/) yerine kullanılır.
G ÜNLEM İŞARETİ (!)

ör: 100 : 2 = 50 vb. Ünlemlerden ve ünlem anlamı içeren cümlelerden, seslenmelerden sonra
1 ünlem işareti konur.
Dikkat: ör: Oh be! Dünya varmış!
**İki noktadan sonra tam bir cümle varsa büyük harfle, örnekler
varsa küçük harfle başlanır. Çocuklar nasıl da hızlı büyüyor!

Hisarcıların sanata bakışı şöyleydi: Sanat millî köklerden beslenmelidir. Alay, kinaye veya küçümseme anlamı kazandırılmak istenen sözden hemen
Bir yazarın heybesinde şunlar olmalıdır: sevgi, umut, iyimserllik...
2 sonra yay ayraç içinde ünlem işareti kullanılır.
Tiyatronun tarih boyunca iki rolü vardır: eğlendirmek ve eğitmek. ör: İsteseymiş bir günde bitirirmiş (!) ama ne yazık ki vakti
yokmuş (!)
Bu sonuçlarla bizlere zeki (!) olduğunu da ispatladın.
E ÜÇ NOKTA (...)

H KISA ÇİZGİ (-)


1 Eksiltili cümlelerin sonuna konur.
ör: Topa öyle bir vurdu ki…
1 Satıra sığmayan sondaki sözcükleri hecelerinden ayırmak için kullanılır.
Tüm çabamıza rağmen maalesef hastamızı…
ör: ...........................................ne olursa olsun yaptıklarını ıs-
Hiç ayrılmamışız gibi sevgi dolu, mutluluk dolu gözler… rarla savunuyordu.

2 Kaba sayıldığı için veya bir sebepten açıklanmak istenmeyen sözcük veya 2 Cümle içinde ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için ara söz veya
cümlelerin başına ve sonuna konur.
bölümleri göstermek için konur.
ör: Kılavuzu karga olanın burnu … çıkmaz. ör: Giysi seçimi, -moda- insanın çevresine gösterdiği saygı
olduğu gibi, çağdaş yaşama bakışını açıklayan, kendini
Utanmadan bana … dedi. takdim eden bir davranıştır. (Nezihe Meriç)

Alıntılarda başta, ortada ve sonda alınmayan sözcük veya bölümlerin Koşar adımlarla -çünkü derse geç kalmıştı- merdivenleri
3 yerine konur. çıkıp sınıfa girdi.

ör: … unutulmamalıdır ki kolay ve çabuk başarıların 3 Kelimeler arasında “-den…-a, ve, ile, ila, arasında” anlamlarını vermek için
kökeninde ne bilimsel ne de sanatsal kaygı vardır. kullanılır.

… derken şehrin öte başından boğuk boğuk sesler ör: Türkçe-Fransızca sözlük, Ankara-İstanbul uçak seferleri,
gelmeye başladı. Türk-Alman ilişkileri, Doğu-Batı çatışması, Ural-Altay dil
grubu…
4 Çeşitli adlar, olay ve nitelikler sayıldıktan sonra benzerleri anlamında üç
nokta konulabilir.
ör: Ne tür kitaplar seviyorsun? I UZUN ÇİZGİ ( — )
— Deneme, gezi yazısı, roman …

1 Yazıda satır başına alınan konuşmaları göstermek için kullanılır. Buna


Dikkat: konuşma çizgisi de denir.

**Benzerleri sıralamakta kullanılan üç noktadan sonra (vb., vs.) gibi ör: Frankfurt’a gelene herkesin sorduğu şunlardır:
kısaltmalar kullanılmaz. — Eski şehri gezdin mi?
— Rothschild’in evine gittin mi?
**Örnekler sınırlanmış ve tümü söylenmişse örneklerin sonuna üç — Goethe’nin evini gezdin mi?
nokta konmaz. 2 Oyunlarda uzun çizgi konuşanın adından sonra da konabilir.
Garip Bildirisi’ni şu üç genç imzalamıştı: Orhan Veli, Oktay Rifat, Melih
Cevdet. ör: Anjelik— (Anna ‘ya) Uyuyor musun kızım?
Anna— Seni rahatsız etmezsem azıcık dizinde yatayım
valideciğim.

F SORU İŞARETİ (?)
İ EĞİK ÇİZGİ ( / )

1 Hem gerçek hem de sözde soru cümlelerinin sonuna konur.


1 Dizeler yan yana yazıldığında aralarına konur.
ör: Ne zaman tükenecek bu yollar, arabacı?
ör: Cevizin yaprağı dal arasında / Güzeli severler bağ arasında /
Yeni Lisan makalesi hangi dergide yayımlandı? Üç beş güzel bir araya gelmişler / Benim sevdiğim yok arasında
Söylediklerimden şüphen mi var? Adres yazarken apartman numarası ile daire numarası arasına ve semt ile
2 şehir arasına konur ve taksim olarak okunur.
2 Doğruluğu kesin olmayan bilgilerden sonra parantez içine konur.
ör: Atatürk Bulvarı No.: 217 / 1 Kavaklıdere / Ankara
ör: Yunus Emre (1240? – 1320) önemli tasavvuf şairidir.
Dil bilgisinde eklerin farklı biçimlerini göstermek için kullanılır.
O da Ankara’da (?) doğmuş. 3
ör: -a /-e, -an /-en, -lık /-lik,
-madan /-meden vb.

8
4 Tarihlerin yazılışında gün, ay ve yılı gösteren sayıları birbirinden ayırmak
için konur. M KESME İŞARETİ (')
ör: 18/11/1969 15/IX/1994 vb.
5 Genel Ağ adreslerinde kullanılır. 1 Özel adlara getirilen iyelik, durum ve bildirme ekleri kesme işaretiyle ayrılır.
ör: https://www.xxledebiyat.com ör: Kurtuluş Savaşı’nı, Atatürk’üm, Türkiye’mizin,
Fatih Sultan Mehmet’e, Yunus Emre’yi, Ziya Gökalp’tan,
6 Matematikte bölme işareti olarak kullanılır. Osmanlı Devleti’ndeki, Çanakkale Boğazı’nın vb.
ör: 70/2=35 Kişi adlarından sonra gelen saygı ve unvan sözlerine getirilen ekleri ayırmak
2 için konur.
ör: Nihat Bey’e, Ayşe Hanım’dan, Mahmut Efendi’ye, Enver
J TIRNAK İŞARETİ ( “ ” ) Paşa’ya; Türk Dil Kurumu Başkanı’na vb.

3 Kısaltmalara, sayılara, ek ve harflere getirilen ekleri ayırmak için konur.

1 Başka bir kimseden veya yazıdan olduğu gibi aktarılan sözler tırnak içine ör: MEB’in, TDK’nin, BM’de, ABD’de, TV’ye vb.
alınır.
ör: Türk Dil Kurumu binasının yan cephesinde Atatürk’ün “Türk ör: 1985’te, 8’inci madde, 2’nci kat; 7,65’lik, 9,65’lik, 657’yle vb.
dili, Türk milletinin kalbidir; zihnidir.” sözü yazılıdır.
ör: a’dan z’ye kadar, Türkçede -lık’la yapılmış sözler.
2 Özel olarak vurgulanmak istenen sözler tırnak içine alınır.
4 Anlam karışıklığını önlemek için konur.

ör: Gençler arasında yeni bir “kasket modası” başladı.
ör: Yaşlı kadın elma’sını yere düşürdü.
3 Cümle içerisinde geçen eserlerin ve yazıların adları ile bölüm başlıkları
tırnak içine alınır. ör: Yaşlı kadın elmas’ını yere düşürdü.
ör: Bugün öğrenciler “Kendi Gök Kubbemiz” adlı şiiri incelediler. 5 Düşen ünlüyü belirtmek için kullanır.
“Noktalama İşaretleri” bölümünde bazı uyarılara yer verilmiştir. ör: Güzelliğin on par’etmez
Bu bendeki aşk olmasa
Dikkat:
Tırnak içindeki cümleler büyük harfle başlar, tırnaktan önce cümleye
Dikkat:
uygun noktalama işareti (nokta, ünlem, soru işareti...) konur. Tırnağın
dışından küçük harfle devam edilir. **Özel isimlere gelen yapım ekleri kesme ile ayrılmaz.
“İzmir üzerine dünyada bir şehir daha yoktur!” diyorlar. Atatürkçü (D) Atatürk’çü (Y)
(Yahya Kemal Beyatlı) Burdurlu (D) Burdur’lu (Y)

**Yapım eklerinden sonra gelen çekim ekleri kesme ile ayrılmaz.

K TEK TIRNAK İŞARETİ ( ‘ ’ ) Türkçenin (D) Türkçe’nin (Y)


Adanalılar (D) Adanalı’lar (Y)

**Özel isimlere gelen çoğul ekleri (ister çokluk ister benzerlik ister
1 Tırnak içinde verilen cümlenin içinde yeniden tırnağa alınması gereken bir aile anlamı katsın) kesme ile ayrılmaz.
sözü, ibareyi belirtmek için kullanılır.
ör: Edebiyat öğretmeni “Şiirler içinde ‘Han Duvarları’ gibisi var Yarın yemek için Sunalara gideceğiz.
mı?” dedi. Bu millet Fatihler, Yunuslar, Sinanlar yetiştirdi.
“Atatürk henüz ‘Gazi Mustafa Kemal Paşa’ idi. Benden ona Sınıftaki Oyaları müdür, odasına çağırdı.
dair bir kitap için ön söz istemişlerdi.” (Falih Rıfkı Atay)
**Özel adlara iki iyelik eki üst üste gelirse kesme işareti kullanılmaz.
İstiklâl Marşımızın, Harran Ovamızda, Boğaz Köprümüze...

L YAY AYRAÇ ( ) ** Kuruluş adı olmasına rağmen “Avrupa Birliği” sözüne getirilen ekler
kesme ile ayrılır.
Avrupa Birliği’ne, Avrupa Birliği’nden
Cümlenin dışında kalan ek bilgiler için kullanılır. Yay ayraç içinde bulunan
1 ve yargı bildiren anlatımların sonuna uygun noktalama işareti konur. **Kurum ve kuruluş adlarına gelen ekler kesmeyle ayrılmaz.
ör: Anadolu kentlerini, köylerini (Köy sözünü de çekinerek Türk Tarih Kurumuna, Elmadağ Milli Eğitim Müdürlüğünden,
yazıyorum.) gezsek bile görmek için değil, kendimizi göstermek
için geziyoruz. (Nurullah Ataç) Anayasa Mahkemesinin...

Cannes (Kan) Film Festivali bu sene ses getirdi. **Özel isimlerin söylenişindeki ünsüz yumuşaması yazıya yansımaz.
Bu dizede teşhis (kişileştirme) sanatının canlı bir Yazılışı : Zonguldak’ın (D) Okunuşu: Zonguldağın
örneğini görüyoruz. Yazılışı : Ahmet’e (D) Okunuşu: Ahmede
Yakup Kadri (1889-1974) Türk romanının en görkemli
çınarlarındandı.
Ahmet Mithat Efendi (Yazı Makinesi) elliden fazla eser N DÜZELTME İŞARETİ (^)
kaleme almıştır.

2 Tiyatro eserlerinde ve senaryolarda konuşanın hareketlerini, durumunu


açıklamak ve göstermek için kullanılır. 1 Ünlüyü uzun okutmak ve anlam karışıklığını önlemek için

ör: İhtiyar – (Yavaş yavaş Kaymakam’a yaklaşır.) Ne oluyor kar-kâr


beyefendi? Allah rızası için bana da anlatın!.. (Reşat Nuri Güntekin) hala-hâlâ
ama-âmâ
alem-âlem
3 Alıntıların aktarıldığı eseri, yazarı veya künye bilgilerini göstermek için
kullanılır. aşık-âşık

ör: Cihanın tarihi, vatanı uğrunda senin kadar uğraşan kanını 2 “g, k ve l” seslerini ince okutmak için
döken bir millet daha gösteremez. Senin kadar kimse kendi
vatanına sahip olmaya hak kazanmamıştır. Bu vatan ya Hakkâri, hikâye, rüzgâr, gâvur, kâğıt, Selânik, Halûk, hâl
senindir ya kimsenin. (Ahmet Hikmet Müftüoğlu)
3 Durum ve iyelik ekleriyle nispet “-î”sini ayırmak için
Eşin var, aşiyanın var, baharın var ki beklerdin
Kıyametler koparmak neydi ey bülbül, nedir derdin? millî, insanî, dinî...
(Mehmet Akif Ersoy) Türk askeri adaya yerleşti. (iyelik eki)
Televizyonda askerî konular tartışıldı. (nispet -î’si)
4 Asıl metinde bulunmayan ifadeleri göstermek için kullanılır.
ör: Tuna – (babasına dönüp) Şimdi mi gidiyoruz?
Babası – (kolundaki saate bakarak) Daha erken, biraz **Nispet -î’si bulunan sözcüklere ek geldiğinde de “-î” sesi
bekleyelim. düzeltme işareti ile yazılır.
İnsanîlik, resmîleşmek, ilmîliği
**Özel veya cins isme ait ekler ayraçtan önce yazılır.
Reşat Nuri’nin (1889-1956) Çalıkuşu adlı eseri en çok okunan
romanlarımızdandır.

9
Kimi Sözcüklerin Yazımı
Yazımı dikkat gerektiren Bitişik yazılan Ayrı yazılan

A apandisit
apar topar
atmosfer
atom karınca
bakakalma
bakar kör
başmisafir
başmüzakereci
bir şey
bir takım (adet)
abajur
aperitif atölye bakımevi başöğretmen birtakım (bazı)
abdest
apostrof atraksiyon bakır rengi başörtüsü birader
acente
ara bozucu avare bakış açısı başparmak bir arada
adale
ara bulucu averaj bakla içi başrol biraz
ad eylem
ara sıra avokado bal arısı başsağlığı birbiri
afakan
ara söz avro bal dudak baş ucu birçoğu
afili
ara yön avuç içi bal kabağı başüstüne birçok
aforoz
arabaşı ay başı bal mumu başvuru birdenbire
ahbap
arabesk ay çekirdeği bal özü başyapıt birdirbir (oyun)
ajitasyon
arabozan ay tutulması balbal başyazar bire bir (aynı)
akıl dışı
arap sabunu ay yıldız balçiçeği (bitki) bata çıka bire bir (oran)
akşamüzeri
arapsaçı ayak bağı baldır bacak bateri birebir (etkili)
akupunktur
arayüz ayak izi balık adam battıçıktı (alt geçit) birkaç
alarm
arazöz ayak ucu balık istifi bayağı bir tanem
Allahutaala
arbede ayakaltı balık unu baypas bir zahmet
alt başlık
ardı sıra ayakbastı balıkgözü (mercek) bayramüstü bisküvi
alt geçit
ardıç otu ayaktakımı balıksırtı (desen) bazen bistro
altınbaş (kavun)
arıtımevi ayaküstü balköpüğü (renk) bedbaht bitkin
altıntop
arıza ayçiçeği ballı börek bedbin bitpazarı
altmış
arife ay çöreği ballıbaba (bitki) beddua biyografi
altüst (etmek)
arka plan aydede balsamik behemehal biyokimya
altyapı
arka üstü ayrıntı balya bekçi biyopsi
alt yazı
arka yüz ayrıyeten bam teli belagat blok
alüminyum
arkabahçe (hinterlant) ayşekadın (bitki) bambaşka belertmek blöf
alüvyon
arkeoloji az buçuk bandrol belgegeçer blucin
alzaymır
armatör az çok bankerzede belgisiz bluz
ambar
armatür az sonra banknot belli başlı boa yılanı
ambiyans
armoni azap banliyö benmerkezcilik bodoslama
amblem
Arnavut biberi Azerbaycan banliyö treni bergüzar bol kepçe
ambulans
arnavutciğeri azı dişi barbaşı berhudar borazancıbaşı
amca oğlu
aromaterapi azletmek barbekü berkemal bordro
amcazade
arslan azmetmek barfiks bertaraf bordür
ameliyathane
art arda barışsever besihane boş boş
ametal
amfi
art niyet B barkod beşamel boş ver
artakalan baba adam barometre beşik kertme boş vermek
amma velakin
arz etmek baba ocağı barut fıçısı beyefendi boş yere
ana baba
asbaşkan baba yurdu basbayağı beynelmilel boşboğaz
ana bilim dalı
asfalt babaanne basgitar beyzade boşu boşuna
ana dal
asgari babacan basımevi beyzbol boşvermiş
ana dil
asilzade babaevi basınç odası bıcı bıcı boy bos
ana düşünce
asimilasyon babayiğit basınçölçer bıçkıevi boyacı küpü
ana fikir
askerî baca şapkası baskın bibliyografya boydan boya
ana sınıfı
aslan bacabaşı baskül biçare boyun bağı
ana vatan
aslanağzı badem ağacı basmahane biçerdöver bozayı
ana yol
aslansütü (rakı) badem gözlü basmakalıp biçki bozkır
ana yurt
asma köprü badem içi bastıbacak bihaber böcekkapan
analıkızlı (çorba)
asrısaadet badem yağı basur biilaç böğürtlen
ananevi
assolist bağ bahçe baş aşağı bijon branda
anaokulu
asteğmen bağ bozumu baş başa bijuteri branş
anapara
astronomi bağ doku baş belası bilahare bravo
anatomi
astsubay bağ evi baş etmek bilcümle briç
anayasa
aşçı bağ-fiil baş koymak bilfiil brifing
anbean
aşçıbaşı bağdaşık başa baş bilim adamı briket
anekdot
aşermek bağırsak başaktör bilim insanı briyantin
ankastre
aşevi bağırsak askısı başantrenör bilim kurgu brokoli
anneanne
aşk olsun bağışıklık başasistan bilinç akışı bronşit
anons
at gözlüğü bağlayıvermek başbakan bilinç dışı broşür
ansiklopedi
atabey bağlık bahçelik başbayi bilinçaltı brüt
Antep fıstığı
atardamar bağnaz başçavuş bilirkişi bu arada
Antarktika
atasözü bağrı yanık başhakem bilmukabele bugün
Antik Çağ
ataş bağrış çağrış başhekim bilumum bugünkü
antikapitalist
ataşe bahçe katı başhemşire bilye bumbar
antipati
atbaşı (kafa kafaya) Bahçelievler başıboş binaen bumerang
antlaşma
ateizm bahsetmek başıbozuk binbaşı burnu büyük
antoloji
ateş böceği bahsolunmak başkahraman binkat bu yana
antrenman
ateşkes bahşetme başkaldırı binyıl (milenyum) buz dağı
antrenör
atfetmek bahtı açık başkaldırmak bir an buz kalıbı
antrparantez
atkuyruğu (bağ) bahusus başkomutan bir ara buzağı
apak
atlıkarınca (oyuncak) bakadurma başköşe bir gün buzdolabı

10
bürokrat çakmak taşı dalavere difüzyon ek fiil fail
büyük boy çalakalem dalgakıran dikbaşlı eksantrik faiz
büyükanne çalar saat damla sakızı dikili taş eksper fakir fukara
büyükbaba çalı çırpı damla taş dikimevi ekspres fal taşı
büyükbaş çalı kuşu dana eti dikkafalı ekşi falan feşmekan
büyükelçi çam balı danaayağı (bitki) diktatör el âlem falan fıstık
çam fıstığı danaburnu (böcek) dikte el bezi falan filan
C çamaşır suyu danadili (bitki) dil bilgisi el birliği falso
cadaloz çamaşırhane dar boğaz dil bilimi el ele falsolu
cadı kazanı çapanoğlu (hile) darboğaz (ekonomik) dile gelmek el işi fanatizm
cadısüpürgesi (hastalık) çapraşık darmadağınık dimdik el yazısı fanila
cafcaflı çaput darmaduman dinozor elaman fantastik
cağ kebabı çarçabuk darülaceze diploma elden ele fantezi
cam yünü çarçur dayı oğlu dipnot elebaşı fanus
cambaz çarkçıbaşı dayızade direkt elektrik farenjit
camekân çarkıfelek (bitki) debdebe diskjokey eleman fariza
camgöbeği (renk) çarşamba debriyaj distribütör eleştiri farz etmek
camgöz (balık) çatal iğne dedikodu diş buğdayı eli sıkı farzımuhal
cami çay bahçesi defaat diş eti elkızı fasa fiso
can eriği çay ocağı defaten dişe diş eloğlu fasulye
can simidi çay şekeri defetmek diyafon elvermek fayton
can yeleği çayağacı değinmek dizi film emmi oğlu fedai
can yoldaşı çayevi deist dizüstü (laptop) endüstri federal
cana kıymak çekçek (taşıt) deizm diz üstü (etek) endüstriyel fenafillah
cana yakın çekidüzen dejenerasyon dogmatik enfeksiyon fener alayı
canciğer çekyat dejenere doğal afet enflasyon feodalite
canevi çember deklarasyon doğal gaz enfraruj fermuar
canı pek çenebaz deklare doğasever enikonu feshetmek
canı tez çepeçevre dekorasyon doğaüstü enstantane fıkra
canıgönülden çer çöp deli divane doğru dürüst enstitü fındık içi
canıyürekten çeribaşı deli dolu doğum odası enstrüman fındık kurdu
cankulağı (dikkatli) Çerkez demagoji doğumevi enstrümantal fındıkkıran
cankurtaran çerkeztavuğu (yemek) dembedem doktora entegrasyon fırdöndü (topaç)
cansiparane çeşitkenar demir yolu doktrin entelektüel fırka
cart curt çeşnicibaşı demografi doküman enteresan fıstık içi
ceberut çevrim içi demokrasi dolambaç entrika fışkırık
cemaat çıbanbaşı (kışkırtan) demoralize doldurboşalt er geç figür
cemaatimüslimin çırılçıplak denizaltı (gemi) dolma biber erozyon fiğ
cemaziyelahir çıtçıt (düğme) deniz feneri dolma kalem eski püskü fihrist
cemevi çıtkırıldım deniz üssü donkişotluk eskrim fikrisabit
Cenabıhak çiçekevi deniz yılanı döpiyes esmer un filarmoni
cennetmekan çiftçi deniz yosunu dört bir yan espri fildişi (renk)
cereyan çiğ (pişmemiş) denizanası (hayvan) dört işlem espritüel fileto
ceviz içi çiğ börek denizatı (hayvan) dört köşe esvap film
ceza alanı çiğ köfte denizkestanesi (hayvan) dört yol eş anlam filozof
cezaevi çikolata denizyıldızı (hayvan) dörtcihar eşantiyon filtre
cezbetmek çipura deodorant dörtkenar eş başkan fitne fücur
cımbız çiy (su damlası) depozito dörtköşe (sevinçli) eş cinsel fiyat
cırcır böceği çoban köpeği depresyon dörtnala eş değer fizikötesi
cıva Çoban Yıldızı dereotu dram eş güdüm fizyoloji
cıvata çobanüzümü (bitki) deri altı duble yol eş sesli flama
cızbız çok anlamlı dersbaşı dublör eşek flamingo
cibilliyet çok tanrılı dershane duş kabini eşek arısı flaş
cicianne çok uluslu deşarj düello eşekbaşı floresan
cicibaba çokbilmiş deterjan düğünevi eşkâl flört
ciğerpare çöpçatan dev anası dümdüz eşkenar flüt
cila çörek otu dev aynası dünkü eşkıya fondip
ciltevi çöreotu devalüasyon düstur eşofman fondöten
cilvebaz çul çaput devalüe düzayak (engebesiz) etajer form
cingöz çupra deve dikeni düztaban (hastalık) etobur forum
civanmert (yiğit) çuvaldız deve dişi düzyazı etüt fotokopi
cumburlop deve kuşu etyemez (vejetaryen) fotomodel
cumhurbaşkanı D devetüyü (renk) E eviye fotomontaj
cumhuriyet altını Dadaist devegözü (bitki) ebedî evvel fraksiyon
Cumhuriyet Bayramı Dadaizm devetabanı(bitki) ebediyen evelallah frambuaz
cümbür cemaat dağ anası devretmek ebeveyn eyer fren
cümle alem dağ aslanı devridaim ebleh eyerlemek frikik
cüzzam dağ başı devridaim pompası ecel teri ezkaza fritöz
dağ bayır dezenfektan eczane füsunkâr
Ç dağ keçisi dırdır efekt F fütürizm
çaçaron dağdağa dış işleri eften püften faal
çağ dışı dağdağalı dışa dönük egoist faaliyet G
çağrışım dağıtımevi dışa vurum egzotik fabl gabardin
çakaralmaz (silah) daima dışbükey egzoz facia gabari
çakıl taşı daire diaspora eğer fahiş gacır gucur
çakırkeyif (içkili) dakika diferansiyel ek eylem faik gadretmek

11
gaile gönül bağı hakaretamiz her daim ibrik intibak
gaip gönül yarası hakikaten her gün icabet intifada
galeyan gövermek hala oğlu her ne hikmetse icraat intihar
galip göz altı halazade her neyse iç acısı ipek böceği
galvaniz göz ardı halbuki her şey iç borç ipsiz sapsız
gammaz göz atmak halk bilimi her yer iç bölge iptidai
gammazlamak göz göze halk oylaması herhalde iç deniz ipucu
gangster göz hapsi halk oyunu herhangi bir iç dünya iri kıyım
garaz göz önü halkevi herkes iç göç isim-fiil
gard gözaltı (gözetim) halkoyu her zaman iç güveyi iskambil
gardırop gözdağı halojen heyecan iç hat ispat
garnitür gözlemevi halüsinasyon heykeltıraş iç içe ispiyon
gasbetmek gözü pek ham madde Hıdırellez iç işleri istatistiki
gasp gözyaşı hamal hıfzıssıhha iç savaş isteka
gayretkeş grafik hamam böceği hıncahınç iç ses istiare
gayrı grafiti hamdetmek hırtapoz içe bakış istirahat
gayrimenkul gram hamilikart hiç kimse içe dönük iş adamı
gayri gramer hamt hiçbir içe kapanık iş birliği
gayriahlaki gramofon hamur işi hiçbir şey içgüdü iş hanı
gayriciddi gravür hanım evladı hiçbiri içli köfte iş kolu
gayrimeşru gres hanımgöbeği (tatlı) hijyen içtima iş yeri
gayrimüslim grev hanımanne hikâye içtimai işbaşı
gayrisafi greyder hanımefendi hilekâr içyağı işbu
gaz ocağı greyfurt hanımeli (çiçek) hipnotize iddia işgüzar
gaz yağı gri hapishane hizmet içi iddialı işkil
gazlı bez grizu hapsetmek hoparlör ideoloji işkolik
gazölçer grosmarket hapşırmak hoş geldiniz ihtimal işporta
gece mavisi grup hararet hoşbeş ihtimam işveren
gece yarısı gurbet eli harcırah hoşça kal ihtiras itdirseği (çıban)
gecekondu güç bela harekât hoşgörü ihtiyari ite kaka
gecesefası güç birliği hareket hoşsohbet ikametgâh itfaiye
geçişken güler yüz harem ağası Hristiyan iki yüzlü ithafen
geçit resmi gün batımı harfiyen hukukun ikide bir itham
geçit töreni gün boyu harikulade huzurevi ikindi vakti itibarıyla
gelberi (alet) gün doğumu harman yeri hücre evi ikindiüzeri itlaf
gelgelelim gün dönümü harmandalı hükmetmek ikiyüzlü (riyakar) itoğluit
gelgit gün ışığı harmoni hükûmet ikizkenar iyilikbilir
gelin çiçeği gün ortası harp akademisi hünkarbeğendi (yemek) ikrar iyilikbilmez
gelin kuşu günaşırı harp etmek hürriyetperver ilanıaşk iyiliksever
gelişigüzel günbegün harp okulu ilbay iz düşümü
gelişkin gündöndü (ayçiçeği) hasbelkader I ileri geri izbandut
genel af günebakan hasenat ıpıssız ileri görüşlü izohips
genel ağ güneş kremi hasıraltı (gizlemek) ıraklaşmak iletki izolasyon
genelgeçer Güneş sistemi hasta bakıcı ıraksamak ilk adım izole
genelkurmay güneybatı hastane ırgalama İlk Çağ izole bant
gepegenç güneydoğu haşa ırgat ilk önce izzetinefis
gepgenç güngörmüş haşere ırgatbaşı ilk yardım izzetüikram
gerçeküstü günöte haşhaş ırk ayrımı ilk yarı
gergedan günübirlik hatırşinas ısıalan ilkbahar J
gerisin geri güpegündüz hatip ısıcam ilkokul jakoben
getto güruh hatmetmek ısıdam (hamam) ilköğretim jakuzi
geven güven oylaması hava aracı ısıölçer ilkyaz jaluzi
gır gır güvenoyu hava meydanı ısırgan illaki jambon
gırgır (süpürge) güvercinboynu (renk) hava üssü ısırıvermek illiyet jandarma
gıyaben güvercingöğsü (renk) hava yolu ısırmak illüstrasyon janjan
gıyap güveyi havaalanı ıskarta illüzyon jant
gidedur güzelavrat otu havalimanı ıslahevi iltica japone
giderayak hayal gücü ıslak imza iltimas jelatin
girdap H hayalbaz ıstakoz imambayıldı jenerasyon
girift ha bire hayalperest ıstampa imamkayığı (tabut) jeneratör
gitgide hacı fışfış hayatağacı (anatomi) ıstırap iman tahtası jeton
gladyatör hacıyatmaz (oyuncak) haymatlos (yurtsuz) ışık yılı imitasyon jimnastik
glikoz haczetmek hayrola ışıkölçer implant jokey
global haddizatında hayvansever ıtriyat indibindi jöle
glüten hafakan hazır ol duruşu ıvır zıvır İngiliz anahtarı jübile
göçebe hafif sıklet hazırcevap ızdırap inisiyatif Jüpiter
göğüs göğüse hafifmeşrep hazzetmek inkılap jüri
gök bilimi hafriyat hegemonya İ insanoğlu
gök kubbe hafta arası hekimbaşı iade insansever K
gök taşı hafta başı hemcins iade etmek insansız bölge kaba düzen
gökdelen hafta içi hemfikir iadeiitibar insanüstü kaba kuvvet
gökkuşağı hafta sonu hemhâl iadeli taahhütlü insicam kaba sakal
gökyüzü hain hemşehri iadesiz inşa etmek kaba yel
gölge oyunu haiz her an iaşe inşaat kabadayı
gömgök hak ediş her bir ibibik intiba kabak çekirdeği
gömme dolap hak etmek her biri ibretialem intibah kabak dolması

12
kabak kemane kara sevda kelli felli kolesterol kuşburnu mahzun
kabakulak (hastalık) kara yel kelimeişehadet kolonya Kuvayımilliye maiyet
kabare kara yolu kemik rengi komiser kuvöz makam odası
kabataslak karaağaç kemoterapi komodin kuyruk yağı makine
kabir azabı karabatak (kuş) kenarortay kompartıman kuzey küre mal mülk
kabristan karabiber kerli ferli komple kuzey yarım küre mal varlığı
kabzımal karaborsa kervansaray komplo kuzeybatı mali yıl
kaçgöç karabuğday kesme şeker kompozisyon kuzugöbeği (mantar) Malta eriği
kaçın kurası karaciğer kesyapıştır komutan küçük dil malul
kadınbudu (köfte) karaçam keşfetmek komünikasyon küçükbaş mandagözü (para)
kadınevi karadut ketçap komünist külhanbeyi mangal kömürü
Kadir Gecesi karafatma (böcek) keyfekeder konargöçer külkedisi manikür
kadirbilirlik karakaçan kıçı kırık kondisyon külot maniple
kadirbilmezlik karakter kıçüstü kondüktör külotlu çorap manipülasyon
kadirşinas karasinek kıl payı konfor külyutmaz manivela (kaldıraç)
kafakol karate kılavuz konjonktür küspe mantalite
kafatası karekök kıraathane konkordato küsur mapus
Kafdağı kareografi kırkambar konsantrasyon küsurat mapushane
kafein karga burun kırkayak konsensüs Maraş dondurması
kafeterya kargaburnu (alet) kırkbayır konservatuvar L Mareşal
kağan karı koca kırkikindi kontenjan laborant marjinal
kahretmek karıncaezmez kırkyılda bir konteyner laboratuvar Marksist
kahrolmak karıncaincitmez kırkyılın başı kontör laf ebesi Marksizm
kahvaltı karıncakuşugiller kırkyıllık kontrat lafazan (geveze) marmelat
kahve takımı karıncayiyengiller kırmızı bülten kontrbas lafügüzaf martaval
kahveevi karikatür kırmızı çizgi kontrplak laga luga masarif
kahvehane kariyer kırmızıbiber konu komşu lağvetme masaüstü
kahverengi karma aşı kırmızıçizgi (hastalık) konukevi lahavle maşrapa
kaide karmakarışık kırmızılahana konuksever laik matbaa
kaime karman çorman kırmızıturp kooperatif lakap matematik
kainat karnabahar kırsal alan koordinasyon lakayıt materyal
kalantor karo kısayol koordinat laminant matine
kalburabastı (tatlı) kartalgözü (iha) kısır döngü koordinatör lanet maydanoz
kalburüstü kartaloz kıymetiharbiye korakor laubali mayonez
kalemşor kartpostal kızevi koreografi lavabo mazoşist
kalemtıraş kartvizit kızılağaç korna lebalep meblağ
kalender meşrep karyola kızılçam korniş lebiderya mecazımürsel
kalifiye kasavet (kaygı) Kızılderili kornişon lehim mecmua
kaligrafi kasetçalar kızılötesi koronavirüs lisansüstü meczup
kallavi kaskatı kızmabirader koyu yeşil liste başı medarıiftihar
kalorifer kastetmek kızoğlankız koz helva lohusa megaloman
kameriye kasvet kibrit kozmos lüks meğerki
kamuflaj katafalk (musalla taşı) kilitledi köpek balığı lüks hayat mehil
kamufle katakulli kilogram kör alan lüks lambası mehil müddeti
kamuoyu katalitik kimono (giysi) kör düğüm lüle taşı memba suyu
kamusal alan katalog kirli çıkı kör topal menajer
kan bankası katbekat kirmen (araç) körebe M menedilmek
kanaat kategori kirpi köşebaşı maalesef menemen
kangren katır inadı kirpik köy odası maaş menfaat
kanı bozuk katırkuyruğu (bitki) kispet kral maazallah menü
kaotik katırtırnağı (bitki) kişioğlu krater Macar salamı mercan adası
kapak kızı katiyen kitabevi kravat maceraperest mercan otu
kapakçık katliam kitapsever kredi maddeten mercanağacı (çiçek)
kapı ağası katsayı klakson krem maddiyat mercanköşk (bitki)
kapı ağzı kauçuk klarnet kreş mademki merdiven altı
kapı kulu kavanoz klas kriko maden ocağı mesai
kapitülasyon kavuniçi (renk) klasik kripto maden suyu meslektaş
kapkaç kaybolmak klasisizm kristal madenci meşhur
kapora kayınbaba klasör kriter madrabaz metabolizma
kaporta kayınbirader klavye kroki maestro metafizik
kaptanıderya kayınvalide klima kronoloji magma metcezir
kaptıkaçtı (minibüs) kayısı klip kukumav kuşu mağara meteoroloji
kapuçino kaykay klişe kulüp mağdur metot
kapuska kaynana ağzı klon kulüpler arası mağlup Mevlit Kandili
kapüşon kaynanadili (kaktüs) klor kupür mağrur mevlit şekeri
kar topu kazandibi (tatlı) klorür kurdele mahcubiyet mevta
karaçalı keçi inadı klozet kuru boya mahcup mevzubahis
kara düzen keçi yolu kocakarı kuru fasulye mahfaza meyve
kara elmas keçiboynuzu (bitki) kod adı kuru soğan mahiyet Mezopotamya
kara gün kedi otu (bitki) kolaçan kuru üzüm mahlep mısır yağı
kara kalem kediayağı kokoreç kuru yemiş mahpus mızmız
kara kaplı kitap kedidili (bitki) kolağası kurusıkı mahpushane miadı dolmak
kara kış kedigözü (far) kolej kuş bakışı mahsup miat
kara kovan kefalet koleksiyon kuş uçuşu mahur mide
kara para kefaret kolektif kuş üzümü mahvetmek midibüs
kara saban kelalaka kolektör kuşbaşı mahzen mihrap

13
mikrofilm namahrem otomatik papirüs profesyonel saç
milletlerarası namıdiğer otoyol paragöz program saçkıran
millî mücadele namüsait oy birliği paragraf proletarya saçma sapan
Millî Mücadele nane ruhu oysaki paralel propaganda saf dışı
minare boyu nanemolla oyunbozan paralelkenar prosedür safahat
minber nanoteknoloji operatör pardösü prospektüs safari
minder narçiçeği (renk) parşomen prova safdil
minibüs narsisizm Ö pasaport provokasyon sağ ol
minval natamam öbür gün pasivize psikiyatr sağ salim
mirasyedi natüralist öbürkü paspartu psikiyatri sağanak
misafir odası natürel ödegeç pastane psikoloji sağduyu
misafirperver naylon öge pastoral psikopat sağlık ocağı
Misakımillî nazarıdikkat öğle pastörize pürdikkat sağlıkevi
misina nazarıitibar öğle arası paşa çayı pürneşe sahlep
modaevi ne âlâ öğle vakti paşababa pürtelaş saklambaç
monitör ne var ki öğle yemeği paşazade salep
monolog neden sonra öğlen patinaj R salepçi
morsalkım (çiçek) nefsi müdafaa öğlenci patiska racon salıvermek
morötesi neme gerek öğleüstü pazubent radyasyon salkım saçak
motosiklet neme lazım öğleüzeri pedagog radyatör salkım söğüt
mozaik neoklasik öğleyin pedagoji radyoaktif salt
muadil nereden nereye öğretmenevi pehpeh radyoevi salt çoğunluk
muaf nevi şahsına münhasır öğün pehpehlemek Ramazan Bayramı salyangoz
muasır nevroz öğütmek pejmürde randevu Samanyolu
muavin Nevruz Bayramı öleyazmak pek az raptiye sanat okulu
muayene nihai ölmez otu pek çok rasathane sanatevi
muayyen nihale ölü deniz pekâlâ rast gelmek sanatoryum
muhaberat nispet ölüdoğa (natürmort) pekiyi rastgele sanatsever
muhabere normalüstü ölüevi pembe rastlamak sandalye
muhacir not etmek ölüm emri pencüse rastlantı sanduka
muhatap nötr ölüm kalım pencüyek rasyonel sandviç
muhayyer nüans ömrühayat perakende reddetmek sanki
multimedya nüfus ön ad perende reddimiras santrfor
murdar nüfus cüzdanı ön deyiş performans referandum santrifüj
muşamba nüfuz ön kayıt perhiz reflektör sapasağlam
mutaassıp nükleer ön koşul peri masalı reform sardalya
mutasavvıf nüsha ön lisans peribacası (coğ.) regülatör sarf etmek
mutmain ön söz pes etmek reisicumhur sarıçam
muvazene O ön şart peş peşe Ren geyiği sarıçiçek
muvaffak o ara ön yargı peşi peşine rençper sarımsak
muzdarip obabaşı önayak (öncü) peşi sıra renk körlüğü sarma kafiye
muzır ocakbaşı önayak (olmak) peşin hüküm Repertuvar sarmaş dolaş
mübalağa ofsayt öngörme peştamal reprezant satın almak
müdafaa oğlanevi öngörü petrokimya reprodüksiyon satır başı
müdahale okul öncesi önsezi peyderpey resepsiyon satranç
mühlet okullar arası önü sıra peyzaj resmî elbise saygıdeğer
müracaat okuryazar ördekbaşı (renk) pılı pırtı resmigeçit sayıp dökmek
mürüvvet okus pokus örklemek pırasa resmiyet sazevi
müsaade olağan dışı örselemek pi sayısı restoran sebep
müsamaha olağanüstü örtbas pijama restorasyon seçkin
müspet oldubitti ötanazi pinpon rezerv sefa
müstahak oldum olası öte gün pisboğaz rezervasyon sefer tası
müsvedde Oltu taşı öteberi pisuvar rezidans sehpa
müşahede olur olmaz övmek pişkin ritim sela
mütalaa onbaşı öykünmek piyano riziko selamünaleyküm
müteahhit onbeşli öz eleştiri plaj roketatar selektör
müteakip operasyon öz geçmiş plaket rögar selülit
mütevazı (alçakgönüllü) oratoryo öz güven plan rölans semizotu
mütevazi (paralel) ordinaryüs öz saygı plase rölanti senaryo
müzikevi ordubozan öz yaşam platform röportaj senli benli
müzikhol orduevi öz yaşam öyküsü platonik rötar serbest
organel özbeöz Plüton rötuş serdengeçti
N organizasyon özdeyiş poğaça röveşata seremoni
naaş organizatör özveri polisevi ruh bilimi sergievi
naat orijinal popüler rütbe seyahat
naçizane orkestra P postane rüzgârgülü (oyuncak) seyrüsefer
nagehan orman evi pabuç potpuri sezaryen
nahif Orta Çağ paçal pozitif S sıcakkanlı
nahiv Orta Doğu palas pandıras pratik saadet sıcaklıkölçer
nahoş orta oyunu paleografi pratisyen saat başı sıfat-fiil
naif ortaokul pamuk yağı prensip saba sığınmaevi
nail ortaöğrenim panjur prestij sabah yeli sıkboğaz
nakavt ortaöğretim panorama prim sabahyıldızı (bitki) sıkıyönetim
nakız otobiyografi pantolon prizma sac sınır dışı
nalıncı keseri otobur Pantürkizm problem sac böreği sıra dışı
namağlup otokontrol papazkaçtı (oyun) profesör sacayağı sırılsıklam

14
sırtüstü sütnine taksirat turnusol velev ki yer altı
silahaltı tamamıyla tuyuğ velinimet yer elması
silahşor Ş tambura tuz ruhu verkaç yer fıstığı
silüet şah beyit tamı tamına tüberküloz vesait yeraltı (gizli)
similasyon şah damarı tamtakır tükenmez kalem veyahut yerden bitme
similatör şah mat tan yeri tükürük veziriazam yerküre
simultane şaheser tanrıtanımaz tümdengelim vezirparmağı (tatlı) yeryüzü
sinüzit şaibe tasavvuf tümevarım vicdan yeşil kart
sittinsene şakşak (oyuncak) tasavvur Türk kahvesi video yeşil salata
sivrisinek şakşakçı tasdiklemek tüyo viraj yeşilbiber
skandal şalter tashih virtüöz yeşilfasulye
skeç Şam fıstığı tasvir U vites yeşilsoğan
slayt şamaroğlanı taşeron uçaksavar viyadük yeşilzeytin
slogan şambaba tavşankanı (renk) uçan daire viyolonsel yetkin
soğukkanlı şambabası tavukgöğsü (tatlı) uçuç böceği vizite yevmiye
sol anahtarı şambrel tayyare ufak tefek voleybol yıl dönümü
solüsyon şampuan tazyik uğur böceği vukuat yılan balığı
son söz Şanlıurfa teamül uhde vurdumduymaz yılbaşı
sondaj şantaj tebdilimekân ukde yıldırımsavar
sosyokültürel şanzıman tebellüğ ulu orta Y yok yere
soya çekim şarampol teessüf uluslararası ya da yol açmak
soyadı şarj teferruat unvan yaban arısı yol yordam
soyağacı şaşaa tehdit usul yaban armudu yolüstü
soya yağı şaşaalı tek eşli ustabaşı yabancı dil yurt dışı
soykırım şathiye tek tanrılı uvertür yad el yurt içi
sömestir şebiarus tekaüt uydu kent yad eller yurt özlemi
söz başı şefkat tekdüze uyurgezer yadsımak yurtsever
söz birliği şehirler arası tektaş uyuyakalmak yağlı boya yüksekokul
söz etmek Şeker Bayramı telaffuz Uzak Doğu yağlı güreş yükseköğrenim
söz gelimi şempanze teleferik uzay üssü Yakın Çağ yükseköğretim
söz gelişi şemsiye telesekreter uzun uzadıya Yakın Doğu yüz akı
söz konusu şeşbeş telgraf yakinen yüz göz
spatula şevket tembel Ü yalnız yüz ölçümü
spekülasyon şıp şıp tembih üç beş yan dal yüz sürmek
spesifik şıpsevdi teneffüs üçgen yan etki yüz yüze
spiker şıpşıp (terlik) tenezzül üçkâğıt yan yana yüzbaşı
spiritüel şifahi tepegöz (cihaz) üçkâğıtçı yanardağ yüzsuyu (dökmek)
sponsor şipşak tepetaklak ülkeler arası yanardöner yüzü suyu (hürmetine)
spontane şnitzel teravih ültimatom yanı sıra yüzükoyun
spor şofben tercüman ümitvar yankesici yüzüstü
sporsever şoför tereyağı üniforma yapboz yüzyıl
sprey şom ağızlı terk etmek üniversite yapım eki
sprinter şose ters yüz üslup yapsat Z
zaaf
stadyum şöbiyet tesadüf üst baş yara bandı
Zafer Bayramı
staj şövale tesviye üst geçit yâran
zafiyet
stajyer şövalye tespih üst kat yardımsever
zail
standart şu an tespit üst kurul yâren
zakkum
stat şuuraltı testosteron üstat yarı final
zaman aşımı
statü şükretmek teşvik üstçavuş yarıçap
zanaat
stepne tetanos üsteğmen yarım akıllı
stetoskop T tıpkıbasım üstün zeka yarımada
zannetmek
zapt
strateji taahhüt tırabzan üstüne üstlük yarıyıl
zapt etmek
stres taammüden tıraş üstünkörü yasa dışı
zaptiye
stüdyo taarruz tirbuşon üstyapı yaş günü
zapturapt
su altı tabetmek tişört üvey anne yaş pasta
zarafet
subasman tabiat tokgözlü üvey baba yaşam öyküsü
zarf-fiil
su böreği tabiatüstü tolerans üvey evlat yavruağzı (renk)
zatürre
su götürmez tabii tombul yaya geçidi
suçiçeği (hastalık) tabii afet ton balığı V yayım
zayiat
zehretmek
suçüstü tabii ki toplu iğne vaat yayımcı
zeytin dalı
sukutuhayal tabildot tozpembe vadetmek yayın
zeytinyağı
sulu boya tabip trafik vahamet yayıncı
zıkkım
sulu sepken tafsilat trafo vaiz yayınevi
zıpçıktı
suni teneffüs tağşiş trajedi vakfetme yazar kasa
zırdeli
supap tahakkuk trajik vaktizamanında yazarçizer
zırıl zırıl
suspus tahakküm trajikomik Van kedisi yazboz
zırt pırt
sutyen tahribat traktör vardiya yazı tura
zıvana
sübyan tahrif tramvay varoluş yazıhane
zilzurna
süper lise tahrifat transit varoluşçuluk yediemin
zirai
süpermarket tahtakurusu (böcek) traverten varsayım yediveren
ziyade
sürçülisan tahtalıköy travma varsaymak yekpare
ziynet
süregelmek tahterevalli tretuvar varyemez yekvücut
züccaciye
sürpriz takdir tribün vatanperver Yeni Çağ
Zülfikar
süt dişi takımada trilyon vatansever yeniçeri
Zümrüdüanka
süt kuzusu takibat troit vazgeçmek yenidoğan
zürafa
sütanne takiye turkuaz vejetaryen yer almak
zürefa (zarifler)

15
Sadece Türkçe -Edebiyat yayınları üretiyoruz.

EDEBİYAT EDEBİYAT EDEBİYAT


KONU ANLATIMI UYGULAMA KİTABI SORU BANKASI

EDEBİYAT EDEBİYAT EDEBİYAT


ROMAN ÖZETLERİ YAZAR - ESER HARİTASI METİN ÇÖZÜMLEME

TÜRKÇE TÜRKÇE TÜRKÇE


PARAGRAF SORU BANKASI DİL BİLGİSİ UYGULAMA SİHİRBAZI PARAGRAF KONU SİHİRBAZI

xxl_edebiyat

TÜRKÇE TÜRKÇE
DİL BİLGİSİ SORU BANKASI DİL BİLGİSİ KONU SİHİRBAZI
0507 117 40 99

yakında... www.xxledebiyat.com

19,90

16

You might also like