Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 23

‫واده‬

‫واده د دوو ﮐﺴﺎﻧﻮ ﺗﺮﻣﻨ ﭼﯥ ورﺗﻪ د ژوﻧﺪ ﺷﺮﯾﮑﺎن وﯾﻞ‬


‫ﮐﯧ ي‪ ،‬ﯾﻮه ﮐﻠﺘﻮري او ﺗﺮ ډﯦﺮه ﭘﻪ رﺳﻤﯿﺖ ﭘﯧﮋﻧﺪﻟﯥ ﺷﻮې‬
‫ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ اړﯾﮑﻪ ده‪ .‬دﻏﻪ اړﯾﮑﻪ د دوی ﺗﺮﻣﻨ ‪ ،‬د دوی او د‬
‫دوی د ﻣﺎﺷﻮﻣﺎﻧﻮ او ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺧﭙﻠﻮاﻧﻮ ﺗﺮﻣﻨ ﯾﻮ ﺷﻤﯧﺮ‬
‫ﺣﻘﻮﻧﻪ راﻣﻨ ﺗﻪ ﮐﻮي‪ .‬واده د ﯾﻮه ﻧ ﯾﻮال ﮐﻠﺘﻮر ﭘﻪ ﺗﻮ ﻪ‬
‫ﭘﻪ ﭘﺎم ﮐﯥ ﻧﯿﻮل ﮐﯧ ي‪ ،‬ﺧﻮ اړوﻧﺪو ﺗﻌﺮﯾﻔﻮﻧﻮ ﯾﯥ د ﮐﻠﺘﻮر‬
‫او دﯾﻦ ﻟﻪ ﻣﺨﯥ د وﺧﺖ ﭘﻪ اوږدو ﮐﯥ ﺗﻮﭘﯿﺮ ﻟﺮﻟﯽ‪ .‬ﭘﻪ‬
‫ﻣﻌﻤﻮل ډول دا ﻫﻐﻪ ﺟﻮړ ﺖ دی ﭼﯥ ﺷﺨﺼﻲ اړﯾﮑﯥ‬
‫ﭘﻪ ﺎﻧ ې ﺗﻮ ﻪ ﺟﻨﺴﻲ اړﯾﮑﯥ ﯾﯥ ﻟﻪ ﻣﺨﯥ درک او‬
‫ﺗﺎﺋﯿﺪ ﮐﯧ ي‪ .‬ﭘﻪ ﯾﻮ ﺷﻤﯧﺮ ﮐﻠﺘﻮروﻧﻮ ﮐﯥ‪ ،‬واده ﻟﻪ ﻫﺮ ډول‬
‫ﺟﻨﺴﻲ ﭼﺎرو وړاﻧﺪې ﺗﻮﺻﯿﻪ ﮐﯧ ي‪ .‬د واده د ﻟﻤﺎﻧ ﻨﯥ‬
‫ي‪[۱].‬‬ ‫ﻣﺮاﺳﻤﻮ ﺗﻪ د واده ﻣﺮاﺳﻢ )‪ (wedding‬وﯾﻞ ﮐﯧ‬

‫دو ﮔﻮﺗﻪ د وادع‬

‫و ي ﮐﯧﺪﻻی ﺷﻲ‪ ،‬د ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‪ ،‬ﻮﻟﻨﯿﺰو‪ ،‬ﺟﻨﺴﻲ‬


‫ﺧﻮاﻫﺸﺎﺗﻮ‪ ،‬ﻋﺎﻃﻔﻲ‪ ،‬ﻣﺎﻟﻲ‪ ،‬ﻣﻌﻨﻮي او ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﻮﺧﻮ ﭘﻪ‬
‫ﺷﻤﯧﺮ ﻻﻣﻠﻮﻧﻮ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ واده وﮐ ي‪ .‬ﻟﻪ ﻫﻐﻪ ﭼﺎ‬ ‫ون د‬
‫ﺳﺮه ﭼﯥ ﯾﻮ ﮐﺲ واده ﮐﻮي‪ ،‬ﮐﯧﺪای ﺷﻲ د ﺟﻨﺴﯿﺘﻲ‪ ،‬د‬
‫ﻣﺤﺎرﻣﻮ اړوﻧﺪ ﺎﮐﻞ ﺷﻮو ﻮﻟﻨﯿﺰو ﻗﻮاﻧﯿﻨﻮ‪ ،‬د واده د‬
‫ﺗﺠﻮﯾﺰي ﻗﻮاﻧﯿﻨﻮ‪ ،‬واﻟﺪﯾﻨﻮ د ﺧﻮ ﯥ او ﯾﺎ ﻫﻢ ﺷﺨﺼﻲ‬
‫ﻟﯧﻮاﻟﺘﯿﺎ ﺗﺮ اﻏﯧﺰ ﻻﻧﺪې وي‪ .‬د ﻧ ۍ ﭘﻪ ﯾﻮ ﺷﻤﯧﺮ ﺑﺮﺧﻮ ﮐﯥ‬
‫ﻟﻪ ﻣﺨﮑﯥ ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﻮی واده‪ ،‬د ﻣﺎﺷﻮﻣﺎﻧﻮ واده‪ ،‬ﻮ ودوﻧﻪ‬
‫او ﯾﺎ ﻫﻢ ﭘﻪ زوره واده ﮐﻮل ﺗﺮﺳﺮه ﮐﯧ ي‪ .‬ﭘﻪ ﯾﻮ ﺷﻤﯧﺮ‬
‫ﻮ او ﻣﺎﺷﻮﻣﺎﻧﻮ‬ ‫ﻧﻮرو ﺑﺮﺧﻮ ﮐﯥ ﺑﯿﺎ دﻏﻪ ډول ﭼﺎرې د‬
‫ﻟﻪ ﺣﻘﻮﻧﻮ ﻧﻪ د ﺧﻮﻧﺪﯾﺘﻮب ﭘﻪ ﻣﻮﺧﻪ )د دواړو ﻟﻮرو‬
‫ﯿﻨﻪ او ﻧﺎرﯾﻨﻪ ﻟﭙﺎره( د ﻧ ﯾﻮاﻟﻮ ﺣﻘﻮﻧﻮ ﻟﻪ ﻣﺨﯥ ﻧﺎ‬
‫ﻮ ﯾﻮ ﺷﻤﯧﺮ‬ ‫ﻗﺎﻧﻮﻧﻪ دي‪ .‬واده ﻟﻪ ﺗﺎرﯾﺨﻲ اړﺧﻪ د‬
‫ﺣﻘﻮﻧﻪ ﻟﻪ ﻣﻨ ﻪ وړي‪ ،‬ﭼﯥ ان ﯿﻨﯥ ﻣﻬﺎل ﻫﻐﻪ د ﻣﯧ ه د‬
‫ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ ﭘﻪ ﺗﻮ ﻪ ﯾﺎدﯦ ي‪ .‬ﭘﻪ ﻮﻟﻪ ﻧ ۍ ﮐﯥ‪ ،‬ﺗﺮ ډﯦﺮه ﭘﻪ‬
‫ﻮد‬ ‫ﭘﺮﻣﺨﺘﻠﻠﻮ دﯾﻤﻮﮐﺮاﺳﯿﻮ ﮐﯥ‪ ،‬ﭘﻪ واده ﮐﯥ د‬
‫ﻣﺴﺎوي ﺣﻘﻮﻧﻮ )ﭼﯥ د ﺟﺎﻣﻮ اﻏﻮﺳﺘﻠﻮ د ډول ﻣﻤﻨﻮﻋﯿﺖ‪،‬‬
‫د ﻃﻼق د ﺣﻘﻮﻧﻮ آزادي او د ﻧﺴﻞ زﯾﺎﺗﻮاﻟﻲ او ﺟﻨﺴﻲ‬
‫ﺣﻘﻮﻧﻮ ﭘﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ اﺻﻼﺣﺎت ﭘﻪ ﮐﯥ ﺷﺎﻣﻠﯧ ي( ﻟﺮﻟﻮ او‬
‫د ﻣﺨﺘﻠﻔﻮ دﯾﻨﻮﻧﻮ‪ ،‬ﻧﮋادوﻧﻮ او ﻫﻢ ﺟﻨﺴﻪ ﮐﺴﺎﻧﻮ ﺗﺮﻣﻨ د‬
‫واده د ﭘﻪ رﺳﻤﯿﺖ ﭘﯧﮋﻧﺪﻟﻮ اړوﻧﺪ ﻮﻟﯿﺰ ﻟﯿﺪﻟﻮری ﺷﺘﻮن‬
‫ﻮ د ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺎﯾ ﻲ‪ ،‬ﭘﻪ واده ﮐﯥ‬ ‫ﻟﺮي‪ .‬د واده ﺷﻮﯾﻮ‬
‫د ﺗﺎوﺗﺮﯾﺨﻮاﻟﻲ ﺳﺮه د ﻧﺮﻣ ﺖ‪ ،‬ﯾﻮ ﺷﻤﯧﺮ دودوﻧﻮ ﻟﮑﻪ‬
‫وﻟﻮر‪ ،‬د ﻧﺎوې د ﺑﯿﯥ‪ ،‬ﭘﻪ زوره واده‪ ،‬د واده ﮐﻮﻟﻮ د ﻋﻤﺮ‬
‫او ﻟﻪ واده وړاﻧﺪې او وروﺳﺘﻪ ﻟﻪ ﺑﻞ ﭼﺎ ﺳﺮه د ﺟﻨﺴﻲ‬
‫اړﯾﮑﯥ ﻟﺮﻟﻮ د ﺟﺮم ﻠﻮ اړوﻧﺪ ﺟﻨﺠﺎﻟﻮﻧﻪ ﺗﺮ اوﺳﻪ دوام‬
‫ﻟﺮي‪[۲].‬‬

‫واده ﮐﯧﺪﻻی ﺷﻲ د دوﻟﺖ‪ ،‬ﯾﻮ ﺑﻨﺴ ‪ ،‬ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻮﻟﻨﯥ‪،‬‬


‫ﻗﺒﯿﻠﻮي ډﻟﯥ‪ ،‬ﺳﯿﻤﻪ ﯾﯿﺰې ﻮﻟﻨﯥ ﯾﺎ ﻫﻤﺰوﻟﻮ ﻟﻪ ﺧﻮا ﭘﻪ‬
‫رﺳﻤﯿﺖ وﭘﯧﮋﻧﺪل ﺷﻲ‪ .‬واده ﺗﻪ ﺗﺮ ډﯦﺮه د ﯾﻮې ﻫﻮﮐ ې‬
‫ﭘﻪ ﺗﻮ ﻪ ﮐﺘﻞ ﮐﯧ ي‪ .‬د دﯾﻦ ﻟﻪ ﻣﺨﯥ د واده ﻣﺮاﺳﻢ د ﯾﻮه‬
‫ﻟﻪ ﺧﻮا ﭘﻪ اړوﻧﺪ دﯾﻦ ﮐﯥ د ﺷﺘﻪ ﻻرو ﭼﺎرو‬ ‫دﯾﻨﻲ ﺑﻨﺴ‬
‫ﻧﻪ ﭘﻪ ﮐﺎر اﺧﯿﺴﺘﻮ د واده د ﺣﻘﻮﻧﻮ او ذاﺗﻲ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺘﻮﻧﻮ‬
‫د راﻣﻨ ﺘﻪ ﮐﻮﻟﻮ ﭘﻪ ﻣﻮﺧﻪ ﺗﺮﺳﺮه ﮐﯧ ي‪ .‬د واده ﻣﺬﻫﺒﻲ‬
‫ﻣﺮاﺳﻤﻮ ﺗﻪ ﭘﻪ ﮐﺎﺗﻮﻟﯧﺰم ﮐﯥ ﻣﻘﺪس واده‪ ،‬ﭘﻪ اﺳﻼم ﮐﯥ‬
‫ﻧﮑﺎح‪ ،‬ﭘﻪ ﯾﻬﻮدﯾﺖ ﮐﯥ ﻧﯿﺴﻮﯾﻦ او د ﻧﻮرو ﻋﻘﯿﺪو ﻟﻪ‬
‫ﺷﻤﯧﺮ ﻧﻮر ﻧﻮﻣﻮﻧﻪ ﻟﺮي‪ ،‬ﭼﯥ ﻫﺮ ﯾﻮ ﺎﻧﺘﻪ‬ ‫ﻣﺨﯥ‬
‫ﺎﻧ ي ﻣﺤﺪودﯾﺘﻮﻧﻪ ﻟﺮي او ﺮ ﻨﺪوي ﭼﯥ ﺑﺎ اﻋﺘﺒﺎره‬
‫دﯾﻨﻲ واده ﻪ دی او ﻮک ﯾﯥ ﮐﻮﻻی ﺷﻲ‪.‬‬

‫دﯾﻦ‬
‫دﯾﻨﻮﻧﻪ ﭘﻪ ﺎﻧ و ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﻳﻲ او ﻮﻟﻨﯿﺰو ﭼﺎﭘﯧﺮﯾﺎﻟﻮﻧﻮ‬
‫ﮐﯥ وده ﮐﻮي‪ .‬ﻟﻪ ﻫﻤﺪې اﻣﻠﻪ د واده اړوﻧﺪ دﯾﻨﻲ ﻟﯿﺪﻟﻮري‬
‫ﺷﻤﯧﺮ ورﺗﻪ‬ ‫او ﭼﺎرې ﯾﻮ ﻟﻪ ﺑﻞ ﺳﺮه ﺗﻮﭘﯿﺮ ﻟﺮي‪ ،‬ﺧﻮ‬
‫ﻟﺮي‪[۴][۳].‬‬ ‫واﻟﻲ ﻫﻢ‬

‫اﺑﺮاﻫﯿﻤﻲ دﯾﻨﻮﻧﻪ‬

‫ﺑﻬﺎﻳﻲ ﻋﻘﯿﺪه‬

‫ﺑﻬﺎﻳﻲ ﻋﻘﯿﺪه د واده ﻣﻼﺗ ﮐﻮي او ﻫﻐﯥ ﺗﻪ د ﻣﺘﻘﺎﺑﻠﯥ‬


‫ﭘﯿﺎوړې اړﯾﮑﯥ ﭘﻪ ﺗﻮ ﻪ ﻮري‪ .‬ﭘﻪ ﺑﻬﺎﻳﻲ ﻋﻘﯿﺪه ﮐﯥ وداه‬
‫ي‪[۵].‬‬ ‫د ﻮﻟﻮ ژوﻧﺪﯾﻮ واﻟﺪﯾﻨﻮ ﭘﻪ رﺿﺎﯾﺖ ﺗﺮﺳﺮه ﮐﯧ‬

‫ﻋﯿﺴﻮﯾﺖ‬

‫ﻪ د ﺳ ي )ﻧﺎرﯾﻨﻪ(‬ ‫»ﻫﻐﻪ ﻣﻬﺎل ﻟﻮی ﺧﺪای‬


‫ﻧﻪ ﺟﻮړه ﮐ ه او ﻫﻐﻪ ﯾﯥ ﻧﺎرﯾﻨﻪ ﺗﻪ‬ ‫ﻟﻪ ﭘ ﺘ‬
‫راوړه‪ .‬ﻧﺎرﯾﻨﻪ ووﯾﻞ‪» :‬دا اوس زﻣﺎ د ﻫ وﮐﻮ‬
‫ﻫ وﮐﯽ او د ﻏﻮ ﯥ ﻏﻮ ﻪ ده‪ ،‬ﻫﻐﯥ ﺗﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻪ وواﯾﻮ‪ ،‬ﮑﻪ ﻫﻐﻪ ﻟﻪ ﻧﺎرﯾﻨﻪ ﻧﻪ اﺧﯿﺴﺘﻞ‬
‫ﺷﻮې‪ «.‬ﻟﻪ دې اﻣﻠﻪ ﯾﻮ ﻧﺎرﯾﻨﻪ ﺧﭙﻞ ﭘﻼر او‬
‫ﯥ ﺳﺮه ﯾﻮ ﺎی‬ ‫ﻣﻮر ﭘﺮﯦ دي او ﻟﻪ ﺧﭙﻠﯥ‬
‫ي‪[۶].‬‬ ‫ﮐﯧ ي او دوی ﭘﻪ ﯾﻮه وﺟﻮد ﺑﺪﻟﯧ‬

‫»‪ ...‬ﻟﻪ ﻫﻤﺪې اﻣﻠﻪ ﻫﻐﻮی ﻧﻮر دوه ﮐﺴﺎن ﻧﻪ‬


‫دي‪ ،‬ﺑﻠﮑﯥ ﯾﻮ دی‪ .‬ﻧﻮ ﻫﻐﻪ ﻧﻪ ﭼﯥ ﺧﺪای ﺳﺮه‬
‫ﯾﻮ ﺎی ﮐ ي‪ ،‬اﻧﺴﺎن ﯾﯥ ﺑﺎﯾﺪ ﺟﻼ ﻧﻪ ﮐ ي«‪.‬‬
‫‪ ‬ﻋﯿﺴﯽ]‪[۷‬‬ ‫‪  -‬‬

‫د واده ﭘﻪ اړه د ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻋﯿﺴﻮﯾﺖ ﻟﯿﺪﻟﻮری د ﻋﯿﺴﯽ او‬


‫ﭘﻮﻟﺲ رﺳﻮل )ﻋﯿﺴﻮي ﻣﺒﻠﻎ و( ﭘﻪ ﻻر ﻮوﻧﻮ ﺗﮑﯿﻪ ﻟﺮي‪.‬‬
‫د ﻋﯿﺴﻮﯾﺖ ډﯦﺮی ﻟﻮﯾﯥ ډﻟﯥ‪ ،‬واده د ﻋﯿﺴﻮﯾﺖ ﻟﻪ اووه‬
‫رازوﻧﻮ ﻧﻪ ﯾﻮ‪ ،‬ﺳﭙﯧ ﻠﯽ ﺟﻮړ ﺖ او دﯾﻨﻲ ژﻣﻨﻪ‬
‫ﺑﻮﻟﻲ‪[۹][۸].‬‬

‫د واده ﭘﻪ اړه ﻟﻮﻣ ﻧﻲ ﭘﯧﮋﻧﺪل ﺷﻮي اﺣﮑﺎم د روﻣﻦ‬


‫ﺷﻮرا ﺗﻪ اړوﻧﺪ ﺑﻠﻞ ﮐﯧ ي )د ‪ ۱۵۶۳‬ز ﮐﺎل‬ ‫ﮐﺎﺗﻮﻟﯿﮏ ﺮﻧ‬
‫‪ ۲۴‬ﻣﻪ ﻏﻮﻧ ه(‪ ،‬ﻫﻐﻪ اﺣﮑﺎم ﭼﯥ د واده اﻋﺘﺒﺎر د ﯾﻮه‬
‫ﻗﺎﺿﻲ او دوو ﺷﺎﻫﺪاﻧﻮ ﭘﺮ وړاﻧﺪې د واده ﺗﺮﺳﺮه ﮐﻮﻟﻮ‬
‫ﺗﻪ اړوﻧﺪ ﺑﻮﻟﻲ‪ .‬د واﻟﺪﯾﻨﻮ د رﺿﺎﯾﺖ ﺷﺮط‪ ،‬ﭼﯥ ﻟﻪ‬
‫دووﻟﺴﻤﯥ ﭘﯧ ۍ ﻧﻪ ﯾﯥ اړوﻧﺪ ﺑﺤﺚ روان و‪ ،‬د دﻏﻮ‬
‫اﺣﮑﺎﻣﻮ ﻟﻪ ﻣﺨﯥ ﻟﻪ ﻣﻨ ﻪ وﻻړ‪ .‬ﭘﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﻃﻼق ﮐﯥ ﺑﯥ‬
‫ﯿﻨﻪ( د ﺑﯿﺎ ﻠﻲ واده ﺣﻖ ﻟﺮي‪،‬‬ ‫ﻨﺎه ﺷﺮﯾﮏ )ﻧﺎرﯾﻨﻪ ﯾﺎ‬
‫ﺧﻮ ﺗﺮ ﻫﻐﻪ ﻣﻬﺎﻟﻪ دا ﺣﻖ ﻧﻪ ﻟﺮي ﭼﯥ‪ ،‬د واده د ﺟﻮړې ﺑﻞ‬
‫ﺷﺮﯾﮏ ﯾﯥ ﻧﻪ وي ﻣ ﺷﻮی‪ ،‬ﭼﯥ د ﻫﻐﻮ ﭘﻪ ﻣ ﯾﻨﻪ د واده‬
‫د ﻋﻘﺪ ﺻﺤﺖ ﻓﺴﺦ ﮐﯧ ي‪ ،‬ان ﮐﻪ ﭼﯧﺮې د دﻏﯥ ﺟﻮړې‬
‫ي‪[۱۲][۱۱][۱۰].‬‬ ‫ﯾﻮ ﻟﻮری زﻧﺎ ﻫﻢ ﺗﺮﺳﺮه ﮐ‬

‫ﻋﯿﺴﻮﯾﺎن ﺗﺮ ډﯦﺮه د ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻻﻣﻠﻮﻧﻮ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ د ﺑﺎﯾﺒﻞ ﻟﻪ‬


‫ﻨﯥ ﭼﯥ‪» :‬ﻧﺎرﯾﻨﻪ ﺧﭙﻞ ﻣﻮر او‬ ‫دﻏﯥ ﻻر ﻮوﻧﯥ ﻧﻪ ﭘﻪ‬
‫ﯥ ﺳﺮه ﯾﻮ ﺎي ﺷﻲ او‬ ‫ﭘﻼر ﭘﺮﯦ دي‪ ،‬ﻮ ﻟﻪ ﺧﭙﻠﯥ‬
‫دوی ﯾﻮ وﺟﻮد و ﺮ ﻲ« واده ﮐﻮي‪ ،‬ﻮ د روﻣﻦ ﮐﺎﺗﻮﻟﯿﮏ‬
‫وﻣﻮﻣﻲ‪[۱۴][۱۳].‬‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﺎﺗﻮ اﻟﻬﻲ ﻓﻀﻞ ﺗﻪ ﻻﺳﺮﺳﯽ‬

‫اﺳﻼم‬

‫اﺳﻼم ﻫﻢ ﻟﻪ واده ﺳﺘﺎﯾﻨﻪ ﮐﻮي او د واده ﮐﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره ﻋﻤﺮ‬


‫ﻫﺮ ﻫﻐﻪ ﻣﻬﺎل ﺑﻮﻟﻲ‪ ،‬ﮐﻠﻪ ﭼﯥ و ي ﻟﻪ ﻣﺎﻟﻲ او ﻋﺎﻃﻔﻲ‬
‫ي‪[۱۵].‬‬ ‫ﭘﻠﻮه ورﺗﻪ د ﭼﻤﺘﻮواﻟﻲ اﺣﺴﺎس وﮐ‬
‫ﻮ ﻟﭙﺎره ﭘﻪ ﯾﻮ‬ ‫ﭘﻪ داﺳﯥ ﺣﺎل ﮐﯥ ﭼﯥ ﭘﻪ اﺳﻼم ﮐﯥ د‬
‫ﻣﻬﺎل ﮐﯥ د ﻮ ﻣﯧ وﻧﻮ ﮐﻮﻟﻮ اﺟﺎزه ﻧﻪ ﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺧﻮ ﻧﺎرﯾﻨﻪ‬
‫ﮐﻮﻻی ﺷﻲ ﻮ ودوﻧﻪ وﮐ ي‪ ،‬ﻫﻐﻪ ﻫﻢ ﭘﻪ دې ﻣﺤﺪودﯾﺖ‬
‫ﭼﯥ ﻧﻪ ﺷﻲ ﮐﻮﻻی ﭘﻪ ﯾﻮ ﻣﻬﺎل ﮐﯥ ﻟﻪ ﻠﻮرو ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‬
‫ﻮ زﯾﺎﺗﯥ وﻟﺮي‪ ،‬ﺧﻮ ﮐﻮﻻی ﺷﻲ ﻟﻪ ﺑﯥ ﺷﻤﯧﺮه ﻏﻼﻣﺎﻧﻮ‬
‫ﺳﺮه ﻫﻤﺒﺴﺘﺮي وﮐ ي‪ ،‬ﭼﯥ د ﻧﻮرو ﻣﯧﺮﻣﻨﻮ ﺳﺮه ﯾﯥ ورﺗﻪ‬
‫ﯾﺎ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺣﻘﻮﻧﻪ ﻟﺮي‪ ،‬ﺧﻮ ﯾﻮازې ﭘﻪ دې اﺳﺘﺜﻨﺎ ﺗﺮ ﻫﻐﻪ‬
‫ﻣﻬﺎﻟﻪ ﭼﯥ ﻟﻪ ﻫﻐﻮ ﻣﺎﺷﻮم وﻧﻪ ﻟﺮي‪ ،‬آزادې ﻧﻪ دي‪ ،‬ﻫﻐﻪ‬
‫ﻫﻢ ﯾﻮازې ﭘﻪ دې ﺷﺮط ﭼﯥ ﻧﺎرﯾﻨﻪ وﮐﻮﻻی ﺷﻲ او‬
‫ﻟﯧﻮاﻟﺘﯿﺎ وﻟﺮي‪ ،‬ﭼﯥ ﺧﭙﻞ وﺧﺖ او ﭘﺎﻧ ﻪ ﭘﻪ ﻣﺴﺎوي ډول‬
‫د ﺧﭙﻠﻮ ﻣﯧﺮﻣﻨﻮ او ﻫﻐﻮ ﻏﻼﻣﺎﻧﻮ ﺳﺮه ﭼﯥ ورﺳﺮه ﯾﻮ ﺎی‬
‫ﮐﯧ ي ووﺷﻲ )ﻟﻪ ﻏﻼﻣﺎﻧﻮ ﺳﺮه د ﻫﻤﺒﺴﺘﺮي دﻏﻪ ﭼﺎره د‬
‫ﯾﻬﻮدﯾﺖ ﭘﻪ ډول ﻧﻪ ده او ﭘﻪ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻣﻬﺎل ﮐﯥ د ﭘﻠﻲ‬
‫اړوﻧﺪ ﻟﯿﺪﻟﻮري‬ ‫ﮐﯧﺪو وړ ﻫﻢ ﻧﻪ ده‪ .‬ﭘﻪ ﻧ ۍ ﮐﯥ د ﻏﻼﻣ‬
‫د ﺑﺪﻟﯧﺪو ﻟﻪ اﻣﻠﻪ د ﯧ وﻧﮑﻮ ﻟﻪ ﺧﻮا ﺑﺎﻃﻠﻪ اﻋﻼن ﺷﻮې(‪.‬‬
‫د اﺳﻼﻣﻲ واده د ﻣﺮاﺳﻤﻮ ﭘﻪ ﻣﻮﺧﻪ ﺑﺎﯾﺪ زوم او د ﻧﺎوې‬
‫وﻟﻲ دواړه د واده ﭘﻪ اړه ﻫﻮﮐ ې ﺗﻪ ورﺳﯧ ي‪ .‬ﮐﻪ ﭼﯧﺮې‬
‫وﻟﻲ د واده ﭘﻪ اړه راﺿﻲ ﻧﻪ وي‪ ،‬ﮐﯧﺪﻻی ﺷﻲ ﻟﻪ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‬
‫وﻟﻲ د ﻫﻐﻪ ﭘﻼر‬ ‫ﭘﻠﻮه ﺗﺮﺳﺮه ﻧﻪ ﺷﻲ‪ .‬ﮐﻪ ﭼﯧﺮې د ﻧﺠﻠ‬
‫د ﻟﻮﻣ ﻧﻲ‬ ‫او ﯾﺎ ﭘﻠﺮﻧﯽ ﻧﯿﮑﻪ وي‪ ،‬ﻫﻐﻮی ﺣﻖ ﻟﺮي‪ ،‬د ﻧﺠﻠ‬
‫واده ﭘﺮ ﻣﻬﺎل ﻫﻐﻪ )ﻧﺠﻠ ( د ﺧﭙﻞ ﻣﯿﻞ ﭘﺮ ﺧﻼف واده‬
‫ﭘﻪ‬ ‫ﺗﻪ ﻣﺠﺒﻮره ﮐ ي‪ .‬ﻫﻐﻪ وﻟﻲ ﺗﻪ ﭼﯥ اﺟﺎزه ﻟﺮي‪ ،‬ﻧﺠﻠ‬
‫ي‪[۱۶].‬‬ ‫زور واده ﺗﻪ ﻣﺠﺒﻮره ﮐ ي‪ ،‬وﻟﻲ ﻣﺠﺒﻮر وﯾﻞ ﮐﯧ‬

‫د اﺳﻼﻣﻲ ﺷﺮﯾﻌﺖ ﻟﻪ ﻣﺨﯥ‪ ،‬ﭘﻪ اﺳﻼﻣﻲ واده ﮐﯥ ﻟ ﺗﺮ‬


‫ﻟ ه ﺷﺮاﯾﻂ او ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺘﻮﻧﻪ دا دي ﭼﯥ‪ :‬ﻣﯧ ه ﺑﻪ ﺧﭙﻠﯥ‬
‫ﺘﻮﻧﻪ )ﮐﻮر‪ ،‬ﮐﺎﻟﻲ‪ ،‬ډوډۍ‪،‬‬ ‫ﯥ ﺗﻪ د ژوﻧﺪ ﮐﻮﻟﻮ ﻟ‬
‫ﯥ اﺻﻠﻲ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ د‬ ‫ﺳﺎﺗﻨﻪ( ﺑﺮاﺑﺮوي او ﺑﻞ ﭘﻠﻮ‪ ،‬د‬
‫ﺳﻤﻮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻮ ﭘﻪ ﺗﻮ ﻪ د ﻣﺎﺷﻮﻣﺎﻧﻮ ﻟﻮﯾﻮل دي‪ .‬ﻧﻮر‬
‫ﯥ او ﻣﯧ ه ﺗﺮﻣﻨ‬ ‫ﻮل ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺘﻮﻧﻪ او ﺣﻘﻮﻧﻪ ﺑﺎﯾﺪ د‬
‫و ﺎﮐﻞ ﺷﻲ‪ ،‬ﮐﯧﺪای ﺷﻲ ان ﻟﻪ واده ﻣﺨﮑﯥ د واده ﭘﻪ‬
‫ﻫﻮﮐ ه ﮐﯥ ﺎی ﭘﺮ ﺎی ﺷﻲ‪ ،‬ﺧﻮ ﭘﻪ دې ﺷﺮط ﭼﯥ د‬
‫واده ﻟﻪ ﺣﺪ اﻗﻞ ﺷﺮاﯾﻄﻮ ﺳﺮه ﭘﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﮐﯥ ﻧﻪ وي‪.‬‬

‫د ﺳﻨﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻮ د ﺑﺎور ﻟﻪ ﻣﺨﯥ‪ ،‬واده ﺑﺎﯾﺪ د دوو‬


‫ﺷﺎﻫﺪاﻧﻮ ﭘﻪ ﺷﺘﻮن ﮐﯥ د ﻧﺎوې د وﻟﻲ او زوم ﭘﻪ رﺿﺎﯾﺖ‬
‫ﺗﺮﺳﺮه ﺷﻲ‪ .‬ﻟﻪ واده وروﺳﺘﻪ ﮐﯧﺪﻻی ﺷﻲ‪ ،‬ﻟﻪ ﯾﻮﺑﻞ ﻧﻪ‬
‫ﺷﻲ‪[۲۰][۱۹][۱۸][۱۷].‬‬ ‫ﺟﻼ ﻫﻢ‬

‫ﺳﺮﭼﯿﻨﯥ‬
‫‪Haviland, William A.; Prins, Harald .1‬‬
‫‪E.L.; McBride, Bunny; Walrath, Dana‬‬
‫‪(2011). Cultural Anthropology: The‬‬
‫‪) Human Challenge‬اﻟﻄﺒﻌﺔ ‪13th).‬‬
‫‪ .Cengage Learning‬د ﮐﺘﺎب ﻧ ﻳﻮاﻟﻪ ﮐﺮه‬
‫ﺷﻤﯧﺮه‪A" .978-0-495-81178-7 ‬‬
‫‪nonethnocentric definition of‬‬
marriage is a culturally sanctioned
union between two or more people
that establishes certain rights and
obligations between the people,
between them and their children, and
".between them and their in-laws
Country Reports on Human Rights .2
Practices for 2008 (https://2009-201
7.state.gov/j/drl/rls/hrrpt/2008/),
Vol. 1, p. 1353, US Department of
.State
Olson, Duane (2011). Issues in .3
Contemporary Christian Thought: A
Fortress Introduction (https://books.g
oogle.com/books?id=iJ71DHpbRAw
‫ د‬.150 ‫ د ﮐﺘﺎب ﭘﺎ ﯥ‬. C). Fortress Press
978-1-4514-0731- ‫ﮐﺘﺎب ﻧ ﻳﻮاﻟﻪ ﮐﺮه ﺷﻤﯧﺮه‬
In the" .۲۰۱۵ ‫ ﺳﭙ ﻤﺒﺮ‬۱۷ ‫ د ﻻﺳﺮﺳﻲﻧﯧ ﻪ‬.0
course of human history, over
thousands of years, many human
cultures arise in relative isolation
from each other, and major world
religions develop in these relatively
".independent cultures
Zarean, Mansoureh; Barzegar, .4
Khadijeh (2016). "Marriage in Islam,
Christianity, and Judaism" (http://ri.ur
d.ac.ir/article_43969.html). Religious
Inquiries 5 (9): 67–80.
http://ri.urd.ac.ir/article_43969.html.
.Retrieved May 30, 2020
Smith, Peter (2000). "Marriage (http .5
s://archive.org/details/conciseencycl
ope0000smit/page/232)". A concise
encyclopedia of the Baháʼí Faith.
Oxford: Oneworld Publications. 232–
33 (https://archive.org/details/concis
eencyclope0000smit/page/232).
 .ISBN 978-1-85168-184-6
Bibleref2:‫ ﮐﻴﻨ ۍ‬.6
Bibleref2:‫ ﮐﻴﻨ ۍ‬.7
Witte Jr., John (1997). From .8
Sacrament to Contract: Marriage,
Religion, and Law in the Western
Tradition (https://archive.org/details/
fromsacramenttoc0000witt/page/3
‫ د‬. 9). Westminster John Knox Press
https://archive.org/d) 40–39 ‫ﮐﺘﺎب ﭘﺎ ﻲ‬
etails/fromsacramenttoc0000witt/pa
978-0- ‫ د ﮐﺘﺎب ﻧ ﻳﻮاﻟﻪ ﮐﺮه ﺷﻤﯧﺮه‬. (ge/39
.664-25543-5
Religions – Christianity: Marriage . .9
and weddings (http://www.bbc.co.uk/
religion/religions/christianity/ritesritu
als/weddings_1.shtml). BBC
Monger, George P. (2004). "Christian .10
Weddings" (https://books.google.co
m/books?id=o8JlWxBYs40C&q=marri
age+ceremony+%22early+christianit
y%22&pg=PA70). Marriage Customs
of the World: From Henna to
Honeymoons (https://archive.org/det
ails/marriagecustomso0000mong/pa
ge/70). Santa Barbara, CA: ABC
https://archiv) 71–70 ‫ د ﮐﺘﺎب ﭘﺎ ﻲ‬.CLIO
e.org/details/marriagecustomso0000
mong/page/70). OCLC 469368346
(https://www.worldcat.org/oclc/4693
978-1- ‫ د ﮐﺘﺎب ﻧ ﻳﻮاﻟﻪ ﮐﺮه ﺷﻤﯧﺮه‬. (68346
.57607-987-4
O'Malley, John W. (2013). Hall, * .11
.(‫ )اﻟﻤﺤﺮرون‬.Marcia B.; Cooper, Tracy E
The Sensuous in the Counter-
Reformation Church (https://books.g
oogle.com/books?id=-AnYifgRz7QC&
pg=PA31). Cambridge University
‫ د ﮐﺘﺎب ﻧ ﻳﻮاﻟﻪ ﮐﺮه‬.31 ‫ د ﮐﺘﺎب ﭘﺎ ﯥ‬.Press
‫ﯥ‬
Failed:‫ ﮐﻴﻨ ۍ‬.978-1-107-01323-0 ‫ﺷﻤﯧﺮه‬
verification
O'Malley, John W. (15 January
2013). Trent: What Happened at
the Council (https://archive.org/d
etails/trent0000omal). Harvard
225 ‫ د ﮐﺘﺎب ﭘﺎ ﯥ‬.University Press
https://archive.org/details/trent)
‫ د ﮐﺘﺎب‬. (0000omal/page/225
978-0-674-06760- ‫ﻧ ﻳﻮاﻟﻪ ﮐﺮه ﺷﻤﯧﺮه‬
.8
O’Malley, John (22 May 2013).
The Council of Trent. Myths,
Misunderstandings and
Unintended Consequences (http
s://books.google.com/books?id=
k3FFCQAAQBAJ&pg=PA6).
‫ د‬.Gregorian Biblical BookShop
‫ د ﮐﺘﺎب ﻧ ﻳﻮاﻟﻪ ﮐﺮه‬.6 ‫ﮐﺘﺎب ﭘﺎ ﯥ‬
.978-88-7839-255-7 ‫ﺷﻤﯧﺮه‬
O'Malley, John W. (2013). Hall, * .12
.(‫ )اﻟﻤﺤﺮرون‬.Marcia B.; Cooper, Tracy E
The Sensuous in the Counter-
Reformation Church (https://books.g
oogle.com/books?id=-AnYifgRz7QC&
pg=PA31). Cambridge University
‫ د ﮐﺘﺎب ﻧ ﻳﻮاﻟﻪ ﮐﺮه‬.31 ‫ د ﮐﺘﺎب ﭘﺎ ﯥ‬.Press
Failed:‫ ﮐﻴﻨ ۍ‬.978-1-107-01323-0 ‫ﺷﻤﯧﺮه‬
verification
O'Malley, John W. (15 January
2013). Trent: What Happened at
the Council (https://archive.org/d
etails/trent0000omal). Harvard
225 ‫ د ﮐﺘﺎب ﭘﺎ ﯥ‬.University Press
https://archive.org/details/trent)
‫ د ﮐﺘﺎب‬. (0000omal/page/225
978-0-674-06760- ‫ﻧ ﻳﻮاﻟﻪ ﮐﺮه ﺷﻤﯧﺮه‬
.8
O’Malley, John (22 May 2013).
The Council of Trent. Myths,
Misunderstandings and
Unintended Consequences (http
s://books.google.com/books?id=
k3FFCQAAQBAJ&pg=PA6).
‫ د‬.Gregorian Biblical BookShop
‫ د ﮐﺘﺎب ﻧ ﻳﻮاﻟﻪ ﮐﺮه‬.6 ‫ﮐﺘﺎب ﭘﺎ ﯥ‬
.978-88-7839-255-7 ‫ﺷﻤﯧﺮه‬
Monger, George P. (2004). "Christian .13
Weddings" (https://books.google.co
m/books?id=o8JlWxBYs40C&q=marri
age+ceremony+%22early+christianit
y%22&pg=PA70). Marriage Customs
of the World: From Henna to
Honeymoons (https://archive.org/det
ails/marriagecustomso0000mong/pa
ge/70). Santa Barbara, CA: ABC
https://archiv) 71–70 ‫ د ﮐﺘﺎب ﭘﺎ ﻲ‬.CLIO
e.org/details/marriagecustomso0000
mong/page/70). OCLC 469368346
(https://www.worldcat.org/oclc/4693
978-1- ‫ د ﮐﺘﺎب ﻧ ﻳﻮاﻟﻪ ﮐﺮه ﺷﻤﯧﺮه‬. (68346
.57607-987-4
Catholic Encyclopedia: Ritual of" .14
Marriage" (http://www.newadvent.or
g/cathen/09703b.htm).
.www.newadvent.org
Levy, Reuben (2000). The Social .15
Structure of Islam (https://books.goo
gle.com/books?id=JCJgmiv7uZcC&q
=the+social+structure+of+islam&pg
Taylor & .(‫=( )ﭘﻪ اﻧ ﻠﯿﺴﻲ ژﺑﻪ ﮐﻲ‬PA1
978-0- ‫ د ﮐﺘﺎب ﻧ ﻳﻮاﻟﻪ ﮐﺮه ﺷﻤﯧﺮه‬.Francis
.415-20910-6
The Encyclopaedia of Islam, New .16
.Edition, Vol. VIII, p. 27, Leiden 1995
The method of pronouncing the" .17
marriage formula" (http://www.sistan
i.org/local.php?modules=nav&nid=2&
. (bid=59&pid=3079
Marriage formula (https://web.archiv .18
e.org/web/20090218220414/http://w
ww.sistani.org/local.php?modules=n
av&nid=2&bid=59&pid=3078).
sistani.org
Conditions of pronouncing Nikah (htt .19
ps://web.archive.org/web/20090218
001957/http://www.sistani.org/local.
php?modules=nav&nid=2&bid=59&pi
d=3080). sistani.org
Women with whom matrimony is" .20
Haraam" (http://www.sistani.org/loca
‫‪l.php?modules=nav&nid=2&bid=59&p‬‬
‫‪. (id=3083‬‬

‫"?‪https://ps.wikipedia.org/w/index.php‬‬
‫‪&oldid=276675‬واده=‪ "title‬ﻧﻪ اﺧﻴﺴﺘﻞ ﺷﻮی‬

‫دا ﻣﺦ وروﺳﺘﯽ ﻞ ﭘﻪ ‪ ۱ ،۱۸:۱۴‬ﻓﺒﺮوري ‪ ۲۰۲۲‬ﺑﺪﻟﻮن ﻣﻮﻧﺪﻟﯽ‪• .‬‬


‫دا ﭘﺎ ﻪ د ‪ CC BY-SA 3.0‬ﺳﺮه ﺳﻢ ﺳﺘﺎﺳﻮ ﭘﻪ ﻻﺳﺮﺳﻲ ﮐﯥ ده‪.‬‬

You might also like